Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің "Өртті сөндіруді ұйымдастыру ережесін бекіту туралы" 2017 жылғы 26 маусымдағы № 446 бұйрыққа өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2023 жылғы 13 наурыздағы № 109 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 20 наурызда № 32106 болып тіркелді

      БҰЙЫРАМЫН:

      1. "Өрттерді сөндіруді ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2017 жылғы 26 маусымдағы № 446 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15430 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген өрттерді сөндіруді ұйымдастыру Қағидаларында:

      3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. Негізгі тапсырманы орындау үшін бөлімшелердің жеке құрамы мына құралдарды пайдаланады:

      өрт сөндіру және авариялық-құтқару автомобильдері, оның ішінде өрт сөндіру мақсаттарына бейімделген автомобильдер;

      өрт сөндіру жабдықтары;

      құралдар – саймандар (механикаландырылған және механикаландырылмаған);

      байланыс және жарықтандыру құралдары;

      тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдары (бұдан әрі – ТОЖКҚ);

      өрт сөндіргіш заттар;

      ғимараттар мен құрылыстарды өртке қарсы қорғау жүйелері;

      өртке қарсы сумен жабдықтау көздері (табиғи және жасанды су айдындары, ішкі және сыртқы су құбыры);

      зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетуге арналған құралдар мен жабдықтар.";

      4-тармақ:

      мынадай мазмұндағы 7-1) тармақшамен толықтырылсын:

      "7-1) дамыған өрт-белгіленген кеңістік (тік, көлденең, конструкциялар жазықтығы) шегінде барлық жанғыш беттердің өртке толық қатысу кезеңі);";

      мынадай мазмұндағы 18-1) тармақшамен толықтырылсын:

      "18-1) қарауылдау-өртті қарауылдауға өртті жою (оқшаулау) сатысында анықталмаған жасырын ошақтардан өрттің қайта басталуын болдырмау мақсатында өрт шарпыған алаңды үздіксіз немесе мерзімді қарап – тексеруден тұратын жұмыстар жатады;";

      мынадай мазмұндағы 47-1) және 47-2) тармақшалармен толықтырылсын:

      "47-1) өрт мотоциклі – медициналық жиынтықпен, авариялық-құтқару құралдарымен, өртті сөндіруге, авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге және зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетуге арналған жабдықтармен арнайы жарақтандырылған мотоцикл;

      47-2) өрттің дамуын тежеу – уақыт пен кеңістікте параметрлердің одан әрі өзгеруін болдырмау мақсатында өрт ошағына өрт сөндіргіш құралдармен әсер ету;";

      6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "6. Өрттерді сөндіру бойынша іс-әрекеттер өрт сөндіру тактикасына, өрт сөндіру кезінде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша қағидалардың талаптарына сәйкес орындалады және жоғары психологиялық және дене жүктемесі, кәсіби тәуекел, сөндіруге қатысушылардың өмірі мен денсаулығына тікелей қауіп төнген жағдайларда жүргізілуі мүмкін. Қойылған міндеттердің орындалуы осы Қағидаларға-Қағидаларға 1-қосымшада көрсетілген есептеу табеліне сәйкес орындалады.";

      8-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "8. Шақыруларды қабылдауды және өңдеуді белгіленген тәртіппен күштер мен құралдарды жедел басқару орталығының (бұдан әрі – КҚЖБО), байланыс пунктінің өртке қарсы қызмет бөлімінің (бұдан әрі – ББП) кезекші диспетчері (радиотелефонист) жүзеге асырады және оған мыналар кіреді:

      ақпаратты қабылдау және тіркеу;

      алынған ақпаратты бағалау және шығу кестесінде (күштер мен құралдарды жұмылдыру жоспарында) көзделген күштер мен құралдарды шақыру орнына жіберу туралы шешім қабылдау;

      "дабыл" сигналын беру немесе өрт сөндіру бөлімін (бекетін), құтқару бөлімшесін радиостанция бойынша не басқа да қолда бар байланыс құралдары бойынша шығару;

      қарауылды басқаратын лауазымды адамға немесе кезекші ауысым (бұдан әрі – қарауыл бастығына (аға инженер), осы Қағидаларға-Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес өртке ӨСБ (МӨСБ) кезекші қарауылының шығуына жолдама тапсыру (беру), сондай-ақ өрт сөндіру жедел жоспары мен карточкаларын, болған жағдайда беру;

      лауазымды адамдарды шақыру (өрт) объектісі туралы қолда бар ақпаратпен қамтамасыз ету.";

      16-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "16. Бас өрт сөндіру автомобилінің жүру жолында мәжбүрлі тоқтаған кезде, одан кейінгі автомобильдер тоқтайды және одан әрі жүру қарауыл бастығының (аға инженердің) нұсқауы бойынша ғана жалғасады. Екінші немесе одан кейінгі өрт сөндіру автомобильдері мәжбүрлі тоқтаған кезде қалғандары тоқтаусыз шақыру (өрт) орнына қарай жүруді жалғастырады. Жүруді тоқтатқан өрт сөндіру автомобиліндегі аға бастық болған оқиға туралы дереу кезекші диспетчерге хабарлайды.

      Қарауыл бөлімшесінің шақыру (өрт) орнына өз бетінше барған және өрт сөндіру автомобилін мәжбүрлі тоқтатқан кезде қарауыл бастығы (аға инженер), бөлімше командирі болған оқиға туралы кезекші диспетчерге хабарлайды және жеке құрамды және өрт-техникалық жарақты (бұдан әрі-ӨТЖ) шақыру (өрт) орнына жеткізу жөнінде шаралар қабылдайды, ақауды жою үшін өрт автомобилін басқарған лауазымдық тұлға жүзеге асырады.

      Өрт мотоциклдерін шақыру орнына (өртке) бару кезінде және өрт мотоциклінің ақаулығына байланысты мәжбүрлі тоқтаған кезде өрт сөндіруші-құтқарушы-мотоциклші болған оқиға туралы гарнизон диспетчеріне баяндайды. Екінші өрт мотоциклі тоқтамай, шақыру (өрт) орнына қарай жүруді жалғастырады.";

      26-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "26. Барлауды өрт сөндіру жетекшісі (бұдан әрі – ӨСЖ) және оның тапсырмасы бойынша басқа адамдар басқарады.

      Барлауды әрбір командир және өрт сөндіруге қатысушы өзінің жұмыс учаскесінде жүргізеді, шақыру орнынан алғашқы ақпаратты ӨСЖ келгенге дейін, өрт сөндіруші-құтқарушы-мотоциклшілер береді.";

      32-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "32. Барлау жүргізетін жеке құрамға:

      Қолда бар техникалық құралдарды, құжаттамаларды, ғимараттардың құрылымдық ерекшеліктері мен жобаларын, өндірістің технологиялық процесі мен жабдықтарын білетін адамдардан мәліметтерін пайдалануы;

      мүмкіндігінше барлауды жүргізудің ең қысқа жолдарын пайдаланыңыз;

      адамдарға тікелей қауіп төнген жағдайда оларды құтқару жұмыстарын жүргізу;

      зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету;

      барлаумен бір мезгілде барлық қолжетімді құралдармен от пен түтіннің таралуын шектеу, оны сөндіру және мүлікті қорғау жөнінде шаралар қабылдау;

      от пен түтіннің ықтимал таралу жолдарында орналасқан үй-жайларды ашу және тексеру;

      қауіпсіздік техникасының талаптарын және ТОЖҚҚ-да жұмыс істеу қағидаларын сақтау;

      ӨСЖ (өртте жедел штабқа) барлау нәтижелерін және оның барысында алынған ақпаратты уақтылы баяндау.";

      34-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "34. Барлау жүргізу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында:

      өзімен бірге құтқару және өзін-өзі құтқару құралдары, конструкцияларды ашу және бөлшектеу үшін қажетті құрал, жарықтандыру аспаптары, байланыс құралдары, ТОЖҚҚ, икемді байлам, бағыттаушы арқан, сөндіру құралдары, құтқару қалпақшасы, қозғалмайтын жай-күй сигнализаторы болуы қажет.";

      56-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "56. Күштер мен құралдарды өрістету кезінде өрт сөндіру автомобильдері мен ӨТЖ мынадай етіп орналастырылады:

      келетін күштер мен құралдарды орналастыруға кедергі жасамаңыз;

      қажетті учаскелерде күштер мен құралдардың жылдам шоғырлануын қамтамасыз ету;

      жеңқұбыр сызықтарының сақталуын қамтамасыз ету өрт болған жерге жақын көше қозғалысына кедергі келтірмеу;

      өрт сөндіру автомобильдері мен ӨТЖ-ның өрттің қауіпті факторларымен зақымдануына жол бермеу;

      резервтік автомобильдердің тұрақ орнын және кедергісіз өтуін қамтамасыз ету.";

      63-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "63. Берілетін өрт – сөндіргішті таңдау заттың физика-химиялық қасиеттеріне қарай анықталады, жанғыш, алға қойған мақсаттарға қолданылатын тәсілімен жануды тоқтату және басқа жағдаймен айқындалады, олар осы Қағидаларға-Қағидаларға 3-қосымшада келтірілген.";

      86-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "86. Арнайы жұмыстарға мыналар жатады:

      өрт байланысын ұйымдастыру;

      шақыру (өрт) орнын жарықтандыру;

      конструкцияларды үйінділерді ашу және бөлшектеу;

      биіктікке көтерілу (түсу);

      қорғау іс-шараларын орындау;

      зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету;

      техникалық құралдардың жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру.";

      107-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "107. 380 Вольт және одан жоғары кернеудегі электр желілері мен қондырғыларды энергия қызметінің (энергия қадағалау) өкілдері ажыратады, кернеуі 380 Вольттан жоғары электр қондырғыларында өрттерді сөндіруге осы Қағидаларға-Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес белгіленген тәртіппен жазбаша рұқсатты ресімдей отырып, оларды ажырату және жерге қосу жөніндегі операцияларды орындағаннан кейін ғана кіріседі.

      Қажет болған жағдайларда, желіні басқа тәсілдермен ажырату мүмкін болмаған кезде фазалық кернеуі 220 Вольттан жоғары емес электр сымдарын кесу арқылы ажыратуға жол беріледі. Егер электр сымдары мен өзге де ток өткізетін элементтер:

      өртті сөндіруге қатысушылар үшін қауіпті;

      жаңа өрт ошақтарының пайда болу қаупін тудыр;

      өртті сөндіру бойынша іс-қимылдарды жүргізуге кедергі келтірген жағдайларда ажыратуды жеке құрам ӨСЖ нұсқауы бойынша жүргізеді.";

      111-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "111. Өрт орнында күштер мен құрадарды жинау:

      жеке құрамның болуын тексеруді;

      тізімдемеге сәйкес жабдықтар мен ӨТЖ жиынтығын жинау және тексеруді;

      өрт сөндіру автомобильдерінде жабдықтар мен ӨТЖ орналастыру және бекітуді;

      пайдаланылатын сыртқы өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерін қауіпсіз күйге келтіру жөнінде шаралар қабылдауды көздейді.

      Өрт орнында күштер мен құралдарды жинауды аяқтау және олардың әзірлігі туралы бөлімшелерге оралуға қарауыл бастығы (аға инженер), өрт сөндіруші-құтқарушы-мотоциклші немесе бөлімше командирі ӨСБ-ге және (немесе) гарнизон диспетчеріне баяндайды.";

      127-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "127. Жедел штабтың негізгі міндеттері:

      өрттегі жағдай туралы деректерді жинау, өңдеу және талдау, ӨСБ мен гарнизонның кезекші диспетчеріне қажетті ақпаратты беру;

      күштер мен құралдарға қажеттілікті анықтау, ӨСЖ үшін тиісті ұсыныстар дайындау;

      қойылған міндеттердің орындалуын бақылауды қамтамасыз ету;

      өртті сөндіру бойынша іс-қимылдарды дайындауды ұйымдастыру және жүргізуді қамтамасыз ету;

      өрттегі күштер мен құралдарды есепке алу, оларды учаскелерде (секторларда) орналастыру, осы Қағидаларға-Қағидаларға 5, 6, 7 -қосымшаларға сәйкес өкімдер мен ақпараттарды есепке алу журналын жүргізу;

      өртте күштер мен құралдар резервін құру;

      ГТКҚ жұмысын және өрттегі байланысты қамтамасыз ету;

      өртте жеке құрамның еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы жөніндегі іс-шараларды қамтамасыз ету;

      қажет болса, өрт болған жерді жарықтандыру;

      қаланың (елді мекеннің, объектінің) басқа қызметтерімен өзара іс-қимыл жасау;

      ұзақ өрт кезінде (үш сағаттан астам) тамақтану мен демалуды, төмен температурада жеке құрамды жылыту және жылу соққысынан қорғауды ұйымдастыру;

      өртте жұмыс істейтін бөлімшелерді материалдық-техникалық қамтамасыз ету;

      өртті сөндіруге қатысатын күштер мен құралдардың әзірлігін қолдау жөніндегі шараларды іске асыру болып табылады.";

      129, 130, 131-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "129. ӨСБ өртте жұмыс істеген кезде жедел штабтың құрамына кіретін және байланысшылардың осы Қағидаларға 8-қосымшаға сәйкес жеңқұбырлық таңғыштары болуы қажет.

      130. Осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес жеке құрамның өрт дулығаларында айырым белгілері көрсетіледі.

      131. Жедел штабтың құжаттамасын жүргізу, өрт сипаттамаларын дайындау кезінде осы Қағидаларға 10-қосымшаға және жол берілетін терминдердің қықартуларына сәйкес шартты белгілер қолданылады.";

      134-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "134. ӨСБ:

      барлау жүргізуі және өрттегі жағдайды бағалауы;

      қолдағы бар күштер мен құралдарды қолдана отырып, адамдарды құтқаруды жедел ұйымдастырып, оны жеке басқаруы, үрейді болдырмауы;

      осы Қағидаларға 11-қосымшасына сәйкес шешуші бағытты, күштер мен құралдардың қажетті санын, өрттегі іс-қимылдардың тәсілдері мен әдістерін айқындауы;

      бөлімшелерге тапсырма беруі, олардың өзара іс-қимылын ұйымдастыруы және қойылған міндеттердің орындалуын қамтамасыз етуі;

      өрттегі жағдайдың өзгеруін үнемі бақылауы және тиісті шешім қабылдауы;

      өрт болған жерге келген кезде, оның сырт көріністері бойынша ҚҚЖБО (ББП) ақпарат беруі;

      шешім қабылдағаннан және бұйрық берілгеннен кейін диспетчерге тікелей өзі немесе жедел өрт сөндіру штабы арқылы өрт сөндіру объектісінің мекенжайы, оның жедел-тактикалық сипаттамасы, не жанып жатқандығы (немесе жанғандығы), өрттің ауданы, адамдардың өміріне қатердің болуы мен өрттің өршу қаупі туралы, іс-қимылға қандай күштер мен құралдар енгізілгендігі, қосымша күштер мен құралдардың қажеттілігін хабарлауы;

      бұдан әрі ҚҚЖБО (ББП) тұрақты байланыс ұстап, қабылдаған шешімдер және өрттегі жағдайдың ахуалы туралы мерзім мерзіммен хабарлауы;

      қосымша күштер мен құралдарды біруақытта шақыру және олардың кездесуін ұйымдастыруы;

      өртке аға лауазымды тұлға келген соң жағдайды, өрт сөндіру жөнінде қабылдған шешімдер туралы, өрт орнында қандай күштер мен құралдардың барын, іс-қимылға енгізгендігін, қосымша шақырылған туралы баяндауы;

      жағдайға байланысты өрттегі жедел штабты ұйымдастыруы және олардың орналасу орнын айқындауы;

      жедел өрт сөндіру штабына өрттегі жағдай, жұмылдырылған күштер мен құралдар, олардың орналасуы және бұрын қабылданған шешімдер туралы хабарлама беруі;

      өздерінің орналасқан орны туралы жедел штабты хабардар етуі және оларды барлық қабылданған шешімдер туралы хабарлауы;

      тікелей немесе жедел өрт сөндіру штабы арқылы өрттегі жауынгерлік іс-қимылдармен қамтамасыз етуі;

      еңбекті қорғау мен техника қауіпсіздігінің қағидалары талаптарының орындалуын қамтамасыз етуі, өрт сөндіруге қатысушыларға олардың өмірі мен денсаулығына қауіп туындағандығы туралы ақпарат жеткізуі;

      аға басшы құрам арасынан техника қауіпсіздігінің сақталуына жауапты тұлғаны тағайындауы;

      қажетіне қарай алғашқы көмек пунктін ұйымдастыруы;

      күштер мен құралдардың резервін құруы, жұмыс істеушілердің демалуына, жылынуына және құрғақ киім ауыстырып киюіне мүмкіндік беріп мерзім бойынша оларды ауыстыруы;

      өртке әртүрлі бағыттан күштер мен құралдар келген жағдайда, тыл бастығына жүріп тұру және байланыс құралдары бар көмекшілерді бөлуі;

      өрт сөндіру барысында жұмыстың қарқынын тоқтатпай су қорын тауысқан өрт сөндіру автоцистерналарына су құю мүмкіндігін пайдалануы;

      қажет болған жағдайда өртті сөндіруге тартылған қызметтермен (қоғамдық тәртіп сақтау, энергетикалық, су құбырының, газдың, медицинаның және т.б.) өзара іс-қимыл ұйымдастыруы, объектідегі инженер-техник қызметкерлерімен тұрақты байланыс ұстауы және объектінің нұсқамалары мен нұсқауларын ескере отырып, өрт сөндірудің тәсілі мен құралдары туралы шешім қабылдауы;

      осы Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес өрт туралы актіні толтыруы не оны толтыруды өрт орын алған шығу ауданындағы (объектідегі) өрт сөндіру бөлімін басқаратын аға бастыққа тапсыруы;

      оның шыққан негізгі орнын, артық бұзылудан сақтауы, өртке себеп болған заттарды анықтап сақтауы, шара қабылдауы, сондай-ақ өрт туралы акт жасауға қажетті мәліметтер жинауы, бұл үшін сынақ зертханасының анықтама қызметкерлерін қатыстыруы;

      өрттің жойылғанына өзінің көзін жеткізуі, сөндірілген өрт орнына бақылаудың қажеттілігі және ұзақтығын анықтауы (оның ішінде жану орнынан су құюы);

      эвакуациялауы, төгілген судан қорғау және құқық қорғау органдары қызметкерлері келгенге дейін эвакуацияланған материалдық құндылықтарды күзету шараларын қабылдауы қажет.";

      152-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "152. Өртті сөндіруге тікелей қатысатын өртке қарсы қызмет гарнизоны бөлімшелері мен басқару органдарының жеке құрамы, мемлекеттік емес өртке қарсы құралымдар, ерікті өртке қарсы құралымдар, халық, ішкі істер органдарының әскери бөлімдері мен бөлімшелері өрт сөндіруге қатысушы болып табылады.";

      154-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "154. Өртті сөндіруге қатысушылар белгіленген тәртіппен мынадай негізгі мамандықтар бойынша міндеттерді орындайды:

      өрт сөндіруші, (аға өрт сөндіруші);

      өрт сөндіруші-мотоциклші;

      өрт сөндіру автомобилінің жүргізушісі;

      бөлімше командирі;

      қарауыл бастығы (аға инженер).";

      157-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "157. Өрт сөндіру кезінде өрт сөндіруші:

      өрт сөндіру бойынша өз міндетін, сондай-ақ бөлімшенің міндетін білуі;

      командирлер және бастықтардың командалары мен бұйрықтарын сөзсіз, нақты және мерзімінде орындауы;

      командирдің рұқсатынсыз өз позициясын тастамауы;

      өз бөлімшесінің командирімен және өрт сөндірушілерімен байланыс ұстауы;

      өрт сөндіру бойынша міндетті орындау кезінде ақылға қонымды бастамашылық пен тапқырлық танытуы;

      адамдардың өміріне қауіпті байқаған жағдайда оларды ескерту және құтқаруға шара қабылдауы, ол жөнінде бөлімше командиріне баяндауы;

      зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетуі;

      ӨТЖ дұрыстығын қадағалауы және оны ұқыпты ұстауы;

      еңбек қауіпсіздігі және оны қорғау бойынша қағидаларды сақтауы;

      жұмыс аяқталуы бойынша бекітілген ӨТЖ барын тексеру, нәтижелерін бөлімше командиріне баяндауы қажет.";

      166-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "166. Өрт сөндіруші-құтқарушы өртті сөндіру барысында бөлімшенің жеке құрамы арасында белгіленген жұмыстарды орындайды.";

      мынадай мазмұндағы 2-1-параграфпен толықтырылсын:

      "2-1-Параграф. Өрт сөндіруші-құтқарушы-мотоциклші.

      166-1. Өрт сөндіруші-құтқарушы-мотоциклші дербес тактикалық бірлік болып табылады және бастапқы кезеңде өрттерді сөндіру үшін жаңғыртылған.

      166-2. Оның негізгі міндеті:

      шақыру орнына қысқа мерзімде келу, барлау жүргізу, жағдайды бағалау, бұл қосымша күштер мен құралдарды тартпауға мүмкіндік береді;

      өрт, жол-көлік оқиғасы кезінде зардап шеккендерге құтқару немесе алғашқы көмек көрсету;

      өртті оның дамуының бастапқы сатысында жою немесе гарнизонның негізгі күштері мен құралдары келгенге дейін оны тежеу, оның ішінде электр қондырғыларындағы өртті кернеумен жою;

      166-3. Өрт сөндіруші-құтқарушы-мотоциклшіге:

      барлау жүргізу және өрттегі жағдайды бағалау;

      өрт орнына келгеннен кейін оның сыртқы белгілері бойынша өрт объектісінің мекенжайын ҚКЖБО-ға (ББП) ақпарат беру, оның жедел-тактикалық сипаттамасы, жанып жатқан (немесе өртенген), өрттің ауданы, адамдардың өміріне қауіп төніп тұр ма және өрттің пайда болу қаупі бар ма, күштер мен құралдарды қосымша тарту қажеттілігі бар ма;

      адамдарды құтқаруды дереу ұйымдастыру және жеке басқару, дүрбелеңнің алдын алу;

      өрттегі жағдайдың өзгеруін үнемі қадағалап, тиісті шешімдер қабылдау;

      аға лауазымды адам келгенге дейін қабылданған шешімдер туралы және өрттегі жағдай туралы мерзімді түрде хабарлау;

      аға лауазымды адам өртке келген соң, қосымша қандай күштер мен құралдар шақырылғаны туралы баяндау;

      баяндамадан кейін аға лауазымды тұлғаға (ӨСБ) бағынады және осы Қағидалардың 157-163-тармақтарын басшылыққа алуы қажет.

      175-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "175. Шақыру орнына (өртке) жол жүру кезінде қарауыл бастығы (аға инженер):

      қозғалыстың оңтайлы бағдарын анықтау, жүргізушінің гарнизон бастығы белгілеген қозғалыс жылдамдығы мен жол қозғалысы ережелерінің жол жүрісі қағидалары 2014 жылғы 13 қарашадағы №1196 талаптарын сақтауын қамтамасыз ету;

      өрт сөндірудің жедел құжаттамасымен (жедел жоспарлар, карточкалар, су көздерінің планшеттерімен және т.б.) танысу;

      радиостанция арқылы өрт орнынан ҚҚЖБО (ББП) ақпаратын үнемі тыңдау;

      жолда тоқтауға мәжбүр болған кезде осы Қағидалардың 19-тармағын басшылыққа алу қажет.";

      197-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "197. Күшті әсер ететін улы заттар (бұдан әрі - КӘУЗ) бар өрттерді сөндіру кезінде:

      объектінің әкімшілігімен және тиісті қызметпен бірге объектідегі химиялық жағдайды бағалау, КӘУЗ-дің атын, мөлшерін, залалдану ошағының шекарасын, таралу жолдарын (бұлттың биіктігін, енін), атмосфераға таралу мөлшерін анықтау, жеке құрамның залалданған учаскеде қанша уақыт болуға болатынын және өрт сөндіргіш заттарды таңдау;

      өрттің көлемі мен жұмыс істейтін бөлімшелердің санына қарамастан өртте жедел штаб құру, жағдайды жедел айқындау және өрт сөндіру мәселелері бойынша кеңес алу үшін оның құрамына объектінің бас мамандарын, химиктерін енгізу;

      алғашқы көмек көрсету пунктін ұйымдастыру;

      улы газдардың таралу аймағын тоқтату, керекті мөлшерде су шашатын өрт оқпандарын пайдалану;

      өрт сөндіру автомобильдерін орналастырғанда оларды залалданған аймаққа түсірмеу;

      залалданған аймақтағы өртті сөндіруге жеке құрамның аз санын қатыстырып, оларды жеке қорғану құралдарымен қамтамасыз ету;

      судың белгіленген жерге ағуын ұйымдастыру және адамдар мен малдардың уланған сумен улануының алдын алуға байланысты шаралар қабылдау;

      залалдануы ықтимал орындардан адамдарды эвакуациялау, азаматтық қорғау органдары, полиция және әскери қызметшілерді тартып, жақын орналасқан тұрғын үйлерден, елді мекендерден тұрғындарды эвакуациялауды жүргізу қажет.

      КӘУЗ шығарындысын (төгіндісін) шектеу және тоқтату, химиялық зақымдануды оқшаулау, топырақ пен су көздерінің зақымдануын болдырмау бойынша шаралар:

      КӘУЗ шығарындысын шектеу және тоқтата тұру құбыр өткізгіштердегі крандар мен ысырмаларды жабу, магистралдардағы, сыйымдылықтардағы ойықтарды бандаждардың, қамыттардың, ысырмалардың көмегімен бекіту, сұйықтықты авариялық сыйымдылықтан қосалқы сыйымдылыққа ауыстырып құю арқылы жүзеге асырылады. Бұл жұмыстар тасымалдау кезінде авариялық жабдыққа немесе КӘУЗ бар жабдықтарға қызмет көрсететін өнеркәсіп мамандарының басшылығымен және олардың тікелей қатысуымен жүзеге асырылады;

      булану ауданын азайту мақсатында белгілі бір орыннан ағындыны шектеу төгілген заттың орнын қазып, оның жолына кедергі келтірумен, КӘУЗ табиғи тереңдікке (шұңқырлар, орлар, кюветтер) жинаумен, арнайы қақпандарды (шұңқырлар, қазбалар) жабдықтаумен жүзеге асырылады.

      Булану жылдамдығын төмендету және оның таралуын шектеу үшін мынадай тәсілдер қолданылады:

      су бүркемесінің көмегімен КӘУЗ бу-газ қоспасын оқшаулау (сіңіру);

      сұйық КӘУЗ шашыраңқы адсорбцион материалдарының (топырақ, құм, керамзит) қабатымен сіңіру;

      сұйық КӘУЗ сумен немесе бейтарап заттардың ерітіндісімен оқшаулау;

      химиялық белсенді реагенттердің ерітінділерімен газсыздандыру (бейтараптау);

      бу-газ қоспасының таралуын шектеу мақсатында оны оқшаулау (сіңіру) КӘУЗ қозғалыс бағытында ұсақ дисперсиялық су бүркеу арқылы жүргізілуі мүмкін. КӘУЗ бейтараптандыру үшін суға бейтараптаушы заттар қосылуы мүмкін.

      Ұсақ дисперсиялық су бүркемелері кемінде 0,8 МПа су ағысының қысымын қамтамасыз ететін өрт сөндіру мотопомпаларының көмегімен жүзеге асыралады. Қысым төмен болған жағдайда КӘУЗ бу-газ фазасын сіңіре (байланыстыра) алатын су тамшысының қажетті дисперсіне жетпейді.

      КӘУЗ сұйық фазасын шашыраңқы адсорбенттердің қабатымен сіңіру материалды тікелей сұйықтыққа себумен (қаусырумен) жүзеге асыруы мүмкін. Бұл ретте адсорбент қабаты кемінде 10-15 см болуы керек. Ластанған шашыраңқы материал мен топырақтың үстіңгі қабаты (КӘУЗ сору тереңдігінде) қажет болған жағдайда одан әрі газсыздандырумен (бейтараптандырумен) орнына бұру үшін арнайы сыйымдылықтарға жиналады.

      КӘУЗ сұйық фазасын көбікпен оқшаулау олардың булануын азайту мақсатында жүзеге асырылады. Сонымен қатар, көбікке газсыздандыру (бейтараптау) қоспалары (авариялық карточкаларда реттеледі) қосылуы мүмкін. Бұлар реакцияға түскенде уытты емес немесе аз ұшатын заттар түзеді. Олардың сұйық КӘУЗ көбігі мен қабаттарын алу үшін көбік генераторлары қолданылады. Улы затарды бұлай оқшаулау тәсілі өте тиімді және үлкен аудандарда техникалық құралдар саны жеткілікті болғанда қолданылуы мүмкін.

      Жинақы ағыс концентратты қышқылдарды, тотықтырғыштар мен сумен әсер ететін өзге де заттарды бейтараптандыру үшін пайдаланылады.

