1. Ұсынылып отырған Қазақстан Республикасында экспорт-импорт валюта бақылауын ұйымдастыру туралы нұсқаулықтың жаңа редакциясы бекiтiлсiн және ол Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелген күннен бастап күшiне енгiзiлсiн.
2. Заң департаментi (Сизова С.И.):
а) осы қаулыны және Қазақстан Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы нұсқаулықты Қазақстан Республикасының Әдiлет
министрлiгiнде тiркесiн;
б) осы қаулыны және Қазақстан Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы нұсқаулықты Қазақстан Республикасы Ұлттық
Банкiнiң облыстық филиалдарына және екiншi деңгейдегi банктерге жiберсiн.
3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкi Төрағасының орынбасары Ә.З. Нәлiбаевқа жүктелсiн.
Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкi Басқармасының
1998 жылғы 5 желтоқсан N 271
қаулысымен бекiтiлген
Қазақстан Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы
Нұсқаулық
Осы Нұсқаулық Қазақстан Республикасында экспорттан шетел валютасымен және теңгемен валютаның толық және уақытылы түсуiн (бұдан әрi - валюта түсiмi), сондай-ақ шетел валютасымен және теңгемен валюта қаражатын импорт мақсатына пайдаланудың заңдылығы мен негiздiлiгiне экспорт-импорт валюта бақылауын жүзеге асыру тәртiбiн белгілейдi.
1. Экспорт-импорт валюта бақылауының мақсаты және бағыттары
1.1. Валюта бақылауының мақсаты валюта түсiмнің толық және уақытылы түсуiн, сондай-ақ шетел валютасы мен теңге қаражатын импорт мақсатына пайдаланудың заңдылығы мен негiздiлiгiн қамтамасыз ету болып табылады.
1.2. Валюта бақылауының негiзгi бағыттары мыналар:
- жүргiзiлетiн экспорт-импорт валюта операцияларының қолданылып жүрген заңға сәйкес келуiн және қажет болған жағдайда тиiстi лицензиялардың немесе тiркеу куәлiгiнің болуын анықтау;
- төлемдердің негiздiлiгiн тексеру;
- экспорт-импорт валюта операциялары жөнiндегi есептiң толық және дұрыс болуын тексеру.
1.3. Экспортерлер валюта түсiмiн Қазақстан Республикасының банктерiндегi өз шоттарына заңда белгiленген тәртiппен контрактте белгiленген мерзiмде аударуды қамтамасыз етуге мiндеттi.
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң тиiстi лицензиясы болса, экспорт түсiмiн контрактта көрсетiлген экспортердiң шетел банкiндегi валюта шотына аударуға рұқсат етiледi.
Егер валюта түсiмi контрактте белгiленген мерзiмде және тауарды Қазақстан Республикасы аумағында кедендiк ресiмдеген күннен бастап 180 күннен астам уақытта түспеген жағдайда экспортер контракттi Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес тiркеуге мiндеттi.
1.4. Импортер Қазақстан Республикасына құны тауарға төленген ақша сомасына тең келетiн тауарды әкелуге барлық шараларды қолдануға мiндеттi, ал өнiм немесе тауар (бұдан әрi - тауар) әкелiнбеген жағдайда - бұрын аударылған ақшаны контрактта белгiленген мерзiмде, егер Ұлттық Банк берген лицензияда өзгеше көзделмеген болса, бiрақ аударылған күннен бастап 180 күнтiзбелiк күннен кешiктiрмей қайтаруы керек.
Заңды тұлғалар - резиденттер мен резидент еместер арасында шетел валютасымен жүргiзiлген операциялар бойынша төлемдер аударым арқылы жүзеге асырылады. Импортталған тауар үшiн ақыны импортер емес үшiншi адам осындай шарт бойынша импортер мен төлейтiн үшiншi адам арасында тиiстi шарт болғанда ғана төлей алады.
1.5. Сыртқы экономикалық контракттың әрқайсысы бойынша резиденттiң шотын жүргiзiп отыратын бiр банк қол қоятын бiр мәмiле паспорты ресiмделедi, оған кейiннен экспорттан түсiм түсуге, не импорт бойынша төлем жасалуға тиiс.
1.6. Сыртқы экономикалық қызмет резидент-субъектiлерінің экспорт-импорт операциялары бойынша кiрiстерi мен шығыстары салық салу мақсатында Қазақстан Республикасының салық заңдарында белгiленген тәртiппен анықталады.
Кәсiпорындардың экспорт-импорт операциялары бойынша кiрiстерi мен шығыстарының есебi Қазақстан Республикасында қабылданған бухгалтерлiк есеп стандарттарына сәйкес есептеу әдiстерi бойынша көрсетiледi.
Сыртқы экономикалық қызмет резидент-субъектiлерiнiң экспорт-импорт операциялары бойынша тексерулердi қолданылып жүрген заңдарға сәйкес салық және кеден органдары жүзеге асырады.
2. Негiзгi ұғымдар
Тауарлардың немесе өнiмнiң экспортына немесе импортына (бұдан әрi "тауар экспорты" және "тауар импорты") байланысты валюта операциялары жөнiндегi құжаттарды ресiмдеген кезде осы Нұсқаулықта мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
Экспорт бойынша:
экспортер - заңды немесе жеке тұлға - Қазақстан Республикасының кеден аумағынан тыс жерлерге тауарлар сатуға (шығаруға) контракт (шарт, келiсiм) жасайтын Қазақстан Республикасының резидентi;
банк - валюта операцияларын жүргiзуге Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнің лицензиясы бар, контракт бойынша экспорт түсiмi келiп түсуге тиiстi шотты жүргiзетiн банк (сонымен бiрге оның филиалы) не банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйым;
экспорт бойынша мәмiле паспорты - осы Нұсқаулықта белгiленген нысанда жасалған валюта бақылауының құжаты, оны экспортер толтырады және онда сыртқы экономикалық мәмiле туралы мәлiметтер болады;
экспорт бойынша мәмiле паспортының электронды көшiрмесi - Кеден комитетiнiң тиiстi бұйрығымен бекiтiлген форматқа сәйкес жасалған мәмiле паспортының электронды көшiрмесi;
экспорт жөнiндегi материалдар жинағы - тауар экспортынан түскен валюта түсiмiн бақылау жөнiндегi арнайы құжаттар жинағы. Материалдар жинағын кеден органы әрбiр экспорттық контракт бойынша ресiмдейдi;
экспорт жөнiндегi iс - тауар экспортынан түскен валюта түсiмiн бақылау жөнiндегi арнайы құжаттар жинағы. Iстi банк әрбiр экспорттық контракт бойынша ресiмдейдi;
экспорт жөнiндегi журнал - осы Нұсқаулықта көрсетiлген валюта бақылауының кiрiс және шығыс құжаттарын жеке есепке алу үшiн банк пен кеден органы жүргiзiп отыратын журнал;
банктің жауапты қызметкерлерi - банктің атынан валюта бақылауын жүргiзу жөнiнде мәмiле паспортына қол қоюға және басқа iс-әрекет жасауға уәкілдiк берiлген банк қызметкерлерi;
кеден органының жауапты адамдары - кеден органының атынан валюта бақылауын жүргiзу жөнiнде экспорт бойынша мәмiле паспортына қол қоюға және басқа iс-әрекет жасауға уәкiлеттiк берiлген кеден органының қызметкерлерi.
Импорт бойынша:
импортер - заңды немесе жеке тұлға - Қазақстан Республикасының резидентi, оның атынан тауар сатып алуға және Қазақстан Республикасының кедендiк аумағына әкелуге контракт (шарт, келiсiм) жасалады;
банк - банк операцияларын жүргiзуге Ұлттық Банктің лицензиясы бар, контракт бойынша тауар импортына төлем жасалуға тиiстi банк шотына қызмет көрсететiн банк (сонымен бiрге оның филиалы) не банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйым;
импорт бойынша мәмiле паспорты - осы Нұсқаулықта белгiленген нысанда жасалған валюта бақылауының құжаты, оны импортер толтырады және онда сыртқы экономикалық мәмiле жөнiнде мәлiметтер болады;
импорт бойынша мәмiле паспортының электронды көшiрмесi (бұдан әрi МП электронды көшiрмесi) - Кеден комитетiнiң тиiстi бұйрығымен бекiтiлген форматқа сәйкес жасалған мәмiле паспортының электронды көшiрмесi;
импорт жөнiндегi материалдар жинағы - тауар импорты кезiнде шетел валютасын пайдалануға бақылау жасау жөнiндегi арнайы құжаттар жинағы. Материалдар жинағын кеден органы әрбiр импорттық контракт бойынша ресiмдейдi;
импорт жөнiндегi iс - тауар импорты кезiнде ақшаның пайдаланылуына бақылау жасау жөнiндегi арнайы құжаттар жинағы. Iстi банк әрбiр импорттық контракт бойынша ресiмдейдi;
импорт жөнiндегi журнал - осы Нұсқаулықта көрсетiлген валюта бақылауының кiрiс және шығыс құжаттарын жеке есепке алу үшiн банк және кеден органы жүргiзiп отыратын журнал;
банктiң жауапты қызметкерлерi - банктiң атынан валюта бақылауын жүргiзу жөнiнде мәмiле паспортына қол қоюға және басқа iс-әрекет жасауға уәкiлдiк берiлген банк қызметкерлерi;
кеден органының жауапты адамдары - кеден органының атынан валюта бақылауын жүргiзу жөнiнде импорт бойынша мәмiле паспортына қол қоюға және басқа iс-әрекет жасауға уәкiлдiк берiлген кеден органының қызметкерлерi.
