Сарыағаш аудандық мәслихатының регламентін бекіту туралы

Оңтүстік Қазақстан облысы Сарыағаш аудандық мәслихатының 2014 жылғы 31 наурыздағы № 29-238-V шешімі. Оңтүстік Қазақстан облысының Әділет департаментінде 2014 жылғы 11 мамырда № 2653 болып тіркелді. Күшi жойылды - Оңтүстiк Қазақстан облысы Сарыағаш аудандық мәслихатының 2016 жылғы 30 маусымдағы № 3-39-VI шешімімен

Ескерту. Күшi жойылды - Оңтүстiк Қазақстан облысы Сарыағаш аудандық мәслихатының 30.06.2016 № 3-39-VI шешімімен.
РҚАО-ның ескертпесі.
Құжаттың мәтінінде түпнұсқаның пунктуациясы мен орфографиясы сақталған.
"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін өзі басқару туралы" 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 8 бабының 3 тармағының 5) тармақшасына және "Мәслихаттың үлгі регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 3 желтоқсандағы Жарлығына сәйкес, Сарыағаш аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:
1. Қоса беріліп отырған Сарыағаш аудандық мәслихатының регламенті бекітілсін.
2. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Сессия төрағасы	А.Тотиков
Аудандық мәслихат хатшысы	Б.Садықов

Сарыағаш аудандық мәслихатының 2014 жылғы 31 наурыздағы № 29-238-V шешімімен бекітілген

Сарыағаш аудандық мәслихатының регламенті
1. Жалпы ережелер

1. Сарыағаш аудандық мәслихатының осы регламенті (бұдан әрі – регламент) "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін өзі басқару туралы" 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес әзірленді және мәслихат сессияларын, оның органдарының отырыстарын өткізу, оларға мәселелер енгiзу және қарау, мәслихат органдарын құру және сайлау, олардың қызметi туралы есептердi, халық алдында мәслихаттың атқарған жұмысы және оның тұрақты комиссияларының қызметі туралы есептерді тыңдау, депутаттардың сауалдарын қарау тәртiбiн, мәслихаттағы депутаттық бiрлестiктердiң өкiлеттiктерiн, қызметiн ұйымдастыруды, сондай-ақ дауыс беру, аппарат жұмысының тәртiбiн және басқа да рәсiмдiк және ұйымдастырушылық мәселелерін белгілейді.
2. Сарыағаш аудандық мәслихаты (жергілікті өкілді орган) – аудан халқы сайлайтын, халықтың еркін білдіретін және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оны іске асыру үшін қажетті шараларды айқындайтын және олардың жүзеге асырылуын бақылайтын сайланбалы орган. Мәслихат заңды тұлға құқығын иеленбейді.
3. Аудандық мәслихаттың қызметі Қазақстан Республикасының Конституциясымен, Заңмен және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерімен реттеледі.

2. Аудандық мәслихат сессияларын өткізу тәртібі
2.1. Аудандық мәслихат сессиялары

4. Аудандық мәслихат қызметінің негізгі нысаны сессия болып табылады, онда Қазақстан Республикасының заңдары бойынша оның құзыретіне жатқызылған мәселелер шешіледі.
Егер аудандық мәслихаттың сессиясына аудандық мәслихат депутаттарының жалпы санының кемінде үштен екісі қатысса, ол заңды. Сессия жалпы отырыс нысанында өткізіледі.
Аудандық мәслихаттың шешімі бойынша сессия жұмысында мәслихат белгілеген мерзімге, бірақ күнтізбелік он бес күннен аспайтын үзіліс жариялануы мүмкін. Сессияның ұзақтығын мәслихат айқындайды.
Аудандық мәслихаттың әрбір отырысының алдында қатысып отырған депутаттарды тіркеу жүргізіледі, оның нәтижесін сессияның төрағасы отырыс басталардан бұрын жария етеді.
Аудандық мәслихаттың сессиясы, әдетте, ашық сипатта болады. Егер бұған қатысып отырған депутаттардың жалпы санының көпшілігі дауыс берсе, жабық сессияларды өткізуге мәслихат сессиясы төрағасының немесе мәслихат сессиясына қатысып отырған депутаттар санының үштен бір бөлігінің ұсынысы бойынша жол беріледі.
5. Жаңадан сайланған аудандық мәслихаттың бірінші сессиясын депутаттардың аудандық мәслихат үшін белгіленген санының кемінде төрттен үш бөлігі болған кезде, мәслихат депутаттары тіркелген күннен бастап отыз күндік мерзімнен кешіктірмей аудандық аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы шақырады.
6. Аудандық мәслихаттың бірінші сессиясын сайлау комиссиясының төрағасы ашады және оны мәслихат сессиясының төрағасы сайланғанға дейін жүргізеді.
Аудандық аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы депутаттарға сессия төрағасының кандидатурасын енгізуді ұсынады, ол бойынша ашық дауыс беру жүргізіледі. Депутаттардың жалпы санының көпшілік даусын жинаған кандидат сайланған болып есептеледі.
7. Аудандық мәслихаттың кезекті сессиясы кемінде жылына төрт рет шақырылады және оны аудандық мәслихат сессиясының төрағасы жүргізеді.
Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - Оңтүстік Қазақстан облысы Сарыағаш аудандық мәслихатының 27.03.2015 № 40-342-V шешімімен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
8. Аудандық мәслихаттың кезектен тыс сессиясын аудандық мәслихатқа сайланған депутаттар санының кемінде үштен бірінің, сондай-ақ аудан әкімінің ұсынысы бойынша аудандық мәслихат сессиясының төрағасы шақырады және жүргізеді.
Кезектен тыс сессия оны өткізу туралы шешім қабылданған күннен бастап бес күндік мерзімнен кешіктірілмей шақырылады. Кезектен тыс сессияда оны шақыруға негіз болған мәселелер ғана қаралады.
9. Аудандық мәслихаттың хатшысы мәслихат сессиясын шақыру уақыты мен оның өткізілетін орны, сондай-ақ сессияның қарауына енгізілетін мәселелер туралы депутаттарға, халыққа және аудан әкіміне сессияға кемінде он күн қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған жағдайда, кемінде үш күн бұрын хабарлайды.
Аудандық мәслихаттың хатшысы сессияның қарауына енгізілетін мәселелер бойынша қажетті материалдарды депутаттарға және аудан әкіміне сессияға кемінде бес күн қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған жағдайда, кемінде үш күн бұрын табыс етеді.
10. Регламентте белгіленген тәртіппен мәслихат сессияларын, мәслихаттың тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының отырыстарын өткізу кезеңінде аудандық депутат қызметтік міндеттерін орындаудан босатылады, оған аудандық бюджеттің қаражаты есебінен негізгі жұмыс орны бойынша орташа жалақысы, бірақ көрсетілген қызметте бір жылға дейінгі жұмыс өтілі бар аудан әкімі аппаратының басшысы жалақысынан аспайтын мөлшерде және жол жүру уақыты ескеріліп, мәслихаттың сессиялары, тұрақты комиссиялары мен өзге де органдарының отырыстары өтетін мерзімдегі іссапар шығыстары өтеледі.
11. Сессияның күн тәртібін аудандық мәслихат жұмысының перспективалы жоспарының, мәслихат хатшысы, аудандық мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен өзге де органдары, депутаттар топтары мен депутаттар, аудан әкімі ұсынған мәселелердің негізінде сессияның төрағасы қалыптастырады.
Сессияның күн тәртібіне ұсыныстарды сессияның төрағасына жергілікті қоғамдастықтың жиналыстары, қоғамдық ұйымдар ұсынуы мүмкін.
Сессияның күн тәртібін талқылау барысында ол толықтырылуы және өзгертілуі мүмкін. Сессияның күн тәртібін бекіту туралы мәслихат шешім қабылдайды.
Күн тәртібі бойынша дауыс беру әрбір мәселе бойынша жеке өткізіледі. Егер мәселеге мәслихат депутаттарының көпшілігі дауыс берсе, ол күн тәртібіне енгізілді деп есептеледі.
12. Сессияға енгізілетін мәселелерді сапалы дайындау үшін мәслихат хатшысы сессияны дайындау жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірлеуді уақтылы ұйымдастырады, оны аудан әкімімен келісім бойынша сессия төрағасы бекітеді.
13. Мәслихаттың қарауына жататын мәселелер бойынша аудандық мәслихатының сессияларына аудан әкімі, қала және ауылдық округ әкімдері, жұмысы туралы ақпарат сессияда қаралатын ұйымдардың басшылары мен өзге де лауазымды адамдары шақырылады. Сессияларға сессия төрағасының шақыруымен бұқаралық ақпарат құралдары, мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдар өкілдерінің қатысуына жол беріледі.
14. Мәслихаттың отырысына шақырылған адамдар үшін мәжіліс залында арнайы орындар бөлінеді. Шақырылған адамдардың мәслихат сессиясының жұмысына араласуына, мәслихат сессиясының шешімдерін қолдайтынын немесе қолдамайтынын білдіруіне жол берілмейді.
Шақырылған адам тәртіпті өрескел бұзған жағдайда, сессия төрағасының шешімі немесе сессияға қатысып отырған депутаттардың көпшілігінің талабы бойынша мәжіліс залынан шығарылуы мүмкін.
15. Мәслихаттың отырыстары мәслихат айқындаған уақытта өткізіледі.
Сессия төрағасы өз бастамасы бойынша немесе депутаттардың дәлелді ұсыныстары бойынша үзілістер жариялай алады. Жалпы отырыстың соңында депутаттарға қысқа мәлімдемелер немесе хабарламалар жасау үшін уақыт беріледі, олар бойынша жарыссөз ашылмайды.
16. Мәслихат отырыстарында баяндамалар, қосымша баяндамалар, жарыссөзде сөйлеу үшін және отырыстарды өткізу тәртібі бойынша, кандидатураларды талқылау, дауыс беру, анықтамалар мен сұрақтар үшін сөз сөйлеу регламентін мәслихат айқындайды.
Баяндамалардың уақыты 30 минуттен, қосымша баяндамалар 20 минуттен, ақпараттар – 15 минуттен, қорытынды сөздер – 10 минуттен аспауы тиіс.
Жарыссөздерде сөйлегендерге 10 минутке дейін, жарыссөздерде қайталап сөйлегені үшін, сондай-ақ аудандық мәслихат шешімдерінің жобасын талқылау кезінде сөйлегені үшін – 5 минутке дейін, мәжілісті жүргізу тәртібі бойынша, дауыс беру рәсімі бойынша, кандидатураларды талқылау, арыз, ұсыныстар, өтініштер, сұрақтарға жауаптар, анықтамалар үшін – 3 минутке дейін беріледі.
Баяндамашылар мен қосымша баяндамашыларға сұрақтарға жауап беру үшін уақыт бөлінеді. Егер сөз сөйлеуші бөлінген уақыттан асып кетсе, сессия төрағасы оның сөзін тоқтатады немесе отырысқа қатысып отырған депутаттардың көпшілігінің келісімімен сөз сөйлеу уақытын ұзартады.
Аудандық мәслихат депутаты бір мәселе бойынша екі реттен артық сөйлей алмайды. Жарыссөздердегі депутаттық сауалдар, түсіндірме және сұрақтарға жауап беру үшін сөйлеу сөз сөйлеу деп есептелмейді. Сөйлеу құқығын басқа депутатқа беруге жол берілмейді.
Жарыссөз сессияға қатысып отырған депутаттардың көпшілігінің ашық дауыс беруімен тоқтатылады. Жарыссөзді тоқтату туралы мәселе қойылған кезде, сессия төрағасы сөз сөйлеуге жазылған және сөйлеген депутаттардың саны туралы хабарлайды, кімнің сөз алуды талап ететіндігін анықтайды.
17. Отырысты өткізу тәртібі бойынша сөз депутатқа сөз сөйлеп тұрған адамның сөзі аяқталған соң кезектен тыс беріледі. Сессия төрағасы анықтама, депутаттық сауал, сұраққа жауап және талқыланып отырған мәселе бойынша түсіндірме беру үшін кезектен тыс сөз бере алады.
Баяндамашыларға сұрақтар жазбаша немесе ауызша түрде беріледі. Жазбаша сұрақтар сессия төрағасына беріледі және мәслихат отырысында жария етіледі.

