Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының «Номиналды ұстаушы ретінде клиенттің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және дилерлік қызметті және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар үшін пруденциалдық нормативтерді есептеу ережесін бекіту және Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің кейбір нормативтік құқықтық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2008 жылғы 28 сәуірдегі № 56 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2011 жылғы 1 сәуірдегі № 33 Қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2011 жылы 11 мамырда № 6941 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2012 жылғы 26 наурыздағы № 121 Қаулысымен.

Ескерту. Қаулының күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.03.26 № 121 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

Нормативтік құқықтық актілерді жетілдіру мақсатында Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің (бұдан әрі – Агенттік) Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Агенттік Басқармасының «Номиналды ұстаушы ретінде клиенттің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және дилерлік қызметті және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар үшін пруденциалдық нормативтерді есептеу ережесін бекіту және Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің кейбір нормативтік құқықтық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2008 жылғы 28 сәуірдегі № 56 қаулысына (Нормативтiк құқықтық актiлердi мемлекеттiк тiркеу тiзiлiмiнде № 5233 тiркелген) мынадай өзгерiстер пен толықтырулар енгiзiлсiн:
Аталған қаулымен бекiтiлген Номиналды ұстаушы ретінде клиенттің шоттарын жүргізу құқығымен брокерлік және дилерлік қызметті және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар үшін пруденциалдық нормативтерді есептеу ережесінде:
барлық мәтін бойынша «және мүмкін», «және мүмкін» деген сөздер алып тасталсын;
8-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«8. Бір заемшыға тәуекелдің мөлшері (Р) брокердің және (немесе) дилердің заемшыға талаптарының сомасы ретінде:
1) заемдар, салымдар, дебиторлық берешегі, бағалы қағаздар;
2) Брокердің және (немесе) дилердің балансынан есептен шығарылған Брокердің және (немесе) дилердің заемшыға қоятын талаптарының;
3) осы Ереженің 2-қосымшасына сәйкес есептелген шартты міндеттемелер;
4) осы қаржы құралдары мен ол бойынша кредиттік тәуекелдің рыноктық құнының сомасы ретінде есептелген кредиттік тәуекел дәрежесі бойынша мөлшерленетін своптар, фьючерстер, опциондар, форвардтар;
Қазақстан Республикасының Үкіметі және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі шығарған Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары түрінде заемшының міндеттемелері бойынша қамтамасыз ету сомасын алып тастап есептеледі.
Бір заемшының тәуекел есебіне Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне қойылатын талаптар және «Standard & Poor's» агенттігінің «ВВВ» төмен емес ұзақ мерзімді рейтингі немесе халықаралық рейтингтік агенттіктер ретінде танылған басқа рейтингтік агенттіктердің біреуінің осындай деңгейдегі рейтингі бар банктерге ашылған корреспонденттік шоттар бойынша талаптар кіргізілмейді.»;
мынадай мазмұндағы 8-1, 8-2, 8-3 және 8-4-тармақтармен толықтырылсын:
«8-1. Бір заемшыға барынша жоғары тәуекел мөлшерін есептеу үшін «бiр заемшы» деген терминi бойынша Брокердің және (немесе) дилердің осы Ереженің 8-тармағында көрсетілген талап етуі бар немесе талаптар болуы мүмкiн әрбір заңды тұлға деп түсіну керек.
