Шағын өлшемді кемелерді, олардың тұрағы үшін базаларды (құрылыстарды) тіркеу, есепке алу және техникалық қадағалау және кеме жүргізушілерді шағын өлшемді кемелерді жүргізу құқығына аттестаттау ЕРЕЖЕЛЕРІ

Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникациялар министрінің бұйрығымен БЕКІТІЛГЕН 1998 жылғы 10 тамыз N 172. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 1998 жылғы 1 қыркүйек N 593 тіркелді. Күші жойылды - ҚР Көлік және коммуникациялар министрінің 2003 жылғы 14 наурыздағы N 99-І бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік шағын өлшемді кемелер жөніндегі инспекциясының міндеттері мен өкілеттіктерін Қазақстан Республикасының Көлік инспекциясына тапсыруын қарастыратын "Қазақстан Республикасының Шағын өлшемді кемелері жөніндегі мемлекеттік инспекцияның мәселелері" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1998 жылғы 10.02. N 88 Қаулысының негізінде БҰЙЫРАМЫН:
1. Қазақстан Республикасы су қоймаларында, ішкі теңіз және аумақтық суларда шағын өлшемді кемелердің жүзу қауіпсіздігін белгілейтін мына ережелер мен нұсқаулықтар бекітілсін:
- шағын өлшемді кемелерді, олардың тұрағы үшін базаларды (құрылыстарды) тіркеу, есепке алу мен техникалық қадағалау және кеме жүргізушілерді шағын өлшемді кемелерді жүргізу құқығына аттестаттау Ережелері;
- шағын өлшемді кемелерді, олардың тұрағы үшін базаларды (құрылыстарды) пайдалану Ережелері;
- шағын өлшемді кемелерді тіркеу тәртібі туралы нұсқаулық;
- техникалық қадағалау бойынша нұсқаулық;
- Қазақстан Республикасы Көлік инспекциясының қадағалауындағы шағын өлшемді кемелердің, олардың база-тұрақтарының, өткелдердің күйін бағалау бойынша нұсқаулық;
- Қазақстан Республикасы Көлік инспекциясының қадағалауындағы шағын өлшемді кемелермен апаттық оқиғаларды есепке алу бойынша нұсқаулық;
- кеме жүргізушілерді шағын өлшемді кемелерді жүргізу құқығына аттестаттау бойынша нұсқаулық;
- Қазақстан Республикасы Көлік инспекциясының кемелерін пайдалану бойынша нұсқаулық;
- шағын өлшемді кемелерді жүргізушілерді әзірлеу бойынша курстарды тіркеу және кемелер жүргізушілерді оқытуда бақылау-әдістемелік қадағалауды жүргізу бойынша нұсқаулық.
Көлік инспекциясы (С.Ш. Есенов) және заңгерлік жұмыс бөлімі (О.Е. Ахметжанов) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеу үшін нормативтік құқықтық актілерді белгіленген тәртіпте ұсынсын.

Министрдің м.а.

Жалпы ережелер

1. Осы ережелер Қазақстан Республикасының бүкіл аумағы үшін Қазақстан Республикасы Көлік инспекциясының қадағалауындағы кемелерді, олардың тұрағы үшін базаларды (құрылыстарды) тіркеу, есепке алу, борт нөмірлерін беру, техникалық қадағалау тәртібін, сондай-ақ кеме жүргізушілерді шағын өлшемді кемелерді жүргізу құқығына аттестаттау тәртібін белгілейді.
Қазақстан Республикасы Көлік инспекциясының қадағалауындағы кемелерді, олардың тұрағы үшін базаларды (құрылыстарды) тіркеуге, есепке алуға, борт нөмірлерін беруге, техникалық қадағалауға, осындай кемелерді жүргізушілерді аттестаттауға қатысты нұсқаулықтар және өзге нормативтік актілер осы Ережелердің талаптарында негізделуі тиіс.
2. Қазақстан Республикасы Көлік инспекциясының тіркеуіне, есепке алуына және техникалық қадағалауына мына кемелер жатады:
- меншік түріне қатыссыз заңды тұлғаларға тиесілі 75 а.к. қуатты басты қозғалтқыштары бар өзі жүзетін кемелер және жалпы сыйымдылығы 80 регистрлік тоннадан кем өз бетімен жүзбейтін кемелер (мемлекеттік әскери кемелерден, ІІМ органдары кемелерінен, сондай-ақ спорт кемелерінен басқа);
- азаматтарға тиесілі моторлы кемелер (қозғалтқыш қуатына қатыссыз), желкенді кемелер және өз бетімен жүзбейтін кемелер, ескіш қайықтар, байдаркалар мен жүк көтергіштігі 100 және одан көп килограмм үрмелі кемелер.
Шекаралық аумақта, сондай-ақ Мемлекеттік шекараға іргелес қалалық, поселкелік, ауыл әкімшіліктерінің аумағында және шекаралық аумақ белгіленбеген шекаралық әскермен күзетілетін жағалауда шағын өлшемді кемелердің жүзуіне мына кезде рұқсат етіледі:
- осы кемелерді шекаралық әскер бөлімшелерінде белгіленген тәртіпте тіркеген кезде, бұл туралы кеме билетінде арнайы мөртабан қойылады;
- шекаралық әскермен келісілген шағын өлшемді кемелердің тұрағы үшін белгіленген базаларда (құрылыстарда) кемелерді тіркеу кезінде.
3. Кемелерді тіркеу және техникалық куәландыру, кеме жүргізушілерді аттестаттау және білімін тексеру үшін және Қазақстан Республикасының Көлік инспекциясымен орындалатын басқа жұмыстар үшін төлем Қазақстан Республикасының Мемлекеттік баға және монополияға қарсы саясат комиссиясымен бекітілген анықтамалыққа сәйкес жүзеге асырылады.
4. Осы Ережені бұзған тұлғалар қолданылатын заңдарға сәйкес жауап береді.

