Басшылар мен мамандардың еңбектi қорғау жөнiндегi бiлiмiн тексерудiң тәртiбi туралы Үлгi Ереже

Қазақстан Республикасы Еңбек Министрлiгi 1995 жылғы 3 сәуiрдегi N 4-2 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 1995 жылғы 18 сәуірде тіркелді. Тіркеу N 60. Күші жойылды - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлiгi 2004 жылғы 27 желтоқсандағы N 312-ө (V043394) бұйрығымен.

Басшылар мен мамандардың еңбектi қорғау жөнiндегi бiлiмiн тексерудiң тәртiбi туралы
Үлгi Ереже

     1. Осы Үлгi ереже тiкелей өндiрiстегi жұмыстарды ұйымдастыру мен жүргiзуге байланысты басшылардың, инженерлiк-техникалық қызметкерлер мен мамандардың, сондай-ақ мекемелерде, оқу орындарында, ғылыми-техникалық институттарда, шаруашылықтар мен кәсiпорындарда (бұдан әрi - кәсiпорындар) меншiк және лауазымдық мiндеттерiмен және орындалатын жұмыстың сипатымен айқындалған бiлiктiлiк талабының ауқымындағы шаруашылық нысандарына тәуелсiз өндiрiстiк бiрлестiктерде, ассоциацияларда, корпорацияларда, концерндерде, холдингтерде, ведомстволарда, министрлiктерде (бұдан әрi - басқару органдары) жұмыстың қауiпсiз жүргiзiлуiне бақылау мен техникалық қадағалауды жүзеге асыратын, сондай-ақ адамдардың (бұдан әрi - басшылар мен мамандар) еңбектi қорғау жөнiндегi бiлiмiн тексерудiң мiндеттi тәртiбiн белгiлейдi.
     2. Осы Үлгi ереженiң негiзiнде басқару органдары бiлiмi еңбектi қорғау бойынша тексерiлуге жататын қызметкерлердiң лауазымдарының тiзбесiмен өздерiнiң салалық Ережелерiн әзiрлеп, бекiтедi, оларды Қазақстан Республикасы Еңбек министрлiгiнiң Еңбектi қорғау департаментiнiң Еңбектi қорғау жөнiндегi мемлекеттiк инспекциясымен (бұдан әрi - Еңбектi қорғау жөнiндегi меминспекция) келiседi.
     Жоғарыда аталған басқару органдарына кiрмейтiн кәсiпорындар өздерiнiң Ережелерiн жасап, оларды Еңбектi қорғау жөнiндегi меминспекцияның аймақтық органдарымен келiседi.
     3. Басшылар мен мамандардың еңбектi қорғау мәселелерi жөнiндегi бiлiмiн тексерудi еңбектi қорғау жөнiндегi бiлiм тексеруiнен өтуге мiндеттi басшылар мен мамандардың лауазымдарының Тiзбесiне сәйкес (N 1 қосымша) басқару органдарында, кәсiпорындарда және еңбектi қорғаудың аймақтық басқармаларында тұрақты жұмыс iстейтiн емтихан комиссиялары жүргiзедi. Комиссиялардың құрамын жоғарыда аталған ұйымдардың басшылары бекiтедi.
     4. Басқару органдары мен кәсiпорындардағы емтихан комиссияларын олардың басшылары басқарады.
     Бiлiмi тексерiлуге жататын қызметкерлерi көп кәсiпорындарда бiрнеше емтихан комиссиясы болуы мүмкiн. Мұндай жағдайларда еңбектi қорғау жөнiндегi бас техникалық жетекшiлер мен осы кәсiпорындардың басшыларының орынбасарлары төрағалар болып тағайындалады.
     Комиссиялар емтихан алынатындардың бейiнi мен мамандығына сәйкес мамандардан құрылады. Олардың құрамына кәсiпорынның еңбектi қорғау қызметiнiң қызметкерлерi, бас және жетекшi мамандар (механиктер, энергетиктер, технологтар), кәсiподақ ұйымдарының өкiлдерi, әскерилендiрiлген тау-кен-құтқару бөлiмдерi (ӘТҚБ) мен тау-кен-құтқару қызметтерiнiң (ТҚҚ) командирлерi, оқу-курсы комбинаттарының басшылары және Еңбектi қорғау жөнiндегi меминспекциясының, Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетiнiң жанындағы Өнеркәсiпте жұмыстың қауiпсiз жүруiн қадағалау және тау-кен қадағалау жөнiндегi комитеттiң (Мемкенқадағалау), Республикалық санитарлық-эпидемиологиялық станцияның, Қазақстан Республикасы Мемэнерго қадағалаудың бас басқармасының, Қазақстан Республикасы Iшкiісминiнiң Өрттен қорғау жөнiндегi бас басқармасының (бұдан әрi - Мемлекеттiк қадағалау және бақылау органдары) өкiлдерi енгiзiледi. Мемлекеттiк қадағалау және бақылау органдарының комиссияға қатысу қажеттiлiгiн сол органдардың өздерi айқындайды.
     5. Емтихан комиссиясын құруға саны аздық ететiн кәсiпорындардың басшылары мен мамандарының бiлiмiн тексеру базалық кәсiпорындардың комиссияларында немесе Еңбектi қорғау жөнiндегi меминспекция органдарының немесе оның аймақтық басқармаларының арнаулы рұқсаты (лицензиясы) бар мамандандырылған орталықтарда жүргiзiледi. (2 қосымша)
     6. Емтихандарды ұйымдастыру мен өткiзу басқару органдарының, кәсiпорындардың басшылары мен емтихан комиссияларының төрағаларына жүктеледi. Емтихан қабылдау бекiтiлген кесте бойынша жүргiзiледi. Кесте емтихан басталардан бiр ай бұрын комиссияларының барлық мүшелерiне жiберiлуi тиiс.
     Емтихандар қабылдаудың датасы мен орны туралы емтиханнан өтушiге 15 күн бұрын ескертiлуi тиiс.
     7. Құрамы үш адамнан кем комиссияның емтихан қабылдауына жол берiлмейдi.
     8. Емтихан комиссияларының құрамына енгiзiлген кәсiпорындардың басшылары мен мамандары олардың жұмысына басқару органдарының комиссияларында немесе Еңбектi қорғау жөнiндегi меминспекциясының аймақтық органында емтихан тапсырған соң ғана қатыса алады.
     9. Емтихан аралығындағы кезеңде басшылар мен мамандардың еңбек қорғау жөнiндегi бiлiмiнiң деңгейiн арттыру үшiн басқару органдары мен кәсiпорындарда олардың басшылары бекiткен жұмыс жоспарларына сәйкес курстар, семинарлар, лекциялар, консультациялар ұйымдастырылады.
     10. Емтихан комиссиялары басшылар мен мамандардың мына тұрғыдағы бiлiмiн тексередi.
     "Еңбектi қорғау туралы", "Қазақстан Республикасы халқының денсаулығын қорғау туралы", "Халықтың санитарлық эпидемиологиялық қолайлы жағдайы туралы" Қазақстан Республикасының Заңдары және басқаларды;
