Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарын әзірлеу мен бекіту қағидаларын бекiту туралы

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2015 жылғы 28 қарашадағы № 14-НҚ нормативтік қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2015 жылы 24 желтоқсанда № 12499 болып тіркелді.

"Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы (бұдан әрі – Жоғары аудиторлық палата) ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

1. Қоса беріліп отырған Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарын әзірлеу мен бекіту қағидалары бекiтілсін.

2. Заң бөлімі заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы нормативтік қаулының Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы нормативтік қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануға жіберілуін;

3) осы нормативтік қаулының Есеп комитетінің интернет-ресурсына орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Есеп комитетінің аппарат басшысына жүктелсін.

4. Осы нормативтік қаулы алғашқы ресми жарияланған күнiнен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.

Төраға

Қ. Жаңбыршин

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2015 жылғы 28 қарашадағы № 14-НҚ нормативтік қаулысымен бекітілген

Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың
рәсімдік стандарттарын әзірлеу мен бекіту қағидалары
1. Жалпы ережелер

1. Осы Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарын әзірлеу мен бекітудің қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 12 қарашадағы Заңының 8-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес әзірленді және сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарын әзірлеу мен бекіту тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) рәсімдік стандарттардың сыныптамасы – рәсімдік стандарттарды кодификациялаудың құрылымданған жүйесі;

2) сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттары (бұдан әрі – рәсімдік стандарттар) – сыртқы мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізуге (рәсімдеріне, тетіктері мен әдістеріне) және сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметіне қойылатын рәсімдік талаптардан тұратын құжаттар.

2. Рәсімдік стандарттарды әзірлеу мен бекіту тәртібі

3. Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарына арналған рәсімдік стандарттар мыналар ескеріле отырып әзірленеді:

1) оларды әзірлеуге қойылған мақсаттарға сәйкестігі;

2) оларда жазылған ережелерді бір мағынада түсіну;

3) олардың ережелерін жазудың дәйектілігі мен тұтастығы;

4) өзі регламенттейтін мәнді толыққанды қамту;

5) сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының бұрын қабылдаған құқықтық (әдіснамалық) құжаттарымен өзара байланысын және келісілуін қамтамасыз ету, олардың ережелерінің қайталануына жол бермеу;

6) олардың ережелерінің орындалу сапасын объективті бағалау мүмкіндігін қамтамасыз ету;

7) барлық рәсімдік стандарттарда бірыңғай терминологияны қолдану және олардың бірдей түсіндірілуі.

4. Рәсімдік стандарттарды әзірлеу кезінде Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттары (бұдан әрі – Стандарттар) мен мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізуді регламенттейтін нормативтік құқықтық актілер, Халықаралық жоғары аудит органдарының ұйымы (INTOSAI) қабылдаған жоғары аудит органдарының халықаралық стандарттарының (ISSAI) және аудит саласындағы басқа да халықаралық стандарттардың (бұдан әрі – халықаралық стандарттар) қолайлы талаптары ескеріледі.

5. Рәсімдік стандарттарды әзірлеу мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды жүргізудің қағидаттарын, рәсімдерін, тетіктері мен әдістерін, нәтижелерін ресімдеуді, сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары қызметтерінің бағыттарына қарай іс-шараларды айқындауды көздейді.

6. Жоғары аудиторлық палата рәсімдік стандарттарды әзірлеместен бұрын олардың тізбесін, оларды әзірлеу мерзімдерін, жауапты орындаушыларды қалыптастырады. Қажет болған жағдайда, рәсімдік стандарттың тағайындалуына қарай, Жоғары аудиторлық палата оны әзірлеу үшін сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының, мүдделі мемлекеттік органдардың, қоғамдық аудиторлық және халықаралық ұйымдардың, ғылыми мекемелердің өкілдерінен тұратын жұмыс тобын құрады.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

7. Рәсімдік стандарттардың тізбесін қалыптастыру немесе оған кезекті жоспарланған кезеңге арналған өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу кезінде:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасындағы өзгерістер;

