Білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарттарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2023 жылғы 12 маусымдағы № 165 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 12 маусымда № 32760 болып тіркелді.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі

Қазақстан Республикасының Әлеуметтік Кодексінің 14-бабы 3) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес Білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласында білім беру ұйымдары ұсынатын арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету стандарты;

2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласында орталықтар ұсынатын арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты;

3) осы бұйрыққа 3-қосымшаға сәйкес Білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласында жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды өз отбасыларына тәрбиелеуге қабылдаған адамдар ұсынатын арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты бекітілсін.

2. Күші жойылды деп тану:

1) "Білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарттарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 19 қаңтардағы № 17 бұйрығын (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10283 болып тіркелген);

2) "Білім беру саласында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 19 қаңтардағы № 17 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 25 маусымдағы № 282 бұйрығын (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18913 болып тіркелген).

3. Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитеті:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оның Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

3) осы бұйрықты мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін;

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық 2023 жылдың 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануы тиіс.

Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрі

Г. Бейсембаев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Еңбек және халықты

әлеуметтік қорғау министрлігі

Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2023 жылғы 12 маусымдағы № 165 бұйрығына 1-қосымша

Білім беру ұйымдары ұсынатын білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Білім беру ұйымдары ұсынатын білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласындағы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты (бұдан әрі – стандарт) Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексінің 14-бабының 3) тармақшасына сәйкес әзірленді.

2. Осы Стандарт:

1) жетім-балалардың;

2) ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың;

3) девиантты мінез-құлықты балалардың;

4) арнаулы білім беру ұйымдарына немесе ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдарына жіберілетін балалардың;

5) ерекше білім беруді қажет ететін балалардың;

6) әлеуметтік бейімсіздікке және әлеуметтік депривацияға әкеп соққан қатыгездікке ұшыраған балалардың (оның ішінде тұрмыстық зорлық-зомбылықтың құрбаны болған балалар, жыныстық тиіспеушілікке байланысты қылмыстың құрбаны болған балалар);

7) жасөспірімдер үйлері тәрбиеленушілерінің тәулік бойы тұрақты немесе уақытша тұруына арналған, мемлекеттік және мемлекеттік емес меншік нысанындағы білім беру ұйымдарында (бұдан әрі – ұйымдар) арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсыну сапасына, шарттары мен көлеміне қойылатын талаптарды белгілейді.

Жоғарыда көрсетілген санаттар бірлесіп көрсетілетін қызметті алушылар болып аталады.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Оқу-ағарту министрінің 16.02.2024 № 35 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсететін субъектілерге:

1) жетім-балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдары (ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларды қолдау орталығы, арнаулы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж балаларды қолдау орталықтары, отбасы үлгісіндегі балалар ауылы, жасөспірімдер үйі);

2) арнайы білім беру ұйымдары (психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңес, оңалту орталығы, психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті, арнайы мектеп-интернаты);

3) арнаулы білім беру ұйымдары мен ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдары, сондай-ақ баланың құқықтарын қорғау жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын ұйымдары жатады.

Білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласында арнаулы әлеуметтік қызмет көрсететін субъектілердің осы тізбесі толық болып табылмайды.

2-тарау. Ұйымдарда арнайы әлеуметтік қызмет көрсету шарттары

4. Ұйымдарда арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсыну:

– осы Стандарттың 2-тармағының 1), 2) және 7) тармақшаларында көрсетілген балаларға қатысты аудандардың, облыстық және республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарының шешімдері немесе қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органдардың жолдамасы;

– осы Стандарттың 2-тармағының 3), 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген балаларға қатысты сот актілері;

– осы Стандарттың 2-тармағының 6) тармақшасында көрсетілген балаларға қатысты қылмыстық процесті жүргізетін органның қаулылары негізінде жүзеге асырылады.

3-тарау. Ұйымдарда арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсыну сапасы мен көлемі

5. Тұрмыста көрсетілетін қызметті алушылардың тыныс-тіршілігін қолдауға бағытталған әлеуметтік-тұрмыстық қызметтер:

1) "Білім беру объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 5 тамыздағы № ҚР ДСМ-76 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23890 болып тіркелді) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-76 бұйрық) санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес тұрғын үй алаңын, оның ішінде балаға төрт шаршы метрден кем емес жатын бөлмелерін беруді;

2) оңалту және емдеу, білім беру, мәдени іс-шараларға, өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларына, тұрмыстық бағдар негіздеріне оқытуға арналған жиһазбен және (немесе) арнайы жабдықтармен жабдықталған орынжай беруді;

3) "Әлеуметтік көмек көрсетілетін азаматтарға әлеуметтік көмектің мөлшерін, көздерін, түрлерін және оны беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 12 наурыздағы № 320 қаулысымен бекітілген (бұдан әрі – № 320 қаулысы) киім, аяқ киім, жұмсақ мүкәммал, төсек-орын жабдықтарын киіммен, аяқ киіммен және жұмсақ мүкәммалмен қамтамасыз ету нормаларында көзделгеннен кем емес көлемде ұсынуды;

4) ұтымды және диеталық тамақтануды ұсынуды;

5) оңалту, емдеу, оқыту, тәрбие процесін ұйымдастыру, медициналық оңалту бойынша қызмет көрсететін білікті мамандарды ұсынуды;

6) тұрмыстық қызметтер мен қамтамасыз етуді (ішкі киімдерді, киімдерді, төсек-орын жабдықтарын жуу, кептіру, үтіктеу, залалсыздандыру);

7) кәсіби өзін-өзі анықтау және шығармашылық еңбек үшін қажетті жабдықтармен қамтамасыз ете отырып жағдай жасауды;

8) көрсетілетін қызметті алушыларды емдеу, оқыту, мәдени, спорттық іс-шараларға қатыстыру үшін тасымалдау кезінде көлік қызметтерін ұсынуды;

9) отбасылық жағдайға жақын қолайлы жағдайлар жасауды;

10) өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларына, тұрмыста және қоғамдық орындарда өзін-өзі ұстау дағдыларына, үй жағдайында оңалту іс-шараларын жүргізуге үйретуді қамтиды.

6. Әлеуметтік-тұрмыстық қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) берілетін тұрғын үй орынжайлары көлемі мен басқа да көрсеткіштері бойынша (ғимараттар мен орынжайлардың санитариялық жағдайы) № ҚР ДСМ-76 бұйрығымен бекітілген санитариялық-эпидемиологиялық нормалар мен талаптарға сәйкес болады және қызмет алушылардың тұруына қолай жағдайды қамтамасыз етеді;

Көрсетілетін қызмет алушыларды тұрғын үй-жайларда (бөлмелерде) орналастыру кезінде олардың денсаулық жағдайы, жас ерекшеліктері, дене және психикалық жай-күйі, бейімділігі, психологиялық үйлесімділігі, тұлғалық даму және әлеуметтену деңгейі ескеріледі.

Үй-жайлар персоналдың, көрсетілетін қызмет алушылардың денсаулығына және көрсетілетін қызметтердің сапасына кері әсер ететін әртүрлі факторлар мен қолайсыз жағдайлардың әсерінен қорғалады.

Оңалту іс-шараларын, емдеу-еңбек және білім беру қызметін, мәдени және тұрмыстық қызмет көрсетуді ұйымдастыру үшін ұсынылатын үй-жайлар мөлшері, орналасуы және конфигурациясы бойынша қызмет көрсетілетін қызмет алушылардың ерекшелігін ескере отырып, жоғарыда аталған барлық іс-шараларды өткізуді қамтамасыз етеді;

2) ұйым мамандарының кабинеттері жиһазбен және жабдықтармен жабдықталады;

3) қызмет алушыларға пайдалануға берілетін киім, аяқ киім, төсек орын жабдығы және жұмсақ мүкәммал № 320 қаулымен бекітілген киіммен, аяқ киіммен және жұмсақ мүкәммалмен қамтамасыз ету нормаларына сәйкес болады;

4) қызметтерді алушылардың пайдалануына берілетін жиһаз және төсек-орын жабдықтары қызмет алушылардың физикалық жағдайы мен жасын ескере отырып іріктеліп алынды, қазіргі заманғы дизайн талаптарына жауап береді;

5) қызметтерді алушыларға берілетін киім, аяқ киім, іш киім және бірінші кезекте қажетті заттар киюге ыңғайлы, қызмет алушылардың жынысына, бойы мен мөлшеріне сәйкес келеді, мүмкіндігінше олардың фасоны мен түсі бойынша сұрауларына сәйкес беріледі;

6) балаларды өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларына, тұрмыстық бағдарлау негіздеріне (тамақ дайындау, үстел дайындау, ыдыс жуу, бөлмені/үй-жайды күту және өзге де дағдылар) үйрету үшін қажетті тұрмыстық техникамен және жиһазбен жабдықталған әлеуметтік-тұрмыстық бағдар кабинеттері құрылады;

7) "Автомобиль көлігі құралдарын техникалық пайдалану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 30 сәуірдегі № 547 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12221 болып тіркелді) және "Жол жүрісі қағидаларын, Көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелерді, көлігі арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталуға және арнайы түсті-графикалық схемалар бойынша боялуға тиіс жедел және арнайы қызметтер тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 13 қарашадағы № 1196 қаулысымен бекітілген қызмет алушыларды емдеу, оқыту, мәдени іс-шараларға қатысу үшін автомобиль көлігімен тасымалдау кезінде автокөлік құралдарын пайдалану нормативтері мен ережелері, жол жүру қауіпсіздігінің талаптары сақталады.

7. Жеке жағдайды ескере отырып, көрсетілетін қызметті алушылардың денсаулығын қолдауға және жақсартуға бағытталған әлеуметтік-медициналық қызметтер:

1) медициналық-әлеуметтік тексеруді ұйымдастыру және жүргізуді (қажет болған жағдайда денсаулық сақтау ұйымдарының мамандарын тарта отырып);

2) шұғыл жағдайларда алғашқы медициналық көмек көрсетуді;

3) тегін медициналық көмектің кепілді көлемін алуға жәрдемдесуді;

4) емдеу-сауықтыру іс-шараларын, оның ішінде денсаулық сақтау ұйымдарында ұйымдастыруды;

5) консультациялық көмек көрсетуді (білікті маман болмаған жағдайда – денсаулық сақтау ұйымдарынан маманды міндетті түрде тарту);

6) алғашқы медициналық тексеру және алғашқы санитариялық тазалау жүргізуді;

7) көрсетілетін қызметті алушылардың денсаулық жағдайын ескере отырып күтімді қамтамасыз етуді;

8) алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсетуді;

9) әлеуметтік-медициналық сипаттағы оңалту іс-шараларын жүргізуді;

10) емдеуші дәрігердің тағайындауына сәйкес медициналық рәсімдерді жүргізуді (тері асты және бұлшық етке дәрілік препараттарды жіберу, компресс қою, қайта орау, ойылған жерлерді, жарақат бетін тазалау; тазалау клизмаларын орындау, зертханалық тексеру жүргізуге қажетті материалдарды алу, міндетті гигиеналық құралдар және медициналық мақсаттағы бұйымдарды пайдалануға көмек көрсету);

11) жедел ауруханаға жатқызуды және денсаулық сақтау ұйымдарына бірге баруды қамтиды.

8. Әлеуметтік-медициналық қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген барлық медициналық рәсімдер мен іс-шаралардың толық, жоғары сапалы және уақтылы орындалуын қамтамасыз етеді және тегін медициналық көмектің кепілді көлемін алуға жәрдемдесу;

2) медициналық процедуралар (тері асты және бұлшық етке дәрілік препараттарды жіберу, компресс қою, қайта орау, ойылған жерлерді, жарақат бетін тазалау; тазалау клизмаларын орындау, зертханалық тексеру жүргізуге қажетті материалдарды алу, міндетті гигиеналық құралдар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды пайдалануға көмек көрсету), сондай-ақ денсаулыққа байланысты өзге процедураларды (дәрі-дәрмек қабылдау, дәрі тамшылату және емдеуші дәрігердің тағайындауына сәйкес рәсімдер) жүргізу қызметтерді алушыларға қандай да бір зиян келтіріп алмай, барынша мұқияттылықпен және сақтықпен жүзеге асырылады;

3) ұйымның медицина қызметкері дәрігерге дейінгі көмекті уақтылы ұйымдастырады;

4) емдеу-сауықтыру іс-шараларын ұйымдастыру қызмет алушылардың соматикалық жай-күйін, оның жеке қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып жүргізіледі;

5) қызмет алушыларды денсаулық сақтау ұйымдарына жатқызу немесе жатқызуға жәрдемдесу, сондай-ақ балаларға, қарттар мен мүгедектерге оларды емдеу-алдын алу мекемелеріне немесе санаторлық-курорттық емдеуге жіберуге жәрдемдесу жедел, уақтылы жүргізілуге тиіс және қатаң түрде медициналық көрсетілімдер бойынша жүзеге асырылады;

6) салауатты өмір салты, дене гигиенасы, тамақтану және тұрғын үй гигиенасы, әртүрлі аурулардың, жыныстық, репродуктивтік мінез-құлықтың алдын алу дұрыс түсінігін және практикалық дағдыларын қалыптастыруды қамтамасыз ететін салауатты өмір салты мәселелері бойынша консультациялар беру;

7) арнайы мамандардың, оның ішінде денсаулық сақтау ұйымдары мамандарының медициналық консультация беруіне жәрдемдесу;

8) әлеуметтік-медициналық сипаттағы оңалту іс-шараларын жүргізу Қызмет алушының денсаулық жағдайын ескере отырып жүзеге асырылады, әлеуметтік-ортаға бағдарлануға және әлеуметтік-тұрмыстық бейімдеуге бағытталған оңтайлы медициналық іс-шаралар кешенінің орындалуын қамтамасыз етеді;

9) медициналық-әлеуметтік тексеруді, білікті консультация беруді, алғашқы медициналық тексеріп-қарауды және алғашқы санитариялық өңдеуді ұйымдастыру дәрігерге дейінгі алғашқы көмек, алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді.

9. Көрсетілетін қызметті алушылардың психологиялық жай-күйін түзетуді көздейтін олардың әлеуметтік бейімделуіне, әлеуметтенуіне және әлеуметтік ортада кірігуіне бағытталған әлеуметтік-психологиялық қызметтер:

1) психологиялық диагностика және тұлғаны тексеруді;

2) әлеуметтік-психологиялық патронаж жүргізуді (жүйелі қадағалау);

3) көрсетілетін қызметті алушылармен психологиялық профилактикалық жұмыс жүргізуді;

4) психологиялық консультация беруді;

5) қызмет алушыларға психологиялық көмек көрсетуді;

6) психологиялық тренингтер өткізуді;

7) көрсетілетін қызметті алушыларды психологиялық түзетуді;

8) өзара қолдау топтарында, қарым-қатынас жасау клубтарында сабақ өткізуді қамтиды.

