Кемелермен болған авариялық жағдайларды тергеп-тексеру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің м.а. 2015 жылғы 23 ақпандағы № 147 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 14 сәуірде № 10709 тіркелді.

"Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабы 3-тармағының 55-12) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Кемелермен болған авариялық жағдайларды тергеп-тексеру қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Көлік комитеті (Ә.А. Асавбаев):

1) осы бұйрықтың заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмелерін мерзімді баспа басылымдарында және "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын;

4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін 10 жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шараларды орындау туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушы

Ж. Қасымбек

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Сыртқы істер министрінің

міндетін атқарушы

________________ А. Волков

2015 жылғы 2 наурыз

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Iшкi iстер министрі

______________ Қ. Қасымов

2015 жылғы 4 наурыз

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 23 ақпандағы № 147 бұйрығымен бекітілген

Кемелермен болған авариялық жағдайларды тергеп-тексеру қағидалары

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 05.08.2019 № 618 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Кемелермен болған авариялық жағдайларды тергеп-тексеру қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабы 3-тармағының 55-12) тармақшасына сәйкес әзірленді және кемелермен болған авариялық жағдайларды тергеп-тексеру тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) авариялық жағдай - авариялық жағдай – кеменің апатқа ұшырауына әкеп соққан және оның теңізде жүзу қасиеттерінен ішінара немесе толық айырылуына (жоғалтуына) алып келген, кеменің басқа кемені (кемелерді), навигациялық жабдық құралдарын, жағалау құрылысжайын зақымдауына, кеменің сүйретіп жүзу объектісін жоғалтуына немесе зақымдауына, адамның қаза болуына немесе денсаулығына зиян келуіне, кемеден адамның жоғалуына, сондай-ақ қоршаған ортаға зиян келуіне алып келген, кемемен болған оқиға;

2) навигациялық қауіпсіздік - навигациялық картаның және жүзуге арналған оқу құралының жеткіліктілігі мен дәлдігінің дәрежесі, навигациялық жабдық құралдарының штаттық орнынан ауысуы және олардың сипаттамаларының өзгеруі туралы навигациялық жедел ақпараттың уақтылығы, жүзу ауданын гидрографиялық қамтамасыз етудің толықтығы мен сенімділігі, радионавигациялық құралдар сипаттамасының тұрақтылығы, ауа райы жағдайын болжау сапасы, жүзудің қауіпсіз жолдары туралы ұсынымдар және теңізде жүзу қауіпсіздігін қамтамасыз ететін басқа да факторлар;

3) пайдаланылу шектеулері - авариялық жағдайдың нәтижесінде пайда болған техникалық жай-күйі деңгейінің төмендеуін және/немесе теңізде жүзу сапасының нашарлауын, жабдықтауда кемшіліктердің пайда болуын, жабдықтаудың толық болмауын ескере отырып, кемені пайдалану кезеңінде уәкілетті орган белгілеген белгілі бір талаптарды алып тастау;

4) порттың теңіз әкімшілігі (бұдан әрі – ТПӘ) – уәкілетті орган ведомствосының аумақтық бөлімшесі;

5) сюрвейер – кемелер мен жүктерді тексерумен айналысатын және олардың жай-күйі, авариялық жағдай кезінде бұзушылықтардың мөлшері туралы, кеменің теңізде жүзуі туралы қорытындыны беретін сарапшы;

6) теңізде жүзу сапасы - кеменің беріктілігіне, орнықтылығына, жүзушілігіне және батпаушылығына қойылатын талаптар жиынтығы;

7) тергеп-тексеру жөніндегі уәкіл – авариялық жағдайларды тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның жұмысын ұйымдастыратын және үйлестіретін уәкілетті органның лауазымды адамы;

8) уәкілетті орган - сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шекте салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

9) уәкілетті органның ведомствосы – Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Көлік комитеті.

3. Тергеп-тексерудің мақсаттары себептерді және (немесе) ілеспе факторларды анықтау, авариялық жағдайды болашақта болғызбау және теңізде жүзу қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөнінде ұсынымдарды әзірлеу болып табылады.

4. Халықаралық және аумақтық суларда Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумақтық суларында шет мемлекеттің туын көтеріп жүзетін кемелермен болған авариялық жағдайлар осы Қағидаларда айқындалған тәртіппен міндетті тергеп-тексеруге жатады.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 26.04.2023 № 286 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Осы Қағидалар Қазақстан Республикасының Әскери-Теңіз Күштерінің және шекара қызметінің теңіз бөлімдерінің туын көтеріп жүзетін кемелерге қолданылмайды.

6. Авариялық жағдайлар:

1) елеулі авария;

2) авария;

3) оқыс оқиға болып жіктеледі.

7. Ауыр оқиға мынадай авариялық жағдайларды қамтиды:

1) кеменің қирауы;

2) кемені тікелей пайдаланған кезінде екі адамның өлімі немесе екіден аса;

3) сүйреткіш кеменің немесе сүйреткіш кеменің басқа жүзу объектісінің қирауы;

4) қоршаған ортаға қатты зиян келтіру, соның ішінде мұнай немесе мұнай өнімдерінің 250 тоннадан бастап және жоғары көлемінің төгілуі;

Аварияға мыналар жатады:

1) кемені тікелей пайдаланған кезде орын алған адамның өлімі;

2) кемені тікелей пайдаланған кезде адамның денсаулығына ауыр зиян келтіру;

3) кемеден адамның жоғалуы;

4) кеменің зақымдануы (теңізде жүзу сапаларын жоғалу және/немесе пайдалану шектеулердің болуына байланысты өндірістік қызметіне кедергі жасау);

5) кеменің жүзу қасиеттерін жоғалуына келтірген кемемен тасымалданатын жүктердің орнын ауыстыру және/немесе кеме жүзетін жүктің физикалық-химиялық қасиеттерінің өзгеруі, соның нәтижесінде кеменің теңіз деңгейінің жоғалуы;

6) қайраңға тұру және қайраңда 24 сағаттан аса тұруы;

7) қыры винтке (винтке) немесе рульге аулауға арналған торға орау жағдайын(балық аулау жабдықтары, траллдар) қоспағанда кеменің қозғалыс мүмкіншілігінен 24 сағаттан аса айыру;

8) кеменің, басқа кеменің немесе жеке тұлғаның немесе кеме қатынасының қауіпсіздігіне қауіпті кемемен теңіз инфрақұрылымының объектілерін зақымдау;

9) қоршаған ортаға елеулі немесе болжамды зиян келтіру, соның ішінде мұнай немесе мұнай өнімдерінің 10 тоннадан бастап 250 тоннаға дейін мұнайдың төгілуі.

Оқыс оқиғаға мыналар жатады:

1) жүзу қасиеттерін жоғалтусыз кеменің зақымдануы;

2) қайраңға тұру және қайраңда 24 сағат және одан кем уақыт тұруы;

3) кеменің жүзу қасиеттерін жоғалуына келтірмеген тасымалданатын жүктердің орнын ауыстыру;

4) кеменің 24 сағат немесе одан кем уақытқа қозғалыссыз қалуы;

5) кеменің сылуына байланысты қоршаған ортаға зиян келтіру, соның ішінде төтенше жағдайға жататын деңгейден төмен мұнай немесе мұнай өнімдерінің төгілуі.

8. Авариялық жағдайларды тергеп-тексеру дәлелдемелер жинақтау мен талдау, себептерін анықтау, тиісті ұсыныстар дайындау болашақта осындай апаттардың алдын алу және теңізде жүзудің қауіпсіздік деңгейін арттыру, оның ішінде қызметкерлерді оқытуды қамтиды.

9. Авариялық жағдайларды тергеп-тексеру жөніндегі комиссия авариялық жағдайларды тергеп-тексеруді жеке және басқа да мемлекеттік органдар жүргізетін басқа тергеп-тексеру түрлеріне қарамастан жүргізеді.

10. Авариялық жағдайларды тергеп-тексеру кеменің, кез келген адамның немесе қоршаған ортаның қауіпсіздігіне зиян келтіру ниетімен жасалған әрекетті немесе әрекетсіздікті тергеп-тексеруді қамтымайды.