2.2. Аудандық мәслихат актілерін қабылдау тәртібі

18. Егер заңда өзгеше белгіленбесе, аудандық мәслихат өз құзыретінің мәселелері бойынша аудандық мәслихат депутаттарының жалпы санының көпшілік дауысымен шешімдер қабылдайды.
19. Шешімдердің жобалары сессия төрағасына немесе аудандық мәслихат хатшысына беріледі.
Сессияның төрағасы немесе аудандық мәслихаттың хатшысы қарауға қабылданған шешімдердің жобаларын барлық қажетті материалдарымен бірге тұрақты комиссияларға қарау және ұсыныстар дайындау үшін жолдайды. Бір мезгілде тұрақты комиссиялардың біріне мәслихат актісінің жобасы бойынша қорытынды, сессияға қосымша баяндама дайындау, қосымша ақпарат жинау және талдау жүргізу жүктелуі мүмкін.
Шешімдердің жобаларымен жұмыс істеу және басқа да мәселелерді дайындау үшін тұрақты комиссиялар жұмыс топтарын құра алады. Қажет болған жағдайда жұмыс тобының құрамына басқа тұрақты комиссиялардың депутаттары тартылуы мүмкін. Жұмыс тобының жұмысына кез келген депутат қатыса алады.
Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда, тиісті атқарушы органның ұсынымы бойынша аудандық мәслихат онымен бірлескен шешім қабылдайды.
20. Аудандық мәслихаттың жалпыға міндетті маңызы бар, азаматтардың құқығына, еркіндігі мен міндеттеріне қатысты шешімдері Әділет министрлігінің аумақтық органдарында мемлекеттік тіркелуге және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жариялануға тиіс.
21. Шешімдердің баламалы жобаларын аудандық мәслихат және оның органдары негізгі жобамен бірге қарайды. Сессияға мәселе дайындауға қатысушы тұрақты комиссиялар арасында келіспеушіліктер болған жағдайда, комиссиялардың төрағалары және сессия төрағасы оларды жою бойынша шаралар қабылдайды, қалған келіспеушіліктер аудандық мәслихаттың назарына жеткізіледі.
22. Сессияда мәселені қараған кезде баяндама, қажет болған жағдайда, тұрақты комиссиялардың, жұмыс топтары мен уақытша комиссиялардың қосымша баяндамалары тыңдалады.
Комиссияның баяндамасында жобаға енгізілген және қайтарылған ұсыныстар көрсетіледі, түзетулерді қабылдаудың немесе қайтарудың себептері дәлелденеді.
Қосымша баяндаманың ережелерімен немесе шешімнің жобасы бойынша қорытындылармен келіспейтін тұрақты комиссиялар, комиссиялардың және жұмыс топтарының жекелеген мүшелері өз пікірлерін қаралатын мәселе бойынша жалпы жарыссөз басталғанға дейін баяндай алады.
23. Шешімнің жобасын талқылау тармақтар бойынша жүргізіледі. Жобаларға түзетулер ұсынылып отырған өзгерістер немесе толықтырулар нақты тұжырымдалып, олардың шешім жобасының мәтініндегі орны көрсетіліп, жазбаша түрде беріледі. Осы талаптарды қанағаттандырмайтын түзетулер қарауға қабылданбайды.
24. Мәслихат сессиясы күн тәртібінің әрбір мәселесі бойынша шешім қабылдайды. Бір мәселе бойынша шешімдердің бірнеше нұсқасы енгізілген жағдайда, олардың әрқайсысы сессияға қатысып отырған депутаттарға беріледі.
Мәслихаттың уақытша комиссиясы болып табылатын редакциялық комиссия шешімдердің ұсынылған нұсқаларын қабылдау немесе кері қайтару туралы өзінің пікірін жеткізеді және дәлелдейді.
Шешімдердің енгізілген барлық жобалары дауысқа салынады. Жобалардың бірі негізге алынғаннан кейін депутаттар оған түзетулер қабылдау рәсіміне кіріседі.
25. Мәслихат шешімінің жобасына түзетулер болған жағдайда, дауыс беру мынадай ретпен жүзеге асырылады:
1) мәслихат шешімінің ұсынылған (пысықталған) жобасы негізге алынады, ол кері қайтарылған жағдайда, түзетулер бойынша одан әрі дауыс беру тоқтатылады;
2) негізге алынған жобаға кірмеген барлық түзетулер кезек бойынша дауысқа салынады;
3) сессия шешімі қабылданған түзетулерді ескере отырып, тұтастай дауысқа салынады. Шешімдердің қабылданбаған жобалары және оларға түзетулер бойынша ағымдағы сессияда қайта дауыс беруге жол берілмейді.
26. Түзетулер жеке-жеке дауысқа салынады, оларға дауыс берудің ретін төрағалық етуші айқындайды. Өзара қарама-қайшы келетін түзетулер бойынша дауыс беру алдында соңғысын төрағалық етуші оқиды. Түзету авторларының олардың мәні бойынша түсінік беріп немесе оларды талқылаудан алып тастау туралы ұсыныспен сөз сөйлеуіне жол беріледі.
Мәслихат шешімдеріне өзгерістер оларды қабылдау үшін белгіленген тәртіппен енгізіледі.
Сессиялардың хаттамалары сессиядан кейін бір айдан кешіктірілмей басылып, заңнамада белгіленген тәртіппен сақталады.
27. Жоспарлардың, ауданның әлеуметтік-экономикалық дамыту бағдарламаларының, олардың орындалуы туралы есептердің, ауданды басқару схемаларының жобалары және аудандық мәслихат сессиясының қарауына шығарылатын басқа да мәселелер, сондай-ақ олар бойынша шешімдердің тиістілігіне қарай келісу бұрыштамалары қойылған, барлық қажетті материалдары қоса берілген қазақ және орыс тілдеріндегі жобалары аудандық мәслихатқа кезекті сессияға дейін үш апта бұрын аудандық мәслихаттың тұрақты комиссияларының қарауына енгізіледі.
28. Аудан бюджетінің жобасы аудандық мәслихаттың тұрақты комиссияларында қаралады. Аудандық мәслихаттың хатшысы бюджеттің жобасын қарау жөніндегі депутаттық уақытша жұмыс тобын құрады, оның құрамына мәслихат аппаратының қызметкерлері, жергілікті атқарушы органдардың өкілдері қосылуы мүмкін.
Тұрақты комиссиялар уақытша жұмыс тобының пікірін ескере отырып, тиісті негіздемелермен және есептермен аудандық бюджеттің жобасы бойынша ұсыныстар әзірлейді және оларды ұсыныстарды жинау мен аудан бюджетінің жобасы бойынша қорытынды әзірлеуді жүзеге асыратын бейінді тұрақты комиссияға жібереді.
Бюджеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уәкілетті орган сессия басталуынан кемінде екі апта бұрын сессия төрағасына, аудандық мәслихаттың хатшысына барлық қажетті материалдармен бірге бюджет туралы шешім жобасының түпкілікті нұсқасын ұсынады.
Аудандық бюджет, облыстық бюджетті бекіту туралы облыстық мәслихаттың шешіміне қол қойылғаннан кейін екі апта мерзімнен кешіктірмей тиісті аудандық мәслихат бекітеді.
29. Мәслихаттың кезекті сессиясына тиісті жылға арналған жергілікті бюджетті нақтылауға қатысты жоспардан тыс мәселелер енгізілген жағдайда, материалдарды ұсыну бюджеттік заңнамада көзделген мерзімдерде жүзеге асырылады.
30. Аудандық бюджеті нақтыланған кезде аудандық мәслихаттың кезектен тыс сессиясында оны шақыру туралы шешім қабылданған күннен бастап екі күн ішінде тұрақты комиссияларда бюджетті нақтылауды қарау бойынша жұмыстар жүргізіледі.