10. Әлеуметтік-психологиялық қызмет көрсетудің сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) қызмет алушылардың психологиялық диагностикасы қызмет алушылардың жеке психологиялық проблемаларын, олардың әлеуметтік-психологиялық бейімделу деңгейін анықтау мақсатында ұйым басшысы бекітетін психологиялық-диагностикалық пакет негізінде жүзеге асырылады;

2) психологиялық консультация беру қызмет алушыларға жанжалдардың алдын алу және еңсеру үшін тұлғааралық қатынастарды жолға қою бойынша білікті көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

3) психологиялық түзету белсенді психологиялық әсер ету ретінде қызмет алушылардың мінез-құлқындағы, эмоционалдық жай-күйіндегі ауытқуларды (оның ішінде жекелеген адамдардың эмоционалдық ден қою және мінез-құлқының стереотиптері, жанжалды қатынастар) еңсеруді немесе бәсеңдетуді қамтамасыз етеді, бұл осы көрсеткіштерді жас нормалары мен әлеуметтік орта талаптарына сәйкес келтіруге мүмкіндік береді;

4) психологиялық тренингтер, белсенді психологиялық әсер ету ретінде психологиялық ахаулардың салдарын, жүйке-психикалық шиеленісті жоюда, тыныс-түршіліктің әлеуметтік емес түрлерін еңсеріп адамдарға мінез-құлық нормаларын қалыптастыруда оларды өзгертіп отыратын жағдайларға бейімдеу үшін тұлғалық тыныс-тіршіліктің алғышарттарды қалыптастыруда тиімділігімен бағаланады;

5) әлеуметтік-психологиялық патронаж қызмет алушыларды жүйелі бақылау негізінде психикалық ыңғайсыздық, тұлғалық (тұлғаішілік) немесе тұлғааралық жанжал жағдайларын уақтылы анықтауды және оларға қазіргі уақытта қажетті әлеуметтік-психологиялық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

6) қызмет алушыларды өзара қолдау топтарында, қарым-қатынас клубтарында сабақ өткізуге тарту қызмет алушыларға ыңғайсыздық жағдайынан шығуға, психикалық денсаулықты қолдау мен нығайтуға, күйзеліске төзімділікті, психологиялық мәдениет деңгейін арттыруға, бірінші кезекте тұлғааралық қатынастар мен қарым-қатынас саласында көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

7) психопрофилактикалық жұмыс жеке тұлғаның толыққанды психикалық дамуына, қызмет алушылар тұлғасының қалыптасуы мен дамуындағы ықтимал бұзушылықтардың уақтылы алдын алуға ықпал етеді;

8) өзара қолдау тобы тұлғааралық проблемаларды конструктивті шешуге, өзін-өзі бағалауды арттыруға, эмпатия сезімінің күшеюіне және басқа адамдар мен тұтастай әлемге қатысты жақындыққа ықпал етеді.

11. Дене мүмкіндіктері мен ақыл-ой қабілеттерін ескере отырып, көрсетілетін қызметті алушыларды педагогикалық түзетуге және оқытуға бағытталған әлеуметтік-педагогикалық қызметтер:

1) әлеуметтік-педагогикалық консультация беру;

2) түзету-педагогикалық сүйемелдеу;

3) көрсетілетін қызметті алушылардың тәрбиелеу және білім беру процесін ұйымдастыру, олардың әлеуметтенуіне, бейімделуіне және әлеуметтік ортаға ықпалдасуына жәрдемдесу;

4) көрсетілетін қызметті алушылардың дене мүмкіндіктері мен ақыл-ой қабілеттерін ескере отырып, білім алуына (орта, орта-арнайы және жоғары) жәрдемдесу;

5) өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларын, жеке гигиена, тұрмыста және қоғамдық орындарда өзін-өзі бақылау, қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру бойынша қызметтер;

6) педагогикалық және түзету-дамыту диагностикасын жүргізу, жеке тұлғаны, баланың даму деңгейін тексеру.

12. Әлеуметтік-педагогикалық қызмет көрсетудің сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) әлеуметтік-педагогикалық консультация беру қызмет алушыларға олардың алдында тұрған әлеуметтік-педагогикалық проблемаларды дұрыс түсінуде және шешуде білікті көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

2) педагогикалық диагностика қызмет алушының әлеуметтік бейімделу деңгейін анықтау үшін жүргізіледі;

3) орта, арнаулы орта және жоғары білім алуға жәрдемдесу қызмет алушыларды оқыту нысандарын айқындауға және білім деңгейін ескере отырып, оқытуды ұйымдастыруға практикалық көмек көрсетуді қамтиды;

4) педагогикалық түзету қызмет алушының әлеуметтік бейімделу деңгейін арттыруға бағытталған білікті және тиімді педагогикалық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

5) қызмет алушының әлеуметтік қолдау желісін қалпына келтіру, кеңейту және нығайту оған жақын туыстары, достары, маңызды ересектер тарапынан өз бетінше өмір сүру кезеңінде сыртқы қолдауды қамтамасыз етеді;

6) тұрмыстық бағдар негіздерін оқыту көрнекі және тиімді болып табылады, оның нәтижелері бойынша қызмет алушылар тамақ дайындау, киімді ұсақ жөндеу, тұрғын үй-жайды күту, аумақты жинау және абаттандыру сияқты тұрмыстық рәсімдерді толық көлемде меңгереді.

13. Көрсетілетін қызметті алушылардың тұлғалық даму деңгейін арттыруға, әлеуметтік бейімделуге, кәсіптік өзін-өзі айқындауға және одан әрі жұмысқа орналасуына бағытталған әлеуметтік-еңбек қызметтері:

1) көрсетілетін қызметті алушыларда бар еңбек дағдыларын зерттеу бойынша іс-шаралар өткізуді;

2) емдеу-еңбек қызметін жүргізуді;

3) көрсетілетін қызметті алушыларды қолжетімді кәсіптік дағдыларға үйрету жөніндегі іс-шараларды өткізуге ықпал етуді;

4) жеке қабілеттеріне және ақыл-ой қабілеттеріне сәйкес кәсібін алу үшін ықпал етуді қамтиды.

14. Әлеуметтік-еңбек қызметтерін ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) қызмет алушылардың еңбек дағдыларын бағалауды ұйым мамандары олардың жеке ерекшеліктерін, қызмет алушылардың физикалық және психикалық жай-күйін ескере отырып жүргізеді;

2) кәсіби дағдыларға оқыту мамандарды тарта отырып, арнайы ұйымдастырылған курстарда және арнайы жабдықталған кабинеттерде жүргізіледі және қызмет алушыларға мамандық таңдауда көмек көрсетуге септігін тигізетін іс – шаралар өткізіледі.

15. Көрсетілетін қызметті алушылардың бос уақытын ұйымдастыруға және оларды бос уақыт іс-шараларына тартуға және салауатты өмір салтының негіздерін қалыптастыруға бағытталған әлеуметтік-мәдени қызметтер:

1) мерекелер мен бос уақытты өткізу іс-шараларын ұйымдастыруды;

2) клубтық және үйірмелік жұмысты ұйымдастыру мен жүргізуді;

3) демалыс іс-шараларына, мәдени іс-шараларға қатыстыруды қамтиды.

16. Әлеуметтік-мәдени қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) концерттер бағдарламасының жобаларын және өткізілетін іс-шаралардың сценарийлерін әзірлеуге қызмет алушыларды тарту жалпы және мәдени ой-өрісін кеңейтуге, қызмет алушылардың шығармашылық белсенділігін арттыруға ықпал етеді;

2) көркем өнерпаздар үйірмелерін ұйымдастыру қызмет алушылардың әлеуметтік-мәдени және рухани қажеттіліктерін қанағаттандыруға, қарым-қатынас аясын кеңейтуге бағытталады.

17. Көрсетілетін қызметті алушылардың өмір сүру деңгейін қолдауға және жақсартуға бағытталған әлеуметтік-экономикалық қызметтер:

1) Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 11, 13, 14-тарауларына сәйкес тиісті жеңілдіктер, жәрдемақылар, өтемақылар, алименттер және тиісті төлемдер алуға, тұрғын үй жағдайларын жақсартуға жәрдемдесуді;

2) "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес тұрғын үй жағдайларын жақсартуға жәрдемдесуді көрсетуді қамтиды.

18. Әлеуметтік-экономикалық қызмет көрсетудің сапасы мынадай шарттарды сақтау жолымен қамтамасыз етіледі: қызмет алушыларға жеңілдіктер, жәрдемақылар, өтемақылар және басқа да төлемдерді алуға жәрдемдесу қызмет алушылар үшін қызығушылық тудыратын мәселелерді шешуде уақтылы, толық, білікті және тиімді көмек көрсетуді қамтамасыз етеді.

19. Құқықтық мәртебесін қолдауға немесе өзгертуге, мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсетуге, көрсетілетін қызметті алушылардың заңды құқықтары мен мүдделерін қорғауға бағытталған әлеуметтік-құқықтық қызметтер:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әлеуметтік қамсыздандыру және көмек құқықтарына байланысты мәселелер бойынша арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету саласында заңгерлік консультация беруді;

2) заңды маңызы бар құжаттарды ресімдеуге көмек көрсету және жәрдемдесуді;

3) арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін және қызмет алушылардың заңды құқықтарын бұзатын немесе оларға қысым жасайтын ұйымдардың іс-әрекеттеріне немесе әрекетсіздігіне өтініштерді дайындауға және беруге көмек көрсетуді;

4) көрсетілетін қызметті алушыларға немесе олардың отбасы мүшелеріне жасалған физикалық және психикалық зорлық-зомбылыққа кінәлі адамдарды жауапқа тартуға жәрдемдесуді;

5) қорғаншылық және қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органдарға балаларды отбасына, оның ішінде қорғаншылыққа (қамқоршылыққа), патронаттық тәрбиелеуге, қабылдаушы отбасына және асырап алуға орналастыруға жәрдемдесуді;

6) заң көмегін көрсету және заңнамада белгіленген жеңілдіктер мен артықшылықтарды, әлеуметтік төлемдерді алуға жәрдемдесуді;

7) "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне (бұдан әрі – Кодекс) сәйкес жетім балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды қорғаншылыққа және қамқоршылыққа, патронатқа, асырап алушы отбасына және асырап алуға беру мәселелері бойынша заңгерлік консультация беруді;

8) Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексінде, "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен мемлекет кепілдік берген заң көмегін алуға жәрдемдесуді қамтиды.

20. Әлеуметтік-құқықтық қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етеді:

1) қызмет алушыларға азаматтық, әкімшілік және қылмыстық құқыққа байланысты мәселелер бойынша өз мүдделерін қорғаумен консультация беру заңнамада белгіленген құқықтар мен ықтимал бұзушылықтардан қорғау тәсілдері туралы толық түсінік береді;

2) қызмет алушыларға әлеуметтік – құқықтық мәселелер (азаматтық, тұрғын үй, отбасы, еңбек, қылмыстық заңнама және басқа да мәселелер бойынша) бойынша консультация беру оларға өздерін қызықтыратын заңнамалық актілер және қозғалатын мәселелерде құқықтар туралы толық түсінік береді, осы мәселелерді практикалық шешу үшін қажетті құжаттарды (өтініштер, шағымдар, анықтамалар және басқа да құжаттар) дайындауға және тиісті адресаттарға жіберуге қажетті көмекті қамтамасыз етеді;

3) құжаттарды (жеке басын куәландыратын, заңнама бойынша тиесілі жеңілдіктерді, жәрдемақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді алуға) ресімдеуде заңдық көмек көрсету қызмет алушыларға қажетті құжаттардың мазмұнын, олардың мақсатын, құжаттардың мәтінін баяндауды және жазуды (қажет болған жағдайда) немесе нысанды бланкілерді толтыруды, ілеспе хаттарды жазуды қамтамасыз етеді;

4) қызмет алушылардың заңды құқықтарын бұзатын немесе оған қысым жасайтын мемлекеттік органдар мен ұйымдардың лауазымды адамдарының әрекетіне немесе әрекетсіздігіне шағымдар дайындауда көмек көрсету оларға шағымдарда шағым жасалған іс-әрекеттердің мәнін, жіберілген бұзушылықтарды жою талаптарын заңды тұрғыда сауатты жазуға көмектесу және шағымды адресатқа жіберу;

5) қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органдарға Кодекске сәйкес жетім балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды қорғаншылыққа және қамқоршылыққа, патронатқа, қабылдаушы отбасына және асырап алуға орналастыруға жәрдемдесу.

21. Ұйымда қажетті мамандар болмаған жағдайда жеке жоспарды әзірлеу, оңалту іс-шараларының немесе консультациялардың нәтижелілігін бағалау үшін шарттық негізде мамандарды қосымша тартуға жол беріледі.

22. Ұйымда шағымдар мен ұсыныстар кітабы ресімделеді, ол ұйым басшысында сақталады және қызмет алушылар мен келушілердің бірінші талабы бойынша ұсынылады.

Шағымдар мен ұсыныстар кітабын ұйым басшысы апта сайын қарайды.

Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2023 жылғы 12 маусымдағы № 165 бұйрығына 2-қосымша

Білім беру орталықтары ұсынатын және балалардың құқықтарын қорғау саласындағы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Білім беру орталықтары ұсынатын және балалардың құқықтарын қорғау саласындағы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты (бұдан әрі – Стандарт) Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексінің 14-бабының 3) тармақшасына сәйкес әзірленді.

2. Осы Стандарт:

1) жетім балалардың;

2) ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың;

3) қадағалаусыз және панасыз қалған балалардың;

4) девиантты мінез-құлықты балалардың (оның ішінде қылмыстық істері ақталмайтын негіздер бойынша тоқтатылған балалар, жыл ішінде екі және одан да көп рет әкімшілік құқық бұзушылық жасаған балалар);

5) арнаулы білім беру ұйымдарына немесе ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдарына жіберілетін балалардың;

6) әлеуметтік бейімсіздікке және әлеуметтік депривацияға әкеп соққан қатыгездікке ұшыраған балалардың (оның ішінде тұрмыстық зорлық-зомбылықтың құрбаны болған балалар, жыныстық тиіспеушілікке байланысты қылмыстың құрбаны болған балалар) тұрақты, уақытша және күндізгі уақытта болуына арналған мемлекеттік және мемлекеттік емес меншік нысанындағы орталықтарда (бұдан әрі – орталық) арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсыну сапасына, шарттары мен көлеміне қойылатын талаптарды белгілейді.

Жоғарыда көрсетілген санаттар бірлесіп көрсетілетін қызметті алушылар деп аталады.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Оқу-ағарту министрінің 16.02.2024 № 35 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсететін субъектілерге:

1) кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталықтары;

2) арнаулы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж балаларды қолдау орталықтары;

3) арнаулы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж кәмелетке толмағандарға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге арналған ұйымдар жатады.

Білім беру және құқықтарды қорғау саласында арнаулы әлеуметтік қызмет көрсететін субъектілердің осы тізбесі толық болып табылмайды.

2-тарау. Орталықтарда арнайы әлеуметтік қызмет көрсету шарттары

4. Орталықта арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсыну:

– осы Стандарттың 2-тармағының 1), 2), 3), 6) және 7) тармақшаларында көрсетілген балаларға қатысты аудандардың, облыстық және республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарының шешімдері немесе баланы жеткізген адамның арызы, сондай-ақ қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органдардың жолдамасы;

– осы Стандарттың 2-тармағының 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген балаларға қатысты сот актілері негізінде жүзеге асырылады.

