Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (15-шығарылым) бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 14 тамыздағы № 319-ө-м Бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2012 жылы 28 тамызда № 7878 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2017 жылғы 4 шілдедегі № 191 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 04.07.2017 № 191 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 125-бабына сәйкес жұмыстардың белгілі бір түрлерінің күрделілігін белгілеу, жұмысшыларға біліктілік разрядтарын беру және кәсіптерінің дұрыс атауларын айқындау мақсатында БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (15-шығарылым) бекітілсін.

2. Еңбек және әлеуметтік әріптестік департаменті (А.Ә. Сарбасов) осы бұйрықтың заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау вице-министрi Б. Б. Нұрымбетовке жүктелсiн.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

Г. Әбдіқалықова

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 14 тамыздағы № 319-ө-м бұйрығымен бекітілді

Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (15-шығарылым)
1-бөлім. Жалпы ережелер

1. Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (бұдан әрі - БТБА) (15 - шығарылым) "Металл канаттар, торлар, серіппелер, щеткалар мен шынжыр өндірісі" бөлімінен тұрады.

2. Шығарылым бөлімдерінде жұмыстарды тарифтеуді жетілдіру жүзеге асырылды, еңбек мазмұнының өзгеруіне, өнім, біліктілік сапасына, жұмысшылардың біліміне, жалпы білім беретін және арнайы дайындықтарына қойылатын талаптардың өсуіне байланысты жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамалары нақтыланды.

3. Жұмыстардың разрядтары еңбек жағдайлары ескерілмей (еңбектің күрделілігі деңгейіне әсер ететін және орындаушының біліктілігіне қойылатын талаптарды жоғарылататын төтенше жағдайларды қоспағанда) белгіленді. Әрбір кәсіптің тарифтік-біліктілік сипаттамалары екі бөлімнен тұрады. "Жұмыс сипаттамасы" бөлімі жұмысшы орындай алуға тиісті жұмыстардың сипаттамасын қамтиды. "Білуге тиіс" бөлімі жұмысшыға арнайы біліміне, сондай-ақ жұмысшы қолдануға тиіс ережелерді, нұсқаулықтар мен басқа да материалдарды, әдістер мен құралдарды білуіне қатысты қойылатын негізгі талаптарды қамтиды.

4. Тарифтік-біліктілік сипаттамаларында жұмысшы кәсібінің осы разрядына тән жұмыстардың тізбесі келтіріледі. Бұл тізбе жұмысшы орындай алатын және орындауға тиіс барлық жұмыстарды қамтымайды.

5. Қажет болған жағдайда жұмыс беруші айрықшалықтарды ескере отырып, жұмысты орындау күрделілігіне сәйкес келетін жұмыстардың қосымша тізбелерін әзірлей алады, олар тиісті разрядтағы жұмысшы кәсіптердің тарифтік-біліктілік сипаттамаларында бар.

6. "Жұмыс сипаттамасы" бөлімінде көзделген жұмыстардан басқа, жұмысшы ауысымды қабылдау және тапсыру, жұмыс орнын, айлабұйымдарды, құралдарды жинастыру, сондай-ақ оларды тиісті жағдайда ұстау, белгіленген техникалық құжаттаманы жүргізу жөніндегі жұмысты орындауға тиіс.

7. "Білуге тиіс" бөлімінде қамтылған теориялық және практикалық талаптармен қатар, жұмысшы: еңбекті қорғау, өндірістік санитария мен өртке қарсы қауіпсіздік жөніндегі ережелер мен нормаларды; жеке қорғану құралдарын пайдалану ережесін, орындалатын жұмыстың (қызметтің) сапасына, жұмыс орнында еңбекті тиімді ұйымдастыруға қойылатын талаптарды; брак түрлерін және оның алдын алу мен жоюдың тәсілдерін; өндірістік дабылдатуды білуге тиіс.

8. Біліктілігі анағұрлым жоғары жұмысшы өзінің тарифтік-біліктілік сипаттамасында санамаланған жұмыстармен қатар, анағұрлым біліктілігі төмен жұмысшылардың тарифтік-біліктілік сипаттамасында көзделген жұмыстарды орындай алуға, сондай-ақ осы кәсіптегі анағұрлым төмен разрядтағы жұмысшыларға басшылық жасай білуге тиіс. Осыған байланысты, анағұрлым төмен разрядтар кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамасында келтірілген жұмыстар, анағұрлым жоғары разрядтар кәсіптерінің сипаттамасында әдетте, көрсетілмейді.

9. Тарифтік-біліктілік сипаттамалары, ерекше ескертілген жағдайлардан басқа, осы бөлімдерде көрсетілген өндірістер мен жұмыс түрлері бар ұйымдардың меншік нысанына және ұйымдық–құқықтық нысанына қарамастан, олардағы жұмысшылардың жұмыстарын тарификациялаған және біліктілік разрядтарын белгілеген кезде міндетті болып табылады.

10. Қызметкердің еңбек кітапшасын толтыру кезінде, сондай-ақ тарифтік разрядты өзгерту кезінде оның кәсібінің атауы БТБА-ға сәйкес жазылады.

11. Қолданылуға ыңғайлы болу мақсатында, БТБА-да алфавиттік көрсеткіші қосымшада көзделген, онда жұмысшылар кәсіптерінің атаулары, разрядтардың диапазондары және беттердің нөмірленуі қарастырылған.

2–бөлім. Металл канаттар, торлар, серіппелер, щеткалар мен шынжыр өндірісі
1. Түйін тоқыма және орамдау автоматтары мен станоктарындағы автоматшы
Параграф 1. Түйін тоқыма және орамдау автоматтары мен станоктарындағы автоматшы, 1-разряд

12. Жұмыс сипаттамасы:

бапталған пружина орамдау станоктарында суық жағдайдағы қимасы әртүрлі түрлі болат және түсті метал маркаларынан диаметрі 5 миллиметр (бұдан әрі – мм) дейінгі сымнан, және цилиндр үлгісіндегі диаметрі 2 мм дейінгі сымнан арнаулы станоктарда пружиналарды орамдау;

пружинаға арналған дайындамаларды станоктарда кесу;

артық орамдарды кесіп тастау;

пружиналардың тірек бетін қайрау;

бапталған станоктар мен автоматтарда перфорацияланған бұйымдарды бекітуге арналған пластмасса және метал спиральдарды жасау;

пружиналарды қол тәсілімен отырғызу.

13. Білуге тиіс:

жабдықтың құрылымы туралы негізгі деректерді, оның маңызды бөліктерінің атауы мен нысанын;

анағұрлым кең тараған айлабұйымдардың нысаны мен қолданылу жағдайларын; дайындамаларды бекіту ережесін;

қолданылатын металдардың атауы мен сұрыптамасын, пружиналарды орамдаудың техникалық шарттарын;

пластмасса спиральдерді жасау режимдерін.

Параграф 2. Түйін тоқыма және орамдау автоматтары мен
станоктарындағы автоматшы, 2-разряд

14. Жұмыс сипаттамасы:

бапталған пружина орамдау станоктарында суық жағдайдағы қимасы әртүрлі түрлі болат және түсті метал маркаларынан диаметрі 5 мм жоғары сымнан, және цилиндр үлгісіндегі диаметрі 2-ден 5 мм дейінгі сымнан арнаулы станоктарда пружиналарды орамдау. Коникалық, мүсіндік және басқа да күрделі нысандағы сым диаметрі 2 мм дейінгі пружиналарды арнаулы станоктарда орамдау;

сальник қабықтарын арнаулы станоктарда ормадау және осы станоктарды өздігінен баптау;

пружина ұштарын қырқу;

пружиналарды түзету және айырмалау;

пружиналарды пресстерде белгілі бір мөлшерге отырғызу;

түйін жасау үшін пружиналарды түйін жасау автоматына орнықтыру;

пружиналардың дұрыс тоқылуын бақылау;

шыңдалған пружиналарды бұрыштық пен тегістікке қолмен жетілдіру;

тоқтаусыз өрілетін пружиналарды катушкаға орау;

пружиналарды бақылау-өлшеу аспаптарында техникалық шарттарға сәйкес сынау.

15. Білуге тиіс:

бір типтес пружина орамдау және түйін жасау автоматтарының, токар және арнаулы станоктардың құрылымы мен жұмыс принципін;

пружиналарды орамдауға, вальцовкалауға, түзеуге және майыстыруға арналған арнаулы айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспабының атауларын және қолданылу шарттарын;

пружиналарды түзеу, айырмалау, жеткеруге отырғызу жолдары мен тәсілдерін; болаттың пружиналық маркаларының түрлерін;

пружиналарды дайындау мен сынаудың техникалық шарттарын.

Параграф 3. Түйін тоқыма және орамдау автоматтары мен
станоктарындағы автоматшы, 3-разряд

16. Жұмыс сипаттамасы:

бапталған пружина орамдау станоктарында суық жағдайдағы қимасы әртүрлі түрлі болат және түсті метал маркаларынан диаметрі цилиндр үлгісіндегі диаметрі 5 мм жоғары сымнан арнаулы станоктарда пружиналарды орамдау;

коникалық, мүсіндік және басқа да күрделі нысандағы сым диаметрі 2-ден 5 мм дейінгі пружиналарды арнаулы станоктарда орамдау;

өтпелі электр пештеріндегі үздіксіз өру пружиналарына арналған сым бунттерін толтыру;

бапталған станоктарда тікенді сым жасау;

диаметром 5 мм дейінгі жоғары қарсылықты сымнан жол берілетін мөлшері мен қарсылығы шектеулі пружиналарды орамдау;

қызмет көрсететін автоматтар мен станоктарды баптау;

пружиналарды техникалық шарттарға сәйкес магнофлоксте және вибростенділерде сынау;

сымнан және таспадан жасалған спиральдарды арнаулы айлабұйымдар мен станоктарда орамдау.

17. Білуге тиіс:

түрлі үлгідегі пружина орамдау және түйін жасау автоматтарының, токар және арнаулы станоктардың құрылымын, жұмыс принципін және баптау тәсілдерін;

пружиналарды түзеу, айырмалау, жеткеруге отырғызуға арналған айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын;

пружиналық болат маркаларының қасиеттерін.

Параграф 4. Түйін тоқыма және орамдау автоматтары мен
станоктарындағы автоматшы, 4-разряд

18. Жұмыс сипаттамасы:

суық жағдайдағы коникалық, мүсіндік және басқа да күрделі нысандағы сым диаметрі 5 мм артық жоғары қарсылықты сымнан және жол берілетін мөлшері мен қарсылығы шектеулі пружиналарды арнаулы станоктарда орамдау;

жұмсақ жиһазға арналған жоғары қарсылықты сымнан жасалған қос конусты пружиналарды термоөңдей отырып орамдау;

сынау өндірісіндегі жауапты арнаулы пружиналарды және ауыспалы адымды пружиналарды жасау. Әртүрлі болат маркаларынан барлық мөлшердегі пружина шайбаларын шайба орамдау станоктарында жасау. Қызмет көрсететін станоктар мен автоматтарды баптау.

19. Білуге тиіс:

түрлі үлгідегі пружина орамдау және түйін жасау автоматтарының, токар және арнаулы станоктардың құрылымын, кинематикалық сызбасын және баптау ережесін;

арналған айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын;

әртүрлі пружиналарды жасау тәсілдерін;

бұйымдарды сынау нәтижелері бойынша қысу параметрлерін есептеу әдістемесін.

2. Сым созушы
Параграф 1. Сым созушы, 2-разряд

20. Жұмыс сипаттамасы:

бір және бірнеше еселенген созу стандарында мыс және алюминий сымдарды созу;

сымды карусельге орнату, оның ұштарын қайырмалау, фильер арқылы өткізу және барабанға бекіту;

станоктарды баптауға және фильерді ауыстыруға қатысу;

сымның ұштарын бекіту;

фильер стандарға орнату және өңделетін сымның ұшын фильерге салу;

эмульсияның сапасын қадағалау;

сымның диаметрін өлшеу.

21. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін біртектес созу стандарының құрылымы мен жұмыс принципін, сымның ұштарын дайындау ережесін;

бақылау-өлшеу аспаптары мен айлабұйымдардың нысанын және қолдану шарттарын;

өңделетін металдың негізгі механикалық қасиетттерін;

түрлі балқымалардан жасалған сымдарды созу кезінде қолданылатын жақпаның құрамын;

бұдырлық квалитеттері мен параметрлері туралы негізгі мәліметтерді.

Параграф 2. Сым созушы, 3-разряд

22. Жұмыс сипаттамасы:

бір және бірнеше еселенген созу стандарында төмен көміртекті болат маркаларынан жасалған диаметрі 1,8 мм дейінгі сымдарды 300 метр/минута (бұдан әрі - м/мин) созу жылдамдығымен созу;

қымбат металдардан және оның балқымаларынан жасалған диаметрі 0,09-дан 1,0 мм дейінгі сымдарды созу;

сымды электрмен пісіру аппаратында пісіру;

арнаулы орау құрылғыларын, пісіру аппараттарын,созу кезіндегі алмалы механизмдер мен суыту жүйелерін реттеу және қызмет көрсету;

созу жылдамдығын берілген бағдар мен созу режимі бойынша белгілеу және реттеу;

бір және бірнеше еселенген созу стандарында төмен көміртекті болат маркаларынан жасалған диаметрі 1,8 мм жоғары сымдарды 300 м/мин. дейінгі созу жылдамдығымен созу, қымбат металдардан және оның балқымаларынан жасалған диаметрі 1,8-ден 6 мм дейінгі сымдарды біліктілігі анағұрлым жоғары сым созушының басшылығымен созу;

сым орамдарын түсіріп алу және байламдау;

ормадар мен шпульдерді созуға дайындау;

сымды қабылдаушы айлабұйымға орау сапасын қадағалдау;

бунттарды алу, катушкаларды (барабандарды) орнату және алу;

созу тандарын баптау.

23. Білуге тиіс:

әртүрлі типтегі созу стандары мен созуға арналған басқа да жабдықтың құрылымын, баптау ережесін;

бақылау-өлшеу аспаптары мен арнаулы айлабұйымдардың құрылымын;

фильерді орнату мен ауыстырудың тәртібін, қысыммен өңделетін металдар мен балқымалардың негізгі қасиеттерін;

сымның маркаларын;

бұдырлық квалитеттері мен параметрлері туралы негізгі мәліметтерді.

Параграф 3. Сым созушы 4-разряд

24. Жұмыс сипаттамасы:

бір және бірнеше еселенген созу стандарында орташа көміртекті, жоғары көміртекті және легирленген болаттан жасалған, төмен көміртекті болат маркаларынан жасалған диаметрі 1,8 мм дейінгі сымдарды 300 м/мин. жоғары созу жылдамдығымен, қымбат металдардан және оның балқымаларынан жасалған диаметрі 1,8-ден 6 мм дейінгі сымдарды 300 м/мин. дейінгі созу жылдамдығымен созу. Вольфрамды, молибденді және платинитті сымды, сондай-ақ латуньді, нейзильбернді және қызыл мысты сымды барлық қысқыш құралдарға арналған ладты пластиналар үшін 7-10 квалитеттер бойынша еселеп созу;

қымбат металдардан және оның балқымаларынан жасалған диаметрі 0,02-ден 0,09 мм дейінгі және 1,0 мм жоғары сымдарды созу;

арнаулы жапыру стандарында түрлі маркадағы сымдарды жапыру;

бір және бірнеше еселенген созу стандарында төмен көміртекті болат маркаларынан жасалған диаметрі 1,8 мм жоғары сымдарды 300 м/мин. жоғары созу жылдамдығымен созу, орташа көміртекті, жоғары көміртекті және легирленген болаттан жасалған, төмен көміртекті болат маркаларынан жасалған диаметрі 1,8 мм жоғары сымдарды 300 м/мин. жоғары созу жылдамдығымен, қымбат металдардан және оның балқымаларынан жасалған диаметрі 6 мм жоғары сымдарды, диаметрі 2,5 мм жоғары биметалл сымды, ұнтақты сымды және катанкадан жасалған сымды күйіктерден механикалық тазарта отырып 300 м/мин. дейінгі созу жылдамдығымен біліктілігі анағұрлым жоғары сым созушының басшылығымен созу;

созу стандарын баптау;

созуға дайындалған металды әр бөлгеннен кейін сапасын анықтау;

дайындама мөлшерін есептеу;

қажетті тартпалардың санын, қысу көлемі мен созу жылдамдығын анықтау.