3. Есептерді тыңдау тәртібі

31. Аудандық мәслихат аудан әкімінің есептерін тыңдау жолымен аудандық бюджеттің, ауданды дамыту бағдарламаларының орындалуын бақылауды жүзеге асырады.
32. Аудандық мәслихат "Әкімдердің мәслихаттар алдында есеп беруін өткізу туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 18 қаңтардағы № 19 Жарлығына сәйкес сессияда аудан әкімінің есебін тыңдайды.
Аудан әкімнің (оның міндетін атқарушы адамның) өзіне жүктелген функциялар мен міндеттерді орындауы туралы есебі және ол бойынша шешімнің жобасы тиісті сессиядан үш апта бұрын мәслихаттың тұрақты комиссияларының қарауына енгізіледі.
Аудан әкімі ұсынған аудандық дамыту жоспарларының, экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларының орындалуы, аудандық бюджеттің атқарылуы туралы есептерді мәслихаттың екі рет бекітпеуі Заңның 24-бабына сәйкес әкiмге сенiмсiздiк бiлдiру туралы мәслихаттың мәселе қарауы үшін негіз болып табылады.
33. Аудандық мәслихат сессия төрағасының және мәслихат хатшысының, тұрақты комиссиялар төрағаларының және мәслихаттың өзге органдарының есебін тыңдайды.
Аудандық мәслихат хатшысы жылына кемінде бір рет мәслихаттың кезекті сессияларында мәслихаттың қызметін ұйымдастыру бойынша атқарылған жұмыс, депутаттардың сауалдары мен депутаттық өтініштердің қаралу барысы, сайлаушылардың өтініштері және олар бойынша қабылданған шаралар, мәслихаттың жергілікті өзін өзі басқарудың өзге де органдарымен өзара іс-қимыл жасауы, мәслихат аппаратының қызметі туралы есеп береді.
Мәслихат сессиясының, мәслихаттың тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының төрағалары жылына кемінде бір рет мәслихаттың кезекті сессияларында жүктелген функциялар мен өкілеттіктердің орындалуы туралы есеп береді.
34. Облыстың тексеру комиссиясының аудандық бюджеттің атқарылуы туралы есебін аудандық мәслихат жыл сайын қарайды.
35. Аудандық мәслихат жылына кемінде бір рет халық алдында мәслихаттың атқарған жұмысы, оның тұрақты комиссияларының қызметі туралы есеп береді.
Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ тұрғындарын аудандық мәслихаттың есебімен жергілікті қоғамдастықтың жиындарында аудандық мәслихаттың хатшысы, тұрақты комиссиялардың төрағалары басқаратын депутаттар тобы таныстырады.

4. Депутаттардың сауалдарын қарау тәртібі

36. Аудандық мәслихат депутаты аудандық мәслихат құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша ресми жазбаша сауалмен әкімге, аудандық аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы мен мүшесіне, прокурорға және орталық мемлекеттік органдардың аумақтық бөлімшелерінің, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдардың лауазымды адамдарына жүгінеді.
37. Сессия басталғанға дейін енгізілетін сауалдар сессияның төрағасына, аудандық мәслихат хатшысына беріледі және оларды сессияның күн тәртібіне енгізу туралы мәселе шешілген жағдайда оның отырысында қаралады. Сауал бағытталған органға немесе лауазымды адамға аудандық мәслихаттың хатшысы оның көшірмесін жолдайды. Сессияны өткізу барысында енгізілетін сауалдар төрағалық етушіге отырыста беріледі.
38. Сессияда қаралуға тиіс басқа мәселелерге байланысы жоқ сауал күн тәртібіне жеке мәселе ретінде енгізіледі не сессия жұмысының соңында бұл үшін арнайы бөлінген уақытта қаралады. Мәслихат сессияның күн тәртібін сауалдармен және сұрақтармен жұмыс істеуге уақыт резерві көзделетіндей етіп айқындайды. Сессияда шешілуге тиіс басқа мәселелермен байланысты сауалдар күн тәртібіне енгізілмейді және төрағалық етуші оларды сессияда тиісті мәселе бойынша жарыссөздер басталғанға дейін жария етеді.
39. Аудандық мәслихат сауалды қарауды басқа сессияға ауыстыра алады. Сауалдарды енгізген депутаттар сессияның күн тәртібі бекітілгенге дейін оларды кері қайтарып ала алады. Күн тәртібі бекітілгеннен кейін сауалды қараудан алып тастау мәслихаттың шешімі бойынша жүзеге асырылады. Жазбаша түрде берілген сауалдар сессияның хаттамасына тіркеледі.
40. Депутаттық сауалға жауап бір айдан кешіктірілмейтін мерзімде жазбаша нысанда берілуі тиіс.
Депутат сауалға берілген жауап бойынша өз пікірін білдіруге құқылы. Прокурорға жолданған сауалдар қылмыстық қудалауды жүзеге асырумен байланысты болмауы тиіс.