3-тарау. Орталықтарда арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсыну сапасы мен көлемі

5. Тұрмыста көрсетілетін қызметті алушылардың тыныс-тіршілігін қолдауға бағытталған әлеуметтік-тұрмыстық қызметтер:

1) "Білім беру объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 5 тамыздағы № ҚР ДСМ-76 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 23890 болып тіркелді) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-76 бұйрық) санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес тұрғын үй алаңын, оның ішінде балаға төрт шаршы метрден кем емес жатын бөлмелерін беруді;

2) оңалту және емдеу, білім беру, мәдени іс-шараларға, өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларына, тұрмыстық бағдар негіздеріне оқытуға арналған жиһазбен және (немесе) арнайы жабдықтармен жабдықталған орынжай беруді;

3) "Әлеуметтік көмек көрсетілетін азаматтарға әлеуметтік көмектің мөлшерін, көздерін, түрлерін және оны беру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 12 наурыздағы № 320 қаулысымен бекітілген (бұдан әрі – № 320 қаулысы) киім, аяқ киім, жұмсақ мүкәммал, төсек-орын жабдықтарын киіммен, аяқ киіммен және жұмсақ мүкәммалмен қамтамасыз ету нормаларында көзделгеннен кем емес көлемде ұсынуды;

4) ұтымды және диеталық тамақтануды ұсынуды;

5) оңалту, емдеу, оқыту, тәрбие процесін ұйымдастыру, медициналық оңалту бойынша қызмет көрсететін білікті мамандарды ұсынуды;

6) тұрмыстық қызметтермен қамтамасыз етуді (ішкі киімдерді, киімдерді, төсек-орын жабдықтарын жуу, кептіру, үтіктеу, залалсыздандыру);

7) кәсіби өзін-өзі анықтау және шығармашылық еңбек үшін қажетті жабдықтармен қамтамасыз ете отырып, жағдай жасауды;

8) көрсетілетін қызметті алушыларды емдеу, оқыту, мәдени, спорттық іс-шараларға қатыстыру үшін тасымалдау кезінде көлік қызметтерін ұсынуды;

9) отбасылық жағдайға жақын қолайлы жағдайлар жасауды;

10) өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларына, тұрмыста және қоғамдық орындарда өзін-өзі ұстау дағдыларына, үй жағдайында оңалту іс-шараларын жүргізуге үйретуді қамтиды.

6. Әлеуметтік-тұрмыстық қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) берілетін тұрғын үй орынжайлары көлемі мен басқа да көрсеткіштері бойынша (ғимараттар мен орынжайлардың санитариялық жағдайы) № ҚР ДСМ-76 бұйрығымен бекітілген санитарлық-эпидемиологиялық нормалар мен талаптарға сәйкес болады және қызмет алушылардың тұруына қолайлы жағдайды қамтамасыз етеді;

Көрсетілетін қызмет алушыларды тұрғын үй-жайларда (бөлмелерде) орналастыру кезінде олардың денсаулық жағдайы, жас ерекшеліктері, дене және психикалық жай-күйі, бейімділігі, психологиялық үйлесімділігі, тұлғалық даму және әлеуметтену деңгейі ескеріледі.

Үй-жайлар персоналдың, көрсетілетін қызмет алушылардың денсаулығына және көрсетілетін қызметтердің сапасына кері әсер ететін әртүрлі факторлар мен қолайсыз жағдайлардың әсерінен қорғалады.

Оңалту іс-шараларын, емдеу-еңбек және білім беру қызметін, мәдени және тұрмыстық қызмет көрсетуді ұйымдастыру үшін ұсынылатын үй-жайлар мөлшері, орналасуы және конфигурациясы бойынша қызмет көрсетілетін қызмет алушылардың ерекшелігін ескере отырып, жоғарыда аталған барлық іс-шараларды өткізуді қамтамасыз етеді;

2) ұйым мамандарының кабинеттері жиһазбен және жабдықтармен жабдықталады;

3) қызмет алушыларға пайдалануға берілетін киім, аяқ киім, төсек орын жабдығы және жұмсақ мүкәммал № 320 қаулымен бекітілген киіммен, аяқ киіммен және жұмсақ мүкәммалмен қамтамасыз ету нормаларына сәйкес болады;

4) қызметтерді алушылардың пайдалануына берілетін жиһаз және төсек-орын жабдықтары қызмет алушылардың физикалық жағдайы мен жасын ескере отырып іріктеліп алынды, қазіргі заманғы дизайн талаптарына жауап береді;

5) қызметтерді алушыларға берілетін киім, аяқ киім, іш киім және бірінші кезекте қажетті заттар киюге ыңғайлы, қызмет алушылардың жынысына, бойы мен мөлшеріне сәйкес келеді, мүмкіндігінше олардың фасоны мен түсі бойынша сұрауларына сәйкес беріледі;

6) балаларды өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларына, тұрмыстық бағдарлау негіздеріне (тамақ дайындау, үстел дайындау, ыдыс жуу, бөлмені/үй-жайды күту және өзге де дағдылар) үйрету үшін қажетті тұрмыстық техникамен және жиһазбен жабдықталған әлеуметтік-тұрмыстық бағдар кабинеттері құрылады;

7) "Автомобиль көлігі құралдарын техникалық пайдалану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 30 сәуірдегі № 547 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12221 болып тіркелді) және "Жол жүрісі қағидаларын, Көлік құралдарын пайдалануға рұқсат беру жөніндегі негізгі ережелерді, көлігі арнайы жарық және дыбыс сигналдарымен жабдықталуға және арнайы түсті-графикалық схемалар бойынша боялуға тиіс жедел және арнайы қызметтер тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 13 қарашадағы № 1196 қаулысымен бекітілген қызмет алушыларды емдеу, оқыту, мәдени іс-шараларға қатысу үшін автомобиль көлігімен тасымалдау кезінде автокөлік құралдарын пайдалану нормативтері мен ережелері, жол жүру қауіпсіздігінің талаптары сақталады.

7. Жеке жағдайды ескере отырып, көрсетілетін қызметті алушылардың денсаулығын қолдауға және жақсартуға бағытталған әлеуметтік-медициналық қызметтер:

1) медициналық-әлеуметтік тексеруді ұйымдастыру және жүргізуді (қажет болған жағдайда денсаулық сақтау ұйымдарының мамандарын тарта отырып);

2) шұғыл жағдайларда алғашқы медициналық көмек көрсетуді;

3) тегін медициналық көмектің кепілді көлемін алуға жәрдемдесуді;

4) емдеу-сауықтыру іс-шараларын, оның ішінде денсаулық сақтау ұйымдарында ұйымдастыруды;

5) консультациялық көмек көрсетуді (білікті маман болмаған жағдайда – денсаулық сақтау ұйымдарынан маманды міндетті түрде тарту);

6) алғашқы медициналық тексеру және алғашқы санитариялық тазалау жүргізуді;

7) көрсетілетін қызметті алушылардың денсаулық жағдайын ескере отырып күтімді қамтамасыз етуді;

8) алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсетуді;

9) әлеуметтік-медициналық сипаттағы оңалту іс-шараларын жүргізуді;

10) емдеуші дәрігердің тағайындауына сәйкес медициналық рәсімдерді жүргізуді (тері асты және бұлшық етке дәрілік препараттарды жіберу, компресс қою, қайта орау, ойылған жерлерді, жарақат бетін тазалау; тазалау клизмаларын орындау, зертханалық тексеру жүргізуге қажетті материалдарды алу, міндетті гигиеналық құралдар және медициналық мақсаттағы бұйымдарды пайдалануға көмек көрсету);

11) жедел ауруханаға жатқызуды және денсаулық сақтау ұйымдарына бірге баруды қамтиды.

8. Әлеуметтік-медициналық қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген барлық медициналық рәсімдер мен іс-шаралардың толық, жоғары сапалы және уақтылы орындалуын қамтамасыз етеді және тегін медициналық көмектің кепілді көлемін алуға жәрдемдесу;

2) медициналық процедуралар (тері асты және бұлшық етке дәрілік препараттарды жіберу, компресс қою, қайта орау, ойылған жерлерді, жарақат бетін тазалау; тазалау клизмаларын орындау, зертханалық тексеру жүргізуге қажетті материалдарды алу, міндетті гигиеналық құралдар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды пайдалануға көмек көрсету), сондай-ақ денсаулыққа байланысты өзге процедураларды (дәрі-дәрмек қабылдау, дәрі тамшылату және емдеуші дәрігердің тағайындауына сәйкес рәсімдер) жүргізу қызметтерді алушыларға қандай да бір зиян келтіріп алмай, барынша мұқияттылықпен және сақтықпен жүзеге асырылады;

3) ұйымның медицина қызметкері дәрігерге дейінгі көмекті уақтылы ұйымдастырады;

4) емдеу-сауықтыру іс-шараларын ұйымдастыру қызмет алушылардың соматикалық жай-күйін, оның жеке қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып жүргізіледі;

5) қызмет алушыларды денсаулық сақтау ұйымдарына жатқызу немесе жатқызуға жәрдемдесу, сондай-ақ балаларға, қарттар мен мүгедектерге оларды емдеу-алдын алу мекемелеріне немесе санаторлық-курорттық емдеуге жіберуге жәрдемдесу жедел, уақтылы жүргізілуге тиіс және қатаң түрде медициналық көрсетілімдер бойынша жүзеге асырылады;

6) салауатты өмір салты, дене гигиенасы, тамақтану және тұрғын үй гигиенасы, әртүрлі аурулардың, жыныстық, репродуктивтік мінез-құлықтың алдын алу дұрыс түсінігін және практикалық дағдыларын қалыптастыруды қамтамасыз ететін салауатты өмір салты мәселелері бойынша консультациялар беру;

7) арнайы мамандардың, оның ішінде денсаулық сақтау ұйымдары мамандарының медициналық консультация беруіне жәрдемдесу;

8) әлеуметтік-медициналық сипаттағы оңалту іс-шараларын жүргізу қызмет алушының денсаулық жағдайын ескере отырып жүзеге асырылады, әлеуметтік-ортаға бағдарлануға және әлеуметтік-тұрмыстық бейімдеуге бағытталған оңтайлы медициналық іс-шаралар кешенінің орындалуын қамтамасыз етеді;

9) медициналық-әлеуметтік тексеруді, білікті консультация беруді, алғашқы медициналық тексеріп-қарауды және алғашқы санитариялық өңдеуді ұйымдастыру дәрігерге дейінгі алғашқы көмек, алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді.

9. Көрсетілетін қызметті алушылардың психологиялық жай-күйін түзетуді көздейтін олардың әлеуметтік бейімделуіне, әлеуметтенуіне және әлеуметтік ортада кірігуіне бағытталған әлеуметтік-психологиялық қызметтер:

1) психологиялық диагностика және тұлғаны тексеруді;

2) әлеуметтік-психологиялық патронаж жүргізуді (жүйелі қадағалау);

3) көрсетілетін қызметті алушылармен психологиялық профилактикалық жұмыс жүргізуді;

4) психологиялық консультация беруді;

5) қызмет алушыларға психологиялық көмек көрсетуді;

6) психологиялық тренингтер өткізуді;

7) көрсетілетін қызметті алушыларды психологиялық түзетуді;

8) өзара қолдау топтарында, қарым-қатынас жасау клубтарында сабақ өткізуді қамтиды.

10. Әлеуметтік-психологиялық қызмет көрсетудің сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) қызмет алушылардың психологиялық диагностикасы қызмет алушылардың жеке психологиялық проблемаларын, олардың әлеуметтік-психологиялық бейімделу деңгейін анықтау мақсатында ұйым басшысы бекітетін психологиялық-диагностикалық пакет негізінде жүзеге асырылады;

2) психологиялық консультация беру қызмет алушыларға жанжалдардың алдын алу және еңсеру үшін тұлғааралық қатынастарды жолға қою бойынша білікті көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

3) психологиялық түзету белсенді психологиялық әсер ету ретінде қызмет алушылардың мінез-құлқындағы, эмоционалдық жай-күйіндегі ауытқуларды (оның ішінде жекелеген адамдардың эмоционалдық ден қою және мінез-құлқының стереотиптері, жанжалды қатынастар) еңсеруді немесе бәсеңдетуді қамтамасыз етеді, бұл осы көрсеткіштерді жас нормалары мен әлеуметтік орта талаптарына сәйкес келтіруге мүмкіндік береді;

4) психологиялық тренингтер, белсенді психологиялық әсер ету ретінде психологиялық ахаулардың салдарын, жүйке-психикалық шиеленісті жоюда, тыныс-түршіліктің әлеуметтік емес түрлерін еңсеріп адамдарға мінез-құлық нормаларын қалыптастыруда оларды өзгертіп отыратын жағдайларға бейімдеу үшін тұлғалық тыныс-тіршіліктің алғышарттарды қалыптастыруда тиімділігімен бағаланады;

5) әлеуметтік-психологиялық патронаж қызмет алушыларды жүйелі бақылау негізінде психикалық ыңғайсыздық, тұлғалық (тұлғаішілік) немесе тұлғааралық жанжал жағдайларын уақтылы анықтауды және оларға қазіргі уақытта қажетті әлеуметтік-психологиялық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

6) қызмет алушыларды өзара қолдау топтарында, қарым-қатынас клубтарында сабақ өткізуге тарту қызмет алушыларға ыңғайсыздық жағдайынан шығуға, психикалық денсаулықты қолдау мен нығайтуға, күйзеліске төзімділікті, психологиялық мәдениет деңгейін арттыруға, бірінші кезекте тұлғааралық қатынастар мен қарым-қатынас саласында көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

7) психопрофилактикалық жұмыс жеке тұлғаның толыққанды психикалық дамуына, қызмет алушылар тұлғасының қалыптасуы мен дамуындағы ықтимал бұзушылықтардың уақтылы алдын алуға ықпал етеді;

8) өзара қолдау тобы тұлғааралық проблемаларды конструктивті шешуге, өзін-өзі бағалауды арттыруға, эмпатия сезімінің күшеюіне және басқа адамдар мен тұтастай әлемге қатысты жақындыққа ықпал етеді.

11. Дене мүмкіндіктері мен ақыл-ой қабілеттерін ескере отырып, көрсетілетін қызметті алушыларды педагогикалық түзетуге және оқытуға бағытталған әлеуметтік-педагогикалық қызметтер:

1) әлеуметтік-педагогикалық консультация беру;

2) түзету-педагогикалық сүйемелдеу;

3) көрсетілетін қызметті алушылардың тәрбиелеу және білім беру процесін ұйымдастыру, олардың әлеуметтенуіне, бейімделуіне және әлеуметтік ортаға ықпалдасуына жәрдемдесу;

4) көрсетілетін қызметті алушылардың дене мүмкіндіктері мен ақыл-ой қабілеттерін ескере отырып, білім алуына (орта, орта-арнайы және жоғары) жәрдемдесу;

5) өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларын, жеке гигиена, тұрмыста және қоғамдық орындарда өзін-өзі бақылау, қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру бойынша қызметтер;

6) педагогикалық және түзету-дамыту диагностикасын жүргізу, жеке тұлғаны, баланың даму деңгейін тексеру.

12. Әлеуметтік-педагогикалық қызмет көрсетудің сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) әлеуметтік-педагогикалық консультация беру қызмет алушыларға олардың алдында тұрған әлеуметтік-педагогикалық проблемаларды дұрыс түсінуде және шешуде білікті көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

2) педагогикалық диагностика қызмет алушының әлеуметтік бейімделу деңгейін анықтау үшін жүргізіледі;

3) орта, арнаулы орта және жоғары білім алуға жәрдемдесу қызмет алушыларды оқыту нысандарын айқындауға және білім деңгейін ескере отырып, оқытуды ұйымдастыруға практикалық көмек көрсетуді қамтиды;

4) педагогикалық түзету қызмет алушының әлеуметтік бейімделу деңгейін арттыруға бағытталған білікті және тиімді педагогикалық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

5) қызмет алушының әлеуметтік қолдау желісін қалпына келтіру, кеңейту және нығайту оған жақын туыстары, достары, маңызды ересектер тарапынан өз бетінше өмір сүру кезеңінде сыртқы қолдауды қамтамасыз етеді;

6) тұрмыстық бағдар негіздерін оқыту көрнекі және тиімді болып табылады, оның нәтижелері бойынша қызмет алушылар тамақ дайындау, киімді ұсақ жөндеу, тұрғын үй-жайды күту, аумақты жинау және абаттандыру сияқты тұрмыстық рәсімдерді толық көлемде меңгереді.

