"Жұмыс берушінің еңбек нормаларын, еңбек жөніндегі үлгілік нормалар мен нормативтерді, қызметтің барлық салалары үшін еңбек жөніндегі бірыңғай және (немесе) салааралық үлгілік нормалар мен нормативтерді әзірлеу, бекіту, ауыстыру және қайта қарау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 28 желтоқсандағы № 1036 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2024 жылғы 30 шiлдедегi № 280 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2024 жылғы 30 шiлдеде № 34836 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.01.2025 бастап қолданысқа енгізіледі

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Жұмыс берушінің еңбек нормаларын, еңбек жөніндегі үлгілік нормалар мен нормативтерді, қызметтің барлық салалары үшін еңбек жөніндегі бірыңғай және (немесе) салааралық үлгілік нормалар мен нормативтерді әзірлеу, бекіту, ауыстыру және қайта қарау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 28 желтоқсандағы № 1036 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12736 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

тақырып мынадай редакцияда жазылсын:

"Қызметтің барлық саласы үшін еңбек жөніндегі бірыңғай салааралық немесе салааралық үлгілік немесе үлгілік еңбек нормалары мен нормативтерді немесе ұйымдардың еңбек жөніндегі үлгілік нормалары мен нормативтерін әзірлеу, бекіту, ауыстыру және қайта қарау қағидаларын бекіту туралы";

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Қоса беріліп отырған Қызметтің барлық саласы үшін еңбек жөніндегі бірыңғай салааралық немесе салааралық үлгілік немесе үлгілік еңбек нормалары мен нормативтерді немесе ұйымдардың еңбек жөніндегі үлгілік нормалары мен нормативтерін әзірлеу, бекіту, ауыстыру және қайта қарау қағидалары бекітілсін.";

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Жұмыс берушінің еңбек нормаларын, еңбек жөніндегі үлгілік нормалар мен нормативтерді, қызметтің барлық салалары үшін еңбек жөніндегі бірыңғай және (немесе) салааралық үлгілік нормалар мен нормативтерді әзірлеу, бекіту, ауыстыру және қайта қарау қағидалары осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жасылсын.

2. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Еңбек және әлеуметтік әріптестік департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау бірінші вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі

С. Жакупова

	Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі 2024 жылғы 30 шілдедегі № 280 бұйрығына қосымша
	Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 28 желтоқсандағы № 1036 бұйрығымен бекітілді

Қызметтің барлық саласы үшін еңбек жөніндегі бірыңғай салааралық немесе салааралық үлгілік немесе үлгілік еңбек нормалары мен нормативтерді немесе ұйымдардың еңбек жөніндегі үлгілік нормалары мен нормативтерін әзірлеу, бекіту, ауыстыру және қайта қарау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қызметтің барлық саласы үшін еңбек жөніндегі бірыңғай салааралық немесе салааралық үлгілік немесе үлгілік еңбек нормалары мен нормативтерді немесе ұйымдардың еңбек жөніндегі үлгілік нормалары мен нормативтерін әзірлеу, бекіту, ауыстыру және қайта қарау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі 16-бабының 8) тармақшасына сәйкес (бұдан әрі – Кодекс) әзірленді және қызметтің барлық саласы үшін бірыңғай салааралық немесе салааралық үлгілік немесе үлгілік еңбек нормалары мен нормативтерді немесе ұйымдардың еңбек жөніндегі үлгілік нормалары мен нормативтерін әзірлеудің, бекітудің, ауыстырудың және қайта қараудың бірыңғай тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес еңбек қатынастары саласында мемлекеттік саясатты қалыптастыруды және іске асыруды жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

2) еңбек жөніндегі үлгілік нормалар мен нормативтер (өндірім және (немесе) уақыт және (немесе) қызмет көрсету және (немесе) сан) – жұмыстар мен қызметтерді орындаудың ұтымды ұйымдастырушылық-техникалық шарттарын ескере отырып, экономиканың бір саласындағы ұйымдардағы жұмыстарды орындауға жұмсалатын еңбек шығындарының регламенттелген мәндері (бұдан әрі – үлгілік еңбек нормалары);