5. Мәслихаттың лауазымды адамдары, тұрақты комиссиялары және өзге де органдары, аудандық мәслихаттың депутаттық бірлестіктері
5.1. Аудандық мәслихат сессиясының төрағасы

41. Аудандық мәслихаттың кезектi сессиясының төрағасы аудандық мәслихаттың алдыңғы сессиясында оның депутаттарының арасынан ашық дауыспен сайланады.
Кандидатураларды енгізгеннен кейін аудандық мәслихат депутаттары ашық дауыс беруді жүргізеді. Егер кандидатқа депутаттардың жалпы санының көпшілігі дауыс берсе, ол сайланды деп есептеледі.
Аудандық мәслихат депутаты күнтiзбелiк бір жыл iшiнде аудандық мәслихат сессиясының төрағасы болып екi реттен артық сайлана алмайды.
Сессияның төрағасы болмаған жағдайда оның өкiлеттiгiн аудандық мәслихат хатшысы жүзеге асырады.
42. Аудандық мәслихат сессиясының төрағасы:
1) аудандық мәслихат сессиясын шақыру туралы шешiм қабылдайды;
2) аудандық мәслихат сессиясын дайындауға басшылық жасауды жүзеге асырады, сессияның күн тәртiбiн қалыптастырады;
3) аудандық мәслихат сессиясының отырыстарын жүргiзедi, мәслихат регламентiнiң сақталуын қамтамасыз етедi;
4) аудандық мәслихаттың сессиясында қабылданған немесе бекiтiлген аудандық мәслихат шешiмдерiне, хаттамаларға, өзге де құжаттарға қол қояды.
Аудандық мәслихат сессиясының төрағасы өз функцияларын басқа жұмыстан босатылмаған негiзде жүзеге асырады.
43. Егер аудандық мәслихат сессиясында дауыс беру кезiнде депутаттардың дауысы тең бөлiнген жағдайда, аудандық мәслихат сессиясының төрағасы шешушi дауыс құқығын пайдаланады.

5.2. Аудандық мәслихат хатшысы

44. Бірінші сессияда аудандық мәслихат депутаттар арасынан аудандық мәслихаттың хатшысын сайлайды, ол тұрақты негізде жұмыс істейтін және мәслихатқа есеп беретін лауазымды адам болып табылады. Аудандық мәслихат хатшысы мәслихат өкілеттігінің мерзіміне сайланады.
Аудандық мәслихат хатшысы өкілеттіктерін Заңға және осы регламентке сәйкес жүзеге асырады.
45. Аудандық мәслихат хатшысының лауазымына кандидатураларды аудандық мәслихаттың депутаттары аудандық мәслихаттың сессиясында ұсынады. Ұсынылатын кандидатуралардың санына шек қойылмайды. Кандидаттар өздерінің алдағы қызметінің үлгі бағдарламаларымен таныстырады. Егер ашық немесе жасырын дауыс беру нәтижесінде аудандық мәслихат депутаттарының жалпы санының көпшілік даусын алса, кандидат аудандық мәслихаттың хатшысы лауазымына сайланды деп есептеледі.
Егер аудандық мәслихат хатшысының лауазымына екіден көп кандидат ұсынылған болса және олардың бірде-бірі сайлану үшін талап етілетін дауыс санын ала алмаса, неғұрлым көп дауыс алған екі кандидатура бойынша қайтадан дауыс беру жүргізіледі.
Егер қайтадан дауыс беру кезінде осы кандидаттардың бірде-бірі депутаттардың жалпы санының жартысынан астам даусын ала алмаса, қайтадан сайлау өткізіледі.
46. Аудандық мәслихат хатшысының аудандық мәслихаттың тұрақты комиссияларының құрамына кіруге құқығы жоқ. Аудандық мәслихат хатшысының өкілеттіктері мерзімінен бұрын тоқтатылған жағдайда, жаңа хатшыны сайлау Заңда және осы регламентте белгіленген тәртіппен өткізіледі.

5.3. Аудандық мәслихаттың тұрақты және уақытша комиссиялары

47. Мәслихат өз өкілеттігінің мерзіміне бірінші сессияда депутаттар қатарынан аудандық мәслихаттың қарауына жататын мәселелерді алдын ала қарау және дайындау, оның шешімдерін жүзеге асыруға ықпал ету, өз құзыреті шегінде бақылау функцияларын жүзеге асыру үшін тұрақты комиссиялар құрады. Тұрақты комиссиялардың төрағалары мен мүшелерін депутаттар арасынан ашық дауыс беру арқылы мәслихат сайлайды.
Әрбір тұрақты комиссияның тізбесі, саны және құрамы жеке-жеке дауысқа салынады. Олардың сандық және дербес құрамы сессия төрағасының, аудандық мәслихат хатшысының ұсынысы бойынша аудандық мәслихатпен айқындалады.
Тұрақты комиссиялардың саны жетіден аспауға тиіс.
Аудандық мәслихаттардың тұрақты комиссиялары төрағаларының кандидатуралары тұрақты комиссиялардың отырыстарына шығарылады. Кандидатуралардың санына шек қойылмайды. Аудандық мәслихат отырысында төрағалардың кандидатураларын талқылау әр комиссия бойынша жеке-жеке өткізіледі.
Тұрақты комиссиялар жұмыс топтарын құра алады.
48. Тұрақты комиссиялардың қызметін ұйымдастыру, функциялары мен өкілеттіктері Заңмен айқындалады.
49. Аудандық мәслихаттың қарауына жатқызылған жекелеген мәселелерді сессияларда қарауға дайындау мақсатында, аудандық мәслихат не аудандық мәслихаттың хатшысы уақытша комиссиялар құруға құқылы. Уақытша комиссиялардың құрамын, міндеттерін, өкілеттік мерзімдері мен құқықтарын оны құрған кезде аудандық мәслихат не аудандық мәслихаттың хатшысы айқындайды.
50. Тұрақты комиссиялар өз бастамасы немесе мәслихат шешімі бойынша көпшілік тыңдаулар өткізе алады.
Көпшілік тыңдаулар депутаттардың, атқарушы органдар, жергілікті өзін өзі басқару органдары, ұйымдар, бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерінің, азаматтардың қатысуымен осы комиссиялардың кеңейтілген отырыстары нысанында тұрақты комиссиялардың қарауына жатқызылған өте маңызды және қоғамдық маңызы бар мәселелерді талқылау мақсатында өткізіледі.
Көпшілік тыңдаулар өткізу үшін депутаттар қатарынан жұмыс тобы құрылады. Тыңдауларды дайындау үшін өзге мемлекеттік органдар мен ұйымдардың мамандары жұмылдырылуы мүмкін.
Тұрақты комиссия алда болатын көпшілік тыңдаулардың тақырыбын бұқаралық ақпарат құралдары арқылы халықтың назарына жеткізеді.
Көпшілік тыңдауларға тұрақты комиссия мүдделі мемлекеттік органдардың, жұртшылықтың, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерін шақырады. Көпшілік тыңдауларда аудандық мәслихаттың басқа тұрақты комиссияларының депутаттары қатыса алады.
51. Қаралатын мәселелер "Мемлекеттік құпиялар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік немесе қызметтік құпияға жатқызылған жағдайларды қоспағанда, тұрақты комиссиялардың отырыстары, әдетте, ашық болады.
Тұрақты комиссиялардың отырыстары қажеттiлiгiне қарай шақырылады және егер отырысқа олардың құрамына кiретiн депутаттардың жалпы санының жартысынан астамы қатысса, заңды болып есептеледi.
Тұрақты комиссияның қаулысы комиссия мүшелерiнің жалпы санының көпшiлiк дауысымен қабылданады.
Егер комиссияның отырысында дауыс беру кезiнде депутаттардың дауысы тең бөлiнген жағдайда, тұрақты комиссияның төрағасы шешушi дауыс құқығын пайдаланады.
Тұрақты комиссияның қаулысы мен отырыстың хаттамасына оның төрағасы қол қояды, ал бiрнеше тұрақты комиссияның бiрлескен отырысы өткiзiлген жағдайда, тиiстi комиссиялардың төрағалары қол қояды.

5.4. Мәслихаттың редакциялық және есеп комиссиялары

52. Аудандық мәслихат ашық дауыс беру арқылы депутаттар қатарынан құрамы тақ санды құрайтын есеп және редакциялық комиссияларын сайлайды. Есеп және редакциялық комиссияларының құрамына мәслихат аппаратының және басқа мемлекеттік ұйымдардың қызметкерлері енгізілуі мүмкін.
53. Редакциялық комиссияның құрамы қаралатын мәселенің ерекшелігі, комиссия мүшелерінің мамандықтары, біліктіліктері мен жұмыс тәжірибелері ескеріле отырып қалыптастырылады.
Редакциялық комиссия кезекті сессияға да сайлануы мүмкін.
54. Ашық дауыс беру өткізілгенде есеп комиссиясы дауыс беру және оның қорытындысын шығару процесін ұйымдастырады.
Есеп комиссиясы өз құрамынан төраға мен комиссия хатшысын сайлайды, оның шешімдері ашық дауыс беру арқылы көпшілік дауыспен қабылданады.
Ашық дауыс беру басталмас бұрын сессия төрағасы дауысқа түскен ұсыныстардың санын көрсетеді, олардың мазмұнын оқиды.
Жасырын дауыс берудің уақыты мен орнын, оны өткізудің тәртібін есеп комиссиясы аудандық мәслихат регламентінің негізінде белгілейді және есеп комиссиясының төрағасы хабарлайды. Бюллетеньдер беру тікелей дауыс беру алдында жүргізіледі, олар есеп комиссиясы белгілеген нысанда оның бақылауымен, отырысқа қатысып отырған депутаттардың санына тең мөлшерде жасалады және есеп комиссиясының төрағасы қол қояды. Белгіленген нысанға сәйкес келмейтін бюллетеньдер санақта есепке алынбайды.