11. Уәкілетті орган авария мен елеулі аварияны тергеп-тексеру органы болып табылады.

Авария мен елеулі аварияны тергеп-тексеруді уәкілетті орган құратын комиссия жүзеге асырады.

Авария мен елеулі аварияны тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның (бұдан әрі - Тергеп-тексеру жөніндегі комиссия) құрамына уәкілетті органның лауазымды адамы болып табылатын тергеп-тексеру жөніндегі уәкіл, кеме иелері және мүдделі тұлғалар кіреді.

Оқыс оқиғаларды кеме иелері 20 жұмыс күннің ішінде тергеп-тексереді. Тергеп-тексерудің қорытындысы бойынша кеме иелері материалдарды 5 жұмыс күнінің ішінде уәкілетті органға және ТПӘ ұсынады.

12. Авариялық жағдайларды тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның жұмысы тергеп-тексеру жөніндегі уәкілдің төрағалық етуімен жүргізіледі.

13. Осы Қағидаларға 1-қосымшаға нысанға сәйкес тергеп-тексеру жөніндегі уәкілде авариялық жағдайды тергеп-тексеру жөніндегі жұмысты ұйымдастыруға және жүргізуге өкілеттік беретін авариялық жағдайды тергеп-тексеру жөніндегі уәкілдің куәлігі бар.

2-тарау. Авариялық жағдай туралы хабарлама

14. Кеме капитаны шұғыл түрде орын алған авариялық жағдай туралы:

1) кеме иесіне;

2) ең жақын теңіз порттың капитанына;

3) ТПӘ-ге хабарлайды.

Авариялық жағдай шет мемлекеттің ішкі суларда, аумақтық суларда, балық аулайтын аймақтарда және ортақ су кеңістігінде болған жағдайда Қазақстан Республикасының туын көтеріп жүзетін кеме капитаны болған оқиға туралы ең жақын порттың теңіз әкімшілігіне немесе теңіз портына хабарлайды.

15. ТПӘ, кеме иесі, теңіз портының капитаны хабарлама алғаннан кейін шұғыл арада әр авариялық жағдай туралы бар ақпаратты (хабарламаны) уәкілетті органға, ішкі істер органдардың аумақтық бөлімшелеріне және көлік прокуратурасына жолдайды.

16. Авариялық жағдай туралы хабарлама мынадай деректерді қамтиды:

1) кеменің атауы, Халықаралық теңіз ұйымының (бұдан әрі – ХТҰ) сәйкестендіру нөмірі, типі (сериясы), кемені тіркеудің теңіз порты (орны). Мұздан болған авариялық жағдай кезінде корпустың мұзға қарсы күшейтілуінің нақты санатын көрсету;

2) кеме капитанының тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда);

3) кеме иесі және оның ХТҰ нөмірі (болған жағдайда), мекен-жайы, телефоны;

4) күні, авариялық жағдайдың уақыты; авариялық жағдайдың орны (айлақ, бұғаз, шығанақ, рейд, ішкі сулар, аумақтық сулар, балық аулайтын аймақтар, ортақ су кеңістігі);

5) авариялық жағдайдың қысқаша сипаттамасы;

6) ауыр дене зақымын алғандардың және/немесе қайтыс болған адамдардың саны;

7) кеменің зақымдануы және қоршаған ортаға келтірген зиян;

8) авариялық жағдайға қатысы бар кемелердің сәйкестендіру деректер.

17. Авариялық жағдайды тіркеу авариялық жағдай туралы өтінішті және техникалық актіні алған кезде ТПӘ-нің лауазымды адамы жүзеге асырады.

3-тарау. Кемелермен болған авариялық жағдайларды тергеп-тексеру тәртібі

18. Осы Қағидалары 7-тармағының бірінші және екінші бөліктермен белгіленген авария мен елеулі аварияның белгілері бар авариялық жағдай туралы хабарламаны алғаннан кейін Тергеп-тексеру жөніндегі комиссия оқиға болған орынды қарап тексеру, қатысқан тұлғалардан сұрау алу және авариялық жағдайдың түрін жіктеуге қажетті басқа негізгі іс-шараларды жүргізу мақсатында оқиға болған орынға жедел түрде шығады.

Оқиға болған орын Тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның қарап тексеруіне дейін өзгеріссіз қалады. Егер бұл талапты конструкция қатты бүлінгеннен кейін маңызды және кезек күттірмейтін жөндеу жұмыстарын жүргізуге байланысты мүмкін болмағанда, дәлелдемелерді сақтау және болған жағдайды анықтау мүмкіндігін табу мақсатында оқиға болған орын бойынша ТПӘ маманы фотосурет, аудио мен бейнежазба арқылы құжат ресімдейді, сонымен бірге жекелеген тұлғалардың орналасқан жері, жабдықтың жай-күйі мен орналасқан жері, бастықтардың нұсқауы, жұмыстарды орындауға рұқсаттар бойынша хаттама жасалады. Зақымдалған немесе істен шыққан компоненттер кейбір бір негізгі заттарға егжей-тегжейлі ғылыми сараптама жүргізуді тағайындай алатын Тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның келуіне дейін қауіпсіз жерде сақталады. Мұндай заттар таңбаланады.

Оқиғаға қатысы бар компания Тергеп-тексеру жөніндегі комиссиямен байланыста болу және оған қажетті ақпаратты жинауға көмектесу үшін үйлестірушіні тағайындайды.

19. Уәкілетті органның лауазымды адамы авариялық жағдайды тергеп-тексеру барысында авариялық жағдайға қатысы бар адамдардан және куәгерлерден сұрау алады.

Авариялық жағдайға қатысы бар адамдар мен куәгерлерден сұрау алынған кезде сұрау алу хаттамасы осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес жүргізіледі.

Қосымша жағдайларды анықтау қажеттілігі болған кезде авариялық жағдайға қатысты адамдар мен куәгерлермен сұрау өткізу туралы кеме иесіне немесе кеме капитанына хабарланады. Егер сұралуға тиісті адам тергеу органы орналасқан жерде болмаса, тергеу органының жеке тапсырмасы бойынша сұрау алу осы адамның немесе куәгердің тұрған жері бойынша осындай тиісті тергеу органында жүргізіледі. Егер сұралатын адам сұрау жүргізілетін тілді меңгермесе, онда аудармашы шақырылады, оның қатысқаны туралы хаттамада көрсетіледі.

20. Тергеп-тексеру жөніндегі комиссия бастапқы іс-шараларды жүргізу нәтижелері бойынша авариялық жағдайдың түрін жіктей отырып, мынадай деректерді қамтитын акт жасайды:

1) Тергеп-тексеру жөніндегі комиссия мүшелерінің тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) және лауазымы;

2) авариялық жағдайдың күні, уақыты және орны (порт, пирстер, борты, бухты, рейдтер, ішкі сулар, аумақтық сулар, балық аулайтын аймақтар, ортақ су кеңістігі);

3) авариялық жағдай орын алған кеме туралы мәлімет (кеменің атауы, туы, ХТҰ нөмірі, тіркеу орны мен тіркеу нөмірінің порты (орны), құрылыс орны мен жылы;

4) кеменің сынған жерлерінің сипаттамасы (бар болса);

5) 16 жасқа толмаған балалардың (егер бар болса) санын көрсете отырып, зардап шеккен адамдардың саны туралы ақпарат (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), туған күні, азаматтығы);

6) авариялық жағдайдың түрі.

21. Елеулі авария мен аварияны тергеп-тексеруді Тергеп-тексеру жөніндегі комиссия уәкілетті органның басшысымен бекітілген тергеп-тексеруді жүгрізу туралы бұйрық шыққан сәтінен бастап 15 жұмыс күннің ішінде жүргізеді.