Екi немесе одан да көп заемшылардан тұратын топтың тәуекел мөлшерi егер заемшылардың әрқайсысының тәуекел мөлшерi Брокердің және (немесе) дилердің меншiктi капиталының 0,05 пайызынан асатын болса, бiр заемшы үшiн жиынтықты түрде, сондай-ақ мынадай жағдайлардың бiрi:
1) заемшылардың бiрi iрi қатысушы (акционер) (акционерлiк қоғамдағы, жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктегi немесе қосымша жауапкершiлiктi серiктестiктегi; коммандиттiк серiктестiктегi толық жолдас; толық серiктестiкке қатысушы), аффилиирленген тұлға, жақын туыс (ата-анасы, баласы, асыраушысы, асырап алған баласы, туған және туысқан бауыры немесе қарындасы, атасы, әжесі, немересі), ерi (зайыбы), ерi (зайыбының) жақын туысы, басқа заемшының бiрiншi басшысы, не басқа заемшымен мәмiле жасауға мүдделі тұлға;
2) iрi қатысушы, аффилиирленген тұлға, жақын туыс, ерi (зайыбы), ерi (зайыбының) жақын туысы немесе заемшының бiрiнiң бiрiншi басшысы не бiр заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға - iрi қатысушы, аффилиирленген тұлға, жақын туыс, ерi (зайыбы), ерi (зайыбының) жақын туысы немесе басқа заемшының бiрiншi басшысы не бiр заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға болып табылған;
3) iрi қатысушы, аффилиирленген тұлға, жақын туыс, ерi (зайыбы), ерi (зайыбының) жақын туысы немесе заемшының бiрiнiң бiрiншi басшысы не бiр заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға - iрi қатысушы, аффилиирленген тұлға, жақын туыс, ерi(зайыбы), ерi (зайыбының) жақын туысы немесе басқа заемшының бiрiншi басшысы не бiр заемшымен мәмiле жасауға мүдделi тұлға болып табылады не iрi қатысушының, аффилиирленген тұлғаның, жақын туыстың, ерi (зайыбының), ерi (зайыбының) жақын туысының немесе басқа заемшының бiрiншi басшысының не басқа заемшымен мәміле жасауға мүдделі тұлғаның мәміле жасауға мүдделі тұлғасы болып табылған;
4) заемшылардың бiрi басқадан бағалы қағаздарды заемшының меншікті капиталынан асатын мөлшерде заемға Брокерден және (немесе) дилерден алған ақшаға сатып алғанын растайтын мәліметтер болған;
5) заемшылар Брокерден және (немесе) дилерден Брокердің және (немесе) дилердің заемшысы болып табылмайтын сол бiр ғана үшiншi тұлғаға пайдалануға осы заемшылардың жиынтықты меншiктi капиталынан асатын мөлшердегi қарызды бiрлесiп немесе жекелей сатып алғандығын растайтын мәліметтер болған;
6) заемшылар бiр-бiрiмен мынадай байланыста, яғни заемшылардың бiрiнiң (Қазақстан Республикасының банктерiн қоспағанда) ортақ не басқа заемшының мiндеттемелерi бойынша оның активтерiнiң он пайызынан асатын сомада субсидиарлық жауапкершiлiгi болған;
7) бiр заемшының лауазымды тұлғасы Брокердің және (немесе) дилердің басқа заемшыларының қызметіне қаржылық жағынан мүдделі болған;
8) заемшылар бiр-бiрiмен өзара бірлескен қызмет туралы шарт не бірлескен қызмет туралы шарттың белгiлерi бар өзге құжат арқылы байланыста болған;
9) заемшылар:
мына мемлекеттердің: Андорра князьдігі, Лихтенштейн князьдігі, Либерия Республикасы, Монако князьдігі, Маршаллов аралдары (Маршаллов арал Республикасы) аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылған;
Экономикалық ынтымақтастық және даму жөнiндегi ұйыммен ақпарат алмасу жөнінде міндеттеме қабылдамаған оффшорлық аймақтың тiзбесiне енгізген мемлекеттердің аумағында тіркелген заңды тұлғалар немесе олардың азаматтары болып табылған;
осы тармақшаның екiншi және үшiншi абзацтарында көрсетiлген мемлекеттердiң азаматтары болып табылатын iрi қатысушылар, аффилиирленген тұлғалар, жақын туыстар, бiрiншi басшылар не тiркелiп отырған осы заемшылармен мәміле жасауға мүдделі тұлғалар болған;
10) заемшылар өзара бiр-бiрiмен Қазақстан Республикасының банктік заңнамасында көзделген басқа негіздемелер бойынша байланыста болған кезде есептеледi.
