2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарын басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарды бекіту туралы

Қарағанды облысы Балқаш қалалық мәслихатының 2018 жылғы 13 маусымдағы № 20/177 шешімі. Қарағанды облысының Әділет департаментінде 2018 жылғы 4 шілдеде № 4850 болып тіркелді

Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңының 6 бабына, Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 20 ақпандағы "Жайылымдар туралы" Заңының 8, 13 баптарына, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 173 "Жайылымдарды ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы" (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 15090 болып тіркелген) бұйрығына сәйкес, қалалық мәслихат ШЕШТІ:

1. Қоса беріліп отырған 2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гульшат кенттері бойынша жайылымдарын басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспар бекітілсін.

2. Осы шешім алғаш ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткеннен соң қолданысқа енгізіледі.

Сессия төрағасы	С. Қасымбеков
Қалалық мәслихат хатшысы	Қ. Тейлянов

Балқаш қалалық мәслихатының 2018 жылғы 13 маусымдағы №20/177 шешімімен бекітілген

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспар

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспар Қазақстан Республикасының 2017 жыл 20 ақпандағы "Жайылымдар туралы" Заңына сәйкес, жайылымдарды ұтымды пайдалану, азық қажеттілігін қамтамасыз ету және жайылымдардың құлдырау прцесстерін болдырмау мақсатында өңделді.

Балқаш қаласының жалпы ауданы 591591 гектар, халық саны 78000 адамды (2017 жылдың 1 қыркүйегіне) құрайды. Қала территориясында 2 әкімшілік-территориялық бірлік бар: Гүлшат,Саяқ кенттері.

Балқаш қаласының ауылшаруашылық саласы 28 шаруа қожалығынан тұрады және 30 бау-бақша шаруашылығы бар, оларда 3691 бірлестік-мүшесі тұрады. Ірі ауылшаруашылық кәсіпорындар жоқ.

Мал шаруашылығы қала тұрғындарын азық-түлікпен қамтамасыз ету бойынша экономикадағы аграрлық сектордың басты салаларының бірі болып табылады. Балқаш қаласындағы өсімдік өсірушілік дамымаған, ол картоп пен көкөніс шағын тауарлық өндірісі болып ұсынылған.

Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді ұтымды пайдалану – жер учаскелерінің меншік иелері мен жер пайдаланушылардың ауыл шаруашылығы өнімін өндіру процесінде топырақтың құнарлылығы мен жердің мелиоративтік жай-күйінің айтарлықтай төмендеуіне жол бермеуді қамтитын жер ресурстарын тиімді пайдалануды қамтамасыз ету, қажетті тиімділік көрсеткіштерге қол жеткізу мақсатында жерді оңтайлы пайдалану.

Осыған орай, Балқаш қаласы әкімдігімен 2018-2019 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану Жоспары, азық қажеттілігін қамтамасыз етуге және жайылымдар тозуының алдын алуға мүмкіндік беретін, ауылшаруашылық құрылымдар мен тұрғындар үшін жайылым айналымдарының сызбасы әзірленді.

Жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай- күйі туралы мәліметтер негізінде жасалған.

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 "Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті рұқсат етілетін нормасын бекіту туралы" (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде № 11064 болып тіркелген) (бұдан әрі – Бұйрық) бұйрығына сәйкес, дала аймағына Балқаш қаласының жайылымдарының жалпы ауданы үшін рұқсат етілетін жүктеме нормасы қабылданды, құрғақ дала, жайылым түрі - кейде бозды-бетегелі- бұталы.

2017 жылдың қараша айының жер есебінің мәліметі бойынша Балқаш қаласындағы алаң 591591 гектарды құрайды. Мақсатына қарай, қаланың барлық жер қорлары санаттарға бөлінеді.

Жер қорын жер санаты бойынша бөлу 1-қосымшаға сәйкес ұсынылған.

Бекітілген ауыл шаруашылығы алқаптарының жалпы ауданы 513325 гектар құрайды, оның ішінде:

Балқаш қаласы, Саяқ телімі бойынша ауыл шаруашылығы алқаптары -449191 гектар, оның ішінде 14005 гектар ауыл шаруашылығы мақсаттарға белгіленген;

Балқаш қаласы бойынша ауыл шаруашылығы алқаптары барлығы- 38064 гектар, оның ішінде ауыл шаруашылығы мақсаттарға 15721 гектар белгіленген;

Балқаш қаласы, Гулшат кенті-ауыл шаруашылығы алқаптарының қалдығы -26070 гектар.