3) қызметтің барлық саласы үшін еңбек жөніндегі бірыңғай салааралық немесе салааралық үлгілік нормалар мен нормативтер (өндірім және (немесе) уақыт және (немесе) қызмет көрсету және (немесе) сан) – экономикалық қызметтің бірқатар түрлері және ұйымдардың тиісті жұмыс түрлерінде жұмыскерлердің еңбегін нормалау кезінде эталон ретінде пайдалануы үшін өндірістердің ұқсас жағдайларында бірдей технологиялар бойынша түрлі саладағы ұйымдардағы жұмыстарды орындауға жұмсалатын еңбек шығындарының регламенттелген мәндері (бұдан әрі – салааралық еңбек нормалары);

4) ұйымдағы еңбек нормалары (өндірім және (немесе) уақыт және (немесе) қызмет көрсету және (немесе) сан нормалары) – жұмыстардың жекелеген элементтерін (кешендерін) орындауға, жабдық бірлігіне, жұмыс орнына, құрылымдық бөлімшеге қызмет көрсетуге жұмсалатын еңбек шығындарының (уақыттың), сонымен қатар өндірістің нақты ұйымдастырушылық-техникалық жағдайлары мен факторларына байланысты өндірістік, басқару функцияларын және өлшем бірлік ретінде қабылданған жұмыс көлемін орындау үшін белгілі бір кәсіби-білікті құрам жұмыскерлері санының регламенттелген мәндері (шамалары).

5) өтінім – ұйымның Қазақстан Республикасының тиісті қызмет саласының мемлекеттік органына еңбек жөніндегі үлгілік нормалар мен нормативтерді қарау және бекіту туралы ресми өтініші (өтініші);

6) уәкілетті орган – тиісті қызмет саласының мемлекеттік органы.

2-тарау. Қызметтің барлық саласы үшін еңбек жөніндегі бірыңғай салааралық немесе салааралық үлгілік немесе үлгілік еңбек нормалары мен нормативтерді немесе ұйымдардың еңбек жөніндегі үлгілік нормалары мен нормативтерін әзірлеу, бекіту тәртібі

3. Ұйымдағы еңбек нормалары салааралық немесе үлгілік еңбек нормалары жоқ жұмыстарға әзірленеді.

4. Салааралық еңбек нормаларын еңбек жөніндегі уәкілетті орган Кодекстің 16-бабының 41-10) тармақшасына сәйкес бекітеді.

5. Үлгілік еңбек нормаларын еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органмен келісу бойынша тиісті қызмет саласының уәкілетті мемлекеттік органы Кодекстің 101-бабының 7) тармағына сәйкес бекітеді.

6. Уәкілетті орган немесе ұйым ұсынған үлгілік еңбек нормаларын немесе ұйымдағы еңбек нормаларын келісуге арналған өтінімді еңбек жөніндегі уәкілетті орган ол келіп түскен сәттен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде қарайды.

7. Үлгілік еңбек нормаларын немесе ұйымдағы еңбек нормаларын қарау нәтижесі бойынша еңбек жөніндегі уәкілетті орган:

жобаларға ескертулер мен ұсыныстар болған кезде оларды пысықтау туралы уәждемелі қорытындыны жолдайды;

ұйым осы Қағидалардың 3-тарауында көзделген материалдарды ұсынбаған жағдайларда өтінімді қарауға қабылдаудан бас тартады;

осы Қағидалардың барлық талаптары орындалған жағдайда ұйымның еңбек нормаларын келіседі және оларды уәкілетті органға бекітуге жібереді.

8. Үлгілік еңбек нормаларын немесе ұйымдағы еңбек нормаларын еңбек жөніндегі уәкілетті орган үш жылдан аспайтын мерзімге келіседі.

9. Уәкілетті орган бекіткен ұйымдағы үлгілік еңбек нормаларының немесе еңбек нормаларының бір данасы және бұйрықтың (қағаз және электрондық жеткізгіштерде) мемлекеттік және орыс тілдеріндегі көшірмесі олар бекітілген сәттен бастап күнтізбелік 10 күн ішінде еңбек жөніндегі уәкілетті органға жіберіледі.