8-2. Егер мемлекет (уәкiлеттi орган атынан) екі немесе одан да көп заңды тұлғалардың iрi қатысушысы болып табылған жағдайда, осы топқа қатысты тәуекел мөлшері жиынтықты түрде алғанда егер басқа iрi қатысушылар болмаса, сондай-ақ бір заемшыға арналған тәуекел мөлшері ретінде есептелген жағдай бойынша осы Ереженің 8-1-тармағында белгіленген өзге де жағдайлар кездеспеген жағдайда осы топқа арналған тәуекелдің мөлшері бір заемшыға арналған тәуекелдің мөлшері ретінде есептелмейді.
8-3. Заемшылар тобын тану бойынша осы Ереженің 8-1-тармағының талаптары мемлекеттік акциялар пакетi (қатысу үлесi) «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлік қоғамының жарғылық капиталына төлем жасауға берілген заңды тұлғаларға қолданылмайды.
Бiр заемшы ретінде «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлік қоғамымен көрсетілген ұйымдардың дауыс беретін акцияларының жиырма бес және одан астам пайызына тура иелік ету (ұйымдар бойынша – жанама) нәтижесінде аффилиирленген болып табылатын екі және одан астам заңды тұлға (оның ішінде банктер) танылмайды.
8-4. Брокердің және (немесе) дилердің екі және одан да көп еншілес ұйымынан тұратын тобы, егер:
1) Брокердің және (немесе) дилердің олардың жарғылық капиталында ірі қатысу арқылы байланысты болған;
2) Брокердің және (немесе) дилердің лауазымды тұлғалар Брокердің және (немесе) дилердің еншілес ұйымдарының лауазымды тұлғалары болып табылған жағдайда заемшылар тобы болып танылмайды.»;
2-қосымшаның екінші бағанында:
реттік нөмірі 1-жолда «(ықтимал)» деген сөз алып тасталсын;
реттік нөмірі 2, 3 және 4-жолдарда «ықтимал (шартты)» деген сөздер «шартты» деген сөзбен ауыстырылсын;
реттік нөмірі 6-жолда «(ықтимал)» деген сөз алып тасталсын.
2. Осы қаулы алғаш ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.
3. Банктерді қадағалау департаменті (М.С. Бөбеев):
1) Заң департаментімен (Н.В. Сәрсенова) бірлесіп, осы қаулыны Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізу шараларын қолға алсын;
2) осы қаулы Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он күндік мерзімде оны Агенттіктің мүдделі бөлімшелеріне, «Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы» заңды тұлғалар бірлестігіне және «Атамекен» Одағы» Қазақстанның ұлттық экономикалық палатасы» заңды тұлғалар бірлестігіне мәлімет үшін жеткізсін.
4. Агенттіктің Төрайым Қызметі (А.Ә. Кенже) осы қаулыны Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау шараларын қолға алсын.
5. Осы қаулының орындалуын бақылау Агенттік Төрайымының орынбасары Қ.Б. Қожахметовке жүктелсін.