25. Білуге тиіс:

әртүрлі типтегі созу стандары мен созуға арналған басқа да жабдықтың құрылымын, кинематикалық сызбасын, баптау ережесін;

өтпелер бойынша қысу көлемін және тартып бөлу ережесін;

шикізатқа және шығарылған өнімге арналған техникалық шарттарды;

өңдеу мен күйдірудің созу кезіндегі метал сапасына әсерін;

белгілі бір металдарды тарту кезектілігі мен өтпелер санын;

арнаулы айлабұйымдардың құрылымын;

бұдырлық квалитеттері мен параметрлерінің жүйесін.

Параграф 4. Сым созушы, 5-разряд

26. Жұмыс сипаттамасы:

бір және бірнеше еселенген созу стандарында төмен көміртекті болат маркаларынан жасалған диаметрі 1,8 мм жоғары сымдарды; орташа көміртекті, жоғары көміртекті және легирленген болаттан жасалған диаметрі 1,8 мм жоғары сымдарды; қымбат металдардан және оның балқымаларынан жасалған диаметрі 6 мм жоғары сымдарды; қарсылықты балқымалардан және болаттың тат баспайтын маркаларынан жасалған сымдарды; ұнтақты сымды және катанкадан жасалған сымды күйіктерден механикалық тазарта отырып 300 м/мин. дейінгі созу жылдамдығымен созу;

вольфрамды, молибденді және танталды сымдарды 6-квалитет бойынша еселеп созу;

қымбат металдардан және оның балқымаларынан жасалған диаметрі 0,02 мм дейінгі сымдарды созу;

тұрақты токтан жеке жетегі бар жоғары жылдамдықтағы стандарда созу.

27. Білуге тиіс:

түрлі типтегі созу стандарының құрылымын;

созудың түрлерін мен түрлі металдарға арналған өтпе сандарын;

материалды созуға арналған технологиялыұ нұсқаулықтарды;

стандар мен материалдарға берілетін эмульсияның құрамын.

3. Таспалар мен метал торларды жасаушы
Параграф 1. Таспалар мен метал торларды жасаушы, 2-разряд

28. Жұмыс сипаттамасы:

бапталған автоөрме станоктарында доңғалақ жабынына арналған түрлі конструкциядағы таспаларды сымнан өру;

материалдарды станоктарға қою;

машиналардың жұмысын қадағалау;

өрілген таспаның сапасын тексеру.

29. Білуге тиіс:

жабдықтың жұмыс принципін, оның маңызды бөлшектерінің атауы мен нысанын;

өңделетін материалдардың атауы мен таңдалануын;

анағұрлым көбірек қолданылатын айлабұйымдардың нысаны мен қолданылу шарттарын;

автоөрмеге қойылатын техникалық шарттарды.

Параграф 2. Таспалар мен метал торларды жасаушы 3-разряд

30. Жұмыс сипаттамасы:

ұясының көлемі 8 мм жоғары және 40 мм дейінгі метал таспаларды автоөрме станоктары мен жартылай автоматтарда өру;

маттарды, орындықтар мен жастықтарды, валиктер мен жұмсақ жиһаздың басқа да жиынтықтарын қолмен өру;

кабельдік және автомобиль каркастарына арналған үздіксіз өрме таспаларды, сондай-ақ конусқа түсу және орам майыспасының бұрышы 90 градус тік бұрышты торларды жасау;

түрлі диаметрдегі сымнан және жапырылған таспадан спиральдік және өрме станоктарында спиральдер мен панцирлі тораларды жасау;

сымды станокке орнату және сын орамдарын мүсіншелерге кигізу, шпуль мен жұмыс құралын ауыстыру және орнату;

станоктың жұмысындағы ұсақ ақауларды жою;

станоктарды баптау.

31. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін өрме станоктары мен жартылай автоматтардың құрылымын, оларды баптау ережесін;

торды өру үшін белгіленген техникалық шарттарды;

универсалдік және арнаулы айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарының нысаны мен қолдану шарттарын;

каркастың берілген биіктігіне қарай адымның мөлшерін;

қолданылатын сымның атауын, негізгі механикалық қасиеттері мен таңбалануын;

каркас рамасының мөлшеріне қарай орамның санын есептеу тәсілерін.

Параграф 3. Таспалар мен метал торларды жасаушы, 4-разряд

32. Жұмыс сипаттамасы:

ұясының көлемі 8 мм дейінгі және 40 мм жоғары метал таспаларды автоөрме станоктары мен жартылай автоматтарда өру;

үздіксіз өру керпешті торларды өру;

станоктарды баптау;

өрме станок звеноларын орнату және реттеу;

жабдықты ағымдық жөндеу.

33. Білуге тиіс:

автоөрме станоктары мен жартылай автоматтардың құрылымы мен баптау ережесін;

қызмет көрсететін өрсе станоктардың дәлдігін тексеру ережесін;

жасалатын торына қарай спиральдар мен пышақтардың көлемін;

универсалдік және арнаулы айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын.

Параграф 4. Таспалар мен метал торларды жасаушы 5-разряд

34. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі өрме станоктарында метал торларды өру;

тығыздығы жоғары қос өрімді торлардан жоғары легирленген болат маркалары мен балқымаларынан жасалған қоспалы стерженьді транспортер таспаларын жасау;

цинктелген сымнан күрделі конфигурациялы ұялары бар торларды автоматтарда жасау;

автоматтар мен станоктарды баптау;

жабдықты жөндеуге қатысу.

35. Білуге тиіс:

әртүрлі өру автоматтарының кинематикалық сызбасы мен баптау ережесін;

автоматтарды баптау тәсілдерін.

4. Метал қоныштарды, икемді валдар мен бронеспиральді жасаушы
Параграф 1. Метал қоныштарды, икемді валдар мен бронеспиральді жасаушы, 1-разряд

36. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі 11 мм дейінгі герметикалық және герметикалық емес метал қоныштарды және диаметрі 8 мм дейінгі В-1 типті икемді валдарды орап жинау;

сымды, таспаны немесе тығыздаманы бағыттаушы таспа жүйесіне салу;

таспа орамаларын мүсіншелерге кигізу;

орап жинаушы таспалар мен бағыттарды орнату;

дайын өнімді станоктан түсіріп алу.

37. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылымы туралы негізгі деректерді және оның маңызды бөліктерінің атауы мен нысанын;

метал қоныштар мен икемді валдарды жасауда қолданылатын металдар мен балқыламалардың негізгі қасиеттерін;

анағұрлым кең тараған және қарапайым айлабұйымдардың нысаны мен қолдану шарттарын.

Параграф 2. Метал қоныштарды, икемді валдар мен бронеспиральді жасаушы, 2-разряд

38. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі 11 мм жоғары және 50 мм дейінгі герметикалық және герметикалық емес метал қоныштарды, В-1 типті диаметрі 8-ден 20 мм дейінгі және В-2 типті диаметрі 8,2 мм дейінгі икемді валдарды, дөңгелек және жапырылған сымнан жасалған спиральдар мен пружиналарды арнаулы пружина орамдау станогында орап жинау;

дәл таспалар мен бағыттарды орнату;

профильдендірілген және орап жинайтын таспаларды реттеу;

станоктарды баптау.

39. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың жұмыс принципі мен баптау тәсілдерін;

метал қоныштар мен икемді валдарды, бронеспиральдерді жасауда қолданылатын металдар мен балқыламалардың механикалық қасиеттерін;

арнаулы айлабұйымдардың және бақылау-өлшеу аспаптарының нысаны мен қолдану шарттарын.

Параграф 3. Метал қоныштарды, икемді валдар мен бронеспиральді жасаушы, 3-разряд

40. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі 50 мм жоғары герметикалық және герметикалық емес метал қоныштарды, В-1 типті диаметрі 20 мм жоғары және В-2 типті диаметрі 8,2 мм жоғары икемді валдарды орап жинау;

арнаулы бронеспиральдерді орамалау;

торкөзді қонышты тоқу;

станокты және тоқу машинасын баптау.

41. Білуге тиіс:

әртүрлі типтегі станоктар мен тоқу машиналарының құрылымы мен баптау тәсілдерін;

арнаулы айлабұйымдардың және бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын.

5. Метал канаттар мен шынжырларды сынаушы
Параграф 1. Метал канаттар мен шынжырларды сынаушы, 2-разряд

42. Жұмыс сипаттамасы:

шынжырларды шынжыртарту станогында құралды орнатып және станокты шынжырдың берілген мөлшеріне баптай отырып калибрлеу;

метиз бұйымдарды біліктілігі анағұрлым жоғары сынаушының басшылығымен сынау.

43. Білуге тиіс:

шынжыртарту станогының құрылымын және баптау ережесін;

шынжырды калибрлеу процесін, арнаулы айлабұйымдардың және бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын, нысанын және қолдану шарттарын.

Параграф 2. Метал канаттар мен шынжырларды сынаушы, 3-разряд

44. Жұмыс сипаттамасы:

метиз бұйымдардың үзілуін шынжыр сынау машиналарында, гидравликалық және винты сынау пресстерінде сынау;

сыналатын бұйымдарды сыртынан қарап тексеру;

шынжырды сынау стендінің науасына салу кезінде шығырды басқару және оны тексергеннен кейін үстелге түсіріп алу;

шынжырлардың, канаттардың, зәкірлердің, блоктар мен басқа да метиз бұйымдарының барлық түрлерін және олардың қосылу жүйелерін сынауға дайындау;

қыспа қапсырмаларды орнату;

бұйым ұш звеноларын бекіту;

бұйымды сыану алдында өлшеу;

шынжыр звеноларын ені, ұзындығы және адымы бойынша сынағаннан кейін өлшеу;

шынжырдың ұзартылғанын анықтау;

престің кесте бойынша талап етілетін жүктемеге ыңғайлау;

шынжырдың сапасыз звеноларын анықтау және оны преспен кесу;

сынау журналында жазбаларды жазу;

зәкір шынжырларының тозу дәрежесін есептеу және олардың жарамдылығын анықтау;

сынағаннан кейін бұйымдарды таңбалау.

45. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін шынжырды сынау машиналары мен түрлі жүйедегі және типтегі сынау престерінің құрылымын;

бұйымдардың нысаны мен құрылымын, олардың мөлшері мен салмағы бойынша айырмашылығын, сынаудың сипаты мен әдісін;

жүктеме нормасын;

жүктеме кестесі мен жол берілетін шынжыр ұзартылымын;

сынау престері мен машиналары аспартарының құрылымы мен нысанын.

6. Сымды канилирлеуші
Параграф 1. Сымды канилирлеуші, 4-разряд

46. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі әртүрлі сымдарды канилирлеу ставкаларында канилирлеу;

негіздемені орама барабанға орамалау;

арқауды бұдырлау;

електерге арналған карталарды (торларды) картақұрастыру станогында құрастыру;

карталарды қажетті мөлшерге кесу.

47. Білуге тиіс:

әртүрлі типтегі канилирлеу және картақұрастыру станогының кинематикалық сызбасы мен құрылымын;

сымның диаметрі мен ұяның мөлшеріне қарай дискілерді іріктеуді;

карталарды жасауға арналған нөмірлерді, технологиялық нұсқаулықты және Мемлекеттік стандарттарды.

Сымды канилирлеу жөніндегі жұмысты біліктілігі анағұрлым жоғары канилирлеушінің басшылығымен орындаған кезде - 3-разряд.

7. Кардылаушы
Параграф 1. Кардылаушы 3-разряд

48. Жұмыс сипаттамасы:

болат тростардың және құрамалы канаттардың өзегін иіруге арналған таспаны біліктілігі анағұрлым жоғары кардылаушының басшылығымен белгіленген технологиялық режим бойынша жасау;

берілген ассортименттегі шикізатты кармашина алаңына төсеу;

кардмашинаны баптау және ұсақ жөндеу.

49. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылымы мен баптау ережесін, шикізаттың сұрыптары мен топтары бойынша олардың түрлерін;

арнаулы айлабұйымдардың және бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын, нысанын және қолдану шарттарын.

Параграф 2. Кардылаушы 4-разряд

50. Жұмыс сипаттамасы:

болат тростардың және құрамалы канаттардың өзегін иіруге арналған таспаны белгіленген технологиялық режим бойынша жасау;

шикізат қабатының қалыңдығын ерттеу және машина валкалары мен тарақтарныдағы ауытқыуларды жою;

кардмашинаны баптау.

51. Білуге тиіс:

әртүрлі кардмашиналардың құрылымын, кинематикалық сызбасы мен баптау ережесін;

сұрыптары мен топтары бойынша шикізат ерекшеліктерін.

8. Канаттарды есу жөніндегі машинист
Параграф 1. Канаттарды есу жөніндегі машинист

52. Жұмыс сипаттамасы:

жіп есу және канат есу машиналарында сым жібі мен метал канаттардың себеттік және сигар типіндегі барлық түрдері мен конструкцияларын жасау;

машиналарға көтеру механизмдерінің көмегімен май құю;

бобиналарды, шпулькалар мен оралған сымы немесе жібі бар катушкаларды орнату және ауыстыру;

кендірлі, капрон өзек бунттарын машинаның кеуек валына тарта отырып қадаға орнату;

плашкаларды іріктеу және орнату, технологиялық нұсқаулыққа сәйкес жіптің немесе канаттың адымына қарай шестерняларды ауыстыру;

құрастырудағы жіптің немесе канаттың оралу шектеуішін реттеу;

қабылдау барабандары мен ажыратқыштарды ауыстыру;

диаметрлердің сәйкестігін, жіптің немесе канаттың дұрыс есілуін қадағалау;

жіп есу машиналарындағы сымды түзеу;

сымның ұштарын дәнекерлеу;

шпуль тежегішін реттеу;

деформатор мен рихталаушы құрылғына берілген диаметрге ыңғайлау;

сым мен жіптің тартылуын қадағалау;

жіп және канат жасау кезінде метраж есебінің есептеуішін ыңғайлау;

жіптер мен канаттарды кесу.

53. Білуге тиіс:

қызмет ткөрсететін машиналар мен көтеру механизмдерінің құрылымын, кинематикалық сызбасын және жұмыс принципін;

машиналарды есілетін, дайындалатын барлық жіптер мен метал канаттардың құрылымын;

жіптер мен метал канаттардың сапасына қойылатын техникалық шарттарды;

шестернялар мен плашкаларды іріктеу ережесін;

жіптерді, өзек пен канаттарды өлшеуге арналған бақылау-өлшеу аспаптарының нысаны мен қолдану шарттарын;

дайындалатын канаттың ұзындығы мен диаметріне қарай барабандардың мөлшерін;

есу жүйесін және адымды, жіптің немесе канаттың диаметрін;

деформаторды және рихталау құрылғысын баптау әдістемесін;

бір жаққа есілетін өзек канаттарын жасау кезінде жіпті бұрау және жабық канаттарды жасау кезінде бұрау ережесін.