      Өрттен кейiн, залалдану аймағында жұмыс iстеген жеке құрамды санитарлық тазартудан, медициналық куәландырудан өткiзудi, жауынгерлiк киiмдерге, өрт сөндіру автомобильдерін және ӨТЖ-ға дегазация жүргiзудi ұйымдастыру қажет.";

      199-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "199. Жарылғыш заттар (бұдан әрі – ЖЗ) және оқ-дәрілері бар объектілерде өртті сөндіру кезінде өртті сөндіру жетекшісіне:

      келгеннен кейін объект өкілдерімен бірлесіп қауіпті факторлардың түрін, қауіпті аймақтың болуы мен мөлшерін, ЖЗ орналасқан жері мен санын, сондай-ақ оларды эвакуациялау тәсілдерін, технологиялық жабдықтар мен өрт сөндіру қондырғыларының жай-күйін белгілеу, жарамды өрт сөндіру қондырғыларын іске қосу;

      жеке қорғаныс құралдарын (дулыға, сауыт-сайман), байланыс құралдарын, шынжыр табанды өрт техникасын (бар болса) пайдалана отырып, өртті сөндіруге тартылған күштер мен құралдардың жеке құрамын тарту;

      қауіпті аймақта жұмыс істейтіндерді жылдам құлақтандыру үшін бірыңғай қауіп сигналын орнату, жарылыс қаупі болған жағдайда өртті сөндіруге қатысушыларды жалпы эвакуациялауға дереу кірісу;

      қауіпті аймақ шегінде жинақы ағындардың соққысынан жарылысқа ЖЗ сезімталдығының дәрежесін ескере отырып, лафеттік оқпандарды қоса алғанда, үлкен су шығысы бар өрт оқпандарын қолданысқа енгізу;

      қираған ғимараттың (құрылыстың) жанында авариялық коммуналдық-энергетикалық желілерді жабу, суды айдау немесе алып шығу, жану ошақтарын оқшаулау немесе жою;

      қолда бар техникалық құралдарды қолдана отырып, құлау қаупі бар құрылыс конструкцияларын нығайту немесе жою;

      газдалған үй-жайларда жұмыс істегенде ұшқын тудыратын құрал-сайманды қолдануға болмайды, электр желілерін токтан ажырату керек, жарықтандыру үшін тек аккумуляторлық шамдарды пайдалану керек;

      қауіпті учаскелер қоршалуы немесе белгіленуі тиіс;

      Қорғаныс министрлігінің, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің объектілерінде өрт болған кезде екі жақты келісімдер басшылыққа алынсын.";

      211-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "211. ӨСБ ауруханасында өртті сөндіру кезінде:

      барлау деректері мен қызмет көрсетуші персоналдың ұсынымдарын, қалыптасқан жағдайды, науқастарды сәтті эвакуациялауға оның қаншалықты әсер етуі мүмкін екендігін жан-жақты бағалау;

      медициналық персоналмен бірлесіп науқастарды эвакуациялауды ұйымдастыру;

      қызмет көрсетуші персоналдың консультацияларын ескере отырып, әсіресе перзентханаларда, жүйке-психиатриялық және инфекциялық емдеу мекемелерінде жеке құрамның жұмысы кезінде дүрбелеңнің алдын алу шараларын қабылдау;

      дәрі-дәрмек қоймаларын, дәріханаларды, фармацевтикалық бөлімшелерді және емдеу кабинеттерінің жабдықтарын төгілетін судан қорғауды қамтамасыз ету;

      жұқпалы аурулар бөлімшелерінде өртті жойғаннан кейін медициналық персоналдың нұсқауларын басшылыққа ала отырып, өрт сөндіру бөлімшелерінің жеке құрамын санитарлық өңдеуді ұйымдастыру.";

      213-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "213. ӨСБ мектепке дейінгі ұйымдарда және орта білім беру ұйымдарында өртті сөндіру кезінде қажет:

      балалардың, қызметкерлердің саны мен жасын анықтау;

      ықтимал дүрбелеңнің алдын алу, білім беру ұйымының қызметкерлерімен бірлесіп балаларды, ең алдымен кіші жастағы балаларды жинау орындарына және арнайы жабдықталған орындарға (бар болса) жоспарлы және жылдам эвакуациялауды ұйымдастыру;

      бірінші кезекте түтінге ұшыраған мектепке дейінгі ұйымдардың, мектептердің негізгі және қосалқы үй-жайларын тексеру. Балалармен сабаққа арналған жас топтық үй-жайларды (қабылдау бөлмесі, топтық, жатын бөлме, дәретхана), мамандандырылған үй-жайларды (музыка, спорт залдары, ойын залдары), ілеспе үй-жайларды (медициналық, ас блогы, кір жуатын орын, қоймалар, қосалқы үй-жайлар), шкафтарды, кереуеттерді және олардың астында, перделер мен жиһаздардың артында балалар бар-жоғын мұқият тексеру;

      бағалы жабдықты қорғауды немесе эвакуациялауды қамтамасыз ету;

      білім беру ұйымының басшыларынан тәрбиеленушілерді/білім алушыларды шақыруды жүргізуді талап ету;

      балаларды қызмет көрсетуші персоналмен бірлесіп эвакуациялауды жүргізу;

      адамдардың үй-жайларда қалмағанын тексеру.";

      231 және 232-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

      "231. Үлкен аудандардағы өрттерде мүмкін:

      өрттің бос жерлерге, шатыр материалдарына, жабындардың төменгі беттеріне тез және жасырын таралуы және көп түтін шығару;

      ашу бойынша көп еңбекті қажет ететін жұмыстарды жүргізу;

      ғимараттың сыртқы кіреберістерінен өрт ошақтарының үлкен қашықтығы;

      құрылыс конструкцияларының құлауы.

      232. Үлкен аудан жабындарында өрт сөндiру кезiнде ӨСБ:

      үлкен алаңды жабындарда өртті сөндіру кезінде, өрт сөндіру оқпандарын сөндіруге және қорғауға екі бағытта беру қажет: ғимараттың ішіне және жабынға;

      жануды жоюға төменнен стационарлық және тасымалды лафетті оқпандармен, сондай-ақ өрт сөндіргіш заттарды көп шығындайтын қол оқпандармен;

      өрт сөндіру кезінде өрт сөндіру құралдарын енгізумен, бір мезгілде терезелердің немесе жарық шамдарының жоғарғы бөліктерін ашып, түтін шығаруды ұйымдастыру;

      ішкі өрт крандары және құрғақ құбырлардың болуы мен пайдалану мүмкіндігін анықтау;

      өрттің тез таралуы кезінде жабында үзіктер жасау;

      бастапқы шекара ретінде отқа төзімді аймақтарды, өртке қарсы қабырғаларды қолдану, осы пункттерде өрт оқпандарының қажетті санын шоғырландыру;

      сөндіру процесінде жабын конструкцияларының беріктігіне тұрақты бақылау орнату, жеке құрамды қауіп туралы ескерту, сондай-ақ жабынға және оның астына жеке құрамның шамадан тыс жиналуына жол бермеу қажет.".

      253-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "Газ сақтау объектілерінде (газ толтыру станцияларында) өрттерді сөндіру кезінде:

      алау газдың жануынан қуатты жылулық сәуле шығару;

      төгілген конденсатын үстімен тез таралуы;

      "от шарының" пайда болуы;

      пайда болған газ-ауа қоспаларының жарылыстары;

      аппараттар мен құбырлардың деформациясы және жарылуы;

      төгілген сұйытылған газды және алауды бір мезгілде сөндірудің қиындығы.

      Өрттерді сөндіру бойынша іс-қимылдарды жүргізу кезінде:

      жанып жатқан және көршілес ыдыстарда (газгольдерлерде, резервуарларда) сақталатын газдың түрін, желдің бағытын, газ бұлтының таралу жолдарын және пайда болған газдану аймақтарының қауіптілік дәрежесін белгілеу;

      өртті сөндіру бойынша жұмыстарды орындау үшін жеке құрамның ең аз санын тарту, қауіпті аймаққа өрт сөндіру бөлімдерінің жеке құрамын, сөндірумен айналыспайтын объектінің қызмет көрсетуші персоналын жібермеу;

      осы мақсат үшін объектіні және арнаулы қызмет қызметкерлерін тарта отырып, ықтимал жарылыс радиусын ескере отырып, өрт орнын қауіпсіз қашықтықта қоршауды ұйымдастыру, қажет болған жағдайда адамдарды жақын маңдағы тұрғын үйлер мен объектілерден эвакуациялауды ұйымдастыру;

      бар болса жанып жатқан изотермиялық резервуарлардағы стационарлық суару жүйесінің жұмыс қабілеттілігін анықтау;

      резервуарлар тобының үйіндісінің биіктігі мен күйін анықтау;

      өртке қарсы су құбырындағы судың қысымын және су перделерін жасау үшін бүріккіш саптамалары бар лафет оқпандарын пайдалану үшін оны ұлғайту мүмкіндігін анықтау;

      объектінің өкілдерін жедел штаб құрамына енгізе отырып, құру;

      объектінің объекті авариялық қызметімен, қаланың газ қызметімен өзара іс-қимылды ұйымдастыру;

      объектінің объекті соңдай-ақ өрт күзетінің арнайы тағайындалған қызметкерлерінің жеке және көмегімен еңбекті қорғаудың қажетті талаптарының орындалуын қамтамасыз ету шараларын қабылдау;

      қажетті су шығынын қамтамасыз етуге, тыныс алу органдарын қорғау құралдарының болуына, күштер мен құралдар резервін орналастыруға және қалыптастыруға жауапты тыл бастығын тағайындау.";

      мынадай мазмұндағы 253-1-тармақпен толықтырылсын:

      "253-1. Оқшаулау жану СКГ үшін және өнімнің күйіп кетуіне қауіпсіз жағдай жасау үшін МӨҚҚ бөлімшелері қажет:

      шұғыл шараларды қабылдауға міндетті тоқтату бойынша берілген өнімнің жану, жабуға келтірілген құбырлар және айдау мүмкіндігінше өнім резервтік сыйымдылықтар;

      бұғаз аймағын шектеу;

      қысымдағы аппараттар мен құбырларды анықтау және олардың деформациясы мен жарылуын болдырмау үшін шаралар қабылдау;

      жанып жатқан көршілес резервуарлар мен басқа да сыйымдылықтар мен құрылыстарды қорғау үшін өрт оқпандары мен жүйелерін үздіксіз сумен жабдықтауды қамтамасыз ету, бекіту арматурасы мен фланецті қосылыстарды қорғауға ерекше назар аудару;

      объектінің стационарлық жүйелерін тарту;

      жел жағында төгілген және жанып жатқан газды өрт сөндіргіш ұнтақпен, төмен және орташа көбейтілген көбікпен сөндіруге;

      факельді жануы тасқынды өткен соң өрт сөндіргіш ұнтақтар таратылсын, газ-су ағындары, көбік, бүріккіш және жинақы су ағындары;

      бөшкелер мен техниканы жылу сәулесінен қорғау үшін жылу шағылыстыратын костюмдер мен су перделерін пайдалану;

      қорғалатын объектінің алдына жалын майданынан 1,5 м жақын емес су перделерін орнату (ағындарды беру жұмыс қысымы 0,6 МПа, көкжиекке 50° бұрышпен жүзеге асырылады);

      жауынгерлік міндеттерді орындау процесінде жоғары температура аймағында жеке құрамның ауысымдық жұмысын және суаруды ұйымдастыру;

      өрт қауіпті аймақтарда техниканың жұмыс істеуіне жол бермей, газдану аймақтарының шекараларын айқындау. Жедел штабтың өкімі бойынша ғана қауіпті аймақтарда қозғалуға жол бере отырып, белгілер мен бекеттерді орнатуды ұйымдастыру;

      күштер мен құралдардың резервін қауіпсіз қашықтықта орналастыру;

      мүмкіндігінше қызмет көрсетуші персоналдың көмегімен газдарды жанып жатқан және көршілес резервуарлардан бос резервуарларға ауыстыруды немесе резервуарлардағы қысымды төмендету мақсатында газды алауға шығаруды ұйымдастыру;

      резервуарларды босату кезінде инертті газдармен немесе бумен толтыруға, босатылған ыдыстарды оларды инертті газдармен немесе бумен толтырмай салқындатуға болмайды.

      СКГ - ны сөндіру кезінде резервуарларда судың көп шығыны бар қолмен өрт оқпандарын беру, жанып жатқан және көршілес ыдыстар мен құбырларды салқындату үшін стационарлық лафеттік қондырғылар мен суару жүйелерін пайдалану қажет. Мүмкіндігінше газдарды жанып жатқан және көршілес ыдыстардан бос ыдыстарға ауыстыруды қамтамасыз ету немесе ыдыстардағы қысымды төмендету мақсатында газды алауға шығару.

      Сыйымдылықтарды босату кезінде мүмкіндігінше оларды инертті газбен толтыру.";

      1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 және 8, - қосымшалар осы бұйрыққа сәйкес 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 және 8-қосымшаға жаңа редакцияда жазылсын;

      осы бұйрыққа 9, 10, 11, 12-қосымшаларға сәйкес 9, 10, 11 және 12-қосымшалармен толықтырылсын

      2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2), 3) және 4) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі 		Ю. Ильин

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ауыл шаруашылығы министрлігі


      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Оқу-ағарту министрлігі


      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Энергетика министрлігі


      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Қорғаныс министрлігі


      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ұлттық қауіпсіздік комитеті

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
1 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 1-қосымша

Автоцистернадағы бөлімшенің өрт сөндіру есептобының негізгі міндеттерінің шамамен тәбілі

Өрт сөндіру есептобының құрамы

Кезекшілікке түскен кезде қабылданатын өрт-техникалық жарақ

Бастапқы дабыл әрекеттері

Жұмыс кезінде есептоптың негізгі міндеттері

Бөлімше командирі

Алып жүретін радиостанцияны, бейнетіркегішті (экшн-камераны), электр шамдарды, планшетті және су көздерінің анықтамалығын, тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдары (бұдан әрі – ТОЖҚҚ), резервтік ТОЖҚҚ, құтқару арқанын, тасымалды және тасымалданатын мотопомпаларды, электр генераторларын, гидравликалық жетегі бар механикаландырылған құрал-саймандарды (сорғы станциялары, қайшылар, қысқыш және көтергіш құрылғылар, домкраттар), пневможетегі бар қабылдайды (пневмодомкраттар, баллондар).

Жауынгерлік киімдер мен құрал-жабдықтарды киеді, жолдама, жедел жоспар немесе карточка алады, жеке құрамның автомобильге отыруын қадағалайды, жүргізушінің жанындағы кабинаға отырады, мекенжайын жариялайды және шығуға команда береді, анықтамалық бойынша жақын су көздерінің орналасуын нақтылайды, бейнетіркегішті (экшн-камераны) қосады.

Адамдарды құтқару, өртті сөндіру және мүлікті эвакуациялау жөніндегі бөлімшенің жұмысына басшылық жасайды, барлау жүргізеді, газ-түтіннен қорғау қызметі (бұдан әрі – ГТҚҚ) буынын басқарады, өрт гидрантына автоцистернаны (бұдан әрі – АЦ) орнатады.

№ 1 өрт сөндіруші – құтқарушы (аға өрт сөндіруші-құтқарушы)

Барлық оқпан түрлерін, тасымалданатын лафеттік оқпанды, электр жетегі бар (электр ара), мото жетегі бар (бензинді кескіш, бензинмоторлы ара және т.б.) электр қорғау құралдарын (резеңке диэлектрлік қолғаптар, электр сымдарын кесетін оқшауланған тұтқасымен қайшылар, резеңке диэлектрлік галоштарды (ботылар), резеңке диэлектрлік кілемшелерді, тасымалданатын жерге тұйықтағыштар) қабылдайды, ТОЖКҚ.

Жауынгерлік киім мен құрал-жабдықты киеді, гараж есігін ашады, автомобильге сол жақтан отырады, оқпанды, құтқару арқанын, жеңқұбырлық кідірісті және шамды алады (түнде).

Магистральдық немесе жұмыс желісін салады, оқпанмен жұмыс істейді, адамдарды құтқару, конструкцияларды ашу және бөлшектеу жұмыстарын орындайды.

№ 2 өрт сөндіруші-құтқарушы

d-51, 66, 77 мм қысым жеңқұбырларын, жеңқұбыр кідірістерін және қысқыштарды қабылдайды. Жылу шағылыстыратын костюм, химиялық қорғау костюмі, "Л-1" үлгісіндегі жеңіл қорғаныш костюмі, құтқару жамылғысы, отқа төзімді кенеп, ТОЖҚҚ.

Жауынгерлік киім мен құрал-жабдықты киеді, гараж есігін ашады, көліктің оң жағына отырады, оқпан, шам (түнде) киеді және жеңқұбырлық кідірісті алады.

Магистральды немесе жұмыс желісін салады, оқпанмен жұмыс істейді. № 3 өрт сөндірушімен жылжымалы 3 иінді баспалдағын тасымалдайды және орнатады, электр сымдарын кесуге арналған құрал-саймандармен жұмыс істейді, адамдарды құтқару, конструкцияларды ашу және бөлшектеу жұмыстарын орындайды.

№ 3 өрт сөндіруші-құтқарушы

Барлық баспалдақтарды, қол механикаландырылмаған құрал-сайманды (багралар, сүймендер, балталар, аралар, күректер, шанышқылар, ілмек, шелек, "Бұзақы" сүймені, шелек, қайла, балға), жол шпагатын, қауіпсіздік бекетінің чемоданын (ілінісу-арқанын, ГТКҚ буындарының жұмысын есепке алу журналы, фонарь, сағат, сигнализаторлар және т. б.) қабылдайды, құтқару қалпақшасы, ТОЖҚҚ.

Ол жауынгерлік киім мен –құрал-жабдықты киіп, сол жақта екінші болып автомобильге отырады және оқпанды алады.

Магистральдық желіні салуға көмектеседі, № 2 өрт сөндірушімен тармақталуды орнатады, 3 иінді баспалдағын тасымалдайды және орнатады, қауіпсіздік бекетінде қалады, қарапайым құралдармен жұмыс істейді, конструкцияларды бөлшектейді, адамдарды эвакуациялайды, жұмыс орнын жарықтандырады, оқпанмен жұмыс істейді,

№ 4 өрт сөндіруші-құтқарушы

Сорғыш және қысымды-сорғыш жеңқұбырларын, сорғыш торын, су жинағышты, өрт гидранттардан (бұдан әрі - ӨГ) жұмыс істеу үшін ұзындығы 4,5 м d-77 мм қысымды жеңқұбырларын, өтпелі бастиектерді, өрт бағанасын, гидроэлеваторды, тармақталуды, гидранттарды ашуға арналған кілтін, ӨГ құдығының қақпағын ашуға арналған ілгекті, сорғыш жеңқұбырлары мен қысымды қосуға арналған кілттерді, жеңқұбырлық көпірлерді қабылдайды, ТОЖКҚ.

Жауынгерлік киім мен құрал-жабдықты киіп оң жақтағы екінші болып автомобильге отырады және жеңқұбыр кідірісін алады.

Жүргізушімен бірге көлікті су көзіне орнатады, магистральдық желі салады, тармақталуда жұмыс істейді, адамдарды құтқарады, конструкцияларды ашу және бөлшектеу бойынша жұмыстарды орындайды, жеңқұбырлық көпірлер орнатады, эжектор (гидроэлеватор) орнатады.

ПА жүргізуші- қызметкері (ПА аға жүргізуші- қызметкері, ПА жүргізу жөніндегі аға нұсқаушы)

Автомобильді (қозғалтқыш, қоректендіру, майлау, салқындату, ілінісу, электр жабдықтары, басқару механизмдері, қуат беру және жүріс бөлігі, шанақ, жақтау және өрік, өрт сорғысы жүйесі), жүргізуші құрал-сайманын, медициналық дәрі қобдишасын, автомобиль радиостанциясын, сүйреу кәбілін, дәнекерлеу шамын, аунауға қарсы тіректерді, авариялық тоқтату белгісін, жарықтандыру діңгектерін, қызмет көрсетуге арналған құрал-саймандар жиынтығы, жүргізушінің шағылыстыратын кеудешесі, бейнетіркегіш (экшн-камера), жанар-жағармай материалдары (бұдан әрі – ЖЖМ), су мен көбіктендіргіштің бар-жоғын, өрт сөндіргішті қабылдайды.

Автомобильге отырады, қозғалтқышты іске қосады, артқы көру айналары арқылы шығу кезінде кедергілердің жоқтығына көз жеткізеді, бейнетіркегішті (экшн-камера) қосады, бөлім командирінің (қарауыл бастығының, аға инженердің) нұсқауы бойынша гараждан шығады.

№ 4 өрт сөндірушімен автомобильді су көзіне орнатады, қозғалтқыштың жұмысын сорғыға ауыстырады, сорғыда жұмыс істейді, жеңқұбырға су (көбік түзгіш) үздіксіз жеткізілуін қамтамасыз етеді, өртте техникалық қызмет көрсетеді.

Өрт мотоцикліндегі өрт сөндіру есептобының негізгі міндеттерінің шамамен тәбілі

Өрт сөндіру есептобының құрамы

Кезекшілікке түскен кезде қабылданатын өрт-техникалық жарақ

Бастапқы дабыл әрекеттері

Жұмыс кезінде есептоптың негізгі міндеттері

№1 өрт сөндіруші- мотоциклист

Байланыс және сигнализация құралдарын, өрт сөндірудің аспалы қондырғыларын, гидравликалық авариялық-құтқару құралдарын, өрт сөндіргіштерді, алғашқы медициналық көмек дәрі қобдишасын, құтқару арқанын, балтаны, электр сымдарын кесуге арналған қайшыларды, "Бұзақы" сүймендерін, шамды, құтқару қалпағын, сигнал-дауыс зорайтқыш құрылғы (бұдан әрі – СДЗҚ), GPS-навигацияны, өрт мотоциклін және оған техникалық қызмет көрсету құрал-саймандарын қабылдайды.

Арнайы киім мен құрал-жабдықты киеді, шығу үшін жолдама алады, Өрт мотоцикліне отырады, қозғалтқышты іске қосады, бейнетіркегішті (экшн-камераны) қосады, №2 өрт мотоциклистің дайындығы бойынша гараждан шығады.

Өзімен бірге "Бұзақы" сүйменін, шамды, радиостанцияны және құтқару қалпағын алады. Аға лауазымды адамдар шақырту (өрт) орнына келгенге дейін адамдарды құтқару және эвакуациялау, өртті сөндіру және мүлікті эвакуациялау, жол көлік оқиғасында зардап шеккендерді блоктан шығару жөніндегі жұмысты басқарады және орындайды, барлау жүргізеді және жағдайды бағалайды, күштер мен құралдардың шешуші бағыты мен қажетті санын айқындайды, ақпаратты күштер мен құралдарды жедел басқару орталығына немесе байланыс пунктіне береді. Есіктерді ашу және конструкцияларды бөлшектеу жұмыстарын жүргізеді.

№2 өрт сөндіруші- мотоциклист

Арнайы киім мен құрал-жабдықты киеді, гараж есігін ашады, өрт мотоцикліне отырады, қозғалтқышты іске қосады, бейнетіркегіш (экшн-камера) қосады, дайындық туралы хабарлайды және №1 өрт мотоциклистің соңынан ереді.

Өзімен бірге құтқару арқанын, радиостанцияны, құтқару қалпағын, гидравликалық авариялық-құтқару құрал-сайманын алады. №1 өрт сөндіруші-құтқарушы мотоциклистпен бірге барлау жүргізеді, адамдарды құтқару, өрт сөндіру рюкзактарымен өрттерді сөндіру, есіктерді ашу және конструкцияларды бөлшектеу, жол көлік оқиғасында зардап шеккендерді блоктан шығару бойынша жұмыстарды орындайды және зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсетеді.

ескертпе: Мотоцикл экипажының кезекшілігіне түсу тәртібі "Өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстары қызметі" мемлекеттік мекемесі бастығының бұйрығымен айқындалады. Кезекшілікке түсу екі экипаждың есептобымен жүзеге асырылады, бұл ретте мотоцикл экипажы кезекшілік кезеңінде қала көшелеріне берілген маршрут бойынша патрульдеу жүргізеді және өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысады.

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
2 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 2-қосымша

№_____ өрт сөндіру бөлімінің (мамандандырылған өрт сөндіру бөлімінің) кезекші қарауылының______________ өртке шығу Жолдамасы

      1. Шақыру объектісінің мекенжайы______________________________________

      2. Объектінің атауы ______________________________________________

      3. Объектінің орналасқан орны туралы өзге де мәліметтер

      (қажет болған жағдайда толтырылады)_____________________________

      4. Не жанды және қайда жанды (немесе төтенше жағдай туралы өзге мәліметтер)

      ____________________________________________________________________

      5. Төтенше жағдай қай қабатта (немесе

      жертөледе)____________________________________________________________

      6. Ғимарат қанша қабатты (немесе биіктігі)

      _________________________________________________________________

      7. Адамдарға қатердің болуы____________________________________________

      8. Хабарлаған адамның тегі, телефон № және мекенжайы____________________

      ____________________________________________________________________

      9. ТЖ туралы хабарламаны қабылдау уақыты ______ сағ. ____ мин.

      10. Өрт сөндіру бөліміне (мамндандырылған өрт сөндіру бөліміне) келу уақыты _____ сағ. _____ мин.

      _______________________ кезекші диспетчердің (радиотелефонистің) қолы, аты-жөні

      20__ ж. "____" ____________

      Ескертпе: Не жанып жатқаны туралы мағлұматтың және мәлімдеуші туралы мәліметтің

      болмауы қарауылдың өртке шығуын тоқтатпайды.

      Жолдама бөлімшенің барлық аумақтан тыс шығуларына жазылады.

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
3 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 3-қосымша

1-тарау. Берілетін өрт сөндіргіш заттардың кестелері, физика-химиялық қасиеттері 1-бөлім. Заттар мен материалдарды сөндіру үшін қолданылатын өрт-сөндіргіш құралдары

  1-кесте

1

Салқындатқыш өрт сөндіргіштер

су, суландырғышы бар су ерітіндісі, қатты көмірқышқыл газы (қар тәрізді көмірқышқыл газы), тұздардың сулы ерітінділері

2

Оқшаулаудың өрт сөндіру құралдары

- өрт-сөндіргіш көбіктер: химиялық, ауа-механикалық; өрт сөндіргіш ұнтақ құрамдары (ӨСҰ);
- ПС, ПСБ-3, СИ-2, П-1А;
- жанбайтын сусымалы заттар: құм, жер, қождар, ағындар, графит;
- парақ материалдары, жамылғылар, қалқандар

3

Сұйылтатын өрт сөндіргіштер

инертті газдар: көмірқышқыл газы, азот, аргон, түтін газдары, су буы, жұқа бүріккіш су, газ-су қоспалары, ЖЗ жарылыс өнімдері, көмірсутектердің ыдырауынан пайда болатын ұшпа ингибиторлар

4

Өрт-сөндіргіш құралдары, химиялық тежеу реакциясы жану

галоид-көмірсутектер, бромды этил, хладондар 114В2 (тетрафтордибромэтан) және 13в1 (трифторбромэтан); галоид-көмірсутектер негізіндегі құрамдар 3,5; 4НД; 7; БМ, БФ-1, БФ-2; су-брометил ерітінділері (эмульсиялар); өрт сөндіретін ұнтақты құрамдар

2-бөлім. Сөндіру кезінде су мен оның негізінде басқа да өрт сөндіргіш құралдарын қолдану қауіпті заттар мен материалдар

  2-кесте

Р/с №

Зат, материал

Қауіптілік дәрежесі

1.

Қорғасын азиді

ылғалдылық 30%-ға дейін артқан кезде жарылады

2.

Алюминий, магний, мырыш, мырыш шаңы

жану кезінде бүлініп кететін суды оттегі мен сутегі

3.

Битум

су беру, тасталуына жинақы ағыс және күшейту, жануға әкеледі

4.

Сілтілі және сілтілі жер металдарының гидридтері

олар сутектің бөлінуімен сумен әрекеттеседі, жарылыс болуы мүмкін

5.

Натрий гидросульфиті

су ағынының әсерінен өздігінен жанады

6.

Шартылдауық сынап

су ағынының соққысынан жарылады

7.

Кремнийлі темір (ферросилиций)

ауада өздігінен тұтанатын фосфорлы сутегі бөлінеді

8.

Кальций және натрий (фосфорлы)

олар сумен әрекеттесіп, ауада өздігінен тұтанатын фосфорлы сутекті шығарады

9.

Калий, кальций, натрий, рубидий, металл цезий

сутектің бөлінуімен сумен әрекеттеседі, жарылыс болуы мүмкін

10.

Калий және натрий
(пероксид)

су кірген кезде жанудың жоғарылауымен жарылғыш шығарындылар болуы мүмкін.

11.

Алюминий, барий және кальций карбидтері

жанғыш газдардың бөлінуімен ыдырайды, жарылыс болуы мүмкін

12.

Сілтілік металл карбидтері

сумен байланыста болған кезде олар жарылып кетеді

13.

Магний және оның қорытпалары

жану кезінде су сутегі мен оттегіге ыдырайды

14.

Натрий күкірт және гидросерқышқыл

ол қатты қызады (4000С-тан жоғары), жанғыш заттардың өртенуіне, сондай-ақ теріге тиген кезде күйікке әкелуі мүмкін, жазылуы қиын жаралармен бірге жүреді

15.

Сөндірілмеген әк

сумен әрекеттесіп көп жылу шығарады

16.

Нитроглицерин

су ағынының әсерінен жарылады

17.

Селитра

беру ағыс судың еру әкеледі қуатты взрывообразному тасталуына күшейту жану

18.

Күкірт ангидриді

су тиген кезде жарылғыш шығарындылар болуы мүмкін

19.

Сесквилхлорид

жарылыс жасау үшін сумен әрекеттеседі

20.

Силаны

олар сумен әрекеттесіп, ауада өздігінен тұтанатын сутегі кремнийін шығарады

21.

Термит, титан және оның қорытпалары, тетрахлоридті титан, электрон

олар сумен әрекеттесіп, көп мөлшерде жылу шығарады, суды оттегі мен сутекке ыдыратады

22.

Триэтилалюминий және хлорсульфон қышқылы

жарылыс жасау үшін сумен әрекеттесіңіз

23.

Натрий цианиді

жанғыш емес, өртті сөндіру кезінде гидроциан қышқылы (цианид сутегі) бөлінуі мүмкін. Сөндіру кезінде ұнтақты өрт сөндіру құралдарын қолдану.

3-бөлім. Түрлі заттар мен материалдардың өрттерін сөндіру кезінде қолдануға рұқсат етілетін өрт-сөндіргіш құралдары

  3-кесте

Р/с
№

Жанғыш зат және материал

Қолдануға рұқсат етілген өрт-сөндіргіш құралдары

1.

Азот қышқылы

Су, әк, ингибиторлар

2.

Калий азот қышқылы және натрий

Су, ӨСҰ ингибиторлары, инертті газдар

3.

Алюминий ұнтағы (ұнтақ)

Ингибиторлар, құрғақ құм, асбест

4.

Аммиак

Су буы

5.

Амилацетат

Көбік, ӨСҰ, инертті газдар, ингибиторлар, құм

6.

Аммоний азот қышқылы және марганец қышқылы

Су, ингибиторлар

7.

Анилин

Көбік, ӨСҰ, ингибиторлар, инертті газдар, құм

8.

Асфальт

Кез келген агрегаттық күйдегі су, көбік

9.

Ацетилен

Су буы

10.

Ацетон

Химиялық көбік, ПО-1С негізіндегі ауа механикалық көбік, ингибиторлар, инертті газдар, су буы

11.

Аммонит

Су, сулағыштардың сулы ерітінділері

12.

Бензол

Көбік, ингибиторлар, инертті газдар

13.

Бром

Каустикалық сілтілік ерітінділер

14.

Бром ацетилен

Инертті газдар

15.

Қағаз

Кез келген өрт сөндіргіштер жарамды

16.

Оқ-дәрілер, қатарлардағы жарылғыш заттар

Жұқа шашыратылған су

17.

Вазелин

Көбік, ӨСҰ, бүріккіш су, құм

18.

Талшық (вискоза және лавсан)

Су, сулағыштардың сулы ерітінділері, көбік

19.

Сутегі

Су буы, инертті газдар

20.

Сутегі пероксиді

Су

21.

Гудрон

Кез келген агрегаттық күйдегі су, көбік, ОПС

22.

Гексаметилентетрамин

Су, сулағыштардың сулы ерітінділері

23.

Граммонит

Су, сулағыштардың сулы ерітінділері

24.

Ағаш

Кез келген өрт сөндіргіштер жарамды

25.

Калий металлический

ӨСҰ, ингибиторлар, құрғақ құм

26.