Төрайым Е. Бахмутова

О внесении изменений и дополнений в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 28 апреля 2008 года № 56 "Об утверждении Правил расчета пруденциальных нормативов для организаций, осуществляющих брокерскую и дилерскую деятельность с правом ведения счетов клиента в качестве номинального держателя и отдельные виды банковских операций и внесении изменений и дополнений в некоторые нормативные правовые акты Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций"

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 1 апреля 2011 года № 33. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 11 мая 2011 года за № 6941. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 марта 2012 года № 121

Сноска. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 26.03.2012 № 121 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В целях совершенствования нормативных правовых актов Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - Агентство) ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Внести в постановление Правления Агентства от 28 апреля 2008 года № 56 "Об утверждении Правил расчета пруденциальных нормативов для организаций, осуществляющих брокерскую и дилерскую деятельность с правом ведения счетов клиента в качестве номинального держателя и отдельные виды банковских операций и внесении изменений и дополнений в некоторые нормативные правовые акты Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 5233) следующие изменения и дополнения:
в Правилах расчета пруденциальных нормативов для организаций, осуществляющих брокерскую и дилерскую деятельность с правом ведения счетов клиента в качестве номинального держателя и отдельные виды банковских операций, утвержденных указанным постановлением:
по всему тексту слова "и возможных", "и возможные" исключить;
пункт 8 изложить в следующей редакции:
"8. Размер риска на одного заемщика (Р) рассчитывается как сумма требований Брокера и (или) дилера к заемщику в виде:
1) займов, вкладов, дебиторской задолженности, ценных бумаг;
2) требований Брокера и (или) дилера к заемщику, списанных с баланса Брокера и (или) дилера;
3) условных обязательств, рассчитанных в соответствии с приложением 2 к настоящим Правилам;
4) свопов, фьючерсов, опционов, форвардов, взвешиваемых по степени кредитного риска, рассчитанных как сумма рыночной стоимости указанных финансовых инструментов и кредитного риска по ним;
за минусом суммы обеспечения по обязательствам заемщика в виде государственных ценных бумаг Республики Казахстан, выпущенных Правительством Республики Казахстан и Национальным Банком Республики Казахстан.
В расчет риска на одного заемщика не включаются требования к Правительству Республики Казахстан, Национальному Банку Республики Казахстан и требования по открытым корреспондентским счетам к банкам, имеющим долгосрочный рейтинг не ниже "ВВВ" агентства "Standard & Poor's" или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств.";
дополнить пунктами 8-1, 8-2, 8-3 и 8-4 следующего содержания:
"8-1. Для расчета максимального размера риска на одного заемщика, под термином "один заемщик" следует понимать каждое юридическое лицо, к которому у Брокера и (или) дилера имеются требования или могут возникнуть требования, указанные в пункте 8 настоящих Правил.
Размер риска для группы, состоящей из двух или более заемщиков, рассчитывается в совокупности, как на одного заемщика, если размеры риска каждого из заемщиков превышают 0,05 процента собственного капитала Брокера и (или) дилера, а также при наличии одного из следующих обстоятельств:
1) один из заемщиков является крупным участником (акционером) (в акционерном обществе, в товариществе с ограниченной ответственностью или товариществе с дополнительной ответственностью; полным товарищем в коммандитном товариществе; участником в полном товариществе), аффилиированным лицом, близким родственником (родителем, ребенком, усыновителем, усыновленным, полнородным и неполнородным братом или сестрой, дедушкой, бабушкой, внуком), супругом(ой), близким родственником супруга(и), первым руководителем другого заемщика, либо лицом, заинтересованным в совершении сделки другим заемщиком;
2) крупный участник, аффилиированное лицо, близкий родственник, супруг(а), близкий родственник супруга(и) или первый руководитель одного заемщика либо лицо, заинтересованное в совершении сделки одним заемщиком, является крупным участником, аффилиированным лицом, близким родственником, супругом(ой), близким родственником супруга(и) или первым руководителем другого заемщика, либо лицом, заинтересованным в совершении сделки другим заемщиком;