3. Мәмiле паспортын ресiмдеудiң жалпы шарттары
3.1. Экспортер/импортер контракт жасалғаннан кейiн, уақытында, тараптардың кез келгенi (резидент немесе резидент емес) өз мiндеттемелерiн орындауға кiрiскен сәттен бастап кеден органында және банкте мәмiле паспортын ресiмдеуге мiндеттi.
3.2. Экспортер/импортер контракт шарттарына қарамастан (Қазақстан Республикасында тауардың кедендiк ресiмделуi аяқталғанға дейiн немесе одан кейiн төлем жасау) өз қызметi тiркелген аймақтағы кеден органында мәмiле паспортын ресiмдей бастайды.
3.3. Экспортер/импортер кеден органына мәмiле паспортының 3 данасын бередi. Сонымен бiрге экспортер/импортер экспорт жөнiндегi мәмiле паспортымен қоса кеден органына экспорт жөнiндегi мәмiле паспортын жасауға негiз болған контракттың бiр данасын және мәмiле паспортының электронды көшiрмесiн беруге мiндеттi.
Экспортердың/импортердың экспорт жөнiндегi мәмiле паспортын ресiмдеуiнiң нысаны мен тәртiбi осы Нұсқаулыққа N 1 және N 3 қосымшаларда келтiрiлiп отыр.
3.4. Кеден органының жауапты адамы құжатты өткiзген күндi есептемегенде екi жұмыс күнi iшiнде берiлген құжаттарды қарайды, мәмiле паспорты деректерiнiң контракт шарттарына сәйкес келуiн тексередi және мәмiле паспортын ресiмдеуден бас тартуға негiз болмаса, экспортер/импортер берген мәмiле паспортының данасына қол қояды.
Кеден органының жауапты адамы қол қойған, оның жеке нөмiрлi мөрiмен куәландырылған мәмiле паспортының бiрiншi данасы экспортерге/импортерге қайтарылып, журналдың "шығыс" деген бағанында көрсетiледi. Журналдың нысаны осы Нұсқаулыққа N 2 қосымшада келтiрiлiп отыр.
Мәмiле паспортының екiншi данасы кеден органының экспорт/импорт жөнiндегi материалдар сақталатын орын ашуына негiз болады.
Мәмiле паспортының үшiншi данасын кеден органы банкке жiбередi, ол экспорт/импорт жөнiндегi материалдар сақталатын орын ашуға негiз болады.
3.5. Экспортер/импортер кеден органынан мәмiле паспортының бiр данасын алғаннан кейiн тез арада банкке контракттi, кеден органында ресiмделген мәмiле паспортын және оның электронды көшiрмесiн беруге мiндеттi.
3.6. Банктiң жауапты қызметкерi құжаттарды өткiзген күндi есептемегенде екi жұмыс күнi iшiнде экспортер/импортер берген құжаттарды қарайды (экспортердің шотының бар-жоғын, мәмiле паспортындағы қойылған қолдар мен мөрлердiң экспортердiң шоты бойынша бiрiншi болып қол қою құқығы бар адамдардың қойған қолдары мен мөрлерiнiң үлгiлерi бар құжаттағы қолдың үлгiсiне сәйкес келуiн, кеден органынан келiп түскен мәмiле паспортындағы деректердiң сәйкестiгiн және олардың контракт шарттарына сәйкес келуiн тексередi). Мәмiле паспортын ресiмдеуде алшақтық жоқ болып, оны ресiмдеуден бас тартуға негiз болмаса, банктің жауапты қызметкерi экспортер/импортер берген мәмiле паспортының данасына қол қойып, мөр басады да, оны экспортерге/импортерге қайтарып бередi және дәл сол күнi кеден органына банктiң мәмiле паспортын валюталық бақылауға алғанын растайтын тиiстi хабарлама жiбередi және банк мәлiметтерi базасына мәмiле паспортының деректерi туралы ақпарат енгiзедi.
Экспортердың/импортердың шоты болмаған немесе қойған қолдары сәйкес келмеген жағдайда банк кеден органына мұндай фактi жөнiнде тез арада хабарлайды және мәмiле паспортын ресiмдеуге қабылдамайды. Хабарлау нысаны еркiн жазылады.
3.7. Кеден органы шоттың бар екендiгi жөнiнде банктiң хабарламасын алғаннан кейiн қолданылып жүрген кеден заңдарына сәйкес осы мәмiле паспорты бойынша тауарларды кедендiк ресiмдейдi.
Кеден органы шоттың жоқ екендiгi жөнiнде банктiң хабарламасын алғаннан кейiн Қазақстан Республикасының кеден заңдарына сәйкес шара қолданады.
3.8. Контракт бойынша мiндеттемелердi орындау мерзiмi келгенде экспортер/импортер кеден органы мен банк қол қойып, мөр қойып куәландырылған мәмiле паспортының бiр данасын және басқа қажеттi құжаттарды тiкелей кеден органына (тауарды кедендiк ресiмдегенде) немесе банкке (төлем жасағанда) көрсетедi.
3.9. Импорт контрактiн төлеу үшiн импортер банктiң төлем құжаттарын мәмiле паспорты мен шетелдiк әрiптеспен жасалған контракт негiзiнде ресiмдейдi.
3.10. Банктiк төлем құжаттарына енгiзiлген деректердi банк импорт жөнiндегi мәмiле паспортының және контрактiнiң деректерiмен салыстырып тексередi.
3.11. Импорт бойынша мәмiле паспортындағы, контракттағы және төлем құжатындағы мәлiметтер сәйкес келген жағдайда банктiң жауапты қызметкерi импорт бойынша контрактқа төлем жасау үшiн банктiк құжатқа рұқсат визасын қояды.
3.12. Мына төмендегi шарттардың кез келген бiреуiнiң орындалмауы банк үшiн мәмiле паспортына қол қоюдан бас тартуға негiз болады:
- контракттегi деректердiң экспорт жөнiндегi мәмiле паспортында көрсетiлген мәлiметтерге сәйкес келмеуi;
- контрактіде Қазақстан Республикасының валюта заңдарының талаптарына қайшы келетiн шарттардың болуы;
- мәмiле паспортының белгiленген талаптарды бұза отырып ресiмделуi;
- контракт бойынша валюта түсiмiн осы Нұсқаулыққа сәйкес осы контракт бойынша экспортерлер болып табылмайтын заңды немесе жеке тұлғалардың шоттарына аударуды көздейтiн шарттардың болуы;
- контрактiде Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi экспортерге шет елде шетел банкiнде шот ашуға берген лицензияда көзделген жағдайлардан басқа Қазақстан Республикасының банкiнде экспортердiң шотына валюта түсiмiн аударуды көздейтiн шарттардың болмауы;
- контрактiде осы Нұсқаулықта белгiленген тәртiппен "Контракттiң деректемелерi мен шарттары" бөлiмiне сәйкес (N 1 және 3 қосымша) мәмiле паспортын жасауға қажеттi қандай да бiр мәлiметтердiң болмауы;
- контрактта тауарды Қазақстан Республикасының аумағына әкелгенге дейiн төлем жасау көзделген жағдайда, тауарды жеткiзбеген кезде импортердiң банктегi шотына импортталатын тауарға төлем жасауға аударылған ақшалай қаражатты қайтарудың нақты мерзiмiн белгiлейтiн шарттардың контрактта болмауы, оған:
* егер төлем ретiнде аккредитив көзделген;
* импортер ақшаны қайтаруға банктiк кепiлдiк берген жағдайлар кiрмейдi.
3.13. Мәмiле паспортына қол қоюдан дәлелдi бас тарту кезiнде банк импортерге ол берген құжаттарды қайтарады және импортерге мәмiле паспортын ресiмдеу және контракт шарттарына тиiстi өзгерiстер енгiзу жөнiнде ұсыныстар бередi.
3.14. Мәмiле паспортына қол қоя отырып:
Экспортер өзiне:
- экспорт бойынша мәмiле паспортында келтiрiлген мәлiметтердiң осы экспорт бойынша мәмiле паспорты жасалған контракт шарттарына толық сәйкес келу;
- контракт бойынша экспорттан түскен валюта түсiмiн контрактта белгiленген мерзiмде осы контракт бойынша бақылау агентiнiң қызметiн атқаратын экпортердiң банкiндегi шотына есептеу жауапкершiлiгiн алады.
Импортер өзiне:
- экспорт бойынша мәмiле паспортында келтiрiлген мәлiметтердiң осы экспорт бойынша мәмiле паспорты жасалған контракт шарттарына толық сәйкес келу;
- импортталған тауарды толық көлемде және контрактта белгiленген мерзiмде алу немесе тауарды жеткiзу мүмкiн болмаған жағдайда, контракт бойынша бұрын шетелдiк тарапқа аударылған алдын-ала жасалған төлем сомаларын импортердың импорт бойынша мәмiле паспортында көрсетiлген валюталық шотына белгiленген мерзiмiнде қайтару жауапкершілігiн алады.