Кемелерді тіркеу

5. Заңды тұлғалар меншік түріне қатыссыз облыстардың Көлік инспекцияларында оларға тиесілі кемелерді, техникалық күйіне қатыссыз, сатып алу (алу), құру немесе оларды қайта тіркеуге әкеп соқтыратын жағдайлардың пайда болу сәтінен бастап, техникалық күйіне, жыл мезгіліне және кеменің тұрақтану орнына қатыссыз, 10 тәулік ішінде тіркеуге (қайта тіркеуге) міндетті.
6. Кемелер заңды тұлғаларға олардың тұрақты орны бойынша тіркеледі. Азаматтардың жеке меншігіндегі кемелер иесінің атына оның тұрақты тіркелім орны бойынша тіркеледі.
7. Кемелерді тіркеу немесе есепке қою кезінде оның иесі немесе осыған сенімхаты бар тұлға төлқұжат немесе жеке басын куәландыратын құжат көрсетуге міндетті.
8. Кемелерді тіркеу мыналарды көрсетуі бойынша жүргізіледі:
- кеменің негізгі техникалық мәліметтері, оның тұрағының орны, атауы және заңды мекен-жайы, тегі, аты, әкесінің аты, туған жылы, тұрғылықты жері, жеке иесінің жұмыс орны көрсетілетін иесінің жазбаша өтінішін;
- кемелерді немесе, егер кеме өз күшімен құрылған болса, материалдарды алуының немесе сатып алуының заңдылығын растайтын құжаттар (есептер, дүкендердің тауарлық чектері, материалдарға анықтамалар, алу-сату шарттары, сыйға беру актілері, мұраға алуы туралы куәліктер, сот шешімдер және т.т.);
- бастапқы техникалық куәландыру және кемені тіркеу үшін төлемі туралы, сондай-ақ кеме иелерінен тұрғылықты жері (тіркелімі) бойынша белгіленген мемлекеттік алымды төлеуі туралы түбіртекті;
- зауытта құрылған кеменің техникалық төлқұжаты және оларды сатуы жөнінде сататын ұйымның белгісімен қозғалтқыштың техникалық төлқұжатын, ал жеке құрылған немесе қайта жабдықталған кемелер үшін - бөлшектерді (материалдарды) сатып алғанын растайтын құжаттар және Қазақстан Республикасы Көлік инспекциясының техникалық талаптарына сәйкес кемені құруға техникалық құжаттаманы.
9. Өзі жүзетін кемені тіркегенде оған борттық нөмір беріледі және кеме иесіне кеме билеті тапсырылады. Берілген борттық нөмір орыс әліпбиінің үш әрпінен (литерінен) төрт саннан құрылады. Бірінші әріп - "К" Қазақстан Республикасына қатыстылығын білдіреді, екіншісі және үшіншісі Қазақстан Республикасының Көлік инспекциясымен белгіленген тәртіпте орнатылады және тіркеу облысын, қаласын білдіреді. Сандар кеме кітабындағы тіркеудің реттік нөміріне сәйкес болады. Әрбір серия 0001-ден 9999-ға дейінгі төртбелгілі сандардан құрылады және флоттың 9999 бірлігін қамтиды.
Жалға берілетін, ескіш және желкенді қайықтарға бояудың түстері, бір әріптен литера және реттік нөмір белгіленеді.
10. Борттық нөмір кеменің екі бортында да форштевеннен корпус ұзындығының 1/4 қашықтықта қарама-қарсы түсті бояумен бір жолға
түсіріледі. Әріптер мен сандардың биіктігі кемінде 100-150 мм, әріптер мен сандар сызығының ені кемінде 15-20 мм болуы тиіс.
11. Кемелерді тіркеу 18 жасқа толған тұлғалардың атына, мұра бойынша ауысқан кемелерден басқа, жүргізіледі. Кемені 18 жасқа толмаған мұрагерге тіркегенде тіркеу карточкасында ата-анасының немесе қорғанышының тегі, аты, әкесінің аты көрсетіледі және ата-анасының немесе қорғаншы органдарының келісімінсіз есептен алуға тыйым салынатыны туралы жазу жасалады.

Кемелерді қайта тіркеу

12. Кемелерді қайта тіркеу мына жағдайларда жүргізіледі:
- иесінің тұрғылықты жерінің өзгеруі (кәсіпорынның басқа орынға көшуі);
- қатыстылығының (иесінің) өзгеруі;
- кемені қайта жабдықтау салдарынан кеме билетіне енгізілген техникалық мәліметтердің өзгеруі.
13. Кемелерді қайта тіркеу кеме билеті және төлқұжаты немесе оны алмастыратын басқа құжат иесінің жазбаша өтінішінің негізінде жасалады.
14. Кемелерді қайта тіркеу кезінде иесіне кемеге жаңа борттық нөмір берумен жаңа кеме билеті беріледі.
15. Кемелерді қайта тіркеу тіркеу құнын кеменің жүзуге жарамдылығын техникалық куәландыруды төлегені жөнінде түбіртекті көрсету бойынша жүргізіледі.
16. Кеме билетін жоғалтқанда, бүлдіріп алғанда кеме иесіне кеменің жүзуге жарамдылығын кезектен тыс техникалық куәландырудан және белгіленген алымды төлегеннен кейін оның өтінішінің негізінде кеме билетінің көшірмесі беріледі.