3-тарау. Ұсынылатын материалдардың тізбесі, олардың мазмұны және келісуге ұсынылатын үлгілік еңбек нормаларына немесе ұйымдағы еңбек нормаларына қойылатын негізгі талаптар

10. Уәкілетті орган немесе ұйым еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органға ұсынатын үлгілік еңбек нормаларын немесе ұйымдағы еңбек нормаларын келісу туралы өтініміне мынадай материалдар:

1) ұсынылып отырған материалдардың тізбесі;

2) үлгілік еңбек нормаларының немесе ұйымдағы еңбек нормаларының жобасы;

3) ұсынылған үлгілік еңбек нормаларының немесе ұйымдағы еңбек нормаларының (технологиялық, еңбек (өндірістік) үдерістерін хронометражды бақылаудың нәтижелері, олардың операцияларға және зерделеніп отырған операциялардың оны құраушы элементтеріне бөлінуі, тиісті есептері, функциялардың матрицалары, лауазымдық міндеттер, құрылымдық бөлімшелердің ережелері және басқалары) негіздемесі;

4) әзірлеушінің осы Қағидалардың 6-тармағында көзделген еңбекті нормалауды ұйымдастыру саласындағы білікті кадрлармен, мамандармен қамтамасыз етілгенін растайтын құжаттық дәлелдемелерді немесе әзірлеуші туралы өзге де ақпаратты ұсынуы;

5) еңбек нормаларының жобасын әзірлеу барысында ұйым пайдаланатын үлгілік еңбек нормалары немесе ұйымдағы еңбек нормалары (бар болса);

6) бұдан бұрын қолданыста болған техникалық нормаларды уақытша (еңбек нормаларын әзірлегенге дейін) пайдалану туралы уәкілетті орган шешімінің (бұйрығының) көшірмесі қоса беріледі.

11. Ұйымның әкімшілік персоналы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 21 желтоқсандағы № 981 бұйрығымен бекітілген әкімшілік персоналға жататын жұмыскерлер лауазымдары атауларының тізбесіне сәйкес анықталады (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12600 болып тіркелген).

12. Материалдар екі данада ресімделеді, олар түптеліп, тігіліп, нөмірленеді, атауы (мазмұны) бар, тиісті келісу, бекіту және ұзарту грифтері бар титулды парағын қамтиды. Материалдың әрбір парағына ұйым басшысының немесе басшының жетекшілік ететін орынбасарының қолы қойылады.

Еңбек нормасының құрылымы бірізді және ол: "Жалпы бөлім", "Еңбекті ұйымдастыру", "Нормативтік бөлім" деген 3 бөлімді қамтиды.

"Жалпы бөлім" деген бөлімде:

1) еңбек нормаларының нысаны;

2) жұмыскерлердің қандай лауазымдарына, кәсіптеріне, санаттарына нормативтер белгіленгені;

3) әзірлеу негізіне алынған деректер (жұмыскерлердің нақты саны, жұмыстардың көлемдері туралы деректер, фотохронометражды қадағалау негізінде жұмыс уақыты шығынын зерттеу материалдары, жұмыскерлердің еңбек шығынына әсер ететін факторларды сипаттайтын статистикалық деректер, сондай-ақ осы нормативтерге негіздеме үшін қоса берілген басқа да нормативтік актілер);

4) жұмысшылар кәсіптері мен қызметшілер лауазымдары атауларының кәсіптік стандартқа немесе жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығына және басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығына сәйкестігіне сілтеме;

5) нормативтердің жұмыс орнына қызмет көрсету және демалыс уақыты мен жеке қажеттіліктерді ескере отырып әзірленгенін көрсету;

6) элементтердің мағынасын ашып, келу және тізімдік санын есептеу формулалары келтіріледі.