3.15. Тараптар контрактқа мәмiле паспортын жасау кезiнде бұрын пайдаланылған, осы контракт бойынша банк куәландырған мәлiметтердi қозғайтын өзгерiстер енгiзген жағдайда экспортер/импортер аталған өзгерiстер енгiзiлген күннен бастап он күн мерзiмде, контрактқа енгiзiлген өзгерiстер және/немесе толықтырулар негiзiнде импортталатын/экспортталатын тауарды кедендiк ресiмдеуге ұсынудан кешiктiрмей, банкке:
- контрактқа толықтыруларды және/немесе өзгерiстердi;
- мәмiле паспортының нысанымен, бiрақ тек қана мәлiметтерi анықталуға тиiс бағанды (позицияны) толтыра отырып жасалатын мәмiле паспортына қосымша парақтарды ұсынады.
Мәмiле паспортына қосымша парақтарды одан әрi ресiмдеу мен пайдалану мәмiле паспорты үшiн көзделген тәртiппен жүзеге асырылады.
3.16. Банк пен кеден органы түскен және жөнелтiлген құжаттарды валюталық бақылаудың кiрiс және шығыс құжаттарын есепке алу журналына тiркеп отырады (NN 2, 4 қосымшалар).
4. Экспорттан және шетел валютасы мен теңге қаражатын импорт
мақсатына пайдаланудан түскен валюта түсiмiне бақылау жасау
4.1. Банк валюта түсiмiн экспортердiң шотына есептеудi және импорт мақсатына арналған төлемдердi өткiзудi осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес мәмiле паспортын ресiмдегеннен кейiн ғана жүргiзедi.
4.2. Келiп түскен соманың бiрдей болуын жеңiлдету мақсатында экспортер контрактiнiң деректемелерi мен осы контракт бойынша экспорт жөнiндегi мәмiле паспортының нөмiрiн экспортердiң пайдасына ақша аударуға берiлген төлем құжаттарында көрсету қажеттiгi жөнiнде шетелдiк төлемшiнi хабардар етедi.
Банкаралық құжатта экспорт бойынша нақты мәмiле паспортына банктiң сома аударуы үшiн қажеттi мәлiметтер жоқ болған жағдайда, банк келiп түскен қаржыны транзиттік шотқа тіркейді және сонымен бір мезгілде оның атына бірдей етуге жатпайтын қаржы түскендігі туралы мәлімдейді. Экспортер банктің мәлімдемесін алған соң, экспорт бойынша мәміле паспортының нөмірі мен деректемелерін көрсете отырып, келіп түскен соманың жағдайы туралы банкке екі жұмыс күнінің ішінде жазбаша хабарлауға міндетті.
4.3. Банк экспортердің пайдасына ақша келіп түскенін растайтын барлық алғашқы банк құжаттарының және импортер өткізген төлемдердің көшірмелерін экспорт/импорт бойынша тиісті істерге олардың бірдейлігіне қарай бөледі.
4.4. Банк кеден органдарына ай сайын келесі есеп берілетін айдың 5-ші күнінен кешіктірмей осы банкте қызмет көрсетілетін экспортерлердің мәміле паспорттары бойынша жүргізілген төлемдер туралы хабарлап отырады (хабарлама нысаны - N 5, 6 қосымша а), б)). Келіп түскен валюта түсімі және жасалған төлемдер туралы ақпараттар бақылау жүргізу мақсатында тиісінше банк пен кеден органы қалыптастыратын экспорт/импорт жөніндегі іс пен материалдар жинағына енгізіледі.
4.5. Кеден органы банктің хабарламасын алған соң экспорт бойынша келіп түскен валюта түсімі және импорт бойынша жүргізілген төлемдер туралы ақпаратты электрондық мәліметтер базасына енгізеді және контракт шартына импорт бойынша жүргізілген төлемдерге сәйкес валюта түсімінің және тауарлардың уақытында және толық түскендігін тексереді.
4.6. Егер контракт бойынша валюта коды төлем валютасы кодымен сәйкес келмесе, экспортер/импортер кеден органына контракт бойынша валюта бағамының төлем валютасына есебін қажетті түсіндірмесімен қоса береді. Кеден органы осы есепті контракт шарттарына сәйкес келуі және есепке салынатын бағамның нақтылығы тұрғысынан тексереді, егер есеп негізді деп танылған жағдайда, валюта түсімінің бұдан әрі экспорт кезінде төлемнің жаңа валютасымен немесе импорт кезінде тауарлармен түсуін ескереді.
Есептер Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілейтін шет ел валюталарының ресми бағамы арқылы немесе Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілейтін шет ел валюталарының теңгеге кросс-бағамы арқылы төлем күніне қарай жүзеге асырылады.
Экспортер/импортер ұсынған есеппен келіспеген жағдайда кеден органы экспорт/импортерға жазбаша хабарлап, экспорт/импортер жөніндегі материалдарға тиісті белгі түсіреді.
4.7. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми бағамымен немесе Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми бағамы негізіндегі кросс-бағамымен есептелген айырмашылық 10%-тен аспауы тиіс.
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі ресми бағам, белгілемеген валюта бойынша контракт жасасқан жағдайда, экспортерге/ импортерге қызмет көрсететін банкке хабарлай отырып, осы валютаны есептеу АҚШ долларының ағымдағы рыноктық бағамы бойынша жасалады. Осыдан кейін теңгемен қайта есептеу Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі белгілеген теңгенің АҚШ долларына ресми бағамы бойынша жасалады.
4.8. Экспорттық түсiм банкке толық көлемде түспесе немесе экспорт жөнiндегi мәмiле паспортында көрсетiлген мерзiм бұзылса, экспортер экспорт өнiмiн толық алуы үшiн шаралар қолдануға мiндеттi, сонымен бiрге кеден органына тәртiп бұзудың себептерi туралы ақпарат беруi керек.
4.9. Егер контрактiнің шарттарында тауарды бiрнеше топпен жеткiзу көзделген болса, ал төлем жасау келесi топтың нақты жеткiзiлуiне тәуелдi болса, онда импортер төлем құжаттарымен бiрге алынған тауарға кеден жүк декларациясының көшiрмесiн банкке тапсырады. Берiлген құжаттар контракт талаптарына сәйкес келген жағдайда банктiң жауапты қызметкерi төлем құжатына рұқсат визасын қояды. Тауар түспеген жағдайда импортер тауардың түспеу себебiнiң негiздемесiн және контракт шарттарының өзгеруi жөнiндегi қосымша келiсiмдi банкке беруi керек.
4.10. Егер импорт бойынша тауар толық көлемiнде түспесе немесе импорт бойынша мәмiле паспортында көрсетiлген мерзiмдi бұза отырып түссе, импортер импорт бойынша тауарды толық алу үшiн шара қолдануға немесе сонымен бiр мезгiлде кеден органына орын алған тәртiп бұзушылықтың себептерi туралы ақпарат бере отырып, тауар импортына төлем жасау үшiн аударылған ақша қаражатын қайтаруға мiндеттi. Түскен жүктердің бiрдей болуын жеңiлдету мақсаты үшiн импортер жүк берушiнi импортердiң мекен-жайына жiберiлетiн және тауарлардың олардың пайдасына жөнелтiлгенiн қуаттайтын iлеспе құжаттарда контракт реквизиттерi мен осы контракт бойынша импорт жөнiндегi мәмiле паспортының номерiн көрсету қажеттiгi туралы хабардар етедi.
4.11. Валюта түсiмi толық немесе уақытында түспеген жағдайда кеден органы экспортерге Қазақстан Республикасының кеден заңында көзделген санкцияларды қолдануға, сондай-ақ тиiстi ақпаратты салық және құқық қорғау органдарына және Ұлттық Банкке жiберуге құқылы.
4.12. Кеден органы импорт жөнiндегi мәмiле паспортының және контрактiнiң талаптарына сай тауарлардың уақтылы түсуiне бақылау жасайды. Тауардың түсу мерзiмi бұзылған жағдайда кеден органдары орын алған тәртiп бұзушылық туралы салық және құқық қорғау органдарын хабардар етедi және импортерге Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген санкцияларды қолдануға құқылы.
4.13. Банктің валюталық бақылау агентiнiң осы бөлiмде көзделген мiндеттерiн дұрыс атқармаған фактiлерiн анықталған жағдайда кеден органы тиiстi ақпаратты Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiне жiберуге мiндеттi.
4.14. Банк пен кеден органы түскен және жөнелтiлген құжаттарды валюталық бақылаудың кiрiс және шығыс құжаттары журналында тiркеп отырады.
5. Қазақстан Республикасындағы экспорт-импорт операцияларына
бақылау жасау iсiн техникалық қамтамасыз ету
5.1. Осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес ресiмделетiн құжаттардағы мәлiметтер банктер үшiн банктiк құпия, ал кеден органы үшiн - қызметтiк пайдалануға арналған ақпарат болып табылады. Банктер мен кеден органдары осы ақпараттың құпиялығын қамтамасыз етедi.