2) рәсімдік стандарттарды өзекті етудің қажеттілігіне байланысты, оларды іс жүзінде іске асыру кезінде туындайтын мәселелер;

3) халықаралық стандарттарға өзгерістер;

4) Жоғары аудиторлық палатаның мүшелері мен құрылымдық бөлімшелерінің ұсыныстары;

5) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссияларының (бұдан әрі – тексеру комиссиясы) ұсыныстары ескеріледі.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

8. Рәсімдік стандарттардың тізбесі бойынша ұсыныстар жоспарланған кезеңнің алдындағы жылдың 15 қазанынан кешіктірілмей, Жоғары аудиторлық палатаның әдіснамалық қамтамасыз етуге жауапты құрылымдық бөлімшесіне ұсынылады.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

9. Рәсімдік стандарттардың тізбесі Жоғары аудиторлық палатаның Ғылыми-әдіснамалық кеңесінің отырысында қаралуға және мақұлдануға жатады.

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

10. Рәсімдік стандарттар осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарының сыныптамасы (бұдан әрі – Сыныптамасы) ескеріле отырып әзірленеді.

11. Рәсімдік стандарттың құрылымы мынадай болады:

1) регламенттейтін параметрлер;

2) жалпы ережелер;

3) тақырыптық және басқа да бөлімдер (қажет болған жағдайда);

4) қосымшалар (қажет болған жағдайда).

12. Регламенттейтін параметрлер рәсімдік стандартты бекітетін Жоғары аудиторлық палатаның нормативтік құқықтық актісінің деректемелерінен, Сыныптамаға сәйкес кодтан және рәсімдік стандарттың атауынан тұрады.

"Жалпы ережелер" деген бөлімде рәсімдік стандарттың мақсаттары мен міндеттері, тағайындалуы, Қазақстан Республикасы заңнамасының, Стандарттардың, халықаралық стандарттардың, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізуді регламенттейтін құжаттардың тиісті ережелеріне, негізгі терминдерге (ұғымдарға) және оларға анықтамаларға сілтемелер ашып көрсетіледі.

"Тақырыптық және басқа да бөлімдер" деген бөлімде мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың қағидаттары, тәсілдері, әдістері, рәсімдері, тетіктері және олардың нәтижелерін ресімдеуге қойылатын талаптар, сондай-ақ сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары қызметінің бағыттары ашып көрсетіледі.

Әрбір рәсімдік стандарт үшін тақырыптық бөлімдердің атаулары олардың ерекшеліктері ескеріле отырып айқындалады.

"Қосымшалар" деген бөлімде рәсімдік стандартта сілтемесі бар нысандар мен құжаттар (ақпарат, кестелер, есептеулер, диаграммалар, материалдар) қамтылады.

Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Жоғары аудиторлық палатасының 24.02.2023 № 8-НҚ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) нормативтік қаулысымен.

Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарын әзірлеу мен бекіту қағидаларына қосымша

Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың
рәсімдік стандарттарының сыныптамасы

Рәсімдік стандарттың коды	Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарының жүйесі
1	2
1-бөлім. Қызметті жоспарлау
001-099	Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының қызметін жоспарлау
2-бөлім. Сыртқы мемлекеттік аудитті жүргізу
100-499	Сыртқы мемлекеттік аудитті жүргізу
100-199	Тиімділік аудиті
101-199	Мемлекеттік басқару салалары және экономиканың салалары бойынша тиімділік аудитін жүргізудің ерекшеліктері
200-299	Сәйкестік аудиті
201-299	Мемлекеттік басқару салалары және экономиканың салалары бойынша сәйкестік аудитін жүргізудің ерекшеліктері
300-399	Қаржылық есептілік аудиті
302-399	Мемлекеттік басқару салалары бойынша қаржылық есептілік аудитін, шоғырландырылған қаржылық есептілік аудитін жүргізудің ерекшеліктері
400-599	Аудиттің мамандандырылған салалары
400-499	Тиімділік аудитінің мамандандырылған салалары
500-599	Сәйкестік аудитінің мамандандырылған салалары
600-699	Үшінші тұлғалардың жұмысын пайдалану
3-бөлім. Мемлекеттік аудиттің сапасын бақылау
700-749	Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарының сақталуын бақылау
750-799	Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдары жүргізетін аудиттің сапасын бақылау
4-бөлім. Қаржылық бақылау
800-899	Қаржылық бақылаудың ден қою шаралары
5-бөлім. Сараптамалық-талдау қызметі және есептілік
900-999	Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының сараптамалық-талдау қызметі
6-бөлім. Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының өзара іс-қимылы
1000-1099	Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының өзара іс-қимылы