54. Метал канат жібін жіп есту машиналарында жасау кезінде мынадай тарифтік разрядтар белгіленеді:

а) 6-шпульді машиналарда:

шпуль диаметрі 250 мм дейін және сымның диаметрі 0,8 мм болған кезде - 2-разряд;

шпуль диаметрі 250 мм жоғары және 500 мм дейін және сымның диаметрі 0,8 мм жоғары болған кезде - 3-разряд;

шпуль диаметрі 500 мм жоғары және сымның диаметрі 0,8 мм жоғары болған кезде - 4-разряд;

б) 12-шпульді машиналарда:

шпуль диаметрі 250 мм дейін және сымның диаметрі 0,9 мм болған кезде - 3-разряд;

шпуль диаметрі 250 мм жоғары және 500 мм дейін және сымның диаметрі 0,9 мм жоғары болған кезде - 4-разряд;

шпуль диаметрі 500 мм жоғары және сымның диаметрі 0,9 мм жоғары болған кезде - 5-й разряд;

в) 18-шпульді машиналарда:

шпуль диаметрі 150 мм дейін және сымның диаметрі 1,0 мм болған кезде - 3-й разряд;

шпуль диаметрі 150 мм жоғары және 300 мм дейін және сымның диаметрі 1,0 мм жоғары болған кезде 4-разряд;

шпуль диаметрі 300 мм жоғары және сымның диаметрі 1,0 мм жоғары болған кезде - 5-разряд;

г) 24-, 30- және 36-шпульді машиналарда:

шпуль диаметрі 300 мм дейін болған кезде - 4-разряд;

шпуль диаметрі 300 мм жоғары болған кезде - 5-разряд.

Метал канат сым жіптерін канат есу машиналарында жасау кезінде мынадай тарифтік разрядтар белгіленеді:

а) 6-шпульді машинааларда:

шпуль диаметрі 500 мм дейін және канаттың диаметрі 17 мм дейін болған кезде - 4-разряд;

б) 6 және 12-шпульді машиналарда:

шпуль диаметрі 500 мм жоғары және канаттың диаметрі 17 мм жоғары болған кезде - 5-разряд;

Метал кордың жіп есу машиналарында жасау кезінде мынадай тарифтік разрядтар белгіленеді:

а) 6-шпульді машиналарда - 3-разряд;

б) 12-шпульді машиналарда - 4-разряд.

Ескертпе:

канаттарды есу жөніндегі машинист жіп есу және канат есу машиналарындағы көмекшінің жұмысын орындаған кезде бір разрядқа төмен тарифтеледі.

9. Ремиз теруші
Параграф 1. Ремиз теруші, 2-разряд

55. Жұмыс сипаттамасы:

көрсетілген тор нөміріне сәйкес ремиздерді таяқшаларға жинақтау;

ремиз жинағына қажетті галл санын есептеу;

проверка состояния Ремиз рамаларының жай-күйін, қамыттардың қаусырылуын тексеру және галдарды тат-сызықтардан тазарту.

56. Білуге тиіс:

галдар мен ремиздерге қойылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарды; торлардың нөмірлері мен сұрыптарын;

галдарды тазалау үшін қолданылатын материалдарды.

10. Сымнан жасалған негізді ұршықтаушы
Параграф 1. Сымнан жасалған негізді ұршықтаушы 2-разряд

57. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі 0,1 жоғары және 0,6 мм дейінгі немесе 1 дециметр (бұдан әрі – дм) сымның саны 35 дейінгі сымды біліктілігі анағұрлым жоғары ұршықтаушының басшылығымен орамалау;

баға шнурларын салу;

пасьманы ұршық валына немесе барабанға бекіту;

түрлі металдар мен балқымалардан жасалған диаметрі 0,25-ден жоғары және 1,5 мм дейінгі сымнан түрлі нөмірдегі метал торларды және синтетикалық моноталшықтан жасалған диаметрі 0,35 мм дейінгі синтетикалық торларды тоқуға арналған еспе негізді ремиздер мен бердыларға айыру, айыру қондырғысына навой білігін орнату;

ремиздерді ілу және айыру қондырғысының кронштейндеріне берділерді орнату негіздерді металл планканың көмегімен ұршық валына бекіту, баға шыбықтарын салу, біліктілігі анағұрлым жоғары айырушының басшылығымен негіздің сымдарын бердіге жіберу;

сымның үзіктерін оларды жалғау арқылы жою.

58. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін айыру қондырғыларының негізгі бөлшектерін тағайындауды мен жұмыс істеу принципін;

тордың түріне қарай айыру процесін;

анағұрлым кең тараған әмбебап және арнаулы айлабұйымдарды тағайындау мен қолдану шарттарын;

бақылау-өлшеу аспаптарын тағайындау.

Параграф 2. Сымнан жасалған негізді ұршықтаушы, 3-разряд

59. Жұмыс сипаттамасы:

негізді ұршықты валға немесе әртүрлі металдар мен балқымалардан жасалған диаметрі 0,1-ден 0,6 мм дейінгі немесе 1 дм сымның саны 35 дейінгі сымды орамалау;

негізді ұршықты валға немесе әртүрлі металдар мен балқымалардан жасалған диаметрі 0,055-ден жоғары 0,1 мм дейінгі немесе 1 дм сымның саны 35-тен 100 дейінгі сымнан метал торларын тоқуға арналған барабанға біліктілігі анағұрлым жоғары ұршықтаушының басшылығымен орамалау;

ұршық валкасын немесе барабанды белгілеу;

ұршық барабандарын ұршық қондырғыларына орнату;

ұршық барабандарын айырма қондырғысына және метал тоқу станоктарына қайта орнату;

айырмаланған негізді ұршық барабандарын метал тоқу станоктарына тасымалдау;

түрлі металдар мен балқымалардан жасалған диаметрі 0,25-ден жоғары және 1,5 мм дейінгі сымнан жасалған түрлі нөмірдегі метал торларды және диаметрі 0,1 ден 0,25 мм жоғары және 1,5 мм дейінгі сымнан жасалған, синтетикалық моноталшықтан жасалған диаметрі 0,35-тен 1,00 мм дейінгі синтетикалық торларды тоқуға арналған еспе негізді, біліктілігі анағұрлым жоғары айырушының басшылығымен ремиздер мен бердыларға айыру;

ремиздерді ілу және берділерді айыру қондырғысы кронштейндеріне орнату;

негіздерді метал планканың көмегімен ұршық валына бекіту;

баға шыбықтарын салу;

негіз сымын бердіге жіберу;

металл тоқушы атноктарға қысымға алынған негіздері бар навой барабандарын тасымалдау;

қызмет көрсету қондырғысын баптау.

60. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін ұршық және айырық қондырғыларының құрылымы мен қағидаларын, торлардың сипаттамасын, сорттары мен нөмірлерін, негіздерді орау үшін орнатылған техникалық жағдайларын;

барабандарды станокқа орнату және алу қағидаларын, тұғыр мойынтірегіне білікті бекіту қағидаларын;

негіздерді галевтерге, ремиздерге, берділерға айрықтау тәртібін;

әмбебап және арнайы айлабұйымдардың және бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын.

Параграф 3. Сымнан жасалған негізді ұршықтаушы, 4-разряд

61. Жұмыс сипаттамасы:

негізді ұршықты валға немесе әртүрлі металдар мен балқымалардан жасалған диаметрі 0,055-ден жоғары 0,1 мм дейінгі немесе 1 дм сымның саны 35-тен 100 дейінгі сымнан метал торларын тоқуға арналған барабанға орамалау;

диаметрі 0,1 дм жоғары немесе 1 дм сымның саны 100 жоғары негізді біліктілігі анағұрлым жоғары ұршықтаушының басшылығымен орамалау;

сымнан жасалған негізді гитара трубасының бағалы және бағыттаушы қатарлары бойынша айырмалау;

сым ұштарын ұршықты барабанға орамалау кезінде пісіру;

түрлі металдар мен балқымалардан жасалған диаметрі 0,1 –ден 0,25-дейінгі және 1,5 мм жоғары сымнан жасалған түрлі нөмірдегі метал торларды және синтетикалық моноталшықтан жасалған диаметрі 0,35-тен 1,00 мм дейінгі синтетикалық торларды тоқуға арналған еспе негізді, біліктілігі анағұрлым жоғары айырушының басшылығымен ремиздер мен бердыларға айыру;

түрлі метал және балқыма сымдарын олардың сыртқы түрі және механикалық қасиеттері бойынша анықтау,оларды индикаторлы микрометрмен өлшеу және моноталшықтан жасалған жіптің диаметрін анықтау;

айырылған негіздің дұрыстығын бақылау-өлшеу аспабының немесе лупаның көмегімен тексеру;

сымдарды ұршық барабанына орау кезінде олардың ұштарын дәнекерлеу;

қызмет көрсететін қондырғыларды баптау.

62. Білуге тиіс:

түрлі типтегі навой және айыру қондырғыларын баптау қағидалары мен кинематикалық сызбасын;

тор маталарының түрлерін;

тоқу кезінде пайдаланылатын сымдар мен моноталшықтардың диаметрлерін;

электрмен пісіру аппараттарының жұмыс істеу принципін;

орындалатын жұмыс шегінде электротехниканың негізгі заңдарын;

пісірілетін металдардың механикалық қасиеттерін;

сымның ұштарын пісіруге арналған техникалық шарттарды;

арнаулы айлабұйымдардың және бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын.

Параграф 4. Сымнан жасалған негізді ұршықтаушы, 5-разряд

63. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі 0,1 дм жоғары немесе 1 дм сымның саны 100 жоғары негізді ұршықты валға немесе әртүрлі металдар мен балқымалардан жасалған диаметрі 0,055-ден жоғары 0,1 мм дейінгі немесе 1 дм сымның саны 35-тен 100 дейінгі сымнан метал торларын тоқуға арналған барабанға орамалау;

негізді ұршықты валға немесе синтетикалық тор тоқуға арналған барабанға орамалау;

түрлі метал сымдарын олардың сыртқы түрі мен механикалық қасиеттеріне қарай анықтау;

түрлі металдар мен балқымалардан жасалған диаметрі 0,1 мм-ге дейінгі нөмірдегі метал торларды және синтетикалық моноталшықтан жасалған диаметрі 1,00 мм жоғары синтетикалық торларды тоқуға арналған еспе негізді ремиздер мен бердыларға айыру.

64. Білуге тиіс:

түрлі типтегі ұршық және айырық қондырғыларының құрылымын торларды дайындауда қолданылатын түрлі металдар мен балқыма сымдарының сорттары мен қасиеттерін;

күрделі бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдарын тағайындауды, құрылымы мен қолдану шарттарын; индикаторлық микрометрді қолдану ережесін.

11. Метал канат, тор, пружина, щеткалар мен шынжыр өндірісі жабдығын баптаушы
Параграф 1. Метал канат, тор, пружина, щеткалар мен шынжыр өндірісі жабдығын баптаушы, 3-разряд

65. Жұмыс сипаттамасы:

калибрлеу-созу станоктары мен щетка жасау станоктарын баптау;

орау, жіп есу, канат есу машиналарын, қондырғыларын, металл тоқу, пружина орамалау станоктарын, пресстерін, қолмен және автоматтандырылған қоректендірілетін бір операциялық станоктарды, сұрыптау автоматтарын тор, пружина және шынжыр жасауға арналған жартылай шикізаттармен баптау;

жабдықтың жұмысын қадағалау, алдын ала тексеру, майлау;

қызмет көрсететін жабдықты ағымдық жөндеуге қатысу.

66. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін машиналардың, қондырғылардың, станоктардың, престердің, автоматтардың құрылымын;

тор, пружина және шынжыр жасаудың технологиялық процесін;

жұмыс және өлшеу құралының нысанын және пайдалану ережесін;

өңделетін материалдардың қасиеттерін;

брактың түрлері мен оларды жою тәсілдерін.

Параграф 2. Метал канат, тор, пружина, щеткалар мен шынжыр өндірісі жабдығын баптаушы 4-разряд

67. Жұмыс сипаттамасы:

орау, жіп есу, канат есу машиналарын, қондырғыларын, бір жолақты, сұрыптық, сүзгілік, бұрама, құрама торлар шығаратын, ені 2,5 метр (бұдан әрі – м) дейінгі металл тоқу станоктарын;

метал торларды тоқуға арналған түрлі типтегі тоқу станоктары мен пружина орамалау автоматтары мен сым пружиналарды ормалауға, бұрауға және отырғызуға арналған станок пресстерді, қолмен және автоматты қоректендірілетін көп операциялық станоктарды жетекті, жүк, пильдік және күштік шынжыр жасауға арналған жартылай шикізаттармен баптау;

қызмет көрсететін жабдықты баптаумен байланысты есептерді орындау;

технологиялық карта бойынша жұмыс және өлшеу құралын іріктеу;

қызмет көрсететін машиналарды, қондырғыларды, станоктарды, автоматтар мен престерді ағымдық жөндеуге қатысу.

68. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін машиналардың, қондырғылардың, станоктардың, автоматтар мен престердің құрылымын мен кинематикалық сызбасын;

өңделетін металдың маркировкаыс мен қасиеттерін;

тор, пружина және шынжыр жасауға арналған техникалық шарттарды;

сымды, катушка нормалилерін орау процесін;

тор полотноларын сұрпы, нөмірі, тоқу түрлері бойынша баптау ерекшіліктерін;

тор полотноларын тор ұяларының мөлшеріне қарай спиралі мен пышақ құрылымы бойынша баптау ерекшіліктерін;

тор тоқу кезінде сымды тазалау ережесін;

бақылау-өлшеу құралының құрылымын, нысанын және пайдалану ережесін;

арнаулы кесу құралын қайрау және орнату ережесін.

Параграф 3. Метал канат, тор, пружина, щеткалар мен шынжыр
өндірісі жабдығын баптаушы 5-разряд

69. Жұмыс сипаттамасы:

ұршық қондырғыларын, ені 2,5 м-ден 5 м дейінгі бір жолақты, сұрыптық, бұрама, құрама және астарлық торларды, сондай-ақ ені 2 м номер 24 – 36 станоктарында бір жолақты тор шығаратын металл тоқу станоктарын;

метал торлар тоқуға арналған тоқыма автоматтары мен пружиналы шайба мен тікенді сымды есуге және бұрауға арналған әртүрлі станок-автоматтарды айлабұйымдар мен құралдарды іріктеп орната отырып баптау;

жетекті, жүк, пильдік және күштік шынжыр элементтерін жасауға және құрастыруға арналған автоматты желілерді баптау;

жабдықтың жұмысын қадағалау;

қызмет көрсететін жабдықты баптаумен байланысты есептерді орындау;

қызмет көрсететін машиналарды, қондырғыларды, станоктарды, автоматтар мен престерді ағымдық жөндеуге қатысу;

технологиялық карта бойынша жұмыс және өлшеу құралын іріктеу.

70. Білуге тиіс:

түрлі қондырғылардың, станоктардың, автоматтардың, автоматты желілердің құрылымын, кинематикалық сызбасын, олардың тораптары мен механизмдерінің өзара әрекеттесуін;

негіздерді тордың тығыздығы мен еніне қарай есу есептерін;

негізді есу, айырмалау мен тоқымашылық процесін;

тор ұяларының мөлшеріне қарай спиралі мен пышақ құрылымын;

арнаулы кесу құралын жетілдіру ережесін;

сымның және дайын өнімнің мөлшерлері мен сұрыптарын;

механика, гидравлика, электротехника негіздерін, бақылау-өлшеу аспабын баптау және реттеу ережесін.

71. Орта кәсіптік білім талап етіледі.