"Еңбекті ұйымдастыру" деген бөлімде: жұмыстардың қандай нормативтік құқықтық актілерге және нормативтік-техникалық құжаттамаға сәйкес жүргізілетіні; еңбектің ұйымдық-техникалық жағдайлары (қауіпсіздік шаралары; қолданылатын құралдар, жабдықтар, тәсілдер); жұмыстың бүкіл кешенін жүзеге асыратын орындаушылардың саны (еңбек бөлінісі кезінде); жұмыс аяғында құжаттаманы ресімделуі көрсетіледі.

"Нормативтік бөлім" деген бөлімде жұмыстың мазмұны (операциялардың жалпы атауы және оның құрамдас элементтерге бөлінуі);

орындаушылардың құрамы, орындаушылар саны, еңбек жөніндегі нормалар мен нормативтердің цифрлық мәндері (нормативтік кестелер және (немесе) формулалар) келтіріледі.

13. Ұйымдардағы еңбек нормалары талап етілетін дәлдік деңгейіне сәйкес келеді, жұмысты орындаудың ұйымдастырушылық-техникалық шарттарының әртүрлі нұсқаларын толығымен қамтиды, прогрессивті және олар бойынша нақты орындаушылардың еңбек шығындарының нормаларын есептеу үшін ыңғайлы.

4-тарау. Қызметтің барлық саласы үшін еңбек жөніндегі бірыңғай салааралық немесе салааралық үлгілік немесе үлгілік еңбек нормалары мен нормативтерін немесе ұйымдардың еңбек жөніндегі үлгілік нормалары мен нормативтерін ауыстыру және қайта қарау тәртібі

14. Салааралық еңбек нормаларын немесе үлгілік еңбек нормаларын немесе ұйымдағы еңбек нормаларын қайта қарау және ауыстыру үшін олардың қолданылу мерзімінің аяқталуы, әзірлеу процесінде ұйымдастыру-техникалық жағдайлары дұрыс ескерілмеген немесе нормативтік материалдарды қолдану кезінде не есептерді орындауда, сондай-ақ өндірістің ұйымдық-техникалық жағдайын өзгерту кезінде дәлсіздікке қателерге жол берілген, қате белгіленген нормаларды анықтау негіз болып табылады.

15. Салааралық еңбек нормаларын немесе үлгілік еңбек нормаларын немесе ұйымдағы еңбек нормаларын қайта қарауды және ауыстыруды тиісті қызмет саласындағы мемлекеттік орган үш жылда бір реттен сиретпей қамтамасыз етеді.

16. Салааралық еңбек нормалары немесе үлгілік еңбек нормалары немесе ұйымдағы еңбек нормалары жұмыс орындарын аттестаттау мен оңтайландыру, еңбек өнімділігінің өсуін қамтамасыз ететін жаңа техника, технология және ұйымдық-техникалық іс-шаралар енгізу шамасына қарай міндетті түрде қайта қарауға және ауыстыруға жатады. Қате белгіленген нормаларды қайта қарау олардың анықталуына қарай жүргізіледі.

17. Жекелеген жұмыскерлердің өз бастамасы бойынша еңбектің жаңа тәсілдерін қолдану және жұмыс орындарын жетілдіру арқылы өнім өндірудің (қызмет көрсетудің) жоғары деңгейіне қол жеткізуі бұдан бұрын белгіленген еңбек нормаларын қайта қарау үшін негіз болып табылмайды.

18. Тиісті қызмет саласындағы мемлекеттік орган еңбек нормаларын қайта қарау және ауыстыру жөніндегі жұмысты орындауға еңбекті нормалау жөніндегі жұмыскерлермен қатар, құрылымдық бөлімшелердің басшылары, экономикалық талдау бөлімдерінің өкілдері тартылады.

19. Салааралық еңбек нормаларын немесе үлгілік еңбек нормаларын немесе ұйымдағы еңбек нормаларын қайта қарау және ауыстыру жұмыстары аяқталғанда тиісті қызмет саласындағы мемлекеттік орган немесе ұйым еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органға олардың келісуге өтініш береді.