Об утверждении Правил разработки и утверждения процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля

Нормативное постановление Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28 ноября 2015 года № 14-НҚ. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24 декабря 2015 года № 12499.

В соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 8 Закона Республики Казахстан "О государственном аудите и финансовом контроле" Высшая аудиторская палата Республики Казахстан (далее – Высшая аудиторская палата) ПОСТАНОВЛЯЕТ:

Сноска. Преамбула - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила разработки и утверждения процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля.

2. Юридическому отделу в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего нормативного постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего нормативного постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего нормативного постановления на интернет-ресурсе Счетного комитета.

3. Контроль за исполнением нормативного постановления возложить на руководителя аппарата Счетного комитета.

4. Настоящее нормативное постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель

К. Джанбурчин

Утверждены нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 28 ноября 2015 года № 14-НҚ

Правила разработки и утверждения процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля

1. Общие положения

1. Настоящие Правила разработки и утверждения процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 8 Закона Республики Казахстан от 12 ноября 2015 года "О государственном аудите и финансовом контроле" и определяют порядок разработки и утверждения процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля.

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) классификация процедурных стандартов – структурированная система кодификации процедурных стандартов;

2) процедурные стандарты внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – процедурные стандарты) – документы, содержащие процедурные требования к проведению (процедуре, механизму и методам) внешнего государственного аудита и финансового контроля и деятельности органов внешнего государственного аудита и финансового контроля.

2. Порядок разработки и утверждения процедурных стандартов

3. Процедурные стандарты для органов внешнего государственного аудита и финансового контроля разрабатываются с учетом:

1) соответствия поставленным целям их разработки;

2) однозначности понимания изложенных в них положений;

3) последовательности и целостности изложения их положений;

4) исчерпывающего охвата регламентируемого ими предмета;

5) обеспечения взаимосвязи и согласованности с ранее принятыми правовыми (методологическими) документами органов внешнего государственного аудита и финансового контроля, и недопущения дублирования их положений;

6) обеспечения возможности объективной оценки качества выполнения их положений;

7) применения единой терминологии и одинаковое их толкование во всех процедурных стандартах.

4. При разработке процедурных стандартов учитываются Стандарты государственного аудита и финансового контроля (далее – Стандарты) и нормативные правовые акты, регламентирующие проведение государственного аудита и финансового контроля, приемлемые требования международных стандартов высших органов аудита (ISSAI), принятых Международной организацией высших органов аудита (INTOSAI), и других международных стандартов в области аудита (далее – международные стандарты).

5. Разработка процедурных стандартов предусматривает определение принципов, процедур, механизмов и методов проведения, оформления результатов государственного аудита и финансового контроля и мероприятий в зависимости от направлений деятельности органов внешнего государственного аудита и финансового контроля.

6. Высшая аудиторская палата перед разработкой процедурных стандартов формирует их перечень, сроки, ответственных исполнителей по их разработке. При необходимости, в зависимости от назначения процедурного стандарта, Высшей аудиторской палатой создается рабочая группа для его разработки из числа представителей органов внешнего государственного аудита и финансового контроля, заинтересованных государственных органов, общественных аудиторских и международных организаций, научных учреждений.

