Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттер мен хердерлердің тізбесіне енгізу үшін хердерлерді айқындау әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 2021 жылғы 13 мамырдағы № 138 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 18 мамырда № 22761 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының 2021 жылғы 2 қаңтардағы Экология кодексінің 398-бабының 10-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттер мен хердерлердің тізбесіне енгізу үшін хердерлерді айқындау әдістемесі бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Экологиялық реттеу және бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2021 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға жатады.

Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрі

М. Мирзагалиев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Индустрия және инфрақұрылымдық

даму министрі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Төтенше жағдайлар министрі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Энергетика министрі

Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 2021 жылғы 13 мамырдағы № 138 бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттер мен хердерлер тізбесіне енгізу үшін хердерлерді айқындау әдістемесі

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттер мен хердерлер тізбесіне енгізу үшін хердерлерді айқындау әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) Қазақстан Республикасының 2021 жылғы 2 қаңтардағы Экология кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 398-бабының 10-тармағына сәйкес әзірленді және мұнайдың Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттер мен хердерлер тізбесіне енгізу үшін хердерлерді айқындау тәртібін айқындайды.

2. Осы Әдістемеде мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылады:

1) хердерлер – мұнайдың төгілуін жою әдістерінің, атап айтқанда, мұнай дағын жағу көмегімен судың бетін кейіннен тазарту үшін мұнай дағын тартылуына және қалыңдатуға қабілетті беттік-белсенді заттар;

2) синтетикалық жоғарғы белсенді заттар – екі сұйықтық бөлінген шекарадағы жоғарғы созылуды төмендететін заттар.

3. Тізбеге хердерлерді енгізуге арналған көрсеткіш мынадай мәндері бар тиімділік болып табылады:

1) мұнай қабыршағының қалыңдығын 3 миллиметрге дейін және одан жоғары деңгейге дейін ұлғайту және осы күйде 30 минут ұстай отырып, дақтарды қатайту қабілеті. Дақтың қалыңдатылуына әкелетін дақ мөлшерінің жеткілікті төмендеуі, хердердің қатайту қабілетінің болуын көрсетеді;

2) хердердің беттік керілуі метрге 30 миллиньютон деңгейінде болуы.

4. Хердерлердің тиімділігін айқындау үшін мұнайдың бақылау үлгісі - бленд Жаңажол-Бозашы 70:30 қолданылады.

5. Хердерлердің тиімділігін тестілеу "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен мұнай және/немесе мұнай өнімдері саласында аккредиттелген сынақ зертханаларында жүргізіледі.

2-тарау. Беттік керілуді өлшеу және хердерлердің мұнай дақтарын қатайту қабілетін айқындау

6. Хердерлердің қатайту қабілетін айқындау осы Әдістемеге 1-қосымшаға сәйкес жүргізіледі.

7. Дақтың мөлшерін жеткілікті түрде азайту, бұл тиісінше, дақтың қалыңдатылуына әкеледі, хердердің қатайту қабілетінің болуын көрсетеді.

8. Хердер мұнай дағының қалыңдығы ұлғайған кезде және суды мұнайдан тазарту бойынша іс-қимылдарды жүзеге асыру үшін жеткілікті уақыт ішінде дақ мөлшерінің сақталуымен тиімдірек.

9. Хердердің беттік керілуін айқындау осы Әдістемеге 2-қосымшаға сәйкес жүргізіледі.

10. Хердерлер беттік керілуінің төмендетілген кезіңде тиімдірек.

Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттер мен хердерлер тізбесіне енгізу үшін хердерлерді айқындау әдістемесіне 1-қосымша

Хердерлердің қатайту қабілетін айқындау

1. Өлшеу құралдарына, қосалқы құрылғыларға, материалдар мен реактивтерге қойылатын талаптар мынадай:

1) өлшеу құралдары:

Көлемі 1х1метр эксперименттік бассейн.

Бассейннің ішкі бетін жабуға арналған пластикалық қабыршық.

Цифрлық видеокамера.

Цифрлық фотокамера.

Мөлшерлеуіш – сыйымдылығы 150 микролитр микропипетка.

Өлшеуіш цилиндр, 100 миллилитр.

2) Химиялық реактивтер мен материалдар:

Теңіз суы синтетикалық тұздылығы 6, 12, 18 промилле.