13. Көрсетілетін қызметті алушылардың тұлғалық даму деңгейін арттыруға, әлеуметтік бейімделуге, кәсіптік өзін-өзі айқындауға және одан әрі жұмысқа орналасуына бағытталған әлеуметтік-еңбек қызметтері:

1) көрсетілетін қызметті алушыларда бар еңбек дағдыларын зерттеу бойынша іс-шаралар өткізуді;

2) емдеу-еңбек қызметін жүргізуді;

3) көрсетілетін қызметті алушыларды қолжетімді кәсіптік дағдыларға үйрету жөніндегі іс-шараларды өткізуге ықпал етуді;

4) жеке қабілеттеріне және ақыл-ой қабілеттеріне сәйкес кәсібін алу үшін ықпал етуді қамтиды.

14. Әлеуметтік-еңбек қызметтерін ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) қызмет алушылардың еңбек дағдыларын бағалауды ұйым мамандары олардың жеке ерекшеліктерін, қызмет алушылардың физикалық және психикалық жай-күйін ескере отырып жүргізеді;

2) кәсіби дағдыларға оқыту мамандарды тарта отырып, арнайы ұйымдастырылған курстарда және арнайы жабдықталған кабинеттерде жүргізіледі және қызмет алушыларға мамандық таңдауда көмек көрсетуге септігін тигізетін іс – шаралар өткізіледі.

15. Көрсетілетін қызметті алушылардың бос уақытын ұйымдастыруға және оларды бос уақыт іс-шараларына тартуға және салауатты өмір салтының негіздерін қалыптастыруға бағытталған әлеуметтік-мәдени қызметтер:

1) мерекелер мен бос уақытты өткізу іс-шараларын ұйымдастыруды;

2) клубтық және үйірмелік жұмысты ұйымдастыру мен жүргізуді;

3) демалыс іс-шараларына, мәдени іс-шараларға қатыстыруды қамтиды.

16. Әлеуметтік-мәдени қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) концерттер бағдарламасының жобаларын және өткізілетін іс-шаралардың сценарийлерін әзірлеуге қызмет алушыларды тарту жалпы және мәдени ой-өрісін кеңейтуге, қызмет алушылардың шығармашылық белсенділігін арттыруға ықпал етеді;

2) көркем өнерпаздар үйірмелерін ұйымдастыру қызмет алушылардың әлеуметтік-мәдени және рухани қажеттіліктерін қанағаттандыруға, қарым-қатынас аясын кеңейтуге бағытталады.

17. Көрсетілетін қызметті алушылардың өмір сүру деңгейін қолдауға және жақсартуға бағытталған әлеуметтік-экономикалық қызметтер:

1) Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 11, 13, 14-тарауларына сәйкес тиісті жеңілдіктер, жәрдемақылар, өтемақылар, алименттер және тиісті төлемдер алуға, тұрғын үй жағдайларын жақсартуға жәрдемдесуді;

2) "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес тұрғын үй жағдайларын жақсартуға жәрдемдесуді көрсетуді қамтиды.

18. Әлеуметтік-экономикалық қызмет көрсетудің сапасы мынадай шарттарды сақтау жолымен қамтамасыз етіледі: қызмет алушыларға жеңілдіктер, жәрдемақылар, өтемақылар және басқа да төлемдерді алуға жәрдемдесу қызмет алушылар үшін қызығушылық тудыратын мәселелерді шешуде уақтылы, толық, білікті және тиімді көмек көрсетуді қамтамасыз етеді.

19. Құқықтық мәртебесін қолдауға немесе өзгертуге, мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсетуге, көрсетілетін қызметті алушылардың заңды құқықтары мен мүдделерін қорғауға бағытталған әлеуметтік-құқықтық қызметтер:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әлеуметтік қамсыздандыру және көмек құқықтарына байланысты мәселелер бойынша арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету саласында заңгерлік консультация беруді;

2) заңды маңызы бар құжаттарды ресімдеуге көмек көрсету және жәрдемдесуді;

3) арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін және қызмет алушылардың заңды құқықтарын бұзатын немесе оларға қысым жасайтын ұйымдардың іс-әрекеттеріне немесе әрекетсіздігіне өтініштерді дайындауға және беруге көмек көрсетуді;

4) көрсетілетін қызметті алушыларға немесе олардың отбасы мүшелеріне жасалған физикалық және психикалық зорлық-зомбылыққа кінәлі адамдарды жауапқа тартуға жәрдемдесуді;

5) қорғаншылық және қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органдарға балаларды отбасына, оның ішінде қорғаншылыққа (қамқоршылыққа), патронаттық тәрбиелеуге, қабылдаушы отбасына және асырап алуға орналастыруға жәрдемдесуді;

6) заң көмегін көрсету және заңнамада белгіленген жеңілдіктер мен артықшылықтарды, әлеуметтік төлемдерді алуға жәрдемдесуді;

7) "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне (бұдан әрі – Кодекс) сәйкес жетім балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды қорғаншылыққа және қамқоршылыққа, патронатқа, асырап алушы отбасына және асырап алуға беру мәселелері бойынша заңгерлік консультация беруді;

8) Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексінде, "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен мемлекет кепілдік берген заң көмегін алуға жәрдемдесуді қамтиды.

20. Әлеуметтік-құқықтық қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етеді:

1) қызмет алушыларға азаматтық, әкімшілік және қылмыстық құқыққа байланысты мәселелер бойынша өз мүдделерін қорғаумен консультация беру заңнамада белгіленген құқықтар мен ықтимал бұзушылықтардан қорғау тәсілдері туралы толық түсінік береді;

2) қызмет алушыларға әлеуметтік – құқықтық мәселелер (азаматтық, тұрғын үй, отбасы, еңбек, қылмыстық заңнама және басқа да мәселелер бойынша) бойынша консультация беру оларға өздерін қызықтыратын заңнамалық актілер және қозғалатын мәселелерде құқықтар туралы толық түсінік береді, осы мәселелерді практикалық шешу үшін қажетті құжаттарды (өтініштер, шағымдар, анықтамалар және басқа да құжаттар) дайындауға және тиісті адресаттарға жіберуге қажетті көмекті қамтамасыз етеді;

3) құжаттарды (жеке басын куәландыратын, заңнама бойынша тиесілі жеңілдіктерді, жәрдемақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді алуға) ресімдеуде заңдық көмек көрсету қызмет алушыларға қажетті құжаттардың мазмұнын, олардың мақсатын, құжаттардың мәтінін баяндауды және жазуды (қажет болған жағдайда) немесе нысанды бланкілерді толтыруды, ілеспе хаттарды жазуды қамтамасыз етеді;

4) қызмет алушылардың заңды құқықтарын бұзатын немесе оған қысым жасайтын мемлекеттік органдар мен ұйымдардың лауазымды адамдарының әрекетіне немесе әрекетсіздігіне шағымдар дайындауда көмек көрсету оларға шағымдарда шағым жасалған іс-әрекеттердің мәнін, жіберілген бұзушылықтарды жою талаптарын заңды тұрғыда сауатты жазуға көмектесу және шағымды адресатқа жіберу;

5) қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органдарға Кодекске сәйкес жетім балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды қорғаншылыққа және қамқоршылыққа, патронатқа, қабылдаушы отбасына және асырап алуға орналастыруға жәрдемдесу.

21. Ұйымда қажетті мамандар болмаған жағдайда жеке жоспарды әзірлеу, оңалту іс-шараларының немесе консультациялардың нәтижелілігін бағалау үшін шарттық негізде мамандарды қосымша тартуға жол беріледі.

22. Ұйымда шағымдар мен ұсыныстар кітабы ресімделеді, ол ұйым басшысында сақталады және қызмет алушылар мен келушілердің бірінші талабы бойынша ұсынылады.

Шағымдар мен ұсыныстар кітабын ұйым басшысы апта сайын қарайды.

Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2023 жылғы 12 маусымдағы № 165 бұйрығына 3-қосымша

Білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласында жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды өз отбасыларына тәрбиелеуге қабылдаған адамдар ұсынатын арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды өз отбасыларына тәрбиелеуге қабылдаған адамдар ұсынатын білім беру және балалардың құқықтарын қорғау саласындағы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты (бұдан әрі – Стандарт) Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексінің 14-бабының 3) тармақшасына сәйкес әзірленді.

2. Осы Стандарт:

1) жетім балаларды;

2) ата - анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды;

3) қылмыс жасады деп күдік келтірілген өмір сүру және тәрбиелеу жағдайлары бойынша бұрынғы тұрғылықты жерінде қалдыру мүмкін емес балаларды жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды өз отбасыларына қорғаншылыққа, қамқоршылыққа, патронаттық тәрбиеге, асырап алушы отбасына және отбасы үлгісіндегі балалар үйіне тәрбиелеуге қабылдаған адамдардың арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсету сапасын, көлемін және шарттарын белгілейді.

Жоғарыда көрсетілген санаттар көрсетілетін қызметті алушылар деп аталады.

3. Арнаулы әлеуметтік қызмет көрсететін адамдарға қорғаншылар, қамқоршылар, патронат тәрбиешілер, асырап алушы ата-аналар және отбасы үлгісіндегі балалар үйлерінің тәрбиешілері жатады.

4. Осы стандартты жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды өз отбасыларына тәрбиелеуге қабылдаған барлық адамдар сақтайды.

2-тарау. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды өз отбасыларына тәрбиелеуге қабылдаған адамдардың арнаулы қызметтер ұсыну шарттары

5. Арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсыну:

1) қорғаншылыққа немесе қамқоршылыққа берілген қызмет алушыларға қатысты жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға қорғаншылық немесе қамқоршылық белгілеу туралы жергілікті атқарушы органдардың шешімдері;

2) патронаттық тәрбиелеуге берілген қызмет алушыларға қатысты патронаттық тәрбиелеуге, асырап алушы отбасына, отбасы үлгісіндегі балалар үйіне, асырап алушы отбасына немесе отбасы үлгісіндегі балалар үйіне беру туралы шарттары;

3) қылмыс жасады деп күдік келтірілген, өмір сүру және тәрбиелеу жағдайлары бойынша бұрынғы тұрғылықты жерінде қалдыру мүмкін емес балаларға қатысты қылмыстық процесті жүргізетін орган патронаттық тәрбиелеуге беру туралы қаулысы негізінде жүзеге асырылады.

3-тарау. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды өз отбасыларына тәрбиелеуге қабылдаған адамдардың арнаулы әлеуметтік қызметтерді ұсыну сапасы мен көлемі

6. Тұрмыста көрсетілетін қызметті алушылардың тыныс-тіршілігін қолдауға бағытталған әлеуметтік-тұрмыстық қызметтер:

1) отбасының бір мүшесіне және тәрбиеленушіге тұрғын үйдің жалпы алаңын беру кемінде он бес шаршы метрді құрайды;

2) білім беру іс-шаралары үшін жиһазбен жабдықталған үй-жайларды беруді, өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларына, тұрмыстық бағдарлау негіздеріне үйретуді;

3) білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оның денсаулығына, дене, психикалық, рухани және адамгершілік дамуына қамқорлық жасауды;

4) "Әлеуметтік көмек көрсетілетін азаматтарға әлеуметтік көмек көрсетудің мөлшерін, көздерін, түрлері мен қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 12 наурыздағы № 320 қаулысымен бекітілген киіммен, аяқ киіммен және жұмсақ мүкәммалмен қамтамасыз ету нормаларынан кем емес көлемде киім, аяқ киім, жұмсақ мүкәммал, төсек-орын жабдықтарын ұсынуды;

5) ұтымды және диеталық тамақтануды ұсынуды;

6) тұрмыстық қызмет көрсетумен қамтамасыз етуді (іш киімді, киімді, төсек-орын жабдықтарын жуу, кептіру, үтіктеу, дезинфекциялау);

7) кәсіби өзін-өзі анықтау және шығармашылық еңбек үшін қажетті жабдықтармен қамтамасыз ете отырып, жағдай жасау;

8) қызмет алушыларды емдеу, оқыту, мәдени, спорттық іс-шараларға қатысу үшін тасымалдау кезінде көлік қызметін көрсетуді;

9) тұрмыстық қызмет көрсету дағдыларына, тұрмыста және қоғамдық орындарда өзін-өзі ұстау дағдыларына үйретуді;

10) көрсетілетін қызметті алушылардың ақыл-ой, эмоциялық, рухани және физикалық дамуына ықпал ететін қолайлы жағдайлар жасауды қамтиды.

7. Әлеуметтік-тұрмыстық қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етеді:

1) ұсынылатын үй-жайлар көлемі және басқа көрсеткіштері бойынша (ғимараттар мен үй-жайлардың жай-күйі, олардың жайлылығы) санитарлық-гигиеналық нормаларға, талаптарға сәйкес келеді және көрсетілетін қызметті алушыларға жайлы жағдай жасауды қамтамасыз етеді;

2) тұрғын үй Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын техникалық реттеу саласындағы стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттарға сәйкес қажетті жиһазбен, жабдықтармен және мүкәммалмен жарақтандырылады;

3) қызмет алушыларға пайдалануға берілетін жиһаз және төсек-орын жабдықтары қызмет алушылардың физикалық жағдайы мен жасын ескере отырып іріктеліп алынды, қазіргі заманғы дизайн талаптарына жауап береді;

4) қызмет алушыларға ұсынылатын киім, аяқ киім, іш киім және бірінші кезекте қажетті басқа да заттар киюге ыңғайлы, қызмет алушылардың жынысына, бойы мен өлшемдеріне сәйкес келеді, мүмкіндігінше олардың фасоны мен түсі бойынша сұрауларына, сондай-ақ санитарлық-гигиеналық нормалар мен талаптарға жауап береді;

5) ыстық тамақ, оның ішінде диеталық, ия сапалы өнімдерден дайындалады, теңгерімділік және құнарлылық талаптарына жауап береді, санитариялық-гигиеналық талаптарға сәйкес келеді және қызмет алушылардың денсаулық жағдайын ескере отырып ұсынады;

6) қызмет алушыларды емдеу, оқыту, мәдени іс-шараларға қатысу үшін автомобиль көлігімен тасымалдау кезінде автокөлік құралдарын пайдалану нормативтері мен ережелері, жол қозғалысы қауіпсіздігінің талаптары сақталады.

8. Жеке жағдайды ескере отырып, көрсетілетін қызметті алушылардың денсаулығын қолдауға және жақсартуға бағытталған әлеуметтік-медициналық қызметтер:

1) дәрігерге дейінгі көмек көрсетуді;

2) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін алуға жәрдемдесуді;

3) оңалту іс-шараларын жүргізуге жәрдемдесуді;

4) дәрігерлердің қорытындысы бойынша дәрілік заттармен және медициналық мақсаттағы бұйымдармен қамтамасыз етуге жәрдемдесуді;

5) бейінді мамандардың, оның ішінде денсаулық сақтау ұйымдарынан медициналық консультациялар алуға жәрдемдесуді;

6) дәрігерді үйге шақыруды және денсаулық сақтау ұйымдарына қызмет алушылар мен бірге баруды;

7) денсаулық сақтау ұйымдарына емдеуге жатқызуға жәрдемдесуді және бірге баруды қамтиды.

9. Әлеуметтік-медициналық қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етеді:

1) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін алуға жәрдемдесу Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген барлық медициналық рәсімдер мен іс-шаралардың толық, жоғары сапалы және уақтылы орындалуын қамтамасыз етеді;

2) қызмет алушыларды денсаулық сақтау ұйымдарына жатқызу немесе жатқызуға жәрдемдесу, сондай-ақ балаларға, қарттар мен мүгедектерге оларды емдеу-алдын алу мекемелеріне немесе санаториялық-курорттық емдеуге жіберуге жәрдемдесу жедел, уақтылы жүргізілуге тиіс және қатаң түрде медициналық көрсетілімдер бойынша жүзеге асырылады;

3) салауатты өмір салты, дене гигиенасы, тамақтану және тұрғын үй гигиенасы, әртүрлі аурулардың, жыныстық, репродуктивтік мінез-құлықтың алдын алу дұрыс түсінігін және практикалық дағдыларын қалыптастыруды қамтамасыз ететін салауатты өмір салты мәселелері бойынша әңгіме жүргізу;

4) бейінді мамандардың, оның ішінде денсаулық сақтау ұйымдарынан медициналық кеңес алуға жәрдемдесу.