5.5. Аудандық мәслихаттағы депутаттық бірлестіктер

55. Аудандық мәслихат депутаттары саяси партиялардың фракциялары және өзге де қоғамдық бірлестіктер, депутаттық топтар түрінде депутаттық бірлестіктер құра алады. Аудандық мәслихат хатшысы депутаттық бірлестіктерге кірмейді. Депутаттың тек бiр ғана депутаттық фракцияда болуға құқығы бар.
56. Депутаттық фракциялар мен топтарды тіркеу мәслихат сессиясында жүзеге асырылады, келіп тіркелу тәртібімен жүргізіледі және тек ақпараттық сипатта болады.
57. Депутаттық бірлестіктердің мүшелері:
1) мәслихаттың күн тәртібі, талқыланатын мәселелерді қарау тәртібі және олардың мәні бойынша ескертулер мен ұсыныстар енгізуі;
2) мәслихат сайлайтын немесе тағайындайтын лауазымды адамдардың кандидатуралары бойынша пікірлерін айтуы;
3) мәслихат шешімдерінің жобаларына түзетулер ұсынуы;
4) депутаттық бірлестіктің қызметі үшін қажетті материалдар мен құжаттарды сұратуы мүмкін.
58. Саяси партияның фракциясы өз қызметінде саяси партияның басшы органдарымен өзара іс-қимыл жасайды, сондай-ақ саяси партияның қоғамдық қабылдау бөлмесінің жұмысына қатысады. Фракция мәслихаттың кемiнде бес депутатын бiрiктiруге тиiс. Депутаттық топтың құрамында мәслихаттың кемiнде бес депутаты болуға тиiс.

6. Депутаттық этика

59. Аудандық мәслихат депутаттары:
1) бір-біріне және аудандық мәслихат сессияларының, комиссиялары мен оның жұмыс органдарының жұмысына қатысатын барлық басқа да тұлғаларға құрметпен қарауға тиіс;
2) өздері сөз сөйлегенде дәлелсіз айыптауларды, мәслихат депутаттарының және басқа тұлғалардың ар-намысы мен абыройына нұқсан келтіретін дөрекі, жәбірлейтін сөздерді қолданбауға тиіс;
3) заңсыз және зорлық-зомбылық әрекеттерге шақырмауға тиіс;
4) аудандық мәслихаттың, аудандық мәслихаттың тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтірмеуге тиіс;
5) сөйлеушілердің сөзін бөлмеуге тиіс.
60. Көпшілік іс-шараларды өткізген кезде бұқаралық ақпарат құралдарында сөз сөйлегенде, мемлекеттік органдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың қызметіне пікір білдіргенде депутат дәлелденген, тексерілген фактілерді ғана пайдалануы тиіс.
61. Депутат мемлекеттік органдармен және ұйымдармен, бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара қатынастарда өзінің депутаттық мәртебесінің артықшылығын жеке мүддесі үшін пайдаланбауға тиіс.
62. Аудандық мәслихат депутаты өзіне депутаттық өкілеттігін жүзеге асыру барысында белгілі болған мәліметтерді, егер бұл мәліметтер сессиялардың, мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен оның өзге де органдарының жабық отырыстарында қаралған мәселелерге қатысты болса, жария ете алмайды.
63. Аудандық мәслихат атынан өкілдік етуге арнайы өкілеттігі жоқ мәслихат депутаты мемлекеттік органдармен және ұйымдармен тек қана өз атынан байланысқа түсе алады.
64. Аудандық мәслихат депутатына өз міндеттерін орындамағаны және (немесе) тиісінше орындамағаны, сондай-ақ аудандық мәслихат регламентінде белгіленген депутаттық этика қағидаларын бұзғаны үшін Заңның 21-бабына сәйкес жазалау шаралары қолданылуы мүмкін.

7. Аудандық мәслихат аппаратының жұмысын ұйымдастыру

65. Аудандық мәслихат пен оның органдарының қызметін ақпараттық-талдамалық, ұйымдық-құқықтық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету, депутаттарға өздерiнiң өкiлеттiктерiн жүзеге асыруға көмек көрсету үшін аудандық мәслихат аппараты құрылады.
Аудандық мәслихат аппараты аудандық бюджет есебiнен қамтылатын мемлекеттiк мекеме болып табылады.
Аудандық мәслихат аппараты туралы ережені мәслихат бекітеді.
66. Аудандық мәслихат Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген штат саны мен бөлінген қаражат лимитi шегiнде аудандық мәслихат аппаратының құрылымын бекiтедi, оны қамтуға және материалдық-техникалық қамтамасыз етуге арналған шығыстарды айқындайды.
67. Аудандық мәслихат аппаратының мемлекеттiк қызметшiлерiнiң қызметi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
Аудандық мәслихаттың өкiлеттiк мерзiмi аяқталғанда, аудандық мәслихат өкiлеттiгi мерзiмiнен бұрын тоқтатылған және оның депутаттарының жаңа құрамы сайланған жағдайларда, аудандық мәслихат аппаратының мемлекеттiк қызметшiлерiнiң қызметi тоқтатылмайды.

Об утверждении регламента Сарыагашского районного маслихата

Решение Сарыагашского районного маслихата Южно-Казахстанской области от 31 марта 2014 года № 29-238-V. Зарегистрировано Департаментом юстиции Южно-Казахстанской области 11 мая 2014 года № 2653. Утратило силу решением Сарыагашского районного маслихата Южно-Казахстанской области от 30 июня 2016 года № 3-39-VI

Сноска. Утратило силу решением Сарыагашского районного маслихата Южно-Казахстанской области от 30.06.2016 № 3-39-VI.
Примечание РЦПИ.
В тексте документа сохранена пунктуация и орфография оригинала.
В соответствии с подпунктом 5) пункта 3 статьи 8 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" и Указом Президента Республики Казахстан от 3 декабря 2013 года "Об утверждении Типового регламента маслихата", Сарыагашский районный маслихат РЕШИЛ:
1. Утвердить прилагаемый регламент Сарыагашского районного маслихата.
2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель сессии	А.Тотиков
Секретарь районного маслихата	Б.Садыков

Утвержден решением Сарыагашского районного маслихата от 31 марта 2014 года № 29-238-V

Регламент Сарыагашского районного маслихата
1. Общие положения

1. Настоящий Регламент Сарыагашского районного маслихата (далее – регламент) разработан в соответствии с Законом Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" (далее – Закон) и устанавливает порядок проведения сессий маслихата, заседаний его органов, внесения и рассмотрения на них вопросов, образования и избрания органов маслихата, заслушивания отчетов об их деятельности, отчетов о проделанной работе маслихата перед населением и деятельности его постоянных комиссий, рассмотрения запросов депутатов, полномочия, организацию деятельности депутатских объединений в маслихате, а также голосования, работы аппарата и другие процедурные и организационные вопросы.
2. Сарыагашский районный маслихат (местный представительный орган) – выборный орган, избираемый населением района, выражающий волю населения и в соответствии с законодательством Республики Казахстан определяющий меры, необходимые для ее реализации, и контролирующий их осуществление. Маслихат не обладает правами юридического лица.
3. Деятельность районного маслихата регулируется Конституцией Республики Казахстан, Законом и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