Кемелерді есепке алу

17. Кемелерді тіркеу және қайта тіркеу кезінде олар туралы барлық қажетті мәліметтер кеме кітабына (реестрге) жазылады.
18. Кеме кітаптары (реестр) заңды және жеке тұлғаларға тиесілі моторлы және ескіш кемелерге жеке жүргізіледі.
Кеме кітаптары (реестр) өндірістік мақсаттар үшін Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникациялар министрлігімен бекітілген нысандар бойынша жүргізіледі.
19. Әрбір тіркелген кемеге тіркеу карточкасы ашылады.
20. Республикаға, облысқа уақытша келген кемелер кеме кітабына (реестрге) кіргізілмейді.

Кемелерді есептен шығару

21. Кемелерді есептен шығару мына жағдайларда иесінің жазбаша өтініші бойынша жүргізіледі: кеме иесінің ауысуы (бір баланстан екінші балансқа тапсыру, сату, сыйға беру, мұраға алу), актімен немесе басқа құжатпен расталған иесінің жаңа тұрғылықты жерге көшуі, кеменің толық тозуы, кеменің күйреуі.
22. Иесінің жаңа тұрғылықты жерге көшуіне байланысты кемелерді есептен шығару кезінде кеме билетінде есептен алу туралы белгі соғылады және кеме кітабында тиісті жазумен борттық нөмір жойылады. "Өтелген" мөртабаны бар кеме билеті иесіне кемені тіркеу үшін қайтарылады.
23. Иесінің ауысуына байланысты есептен шығару кезінде "Өтелген" мөртабаны бар кеме билеті кемені тұрақты орны немесе жаңа иесінің тұрғылықты жері бойынша тіркеу үшін жаңа иесіне беріледі.
24. Толық техникалық тозуға бола кемені есептен шығару арнайы техникалық қарау акті бойынша жүргізіледі, ал оның күйреуіне байланысты кемені есептен шығару кезінде кеме кітабында және тіркеу карточкасында тиісті жазулар жасалады. Осындай жағдайларда кеме билеті жойылады және Инспекцияда сақталады.
25. Есептен шығарылған кеменің борттық нөмірі бес жыл ішінде ешқандай жүзу құралына берілмейді.
26. Тұрақты тіркеу орнын өзгертусіз уақытша басқа республикаларға, облыстарға шығатын немесе жалға берілетін заңды және жеке тұлғалардың кемелері есептен шығарылмайды.

Кемелерді техникалық қадағалау

27. Кемелерді техникалық қадағалау және оларды жіктеу Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникациялар министрлігімен келісілген Қазақстан Республикасының Көлік инспекциясының қолданылатын стандарттарына, нормативтері мен талаптарына сәйкес жүргізіледі және ҚР Көлік инспекциясының су көлігі мамандығы бойынша орта немесе жоғарғы білімі бар қызметкерлерімен жүзеге асырылады.
Техникалық қадағалау жүзуге жарамдылығына техникалық бастапқы және жыл сайынғы куәландырудан және ҚР Көлік инспекциясының кемелерді арнайы қарауларынан құрылады.
28. Жүзуге жарамдылығына бастапқы техникалық куәландыру кезінде жүзу ауданы, кеме жүзуі мүмкін толқын биіктігі, қозғалтқыштардың шекті қуаты мен саны, желкендердің рұқсат етілетін ауданы, жүк көтергіштігі, жолаушы сыйымдылығы, суда отыруы, су бетіндегі ең аз борты бойынша пайдалану қауіпсіздігінің шарттары мен нормалары белгіленеді; кеменің құтқару және өртке қарсы құралдармен, сигнал оттарымен, навигациялық және басқа жабдықпен жабдықталуы қалыптастырылады.
Жүзуге жарамдылығына жыл сайынғы техникалық куәландыру кезінде кеменің негізгі элементтерінің өзгертілмегені, оның техникалық күйі, белгіленген нормаларға сәйкес жабдықтар мен құралдардың бар-жоғы тексеріледі, пайдалану шарттары нақтыланады және кеме билетінде белгі соғылады немесе кеменің жүзуге жарамдылығын анықтайтын орындалуға міндетті шарттар мен нормалар жазылатын акті құрылады.
Сонымен қатар кеме иелері кеме билетін, кемені жүргізу құқығына куәлігін, шағын өлшемді кемелердің жеке иелерімен тұрғылықты жері (тіркелімі) бойынша белгіленген алымды төлеуі туралы түбіртекті көрсетуге міндетті.
29. Кемелерді техникалық кезектен тыс қараулар апат, құрылу, қайта жабдықтау, жөндеу және т.т. кезінде жүргізіледі.
30. Жүзуге жарамдылығына техникалық бастапқы және жыл сайынғы Жүзуге жарамдылығына техникалық пен кемелерді кезектен тыс қараулар инспекциямен белгіленген мерзімдерде заңды және жеке тұлғалардың тұрақты орны немесе жеке иесінің тұрғылықты жері (тіркелімі) бойынша жүргізіледі.
31. Кейбір жағдайларда жүзуге жарамдылығына кезекті жыл сайынғы техникалық куәландыруларға дейін кемінде 2 ай бұрын кеме тіркелген инспекцияның аумақтық органымен жүзуге жарамдылығына техникалық куәландыруларды кеменің уақытша пайдалану және тұрақтану орны бойынша өткізуге рұқсат берілуі мүмкін.