10. Көрсетілетін қызметті алушылардың психологиялық жай-күйін түзетуді көздейтін, олардың әлеуметтік бейімделуіне, әлеуметтенуіне және әлеуметтік ортаға кірігуіне бағытталған әлеуметтік-психологиялық қызметтер:

1) көрсетілетін қызметті алушыларға әлеуметтік-психологиялық көмек көрсету, оның ішінде әңгімелесу, қарым-қатынас жасау, тыңдау, көңіл көтеру, белсенділікке ынталандыруды;

2) қолайлы психологиялық климатты қамтамасыз ету, даулы жағдайдың алдын алу және жою үшін көрсетілетін қызметті алушылармен бірге тұратын отбасы мүшелерін әлеуметтік-психологиялық қолдауды;

3) психологтардың, психотерапевтердің, оның ішінде денсаулық сақтау ұйымдарынан психологиялық консультация беруіне жәрдемдесуді қамтиды.

11. Әлеуметтік-психологиялық қызмет көрсетудің сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етеді:

1) қызмет алушыларға әлеуметтік-психологиялық көмек, оның ішінде әңгімелесу, қарым-қатынас, тыңдау, көңіл көтеру, белсенділікке уәждеу жанжалдардың алдын алу және оларды еңсеру үшін қызмет алушыларға тұлғааралық қатынастарды жолға қою бойынша көмек көрсетуді қамтамасыз етеді;

2) психологтардың, психотерапевтердің, оның ішінде денсаулық сақтау ұйымдарынан психологиялық консультация беруіне жәрдемдесу.

12. Дене мүмкіндіктері мен ақыл-ой қабілеттерін ескере отырып, қызмет алушыларды педагогикалық түзетуге және оқытуға бағытталған әлеуметтік-педагогикалық қызметтер:

1) көрсетілетін қызметті алушылардың дене мүмкіндіктері мен ақыл-ой қабілеттерін ескере отырып, білім алуына (орта, орта-арнайы және жоғары) жәрдемдесуді;

2) көрсетілетін қызметті алушыларды тұрмыстық бағдарлау және қол шеберлігі негіздеріне оқытуді;

3) қызмет алушыларды тәрбиелеу және білім беру процесін ұйымдастыру, олардың әлеуметтенуіне, бейімделуіне және әлеуметтік ортаға кірігуіне жәрдемдесуді;

4) өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларын, жеке гигиена, тұрмыста және қоғамдық орындарда өзін-өзі бақылау, қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру бойынша қызметтер.

13. Әлеуметтік-педагогикалық қызмет көрсетудің сапасы келесі шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етеді:

1) орта, арнаулы орта және жоғары білім алуға жәрдемдесу қызмет алушыларды оқыту нысандарын айқындауға және білім деңгейін ескере отырып, оқытуды ұйымдастыруға практикалық көмек көрсетуді қамтиды;

2) тұрмыстық бағдар негіздерін оқыту көрнекі және тиімді болып табылады, оның нәтижелері бойынша қызмет алушылар тамақ дайындау, киімді ұсақ жөндеу, тұрғын үй-жайды күту, аумақты жинау және абаттандыру сияқты тұрмыстық рәсімдерді толық көлемде меңгереді.

14. Көрсетілетін қызметті алушылардың тұлғалық даму деңгейін арттыруға, әлеуметтік бейімделуге, кәсіптік өзін-өзі айқындауға және одан әрі жұмысқа орналасуына бағытталған әлеуметтік-еңбек қызметтері:

1) балалардың кәсіби бағдары;

2) көрсетілетін қызметті алушыларды қолжетімді кәсіптік дағдыларға оқыту бойынша іс-шараларды өткізуге жәрдемдесуді;

3) жеке қабілеттеріне сәйкес кәсібін алу үшін ықпал етуді қамтиды;

4) тұрмыстық дағдыларды үйретуді.

15. Әлеуметтік-еңбек қызметтерін ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етеді:

1) қызмет алушыларға өзінің материалдық жағдайын және отбасының өмірлік деңгейін қолдау және жақсарту мәселелерін шешуге көмектеседі;

2) кәсіби дағдыларға оқыту арнайы ұйымдастырылған курстарда жүргізіледі және қызмет алушыларға мамандық таңдауда көмек көрсетуге қабілетті іс-шаралар өткізіледі.

16. Көрсетілетін қызметті алушылардың бос уақытын ұйымдастыруға және оларды бос уақыт іс-шараларына тартуға және салауатты өмір салтының негіздерін қалыптастыруға бағытталған әлеуметтік-мәдени қызметтер:

1) мерекелер мен бос уақытты өткізу іс-шараларын ұйымдастыруды;

2) демалыс іс-шараларына, мәдени іс-шараларға қатыстыруды қамтиды.

17. Әлеуметтік-мәдени қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етеді:

1) концерттер бағдарламасының жобаларын және өткізілетін іс-шаралардың сценарийлерін әзірлеуге қызмет алушыларды тарту жалпы және мәдени ой-өрісін кеңейтуге, қызмет алушылардың шығармашылық белсенділігін арттыруға ықпал етеді;

2) қызмет алушылардың мәдени және рухани қажеттіліктерін қанағаттандыруға және қарым-қатынас саласын кеңейтуге бағытталған көркемөнерпаздар үйірмелеріне қатысуына көмек көрсету.

18. Көрсетілетін қызметті алушылардың өмір сүру деңгейін қолдауға және жақсартуға бағытталған әлеуметтік-экономикалық қызметтер:

1) Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 11, 13, 14-тарауларына сәйкес тиісті жеңілдіктер, жәрдемақылар, өтемақылар, алименттер және тиісті төлемдер алуға, тұрғын үй жағдайларын жақсартуға жәрдемдесу;

2) "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес тұрғын үй жағдайларын жақсартуға жәрдемдесуді қамтиды.

19. Әлеуметтік-экономикалық қызмет көрсетудің сапасы мынадай шарттарды сақтау жолымен қамтамасыз етіледі: қызмет алушыларға жеңілдіктер, жәрдемақылар, өтемақылар және басқа да төлемдерді алуға жәрдемдесу қызмет алушылар үшін қызығушылық тудыратын мәселелерді шешуде уақтылы, толық, білікті және тиімді көмек көрсетуді қамтамасыз етеді.

20. Құқықтық мәртебесін қолдауға немесе өзгертуге, мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсетуге, көрсетілетін қызметті алушылардың заңды құқықтары мен мүдделерін қорғауға бағытталған әлеуметтік-құқықтық қызметтер:

1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әлеуметтік қамсыздандыру және көмек алу құқықтарына байланысты мәселелер бойынша арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету саласында заңгерлік консультация беруді;

2) заңды маңызы бар құжаттарды ресімдеуге көмек көрсету және жәрдемдесуді;

3) арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсететін және қызмет алушылардың заңды құқықтарын бұзатын немесе оларға қысым жасайтын ұйымдардың іс-әрекеттеріне немесе әрекетсіздігіне өтініштерді дайындауға және беруге көмек көрсетуді;

4) көрсетілетін қызметті алушыларға немесе олардың отбасы мүшелеріне жасалған физикалық және психикалық зорлық-зомбылыққа кінәлі адамдарды жауапқа тартуға жәрдемдесуді;

5) заң көмегін көрсету және заңнамада белгіленген жеңілдіктер мен артықшылықтарды, әлеуметтік төлемдерді алуға жәрдемдесуді;

6) Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексінде, "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен мемлекет кепілдік берген заң көмегін алуға жәрдемдесу болып табылады.

21. Әлеуметтік-құқықтық қызметтерді ұсыну сапасы мынадай шарттарды сақтау арқылы қамтамасыз етіледі:

1) қызмет алушыларға азаматтық, әкімшілік және қылмыстық құқыққа байланысты мәселелер бойынша өз мүдделерін қорғау тұрғысында консультация беру заңнамада белгіленген құқықтар мен ықтимал бұзушылықтардан қорғау тәсілдері туралы толық түсінік береді;

2) қызмет алушыларға әлеуметтік – құқықтық мәселелер (азаматтық, тұрғын үй, отбасы, еңбек, қылмыстық заңнама және басқа да мәселелер бойынша) бойынша консультация беру оларға өздерін қызықтыратын заңнамалық актілер мен қозғалатын мәселелер құқықтары туралы толық түсінік береді, осы мәселелерді практикалық шешу үшін қажетті құжаттарды (өтініштер, шағымдар, анықтамалар және басқа да құжаттар) дайындауға және тиісті адресаттарға жіберуге қажетті көмекті қамтамасыз етеді;

3) құжаттарды (жеке басын куәландыратын, заңнама бойынша тиесілі жеңілдіктерді, жәрдемақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді алуға) ресімдеуде заңдық көмек көрсету қызмет алушыларға қажетті құжаттардың мазмұнын, олардың мақсатын, құжаттардың мәтінін баяндауды және жазуды (қажет болған жағдайда) немесе нысанды бланкілерді толтыруды, ілеспе хаттарды жазуды қамтамасыз етеді;

4) қызмет алушылардың заңды құқықтарын бұзатын немесе оған қысым жасайтын мемлекеттік органдар мен ұйымдардың лауазымды адамдарының әрекетіне немесе әрекетсіздігіне шағымдар дайындауда көмек көрсету оларға шағымдарда шағым жасалған іс-әрекеттердің мәнін, жіберілген бұзушылықтарды жою талаптарын заңдық сауатты жазуға көмектесу және шағымды адресатқа жіберу болып табылады.

Об утверждении стандартов оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей

Приказ Министра просвещения Республики Казахстан от 12 июня 2023 года № 165. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 12 июня 2023 года № 32760.

Примечание ИЗПИ!
Вводится в действие с 01.07.2023

В соответствии с подпунктом 3) статьи 14 Социального Кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить:

1) Стандарт оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей, предоставляемых организациями образования согласно приложению 1 к настоящему приказу;

2) Стандарт оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей, предоставляемых центрами согласно приложению 2 к настоящему приказу;

3) Стандарт оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей, предоставляемые лицами, принявшими детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, на воспитание в свои семьи согласно приложению 3 к настоящему приказу.

2. Признать утратившим силу:

1) приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 19 января 2015 года № 17 "Об утверждении стандартов оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых № 10283);

2) приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 25 июня 2019 года № 282 "О внесении изменений и дополнений в приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 19 января 2015 года № 17 "Об утверждении стандарта оказания специальных социальных услуг в области образования" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых № 18913).

3. Комитету по охране прав детей Министерства просвещения Республики Казахстан обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на Интернет-ресурсе Министерства просвещения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Юридический департамент Министерства просвещения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра просвещения Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие с 1 июля 2023 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр просвещения Республики Казахстан

Г. Бейсембаев

"СОГЛАСОВАН"
Министерство труда
и социальной защиты населения
Республики Казахстан

Приложение 1 к приказу Министра просвещения Республики Казахстан от 12 июня 2023 года № 165

Стандарт оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей, предоставляемых организациями образования

Глава 1. Общие положения

1. Стандарт оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей, предоставляемых организациями образования (далее – Стандарт) разработан в соответствии с подпунктом 3) статьи 14 Социального кодекса Республики Казахстан.

2. Настоящий Стандарт устанавливает качество, объем и условия предоставления специальных социальных услуг в организациях образования государственной и негосударственной форм собственности (далее – организации), предназначенных для круглосуточного, постоянного или временного пребывания:

1) детей-сирот;

2) детей, оставшихся без попечения родителей;

3) детей, с девиантным поведением;

4) детей, направляемых в специальные организации образования или в организации образования с особым режимом содержания;

5) детей, с особыми образовательными потребностями;

6) детей, подвергшихся жестокому обращению, приведшее к социальной дезадаптации и социальной депривации (в том числе, дети жертвы бытового насилия, дети, жертвы преступлений, связанных с половой неприкосновенностью);

7) воспитанников домов юношества.

Указанные выше категории совместно именуются получателями услуг.

Сноска. Пункт 2 - в редакции приказа Министра просвещения РК от 16.02.2024 № 35 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. К субъектам, предоставляющим специальные социальные услуги, относятся:

1) организации образования для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей (центр поддержки детей, с особыми образовательными потребностями, центры поддержки детей, нуждающихся в специальных социальных услугах, детская деревня семейного типа, дом юношества);

2) специальные организации образования (психолого-медико-педагогическая консультация, реабилитационный центр, кабинет психолого-педагогической коррекции, специальная школа-интернат);

3) специальные организации образования и организации образования с особым режимом содержания, а также организации, осуществляющие функции по защите прав ребенка.

Данный перечень субъектов, предоставляющих специальные социальные услуги в области образования и защиты прав, не является исчерпывающим.

Глава 2. Условия предоставления специальных социальных услуг в организациях

4. Предоставление специальных социальных услуг в организации осуществляется на основании:

– решения местных исполнительных органов районов, городов областного и республиканского значения, столицы или направления органов, осуществляющих функции по опеке или попечительству в отношении детей, указанных в подпунктах 1), 2) и 7) пункта 2 настоящего Стандарта;

– судебных актов в отношении детей, указанных в подпунктах 3), 4) и 5) пункта 2 настоящего Стандарта;

– постановления органа, ведущего уголовный процесс в отношении детей, указанных в подпункте 6) пункта 2 настоящего Стандарта.

Глава 3. Качество и объем предоставления специальных социальных услуг в организациях

5. Социально-бытовые услуги, направленные на поддержание жизнедеятельности получателей услуг в быту, включают:

1) предоставление жилой площади, в том числе для спальных комнат не менее четырех квадратных метров на ребенка в соответствии с санитарно–эпидемиологическими требованиями, утвержденными приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 5 августа 2021 года № ҚР ДСМ-76 "Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам образования" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23890) (далее – Приказ № ҚР ДСМ-76);

2) предоставление помещений, оснащенных мебелью и (или) специализированным оборудованием, для реабилитационных и лечебных, образовательных, культурных мероприятий, обучения навыкам самообслуживания, основам бытовой ориентации;

3) предоставление одежды, обуви, мягкого инвентаря, постельного белья в объеме, не менее предусмотренного нормами обеспечения одеждой, обувью и мягким инвентарем, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 12 марта 2012 года № 320 "Об утверждении размеров, источников, видов и Правил предоставления социальной помощи гражданам, которым оказывается социальная помощь" (далее – Постановление № 320);

4) предоставление рационального и диетического питания;

5) предоставление квалифицированных специалистов, оказывающих услуги по реабилитации, лечению, обучению, организации воспитательного процесса, медицинской реабилитации;

6) обеспечение бытовым обслуживанием (стирка, сушка, глаженье, дезинфекция нательного белья, одежды, постельных принадлежностей);

7) создание условий для профессионального самоопределения и творческого труда с необходимым оборудованием;

8) предоставление транспортных услуг при перевозке получателей услуг для лечения, обучения, участия в культурных, спортивных мероприятиях;

9) создание благоприятных условий, приближенных к семейным;

10) обучение навыкам самообслуживания, поведения в быту и общественных местах, проведение реабилитационных мероприятий в домашних условиях.

6. Качество предоставления социально-бытовых услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) предоставляемые жилые помещения по размерам и другим показателям (санитарное состояние зданий и помещений) соответствуют санитарно-эпидемиологическим требованиям, утвержденным Приказом № ҚР ДСМ-76 и обеспечивают удобство пребывания получателей услуг.