22. Кеме капитаны кеме немесе оның экипажы бірінші қазақстандық портқа келгеннен кейін үш тәулік ішінде Тергеп-тексеру жөніндегі комиссияға мынадай құжаттарды ұсынады:

1) жағдайды, авариялық жағдайдың себептерін, салдары мен қатысқан тұлғаларды көрсете отырып, еркін нысанда жазылатын авариялық жағдай туралы толық есеп;

2) кеме құжаттардан үзінді көшірмелер;

3) авариялық жағдайға қатысы бар адамдардың және куәгерлердің түсініктемелері;

4) қажет болған жағдайда – өздігінен жазатын ленталар, мағынасын ашу, қатынас жолмен жол жүру картасы;

5) маневрлік схемасы;

6) зақымдану схемалары мен сызбалары;

7) жіктеу қоғамының немесе Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі Көлік комитетінің "Қазақстан кеме қатынасының тіркелімі" республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорнының (бұдан әрі - Кеме қатынасының тіркелімі) қызметкерлерінің техникалық қарап тексеру актісі;

8) су асты жүзуді тексеру және/немесе айлақ тексеру;

9) зақымданған жерлердің фотосуреттері;

10) жөндеу жұмыстарының алдын-ала калькуляциясы;

11) авариялық зақымдарды жоюды жүзеге асырған мамандандырылған ұйымдардың шоттары;

12) еркін нысанда жазылатын авариялық жағдайға байланысты кемені кезектен тыс куәландыру акттары;

13) мынадай ақпаратты қамтитын кеме иесінің қолы қойылған авариялық жағдай шығындарының көлемі туралы анықтама:

кеменің аты, кеме иесінің атауы;

авариялық жағдайдың күні мен орны;

авариялық жағдайға келтірілген залалдың жалпы сомасы (теңгемен мың бір оннан ондығына тең);

кеменің теңізде жүзу қасиеттерін қалпына келтіру үшін авариялық зақымдарды жойю құны;

құтқару операцияларының құнын және/немесе авариялық кемені сүйреу және/немесе оны қолдауға арналған құны;

авариялық жағдайдың нәтижесінде жоғалған жүктердің құны және/немесе оның зақымдануынан болған шығын, орнын ауыстыру, қайта жүктеу шығындары;

кемелерді куәландыру мен түрін жіктеуге уәкілетті ұйымның кезектен тыс куәландыру актісі және кемелерді куәландыру мен түрін жіктеуге уәкілетті ұйымы берген куәландырудың басқа да түрлерінің актілері (егер Тергеп-тексеру жөніндегі комиссияға осы Қағидалардың тармақшасында көрсетілген құжатты ұсыну мүмкіндігі болмаған жағдайда, кеменің капитаны дербес немесе тәуелсіз сюрвейердің көмегі арқылы авариялық жағдай кезіндегі шығындардың шамамен алынған есептерін жасайды және ұсынады);

14) авариялық жағдай орын алған тейстың навигациялық жолын көрсетілген навигациялық картаның көшірмелері;

15) рейс (ПРД) туралы деректерді жазуға арналған кеме құралының немесе рейс туралы (У-ПРД) (егер бар болса) деректерді жазуға арналған кеменің жеңілдетілген құралының деректері;

16) авариялық жағдай болған кемені түрін жіктелген және куәландырылған кемелерді жіктеу мен куәландыруға уәкілетті ұйымның кеме мөрімен (егер бар болса) куәландырылған актілерінің көшірмелері;

17) кемеде жүргізілетін журналдарды қоспағанда кеме мөрімен (егер бар болса) куәландырылған кеме құжаттарының көшірмелері;

18) кеме мөрімен (егер бар болса) куәландырылған кеменің маневрлік элементтер кестесінің көшірмесі;

19) сүйрету арқандарын орнату схемалары;

20) кемені қарап тексеру актілері;

21) зертханалық талдау мен техникалық сараптамалардың нәтижелері;

22) авариялық жағдайға байланысты қағаз немесе электрондық тасымалдағышта (jpg немесе pdf форматындағы файлдар) фотосуреттер, соның ішінде авариялық жағдай орын алған сәттен бастап жиналған деректермен бірге навигациялық құралдардың экрандарынан алынған фотосуреттер; (немесе эхолот, GPS, радар және т.б. тасымалдағыштардың экрандарынан алынған ақпарат);

23) оқиға болған кезде ауа-райының нақты жағдайы және болжамды ақпарат.

23. Авариялық жағдайды тергеп-тексеру нәтижесінде Тергеп-тексеру жөніндегі комиссия мыналарды анықтауы тиіс:

1) кеменің, экипаждың, жарақтардың, жабдықтың сауда мақсатында Қазқақстан Республикасының теңізде жүзу саласындағы заңнамалығымен белгіленген талаптарға сәйкес келуі;

2) навигациялық жағдайды талдау;

3) авариялық жағдайға әкелген жағдайлар мен мән-жайлар;

4) авариялық жағдайдың себептері, оның салдары мен сыныпталуы;

5) авариялық жағдайға қатысты адамдардың әрекетін, оларға сыртқы факторлардың әсерін есепке ала отырып бағалау, олардың психологиялық жай-күйі, шаршау деңгейі;

6) авариялық жағдайға әкелген немесе болуына әсерін тигізген, кімнің нұсқауымен және қандай нормативтік талаптардың бұзылғандығын, орындалмағандығын, сақталмағандығын көрсете отырып, лауазымды адамдардың тізбесі;

7) ақталған тәуекелді есепке ала отырып, жасалған әрекеттердің теңізде жүзу қауіпсіздігі бойынша белгіленген талаптарға сәйкес келуі.

Тәуекел бір уақытта мынадай жағдайларда ақталған болып танылады:

1) тәуекел өзі арналған мақсатқа сәйкес болуы тиіс;

2) мақсатқа қарапайым, тәуекелмен байланысты емес әрекеттермен қол жеткізілуі мүмкін емес;

3) тәуекел жалған залал келтіруге шамадан өтпеуі керек;

4) материалдық объектілер, тәуекел нысаны болып табылады.

24. Авария мен елеулі аварияны тергеп-тексеруді аяқтағаннан кейін Тергеп-тексеру жөніндегі комиссия осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес қорытынды жасайды.

25. Алып тасталды - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 26.04.2023 № 286 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

26. Егер шетелдік кеме авариялық жағдайға тартылған болса, сондай-ақ елеулі аварияны тергеп-тексеру кезінде қорытынды жасалынады және ағылшын тіліне аударылады.

27. ХТҰ елеулі аварияның әрқайсысын тергеп-тексеру туралы қорытынды жібереді.

28. Егер тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның мүшесі қорытындымен келіспесе, онда ол өзінің жеке пікірін жазбаша түрде беріп, қорытындыға қосымша ретінде қоса беріледі.

29. Авариялық жағдайлардың алдын алу бойынша ұсыныстары бар қорытындының көшірмесі тергеп-тексеру аяқталғаннан кейін 10 жұмыс күнінің ішінде Тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның барлық мүшелеріне және көлік прокуратурасының органдарына жіберіледі.

30. Кеме иесі уәкілетті органның қорытындысымен келіспеген жағдайда, кеме иесі тергеу материалдарын алғаннан кейін он жұмыс күні ішінде өзінің наразылығын уәкілетті органға жібереді.

Кеме иесінен наразылық түскен жағдайда уәкілетті орган авариялық оқиға бойынша материалдарды кеме иесінің наразылығын ескере отырып, наразылық түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде қайта қарайды, содан кейін ол бойынша мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:

1) күнтізбелік отыз күн ішінде кеме иесінің наразылығын ескере отырып, қосымша тергеп-тексеруді жүзеге асырады;

2) кеме иесінің наразылығын қабылдамайды және қолданыстағы қорытындыны күшінде қалдырады.

Қабылданған шешім туралы уәкілетті орган кеме иесіне хабарлайды.

31. Кеме иесі қорытындыны алғаннан кейін алдағы уақытта осындай жағдайлардың қайталануын болдырмайтын профилактикалық шаралар жүргізеді. Сонымен бірге, кеме иесі кеменің техникалық жай-күйін, одан әрі пайдалану және/немесе жөндеу шарттарын анықтау мақсатында шетелдік сыныптау қоғамына куәландыруға немесе Қазақстан кеме қатынасының тіркеліміне жібереді.