Параграф 4. Метал канат, тор, пружина, щеткалар мен шынжыр
өндірісі жабдығын баптаушы 6-разряд

72. Жұмыс сипаттамасы:

металл тоқу станоктары мен тор полотноларын баптау және реттеу, барлық нөмірдегі бұрама, құрама және астарлық торларды, ені әртүрлі синтетикалық материалдардан жасалатын торларды;

үш қабатты, бір қабатты: 36 нөмірдегі ені 3,5 м жоғары барлық нөмірдегі, және одан жоғары ені 2 м және одан жоғары, және 32 нөмірдегі және одан жоғары ені 3 м;

нөмірі 16 және ені 4 м құрама және бұрама торлар торларды ені 5 м артық станоктарда орнату және тордың тығыздығын өзек бойынша лупаның көмегімен бақылау;

ремиздерге гал жинақтаумен байланысты есептерді нормативтік-технологиялық құжаттамаға сәйкес орындау;

металл тоқу станоктары қызмет көрсетумен айналысатын жұмысшыларды басқару және нұсқаулық жасау.

73. Білуге тиіс:

барлық типтегі металл тоқу станоктарының құрылымын, олардың механизмдері мен тораптарының өзара әрекеттесуін;

тор полотноларын сұрпы, нөмірі мен тоқыма түрлері бойынша баптау ерекшеліктерін;

торлардың техникалық сипаттамасын, тор жасауда қолданылатын металдар мен синтетикалық материалдардың қасиеттерін;

нормативтік-техникалық құаттама мен мемлекеттік стандарттарға сәйкес негізді есу, торларды айырмалау және тоқу негіздерін.

74. Орта кәсіптік білім талап етіледі.

12. Сымдар мен тростарды ораушы
Параграф 1. Сымдар мен тростарды ораушы, 1-разряд

75. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі 0,25-тен жоғары 1,0 мм дейінгі және шпиндельдерінің саны 4-тен кем емес емес сымды қайта орау станоктарында орамнан катушкаға қайта орау;

қатты балқымалы металдан жасалған диаметрі 0,28 мм жоғары сымды қайта орау;

сым орамдарын (шпульдерді) мүсіншелерге кигізу;

орамның біркелкілігі мен қайта оралатын сымның қалыңдығын қадағалау;

таңбалау этикеткасын толтыру;

біліктілігі анағұрлым жоғары ораушының басшылығымен қайта орау станоктарын сыммен жабдықтау.

76. Білуге тиіс:

қайта орау станоктары мен орамдау (қайта орау) аппараттарының құрылымы мен маңызды бөліктерінің құрылымы туралы негізгі деректерді;

сымның нөміріне қарай катушкалардың нормалилерін;

қарапайым айлабұйымдардың нысаны мен қолдану шарттарын.

Параграф 2. Сымдар мен тростарды ораушы, 2-разряд

77. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі 0,25-тен 1,0 мм дейінгі және шпиндельдерінің саны 4-тен кем емес емес сымды станоктан қайта орау станоктарында, сондай-ақ диаметрі 0,25-ке дейінгі және 1,0-ден 1,5 мм дейінгі сымды шпиндельдерінің саны 4-тен кем қайта орау станоктарында орау;

сымды және басқа да материалдарды тростау станоктары мен машиналарында тростау;

қатты балқымалы металдан жасалған диаметрі 0,28 мм жоғары сымды қайта орау;

қышқылды спиралдерді қайта орау;

катушкаларды қайта орау айлабұйымдарына орнату. Қайта орау станоктарын сыммен жабдықтау.

78. Білуге тиіс:

қайта орау станоктары мен орамдау (қайта орау) айлабұйымдарының жұмыс істеу принциптерін;

сымды қайта орауға (орамдауға) арналған техникалық шарттарды;

сымның мөлшерін, сұрпын және нысанын;

сымды қайта орау кезіндегі ақауды және оны жою тәсілдерін;

арнаулы айлабұйымдардың нысаны мен қолдану шарттарын.

Параграф 3. Сымдар мен тростарды ораушы, 3-разряд

79. Жұмыс сипаттамасы:

сұрыпталған тростарды орау аппараттарындағы барабандарға қайта орау және тростардың сыртқы ақауларын жою;

диаметрі 0,25-ке дейінгі және 1,0-ден 1,5 мм жоғары сымды және станоктан шпиндельдерінің саны 4-тен жоғары қайта орау станоктарында, сондай-ақ диаметрі 1,5 мм жоғары сымды шпиндельдерінің саны 4-тен кем қайта орау станоктарында орау;

орау аппаратын реттеу және сым мен тростың дұрыс салынуы мен ұзындығын қамтамасыз ету;

станоктарды баптау;

жабдықты ағымдық жөндеуге қатысу.

80. Білуге тиіс:

қайта орау станоктары мен орамдау аппараттарының құрылымы мен оларды реттеу тәсілдерін;

тростың нөміріне қарай барабандардың нормалилерін;

тростарды қайта орауға арналған техникалық шарттарды;

тростардың сұрпын және нысанын;

тросты қайта орау кезіндегі ақауды және оны жою тәсілдерін;

арнаулы айлабұйымдардың құрылымын;

қайта орау аппараттарының ұсақ ақауларын және оларды жою тәсілдерін.

Параграф 4. Сымдар мен тростарды ораушы 4-разряд

81. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі 1,5 мм жоғары сымды шпиндельдерінің саны 4-тен жоғары қайта орау станоктарында орамнан катушкаға қайта орау;

сымның ұштарын дәнекерлегішпен немесе контактілі пісірумен дәнекерлеу;

станоктарды баптау.

82. Білуге тиіс:

түрлі типтегі қайта орау станоктары мен орамдау аппараттарының құрылымы мен оларды баптау тәсілдерін;

сымдарды дәнекерлеуге арналған техникалық шарттарды;

дәнекерлегіш пен пісіру аппараттарының құрылымын.

13. Метал тор негіздерін өңдеуші
Параграф 1. Метал тор негіздерін өңдеуші, 3-разряд

83. Жұмыс сипаттамасы:

сымының диаметрі 0,25-ден 1,5 мм дейінгі метал тор негіздерін өңдеу;

ұршық валын метал тоқу станогі подшипнигіне ұршық қондырғысына орнату және бекіту;

ремиз аспасының дұрыстығын тексеру және мен бердыларды орнату;

негізді шағын бумалармен буу және оларлы тауар валының желкесіне байлау;

утка бойынша тордың қажетті тығыздығын орнату және белгіленген отыру процентіне сәйкес тарту;

баға планкаларын салу.

84. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін метал тоқу станоктарының құрылымын;

метал торларға арналған мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарды;

метал торлардың типтері мен сұрыптарын;

сымның диаметріне қарай дискілерді іріктеуді;

бақылау-өлшеу аспаптары мен арнаулы айлабұйымдардың нысанын және қолдану шарттарын.

Параграф 2. Метал тор негіздерін өңдеуші, 4-разряд

85. Жұмыс сипаттамасы:

сымының диаметрі 0,1-ден 0,25 мм дейін және 1,5 мм. жоғары түрлі металдар мен балқымалардан жасалған метал тор негіздерін метал тоқу станоктарында бақылау-өлшеу аспаптарын қолдана отырып өңдеу;

ремизге және бердіге алынған негіздің дұрыстығын тексеру.

86. Білуге тиіс:

түрлі типтегі метал тоқу станоктарының құрылымын;

тор жасауда қолданылатын балқыламалар мен металдарды;

бақылау-өлшеу аспаптары мен арнаулы айлабұйымдардың құрылымын.

Параграф 3. Метал тор негіздерін өңдеуші, 5-разряд

87. Жұмыс сипаттамасы:

сымының диаметрі 0,1-ден дейінгі метал тор негіздерін түрлі типтегі метал тоқу станоктарында өңдеу.

88. Білуге тиіс:

түрлі типтегі метал тоқу станоктарының, бақылау-өлшеу аспаптары мен арнаулы айлабұйымдардың кинематикалық сызбасын;

станоктарды майлау сызбасы мен режимін, әртүрлі үлгідегі торларды жасауда пайдаланылатын түрлі балқыламалар мен металдардың сұрыптары мен қасиеттерін.

14. Метал торларды созушы
Параграф 1. Метал торларды созушы, 4-разряд

89. Жұмыс сипаттамасы:

созу машинасын бөлшектеу және құрастыру, машина валына қағаз-целлюлоз өндірісіне арналған үздіксіз тор полотносын орналастыру және алу, біліктілігі анағұрлым жоғары созушының басшылығымен тор полотносын арнаулы айлабұйымдарды қолдана отырып созу және тегістеу;

өңделетін торға сәйкес оқтауларды (трубаларды) ұзындығы мен ені бойынша іріктеп алу;

торды оқтауларға орау;

оқтау шеттерін бекіту;

торды арнаулы буып-түю және су өтпейтін қағазбен орамалау;

созу машинасын жұмыс процесінде баптау және жөндеу.

90. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін созу машинасының құрылымын, баптау ережесін және оның дәлдігін тексеру әдістерін;

торды тегістеу және бекітпелеу үшін қолданылатын арнаулы айлбұйымдардың құрылымын;

бақылау-өлшеу аспаптарының нысанын және қолдану шарттарын;

торды оқтау бойынша орауға қойылатын техникалық талаптарды.

Параграф 2. Метал торларды созушы, 5-разряд

91. Жұмыс сипаттамасы:

тор полотносын арнаулы айлабұйымдарды қолдана отырып созу және тегістеу. Созу машинасын бөлшектеу және құрастыру;

тор полотносын жіктері мен жалпы жай-күйін қарап тексере отырып созу;

машина валына қағаз-целлюлоз өндірісіне арналған үздіксіз тор полотносын орналастыру және алу;

тор полотносын арнаулы айлабұйымдарды қолдана отырып созу және тегістеу;

метал торларды тегістеуші айлабұйымды қолданып 25 - 30 микрон (мк) шегіндегі қабатты түсіре отырып тегістеу;

капрон моноталшықты құрама торларды бектпелеу (біркелкі жылыту).

92. Білуге тиіс:

созу машиналарының құрылымы мен кинематикалық сызбасын, торларды тегістеп бекітуге арналған арнаулы айлабұйымдардың құрылымын;

бақылау-өлшеу аспабының құрылымын, торды машинаға орналастыру, өңдеу және түсіріп алу процесін;

тордың ұзындығына, сұрпына және нөміріне қарай оны созудың шамасын және санын;

сымның және капрон моноталшықтың физикалық – механикалық қасиеттерін.

15. Саңылау тектес елеуіштерді құрастырушы
Параграф 1. Саңылау тектес елеуіштерді құрастырушы, 2-разряд

93. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі диаметрдегі тегіс сымнан елеуіш бөлшектерін бойлық-кеспе, болт сызбалы және бұрғылау станоктарында өңдей отырып саңылау тектес елеуіштерді құрастыру;

елеуіш саңылауының мөлшерін белгілеу;

саңылау мөлшеріне қарай берілген ұзындықта талап етілетін елеуіштердің санын анықтау;

түрлі құрылымдағы металл щеткаларды құрастыру;

түрлі маркалы сымдарды талап етілетін ұзындықта кесу және оны бүрмелеу;

дискілерді орау;

дискілер мен щеткаларды белгіленген технологиялық процесс бойынша тексеру, реттеу, центрлеу;

корунд және агат тастарын тегістеу және жылтырату үшін капроннан, сымнан, қылдан, шаштан қолмен және станокта щеткалар жасау;

қызмет көрсететін станоктарды баптау.

94. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін бойлық-кеспе, болт сызбалы және бұрғылау станоктарын баптау қағидаларын және жұмыс істеу принціпін, оларды тағайындауды;

елеуіштер мен щеткаларды жасауға және құрастыруға қойылатын техникалық шарттарды;

елеуіш нөмірлерін;

щеткаларды сынау қағидалары мен тәсілдерін;

пайдаланылатын металдардың атаулары мен маркаларын;

арнаулы айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарын қолдану шарттары мен тағайындауды.

Параграф 2. Саңылау тектес елеуіштерді құрастырушы, 3-разряд

95. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі диаметрдегі қырлы сымнан елеуіш бөлшектерін бойлық-кеспе, болт сызбалы және бұрғылау станоктарында өңдей отырып саңылау тектес елеуіштерді құрастыру;

қызмет көрсететін станоктарды баптау.

96. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін бойлық-кеспе, болт сызбалы және бұрғылау станоктарыны, баптау ережесін;

арнаулы айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын, қалыпты және арнаулы құралды қайрау мен орнату ережесін.

16. Метал торларды қосып тігуші
Параграф 1. Метал торларды қосып тігуші, 3-разряд

97. Жұмыс сипаттамасы:

22-нөмірге дейінгі дара және бұрама метал торларды бірінші немесе екінші арқау жібінен, ал 14-нөмірге дейінгі ұштары дәнекерленген немесе жиектелген құрамаларды техникалық шарттарға сәйкес тұтас полотноға сыммен қолмен тігу;

14-нөмірге дейінгі қосып тігуге жатпайтын торлардың ұштарын жиектеу және түю жіктерін жасау.

98. Білуге тиіс:

метал және құрама торлардың барлық сұрыптары мен тігілетін нөмірлерін тігуге арналған техникалық шарттарды және сипаттамасын;

торларды қосып тігуге қолданылатын сымдардың диаметрлерін; тігетін және орама сым жіптерінің негізгі қасиеттерін.

Параграф 2. Метал торларды қосып тігуші, 4-разряд

99. Жұмыс сипаттамасы:

24-нөмірден бастап дара және бұрама метал торларды бірінші немесе екінші арқау жібінен, ал 16-нөмірден бастап ұштары дәнекерленген немесе жиектелген құрама метал торларды техникалық шарттарға сәйкес тұтас полотноға сыммен қолмен тігу.

16-нөмірден бастап қосып тігуге жатпайтын торлардың ұштарын жиектеу және түю жіктерін жасау.

100. Білуге тиіс:

капрон торлардың барлық сұрыптары мен тігілетін нөмірлерін тігуге арналған техникалық шарттарды және сипаттамасын;

тордың сұрпы мен нөміріне қарай жік құрылымын.

17. Метал торларды пішіп түсіруші
Параграф 1. Метал торларды пішіп түсіруші, 2-разряд

101. Жұмыс сипаттамасы:

метал тор орамасын пішу үстеліне жеткізу;

торды үстелге жазу;

торды кабель немесе су өтпейтін қағазға орамалау;

метал торды тауар валынан оқтауға (трубаға) орау, оны оқтауға түсіру, тор полотносын біліктілігі анағұрлым жоғары пішіп түсірушінің басшылығымен тапсырысқа сәйкес пішу;

сүзгі торын арнаулы автомата пішу және жазып түзеу.

102. Білуге тиіс:

торлы орналастыруға қойылатын техникалық талаптарды;

тордың нөмірі мен сұрыптарын;

оқтауды іріктеу және жарамдылығын анықтау ережесін;

арнаулы айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарының нысанын және қолдану шарттарын, торларды пішу ережесін.

Параграф 2. Метал торларды пішіп түсіруші, 3-разряд

103. Жұмыс сипаттамасы:

метал торды тауар валынан оқтауға (трубаға) орау;

тор полотносын тапсырысқа сәйкес пішу;

пішілген торды оқтауға орамалау;

тор полотносы сымдарының ұштарын қайыру үстелдерінде қолмен қайыру;

целлюлоз-қағаз өндірісіне арналған: бұрама, құрама (полиэфирлі немесе капрон моноталшықты) және синтетикалық, үш өрімді метал торларды қолмен және көтеру механизмдерін қолдана отырып жазу және пішу;

бұл торларды олардың нысанына қарай бір немесе екі оқтауға біліктілігі анағұрлым жоғары пішіп түсірушінің басшылығымен орамалау;

пішілген торға құжаттарды ресімдеу.

104. Білуге тиіс:

торларды пішуге арналған мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарды;

арнаулы кесу құралын қайрау ережесін;

өңделетін материалдардың негізгі қасиеттерін;

қызмет көрсететін жабдықтың құрылымын;

целлюлоз-қағаз өндірісіне арналған торлардың нөмірлері мен сұрыптарын;

тор жасау үшін қолданылатын сым балқыламаларының түрлерін;

арнаулы айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын.