Дистильденген су, 25 градус Цельсий кезінде беттік керілуі 72,9 миллиньютон.

Тазартылған су, беттік керілуі метрге 72,9 миллиньютон 25 градус Цельсийде.

Мұнай - бленд Жаңажол-Бозашы 70:30.

2. Көлемі 1х1 метр болатын эксперименттік бассейнді жаңа жуылған жаңа пластикалық орамамен қатайтыңыз және оны бассейннің шеттеріне қағаз қыстырғыштармен бекітіңіз.

3. Бассейнді теңіз суымен толтырып, тиісті температураны жасаңыз. Эксперимент 5 градус Цельсийде (көктемгі-күзгі кезең температурасы) және 15-25 градус Цельсийде (жазғы кезең температурасы) екі температурада жүргізіледі. Біз 100 миллилитр май құйып, бассейннің бетіне дақ түсіреміз, дақтың шеттеріне 150 миллилитр хердер қосамыз.

4. Цифрлық видеокамера мен цифрлық камераның көмегімен дақтың әрекетін бақылаңыз. Камераны бассейннің үстіне оның бетіне параллель қашықтықта бекітіңіз, бұл бассейннің бүкіл бетінің бейнесін жақсы алуға мүмкіндік береді. Суреттерді хердер қоспас бұрын, белгілі бір уақыт өткеннен кейін түсіру.

5. Алынған фотосуреттерге компьютерлік бағдарламалардың көмегімен тұрақты емес пішіндегі боялған дақтың ауданын есептеу үшін талдау жасау.

6. Ауданы бойынша хердермен өңделген мұнай дағының қалыңдығын айқындау.

7. Өртеуді жүзеге асыру үшін рұқсат етілетін мұнай дағының ең төменгі қалыңдығы - 3 миллиметр. Хердер мұнай дағының қалыңдығы ұлғайған кезде және суды мұнайдан тазарту бойынша іс-қимылдарды жүзеге асыру үшін жеткілікті уақыт ішінде дақ мөлшерінің сақталуымен тиімдірек.

Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттер мен хердерлер тізбесіне енгізу үшін хердерлерді айқындау әдістемесіне 2-қосымша

Хердердің беттік керілуін айқындау

1. Пластина әдісінің мәні:

Пластина әдісі бастапқыда белгілі геометрияның платина тақтайшасын сулау арқылы сұйықтықтардың беткі кернеуін өлшеу үшін жасалған. Бұл әдіспен пластина (белгілі өлшемдер) сұйықтық бетімен әрекеттеседі. Жоғары беттік энергияның арқасында платина барлық сұйықтықтармен суланған, сондықтан шеткі бұрышы әдетте нөлге тең болады (cos = 0°). Бұл жағдайда сұйықтық пластинаны тік контур бойымен ылғалдандырады. Стандартты пластина өлшеу кезінде оның төменгі шеті нөлдік деңгейде (сұйықтық бетінің деңгейінде) қалады. Бұл жағдайда сақина әдісіндегідей пластинаның астындағы сұйықтық салмағының күшіне түзету енгізудің қажеті жоқ. Пластина әдісінің қосымша артықшылығы - сұйықтықтың тығыздығын білудің қажеті жоқ, сонымен қатар фазаларды араластырудың қажеті жоқ (пластина тек сұйықтыққа тиеді).

Беттік керілу өлшенетін күш (F), суланатын беттің ұзындығы (L) және суланудың шеткі бұрышы (

) негізінде есептеледі.

1 – сурет. Платина пластинасының сулануының қағидалық сұлбасы1

2. Өлшеу құралдарына, қосалқы құрылғыларға, материалдар мен реактивтерге қойылатын талаптар:

1) өлшеу құралдары:

Сурет бойынша аспап құрылғысының сипаттамасына сәйкес келетін BZY-3b маркалы Тензиометр.

2) химиялық реактивтер мен материалдар:

Дистильденген су, беттік керілу метрге 72,9 миллиньютон 25 градус Цельсийде.