Кемелердің тұрағы үшін базаларды
(құрылыстарды) техникалық куәландырулар

32. Кемелердің тұрағы үшін базаларды (құрылыстарды) техникалық куәландырулар ҚР Көлік инспекциясының қолданылатын стандарттарына, нормативтері мен талаптарына сәйкес қауіпсіз пайдалану және қоршаған ортаны қорғау шарттары мен нормаларын анықтау үшін жыл сайын жүргізіледі.
33. Базаларды (құрылыстарды) техникалық куәландырулар кезінде олардың құрылуының заңдылығы, техникалық құжаттама, жағалау және жүзетін құрылыстардың техникалық күйі, жағалау аумағы, отындар үшін қоймалар, акватория, құтқару постары мен шығару тәртібінің ұйымдастырылуы, өртке қарсы, судан қорғану жабдықтарымен және тиісті құрылғылармен жабдықталғаны тексеріледі.
34. Базаларды (құрылыстарды) техникалық куәландырулардың қорытындылары тиісті актімен ресімделеді.

Кеме жүргізушілерді кемелерді жүргізу
құқығына аттестаттау және білімін тексеру

35. Кеме жүргізушілерді ҚР Көлік инспекциясының қадағалауындағы моторлы және желкенді кемелерді жүргізу құқығына аттестаттау олардың тұрақты тұрғылықты жері бойынша емтихандардың негізінде жүргізіледі. Емтиханның қорытындысы емтихандық комиссияның хаттамасымен ресімделеді.
36. Өндірістік емес мақсат үшін кемелерді дербес жүргізу құқығына емтихан тапсыруға 18 жасқа толған, белгіленген тәртіпте осы кемелерді жүргізуге денсаулығы бойынша жарамды танылған, арнайы теориялық әзірлігі бар және шағын өлшемді кемелерді жүргізушілерді дайындау бойынша жалпыодақтық бағдарламаға сәйкес кемелерді жүргізу бойынша сынау мерзімін өткен тұлғалар жіберіледі.
37. Шағын өлшемді кемелерді жүргізу құқығына емтихан тапсыруға кіру үшін мына құжаттар ұсынылады:
- кеме жүргізушінің белгіленген үлгідегі жеке өтініші (карточкасы);
- емтихан тапсырушының денсаулығы бойынша шағын өлшемді кемені жүргізуге жарамдылығы жөнінде медициналық анықтама;
- теориялық әзірлігі және кемелерді жүргізу бойынша сынау мерзімін (тәжірибеден) өткені жөнінде құжаттар;
- емтихандарды қабылдау үшін бағалардың қолданылатын анықтамалығына сәйкес төлем жасағаны туралы түбіртек;
- 3х4 өлшемді үш фотосурет.
38. Емтихандық комиссияның құрамына ҚР Көлік инспекциясының қызметкерлері және су көлігі мамандығы бойынша жоғарғы орта немесе білімі бар білікті мамандар кіргізіледі, соның ішінде:
- Ішкі кеме жүзу жолдары бойынша жүзу ережелері, өзен лоциясы, өзендерде, көлдерде және су қоймаларында шағын өлшемді кемелерді техникалық пайдалану және жүргізу бойынша - "Өзенде кеме жүргізу" мамандығы бойынша инженерлер мен техниктар кеме жүргізушілер;
- Халықаралық кемелердің теңізде соқтығысуының алдын алу ережелері, навигация, теңіз лоциясы, Қазақстан Республикасының аумақтық суларында шағын өлшемді кемелерді техникалық пайдалану және жүргізу бойынша - "Теңізде кеме жүргізу" мамандығы бойынша инженерлер мен техниктар кеме жүргізушілер.
39. Емтихандық комиссия мүшелерінің сандық құрамы кемінде 3 адам.
40. Емтихандар мына тәртіптер бойынша тапсырылады:
- кеме жүргізу (лоция, навигация, гидрометеорология);
- кеме практикасы (навигациялық қасиеттер және шағын өлшемді кемелерді жүргізу), Ішкі кеме жүзу жолдары бойынша жүзу ережелері, Шағын өлшемді кемелерді және олардың тұрағы үшін базаларды (құрылыстарды) пайдалану ережелері;
- адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін қоса кеменің құрылғысы және техникалық пайдалану.
41. Әрбір тәртіп бойынша емтихандар Қазақстан Республикасының Көлік инспекциясымен белгіленген талаптарға сәйкес кеме санатына, қозғалтқыш қуатына, желкендер аудандарына және жүзу ауданына қатысты шағын өлшемді кемелерді жүргізушілерді дайындау бойынша жалпыодақтық бағдарлама көлемінде мәселелер кешенін қамтуы тиіс.
42. Бір тәртіптен "сынақтан өтпеді" алған тұлғалар басқа тәртіптер бойынша емтихандар тапсыруды бұдан әрі жалғастыруы мүмкін емес. Тапсырылмаған тәртіптер бойынша емтихандарды 7 күннен ерте тапсыру рұқсат етілмейді.
43. Емтихандық комиссия қорытындысының негізінде емтиханды тапсырған тұлғаларға кеменің санатын, қозғалтқыштың қуатын, желкендердің аудандарын және жүзу ауданын көрсетумен шағын өлшемді кемелерді жүргізу құқығына куәлік беріледі.
Ескерту: шағын өлшемді кемелерді жүргізуде практикалық өтілі жоқ тұлғаларға қуаты 25 а.к. дейін кемелерді жүргізу құқығына куәлік беріледі.