Балқаш қаласындағы ветеринарлық-санитарлық объектілер жөнінде ақпарат 2-қосымшаға сәйкес ұсынылған.

2018 жыл 1 наурыздағы ауылшаруашылық мал басы жөніндегі ақпарат 3-қосымшаға сәйкес ұсынылған.

Бұйрыққа сәйкес, құрғақ даладағы 1 басқа салынатын жүктеме нормасы: ірі қара мал - 9,5/14 гектар, қой мен ешкі - 1,9/2,8 гектар, жылқылар 11,4 /16,8 гектар.

Жайылымдардың жалпы ауданы үшін шекті рұқсат етілетін жүктеме нормасы 4-қосымшаға сәйкес ұсынылған.

Жайылымның жасыл массасының өнімділігін, жануардың жасыл жемге күнделікті қажеттілігі және жайылым кезеңінің ұзақтығын біле тұра, жайылымның сыйымдылығын анықтауға болады.

Түрлі түрдегі жануарлар үшін жасыл жемге арналған күнделікті қажеттілік қожалықтағы зоотехникалық нормалармен анықталады. Төмендегі орташа нормаларға (бір жануарға тәулігіне 1 килограмм жасыл жемшөп): сүт саууға байланысты сиырлар үшін - 40-75, бір жастан асқан ірі қара жас малдар үшін – 30 - 40, бір жасқа дейінгі жас малдарға – 15 - 25, қойлар үшін – 6 - 8 (дала алаңдарында – жем құрғақ болуына -3-6), қозыларға 2-3, жылқылар үшін - 30-40.

Дала аймағында жайылым кезеңінің ұзақтығы 180-190 күн.

Бірнеше мал жаю жүйесі (мал жаю) бар:

жайылымдық кезең ішінде мал жайылымда күн сайын жайылып жүргенде тегін немесе жүйесіз мал жайылымы;

жануар жайылымда аздаған жерлерде жайылып жүргенде, ол басқа учаскеге, сосын келесіге ауыстырылады;

жайылымдық учаске бірнеше қаламға бөлінген және кезек-кезек оларды шұңқырларға бөлген кезде бұзылған жайылымдық жүйе.

Бізде тегін жайылым және байлап жаю жүйелері қолданылады. Жерде жайылымды жақсарту және жайылымдық айналма жүйелерді жүзеге асыру үшін ауыл шаруашылық жануарларының бұзылған жайылымдарын енгізу қажет.

Құрғақ дала аймағының жайылымдық жерлеріне үш бағыттағы жайылым айналымы ұсынылды. Шөптер қалыңдығының орташа екі есе жайылуы (бірінші өріс - ағымдағы жылдың көктемінен бастап, үшінші есе жайылуы, екінші өріс – екі есе жазда және күзде, үшіншісі - күзде бір рет тұқымның пісіп-жетілуі және төгілуі).

Мал басының 80 пайызы жеке шаруашылықтарда шоғырланған, иелері Балқаш қаласы, Гүлшат, Саяқ кенттерінде тұрады сондықтан өрістерді пайдалана алмайды. Қалада және кенттерде өнімді жайылымдар, ірі қара малының, қой мен ешкі отарлары, жылқы табындары жоқ.

Қаладағы мал басын жем-шөппен қамтамасыз ету үшін, мал иелеріне қыс мезгілінде Ақтоғай, Шет ауданының шаруа қожалықтарынан жем-шөпті сатып алу ұсынылады.

Ауыл шаруашылық жануарлардың қозғалу және жайылымдық маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану бойынша күнтізбелік жоспары 5- қосымшаға сәйкес ұсынылған.

Күнтізбелік жоспар мерзімді және ағызу дәрежесін өзгертеді. Малдың жайылуы бақташымен шөп біркелкі өсуі үшін реттеледі. Көктемде мал жаю кезеңі шөптердің өсуінен кейін 2 апта мерзімнен бұрын басталмайды және мал жаю кезеңінің аяқталуы сол жылдың климаттық жағдайларына байланысты болады және ертерек немесе кейінгі кезеңдерге көшуі мүмкін. Бұл шаралар жайылымдардың тозуына және жел эрозиясының пайда болуына жол бермейді.