5.2. Кеден органымен жазбаша келiсу және банктердiң кеден органымен бiрлесе отырып құжаттарды сақтау мен iркiлiссiз жеткiзудi қамтамасыз ететiн процедурасын жасауы кезiнде банктер құжаттармен электронды алмасуға көше алады.
5.3. Атауы мен почталық мекен-жайын өзгерткен банктер:
- өзгерту күнiнен 10 күн бұрын бұл жайында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнің облыстық филиалдарын және Қазақстан Республикасының кеден органдарын жеделхат арқылы хабардар етуге;
- осы банктерде шоттары бар барлық клиенттерге енгiзiлген өзгерiстер жөнiнде жазбаша хабарлауға;
- кеден органдарынан, сарапшылардан және импортерлерден олардың бұрынғы мекен-жайы мен бұрынғы атауына түскен корреспонденцияларды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiне, кеден органына және банк клиенттерiне аталған ақпаратты жiберген уақыттан бастап 30 күн iшiнде қабылдауды қамтамасыз етуге мiндеттi.
Кеден органы бұл жағдайда банктiң аталған мәлiмдемесi негiзiнде тауарды мәмiле паспортымен кедендiк ресiмдеуге 30 күн iшiнде бұрынғы атауымен және почталық мекен-жайымен қабылдайды.
5.4. Қызмет көрсетушi банк өзгерген жағдайда экспортер (импортер) жаңа мәмiле паспортына қол қойған күннен бастап үш күн мерзiмде кеден органына жаңа мәмiле паспортының көшiрмесiн ұсынуға тиiс.
5.5. Осы контракт бойынша ресiмделген бұрынғы мәмiле паспорты жарамсыз деп танылады. Кеден органдары осындай мәмiле паспорттарын бере отырып ресiмделетiн тауарларды шығармайды (өткiзбейдi).
5.6. Егер ресiмделген экспорт-импорт мәмiледе тараптардың бiреуiнің контрактi бойынша мiндеттемесiн нақты орындаған күннен бастап 180 күнтiзбелiк күннен асатын мерзiмде ақшаның түсуi немесе аударылуы көзделген жағдайда, экспортер (импортер) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң және Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес мәмiле паспортын ресiмдегенге дейiн Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiнен тиiстi лицензия немесе мәмiле паспортының көшiрмесiне мiндеттi түрдегi қосымша болып табылатын тiркеу туралы куәлiк алуға мiндеттi.
5.7. Валюта түсiмi шетелдiк сатып алушыдан осы контракт бойынша мәмiле паспортын ресiмдемейтiн банкке түскен жағдайда, банк теңестiрiлуге келмейтiн соманың келiп түскендiгi жөнiнде экспортердi хабардар етуге мiндеттi және контрактiнiң деректемелерi және экспорт жөнiндегi мәмiле паспортының номерi көрсетiлген соманың жағдайы туралы экспортерден жазбаша ақпарат алғанға дейiн сома транзиттiк шотқа тiркеледi. Экспортер банкке түскен ақшаны толық сомасында аталған мәмiле паспортын ресiмдейтiн банктегi өзiнің валюталық шотына аударуға тапсырма беруге мiндеттi. Экспортер ақша аударуға тапсырмамен бiрге банк куәландырған мәмiле паспортының данасын бередi, ол ақша аударуға өтiнiшпен бiрге түсiмдi алған банк үшiн аударымды жүзеге асыруға негiз болады.
6. Валюталық бақылау органдары мен агенттерi
6.1. Қазақстан Республикасында валюталық бақылауды валюталық бақылау органдары және агенттерi өз құзырлары шегiнде қолданылып жүрген заңдарға сәйкес жүзеге асырады.
6.2. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Қазақстан Республикасының кеден органдарын нақты почталық мекен-жайларын көрсете отырып, барлық банктер мен олардың филиалдарының тiзiмдерiмен жедел түрде қамтамасыз етедi, аталған мәлiметтерге кез келген өзгерiстердi, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi бекiткен валютаның ресми бағамы туралы ақпараттарды уақытында жеткiзедi.
6.3. Валюталық бақылау агенттерi өз құзырлары шегiнде Қазақстан Республикасында экспортерлер мен импортерлер жүргiзген валюталық операцияларға, осы операциялардың қолданылып жүрген заңдарға, лицензия шарттарына сәйкес келуiне бақылау жасайды.
6.4. Кеден комитетi экспорт-импорт валюта бақылауының нәтижелерi туралы жиынтық ақпаратты келiсiлген тәртiппен Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiне жiбередi (N 6 қосымша).
6.5. Кеден органдары жабық мәмiле паспорты туралы ақпаратты келесi есеп беретiн айдың 5-шi күнiнен кешiктiрмей банктерге бередi (N 7 қосымша а), б)).
6.6. Банк Ұлттық Банктiң лицензиясымен немесе тiркеу куәлiгiмен жүзеге асырылатын экспорт-импорт контрактiлер бойынша ресiмделген мәмiле паспортының негiзiнде барлық келiп түскен/аударылған ақша туралы ақпаратты ай сайын келесi есеп беретiн айдың 5-шi күнiнен кешiктiрмей Ұлттық Банкке бередi (N 8 қосымша а), б)).
6.7. Банк тоқсан сайын есеп берiп отырған айдан кейiнгi айдың 10-нан кешiктiрмей Ұлттық Банкке экспорт-импорт валюта бақылауының нәтижелерi туралы жиынтық ақпарат берiп отырады (N 9 қосымша).
7. Экспортерлер мен импортерлердің
құқықтары мен мiндеттерi
7.1. Қазақстан Республикасында экспорт-импорт валюталық операцияларды жүзеге асыратын экспортерлер мен импортерлердiң:
1) валюталық бақылау органдары мен агенттерi жүргiзген тексеру актiлерiмен танысуға;
2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен валюталық бақылау органдары мен агенттерiнiң iс-әрекетiне шағым беруге;
3) Қазақстан Республикасының басқа да заңдық және нормативтiк құқықтық актiлерiмен көзделген басқа да iс-әрекет жасауға құқылы.
7.2. Қазақстан Республикасында экспорт-импорт валюталық операцияларды жүзеге асыратын экспортерлер мен импортерлер:
1) валюталық бақылау органдары мен агенттерiне экспорт-импорт операциялардың жүзеге асырылғандығы туралы барлық сұралған құжаттар мен ақпараттарды беруге;
2) валюталық бақылау органдарының қызметкерлерiн экспорт-импорт операцияларды жүзеге асыруға байланысты кез-келген құжаттарға тексеру жүргiзуге жiберуге;
3) валюталық бақылау органдары мен агенттерiне олардың тексеру жүргiзуi барысында және тексеру қорытындылары бойынша түсiнiктемелер беруге;
4) валюталық бақылау органдары мен агенттерi жүргiзген тексеру актiсiнде баяндалған фактiлермен келiспеген жағдайда, осы актiге қол қоюдан бас тарту себебiне жазбаша түсiнiк беруге;
5) өздерi жүргiзген экспорт-импорт операциялар бойынша, олардың контракттың қолданылу мерзiмi iшiнде сақталуын қамтамасыз ете отырып есебiн жүргiзуге және есеп жасауға;
6) валюталық бақылау органдарының анықталған тәртiп бұзушылықты жою жөнiндегi талаптарын (нұсқауларын, ұйғарымдарын) орындауға;
7) қолданылып жүрген заңдарда белгiленген басқа да мiндеттердi орындауға мiндеттi.
8. Жеке жағдайлар
8.1. Мынадай жағдайларда мәмiле паспортын ресiмдеу талап етiлмейдi:
- уәкiлеттi банктер шетел банкiндегi коршоттың жазбаша үзiндiсi негiзiнде шет елдегi коршоттарындағы кеден шекарасынан өткiзетiн валюталарын алып кiрген кезде мәмiле паспортын ресiмдеудiң қажетi жоқ. Валютаны кедендiк ресiмдеу кезiнде жазбаша үзiндi жоқ болса, оны алғаннан кейiн беретiндiгi туралы банктiң кепiлхаты болғанда ресiмделедi;
- Ұлттық Банк бағалы металды шет елдегi металл шоттарына орналастыру үшiн алып шыққанда;
- республиканың кеден шекарасы арқылы тауар өткiзудi көздемейтiн және тиiсiнше кедендiк ресiмдеудi қажет етпейтiн контракттар бойынша талап етiлмейдi.
8.2. Мынадай жағдайларда мәмiле паспортын ресiмдеу қажет:
- бес мыңнан аса АҚШ долларына барабар сомаға жасалған контракттар бойынша.