     еңбек қауiпсiздiгi стандарттарының жүйесiн;
     еңбектi қорғауды басқару жүйесiн;
     авариялардың алдын алу және болдырмау жүйесiн;
     электрмен жарақаттанудың алдын алу жөнiндегi негiзгi талаптарды;
     өрт қауiпсiздiгiн. Өрттердi, жарылыстарды, аварияларды болдырмаудың әдiстерi мен құралдарын. Стихиялық зiл-залалар кезiндегi қызметкерлердiң iс-қимылы, өндiрiстiк санитария мен жеке гигиенаның негiзгi талаптарын;
     еңбектi қорғаудың жай-күйiн мемлекеттiк, ведомстволық қадағалау мен қоғамдық бақылау туралы ережелердi;
     еңбекшiлердiң өндiрiстегi бақытсыз жағдайлары мен денсаулығының өзге де зақымдануларын тексеру және оларға есеп жүргiзу ережесiн;
     өндiрiс процестерiнiң технологиялық режимi мен қауіпсiз жүргiзуiн қамтамасыз ететiн лауазымдық нұсқаулықтарды, паспорттарды, схемалар мен технологиялық регламенттердi;
     жеке қорғаныс құралдарын (ЖҚҚ) тағайындау мен қолдануды, ЖҚҚ берудiң тәртiбi мен нормаларын, оларды пайдалану мерзiмдерiн;
     еңбек шартын, жұмыс уақыты мен демалыс уақытының режимiн, әйелдер мен 18-ден жас адамдардың еңбегiн қорғауды жеңiлдiктер мен өтемақыларды;
     зардап шегушiге алғашқы дәрiгерлiк көмек көрсету әдiстерiн.
     11. Басшылар мен мамандардың еңбектi қорғау жөнiндегi бiлiмiн тексеру еңбектiң қауiпсiз жүргiзiлуiн реттейтiн нормативтiк актiлер бойынша жүргiзiледi, оларды ұстану өздерiнiң қызметтiк мiндеттерiне кiредi.
     12. Емтихан билеттерi өндiрiс ерекшеліктерiн, басшылар мен мамандарға қойылатын бiлiктiлiк талаптарын, жергiлiктi жағдайларды ескерiп әзiрленiп, оларды тұрақты жұмыс iстейтiн емтихан комиссияларының төрағалары бекiтiледi.
     13. Еңбектi қорғау жөнiндегi бiлiмдi тексерудiң мынадай түрлерi белгiленедi: алғашқы, мерзiмдiк, кезектен тыс.
     14. Қызметкер лауазымға тағайындалар кезде жоғарыда тұрған лауазымды адамнан мыналармен танысуы тиiс:
     өзiне сенiп тапсырылған өндiрiстегi (учаскедегi, объектiдегi, кәсiпорындағы, бiрлестiктегi) еңбектiң жай-күйi мен қорғалуымен;
     қауiптi және зиянды өндiрiстiк факторлардың әсерiнен жұмысшылар мен қызметшiлерге қолданылған қорғау құралдары туралы;
     өндiрiстiк жарақаттану мен кәсiби аурулардың талдауымен;
     еңбектiң жағдайы мен қорғалуын жақсарту жөнiндегi қажеттi шаралардың тiзбесiмен, сондай-ақ еңбектi қорғау жөнiндегi басшылық материалдарымен және лауазымдық мiндеттерiмен;
     15. Лауазымы бойынша жұмыс iстеуге кiрiскен күннен бастап бiр айдан кешiктiрiлмей олар тиiстi емтихан комиссиясынан еңбектi қорғау жөнiнде алғашқы бiлiм тексеруiнен өтуге мiндеттi.
     Мерзiмдi түрдегi бiлiм тексеру үш жылда кемiнде бiр рет болады.
     16. N 1 қосымшаның 1-тармағына сәйкес лауазымдардың тiзбесiне енгiзiлген басшылар мен мамандар мынадай жағдайларда еңбектi қорғау бойынша кезектен тыс бiлiм тексеруiнен өтуге мiндеттi.
     еңбектi қорғау бойынша жаңа немесе қайта қаралған нормативтiк құжаттар қолданысқа енгiзiлген кезде;
     жаңа жабдық немесе жаңа технологиялық процестер пайдаланылуға берiлгенде;
     қызметкердi еңбектi қорғау бойынша қосымша бiлiмдердi талап ететiн басқа жұмысқа ауыстырғанда немесе оны басқа лауазымға тағайындағанда;
     өлiммен немесе мүгедектiкпен аяқталған топтық-бақытсыз жағдайларға жол берiлгенде, сондай-ақ авария, жарылыс, өрт немесе улану пайда болғанда;
     Мемлекеттiк қадағалау және бақылау органдарының талабы бойынша;
     жұмыста бiр жылдан астам үзiлiс болғанда.
     Кезектен тыс бiлiм тексеру жекелеген құжаттардың шегiнде өткiзiлуi мүмкiн, олардың тiзбесiн аталмыш тексеруге нұсқау беретiн орын белгiлейдi.
     17. Бiлiмдi тексеру нәтижелерi хаттамамен рәсiмделедi, оған емтихан комиссиясының төрағасы мен мүшелерi қолдарын қояды (N 3 қосымша).
     Бiлiм тексеру хаттамалары еңбектi қорғау қызметiнде немесе кадрлар бөлiмiнде кемiнде 6 жыл сақталады.
     Жоғары қауiптi өндiрiстiк басқару органдары мен кәсiпорындарда еңбек ережелерi бойынша емтихан тапсырған адамдарға куәлiк берiледi, оларға емтихан комиссиясының төрағасы мен мүшесi - Мемлекеттiк қадағалау және бақылау органының инспекторы қол қояды (N 4 қосымша).
     Еңбектi қорғау жөнiнде емтихан тапсырғаны туралы куәлiктiң болуы басшы мен маманды осы Ереженiң 10-тармағында көрсетiлген мәселелер бойынша бiлiмiн iшiнара тексеруден босатпайды.
     18. Еңбектi қорғау бойынша емтиханда қанағаттанғысыз бiлiмiн көрсеткен адам кәсiпорындағы басшы және маман лауазымында бiр айдан кешiктiрмей қайта емтихан тапсырған жағдайда қалдырмауы мүмкiн.
     Еңбектi қорғау бойынша екiншi емтихан тапсыра алмаған адамға қатысты материалдар оның жұмыс iстеп жүрген лауазымына сәйкестiлiгiн шешу үшiн кәсiпорынның аттестациялық комиссиясына берiледi.
     Емтихан комиссиясының шешiмiне байланысты дауларды Еңбектi қорғау жөнiндегi меминспекция қарайды.
     19. Еңбектi қорғау жөнiнде бiлiм тексерулерiн ұйымдастыру мен өткiзуге бақылау жасау басқару органдарының басшылары мен еңбектi қорғау қызметтерiне жүктеледi. Өздерi бақылау жасайтын объектiлер мен жұмыстарда Еңбектi қорғау жөнiндегi меминспекция мен мемлекеттiк қадағалау және бақылау органдары бақылау құқығына ие.
     20. Еңбектi қорғау жөнiнде бiлiмiн тексеруден жалтаратын басшылар мен мамандар жұмыстарынан босатылады, оларға осы Ереженiң 18-бабында көзделген шаралар қолданылады.