32. Авариялық жағдайлардың алдын алу бойынша ұсыныстардың орындалуын бақылауды ТПӘ жүзеге асырады, ол кейіннен уәкілетті органды хабардар етеді.

33. Комиссия төрағасының сұрау салуы бойынша елеулі аварияны немесе аварияны тергеп-тексеру мерзімін ұзартуға уәкілетті органның басшысының рұқсатымен жол беріледі.

Оқыс оқиғаның тергеп-тексеру мерзімін ұзартуды кеменің иесі негізделген себептер болған жағдайда уәкілетті органға хабарлай отырып, дербес жүзеге асырады.

Авариялық жағдайды тергеп-тексеру мерзімі мынадай жағдайларда ұзартылады:

1) заңда көзделген тәртіппен куәландырылған, авариялық жағдайға қатысы бар адамның уақытша психикалық бұзылуы немесе өзге де ауыр науқастануы;

2) авариялық жағдайға қатысы бар адамның Қазақстан Республикасынан тысқары жерде болуы;

3) авариялық тергеп-тексерудің одан әрі жүргізілуіне кедергі болатын еңсерілмейтін күштің әрекеті;

4) тиісті сараптама жүргізу.

34. Навигациялық-гидрографиялық қамтамасыз етудің кемшіліктерінен болған авариялық оқиғаны уәкілетті орган Қазақстан Республикасының Әскери-Теңіз күштері өкілдерінің қатысуымен тергейді.

35. Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының аумақтық суларының шегінде шетелдік кемемен болған авариялық жағдай туралы шетелдік кеме туының мемлекетінің теңіз әкімшілігіне хабарлайды.

36. Кеме иесі навигациялық жабдық құралдарының барлық зақымдану жағдайлары туралы ТПӘ-ге, Қазақстан Республикасының Әскери-Теңіз Күштерінің тиісті қызметіне немесе зақымдалған жабдық кімнің қарауында болғанына байланысты су жолдарының мемлекеттік кәсіпорнына дереу хабарлайды.

37. Авариялық жағдай орын алған шетелдік кемелердің өкілі (Ту мемлекетінің теңіз әкімшілігі) тергеп-тексеруге қатыса алады.

38. Авариялық жағдайға қатысы бар шетелдік кемені ұстау Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіпке сәйкес жүзеге асырылады.

39. Авариялық жағдай орын алған шетелдік кеменің кеме иесінің немесе шетелдік кеме туының мемлекетінің теңіз әкімшілігінің қорытынды алған күннен бастап екі ай ішінде уәкілетті органға шағым жасайды.

40 Елеулі авария мен авариялардың статистикалық есебін уәкілетті орган, оқыс оқиғаларда - ТПӘ жүзеге асырады.

41. Статистикалық есеп электрондық түрде теңізде кемелермен болған авариялық жағдайларды тіркеу журналында жүргізіледі және мынадай мәліметтерді қамтиды:

1) авариялық жағдайдың нөмірі;

2) осы Қағидалардың 6-тармағына сәйкес авариялық жағдайды оқыс оқиғаға, аварияға немесе елеулі аварияға жатқызу туралы ақпарат;

3) авариялық жағдай орын алған кеменің типі мен атауы;

4) авариялық жағдай орын алған кеменің ХТҰ нөмірі;

5) авариялық жағдай орын алған кеменің иесі, ХТҰ нөмірі (болған жағдайда), мекенжайы, телефоны, факсы туралы ақпарат;

6) авариялық жағдай орын алған кеме капитанының тегі, аты және әкесінің аты (бар болса);

7) авариялық жағдайға тартылған басқа кеменің (кемелердің) типі мен атауы;

8) авариялық жағдайға тартылған басқа кеменің (кемелердің) ІMO нөмірі;

9) авариялық жағдайға тартылған басқа кеменің (басқа кемелердің) кеме иесі (кеме иелері) туралы ақпарат - ИМО нөмірі (болған жағдайда), мекен-жайы, телефоны, факсы;

10) авариялық жағдайға тартылған басқа кеменің (басқа кемелердің) капитанының тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда);

11) төтенше жағдайдың күні және уақыты;

12) авариялық жағдай орын алған жер (порт, айлақ, бұғаз, шығанақ, рейд, ішкі сулар, аумақтық сулар, балық аулайтын аймақтар және ортақ су кеңістігі);

13) авариялық жағдай орнының географиялық координаттары;

14) авариялық жағдайдың түрі (қайраңға тұру, соқтығысу, кемені аударылуы, кеменің су басу, кеменің конструкцияларының және/немесе механизмдерінің қирауы/бүлінуі, қоршаған ортаны ластауы, адам өлімі, адам денсаулығына келтірілген ауыр зиян);

15) авариялық жағдайдың себебі;

16) авариялық жағдайдың салдары;

17) авариялық жағдайды тергеп-тексеруді жүргізген адам туралы ақпарат;

18) тергеп-тексерудің басталу және аяқталу күні;

19) тергеп-тексерудің мерзімін ұзарту туралы мәлімет;

20) болашақта осындай авариялық жағдайлардың алдын алу жөніндегі іс-шаралар туралы ақпарат;

21) авариялық жағдайға қатысты басқа да мәлімет.

42. Авариялық жағдайды тергеп-тексеру аяқталғаннан кейін тергеп-тексерудің барлық материалдары жеке папкаға тігіледі, беттері нөмірленіп, құжаттар тізбесі жасалады. Папка "Авариялық іс" деп аталады.

	Кемелермен болған авариялық жағдайларды тергеп-тексеру қағидаларына 1-қосымша
	Нысан

Авариялық жағдайды тергеп-тексеру жөніндегі уәкілдің куәлігі

Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 26.04.2023 № 286 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Алдыңғы жақ

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі	Елтаңба	Ministry of industry and infrastructural development of the Republic of Kazakhstan
ФОТОСУРЕТ	Тегі FAMILY NAME Аты GIVEN NAME
№0000001	Тергеп-тексеру жөніндегі уәкіл/Investiqator

Артқы жақ

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі	Елтаңба	Ministry of industry and infrastructural development of the Republic of Kazakhstan
Тергеп-тексеру жөніндегі уәкілдің құқықтары: авариялық жағдай орын алған жерге жүзу уақытында кемеде болу; авариялық жағдайдың орын алған жерін қарап-тексеру; барлық құжаттарға қол жеткізу; қатысқан адамдар және куәгерлерді сұрату; ұлттық заңнамамен және халықаралық актілермен регламенттелген өзге де құқықтары. Іnvestigator’s rights: to be in a vessel during the way to the accident place; inspection the accident place; access to all documents; questioning of witnesses and involved persons; and rights were established by national legislation and international acts. №0000001

Кемелермен болған авариялық жағдайларды тергеп-тексеру қағидаларына 2-қосымша

Сұрау хаттамасы

2019 жылғы "___" ________

__:__ сағат

1.	Сұрау алынатын адамның тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)
2.	Сұрау алынатын адамның туған жылы, күні және айі
3.	Кемеде атқарылатын лауазымы (авариялық жағдайда қатысқан экипаждың мүшесі үшін)
4.	Сұрау алынатын адамның жұмыс тәжірибесі, оның ішінде барлығы теңіз көлігінде және авариялық жағдай орын алған кемедегі соңғы қызметіндегі тәжірибесі
5.	Сұрау алынатын адамның арнайы білімі (қандай оқу орнын бітірген және қашан)
6.	Сұрау алынатын адамның дипломы біліктілігі (дипломның атауы және нөмірі, қашан және кіммен берілген)
7.	Сұрау алынатын адамның тіркелген мекенжайы және нақты тұрған жерінің мекенжайы
8.	Сұрау жүргізілген кезде берілген сұрақтар мен алынған жауаптар: 1)_____________________; 2) _____________________; 3) _____________________; 4) _____________________; 5) _____________________; 6) _____________________; 7) _____________________.
9.	Сұрау жүргізген адамның тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда) және лауазымы