Қозғалтқышы қуаттылау, желкендерінің аудандары үлкенірек немесе басқа жүзу ауданымен басқа санаттағы шағын өлшемді кемелерді жүргізу құқығына ұсыну білімін қосымша тексергеннен кейін және жүзуге рұқсаты бар болғанда жүргізіледі.
Шағын өлшемді кемелерді жүргізу құқығына куәлікке ескерту талоны беріледі.
44. Куәлікте жүзу ауданы бағдарламаның теңіз немесе өзен тәртіптері бойынша оның емтихандар тапсыруы қорытындысымен мына түрде анықталады:
- егер емтихан тапсырушы шағын өлшемді кемелерді теңізде жүргізу жөніндегі тәртіп бойынша емтихан тапсырса, онда оған Халықаралық кемелердің теңізде соқтығысуының алдын алу ережелері қолданылатын аумақтық суларда және ішкі суларда кемелерді жүргізу құқығы беріледі, бұл жағдайда куәлікте "МП" белгісі соғылады.
- егер емтихан тапсырушы Қазақстан Республикасының ішкі кеме жүзу жолдары бойынша жүзу ережелері қолданылатын ішкі кеме жүзу жолдарында шағын өлшемді кемелерді жүргізу үшін тәртіп бойынша емтихан тапсырса, онда бұл жағдайда куәлікте "ВВП" белгісі соғылады;
- егер емтихан тапсырушы шағын өлшемді кемелерді аумақтық суларда және ішкі суларда жүргізу үшін тәртіп бойынша емтихан тапсырса, онда бұл жағдайда куәлікте "МП" және "ВВП" екі белгі соғылады;
- егер емтихан тапсырушы ішкі кеме жүзу жолдарының тізбесіне кірмейтін ішкі суларда кемені жүргізуге емтихан тапсырса, онда куәлікте географиялық шекараларды көрсетумен жүзу ауданын шектеу туралы жазу жасалады және сонда қолданылатын жүзу ережелері туралы белгі соғылады "МП", "ВВПР" - өзен учаскелері үшін және "ВВПО" - көл учаскелері үшін.
45. Кеме жүргізушілер мамандығының инженерлері мен техниктары, сондай-ақ кеме жүргізушілер кәсібін қоса істейтіндер, кеме жүргізушілер қызметіне орналасуға құқығына күші бар жұмыс дипломдарын (куәліктерін) көрсеткен және олардың көшірмесін тапсырған механиктер шағын өлшемді кемелерді жүргізу құқығына куәлікті әңгімелесуден кейін алады. Сонымен қатар төлем куәлік бланкінің құнына ғана жасалады.
Теңізде кеме жүргізушінің шағын өлшемді кемелерді ішкі су жолдарында жүргізуге немесе өзенде кеме жүргізушінің осындай кемені теңізде жүргізуге ынтасы болса олармен бағдарламаның сәйкес бөлімдері бойынша әңгімелесу жүргізіледі және рұқсат етілген жүзу ауданы туралы тиісті белгі соғылады.
46. Кеме жүргізушілердің білімін тексеру (мерзімдік және кезектен тыс) шағын өлшемді кеменің жүзу қауіпсіздігін қамтамасыз ететін жүргізу дағдысын игергенде жүргізіледі.
47. Білімін мерзімдік тексеру кеме жүргізушілердің шағын өлшемді кемелерді құқығына білімін растау мақсатымен үш жылда бір рет жүргізіледі.
48. Білімін кезектен тыс тексеру мына жағдайларда жүргізіледі:
- шағын өлшемді кемелерді пайдалану ережелерін дөрекі бұзу жасағаннан кейін;
- куәлікті немесе ескертулер талонын жоғалтқанда;
- жүзу ауданын және кемеде орнатылған қозғалтқыштың қуатын өзгерткенде;
- құқығынан айыру мерзімі біткеннен кейін.
49. Білімін кезектен тыс тексеру білімін мерзімдік тексеруді алмастырмайды.
50. Өндірістік мақсаттар үшін қозғалтқыштарының қуаты 75 а.к. кем және жалпы сыйымдылығы 80 регистрлік тоннадан кем шағын өлшемді кемелерді жүргізушілерді аттестаттау және білімін тексеру Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникациялар министрлігінде
қолданылатын Ережелерге сәйкес жүргізіледі.

Правила регистрации, учета и технического надзора за маломерными судами, базами (сооружениями) для их стоянок и аттестации судоводителей на право управления маломерными судами

Утверждены Приказом Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 10 августа 1998 года N 172. Зарегистрированы Министерством юстиции Республики Казахстан 1.09.1998г. N 593. Утратили силу - приказом Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 14.03.2003г. N 99-I

Извлечение из приказа Министерства
транспорта и коммуникаций
Республики Казахстан от 14.03.2003г. N 99-I

"...

Приложение
к приказу Министерства
транспорта и коммуникаций
Республики Казахстан от
14.03.2003г. N 99-I

Перечень
утративших силу некоторых нормативных
правовых актов Министерства транспорта
и коммуникаций Республики Казахстан

1. Правила регистрации, учета и технического надзора за маломерными судами, базами (сооружениями) для их стоянок и аттестации судоводителей на право управления маломерными судами, утвержденные приказом Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 10 августа 1998 года N 172...".