N 1-қосымша

Еңбектi қорғау бойынша бiлiм тексеруiнен өтуге мiндеттi басшылар мен мамандардың
ТIЗБЕСI

-----------------------------------------------------------------
N | Емтихан комиссиясының атауы | Еңбектi қорғау бойынша бiлiм
  |      және оның құрамы       | тексеруiнен өтуге мiндеттi
  |                             | басшы және инженерлiк-
  |                             | техникалық қызметкерлердiң
  |                             | тiзбесi
-----------------------------------------------------------------
1 |            2                |               3
-----------------------------------------------------------------
1. Министрлiктердiң ведомство.   а) басшының орынбасары және
   лары мен басқа да басқару        өндiрiс мәселелерiмен
   органдарының республикалық       шұғылданатын бөлiмшелердiң
   емтихан комиссиялары             жетекшiлерi, холдинг компа.
   Төраға-басқару органының         ниялардың, корпорациялардың,
   бiрiншi басшысы                  ассоциациялар мен басқа да
   Мүшелерi: 1.Басшының бiрiншi     басқару органдарының еңбектi
               орынбасары           қорғау қызметiнiң
                                    қызметкерлерi

             2.Еңбектi қорғау
              жөнiндегi мемле.
              кеттiк инспекция.
              ның өкiлi

             3.Мемкенқадағалау.  ә) басқару органдары бар ғылыми
               комның өкiлi         өндiрiстiк және өндiрiстiк

             4.Iшкiiсминi Мем       бiрлестiктердiң, трестердiң,
               лекеттiк өрт қада    оларға теңестiрiлген
               ғалаудың өкiлi       ұйымдардың басшылары

             5.Республикалық
               санэпидстанцияның
               өкiлi.              Аталған комиссиялардан бiлiм
             6.Республикалық мем.  тексеруiнен өткен басшылардың
               энергоқадағалаудың  тiзбесiн Еңбектi қорғау
               өкiлi               жөнiндегi мемлекеттiк инспек.
                                   цияның келiсуi бойынша бас.
                                   қару органдарының бiрiншi
                                   басшылары бекiтедi.