____________________________________ ____________

(Сұрау жүргізген тергеп-тексеру жөніндегі қолы

комиссия мүшесінің тегі, аты, әкесінің аты

(болған жағдайда)

___________________________________ ____________

(Жауап берушінің тегі, аты, әкесінің аты қолы

(болған жағдайда)

Кемелермен болған авариялық жағдайларды тергеп-тексеру қағидаларына 3-қосымша

Қорытынды кеме мен авария/елеулі авария туралы ақпарат

Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 26.04.2023 № 286 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Авариялық жағдай жіктелген түрі:_______________________________

(елеулі авария, авария, оқыс оқиға)

2. Авариялық жағдай түрі:_____________________________________

(соқтығысу, қайраңға тұру, ғимараттарға зақым келтіру, ластану, кеменің қирауы, қаза тапқандар)

3. Авариялық жағдай күні мен уақыты:__________________________________

4. Орны:________________________________________

(порт, ішкі сулар, аумақтық сулар, балық аулайтын аймақтар, ортақ су кеңістігі, мұхит, координаталар)

5. Кеме туралы деректер:_____________________________________________

Атауы:_____________________________________________________________

Ту:_________________________________________________________________

Халықаралық теңіз ұйымының нөмірі:__________________________________

Рейс (қайдан және қайда):_____________________________________________

Капитанның тегі, аты мен әкесінің аты (болған жағдайда):_________________

Тіркелу порты (орын) және тіркелу нөмірі:_______________________________

Кеме иесі, Халықаралық теңіз ұйымының нөмірі, мекенжайы:_______________

Жасалған орны және жылы:___________________________________________

Кеменің ең үлкен өлшемі:_____________________________________________

Сыйымдылығы (брутто/нетто): ________________________________________

Кеме электр қондырғылардың типі мен қуаты: ___________________________

Еспелі винттердің саны мен құрылымы: _________________________________

Рульдың құрылымы: _________________________________________________

Толық жүрісінің жылдамдығы(маневрлік/теңіз, кеме жүрісінің жылдамдығын білдіретін шамамен):

________________________________________________

Авариялық жағдай кезіндегі кеменің суға шөгуі (тұмсық): __________________

Авариялық жағдай кезіндегі кеменің суға шөгуі (кеменің артқы жағы): _______

Жолаушылар саны: __________________________________________________

Жүктің саны мен түрі, оны трюмда орналастыру: _________________________

Экипаж саны: _______________________________________________________

Құтқару құралдарының штаттық жиынтығы: _____________________________

Радиостанцияның қуаты және оның әрекет ету радиусы: ___________________

Электронды навигациялық аспаптар: ___________________________________

Су төгетін құралдардың саны мен қуаты: ________________________________

Өртке қарсы құралдар: _______________________________________________

Кемені мұзға қарсы күшейтудің санаты: Отын және жанар-жағар май материалдардың саны туралы деректер:_______________________________

6. Кеме түрін жіктеу мен куәландыруға уәкілетті ұйымымен кемені куәландыру туралы ақпарат:_________________________________________

(жіктеу және конвенциялық құжаттарды беретін және кеме мен кеме қатынасы компаниясының соңғы куәландыруді жүргізетін орган (органдар).

6.1 Жіктеу куәлігінің жарамдылық мерзімі_____________________________

7. Авариялық жағдайдың салдары_____________________________________

(адамның өлімі; адамның денсаулығына келтірілген ауыр зиян; адамның кемеден жоғалуы; жүктің жоғалуы; кеменің қирауы; корпус, механизм, жүйе, құралдар, жабдықтар, жүк пен басқа материалдық құндылықтардың бұзылуы; қоршаған ортаны ластау; теңіз инфрақұрылымынын объектілерінің бұзылуы; кеменің тұруы (сағат, тәулік), авариялық жөндеуге байланысты кеменің тұруын қоса алғанда)

8. Теңіздегі авариялық жағдайдың қысқаша сипаттамасы______________________

9. Авариялық жағдайды тергеп-тексерудің нәтижесі__________________________

9.1. Авариялық жағдайдың мән-жайы мен жағдайлары________________________

9.2. Анықталған фактілер_________________________________________________

9.3. Жағдайлар__________________________________________________________

10. Авариялық жағдайдың себептері_______________________________________

11. Болашақта осындай авариялық жағдайлардың алдын алу бойынша ұсынымдар_______________________________________________________

Тергеп-тексеру жөніндегі уәкіл _________________________________________

(тегі, аты және әкесінің аты (болған жағдайда)

Комиссия мүшесі ________________________________________

(тегі, аты және әкесінің аты (болған жағдайда)

Комиссия мүшесі ________________________________________

(тегі, аты және әкесінің аты (болған жағдайда)

Комиссия мүшесі ________________________________________

(тегі, аты және әкесінің аты (болған жағдайда)

Комиссия мүшесі ________________________________________

(тегі, аты және әкесінің аты (болған жағдайда)

Об утверждении Правил расследования аварийных случаев с судами

Приказ и.о. Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 23 февраля 2015 года № 147. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 14 апреля 2015 года № 10709.

В соответствии с подпунктом 55-12) пункта 3 статьи 4 Закона Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила расследования аварийных случаев с судами.

2. Комитету транспорта Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан (Асавбаев А.А.) обеспечить:

1) в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, направление его копии на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и информационно-правовой системе "Әділет" республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) пункта 2 настоящего приказа.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности
министра по инвестициям и развитию
Республики Казахстан	Ж. Касымбек

"СОГЛАСОВАН":

Исполняющий обязанности

Министра иностранных дел

Республики Казахстан

_______________ А. Волков

2 марта 2015 года

"СОГЛАСОВАН":

Министра внутренних дел

Республики Казахстан

_______________ К. Касымов

4 марта 2015 года

Утверждены приказом исполняющего обязанности Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 23 февраля 2015 года № 147

Правила расследования аварийных случаев с судами

Сноска. Правила в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 05.08.2019 № 618 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила расследования аварийных случаев с судами (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 55-12) пункта 3 статьи 4 Закона Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании" и определяют порядок расследования аварийных случаев с судами.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) аварийный случай – событие с судном, приведшее к бедствию и повлекшее частичную или полную утрату (потерю) его мореходных качеств, повреждению судном другого судна (судов), средств навигационного оборудования, берегового сооружения, потере или повреждению судном буксируемого объекта, гибели или нанесению вреда здоровью человека, потере человека с судна, а также причинению вреда окружающей среде;

2) навигационная безопасность - степень точности и достаточности нагрузки навигационных карт и пособий для плавания, своевременность оперативной навигационной информации о смещении средств навигационного оборудования со штатных мест и изменении их характеристик, полнота и надежность гидрографического обеспечения района плавания, стабильность характеристик радионавигационных средств, качество прогнозирования погодных условий и рекомендаций о безопасных путях плавания и другие факторы, обеспечивающие безопасность мореплавания;

3) эксплуатационные ограничения - установленные уполномоченным органом определенные изъятия требований в период эксплуатации судна, с учетом снижения уровня технического состояния и/или ухудшения мореходных качеств, появления недостатков в оборудовании, некомплектности снабжения, наступивших в результате аварийного случая;

4) морская администрация порта (далее – МАП) – территориальное подразделение ведомства уполномоченного органа;

5) сюрвейер - эксперт, занимающийся обследованием судов и грузов и дающий заключение об их состоянии, размере повреждений при аварийном случае, о мореходности судна;

6) мореходные качества - совокупность требований к прочности, устойчивости, плавучести и непотопляемости судна;

7) уполномоченный по расследованию - должностное лицо уполномоченного органа, проводящий организацию и координацию работы комиссии по расследованию аварийных случаев;

8) уполномоченный орган - центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в сфере торгового мореплавания, а также в пределах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, межотраслевую координацию;

9) ведомство уполномоченного органа - Комитет транспорта Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

3. Целями расследования являются установление причин и (или) сопутствующих факторов, выработка рекомендаций по предотвращению аварийного случая в будущем и обеспечению безопасности мореплавания.