--------------------------------------------------------------------
Общие положения

1. Настоящие Правила устанавливают для всей территории Республики Казахстан порядок регистрации, учета, присвоения бортовых номеров, технического надзора за судами, поднадзорными Транспортной инспекции Республики Казахстан, базами (сооружениями) для их стоянок, а также порядок аттестации судоводителей на право управления маломерными судами.
Инструкции и иные нормативные акты, касающиеся регистрации, учета, присвоения бортовых номеров, технического надзора за судами, поднадзорными Транспортной инспекции Республики Казахстан, базами (сооружениями) для их стоянок, аттестации судоводителей этих судов должны основываться на требованиях настоящих Правил.
2. Регистрации, учету и техническому надзору Транспортной инспекции Республики Казахстан подлежат суда:
- принадлежащие юридическим лицам независимо от формы собственности самоходными судами с главными двигателями мощностью менее 75 л.с. и несамоходными судами валовой вместимостью менее 80 регистровых тонн (кроме государственных военных судов, судов органов МВД, а также спортивных судов);
- принадлежащие гражданам моторные суда (независимо от мощности двигателя), парусные суда и несамоходные суда, гребные лодки, байдарки и надувные суда грузоподъемностью 100 и более килограмм.
В пограничной зоне, а также на территории городских, поселковых, аульных акиматов, прилегающих к Государственной границе и охраняемому пограничными войсками побережью, где пограничная зона не установлена, плавание маломерных судов допускается:
- при регистрации этих судов в установленном порядке в подразделениях пограничных войск, о чем в судовом билете ставится специальный штамп;
- при приписке судов к определенным базам (сооружениям) для их стоянок маломерных судов, согласованной с пограничными войсками.
3. Плата за регистрацию и техническое освидетельствование судов, аттестацию и проверку знаний судоводителей и за другие работы, выполняемые Транспортной инспекцией Республики Казахстан, осуществляется в соответствии с прейскурантом, утвержденным Государственным комитетом Республики Казахстан по ценовой и антимонопольной политике.
4. Лица, нарушившие настоящие Правила, несут ответственность в соответствии с действующим законодательством.

Регистрация судов

5. Юридические лица независимо от формы собственности обязаны регистрировать (перерегистрировать) в Транспортных инспекциях областей принадлежащие им суда, независимо от их технического состояния, в течение 10 суток с момента приобретения (получения), постройки либо возникновения обстоятельств, влекущих их перерегистрацию, независимо от технического состояния, времени года и места базирования судна.
6. Суда регистрируются за юридическими лицами по месту их постоянного нахождения. Суда, находящиеся в личной собственности граждан, регистрируются только на имя владельца по месту его постоянной прописки.
7. При регистрации и постановке судна на учет его владелец или лицо, имеющее на это доверенность, обязаны предъявить паспорт или иной документ, удостоверяющий личность.
8. Регистрация судов производится по представлению:
- письменного заявления владельца, в котором указываются основные технические данные судна, места его стоянки, наименование и юридический адрес, фамилия, имя, отчество, год рождения, место постоянного жительства, место работы индивидуального владельца;
- документов, подтверждающих законность получения или приобретения судов либо материалов, если судно построено своими силами (счета, товарные чеки магазинов, справки на материалы, договоры купли-продажи, акты дарения, свидетельства о наследовании, решение суда и т.д.);
- квитанции об оплате за первичное техническое освидетельствование и регистрацию судна, а также об уплате установленного государственного сбора с владельцев судов по месту постоянного жительства (прописки);
- технического паспорта судна заводской постройки и технического паспорта двигателя с отметкой торгующей организации об их продаже, а для судов индивидуальной постройки или переоборудованных - документов, подтверждающих приобретение деталей (материалов) и технической документации на постройку судна, соответствующей нормативам и техническим требованиям Транспортной инспекции Республики Казахстан.
9. При регистрации самоходного судна ему присваивается бортовой номер и судовладельцу вручается судовой билет. Присвоенный бортовой номер состоит из трех букв (литер) русского алфавита и четырех цифр. Первая буква означает принадлежность к Республики Казахстан - "К", вторая и третья устанавливаются в порядке, определяемом Транспортной инспекцией Республики Казахстан и означают область, город приписки. Цифры соответствуют порядковому номеру регистрации в судовой книге. Каждая серия состоит из четырехзначных номеров от 0001 до 9999 и охватывает 9999 единиц флота.
Прокатным, гребным и парусным лодкам устанавливаются цвета окраски, литер из одной буквы и порядковый номер.
10. Бортовой номер наносится несмываемой контрастной краской на обоих бортах судна на расстоянии 1/4 длины корпуса от форштевня одной строкой. Высота букв и цифр должна быть не менее 100-150 мм, ширина линии букв и цифр - не менее 15-20 мм.
11. Регистрация судов производится на имя лиц, достигших возраста 18 лет, за исключением судов, перешедших по наследству. При регистрации судна за наследником, не достигшим 18 лет, в регистрационной карточке указываются фамилия, имя, отчество родителя или опекуна и производится запись о том, что снятие учета без согласия родителей или органов опеки запрещено.

Перерегистрация судов

12. Перерегистрация судов производится в случаях:
- изменения постоянного жительства владельца (перебазирования предприятия);
- изменения принадлежности (владельца);
- изменения вследствие переоборудования судна, технических данных, занесенных в судовой билет.
13. Перерегистрация судов производится на основании письменного заявления владельца судового билета и паспорта или другого документа, его заменяющего.
14. При перерегистрации судна владельцу выдается новый судовой билет с присвоением судну нового бортового номера.
15. Перерегистрация судов производится по представлении квитанции об оплате стоимости регистрации и технического освидетельствования судна на годность к плаванию.
16. При утере, порче судового билета владельцу судна на основании его заявления после внеочередного технического освидетельствования на годность судна к плаванию и уплаты установленного сбора выдается дубликат судового билета.