2. Аймақтық емтихан комиссиясы   а) Ғылыми-өндiрiстiк,бiрлестiк.
   Төраға:еңбектi қорғау жөнiн.     терiнiң басшыларының орын.
   дегi аймақтық басқарманың        басарлары мен еңбектi қорғау
   бастығы                          қызметiнiң жетекшiлерi
   Төрағаның орынбасарлары:      ә) Кәсiпорындардың басшылары,
      аймақтық еңбектi қорғау       еңбектi қорғау қызметiнiң
      жөнiндегi бас мемлекеттiк     басшылары, сондай-ақ осы кә.
      инспекторы, Мемкенқадаға.     сiпорындардың тұрақты түрде
      лаукомы округының өкiлi       жұмыс iстейтiн емтихан
                                    комиссияларының мүшелерi

   Мүшелерi:1.Мемэнергоқадаға.
              лаудың өкiлi

            2.Мемлекеттiк өрт
              қадағалаудың өкiлi

            3.Облыстық санэпид.
              станцияның өкiлi

            4. Кәсiподақ органының
               өкiлi

            5.Аймақтың кәсiпорын.
              дарының өкiлдерi

3. Аудандық емтихан комиссиялары.   Жергiлiктi жерлердегi кәсiп.
   Комиссияның құрамы Еңбектi       орындар мен ұйымдардың бас.
   қорғау жөнiндегi аймақтық        шылары (жұмыс берушiлер),бас
   меминспекцияның шешiмiмен        мамандары. Еңбектi қорғау
   бекiтiледi.                      қызметтерiнiң жетекшiлерi

4. Кәсiпорындардың (өндiрiстiк      мен мамандары. Кәсiпорын
   бiрлестiктердiң) емтихан коми.   басшыларының орынбасарлары,
   ссиялары. Осы Ереженiң 4-тар.    инженерлiк техникалық қыз.
   мағына сәйкес.                   меткерлер мен мамандар және
                                    еңбек ұжымдарының (кәсiподақ)
                                    еңбектi қорғау жөнiндегi
                                    уәкiлдiк берiлген адамдары.

--------------------------------
   <*> Бұл жерде облыстардың құрамына кiретiн дербес аудандар айтылып отыр, комиссиялар салалық принцип бойынша құрылады.

N 2 қосымша

Қазақстан Республикасының Еңбек министрлiгi
Еңбектi қорғау жөнiндегi департамент

-----------------------------------------------------------------
   (еңбектi қорғау жөнiндегi аймақтық басқарманың атауы)

ЛИЦЕНЗИЯ  N_____

-----------------------------------------------------------------
  (кәсiпорынның, мамандандырылған орталықтың толық атауы,
--------------------------------------------------------- берiлдi
         заңдық мекен-жайы)

Қазақстан Республикасы Еңбек министрлiгiнiң 199__ж."___"_________
N__қаулысымен бекiтiлген. ".....үлгi ережеге" сәйкес басшылар мен
мамандарға өндiрiстiң мына салалары мен кәсiпорындарында:--------
-----------------------------------------------------------------
  (экономика саласының, кәсiпорындардың атауы)
-----------------------------------------------------------------
(еңбектi қорғау жөнiнде оқу мен бiлiмiн тексеруге құқық берiлдi)

Оқитын және емтихан қабылдайтын жер------------------------------
-----------------------------------------------------------------
Лицензияның берiлген датасы 199___жылдың "---"-------------------

Лицензияның қолданылу мерзiмi 199__жылдың "____"___________дейiн.
--------------------------------облысының аумағында қолданылады

Лицензияны беру негiзi 199____жылдың "____"______________________
N_________бұйрық

     Еңбектi қорғау жөнiндегi
     аймақтық басқарманың басшысы

     (мөрi)                        ----------------------------
                                        (Ф.А.Ә., қолы)

     Лицензияның сырт жағы
     _____________________

    1. Лицензиялау субъектiсi
    Лицензиялау жүргiзуге арналған өтiнiш пен қажеттi
құжаттарды дер уақытында беруге;
    қолданылып жүрген заңдарға сәйкес оқытушылар мен емтихан
комиссияларының мүшелерiне ақы төлеуге;
    оқу жүргiзу және емтихан қабылдау үшiн үй-жайды құрылыс
нормалары мен ережелерiне сәйкес жабдықтауға;
    лицензиялық алымға еңбектi қорғау жөнiндегi аймақтық басқарманың N _____ коды ________________________________________
                             (алушының банкiсiнiң атауы)

ағымдағы есепшотына _______________ теңге сомасын аударуға мiндеттi.