Сноска. Пункт 6 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. При формировании перечня процедурных стандартов или внесения изменений и (или) дополнений в него на очередной планируемый период учитываются:

1) изменения в законодательстве Республики Казахстан;

2) вопросы, возникающие при практической реализации процедурных стандартов, обуславливающие необходимость их актуализации;

3) изменения в международных стандартах;

4) предложения членов и структурных подразделений Высшей аудиторской палаты;

5) предложения ревизионных комиссий областей, городов республиканского значения, столицы (далее – ревизионные комиссии).

Сноска. Пункт 7 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

8. Предложения по перечню процедурных стандартов представляются в структурное подразделение Высшей аудиторской палаты, ответственное за методологическое обеспечение, не позднее 15 октября года, предшествующего планируемому периоду.

Сноска. Пункт 8 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. Перечень процедурных стандартов подлежит рассмотрению и одобрению на заседании Научно-методологического совета Высшей аудиторской палаты.

Сноска. Пункт 9 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

10. Процедурные стандарты разрабатываются с учетом Классификации процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля (далее – Классификация) согласно приложению к настоящим Правилам.

11. Процедурный стандарт имеет следующую структуру:

1) регламентирующие параметры;

2) общие положения;

3) тематические и другие разделы (при необходимости);

4) приложения (при необходимости).

12. Регламентирующие параметры представляют собой реквизиты нормативного правового акта Высшей аудиторской палаты, утверждающего процедурный стандарт, код согласно Классификации и наименование процедурного стандарта.

В разделе "Общие положения" раскрываются цели и задачи, назначение процедурного стандарта, ссылки на соответствующие положения законодательства Республики Казахстан, Стандартов, международных стандартов, документов, регламентирующих проведение государственного аудита и финансового контроля, указания основных терминов (понятий) и определения к ним.

В разделе "Тематические и другие разделы" раскрываются принципы, подходы, методы, процедуры, механизмы государственного аудита и финансового контроля и требования к оформлению их результатов, а также направлений деятельности органов внешнего государственного аудита и финансового контроля.

Для каждого процедурного стандарта названия тематических разделов определяются с учетом их специфики.

В разделе "Приложения" содержатся формы и документы (информация, таблицы, расчеты, диаграммы, материалы), на которые имеется ссылка в процедурном стандарте.

Сноска. Пункт 12 - в редакции нормативного постановления Высшей аудиторской палаты РК от 24.02.2023 № 8-НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение к Правилам разработки и утверждения процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля

Классификация процедурных стандартов внешнего государственного
аудита и финансового контроля

Код процедурного стандарта	Система процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля
1	2
Раздел 1. Планирование деятельности
001-099	Планирование деятельности органов внешнего государственного аудита и финансового контроля
Раздел 2. Проведение внешнего государственного аудита
100-499	Проведение внешнего государственного аудита
100-199	Аудит эффективности
101-199	Особенности проведения аудита эффективности по сферам государственного управления и отраслям экономики
200-299	Аудит соответствия
201-299	Особенности проведения аудита соответствия по сферам государственного управления и отраслям экономики
300-399	Аудит финансовой отчетности
302-399	Особенности проведения аудита финансовой отчетности, аудита консолидированной финансовой отчетности по сферам государственного управления
400-599	Специализированные области аудита
400-499	Специализированные области аудита эффективности
500-599	Специализированные области аудита соответствия
600-699	Использование работы третьих лиц
Раздел 3. Контроль качества государственного аудита
700-749	Контроль за соблюдением стандартов государственного аудита и финансового контроля
750-799	Контроль качества аудита, проводимого органами внешнего государственного аудита и финансового контроля
Раздел 4. Финансовый контроль
800-899	Меры реагирования финансового контроля
Раздел 5. Экспертно-аналитическая деятельность и отчетность
900-999	Экспертно-аналитическая деятельность органов внешнего государственного аудита и финансового контроля
Раздел 6.Взаимодействие органов внешнего государственного аудита и финансового контроля
1000-1099	Взаимодействие органов внешнего государственного аудита и финансового контроля