Параграф 3. Метал торларды пішіп түсіруші, 4-разряд

105. Жұмыс сипаттамасы:

целлюлоз-қағаз өндірісіне арналған: бұрама, құрама (полиэфирлі немесе капрон моноталшықты) және синтетикалық, үш өрімді метал торларды қолмен және көтеру механизмдерін қолдана отырып жазу және пішу;

торларды олардың нысанына қарай бір немесе екі оқтауға орамалау;

пішілген торға құжаттарды ресімдеу;

тордың созу машиналарында созылуын ескере отырып, оның ұзындығын есептеу.

106. Білуге тиіс:

целлюлоз-қағаз өндірісіне арналған торларды пішуге арналған мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарды;

тұтас полотноға қосып тігуге жататын түрлі тор нөмірлері мен сұрыптарының созылуын ескере отырып, оның ұзындығын есептеу ережесін;

пішу кезінде тор полотноларымен жұмыс істеу жолдарын;

қызмет көрсететін жабдықтың құрылымын.

18. Шынжыр жасаушы
Параграф 1. Шынжыр жасаушы, 1-разряд

107. Жұмыс сипаттамасы:

жетекті, жүк, тарту шынжырларының элементтерін қарап бақылау;

элементтерді кассеталарға жинақтау;

шынжырларды құрастыру операцияларына беру кезінде технологиялық айырларды орнату және алу;

шынжыр орамдарын сыммен байламдау;

шынжыр орамдарына биркаларды бекіту;

дайын шынжырға арналған өтпелі және қосушы үзіктерді жинақтау.

108. Білуге тиіс:

жұмысты орындау тәртібін;

шынжыр элементтерінің атауын, шынжыр элементтерін жинақтау ведомосын жасауды.

Параграф 2. Шынжыр жасаушы, 2-разряд

109. Жұмыс сипаттамасы:

көміртекті және легирленген болат маркасынан жасалған шынжыр жарты үзіктерін ыстық және суық жағдайларда, қуаты 175 т. дейінгі қисық шипті, фрикционды және гидравликалық пресстерде ию;

престі және қыздыру пешін жұмысқа дайындау;

дайындаманы қыздыру температурасын анықтау;

үзіктердің бұдыр мұртын кесу;

патронды жұмыс орнына орналастыру;

шынжыр үзігін рычагтың көмегімен ажырату, сақинаны қою және үзікті байлау;

жабдықты ұсақ жөндеуге қатысу;

қарау станоктарындағы және автоматы ротор желілерінің тасымалдау құрылғыларындағы жартылай шикізаттарды қарау;

жетекті, жүк, тарту шынжырларының жартылай шикізаттарын ротор желілерінің қоректендіргіш бункерлеріне толтыру;

сүйкелісті және галт барабандарында жұмыс атқару;

көміртекті болат маркасынан жасалған, мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарда көзделген шықпасымен қоса диаметрі 11 мм дейінгі сымнан қысқа үзікті және ұзын үзікті шынжырды түрлі типтегі шынжыр тоқу автоматтарында пісіре отырып суық жағдайда тоқу;

үзіктің ішкі және сыртқы адымын өлшеуге арналған бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану;

жабдықты жөндеуге қатысу.

110. Білуге тиіс:

қисық шипті, фрикционды және гидравликалық пресстер, қыздыру пештерінің, шынжыр тоқитын автоматтардың жұмыс істеу принципін;

шынжырлардың номенклатурасын;

шынжыр жасауға арналған техникалық шарттарды;

дайындамаларды пештерде қыздыру режимін;

жартылай үзікке арналған болат маркасын;

арнаулы айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарын тағайындау мен қолдану шарттарын;

ротор желілерінің құрылымын;

дайын өнім сапасына қойылатын талаптарды.

Параграф 3. Шынжыр жасаушы, 3-разряд

111. Жұмыс сипаттамасы:

көміртекті және легирленген болат маркасынан жасалған шынжыр жарты үзіктерін ыстық және суық жағдайларда, қуаты 175 т. жоғары қисық шипті, фрикционды және гидравликалық пресстерде, автоматы желілерде және электрмен қыздыру автоматтарында ию;

автоматты дайындамаларды қыздыруға және июге автоматы түрде беруге ыңғайлау;

дайындамаларды қыздыру температурасын сынау түрімен анықтау;

автоматтың ақауын туғызатын себептерді жою;

автоматы ағымдық жөндеуге қатысу;

легирленген болат маркасынан жасалған, мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарда көзделген шықпасымен қоса диаметрі 11 мм дейінгі сымнан қысқа үзікті және ұзын үзікті шынжырды түрлі типтегі шынжыр тоқу автоматтарында пісіре отырып суық жағдайда тоқу;

қызмет көрсететін жабдықты реттеу. Жабдықты ағымдық жөндеуге қатысу.

112. Білуге тиіс:

түрлі маркалы құрыштан түрлі процестерде ыстық және суық жағдайда жартылай үзік шынжырларды ию тәсілдері мен әдістерін;

қисық шипті, фрикционды және гидравликалық пресстердің, автоматты желілердің түрлі типтегі электрмен қыздыру, ию және шынжыр тоқу автоматтарының құрылымын;

қондырғыларды баптау тәсілдерін;

арнаулы айлабұйымдар мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылымын.

Параграф 4. Шынжыр жасаушы, 4-разряд

113. Жұмыс сипаттамасы:

көміртекті және легирленген болат маркасынан жасалған, мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарда көзделген шықпасымен қоса диаметрі 11 мм жоғары сымнан қысқа үзікті, ұзын үзікті, жүк, тарту, техникалық тірек шынжырлары мен жалпы нысандағы шынжырларды түрлі типтегі шынжыр тоқу автоматтарында пісіре отырып суық жағдайда тоқу;

жабдықты күрделі жөндеуге қатысу.

114. Білуге тиіс:

түрлі типтегі шынжыр тоқу автоматтарының құрылымы мен кинематикалық сызбасын және оларды реттеу мен баптау қағидаларын;

арнаулы айлабұйымдардың құрылымын;

түрлі шынжырларды тоқу үшін қолданылған сымдардың негізгі механикалық қасиеттерін.

Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығының (15-шығарылым) қосымшасы

Жұмысшы кәсіптерінің алфавиттік көрсеткіші

Р/с №	Кәсіптердің атауы	Разряд диапазоны	Беті
1	Түйін тоқыма және орамдау автоматтары мен станоктарындағы автоматшы	1-4	2
2	Сым созушы	2-5	5
3	Таспалар мен метал торларды жасаушы	2-5	8
4	Метал қоныштарды, икемді валдар мен бронеспиральді жасаушы	1-3	10
5	Метал канаттар мен шынжырларды сынаушы	2-3	11
6	Сымды канилирлеуші	3-4	12
7	Кардылаушы	3-4	12
8	Канаттарды есу жөніндегі машинист	1-5	13
9	Ремиз теруші	2	15
10	Сымнан жасалған негізді ұршықтаушы	2-5	16
11	Метал канат, тор, пружина, щеткалар мен шынжыр өндірісі жабдығын баптаушы	3-6	18
12	Сымдар мен тростарды ораушы	1-4	21
13	Метал тор негіздерін өңдеуші	3-5	23
14	Метал торларды созушы	4-5	24
15	Саңылау тектес елеуіштерді және метал шеткелерді құрастырушы	2-3	26
16	Метал торларды қосып тігуші	3-4	27
17	Метал торларды пішіп түсіруші	2-4	27
18	Шынжыр жасаушы	1-3	29

Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 15)

Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 14 августа 2012 года № 319-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 августа 2012 года № 7878. Утратил силу приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 4 июля 2017 года № 191 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования)

Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 15)

Сноска. Утратил силу приказом Министра труда и социальной защиты населения РК от 04.07.2017 № 191 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования).

ПРЕСС-РЕЛИЗ

В соответствии со статьей 125 Трудового Кодекса Республики Казахстан в целях установления сложности определенных видов работ, присвоения квалификационных разрядов рабочим и определения правильных наименований профессий рабочих, ПРИКАЗЫВАЮ :

1. Утвердить прилагаемый Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 7).

2. Департаменту труда и социального партнерства (Сарбасов А. А.) в установленном законодательством порядке обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан Нурымбетова Б. Б.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

Г. Абдыкаликова

Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 14 августа 2012 года № 319-ө-м

Единый тарифно-квалификационный справочник
работ и профессий рабочих (выпуск 15)
Раздел 1. Общие положения

1. Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (далее - ЕТКС) (выпуск 15) состоит из раздела: "Производство металлических канатов, сеток, пружин, щеток и цепей".

2. В разделах выпуска осуществлено совершенствование тарификации работ, уточнены тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих в связи с изменениями содержания труда, возросших требований к качеству продукции, квалификации, знаниям, общеобразовательной и специальной подготовке рабочих.

3. Разряды работ установлены по их сложности без учета условий труда (за исключением экстремальных случаев, влияющих на уровень сложности труда и повышающих требования к квалификации исполнителя).

4. Тарифно-квалификационная характеристика каждой профессии имеет два раздела. Раздел "Характеристика работ" содержит описание работ, которые должен уметь выполнять рабочий. В разделе "Должен знать" содержатся основные требования, предъявляемые к рабочему в отношении специальных знаний, а также знаний положений, инструкций и других руководящих материалов, методов и средств, которые рабочий должен применять.

5. В тарифно-квалификационных характеристиках приводится перечень работ, наиболее типичных для данного разряда профессии рабочего. Этот перечень не исчерпывает всех работ, которые может и должен выполнять рабочий. В необходимых случаях работодатель с учетом специфики может разрабатывать дополнительные перечни работ, соответствующих по сложности их выполнения тем, которые содержатся в тарифно-квалификационных характеристиках профессий рабочих соответствующих разрядов.

6. Кроме работ, предусмотренных в разделе "Характеристика работ", рабочий должен выполнять работы по приемке и сдаче смены, уборке рабочего места, приспособлений, инструментов, а также по содержанию их в надлежащем состоянии, ведению установленной технической документации.

7. Наряду с требованиями к теоретическим и практическим знаниям, содержащимися в разделе "Должен знать", рабочий должен знать: правила и нормы по охране труда, производственной санитарии и противопожарной безопасности; правила пользования средствами индивидуальной защиты; требования, предъявляемые к качеству выполняемых работ (услуг); виды брака и способы его предупреждения и устранения; производственную сигнализацию; требования по рациональной организации труда на рабочем месте.

8. Рабочий более высокой квалификации помимо работ, перечисленных в его тарифно-квалификационной характеристике, должен уметь выполнять работы, предусмотренные тарифно-квалификационными характеристиками рабочих более низкой квалификации, а также руководить рабочими более низких разрядов этой же профессии. В связи с этим работы, приведенные в тарифно-квалификационных характеристиках более низких разрядов, в характеристиках более высоких разрядов, как правило, не приводятся.

9. Тарифно-квалификационные характеристики профессий являются обязательными при тарификации работ и присвоении квалификационных разрядов рабочим в организациях независимо от форм их собственности и организационно - правовых форм, где имеются производства и виды работ, указанные в настоящих разделах, кроме особо оговоренных случаев.

10. При заполнении трудовой книжки рабочего, а также при изменении тарифного разряда наименование его профессии записывается в соответствии с ЕТКС.

11. В целях удобства пользования, ЕТКС предусматривает алфавитный указатель содержащий наименования профессий рабочих, диапазон разрядов и нумерацию страниц приведены в приложении к настоящему ЕТКС.

Раздел 2. Производство металлических канатов,
сеток, пружин, щеток и цепей
1. Автоматчик на узловязальных и навивочных автоматах и станках
Параграф 1. Автоматчик на узловязальных и навивочных автоматах
и станках, 1-й разряд

12. Характеристика работ:

навивка пружин в холодном состоянии из стали различных марок и цветных металлов различного сечения на налаженных пружинонавивочных автоматах при диаметре прутка до 5 миллиметров (далее - мм) и пружин цилиндрической формы на специальных станках при диаметре проволоки до 2 мм;

резка на станках заготовок для пружин;

обрезка лишних витков;

заточка опорных плоскостей пружин;

изготовление на налаженных станках и автоматах пластмассовых и металлических спиралей для скрепления перфорированных изделий;

осадка пружин ручным способом.

13. Должен знать:

основные сведения об устройстве оборудования, наименование и назначение его важнейших частей;

назначение и условия применения наиболее распространенных простых приспособлений;

правила крепления заготовок;

наименование и маркировку применяемых металлов, технические условия на навивку пружин;

назначение и размеры спиралей;

режимы изготовления пластмассовых спиралей.

Параграф 2. Автоматчик на узловязальных
и навивочных автоматах и станках, 2-й разряд

14. Характеристика работ:

навивка пружин в холодном состоянии из стали различных марок и цветных металлов различного сечения на налаженных пружинонавивочных автоматах при диаметре прутка свыше 5 мм и пружин цилиндрической формы на специальных станках при диаметре прутка свыше 2 до 5 мм;

навивка пружин конической, фигурной и другой сложной формы на специальных станках при диаметре прутка до 2 мм;

навивка оболочек сальников на специальных станках и самостоятельная наладка этих станков;

обсечка концов пружин;

правка и разводка пружин;

осадка пружин на определенный размер на прессах;

заправка пружин в узловязальный автомат для увязки узла;

контроль за правильной вязкой пружин;

ручная доводка закаленных пружин под угольник и плоскость;

намотка спиралей пружин непрерывного плетения на катушки;

испытание пружин на контрольно - измерительных приборах в соответствии с техническими условиями.

15. Должен знать:

устройство и принцип работы однотипных пружино навивочных и узловязальных автоматов, токарных и специальных станков;

наименования, назначение и условия применения специальных приспособлений и контрольно - измерительного инструмента для навивки, вальцовки, правки и гибки пружин;

способы и приемы правки, разводки, осадки к подгонки пружин;

виды пружинных марок стали;

технические условия на изготовление и испытание пружин.

Параграф 3. Автоматчик на узловязальных
и навивочных автоматах и станках, 3-й разряд

16. Характеристика работ:

навивка пружин в холодном состоянии из стали различных марок и цветных металлов цилиндрической формы на специальных станках при диаметре прутка свыше 5 мм;

навивка пружин конической, фигурной и другой сложной формы на специальных станках при диаметре прутка свыше 2 до 5 мм;

заправка бунтов проволоки для пружин непрерывного плетения в проходных электропечах;

изготовление колючей проволоки на налаженных станках;

навивка пружин из проволоки высокого сопротивления диаметром до 5 мм с размерами и сопротивлением ограниченных допусков;

подналадка обслуживаемых автоматов и станков;

испытание пружин на магнофлоксе и вибростендах в соответствии с техническими условиями;

навивка спиралей из проволоки и ленты на специальных приспособлениях и станках.

17. Должен знать:

устройство, принцип работы и способы подналадки узловязальных и пружинонавивочных автоматов, токарных и специальных станков различных типов;

устройство специальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов для навивки, вальцовки, правки и гибки пружин;

свойства пружинных марок стали.

Параграф 4. Автоматчик на узловязальных
и навивочных автоматах и станках, 4-й разряд

18. Характеристика работ:

навивка пружин в холодном состоянии конической, фигурной и другой сложной формы на специальных станках и из проволоки высокого сопротивления с размерами и сопротивлением ограниченных допусков при диаметре прутка свыше 5 мм;

навивка с термообработкой двухконусных пружин для мягкой мебели из проволоки высокого сопротивления;

изготовление колючей проволоки на станках и самостоятельная наладка этих станков;

изготовление специальных ответственных пружин в опытном производстве, а также пружин с переменным шагом;

иготовление пружинных шайб всех размеров из стали различных марок на шайбонавивочных станках;

наладка обслуживаемых станков и автоматов.