    2. Лицензиялау субъектiсi:
       мерзiмiнен бұрын лицензияланудан өтуге;
       оқыту және комиссияның жұмысына қатысу үшiн басқа жақтағы
       кәсiпорындар мен оқу орындарының мамандары мен
       оқытушыларын шақыруға;
       оқу жүргiзу мен емтихан қабылдау үшiн осы жұмыс
       түрлерiнiң шығындарына сәйкес мөлшерде бiр жолғы алым
       (қызмет көрсеткен кәсiпорындардан) алуға құқы бар. Қосымша
       шығындар сметамен айқындалады.

N 3 қосымша

-----------------------------------------------------------------
              (бiрлестiк, кәсiпорын)
-----------------------------------------------------------------

        Еңбектi қорғау бойынша бiлiм тексеру жөнiндегi
               емтихан комиссиясы мәжiлiсiнiң
                        ХАТТАМАСЫ

     "----"--------------------199---жыл
     Комиссия мына құрамда:
     Төраға,____________________________________________________
                           лауазымы, Ф.А.Ә.

     және комиссияның мүшелерi________________________________
                                    лауазымы, Ф.А.Ә.
                              _________________________________
                              _________________________________

     19_____жылғы "____"___________N__________бұйрықтың негiзiнде емтихан қабылдады ______________________________________________
                            бiлiмдi тексеру түрi

     сөйтiп тұжырым жасады:
-----------------------------------------------------------------
Фамилиясы, аты,   | Лауазымы | Цех,     | Бiлiмiнiң тек | Ескерту
әкесiнiң есiмi    |          | учаске,  | серiлгенi тура|
                 |          | объект   | лы белгi (тап |
                 |          |          | сырды, тапсыра|
                 |          |          |   алмады)     |
-----------------------------------------------------------------
                 |          |          |               |
                 |          |          |               |
                 |          |          |               |
                 |          |          |               |
-----------------------------------------------------------------

     Комиссияның төрағасы               ---------------------
                                           (Ф.А.Ә.)
    Комиссияның мүшелерi               ---------------------
                                           (Ф.А.Ә.)
                                       ---------------------
                                           (Ф.А.Ә.)

N 4 қосымша

           "Сол жағы"
     --------
    ___________________________________________________________
   |___________________________________________________________|
   |       (экономика саласының, кәсiпорынның атауы)           |
   |                N_________КУӘЛIК                           |
   |                                                           |
   |  _____________________________________________берiледi    |
   |         (фамилиясы, аты, әкесiнiң есiмi)                  |
   |   ___________                                             |
   |  |           | ол айналысып жүрген лауазымы бойынша       |
   |  |           | табиғатты қорғау мәселелерi жөнiнде        |
   |  |           | бiлiмiн тексеруге арналған емтихан         |
   |  |           | тапсырды                                   |
   |   ----------- мөр                                         |
    -----------------------------------------------------------

     "оң жағы"

     ----------------------------------------------------------
   |                             Емтихан туралы мәлiметтер     |
   |                                                           |
   |  Лауазымы________________________________________________ |
   |  Жұмыс орыны_____________________________________________ |
   |  Бiлiмiн тексеру түрi___________________________________  |
   |                        (алғашқы, мерзiмдiк, кезектен тыс) |
   |  Негiзi: 199_____жылдың "____"___________________________ |
   |        N___________хаттама                                |
   |  Комиссия төрағасы:____________________________           |
   |                             (қолы)                        |
   |  Комиссия мүшелерi:____________________________           |
   |                              (қолы)                       |
   |    --------------                                         |
   |    | Мөрдiң орны |                                        |
   |___________________________________________________________|

     Ескерту: қайта тапсырылған емтихандар туралы мәлiметтер
              куәлiкке кiретiн "оң жағы" деген абзацта көрсетiлген
              текстке жазылады.

Типовое положение о порядке проверки знаний по охране труда у руководителей и специалистов

Утверждено постановлением коллегии Министерства труда Республики Казахстан от 3 апреля 1995 г. N 4-2. Зарегистрированo в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18.04.1995 г. N 60. Утратило силу - приказом Министра труда и социальной защиты населения РК от 27 декабря 2004 года N 312-п (V043394). Отменено - постановлением Правительства РК от 9 февраля 2005 года N 124 (P050124)

      В соответствии со ст. 22 Закона Республики Казахстан Z933000_ "Об охране труда" коллегия Министерства труда постановляет:

      1. Утвердить Типовое положение о порядке проверки знаний по охране труда у руководителей и специалистов (прилагается).
      2. Департаменту охраны труда довести Типовое положение до региональных управлений охраны труда, министерств и ведомств, органов государственного надзора и контроля для руководства.