Осы Қағидалардың 15-тармағында көзделген негіздемелер болмаған жағдайда, тиісті қызмет саласындағы мемлекеттік орган немесе ұйым үлгілік еңбек нормаларының немесе ұйымдағы еңбек нормаларының түпнұсқасын, оларды негіздеу бойынша материалдар мен түсіндірме жазбаны міндетті түрде ұсынған кезде олардың қолданылу мерзімін ұзартуға өтініммен уәкілетті мемлекеттік органға жүгінеді.

Үлгілік еңбек нормаларының немесе ұйымдағы еңбек нормаларының қолданылу мерзімін ұзартуды еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның нормативтердің қолданылу мерзімін ұзарту туралы хатының күні мен нөмірін көрсетіп, еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган түпнұсқаның титулдық парағында тиісті белгі қою жолымен ресімдейді.

О внесении изменений в приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 28 декабря 2015 года № 1036 "Об утверждении Правил разработки, утверждения, замены и пересмотра норм труда работодателем, типовых норм и нормативов по труду, единых и (или) межотраслевых типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности"

Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 июля 2024 года № 280. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 30 июля 2024 года № 34836.

Примечание ИЗПИ!
Вводится в действие с 01.01.2025.

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 28 декабря 2015 года № 1036 "Об утверждении Правил разработки, утверждения, замены и пересмотра норм труда работодателем, типовых норм и нормативов по труду, единых и (или) межотраслевых типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 12736) следующие изменения:

заголовок изложить в следующей редакции:

"Об утверждении Правил разработки, утверждения, замены и пересмотра единых межотраслевых или межотраслевых типовых или типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности, или типовых норм и нормативов по труду организаций";

пункт 1 изложить в следующей редакции:

"1. Утвердить прилагаемые Правила разработки, утверждения, замены и пересмотра единых межотраслевых или межотраслевых типовых или типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности, или типовых норм и нормативов по труду организаций.";

Правила разработки, утверждения, замены и пересмотра норм труда работодателем, типовых норм и нормативов по труду, единых и (или) межотраслевых типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности, утвержденные указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему приказу.

2. Департаменту труда и социального партнерства Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого вице-министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие с 1 января 2025 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

С. Жакупова

	Приложение к приказу Министр труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 июля 2024 года № 280
	Утверждены приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 28 декабря 2015 года № 1036

Правила разработки, утверждения, замены и пересмотра единых межотраслевых или межотраслевых типовых или типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности, или типовых норм и нормативов по труду организаций

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила разработки, утверждения, замены и пересмотра единых межотраслевых или межотраслевых типовых или типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности или типовых норм и нормативов по труду организаций (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 8) статьи 16 Трудового кодекса Республики Казахстан (далее – Кодекс) и определяют единый порядок разработки, утверждения, замены и пересмотра единых межотраслевых или межотраслевых типовых или типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности, или типовых норм и нормативов по труду организаций.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) уполномоченный государственный орган по труду – центральный исполнительный орган, осуществляющий формирование и реализацию государственной политики в сфере трудовых отношений в соответствии с законодательством Республики Казахстан;

2) типовые нормы и нормативы по труду (выработки и (или) времени и (или) обслуживания и (или) численности) – регламентированные значения затрат труда на выполнение работ в организациях одной отрасли экономики с учетом рациональных организационно-технических условий выполнения работ и услуг (далее – типовые нормы труда);

3) единые межотраслевые или межотраслевые типовые нормы и нормативы по труду для всех сфер деятельности (выработки и (или) времени и (или) обслуживания и (или) численности) – регламентированные значения затрат труда на выполнение работ в организациях разных отраслей по одинаковой технологии в аналогичных условиях производства для ряда видов экономической деятельности и применения организациями в качестве эталона при нормировании труда работников на соответствующих видах работ (далее - межотраслевые нормы труда);

4) нормы труда в организации (нормы выработки и (или) нормы времени и (или) нормы обслуживания и (или) нормативы численности) - регламентированные значения (величины) затрат труда (времени) на выполнение отдельных элементов (комплексов) работ, обслуживание единицы оборудования, рабочего места, структурного подразделения, а также численности работников определенного профессионально-квалификационного состава, необходимых для выполнения производственных, управленческих функций или объема работ, принятого за единицу измерения, в зависимости от конкретных организационно-технических условий и факторов производства;

5) заявка - официальное обращение (заявление) организации в государственный орган соответствующей сферы деятельности Республики Казахстан о рассмотрении и утверждении типовых норм и нормативов по труду;

6) уполномоченный орган - государственный орган соответствующей сферы деятельности.