Бұған қоса валюталық бақылаудың агенттерi ретiнде банктер және валюталық бақылау органы ретiнде кеден органдары экспорттаушылардың /импорттаушылардың сыртқы экономикалық операцияларына бақылауды жүзеге асырады және есеп беретiн айдан кейiнгi айдың 15-iне қарай тоқсан сайын банктер бес мыңнан аса АҚШ долларына барабар сомаға жасалған контракттар бойынша ақпаратты Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiне, ал Кеден органдары осы Нұсқаулықта көзделген үлгiлер бойынша (N 10 а), б), N 11 а),
б) қосымшалары));
- Қазақстан Республикасының кеден шекарасынан тауарды сатып алу-сату контракттары (шарттары, келiсiмдерi) бойынша тауарды өткiзген кезде, сондай-ақ тауарды (еркiн айналым үшiн экспорт/шығару) қызмет көрсетуге арналған контракттар бойынша өткiзген кезде;
- жалға беру, өңдеу (Қазақстан тауарларын Қазақстан Республикасының кеден аймағынан тыс жерде өңдеуден басқа), комиссия шарттарына және тауарға деген меншiк құқының экспорттан (еркiн айналымға арналған шығарудан) басқа режимдегi шетелдiк (республиканың кеден аумағынан алып кетер кезде), қазақстандық (кеден аумағына алып кiрер кезде) тұлғаға берiлуiн көздемейтiн басқа шарттарға сәйкес кеденде бұрын ресiмделген тауарды экспортқа шығару үшiн республиканың кеден органдарына мәлiмдер алдында. Мұндай жағдайда мәмiленiң паспортын ресiмдеудi кеден органдары жүргiзедi.
8.3. Тауарды телекоммуникациялық желi арқылы жасалған мәмiле бойынша жеткiзген жағдайда, сондай-ақ контракттар (шарттар, келiсiмдер) болмағанда паспортты ресiмдеу инвойс негiзiнде жүзеге асырылады, инвойста мәмiле паспортының бағандарын толтыруға қажеттi барлық мәлiметтер болады, ал сомалар және мәмiле паспортын толтыруға қажеттi басқа деректер - осындай контракттарға қосымшаларды, спецификацияларды немесе инвойстарды белгiлемейтiн ұзақ мерзiмдi контракттар бойынша контракт шарттарында қалай көзделгендiгiне қарай жеткiзiледi. Осы орайда банктiң экспорттаушылары/ импорттаушылары осындай инвойстардың, қосымшалардың немесе спецификациялардың деректемелерiне сәйкес аударылатын сомалардың сәйкестендiрiлуiн қамтамасыз етуге тиiс, бұл туралы мәмiле паспортын ресiмдеген кезде экспорттаушыға/импорттаушыға хабарлама беру қажет.
8.4. Есеп айырысуды дистрибьютер шоты арқылы жүргiзудi белгiлейтiн, әкелiнетiн тауарларды еркiн айналым үшiн шығару тәртiбi бойынша ресiмделетiн дистрибьютер келiсiмдерi бойынша ресiмдеуге мәмiле паспортын ашық бағандарымен қабылдауға болады, оларды тауарды кедендiк ресiмдеу алдында немесе банктер осы нұсқаулықта белгiленген тәртiпке сәйкес мәмiле паспортының қосымша беттерiнде төлем жасар алдында мына ерекшелiктердi ескере отырып толтырады:
- осындай беттердi толтыруға инвойстар негiз болады;
- кеден органдары кедендiк ресiмдеудi мәмiленiң паспорты бойынша және оның қосымша беттерi бойынша жүзеге асырады.
Аталған тәртiп дилерлiк келiсiмдер бойынша әкелiнетiн тауарға да қолданылады.
8.5. Шет елдегi шоттары бойынша банкпен есеп айырысуды көздейтiн контракттар бойынша жасалатын мәмiленiң паспорты оларды ашуға Ұлттық Банктiң лицензиясы болған жағдайда мынадай ерекшелiктерiмен бiрге толтырылады:
"Банк деректемелерi" деген бөлiмде Қазақстан резидентiнiң шоты ашылған шетел банкiнің деректемелерi көрсетiледi;
- "Уәкiлеттi адамдардың қолдары" деген бөлiмде шетел банкi тарапынан сөз беру талап етiлмейдi, себебi Ұлттық Банктiң лицензиясы шет елде шоттың бар екендiгiнiң дәлелi және осындай шоттың бар екендiгiн шетелдiк банктiң растауы болып табылады, ал тауарды республиканың кеден шекарасы арқылы өткiзетiн уәкiлеттi банктер үшiн шетелдiк банктiң коршот ашу туралы хабарламасы осындай растау болып табылады;
- валюта бақылауын жүзеге асыру үшiн валюталық пайданың түскенiн (тауардың төленген ақысын) мыналар растайды: банктер тауар алған кезде - шетел банкiндегi коршоттың үзiндiсi (кеден органында үзiндiнiң банктiң коршоттан төлеген валюта сомасын растайтын бөлiгiнiң куәландырылған көшiрмесi қалады); басқа адамдар үшiн - нақты резидент үшiн шетел банкiнде ашылған шот бойынша ақшаның жылжуы туралы кеден органдарының сұратуы бойынша Ұлттық Банктiң жiберетiн хабарламасы.
8.6. Контракт үшiн үшiншi адам-резидент төлеген кезде мәмiле паспорты төрт дана етiлiп ресiмделедi (тараптар үшiн бiр данадан - импорттаушы, үшiншi адам, кеден органы және үшiншi адамның банкi). Мұндай жағдайда мәмiле паспортын кеден органына ресiмдетуге үшiншi адамның қатысуымен импорттаушы апарады. Осы орайда кеден органы мәмiле паспортының бiр данасын үшiншi адамға қызмет ететiн банкке жiбередi, ол банк кеден органына шоттың бар екендiгi және үшiншi адамның қолының сәйкес келетiндiгi туралы хабарлама жiбередi, соңынан кеден органына осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес жасалған төлемдер туралы хабарлама жiберiледi;
- импорт контракты үшiн резидент емес төлегенде импорттаушы кеден органына үшiншi адаммен-резидент емеспен жасасқан тиiстi шартты өткiзедi. "Банк деректерi" деген бөлiмде резидент емес үшiншi адамның банкiнiң деректемелерi көрсетiледi. Тиiсiнше мәмiленiң паспортында бұл банктiң қолы керек болмайды. Осындай контракт бойынша тауар үшiн төлеу туралы банктiң хабарламасының орнына импорттаушы контракт үшiн үшiншi адам-резидент емес төлегенiн растайтын құжат тапсырады (шоттың үзiндiсi, телекс және т.б.);
- импорт контракты үшiн үшiншi адам-резидент емес импорттаушыға кредит шартын жасап кредит беру арқылы төлесе, онда мұндай жағдайда қаражат Қазақстан Республикасының валюта заңдарының талаптарына сәйкес импорттаушының Қазақстан Республикасының уәкiлеттi банкiнде ашылған шотына немесе оның Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiнен алған лицензиясына сәйкес шет елдегi шетел банкiнде ашылған шотына мiндеттi түрде жазылуға тиiс, кейiн импорттық контрактқа сол шоттан төленедi.
8.7. Есеп айырысудың аккредитивтiк түрi бойынша банктiң хабарламасы кеден органдарына аккредитив жабылғанда емес, нақты төленгенде жiберiледi.
8.8. Төлем құралы ретiнде вексельдi пайдалануды сыртқы сауда мәмiлелерiн жүзеге асырған кезде кеден органдары мен банктер мыналарды тексеруге тиiс:
- тауар Қазақстан Республикасының кеден шекарасынан контрактқа сәйкес өткiзiлетiн болғандықтан, контрактта төлем құралы ретiнде вексельдiң пайдаланылуын көздейтiн төлем шарттарының болуы;
- вексельдегi мәтiннiң заңдарға сәйкес болуы (мiндеттi деректемелердiң болуы, индоссаменттер қатарының үздiксiздiгi және басқа).
Сыртқы сауда операцияларын төлем құралы ретiнде вексельдi пайдаланып жүзеге асыратын экспорттаушының мiндетiне банкке және кеден органына вексель бойынша төлемдi алғанын немесе оған арналған құқықты үшiншi адамға бергенiн растайтын құжаттарды дереу беру кiредi.
8.9. Мемлекет кепiлдiгiмен қамтамасыз етiлген шетелдiк кредит желiлерi бойынша, сондай-ақ халықаралық қаржы ұйымдарының (ХКДБ, ЕКДБ, АДБ және т.б.) заемдарының қайтарылатын қаражаты есебiнен сатып алынатын тауарға қатысты. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкес аталған операцияларды тiркеу жүзеге асырылмайды. Кредит желiсi бойынша қаражатты қайтару заемшыға қызмет көрсететiн банк емес, басқа банк арқылы жүзеге аспаған жағдайда (мысалы кредиттiң бюджет қаржысы есебiнен өтелуi), мәмiле паспортының "Банк деректемелерi" деген бөлiмiнде экспорттаушы шот ашқан банк емес, шетелдiк кредиторға/банкке кредит және заем қаржыларын қайтаратын банк көрсетiледi. Мұндай мәмiле жасағанда кеден органы мәмiле паспортының толтырылған данасын "Банк деректемелерi" деген бөлiмде көрсетiлген банкке жiбередi, сол банктен кредит (заем) бойынша ақша қаражатын қайтарғанына қарай хабарлама түсетiн болады.