Жоспар қамтиды:

Балқаш қаласы үшін қолайлы жайылым айналымы сызбасы 6-қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Балқаш қаласы бойынша жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылымдар нысандар картасы 7- қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Балқаш қаласы бойынша жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы 8- қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Гүлшат кенті үшін қолайлы жайылым айналымы сызбасы 9-қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Гүлшат кенті бойынша жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылымдар нысандар картасы 10- қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Гүлшат кенті бойынша жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы 11- қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Саяқ кенті үшін қолайлы жайылым айналымы сызбасы 12-қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Саяқ кенті бойынша жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары белгіленген, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфрақұрылымдар нысандар картасы 13-қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Саяқ кенті бойынша жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы 14-қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Балқаш қаласы бойынша құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскілерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде әкімшілік-аумақтар бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) 15- қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Гүлшат кенті бойынша құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскілерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде әкімшілік-аумақтар бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) 16-қосымшаға сәйкес ұсынылған;

Саяқ кенті бойынша құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскілерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде әкімшілік-аумақтар бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы) 17-қосымшаға сәйкес ұсынылған.

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 1 қосымша

Жер қорының жер санаты бойынша бөлінуі

№	Жер санатының атауы	Ауданы (гектар)
1	Ауылшаруашылық мақсаттағы жерлер	29869
2	Елді мекендердің (қалалардың, ауылдар мен ауылдық елді мекендердің) жерлері	588225
3	Өнеркәсіп, көлік, байланыс және басқа да ауылшаруашылық емес мақсаттағы жерлер	0
4	Орман қорының жерлері	0
5	Су қорларының жерлері	0
6	Қор жерлері	0
	Барлығы	618094

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 2 қосымша

Ветеринарлық-санитарлық объектілер

№	Атауы	Саны
1	Ветеринарлық станция	1
2	Мал қорымы	4
3	Мал соятын орын	1

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 3 қосымша

2018 жыл 1 наурыздағы ауылшаруашылық мал басының саны

Аумақтың атауы	Ірі қара мал	Ұсақ қара мал	Шошқа	Жылқы	Түйе
Балқаш қаласы	1327	2573	563	241	75
Гүлшат кенті	438	1100	0	63	77
Саяқ кенті	987	830	30	199	0

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 4 қосымша

Жайылымдардың жалпы ауданы үшін шекті рұқсат етілетін жүктеме нормасы

Табиғи зона

Эколого географиялық аудан (кіші аймақ)

Жайылым түрлері (басым)

Жайылымдардың орташа жалпы астық өнімділігі Белдем тармағы бойынша жалпы азықтық бірлік, центнер/гектар

Жайылымның қайта келтірілген және деградацияға ұшыраған жерлердегі ауыл шаруашылық жануарларының 1 басына шаққандағы аудан көлемі, гектар

Ірі қара мал

Қойлар мен ешкілер

Жайылым бойынша

Белдем тармағы бойынша

Жайылым бойынша

Белдем тармағы бойынша

Шөл

Құрғақ дала

Бозды –бетегелі-бұталы кейде жусанды

9,5/14

1,9/2,8

Қылқанбоз-бетегелі-бұталы алуан түрлі шөпті

9,5/14

1,9/2,8

Сұлыбас-бұталы-бетегелі бұталанған

3,3/1,5

14/25

10/14,5

2,8/5,0

2,0/2,9

Табиғи зона

Экологогеографиялық аудан (кіші аймақ)

Жайылым түрлері (басым)

Жайылымдардың орташа жалпы астық өнімділігіБелдем тармағы бойынша жалпы азықтық бірлік, центнер/гектар

Жайылымның қайта келтірілген және деградацияға ұшыраған жерлердегі ауыл шаруашылық жануарларының 1 басына шаққандағы аудан көлемі, гектар

Жылқылар

Түйелер

Жайылым бойынша

Белдем тармағы бойынша

Жайылым бойынша

Белдем тармағы бойынша

Шөл

Құрғақ дала

Бозды –бетегелі-бұталы кейде жусанды

11,4/1 6,8

13,3/19,6

Қылқанбоз-бетегелі-бұталы алуан түрлі шөпті

11,4/1 6,8

13,3/19,6

Сұлыбас-бұталы-бетегелі бұталанған

3,3/1,5

16,8/30

12//17,4

19,6/35

14/20,3

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 5 қосымша

Жайылымдарды пайдалану бойынша күнтізбелік жоспар

Жылдар	Өрістердің нөмірі
	I	II	III	IV
1	Бір дүркін жайылым 25.04 - 24.06	Бір дүркін жайылым 25.06 - 24.08	Бір дүркін жайылым 25.08 - 22.10	Демалып жатқан өріс
2	Демалып жатқан өріс	Бір дүркін жайылым 25.04 - 24.06	Бір дүркін жайылым 25.06 по 24.08	Бір дүркін жайылым 25.08 - 22.10