Глава 2. Порядок разработки, утверждения единых межотраслевых или межотраслевых типовых или типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности, или типовых норм и нормативов по труду организаций

3. Нормы труда в организации разрабатываются на работы, на которые отсутствуют межотраслевые или типовые нормы труда.

4. Межотраслевые нормы труда разрабатываются и утверждаются уполномоченным органом по труду в соответствии с подпунктом 41-10) статьи 16 Кодекса.

5. Типовые нормы труда утверждаются уполномоченными государственными органами соответствующих сфер деятельности по согласованию с уполномоченным государственным органом по труду в соответствии с пунктом 7 статьи 101 Кодекса.

6. Заявка на согласование типовых норм труда или норм труда в организации, представленная уполномоченным органом или организацией, рассматривается уполномоченным органом по труду в течение тридцати календарных дней с момента ее поступления.

7. По итогам рассмотрения типовых норм труда или норм труда в организации уполномоченный орган по труду:

при наличии замечаний и предложений к проектам направляет мотивированное заключение о их доработки;

отказывает в принятии заявки к рассмотрению в случаях непредставления организацией материалов, предусмотренных главой 3 настоящих Правил;

при выполнении всех требований настоящих Правил согласовывает нормы труда организации и направляет их в уполномоченный орган на утверждение.

8. Типовые нормы труда или нормы труда в организации согласовываются уполномоченным органом по труду сроком не более чем на три года.

9. Один экземпляр, утвержденных уполномоченным органом типовых норм труда или норм труда в организации и копию приказа (на бумажном и электронном носителях) на государственном и русском языках направляется в уполномоченный орган по труду в течение 10 календарных дней с момента их утверждения.

Глава 3. Перечень представляемых материалов, их содержание и основные требования к представляемым на согласование типовым нормам труда или нормам труда в организации

10. К заявке о согласовании типовых норм труда или норм труда в организации, представляемой уполномоченным органом или организацией в уполномоченный государственный орган по труду прилагаются следующие материалы:

1) перечень представляемых материалов;

2) проект типовых норм труда или норм труда в организации;

3) обоснование представленных типовых норм труда или норм труда в организации (результаты хронометражных наблюдений за технологическим, трудовым (производственным) процессами, с расчленением их на операции и разделением изучаемой операции на составляющие ее элементы; соответствующие расчеты, матрицы функций, должностные обязанности, положения о структурных подразделениях;

4) представление разработчиком документальных доказательств или информации о разработчике, подтверждающих обеспеченность квалифицированными кадрами, специалистами в области организации нормирования труда, предусмотренных пунктом 6 настоящих Правил;

5) типовые нормы труда или нормы труда в организации (при их наличии), используемые организацией при разработке проекта норм труда;

6) копия решения (приказа) уполномоченного органа о временном использовании (до разработки норм труда) ранее действовавших технически обоснованных норм.

11. Административный персонал организации определяется согласно перечню наименований должностей работников, относящихся к административному персоналу, утвержденного приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 21 декабря 2015 года № 981 (зарегистрирован Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 12600).

12. Материалы оформляются в двух экземплярах, брошюруются, прошиваются, нумеруются, содержат оглавление (содержание), титульный лист с соответствующими грифами согласования, утверждения и продления. Каждый лист материалов подписывается руководителем или курирующим заместителем руководителя организации.

Структура норм труда едина и содержит 3 раздела: "Общая часть", "Организация труда", "Нормативная часть".