      Министр

                          Типовое положение
                 о порядке проверки знаний по охране
                 труда у руководителей и специалистов

      1. Настоящее Типовое положение устанавливает обязательный порядок проверки знаний по охране труда у руководителей, инженерно-технических работников и специалистов, связанный с организацией и проведением работ непосредственно на производстве, а также у лиц, осуществляющих контроль и технический надзор за безопасным ведением работ (в дальнейшем - руководители и специалисты) в учреждениях, учебных заведениях, научно-исследовательских институтах, хозяйствах и на предприятиях (в дальнейшем - предприятия), а также в производственных объединениях, ассоциациях, корпорациях, концернах, холдингах, ведомствах, министерствах (в дальнейшем - органы управления) независимо от форм собственности и хозяйствования в объеме квалификационных требований, определяемых должностными обязанностями и характером выполняемой работы.
      2. На основании настоящего Типового положения органы управления разрабатывают и утверждают свои отраслевые Положения с перечнем должностей работников, чьи знания по охране труда подлежат проверке и согласовывают их с Государственной инспекцией охраны труда Департамента охраны труда Министерства труда Республики Казахстан (в дальнейшем - Госинспекция охраны труда).
      Предприятия, не входящие в указанные выше органы управления, разрабатывают свои положения и согласовывают их с региональными органами Госинспекции охраны труда.
      3. Проверку у руководителей и специалистов знаний по вопросам охраны труда проводят постоянно действующие экзаменационные комиссии органов управления, предприятий и региональных управлений охраны труда согласно Перечню должностей руководителей и специалистов, которые обязаны проходить проверку знаний по охране труда (приложение N 1). Составы комиссий утверждаются руководителями вышеназванных организаций.
      4. Экзаменационные комиссии органов управления и предприятий возглавляют их руководители.
      На предприятиях с большим числом работников, чьи знания подлежат проверке, может быть несколько экзаменационных комиссий. В таких случаях их председателями назначаются главные технические руководители по охране труда и заместители руководителей этих предприятий.
      Комиссии формируются из специалистов соответственно профилю и специальности экзаменуемых. В их состав включаются работники служб охраны труда предприятий, главные и ведущие специалисты (механики, энергетики, технологи), представители профсоюзных организаций, командиры военизированных горноспасательных частей (ВГСЧ) и горноспасательных служб (ГСС), руководители учебно-курсовых комбинатов и представители Госинспекции труда, Комитета по надзору за безопасным ведением работ в промышленности и горному надзору при Кабинете Министров Республики Казахстан (Гортехнадзор), Республиканской санитарно-эпидемиологической станции, Главного управления Госэнергонадзора Республики Казахстан, Главного управления пожарной охраны МВД Республики Казахстан (в дальнейшем - органы Государственного надзора и контроля). Необходимость участия Государственных органов надзора и контроля в комиссии определяют сами органы.
      5. Проверку знаний у руководителей и специалистов предприятий, численность которых не позволяет создать экзаменационную комиссию, проводят в комиссиях базовых предприятий или специализированных центров, имеющих специальное разрешение (лицензию) Департамента охраны труда или его региональных управлений (приложение N 2).
      6. Организация и проведение экзаменов возлагаются на руководителей органов управления, предприятий и председателей экзаменационных комиссий. Прием экзаменов проводится по утвержденному графику. График должен быть направлен всем членам экзаменационных комиссий за месяц до начала экзаменов.
      О дате и месте проведения экзаменов экзаменуемый должен быть предупрежден не позднее чем за 15 дней.
      7. Не допускается проведение экзаменов комиссией в составе менее трех человек.
      8. Руководители и специалисты предприятий, включенные в состав экзаменационных комиссий, могут принимать участие в их работе только после сдачи экзаменов в комиссиях органов управления или региональном органе Госинспекции охраны труда.
      9. Для повышения уровня знаний по охране труда руководителей и специалистов в межэкзаменационный период в органах управления и на предприятиях организуются курсы, семинары, лекции, консультации в соответствии с планами работ, утвержденными их руководителями.
      10. Экзаменационные комиссии проверяют у руководителей и специалистов знание:
      законов Республики Казахстан "Об охране труда", "Об охране здоровья народа Республики Казахстан", "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", Кодекса законов о труде и других;
      системы стандартов безопасности труда;
      системы управления охраной труда;
      систем предупреждения и локализации аварий;
      основных требований по предупреждению электротравматизма; пожарной безопасности. Способов и средств предотвращения пожаров, взрывов, аварий. Действия персонала при возникновении стихийных бедствий;
      основных требований производственной санитарии и личной гигиены;
      положений о государственном, ведомственном надзоре и общественном контроле за состоянием охраны труда;
      Положения о расследовании и учете несчастных случаев и иных повреждений здоровья трудящихся на производстве;
      должностных инструкций, паспортов, схем и технологических регламентов, обеспечивающих соблюдение технологического режима и безопасного ведения процессов производства;
      назначения и применения средств индивидуальной защиты (СИЗ), порядка и норм выдачи СИЗ, сроков их носки;
      трудового договора, режима рабочего времени и времени отдыха, охраны труда женщин и лиц моложе 18 лет. Льгот и компенсаций;
      способов оказания первой медицинской помощи пострадавшим.
      11. Проверка знаний по охране труда у руководителей и специалистов проводится по нормативным актам, регламентирующим безопасное ведение работ, соблюдение которых входит в их служебные обязанности.
      12. Экзаменационные билеты разрабатываются с учетом особенностей производства, квалификационных требований к руководителям и специалистам, местных условий и утверждаются председателями постоянно действующих экзаменационных комиссий.
      13. Устанавливаются следующие виды проверки знаний по охране труда: первичная, периодическая, внеочередная.
      14. Работники при назначении на должность должны быть ознакомлены вышестоящим должностным лицом:
      с состоянием условий и охраны труда на вверенном ему производстве (участке, объекте, предприятии, объединении);
      о применяемых средствах защиты рабочих и служащих от воздействия опасных и вредных производственных факторов;
      с анализом производственного травматизма и профзаболеваемости;
      с перечнем необходимых мероприятий по улучшению условий и охраны труда, а также с руководящими материалами и должностными обязанностями по охране труда.
      15. Не позднее одного месяца со дня вступления в должность они обязаны пройти первичную проверку знаний по охране труда в соответствующей экзаменационной комиссии.
      Периодические проверки знаний осуществляются не реже одного раза в три года.
      16. Руководители и специалисты, включенные в перечень должностей, согласно п. 4 приложения N 1, обязаны проходить внеочередную проверку знаний по охране труда в следующих случаях:
      при вводе в действие новых или переработанных нормативных документов по охране труда;
      при вводе в эксплуатацию нового оборудования или внедрении новых технологических процессов;
      при переводе работника на другое место работы или назначении его на другую должность, требующих дополнительных знаний по охране труда;
      при допущении несчастных случаев - групповых, со смертельным или инвалидным исходом, а также при возникновении аварии, взрыва, пожара или отравления;
      по требованию органов Государственного надзора и контроля;
      при перерыве в работе более одного года.
      Внеочередная проверка знаний может проводиться в пределах требований отдельных документов, перечень которых определяется инстанцией, дающей распоряжение на данную проверку.
      17. Результаты проверки знаний оформляются протоколом, который подписывается председателем и членами экзаменационной комиссии (приложение N 3).
      Протоколы проверки знаний хранятся не менее 6 лет в службе охраны труда или в отделе кадров.
      В органах управления и на предприятиях с повышенной опасностью производства лицам, сдавшим экзамены по правилам охраны труда, выдаются удостоверения, которые подписываются председателем (заместителем председателя) и членом экзаменационной комиссии - инспектором Государственного органа надзора и контроля (приложение N 4).
      Наличие удостоверения о сдачи экзаменов по охране труда не освобождает руководителя и специалиста от выборочной проверки его знаний по вопросам, указанным в п. 10 настоящего Положения.
      18. Лицо, показавшее неудовлетворительные знания на экзамене по охране труда, может быть оставлено в занимаемой должности руководителя и специалиста предприятия при условии сдачи экзамена повторно в срок не позднее одного месяца.
      В отношении лиц, не сдавших повторно экзамен по охране труда, материалы передаются в аттестационную комиссию предприятия для решения вопроса о соответствии их занимаемой должности.
      Споры, связанные с решением экзаменационных комиссий, рассматриваются органами Госинспекции охраны труда, решение которых является окончательным.
      19. Контроль за организацией и проведением проверок знаний по охране труда возлагается на руководителей и службы охраны труда органов управления. Право контроля имеет Госинспекция охраны труда и органы Государственного надзора и контроля на объектах и работах, подконтрольных этим органам.
      20. Руководители и специалисты, уклоняющиеся от проверок знаний по охране труда, отстраняются от работы, и к ним применяют меры, предусмотренные ст. 18 настоящего Положения.