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 6 қосымша

Балқаш қаласы үшін қолайлы жайылым айналымы сызбасы

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 7 қосымша

Балқаш қаласы бойынша жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен аландары белгіленген, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфақұрылымдар нысандар картасы

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 8 қосымша

Балқаш қаласы бойынша жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 9 қосымша

Гүлшат кенті үшін қолайлы жайылым айналымы сызбасы

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 10 қосымша

Гүлшат кенті бойынша жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен аландары белгіленген, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфақұрылымдар нысандар картасы

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 11 қосымша

Гүлшат кенті бойынша жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 12 қосымша

Саяқ кенті үшін қолайлы жайылым айналымы сызбасы

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 13 қосымша

Саяқ кенті бойынша жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен аландары белгіленген, оның ішінде маусымдық, жайылымдық инфақұрылымдар нысандар картасы

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 14 қосымша

Саяқ кенті бойынша жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 15 қосымша

Балқаш қаласы бойынша құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскілерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде әкімшілік-аумақтар бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 16 қосымша

Гүлшат кенті бойынша құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскілерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде әкімшілік-аумақтар бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

2018-2019 жылдарға арналған Балқаш қаласы және Саяқ, Гүлшат кенттері бойынша жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарға 17 қосымша

Саяқ қаласы бойынша құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскілерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде әкімшілік-аумақтар бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасы (картасы)

Об утверждении Плана по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Решение Балхашского городского маслихата Карагандинской области от 13 июня 2018 года № 20/177. Зарегистрировано Департаментом юстиции Карагандинской области 4 июля 2018 года № 4850

В соответствии со статьей 6 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", со статьями 8, 13 Закона Республики Казахстан от 20 февраля 2017 года "О пастбищах", Приказом заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан – Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 24 апреля 2017 года № 173 "Об утверждении Правил рационального использования пастбищ" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15090), городской маслихат РЕШИЛ:

1. Утвердить прилагаемый План по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы.

2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель сессии	С. Касымбеков
Секретарь городского маслихата	К. Тейлянов

Утвержден решением Балхашского городского маслихата от 13 июня 2018 года №20/177

План по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

План по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы разработан в соответствии с Законом Республики Казахстан от 20 февраля 2017 года "О пастбищах", в целях рационального использования пастбищ, устойчивого обеспечения потребности в кормах и предотвращения процессов деградации пастбищ.

Общая площадь земель города Балхаш составляет 591 591 гектаров, при численности населения 78 000 человек (на 1 сентября 2017 года). На территории города имеется 2 административно-территориальные единицы: поселки Гулшат и Саяк.

Сельское хозяйство города Балхаш состоит из 28 крестьянских хозяйств и 30 садоводческих обществ, в которых состоят 3691 членов общества. Крупных сельскохозяйственных предприятий не имеется.

Животноводство является одним из основных отраслей аграрного сектора экономики по обеспечению населения города продуктами питания. Растениеводство города Балхаш практически не развито, оно представлено мелкотоварным производством картофеля и овощей.

Рациональное использование земель сельскохозяйственного назначения – обеспечение собственниками земельных участков и землепользователями в процессе производства сельскохозяйственной продукции эффективного использования земельных ресурсов, включающее недопущение существенного снижения плодородия почв и мелиоративного состояния земель, оптимальное использование земли в целях получения необходимых показателей продуктивности.

В связи с этим, акиматом города Балхаш разработан План по управлению пастбищами и их использованию на 2018-2019 годы, схемы пастбищеоборотов для сельскохозяйственных формирований и населения, что позволит обеспечить потребность в кормах и предотвратить процесс деградации пастбищ.

План по управлению пастбищами и их использованию составлен с учетом геоботанического обследования пастбищ.

В соответствии с Приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3-3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 11064) (далее - Приказ), предельно допустимая норма нагрузки но общую площадь пастбищ города Балхаш принималась для степной зоны, подзоны – сухая степь, тип пастбищ – ковыльково-типчаково-кустарниковые иногда с полынью.

По данным земельного учета на ноябрь 2017 года площадь земель города Балхаш составляет 591 591 гектаров. В зависимости от целевого назначения весь земельный фонд города распределяется по категориям.

Распределение земельного фонда по категориям земель представлена согласно приложению 1.