Учет судов

17. При регистрации и перерегистрации судов все необходимые данные о них записываются в судовую книгу (реестр).
18. Судовые книги (реестр) ведутся на суда отдельно на моторные и гребные, принадлежащие юридическим и физическим лицам.
Судовые книги (реестр) на суда для производственных целей ведутся по формам, утвержденным Министерством транспорта и коммуникаций Республики Казахстан.
19. На каждое зарегистрированное судно заводится регистрационная карточка.
20. Суда, временно прибывшие в республику, область в судовую книгу (реестр) не заносятся.

Снятие судов с учета

21. Снятие судов с учета производится по письменному заявлению владельца в случаях: смены владельца судна (пересдачи с баланса на баланс, продажи, дарении, наследовании), переезда владельца на новое постоянное место жительство, полного износа, гибели судна, подтвержденного актом или другим документом.
22. При снятии судна с учета в связи с переездом на новое постоянное место жительства его владельца в судовом билете делается отметка о снятии с учета и аннулируется бортовой номер с соответствующей записью в судовой книге. Судовой билет со штампом "Погашено" возвращается владельцу для приписки судна.
23. При снятии с учета в связи со сменой владельца судовой билет со штампом "Погашено" передается новому владельцу для регистрации судна по месту постоянного нахождения или жительства нового владельца.
24. Снятие судна с учета из-за полного технического износа производится по акту специального технического осмотра, а при снятии судна с учета в связи с гибелью его делаются соответствующие записи в судовой книге и регистрационной карточке. Судовой билет в этих случаях погашается и хранится в Инспекции.
25. Бортовой номер снятого с учета судна никакому другому плавсредству не присваивается в течение пяти лет.
26. Суда юридических и физических лиц, выбывающие временно без изменения места постоянной прописки в другие республики, области или передаваемые в аренду, с учета не снимаются.

Технический надзор за судами

27. Технический надзор за судами и их классификация производятся в соответствии с действующими стандартами, нормативами и требованиями Транспортной инспекции Республики Казахстан, согласованными с Министерством транспорта и коммуникаций Республики Казахстан, и осуществляется работниками Транспортной инспекции РК, имеющими среднее или высшее техническое образование по специальности водного транспорта.
Технический надзор состоит из технических первичных и ежегодных освидетельствований на годность к плаванию и специальных осмотров судов Транспортной инспекции РК.
28. При первичном техническом освидетельствовании судна на годность к плаванию устанавливаются условия и нормы безопасной эксплуатации по району плавания, высоте волны, при которой судно может плавать, предельной мощности и количеству двигателей, допустимой площади парусов, грузоподъемности, пассажировместимости, осадке, наименьшему надводному борту, нормируется оснащение судна спасательными огнями, навигационным и другим оборудованием.
При ежегодном техническом освидетельствовании судна на годность к плаванию проверяется неизменность основных элементов судна, его техническое состояние, наличие оборудования и оснащения в соответствии с установленными нормами, уточняются условия эксплуатации и ставится отметка в судовом билете или составляется акт, в который записываются обязательные к выполнению условия и нормы, определяющие годность судна к плаванию.
При этом судовладельцы обязаны предъявить судовой билет, удостоверение на право управления судном, квитанции об уплате установленного сбора индивидуальными владельцами маломерных судов по месту постоянного жительства (прописки).
29. Технические внеочередные осмотры судов производятся при авариях, постройке, переоборудовании, ремонте и т.д.
30. Технические первичные и ежегодные освидетельствования на годность к плаванию и внеочередные осмотры судов производятся по месту постоянного нахождения юридических и физических лиц или постоянного жительства (прописки) индивидуального владельца в установленные инспекцией сроки.
31. В отдельных случаях, не менее чем за 2 месяца до очередного ежегодного технического освидетельствования судна на годность к плаванию, территориальным органом инспекции, в котором зарегистрировано судно, может даваться разрешение на прохождение технического освидетельствования на годность к плаванию по месту временной эксплуатации и базирования судна.

Технические освидетельствования баз
(сооружений) для стоянок судов

32. Техническое освидетельствование баз (сооружений) для стоянок судов производится ежегодно для определения условий и норм безопасной эксплуатации и охраны окружающей среды в соответствии с действующими стандартами, нормативами и требованиями Транспортной инспекции РК.
33. При техническом освидетельствовании баз (сооружений) проверяется законность их образования, техническая документация, техническое состояние береговых и плавучих сооружений, береговая территория, хранилища для топлива, акватория, спасательные посты и организация выпускного режима, укомплектованность противопожарным, водоохранным оборудованием и соответствующими устройствами.
34. Результаты технического освидетельствования базы (сооружения) оформляются соответствующим актом.