Кальций

ӨСҰ, ингибиторлар, құрғақ құм, сода күлі

27.

Камфара

Су, ӨСҰ, құм

28.

Кальций карбиді

ӨСҰ, құрғақ құм, ингибиторлар

29.

Резеңке

Су, сулағыштардың сулы ерітінділері

30.

Резеңке желім

Бүріккіш су, көбік, ӨСҰ, инертті газдар, ингибиторлар

31.

Коллодий

Көбік, ӨСҰ, құм

32.

Магний

ӨСҰ, құрғақ графит, сода күлі

33.

Метан

Су буы, инертті газдар

34.

Аммиак, кальций, натрий нитраты

Су, ӨСҰ

35.

Металл натрий

ӨСҰ, ингибиторлар, құрғақ құм, кальцийленген су

36.

Нафталин

Бүріккіш су, көбік, ӨСҰ, инертті газдар

37.

Мұнай және мұнай өнімдері: бензин, керосин, мазуттар, майлар, дизель отыны және басқалар, кептіру майы, өсімдік майлары

Көбік, ӨСҰ, жұқа бүріккіш су

38.

Парафин

Кез келген агрегаттық күйдегі су, ӨСҰ, көбік, құм, инертті газдар

39.

Пластмасса

Судың мол мөлшері, ӨСҰ

40.

Резеңке және резеңке техникалық бұйымдар

Су, суландырғыштардың сулы ерітінділері, ӨСҰ, көбік

41.

Күйе

Бүріккіш су, сулағыштардың сулы ерітінділері, көбік

42.

Шөп, сабан

Кез келген агрегаттық күйдегі су, сулағыштардың сулы ерітінділері, көбік

43.

Күкірт

Су, көбік, ӨСҰ, дымқыл құм

44.

Күкіртсутек

Су буы, инертті газдар, ингибиторлар

45.

Күкіртті көміртек

Кез келген агрегаттық күйдегі су, көбік, су буы, ӨСҰ

46.

Скипидар

Көбік, ӨСҰ, жұқа бүріккіш су

47.

Этил спирті

Алкогольді 70%-ға дейін алдын ала сұйылтумен ПО-1С негізіндегі химиялық көбік, орташа еселік ауа-механикалық көбік, спиртті 50% - ға дейін алдын ала сұйылтумен басқа көбік түзгіштер негізінде орташа еселік ауа-механикалық көбік, ӨСҰ, ингибиторлар, спиртті 28% жанбайтын концентрацияға дейін сұйылтумен қарапайым су

48.

Табак

Кез келген агрегаттық күйдегі су

49.

Термит

Су, ӨСҰ, құм

50.

Толь

Кез келген өрт сөндіргіштер жарамды

51.

Тротил

Су, сулағыштардың сулы ерітінділері

52.

Тас көмір

Кез келген агрегаттық күйдегі су, сулы ерітінділер, сулағыштар, көбіктер

53.

Ұнтақ көмір

Бүріккіш су, сулағыштардың сулы ерітінділері, көбік

54.

Сірке қышқылы

Бүріккіш су, ӨСҰ, көбік, инертті газдар

55.

Фосфор қызыл және сары, формальдегид

Су, ӨСҰ, дымқыл құм, көбік, инертті газ, ингибиторлар

56.

Фтор

Инертті газдар

57.

Хлор

Су буы, инертті газдар

58.

Целлулоид

Судың мол мөлшері, ӨСҰ

59.

Целлофан

Су

60.

Мырыш шаңы

ӨСҰ, құм, ингибиторлар, жанбайтын газдар

61.

Мақта

Су, сулағыштардың сулы ерітінділері, көбік

62.

Электрон

ОПС, құрғақ құм

63.

Этилен

Инертті газдар, ингибиторлар

64.

Этил эфирі

Көбік, ӨСҰ, ингибиторлар

Ядохимикаты:

65.

Гексохлоран 16%-ті

Жұқа шашыратылған су

66.

ДНОК 40%-ті

Судың көп мөлшері, препараттың кебуіне жол берілмейді

67.

Дихлорэтан (техникалық )

Жұқа шашыратылған су, көбік

68.

Карбофос 30%-ті

Жұқа бүріккіш су, ылғалдандырғыштардың сулы ерітінділері, көбік

69.

Метафос 30%-ті

Су, көбік

70.

Метилмеркаптофрос
30-%-ті

Бүріккіш су, көбік

71.

Севин 85%-ті

Көбік

72.

Фозалон 35%-ті

ӨСҰ, көбік, инертті газдар

73.

Хлорпикрин

Көбік, сулағыштардың сулы ерітінділері

74.

Техникалық хлорофос 80% - ті

Су, көбік

75.

ТМТД 80%- ті

Бүріккіш су, көбік

76.

Цинеб 80%- ті

Көбік, ӨСҰ

77.

Бутифос 70%- ті

Бүріккіш су

78.

2,4 – Д бутил эфирі
34 – 72%- ті

Жұқа щашыратылған су, көбік, инертті газдар

79.

Дихлормочевина 50%- ті

Су

80.

Линурон 50%- ті

Көбік

81.

Суркопур 36%- ті

ӨСҰ, бүріккіш су, көбік

82.

Симазин 50%- ті

Бүріккіш су

83.

Кальций цианамиді

ӨСҰ, құм, инертті газдар

2-тарау. Жанудың таралу жылдамдығы

1-бөлім. Жанудың таралу жылдамдығы (ғимараттар)

  4-кесте

1.

Әкімшілік ғимараттар

1,0-1,5

2.

Кітапханалар, кітап қоймалары, мұрағат қоймалары

0,5-1,0

3.

Ағаш өңдеу кәсіпорындары:


4.

Ағаш кесетін цехтар (отқа төзімділігі I, II, III дәрежелі ғимараттар)

1,0-3,0

5.

дәл сол, IV және V дәрежелі отқа төзімді ғимараттар

2,0-5,0

6.

Кептіргіштер

2,0-2,5

7.

Сатып алу цехтары

1,0-1,5

8.

Фанера өндірісі

0,8-1,5

9.

Басқа цехтардың үй-жайлары

0,8-1,5

10.

Тұрғын үйлер

0,5-0,8

11.

Дәліздер мен галереялар

4,0-5,0

12.

Кәбілдік құрылыстар (кәбілдерді жағу)

0,8-1,1

13.

Мұражайлар мен көрмелер

1,0-1,5

14.

Тоқыма өнеркәсібі кәсіпорындары:


15.

Тоқыма өндірісінің үй-жайлары

0,5-1,0

16.

конструкцияларда шаң қабаты болған кезде де солай болады

1,0-2,0

17.

Босатылған күйдегі талшықты материалдар

7,0-8,0

18.

Үлкен алаңдағы цехтардың жанғыш жабындары

1,7-3,2

19.

Шатырлар мен шатырлардың жанғыш конструкциялары

1,5-2,0

20.

Былғары зауыттарының кептіру бөлімдері

1,5-2,2

21.

қоймалар:


22.

Шымтезек үйінділерінде

0,8-1,0

23.

Зығыр талшықтары

3,0-5,6

24.

Тоқыма бұйымдары

0,3-0,4

25.

Орамдағы қағаздар

0,2-0,3

26.

Ғимараттардағы резеңке-техникалық бұйымдар

0,4-1,0

27.

Резеңке техникалық бұйымдар (ашық алаңдағы қатарлар)

1,0-1,2

28.

резеңке

0,6-1,0

29.

Ағаш кесу:


30.

Қатарлардағы дөңгелек орман

0,4-1,0

31.

Ылғалдылық кезіндегі қатарлардағы ағаш (тақталар) ,%:


32.

16 дейін

4,0

33.

16-18

2,3

34.

18-20

1,6

35.

20-30

1,2

36.

30-дан астам

1,0

37.

Ылғалдылық кезіндегі баланстық ағаш үйіндісі, %:


38.

40 дейін

0,6-1,0

39.

40-дан астам

0,15-0,2

40.

Ауылдық елді мекендер:


41.

V дәрежелі ғимараттардың отқа төзімділігі, құрғақ ауа-райы және қатты желдің тығыз құрылысы бар тұрғын үй аймағы

20-25

42.

Ғимараттардың шатырлары

2,0-4,0

43.

Мал шаруашылығы үй-жайларындағы қоқыс

1,5-4,0

44.

Театрлар мен мәдениет сарайлары (көріністер)

1,0-3,0

45.

Баспаханалар

0,5-0,8

46.

Сауда кәсіпорындары, тауарлық құндылықтар қоймалары мен базалары

0,5-1,2

47.

Тоңазытқыштар

0,5-0,7

48.

Мектептер, емдеу мекемелері:


49.

I және II дәрежелі отқа төзімді ғимараттар

0,6-1,0

50.

III және IV

2,0-3,0

2-бөлім. Жанудың таралу жылдамдығы (орман алқаптары)

  5-кесте

Р/с №

Орман алқаптары (желдің жылдамдығы 7-10 м/с және ылғалдылығы 40%)

1.

рада-сфагнум қарағайы

1,4 дейін

2.

долгомошник және зеленомошник шыршалары

˃4,2

3.

жасыл қарағай (жидек)

˃14,2

4.

қарағай-бор-белмошник

˃18,0

5.

Жоғары өрттер мен желдің жылдамдығы кезіндегі өсімдіктер, орман қоқысы, өскіндер, сүрекдіңдер, м/с:

6.

8…9

˃42

7.

10…12

˃83

8.

Сол сияқты, желдің жылдамдығы кезінде қапталдағы және артқы жағындағы жиек бойынша, м/с:

9.

8…9

4-7

10.

10…12

8-14

11.

Желдің жылдамдығы кезінде фрезерлік шымтезек (олжа алқаптарында), м/с:

12.

10…14

8,0-10

13.

18…20

18-20

3-бөлім. Көліктің жануының таралу жылдамдығы

  6-кесте

1.

Көлік объектілері:

2.

гараждар, трамвай және троллейбус деполары

0,5-1,0

3.

ангарларды жөндеу залдары

1,0-1,5

4.

Теңіз және өзен кемелері


5.

ішкі өрт кезінде жанатын қондырма

1,2-2,7

6.

сыртқы өртте де солай

2,0-6,0

7.

синтетикалық әрлеу және ашық саңылаулар болған кезде ішкі өрттер

1,0-2,0

3-тарау. Қарқындылығы (су)

1-бөлім. Өртті сөндіру кезінде су беру қарқындылығы, л/(м2с)

  7-кесте

Р/с №

Ғимараттар мен құрылыстар

1.

Әкімшілік ғимараттар:

2.

I және III дәрежелі отқа төзімділік

0,06

3.

IV

0,10

4.

V

0,15

5.

Жертөле үй-жайлары

0,10

6.

Шатыр үй-жайлары

0,10

7.

Ангарлар, гараждар, шеберханалар, трамвай және троллейбус деполары

0,20

8.

Ауруханалар

0,10

9.

Тұрғын үйлер мен қосалқы ғимараттар:

10.

I және III дәрежелі отқа төзімділік

0,06

11.

IV

0,10

12.

V

0,15

13.

Жертөле үй-жайлары

0,15

14.

Шатыр үй-жайлары

0,15

15.

Мал шаруашылығы ғимараттары:

16.

I және III дәрежелі отқа төзімділік

0,10

17.

IV

0,15

18.

V

0,20

19.

Мәдени-ойын-сауық мекемелері (театрлар, кинотеатрлар, клубтар, мәдениет сарайлары):

20.

Сахна

0,20

21.

Көрермендер залы

0,15

22.

Қосалқы үй-жайлар

0,15

23.

Диірмендер мен элеваторлар

0,14

24.

Өндірістік ғимараттар:

25.

Ғимараттарда өндіріс санаты бар учаскелер мен цехтар:

26.

I және III дәрежелі отқа төзімділік

0,15

27.

III

0,20

28.

IV-V

0,25

29.

Бояу цехтары

0,20

30.

Жертөле үй-жайлары

0,30

31.

Шатыр үй-жайлары

0,15

32.

Өндірістік ғимараттардағы үлкен аумақтардың жанғыш жабындары:

33.

Ғимарат ішінде төменнен сөндіру кезінде

0,15

34.

Жабынның сыртынан

0,08

35.

Өрттің өршуі кезінде

0,15

36.

Салынып жатқан ғимараттар

0,10

37.

Сауда кәсіпорындары және тауарлық-материалдық құндылықтар қоймалары

0,20

38.

Тоңазытқыштар

0,10

39.

Электр станциялары мен қосалқы станциялар:

40.

Кәбілдік туннельдер мен жартылай қабаттар (бүріккіш сумен жабдықтау)

0,20

41.

Машина залдары мен қазандық бөлімшелері

0,20

42.

Жанармай беру галереялары

0,10

43.

Трансформаторлар, реакторлар, май ажыратқыштары (бүріккіш сумен жабдықтау)

0,10

  8-кесте

Р/с №

Көлік құралдары

1.

Ашық автотұрақтардағы автомобильдер, трамвайлар, троллейбустар

0,10

2.

Ұшақтар мен тікұшақтар:

3.

Ішкі әрлеу (бүріккіш сумен қамтамасыз ету кезінде)

0,08

4.

Магний қорытпалары бар конструкциялар

0,25

5.

Корпус

0,15

6.

Кемелер (құрғақ жүк және жолаушылар):

7.

Қатты және бүріккіш ағындарды беру кезінде қондырмалар (ішкі және сыртқы өрттер)

0,20

8.

Ұстамалар

0,20

  9-кесте

Р/с №

Қатты материалдар

1.

Босатылған қағаз

0,30

2.

Ағаш


3.

ылғалдылық кезіндегі баланстық, %


4.

40…50

0,20

5.

40-тан аз

0,50

6.

ылғалдылық кезінде 1 топ шегіндегі қатарлардағы ағаш, %


7.

8…14

0,45

8.

20…30

0,30

9.

30 жоғары

0,20

10.

бір топтағы қатарлардағы дөңгелек орман

0,35

11.

ылғалдылығы 30-50% болатын үйінділердегі ағаш жоңқалары

0,10

12.

Резеңке (табиғи немесе жасанды), резеңке және резеңке техникалық бұйымдар

0,30

13.

Үйінділердегі зығыр оты (бүріккіш сумен қамтамасыз ету)

0,25

14.

Зығыр мата (маялар, бумалар)

0,25

15.

Пластмасса:


16.

термопластика

0,14

17.

реактопласттар

0,10

18.

полимерлі материалдар және олардан жасалған бұйымдар

0,20

19.

текстолит, карболит, пластмасса қалдықтары, триацетат пленкасы

0,30

20.

Ылғалдылығы 15....30% фрезерлік алқаптардағы шымтезек (судың меншікті шығыны 110 л....140 л/м2 және сөндіру уақыты 20 мин)

0,10

21.

Фрезерлік шымтезек қатарларда (судың меншікті шығыны 235 л/м және сөндіру уақыты 20 мин болғанда)

0,20

22.

Мақта және басқа талшықты материалдар:


23.

ашық қоймалар

0,20

24.

жабық

0,30

25.

Целлулоид және одан жасалған бұйымдар

0,40

26.

Пестицидтер мен тыңайтқыштар

0,20

2-бөлім. Жанып жатқан және олармен көршілес объектілерді салқындатуға (қорғауға) су беру қарқындылығы

  10-кесте

Р/с №

Объектілердің, ғимараттардың, аппараттардың және т. б. атауы.

Сумен жабдықтау қарқындылығы

л/м2с

л/м*с

1.

Өңдеу объектілері, мұнай, газдар: бағаналар, аппараттар, құбырлар және басқа да ыдыстар жану кезінде мұнай, мұнай өнімдері және газдар

0,30

-

2.

дәл солай, бірақ жанып жатқан көрші құрылғыларға және т. б.

0,20

-

3.

Төгу құю эстакадалары, мұнай өнімдері бар құбырлар

0,30

-

4.

Суда (металл конструкциялары)

0,30

-

5.

Үйінділердегі ағаш

0,45

-

6.

Мәдени-ойын-сауық мекемелеріндегі өртке қарсы перделер

-

0,50

7.

Қатарлардағы Дөңгелек ағаш материалдары

0,35

-

8.

Үйінділердегі баланстық ағаш

0,25-0,50

-

9.

Үйінділердегі чиптер

0,10

-

10.

ЖТҚ және ЖЖ бар жерүсті металл резервуарлар:

11.

Жанып тұрған резервуарды периметрі бойынша салқындату

-

0,50

12.

Жақын маңдағы жанып тұрған резервуармен салқындату

-

0,20

13.

Салқындату ыдыстарды аймағында жану сұйықтықтың үйінділер

-

0,10

14.

Сұйытылған газдары бар резервуарлар (сыйымдылықтар, құбырлар, арматура) :

15.

компам ағын үшін

0,50

-

16.

бүріккіш ағындар үшін

0,30

-

17.

Шабуылды дайындау кезінде газ және мұнай субұрқақтары:

18.

Жалынмен қапталған аумақтар мен металл конструкциялар

0,35

-

19.

Жанып жатқан субұрқақтан 10-15 м қашықтықта орналасқан аумақтар мен металл конструкциялар

0,15

-

20.

Шабуыл жасау кезінде:

21.

Жалынмен қапталған аумақтар мен металл конструкциялар

0,20

-

22.

Электр станциялары мен қосалқы станциялар (трансформаторлар мен май ажыратқыштары):

23.

Жану (периметрі бойынша салқындату)

-

0,50

24.

Жанып тұрған көршілес (периметрі бойынша салқындату)

-

0,30

25.

Теміржол көлігі:

26.

Жолаушылар, пошта-багаж, рефрижератор

0,15

-

27.

жүк

0,10

-

28.

Объектінің атауы, ғимараттар, аппараттар т.б

Су шығыны, л/с

29.

ТТЖ және ЖЖ бар жерасты темірбетонды резервуарлар (жанып тұрған және оларға іргелес) резервуардың сыйымдылығы кезінде (м3)шатырларда орнатылған тыныс алу және басқа арматураны салқындату:

30.

400-1000

10

31.

1001-5000

20

32.

5001-30000

30

33.

30001-50000

50

4-тарау. Кейбір заттар мен материалдардың физикалық-химиялық қасиеттері және орташа жану жылдамдығы.

1-бөлім. Кейбір қатты материалдардың орташа жану жылдамдығы, олардың төмен жану жылуы және желдің әсерінсіз өрт жылуы

  11-кесте

Р/с №

Жанғыш материал

Жану жылдамдығы, кг/(м2мин)

Жылу

жану
кДж/кг

өрт
кДж/(м2мин)

1.

Жұмсақ қағаз

0,636

13400

8300

2.

Жұмсақ штапельді талшық

0,54

13800

7200

3.

Өнімдердегі ағаш (ылғалдылығы 8-10%)

1,11

13800

14700

4.

Қатарлардағы ағаш (ағаш, қабаттың биіктігі 4-8 м, төсеу тығыздығы 0,2-0,3 және ылғалдылығы 12-14%)

6,40

16600

13800

5.

Карболит өнімдері

0,38

24900

8300

6.

Резеңке:




7.

синтетикалық

0,72

40200

24600

8.

табиғи

1,08

42300

36200

9.

Сөрелердегі кітаптар

0,438

13400

5700

10.

Органикалық шыны

1,14

25100

25700

11.

Полиуретанды көбік

0,90

24300

20300

12.

Полистирол

1,14

39000

37800

13.

Полипропилен (өнімдерде)

0,87

45600

27300

14.

Полиэлитен (өнімдерде)

0,62

47100

24800

15.

Резеңке техникалық бұйымдар

0,90

33500

27100

16.

Қатарлардағы шымтезек плиталары (ылғалдылығы 9-12%)

0,318

-

-

17.

Керуендердегі шымтезек (ылғалдылығы 40%)

0,24

11300

2600

18.

Фенопласттар

0,48

-

-

19.

Жұмсақ мақта

0,318

15700

4800

2-бөлім. Резервуарлардағы кейбір сұйықтықтардың орташа жану жылдамдығы, төмен жану жылуы және өрт жылуы

  12-кесте

Р/с №

Сұйықтық

Жылдамдық

Жылу

Жану

Жылыту см/мин

Жану
кДж/кг

Өрт
кДж/
(м2мин)

кг/(м2мин)

см/мин

1.

Амил спирті

1,05

0,13

-

39000

38100

2.

Ацетон

2,832

0,33

-

20000

52700

3.

Бензол

2,298

0,50

-

40900

79200

4.

Бензин

2,93

0,50

1,20

41900

105000

5.

Бутил спирті

0,81

0,11

-

36200

27300

6.

Диэтил эфирі

3,60

0,50

0,57

33500

112000

7.

Дизель отыны

3,30

0,33

-

43000

120600

8.

Керосин

2,298

0,40

-

43500

85000

9.

Мазут

2,10

0,17

0,50

39800

67700

10.

Метил спирті

0,96

0,12

0,55

22700

21200

11.

Мұнай

1,20

0,23

0,50

41900

42800

12.

Күкіртті көміртек

2,22

0,17

-

14100

26600

13.

Толуол

2,298

0,33

-

41000

80100

14.

Этил спирті

1,80

0,25

-

27200

45500

3-бөлім. Кейбір заттар мен материалдар жанған кезде жалын температурасы

  13-кесте

Р/с №

Зат және материал

Жану температурасы 0С

Зат және материал

Жану температурасы 0С

1.

Ацетилен (оттегіде)

3100-3300

Торф

770-790

2.

Ацетилен (ауада)

2150-2200

Метан

1950

3.

Сутек

2130

Мұнай және мұнай өнімдері

1100-1300

4.

Газ-мұнай субұрқағы

до 1100

резервуарларда


5.

Әр түрлі агрегаттық күйдегі ағаш

700-1000

Парафин

1430

6.

Сера

1820

7.

Спирт

900-1200

Сероуглерод

2595

8.

Стеарин

640-940

Целлулоид

1100-1300

9.

Термит

3000

Магний

около 3000

4-бөлім. Кейбір өрт жағдайларында химиялық заттардың бөлінуі

  14-кесте

Р/с №

Жылу әсерінен және жану аймақтарда орналасқан зат

Жылу ыдырауы және жану кезінде түзілетін заттар

1.

Құрамында су бар хош иісті заттар

Күкіртсутек, меркаптандар, тиоэфирлер, тиофен, күкірт ангидриді

2.

Аминопласттар (мипора)

Гидроциан қышқылы

3.

Ацетон

Кетоны

4.

Түтінсіз мылтық

Ацетилен, нитрилдер, көміртегі оксиді, азот оксидтері

5.

Бензол

Дефинил, антрацен

6.

Винилпласт, пластикат

Сутегі хлориді, көміртегі тотығы

7.

Шаш, тері, мата, жүн

Жағымсыз иісті өнімдер: пиридин, хинолин, цианид қосылыстары, құрамында күкірт бар қосылыстар, сондай-ақ күшті және өткір иісі бар газдар (альдегидтер, кетондар)

8.

Талшық нитрон

Азот оксидтері

9.

Талшық хлорин

Сутегі хлориді

10.

Шартылдауық сынап

Сірке эфирі, сірке қышқылы, азот қышқылы эфирлері, цианид сутегі, нитрилдер, сынап буы және ұшпа органикалық сынап қосылыстары

11.

Ағаш

Формальдегид, ацетальдегид, ацетальдегид, фурфурол, ацеталий, шайыр қышқылдары, спирттер, эфирлер, кетондар, фенолдар, аминдер, пиридин, метил-пиридин, көміртегі оксиді

12.

Майлар, сабындар, ет өнімдері

Басқа химиялық заттардан басқа акролеин түзіледі. Акролеин концентрациясы шамамен 0,003% адам 1 минуттан аспайды

13.

Капрон

Гидроциан қышқылы

14.

Каучук

Изопрен, высшие непредельные углеводороды

15.

Нитрилді резеңке

Азот оксиді, гидроциан қышқылы

16.

Полисульфидті резеңке

Сутегі хлориді, күкірт газы

17.

Хлоропренді резеңке

Азот оксиді, гидроциан қышқылы

18.

Лактар, құрамында нитроцеллюлоза бар өнімдер

Көміртек оксиді, көмірқышқыл газы, азот оксиді, гидроциан қышқылы

19.

Линолеум релині

Күкіртті сутегі, күкіртті газ

20.

Нафталин

Динафтил

21.

Нитроглицерин

Көміртек оксиді, көмірқышқыл газы, азот оксидтері

22.

Органикалық шыны

Азот және көміртегі тотықтары, толуилендиизоцианид

23.

Пенополиуретан

Гидроциан қышқылы, толуилендиизоцианид

24.

Пластмассалар, целлулоид

Көміртек оксиді, азот оксиді, цианид қосылыстары, хлорангидрид қышқылдары формальдегидтер, фенол, фторфосген, аммиак, фенол, ацетон, стирол және т. б.

25.

Скипидар

Изопрен, гомологи бензола, антрацен және т.б

26.

Спирттер

Көміртегі оксиді, сутегі, формальдегидтер, ацетальдегидтер, метан, кротон альдегид, ацетилен және т. б.

27.

Фторопласт

Фторлы сутегі, фторфосген

28.

Целлулоид

Азот оксиді, гидроциан қышқылы

29.

Этил эфирі

Ацетальдегид, этан, пероксид винил қосылыстары

30.

Майлы қатардағы эфирлер

Альдегидтер

5-бөлім. Әр түрлі объектілердегі өрт кезінде желілік жану жылдамдығының таралуы

  15-кесте

Р/с №

Объектілер

Жанудың таралу жылдамдығы, м/мин

1.

Әкімшілік ғимараттар

1,0-1,5

2.

Кітапханалар, кітап қоймалары, мұрағат қоймалары

0,5-1,0

3.

Ағаш өңдеу кәсіпорындары

4.

ағаш кесетін цехтар (отқа төзімділігі I, II, III дәрежелі ғимараттар)

1,0-3,0

5.

дәл IV және V дәрежелі отқа төзімді ғимараттар

2,0-5,0

6.

кептіргіштер

2,0-2,5

7.

сатып алу цехтары

1,0-1,5

8.

фанера өндірісі

0,8-1,5

9.

басқа цехтардың үй-жайлары

0,8-1,0

10.

тұрғын үйлер

0,5-0,8

11.

дәліздер мен галереялар

4,0-5,0

12.

кәбілдік құрылыстар (кәбілдерді жағу)

0,8-1,1

13.

Орман алқаптары (желдің жылдамдығы 7-10 м / с және ылғалдылығы 40%)

14.

рада-сфагнум қарағайы

1,4 дейін

15.

ұзын және жасыл шырша

4,2 дейін

16.

жасыл қарағай (жидек)

14,2 дейін

17.

қарағай-бор-ақ қасқыр

18,0 дейін

18.

өсімдіктер, орман қоқысы, өскіндер, ат үстіндегі өрттер кезіндегі сүрекдіңдер және желдің жылдамдығы, м / с:


19.

8-9

42 дейін

20.

10-12

83 дейін

21.

Желдің жылдамдығы кезінде қапталдағы және артқы жағындағы жиек бойымен бірдей, м/с:


22.

8-9

4-7

23.

10-12

8-14

24.

Мұражайлар мен көрмелер

1,0-1,5

25.

Көлік объектілері


26.

гараждар, трамвай және троллейбус деполары

0,5-1,0

27.

ангарларды жөндеу залдары

1,0-1,5

28.

теңіз және өзен кемелері:


29.

ішкі өрт кезінде жанатын қондырма

1,2-2,7

30.

сыртқы өртте де жанатын қондырма

2,0-6,0

31.

синтетикалық әрлеу және ашық саңылаулар болған кезде ішкі өрттер

1,0-2,0

32.

пенополиуретан

0,7-0,9

33.

тоқыма өнеркәсібі кәсіпорындары:


34.

тоқыма өндірісінің үй-жайлары

0,5-1,0

35.

конструкцияларда шаң қабаты болған кезде де солай болады

1,0-2,0

36.

талшықтар босатылған күйдегі материалдар

7,0-8,0

37.

үлкен алаңдағы цехтардың жанғыш жабындары

1,7-3,2

38.

шатырлар мен шатырлардың жанғыш конструкциялары

1,5-2,0

39.

Қоймалар:


40.

шымтезек үйінділерінде

0,98-1,0

41.

зығыр талшықтары

3,0-5,6

42.

тоқыма бұйымдары

0,3-0,4

43.

орамдағы қағаздар

0,2-0,3

44.

ғимараттардағы резеңке-техникалық бұйымдар

0,4-1,9

45.

резеңке техникалық бұйымдар (ашық алаңдағы қатарлар)

1,0-1,2

46.

резеңке

0,6-1,0

47.

ағаш кесу:


48.

қатарлардағы дөңгелек орман

0,4-1,0

49.

ылғалдылық кезіндегі қатарлардағы ағаш (тақталар) , %


50.

16 дейін

4,0

51.

16-18

2,3

52.

18-20

1,8

53.

20-30

1,2

54.

30-дан аса

1,0

55.

ылғалдылық кезіндегі баланстық ағаш үйіндісі, %


56.

40-тан аса

0,6-1,9

57.

40-тан аса

0,15-0,2

58.

былғары зауыттарының кептіру бөлімдері

1,5-2,2

59.

ауылдық елді мекендер:


60.

V дәрежелі ғимараттардың отқа төзімділігі, құрғақ ауа-райы және қатты желдің тығыз құрылысы бар тұрғын үй аймағы

20-25

61.

ғимараттардың саман шатырлары

2,0-4,0

62.

мал шаруашылығы үй-жайларындағы қоқыс

1,5-4,0

63.

театрлар мен мәдениет сарайлары (көріністер)

1,0-3,0

64.

сауда кәсіпорындары, тауарлық құндылықтар қоймалары мен базалары

0,5-1,2

65.

типография

0,5-0,8

66.

желдің жылдамдығымен фрезерлік шымтезек (олжа алқаптарында) , м/с:


67.

10-14

8,0-10

68.

18-20

18-20

69.

тоңазытқыштар

0,5-0,7

70.

мектептер, емдеу мекемелері:


71.

I және II дәрежелі отқа төзімді ғимараттар

0,6-1,0

72.

III және IV дәрежелі отқа төзімді ғимараттар

2,0-3,0

6-бөлім. Ағаш қатарлары әр түрлі қашықтықта жану кезінде олардан жалынның сәулелену қарқындылығы

  16-кесте

Р/с №

Қатарлардың биіктігі, м. ені 14 м

Жалынның максималды биіктігі, м

Жалынның максималды температурасы, 0С

Жалынның сәулелену қарқындылығы, Вт/м.2, қашықтықта

10 м

15 м

20 м

25 м

1.

6

8

1300

13980

11890

8500

4540

2.

9,5

12

1300

13980

12580

9070

4890

7-бөлім. Ағаш қатарлары әр түрлі қашықтықта жану кезінде олардан жалынның сәулелену қарқындылығы.

  17-кесте

Сөндіру кезеңі

Операциялар

Су шығыны, л/с, субұрқақтың дебиті кезінде, млн м3/тәулік, газ немесе мың м3/тәулік, мұнай

Шағын субұрқақ

Бүріккіш субұрқақ

0,5

1

2

3

4

5

6

7

8

0,5

1

1,5

2

1.