                                             Приложение N 1

                             Перечень
          должностей руководителей и специалистов, которые
          обязаны проходить проверку знаний по охране труда
-------------------------------------------------------------------- N !Наименование экзаменационных !Перечень руководящих и инженерно-
п/п!комиссий и их составы        !технических работников, обязанных
   !                             проходить проверку знаний по охране
   !                             !труда
-------------------------------------------------------------------- 1 !             2               !                 3
--------------------------------------------------------------------1. Республиканские экзаменационные а) Заместители руководителя и
   комиссии министерств, ведомств     руководители подразделений,
   и других органов управления.       занимающиеся вопросами
   Председатель - первый              производства, работники служб
   руководитель органа управления     охраны труда холдинговых
   Члены: 1. Первый заместитель       компаний,корпораций,ассоциаций
             руководителя             и других органов управления.
          2. Представитель
             Госинспекции охраны
             труда
          3. Представитель          б) Руководители научно-
             Гортехнадзора             производственных объединений,
          4. Представитель             трестов, приравненных к ним
             Государственного          организаций, имеющие органы
             пожарного надзора         управления.
             МВД
          5. Представитель
             Республиканской
             санэпидемстанции          Перечень руководителей,
          6. Представитель             проходящих проверку знаний в
             Республиканского          данных комиссиях,утверждается
             Госэнергонадзора         первыми руководителями органов
                                       управления по согласованию с
                                       Госинспекцией охраны труда.
2. Региональная экзаменационная     а) Заместители руководителя и
   комиссия                            руководители служб охраны труда
   Председатель: начальник             научно-производственных,
                 регионального         производственных объединений.
                 управления охраны
                 труда
                                    б) Руководители предприятий,
   Заместители председателя:           руководители служб охраны
                главный госинспектор   труда,а также члены постоянно
                охраны труда региона,  действующих экзаменационных
                представитель округа   комиссий этих предприятий.
                Гортехнадзора.
   Члены: 1. Представитель
             Госэнергонадзора
          2. Представитель
             Государственного
             пожарного надзора
          3. Представитель
             областной
             санэпидемстанции
          4. Представитель органа
             профсоюза
          5. Представители от
             предприятий региона
3. Районные экзаменационные          Руководители (работодатели),
   комиссии. <*> Состав комиссии     заместители руководителя,
   утверждается решением             главные специалисты предприятий
   региональной Госинспекции         и организаций на местах.
   охраны труда                      Руководители и специалисты
                                     служб охраны труда.
4. Экзаменационные комиссии          Заместители руководителей
   предприятий (производственных     предприятий, инженерно-
   объединений). Согласно п. 4       технические работники,
   настоящего Положения              специалисты предприятий и
                                     уполномоченные по охране труда
                                     трудовых коллективов (профсоюзных
                                     организаций).
     Сноска. В данном случае имеются в виду самостоятельные районы,
входящие в состав областей, комиссии формируются по отраслевому
принципу.