1. Сенсор 2. Сенсорлық аспа 3. Платина пластинасы 4. Петри тостағаны 5. Лоток (Платформа) 6. Платформаны баяу көтеру гайкасы 7. Қашықтықты реттеу шкаласы 8. Қосу/өшіру батырмасы 9. Нөльдеу батырмасы 10. Калибрлеу батырмасы 11. Шың батырмасы 12. СК дисплей 13. Деңгей көпіршігі 14. Жылдам көтеру платформасының тұтқасы 15. Акрил қақпағы 16. Реттеу бұрандалары

2 – сурет. Bzy-3B маркалы Тензиометр құрылғысының сипаттамасы

1. Өлшеулер келесі тәртіпте жүргізіледі:

1) құрылғыны қосу және оны 30 минут қыздыру.

2) эталондық салмақты пайдалану және аспаптың көрсеткіштерін 400 белгісіне орнату арқылы аспапқа калибрлеуді жүргізу.

3) калибрлеу процесін орындағаннан кейін платина пластинасын тазартылған сумен шаю. Содан кейін оны алкоголь қыздырғышының жалынына қызарғанша 20-30 секунд тесу.

4) қыздырылған пластинаны қоршаған ортаның ылғал сіңірілуіне жол бермеу үшін оны аспаптың ілгегіне іліп, бөлме температурасына дейін салқындату керек.

5) алдын ала жуылған және кептірілген Петри тостағанын өлшенетін үлгімен толтырып, (5) лотокқа салу. Құрылғының жоғарғы жағын акрил қақпағымен жабыңыз.

6) пернені басу арқылы құрылғының көрсеткіштерін қалпына келтіріңіз.

7) платформаны көтеретін тұтқасын 180 градус (14) бұрап, лотокты көтеріп (5), пластинаның Петри тостағындағы сыналатын үлгінің бетіне тигізбейтініне көз жеткізіңіз.

8) содан кейін гайканы баяу айналадыра (6), лотокты платина пластинасына батырылғанға дейін көтеріңіз.

9) содан кейін (6) гайканы кері бағытта бұрап, үлгіні плитаның көтерілуіне қол жеткізе отырып, платформаны төмендетіңіз. Пластинаның сұйықтық бетінен бөліну сәті автоматты түрде құрылғымен бекітіледі және құрылғы тақтасында көрсетіледі.

10) операцияны үш рет қайталаңыз.

11) өлшеу аяқталғаннан кейін платина пластинасын этил спиртімен, дистильденген сумен жуып, спирт оттығының жалынымен қыздыруға жол берілмейді.

4. Бұл әдіске сәйкес кердерлердің беттік керілуі өлшенеді миллиньют метрге.

5. Хердердің беттік керілуі неғұрлым төмен болса, хердермен өңделген мұнай дағының қалыңдығы соғұрлым жоғары болады және мұнайды жағу бойынша одан әрі әрекеттерді жүзеге асыру үшін 30 минут болуы тиіс дақ мөлшерлерінің сақталуының белгілі бір кезеңі болады, мысалы, хердер неғұрлым тиімді болады.

6. Оны пайдалану үшін қанша хердер қажет екенін айқындау үшін оған әр түрлі мөлшерде хердер қосылған кезде судың беттік керілуі айқындалады. Таза хердердің немесе полярлы еріткішпен (мысалы, этил немесе бутил спирті) сұйылтылған мөлшері айқындалады, онда беттік керілу таза хердердің беттік керілу деңгейінде сақталады.

_________________________________

^[1] Беттік және фазааралық керілу. Сулаудың шеткі бұрышы. –ТИРИТ компаниясының материалдары.http://www.tatcp.ru/upload/tirit/22.pdf

Об утверждении Методики определения хердеров для включения в перечень диспергентов и хердеров для ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан

Приказ Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 13 мая 2021 года № 138. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18 мая 2021 года № 22761.

Настоящий приказ вводится в действие с 1 июля 2021 года.

В соответствии с пунктом 10 статьи 398 Экологического кодекса Республики Казахстан от 2 января 2021 года, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить Методику определения хердеров для включения в перечень диспергентов и хердеров для ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан.

2. Комитету экологического регулирования и контроля Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа представление в Департамент юридической службы Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие с 1 июля 2021 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан

М. Мирзагалиев

"СОГЛАСОВАН"
Министерство индустрии и
инфраструктурного развития
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство по чрезвычайным
ситуациям Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство энергетики
Республики Казахстан

Утвержден приказом Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 13 мая 2021 года № 138

Методика определения хердеров для включения в перечень диспергентов и хердеров для ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан

Глава 1 Общие положения

1. Настоящая Методика определению хердеров для включения в перечень диспергентов и хердеров для ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан (далее – Методика) разработана в соответствии с пунктом 10 статьи 398 Экологического кодекса Республики Казахстан от 2 января 2021 года (далее – Кодекс) и определяет порядок определения хердеров для включения в перечень диспергентов и хердеров для ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан.