Жабдықтар мен аумақты салқындату

40

40

60

60

80

80

100

100

100

140

160

180

200

Субұрқақты суару

40

40

60

80

100

120

140

160

180

60

80

100

120

Кезең бойынша барлығы

80

80

120

140

180

200

240

260

280

200

240

280

320

2.

Өрт аймағын салқындату

80

80

120

140

180

200

240

260

280

200

240

280

320

Тарату жану фонтан

Өрт сөндіргіш заттарды беру тәсіліне қарай қабылданады

3.

Ұңғыма сағасын салқындату

40

40

40

40

40

40

40

40

40

40

40

40

40

Субұрқақты суару

40

40

60

80

100

120

140

160

180

60

80

100

120

Кезең бойынша барлығы

80

80

100

120

140

160

180

200

220

100

120

140

160

8-бөлім. Субұрқақтардың жануын жоюға арналған су шығындары.

  18-кесте

Р/с №

Сағаның диаметрі, мм

Субұрқақтың дебиті кезінде су шығыны л/с млн. м3 / тәулігіне. Газ немесе тәулігіне мың м3. мұнай

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

1.

65

10

20

30

40


-

2.

100

10

20

30

40

50

60

3.

150

20

25

30

40

50

60

4.

200

30

40

45

50

50

60

5.

250

40

50

60

70

70

80

6.

300

50

60

80

90

95

100

9-бөлім. Субұрқақтың су ағындарымен жануын жоюға арналған су шығыстары

  19-кесте

Р/с №

Сағаның диаметрі, мм

Су шығыны л/с, субұрқақтың дебиті кезінде млн. м3 / тәулігіне, газ немесе тәулігіне мың м3., мұнай

0,5

1,0

1,5

2,0

3,0

1.

65

20

30

40

50

60

2.

100

35

50

60

70

80

3.

80150

60

75

90

100

120

4.

200

90

110

130

140

160

5.

250

90

150

180

200

220

6.

300

40

180

220

150

280

10-бөлім. Жанып жатқан және көршілес резервуарларды салқындату деректері

  20-кесте

Параметрлер


Магистральдардың түрі. Резервуардың көлемі, мың м. текше метр

ПЛС-П 20 (25)

ПЛС-П 20 (28)

ПЛС-П 20 (30)

50

30

10

5

50

30

10

5

50

30

10

5

Nств

Г

6

5

4

3

5

4

3

3

4

3

3

3

С

2

4

2

2

2

2

-

-

2

2

-

-

Jф

Г

0,52

0,58

0,62

0,7

0,55

0,59

0,59

0,89

0,58

0,58

0,77

1,1

С

0,35

0,47

0,62

0,93

0,44

0,59

-

-

0,58

0,77

-

-

Lmax

Г

46

46

51

51

46

46

51

53

45

43

53

56

С

40

46

51

51

42

46

-

-

45

49

-

-

Lmin

Г

46

5

7

11

46

9

17

11

45

23

17

11

С

12,7

9

7

5

12,7

9

-

-

12,7

9

-

-

      Кестенің жалғасы

Магистральдардың түрі. Резервуардың көлемі, мың м. текше метр

РС-70 (19)

РС-70 (25)

50

30

10

5

50

30

10

5

15

11

8

6

9

7

5

4

3

3

2

2

3

2

2

2

0,53

0,52

0,51

0,57

0,55

0,57

0,55

0,60

0,21

0,28

0,25

0,38

0,37

0,33

0,44

0,66

21

21

27

27

21

21

27

27

13,4

17

23

27

16,2

13

25

27

0,6

1

2

2

2

2

4

5

0,6

3

7

5

0,6

0,6

7

75

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
4 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 4-қосымша

      Кәсіпорын _____________________________

Электр қондырғыларында өртті сөндіруге рұқсат № ___

      ____________________________________________________________________

      (энергия объектісінің, электр қондырғысының атауы)

      1. Өрт орны, кернеуді немесе кернеуді алып тастай отырып, өртті сөндіруге рұқсат етілетін ғимараттардың, үй-жайлардың, қондырғылардың, құрылғылардың, жабдықтардың атауы: ______________________________________________________________.

      ___________________________________________________________________.

      ____________________________________________________________________.

      2. Өрт аймағында және оған жақындағанда мынадай қолданыстағы электр қондырғылары (жабдықтардың, шиналар секцияларының, ұяшықтардың, тарату қалқандарының, кәбілдік және әуе электр беру желілерінің атауы немесе нөмірлері және т. б.) ажыратылды:

      ___________________________________________________________.

      ___________________________________________________________.

      ___________________________________________________________.

      3. Электр қондырғысының кернеуінде қалды (жабдықтың атауы, нөмірі және кернеу класы, шиналар секциялары, ұяшықтар, тарату қалқандары, кәбілдік және әуе электр беру желілері, оның ішінде күзет аймағында және т. б.):

      ___________________________________________________________.

      ___________________________________________________________.

      ___________________________________________________________.

      4. Электр қондырғысында өртті сөндіру кезінде электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулар:

      1) Осы рұқсаттың 1-тармағында аталған қолданыстағы электр қондырғыларына дейінгі қауіпсіз қашықтықты сақтау.

      2) 10 кВ дейінгі кернеудегі электр қондырғыларында өртті сөндіру алдында БПҰ энергия объектісінің электротехникалық персоналымен бірлесіп, өрт оқпандарын, автомобиль сорғыларын сенімді жерге тұйықтауды жүргізсін.

      3) Электр қондырғыларында өртті кернеумен сөндіруді электр оқшаулағыш қолғаптарда және боттарда жүзеге асыру.

      4). Жергілікті жағдайларға байланысты басқа нұсқаулар.

      нұсқау жүргізілді және № ______ рұқсат берілді

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      (мамандығы, лауазымы) (жеке қолы) (сағат. мин., күні, айы, жылы) (аты-жөні, тегі)

      № ______ нұсқама және рұқсат алды

      ____________________________________________________________________

      ____________________________________________________________________

      (мамандығы, лауазымы) (жеке қолы), (аты-жөні, тегі)

      *Құжатты белгілі бір электр қондырғыларында өртті сөндіруге рұқсат беру құқығы берілген кәсіпорынның (энергия объектісінің) электротехникалық, Электротехнологиялық немесе әкімшілік-техникалық персоналының қызметкерлері 2 данада толтырады.

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
5 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 5-қосымша

Өрттегі күштер мен құралдарды есепке алу

р/с №

Өрт орнына келген бөлімшелер, уақыт

Өрт сөндіруші есептобының саны

Өртті сөндіру міндеті, учаске, уақыт

Өрт учаскесіндегі жағдай, уақыт

Өрт орнынан кеткен бөлімшелер, уақыт

1

2

3

4

5

6







































































































      Ескертпе: 5-бағанда уақытты белгілей отырып жүргізілген жұмыстың әрбір кезеңі көрсетіледі.

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
6 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 6-қосымша

Учаскелерде (секторларда) күштер мен құралдарды орналастыру

Уақыт

Учаске нөмірі, АТӘ НУ

Күштер мен құралдар

Оқпандар

Негізгі техника

Арнайы техника

Көмекші техника

Жеке құрам

ГТҚҚ буындары

А

Б

Л

Әмбебап

Көбік

1

2

4

5

6

7

8

10

11

12

13

14

















































































































































  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
7 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 7-қосымша

Өкімдер мен ақпаратты есепке алу журналы

р/с №

Уақыт

Ақпараттың мазмұны (өкімдер)

Кім тапсырды

Кім қабылдады

1

2

3

4

5













































































































































  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
8 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 8-қосымша

Өртті сөндіру басшысына (ӨСБ), штаб бастығына (ШБ), тыл бастығына (ТБ), учаске бастығына (УБ) және байланысшыларға (С) арналған жеңқұбырлық таңғыш (ЖТ) - Сипаттамасы.

      Өртті сөндіру басшысына, штаб бастығына, өрттегі учаске бастығына арналған жеңқұбырлық таңғыш қызыл материалдан жасалады, оған тиісті жазу жазылады: РТП, НМ, НУ, ақ түсті.

      Тыл бастығына және байланысшыларға арналған жеңқұбырлық таңғыш АҚ материалдан жасалады, оған қара түсті НТ тиісті жазуы жазылады.

  Мысалы:

а



  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
9 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 9-қосымша

Өрт дулығаларындағы (дулығалардағы) айырым белгілері

Қатардағы құрам



 

 
Бөлімше командирі



 

 
Қарауыл бастығы (аға инженер)
Шеңбердегі цифрлардың мөлшерін оңтайлы қабылдау



 

 
Бөлім бастығының орынбасары
Үшбұрыштағы цифрлардың оңтайлы өлшемі



 

 
Бөлім бастығы



 

 
Жасақ басшылығының құрамы



 

 
Өрт сөндіру қызметтерінің және аумақтық бөлімшелерінің басшы құрамы
(шеңбердің фоны қызыл)



 

 
Өрт сөндіру қызметі бөлімдерінің, бөлімшелерінің бастықтары
(үшбұрыштың фоны қара)



 

 
Өрт сөндіру қызметі бөлімдерінің, бөлімшелерінің қызметкерлері (бас мамандар, аға инженерлер, инженерлер)



 

 
Төтенше жағдайлар министрлігінің басшылық құрамы
(Қызыл фон)



 


 


 

Ескертпе: трафарет дулығаның (дулығаның) екі жағына (алдыңғы және артқы) қара түспен симметриялы түрде қолданылады.

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
10 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 10-қосымша

Шартты белгілер

Атауы

Негізгі таңба

Өрт сөндірушілер мен арнайы машиналар

Өрт сөндіру автоцистернасы (түсі - қызыл)



 

Өрт сөндіруші автосорғысы



 

Өрт сөндіру авто-сатысы



 

Өрт сөндіруші автокөтергіші: иінді



 

Өрт сөндіруші автокөтергіші: телескопиялық



 

Жеңқұбыр өрт сөндіруші автомобилі



 

Өрт сөндіруші байланыс және жарықтандыру автокөлігі



 

Авариялық – құтқару өрт сөндіру автомобилі



 

Техникалық қызмет өрт сөндіру автомобилі



 

Түтін шығаратын өрт сөндіру автомобилі



 

Өрт сөндіру станциясы



 

Стационарлық лафеттік оқпаны бар өрт сөндіру автомобилі



 

Жылжымалы лафет оқпанды автомобилі



 

Аэродромдық өрт сөндіру автомобилі



 

Көбікті сөндіру өрт сөндіру автомобилі



 

Аралас өрт сөндіру автомобилі



 

Су-аэрозольді сөндіру өрт сөндіру автомобилі



 

Ұнтақты сөндіру өрт сөндіру автомобилі



 

Көмірқышқыл газын сөндіретін өрт сөндіру автомобилі



 

Газ-сумен сөндіретін автомобилі



 

Шынжыр табанды жүріс көлік



 

Өрт сөндіру танкі (түсі қызыл)



 

Газ-түтіннен қорғау қызметінің автомобилі



 

 
Көп мақсатты өрт сөндіру автомобилі



 

 
Механикаландырылған сатысы бар өрт сөндіру автоцистернасы



 

 
Судан қорғайтын өрт сөндіру автомобилі



 

 
Өрт сөндіру автозертханасы



 

 
Штабтық өрт сөндіру автомобилі



 

 
Өрт сөндіруші тіркеме



 

 
Өрт сөндіруші кеме



 

 
Өрт сөндіруші қайығы



 

 
Өрт сөндіру пойызы



 

 
Өрт сөндіру ұшағы



 

 
Өрт сөндіру теңіз ұшағы



 

Өрт сөндіру тікұшағы



 

Өрт сөндіру мотопомпасы: портативті



 

Өрт сөндіру мотопомпасы: тіркеме



 

 
Тіркемелі өрт сөндіру ұнтағы (қызыл)



 

 
Өрт сөндіру мақсатында бейімделген автомобиль



 

 
Өрт сөндіру мақсатында басқа да бейімделген техника



 

Доңғалақты инженерлік және арнайы машиналар
(Б-бульдозер, Э-эвакуатор, К- кран, Г- грейдер, П-погрузчик, ПЭС- жылжымалы электр станциясы, С-самосвал, БЗ-бензин құюшы, А-автобус, 102-полиция, 103- жедел жәрдем).



 

Өрт-техникалық жарақ, арнайы және механикаландырылған құрал

 
Арынды өрт сөндіру жеңқұбыры



 

 
Өрт сорғыш жеңқұбыры



 

Арынды өрт сөндіру жеңқұбыры, төселген: домалақ



 

"Аккордеонға" төселген арынды өрт сөндіру жеңқұбыры:



 

Жеңқұбырды су жинағыш



 

Екі жақты жеңқұбырды тармақталым



 

Үш жақты жеңқұбырды тармақталым



 

Төрт жақты жеңқұбырды тармақтау



 

Портативті жеңқұбыр катушкасы



 

Жылжымалы жеңқұбыр катушкасы



 

Жеңқұбырды көпір



 

Өрт сөндіруші Гидроэлеватор



 

Өрт сөндіру көбік араластырғыш



 

Өрт сөндіру бағанасы
Көбіктің орташа еселігін қалыптастыруға арналған оқпан



 

Қолмен өрт сөндіру оқпаны (жалпы белгілеу)



 

Әмбебап оқпан



 

"А" диаметрі бар саптама бөшкесі (19,25 мм)



 

"Б" диаметрі бар саптама бөшкесі (13,... мм)



 

 
Жұқа бүріккіш су (су аэрозоль) ағынын қалыптастыруға арналған оқпан



 

 
Су ағынын қалыптастыруға арналған қоспалары бар оқпан



 

Жоғары қысымды оқпан



 

Көбіктің төмен жиілігін қалыптастыруға арналған оқпан



 

Көбіктің орташа жиілігін қалыптастыруға арналған оқпан



 

Кернеудегі электр қондырғыларын сөндіруге арналған оқпан



 

 
3 қабаттағы "Б" оқпаны:



 

Т-төбеде



 

Ж – жертөледе



 

Ш-шатырда



 

Маневрлік оқпан



 

Жертөледе "Б" оқпаны бар ГТҚҚ буыны



 

Тасымалданатын лафеттік өрт сөндіру оқпаны



 

Су саптамалары бар стационарлық өрт сөндіру лафеттік оқпаны



 

Ұнтақты лафеттік өрт сөндіру оқпаны



 

Көбік саптамалары бар стационарлық өрт сөндіру лафеттік оқпаны



 

Тасымалданатын өрт сөндіру лафеттік оқпаны



 

Көбік көтергіш



 

ГПС-600 генераторларының тарағы бар көбік көтергіш



 

Өрт сөндіру түтін сорғышы: портативті тіркеме



 

Таяқ – баспалдағы



 

Шабуыл - баспалдағы



 

Тартылатын өрт сөндіру сатысы



 

Механикаландырылған құрал



 

Ұшқышсыз ұшу аппараты (дрон)



 

Прожектор (жарықтандыру құрылғысы)



 

Өрт сөндіру қондырғылары

Стационарлық өрт сөндіру қондырғысы (автоматты іске қосылатын үй-жайды жалпы және жергілікті қорғау)



 

Қолмен іске қосылатын стационарлық өрт сөндіру қондырғысы



 

Көбікті өрт сөндіру қондырғысы



 

Су өрт сөндіру қондырғысы



 

Су аэрозольді өрт сөндіру қондырғысы



 

Өрт сөндіру станциясы



 

Көмірқышқыл газы өрт сөндіру станциясы



 

Басқа газбен өрт сөндіру станциясы



 

Газ аэрозольді өрт сөндіру қондырғысы



 

Ұнтақты өрт сөндіру қондырғысы



 

Бумен өрт сөндіру қондырғысы



 

Өрт-сөндіргіштер

Портативті өрт сөндіргіш



 

Жылжымалы



 

Түтін жоятын құрылғылар

Түтін жоятын құрылғылар
(түтін шығаратын люк)



 

Түтін жоятын құрылғылар
(түтін қақпағы)



 

Табиғи желдетуді қолмен басқару



 

Басқару пункттері

Штаб



 

ГТҚҚ буыны



 

БӨП бақылау-өткізу пункті



 

Өрттегі учаске



 

Р-реттеуші



 

Тасымалданатын өрт сөндіру құрылғылары

Импульсті өрт сөндіру қарапайым жүйелері



 

Рюкзакты механикалық бүріккіштер



 

Қосымша белгілеу

Өрттің даму бағыты



 

Күштер мен құралдар әрекеттерінің шешуші бағыты



 

Өрт шыққан жер



 

Портативті радиостанция



 

Стационарлық радиостанция



 

Металл қоршау



 

Темірбетон қоршау



 

Тас қоршау



 

Өзен



 

Тоған



 

Өрт сөндіру тоғаны



 

Су тасымалдау



 

Ішкі өрт сөндіру краны
(нөмір)



 

Өрт сөндіру гидранты
(желі нөмірі, түрі және диаметрі)



 

Пирс



 

Құдық



 

Су қысымды мұнарасы (ұңғыма)
V= 5 м3



 

Шекаралардың қирау ықтимал аймағы



 

Объекті конструкцияларының құлауы, үйіндісі, қирауы



 

Өртте қаза тапқандар

Адамдар



 

Жануарлар



 

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
11 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 11-қосымша

Қажетті күштер мен құралдардың есептеу формулалары 1. Негізгі көрсеткіштерді анықтауға арналған формулалар. Есептеу формулалары

  1-кесте

р/с №

Көрсеткіш

Формула, анықтама

Формулаға кіретін шамалардың мәндері

Белгілеу

Атауы, өлшем бірлігі

1

Өрттің еркін даму уақыты (мин)

tсв. = tд.с. + tсб. + tсл. + tб.р.

tд.с

өрт туралы хабарлауға дейінгі уақыт өрт басталғаннан бастап өрт сөндіру бөліміне хабарлауға дейінгі уақытқа тең.

tсб.

дабыл бойынша жеке құрамды жинау уақыты-1 мин

tсл.

жүру уақыты, мин

tб.р.

жауынгерлік орналастыру уақыты-КҚК нормативтері бойынша:
3 мин-жазғы кезең үшін;
6-8 мин-қысқы кезең үшін.

2

Жүру уақыты

tсл. = tд.с. + tсб. + tсл. + tб.р.

L

өрт сөндіру бөлімінен объектіге дейінгі қашықтық, км

Vсл

ПА қозғалысының орташа жылдамдығы, км / сағ

3

От шарпыған жолдың ұзындығы, (м) 10 минутқа дейін

Rп = 0,5 Vл × tсв

Vл

желілік жанудың таралу жылдамдығы, м/мин

tсв

өрттің еркін даму уақыты, мин

4

⇒ 10 мин аса

Rп = 0,5 Vл × 10 + Vл (tсв- 10) = Vл * (tсв - 5)

Vл

жанудың таралуының желілік жылдамдығы, м/мин

tсв

өрттің еркін даму уақыты, мин

площадь пожара, (м2)

5

Дөңгелек нысан

SП = pR2

p

3,14

R

Өрт шарпыған жолдың ұзындығы (өрт радиусы)

Жартылай шеңбер нысан

SП = 0,5*pR2

a

өрттің дамуы болатын бұрыш

Бұрыштық пішін

SП = 0,25*pR2

-

-

Тікбұрышты нгысан

SП = n* a*R

n

жанудың таралу бағыттарының саны

a

үй-жайдың (ғимараттың) ені, м

сөндіру алаңы (м2)

6

Дөңгелек

Sт = ph(2R-h)

h

оқпанды сөндіру тереңдігі:
қол оқпандары үшін-5 м;
лафетті үшін - 10 м.

Бұрыштық 90 о

Sт = 0,25ph х (2R-h)

a

сөндіру майданының ені

Бұрыштық 180о

Sт = 0,5ph х (2R-h)

R

Өрт шарпыған жолдың ұзындығы (өрт радиусы)

Бұрыштық 270о

Sт = 0,75 ph х (2R-h)

n

жану майданының бүйір жақтары саны

Бір жағынан тікбұрышты

Sт = ha

-

-

2 қарама қарсы жағынан тікбұрышты

Sт = 2ha

-

-

7

қажетті сөндіру шығыс (л/с, кг/с, м3/с)

Qтр.т = Sп × Iтр

Sп

сөндірудің есептік параметрі:
(ауданы-м2, көлемі-м3, периметрі / алдыңғы м)

Iтр

өртті сөндіру үшін өрт сөндіргішті беру қарқындылығы: беттік-л / (м2×с), кг / (м2×с), көлемдік-кг / (м3 с), м3/(м3 с) сызықтық — л / (м с)

8

қорғаудың талап етілетін шығысы (л/с)

Qтр.т = Sз × Iтр.з

Sз

есептік параметрдің шамасы

Iтр.з

қорғау үшін өрт сөндіргішті беру қарқындылығы

өрт сөндіргіш заттарды беру аспаптарының саны

9

Су оқпаны

Nств.в = Qтр / qств

Qтр

сөндіруге қажетті шығын, л/с

qств

оқпан шығыны, л / с

көбік оқпандары -беттік сөндіру

Nств.п = Sт / Sпс

Sт

сөндіру алаңы, м2

Sпс

көбік оқпанын сөндіру алаңы, м2

көбік оқпандары -көлемді сөндіру

Nств.п =(Vп × kз) / (qпс × tр)

Vп

бөлменің көлемі, м3

kр

көбіктің бұзылу коэффициенті 3

qпс

көбік оқпанын тұтыну, м3/мин

tр

болжалды сөндіру уақыты-15 мин

оқпандардың жұмыс уақыты

10

су көзіне орнатусыз ПА-дан

tраб= (Vц - NрVр) / (Nст × qст × 60)

Vц

өрт сөндіру машинасының цистернасындағы су көлемі, л

Nр

магистральдық және жұмыс желілеріндегі жеңқұбырлар саны, шт

Vр

бір жеңқұбырлар су көлемі, л

Nст

осы өрт сөндіру машинасынан жұмыс істейтін су оқпандарының саны, шт

qст

Оқпанның су шығыны, л/с

11

шектеулі қоры бар су көзіне орнатумен ӨСА-дан

t = (0,9 VВ - NрVр) / (NПР × QПР × 60)

VВ

су қоймасындағы су қоры, л

Nр

магистральдық және жұмыс желілеріндегі жеңқұбырлар саны, шт

Vр

бір жеңқұбырдағы су көлемі, л

NПР

осы су көзіне орнатылған барлық өрт сөндіру машиналарынан берілген аспаптардың (оқпандардың, генераторлардың) саны

QПР

бір құрылғының су шығыны, л / с

Жұмыс уақыты ОКГ-600 (мин)

12

Көбіктүзгіш бойынша

t = Vпо / qокг

Vпо

көбіктүзгіш көлемі, л

qГПС

ОКГ шығыны -600:
Су-5,64 л/с;
Көбіктүзгіш -0,36 л/с; 
Ерітінді -6 л/с.

Су бойынша

t = Vв / qокг

Vв

Су көлемі, л

Qокг

ОКГ шығыны -600:
Су-5,64 л/с;
Көбіктүзгіш -0,36 л/с; 
Ерітінді -6 л/с..

орташа көбейтілген көбіктің мүмкін мөлшері (ПСК) (м3)

13

Көбіктүзгіш бойынша

Vп = Vпо / 0,6

Vпо

Көбіктүзгіш көлемі, м3

Су бойынша

Vп = Vводы / 9,4

Vводы

Су көлемі, м3

мүмкін сөндіру алаңы ТЖС және ЖС (ПСК) (м2)

14

Көбіктүзгіш бойынша (ТЖС)

ST = Vпо / 3

Vпо

Көбіктүзгіш көлемі, л

Көбіктүзгіш бойынша (ЖС)

ST = Vпо / 1,8(2)

Vпо

Көбіктүзгіш көлемі, л

Су бойынша (ТЖС)

ST = Vв / 45

Vв

Су көлемі, л

Су бойынша (ЖС)

ST = Vв / 30

-

-

15

ерітінді бойынша ТЖС және ЖС сөндіру алаңы (м2)

ST = VР-PA / ISt × tP × 60

ISt

өртті сөндіруге ерітіндіні берудің нормативтік қарқындылығы, л / (м2 с)

tP

сөндірудің есептік уақыты, мин

VР-PA

көбік түзетін Сулы ерітіндінің мөлшері, л

16

магистральдық желінің су көзінен өртке дейінгі шекті ұзындығы (м)

Lпр = [Нн - (Нпр ± Zм ± Zпр) / SQ2] × 20

Нн

сорғыдағы қысым, м

Нпр

тармақталудағы, лафеттік оқпандардағы, көбік генераторларындағы қысым (барлық жағдайларда екі - үш жеңқұбыр шегіндегі тармақталудан жұмыс желілеріндегі қысымның жоғалуы 10 м - ден аспайды, сондықтан тармақталудағы қысым осы тармақталуға қосылған оқпан саптамасындағы қысымнан 10 м артық болуы керек), м

Zм

шекті арақашықтықта жер бедерінің ең жоғары көтерілу (+) немесе түсу (-) биіктігі, м

Zпр

өрт сөндіру аспаптарын (оқпандарды, көбік генераторларын) өрттегі тармақталу орнынан немесе іргелес жерлерден көтерудің немесе түсірудің ең жоғары биіктігі, м

S

бір өрт жеңқұбырының кедергісі

Q

ең көп жүктелген бір магистральдық жеңқұбыр желісінің су шығыны, л / с

17

негізгі мақсаттағы ПА саны

Nотд = Nл.с / Nбр

Nл.с

тартылған жеке құрамның саны, адам

Nбр.

жауынгерлік есепте жеке құрамның саны, адам (орта есеппен - 4 адам)

18

АЦ сумен жанармай құю жылдамдығы (мин)

tзап= Vц / (Qп × 60)

Vц

цистерна көлемі, л

Qп

цистернаны толтыратын сорғының орташа су беруі, л / с

19

өрттегі АО-дан су ағынының уақыты (мин)

tРАСХ= Vц / (Nпр × Qпр × 60)

Vц

цистерна көлемі, л

Nпр

ПА-дан берілген аспаптардың (оқпандардың, генераторлардың) саны

Qпр

бір құрылғының су шығыны, л / с

20

айдау сатысының шекті қашықтығы (м)

Lст = [НН - (НВХ ± ZM) / SQ2] × 20

Нн

сорғыдағы қысым, м

НВХ

айдау сатысының магистральдық желісінің соңындағы қысым, м

Zм

шекті арақашықтықта жер бедерінің ең жоғары көтерілу (+) немесе түсу (-) биіктігі, м

S

бір өрт жеңқұбырының кедергісі

Q

ең көп жүктелген бір магистральдық жеңқұбыр желісінің су шығыны, л / с

21

магистральдық желінің ұзындығы (м)

Lм=L×1,2

L

су көзінен өрт орнына дейінгі қашықтық, м

22

айдау сатыларының саны

Nст = Lм - Lгол / Lст

Lм

су көзінен өрт орнына дейінгі магистральдық желінің ұзындығы, м

Lгол

өрт орнынан қашықтық, м

Lст

айдау сатыларының ұзындығы, м

23

айдауға арналған ПА жалпы саны

Nм = Nст + 1

Nст

айдау сатыларының саны

1

Бас көлік

24

оқпандардың қалыпты жұмыс істеуі үшін қысымы қажет


3,5 атм

қол үшін

6 атм

лафетті және басқалар үшін.

25

Резервуарларды сөндіру кезінде

1 ОКГ-600 үшін орташа есеппен 1000 л ПО қажет. Ылғалдағышпен су беру кезінде қарқындылық 2 есе төмендейді

1 м3

0,6 л ПО және 9,4 л су

2. Газ және мұнай атқыламаларының өрттерін сөндірудің негізгі көрсеткіштерін анықтауға арналған формулалар

  2-кесте

р/с №

Көрсеткіш

Формула

Формулаға кіретін шамалардың мәндері

Белгілеу

Атауы, өлшем бірлігі

1

Өрт сөндіру машиналарының саны атқыламаны сөндірудің бірінші кезеңінде операцияларды орындау

NМ 1= Q1 / NCT.А схQСТ.А+ Q2/N схQСТ.Л

Nм1

Өрт сөндірудің бірінші кезеңіндегі өрт сөндіру машиналарының саны, дана.

Q1

Сөндірудің бірінші кезеңінде жабдықты, Металл конструкцияларды және аумақты салқындатуға арналған су шығыны, л / с

Q2

Сөндірудің бірінші кезеңінде субұрқақты суаруға арналған су шығыны, л / с

Nсх СТ.А
NсхСТ.Л

Тиісінше, күштер мен құралдарды орналастыру схемасындағы А және лафет оқпандарының саны, дана.

QСТ.А
Qст.л

Тиісінше, А (немесе лафетті) оқпанынан 40 м қысыммен 25 мм саптамамен және оқпанмен 60 м, л/с қысыммен 28 мм саптамасы бар лафетті су шығыны

2

Атқыламаны сөндірудің екінші кезеңінде операцияларды орындауға арналған өрт сөндіру машиналарының саны:
2.1. Су ағындарымен

Nм2=Nм1+Q4/NсхРС-АQСТ.Л+0,5 NТСТ.Л
QРС-А/NСХРС-АQСХРС-А

Nм2

Өрт сөндірудің екінші кезеңіндегі өрт сөндіру машиналарының саны, дана.

Q4

Атқыламаны сөндіруге арналған су шығыны, л / с

N тст.л

Атқыламаны сөндіруге арналған лафеттік оқпандар саны, дана.

NсхРС-А

Күштер мен құралдарды орналастыру схемасындағы МС-а оқпандарының саны, дана.

Qсх
РС-А

Магистральдан су шығыны МС-а оқпандағы қысым кезінде 40 м, л/с

2.2. Газ-су ағындарымен

Nм2=Nм1+NАГВТQтАГВТ/Qн +NсхРС-А QзАГВТ /NсхСТ.АQСТ.А

NАГВТ

Атқыламаны сөндіруге қатысатын газ-су сөндіру автомобильдерінің саны, дана.

QтАГВТ

Сөндіру үшін АГВТ-қа берілетін су шығыны (АГВТ-100 үшін 60 л/с және АГВТ-150 үшін 90 л/с қабылданады)

QзАГВТ

Бір АГВТ қорғау үшін су шығыны (қабылданады 15 л 20 л/с)

Qн

Өрт сорғыларынан АГВТ-қа нақты су беру, л/с

2.3. Ұңғымаға су айдау арқылы (агрегаттар саны)

Nагр = Qтр / Qагр

Nагр

Жоғары қысымды құю агрегаттарының саны, дана.

Qтр

Атқыламаны, суатқыламаны сөндіру үшін қажетті су шығыны, л / с

Qагр

Агрегатты беру, л / с

3

Атқыламанысөндірудің үшінші кезеңінде операцияларды орындауға арналған өрт сөндіру машиналарының саны

N=Qб/NсхQ+Q/NсхQ

NМ3

Өрт сөндірудің үшінші кезеңіндегі өрт сөндіру машиналарының саны, дана.