При размещении получателей услуг в жилых помещениях (комнатах) учитывается состояние их здоровья, возрастные особенности, физическое и психическое состояние, наклонности, психологическая совместимость, уровень личностного развития и социализации.

Помещения защищаются от воздействия различных факторов и неблагоприятных условий, отрицательно влияющих на здоровье персонала, получателей услуг и на качество предоставляемых услуг.

Помещения, предоставляемые для организации реабилитационных мероприятий, лечебно-трудовой и образовательной деятельности, культурного и бытового обслуживания, по размерам, расположению и конфигурации обеспечивают проведение в них всех упомянутых выше мероприятий с учетом специфики обслуживаемых получателей услуг;

2) кабинеты специалистов организации оснащаются мебелью и оборудованием;

3) предоставляемые в пользование получателям услуг мебель, одежда, обувь, постельное белье и мягкий инвентарь соответствуют нормам обеспечения одеждой, обувью и мягким инвентарем, утвержденными Постановлением № 320;

4) предоставляемые в пользование получателям услуг мебель и постельные принадлежности, подобраны с учетом физического состояния и возраста получателей услуг, отвечают требованиям современного дизайна;

5) одежда, обувь, нательное белье и предметы первой необходимости, предоставляемые получателям услуг, удобны в носке, соответствуют полу, росту и размерам получателей услуг, отвечают по возможности, их запросам по фасону и расцветке;

6) для обучения детей навыкам самообслуживания, основам бытовой ориентации (приготовление пищи, сервировка стола, мытье посуды, уход за комнатой/помещением и иные навыки) создаются кабинеты социально-бытовой ориентации, оснащенные необходимой бытовой техникой и мебелью;

7) при перевозке получателей услуг автомобильным транспортом для лечения, обучения, участия в культурных мероприятиях соблюдаются нормативы и правила технической эксплуатации автотранспортных средств, утвержденных приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 апреля 2015 года № 547 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 12221) и правила дорожного движения, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 ноября 2014 года № 1196 "Правил дорожного движения, Основных положений по допуску транспортных средств к эксплуатации, перечня оперативных и специальных служб, транспорт которых подлежит оборудованию специальными световыми и звуковыми сигналами и окраске по специальным цветографическим схемам".

7. Социально-медицинские услуги, направленные на поддержание и улучшение здоровья получателей услуг, с учетом индивидуального состояния, включают:

1) организацию и проведение медико-социального обследования (при необходимости с привлечением специалистов организаций здравоохранения);

2) оказание первой медицинской помощи в экстренных случаях;

3) содействие в оказании гарантированного объема бесплатной медицинской помощи;

4) организацию лечебно-оздоровительных мероприятий, в том числе в организациях здравоохранения;

5) оказание консультативной помощи (при отсутствии квалифицированного специалиста – обязательное привлечение специалиста из организаций здравоохранения);

6) проведение первичного медицинского осмотра и первичной санитарной обработки;

7) обеспечение ухода получателей услуг с учетом состояния их здоровья;

8) оказание первичной медико-санитарной помощи;

9) проведение реабилитационных мероприятий социально-медицинского характера;

10) проведение в соответствии с назначением лечащего врача медицинских процедур (подкожные и внутримышечные инъекции, наложение компрессов, перевязка, обработка пролежней, раневых поверхностей, выполнение очистительных клизм, забор материалов для проведения лабораторных исследований, оказание помощи в пользовании катетерами и другими медицинскими изделиями);

11) содействие в госпитализации и сопровождение в организации здравоохранения.

8. Качество предоставления социально-медицинских услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) содействие в получении гарантированного объема бесплатной медицинской помощи, обеспечивает полное, высококачественное и своевременное выполнение всех медицинских процедур и мероприятий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

2) проведение медицинских процедур (подкожные и внутримышечные инъекции, наложение компрессов, перевязка, раневых поверхностей, а также иных процедур, связанных со здоровьем (прием лекарств, закапывание капель и другие процедуры) осуществляются с максимальной аккуратностью и осторожностью без причинения какого-либо вреда получателям услуг;

3) медицинский работник организации своевременно организует первую медицинскую помощь в экстренных случаях;

4) организация лечебно-оздоровительных мероприятий проводится с учетом соматического состояния получателей услуг, их индивидуальных потребностей и возможностей;

5) госпитализация или содействие в госпитализации получателей услуг в организации здравоохранения, а также их направлении в лечебно-профилактические учреждения или на санаторно-курортное лечение проводится оперативно, своевременно и осуществляется строго по медицинским показаниям;

6) предоставление консультаций по вопросам здорового образа жизни, обеспечивающих формирование правильного понимания и практических навыков здорового образа жизни, гигиены тела, питания и жилища, профилактики различных заболеваний, сексуального, репродуктивного поведения;

7) содействие в медицинском консультировании профильными специалистами, в том числе из организаций здравоохранения;

8) проведение реабилитационных мероприятий социально-медицинского характера осуществляется с учетом состояния здоровья получателя услуг, обеспечивает выполнение оптимального для него комплекса медицинских мероприятий, направленных на социально-средовую ориентацию и социально-бытовую адаптацию;

9) организация медико-социального обследования, оказания квалифицированного консультирования, проведения первичного медицинского осмотра и первичной санитарной обработки обеспечивают оказание первой доврачебной помощи, первичной медико-санитарной помощи.

9. Социально-психологические услуги, предусматривающие коррекцию психологического состояния получателей услуг, направленные на их социальную адаптацию, включают:

1) психологическая диагностика и обследование личности;

2) социально-психологический патронаж (систематическое наблюдение);

3) психопрофилактическая работа с получателями услуг;

4) психологическое консультирование;

5) оказание психологической помощи получателям услуг;

6) психологические тренинги;

7) психологическая коррекция получателей услуг;

8) проведение занятий в группах взаимоподдержки, клубах общения.

10. Качество предоставления социально-психологических услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) психологическая диагностика получателей услуг осуществляется на основе психодиагностического пакета, утверждаемого руководителем организации с целью выявления индивидуальных психологических проблем получателей услуг, уровня их социально-психологической адаптации;

2) психологическое консультирование обеспечивает оказание получателям услуг квалифицированной помощи по налаживанию межличностных отношений для предупреждения и преодоления конфликтов;

3) психологическая коррекция как активное психологическое воздействие обеспечивает преодоление или ослабление отклонений в поведении, эмоциональном состоянии получателей услуг (в том числе неблагоприятных форм эмоционального реагирования и стереотипов поведения отдельных лиц, конфликтных отношений), что позволяет привести эти показатели в соответствие с возрастными нормами и требованиями социальной среды;

4) психологические тренинги, как активное психологическое воздействие оцениваются их эффективностью в снятии последствий психотравмирующих ситуаций, нервно-психической напряженности, привитии социально ценных норм поведения людям, преодолевающим асоциальные формы жизнедеятельности, формировании личностных предпосылок для адаптации к изменяющимся условиям;

5) социально-психологический патронаж на основе систематического наблюдения за получателями услуг обеспечивает своевременное выявление ситуаций психического дискомфорта, личностного (внутриличностного) или межличностного конфликта и оказание им необходимой в данный момент социально-психологической помощи;

6) привлечение получателей услуг к проведению занятий в группах взаимоподдержки, клубах общения обеспечивает оказание помощи получателям услуг в выходе из состояния дискомфорта, поддержании и укреплении психического здоровья, повышении стрессоустойчивости, уровня психологической культуры, в первую очередь в сфере межличностных отношений и общения;

7) психопрофилактическая работа способствует полноценному психическому развитию личности, своевременному предупреждению возможных нарушений в становлении и развитии личности получателей услуг;

8) группа взаимоподдержки способствует конструктивному решению межличностных проблем, повышению самооценки, усилению чувства эмпатии и близости по отношению к другим людям и миру в целом.

11. Социально-педагогические услуги, направленные на педагогическую коррекцию и обучение получателей услуг с учетом их физических возможностей и умственных способностей, включают:

1) социально-педагогическое консультирование;

2) коррекционно-педагогическое сопровождение;

3) организацию процесса воспитания и образования получателей услуг, содействие в их социализации, адаптации и интеграции в социальном окружении;

4) содействие в получении образования (среднего, средне-специального и высшего) получателей услуг с учетом их физических возможностей и умственных способностей;

5) услуги по формированию навыков самообслуживания, личной гигиены, поведения в быту и в общественных местах, самоконтролю, навыкам общения;

6) проведение педагогической и коррекционно-развивающей диагностики, обследования личности, уровня развития ребенка.

12. Качество предоставления социально-педагогических услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) социально-педагогическое консультирование обеспечивает оказание квалифицированной помощи получателям услуг в правильном понимании и решении стоящих перед ними социально-педагогических проблем;

2) педагогическая диагностика проводится для определения уровня социальной адаптации получателя услуг;

3) содействие в получении среднего, средне-специального и высшего образования включает помощь в определении форм обучения получателей услуг и оказание им практической помощи в организации обучения с учетом уровня знаний;

4) педагогическая коррекция обеспечивает оказание квалифицированной и эффективной педагогической помощи, направленной на повышение уровня социальной адаптированности получателя услуг;

5) восстановление, расширение и укрепление социально-поддерживающей сети получателя услуг обеспечивает ему внешнюю поддержку на этапе самостоятельной жизни со стороны близких родственников, друзей, значимых взрослых;

6) обучение основам бытовой ориентации является наглядным и эффективным, по результатам которого получатели услуг в полном объеме осваивают такие бытовые процедуры, как приготовление пищи, мелкий ремонт одежды, уход за жилым помещением, уборка и благоустройство территории и так далее.

13. Социально-трудовые услуги, направленные на повышение уровня личностного развития, социальную адаптацию, профессиональное самоопределение и дальнейшее трудоустройство получателей услуг, включают:

1) проведение мероприятий по обследованию имеющихся трудовых навыков у получателей услуг;

2) проведение лечебно-трудовой деятельности;

3) содействие в проведении мероприятий по обучению получателей услуг доступным профессиональным навыкам;

4) содействие в получении профессии в соответствии с индивидуальными физическими и умственными способностями.

14. Качество предоставления социально-трудовых услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) оценка имеющихся трудовых навыков у получателей услуг проводится специалистами организации с учетом их индивидуальных особенностей, физического и психического состояния получателей услуг;

2) обучение профессиональным навыкам проводится на специально организованных курсах с привлечением специалистов и в специально- оборудованных кабинетах и сопровождается мероприятиями, способными помочь получателям услуг в выборе профессии.

15. Социально-культурные услуги, направленные на организацию досуга получателей услуг и вовлечение их в досуговые мероприятия и формирование основ здорового образа жизни, включают:

1) организацию праздников и досуговых мероприятий;

2) организацию и проведение клубной и кружковой работы;

3) вовлечение в досуговые мероприятия, к участию в культурных мероприятиях.

16. Качество предоставления социально-культурных услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) привлечение получателей услуг к разработке проектов программы концертов и сценариев проводимых мероприятий способствует расширению общего и культурного кругозора, повышению творческой активности получателей услуг;

2) организация кружков художественной самодеятельности направлена на удовлетворение социокультурных и духовных потребностей получателей услуг, расширению сферы общения.

17. Социально-экономические услуги, направленные на поддержание и улучшение жизненного уровня получателей услуг, включают:

1) содействие в получении полагающихся льгот, пособий, компенсаций, алиментов и соответствующих выплат, улучшении жилищных условий в соответствии с Главами 11, 13, 14 Социального кодекса Республики Казахстан;

2) оказание содействия в улучшении жилищных условий в соответствии с Законом Республики Казахстан "О жилищных отношениях".

18. Качество предоставления социально-экономических услуг обеспечивается путем соблюдения следующего условия: содействие получателям услуг в получении льгот, пособий, компенсаций и других выплат обеспечивает своевременное, полное, квалифицированное и эффективное оказание помощи в решении вопросов, представляющих для получателей услуг интерес.

19. Социально-правовые услуги, направленные на поддержание или изменение правового статуса, оказания гарантированной государством юридической помощи, защиты законных прав и интересов получателей услуг, включают:

1) юридическое консультирование в области предоставления специальных социальных услуг по вопросам, связанным с правами на социальное обеспечение и помощь в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

2) оказание помощи и содействие в оформлении документов, имеющих юридическое значение;

3) оказание помощи в подготовке и подаче обращений на действия или бездействие организаций, предоставляющих специальные социальные услуги и нарушающих или ущемляющих законные права получателей услуг;

4) содействие в привлечении к ответственности лиц, виновных в физическом и психическом насилии, совершенном над получателями услуг или членами их семьи;

5) содействие органам, осуществляющим функции по опеке и попечительству в устройстве детей в семью, в том числе под опеку (попечительство), на патронатное воспитание, в приемную семью и на усыновление;

6) оказание юридической помощи и содействие в получении установленных законодательством льгот и преимуществ, социальных выплат;

7) юридическое консультирование по вопросам передачи детей-сирот, детей, оставшихся без попечения родителей, под опеку и попечительство, патронат, в приемную семью и на усыновление в соответствии с Кодексом Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье" (далее – Кодекс);

8) содействие в получении гарантированной государством юридической помощи в случаях и порядке, установленном Гражданским процессуальным кодексом Республики Казахстан, Законом Республики Казахстан "Об адвокатской деятельности и юридической помощи".

20. Качество предоставления социально-правовых услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) консультирование получателей услуг по вопросам, связанным с гражданским, административным и уголовным правом с защитой своих интересов дает полное представление об установленных законодательством правах и способах защиты от возможных нарушений;

2) консультирование получателей услуг по социально–правовым вопросам (гражданское, жилищное, семейное, трудовое, уголовное законодательство и по другим вопросам) дает им полное представление об интересующих их законодательных актах и правах в затрагиваемых вопросах, обеспечивает необходимую помощь в подготовке и направлении соответствующим адресатам документов (заявлений, жалоб, справок и других документов), необходимых для практического решения этих вопросов;

3) оказание юридической помощи в оформлении документов (удостоверяющих личность, на получение положенных по законодательству льгот, пособий и других социальных выплат) обеспечивает разъяснение получателям услуг содержание необходимых документов, их предназначение, изложение и написание (при необходимости) текста документов или заполнение форменных бланков, написание сопроводительных писем;

4) оказание помощи в подготовке жалоб на действие или бездействие должностных лиц государственных органов и организаций, нарушающие или ущемляющие законные права получателей услуг заключается в том, чтобы помочь им юридически грамотно изложить в жалобах суть обжалуемых действий, требования устранить допущенные нарушения и отправить жалобу адресату;

5) содействие органам, осуществляющим функции по опеке или попечительству, в устройстве детей-сирот, детей, оставшихся без попечения родителей, под опеку и попечительство, патронат, в приемную семью и на усыновление в соответствии с Кодексом.

21. В случае отсутствия необходимых специалистов в организации допускается дополнительное привлечение специалистов на договорной основе для разработки индивидуального плана, оценки результативности реабилитационных мероприятий или консультаций.

22. В организации оформляется книга жалоб и предложений, которая хранится у руководителя организации и предъявляется по первому требованию получателей услуг и посетителей.

Книга жалоб и предложений рассматривается руководителем организации еженедельно.

Приложение 2 к приказу Министра просвещения Республики Казахстан от 12 июня 2023 года № 165

Стандарт оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей, предоставляемых центрами

Глава 1. Общие положения

1. Стандарт оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей, предоставляемых центрами (далее – Стандарт) разработан в соответствии с подпунктом 3) статьи 14 Социального кодекса Республики Казахстан.