4. Аварийные случаи с судами, плавающими под Государственным флагом Республики Казахстан в международных и территориальных водах, а также под флагом иностранного государства в территориальных водах Республики Казахстан, подлежат обязательному расследованию в порядке, определенном настоящими Правилами.

Сноска. Пункт 4 - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 26.04.2023 № 286 (водится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Настоящие Правила не применяются при расследовании аварийных случаев, произошедших с судами, плавающими под флагом Военно-Морских Сил Республики Казахстан и морских частей пограничной службы.

6. Аварийные случаи классифицируются на:

1) серьезная авария;

2) авария;

3) инцидент.

7. К серьезной аварии относятся:

1) гибель судна;

2) гибель двух и более человек, произошедшая в прямой связи с эксплуатацией судна;

3) гибель буксируемого судна или иного плавучего объекта, буксируемого судном;

4) причинение серьезного ущерба окружающей среде, в том числе разлив нефти или нефтепродуктов от 250 тонн и выше, вызванный повреждением судна или судов.

К аварии относятся:

1) гибель человека, произошедшая в прямой связи с эксплуатацией судна;

2) тяжкий вред, причиненный здоровью человека в прямой связи с эксплуатацией судна;

3) потеря человека с судна;

4) повреждение судна (утрата мореходных качеств и/или создание препятствий производственной деятельности в связи с появлением эксплуатационных ограничений);

5) смещение перевозимого судном груза и/или изменение физико-химических свойств перевозимого судном груза, приведшее к утрате мореходных качеств судна;

6) посадка судна на мель и его нахождение на мели более 24 часов;

7) лишение возможности движения судна более 24 часов, за исключением случая намотки сетей (снастей, тралов) на гребной винт (винты) или руль;

8) повреждение судном объектов морской инфраструктуры, которое может серьезно угрожать безопасности самого судна, другого судна или отдельного лица, либо безопасности судоходства;

9) причинение серьезного ущерба окружающей среде или возможный серьезный ущерб окружающей среде, в том числе разлив нефти или нефтепродуктов от 10 тонн до 250 тонн нефти.

К инциденту относятся:

1) повреждение судна без потери мореходных качеств;

2) посадка судна на мель и его нахождение на мели 24 часа и менее;

3) смещение перевозимого судном груза, не приведшее к потере мореходных качеств судна;

4) лишение возможности движения судна 24 часа и менее;

5) вызванное повреждением судна загрязнение окружающей среды, в том числе разлив нефти или нефтепродуктов ниже уровня, отнесенного к чрезвычайной ситуации.

8. Расследование аварийных случаев включает сбор и анализ доказательств, установление причин, подготовку соответствующих рекомендаций по предупреждению таких аварийных случаев в будущем и повышению уровня безопасности мореплавания, включая повышение уровня подготовки персонала.

9. Комиссия по расследованию аварийных случаев проводит расследование аварийных случаев отдельно и независимо от других видов расследований, проводимых другими государственными органами.

10. Расследование аварийного случая не включает расследование действий или бездействия, совершенных с намерением причинить вред безопасности судна, любому лицу или окружающей среде.

11. Органом расследования аварии и серьезной аварии является уполномоченный орган.

Расследование аварии и серьезной аварии осуществляется комиссией, создаваемой уполномоченным органом.

В состав комиссии по расследованию аварии и серьезной аварии (далее - Комиссия по расследованию) входят уполномоченный по расследованию, судовладельцы и заинтересованные лица.

Инциденты расследуются судовладельцами в течении 20 рабочих дней. По завершению расследования судовладельцем материалы представляются в уполномоченный орган и МАП в течении 5 рабочих дней.

12. Работа Комиссии по расследованию проводится под председательством уполномоченного по расследованию.

13. Уполномоченный по расследованию имеет удостоверение Уполномоченного по расследованию аварийных случаев по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам, предоставляющее полномочия организовывать и проводить работы по расследованию аварийного случая.

Глава 2. Сообщение об аварийном случае

14. Капитан судна незамедлительно сообщает о произошедшем аварийном случае:

1) судовладельцу;

2) капитану ближайшего морского порта;

3) МАП.

Если аварийный случай произошел во внутренних водах, территориальных водах, рыболовной зоне иностранного государства или в общем водном пространстве капитан судна, плавающего под Государственным флагом Республики Казахстан, также сообщает о произошедшем в ближайшую морскую администрацию порта либо морской порт.

15. МАП, судовладелец, капитан морского порта после получения сообщения незамедлительно направляют имеющуюся информацию (сообщение) о каждом аварийном случае в уполномоченный орган, территориальное подразделение органов внутренних дел и транспортную прокуратуру.

16. В сообщении об аварийном случае содержится следующая информация:

1) название судна, идентификационный номер Международной морской организации (далее – ИМО), тип (серия), морской порт (место) регистрации судна. При ледовом аварийном случае указать фактическую категорию ледовых усилений корпуса;

2) фамилия, имя, отчество (при наличии) капитана судна;

3) судовладелец и его номер ИМО (при его наличии), адрес, телефон;

4) дата и время аварийного случая; место аварийного случая (порт, причал, пролив, залив, рейд, внутренние воды, территориальные воды, рыболовная зона, общее водное пространство);

5) краткое описание аварийного случая;

6) число получивших тяжкие телесные повреждения и/или погибших людей;

7) повреждения судна и нанесенном ущербе окружающей среде;

8) идентификационные данные вовлеченных в аварийный случай судов.

17. Регистрация аварийного случая производится должностным лицом МАП при получении заявления об аварийном случае и технического акта.

Глава 3. Порядок расследования аварийных случаев с судами

18. После получения сообщения об аварийном случае, имеющем признаки аварии и серьезной аварии, установленные частями первой и второй пункта 7 настоящих Правил, Комиссия по расследованию незамедлительно выезжает на место происшествия с целью осмотра места происшествия, опроса причастных лиц и проведения первичных мероприятий, необходимых для классификации аварийного случая.

Место происшествия остается без изменений до осмотра его Комиссией по расследованию. Если это невозможно из-за необходимости проведения важных и неотложных ремонтных работ после серьезного повреждения конструкции, место происшествия документируется сотрудником МАП с помощью фотографий, аудио- и видеозаписей с целью сохранения доказательств и возможного восстановления обстоятельств в дальнейшем, а также протоколируется местонахождение отдельных лиц на месте происшествия, состояние и расположение оборудования, инструкции начальников, разрешения на выполнение работ. Поврежденные или вышедшие из строя компоненты хранятся в надежном месте до прибытия Комиссии по расследованию, которая имеет право назначить проведение детальной научной экспертизы некоторых ключевых предметов. Такие предметы маркируются.

Причастные к происшествию компании назначают координатора для связи с Комиссией по расследованию и оказания ей помощи в сборе требуемой информации.

19. В ходе расследования аварийного случая на месте проводится опрос причастных лиц к аварийному случаю лиц и свидетелей.

При опросе причастных к аварийному случаю лиц и свидетелей ведется протокол опроса согласно приложению 2 к настоящим Правилам.

В случае необходимости уточнения дополнительных обстоятельств судовладелец или капитан судна уведомляются о проведении опроса причастных к аварийному случаю лиц и свидетелей. Если лицо, подлежащее опросу, не находится в месте расположения органа расследования, опрос осуществляется в аналогичном органе расследования по месту нахождения этого лица или свидетеля по отдельному поручению органа расследования. В случае, если опрашиваемый не владеет языком на котором ведется опрос, приглашается переводчик, участие которого отражается в протоколе.

20. По результатам проведения первичных мероприятий Комиссией по расследованию составляется акт с классификацией аварийного случая, в котором указываются:

1) фамилии, имена, отчества (при наличии) и должности членов Комиссии по расследованию;

2) дата, время и место аварийного случая (порт, причал, пролив, залив, рейд, внутренние воды, территориальные воды, рыболовная зона, общее водное пространство);

3) информация о судне, с которым произошел аварийный случай (название, флаг, номер ИМО судна, порт (место) регистрации и номер регистрации), место и год постройки;

4) описание повреждений судна (при наличии);

5) информация о пострадавших людях (фамилия, имя, отчество (при наличии), дата рождения, гражданство) с указанием количества детей в возрасте до 16 лет (при наличии);

6) вид аварийного случая.