Q6, Q7

Тиісінше Сағаны салқындату үшін су шығыны ұңғымалар және атқыламаны суару, л / с

4

Су шығыны:
4.1. Қауіпті жылу әсер ету аймағында жеке құрамды және жеңқұбыр желілерін суаруға

Q5 = NРС-АQРС-А

Q5

Жеңқұбыр желілерінде қауіпті жылу әсер ету аймағында жұмыс істейтін жеке құрамды суаруға берілетін су шығыны, л / с

NРС-А

Суаруға берілген МС-А немесе МС-Б. бүріккіш оқпандарының саны (сөндіру бойынша жұмыс істейтін екі лафеттік оқпанға бір бүріккіш қабылданады), дана.

QРС-А

Оқпандағы қысым кезінде МСА-А немесе МС-Б бүріккіш оқпаннан су шығыны 40 м, л / с

4.2. Газ-су ағындарын жасау үшін

Q = N Qт
8 АГВТ АГВТ

Q8

Газ-су ағындары ғимаратынан берілетін су шығыны, л / с

QтАГВТ

(2.2) формуласын қараңыз

4.3. АГВТ қорғау үшін

Q = N Qз
9 АГВТ АГВТ

Q9

Газ-су сөндіру автомобильдерін қорғау үшін берілетін су шығыны, л / с

QзАГВТ

См. формуласы (2.2)

5

АГВТ жеткіліксіз болған кезде су ағындарымен сөндіруге жататын субұрқақ дебитінің бір бөлігі

Qф = Q - Qф
ост фон АГВТ

Qфост

Лафет оқпандарымен сөндіруге жататын атқылама дебитінің бір бөлігі, млн м3/тәулігіне. газ немесе тәулігіне мың м3. мұнай

Qфон

Атқыламаның нақты дебиті, млн м3/тәулігіне. газ немесе тәулігіне мың м3. мұнай

QфАГВТ

Тартылған АГВТ, млн м3/тәулік сөндіретін атқыламаның шекті дебиті. газ немесе тәулігіне мың м3 мұнай

6

Су оқпандарынің саны:
6.1. Атқыламаны сөндіру кезеңдерінде операцияларды орындау үшін

Nст.л = Qтр / Qст.л

Nст.л

Атқыламаны сөндіру кезеңінде операцияларды орындау үшін берілетін лафеттік оқпандар саны (немесе 25 мм саптамасы бар), дана.

Qтр

Атқыламаны сөндіру сатысында операцияларды орындау үшін қажетті су шығыны, л / с

Qст.л

Лафет оқпанынан су шығыны, л / с

6.2. Қауіпті жылу әсер ету аймағында жеке құрамды және жеңқұбыр желілерін суаруға

N= 0,5N т
РС-А ст.л

NРС-А

PCA немесе MS-B бүріккіш оқпандарынің саны, дана.

Nт
ст.л

Қауіпті жылу әсер ету аймағында жұмыс істейтін лафет оқпандарының саны, штрих.

6.3. АГВТ жеткіліксіз болған жағдайда қалдық атап айтқанда атқыламаны сөндіру үшін

N тр = Q/ K Q
ст.л 4 з ст.л

N тр
ст.л

Атқыламаның қалдық бөлігін сөндіру үшін лафеттік оқпандардың қажетті саны, дана.

Q4

Қалдық дебит кезінде атқыламаны сөндіруге арналған су шығыны, л / с

Kэ

Оқпандар жұмысының тиімділік коэффициенті 0,7-ге тең

7

Су қоймаларындағы су қоры:
7.1. Атқыламаны су ағындарымен сөндіру кезінде

VB = K (Q1 + Q2 . + Q7 )t1 - 7 ×
×(1 - Qводопр / Q1 + Q2 ... + Q7 )

VB

Су айдындарының (резервуарлардың) жалпы сыйымдылығы, м3

Q1, Q2

Тиісінше, атқыламаны сөндірудің бірінші кезеңіндегі су шығыны, л / с

Q3 , Q4

Тиісінше, атқыламаны сөндірудің екінші кезеңінде өрт аймағын салқындатуға арналған су шығыны, л / с

Q5

Қауіпті жылу әсер ету аймағында және жеңқұбыр желілерінде жұмыс істейтін жеке құрамды суаруға арналған су шығыны, л/с (4.1 формуланы қараңыз)

Q6 , Q7

Тиісінше, ұңғыманың аузын салқындатуға және атқыламаны суаруға арналған су шығындары, л / с.

7.2. Атқыламаны газ-су ағындарымен сөндіру кезінде

VB = K (Q1 + Q2 ... + Q7 )t1 - 7 + +(Q8 + Q9 )t 8 - 9 + (1 - Qводопр / /Q1 + Q2 ... + Q9 )

Q8 , Q9

Атқыламаны газ-су ағындарымен сөндірудің екінші кезеңіндегі су шығыны [формулаларды қараңыз (4.2), (4.3)], л / с

t1 - 9

Атқыламаны сөндіру кезеңдерінде жүргізілетін операциялардың ұзақтығы (бөлімді қараңыз. 2.3), сағ

K

Сүзуге және өлі қалдыққа судың шығынын ескеретін Коэффициент (қабылданады: жер су қоймалары үшін -1,5; болат және бетон үшін-1,2)

Qводопр

Су айдындарын толықтыратын құбырдан су шығыны, м3 / сағ

3. Ауаның температурасы мен ылғалдылығына байланысты ТОЖҚҚ-да өрт сөндіруші-газ-түтіннен қорғаушылардың рұқсат етілген жұмыс уақыты

  3-кесте

р/с №

Ауа температурасы, 0С

Рұқсат етілген уақыт, мин, салыстырмалы ылғалдылықта, %

60 дейін

60-75

75 жоғары

1.

31

90

90

90

2.

35

90

70

50

3.

40

60

50

25

4.

45

50

40

20

5.

50

45

35

15

6.

55

40

30

10

7.

60

35

20

5

8.

65

30

20

-

9.

70

25

15

-

4. Төмен температурада ТОЖҚҚ-да рұқсат етілген жұмыс уақыты

  4-кесте

Ауа температурасы, 0С

Жұмыс ұзақтығы, мин

Демалу ұзақтығы, мин

0 ден -15 дейін

90

90

-15 ден -30 дейін

60

60

-30 ден -45 дейін

30

30

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрі
2023 жылғы 13 наурыздағы
№ 109 Бұйрығына
12 қосымша
Өртті сөндіруді ұйымдастыру
қағидаларына 12-қосымша

Өрт туралы акт – Акт о пожаре (кемінде 2 данада жасалады – составляется не менее чем в 2-х экземплярах)

      ________________________________ "____"_________________жыл/год

      қала, село, аудан – город, село, район

      Комиссия құрамында: мемлекеттік өртке қарсы қызметтен____________________

      Комиссия в составе: от государственной противопожарной службы

      _________________________________________________________________________

      өрт сөндіру басшысы, төтенше жағдайлар басқарма қызметкері

      – руководитель тушения пожара, сотрудник отдела по чрезвычайным

      ситуациям/управления по чрезвычайным

      ситуациям_________________________________________________________________

      объект әкімшілігінен – от администрации объекта

      __________________________________________________________________________

      ішкі істер органдарының, сақтандыру өкілдері – представители органов внутренних

      дел, страхования

      __________________________________________________________________________

      қоғамдық ұйымдардан және басқа да тұлғалар – от общественных организаций и

      другие лица

      __________________________________________________________________________

      болған өрт туралы осы актіні жасаған

      составил настоящий акт о происшедшем пожаре

      "____"_________________жыл/год

      Объектінің атауы (толық)_________________________________________________

      Наименование объекта (полное)

      Объектінің тиесілігі, меншік нысаны_______________________________________

      Принадлежность объекта, форма собственности

      Ғимараттың, құрылыстың қабаттылығы___________________________________

      Этажность здания, сооружения

      Объектінің мекенжайы____________________________________________________

      Адрес объекта

      Өрт орнынан бастап жақын маңда орналасқан ӨСБ, МӨСБ дейін қашықтық____

      Расстояние от места пожара до ближайшей ПЧ, СПЧ

      Өртті байқаған күні__________және уақыты__________сағ.__________мин.

      Дата и время обнаружения пожара час мин.

      Өрт шыққан (болжалды) орын______________________________________________

      Место возникновения пожара (предполагаемое)

      __________________________________________________________________________

      Кім өртті байқады және ол туралы өртке қарсы қызметке қалай хабарлаған, тел. № -

      Кто обнаружил пожар и каким образом сообщил о нем в противопожарную службу, телефон №

      Облыстық, қалалық "ӨСжАҚЖҚ" ММ КҚЖБО-ға, бөлімшелерінің ББП-ға өрт

      туралы хабарламаның түскен күні _________ және уақыты______сағ._______мин.

      Дата ___________ и время _______час_______ мин. поступления сообщения о пожаре

      на ЦОУСС, ПСЧ подразделений ГУ "СП и АСР" города, области

      1-ші бөлімшенің келген уақыты __________сағ._________мин.

      Время прибытия 1-го подразделения час мин.

      Өртті оқшаулау күні _________ және уақыты ______________сағ.____________мин.

      Дата и время локализации пожара час мин.

      Өртті жою күні _____________ және уақыты __________сағ.________мин.

      Дата и время ликвидации пожара в час мин.

Өртке қарсы қызмет бөлімшесінің келген сәтіндегі жағдай Обстановка к моменту прибытия подразделения противопожарной службы

      Өрттің ауданы, оның таралу жолдары мен жылдамдығы, жанатын толымы,

      адамдарға, жануарларға төнген қауіп, құлау және жарылу қауіптілігі,

      тұрғындардың, ЕӨСҚ-ның қимылдары көрсетіледі___________________________

      Указывается площадь пожара, пути и скорость его распространения, горючая загрузка,

      угроза людям, животным, опасность обрушений и взрывов, действия населения,

      ДПФ______________________________________________________________________

Өртті сөндіру кезінде пайдаланған күштер мен құралдар: Силы и средства, применявшиеся при тушении пожара:

      Өрт сөндіруге қатысқандар және олардың саны: ______________________________

      участники тушения пожара, включая взаимодействующие службы с указанием их

      количества:________________________________________________________________

      Өрт сөндіру бөлімінің №, ГТҚҚ бөлімшелерінің, звеноларының саны - № пожарной

      части, количество отделений, звеньев ГДЗС

      ГТҚҚ бөлімшелерінің, звеноларының жұмысының жалпы уақыты_____________

      Суммарное время работы отделений, звеньев ГДЗС

      __________________________________________________________________________

      Өрт сөндіргенде пайдаланған өрт техникасының түрі, саны – тип, количество пожарной

      техники, использованной при тушении пожара

      Өрт сөндіргенде берілген оқпандардың түрі мен саны:_________________________

      Вид и количество стволов, поданных при тушении пожара:

      __________________________________________________________________________

      Өрт сөндіргенде қолданған өрт сөндіргіш құралдардың түрі және саны –

      виды и количество огнетушащих средств, применявшихся при тушении пожара

      __________________________________________________________________________

      Өрт сөндіргенде қолданған су көздерінің түрі (қажеттіні толтыру керек):

      Виды водоисточников, использованных при тушении пожара (нужное заполнить):

Су көздері
водоисточники

Атауы, гидранттың, суқоймасының №
Название, № гидранта, водоема

Су көзінің мекенжайы
Адрес водоисточника

Өрт орнынан қашықтығы
Расстояние от места пожара

Ішкі ӨҚСЖ
Внутренний ППВ




Сыртқы ӨҚСЖ
Наружный ППВ




Жасанды суқоймасы
Водоем искусственный




Табиғи суқоймасы
Водоем естественный




      Өрт сөндіру жетекшісі (лауазымы ТАӘ):

      Руководитель тушения (должность, ФИО):

Өрттің зардаптары: Последствия пожара:

      Өлген адамдар: барлығы ___________, оның ішінде балалар _________, облыстық

      "ӨСжАҚЖҚ" ММ, ТЖД қызметкерлері____________.

      Погибло людей: ____, в т.ч. детей____, сотрудников противопожарной службы ______.

      Жарақаттанғандар туралы мәлімет:_________________________________________

      Сведения о травмированных _________________________________________________

      Өрттен жойылған (зақымдалған) құрылыс, тұрғын үй пәтерлерінің бірлігі

      Уничтожено (повреждено) пожаром, площадь_____________________________

      өлген жануарлар______________________________________________________

      погибло животных (түрі және саны – вид и количество)

      Өрттің залалы (белгіленген немесе бағдарланған)__________________________ теңге

      Ущерб от пожара (установленный или ориентированный)

      Өрттің себебі (белгіленген немесе болжанған)_________________________________

      Причина пожара (установленная или предполагаемая) ____________________________

      Өрттің пайда болуына кінәлі тұлғалар_______________________________________

      Лица, виновные в возникновении пожара

      Өртте құтқарылған – спасено при пожаре:

      Жұрт___________адам. Техникалар __________ бірлік

      Людей чел. Техники ед.

      Мал басының бірлігі_________________

      голов скота

      Материалдық құндылықтар_____________________________________мың теңге

      Материальных ценностей тыс. тенге

      Өрт туралы акт тексерілуге жіберілді___________________________________

      Акт о пожаре направлен для рассмотрения в

      Комиссияның айрықша ескертпелері_______________________________________

      Особые замечания комиссии

      Комиссия мүшелерінің қолы:_______________________________________________

      Подписи членов комиссии: (аты-жөні - фамилия, имя, отчество)

      _______________________________________________________

      _______________________________________________________

      _______________________________________________________

      _______________________________________________________

      Актінің данасын алғандар:

      _______________________________________________________

      Экземпляры акта получили

      ________________________________________________________

      ________________________________________________________

О внесении изменений и дополнений в приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 26 июня 2017 года № 446 "Об утверждении Правил организации тушения пожаров"

Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 13 марта 2023 года № 109. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 20 марта 2023 года № 32106

      ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. В приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 26 июня 2017 года № 446 "Об утверждении Правил организации тушения пожаров" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15430) внести следующие изменения и дополнения:

      в Правилах организации тушения пожаров, утвержденных указанным приказом:

      пункт 3 изложить в следующей редакции:

      "3. Для выполнения основной задачи личным составом подразделений используются следующие средства:

      пожарные и аварийно-спасательные автомобили, в том числе автомобили, приспособленные для целей тушения;

      пожарное оборудование;

      инструменты (механизированный и немеханизированный);

      средства связи и освещения;

      средства индивидуальной защиты органов дыхания (далее – СИЗОД);

      огнетушащие вещества;

      системы противопожарной защиты зданий и сооружений;

      источники противопожарного водоснабжения (естественные и искусственные водоемы, внутренний и наружный водопровод);

      инструменты и оборудование для оказания первой помощи пострадавшим.";

      пункт 4:

      дополнить подпунктом 7-1) следующего содержания:

      "7-1) развившийся пожар – стадия полного участия в пожаре всех горючих поверхностей в пределах установленного пространства (вертикальной, горизонтальной, плоскости конструкций);";

      дополнить подпунктом 18-1) следующего содержания:

      "18-1) окарауливание – к окарауливанию пожара относятся работы, состоящие в непрерывном или периодическом осмотре пройденной пожаром площади с целью предотвращения возобновления пожара от скрытых очагов, не выявленных на стадии ликвидации (локализации);";

      дополнить подпунктами 47-1) и 47-2) следующего содержания:

      "47-1) пожарный мотоцикл - мотоцикл, специально оснащенный медицинским набором, аварийно-спасательными инструментами, оборудованием для тушения пожаров, проведения аварийно-спасательных работ и оказания первой помощи пострадавшим;

      47-2) сдерживание развития пожара – воздействие на очаг пожара огнетушащими средствами в целях предотвращения дальнейшего изменения параметров во времени и пространстве;";

      пункт 6 изложить в следующей редакции:

      "6. Действия по тушению пожаров выполняются в соответствии с тактикой пожаротушения, а также требованиями правил по безопасности и охраны труда при тушении пожаров, и могут проводиться в условиях высокой психологической и физической нагрузки, профессионального риска, прямой опасности для жизни и здоровья участников тушения. Поставленные задачи, выполняется согласно табеля расчета, указанного в приложении 1 к настоящим Правилам.";

      пункт 8 изложить в следующей редакции:

      "8. Прием и обработка вызовов осуществляется в установленном порядке дежурным диспетчером (радиотелефонистом) центра оперативного управления силами и средствами (далее – ЦОУСС), пункта связи части (далее – ПСЧ) противопожарной службы и включает в себя:

      прием и фиксирование информации;

      оценку полученной информации и принятие решения о направлении к месту вызова сил и средств, предусмотренных расписанием выезда (планом привлечения сил и средств);

      подачу сигнала "Тревога" или высылка пожарной части (поста), спасательного подразделения по радиостанции, либо по другим имеющимся средствам связи;

      вручение (передачу) должностному лицу, возглавляющему караул или дежурную смену (далее – начальник караула (старший инженер), путевки выезда дежурного караула пожарной части (специализированной пожарной части) на пожар согласно приложения 2 к настоящим Правилам, а также, оперативных планов и карточек пожаротушения, при их наличии;

      обеспечение должностных лиц имеющейся информацией об объекте вызова (пожара).";

      пункт 16 изложить в следующей редакции:

      "16. При вынужденной остановке в пути следования головного пожарного автомобиля, следующие за ним автомобили, останавливаются, и дальнейшее движение продолжают только по указанию начальника караула (старшего инженера). При вынужденной остановке второго или следующих за ним пожарных автомобилей остальные, не останавливаясь, продолжают движение к месту вызова (пожара). Старший начальник на пожарном автомобиле, прекратившем движение, немедленно сообщает о случившемся дежурному диспетчеру.

      При самостоятельном следовании к месту вызова (пожара) отделения караула и вынужденной остановке пожарного автомобиля, начальник караула (старший инженер), командир отделения сообщает о случившемся дежурному диспетчеру и принимает меры по доставке личного состава и пожарно-технического вооружения (далее – ПТВ) к месту вызова (пожара), оставив для устранения неисправности должностное лицо, осуществляющее управление пожарного автомобиля.

      При следовании к месту вызова (пожар) пожарных мотоциклов и вынужденной остановке связанной с неисправностью пожарного мотоцикла, пожарный–спасатель-мотоциклист, докладывает о случившемся диспетчеру гарнизона. Второй пожарный мотоцикл не останавливаясь, продолжает движение к месту вызова (пожара).";

      пункт 26 изложить в следующей редакции:

      "26. Разведку возглавляет руководитель тушения пожара (далее – РТП) и другие лица по его распоряжению.

      Разведку проводят каждый командир и участник тушения пожара на своем участке работы, так же проводят, передают первичную информацию с места вызова до прибытия РТП и пожарные-спасатели-мотоциклисты.";

      пункт 32 изложить в следующей редакции:

      "32. Личному составу, ведущему разведку, необходимо:

      использовать имеющиеся технические средства, документацию, сведения от лиц, знающих конструктивные особенности и планировку здания, технологический процесс и оборудование производства;

      использовать, по возможности, кратчайшие пути ведения разведки;

      проводить работы по спасению людей в случае возникновения непосредственной угрозы для них;

      оказать первую помощь пострадавшим;

      принять, одновременно с разведкой пожара, меры по ограничению распространения огня и дыма всеми доступными средствами, по его тушению и защите имущества;

      вскрывать и проверять помещения, расположенные на путях возможного распространения огня и дыма;

      соблюдать требования техники безопасности и правил работы в СИЗОД;

      своевременно докладывать РТП (оперативному штабу на пожаре) результаты разведки и полученную в ее ходе информацию.";

      пункт 34 изложить в следующей редакции:

      "34. В целях обеспечения безопасности при проведении разведки необходимо:

      иметь при себе средства спасения и самоспасения, необходимый инструмент для вскрытия и разборки конструкций, приборы освещения, средства связи, СИЗОД, гибкую связку, направляющий трос, средства тушения спасательный колпак, сигнализатор неподвижного состояния.";

      пункт 56 изложить в следующей редакции:

      "56. При развертывании сил и средств, пожарные автомобили и ПТВ располагаются так, чтобы:

      не мешать расстановке прибывающих сил и средств;

      обеспечить быстрое сосредоточение сил и средств на необходимых участках;

      обеспечить сохранность рукавных линий, по возможности не препятствовать уличному движению вблизи места пожара;

      не допустить повреждение пожарных автомобилей и ПТВ опасными факторами пожара;

      обеспечить место стоянки резервных автомобилей и беспрепятственный проезд.";

      пункт 63 изложить в следующей редакции:

      "63. Выбор подаваемого огнетушащего вещества определяется физико-химическими свойствами горючего, поставленной задачей, применяемым способом прекращения горения и другими обстоятельствами, которые приведены в приложении 3 к настоящим Правилам.";

      пункт 86 изложить в следующей редакции:

      "86. К специальным работам относятся:

      организация пожарной связи;

      освещение места вызова (пожара);

      вскрытие и разборка конструкций, завалов;

      подъем (спуск) на высоту;

      выполнение защитных мероприятий;

      оказание первой помощи пострадавшим;

      восстановление работоспособности технических средств.";

      пункт 107 изложить в следующей редакции:

      "107. Электрические сети и установки под напряжением 380 Вольт и более отключают представители энергослужбы (энергонадзора), приступать к тушению пожаров на электроустановках напряжением выше 380 Вольт только после выполнения операций по их отключению и заземлению с оформлением письменного допуска по форме согласно приложению 4 к настоящим Правилам.

      В необходимых случаях, когда иными способами обесточить сеть невозможно, допускается отключение путем резки электрических проводов с фазным напряжением не выше 220 Вольт. Отключение проводится личным составом по указанию РТП в случаях, если электрические провода и иные токонесущие элементы:

      опасны для участников тушения пожара;

      создают опасность возникновения новых очагов пожара;

      препятствуют ведению действий по тушению пожара.";

      пункт 111 изложить в следующей редакции:

      "111. Сбор сил и средств на месте пожара предусматривает:

      проверку наличия личного состава;

      сбор и проверку комплектности оборудования и ПТВ согласно описи;

      размещение и крепление оборудования и ПТВ на пожарных автомобилях;

      принятие мер по приведению в безопасное состояние использующихся систем наружного противопожарного водоснабжения.

      О завершении сбора сил и средств на месте пожара и их готовности к возвращению в подразделения начальник караула (старший инженер), пожарный-спасатель-мотоциклист или командир отделения докладывает РТП и (или) диспетчеру гарнизона.";

      пункт 127 изложить в следующей редакции:

      "127. Основными задачами оперативного штаба являются:

      сбор, обработка и анализ данных об обстановке на пожаре, передача необходимой информации РТП и дежурному диспетчеру гарнизона;

      определение потребности в силах и средствах, подготовка соответствующих предложений для РТП;

      обеспечение контроля за выполнением поставленных задач;

      организация подготовки и обеспечение ведения действий по тушению пожара;

      учет сил и средств на пожаре, расстановка их на участках (секторах), ведение журнала учета распоряжений и информаций, согласно приложениям 5, 6, 7 к настоящим Правилам;

      создание на пожаре резерва сил и средств;

      обеспечение работы ГДЗС и связи на пожаре;

      обеспечение мероприятий по охране труда и технике безопасности личного состава на пожаре;

      освещение места пожара, если это необходимо;

      взаимодействие с другими службами города (населенного пункта, объекта);

      организация питания и отдыха при длительных пожарах (более трех часов), обогрева личного состава при низкой температуре и защиты от теплового удара;

      материально-техническое обеспечение работающих на пожаре подразделений;

      реализация мер по поддержанию готовности сил и средств, участвующих в тушении пожара.";

      пункты 129, 130 и 131 изложить в следующей редакции:

      "129. При работе на пожаре РТП, лицам, входящим в состав оперативного штаба и связным необходимо иметь нарукавные повязки согласно приложению 8 к настоящим Правилам.

      130. Указываются знаки различия на пожарных касках (шлемах) личного состава согласно приложению 9 к настоящим Правилам.

      131. При ведении документации оперативного штаба, подготовке описаний пожаров, применяются условные обозначения согласно приложению 10 к настоящим Правилам и допустимые сокращения терминов.";

      пункт 134 изложить в следующей редакции:

      "134. РТП необходимо:

      произвести разведку и оценить обстановку на пожаре;

      немедленно организовать и лично возглавить спасение людей, предотвратить панику, используя для этого имеющиеся силы и средства;

      определить решающее направление, необходимое количество сил и средств, способы и приемы действий на пожаре согласно приложению 11 к настоящим Правилам;

      поставить задачи подразделениям, организовать их взаимодействие и обеспечить выполнение поставленных задач;

      непрерывно следить за изменениями обстановки на пожаре и принимать соответствующие решения;

      по прибытию к месту пожара по внешним его признакам передать информацию на ЦОУСС (ПСЧ);

      после принятия решения и отдачи приказаний передавать диспетчеру лично или через оперативный штаб пожаротушения адрес объекта пожара, его оперативно-тактическую характеристику, что горит (или горело), площадь пожара, имеется ли угроза жизни людей и опасность развития пожара, какие силы и средства введены в действие и требуется ли дополнительное привлечение сил и средств;

      поддерживать в дальнейшем непрерывную связь с ЦОУСС (ПСЧ), периодически сообщать о принятых решениях и об обстановке на пожаре;

      вызвать дополнительные силы и средства и организовать их встречу;

      по прибытии на пожар старшего должностного лица доложить об обстановке, о принятых решениях по тушению, какие силы и средства имеются на месте пожара, введены в действие, вызваны дополнительно;

      в зависимости от обстановки организовать оперативный штаб на пожаре и определить место его расположения;

      проинформировать оперативный штаб пожаротушения об обстановке на пожаре, количестве задействованных сил и средств, их расстановки и принятых ранее решениях;

      информировать оперативный штаб о месте своего нахождения и сообщать ему обо всех принимаемых решениях;

      обеспечить управление действиями на пожаре непосредственно или через оперативный штаб пожаротушения;

      обеспечивать выполнение требований правил по безопасности и охраны труда, доводить до участников тушения пожара информацию о возникновении угрозы для их жизни и здоровья;

      назначить из числа лиц начальствующего состава ответственного за соблюдение техники безопасности;

      в случае необходимости организовать пункт первой помощи;

      создать резерв сил и средств, периодически подменять работающих, давая им возможность отдохнуть, обогреться и переодеться в сухую одежду;

      в случае прибытия на пожар сил и средств различных направлений НТ выделить помощников со средствами передвижения и связи;

      при тушении использовать возможность заправки пожарных автоцистерн, израсходовавших запас воды, без снижения темпа работ по ликвидации пожара;

      организовать взаимодействие со службами (охраны общественного порядка, энергетической, водопроводной, газовой, медицинской и другими) привлекаемыми к тушению пожара, поддерживать постоянную связь с инженерно-техническими работниками объекта и принимать решения о приемах и средствах тушения с учетом рекомендаций и инструкций объекта;

      составить акт о пожаре согласно приложению 12 к настоящим Правилам либо поручить его составление старшему начальнику, возглавляющему подразделение части, в районе выезда (на объекте) которой возник пожар;

      принять меры к сохранению первоначального места его возникновения от излишних разрушений, выявлению и сохранению предметов, послуживших причиной пожара, а также сбору сведений, необходимых для составления акта о пожаре и работы сотрудников дознания и испытательной пожарной лаборатории;

      лично убедиться в ликвидации горения, определить необходимость и продолжительность наблюдения за местом ликвидированного пожара (в том числе необходимость проливки мест горения);

      принять меры по эвакуации, защите от проливаемой воды и охране эвакуированных материальных ценностей до прибытия работников правоохранительных органов.";

      пункт 152 изложить в следующей редакции:

      "152. Участниками тушения пожара является личный состав подразделений и органов управления гарнизона противопожарной службы, негосударственные противопожарные формирования, добровольные противопожарные формирования, воинские части и подразделения органов внутренних дел принимающие непосредственное участие в тушении пожара.";

      пункт 154 изложить в следующей редакции:

      "154. Участники тушения пожара в установленном порядке выполняют обязанности по следующим основным специализациям:

      пожарный-спасатель, (старший пожарный-спасатель);

      пожарный-спасатель-мотоциклист;

      водитель пожарного автомобиля;

      командир отделения;

      начальник караула (старший инженер).";

      пункт 157 изложить в следующей редакции:

      "157. При тушении пожара пожарному необходимо:

      знать свою задачу по тушению пожара, а также задачу отделения;

      выполнять команды и приказания командиров и начальников беспрекословно, точно и в срок;

      не оставлять своей позиции без разрешения командира;

      поддерживать связь с командиром и пожарными своего отделения;

      проявлять разумную инициативу и находчивость при выполнении задачи по тушению пожара;

      предупреждать людей и принимать меры к спасению, в случае обнаружения опасности для их жизни, о чем докладывает командиру отделения;

      оказывать первую помощь пострадавшим;

      следить за исправностью ПТВ и бережно обращаться с ним;

      соблюдать правила по безопасности и охране труда;

      проверять наличие закрепленного ПТВ, по окончании работ, результаты докладывать командиру отделения.";

      пункт 166 изложить в следующей редакции:

      "166. Пожарный - спасатель в ходе тушения пожара выполняет работы, определенные между личным составом отделения.";

      дополнить параграфом 2-1 следующего содержания:

      "Параграф 2-1. Пожарный-спасатель-мотоциклист

      166-1. Пожарный – спасатель - мотоциклист представляет собой самостоятельную тактическую единицу и модернизирован для тушения пожаров в начальной стадии.

      166-2. Основной его задачей является:

      прибытие за короткое время к месту вызова, проведение разведки, оценки обстановки, что позволит не привлекать дополнительные силы и средства;

      произвести спасание или оказать первую помощь пострадавшим при пожаре, дорожно-транспортном происшествии;

      ликвидация пожара в начальной стадии его развития или его сдерживание до прибытия основных сил и средств гарнизона, в том числе и ликвидировать возгорание на электроустановках под напряжением;

      166-3. Пожарному-спасателю-мотоциклисту необходимо:

      произвести разведку и оценить обстановку на пожаре;

      по прибытию к месту пожара по внешним его признакам передать информацию на ЦОУСС (ПСЧ) адрес объекта пожара, его оперативно-тактическую характеристику, что горит (или горело), площадь пожара, имеется ли угроза жизни людей и опасность развития пожара, требуется ли дополнительное привлечение сил и средств;

      немедленно организовать и лично возглавить спасение людей, предотвратить панику;

      непрерывно следить за изменениями обстановки на пожаре и принимать соответствующие решения;

      поддерживать в дальнейшем непрерывную связь с ЦОУСС (ПСЧ), периодически сообщать о принятых решениях и об обстановке на пожаре до прибытия старшего должностного лица;

      по прибытии на пожар старшего должностного лица доложить об обстановке, какие силы и средства вызваны дополнительно;

      после доклада, подчиняется старшему должностному лицу (РТП) и руководствуется пунктами 157-163 настоящих Правил.