19. Должен знать:

устройство, кинематические схемы и правила наладки ружинонавивочных и узловязальных автоматов, специальных и токарных станков различных типов;

конструкцию специальных приспособлений и контрольно - измерительных инструментов;

способы изготовления различных пружин; методику расчета параметров обжатия по результатам испытания изделий.

2. Волочильщик проволоки
Параграф 1. Волочильщик проволоки, 2-й разряд

20. Характеристика работ:

волочение на волочильных станах медной и алюминиевой проволоки;

установка проволоки на карусели, заправка ее концов, протягивание через фильеры и закрепление на барабанах;

участие в наладке станов и в смене фильер;

закрепление концов проволоки;

установка фильер на станы и заправка концов обрабатываемой проволоки в фильеры;

наблюдение за качеством эмульсии;

измерение диаметра проволоки.

21. Должен знать:

устройство и принцип работы обслуживаемых однотипных волочильных станов, правила подготовки концов проволоки;

назначение и условия применения контрольно измерительных инструментов и приспособлений;

основные механические свойства обрабатываемых металлов;

состав смазок, применяемых при волочении проволоки из различных сплавов;

основные сведения о квалитетах и параметрах шероховатости.

Параграф 2. Волочильщик проволоки, 3-й разряд

22. Характеристика работ:

волочение на однократных и многократных волочильных станах проволоки всех профилей диаметром до 1,8 мм из низкоуглеродистых марок стали при скорости волочения до 300 метров в минуту (далее - м/мин) и из цветных металлов;

волочение проволоки из драгоценных металлов и их сплавов диаметром свыше 0,09 до 1,0 мм;

сварка проволоки на злектросварочном аппарате;

регулирование и обслуживание смазочных и специальных намоточных устройств, сварочных аппаратов, съемных механизмов и системы охлаждения при волочении;

установка и регулирование скорости волочения по заданному маршруту и режиму волочения;

волочение на однократных и многократных волочильных станах проволоки диаметром свыше 1,8 мм из низкоуглеродистых марок стали при скорости волочения до 300 м/мин, волочение проволоки из цветных металлов и сплавов диаметром свыше 1,8 до 6 мм под руководством волочильщика проволоки более высокой квалификации;

съем и увязка мотков проволоки;

подготовка мотков и шпуль к волочению;

наблюдение за качеством намотки проволоки на приемное приспособление. Вязка бунтов, установка и съем катушек (барабанов);

подналадка волочильных станов.

23. Должен знать:

устройство, правила подналадки различных типов волочильных станов и другого оборудования для волочения;

стройство контрольно-измерительных инструментов и специальных приспособлений;

порядок установки и смены фильер, основные свойства металлов и сплавов, обрабатываемых давлением;

марки проволоки; квалитеты и параметры шероховатости.

Параграф 3. Волочильщик проволоки, 4-й разряд

24. Характеристика работ:

волочение на однократных и многократных волочильных станах проволоки диаметром до 1,8 мм из среднеуглеродистых, высокоуглеродистых и легированных марок стали, проволоки диаметром до 1,8 мм из низкоуглеродистых марок стали со скоростью свыше 300 м/мин, проволоки диаметром свыше 1,8 мм из низкоуглеродистых марок стали со скоростью до 300 м/мин, проволоки из цветных металлов диаметром свыше 1,8 до 6,0 мм;

многократное волочение вольфрамовой, молибденовой и платинитовой проволоки, а также латунной, нейзильберной и красномедной проволоки для ладовых пластин всех щипковых инструментов по 7 - 10 квалитетам;

волочение проволоки из драгоценных металлов и их сплавов диаметром свыше 0,02 до 0,09 мм и свыше 1,0 мм;

плющение проволоки различных марок на специальных плющильных станах;

под руководством волочильщика проволоки более высокой квалификации волочение на однократных и многократных волочильных станах проволоки диаметром свыше 1,8 мм из низкоуглеродистых марок стали со скоростью волочения свыше 300 м/мин, проволоки диаметром свыше 1,8 мм из среднеуглеродистых, высокоуглеродистых и легированных марок стали, проволоки из цветных металлов диаметром свыше 6,0 мм, биметаллической проволоки диаметром свыше 2,5 мм, порошковой проволоки и проволоки из катанки с механическим удалением окалины;

наладка волочильных станов;

определение качества подготовленного к волочению металла после каждого передела;

расчет размера заготовки;

определение необходимого количества протяжек, величины обжатия и скорости волочения.

25. Должен знать:

устройство, кинематические схемы и правила наладки различных волочильных станов и другого оборудования для волочения;

правила распределения и величины обжатий по проходам;

технические условия на сырье и выработанной продукцию;

влияние травления и отжига на качество металла при волочении;

последовательность протягивания и число переходов для определенных металлов;

конструкцию специальных приспособлений;

систему квалитетов и параметров шероховатости.

Параграф 4. Волочильщик проволоки, 5-й разряд

26. Характеристика работ:

волочение на однократных и многократных волочильных станках проволоки диаметром свыше 1,8 мм из низкоуглеродистых марок стали со скоростью волочения свыше 300 м/мин; проволоки диаметром свыше 1,8 мм из среднеуглеродистых, высокоуглеродистых и легированных марок стали; проволоки из цветных металлов диаметром свыше 6,0 мм; проволоки из сплавов сопротивления и нержавеющих марок стали; порошковой проволоки и проволоки из катанки с механическим удалением окалины;

многократное волочение вольфрамовой, молибденовой и танталовой проволоки по 6 квалитету;

волочение проволоки из драгоценных металлов и их сплавов диаметром до 0,02 мм;

волочение на высокоскоростных станах с индивидуальными приводами постоянного тока.27.

Должен знать:

конструкцию волочильных станов различных типов; разновидности волочения и число переходов для различных металлов; технологические инструкции на волочение материала; состав эмульсии, подаваемой на станы и материал.

3. Изготовитель лент и металлосеток
Параграф 1. Изготовитель лент и металлосеток, 2-й разряд

28. Характеристика работ:

плетение различной конструкции ленты из проволоки для автопокрышек на налаженных автоплетеночных станках;

заправка материалов в станок;

наблюдение за работой машин;

проверка качества плетеной ленты.

29. Должен знать:

принцип работы оборудования, наименование и назначение его важнейших частей;

наименование и маркировку обрабатываемых материалов;

назначение и условия применения наиболее распространенных приспособлений;

технические условия, предъявляемые к автоплетенке.

Параграф 2. Изготовитель лент и металлосеток, 3-й разряд

30. Характеристика работ:

плетение металлических сеток с размером ячеек свыше 8 до 40 мм на плетельных станках и полуавтоматах;

плетение вручную матов, сидений, подушек, валиков и других комплектов мягкой мебели;

изготовление сеток непрерывного плетения вручную для кабельных и автомобильных каркасов, а также прямоугольных сеток со спуском на конус и перегибом витков под углом 90 градусов.

изготовление спиралей и панцирных сеток из проволоки различных диаметров и плющеной ленты на спиральных и плетельных станках;

заправка проволоки в станок и надевание мотков проволоки на фигурки, смена и установка шпуль и рабочего инструмента;

устранение мелких неисправностей в работе станков;

подналадка станков.

31. Должен знать:

устройство и правила подналадки обслуживаемых плетельных станков и полуавтоматов;

технические условия, установленные для плетения сетки;

назначение и условия применения универсальных и специальных приспособлений и контрольно измерительного инструмента;

размер шага в зависимости от заданной высоты каркаса;

наименование, основные механические свойства и маркировку применяемой проволоки;

способы подсчета количества витков в зависимости от размера рамки каркаса.

Параграф 3. Изготовитель лент и металлосеток, 4-й разряд

32. Характеристика работ:

плетение металлических сеток с размером ячеек до 8 и свыше 40 мм из проволоки различных диаметров на плетельных станках и полуавтоматах;

плетение сеток с уступами непрерывным плетением;

наладка станков;

установка и регулирование звеньев плетельных станков;

текущий ремонт оборудования.

33. Должен знать:

устройство и правила наладки плетельных станков и полуавтоматов различных типов;

правила проверки на точность обслуживаемых плательных станков;

конструкцию спиралей и ножей в зависимости от изготовляемой сетки;

устройство универсальных и специальных приспособлений и контрольно-измерительного инструмента.

Параграф 4. Изготовитель лент и металлосеток, 5-й разряд

34. Характеристика работ:

плетение металлических сеток на различных плетельных автоматах;

изготовление транспортерных лент из сеток двойного плетения большой плотности с соединительными стержнями из проволоки высоколегированных марок стали и сплавов;

изготовление на автоматах сеток с ячейками сложной конфигурации из оцинкованной проволоки;

наладка автоматов и станков;

участие в ремонте оборудования.

35. Должен знать:

кинематические схемы и правила наладки различных плетельных автоматов; способы наладки автоматов.

4. Изготовитель металлорукавов, гибких валов и бронеспиралей
Параграф 1. Изготовитель металлорукавов, гибких валов
и бронеспиралей, 1-й разряд

36. Характеристика работ:

свертывание герметических и негерметических металлорукавов диаметром до 11 мм и гибких валов типа В-1 диаметром до 8 мм;

заправка проволоки или ленты и уплотнения в систему направляющих роликов;

одевание рулонов лент на фигурки;

установка сверточных роликов и направлений;

снятие готовых изделий со станка.

37. Должен знать:

основные сведения об устройстве, наименование и назначение важнейших частей обслуживаемых станков;

основные свойства металлов и сплавов, применяемых при изготовлении металлорукавов и гибких валов;

назначение и условия применения наиболее распространенных, простых приспособлений.

Параграф 2. Изготовитель металлорукавов, гибких валов
и бронеспиралей, 2-й разряд

38. Характеристика работ:

свертывание герметических и негерметических металлорукавов диаметром свыше 11 до 50 мм, гибких валов типа В-1 диаметром свыше 8 до 20 мм и типа В-2 диаметром до 8,2 мм, спиралей и пружин из круглой и плющеной проволоки на специальном пружинонавивальном станке;

установка точных роликов и направлений;

регулировка профилированных и сверточных роликов;

подналадка станка.

39. Должен знать:

принцип работы и способы подналадки обслуживаемого станка;

механические свойства металлов и сплавов, применяемых при изготовлении металлорукавов, бронеспиралей и гибких валов;

назначение и условия применения специальных приспособлений и контрольно-измерительного инструмента.

Параграф 3. Изготовитель металлорукавов, гибких валов
и бронеспиралей, 3-й разряд

40. Характеристика работ:

свертывание герметических и негерметических металлорукавов диаметром свыше 50 мм, гибких валов типа В-1 диаметром свыше 20 мм и типа В-2 диаметром свыше 8,2 мм;

навивание специальных бронеспиралей;

вязание сетчатого рукава;

наладка станка и вязальной машины.

41. Должен знать:

устройство и способы наладки станков различных типов и вязальной машины;

устройство специальных приспособлений и контрольно-измерительного инструмента.

5. Испытатель металлических канатов и цепей
Параграф 1. Испытатель металлических канатов и цепей, 2-й разряд

42. Характеристика работ:

калибровка цепей на калибровочно-растяжном станке с установкой инструмента и подналадкой станка на заданный размер цепи;

испытание метизных изделий под руководством испытателя более высокой квалификации.

43. Должен знать:

устройство и правила подналадка калибровочно-растяжного станка;

процесс калибровки цепей, устройство, назначение и условия применения контрольно-измерительного инструмента и специальных приспособлений.

Параграф 2. Испытатель металлических канатов и цепей, 3-й разряд

44. Характеристика работ:

испытание метизных изделий на разрыв на цепопробных машинах, гидравлических и винтовых испытательных прессах;

наружный осмотр изделий, подвергаемых испытанию;

управление лебедкой при загрузке цепей в желоба испытательного стенда и выгрузка их на стол просмотра;

подготовка для испытания всех типов цепей, канатов, якорей, блоков и других метизных изделий и системы их соединений;

установка зажимных скоб (захватов);

крепление концевых звеньев изделий;

замеры изделий перед испытанием;

замеры звеньев цепи после испытания по ширине, длине и шагу;

определение удлинения цепи;

установка пресса на требуемые нагрузки по таблицам;

выявление недоброкачественных звеньев в цепи и вырубка их на прессе;

производство записей в журнал испытания;

расчет степени износа якорных цепей и определение их пригодности;

клеймение изделий после испытаний.

45. Должен знать:

устройство обслуживаемых цепепробных машин и испытательных прессов разных систем и типов;

назначение и конструкцию изделий, различие их по размерам и весу, характер и метод испытаний;

нормы нагрузки;

таблицы нагрузок и допускаемого удлинения цепей;

устройство и назначение приборов испытательных прессов и машин.

Параграф 3. Канилировщик проволоки, 4-й разряд

46. Характеристика работ:

канилирование проволоки различного диаметра на канилировочных ставках. Навивание основы на навойный барабан;

рифление утка;

сборка карт (сеток) для грохотов на картосборочном станке;

резка карт на требуемые размеры.

47. Должен знать:

устройство, кинематические схемы и конструкцию канилировочных и картосборочных станков различных типов;

подбор дисков в соответствии с размером ячейки и диаметром проволоки;

номера, технологическую инструкцию на изготовление карт, Государственные стандарты.

При выполнении работ только по канилированию проволоки под руководством канилировщика более высокой квалификации - 3-й разряд.

6. Кардовщик
Параграф 1. Кардовщик, 3-й разряд

48. Характеристика работ:

изготовление ленты для пряжи сердцевины стальных тросов и комбинированных канатов на кардмашине по установленному технологическому режиму под руководством кардовщика более высокой квалификации;

настил сырья заданного ассортимента на поле кардмашины;

подналадка и мелкий ремонт кардмашины.

49. Должен знать:

устройство и правила подналадки обслуживаемого оборудования, виды сырья по сортам и группам;

назначение и условия применения специальных приспособлений и контрольно измерительного инструмента.

Параграф 2. Кардовщик, 4-й разряд

50. Характеристика работ:

изготовление ленты для пряжи сердцевины стальных тросов и комбинированных канатов на кардмашине по установленному технологическому режиму;

регулирование толщины слоя сырья и ликвидация отклонений на валках и гребнях машины;

наладка кардмашины.

51. Должен знать:

устройство, кинематические схемы и правила наладки кардмашины различных типов; особенности сырья по сортам и группам.

7. Машинист по навивке канатов

52. Характеристика работ:

изготовление на прядевьющих и канатовьющих машинах корзиночного и сигарного типов проволочной пряди и металлических канатов всех видов и конструкций;

заправка машин с помощью подъемных механизмов;

установка и смена бобин, шпуль и катушек с намотанной проволокой или прядями;

установка бунтов пенькового, капронового сердечника в стойки с протяжкой его в пустотелый вал машины;

подбор, установка плашек и смена шестерен в зависимости от шага свивания пряди или каната, согласно технологической инструкции;

регулирование ограничителей намотки пряди или каната на сборке;

смена приемных барабанов или разъемников;

наблюдение за соответствием диаметров, правильным свиванием прядей и канатов;

правка проволоки на прядевьющих машинах;

спайка концов проволоки;

регулировка тормозов шпуль;

настройка деформатора и рихтовального устройства на заданные диаметры;

наблюдение за натяжением проволоки и прядей;

настройка счетчика метражного учета при изготовлении прядей и канатов;

резка прядей и канатов.

53. Должен знать:

устройство, кинематические схемы, конструкцию и принцип работы обслуживаемых машин и подъемных механизмов;

конструкции всех изготовляемых прядей и металлических канатов, свиваемых на машинах;

технические условия, предъявляемые к качеству пряди и канатов;

правила подбора шестерен и плашек;

устройство, назначение и условия применения контрольно-измерительных приборов для измерения диаметра прядей, сердечника и канатов;

размеры барабанов, в зависимости от длины и диаметра изготовляемого каната;

системы свивания и методы подсчета шага, диаметры пряди или каната;

методику настройки деформатора и рихтовального устройства;

правила подкручивания прядей при изготовлении канатов одностороннего свивания и подкручивания сердечников при изготовлении закрытых канатов.