8.10. Ақпарат тасымалшыларын (магнит дискiлердi, магнит таспаларды, компакт-дисктердi, қағаздан жасалған ақпарат тасымалшыларын және т.б.) Қазақстан Республикасының кеден аумағына алып кiрген және Қазақстан Республикасының кеден аумағынан алып шыққан кезде оларға жазылған ақпаратпен бiрге мәмiле паспорты ақпараттың өзiнiң және оның тасымалшысының құнының сомасы бойынша ресiмделедi.
8.11. Лизинг (жалдау шарттары) бойынша мәмiле паспорты алып кiретiн жабдықтың жүк-кеден декларациясында мәлiмделген құны бойынша ресiмделедi.
9. Банктердiң осы Нұсқаулықты бұзғаны үшiн жауапкершiлiгi
9.1. Банктерге осы Нұсқаулық талаптарын бұзғаны үшiн Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарына сәйкес жауап бередi.
9.2. Банктердiң осы Нұсқаулық нормаларын ұдайы бұзғаны үшiн валюталық бақылау органдарының өз өкiлеттiгi шегінде санкциялар қолдануға құқығы бар.
10. Экспортерлер мен импортерлердiң
осы Нұсқаулықты бұзғаны үшiн жауапкершiлiгi
10.1. Экспортер (импортер) куәландырылған соң жалған мәмiле паспортын
жасағаны - түзету енгiзгенi немесе банктiң жауапты қызметкерiнiң қолын
және/немесе банктiң мөрiн және кеден органының лауазымды адамының қолы
мен оның мөрiн жасағаны үшiн, мәмiле паспортында көрсетiлген тауарға сәйкес
келмейтiн тауарды Республикаға әкелгенi немесе одан тысқары жерлерге
шығарғаны, сондай-ақ осы Нұсқаулықтың талаптарын сақтамағаны үшiн
Қазақстан Республикасының кеден, әкiмшiлiк және қылмыстық заңдарына
сәйкес жауап бередi.
11. Экспортер, импортер қызметкерлердiң және валюталық бақылау
органдары мен агенттерiнiң лауазымды адамдарының
осы нұсқаулық талаптарын бұзғаны үшiн жауапкершiлiгі
11.1. Экспортер, импортер жауапты қызметкерлер және валюталық бақылау
органдары мен агенттерiнiң лауазымды адамдары осы Нұсқаулықтың талаптарын
бұзғаны үшiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қылмыстық,
әкiмшiлiк және азаматтық-құқықтық жауапкершiлiк арқалайды.
11.2. Валюталық бақылау органдары мен агенттерінің лауазымды
адамдарына валюталық бақылау қызметін атқару кезінде өздеріне мәлім болған
ақпараттарды жария еткені үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес
жауап береді.
12. Қорытынды ережелер
12.1. Осы Нұсқаулық күшіне енгенге дейін экспорт-импорт контракттар
жасаған экспортерлер (импортерлер), егер контракттар бойынша есеп
аяқталмаған жағдайда, осы Нұсқаулық күшіне енген күннен бастап бір ай
мерзімде осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес мәміле паспортын ресімдеуге
міндетті.
Қазақстан Республикасының Қазақстан Республикасы
Кіріс министрінің міндетін Ұлттық Банкінің
атқарушы Төрағасы
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы
N 271 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасында экспорт-
импорт валюта бақылауын ұйымдастыру
туралы Нұсқаулыққа
N 1 қосымша
N 11 (12) экспорт жөніндегі мәміле
паспорты
_____________ж.
Экспортер банктің деректемелері
Атауы ______________________________________________________________
Филиалы ____________________________________________________________
Мекен-жайы _________________________________________________________
СТН ________________________________________________________________
Экспортердің деректемелері
Атауы ______________________________________________________________
ОКПО коды __________________________________________________________
Мекен-жайы _________________________________________________________
Банк шотының номері ________________________________________________
Салық тіркеу нөмері ________________________________________________
Салық органының мекен-жайы _________________________________________
Басшының паспорттық мәліметтері ____________________________________
Шетелдік сатып алушының деректемелері
Атауы ______________________________________________________________
Ел _________________________________________________________________
Мекен-жайы _________________________________________________________
Сатып алушы банктің Деректемелері __________________________________
Деректемелер және контрактінің шарттары:
Нөмері_________________________ Соңғы күні _________________________
Күні___________________ Төлем валютасы__________________________
Контракт сомасы________ Төлем валютасының коды______________________
Тауар ________________
Порт, белгіленген станция_____________
Контракт бойынша валюта____________Есеп нысаны______________________
Контракт бойынша валюта коды_________ Түсімнің келіп түсуі ________
Валюталық ескертпе__________________________________________________
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің лицензиясы
Лицензияның номері___________________ Күні _________________________
Тіркелу куәлігі ____________________________________________________
Сенім білдірілген адамдардың қолы:
Банктің атынан Экспортердің атынан Кеден органының атынан
лауазымы__________ лауазымы_________ лауазымы_______________
Аты-жөні(қолы)____Аты-жөні(қолы)______Аты-жөні(қолы)_______________
М.О. күні__________ М.О.күні _________ М.О.күні ____________________
Банктің, кеден органының ерекше белгілері
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Мәмiле паспортын ресiмдеу
Тәртібі
"Экспорт жөнiндегi мәмiле паспорты" - қисық сызықпен белгiленген төрт бөлiктен тұратын мәмiле паспортының күрделi коды көрсетiледi:
- бiрiншi бөлiгi екi араб санынан тұрады, оның "1" деген бiрiншi саны осы экспорт жөнiндегi мәмiле паспортының тауар экспортынан келiп түскен валюта түсiмiне валюталық бақылау жасауға арналған, ал "1" деген екiншi саны мәмiленiң осы паспорты бойынша алдын ала төлем жасайтын орны, немесе "2" - тауардың кедендiк ресiмделгенiн көрсетедi;
- екiншi бөлiгi ОКПО (мекемелер мен ұйымдардың жалпы классификаторы) бойынша банк кодын құрайтын сегiз саннан тұрады;
- үшiншi бөлiгi Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi банк филиалына берген номерден тұратын үш саннан тұрады. Банктiң бас кеңсесiнде есеп жүргiзген кезде немесе филиалдары болмағанда бұл бөлiкке "000" қойылады;
- төртiншi бөлiгi журналға сәйкес осы экспорт жөнiндегi мәмiле паспортының рет номерiнен тұрады. Мәмiле паспортының жылдар бойынша номерлерiн бiрыңғайландыру мақсатында рет номерiнiң алдына ағымдағы жылдың соңғы саны жазылып, одан кейiн нүкте қойылады (мысалы, 11/00000000/000/9.
12) "экспорт жөнiндегi мәмiле паспорты" деген бағанның астына оның N 2 үлгiдегi журналға тiркелген күнi көрсетiледi.
"Банк деректемелерi" бөлiмi былайша толтырылады
"Атауы" деген бағанға осы экспорт жөнiндегi мәмiле паспортына қол қойған банктiң аты толық көрсетiледi.
"Филиал" деген бағанға экспортердің шоты жүргiзiлетiн филиалдың толық аты көрсетiледi, бұдан әрiде экспорт жөнiндегi мәмiле паспортының "шот номерi" бағанында көрсетiледi. Көрсетiлген шот банк филиалында жүргiзiлген жағдайда ғана толтырылады.
"Мекен-жайы" деген бағанға экспортер шотын жүргiзушi банктiң (немесе экспортердiң шоты банк филиалында жүргiзiлсе, банк филиалының) толық почталық мекен-жайы көрсетiледi.
CTH бағанында салық органында банк тiркелген салық төлеушiнің тiркеу нөмiрi көрсетiледi.
"Экспортердiң деректемелерi" бөлiмi былайша толтырылады:
"Атауы" деген бағанда мәмiле паспортына қол қойған экспортердің толық ресми аты көрсетіледi.
"ОКПО коды" деген бағанда мәмiле паспортына қол қойған экспортердің оған мемлекеттiк статистика органы берген сегiз таңбалы коды көрсетiледi.
"Мекен-жайы" деген бағанда экспорт жөнiндегi мәмiле паспортына қол қойған экспортердің толық почталық мекен-жайы көрсетiледi.
"Банк шотының номерi" деген бағанда мәмiле паспортына қол қойған экспортердiң осы мәмiле паспортында көрсетiлген контрактi бойынша валюталық түсiм түсуi тиiс валюталық шотының номерi көрсетiледi.
"CTH" бағанында экспортердiң салық органында салық төлеушi ретiнде тiркелген тiркеу номерi көрсетiледi.
"Салық органының мекен-жайы" деген бағанда экспортердiң тiркелген жерi бойынша салық органдарының мекен-жайы көрсетiледi.
"Басшының паспорттық мәлiметтерi бағанында мәмiле паспортына қол қойған паспорттың N, кiм бергендiгi және қашан берiлгенi көрсетiледi.
"Шет ел сатып алушысының деректемелерi" бөлiмi былайша толтырылады:
"Атауы" деген бағанда осы экспорт жөнiндегi мәмiле паспорты негiзiнде жасалған контрактіде көрсетiлген түрдегi экспортталатын тауарларды шет елдiк сатып алушының аты көрсетiледi.