21. Расследование серьезной аварии и аварии проводит Комиссия по расследованию в течении 15 рабочих дней с момента издания приказа о проведении расследования, утвержденного руководителем уполномоченного органа.

22. Капитан судна в течение трех суток после прибытия судна либо его экипажа в первый казахстанский порт представляет Комиссии по расследованию следующие документы:

1) подробное донесение об аварийном случае, которое составляется в произвольной форме с указанием обстоятельств, причин, последствий аварийного случая и причастных к нему лиц;

2) выписки из судовых документов;

3) объяснения причастных к аварийному случаю лиц и свидетелей;

4) при необходимости - ленты самописцев, их расшифровку, путевую карту с прокладкой;

5) схему маневрирования;

6) схемы и чертежи повреждений;

7) акт технического осмотра работниками классификационного общества или Республиканского государственного казенного предприятия "Регистр судоходства Казахстана" Комитета транспорта Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан (далее - Регистр судоходства);

8) акт водолазного осмотра и/или докового осмотра;

9) фотографии повреждений;

10) предварительную калькуляцию ремонта;

11) счета специализированных организаций, производивших устранение аварийных повреждений;

12) акты в произвольной форме внеочередного освидетельствования судна в связи с аварийным случаем;

13) справка о размере убытков при аварийном случае, подписываемая судовладельцем, которая содержит следующие сведения:

название судна, наименование судовладельца;

дата и место аварийного случая;

общая сумма убытков по аварийному случаю (в тенге с точностью до одной десятой тысячи);

стоимость устранения аварийных повреждений для восстановления мореходных качеств судна;

стоимость спасательных операций и/или буксировки аварийного судна и/или его сопровождения;

стоимость утраченного груза и/или убытки от его повреждения, переукладки, перегрузки в результате аварийного случая;

акт внеочередного освидетельствования организацией, уполномоченной на классификацию и освидетельствование судов, и акты других видов освидетельствования, выданных организацией, уполномоченной на классификацию и освидетельствование судов (в случае невозможности представления Комиссии по расследованию документов, указанных в данном подпункте настоящих Правил, капитан судна самостоятельно либо с помощью независимого сюрвейера, составляет и представляет ориентировочный расчет убытков по аварийному случаю);

14) копии навигационных карт с навигационной прокладкой рейса, в котором произошел аварийный случай;

15) данные судового прибора регистрации данных о рейсе (ПРД) или судового упрощенного прибора регистрации данных о рейсе (У-ПРД) (при наличии);

16) заверенные судовой печатью (при наличии) копии актов организации, уполномоченной на классификацию и освидетельствование судов, которая осуществила классификацию и освидетельствование судна, с которым произошел аварийный случай;

17) заверенные судовой печатью (при наличии) копии судовых документов, за исключением журналов, ведущихся на судне;

18) заверенную судовой печатью (при наличии) копию таблицы маневренных элементов;

19) схемы заводки буксирных тросов;

20) акты осмотра судна работниками классификационного общества или Регистра судоходства;

21) результаты лабораторных анализов и технических экспертиз;

22) фотографии на бумажном или электронном носителе (файлы в формате jpg или pdf), относящиеся к аварийному случаю, в том числе фотографии с экранов навигационных приборов с данными на момент аварийного случая (или информация, снятая с экранов носителей эхолот, GPS, радар).

23) выписки по погодным условиям на момент происшествия фактическая и прогноз.

23. В результате расследования аварийного случая Комиссией по расследованию устанавливается следующее:

1) соответствие судна, экипажа, снабжения, оборудования требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан в сфере торгового мореплавания;

2) анализ навигационной обстановки;

3) условия и обстоятельства, при которых произошел аварийный случай;

4) причины, приведшие к аварийному случаю, его последствия и классификация;

5) оценка действий причастных к аварийному случаю лиц с учетом воздействия на них внешних факторов, их психологического состояния, степени усталости;

6) перечень должностных лиц, действия которых привели и/или способствовали возникновению аварийного случая, с указанием кем и какие нормативные требования нарушены, не выполнены, не соблюдены;

7) соответствие совершенных действий установленным требованиям по безопасности мореплавания с учетом оправданного риска.

Риск признается оправданным при одновременном наличии следующих условий:

1) риск соответствует цели, ради которой он предпринимается;

2) цель не достигается обычными, не связанными с риском действиями;

3) риск не переходит в заведомое причинение ущерба;

4) предметом риска являются материальные объекты.

24. По окончании расследования аварии или серьезной аварии Комиссия по расследованию составляет заключение согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

25. Исключен приказом и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 26.04.2023 № 286 (водится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

26. Если в аварийный случай было вовлечено иностранное судно, а также при расследовании серьезной аварии, заключение переводится на английский язык.

27. Заключение по каждому расследованию серьезной аварии направляется в ИМО.

28. Если член Комиссии по расследованию не согласен с заключением, он письменно излагает свое особое мнение, которое приобщается к заключению в виде приложения.

29. Копия заключения с рекомендациями по предупреждению аварийных случаев в течение 10 рабочих дней после окончания расследования направляется всем членам Комиссии по расследованию и органам транспортной прокуратуры.

30. При несогласии судовладельца с заключением уполномоченного органа, судовладелец в течение 10 рабочих дней после получения материалов расследования направляет свои возражения в уполномоченный орган.

В случае поступления возражений от судовладельца уполномоченный орган повторно рассматривает материалы по аварийному случаю с учетом возражений судовладельца в течение 5 рабочих дней со дня поступления возражений, после чего выносит по нему одно из следующих решений:

1) осуществляет дополнительное расследование в течение 30 календарных дней с учетом возражений судовладельца;

2) не принимает возражения судовладельца и оставляет действующее заключение в силе.

О принятом решении уполномоченный орган сообщает судовладельцу.

31. После получения заключения судовладелец проводит профилактические мероприятия, предотвращающие повторение подобных случаев в будущем. Вместе с тем, судовладелец предъявляет судно к освидетельствованию иностранному классификационному обществу или Регистру судоходства, с целью определения технического состояния, условий дальнейшей эксплуатации и/или ремонта.

32. Контроль за исполнением рекомендаций по предупреждению аварийных случаев осуществляет МАП с последующим уведомлением уполномоченного органа.

33. По запросу председателя Комиссии срок расследования серьезной аварии и аварии продлевается с разрешения руководителя уполномоченного органа.

Продления срока расследования инцидента судовладельцем осуществляется самостоятельно при условии обоснованных обстоятельств с уведомлением уполномоченного органа.

Расследование аварийного случая продлевается в следующих случаях:

1) временно психического расстройства или иного тяжелого заболевания лица, причастного к аварийному случаю, удостоверенного в предусмотренном законом порядке;

2) нахождения лица, причастного к аварийному случаю вне пределов Республики Казахстан;

3) действия непреодолимой силы, временно препятствующей дальнейшему производству аварийного расследования;

4) проведения соответствующей экспертизы.

34. Аварийный случай, произошедший из-за недостатков навигационно-гидрографического обеспечения, расследуется уполномоченным органом с участием представителей Военно-Морских Сил Республики Казахстан.

35. Уполномоченный орган незамедлительно сообщает об аварийном случае с иностранным судном, произошедшем в пределах территориальных вод Республики Казахстан, морской администрации государства флага иностранного судна.

36. О всех случаях повреждения средств навигационного оборудования судовладельцу подлежит немедленно сообщить МАП, соответствующей службе Военно-морских Сил Республики Казахстан или государственному предприятию водных путей в зависимости от того, в чьем ведении находилось поврежденное оборудование.

37. Представитель иностранного судна (морская администрация государства флага), с которым произошел аварийный случай, принимает участие в расследовании.

38. Задержание причастного к аварийному случаю иностранного судна производится в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

39. Судовладелец иностранного судна или морская администрация государства флага иностранного судна, с которым произошел аварийный случай, в двухмесячный срок со дня получения заключения обжалует его в уполномоченный орган.