2. Настоящий Стандарт устанавливает качество, объем и условия предоставления специальных социальных услуг в центрах государственной и негосударственной форм собственности (далее – центры), предназначенных для постоянного, временного и дневного пребывания:

1) детей-сирот;

2) детей, оставшихся без попечения родителей;

3) безнадзорных и беспризорных детей;

4) детей, с девиантным поведением (в том числе, дети, в отношении которых уголовные дела, прекращены по не реабилитирующим основаниям, дети, совершившие административные правонарушения, два и более раз в течении года);

5) детей, направляемых в специальные организации образования или в организации образования с особым режимом содержания;

6) детей, подвергшихся жестокому обращению, приведшее к социальной дезадаптации и социальной депривации (в том числе, дети жертвы бытового насилия, дети, жертвы преступлений, связанных с половой неприкосновенностью).

Указанные выше категории совместно именуются получателями услуг.

Сноска. Пункт 2 - в редакции приказа Министра просвещения РК от 16.02.2024 № 35 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. К субъектам, предоставляющим специальные социальные услуги, относятся:

1) центры адаптации несовершеннолетних;

2) центры поддержки детей, нуждающихся в специальных социальных услугах;

3) организации, предназначенные для оказания специальных социальных услуг несовершеннолетним, нуждающимся в специальных социальных услугах.

Данный перечень субъектов, предоставляющих специальные социальные услуги в области образования и защиты прав, не является исчерпывающим.

Глава 2. Условия предоставления специальных социальных услуг в центрах

4. Предоставление специальных социальных услуг в центры осуществляется на основании:

- решения местных исполнительных органов районов, городов областного и республиканского значения, столицы или заявления лица, доставившего ребенка, а также направления органов, осуществляющих функции по опеке или попечительству в отношении детей, указанных в подпунктах 1), 2), 3), 6) и 7) пункта 2 настоящего Стандарта;

- судебных актов в отношении детей, указанных в подпунктах 4) и 5) пункта 2 настоящего Стандарта.

Глава 3. Качество и объем предоставления специальных социальных услуг в центрах

5. Социально-бытовые услуги, направленные на поддержание жизнедеятельности получателей услуг в быту, включают:

1) предоставление жилой площади, в том числе для спальных комнат не менее четырех квадратных метров на ребенка в соответствии с санитарно –эпидемиологическими требованиями, утвержденными приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 5 августа 2021 года № ҚР ДСМ-76 "Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам образования" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 23890) (далее – Приказ № ҚР ДСМ-76);

2) предоставление помещений, оснащенных мебелью и (или) специализированным оборудованием, для реабилитационных и лечебных, образовательных, культурных мероприятий, обучения навыкам самообслуживания, основам бытовой ориентации;

3) предоставление одежды, обуви, мягкого инвентаря, постельного белья в объеме, не менее предусмотренного нормами обеспечения одеждой, обувью и мягким инвентарем, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 12 марта 2012 года № 320 "Об утверждении размеров, источников, видов и Правил предоставления социальной помощи гражданам, которым оказывается социальная помощь" (далее – Постановление № 320);

4) предоставление рационального и диетического питания;

5) предоставление квалифицированных специалистов, оказывающих услуги по реабилитации, лечению, обучению, организации воспитательного процесса, медицинской реабилитации;

6) обеспечение бытовым обслуживанием (стирка, сушка, глаженье, дезинфекция нательного белья, одежды, постельных принадлежностей);

7) создание условий для профессионального самоопределения и творческого труда с необходимым оборудованием;

8) предоставление транспортных услуг при перевозке получателей услуг для лечения, обучения, участия в культурных, спортивных мероприятиях;

9) создание благоприятных условий, приближенных к семейным;

10) обучение навыкам самообслуживания, поведения в быту и общественных местах, проведение реабилитационных мероприятий в домашних условиях.

6. Качество предоставления социально-бытовых услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) предоставляемые жилые помещения по размерам и другим показателям (санитарное состояние зданий и помещений) соответствуют санитарно-эпидемиологическим требованиям, утвержденным Приказом № ҚР ДСМ-76 и обеспечивают удобство пребывания получателей услуг.

При размещении получателей услуг в жилых помещениях (комнатах) учитывается состояние их здоровья, возрастные особенности, физическое и психическое состояние, наклонности, психологическая совместимость, уровень личностного развития и социализации.

Помещения защищаются от воздействия различных факторов и неблагоприятных условий, отрицательно влияющих на здоровье персонала, получателей услуг и на качество предоставляемых услуг.

Помещения, предоставляемые для организации реабилитационных мероприятий, лечебно-трудовой и образовательной деятельности, культурного и бытового обслуживания, по размерам, расположению и конфигурации обеспечивают проведение в них всех упомянутых выше мероприятий с учетом специфики обслуживаемых получателей услуг;

2) кабинеты специалистов организации оснащаются мебелью и оборудованием;

3) предоставляемые в пользование получателям услуг мебель, одежда, обувь, постельное белье и мягкий инвентарь соответствуют нормам обеспечения одеждой, обувью и мягким инвентарем, утвержденными Постановлением № 320;

4) предоставляемые в пользование получателям услуг мебель и постельные принадлежности, подобраны с учетом физического состояния и возраста получателей услуг, отвечают требованиям современного дизайна;

5) одежда, обувь, нательное белье и предметы первой необходимости, предоставляемые получателям услуг, удобны в носке, соответствуют полу, росту и размерам получателей услуг, отвечают по возможности, их запросам по фасону и расцветке;

6) для обучения детей навыкам самообслуживания, основам бытовой ориентации (приготовление пищи, сервировка стола, мытье посуды, уход за комнатой/помещением) создаются кабинеты социально-бытовой ориентации, оснащенные необходимой бытовой техникой и мебелью;

7) при перевозке получателей услуг автомобильным транспортом для лечения, обучения, участия в культурных мероприятиях соблюдаются нормативы правила технической эксплуатации автотранспортных средств, утвержденных приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 апреля 2015 года № 547 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 12221) и правила дорожного движения, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 13 ноября 2014 года № 1196 "Правил дорожного движения, Основных положений по допуску транспортных средств к эксплуатации, перечня оперативных и специальных служб, транспорт которых подлежит оборудованию специальными световыми и звуковыми сигналами и окраске по специальным цветографическим схемам".

7. Социально-медицинские услуги, направленные на поддержание и улучшение здоровья получателей услуг, с учетом индивидуального состояния, включают:

1) организацию и проведение медико-социального обследования (при необходимости с привлечением специалистов организаций здравоохранения);

2) оказание первой медицинской помощи в экстренных случаях;

3) содействие в оказании гарантированного объема бесплатной медицинской помощи;

4) организацию лечебно-оздоровительных мероприятий, в том числе в организациях здравоохранения;

5) оказание консультативной помощи (при отсутствии квалифицированного специалиста – обязательное привлечение специалиста из организаций здравоохранения);

6) проведение первичного медицинского осмотра и первичной санитарной обработки;

7) обеспечение ухода получателей услуг с учетом состояния их здоровья;

8) оказание первичной медико-санитарной помощи;

9) проведение реабилитационных мероприятий социально-медицинского характера;

10) проведение в соответствии с назначением лечащего врача медицинских процедур (подкожные и внутримышечные инъекции, наложение компрессов, перевязка, обработка пролежней, раневых поверхностей, выполнение очистительных клизм);

11) содействие в госпитализации и сопровождение в организации здравоохранения.

8. Качество предоставления социально-медицинских услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) содействие в получении гарантированного объема бесплатной медицинской помощи, обеспечивает полное, высококачественное и своевременное выполнение всех медицинских процедур и мероприятий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

2) проведение медицинских процедур (подкожные и внутримышечные инъекции, наложение компрессов, перевязка, раневых поверхностей, а также иных процедур, связанных со здоровьем (прием лекарств, закапывание капель и другие процедуры) осуществляются с максимальной аккуратностью и осторожностью без причинения какого-либо вреда получателям услуг;

3) медицинский работник организации своевременно организует первую медицинскую помощь в экстренных случаях;

4) организация лечебно-оздоровительных мероприятий проводится с учетом соматического состояния получателей услуг, их индивидуальных потребностей и возможностей;

5) госпитализация или содействие в госпитализации получателей услуг в организации здравоохранения, а также их направлении в лечебно-профилактические учреждения или на санаторно-курортное лечение проводится оперативно, своевременно и осуществляется строго по медицинским показаниям;

6) предоставление консультаций по вопросам здорового образа жизни, обеспечивающих формирование правильного понимания и практических навыков здорового образа жизни, гигиены тела, питания и жилища, профилактики различных заболеваний, сексуального, репродуктивного поведения;

7) содействие в медицинском консультировании профильными специалистами, в том числе из организаций здравоохранения;

8) проведение реабилитационных мероприятий социально-медицинского характера осуществляется с учетом состояния здоровья получателя услуг, обеспечивает выполнение оптимального для него комплекса медицинских мероприятий, направленных на социально-средовую ориентацию и социально-бытовую адаптацию;

9) организация медико-социального обследования, оказания квалифицированного консультирования, проведения первичного медицинского осмотра и первичной санитарной обработки обеспечивают оказание первой доврачебной помощи, первичной медико-санитарной помощи.

9. Социально-психологические услуги, предусматривающие коррекцию психологического состояния получателей услуг, направленные на их социальную адаптацию, включают:

1) психологическая диагностика и обследование личности;

2) социально-психологический патронаж (систематическое наблюдение);

3) психопрофилактическая работа с получателями услуг;

4) психологическое консультирование;

5) оказание психологической помощи получателям услуг;

6) психологические тренинги;

7) психологическая коррекция получателей услуг;

8) проведение занятий в группах взаимоподдержки, клубах общения.

10. Качество предоставления социально-психологических услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) психологическая диагностика получателей услуг осуществляется на основе психодиагностического пакета, утверждаемого руководителем организации с целью выявления индивидуальных психологических проблем получателей услуг, уровня их социально-психологической адаптации;

2) психологическое консультирование психологическое консультирование обеспечивает оказание получателям услуг квалифицированной помощи по налаживанию межличностных отношений для предупреждения и преодоления конфликтов.

3) психологическая коррекция как активное психологическое воздействие обеспечивает преодоление или ослабление отклонений в поведении, эмоциональном состоянии получателей услуг (в том числе неблагоприятных форм эмоционального реагирования и стереотипов поведения отдельных лиц, конфликтных отношений), что позволяет привести эти показатели в соответствие с возрастными нормами и требованиями социальной среды;

4) психологические тренинги, как активное психологическое воздействие оцениваются их эффективностью в снятии последствий психотравмирующих ситуаций, нервно-психической напряженности, привитии социально ценных норм поведения людям, преодолевающим асоциальные формы жизнедеятельности, формировании личностных предпосылок для адаптации к изменяющимся условиям;

5) социально-психологический патронаж на основе систематического наблюдения за получателями услуг обеспечивает своевременное выявление ситуаций психического дискомфорта, личностного (внутриличностного) или межличностного конфликта и оказание им необходимой в данный момент социально-психологической помощи;

6) привлечение получателей услуг к проведению занятий в группах взаимоподдержки, клубах общения обеспечивает оказание помощи получателям услуг в выходе из состояния дискомфорта, поддержании и укреплении психического здоровья, повышении стрессоустойчивости, уровня психологической культуры, в первую очередь в сфере межличностных отношений и общения;

7) психопрофилактическая работа способствует полноценному психическому развитию личности, своевременному предупреждению возможных нарушений в становлении и развитии личности получателей услуг;

8) группа взаимоподдержки способствует конструктивному решению межличностных проблем, повышению самооценки, усилению чувства эмпатии и близости по отношению к другим людям и миру в целом.

11. Социально-педагогические услуги, направленные на педагогическую коррекцию и обучение получателей услуг с учетом их физических возможностей и умственных способностей, включают:

1) социально-педагогическое консультирование;

2) коррекционно-педагогическое сопровождение;

3) организацию процесса воспитания и образования получателей услуг, содействие в их социализации, адаптации и интеграции в социальном окружении;

4) содействие в получении образования (среднего, средне-специального и высшего) получателей услуг с учетом их физических возможностей и умственных способностей;

5) услуги по формированию навыков самообслуживания, личной гигиены, поведения в быту и в общественных местах, самоконтролю, навыкам общения;

6) проведение педагогической и коррекционно-развивающей диагностики, обследования личности, уровня развития ребенка.

12. Качество предоставления социально-педагогических услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) социально-педагогическое консультирование обеспечивает оказание квалифицированной помощи получателям услуг в правильном понимании и решении стоящих перед ними социально-педагогических проблем;

2) педагогическая диагностика проводится для определения уровня социальной адаптации получателя услуг;

3) содействие в получении среднего, средне-специального и высшего образования включает помощь в определении форм обучения получателей услуг и оказание им практической помощи в организации обучения с учетом уровня знаний;

4) педагогическая коррекция обеспечивает оказание квалифицированной и эффективной педагогической помощи, направленной на повышение уровня социальной адаптированности получателя услуг;

5) восстановление, расширение и укрепление социально-поддерживающей сети получателя услуг обеспечивает ему внешнюю поддержку на этапе самостоятельной жизни со стороны близких родственников, друзей, значимых взрослых;

6) обучение основам бытовой ориентации является наглядным и эффективным, по результатам которого получатели услуг в полном объеме осваивают такие бытовые процедуры, как приготовление пищи, мелкий ремонт одежды, уход за жилым помещением, уборка и благоустройство территории и так далее.

13. Социально-трудовые услуги, направленные на повышение уровня личностного развития, социальную адаптацию, профессиональное самоопределение и дальнейшее трудоустройство получателей услуг, включают:

1) проведение мероприятий по обследованию имеющихся трудовых навыков у получателей услуг;

2) проведение лечебно-трудовой деятельности;

3) содействие в проведении мероприятий по обучению получателей услуг доступным профессиональным навыкам;

4) содействие в получении профессии в соответствии с индивидуальными физическими и умственными способностями.

14. Качество предоставления социально-трудовых услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) оценка имеющихся трудовых навыков у получателей услуг проводится специалистами организации с учетом их индивидуальных особенностей, физического и психического состояния получателей услуг;

2) обучение профессиональным навыкам проводится на специально организованных курсах с привлечением специалистов и в специально- оборудованных кабинетах и сопровождается мероприятиями, способными помочь получателям услуг в выборе профессии.

15. Социально-культурные услуги, направленные на организацию досуга получателей услуг и вовлечение их в досуговые мероприятия и формирование основ здорового образа жизни, включают:

1) организацию праздников и досуговых мероприятий;

2) организацию и проведение клубной и кружковой работы;

3) вовлечение в досуговые мероприятия, к участию в культурных мероприятиях.

16. Качество предоставления социально-культурных услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) привлечение получателей услуг к разработке проектов программы концертов и сценариев проводимых мероприятий способствует расширению общего и культурного кругозора, повышению творческой активности получателей услуг;

2) организация кружков художественной самодеятельности направлена на удовлетворение социокультурных и духовных потребностей получателей услуг, расширению сферы общения.

17. Социально-экономические услуги, направленные на поддержание и улучшение жизненного уровня получателей услуг, включают:

1) содействие в получении полагающихся льгот, пособий, компенсаций, алиментов и соответствующих выплат, улучшении жилищных условий в соответствии с Главами 11, 13, 14 Социального кодекса Республики Казахстан;

2) оказание содействия в улучшении жилищных условий в соответствии с Законом Республики Казахстан "О жилищных отношениях".

18. Качество предоставления социально-экономических услуг обеспечивается путем соблюдения следующего условия: содействие получателям услуг в получении льгот, пособий, компенсаций и других выплат обеспечивает своевременное, полное, квалифицированное и эффективное оказание помощи в решении вопросов, представляющих для получателей услуг интерес.