"Ел" деген бағанда контрактiге сәйкес осы мәмiле паспорты жасалған сатып алушы тұратын елдiң атауы көрсетiледi.
"Мекен-жайы" деген бағанда осы экспорт жөнiндегi мәмiле паспорты негiзiнде жасалған контрактiнiң шарттарына сәйкес шет ел сатып алушысының заңды мекен-жайы көрсетiледi.
"Сатып алушы банктің деректемелерi" деген бағанда шет ел сатып алушысына қызмет көрсететiн банктiң мекен-жайы мен деректемелерi көрсетiледi. Егер контрактіде деректемелер көрсетiлсе осы баған толтырылады. Осы бағанда көрсетiлген мәлiметтер мәмiленiң ресiмделген паспорты бойынша шетел тарапының басқа банктiк деректемелер арқылы ақша аударымы кезiнде төлем бiрдейлiгiнен бас тартуға негiз бола алмайды.
"Контрактiнiң деректемелерi мен шарттары" бөлiмi былайша толтырылады:
"Номерi" деген бағанда осы экспорт жөнiндегi мәмiле паспорты негiзiнде жасалған конртактiнiң нөмiрi көрсетіледi.
"Күнi" деген бағанда контрактiге қол қойылған күнi көрсетiледi.
"Контракт сомасы" деген бағанда осы контрактiге сәйкес экспортталатын тауарлардың жалпы құны көрсетiледi.
"Тауар" деген бағанда контракт бойынша тауардың аты көрсетiледi. Тауардың бiрнеше атауы болғанда оларды үтiр арқылы бөлiп, немесе мәмiле паспортын ресiмдеу үшiн көзделген тәртiпке сәйкес тауарға қосымша тiзбек жасау арқылы көрсету керек.
"Айлақ, межелi станция" деген бағанда сатып алушының елiндегi жүк жеткiзiлетiн орын көрсетiледi. Бiрнеше орын болған жағдайда баған "Тауар" бағаны сияқты толтырылады.
"Контракт бойынша валюта" деген бағанда "Кедендiк жүк декларациясын толтыру тәртiбi туралы" Мемлекеттiк кеден комитетiнiң нұсқаулығы негiзiнде республикалық кеден органдары қолданатын валюталар классификаторына сәйкес контракт сомасы белгiленген валюта атауы көрсетiледi.
"Контракт бойынша валюта коды" деген бағанда "Кедендiк жүк декларациясын толтыру тәртiбi туралы" Мемлекеттiк кеден комитетiнің Нұсқаулығы негiзiнде республикалық кеден органдары қолданатын валюталар классификаторына сәйкес контракт бойынша валюта коды көрсетiледi.
"Валюталық ескертпе" деген бағанда контракт бойынша валюта төлемiне валюта бағамын есептеу тәсiлi көрсетiледi ("контракт бойынша валюта" мен "төлем валютасы" сәйкес келмегенде ғана толтырылады).
"Соңғы төлем" деген бағанда осы экспорт бойынша мәмiле паспорты негiзiнде жасалған контракт бойынша соңғы төлемнiң экспортердің валюта шотына келiп түсуiнiң есеп айырысу күнi көрсетiледi. "Соңғы төлемдi" экспортер болжанған соңғы кедендiк ресiмдеу күнiне "түсiмнiң келiп түсуi" деген бағанда көрсетiлген, контракт шарты бойынша түсiмiнiң рұқсат етілген келiп түсу мерзiмiн қоса отырып өз бетiнше есептейдi.
"Төлем валютасы" деген бағанда "Кедендiк жүк декларациясын толтыру тәртiбi туралы" Мемлекеттiк кеден комитетiнiң нұсқаулығы негiзiнде республикалық кеден органдары қолданатын валюталар классификаторына сәйкес экспортталатын тауардың төлемi жүргiзiлетiн валютаның аты көрсетiледi.
"Төлем валютасының коды" деген бағанда "Кедендiк жүк декларациясын
толтыру тәртiбi туралы" Мемлекеттiк кеден комитетiнiң нұсқаулығы негiзiнде
республикалық кеден органдары қолданатын валюталар классификаторына сәйкес
төлем валютасының коды көрсетiледi.
"Есеп айрысу түрi" деген бағанда контрактідегi шарттарға сәйкес
(төменде келтiрiлген классификаторға сай) экспортталатын тауар үшiн
қолданылатын есеп айырысу түрiнiң коды көрсетiледi:
Есеп айырысу нысаны коды
Аванстық төлем
(алдын ала төлеу) 00
аккредитив 10
инкассо 20
аударым 30
басқалары 40
Есеп айырысудың аралас түрi қолданылуы мүмкiн, онда бағанға екi код
жазылады.
"Түсiмнiң келiп түсуi" бағанында төменде келтiрiлген классификаторға
сай тауар экспортынан валюта түсiмi келiп түскендегi есеп айырысу
мерзiмiнiң коды көрсетіледi:
Түсiмнiң келiп түсу мерзiмi Коды
Аванстық төлем 00
30 күн iшiнде 01
60 күн iшiнде 02
90 күн iшiнде 03
120 күн iшiнде 04
150 күн iшiнде 05
180 күн iшiнде 06
9 ай iшiнде 09
12 ай iшiнде 12
18 ай iшiнде 18
2 жыл iшiнде 22
3 жыл iшiнде 23
4 жыл iшiнде 24
5-9 жыл iшiнде 25, 26, 27, 28, 29
10 жыл ішінде және одан да көп 30
Тауар экспортынан түсетiн валюта түсiмнің келiп түсу мерзiмiн экспортер Қазақстан Республикасы мен басқа елдердiң аумағымен тауарлардың жылжу уақытының және банк құжаттарының, контракт жөнiндегi төлем шарттарының өту уақытын және басқа факторларды ескере отырып өз бетiнше белгiлейдi. Көрсетiлген мерзiм тауарларды кедендiк ресiмдеу күнiнен бастап есептеледi.
"Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң лицензиясы" бөлiмi Валюта түсiмi банк шотына түспей келiп түскен, шетел банкiнде Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi осы экспортерге берген лицензия негiзiнде ашылған экспортердiң шотына валюта түсiмi есептелген жағдайда толтырылады (егер контракт шарттарында резиденттiң жабдықтаушы қоймасынан тауар алуы және оны республика аумағына әкелмеуi көзделген жағдайда, импортер кеден органына осы тауардың меншiк құқына ие болатыннан растайтын дәлелдi құжаттарды (қабылдау-өткiзу актiсiн, балансын және т.б.) беруге тиiс. Сонымен бiрге тауарға меншiк құқының нақты өту кезiнде контракт бойынша мiндеттемелер орындалды деп саналады және егерде бұдан былай қарай республика аумағына 180 күннен астам уақыттан кейiн тауар әкелiнетiн болса, ондай операцияларға лицензия берiлмейдi).
"Тiркеу куәлiгi" бөлiмi Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiнің талаптарына сәйкес түсiм контрактіде белгiленген мерзiмде түспеген жағдайда толтырылады, бiрақ Қазақстан Республикасының аумағында тауардың кедендiк ресiмделген күнiнен бастап 180 күннен кешiктiрмей экспортер Ұлттық Банктiң облыстық филиалында контрактіні тiркеуден өткiзуге мiндеттi.
"Уәкiлеттi адамдардың қолы" бөлiмi былайша толтырылады.
Экспорт жөнiндегi паспорттың барлық даналарына (лауазымы, аты-жөнi көрсетiле отырып) қол қойылады:
- экспортердің атынан - экспортер басшысы;
- банктiң атынан - банктің мәмiле паспортын ресiмдейтiн жауапты қызметкерлерi;
- кеден органының атынан - валюта бақылауын жүргiзу жөнiнде импорт бойынша мәмiле паспортына қол қоюға және басқа iс-әрекет жасауға уәкiлдiк берiлген кеден органының жауапты адамдары қол қойып, банктiң, экспортер мен кеден органының мөрлерi қойылады.
"Банктiң, кеден органының ерекше белгiлерi" бөлiмiнде Мәмiле паспортының бағанында көрсетiлмеген, бiрақ осы Нұсқаулықта көзделген, немесе органдардың және валюталық бақылау агенттерiнiң жұмыстарын жеңiлдететiн мәлiметтер көрсетiледi.
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы
N 271 қаулымен бекітілген Қазақстан
Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы
Нұсқаулыққа
N 2 қосымша
"Банк, кеден органы" _________________________________________________
(банктің немесе оның филиалының, кеден органының толық атауы)
199__ жылғы экспорт жөніндегі валюта бақылауының кіріс және шығыс
құжаттарын есепке алу Журналы
Басталуы ______________(көрсетілген күнтізбелік жылда журналда
бірінші тіркелген құжаттың тіркеу күні көрсетіледі)
Аяқталуы ______________(көрсетілген күнтізбелік жылда соңғы тіркелген
құжаттың тіркеу күні көрсетіледі)
Бланк
1. Банктің/кеден органының тіркеу нөмірі
2. Құжаттың атауы
3. Нөмірі және күні
Кіріс
4. Түскен күні
5. Корреспондент
Шығыс
6. Жіберілген күні
7. Корреспондент
8. Құжатты алған адамның қолы
Ескерту: импорт жөніндегі валюта бақылауының кіріс және шығыс
құжаттарын есепке алу журналы әр күнтізбелік жылға жасалады (бірінші
құжаттың келіп түскен күнінен). Журнал аяқталғанда банктің бас
бухгалтерінің және кеден органының лауазымды адамның қолы қойылады және
архивке сақтауға өткізіледі. Архивте сақтау мерзімі - журнал аяқталған
күннен бастап 10 жыл.