54. При изготовлении проволочной пряди металлических канатов на прядевьющих машинах устанавливаются следующие тарифные разряды:

а) на 6-шпульных машинах:

при диаметре шпуль до 250 мм и диаметре проволоки до 0,8 мм 2-й разряд;

при диаметре шпуль свыше 250 до 500 мм и диаметре проволоки свыше 0,8 мм - 3-й разряд;

при диаметре шпуль свыше 500 мм и диаметре проволоки свыше 0,8 мм - 4-й разряд;

б) на 12-шпульных машинах:

при диаметре шпуль до 250 мм и диаметре проволоки до 0,9 мм 3-й разряд;

при диаметре шпуль свыше 250 до 500 мм и диаметре проволоки свыше 0,9 мм - 4-й разряд;

при диаметре шпуль свыше 500 мм и диаметре проволоки свыше 0,9 мм - 5-й разряд;

в) на 18-шпульных машинах:

при диаметре шпуль до 150 мм и диаметре проволоки до 1,0 мм 3-й разряд;

при диаметре шпуль свыше 150 до 300 мм и диаметре проволоки свыше 1,0 мм - 4-й разряд;

при диаметре шпуль свыше 300 мм и диаметре проволоки свыше 1,0 мм - 5-й разряд;

г) на 24-, 30- и 36-шпульных машинах:

при диаметре шпуль до 300 мм - 4-й разряд;

при диаметре шпуль свыше 300 мм - 5-й разряд.

При изготовлении проволочной пряди металлических канатов на канатовьющих машинах устанавливаются следующие тарифные разряды:

а) на 6-шпульных машинах:

при диаметре шпуль до 500 мм и диаметре каната до 17 мм 4-й разряд;

б) на 6- и 12-шпульных машинах:

при диаметре шпуль свыше 500 мм и диаметре каната свыше 17 мм - 5-й разряд.

При изготовлении металлокорда на прядевьющих машинах устанавливаются следующие тарифные разряды:

а) на 6-шпульных машинах - 3-й разряд;

б) на 12-шпульных машинах - 4-й разряд.

Примечание. Машинист по навивке канатов при выполнении работы подручного на прядевьющих и канатовьющих машинах тарифицируется на один разряд ниже.

8. Наборщик ремиз
Параграф 1. Наборщик ремиз 2-й разряд

55. Характеристика работ:

наборка на прутки ремиз в соответствии с указанным номером сетки;

расчет необходимого количества галев для наборки ремиз;

проверка состояния ремизных рам, заправка хомутиков и очистка галев от ржавчины - царапин.

56. Должен знать:

государственные стандарты и технические условия, предъявляемые к галевам и ремизам;

номера и сорта сеток; материалы, применяемые для чистки галев.

9. Навойщик-проборщик основы металлосеток
Параграф 1. Навойщик-проборщик основы металлосеток, 2-й разряд

57. Характеристика работ:

навивание основы на навойный вал или барабан для тканья металлических сеток из проволоки различных металлов и сплавов диаметром свыше 0,6 мм;

навивание основы из проволоки диаметром свыше 0,1 до 0,6 мм или с количеством проволок на 1 дм до 35 под руководством навойщика более высокой квалификации;

прокладка ценовых шнуров;

закрепление пасьмы на навойном валу или барабане;

пробор навитой основы в ремизы и берда для ткачества металлических сеток разных номеров из проволоки различных металлов и сплавов диаметром свыше 0,25 до 1,5 мм и синтетических сеток различных номеров из синтетического моноволокна диаметром до 0,35 мм, установка в проборную установку навойного вала, подвешивание ремиз и установка берд в кронштейны проборной установки, закрепление основ на навойном валу с помощью металлической планки, прокладывание ценовых прутков, подача проволоки основы к берду под руководством проборщика более высокой квалификации;

ликвидация обрывов проволоки путем ее сращивания.

58. Должен знать:

принцип работы и назначение важнейших частей обслуживаемых навойных установок;

процесс пробора в зависимости от вида сетки;

назначение и условия применения наиболее распространенных универсальных и специальных приспособлений и контрольно - измерительных инструментов.

Параграф 2. Навойщик-проборщик основы металлосеток, 3-й разряд

59. Характеристика работ:

навивание основы на навойный вал или барабан для тканья металлических сеток из проволоки различных металлов и сплавов диаметром свыше 0,1 до 0,6 мм или с количеством проволочных нитей на 1 дм до 35. Навивание основы из проволоки диаметром свыше 0,055 до 0,1 мм или с количеством проволочных нитей на 1 дециметр (далее - дм) свыше 35 до 100 под руководством навойщика более высокой квалификации;

разметка навойного валка или барабана;

установка и снятие навойных барабанов на навойных установках;

перестановка навойных барабанов на проборную установку и на металлоткацкие станки;

пробор навитой основы в ремизы и берда для ткачества металлических сеток разных номеров из проволоки различных металлов и сплавов диаметром свыше 0,25 до 1,5 мм, а из проволоки диаметром свыше 0,1 до 0,25 мм и свыше 1,5 мм и синтетических сеток различных номеров из синтетического моноволокна размеров от 0,35 до 1,00 мм под руководством проборщика более высокой квалификации;

подвешивание ремиз и установка берд в кронштейны проборной установки;

закрепление основ на навойном валу с помощью металлической планки;

прокладывание ценовых прутков;

подача проволоки основы к берду;

перевозка краном навойных барабанов с пробранными основами к металлоткацким станкам;

подналадка обслуживаемого оборудования.

60. Должен знать:

устройство и правила подналадки обслуживаемых навойных и проборных установок;

характеристику, сорта и номера сеток; технические условия, установленные на навивание основ;

правила установки и снятия барабанов со станка;

правила закрепления вала на подшипниках станины;

порядок проборки основы в галевы, ремизы, берда;

устройство универсальных и специальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов.

Параграф 3. Навойщик-проборщик основы металлосеток, 4-й разряд

61. Характеристика работ:

навивание основы на навойный вал или барабан для тканья металлических сеток из проволоки различных металлов и сплавов диаметром свыше 0,055 до 0,1 мм или с количеством проволочных нитей на 1 дм свыше 35 до 100;

навивание основы диаметром проволоки до 0,055 мм или с количеством проволочных нитей на 1 дм свыше 100 под руководством навойщика более высокой квалификации;

проборка основы из проволоки между трубами гитары в ценовой и направляющий рядки;

пробор навитой основы в ремизы и берда для ткачества металлических сеток разных номеров из проволоки различных металлов и сплавов диаметром свыше 0,1 до 0,25 мм и свыше 1,5 мм и синтетических сеток различных номеров из синтетического моноволокна диаметром от 0,35 до 1,00 мм, диаметром до 0,1 мм - под руководством проборщика более высокой квалификации;

определение проволоки различных металлов и сплавов по их внешнему виду и механическим свойствам, промеры их индикаторным микрометром и определение диаметра нити из моноволокна;

проверка правильности пробранной основы при помощи контрольно - измерительных приборов или лупы;

сварка концов проволоки при навивке ее на навойный барабан;

наладка обслуживаемого оборудования.

62. Должен звать:

кинематические схемы и правила наладки навойных и проборных установок различных типов;

виды тканей сеток;

диаметры проволоки и моноволокна, применяемые при ткачестве; принцип действия электросварочных аппаратов;

основные законы электротехники в пределах выполняемой работы;

механические свойства свариваемых металлов;

технические условия на сварку концов проволоки;

конструкцию специальных приспособлений и контрольно - измерительных инструментов.

Параграф 4. Навойщик-проборщик основы металлосеток, 5-й разряд

63. Характеристика работ:

навивание основы на навойный вал или барабан для тканья металлических сеток из проволоки различных металлов и сплавов диаметром до 0,055 мм или с количеством проволочных нитей на 1 дм свыше 100;

навивание основы на навойный вал или барабан для ткачества синтетических сеток;

проборка навитой основы в ремизы и берда для ткачества металлических сеток разных номеров из проволоки различных металлов и сплавов диаметром до 0,1 мм и синтетических сеток различных номеров из синтетического моноволокна диаметром свыше 1,0 мм.

64. Должен знать:

конструкцию навойных и проборных установок различных типов;

сорта и свойства проволоки различных металлов и сплавов, применяемых для изготовления сеток; назначение, условия применения и устройство сложных контрольно - измерительных инструментов и приборов; правила пользования индикаторным микрометром.

10. Наладчик оборудования в производстве металлических канатов,
сеток, пружин, щеток и цепей
Параграф 1. Наладчик оборудования в производстве металлических
канатов, сеток, пружин, щеток и цепей 3-й разряд

65. Характеристика работ:

наладка калибровочно - растяжных станков и станков для изготовления щеток;

подналадка мотальных, прядевьющих, канатовьющих машин, установок, металлоткацких, плетельных, пружинно-навивальных станков, прессов, одно-операционных станков, сортировочных автоматов с ручным и автоматическим питанием полуфабрикатами для изготовления сеток, пружин, цепей;

наблюдение за работой оборудования, профилактический осмотр, смазка;

участие в текущем ремонте обслуживаемого оборудования.

66. Должен знать:

устройство обслуживаемых машин, установок, станков, прессов, автоматов;

технологический процесс изготовления сеток, пружин, цепей;

назначение и правила применения рабочего и измерительного инструмента;

свойства обрабатываемых материалов;

виды брака и способы его устранения.

Параграф 2. Наладчик оборудования в производстве металлических
канатов, сеток, пружин, щеток и цепей 4-й разряд

67. Характеристика работ:

наладка мотальных, прядевьющих, канатовьющих машин, установок и металлоткацких станков шириной до 2,5 метров (далее -м), вырабатывающих одинарные, сортовые, фильтровые, крученые, комбинированные сетки;

различных типов плетельных станков для плетения металлических сеток и пружинно-навивальных автоматов и станков для навивания, закручивания и осадки проволочных пружин;

прессов и многооперационных станков с ручным и автоматическим питанием полуфабрикатами для изготовления приводных, грузовых, пильных и тяговых цепей;

выполнение расчетов, связанных с наладкой обслуживаемого оборудования;

подбор рабочего и измерительного инструмента по технологической карте;

участие в текущем ремонте обслуживаемых машин, установок, станков, автоматов, прессов.

68. Должен знать:

устройство и кинематические схемы обслуживаемых машин, установок, станков, автоматов, прессов; маркировку и свойства обрабатываемых металлов;

технические условия, установленные для изготовления сеток, пружин, цепей;

процесс намотки проволоки, нормали катушек;

особенности наладки сеточных полотен по сортам, номерам, видам переплетения;

конструкцию спиралей и ножей в зависимости от размера ячеек сетки;

виды и назначение плетеной сетки;

правила зачистки проволоки при плетении сетки;

устройство, назначение и правила применения контрольно измерительного инструмента;

правила заточки и установки специального режущего инструмента.

Параграф 3. Наладчик оборудования в производстве металлических
канатов, сеток, пружин, щеток и цепей 5-й разряд

69. Характеристика работ:

наладка и регулировка навойных установок и металлоткацких станков шириной от 2,5 до 5 м, вырабатывающих одинарные, комбинированные, крученые и подкладочные сетки, а также одинарные сетки № 24 - 36 на станках шириной 2 м, различных типов и конструкций плетельных автоматов для плетения металлических сеток и станков - автоматов для навивания и закручивания пружинных шайб и колючей проволоки с подбором и установкой приспособлений и инструментов; автоматических линий для изготовления элементов и сборки приводных, грузовых, пильных и тяговых цепей;

наблюдение за работой оборудования;

выполнение расчетов, связанных с наладкой автоматов;

выполнение мелкого ремонта обслуживаемых машин, установок, станков, автоматов, прессов;

подбор инструмента и приспособлений по технологической карте.

70. Должен знать:

устройство, кинематические схемы и конструкцию различных типов установок, станков, автоматов, автоматических линий, взаимодействие их узлов и механизмов;

расчеты навивки основ в соответствии с плотностью и шириной сетки; процесс навивки, проборки основ и ткачество;

конструкцию спиралей и ножей автоматов в зависимости от размера ячеек сетки;

правила доводки специального режущего инструмента;

размеры и сорта проволоки и готовой продукции;

основы механики, гидравлики, электротехники, правила настройки и регулировки контрольно- измерительного инструмента.

71. Требуется среднее специальное образование.

Параграф 4. Наладчик оборудования в производстве металлических
канатов,сеток, пружин, щеток и цепей 6-й разряд

72. Характеристика работ:

наладка и регулировка металлоткацких станков и полотна сетки, установка и контроль плотности сетки по утку с помощью лупы на станках шириной свыше 5 м, вырабатывающих комбинированные, крученые, подкладочные сетки всех номеров; сетки из синтетических материалов различной ширины; тройные сетки, одинарные сетки: всех номеров на станках шириной от 3,5 м, номеров 36 и выше шириной 2 м, номеров 32 и выше шириной 3 м; комбинированные и крученые сетки от номера 16 и выше шириной 4 м;

выполнение расчетов, связанных с набором галев на ремизы и выработкой сетки в соответствии с нормативно-технологической документацией;

руководство и инструктирование рабочих, занятых на обслуживании металлоткацких станков.

73. Должен знать:

устройство, конструкцию и взаимодействие механизмов и узлов металлоткацких станков всех типов;

особенности наладки сеточных полотен по сортам, номерам и видам переплетения;

технические характеристики сеток, свойства металлов и синтетических материалов, применяемых при выработке сеток;

технологию навивки основы, проборки и ткачества сеток в соответствии с нормативно-технической документацией и государственными стандартами.

74. Требуется среднее специальное образование.

11. Намотчик проволоки и тросов
Параграф 1. Намотчик проволоки и тросов, 1-й разряд

75. Характеристика работ;

перематывание проволоки с мотков на катушки на перемоточных станках с числом шпинделей менее 4 и диаметром проволоки свыше 0,25 до 1,0 мм;

перематывание проволоки из тугоплавких металлов диаметром свыше 0,28 мм;

надевание мотков (шпуль) проволоки на фигурки;

наблюдение за равномерностью намотки и за толщиной перематываемой проволоки;

заполнение маркировочной этикетки;

заправка перемоточных станков проволокой под руководством намотчика более высокой квалификации.

76. Должен знать:

основные сведения об устройстве, наименование и назначение важнейших частей перемоточных станков и намоточных (перемоточных) аппаратов;

нормали катушек соответственно номеру проволоки;

назначение и условия применение простых приспособлений.

Параграф 2. Намотчик проволоки и тросов, 2-й разряд

77. Характеристика работ:

перематывание проволоки со станков на катушки на перемоточных станках с числом шпинделей более 4 и диаметре проволоки свыше 0,25 до 1,0 мм, а также на перемоточных станках с числом шпинделей менее 4 и диаметром проволоки до 0,25 мм и свыше 1,0 до 1,5 мм;

трощение проволоки и других материалов на тростильных станках и машинах;

перематывание проволоки из тугоплавких металлов диаметром до 0,28 мм.

перемотка спиралей с окислением;

установка катушек на перемоточные приспособления;

заправка перемоточных станков проволокой.

78. Должен знать:

принцип действия перемоточных станков, намоточных аппаратов различных типов и перемоточных приспособлений;

технические условия на перемотку (намотку) проволоки; размеры, сорта и назначение проволоки;

дефекты при перемотке проволоки и способы их устранения;

назначение и условия применения специальных приспособлений.