19. Социально-правовые услуги, направленные на поддержание или изменение правового статуса, оказания гарантированной государством юридической помощи, защиты законных прав и интересов получателей услуг, включают:

1) юридическое консультирование в области предоставления специальных социальных услуг по вопросам, связанным с правами на социальное обеспечение и помощь в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

2) оказание помощи и содействие в оформлении документов, имеющих юридическое значение;

3) оказание помощи в подготовке и подаче обращений на действия или бездействие организаций, предоставляющих специальные социальные услуги и нарушающих или ущемляющих законные права получателей услуг;

4) содействие в привлечении к ответственности лиц, виновных в физическом и психическом насилии, совершенном над получателями услуг или членами их семьи;

5) содействие органам, осуществляющим функции по опеке и попечительству в устройстве детей в семью, в том числе под опеку (попечительство), на патронатное воспитание, в приемную семью и на усыновление;

6) оказание юридической помощи и содействие в получении установленных законодательством льгот и преимуществ, социальных выплат;

7) юридическое консультирование по вопросам передачи детей-сирот, детей, оставшихся без попечения родителей, под опеку и попечительство, патронат, в приемную семью и на усыновление в соответствии с Кодексом Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье" (далее – Кодекс);

8) содействие в получении гарантированной государством юридической помощи в случаях и порядке, установленном Гражданским процессуальным кодексом Республики Казахстан, Законом Республики Казахстан "Об адвокатской деятельности и юридической помощи".

20. Качество предоставления социально-правовых услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) консультирование получателей услуг по вопросам, связанным с гражданским, административным и уголовным правом с защитой своих интересов дает полное представление об установленных законодательством правах и способах защиты от возможных нарушений;

2) консультирование получателей услуг по социально–правовым вопросам (гражданское, жилищное, семейное, трудовое, уголовное законодательство и по другим вопросам) дает им полное представление об интересующих их законодательных актах и правах в затрагиваемых вопросах, обеспечивает необходимую помощь в подготовке и направлении соответствующим адресатам документов (заявлений, жалоб, справок и других документов), необходимых для практического решения этих вопросов;

3) оказание юридической помощи в оформлении документов (удостоверяющих личность, на получение положенных по законодательству льгот, пособий и других социальных выплат) обеспечивает разъяснение получателям услуг содержание необходимых документов, их предназначение, изложение и написание (при необходимости) текста документов или заполнение форменных бланков, написание сопроводительных писем;

4) оказание помощи в подготовке жалоб на действие или бездействие должностных лиц государственных органов и организаций, нарушающие или ущемляющие законные права получателей услуг заключается в том, чтобы помочь им юридически грамотно изложить в жалобах суть обжалуемых действий, требования устранить допущенные нарушения и отправить жалобу адресату;

5) содействие органам, осуществляющим функции по опеке или попечительству, в устройстве детей-сирот, детей, оставшихся без попечения родителей, под опеку и попечительство, патронат, в приемную семью и на усыновление в соответствии с Кодексом.

21. В случае отсутствия необходимых специалистов в центры допускается дополнительное привлечение специалистов на договорной основе для разработки индивидуального плана, оценки результативности реабилитационных мероприятий или консультаций.

22. В центрах оформляется книга жалоб и предложений, которая хранится у руководителя центра и предъявляется по первому требованию получателей услуг и посетителей.

Книга жалоб и предложений рассматривается руководителем центра еженедельно.

Приложение 3 к приказу Министра просвещения Республики Казахстан от 12 июня 2023 года № 165

Стандарт оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей, предоставляемые лицами, принявшими детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, на воспитание в свои семьи

Глава 1. Общие положения

1. Стандарт оказания специальных социальных услуг в области образования и защиты прав детей, предоставляемых лицами, принявшими детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, на воспитание в свои семьи (далее – Стандарт) разработан в соответствии с подпунктом 3) статьи 14 Социального кодекса Республики Казахстан.

2. Настоящий Стандарт устанавливает качество, объем и условия предоставления специальных социальных услуг лицами, принявшими детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, на воспитание в свои семьи под опеку, попечительство, на патронатное воспитание, в приемную семью и детский дом семейного типа:

1) детей-сирот;

2) детей, оставшихся без попечения родителей;

3) детей, подозреваемых в совершении преступления, которые по условиям жизни и воспитания не могут быть оставлены в прежнем месте жительства.

Указанные выше категории совместно именуются получателями услуг.

3. К лицам, предоставляющим специальные социальные услуги, относятся опекуны, попечители, патронатные воспитатели, приемные родители и воспитатели детских домов семейного типа.

4. Настоящий стандарт соблюдаются всеми лицами, принявшими детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, на воспитание в свои семьи.

Глава 2. Условия предоставления специальных услуг лицами, принявшими детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, на воспитание в свои семьи

5. Предоставление специальных социальных услуг осуществляется на основании:

1) решения местных исполнительных органов об установлении опеки или попечительства для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, в отношении получателей услуг, переданных под опеку или попечительство;

2) договора о передаче получателей услуг на патронатное воспитание, в приемную семью, в детский дом семейного типа в отношении получателей услуг, переданных на патронатное воспитание, в приемную семью или в детский дом семейного типа;

3) постановление о передаче на патронатное воспитание органа, ведущего уголовный процесс в отношении детей, подозреваемых в совершении преступления, которых по условиям жизни и воспитания невозможно оставить в прежнем месте жительства.

Глава 3. Качество и объем предоставления специальных социальных услуг лицами, принявшими детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, на воспитание в свои семьи

6. Социально-бытовые услуги, направленные на поддержание жизнедеятельности получателей услуг в быту включают:

1) предоставление общей площади жилища на одного человека в размере не менее пятнадцати квадратных метров;

2) предоставление помещений, оснащенных мебелью для образовательных мероприятий, обучения навыкам самообслуживания, основам бытовой ориентации;

3) создание необходимых условий для получения образования, забота о его здоровье, физическом, психическом, нравственном и духовном развитии;

4) предоставление одежды, обуви мягкого инвентаря, постельного белья в объеме, не менее предусмотренного нормами обеспечения одеждой, обувью и мягким инвентарем, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 12 марта 2012 года № 320 "Об утверждении размеров, источников, видов и Правил предоставления социальной помощи гражданам, которым оказывается социальная помощь";

5) предоставление рационального и диетического питания;

6) обеспечение бытовым обслуживанием (стирка, сушка, глаженье, дезинфекция нательного белья, одежды, постельных принадлежностей);

7) создание условий для профессионального самоопределения и творческого труда с необходимым оборудованием;

8) предоставление транспортных услуг при перевозке получателей услуг для лечения, обучения, участия в культурных, спортивных мероприятиях;

9) обучение навыкам бытового обслуживания, поведения в быту и общественных местах;

10) создание благоприятных условий, способствующих умственному, эмоциональному, духовному и физическому развитию получателей услуг.

7. Качество предоставления социально-бытовых услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) предоставляемые жилые помещения по размерам и другим показателям (состояние зданий и помещений, их комфортность) соответствуют санитарно-гигиеническим нормам, требованиям и обеспечивают удобство пребывания получателей услуг.

2) предоставляемые в пользование получателям услуг мебель, одежда, обувь, постельное белье и мягкий инвентарь соответствуют нормативным документам по стандартизации в области технического регулирования, действующим на территории Республики Казахстан;

3) предоставляемые в пользование получателям услуг мебель и постельные принадлежности, подобраны с учетом физического состояния и возраста получателей услуг, отвечают требованиям современного дизайна;

4) одежда, обувь, нательное белье и предметы первой необходимости, предоставляемые получателям услуг, удобны в носке, соответствуют полу, росту и размерам получателей услуг, отвечают по возможности, их запросам по фасону и расцветке, а также санитарно-гигиеническим нормам и требованиям;

5) горячее питание, в том числе диетическое, готовится из доброкачественных продуктов, отвечает требованиям сбалансированности и калорийности, соответствует санитарно-гигиеническим требованиям и предоставляется с учетом состояния здоровья получателей услуг;

6) при перевозке получателей услуг автомобильным транспортом для лечения, обучения, участия в культурных мероприятиях соблюдаются нормативы и правила эксплуатации автотранспортных средств, требования безопасности дорожного движения.

8. Социально-медицинские услуги, направленные на поддержание и улучшение здоровья получателей услуг, с учетом индивидуального состояния, включают:

1) оказание доврачебной помощи;

2) содействие в получении гарантированного объема бесплатной медицинской помощи;

3) содействие в проведении реабилитационных мероприятий;

4) содействие в обеспечении по заключению врачей лекарственными средствами и изделиями медицинского назначения;

5) содействие в медицинском консультировании профильными специалистами, в том числе из организаций здравоохранения;

6) вызов врача на дом и сопровождение получателей услуг в организации здравоохранения,

7) содействие в госпитализации и сопровождение в организации здравоохранения.

9. Качество предоставления социально-медицинских услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) содействие в получении гарантированного объема бесплатной медицинской помощи обеспечивает полное, высококачественное и своевременное выполнение всех медицинских процедур и мероприятий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

2) госпитализация или содействие в госпитализации получателей услуг в организации здравоохранения, а также их направлении в лечебно-профилактические учреждения или на санаторно-курортное лечение проводится оперативно, своевременно и осуществляется строго по медицинским показаниям;

3) проведение бесед по вопросам здорового образа жизни, обеспечивающих формирование правильного понимания и практических навыков здорового образа жизни, гигиены тела, питания и жилища, профилактики различных заболеваний, сексуального, репродуктивного поведения;

4) содействие в медицинском консультировании профильными специалистами, в том числе из организаций здравоохранения.

10. Социально-психологические услуги, предусматривающие коррекцию психологического состояния получателей услуг, направленные на их социальную адаптацию, включают:

1) оказание социально-психологической помощи получателям услуг, в том числе беседы, общение, выслушивание, подбадривание, мотивация к активности;

2) социально-психологическая поддержка членов семьи совместно проживающих с получателями услуг для обеспечения благоприятного психологического климата, профилактики и устранения конфликтных ситуации;

3) содействие в психологическом консультировании психологами, психотерапевтами, в том числе из организаций здравоохранения;

11. Качество предоставления социально-психологических услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) социально-психологическая помощь получателям услуг, в том числе беседы, общение, выслушивание, подбадривание, мотивация к активности обеспечивает оказание получателям услуг помощи по налаживанию межличностных отношений для предупреждения и преодоления конфликтов;

2) содействие в психологическом консультировании психологами, психотерапевтами, в том числе из организаций здравоохранения;

12. Социально-педагогические услуги, направленные на педагогическую коррекцию и обучение получателей услуг с учетом их физических возможностей и умственных способностей, включают:

1) содействие в получении образования (среднего, средне-специального и высшего) получателей услуг с учетом их физических возможностей и умственных способностей;

2) обучение получателей услуг основам бытовой ориентации и ручной умелости;

3) организацию процесса воспитания и образования получателей услуг, содействие в их социализации, адаптации и интеграции в социальном окружении;

4) услуги по формированию навыков самообслуживания, личной гигиены, поведения в быту и в общественных местах, самоконтролю, навыкам общения.

13. Качество предоставления социально-педагогических услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) содействие в получении среднего, средне-специального и высшего образования включает помощь в определении форм обучения получателей услуг и оказание им практической помощи в организации обучения с учетом уровня знаний;

2) обучение основам бытовой ориентации является наглядным и эффективным, по результатам которого получатели услуг в полном объеме осваивают такие бытовые процедуры, как приготовление пищи, мелкий ремонт одежды, уход за жилым помещением, уборка и благоустройство территории и так далее.

14. Социально-трудовые услуги, направленные на повышение уровня личностного развития, социальную адаптацию, профессиональное самоопределение и дальнейшее трудоустройство получателей услуг, включают:

1) профессиональная ориентация детей;

2) содействие в проведении мероприятий по обучению получателей услуг доступным профессиональным навыкам;

3) содействие в получении профессии в соответствии с индивидуальными способностями;

4) привитие бытовых навыков.

15. Качество предоставления социально-трудовых услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) помогает получателям услуг в решении вопросов поддержания и улучшения своего материального положения и жизненного уровня семьи;

2) обучение профессиональным навыкам проводится на специально организованных курсах и сопровождается мероприятиями, способными помочь получателям услуг в выборе профессии.

16. Социально-культурные услуги, направленные на организацию досуга получателей услуг и вовлечение их в досуговые мероприятия и формирование основ здорового образа жизни, включают:

1) организацию праздников и досуговых мероприятий;

2) вовлечение в досуговые мероприятия, к участию в культурных мероприятиях.

17. Качество предоставления социально-культурных услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) привлечение получателей услуг к разработке проектов программы концертов и сценариев проводимых мероприятий способствует расширению общего и культурного кругозора, повышению творческой активности получателей услуг;

2) оказание содействия в участии получателей услуг в кружках художественной самодеятельности, направленные на удовлетворение культурных и духовных потребностей и расширению сферы общения;

18. Социально-экономические услуги, направленные на поддержание и улучшение жизненного уровня получателей услуг, включают:

1) содействие в получении полагающихся льгот, пособий, компенсаций, алиментов и соответствующих выплат, улучшении жилищных условий в соответствии с Главами 11, 13, 14 Социального кодекса Республики Казахстан;

2) оказание содействия в улучшении жилищных условий в соответствии с Законом Республики Казахстан "О жилищных отношениях".

19. Качество предоставления социально-экономических услуг обеспечивается путем соблюдения следующего условия: содействие получателям услуг в получении льгот, пособий, компенсаций и других выплат обеспечивает своевременное, полное, квалифицированное и эффективное оказание помощи в решении вопросов, представляющих для получателей услуг интерес.

20. Социально-правовые услуги, направленные на поддержание или изменение правового статуса, оказания гарантированной государством юридической помощи, защиты законных прав и интересов получателей услуг, включают:

1) юридическое консультирование в области предоставления специальных социальных услуг по вопросам, связанным с правами на социальное обеспечение и помощь в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

2) оказание помощи и содействие в оформлении документов, имеющих юридическое значение;

3) оказание помощи в подготовке и подаче обращений на действия или бездействие организаций, предоставляющих специальные социальные услуги и нарушающих или ущемляющих законные права получателей услуг;

4) содействие в привлечении к ответственности лиц, виновных в физическом и психическом насилии, совершенном над получателями услуг или членами их семьи;

5) оказание юридической помощи и содействие в получении установленных законодательством льгот и преимуществ, социальных выплат;

6) содействие в получении гарантированной государством юридической помощи в случаях и порядке, установленном Гражданским процессуальным кодексом Республики Казахстан, Законом Республики Казахстан "Об адвокатской деятельности и юридической помощи".

21. Качество предоставления социально-правовых услуг обеспечивается путем соблюдения следующих условий:

1) консультирование получателей услуг по вопросам, связанным с гражданским, административным и уголовным правом с защитой своих интересов дает полное представление об установленных законодательством правах и способах защиты от возможных нарушений;

2) консультирование получателей услуг по социально-правовым вопросам (гражданское, жилищное, семейное, трудовое, пенсионное, уголовное законодательство и по другим вопросам) дает им полное представление об интересующих их законодательных актах и правах в затрагиваемых вопросах, обеспечивает необходимую помощь в подготовке и направлении соответствующим адресатам документов (заявлений, жалоб, справок и других документов), необходимых для практического решения этих вопросов;

3) оказание юридической помощи в оформлении документов (удостоверяющих личность, на получение положенных по законодательству льгот, пособий и других социальных выплат) обеспечивает разъяснение получателям услуг содержание необходимых документов, их предназначение, изложение и написание (при необходимости) текста документов или заполнение форменных бланков, написание сопроводительных писем;

4) оказание помощи в подготовке жалоб на действие или бездействие должностных лиц государственных органов и организаций, нарушающие или ущемляющие законные права получателей услуг заключается в том, чтобы помочь им юридически грамотно изложить в жалобах суть обжалуемых действий, требования устранить допущенные нарушения и отправить жалобу адресату.