Общая площадь закрепленных по сельскохозяйственных угодий составляет – 513325 гектаров, из них:

город Балхаш, чересполосный участок Саяк всего сельскохозяйственных угодий – 449191 гектаров, из них было предоставлено для сельскохозяйственных целей – 14005 гектаров;

по городу Балхаш всего сельскохозяйственных угодий – 38064 гектаров, из них было предоставлено для сельскохозяйственных целей – 15721 гектаров;

город Балхаш, поселок Гульшат – остаток сельскохозяйственных угодий – 26070 гектаров.

Информация о ветеринарно-санитарных объектах представлена согласно приложению 2.

Информация по численности сельскохозяйственных животных на 1 марта 2018 года представлена согласно приложению 3.

Согласно Приказу норматив нагрузки на 1 голову в сухой степи составляет: крупный рогатый скот - 9,5/14 гектар, овцы и козы - 1,9/2,8 гектар, лошади - 11,4/16,8 гектар.

Предельно допустимая норма нагрузки на общую площадь пастбищ представлена согласно приложению 4.

Зная урожайность зеленой массы пастбища, суточную потребность животного в зеленом корме и продолжительность пастбищного периода, можно определить емкость пастбища.

Суточную потребность в зеленом корме для животных разных видов определяют по зоотехническим нормам, принятым в хозяйстве. Можно придерживаться следующих средних норм (килограмм зеленого корма в день на одно животное): для коров в зависимости от удоя — 40-75, для молодняка крупного рогатого скота старше одного года — 30-40, для молодняка до одного года — 15-25, для овец — 6-8 (в степных районах из-за сухости корма — 3-6), для ягнят — 2-3, лошадей — 30-40.

Продолжительность пастбищного периода в степной зоне 180-190 дней.

Существует несколько систем выпаса (пастьбы):

вольная, или бессистемная пастьба, когда скот пасется по всему пастбищу ежедневно в течение всего пастбищного периода;

пастьба на привязи, когда животное пасется на небольшом участке пастбища, потом его переводят на другой участок, затем на следующий;

загонная система пастьбы, когда пастбищный участок делят на несколько загонов и стравливают их поочередно.

У нас применяется вольная система пастьбы и пастьба на привязи. Для улучшения состояния земли и проведения систем пастбищеоборота необходимо внедрить загонную пастьбу сельскохозяйственных животных.

Для пастбищ сухостепной зоны рекомендован трехпольный пастбищеоборот. Для которого предусматривается в среднем двукратное стравливание травостоя (первое поле - трехкратное стравливание, начиная с весны текущего года, второе поле - двукратное летом и осенью, третье - однократное осенью после созревания и осыпания семян).

80% поголовья находится в личных подворьях, хозяева скота проживают в городе Балхаш, поселках Гульшат, Саяк и не могут использовать отгонные пастбища. В городе и поселках нет урожайных пастбищ, гуртов крупного рогатого скота, отар овец и коз, табунов лошадей.

Чтобы прокормить имеющееся в городе поголовье рекомендуется в зимнее время владельцам скота производить покупку кормов от крестьянских хозяйств Актогайского и Шетского районов.

Предлагаемый календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных представлен согласно приложению 5.

Календарный график меняет сроки и степень стравливания. Выпас скота внутри поля пастухом регулируется так, чтобы травостой стравливался равномерно. Начало сроков выпаса весной не ранее чем через 2 недели после начала отрастания трав и окончания сроков выпаса скота будет зависеть от климатических условий конкретного года и могут сдвигаться на более ранние, либо более поздние сроки. Данные меры позволят предотвратить возможность деградации пастбищ и возникновение ветровой эрозии.

План содержит:

схему пастбищеоборота, приемлемую по городу Балхаш, которая представлена согласно приложению 6;

карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, обьектов пастбищной инфраструктуры по городу Балхаш, которая представлена согласно приложению 7;

схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленную согласно норме потребления воды по городу Балхаш, которая представлена согласно приложению 8;

схему пастбищеоборота, приемлемую по поселку Гульшат, которая представлена согласно приложению 9;

карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, обьектов пастбищной инфраструктуры по поселку Гульшат, которая представлена согласно приложению 10;

схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленную согласно норме потребления воды по поселку Гульшат, которая представлена согласно приложению 11;

схему пастбищеоборота, приемлемая по поселку Саяк, которая представлена согласно приложению 12;

карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, обьектов пастбищной инфраструктуры по поселку Саяк, которая представлена согласно приложению 13;

схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленную согласно норме потребления воды по поселку Саяк, которая представлена согласно приложению 14;

схему (карта) расположения пастбищ на территории административно-территориальной единицы в разрезе категории земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов по городу Балхаш, которая представлена согласно приложению 15;

схему (карта) расположения пастбищ на территории административно-территориальной единицы в разрезе категории земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов по поселку Гульшат, которая представлена согласно приложению 16;

схему (карта) расположения пастбищ на территории административно-территориальной единицы в разрезе категории земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов по поселку Саяк, которая представлена согласно приложению 17.