2. Основные понятия и определения, используемые в настоящей Методике:

1) хердеры – поверхностно-активные вещества, способные стягивать и утолщать нефтяное пятно для последующей очистки поверхности воды с помощью методов ликвидации разливов нефти;

2) поверхностные активные вещества - вещества, понижающие поверхностное натяжение на границе раздела двух жидкостей.

3. Показателем для включения хердеров в перечень является эффективность со следующими значениями:

1) способность стягивать пятна, увеличивая толщину нефтяной пленки до 3 миллиметров и выше, и удерживая в таком состоянии в течение 30 минут. Достаточное уменьшение размеров пятна, приводящее к утолщению пятна, свидетельствует о наличии стягивающей способности хердера;

2) поверхностное натяжение хердера на уровне 30 миллиньютон на метр.

4. Для определения эффективности хердеров используется контрольный образец нефти – бленд Жанажол-Бузачи 70:30.

5. Тестирование эффективности хердеров проводится в испытательных лабораториях, аккредитованных в области нефти и/или нефтепродуктов в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "Об аккредитации в области оценки соответствия".

Глава 2 Измерение поверхностного натяжения и определение способности хердеров стягивать нефтяное пятно

6. Определение стягивающей способности хердеров проводится согласно Приложению 1 к настоящей Методике.

7. Достаточное уменьшение размеров пятна, что, соответственно, приводит к утолщению пятна, говорит о наличии стягивающей способности хердера.

8. Хердер эффективнее при увеличении толщины нефтяного пятна и при сохраняемости размера пятна в достаточном временном период для осуществления дальнейших действий по очистке воды от нефти.

9. Определение поверхностного натяжения хердера проводится согласно Приложению 2 к настоящей Методике.

10. Хердеры эффективнее при снижении поверхностного натяжения.

Приложение 1 к Методике определения хердеров для включения в перечень диспергентов и хердеров для ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан

Определение стягивающей способности хердеров

1. Требования к средствам измерений, вспомогательным устройствам, материалам и реактивам следующие:

1) Средства измерений:

Экспериментальный бассейн размером 1х1 метр

Пластиковая пленка для покрытия внутренней поверхности бассейна.

Цифровая видеокамера.

Цифровой фотоаппарат.

Дозатор – микропипетка емкостью на 150 микролитров.

Цилиндр мерный, 100 миллилитров.

2) Химические реактивы и материалы:

Морская вода синтетическая соленостью 6, 12, 1 промилле.

Дистиллированная вода, поверхностное натяжение 72,9 миллиньютон на метр при 25 градусах Цельсия. Нефть - бленд Жанажол-Бузачи 70:30.

2. Экспериментальный бассейн размером 1х1 метров затянуть свежее промытой новой полиэтиленовой пленкой и закрепить ее скрепками по краям бассейна.

3. Бассейн заполнить морской водой и создать соответствующую температуру. Эксперимент проводится при двух температурах 5 градусах Цельсия (температура весенне-осеннего периода) и 15-25 градусах Цельсия (температура летнего периода). Выливаем 100 миллилитров нефти, даем пятну разлиться по поверхности бассейна, добавляем по краям пятна 150 микролитров хердера.

4. Отслеживать поведение пятна с помощью цифровой видеокамеры и цифрового фотоаппарата. Фотоаппарат закрепить над бассейном параллельно его поверхности на расстоянии, позволяющем получить хорошее изображение всей поверхности бассейна. Фотографии выполнить перед добавлением хердера, а также после через определенные промежутки времени.

5. Провести анализ полученных фотографий с помощью компьютерных программ по подсчету площади окрашенного пятна неправильной формы.

6. По площади определить толщину нефтяного пятна, обработанного хердером.

7. Минимальная толщина нефтяного пятна, допустимая для осуществления сжигания – 3 миллиметров. Хердер эффективнее при увеличении толщины нефтяного пятна и при сохраняемости размера пятна в достаточном временном период для осуществления дальнейших действий по очистке воды от нефти.