2. Порядок проведения сессии маслихата
2.1. Сессии районного маслихата

4. Основной формой деятельности районного маслихата является сессия, на которой решаются вопросы, отнесенные к его ведению законами Республики Казахстан.
Сессия маслихата правомочна, если на ней присутствует не менее двух третей от общего числа депутатов маслихата. Сессия проводится в форме пленарных заседаний.
В работе сессии по решению районного маслихата может быть сделан перерыв на срок, установленный маслихатом, но не превышающий пятнадцати календарных дней. Продолжительность сессии определяется маслихатом.
Перед каждым заседанием районного маслихата проводится регистрация присутствующих депутатов, ее результаты оглашаются председателем сессии перед началом заседаний.
Сессия маслихата, как правило, носит открытый характер. Проведение закрытых сессий допускается по решению маслихата, принимаемому по предложению председателя сессии маслихата или одной трети от числа депутатов, присутствующих на сессии маслихата, если за это проголосовало большинство от общего числа присутствующих депутатов.
5. Первая сессия вновь избранного районного маслихата созывается председателем районной территориальной избирательной комиссии не позднее чем в тридцатидневный срок со дня регистрации депутатов маслихата, при наличии не менее трех четвертей от числа депутатов, определенного для данного маслихата.
6. Первую сессию районного маслихата открывает председатель избирательной комиссии и до избрания председателя сессии маслихата ведет ее.
Председатель районной избирательной комиссии предлагает депутатам внести кандидатуру председателя сессии, по которой проводится открытое голосование. Избранным считается кандидат, набравший большинство голосов от общего числа депутатов.
7. Очередная сессия районного маслихата созывается не реже четырех раз в год и ведется председателем сессии районного маслихата.
Сноска. В пункт 7 внесены изменения на государственном языке, текст на русском языке не изменяется в соответствии с решением Сарыагашского районного маслихата Южно-Казахстанской области от 27.03.2015 № 40-342-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
8. Внеочередная сессия районного маслихата созывается и ведется председателем сессии маслихата по предложению не менее одной трети от числа депутатов, избранных в данный районный маслихат, а также акима района.
Внеочередная сессия районного маслихата созывается не позднее чем в пятидневный срок со дня принятия решения о проведении внеочередной сессии. На внеочередной сессии рассматриваются исключительно вопросы, послужившие основанием для ее созыва.
9. О времени созыва и месте проведения сессии маслихата, а также вопросах, вносимых на рассмотрение сессии, секретарь районного маслихата сообщает депутатам, населению и акиму района не позднее чем за десять дней до сессии, а в случае созыва внеочередной сессии – не позднее чем за три дня.
По вопросам, вносимым на рассмотрение сессии, секретарь районного маслихата не позднее чем за пять дней до сессии, а в случае созыва внеочередной сессии не позднее чем за три дня представляет депутатам и акиму района необходимые материалы.
10. В период проведения сессий, заседаний постоянных комиссий и иных органов маслихата, на время осуществления депутатских полномочий в порядке, установленном регламентом, депутат районного маслихата освобождается от выполнения служебных обязанностей с возмещением ему за счет средств районного бюджета средней заработной платы по месту основной работы, но в размере, не превышающем заработную плату руководителя аппарата акима района со стажем работы в указанной должности до одного года, и командировочных расходов на срок проведения сессий, заседаний постоянных комиссий и иных органов маслихата с учетом времени в пути.
11. Повестка дня сессии формируется председателем сессии на основе перспективного плана работы районного маслихата, вопросов, вносимых секретарем маслихата, постоянными комиссиями и иными органами районного маслихата, депутатскими группами и депутатами, акимом района.
Предложения к повестке дня сессии могут представляться председателю сессии собраниями местного сообщества, общественными объединениями.
Повестка дня сессии при ее обсуждении может быть дополнена и изменена. Об утверждении повестки дня сессии маслихат принимает решение.
Голосование по повестке дня проводится раздельно по каждому вопросу. Вопрос считается внесенным в повестку дня, если за него проголосовало большинство депутатов маслихата.
12. Для качественной подготовки вопросов, вносимых на сессию, секретарь маслихата своевременно организует разработку плана мероприятий по подготовке сессии, который утверждается председателем сессии по согласованию с акимом района.
13. По вопросам, относящимся к ведению маслихата, на сессии районного маслихата приглашаются аким района, акимы города и сельских округов, руководители и иные должностные лица организаций, информация о работе которых рассматривается на сессии. Допускается присутствие на сессиях представителей средств массовой информации, государственных органов и общественных объединений по приглашению председателя сессии.
14. Для лиц, приглашенных на заседание маслихата, отводятся специальные места в зале заседаний. Не допускаются вмешательство приглашенных лиц в работу сессии маслихата, проявление одобрения или неодобрения решений сессии маслихата.
Приглашенное лицо, в случае грубого нарушения порядка, может быть удалено из зала заседаний по решению председателя сессии или требованию большинства присутствующих на сессии депутатов.
15. Заседания маслихата проводятся в определенное маслихатом время.
Председатель сессии может объявить перерывы по собственной инициативе или мотивированному предложению депутатов. В конце пленарного заседания отводится время для выступления депутатов с краткими заявлениями и сообщениями, прения по которым не открываются.
16. Регламент выступлений на заседаниях маслихата для докладов, содокладов, выступлений в прениях и по порядку ведения заседания, обсуждения кандидатур, голосования, справок и вопросов определяется маслихатом.
Продолжительность докладов не должна превышать 30 минут, содокладов – 20 минут, информаций – 15 минут, заключительного слова – 10 минут.
Выступающим в прениях предоставляется до 10 минут, для повторных выступлениях в прениях, для выступлений при обсуждении проекта решения районного маслихата – до 5 минут, для выступлений по порядку ведения заседания, по мотивам голосования, по обсуждению кандидатур, для заявлений, предложений, обращений, ответов на вопросы, справок – до 3 минут.
Докладчикам и содокладчикам отводится время для ответов на вопросы. В случае, если выступающий превысил отведенное время, председатель сессии прерывает его выступление или с согласия большинства присутствующих на заседании депутатов продлевает время для выступления.
Депутат районного маслихата может выступить по одному и тому же вопросу не более двух раз. Не считаются выступлениями в прениях депутатские запросы, выступления для дачи пояснений и ответов на вопросы. Передача права на выступление другому депутату не допускается.
Прения прекращаются открытым голосованием большинством присутствующих на сессии депутатов. При постановке вопроса о прекращении прений председатель сессии информирует о числе записавшихся и выступивших депутатов, выясняет, кто настаивает на предоставлении слова.
17. Слово по порядку ведения заседания предоставляется депутату вне очереди после окончания предыдущего выступления. Председатель сессии может предоставить вне очереди слово для справки, депутатского запроса, ответа на вопрос и дачи разъяснений по обсуждаемому вопросу.
Вопросы докладчикам подаются в письменном или устном виде. Письменные вопросы подаются председателю сессии и оглашаются на заседании маслихата.