Приложение 1 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Распределение земельного фонда по категориям земель

№	Наименование категорий земель	Площадь (гектар)
1	Земли сельскохозяйственного назначения	29869
2	Земли населенных пунктов (городов, поселков и сельских населенных пунктов)	588225
3	Земли промышленности, транспорта, связи, и иного несельскохозяйственного назначения	0
4	Земли лесного фонда	0
5	Земли водного фонда	0
6	Земли запаса	0
	Всего	618094

Приложение 2 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Ветеринарно-санитарные объекты

№	Наименование	Количество
1	Ветеринарная станция	1
2	Скотомогильник	4
3	Убойный пункт	1

Приложение 3 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Численность сельскохозяйственных животных на 1 марта 2018 года

Наименование региона	Крупный рогатый скот	Мелкий рогатый скот	Свиньи	Лошади	Верблюды
город Балхаш	1327	2573	563	241	75
поселок Гульшат	438	1100	0	63	77
поселок Саяк	987	830	30	199	0

Приложение 4 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Предельно допустимая норма нагрузки на общую площадь пастбищ

Природная зона

Экологогеографический район (подзона)

Тип пастбищ (преобладающий)

Средняя валовая урожайность пастбищ валовая/кормовая единица центнер/ гектар по подзонам

Норма площади пастбищ на 1 голову сельскохозяйственных животных на восстановленных и деградированных угодьях, гектар

крупнорогатый скот

овцы и козы

По пастбищам

По подзонам

По пастбищам

По подзонам

пустынная

Сухая степь

Ковылоково-типчаково кустарниковые иногда с полынью

9,5/14

1,9/2,8

Тырсиково-типчаково-ковыльные с разнотравьем

9,5/14

1,9/2,8

Овсецово ковыльнотипчаковые закустаренные

3,3/1,5

14/25

10/14,5

2,8/5,0

2,0/2,9

Природная зона

Экологогеографический район (подзона)

Тип пастбищ (преобладающий)

Средняя валовая урожайность пастбищ валовая/кормовая единица центнер/ гектар по подзонам

Норма площади пастбищ на 1 голову сельскохозяйственных животных на восстановленных и деградированных угодьях, гектар

лошади

верблюды

По пастбищам

По подзонам

По пастбищам

По подзонам

пустынная

Сухая степь

Ковылоково-типчаково кустарниковые иногда с полынью

11,4/16,8

13,3/19,6

Тырсиково-типчаково-ковыльные с разнотравьем

11,4/16,8

13,3/19,6

Овсецово ковыльнотипчаковые закустаренные

3,3/1,5

16,8/30

12/17,4

19/6/35

14/20,3

Приложение 5 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Календарный график по использованию пастбищ

Годы	Номера полей
	I	II	III	IV
1	Однократное стравливание с 25.04 по 24.06	Однократное стравливание с 25.06 по 24.08	Однократное стравливание с 25.08 по 22.10	Отдыхающее поле
2	Отдыхающее поле	Однократное стравливание с 25.04 по 24.06	Однократное стравливание с 25.06 по 24.08	Однократное стравливание с 25.08 по 22.10

Приложение 6 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Схема пастбищеоборота, приемлемая по городу Балхаш

Приложение 7 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры по городу Балхаш

Приложение 8 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды по городу Балхаш

Приложение 9 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Схема пастбищеоборота, приемлемая по поселку Гульшат

Приложение 10 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры по поселку Гульшат

Приложение 11 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды по поселку Гульшат

Приложение 12 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Схема пастбищеоборота, приемлемая по поселку Саяк

Приложение 13 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры по поселку Саяк

Приложение 14 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленная согласно норме потребления воды по поселку Саяк

Приложение 15 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории административно-территориальной единицы в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов по городу Балхаш

Приложение 16 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории административно-территориальной единицы в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов по поселку Гульшат

Приложение 17 к Плану по управлению пастбищами по городу Балхаш и поселков Саяк, Гульшат и их использованию на 2018-2019 годы

Схема (карта) расположения пастбищ на территории административно-территориальной единицы в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов по поселку Саяк