В разделе "Общая часть" приводится:

1) предназначение норм труда;

2) на какие должности, профессии, категории работников установлены нормативы;

3) что положено в основу разработки (данные о фактической численности работников, объемах работ, материалы изучения затрат рабочего времени на основе фотохронометражных наблюдений, статистические данные, характеризующие факторы, влияющие на затраты труда работников, использованные при разработке норм труда, а также нормативные акты с их приложением для обоснования к данным нормативам);

4) ссылка на соответствие наименований профессий рабочих и должностей служащих профессиональному стандарту или единому тарифно-квалификационному справочнику работ и профессий рабочих и квалификационному справочнику должностей руководителей, специалистов и других служащих;

5) указание на разработку нормативов с учетом времени по обслуживанию рабочего места и на отдых и личные надобности;

6) расчетные формулы явочной, списочной численности с расшифровкой ее элементов.

В разделе "Организация труда" отражается: в соответствии с какими нормативными правовыми актами и нормативно-технической документацией производятся работы; организационно-технические условия труда (меры безопасности; применяемые инструменты, оборудование, приемы); каким образом осуществляются работы, указанные в сборнике; количество исполнителей (при разделении труда), осуществляющие весь комплекс работ; оформление документации по завершению работ.

В разделе "Нормативная часть" приводится содержание работ (общее наименование и разделение операции на ее составляющие элементы);

состав исполнителей, количество исполнителей, цифровые значения норм и нормативов по труду (нормативные таблицы и (или) формулы).

13. Нормы труда в организациях соответствуют требуемому уровню точности, наиболее полно охватывают различные варианты организационно-технических условий выполнения работы, прогрессивные и удобные для расчета по ним норм затрат труда конкретных исполнителей.

Глава 4. Порядок замены и пересмотра единых межотраслевых или межотраслевых типовых или типовых норм и нормативов по труду для всех сфер деятельности, или типовых норм и нормативов по труду организаций

14. Основанием для пересмотра и замены межотраслевых норм труда или типовых норм труда или норм труда в организации является истечение их срока действия, выявление ошибочно установленных норм, в процессе разработки которых были неправильно учтены организационно-технические условия или допущены неточности, ошибки в применении нормативных материалов либо при выполнении расчетов, а также при изменении организационно-технических условий производства.

15. Пересмотр и замена межотраслевых норм труда или типовых норм труда или норм труда в организации обеспечивается государственным органом соответствующей сферы деятельности не реже одного раза в три года.

16. Межотраслевые нормы труда или типовые нормы труда или нормы труда в организации подлежат замене по мере проведения аттестации и рационализации рабочих мест, внедрения новой техники, технологии и организационно-технических мероприятий, обеспечивающих рост производительности труда независимо от срока, на который они были утверждены. Пересмотр ошибочно установленных норм проводится по мере их выявления.

17. Достижение высокого уровня выработки продукции (оказания услуг) отдельными работниками за счет применения по своей инициативе новых приемов труда и совершенствования рабочих мест не является основанием для пересмотра ранее установленных норм труда в организациях.

18. К выполнению работы по пересмотру и замене норм труда наряду с работниками по нормированию труда, государственным органом соответствующей сферы деятельности привлекаются руководители структурных подразделений, представители отделов экономического анализа.

19. По окончании работ по пересмотру и замене межотраслевых норм труда или типовых норм труда или норм труда в организации государственным органом соответствующей сферы деятельности или организацией представляется заявка в уполномоченный государственный орган по труду на их согласование.

В случае отсутствия оснований, предусмотренных пунктом 15 настоящих Правил, государственный орган соответствующей сферы деятельности или организация обращается в уполномоченный государственный орган по труду с заявкой на продление их срока действия при представлении оригинала типовых норм труда или норм труда в организации, обосновывающих материалов и пояснительной записки.

Продление срока действия типовых норм труда или норм труда в организации оформляется путем проставления уполномоченным государственным органом по труду на титульном листе оригинала соответствующей отметки с указанием даты и номера письма уполномоченного государственного органа по труду о продлении срока действия нормативов.