      пункт 175 изложить в следующей редакции:

      "175. При следовании к месту вызова (пожара) начальнику караула (старшему инженеру) необходимо:

      определить оптимальный маршрут движения, обеспечить соблюдение водителем установленной начальником гарнизона скорости движения и требований Правил дорожного движения, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 ноября 2014 года № 1196;

      ознакомиться с оперативной документацией пожаротушения (оперативные планы, карточки, планшеты водоисточников и так далее);

      постоянно прослушивать по радиостанции информацию с места пожара ЦОУСС (ПСЧ);

      при вынужденной остановке в пути руководствоваться пунктом 19 настоящих Правил.";

      пункт 197 изложить в следующей редакции:

      "197. При тушении пожаров с наличием сильнодействующих ядовитых веществ (далее – СДЯВ) необходимо:

      совместно с администрацией объекта и соответствующей службой оценить химическую обстановку на объекте, установить наименование, количество СДЯВ, границы очага заражения, пути распространения СДЯВ (высота, ширина облака), количество выброса в атмосферу, определить предельно допустимое время пребывания личного состава на зараженном участке и выбрать огнетушащие средства;

      создать оперативный штаб на пожаре независимо от размеров пожара и количества работающих подразделений, в состав которого включить главных специалистов объекта, химиков для оперативного выяснения обстановки и консультации по вопросам пожаротушения;

      организовать пункт первой помощи;

      подать необходимое количество пожарных стволов-распылителей для локализации зоны распространения ядовитого газа;

      установку пожарных автомобилей произвести так, чтобы они не попали в зону заражения;

      в зоне заражения проводить тушение, минимальным количеством личного состава, обеспечив его индивидуальными средствами защиты;

      организовать сток воды в определенное место и принять меры по предотвращению поражения людей и животных отравленной водой;

      провести эвакуацию людей из возможных мест заражения, привлекая сотрудников органов гражданской защиты, полиции и военнослужащих для эвакуации населения из ближайших жилых домов, населенных пунктов.

      Меры по ограничению и приостановке выброса (розлива) СДЯВ, локализации химического заражения, предотвращению заражения грунта и водоисточников:

      ограничение и приостановка выброса СДЯВ осуществляется путҰм перекрытия кранов и задвижек на трубопроводах, заделкой отверстий на магистралях емкостях с помощью бандажей, хомутов, заглушек, перекачкой жидкости из аварийной емкости в запасную. Эти работы осуществляются под руководством и при непосредственном участии специалистов промышленности, обслуживающих аварийное оборудование или сопровождающих СДЯВ при транспортировке;

      ограничение растекания по местности в целях уменьшения площади испарения осуществляется обваловкой разлившегося вещества, созданием препятствий на его пути, сбором СДЯВ в естественные углубления (ямы, канавы, кюветы), оборудованием специальных ловушек (ям, выемок).

      Для снижения скорости испарения и ограничения распространения используются следующие способы:

      изоляция (поглощение) парогазовой смеси СДЯВ с помощью водяных завес;

      поглощение жидких СДЯВ слоем сыпучих адсорбционных материалов (грунт, песок, керамзиты);

      изоляция жидких СДЯВ водой или растворами нейтральных веществ;

      дегазация (нейтрализация) растворами химически активных реагентов;

      изоляция (поглощение) парогазовой смеси в целях ограничения ее распространения может проводиться путем создания на направлении движения СДЯВ мелкодисперсных водяных завес. Для нейтрализации СДЯВ в воду могут быть добавлены нейтрализующие вещества.

      Мелкодисперсные водяные завесы создаются с помощью пожарных мотопомп, обеспечивающих давление струи воды не менее 0,8 МПа. При меньших давлениях, необходимая дисперсность капель воды, способных поглощать (связывать) парогазовую фазу СДЯВ, не достигается.

      Поглощение жидкой фазы СДЯВ слоем сыпучих адсорбентов может осуществляться рассыпанием (надвиганием) материал непосредственно на жидкость. При этом, слой адсорбента должен быть не менее 10-15 см. Загрязненный сыпучий материал и верхний слой грунта (на глубину впитывания СДЯВ), с дальнейшей дегазацией (нейтрализацией).

      Изоляция жидкой фазы СДЯВ пенами осуществляется в целях уменьшения их испарения. Более того, в пену могут вводиться дегазирующие (нейтрализующие) добавки, которые вступая в реакцию, образуют нетоксичные или мало летучие вещества. Для получения воздушно-механической пены и покрытия ими жидкого СДЯВ используют пеногенераторы. Такой способ изоляции ядовитых веществ пенами эффективен и может применяться при достаточном количестве технических средств на больших площадях.

      Компактная струя используется для нейтрализации концентрированных кислот, окислителей и других веществ, реагирующих с водой.

      После ликвидации пожара принимаются меры по организации санитарной обработки личного состава, работавшего в зоне заражения, с обеспечением медицинского освидетельствования личного состава и дегазации боевой одежды, пожарных автомобилей и ПТВ.";

      пункт 199 изложить в следующей редакции:

      "199. При тушении пожара на объектах с наличием взрывчатых веществ (далее – ВВ) и боеприпасов РТП необходимо:

      по прибытию установить совместно с представителями объекта вид опасных факторов, наличие и размер опасной зоны, местонахождение и количество ВВ, а также способы их эвакуации, состояние технологического оборудования и установок пожаротушения, задействовать исправные установки пожаротушения;

      привлекать личный состав задействованных сил и средств к тушению пожара, с использованием индивидуальных средств защиты (каски, бронежилеты), средств связи, гусеничной пожарной техники (при наличии);

      установить единый сигнал опасности для быстрого оповещения работающих в опасной зоне, в случае наличия угрозы взрыва незамедлительно приступить к общей эвакуации участников тушения пожара;

      вводить в действие в пределах опасной зоны пожарные стволы с большим расходом воды, включая лафетные, учитывая степень чувствительности ВВ к детонации от удара компактных струй;

      перекрыть аварийные коммунально-энергетические сети вблизи разрушенного здания (сооружения), откачать или отвести воду, локализовать или ликвидировать имеющиеся очаги горения;

      укрепить или разрушить строительные конструкции, угрожающие обвалом, применяя имеющиеся технические средства;

      при работе в загазованных помещениях нельзя пользоваться инструментом, вызывающим искрообразование, обязательно обесточивать электрические линии, для освещения пользоваться только аккумуляторными фонарями;

      опасные участки ограждаются или отмечаются знаками;

      при пожаре на объектах Министерства обороны, Комитета национальной безопасности руководствоваться двухсторонними соглашениями.";

      пункт 211 изложить в следующей редакции:

      "211. При тушении пожара в больнице РТП необходимо:

      всесторонне оценить данные разведки и рекомендации обслуживающего персонала, сложившуюся обстановку, в какой мере она может повлиять на успешную эвакуацию больных;

      организовать совместно с медицинским персоналом эвакуацию больных;

      принять меры к предупреждению паники, учитывая консультации обслуживающего персонала, особенно при работе личного состава в родильных домах, нервно-психиатрических и инфекционных лечебных учреждениях;

      обеспечить защиту от проливаемой воды складов медикаментов, аптек, фармацевтических отделений и оборудования лечебных кабинетов;

      после ликвидации пожара в инфекционных отделениях организовать санитарную обработку личного состава пожарных подразделений, руководствуясь указаниями медицинского персонала.";

      пункт 213 изложить в следующей редакции:

      "213. При тушении пожара в дошкольных организациях и организациях среднего образования РТП необходимо:

      выяснить количество и возраст детей, персонала;

      предотвратить возможную панику, организовать совместно с персоналом организации образования, планомерную и быструю эвакуацию детей, в первую очередь детей младшего возраста в места сбора и специально оборудованные места (при наличии);

      провести осмотр основных и вспомогательных помещений дошкольных организации, школы, в первую очередь подвергнувшихся задымлению. Тщательно проверить возрастные групповые помещения (приемная, групповая, спальная, туалетная), специализированные помещения (музыкальные, спортивные залы, игровые) для занятий с детьми, сопутствующие помещения (медицинские, пищеблок, прачечная, кладовые, подсобные помещения), шкафы, кровати и под ними, занавески и мебель;

      обеспечить защиту или эвакуацию ценного оборудования;

      потребовать от руководителей организации образования проведения переклички воспитанников/обучающихся;

      провести эвакуацию детей совместно с обслуживающим персоналом;

      проверить, не остались ли люди в помещениях.";

      пункты 231 и 232 изложить в следующей редакции:

      "231. При пожарах больших площадей возможно:

      быстрое и скрытое распространение огня по пустотам, кровельным материалам, нижним поверхностям покрытий и выделение большого количества дыма;

      проведение трудоемких работ по вскрытию;

      большая удаленность очагов пожара от наружных входов в здание;

      обрушение строительных конструкции.

      232. При тушении покрытия большой площади РТП необходимо:

      при тушении пожара покрытий больших площадей пожарные стволы необходимо подавать на тушение и защиту в двух направлениях: внутрь здания и на покрытие;

      ликвидацию горения снизу проводить стационарными и переносными лафетными стволами, а также ручными стволами с большим расходом огнетушащих веществ;

      при тушении пожара одновременно с вводом огнетушащих средств организовать выпуск дыма, вскрывая верхние части окон или световых фонарей;

      определить наличие и возможность использования сухотрубов и внутренних пожарных кранов;

      создать разрывы в покрытии при быстром распространении огня;

      в качестве исходного рубежа использовать огнестойкие зоны, противопожарные стены, сосредотачивая у этих пунктов необходимое количество пожарных стволов;

      в процессе тушения необходимо установить постоянное наблюдение за прочностью конструкций покрытия, предупредить личный состав об опасности, а также не допускать излишнего скопления личного состава на покрытии и под ним.";

      пункт 253 изложить в следующей редакции:

      "При тушении пожаров на объектах хранения газа (газонаполнительных станции) возможны:

      мощное тепловое излучение от факельного горения газа;

      быстрое распространение горения по разлившемуся конденсату;

      образование "огненного шара";

      взрывы образующихся газовоздушных смесей;

      деформация и разрыв аппаратов и трубопроводов;

      сложность одновременного тушения разлившегося сжиженного газа и факела.

      При ведении действий по тушению пожаров необходимо:

      установить вид хранящегося газа в горящей и соседней емкости (газгольдерах, резервуарах), направление ветра, пути распространения облака газа и степень опасности образующихся зон загазованности;

      для выполнения работ по тушению пожара привлекать минимальное количество личного состава, не допускать в опасную зону личный состав пожарных частей, обслуживающий персонал объекта, не занятый на тушении;

      организовать оцепление места пожара на безопасном расстоянии с учетом радиуса возможного взрыва, с привлечением для этой цели охраны объекта и сотрудников специальных служб, в случае необходимости организовать эвакуацию людей из близлежащих жилых домов и объектов;

      при наличии определить работоспособность стационарной системы орошения на соседних с горящим изотермических резервуарах;

      определить высоту и состояние обвалования группы резервуаров;

      определить давление воды в противопожарном водопроводе и возможность его увеличения для использования лафетных стволов с насадками-распылителями для создания водяных завес;

      создать оперативный штаб с включением в его состав представителей объекта;

      организовать взаимодействие с аварийной службой объекта, газовой службой города;

      принять меры к обеспечению выполнения необходимых требований охраны труда, лично и с помощью специально назначенных работников объекта и пожарной охраны;

      назначить начальника тыла, отвечающего за обеспечение требуемого расхода воды, наличие средств защиты органов дыхания, расстановку и формирование резерва сил и средств.";

      дополнить пунктом 253-1 следующего содержания:

      "253-1. Для локализации горения СУГ и создания безопасных условий выгорания продукта подразделениям ГПС необходимо:

      принять неотложные меры по прекращению подачи продукта в очаг горения, перекрыть подводящие трубопроводы и перекачать по возможности продукт в резервные емкости;

      ограничить площадь пролива;

      определить аппараты и трубопроводы, находящиеся под давлением, и принять меры по предотвращению их деформации и взрыва;

      обеспечить бесперебойное водоснабжение пожарных стволов и систем для защиты соседних с горящим резервуаров и других емкостей, и сооружений, обращая особое внимание на защиту запорной арматуры и фланцевых соединений;

      задействовать стационарные системы объекта;

      производить тушение разлившегося и горящего газа с наветренной стороны огнетушащим порошком, пеной низкой и средней кратности;

      ликвидировать факельное горение струйных истечении с помощью огнетушащих порошков, газоводяных струй, пены, распыленных и компактных водяных струй;

      использовать теплоотражательные костюмы и водяные завесы для защиты ствольщиков и техники от теплового излучения;

      установить водяные завесы перед защищаемым объектом не ближе 1,5 м от фронта пламени (подачу струй осуществляют при рабочем давлении 0,6 МПа, под углом 50° к горизонту);

      организовать сменную работу личного состава в зоне высоких температур и орошение в процессе выполнения боевых задач;

      определить границы зон загазованности, не допуская работы техники в пожароопасных зонах. Организовать установку обозначений и постов, допуская передвижения в опасных зонах только по распоряжению оперативного штаба;

      расположить резерв сил и средств на безопасном расстоянии;

      организовать по возможности с помощью обслуживающего персонала перепуск газов из горящего и соседних резервуаров в свободные или выпустить газ на факел, с целью понижения давления в резервуарах;

      заполнить при опорожнении резервуары инертными газами или паром, не производить охлаждения освобожденных емкостей без заполнения их инертными газами или паром.

      При тушении СУГ в резервуарах необходимо подавать ручные пожарные стволы с большим расходом воды, использовать стационарные лафетные установки и системы орошения для охлаждения горящих и соседних емкостей, и подводящих трубопроводов. По возможности обеспечить перепуск газов из горящей и соседних емкостей в свободные или выпустить газ на факел с целью понижения давления в емкостях.

      При опорожнении емкостей по возможности предусмотреть их заполнение инертным газом.";

      приложения 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 и 8 изложить в новой редакции согласно приложению 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 и 8 к настоящему приказу;

      дополнить приложениями 9, 10, 11 и 12 согласно приложениям 9, 10, 11, 12 к настоящему приказу.

      2. Министерству по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан в установленном порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан;

      3) в течение десяти рабочих дней представление в Юридический департамент Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2), 3) и 4) настоящего пункта.

      3. Контроль над исполнением настоящего приказа возложить на курирующего Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан 		Ю. Ильин

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство сельского хозяйства
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство просвещения
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство энергетики
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство обороны
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Комитет национальной безопасности
Республики Казахстан

  Приложение 1
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 1
к Правилам организации
тушения пожаров

Примерный табель задач пожарного расчета отделения на автоцистерне

Состав пожарного расчета

Пожарно-техническое вооружение, принимаемое при заступлении на дежурство

Первоначальные действия по тревоге

Основные обязанности расчета при работе

Командир отделения

Принимает носимую радиостанцию, видеорегистратор (экшн-камеру), электрофонари, планшет и справочник водоисточников, средства индивидуальной защиты органов дыхания (далее-СИЗОД), резервный СИЗОД, спасательную веревку, переносные и возимые мотопомпы, электрогенераторы, механизированные инструменты с гидроприводом (насосные станции, ножницы, разжимные и подъемные устройства, домкраты), с пневмоприводом (пневмодомкраты, баллоны).

Надевает боевую одежду и снаряжение, получает путевку, оперативный план или карточку пожаротушения, следит за посадкой личного состава в автомобиль, садится в кабину рядом с водителем, объявляет адрес и дает команду на выезд, уточняет по справочнику расположение ближайших водоисточников, включает видеорегистратор (экшн-камеру).

Руководит работой отделения по спасанию людей, тушению пожара и эвакуации имущества, проводит разведку, возглавляет звено газодымозащитной службы (далее-ГДЗС), устанавливает автоцистерну (далее-АЦ) на пожарный гидрант.

Пожарный-спасатель № 1 (старший пожарный-спасатель)

Принимает все стволы все виды стволов, механизированные инструменты с электроприводом (электропила), с мотоприводом (бензорез, бензопила), электрозащитные средства (перчатки резиновые диэлектрические, ножницы для резки электропроводов с изолированными ручками, галоши (боты) резиновые диэлектрические, коврик резиновый диэлектрический, переносные заземлители).

Надевает боевую одежду и снаряжение, открывает ворота гаража, садится в автомобиль с левой стороны, берет ствол, спасательную веревку, рукавную задержку и фонарь (ночью).

Прокладывает магистральную или рабочую линию, работает со стволом, выполняет работу по спасанию людей, вскрытию и разборке конструкций.

Пожарный-спасатель № 2

Принимает напорные рукава d-51, 66, 77 мм, рукавные задержки и зажимы. Теплоотражательный костюм, костюм химической защиты, легкий защитный костюм типа "Л-1", покрывало спасательное, полотно огнезащитное.

Надевает боевую одежду и снаряжение, открывает ворота гаража, садится в автомобиль с правой стороны, надевает ствол, фонарь (ночью) и берет рукавную задержку.

Прокладывает магистральную или рабочую линию, работает со стволом. С пожарным № 3 переносит и устанавливает выдвижную 3-х коленную лестницу, работает с инструментов для резки электропроводов, выполняет работу по спасанию людей, вскрытию и разборке конструкций.

Пожарный-спасатель № 3

Принимает все лестницы, ручной немеханизированный инструмент (багры, ломы, топоры, пилы, лопаты, вилы, крюк, ведро, лом "Хулиган", ведро, кирка, кувалда), путевой шпагат, чемодан поста безопасности (тросс-сцепку, журнал учета работы звеньев ГДЗС, фонарь, часы, сигнализаторы и т.д.), спасательный колпак, СИЗОД.

Надевает боевую одежду и снаряжение, садится в автомобиль вторым слева и берет ствол.

Помогает прокладывать магистральную линию, устанавливает разветвление, с пожарным № 2, переносит и устанавливает 3-х коленную лестницу, остается на посту безопасности, работает шанцевым инструментом, разбирает конструкции, эвакуирует людей, освещает место работы, работает со стволом.

Пожарный-спасатель № 4

Принимает всасывающие и напорно-всасывающие рукава, всасывающую сетку, водосборник, напорные рукава d - 77 мм длиной 4,5 м для работы от пожарного гидранта (далее-ПГ), переходные головки, пожарную колонку, гидроэлеватор, разветвления, ключ торцовый для открывания гидрантов, крюк для открывания крышки колодца ПГ, ключи для соединения всасывающих рукавов и напорных, рукавные мостики.

Надевает боевую одежду и снаряжение садится в автомобиль вторым справа и берет рукавную задержку.

Вместе с водителем устанавливает автомобиль на водоисточник, прокладывает магистральную линию, работает на разветвлении, выполняет работы по спасанию людей, вскрытию и разборке конструкций, устанавливает рукавные мостики, устанавливает эжектор (гидроэлеватор).

Водитель-сотрудник ПА (старший водитель-сотрудник ПА, старший инструктор по вождению ПА)

Принимает автомобиль (двигатель, системы питания, смазки, охлаждения, сцепления, электрооборудования, механизмы управления, силовую передачу и ходовую часть, кузов, раму и оперение, пожарный насос), шоферской инструмент, медицинскую аптечку, автомобильную радиостанцию, буксировочный трос, паяльную лампу, противооткатные упоры, знак аварийной остановки, мачты освещения, комплект инструментов для обслуживания, светоотражающий жилет водителя, видеорегистратор (экшн-камера), горюче смазочных материалов (далее-ГСМ), наличие воды и пенообразователя, огнетушитель.

Садится в автомобиль, заводит двигатель, через зеркала заднего обзора убеждается в отсутствии помех при выезде, включает видеорегистратор (экшн-камеру), по указанию командира отделения (начальника караула, старшего инженера) выезжает из гаража.

С пожарным № 4 устанавливает автомобиль на водоисточник, переключает работу двигателя на насос, работает на насосе, обеспечивает бесперебойную подачу воды (пенообразователя) в рукавную линию, проводит техническое обслуживание на пожаре.

Примерный табель пожарного расчета на пожарном мотоцикле

Состав пожарного расчета

Пожарно-техническое вооружение, принимаемое при заступлении на дежурство

Первоначальные действия по тревоге

Основные обязанности расчета при работе

Пожарный-спасатель мотоциклист №1

Принимает средства связи и сигнализации, ранцевые установки пожаротушения, гидравлические аварийно-спасательные инструменты, огнетушители, аптечку первой медицинской помощи, спасательную веревку, топор, ножницы для резки электропроводов, лом "Хулиган", фонарь, спасательный колпак, сигнально - громкоговорящее устройство (далее-СГУ), GPS-навигации, пожарный мотоцикл и инструменты для его технического обслуживания.

Надевает специальную одежду и снаряжение, получает путевку для выезда, садится на пожарный мотоцикл, запускает двигатель, включает видеорегистратор (экшн-камеру), по готовности пожарного мотоциклиста №2 выезжает из гаража.

Берет с собой лом "Хулиган", фонарь, радиостанцию и спасательный колпак. До прибытия старших должностных лиц к месту вызова (пожара), руководит и выполняет работу по спасанию и эвакуацию людей, тушению пожара и эвакуации имущества, деблокированию пострадавших в дорожно транспортном происшествии, проводит разведку и оценивает обстановку, определяет решающее направление и необходимое количество сил и средств, передает информацию в центр оперативного управления силами и средствами или пункт связи части. Проводит работы по вскрытию дверей и разборке конструкций.

Пожарный-спасатель мотоциклист №2

Надевает специальную одежду и снаряжение, открывает ворота гаража, садится на пожарный мотоцикл, запускает двигатель, включает видеорегистратор (экшн-камеру), сообщает о готовности и следует за пожарным мотоциклистом №1.

Берет с собой спасательную веревку, радиостанцию, спасательный колпак, гидравлический аварийно-спасательный инструмент. Вместе с пожарным-спасателем мотоциклистом №1 проводит разведку, выполняет работу по спасанию людей, тушению пожаров ранцевыми установками пожаротушения, вскрытию дверей и разборке конструкций, деблокированию пострадавших в дорожно транспортном происшествии и оказывает первую помощь пострадавшим.

примечание: Порядок заступления на дежурство мотоциклетного экипажа определяется приказом начальника государственного учреждения "Служба пожаротушения и аварийно-спасательных работ". Заступления на дежурство осуществляется расчетом из двух экипажей, при этом мотоциклетным экипажем в период дежурства производится патрулирование городских улиц по заданному маршруту и принимает участие в обеспечении пожарной безопасности.

  Приложение 2
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 2
к Правилам организации
тушения пожаров

Путевка выезда дежурного караула пожарной части
(специализированной пожарной части)
№ ______ _______________________________ на пожар

      1. Адрес объекта вызова _______________________________________________
2. Наименование объекта ______________________________________________
3. Иные сведения о местонахождения объекта (заполняется при необходимости)
____________________________________________________________________
4. Что и где горит (или иные сведения о чрезвычайных ситуациях)
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
5. На каком этаже (или в подвале) чрезвычайная ситуация __________________
6. Этажность (или высота) здания _______________________________________
7. Наличие угрозы людям ______________________________________________
8. Фамилия, № телефона и адрес сообщившего ____________________________
_____________________________________________________________________
9. Время принятия сообщения о чрезвычайной ситуации ______ час. ____ мин.
10. Время возвращения в пожарную часть/специализированную пожарную часть
_____ час. _____ мин.
_______________________________________________________________
(фамилия инициалы, подпись дежурного диспетчера (радиотелефониста)
"____" ____________ 20__ г.
Примечание: отсутствие сведений о том, что горит и данных о заявителе не может
задержать выезд караула на пожар.
Путевка выписывается на все выезда за пределы территории подразделения.

  Приложение 3
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 3
к Правилам организации
тушения пожаров

Раздел 1. Таблицы подаваемых огнетушащих веществ, физико-химические свойства

Глава 1. Огнетушащие средства, применяемые для тушения веществ и материалов

Таблица 1

1

Огнетушащие средства охлаждения

вода, раствор воды со смачивателем, твердый диоксид углерода (углекислота в снегообразном виде), водные растворы солей

2

Огнетушащие средства изоляций

огнетушащие пены: химическая, воздушно-механическая; огнетушащие порошковые составы (далее - ОПС);
ПС, ПСБ-3, СИ-2, П-1А;
негорючие сыпучие вещества: песок, земля, шлаки, флюсы, графит;
листовые материалы, покрывала, щиты

3

Огнетушащие средства разбавления

инертные газы: диоксид углерода, азот, аргон, дымовые газы, водяной пар, тонкораспыленная вода, газоводяные смеси, продукты взрыва ВВ, летучие ингибиторы, образующиеся при разложении галоидоуглеводородов

4

Огнетушащие средства химического торможения реакции горения

галоидоглеводороды, бромистый этил, хладоны 114В2 (тетрафтордибромэтан) и 13В1 (трифторбромэтан); составы на основе галоидоуглеводородов 3,5; 4НД; 7; БМ, БФ-1, БФ-2;водобромэтиловые растворы (эмульсии); огнетушащие порошковые составы

Глава 2. Вещества и материалы, при тушении которых опасно применять воду и другие огнетушащие средства на ее основе

Таблица 2

№ п/п

Вещество, материал

Степень опасности

1.

Азид свинца

взрывается при увеличении влажности до 30%

2.

Алюминий, магний, цинк, цинковая пыль

при горении разлагают воду на кислород и водород

3.

Битум

подача компактных струй воды ведет к выбросу и усилению горения

4.

Гидриды щелочных и щелочноземельных металлов

реагируют с водой с выделением водорода, возможен взрыв

5.

Гидросульфит натрия

самовозгорается от удара водяной струи

6.

Гремучая ртуть

взрывается от удара водяной струи

7.

Железо кремнистое (ферросилиций)

выделяется фосфористый водород, самовоспламеняющийся на воздухе

8.

Кальций и натрий (фосфористые)

реагируют с водой с выделением фосфористого водорода, самовоспламеняющегося на воздухе

9.

Калий, кальций, натрий, рубидий, цезий металлические

реагирует с водой с выделением водорода, возможен взрыв

10.

Калий и натрий
(перекиси)

при попадании воды возможен взрывообразный выброс с усилением горения

11.

Карбиды алюминия, бария и кальция

разлагаются с выделением горючих газов, возможен взрыв

12.

Карбиды щелочных металлов

при контакте с водой взрываются

13.

Магний и его сплавы

при горении разлагают воду на водород и кислород

14.

Натрий сернистый и гидросернокислый

сильно разогревается (свыше 4000С), может вызывать возгорание горючих веществ, а также ожог при попадании на кожу, сопровождающийся труднозаживающими язвами

15.

Негашеная известь

реагирует с водой с выделением большого количества тепла

16.

Нитроглицерин

взрывается от удара струи воды

17.

Селитра

подача струй воды в расплав ведет к сильному взрывообразному выбросу к усилению горения

18.

Серный ангидрид

при попадании воды возможен взрывообразный выброс

19.

Сесквилхлорид

взаимодействует с водой с образованием взрыва

20.

Силаны

реагируют с водой с выделением водородистого кремния, самовоспламеняющегося на воздухе

21.

Термит, титан и его сплавы, титан четыреххлористый, электрон

реагируют с водой с выделением большого количества теплоты, разлагают воду на кислород и водород

22.

Триэтилалюминий и хлорсульфоновая кислота

реагируют с водой с образованием взрыва

23.

Цианид натрия

не горючий, но образует горючий газ при контакте с водой или влажным воздухом. При пожаре выделяет раздражающие или токсичные пары (или газы) выделение синильной кислоты (цианистого водорода - взрывоопасно).

Глава 3. Огнетушащие средства, допустимые к применению при тушении пожаров различных веществ и материалов

Таблица 3

№ п/п

Горючее вещество и материал

Огнетушащие средства, допустимые к применению

1.

Азотная кислота

Вода, известь, ингибиторы

2.

Азотнокислый калий и натрий

Вода, ингибиторы ОПС, инертные газы

3.

Алюминиевая пудра (порошок)

Ингибиторы, сухой песок, асбест

4.

Аммиак

Водяной пар

5.

Амилацетат

Пены, ОПС, инертные газы, ингибиторы, песок

6.

Аммоний азотнокислый и марганцево кислый

Вода, ингибиторы

7.

Анилин

Пены, ОПС, ингибиторы, инертные газы, песок

8.

Асфальт

Вода в любом агрегатном состоянии, пены

9.

Ацетилен

Водяной пар

10.

Ацетон

Химическая пена, воздушно механическая пена на основе ПО-1С, ингибиторы, инертные газы, водяной пар

11.

Аммонит

Вода, водные растворы смачивателей

12.

Бензол

Пены, ингибиторы, инертные газы

13.

Бром

Растворы едкой щелочи

14.

Бром ацетилен

Инертные газы

15.

Бумага

Пригодны любые огнетушащие средства

16.

Боеприпасы, взрывчатые вещества в штабелях

Тонкораспыленная вода

17.

Вазелин

Пены, ОПС, распыленная вода, песок

18.

Волокна (вискозное и лавсан)

Вода, водные растворы смачивателей, пены

19.

Водород

Водяной пар, инертные газы

20.

Водород перекись

Вода

21.

Гудрон

Вода в любом агрегатном состоянии, пены, ОПС

22.

Гексаметилентетрамина

Вода, водные растворы смачивателей

23.

Граммонит

Вода, водные растворы смачивателей

24.

Древесина

Пригодны любые огнетушащие средства

25.

Калий металлический

ОПС, ингибиторы, сухой песок

26.

Кальций

ОПС, ингибиторы, сухой песок, кальцинированная сода

27.

Камфара

Вода, ОПС, песок

28.

Карбид кальция

ОПС, сухой песок, ингибиторы

29.

Каучук

Вода, водяные растворы смачивателей

30.

Клей резиновый

Распыленная вода, пены, ОПС, инертные газы, ингибиторы

31.

Коллодий

Пены, ОПС, песок

32.

Магний

ОПС, сухой графит, кальцинированная сода

33.

Метан

Водяной пар, инертные газы

34.

Аммиачная, кальциевая, натриевая селитры

Вода, ОПС

35.

Натрий металлический

ОПС, ингибиторы, сухой песок, кальцинированная вода

36.

Нафталин

Распыленная вода, пены, ОПС, инертные газы

37.

Нефть и нефтепродукты: бензин, керосин, мазуты, масла, дизельное топливо и другие, олифа, растительные масла

Пены, ОПС, тонкораспыленная вода

38.

Парафин

Вода в любых агрегатных состояниях, ОПС, пены, песок, инертные газы

39.

Пластмассы

Обильное количество воды, ОПС

40.

Резина и резинотехнические изделия

Вода, водные растворы смачивателей, ОПС, пены

41.

Сажа

Распыленная вода, водяные растворы смачивателей, пены

42.

Сено, солома

Вода в любом агрегатном состоянии, водные растворы смачивателей, пены

43.

Сера

Вода, пены, ОПС, мокрый песок

44.

Сероводород

Водяной пар, инертные газы, ингибиторы

45.