Приложение 2 к Методике определения хердеров для включения в перечень диспергентов и хердеров для ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан

Определение поверхностного натяжения хердера

1. Сущность метода пластины:

Метод пластины изначально был разработан для измерения поверхностного натяжения жидкостей за счет смачивания платиновой пластины известной геометрии. В этом методе пластина (известных размеров) взаимодействует с поверхностью жидкости. Благодаря высокой поверхностной энергии платина смачивается почти всеми жидкостями, поэтому краевой угол обычно равен нулю (cos

= 0°). При этом жидкость смачивает пластину вдоль вертикального контура. Стандартная пластина остается своим нижним краем на нулевом уровне (на уровне поверхности жидкости) на протяжении всего измерения. В этом случае нет необходимости вводить поправку на силу веса жидкости под пластиной, как в методе кольца. Дополнительным преимуществом метода пластины является то, что не надо знать плотности жидкости, а также то, что не происходит перемешивания фаз (пластина только касается жидкости).

Поверхностное натяжение рассчитывается на основании измеряемой силы (F), длины смачиваемой поверхности (L) и краевого угла смачивания (

).

Рисунок 1. Принципиальная схема смачиваемости платиновой пластины1

2. Требования к средствам измерений, вспомогательным устройствам, материалам и реактивам:

1) средства измерений:

Тензиометр марки BZY-3B, соответствующая описанию устройства прибора по рисунку.

2) химические реактивы и материалы:

Дистиллированная вода, поверхностное натяжение 72,9 миллиньютон на метр при 25 градусах Цельсия.

1. Сенсор 2. Сенсорная подвеска 3. Платиновая пластина 4. Чашка Петри 5. Лоток (Платформа) 6. Гайка медленного поднятия платформы 7. Шкала регулировки расстояния 8. Кнопка включения/отключения 9. Кнопка обнуления 10. Кнопка калибровки 11. Кнопка пика 12. ЖК-дисплей 13. Пузырек уровня 14. Ручка быстрого подъема платформы 15. Акриловая крышка 16. Регулировочные винты

Рисунок 2. Описание устройства Тензиометр марки BZY-3B

3. Измерения проводятся в следующим порядке:

1) включить прибор и прогреть его в течение 30 минут.

2) провести калибровку прибора путем использования эталонного веса и установки показания прибора на отметку 400.

3) после выполнения процесса калибровки платиновую пластину промыть дистиллированной водой. После чего прокалить ее в пламени спиртовой горелки пока она не станет красноватой 20-30 секунд.

4) прокаленную пластину охладить до комнатной температуры, подвесив ее на крючок прибора, не более 5 минут во избежание абсорбирования влаги окружающей среды.

5) предварительно вымытую и высушенную чашку Петри заполнить измеряемым образцом и поставить в лоток (5). Закрыть верх прибора акриловой крышкой.

6) нажатием клавиши обнулить показания прибора.

7) повернув ручку подъема платформы на 180 градусов (14), поднять лоток (5), убедившись, что пластина не касается поверхности испытуемого образца в чашке Петри.

8) затем медленно вращая гайку (6), поднять лоток к платиновой пластине до ее погружения.

9) затем вращая гайку (6) в обратную сторону, опустить платформу, добиваясь поднятия пластины из образца. Момент отрыва пластины с поверхности жидкости автоматически фиксируется прибором и отражается на панели прибора.

10) операцию повторить трижды.

11) после окончания измерений платиновую пластину промыть этиловым спиртом, дистиллированной водой и прокалить в пламени спиртовой горелки.

4. Согласно этому методу измеряется поверхностное натяжение хердеров миллиньютон на метр.

5. Чем ниже поверхностное натяжение хердера, тем больше толщина нефтяного пятна, обработанного хердером, и имеется определенный период сохраняемости размеров пятна, который составлять 30 минут для осуществления дальнейших действий по сжиганию нефти, например, тем эффективнее хердер.

6. Для того, чтобы определить, какое количество хердера требуется для его использования, проводится определение поверхностного натяжения воды при добавлении в нее различного количества хердера. Определяется количество чистого хердера или разбавленного полярным растворителем (например, этиловый или бутиловый спирт), при котором поверхностное натяжение держится на уровне поверхностного натяжения чистого хердера.

_________________________

[1]Поверхностное и межфазное натяжение. Краевой угол смачивания. – Материалы компании ТИРИТ. http://www.tatcp.ru/upload/tirit/22.pdf