40. Статистический учет серьезных аварий и аварий ведет уполномоченный орган, инцидентов - МАП.

41. Статистический учет ведется в электронной форме в журнале учета аварийных случаев на море с судами и содержит следующие сведения:

1) номер аварийного дела;

2) информация об отнесении аварийного случая к инциденту, аварии или серьезной аварии в соответствии с пунктом 6 настоящих Правил;

3) тип и название судна, с которым произошел аварийный случай;

4) номер ИМО судна, с которым произошел аварийный случай;

5) информация о судовладельце судна, с которым произошел аварийный случай, номер ИМО (при наличии), адрес, телефон, факс;

6) фамилия, имя, отчество (при наличии) капитана судна, с которым произошел аварийный случай;

7) тип и название другого судна (других судов), вовлеченного в аварийный случай;

8) номер ИМО другого судна (других судов), вовлеченного в аварийный случай;

9) информация о судовладельце (судовладельцах) другого судна (других судов), вовлеченного в аварийный случай, - номер ИМО (при наличии), адрес, телефон, факс;

10) фамилия, имя, отчество (при наличии) капитана(ов) другого судна (других судов), вовлеченного в аварийный случай;

11) дата и время аварийного случая;

12) место аварийного случая (порт, причал, пролив, залив, рейд, внутренние воды, территориальные воды, рыболовная зона, общее водное пространство);

13) географические координаты места аварийного случая;

14) вид аварийного случая (посадка на мель, столкновение, опрокидывание судна, затопление судна, разрушение/повреждение конструкций и/или механизмов судна, загрязнение окружающей среды, гибель человека, тяжкий вред, причиненный здоровью человека);

15) причина аварийного случая;

16) последствия аварийного случая;

17) информация о лице, проводившем расследование аварийного случая;

18) даты начала и окончания расследования;

19) сведения о продлении срока расследования;

20) информация о мероприятиях по предупреждению подобных аварийных случаев в будущем;

21) другие относящиеся к аварийному случаю сведения.

42. По окончании расследования аварийного случая все материалы расследования подшиваются в отдельную папку, листы нумеруются, составляется перечень документов. Папка именуется "Аварийное дело".

	Приложение 1 к Правилам расследования аварийных случаев с судами
	Форма

Удостоверение уполномоченного по расследованию аварийных случаев

Сноска. Приложение 1 - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 26.04.2023 № 286 (водится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Лицевая сторона

Министерство индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан	Герб	Ministry of industry and infrastructural development of the Republic of Kazakhstan
ФОТОСУРЕТ	ФАМИЛИЯ FAMILY NAME ИМЯ GIVEN NAME
№0000001	Уполномоченный по расследованию/Investiqator

Оборотная сторона

Министерство индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан	Герб	Ministry of industry and infrastructural development of the Republic of Kazakhstan
Права Уполномоченного по расследованию: находиться на судне в пути следования к месту происшествия аварийного случая; осмотр места аварийного случая; доступ ко всей документации; опрос причастных и очевидцев; и права регламентированные национальным законодательством и международными актами. Іnvestigator’s rights: to be in a vessel during the way to the accident place; inspection the accident place; access to all documents; questioning of witnesses and involved persons; and rights were established by national legislation and international acts. №0000001

Приложение 2 к Правилам расследования аварийных случаев с судами

Протокол опроса

"___" ________ 2019 год

__:__ часов

1.	фамилия, имя и отчество (при наличии) опрашиваемого
2.	число, месяц и год рождения опрашиваемого
3.	должность, занимаемая на судне (для члена экипажа судна, вовлеченного в аварийный случай)
4.	стаж работы опрашиваемого, в том числе всего на морском транспорте и в последней должности на судне, с которым произошел аварийный случай
5.	специальное образование опрашиваемого (какое учебное заведение и когда окончил)
6.	квалификация по диплому опрашиваемого (наименование и номер диплома, когда и кем выдан)
7.	адрес регистрации и адрес места фактического проживания опрашиваемого
8.	заданные в ходе опроса вопросы и полученные ответы: 1)_____________________; 2) _____________________; 3) _____________________; 4) _____________________; 5) _____________________; 6) _____________________; 7) _____________________.
9.	фамилия, имя, отчество (при наличии) и должность лица, проводящего опрос

_________________________________________________ ____________
(Фамилия, имя и отчество (при наличии) члена комиссии подпись
по расследованию, проводящего опрос)

_________________________________________________ ____________
(Фамилия, имя и отчество (при наличии) опрашиваемого) подпись

Приложение 3 к Правилам расследования аварийных случаев с судами

Информация о судне и об аварии/серьезной аварии

Сноска. Приложение 3 - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 26.04.2023 № 286 (водится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Классификация аварийного случая: _________________________________
(серьезная авария, авария, инцидент)

2. Вид аварийного случая: ___________________________________________
(столкновение, посадка на мель, повреждение конструкций, загрязнение,
гибель судна, людские жертвы).

3. Дата и Время аварийного случая: ___________________________________

4. Место: _________________________________________________________
(порт, внутренние воды, территориальные воды, рыболовная зона,
общее водное пространство, океан, координаты).

5. Данные о судне:
Название: ________________________________________________________
Флаг: ____________________________________________________________
Номер Международной морской организации __________________________
Рейс (откуда и куда): _______________________________________________
Фамилия, имя и отчество (при наличии) капитана _______________________
Порт (место) регистрации и номер регистрации _________________________
Судовладелец, номер Международной морской организации, адрес:________
Место и год постройки: _____________________________________________
Наибольшие размеры судна: _________________________________________
Вместимость (брутто/нетто): _________________________________________
Тип и мощность судовой энергетической установки: _____________________
Число и конструкция гребных винтов: _________________________________
Конструкция руля, пост управления: ___________________________________
Число и конструкция гребных винтов: _________________________________
Конструкция руля, пост управления: ___________________________________
Скорость полного хода (маневренного/морского в узлах): _________________
Осадка на момент аварии (нос): _______________________________________
Осадка на момент аварии (корма): _____________________________________
Число пассажиров: __________________________________________________
Количество и род груза, его размещение по трюмам: _____________________
Численность экипажа: _______________________________________________
Штатный комплект спасательных средств: ______________________________
Мощность радиостанции и радиус ее действия: __________________________
Электронавигационные приборы: _____________________________________
Число и мощность водоотливных средств: ______________________________
Противопожарные средства: __________________________________________
Категория ледовых усилений судна: ___________________________________
Данные о количестве топлива и смазочных материалов: __________________
6. Информация об освидетельствовании судна организацией, уполномоченной
на классификацию и освидетельствование судов: ________________________
(орган (органы) выдавший классификационные и конвенционные документы,
и проводивший последние освидетельствования судна и судоходной компании)

6.1. Срок действия классификационного свидетельства.

7. Последствия аварийного случая: ____________________________________
(гибель человека; тяжкий вред, причиненный здоровью человека; потеря человека
с судна; утрата груза; гибель судна; повреждения корпуса, механизмов, систем,
устройств, оборудования, груза и других материальных ценностей; загрязнение
окружающей среды; повреждение объектов морской инфраструктуры; простой
судна (часов, суток), включая простой судна, связанный с производством
аварийного ремонта)

8. Краткое описание аварийного случая на море _________________________
9. Результаты расследования аварийного случая _________________________

9.1. Условия и обстоятельства, при которых произошел аварийный случай
__________________________________________________________________

9.2. Установленные факты___________________________________________

9.3. Обстоятельства_________________________________________________

10. Причины аварийного случая______________________________________

11. Рекомендации по предупреждению подобных аварийных случаев в будущем
__________________________________________________________________
Уполномоченный по расследованию_________________
(фамилия, имя и отчество (при наличии)
Член комиссии__________________________________
(фамилия, имя и отчество (при наличии)
Член комиссии __________________________________
(фамилия, имя и отчество (при наличии)
Член комиссии __________________________________
(фамилия, имя и отчество (при наличии)
Член комиссии__________________________________
(фамилия, имя и отчество (при наличии).