Сероуглерод

Вода в любом агрегатном состоянии, пены, водяной пар, ОПС

46.

Скипидар

Пены, ОПС, тонкораспыленная вода

47.

Спирт этиловый

Химическая пена, воздушно-механическая пена средней кратности на основе ПО-1С с предварительным разбавлением спирта до 70%, воздушно-механическая пена средней кратности на основе других пенообразователей с предварительным разбавлением спирта до 50 %, ОПС, ингибиторы, обычная вода с разбавлением спирта до негорючей концентрации 28 %

48.

Табак

Вода в любом агрегатном состоянии

49.

Термит

Вода, ОПС, песок

50.

Толь

Пригодны любые огнетушащие средства

51.

Тротил

Вода, водные растворы смачивателей

52.

Уголь каменный

Вода в любом агрегатном состоянии, водные растворы, смачивателей, пены

53.

Уголь в порошке

Распыленная вода, водные растворы смачивателей, пены

54.

Уксусная кислота

Распыленная вода, ОПС, пены, инертные газы

55.

Фосфор красный и желтый, формальдегид

Вода, ОПС, мокрый песок, пены, инертный газ, ингибиторы

56.

Фтор

Инертные газы

57.

Хлор

Водяной пар, инертные газы

58.

Целлулоид

Обильное количество воды, ОПС

59.

Целлофан

Вода

60.

Цинковая пыль

ОПС, песок, ингибиторы, негорючие газы

61.

Хлопок

Вода, водные растворы смачивателей, пены

62.

Электрон

ОПС, сухой песок

63.

Этилен

Инертные газы, ингибиторы

64.

Эфир этиловый

Пены, ОПС, ингибиторы

Ядохимикаты:

65.

Гексохлоран 16%-ный

Тонкораспыленная вода

66.

ДНОК 40%-ный

Обильное количество воды, не допускается высыхание препарата

67.

Дихлорэтан (технический )

Тонкораспыленная вода, пены

68.

Карбофос 30%-ный

Тонкораспыленная вода, водные растворы смачивателей, пены

69.

Метафос 30%-ный

Вода, пены

70.

Метилмеркаптофрос
30-%-ный

Распыленная вода, пены

71.

Севин 85%-ный

Пены

72.

Фозалон 35%-ный

ОПС, пены, инертные газы

73.

Хлорпикрин

Пены, водные растворы смачивателей

74.

Хлорофос технический 80%-ный

Вода, пены

75.

ТМТД 80%-ный

Распыленная вода, пены

76.

Цинеб 80%-ный

Пены, ОПС

77.

Бутифос 70%-ный

Тонкораспыленная вода

78.

2,4 – Д бутиловый эфир
34 – 72%-ный

Тонкораспыленная вода, пены, инертные газы

79.

Дихлормочевина
50%-ная

Вода

80.

Линурон 50%-ный

Пены

81.

Суркопур 36%-ный

ОПС, тонкораспыленная вода, пены

82.

Симазин 50%-ный

Тонкораспыленная вода

83.

Цианамид кальция

ОПС, песок, инертные газы

84.

Цианид натрия

песок, кошма, асбестовое полотно

Раздел 2. Скорость распространения горения

Глава 1. Скорость распространения горения (зданий)

Таблица 4

1.

Административные здания

1,0-1,5

2.

Библиотеки, книгохранилища, архивохранилища

0,5-1,0

3.

Деревообрабатывающие предприятия:


4.

Лесопильные цехи (здания I, II, III степени огнестойкости)

1,0-3,0

5.

то же, здания IV и V степени огнестойкости

2,0-5,0

6.

Сушилки

2,0-2,5

7.

Заготовительные цеха

1,0-1,5

8.

Производства фанеры

0,8-1,5

9.

Помещения других цехов

0,8-1,5

10.

Жилые дома

0,5-0,8

11.

Коридоры и галереи

4,0-5,0

12.

Кабельные сооружения (горение кабелей)

0,8-1,1

13.

Музеи и выставки

1,0-1,5

14.

Предприятия текстильной промышленности:


15.

Помещения текстильного производства

0,5-1,0

16.

то же, при наличии на конструкциях слоя пыли

1,0-2,0

17.

Волокнистые материалы во взрыхленном состоянии

7,0-8,0

18.

Сгораемые покрытия цехов большой площади

1,7-3,2

19.

Сгораемые конструкции крыш и чердаков

1,5-2,0

20.

Сушильные отделения кожзаводов

1,5-2,2

Склады:


21.

торфа в штабелях

0,8-1,0

22.

льноволокна

3,0-5,6

23.

текстильных изделий

0,3-0,4

24.

бумаги в рулонах

0,2-0,3

25.

резинотехнических изделий в зданиях

0,4-1,0

26.

резинотехнических изделий (штабеля на открытой площадке)

1,0-1,2

27.

каучука

0,6-1,0

Лесопиломатериалов:


28.

круглого леса в штабелях

0,4-1,0

29.

пиломатериалов (досок) в штабелях при влажности,%:


30.

до 16

4,0

31.

16-18

2,3

32.

18-20

1,6

33.

20-30

1,2

34.

более 30

1,0

35.

куч балансовый древесины при влажности, %:


36.

до 40

0,6-1,0

37.

более 40

0,15-0,2

38.

Сельские населенные пункты:


39.

жилая зона при плотной застройке зданиями V степени огнестойкости, сухой погоде и сильном ветре

20-25

40.

соломенные крыши зданий

2,0-4,0

41.

подстилка в животноводческих помещениях

1,5-4,0

42.

театры и дворцы культуры (сцены)

1,0-3,0

43.

типографии

0,5-0,8

44.

торговые предприятия, склады и базы товароматериальных ценностей

0,5-1,2

45.

холодильники

0,5-0,7

46.

школы, лечебные учреждения:


47.

здания I и II степени огнестойкости

0,6-1,0

48.

III и IV

2,0-3,0

Глава 2. Скорость распространения горения (лесных массивов)

Таблица 5

№ п/п

Лесные массивы (скорость ветра 7-10 м/с и влажность 40%)

1.

рада-сосняк сфагновый

до 1,4

2.

ельник-долгомошник и зеленомошник

˃4,2

3.

сосняк – зеленомошник (ягодник)

˃14,2

4.

сосняк-бор-белмошник

˃18,0

5.

Растительность, лесная подстилка, подрост, древостой при верховых пожарах и скорости ветра, м/с:

6.

8…9

˃42

7.

10…12

˃83

8.

То же, по кромке на флангах и в тылу при скорости ветра, м/с:

9.

8…9

4-7

10.

10…12

8-14

11.

Фрезерный торф (на полях добычи) при скорости ветра, м/с:

12.

10…14

8,0-10

13.

18…20

18-20

Глава 3. Скорость распространения горения транспорт

Таблица 6

№ п/п

Объекты транспорта

1.

гаражи, трамвайные и троллейбусные депо

0,5-1,0

2.

ремонтные залы ангаров

1,0-1,5

3.

морские и речные суда


4.

сгораемая надстройка при внутреннем пожаре

1,2-2,7

5.

то же, при наружном пожаре

2,0-6,0

6.

внутренние пожары при наличии синтетической отделки и открытых проемов

1,0-2,0

Раздел 3. Интенсивность (воды)

Глава 1. Интенсивность подачи воды при тушении пожаров, л/(м2с)

Таблица 7

№ п/п

Здания и сооружения

1.

Административные здания:

2.

I…III степени огнестойкости

0,06

3.

IV

0,10

4.

V

0,15

5.

Подвальные помещения

0,10

6.

Чердачные помещения

0,10

7.

Ангары, гаражи, мастерские, трамвайные и троллейбусные депо

0,20

8.

Больницы

0,10

9.

Жилые дома и подсобные постройки:

10.

I…III степени огнестойкости

0,06

11.

IV

0,10

12.

V

0,15

13.

подвальные помещения

0,15

14.

чердачные помещения

0,15

15.

животноводческие здания:

16.

I…III степени огнестойкости

0,10

17.

IV

0,15

18.

V

0,20

19.

Культурно – зрелищные учреждения (театры, кинотеатры, клубы, дворцы культуры):

20.

сцена

0,20

21.

зрительный зал

0,15

22.

подсобные помещения

0,15

23.

мельницы и элеваторы

0,14

24.

производственные здания:

25.

Участки и цехи с категорией производства в зданиях:

26.

I…II степени огнестойкости

0,15

27.

III

0,20

28.

IV-V

0,25

29.

окрасочные цехи

0,20

30.

подвальные помещения

0,30

31.

чердачные помещения

0,15

32.

Сгораемые покрытия больших площадей в производственных зданиях:

33.

при тушении снизу внутри здания

0,15

34.

снаружи со стороны покрытия

0,08

35.

при резвившемся пожаре

0,15

36.

строящиеся здания

0,10

37.

торговые предприятия и склады товарно-материальных ценностей

0,20

38.

холодильники

0,10

39.

Электростанции и подстанции:

40.

кабельные туннели и полуэтажи (подача распыленной воды)

0,20

41.

машинные залы и котельные отделения

0,20

42.

галереи топливоподачи

0,10

43.

трансформаторы, реакторы, масляные выключатели (подача распыленной воды)

0,10

Таблица 8

№ п/п

Транспортные средства

1.

Автомобили, трамваи, троллейбусы на открытых стоянках

0,10

2.

Самолеты и вертолеты:

3.

Внутренняя отделка (при подаче распыленной воды)

0,08

4.

Конструкции с наличием магниевых сплавов

0,25

5.

Корпус

0,15

6.

Суда (сухогрузные и пассажирские):

7.

Надстройки (пожары внутренние и наружные) при подаче цельных и распыленных струй

0,20

8.

Трюмы

0,20

Таблица 9

№ п/п

Твердые материалы

1.

Бумага разрыхленная

0,30

2.

Древесина


3.

балансовая, при влажности, %


4.

40…50

0,20

5.

менее 40

0,50

6.

пиломатериалы в штабелях в пределах 1 группы при влажности, %


7.

8…14

0,45

8.

20…30

0,30

9.

свыше 30

0,20

10.

круглый лес в штабелях в пределах одной группы

0,35

11.

щепа в кучах с влажностью 30-50%

0,10

12.

Каучук (натуральный или искусственный), резина и резинотехнические изделия

0,30

13.

Льнокостра в отвалах (подача распыленной воды)

0,25

14.

Льнотреста (скирды, тюки)

0,25

15.

Пластмассы:


16.

термопласты

0,14

17.

реактопласты

0,10

18.

полимерные материалы и изделия из них

0,20

19.

текстолит, карболит, отходы пластмасс, триацетатная пленка

0,30

20.

Торф на фрезерных полях влажностью 15…30% (при удельном расходе воды 110…140 л/м2 и времени тушения 20 мин)

0,10

21.

Торф фрезерный в штабелях (при удельном расходе воды 235 л/м и времени тушения 20 мин)

0,20

22.

Хлопок и другие волокнистые материалы:


23.

открытые склады

0,20

24.

закрытые

0,30

25.

Целлулоид и изделия из него

0,40

26.

Ядохимикаты и удобрения

0,20

Глава 2. Интенсивность подачи воды на охлаждение (защиту) горящих и соседних с ними объектов

Таблица 10

№ п/п

Наименование объектов, зданий, аппаратов и др.

Интенсивность подачи воды

л/м2с

л/м*с

1.

Объекты переработки нефти, газов: колонны, аппараты, трубопроводы и другие емкости при горении нефти, нефтепродуктов и газов

0,30

-

2.

То же, но на соседние с горящими аппараты

0,20

-

3.

Эстакады сливоналивные, трубопроводы с нефтепродуктами

0,30

-

4.

Суда (металлические конструкции)

0,30

-

5.

Пиломатериалы в штабелях

0,45

-

6.

Противопожарные занавесы в культурно – зрелищных учреждениях

-

0,50

7.

Круглые лесоматериалы в штабелях

0,35

-

8.

Балансовая древесина в кучах

0,25-0,50

-

9.

Щепка в кучах

0,10

-

10.

Резервуары наземные металлические с легко воспламеняющейся жидкостью и горючей жидкостью:

11.

Охлаждение горящего резервуара по периметру

-

0,50

12.

Охлаждение соседнего горящим резервуаром

-

0,20

13.

Охлаждение емкостей, находящихся в зоне горения жидкости в обваловании

-

0,10

14.

Резервуары со сжиженными газами (емкости, трубопроводы, арматура):

15.

для компактной струй

0,50

-

16.

для распыленных струй

0,30

-

17.

Фонтаны газовые и нефтяные при подготовке атаки:

18.

Территории и металлоконструкции, охватываемые пламенем

0,35

-

19.

Территории и металлоконструкции, на расстоянии 10-15 м от горящего фонтана

0,15

-

20.

При проведении атаки:

21.

Территории и металлоконструкции, охватываемые пламенем

0,20

-

22.

Электростанции и подстанции (трансформаторы и масляные выключатели):

23.

Горящие (охлаждение по периметру)

-

0,50

24.

Соседние с горящими (охлаждение по периметру)

-

0,30

25.

Железнодорожный транспорт:

26.

Пассажирский, почтово-багажный, рефрижераторный

0,15

-

27.

грузовой

0,10

-

28.

Наименование объектов, зданий, аппаратов

Расход воды, л/с

29.

Резервуары железобетонные подземные с легко воспламеняющейся жидкостью и горючей жидкостью (горящие и соседние с ними) охлаждение дыхательной и другой арматуры, установленной на крышах, при емкости резервуара (м3):

30.

400-1000

10

31.

1001-5000

20

32.

5001-30000

30

33.

30001-50000

50

Раздел 4. Физико–химические свойства и средняя скорость выгорания некоторых веществ и материалов.

Глава 1. Средняя скорость выгорания некоторых твердых материалов, низшая теплота сгорания их и теплота пожара без влияния ветра

Таблица 11

№ п/п

Горючий материал

Скорость выгорания, кг/(м2мин)

Теплота

сгорания кДж/кг

пожара кДж/(м2мин)

1.

Бумага разрыхленная

0,636

13400

8300

2.

Волокно штапельное разрыхленное

0,54

13800

7200

3.

Древесина в изделиях (влажность 8-10%)

1,11

13800

14700

4.

Древесина в штабелях (пиломатериалы, высотой слоя 4-8 м, при плотности укладки 0,2-0,3 и влажности 12-14 %)

6,40

16600

13800

5.

Карболитовые изделия

0,38

24900

8300

6.

Каучук:




7.

синтетический

0,72

40200

24600

8.

натуральный

1,08

42300

36200

9.

Книги на стеллажах

0,438

13400

5700

10.

Органическое стекло

1,14

25100

25700

11.

Пенополиуретан

0,90

24300

20300

12.

Полистирол

1,14

39000

37800

13.

Полипропилен (в изделиях)

0,87

45600

27300

14.

Полиэлитен (в изделиях)

0,62

47100

24800

15.

Резинотехнические изделия

0,90

33500

27100

16.

Торфоплиты в штабелях (влажность 9-12%)

0,318

-

-

17.

Торф в караванах (влажность 40%)

0,24

11300

2600

18.

Фенопласты

0,48

-

-

19.

Хлопок разрыхленный

0,318

15700

4800

Глава 2. Средняя скорость выгорания некоторых жидкостей в резервуарах, низшая теплота сгорания и теплота пожара

Таблица 12

№ п/п

Жидкость

Скорость

Теплота

выгорания

прогрева см/мин

Сгорания
кДж/кг

пожара,
кДж/(м2мин)

кг/(м2мин)

см/мин

1.

Амиловый спирт

1,05

0,13

-

39000

38100

2.

Ацетон

2,832

0,33

-

20000

52700

3.

Бензол

2,298

0,50

-

40900

79200

4.

Бензин

2,93

0,50

1,20

41900

105000

5.

Бутиловый спирт

0,81

0,11

-

36200

27300

6.

Диэтиловый эфир

3,60

0,50

0,57

33500

112000

7.

Дизельное топливо

3,30

0,33

-

43000

120600

8.

Керосин

2,298

0,40

-

43500

85000

9.

Мазут

2,10

0,17

0,50

39800

67700

10.

Метиловый спирт

0,96

0,12

0,55

22700

21200

11.

Нефть

1,20

0,23

0,50

41900

42800

12.

Сероуглерод

2,22

0,17

-

14100

26600

13.

Толуол

2,298

0,33

-

41000

80100

14.

Этиловый спирт

1,80

0,25

-

27200

45500

Глава 3. Температура пламени при горении некоторых веществ и материалов

Таблица 13

№ п/п

Вещество и материал

Температура пламени, 0С

Вещество и материал

Температура пламени, 0С

1.

Ацетилен (в кислороде)

3100-3300

Торф

770-790

2.

Ацетилен (в воздухе)

2150-2200

Метан

1950

3.

Водород

2130

Нефть и нефтепродукты

1100-1300

4.

Газонефтяной фонтан

до 1100

в резервуарах


5.

Древесина в различных агрегатных состояниях

700-1000

Парафин

1430

6.

Сера

1820

7.

Спирт

900-1200

Сероуглерод

2595

8.

Стеарин

640-940

Целлулоид

1100-1300

9.

Термит

3000

Магний

около 3000

Глава 4. Выделение химических веществ в условиях некоторых пожаров

Таблица 14

№ п/п

Вещество, находящееся в зонах горения и теплового воздействия

Вещества, образующиеся при горении и тепловом разложении

1.

Ароматические вещества, содержащие воду

Сероводород, меркаптаны, тиоэфиры, тиофен, сернистый ангидрид

2.

Аминопласты (мипора)

Синильная кислота

3.

Ацетон

Кетоны

4.

Бездымный порох

Ацетилен, нитрилы, оксид углерода, оксиды азота

5.

Бензол

Дефинил, антрацен

6.

Винилпласт, пластикат

Хлористый водород, окись углерода

7.

Волос, кожа, ткани, шерсть

Неприятно пахнущие продукты: пиридин, хинолин, цианистые соединения, соединения содержащие серу, а также газы с сильным и острым запахом (альдегиды, кетоны)

8.

Волокно нитрон

Окислы азота

9.

Волокно хлорин

Хлористый водород

10.

Гремучая ртуть

Уксусный эфир, уксусная кислота, эфиры азотной кислоты, цианистый водород, нитрилы, пары ртути и летучие органические ртутные соединения

11.

Древесина

Формальдегид, ацетальдегид, валеральдегид, фурфурол, ацеталий, смоляные кислоты, спирты, сложные эфиры, кетоны, фенолы, амины, пиридин, метил-пиридин, оксид углерода

12.

Жиры, мыла, мясопродукты

Кроме других химических веществ образуется акролеин. Концентрацию акролеина около 0,003 % человек переносит не более 1 мин

13.

Капрон

Синильная кислота

14.

Каучук

Изопрен, высшие непредельные углеводороды

15.

Каучук нитрильный

Окись азота, синильная кислота

16.

Каучук полисульфидный

Хлористый водород, сернистый газ

17.

Каучук хлоропреновый

Окись азота, синильная кислота

18.

Лаки, продукты содержащие нитроцеллюлозу

Оксид углерода, углекислота, оксид азота, синильная кислота

19.

Линолеум релиновый

Сероводород, сернистый газ

20.

Нафталин

Динафтил

21.

Нитроглицерин

Оксид углерода, углекислота, оксиды азота

22.

Органическое стекло

Окислы азота и углерода, толуилендиизоцианид

23.

Пенополиуретан

Синильная кислота, толуилендиизоцианид

24.

Пластмассы, целлулоид

Оксид углерода, оксид азота, цианистые соединения, хлорангидридные кислоты формальдегиды, фенол, фторфосген, аммиак, фенол, ацетон, стирол

25.

Скипидар

Изопрен, гомологи бензола, антрацен

26.

Спирты

Оксид углерода, водород, формальдегиды, ацетальдегиды, метан, кротоновый альдегид, ацетилен и др.

27.

Фторопласт

Фтористый водород, фторфосген

28.

Целлулоид

Окись азота, синильная кислота

29.

Этиловый эфир

Ацетальдегид, этан, перекиси соединения винила

30.

Эфиры жирного ряда

Альдегиды

Глава 5. Линейная скорость распространения горения при пожарах на различных объектах

Таблица 15

№ п/п

Объекты

Скорость распространения горения, м/мин

1.

Административные здания

1,0-1,5

2.

Библиотеки, книгохранилища, архивохранилища

0,5-1,0

3.

Деревообрабатывающие предприятия

4.

лесопильные цехи (здания I, II, III степени огнестойкости)

1,0-3,0

5.

то же, здания IV и V степени огнестойкости

2,0-5,0

6.

сушилки

2,0-2,5

7.

заготовительные цехи

1,0-1,5

8.

производства фанеры

0,8-1,5

9.

помещения других цехов

0,8-1,0

10.

жилые дома

0,5-0,8

11.

коридоры и галереи

4,0-5,0

12.

кабельные сооружения (горение кабелей)

0,8-1,1

13.

Лесные массивы (скорость ветра 7-10 м/с и влажность 40%)

14.

рада-сосняк сфагновый

до1,4

15.

ельник-долгомошник и зеленомошник

до 4,2

16.

сосняк-зеленомошник (ягодник)

до 14,2

17.

сосняк-бор-беломошник

18,0

18.

Растительность, лесная подстилка, подрост, древостой при верховых пожарах и скорость ветра, м/с:


19.

8-9

до 42

20.

10-12

до 83

21.

То же, по кромке на флангах и в тылу при скорости ветра, м/с:


22.

8-9

4-7

23.

10-12

8-14

24.

музеи и выставки

1,0-1,5

25.

объекты транспорта


26.

гаражи, трамвайные и троллейбусные депо

0,5-1,0

27.

ремонтные залы ангаров

1,0-1,5

28.

Морские и речные суда:


29.

сгораемая надстройка при внутреннем пожаре

1,2-2,7

30.

то же, при наружном пожаре

2,0-6,0

31.

внутренние пожары при наличии синтетической отделки и открытых проемов

1,0-2,0

32.

пенополиуретан

0,7-0,9

33.

Предприятия текстильной промышленности:


34.

помещения текстильного производства

0,5-1,0

35.

то же, при наличии на конструкциях слоя пыли

1,0-2,0

36.

волокнисты материалы во взрыхленном состоянии

7,0-8,0

37.

сгораемые покрытия цехов большой площади

1,7-3,2

38.

сгораемые конструкции крыш и чердаков

1,5-2,0

39.

Склады:


40.

торфа в штабелях

0,98-1,0

41.

льноволокна

3,0-5,6

42.

текстильных изделий

0,3-0,4

43.

бумаги в рулонах

0,2-0,3

44.

резинотехнических изделий в зданиях

0,4-1,9

45.

резинотехнических изделий (штабеля на открытой площадке)

1,0-1,2

46.

каучука

0,6-1,0

47.

лесопиломатериалов:


48.

круглого леса в штабелях

0,4-1,0

49.

пиломатериалов (досок) в штабелях при влажности, %


50.

до 16

4,0

51.

16-18

2,3

52.

18-20

1,8

53.

20-30

1,2

54.

более 30

1,0

55.

куч балансовой древесины при влажности, %


56.

до 40

0,6-1,9

57.

более 40

0,15-0,2

58.

сушильные отделения кожзаводов

1,5-2,2

59.

Сельские населенные пункты:


60.

жилая зона при плотной застройке зданиями V степени огнестойкости, сухой погоде и сильном ветре

20-25

61.

соломенные крыши зданий

2,0-4,0

62.

подстилка в животноводческих помещениях

1,5-4,0

63.

театры и Дворцы культуры (сцены)

1,0-3,0

64.

торговые предприятия, склады и базы товароматериальных ценностей

0,5-1,2

65.

типография

0,5-0,8

66.

Фрезерный торф (на полях добычи) при скорости ветра, м/с:


67.

10-14

8,0-10

68.

18-20

18-20

69.

холодильники

0,5-0,7

70.

Школы, лечебные учреждения:


71.

здания I и II степени огнестойкости

0,6-1,0

72.

здания III и IV степени огнестойкости

2,0-3,0

Глава 6. Интенсивность излучения пламени при горении штабельной древесины на различном расстоянии от них

Таблица 16

Высота штабелей, м. ширина 14 м

Максимальная высота пламени, м

Максимальная температура пламени, 0С

Интенсивность излучения пламени, Вт/м.2, на расстоянии

10 м

15 м

20 м

25 м

6

8

1300

13980

11890

8500

4540

9,5

12

1300

13980

12580

9070

4890

Глава 7. Интенсивность излучения пламени при горении штабельной древесины на различном расстоянии от них

Таблица 17

Этап тушения

Операции

Расход воды, л/с, при дебите фонтана, млн м3/сут, газа, или тыс м3/сут, нефти

Компактный фонтан

Распыленный фонтан

0,5

1

2

3

4

5

6

7

8

0,5

1

1,5

2

1

Охлаждение оборудования и территории

40

40

60

60

80

80

100

100

100

140

160

180

200

Орошение фонтана

40

40

60

80

100

120

140

160

180

60

80

100

120

Всего по этапу

80

80

120

140

180

200

240

260

280

200

240

280

320

2

Охлаждение зоны пожара

80

80

120

140

180

200

240

260

280

200

240

280

320

Ликвидация горения фонтана

Принимается в зависимости от способа подачи огнетушащих веществ

3

Охлаждение устья скважины

40

40

40

40

40

40

40

40

40

40

40

40

40

Орошение фонтана

40

40

60

80

100

120

140

160

180

60

80

100

120

Всего по этапу

80

80

100

120

140

160

180

200

220

100

120

140

160

Глава 8. Расходы воды на ликвидацию горения компактных фонтанов

Таблица 18

Диаметр устья, мм

Расход воды л/с при дебите фонтана млн.м3/сут. Газа или тыс. м3/сут. нефти

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

65

10

20

30

40


-

100

10

20

30

40

50

60

150

20

25

30

40

50

60

200

30

40

45

50

50

60

250

40

50

60

70

70

80

300

50

60

80

90

95

100

Глава 9. Расходы воды на ликвидацию горения компактного фонтана водяными струями

Таблица 19

Диаметр устья, мм

Расход воды л/с, при дебите фонтана млн. м3/сут., газа или тыс. м3/сут., нефти

0,5

1,0

1,5

2,0

3,0

65

20

30

40

50

60

100

35

50

60

70

80

80150

60

75

90

100

120

200

90

110

130

140

160

250

90

150

180

200

220

300

40

180

220

150

280

Глава 10. Данные по охлаждению горящих и соседних резервуаров

Таблица 20

Параметры


Вид стволов. Объем резервуара, тыс. м. куб

ПЛС-П 20 (25)

ПЛС-П 20 (28)

ПЛС-П 20 (30)

50

30

10

5

50

30

10

5

50

30

10

5

Nств

Г

6

5

4

3

5

4

3

3

4

3

3

3

С

2

4

2

2

2

2

-

-

2

2

-

-

Jф

Г

0,52

0,58

0,62

0,7

0,55

0,59

0,59

0,89

0,58

0,58

0,77

1,1

С

0,35

0,47

0,62

0,93

0,44

0,59

-

-

0,58

0,77

-

-

Lmax

Г

46

46

51

51

46

46

51

53

45

43

53

56

С

40

46

51

51

42

46

-

-

45

49

-

-

Lmin

Г

46

5

7

11

46

9

17

11

45

23

17

11

С

12,7

9

7

5

12,7

9

-

-

12,7

9

-

-

      Продолжение таблицы

Вид стволов. Объем резервуара, тыс. м. куб

РС-70 (19)

РС-70 (25)

50

30

10

5

50

30

10

5

15

11

8

6

9

7

5

4

3

3

2

2

3

2

2

2

0,53

0,52

0,51

0,57

0,55

0,57

0,55

0,60

0,21

0,28

0,25

0,38

0,37

0,33

0,44

0,66

21

21

27

27

21

21

27

27

13,4

17

23

27

16,2

13

25

27

0,6

1

2

2

2

2

4

5

0,6

3

7

5

0,6

0,6

7

75

  Приложение 4
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 4
к Правилам организации
тушения пожаров

      Предприятие _____________________________
Допуск №_______ к тушению пожара в электроустановках

      ____________________________________________________________________
(наименование энергообъекта, электроустановки)

      1. Место пожара, наименование зданий, помещений, установок, устройств,
оборудования, в которых разрешается тушить пожар со снятием напряжения
или под напряжением:
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2. Отключены следующие действующие электроустановки (наименование или
номера оборудования, секций шин, ячеек, распределительных щитов, кабельных
и воздушных линий электропередачи и другое) в зоне пожара и на подступах к нему:
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3. Остались под напряжением электроустановки (наименование, номера и класс
напряжения оборудования, секций шин, ячеек, распределительных щитов, кабельных
и воздушных линий электропередачи, в том числе в охранной зоне, и тому подобное):
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
4. Указания по обеспечению электробезопасности при тушении пожара
в электроустановке:
1) соблюдать безопасные расстояния до действующих электроустановок,
перечисленных в пункте 1 настоящего Допуска;
2) перед тушением пожара в электроустановках под напряжением до 10 кВ привод
пружинный отдельный совместно с электротехническим персоналом энергообъекта
произвести надежное заземление пожарных стволов, насосов автомобилей;
3) тушение пожара в электроустановках под напряжением осуществлять
в электроизолирующих перчатках и ботах;
4) другие указания в зависимости от местных условий.
Инструктаж провел и Допуск №_____выдал
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(профессия, должность) (личная подпись) (час. мин., число, месяц, год) (и.о. фамилия)
Инструктаж и Допуск №_____получил
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(профессия, должность) (личная подпись) (и.о. фамилия)
* Документ заполняется в 2 экземплярах работниками электротехнического,
электротехнологического или административно-технического персонала предприятия
(энергообъекта), которому предоставлено право выдачи допусков к тушению пожара
в определенных электроустановках.

  Приложение 5
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 5
к Правилам организации
тушения пожаров

Учет сил и средств на пожаре

№ п/п

Прибывшие подразделения к месту пожара, время

Численность пожарного расчета

Задача по тушению пожара, участок, время

Обстановка на участке пожара, время

Подразделения убывшие с места пожара, время

1

2

3

4

5

6







































































































      Примечание: в графе 5 указывается каждый этап проведенной работы с фиксацией времени.

  Приложение 6
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 6
к Правилам организации
тушения пожаров

Расстановка сил и средств на участках (секторах)

Время

Номер участка, ФИО НУ

Силы и средства

Стволы

Основная техника

Спецтехника

Вспомогательная техника

Личный состав

Звенья ГДЗС

А

Б

Л

Универсальные

Пенные

1

2

4

5

6

7

8

10

11

12

13

14

















































































































































  Приложение 7
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 7
к Правилам организации
тушения пожаров

Журнал учета распоряжений и информаций

№ п/п

Время

Содержание информации (распоряжения)

Кто передал

Кто принял

1

2

3

4

5




















































































































  Приложение 8
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 8
к Правилам организации
тушения пожаров

Описание нарукавной повязки для руководителя тушения пожара, начальника штаба, начальника тыла, начальника участка и связных

      Нарукавная повязка для руководителя тушения пожара, начальника штаба, начальника участка на пожаре изготавливается из красного материала, на которую наносится соответствующая надпись: руководитель тушения пожара, начальник штаба, начальник участка, связной белого цвета.