                                              Приложение N 2

              Министерство труда Республики Казахстан
                     Департамент охраны труда
_____________________________________________________________________
        (наименование регионального управления охраны труда)

                    Лицензия N _____________
 
       Выдана__________________________________________________________
            (полное наименование предприятия, специализированного
_____________________________________________________________________
                     центра, юридический адрес)
     Представлено право обучения и проверки знаний по охране труда у
руководителей и специалистов, согласно "Типовому положению...",
утвержденному постановлением коллегии Министерства труда Республики
Казахстан от "3" апреля 1995 г. N 4-2, в следующих отраслях
производства и предприятиях:__________________________________________
                         (наименование отрасли экономики, предприятий)
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
     Место обучения и приемки экзаменов______________________________
_____________________________________________________________________
 
       Дата выдачи лицензии "______"___________199___ года.
     Срок действия лицензии до "_____"___________199___ года.
     Действует на территории __________________ области.
     Основание выдачи лицензии: приказ N ________ от
     "____"________199__ г.
     Руководитель Регионального
     управления охраны труда

     (печать)                     _______________________
                                   (Ф. И. О., подпись)
 

       Оборотная сторона лицензии

     1. Субъект лицензирования обязан:
     своевременно подавать заявку и необходимые документы на проведение лицензирования;
     производить оплату труда преподавателей и членов экзаменационных комиссий согласно действующему законодательству;
     оборудовать помещения для проведения обучения и приемки экзаменов согласно требованиям Строительных норм и правил;
     внести лицензионный сбор в сумме _________ тенге на расчетный счет регионального управления охраны труда N _____________________ код
_____________________________________________________________________
                ( наименование банка получателя )
     2. Субъект лицензирования имеет право:
     проходить досрочное лицензирование;
     приглашать для обучения и участия в работе комиссий специалистов и преподавателей сторонних предприятий и учебных заведений;
     за проведение обучения и приемку экзаменов взимать единовременный сбор (с обслуживаемых предприятий) в размере, соответствующем затратам на эти виды работ. Накладные расходы определяются сметой.

                                      Приложение N 3

_____________________________________________________________________
                    ( объединение, предприятие )
_____________________________________________________________________

                              Протокол
                 заседания экзаменационной комиссии
                 по проверке знаний по охране труда

     "_____"__________199____ г.
 
       Комиссия в составе:
     председателя,___________________________________________________
                       должность, Ф. И. О.
     и членов комиссии_______________________________________________
                       должность, Ф. И. О.
                      _______________________________________________
                      _______________________________________________

     На основании приказа N __________ от "___"____________199____ г.
     приняла экзамен ________________________________________________
                             вид проверки знаний
     и установила:
----------------------------------------------------------------------
Фамилия, имя,! Должность! Цех, участок! Отметка о проверке! Примечание
отчество    !          ! объект      !знаний (сдал, не   !
             !          !             !сдал)              !
----------------------------------------------------------------------
             !          !             !                   !
             !          !             !                   !
             !          !             !                   !
             !          !             !                   !
             !          !             !                   !
----------------------------------------------------------------------

     Председатель комиссии              _________________________
                                           ( Ф. И. О.)

     Члены комиссии                     _________________________
                                           ( Ф. И. О.)
                                       _________________________
                                           ( Ф. И. О.)

                                           Приложение N 4

    "левая сторона"
----------------------------------------------------------------------
______________________________________________________________________
           (наименование отрасли экономики, предприятия)

                 Удостоверение  N ________

     Выдано __________________________________________________________
                 (фамилия, имя, отчество)
  --------------
  !            !  в том, что им (ей) сдан экзамен на знание вопросов
  !   Фото     !  охраны труда по занимаемой должности.
  !            !
  !            !
  --------------
                 печать
----------------------------------------------------------------------
     "правая сторона"
----------------------------------------------------------------------
                       Сведения об экзаменах:
     Должность _______________________________________________________
     Место работы ____________________________________________________
     Вид проверки знаний _____________________________________________
                           (первичная, периодическая, внеочередная)
     Основание: протокол N ______________
     от "_____"_______________199_____ г.

     Председатель комиссии: ___________________________
                               (подпись)

     Член комиссии: ___________________________________
                               (подпись)

     ------------------
     !  Место печати  !
     ------------------
----------------------------------------------------------------------

      Примечание: сведения о повторных экзаменах фиксируются на дополнительных листках, входящих в удостоверение, с текстом, указанном в абзаце "правая сторона".