Параграф 3. Намотчик проволоки и тросов, 3-й разряд

79. Характеристика работ:

перематывание отсортированных тросов на барабаны на намоточных аппаратах и устранение внешних дефектов тросов;

перематывание проволоки с мотков на катушки на перемоточных станках с числом шпенделей более 4 и диаметром проволоки до 0,25 мм и свыше 1,0 до 1,5 мм, а также на перемоточных станках с числом шпинделей менее 4 и диаметром проволоки свыше 1,5 мм;

регулирование намоточного аппарата и обеспечение правильной укладки и длины проволоки и тросов;

подналадка станков;

участие в текущем ремонте оборудования.

80. Должен знать:

устройство и способы подналадки перемоточных станков и намоточных аппаратов;

нормали барабанов соответственно номеру троса;

технические условия на перемотку тросов;

сорт и назначение тросов;

дефекты при перемотке тросов и способы их устранения;

устройство специальных приспособлений;

мелкие дефекты перемоточных аппаратов и способы их устранения.

Параграф 4. Намотчик проволоки и тросов, 4-й разряд

81. Характеристика работ:

перематывание проволоки с мотков на катушки на перемоточных станках с числом шпинделей более 4 и диаметром проволоки свыше 1,5 мм;

спайка концов проволоки паяльником или контактной сваркой;

наладка станков.

82. Должен знать:

устройство и способы наладки перемоточных станков и намоточных аппаратов различных типов;

технические условия на спайку концов проволоки;

устройство паяльников в сварочных аппаратов.

12. Обработчик основы металлосеток
Параграф 1. Обработчик основы металлосеток, 3-й разряд

83. Характеристика работ:

обработка основы металлосеток с диаметром проволоки свыше 0,25 до 1,5 мм.

установка и закрепление навойного вала на навойную установку в подшипники металлоткацкого станка;

проверка правильности подвески ремиз и установка берд;

прилаживание основы небольшими пучками и привязывание их к гребенке товарного вала;

установка необходимой плотности сетки по утку и натяжение основы в соответствии с определенным процентом усадки;

прокладывание ценовых планок.

84. Должен знать:

устройство обслуживаемых металлоткацких станков;

государственные стандарты и технические условия на металлосетки; типы и сорта металлосеток;

подбор дисков в соответствии с диаметром проволоки;

назначение и условия применения контрольно измерительных инструментов и специальных приспособлений.

Параграф 2. Обработчик основы металлосеток, 4-й разряд

85. Характеристика работ:

обработка основы металлосеток с диаметром проволоки свыше 0,1 до 0,25 мм и свыше 1,5 мм из различных сплавов и металлов на металлоткацких станках с применением контрольно - измерительных приборов;

проверка правильности пробранной основы в ремизы и берда.

86. Должен знать:

устройство металлоткацких станков различных типов; сплавы и металлы, применяемые для изготовления сеток;

устройство контрольно - измерительных инструментов и специальных приспособлений.

Параграф 3. Обработчик основы металлосеток, 5-й разряд

87. Характеристика работ:

обработка основы металлосеток с диаметром проволоки до 0,1 мм на металлоткацких станках различных типов.

88. Должен знать:

кинематические схемы металлоткацких станков различных типов, специальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов;

схему и режим смазки станков, сорта и свойства проволоки различных металлов и сплавов, применяемых для изготовления сеток различных типов.

13. Растяжчик металлосеток
Параграф 1. Растяжчик металлосеток, 4-й разряд

89. Характеристика работ:

разборка и сборка растяжной машины, установка и снятие с валов машины непрерывного полотна сеток для целлюлозно-бумажного производства, вытягивание и выравнивание полотна сетки с применением специального приспособления под руководством растяжчика более высокой квалификации;

подбор скалок (труб) по длине и ширине соответственно обрабатываемой сетке;

свертывание сетки на скалки;

укрепление концов скалок;

обвертывание сетки специальной упаковочной и водонепроницаемой бумагой;

наладка и ремонт растяжной машины в процессе работы.

90. Должен знать:

устройство, правила наладки и способы проверки на точность обслуживаемой растяжной машины;

устройство специальных приспособлений, применяемых для шлифования и фиксации сетки;

назначение и условия применения контрольно-измерительного инструмента;

технические требования, предъявляемые к намотке сеток по скалке.

Параграф 2. Растяжчик металлосеток, 5-й разряд

91. Характеристика работ:

вытягивание и выравнивание полотна сетки с применением специального приспособления;

растягивание полотна сетки с визуальной проверкой швов и общего состояния. Разборка и сборка растяжной машины;

установка и снятие с валов машины непрерывного полотна сетки для целлюлозно-бумажного производства;

шлифовка полотна металлических сеток со снятием слоя в пределах 25 - 30 микрон (далее - мк) с применением шлифовального приспособления;

фиксация (равномерный подогрев) комбинированных сеток с капроновым моноволокном.

92. Должен знать:

конструкцию и кинематические схемы растяжных машин, конструкцию специальных приспособлений, применяемых для шлифования и фиксации сеток;

устройство контрольно измерительного инструмента;

процесс установки, обработки и снятия сетки с машины;

величину и число подтяжек для сеток в зависимости от ее длины, сорта и номера сеток;

физико-механические свойства проволоки и капронового моноволокна.

14. Сборщик щелевидных сит и металлических щеток
Параграф 1. Сборщик щелевидных сит и металлических щеток, 2-й разряд

93. Характеристика работ:

сборка щелевидных сит из гладкой проволоки различных диаметров с обработкой деталей сит на продольно-отрезных, болтонарезных и сверлильных станках;

установка размеров щели сит;

определение количества сит заданной ширины в зависимости от размера щели;

сборка металлических щеток различных конструкций;

резка на станках проволоки различных марок на требуемую длину и ее гофрировка;

набивка дисков;

проверка, регулировка и центровка дисков и щеток по установленному технологическому процессу;

изготовление вручную и на станках щеток из капрона, проволоки, щетины и волоса для шлифования и полирования корундовых и агатовых камней;

подналадка обслуживаемых станков.

94. Должен знать:

назначение, принцип действия и правила подналадки продольно - отрезных, болтонарезных, сверлильных и других станков;

технические условия на сборку и изготовление сит и щеток;

номера сит;

правила и способы испытания щеток;

наименования и маркировку применяемых металлов;

назначения и условия применения специальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов.

Параграф 2. Сборщик щелевидных сит и металлических щеток, 3-й разряд

95. Характеристика работ:

сборка щелевидных сит из рифленой проволоки различных диаметров с обработкой деталей сит на продольно-отрезных, болтонарезных и сверлильных станках;

наладка обслуживаемых станков.

96. Должен знать:

устройство и правила наладки продольно - отрезных, болтонарезных и сверлильных станков различных типов;

устройство специальных приспособлений и контрольно - измерительного инструмента, правила заточки и установки нормального и специального инструмента.

15. Сшивальщик металлосеток
Параграф 1. Сшивальщик металлосеток, 3-й разряд

97. Характеристика работ:

сшивание вручную проволокой за первую или вторую уточную нить одинарных и крученых металлических сеток до 22 номера, а комбинированных - до 14 номера с опаянными или обметанными концами в непрерывное полотно согласно техническим условиям;

обметка концов и выполнение петельных швов у сеток, не подлежащих сшиванию, до 14 номера.

98. Должен знать:

технические условия на сшивание и характеристику всех сортов и сшиваемых номеров металлических и комбинированных сеток;

диаметры прутков, применяемых для сшивания сеток;

основные свойства сшивных и обмоточных нитей проволоки.

Параграф 2. Сшивальщик металлосеток, 4-й разряд

99. Характеристика работ:

сшивание вручную проволокой за первую или второю уточную нить капроновых сеток, одинарных и крученых металлических сеток с 24 номера, а комбинированных - с 16 номера с опаянными или обметанными концами в непрерывное полотно согласно техническим условиям;

обметка концов и выполнение петельных швов у сеток, не подлежащих сшиванию, с 16 номера.

100. Должен знать:

технические условия на сшивание и характеристику всех сортов и номеров капроновых сеток;

конструкцию шва в зависимости от сорта и номера сетки.

16. Съемщик - раскройщик металлосеток
Параграф 1. Съемщик - раскройщик металлосеток, 2-й разряд

101. Характеристика работ:

доставка рулона металлической сетки к столу раскроя;

раскатывание сетки на столе;

завертывание сетки в кабельную или водонепроницаемую бумагу;

сматывание металлической сетки с товарного вала на скалку (трубу), скатывание ее на скалку, раскрой полотна сетки в соответствии с заказом под руководством съемщика - раскройщика более высокой квалификации;

раскрой и расправка сетки фильтра на специальном автомате.

102. Должен знать:

технические требования, предъявляемые к установке сеток;

номера и сорта сеток;

правила подбора и определение годности скалок;

назначение и условия применения специальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов, правила раскроя сеток.

Параграф 2. Съемщик - раскройщик металлосеток, 3-й разряд

103. Характеристика работ:

сматывание металлической сетки с товарного вала на скалку;

раскрой полотна сетки в соответствии с заказом;

скатывание раскроенной сетки на скалку;

загибка концов проволоки полотна сетки на загибочных столах вручную;

раскатывание и раскрой металлических сеток для целлюлозно-бумажного производства; тройных, крученых, комбинированных (с полиэфирным или капроновым моноволокном) и синтетических вручную и с применением подъемных механизмов, скатывание этих сеток на одну или две скалки в зависимости от их назначения под руководством съемщика - раскройщика более высокой квалификации;

оформление документов на раскроенную сетку.

104. Должен знать:

государственные стандарты и технические условия на раскрой сеток;

правила заточки специального режущего инструмента;

основные свойства обрабатываемых материалов;

устройство обслуживаемого оборудования; номера и сорта сеток для целлюлозно-бумажного производства;

виды сплавов проволоки, применяемых для изготовления сеток;

устройство специальных приспособлений и контрольно-измерительных инструментов.

Параграф 3. Съемщик - раскройщик металлосеток, 4-й разряд

105. Характеристика работ:

раскатка и раскройка металлических сеток для целлюлозно-бумажного производства; тройных, крученых, комбинированных (с полиэфирным или капроновым моноволокном) и синтетических вручную и с применением подъемных механизмов;

скатывание сеток на одну или две скалки в зависимости от их назначения;

расчет требуемой длины сетки с учетом вытяжки ее на растяжных машинах.

106. Должен знать:

государственные стандарты и технические условия на раскрой сеток целлюлозно-бумажного производства;

правила расчета длины вытяжки сетки для ее различных номеров и сортов, подлежащих сшивке в бесконечное полотно;

приемы обращения с полотнами сеток при их раскрое;

конструкцию обслуживаемого оборудования.

17. Цепеизготовитель
Параграф 1. Цепеизготовитель, 1-й разряд

107. Характеристика работ:

визуальный осмотр элементов приводных, грузовых, пильных и тяговых цепей;

наборка элементов в кассеты;

установка и снятие технологических вилок при передаче цепей на сборочные операции;

обвязка проволокой мотков цепи;

прикрепление бирок к моткам цепей;

комплектация переходных и соединительных звеньев для готовой цепи.

108. Должен знать:

порядок выполнения работы;

название элементов цепей, составление ведомости по комплектации элементов цепи.

Параграф 2. Цепеизготовитель, 2-й разряд

109. Характеристика работ:

гибка на кривошипных, фрикционных и гидравлических прессах мощностью до 175 тонн (далее - т)полузвеньев цепей из углеродистых и легированных марок стали в горячем и холодном состоянии;

подготовка пресса и нагревательной печи к работе;

определение температуры нагрева заготовок;

обрубка заусенцев звеньев;

установление патрона на рабочем месте;

разъединение звена цепи с помощью рычага, вставка кольца и завязывание звена;

осмотр полуфабрикатов на смотровых станках и в транспортных устройствах автоматических роторных линий;

загрузка полуфабрикатов приводных, грузовых, пильных и тяговых цепей в бункеры лотковых питателей роторных линий;

выполнение работ на притирочных и галтовочных барабанах;

вязка короткозвенных и длиннозвенных цепей из проволоки углеродистых марок стали в холодном состоянии диаметром до 11 мм с допусками, предусмотренными государственными стандартами и техническими условиями, под сварку на цепевязальных автоматах различных типов;

пользование контрольно-измерительными инструментами для измерения внутреннего и наружного шага звена;

участие в ремонте оборудования.

110. Должен знать:

принцип работы кривошипных, фрикционных и гидравлических прессов, нагревательных печей, цепевязальных автоматов;

номенклатуру цепей; технические условия на изготовление цепей;

режим нагрева заготовок в печи;

марки стали, идущие на полузвенья;

назначение и условия применения специальных приспособлений и контрольно-измерительного инструмента;

устройство роторных линий;

требования, предъявляемые к качеству готовых изделий.

Параграф 3. Цепеизготовитель, 3-й разряд

111. Характеристика работ:

гибка на кривошипных, фрикционных и гидравлических прессах мощностью свыше 175 т полузвеньев цепей в горячем и холодном состоянии, на автоматических линиях и на электронагревательных автоматах полузвеньев цепей в горячем состоянии из углеродистых и легированных марок стали;

наладка автомата на автоматическую подачу заготовок для нагрева и гибки;

определение температуры нагрева заготовок опытным путем;

устранение причин, вызывающих неисправности в работе автомата;

вязка короткозвенных и длиннозвенных цепей из проволоки легированных марок стали в холодном состоянии из проволоки диаметром до 11 мм с допусками, предусмотренными государственными стандартами и техническими условиями, под сварку на цепевязальных автоматах различных типов;

подналадка применяемого оборудования;

участие в текущем ремонте оборудования.

112. Должен знать:

приемы и методы гибки полузвеньев цепей на различных прессах в горячем и холодном состоянии из различных марок стали;

устройство кривошипных, фрикционных и гидравлических прессов, электронагревательных гибочных и цепевязальных автоматов различных типов автоматических линий;

способы наладки оборудования;

устройство специальных приспособлений и контрольно-измерительного инструмента.

Параграф 4. Цепеизготовитель, 4-й разряд

113. Характеристика работ:

вязка короткозвенных, длиннозвенных, грузовых, тяговых, технических, оплотных цепей и цепей общего назначения из проволоки углеродистых и легированных марок стали в холодном состоянии диаметром свыше 11 мм с допусками, предусмотренными государственными стандартами и техническими условиями, под сварку на цепевязальных автоматах различных типов;

участие в капитальном ремонте оборудования.

114. Должен знать:

устройство и кинематические схемы цепевязальных автоматов различных типов и правила их регулировки и наладки;

конструкцию специальных приспособлений; основные механические свойства проволоки, применяемой для вязки различных цепей.

Приложение к Единому тарифно-квалификационному справочнику работ и профессий рабочих(выпуск 15)

Алфавитный указатель профессий рабочих

№ п/п	Наименование профессий	Диапазон разрядов	Страница
1	Автоматчик на узловязальных и навивочных автоматах и станках	1-4	2
2	Волочильщик проволоки	2-5	5
3	Изготовитель лент и металлосеток	2-5	8
4	Изготовитель металлорукавов, гибких валов и бронеспиралей	1-3	10
5	Испытатель металлических канатов и цепей	2-3	11
6	Канилировщик проволоки	3-4	12
7	Кардовщик	3-4	13
8	Машинист по навивке канатов	1-5	13
9	Наборщик ремиз	2	15
10	Навойщик –проборщик основы металлосеток	2-5	16
11	Наладчик оборудования в производстве металлических канатов сеток, пружин, щеток и цепей	3-6	19
12	Намотчик проволоки и тросов	1-4	22
13	Обработчик основы металлосеток	3-5	23
14	Растяжчик металлосеток	4-5	25
15	Сборщик щелевидных сит и металлических щеток	2 -3	26
16	Сшивальщик металлосеток	3-4	27
17	Съемщик – раскройщик металлосеток	2-4	28
18	Цепеизготовитель	1-4	29