      Нарукавная повязка для начальника тыла и связных изготавливается из белого материала, на которую наносится соответствующая надпись начальник тыла, связной черного цвета.

      Пример:

     


  Приложение 9
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 9
к Правилам организации
тушения пожаров

Знаки различия на пожарных касках (шлемах)

Рядовой состав


 

Командир отделения


 

Начальник караула (старший инженер)
Размер цифр в круге принять оптимальным


 

Заместитель начальника части
Размер цифр в треугольнике принять оптимальным


 

Начальник части


 

Руководящий состав отряда


 

Руководящий состав территориальных подразделений и служб пожаротушения
(фон круга красный)


 

Начальники отделов, отделений службы пожаротушения
(фон треугольника черный)


 

Сотрудники отделов, отделений службы пожаротушения (главные специалисты, старшие инженеры, инженеры)


 

Руководящий состав Министерства по чрезвычайным ситуациям (красный фон)


 


 


 

Примечание: Трафарет наносится симметрично на обе стороны каски (шлема) (спереди и сзади) черным цветом.

  Приложение 10
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 10
к Правилам организации
тушения пожаров

Условные обозначения

Наименование

Базовой символ

Пожарные и специальные машины

Автоцистерна пожарная (цвет - красный)


 

Автонасос пожарный


 

Автолестница пожарная


 

Автоподъемник пожарный: коленчатый


 

Автоподъемник пожарный: телескопический


 

Автомобиль рукавный пожарный


 

Автомобиль связи и освещения пожарный


 

Автомобиль аварийно-спасательный пожарный


 

Автомобиль технической службы пожарный


 

Автомобиль дымоудаления пожарный


 

Станция автонасосная пожарная


 

Автомобиль пожарный со стационарным лафетным стволом


 

Автомобиль - передвижной лафетный ствол


 

Автомобиль аэродромный пожарный


 

Автомобиль пожарный пенного тушения


 

Автомобиль пожарный комбинированного тушения


 

Автомобиль пожарный водо-аэрозольного тушения


 

Автомобиль пожарный порошкового тушения


 

Автомобиль пожарный углекислотного тушения


 

Автомобиль газоводяного тушения


 

Машина на гусеничном ходу


 

Пожарный танк (цвет - красный)


 

Автомобиль газодымозащитной службы


 

Автомобиль пожарный многоцелевой


 

Пожарная автоцистерна с механизированной лестницей


 

Автомобиль водозащитный пожарный


 

Автолаборатория пожарная


 

Автомобиль штабной пожарный


 

Прицеп пожарный


 

Корабль пожарный


 

Катер пожарный


 

Поезд пожарный


 

Самолет пожарный


 

Гидросамолет пожарный


 

Вертолет пожарный


 

Мотопомпа пожарная: переносная


 

Мотопомпа пожарная: прицепная


 

Прицеп пожарный порошковый (красный)


 

Приспособленный автомобиль для целей пожаротушения


 

Другая приспособленная техника для целей пожаротушения


 

Колесные инженерные и специальные машины
(Б-бульдозер, Э-эвакуатор, К- кран, Г- грейдер, П-погрузчик, ПЭС-передвижная электростанция, С-самосвал, БЗ-бензозаправщик, А-автобус, 102-полиция, 103-скорая помощь).


 

Пожарно-техническое вооружение, специальный и механизированный инструмент

Рукав пожарный напорный


 

Рукав пожарный всасывающий


 

Рукав пожарный напорный, уложенный: в скатку


 

Рукав пожарный напорный, уложенный: в "гармошку"


 

Водосборник рукавной


 

Разветвление рукавное двухходовое


 

Разветвление рукавное трехходовое


 

Разветвление рукавное четырехходовое


 

Катушка рукавная переносная


 

Катушка рукавная передвижная


 

Мостик рукавный


 

Гидроэлеватор пожарный


 

Пеносмеситель пожарный


 

Колонка пожарная


 

Ствол пожарный ручной (общее обозначение)


 

Ствол универсальный


 

Ствол "А" с диаметром насадки (19,25 мм)


 

Ствол "Б" с диаметром насадки (13,... мм)


 

Ствол для формирования тонкораспыленной водяной (водоаэрозольной) струи


 

Ствол для формирования водяной струи с добавками


 

Ствол высокого давления


 

Ствол для формирования пены низкой кратности


 

Ствол для формирования пены средней кратности


 

Ствол для тушения электроустановок, находящихся под напряжением


 

Ствол "Б": - на 3 этаже;


 

К — на кровле;


 

П — в подвале;


 

Ч — на чердаке.


 

Маневренный ствол


 

Звено ГДЗС со стволом "Б" в подвале


 

Ствол пожарный лафетный переносной


 

Ствол пожарный лафетный стационарный с водяными насадками


 

Ствол пожарный лафетный порошковый


 

Ствол пожарный лафетный стационарный с пенными насадками


 

Ствол пожарный лафетный возимый


 

Подъемник-пенослив


 

Подъемник пенный с гребенкой генераторов ГПС-600


 

Дымосос пожарный: переносной прицепной


 

Лестница-палка


 

Лестница-штурмовка


 

Лестница пожарная выдвижная


 

Механизированный инструмент


 

Беспилотный летательный аппарат (дрон)


 

Прожектор (устройство освещения)


 

Установки пожаротушения

Стационарная установка пожаротушения (общая и локальная защита помещения с автоматическим пуском)


 

Стационарная установка пожаротушения с ручным пуском


 

Установка пенного пожаротушения


 

Установка водяного пожаротушения


 

Установка водоаэрозольного пожаротушения


 

Станция пожаротушения


 

Станция пожаротушения диоксидом углерода


 

Станция пожаротушения прочим газом


 

Установка газо-аэрозольного пожаротушения


 

Установка порошкового пожаротушения


 

Установка парового пожаротушения


 

Огнетушители

Огнетушитель переносной


 

Передвижной


 

Устройства дымоудаления

Устройства дымоудаления (дымовой люк)


 

Устройства дымотеплоудаления (дымовой люк)


 

Ручное управление естественной вентиляцией


 

Пункты управления

штаб


 

Звено ГДЗС


 

КПП –контрольно-пропускной пункт


 

Участок на пожаре


 

Р - регулировщик


 

Носимые устройства пожаротушения

Ранцевые системы импульсного пожаротушения


 

Ранцевые механические опрыскиватели


 

Дополнительные обозначение

Направление развития пожара


 

Решающее направление действий сил и средств


 

Место возникновения пожара


 

Переносная радиостанция


 

Стационарная радиостанция


 

Металлическая ограда


 

Железобетонная ограда


 

Каменная ограда


 

Река


 

Пруд


 

Пожарный водоем


 

Подвоз воды


 

 
Внутренний пожарный кран
(номер)


 

Пожарный гидрант
(номер, вид и диаметр сети)


 

Пирс


 

Колодец


 

Водонапорная башня (скважина)
V= 5 м3


 

Границы зоны возможных разрушений


 

Обвал, завал, обрушение конструкций объекта


 

Погибшие на пожаре

Люди


 

Животные


 

  Приложение 11
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 11
к Правилам организации
тушения пожаров

Расчетные формулы требуемых сил и средств

1. Формулы для определения основных показателей. Расчетные формулы

Таблица 1

№ п/п

Показатель

Формула, определение

Значения величин, входящих в формулу

Обозначение

Наименование, единица измерения

1

Время свободного развития пожара (мин)

tсв. = tд.с. + tсб. + tсл. + tб.р.

tд.с

время до сообщения о пожаре равно времени от начала возникновения пожара до сообщения о нем в пожарную часть.

tсб.

время сбора личного состава по тревоге - 1 мин

tсл.

время следования, мин

tб.р.

время боевого развертывания — по нормативам ПСП:
3 мин — для летнего периода;
6-8 мин — для зимнего периода.

2

Время следования

tсл. = tд.с. + tсб. + tсл. + tб.р.

L

расстояние от пожарной части до объекта, км

Vсл

средняя скорость движения ПА, км/ч

3

Длина пути, пройденная огем, (м) до 10 мин включительно

Rп = 0,5 Vл × tсв

Vл

линейная скорость распространения горения, м/мин

tсв

время свободного развития пожара, мин

4

⇒ более 10 мин

Rп = 0,5 Vл × 10 + Vл (tсв- 10) = Vл * (tсв - 5)

Vл

линейная скорость распространения горения, м/мин

tсв

время свободного развития пожара, мин

Площадь пожара, (м2)

5

Круговая форма

SП = pR2

p

3,14

R

длина пути, пройденная огнем (радиус пожара)

Полукруговая форма

SП = 0,5*pR2

a

угол, внутри которого происходит развитие пожара, рад.

Угловая форма

SП = 0,25*pR2

-

-

Прямоугольная форма

SП = n* a*R

n

число направлений распространения горения

a

ширина помещения (здания), м

Площадь тушения (м2)

6

Круговая

Sт = ph(2R-h)

h

глубина тушения ствола:
для ручных стволов — 5 м;
для лафетных — 10 м.

Угловая 90о

Sт = 0,25ph х (2R-h)

a

ширина фронта тушения

Угловая 180о

Sт = 0,5ph х (2R-h)

R

длина пути, пройденная огнем (радиус пожара)

Угловая 270о

Sт = 0,75 ph х (2R-h)

n

число сторон фронта горения

Прямоугольная с одной стороны

Sт = ha

-

-

Прямоугольная с 2 противоложных сторон

Sт = 2ha

-

-

7

Требуемый расход на тушение
(л/с, кг/с, м3/с)

Qтр.т = Sп × Iтр

Sп

расчҰтный параметр тушения: (площадь — м2,
объҰм — м3, периметр/фронт м)

Iтр

интенсивность подачи огнетушащего средства для тушения пожара: поверхностная — л/(м2×с), кг/(м2×с), объҰмная — кг/(м3 с), м3/(м3 с) линейная — л/(м с)

8

Требуемый расход на защиту (л/с)

Qтр.т = Sз × Iтр.з

Sз

величина расчетного параметра

Iтр.з

интенсивность подачи огнетушащего средства для защиты

Количество приборов подачи огнетушащих веществ

9

Водяные стволы

Nств.в = Qтр / qств

Qтр

требуемый расход на тушение, л/с

qств

расход ствола, л/с

Пенные стволы - поверхностное тушение

Nств.п = Sт / Sпс

Sт

площадь тушения, м2

Sпс

площадь тушения пенного ствола, м2

Пенные стволы - объҰмное тушение

Nств.п =(Vп × kз) / (qпс × tр)

Vп

объем помещения, м3

kр

коэффициент разрушения пены равен 3

qпс

расход пенного ствола, м3/мин

tр

расчетное время тушения — 15 мин

Время работы стволов

10

От пожарных автоцистерн без установки на водоисточник

tраб= (Vц - NрVр) / (Nст × qст × 60)

Vц

объем воды в цистерне пожарной машины, л

Nр

число рукавов в магистральной и рабочих линиях, шт

Vр

объем воды в одном рукаве, л

Nст

число водяных стволов, работающих от данной пожарной машины, шт

qст

расход воды из ствола, л/с

11

От пожарных автоцистерн с установкой на водоисточник с ограниченным запасом

t = (0,9 VВ - NрVр) / (NПР × QПР × 60)

VВ

запас воды в водоеме, л

Nр

число рукавов в магистральной и рабочих линиях, шт

Vр

объем воды в одном рукаве,л

NПР

число приборов (стволов, генераторов), поданных от всех пожарных машин, установленных на данный водоисточник

QПР

расход воды одним прибором, л/с

Время работы ГПС-600 (мин)

12

По пенообразователю

t = Vпо / qГПС

Vпо

объем пенообразователя, л

qГПС

расход ГПС-600: по воде — 5,64 л/с;
по пене - 0,36 л/с; 
по раствору - 6 л/с.

По воде

t = Vв / qГПС

Vв

объҰм воды, л

qГПС

расход ГПС-600: по воде — 5,64 л/с;
по пене - 0,36 л/с;
по раствору - 6 л/с.

Возможный объем пены средней кратности (ПСК) (м3)

13

По пенообразователю

Vп = Vпо / 0,6

Vпо

объем пенообразователя, м3

По воде

Vп = Vводы / 9,4

Vводы

объем воды, м3

Возможная площадь тушения ЛВЖ и ГЖ (ПСК) (м2)

14

По (ЛВЖ) пенообразователю

ST = Vпо / 3

Vпо

объем пенообразователя, л

По (ГЖ) пенообразователю

ST = Vпо / 1,8(2)

Vпо

объем пенообразователя, л

По воде (ЛВЖ)

ST = Vв / 45

Vв

объем воды, л

По воде (ГЖ)

ST = Vв / 30

-

-

15

Площадь тушения ЛВЖ ГЖ по раствору (м2)

ST = VР-PA / ISt × tP × 60

ISt

нормативная интенсивность подачи раствора на тушение пожара, л/(м2 с)

tP

расчетное время тушения, мин

VР-PA

количество водного раствора пенообразователя, л

16

Предельная длина магистральной линии от водоисточника до пожара (м)

Lпр = [Нн - (Нпр ± Zм ± Zпр) / SQ2] × 20

Нн

напор на насосе, м

Нпр

напор у разветвления, лафетных стволов, пеногенераторов (потери напора в рабочих линиях от разветвления в пределах двух - трех рукавов во всех случаях не превышает 10 м, поэтому напор у разветвления следует принимать на 10 м больше, чем напор у насадка ствола, присоединенного к данному разветвлению), м

Zм

наибольшая высота подъема (+) или спуска (-) местности на предельном расстоянии, м

Zпр

наибольшая высота подъема или спуска приборов тушения (стволов, пеногенераторов) от места установки разветвления или прилегающей местности на пожаре, м

S

сопротивление одного пожарного рукава

Q

суммарный расход воды одной наиболее загруженной магистральной рукавной линии, л/с

17

Количество пожарных автоцистерн основного назначения

Nотд = Nл.с / Nбр

Nл.с

количество задействованного личного состава, чел

Nбр.

количество личного состава в боевом расчете, чел (в среднем - 4 чел)

18

Скорость заправки АЦ водой (мин)

tзап= Vц / (Qп × 60)

Vц

объҰм цистерны, л

Qп

средняя подача воды насоса, заправляющего цистерну, л/с

19

Время расхода воды из АЦ на пожаре (мин)

tРАСХ= Vц / (Nпр × Qпр × 60)

Vц

объҰм цистерны, л

Nпр

число приборов (стволов, генераторов), поданных от ПА

Qпр

расход воды одним прибором, л/с

20

Предельное расстояние ступени перекачки (м)

Lст = [НН - (НВХ ± ZM) / SQ2] × 20

Нн

напор на насосе, м

НВХ

напор на конце магистральной линии ступени перекачки, м

Zм

наибольшая высота подъема (+) или спуска (-) местности на предельном расстоянии, м

S

сопротивление одного пожарного рукава

Q

суммарный расход воды одной наиболее загруженной магистральной рукавной линии, л/с

21

Длина магистральной линии (м)

Lм=L×1,2

L

расстояние от водоисточника до места пожара, м

22

Количество ступеней перекачки

Nст = Lм - Lгол / Lст

Lм

длина магистральной линии от водоисточника до места пожара, м

Lгол

расстояние от места пожара, м

Lст

длина ступеней перекачки, м

23

Общее количество пожарных автоцистерн для перекачки

Nм = Nст + 1

Nст

количество ступеней перекачки

1

головной автомобиль

24

Для нормальной работы стволов необходимо давление min


3,5 атм

для ручных

6 атм

для лафетных и всех др.

25

При тушении резервуаров

на 1 ГПС-600 в среднем требуется 1000 л ПО. При подаче воды со смачивателем интенсивность снижается в 2 раза

1 м3

0,6 л ПО и 9,4 л воды

2. Формулы для определения основных показателей тушения пожаров газовых и нефтяных фонтанов

Таблица 2

№п/п

Показатель

Формула

Значения величин, входящих в формулу

Обозначение

Наименование, единица измерения

1

Количество пожарных машин для выполнения операций на первом этапе тушения фонтана

NМ 1= Q1 / NCT.А схQСТ.А+ Q2/N схQСТ.Л

Nм
1

Количество пожарных машин на первом этапе тушения, шт.

Q1

Расход воды на охлаждение оборудования, металлоконструкций и территории на первом этапе тушения, л/с

Q2

Расход воды на орошение фонтана на первом этапе тушения, л/с

Nсх СТ.А
NсхСТ.Л

Соответственно число стволов А и лафетных в схеме развертывания сил и средств, шт.

QСТ.А
Qст.л

Соответственно расход воды из ствола А (или лафетного) с насадком 25 мм при напоре 40 м и из лафетного с насадком 28 мм при напоре у ствола 60 м, л/с

2

Количество, пожарных машин для выполнения операций на втором этапе тушения фонтана:
2.1. Водяными струями

Nм2=Nм1+Q4/NсхРС-АQСТ.Л+0,5NТСТ.Л
QРС-А/NСХРС-АQСХРС-А

Nм2

Количество пожарных машин на втором этапе тушения, шт.

Q4

Расход воды на тушение фонтана, л/с

N т
ст.л

Число лафетных стволов на тушение фонтана, шт.

 
NсхРС-А

Число стволов РС-А в схеме развертывания сил и средств, шт.

Qсх
РС-А

Расход воды из ствола РС-А при напоре у ствола 40 м, л/с

2.2. Газоводяными струями

Nм2=Nм1+NАГВТQтАГВТ/Qн +NсхРС-А QзАГВТ /NсхСТ.АQСТ.А

NАГВТ

Количество автомобилей газоводяного тушения, участвующих в тушении фонтана, шт.

Qт
АГВТ

Расход воды, подаваемый к АГВТ для тушения (принимается 60 л/с для АГВТ-100 и 90 л/с для АГВТ-150)

Qз
АГВТ

Расход воды для защиты одного АГВТ (принимается
15…20 л/с)

Qн

Фактическая подача воды к АГВТ от пожарных насосов, л/с

2.3. Закачкой воды в скважину
(число агрегатов)

Nагр = Qтр / Qагр

Nагр

Число заливочных агрегатов высокого давления, шт.

Qтр

Требуемый расход воды для тушения фонтана, л/с

Qагр

Подача агрегата, л/с

3

Количество пожарных машин для выполнения операций на третьем этапе тушения фонтана

N=Qб/NсхQ+Q/NсхQ

NМ3

Количество пожарных машин на третьем этапе тушения, шт.

Q6, Q7

Соответственно расход воды на охлаждение устья скважины и орошение фонтана, л/с

4

Расход воды:
4.1. На орошение личного состава и рукавных линий в зоне опасного теплового воздействия

Q5 = NРС-АQРС-А

Q5

Расход воды, подаваемой на орошение личного состава, работающего в зоне опасного теплового воздействия в рукавных линий, л/с

 
NРС-А

Число стволов-распылителей РС-А или РС-Б. поданных на орошение (принимается один ствол- распылитель на два лафетных ствола, работающих по тушению), шт.

QРС-А

Расход воды из ствола-распылителя РСА-А или РС-Б при напоре у ствола 40 м, л/с

4.2. Для создания газоводяных струй

Q = N Qт
8 АГВТ АГВТ

Q8

Расход воды, подаваемой для со здания газоводяных струй, л/с

Q т
АГВТ

См. формулу (2.2)

4.3.Для защиты АГВТ

Q = N Qз
9 АГВТ АГВТ

Q9

Расход воды, подаваемой для защиты автомобилей газоводяного тушения, л/с

Qз АГВТ

См. формулу (2.2)

5

Часть дебита фонтана, подлежащего тушению водяными струями при недостаточном количестве АГВТ

Qф = Q - Qф
ост фон АГВТ

Qф
ост

Часть дебита фонтана, подлежащий тушению лафетными стволами, млн м3/сут. газа или тыс. м3/сут. нефти

Qфон

Фактический дебит фонтана, млн м3/сут. газа или тыс. м3/сут. нефти

 
Qф
АГВТ

Предельный дебит фонтана, который тушится задействованными АГВТ, млн м3/сут. газа или тыс. м3/сут. нефти

6

Количество водяных стволов:
6.1. Для выполнения операций на этапах тушения фонтана

Nст.л = Qтр / Qст.л

Nст.л

Число лафетных стволов (или А с насадкой 25 мм), по- даваемых для выполнения операций на этапе тушения фонтана, шт.

Qтр

Требуемый расход воды для выполнения операций на этапе тушения фонтана, л/с

Qст.л

Расход воды из лафетного ствола, л/с

6.2. На орошение личного состава и рукавных линий в зоне опасного теплового воздействия

N= 0,5N т
РС-А ст.л

NРС-А

Число стволов-распылителей PC-A или РС-Б, шт.

 
N т
ст.л

Число лафетных стволов, работающих в зоне опасного теплового воздействия, шт.

6.3. Для тушения остаточной частности фонтана при недостаточном количестве АГВТ

N тр = Q/ K Q
ст.л 4 з ст.л

N тр
ст.л

Требуемое число лафетных стволов для тушения остаточной части фонтана, шт.

Q4

Расход воды на тушение фонтана при остаточном дебите, л/с

Kэ

Коэффициент эффективности работы стволов, равный 0,7

7

Запас воды в водоемах:
7.1. При тушении фонтана водяными струями

VB = K (Q1 + Q2 . + Q7 )t1 - 7 ×
×(1 - Qводопр / Q1 + Q2 ... + Q7 )

VB

Общая емкость водоемов (резервуаров), м3

Q1, Q2

Соответственно расход воды на первом этапе тушения фонтана, л/с

 
Q3 , Q4

Соответственно расход воды на охлаждение зоны по- жара на втором этапе тушения фонтана , л/с

 
Q5

Расход воды на орошение личного состава, работающего в зоне опасного теплового воздействия и рукавных линий, л/с (см. формулу 4.1)

 
Q6 , Q7

Соответственно расходы воды на охлаждение устья скважины и орошения фонтана, л/с.

7.2. При тушении фонтана газоводяными струями

VB = K (Q1 + Q2 ... + Q7 )t1 - 7 +
+(Q8 + Q9 )t 8 - 9 + (1 - Qводопр /
/Q1 + Q2 ... + Q9 )

Q8 , Q9

Расход воды на втором этапе тушения фонтана газоводяными струями [см. формулы (4.2), (4.3)], л/с

t1 - 9

Продолжительность производимых операций на этапах тушения фонтана (см. разд. 2.3), ч

 
K

Коэффициент, учитывающий потери воды на фильтрацию и мертвый остаток (принимается: для земляных водоемов —1,5; для стальных и бетонных — 1,2)

Qводопр

Расход воды из трубопровода, пополняющего водоемы, м3/ч

3. Допустимое время работы пожарных-газодымозащитников в СИЗОД в зависимости от температуры и влажности воздуха

Таблица 3

Температура воздуха, 0С

Допустимое время, мин, при относительной влажности, %

До 60

60-75

Выше 75

31

90

90

90

35

90

70

50

40

60

50

25

45

50

40

20

50

45

35

15

55

40

30

10

60

35

20

5

65

30

20

-

70

25

15

-

4. Допустимое время работы в СИЗОД при низкой температуре

Таблица 4

Температура воздуха, 0С

Продолжительность работы, мин

Продолжительность отдыха, мин

От 0 до -15

90

90

От -15 до -30

60

60

От -30 до -45

30

30

  Приложение 12
к приказу Министра
по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 13 марта 2023 года № 109
  Приложение 12
к Правилам организации
тушения пожаров

Өрт туралы акт – Акт о пожаре
(кемінде 2 данада жасалады – составляется не менее чем в 2-х экземплярах)

      _________________________________      "____"_________________жыл/год
қала, село, аудан – город, село, район

      Комиссия құрамында: мемлекеттік өртке қарсы қызметтен
_____________________________________________________________________
Комиссия в составе: от государственной противопожарной службы
_____________________________________________________________________
өрт сөндіру басшысы, төтенше жағдайлар басқарма қызметкері –
руководитель тушения пожара, сотрудник отдела по чрезвычайным ситуациям
/управления по чрезвычайным ситуациям
_____________________________________________________________________
объект әкімшілігінен – от администрации объекта
_____________________________________________________________________
ішкі істер органдарының, сақтандыру өкілдері
– представители органов внутренних дел, страхования
_____________________________________________________________________
қоғамдық ұйымдардан және басқа да тұлғалар
– от общественных организаций и другие лица
_____________________________________________________________________
болған өрт туралы осы актіні жасаған
составил настоящий акт о происшедшем пожаре "____"_____________ жыл/год
Объектінің атауы (толық)
_____________________________________________________________________
Наименование объекта (полное)
Объектінің тиесілігі, меншік нысаны
_____________________________________________________________________
Принадлежность объекта, форма собственности
Ғимараттың, құрылыстың қабаттылығы
_____________________________________________________________________
Этажность здания, сооружения
Объектінің мекенжайы
_____________________________________________________________________
Адрес объекта
Өрт орнынан бастап жақын маңда орналасқан өрт сөндіру бөліміне/
мамандандырылған өрт сөндіру бөліміне дейін қашықтық
_____________________________________________________________________
Расстояние от места пожара до ближайшей пожарной части/специализированной
пожарной части
Өртті байқаған күні __________ және уақыты__________сағ.__________мин.
Дата и время обнаружения пожара час мин.
Өрт шыққан (болжалды) орын
_____________________________________________________________________
Место возникновения пожара (предполагаемое)
_____________________________________________________________________
Кім өртті байқады және ол туралы өртке қарсы қызметке қалай хабарлаған, тел. №
______________________________________________________________________
Кто обнаружил пожар и каким образом сообщил о нем в противопожарную службу,
телефон №
______________________________________________________________________
Облыстық, қалалық "ӨСжАҚЖҚ" ММ КҚЖБО-ға, бөлімшелерінің ББП-ға өрт
туралы хабарламаның түскен күні __________ және уақыты _____ сағ.______ мин.
Дата _____________ и время _______час_______ мин. поступления сообщения
о пожаре на ЦОУСС, ПСЧ подразделений ГУ "СПиАСР" города, области
1-ші бөлімшенің келген уақыты __________сағ._________мин.
Время прибытия 1-го подразделения час мин.
Өртті оқшаулау күні ___________ және уақыты ________ сағ.__________ мин.
Дата и время локализации пожара час мин.
Өртті жою күні _________________ және уақыты __________ сағ.________ мин.
Дата и время ликвидации пожара в час мин.
Өртке қарсы қызмет бөлімшесінің келген сәтіндегі жағдай
Обстановка к моменту прибытия подразделения противопожарной службы
Өрттің ауданы, оның таралу жолдары мен жылдамдығы, жанатын толымы, адамдарға,
жануарларға төнген қауіп, құлау және жарылу қауіптілігі, тұрғындардың,
ЕӨСҚ-ның қимылдары көрсетіледі
_____________________________________________________________________
Указывается площадь пожара, пути и скорость его распространения, горючая
загрузка, угроза людям, животным, опасность обрушений и взрывов, действия
населения, ДПФ
______________________________________________________________________
Өртті сөндіру кезінде пайдаланған күштер мен құралдар:
Силы и средства, применявшиеся при тушении пожара:
Өрт сөндіруге қатысқандар және олардың саны:
______________________________________________________________________
участники тушения пожара, включая взаимодействующие службы с указанием
их количества:
______________________________________________________________________
Өрт сөндіру бөлімінің №, ГТҚҚ бөлімшелерінің, звеноларының саны
- № пожарной части, количество отделений, звеньев ГДЗС
______________________________________________________________________
ГТҚҚ бөлімшелерінің, звеноларының жұмысының жалпы уақыты
______________________________________________________________________
Суммарное время работы отделений, звеньев ГДЗС
______________________________________________________________________
Өрт сөндіргенде пайдаланған өрт техникасының түрі, саны
– тип, количество пожарной техники, использованной при тушении пожара
Өрт сөндіргенде берілген оқпандардың түрі мен саны:
______________________________________________________________________
Вид и количество стволов, поданных при тушении пожара:
______________________________________________________________________
Өрт сөндіргенде қолданған өрт сөндіргіш құралдардың түрі және саны
– виды и количество огнетушащих средств, применявшихся при тушении пожара
Өрт сөндіргенде қолданған су көздерінің түрі (қажеттіні толтыру керек):
Виды водоисточников, использованных при тушении пожара (нужное заполнить):

Су көздері
водоисточники

Атауы, гидранттың, суқоймасының №
Название, № гидранта, водоема

Су көзінің мекенжайы
Адрес водоисточника

Өрт орнынан қашықтығы
Расстояние от места пожара

Ішкі ӨҚСЖ
Внутренний ППВ




Сыртқы ӨҚСЖ
Наружный ППВ




Жасанды суқоймасы
Водоем искусственный




Табиғи суқоймасы
Водоем естественный




      Өрт сөндіру жетекшісі (лауазымы, ТАӘ):
Руководитель тушения (должность, ФИО):
Өрттің зардаптары:
Последствия пожара:
Өлген адамдар:
барлығы ___________, оның ішінде балалар _________, облыстық "ӨСжАҚЖҚ" ММ,
ТЖД қызметкерлері ________________.
Погибло людей: _______, в т.ч. детей _______, сотрудников противопожарной службы
_________________________________________________________________________.
Жарақаттанғандар туралы мәлімет:
_________________________________________________________________________
Сведения о травмированных
_________________________________________________________________________
Өрттен жойылған (зақымдалған) құрылыс, тұрғын үй пәтерлерінің бірлігі
Уничтожено (повреждено) пожаром, площадь
____________________ өлген жануарлар ______________________________________
погибло животных (түрі және саны – вид и количество)
Өрттің залалы (белгіленген немесе бағдарланған) __________________________ теңге
Ущерб от пожара (установленный или ориентированный)
Өрттің себебі (белгіленген немесе болжанған)
__________________________________________________________________________
Причина пожара (установленная или предполагаемая)
__________________________________________________________________________
Өрттің пайда болуына кінәлі тұлғалар
__________________________________________________________________________
Лица, виновные в возникновении пожара
Өртте құтқарылған – спасено при пожаре:
Жұрт ___________ адам. Техникалар __________ бірлік
Людей чел. Техники ед.
Мал басының бірлігі _________________ голов скота
Материалдық құндылықтар _________________________________________ мың теңге
Материальных ценностей тыс. тенге
Өрт туралы акт тексерілуге жіберілді
_________________________________________________________________________
Акт о пожаре направлен для рассмотрения в
Комиссияның айрықша ескертпелері
_________________________________________________________________________
Особые замечания комиссии
Комиссия мүшелерінің қолы:
_________________________________________________________________________
Подписи членов комиссии: (аты-жөні - фамилия, имя, отчество)
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
Актінің данасын алғандар:
_______________________________________________________
Экземпляры акта получили
_______________________________________________________
_______________________________________________________