3) крупный участник, аффилиированное лицо, близкий родственник, супруг(а), близкий родственник супруга(и) или первый руководитель одного заемщика либо лицо, заинтересованное в совершении сделки с одним заемщиком, является крупным участником, аффилиированным лицом, близким родственником, супругом(ой), близким родственником супруга(и) или первым руководителем либо лицом, заинтересованным в совершении сделки, крупного участника, аффилиированного лица, близкого родственника, супруга(и), близкого родственника супруга(и) или первого руководителя другого заемщика либо лица, заинтересованного в совершении сделки другим заемщиком;
4) имеются сведения, подтверждающие, что один из заемщиков приобрел у другого ценные бумаги на деньги, полученные им от Брокера и (или) дилера в заем, в размере, превышающем собственный капитал заемщика, приобретающего указанные ценные бумаги;
5) имеются сведения, подтверждающие, что заемщики совместно или по отдельности приобрели ценные бумаги на средства, полученные от Брокера и (или) дилера в заем, в размере, превышающем совокупный собственный капитал данных заемщиков, у одного и того же третьего лица, не являющегося заемщиком Брокера и (или) дилера;
6) заемщики связаны таким образом, что один из заемщиков (за исключением банков Республики Казахстан) несет солидарную либо субсидиарную ответственность в сумме, превышающей десять процентов его активов, по обязательствам другого заемщика;
7) должностное лицо одного заемщика имеет финансовую заинтересованность в деятельности других заемщиков Брокера и (или) дилера;
8) заемщики связаны между собой договором о совместной деятельности либо иным документом, который содержит признаки договора о совместной деятельности;
9) заемщики:
являются юридическими лицами, зарегистрированными на территории следующих государств: княжество Андорра, княжество Лихтенштейн, Республика Либерия, княжество Монако, Маршалловы острова (Республика Маршалловы острова), или их гражданами;
являются юридическими лицами, зарегистрированными на территории государств, отнесенных Организацией экономического сотрудничества и развития к перечню оффшорных территорий, не принявших обязательств по информационному обмену, или их гражданами;
имеют крупных участников, аффилиированных лиц, близких родственников, первых руководителей либо лиц, заинтересованных в совершении сделок с данными заемщиками, зарегистрированными или являющимися гражданами государств, указанных в абзацах втором и третьем настоящего подпункта;
10) заемщики связаны между собой по другим основаниям, предусмотренным банковским законодательством Республики Казахстан и законодательством Республики Казахстан об акционерных обществах.
8-2. В случае если государство (в лице уполномоченного органа) является крупным участником двух и более юридических лиц, размер риска в отношении такой группы не рассчитывается как размер риска на одного заемщика, если не существует других крупных участников, а также иных, установленных пунктом 8-1 настоящих Правил обстоятельств, по которым размер риска в отношении данной группы заемщиков следует рассчитывать в совокупности как размер риска на одного заемщика.
8-3. Требования пункта 8-1 настоящих Правил по признанию группы заемщиков не распространяются на юридические лица, государственные пакеты акций (доли участия) которых переданы в оплату уставного капитала акционерного общества "Фонд национального благосостояния "Самрук - Казына".
Не признаются в качестве одного заемщика два и более юридических лица (в том числе банки), являющихся аффилиированными в результате прямого (по банкам – косвенного) владения двадцатью пятью и более процентами голосующих акций данных юридических лиц акционерным обществом "Фонд национального благосостояния "Самрук - Казына".
8-4. Группа, состоящая из двух и более дочерних организаций Брокера и (или) дилера, не признается группой заемщиков в случаях если:
1) они связаны через крупное участие Брокера и (или) дилера в их уставном капитале;
2) должностные лица Брокера и (или) дилера являются должностными лицами дочерних организаций Брокера и (или) дилера.";
в графе второй приложения 2:
в строке, порядковый номер 1, слово "(возможные)" исключить;
в строках, порядковые номера 2, 3 и 4, слова "Возможные (условные)" заменить словом "Условные";
в строке, порядковый номер 6, слово "(возможные)" исключить.
2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.
3. Департаменту надзора за банками (Бубеев М.С.):
1) совместно с Юридическим департаментом (Сарсенова Н.В.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления;
2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан довести настоящее постановление до сведения заинтересованных подразделений Агентства, Объединения юридических лиц "Ассоциация финансистов Казахстана" и Объединения юридических лиц "Национальная экономическая палата Казахстана "Союз "Атамекен".
4. Службе Председателя Агентства (Кенже А.А.) принять меры по опубликованию настоящего постановления в средствах массовой информации Республики Казахстан.
5. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Агентства Кожахметова К.Б.

Председатель Е. Бахмутова