Аттестация судоводителей на право управления
судами и проверка знаний

35. Аттестация судоводителей на право управления моторными и парусными судами, поднадзорными Транспортной инспекции РК производится только по месту их постоянного жительства (прописки) на основании экзаменов. Результат экзамена оформляется протоколом экзаменационной комиссии.
36. К сдаче экзаменов на право самостоятельного управления судами не для производственных целей допускаются лица, достигшие 18-летнего возраста, признанные годными по состоянию здоровья к управлению этими судами в установленном порядке, имеющие специальную теоретическую подготовку и прошедшие стажировку по управлению судном в соответствии с общесоюзной программой по подготовке судоводителей маломерных судов.
37. Для допуска к сдаче экзаменов на право управления маломерными судами представляются следующие документы:
- личное заявление (карточка) судоводителя установленного образца;
- медицинская справка о годности экзаменующегося по состоянию здоровья управлять маломерными судами;
- документы о теоретической подготовке и стажировке (практике) в управлении судном;
- квитанция об оплате за прием экзаменов в соответствии с действующим прейскурантом цен;
- три фотокарточки размером 3х4 см.
38. В состав экзаменационных комиссий включаются работники Транспортной инспекции РК и квалифицированные специалисты, имеющие высшее или средне-техническое специальное образование по специальности водного транспорта, в том числе:
- по Правилам плавания по внутренним судоходным путям, речной лоции, технической эксплуатации и управлению маломерными судами на реках, озерах и водохранилищах - инженеры и техники-судоводители по специальности "Речное судовождение";
- по Международным правилам предупреждения столкновения судов в море, навигации, морской лоции, технической эксплуатации и управлению маломерными судами в территориальных водах Республики Казахстан - инженеры и техники- судоводители по специальности "Морское судовождение".
39. Количественный состав членов экзаменационных комиссий не менее 3-х человек.
40. Экзамены сдаются по дисциплинам:
- судовождение (лоция, навигация, гидрометеорология);
- судовая практика (навигационные качества и управление маломерными судами), Правила плавания по внутренним судоходным путям, Правила пользования маломерными судами и базами (сооружениями) для их стоянок;
- устройство и техническая эксплуатация судна и двигателя, включая вопросы обеспечения безопасности людей.
41. Экзамены по каждой дисциплине должны охватывать комплекс вопросов в объеме общесоюзной программы по подготовке судоводителей маломерных судов, применительно к категории судна, мощности двигателей, площади парусов и району плавания в соответствии с требованиями, установленными Транспортной инспекцией Республики Казахстан.
42. Лица, получившие "незачет" по одной дисциплине, не могут продолжать далее сдавать экзамены по другим дисциплинам. Экзамены по несданным дисциплинам разрешается сдавать не ранее, чем через 7 дней.
43. На основании заключения экзаменационной комиссии лицам, сдавшим экзамены, выдается удостоверение на право управления маломерными судами с указанием его категории, мощности двигателя, площади парусов и района плавания.
Примечание: Лицам, не имеющим практического стажа в управлении маломерными судами, выдается удостоверение на право управления судами мощностью до 25 л.с.
Представление права на управление маломерным судном другой категории с более мощным двигателем, большей площадью парусов или в другом районе плавания производится после дополнительной проверки знаний и наличия плавательного ценза.
К удостоверению на право управления маломерным судном выдается талон предупреждений.
44. Район плавания в удостоверении определяется его результатом сдачи экзаменов по морским или речным дисциплинам программы следующим образом:
- если экзаменующийся сдал экзамены по дисциплинам по управлению маломерными судами на море, то ему дается право управления судами в территориальных водах и во внутренних водах, где действуют Международные правила для предупреждения столкновения судов в море, в этом случае в удостоверении делается отметка "МП";
- если экзаменующийся сдал экзамен по дисциплинам для управления маломерными судами на внутренних водных путях, где действуют Правила по внутренним судоходным путям Республики Казахстан, то в этом случае в удостоверении делается отметка "ВВП";
- если экзаменующийся сдал экзамены по дисциплинам для управления маломерными судами в территориальных водах и на внутренних водных путях, то в удостоверении делаются две отметки "МП" и "ВВП";
- если экзаменующийся сдал экзамены на управление судном во внутренних водах, не входящих в перечень внутренних судоходных путей, то в удостоверении делается запись об ограничении района плавания с указанием географических границ и отметка о действующих там правилах плавания "МП", "ВВПР" - для речных участков и "ВВПО" - для озерных.
45. Инженеры и техники судоводительской специальности, а также механики, совмещающие судоводительские профессии, предъявившие действительные рабочие дипломы (свидетельства) на право занятия судоводительских должностей и сдавшие копии их, получают удостоверения на право управления маломерным судном после собеседования. Плата при этом производится только за стоимость бланка удостоверения.
При желании судоводителя-моряка иметь удостоверение на право управления маломерным судном на внутренних водных путях или судоводителя- речника управлять таким судном на море с ними проводится собеседование по соответствующим разделам программы и делается соответствующая отметка о разрешенном районе плавания.
46. Проверка знаний судоводителей (периодическая и внеочередная) проводится по владению навыками управления маломерным судном, обеспечивающими безопасность его плавания.
47. Периодическая проверка знаний проводится один раз в три года в целях подтверждения знаний судоводителей на право управления маломерным судном.
48. Внеочередная проверка знаний проводится в следующих случаях:
- после совершения грубых нарушений правил пользования маломерными судами;
- при утрате удостоверения или талона предупреждений;
- при изменении района плавания и мощности двигателя, установленного на судне;
- после истечения срока дисквалификации.
49. Внеочередная проверка знаний не заменяет периодическую проверку знаний.
50. Аттестация и проверка знаний судоводителей маломерных судов для производственных целей с двигателями мощностью менее 75 л.с. и валовой вместимостью менее 80 регистровых тонн производится в соответствии с Положениями, действующими в Министерстве транспорта и коммуникаций Республики Казахстан.