2.2. Порядок принятия актов районного маслихата

18. Районный маслихат по вопросам своей компетенции принимает решения большинством голосов от общего числа депутатов районного маслихата, если иное не установлено законом.
19. Проекты решений передаются председателю сессии или секретарю районного маслихата.
Принятые к рассмотрению проекты решений с приложением всех необходимых материалов направляются председателем сессии или секретарем районного маслихата в постоянные комиссии для рассмотрения и подготовки предложений. Одновременно одной из постоянных комиссий могут быть поручены подготовка заключения по проекту акта маслихата, содоклада на сессию, проведение сбора и анализа дополнительной информации.
Для работы над проектами решений и подготовки других вопросов постоянные комиссии могут создавать рабочие группы. При необходимости в состав рабочей группы могут привлекаться депутаты из других постоянных комиссий. В работе рабочей группы может принимать участие любой депутат.
В случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, по представлению соответствующего исполнительного органа районный маслихат принимает совместное с ним решение.
20. Решения районного маслихата, имеющие общеобязательное значение, касающиеся прав, свобод и обязанностей граждан, подлежат государственной регистрации территориальными органами Министерства юстиции и опубликованию в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.
21. Альтернативные проекты решений рассматриваются районным маслихатом и его органами одновременно с основным проектом. При наличии разногласий между постоянными комиссиями, принимающими участие в подготовке вопроса сессии, председателями комиссий и председателем сессии принимаются меры по их преодолению, оставшиеся разногласия доводятся до сведения районного маслихата.
22. При рассмотрении вопроса на сессии заслушиваются доклад, а при необходимости и содоклад постоянных комиссий, рабочих групп и временных комиссий.
В докладе комиссии указываются вошедшие в проект и отклоненные предложения, аргументируются причины принятия или отклонения поправок.
Постоянные комиссии, отдельные члены комиссии и рабочих групп, несогласные с положениями содоклада или заключениями по проекту решения, могут изложить свои мнения до начала общих прений по рассматриваемому вопросу.
23. Обсуждение проекта решения проводится по пунктам. Поправки к проектам подаются в письменном виде с четкими формулировками предлагаемых изменений или дополнений, указанием их места в тексте проекта решения. Не удовлетворяющие этим требованиям поправки к рассмотрению не принимаются.
24. Сессия маслихата принимает решения по каждому вопросу повестки дня. При внесении по одному вопросу нескольких вариантов решений каждый из них вручается присутствующим на сессии депутатам.
Редакционная комиссия, являющаяся временной комиссией маслихата, высказывает и аргументирует свое мнение о принятии или отклонении предложенных вариантов решений.
На голосование ставятся все внесенные проекты решений. После принятия одного из проектов за основу депутаты приступают к процедуре принятия поправок к нему.
25. При наличии поправок к проекту решения маслихата голосование осуществляется в следующей последовательности:
1) предложенный (доработанный) проект решения маслихата принимается за основу, а при его отклонении дальнейшее голосование по поправкам прекращается;
2) на голосование поочередно ставятся поправки, не включенные в принятый за основу проект;
3) решение сессии ставится на голосование в целом с учетом принятых поправок. Повторное голосование по отклоненным проектам решений и поправкам к ним на текущей сессии не допускается.
26. Поправки вносятся на голосование раздельно, последовательность которого определяется председательствующим. Перед голосованием по взаимоисключающим поправкам последнее зачитывается председательствующим. Допускается выступление авторов поправок с разъяснениями их сути или с предложением о снятии их с обсуждения.
Изменения в решения маслихата вносятся в порядке, установленном для их принятия.
Протоколы сессий отпечатываются не позднее чем через месяц после сессии и хранятся в установленном законодательством порядке.
27. Проекты планов, программ социально-экономического развития района, отчетов об их исполнении, схем управления районом и другие выносимые на рассмотрение сессии районного маслихата вопросы, а также проекты решений по ним на казахском и русском языках с визами согласования по принадлежности с приложением всех необходимых материалов вносятся в районный маслихат за три недели до очередной сессии на рассмотрение постоянных комиссий районного маслихата.
28. Проект районного бюджета рассматривается в постоянных комиссиях маслихата. Секретарь районного маслихата создает временную рабочую депутатскую группу по рассмотрению проекта бюджета, в состав которой могут быть включены работники аппарата маслихата, представители местных исполнительных органов.
Постоянные комиссии с учетом мнения рабочих групп вырабатывают предложения по проекту районного бюджета с соответствующими обоснованиями и расчетами и направляют их в профильную постоянную комиссию, которая осуществляет свод предложений и подготовку заключения по проекту районного бюджета.
Местный уполномоченный орган по бюджетному планированию не позднее чем за две недели до начала сессии представляет председателю сессии, секретарю районного маслихата окончательный вариант проекта решения о бюджете с приложением всех необходимых материалов.
Районный бюджет, утверждается на сессии районного маслихата не позднее двухнедельного срока после подписания решения областного маслихата об утверждении областного бюджета.
29. При внесении на очередную сессию маслихата внеплановых вопросов, касающихся уточнения местного бюджета на соответствующий год, представление материалов осуществляется в сроки, предусмотренные бюджетным законодательством.
30. При уточнении районного бюджета на внеочередной сессии областного маслихата в течение двух дней со дня принятия решения о ее созыве проводится работа по рассмотрению уточнений бюджета в постоянных комиссиях.

3. Порядок заслушивания отчетов

31. Районный маслихат осуществляет контроль за исполнением районного бюджета, программ развития района путем заслушивания отчетов акима района.
32. Районный маслихат заслушивает на сессии отчет акима района в соответствии с Указом Президента Республики Казахстан от 18 января 2006 года № 19 "О проведении отчетов акимов перед маслихатами".
Отчет акима района (лица, исполняющего его обязанности) о выполнении возложенных на него функций и задач и проект решения по нему вносятся на рассмотрение постоянных комиссий районного маслихата за три недели до соответствующей сессии.
Двукратное неутверждение маслихатом представленных акимом района отчетов об исполнении планов, экономических и социальных программ развития района, районного бюджета является основанием для рассмотрения маслихатом вопроса о выражении недоверия акиму района в соответствии со статьей 24 Закона.
33. Районный маслихат заслушивает отчеты председателя сессии и секретаря районного маслихата, председателей постоянных комиссий и иных органов маслихата.
Секретарь районного маслихата не реже одного раза в год на очередных сессиях маслихата отчитывается о проделанной работе по организации деятельности маслихата, ходе рассмотрения запросов депутатов и депутатских обращений, обращениях избирателей и принятых по ним мерам, взаимодействии маслихата с иными органами местного самоуправления, деятельности аппарата маслихата.
Председатели сессии маслихата, постоянных комиссий и иных органов маслихата не реже одного раза в год на очередных сессиях маслихата отчитываются о выполнении возложенных функций и полномочий.
34. Отчеты ревизионной комиссии области об исполнении районного бюджета рассматриваются маслихатом ежегодно.
35. Районный маслихат не реже одного раза в год отчитывается перед населением о проделанной работе маслихата, деятельности его постоянных комиссий.
Отчет районного маслихата представляется населению города районного значения, сел, поселков, сельских округов на сходах местного сообщества группой депутатов, возглавляемой секретарем районного маслихата, председателями постоянных комиссий.

4. Порядок рассмотрения запросов депутатов

36. Депутат районного маслихата по вопросам, отнесенным к компетенции районного маслихата, обращается с официальным письменным запросом к акиму района, председателю и члену районной территориальной избирательной комиссии, прокурору и должностным лицам территориальных подразделений центральных государственных органов, исполнительных органов, финансируемых из местных бюджетов.
37. Запросы, вносимые до начала сессии, подаются председателю сессии, секретарю районного маслихата и рассматриваются на ее заседании при решении вопроса о включении их в повестку дня сессии. Копия запроса направляется секретарем районного маслихата органу или должностному лицу, которым он адресован. Запросы, вносимые в ходе проведения сессии, подаются председательствующему на заседании.
38. Запрос, не связанный с другими вопросами, которые предстоит рассмотреть на сессии, включается в повестку дня самостоятельным вопросом либо рассматривается в конце работы сессии в специально отведенное для этого время. Маслихат определяет повестку дня сессии таким образом, чтобы в ней был предусмотрен резерв времени для обращения с запросами и вопросами. Запросы, связанные с другими вопросами, которые предстоит решить на сессии, не включаются в повестку дня и оглашаются председательствующим на сессии до начала прений по соответствующему вопросу.
39. Районный маслихат может перенести рассмотрение запроса на другую сессию. До утверждения повестки дня сессии запросы могут быть отозваны внесшими их депутатами. После утверждения повестки дня сессии снятие запроса с рассмотрения осуществляется по решению маслихата. Запросы, поданные письменно, прилагаются к протоколу сессии.
40. Ответ на депутатский запрос должен быть дан в письменной форме в срок не позднее одного месяца.
Депутат вправе выразить свое мнение по ответу на запрос. Запросы, адресованные прокурору, не могут быть связаны с осуществлением уголовного преследования.

5. Должностные лица, постоянные комиссии и иные органы маслихата, депутатские объединения районного маслихата
5.1. Председатель сессии районного маслихата

41. Председатель очередной сессии районного маслихата избирается на предыдущей сессии районного маслихата из числа его депутатов открытым голосованием.
После выдвижения кандидатур депутатами районного маслихата проводится открытое голосование. Кандидат считается избранным, если за него проголосовало большинство от общего числа депутатов.
Депутат районного маслихата не может быть избран председателем сессии районного маслихата более двух раз в течение календарного года.
При отсутствии председателя сессии его полномочия осуществляются секретарем районного маслихата.
42. Председатель сессии районного маслихата:
1) принимает решение о созыве сессии районного маслихата;
2) осуществляет руководство подготовкой сессии районного маслихата, формирует повестку дня сессии;
3) ведет заседания сессии районного маслихата, обеспечивает соблюдение регламента районного маслихата;
4) подписывает решения районного маслихата, протоколы, иные документы, принятые или утвержденные на сессии районного маслихата.
Председатель сессии районного маслихата осуществляет свои функции на неосвобожденной основе.
43. Председатель сессии районного маслихата пользуется правом решающего голоса в случае, если при голосовании на сессии районного маслихата голоса депутатов разделяются поровну.

5.2. Секретарь районного маслихата

44. На первой сессии районный маслихат избирает из числа депутатов секретаря районного маслихата, который является должностным лицом, работающим на постоянной основе и подотчетным маслихату. Секретарь районного маслихата избирается на срок полномочий маслихата.
Секретарь районного маслихата осуществляет полномочия в соответствии с Законом и настоящим регламентом.
45. Кандидатуры на должность секретаря районного маслихата выдвигаются депутатами маслихата на сессии районного маслихата. Количество выдвинутых кандидатур не ограничивается. Кандидаты выступают с примерными программами своей предстоящей деятельности. Кандидат считается избранным на должность секретаря районного маслихата, если в результате открытого или тайного голосования он получил большинство голосов от общего числа депутатов маслихата.
Если на должность секретаря районного маслихата было выдвинуто более двух кандидатур и ни одна из них не набрала требуемого для избрания числа голосов, проводится повторное голосование по двум кандидатурам, получившим наибольшее число голосов.
Если при повторном голосовании ни один из этих кандидатов не набрал более половины голосов от общего числа депутатов, проводятся повторные выборы.
46. Секретарь районного маслихата не вправе состоять в постоянных комиссиях маслихата. При досрочном прекращении полномочий секретаря маслихата выборы нового секретаря проводятся в порядке, установленном Законом и настоящим регламентом.

5.3. Постоянные и временные комиссии районного маслихата

47. На срок своих полномочий районный маслихат образует на первой сессии из числа депутатов постоянные комиссии для предварительного рассмотрения и подготовки вопросов, относящихся к ведению районного маслихата, содействия проведению в жизнь его решений, законов, осуществления в пределах своей компетенции контрольных функций. Председатели и члены постоянных комиссий избираются маслихатом открытым голосованием из числа депутатов.
Перечень, количество и состав каждой постоянной комиссии ставятся на голосование отдельно. Их численный и персональный состав определяется маслихатом по предложению председателя сессии, секретаря районного маслихата.
Количество постоянных комиссий не должно превышать семи.
Кандидатуры председателей постоянных комиссий районного маслихатов выдвигаются на заседании постоянных комиссий. Число кандидатур не ограничивается. Обсуждение на заседании маслихата кандидатур председателей проводится отдельно по каждой комиссии.
Постоянные комиссии могут образовывать рабочие группы.
48. Организация деятельности, функции и полномочия постоянных комиссий определяются Законом.
49. В целях подготовки к рассмотрению на сессиях отдельных вопросов, отнесенных к ведению районного маслихата, районный маслихат либо секретарь районного маслихата вправе образовывать временные комиссии. Состав, задачи, сроки полномочий и права временных комиссий определяются маслихатом либо секретарем маслихата при их образовании.
50. Постоянные комиссии по собственной инициативе или решению маслихата могут проводить публичные слушания.
Публичные слушания проводятся с целью обсуждения наиболее важных и общественно значимых вопросов, отнесенных к ведению постоянных комиссий, в форме расширенных заседаний этих комиссий с участием депутатов, представителей исполнительных органов, органов местного самоуправления, организаций, средств массовой информации, граждан.
Для проведения публичных слушаний создается рабочая группа из числа депутатов. Для подготовки слушаний могут привлекаться специалисты иных государственных органов и организаций.
Постоянная комиссия через средства массовой информации доводит до сведения населения тему предстоящих публичных слушаний.
На публичные слушания постоянная комиссия приглашает представителей заинтересованных государственных органов, общественности, средств массовой информации. На публичных слушаниях могут участвовать депутаты районного маслихата из других постоянных комиссий.
51. Заседания постоянных комиссий, как правило, открытые, за исключением случаев, когда рассматриваемые вопросы в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственных секретах" отнесены к государственной или служебной тайне.
Заседания постоянных комиссий созываются по мере необходимости и считаются правомочными, если на них присутствует более половины от общего числа депутатов, входящих в их состав.
Постановление постоянной комиссии принимается большинством голосов от общего числа членов комиссии.
Председатель постоянной комиссии пользуется правом решающего голоса в случае, если при голосовании на заседании комиссии голоса депутатов разделятся поровну.
Постановление постоянной комиссии и протокол заседания подписывает ее председатель, а в случае проведения совместного заседания нескольких постоянных комиссий подписывают председатели соответствующих комиссий.

5.4. Редакционная и счетная комиссия маслихата

52. Районный маслихат открытым голосованием из числа депутатов избирает в нечетном количестве составы счетной и редакционной комиссий. В состав счетной и редакционной комиссии могут включаться работники аппарата маслихата и других государственных организаций.
53. Состав редакционной комиссии формируется с учетом специфики рассматриваемого вопроса, специальности, квалификации и опыта работы членов комиссии.
Редакционная комиссия может избираться и на очередную сессию.
54. При проведении открытого голосования счетная комиссия организует процесс голосования и подведения его итогов.
Счетная комиссия избирает из своего состава председателя и секретаря комиссии, ее решения принимаются большинством голосов при открытом голосовании.
Перед началом открытого голосования председатель сессии указывает количество предложений, ставящихся на голосование, зачитывает их формулировки.
Время и место тайного голосования, порядок его проведения устанавливаются счетной комиссией на основе регламента районного маслихата и объявляются председателем счетной комиссии. Выдача бюллетеней производится непосредственно перед голосованием, они изготавливаются под контролем счетной комиссии по установленной ею форме в количестве, равном числу присутствующих на заседании депутатов, и подписываются председателем счетной комиссии. Бюллетени неустановленной формы при подсчете не учитываются.

5.5. Депутатские объединения в районном маслихате

55. Депутаты районного маслихата могут создавать депутатские объединения в виде фракций политических партий и иных общественных объединений, депутатских групп. Секретарь районного маслихата не может входить в депутатские объединения. Депутат имеет право состоять только в одной депутатской фракции.
56. Регистрация депутатских фракций и групп осуществляется на сессии маслихата, производится явочным порядком и носит исключительно информационный характер.
57. Члены депутатских объединений могут:
1) вносить замечания и предложения по повестке дня маслихата, порядку рассмотрения и существу обсуждаемых вопросов;
2) высказывать мнения по кандидатурам должностных лиц, которые избираются или назначаются маслихатом;
3) предлагать поправки к проектам решений маслихата;
4) запрашивать материалы и документы, необходимые для деятельности депутатского объединения.
58. Фракция политической партии в своей деятельности взаимодействует с руководящими органами политической партии, а также участвует в работе общественной приемной политической партии. Фракция должна объединять не менее пяти депутатов маслихата. В составе депутатской группы должно быть не менее пяти депутатов маслихата.

6. Депутатская этика

59. Депутаты районного маслихата:
1) должны с уважением относиться друг к другу и ко всем другим лицам, участвующим в работе сессий маслихата, комиссий районного маслихата и его рабочих органов;
2) не должны употреблять в своих выступлениях необоснованные обвинения, грубые, оскорбительные выражения, наносящие ущерб чести и достоинству депутатов маслихата и других лиц;
3) не должны призывать к незаконным и насильственным действиям;
4) не должны препятствовать нормальной работе районного маслихата, постоянных комиссий и иных органов районного маслихата;
5) не должны прерывать выступающих.
60. Выступая в средствах массовой информации при проведении публичных мероприятий, комментируя деятельность государственных органов, должностных лиц и граждан, депутат должен использовать только достоверные, проверенные факты.
61. Депутат не должен использовать в личных целях преимущество своего депутатского статуса во взаимоотношениях с государственными органами и организациями, средствами массовой информации.
62. Депутат районного маслихата не может разглашать сведения, которые стали ему известны при осуществлении депутатских полномочий, если эти сведения касаются вопросов, рассмотренных на закрытых заседаниях сессий, постоянных комиссий маслихата и иных органов маслихата.
63. Депутат районного маслихата, не имеющий специальных полномочий на представительство районного маслихата, может вступать в отношения с государственными органами и организациями только от своего имени.
64. На депутата районного маслихата за неисполнение и (или) ненадлежащее исполнение своих обязанностей, а также нарушение правил депутатской этики, установленных регламентом районного маслихата, могут налагаться меры взыскания в соответствии со статьей 21 Закона.

7. Организация работы аппарата районного маслихата

65. Для информационно-аналитического, организационно-правового и материально-технического обеспечения деятельности районного маслихата и его органов, оказания помощи депутатам в осуществлении их полномочий образуется аппарат районного маслихата.
Аппарат районного маслихата является государственным учреждением, содержащимся за счет районного бюджета.
Положение об аппарате районного маслихата утверждается районным маслихатом.
66. Районный маслихат утверждает структуру аппарата районного маслихата, определяет расходы на его содержание и материально-техническое обеспечение в пределах установленного законодательством Республики Казахстан лимита численности и выделенных средств.
67. Деятельность государственных служащих аппарата районного маслихата осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
С истечением срока полномочий районного маслихата, в случаях досрочного прекращения полномочий районного маслихата и выборов нового состава его депутатов, деятельность государственных служащих аппарата районного маслихата не прекращается.