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы
N 271 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасында
экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы
Нұсқаулыққа
N 3 қосымша
N 21 (22) экспорт жөніндегі мәміле
паспорты
_____________ж.
Экспортер банктің деректемелері
Атауы ______________________________________________________________
Филиалы ____________________________________________________________
Мекен-жайы _________________________________________________________
СТН ________________________________________________________________
Импортердің деректемелері
Атауы ______________________________________________________________
ОКПО коды __________________________________________________________
Мекен-жайы _________________________________________________________
Банк шотының номері ________________________________________________
Салық тіркеу нөмері ________________________________________________
Салық органының мекен-жайы _________________________________________
Паспорттық мәліметтері ____________________________________
Үшінші адамның деректемелері
Атауы ______________________________________________________________
ОКПО коды ____________________________________________________________
Мекен-жайы _________________________________________________________
СТН _______________________________________________________________
Салық органының мекен-жайы
Паспорттық мәліметтері _____________________________________________
Шетелдік әріптестің деректемелері:
Атауы ______________________________________________________________
Ел _________________________________________________________________
Мекен-жайы _________________________________________________________
Шетелдік бәсекелес банк Деректемелері: _____________________________
Контрактінің деректемелері және шарттары
Нөмірі_________________________ Соңғы күні _________________________
Күні___________________ Төлем валютасы__________________________
Контракт сомасы________ Төлем валютасының коды______________________
Тауар ________________
Порт, белгіленген станция_____________
Контракт бойынша валюта____________Есеп нысаны______________________
Контракт бойынша валюта коды_________ Төлем мерзімі ________
Валюталық ескертпе__________________________________________________
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің лицензиясы
Лицензияның номері___________________ Күні _________________________
Кейінге қалдыру ____________________________________________________
Тіркелу куәлігі ____________________________________________________
Уәкілетті адамдардың қолы:
Банктің атынан Импортердің атынан Кеден органының атынан
лауазымы__________лауазымы_________лауазымы_________________________
Аты-жөні(қолы)____Аты-жөні(қолы)______Аты-жөні(қолы)_______________
М.О. күні__________ М.О.күні _________ М.О.күні ____________________
Үшінші адамның атынан
лауазымы ________________________________________________
М.О. Күні_______
Банктің, кеден органының ерекше белгілері
Мәмiле паспортын ресiмдеу
Тәртібі
"Импорт жөнiндегi мәмiле паспорты" - қисық сызықпен белгiленген төрт бөлiктен тұратын мәмiле паспортының күрделi коды көрсетiледi:
- бiрiншi бөлiгi екi араб санынан тұрады, оның "2" деген бiрiншi саны осы импорт жөнiндегi мәмiле паспортының тауар импортынан келiп түскен ақша түсiмiне валюталық бақылау жасауға арналған, ал "1 деген екiншi саны мәмiленің паспорт бойынша алдын-ала төлем жасайтын орны, немесе "2" - тауардың кедендiк ресiмделгенiн көрсетедi;
- екiншi бөлiгi ОКПО (мекемелер мен ұйымдардың жалпы классификаторы) бойынша банк кодын құрайтын сегiз саннан тұрады;
- үшiншi бөлiгi Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi банк филиалына берген номерден тұратын үш саннан тұрады. Банктiң бас кеңсесiнде есеп жүргiзген кезде немесе филиалдары болмағанда бұл бөлiкке "000" қойылады;
төртiншi бөлiгi журналға сәйкес осы импорт жөнiндегi мәмiле паспортының рет номерiнен тұрады. Мәмiле паспортының жылдар бойынша номерлерiн бiрыңғайландыру мақсатында рет номерiнiң алдына ағымдағы жылдың соңғы саны жазылып, одан кейiн нүкте қойылады (мысалы, 21/00000000/000/9.12).
"Импорт жөнiндегi мәмiле паспорты" деген бағанның астына оның импорт бойынша журналға тiркелген күнi көрсетiледi.
"Банк деректемелерi" бөлiмi былайша толтырылады.
"Атауы" деген бағанға осы импорт жөнiндегi мәмiле паспортына қол қойған банктiң аты толық көрсетiледi.
"Филиал" деген бағанға импортердiң шоты жүргiзiлетiн филиалдың толық аты көрсетiледi, бұдан әріде импорт жөнiндегi мәмiле паспортының "банктiк шот номерi" бағанында көрсетiледi.
Көрсетiлген шот банк филиалында жүргiзiлген жағдайда ғана толтырылады. "Мекен-жайы" деген бағанға импортер шотын жүргiзушi банктің (немесе импортердiң шоты банк филиалында жүргiзiлсе, банк филиалының) толық почталық мекен-жайы көрсетiледi.
СТН бағанында салық органында банк тiркелген салық төлеушiнiң тiркеу нөмiрi көрсетiледi.
"Импортердiң деректемелерi" бөлiмi былайша толтырылады:
"Атауы" деген бағанда мәмiле паспортына қол қойған импортердiң толық ресми аты көрсетiледi.
"ОКПО коды" деген бағанда мәмiле паспортына қол қойған импортердiң оған мемлекеттiк статистика органы берген сегiз таңбалы коды көрсетiледi.
"Мекен-жайы" деген бағанда импортер жөнiндегi мәмiле паспортына қол қойған импортердiң толық почталық мекен-жайы көрсетiледi.
"Банк шотының номерi" деген бағанда импортердiң банктегi (филиалдағы) импорт бойынша мәмiле паспортына қол қойған импортердiң осы мәмiле паспортында көрсетiлген контрактi бойынша ақша аударылатын шотының номерi көрсетiледi.
"СТН" бағанында импортердiң салық органында салық төлеушi ретiнде тiркелген тiркеу номерi көрсетiледi.
"Салық органының мекен-жайы" деген бағанда импортердiң тiркелген жерi бойынша салық органдарының мекен-жайы көрсетiледi.
"Импортердiң паспорттық мәлiметтерi" бағанында мәмiле паспортына қол қойған паспорттың N, кiм бергендiгi және қашан берiлгенi көрсетiледi.
"Үшiншi адамның деректемелерi" бөлiмi "Импортердiң деректемелерi" бағаны сияқты толтырылады:
"Шетелдiк әрiптестің деректемелерi" бөлiмi былайша толтырылады:
"Атауы" деген бағанда осы импорт жөнiндегi мәмiле паспорты негiзiнде жасалған контрактіде көрсетiлген түрдегi импортталатын тауарларды шет елдiк сатып алушының аты көрсетiледi.
"Ел" деген бағанда осы мәмiле паспорты жасалуға негiз болған сатып алушы тұратын елдiң контрактiге сәйкес атауы көрсетiледi.
"Мекен-жайы" деген бағанда осы импорт жөнiндегi мәмiле паспорты негiзiнде жасалған контрактiнiң шарттарына сәйкес шет ел сатып алушысының заңды мекен-жайы көрсетiледi.
"Шетелдiк әрiптес банк деректемелерi" деген бағанда шетелдiк бәсекелеске қызмет көрсететiн банктiң мекен-жайы мен деректемелерi көрсетiледi. Егер контрактіде деректемелер көрсетiлсе осы баған толтырылады. Осы бағанда көрсетiлген мәлiметтер мәмiленiң ресiмделген паспорты бойынша шетел тарапының басқа банктiк деректемелер арқылы ақша аударымы кезiнде төлем бiрдейлiгiнен бас тартуға негiз бола алмайды.
"Контрактiнің деректемелерi мен шарттары" бөлiмi былайша толтырылады:
"Номерi" деген бағанда осы импорт жөнiндегi мәмiле паспорты негiзiнде жасалған контрактiнiң нөмiрi көрсетiледi.
"Күнi" деген бағанда контрактiге қол қойылған күнi көрсетiледi.
"Контракт сомасы" деген бағанда осы контрактiге сәйкес импортталатын тауарлардың жалпы құны көрсетiледi.
"Тауар" деген бағанда контракт бойынша тауардың аты көрсетіледi. Тауардың бiрнеше атауы болғанда оларды үтiр арқылы бөлiп, немесе мәмiле паспортын ресiмдеу үшiн көзделген тәртiпке сәйкес тауарға қосымша тiзбек жасау арқылы көрсету керек.
"Межелi станция, айлақ" деген бағанда сатып алушының елiндегi жүк жеткiзiлетiн орын көрсетiледi. Бiрнеше орын болған жағдайда баған "Тауар" бағаны сияқты толтырылады.
"Контракт бойынша валюта" деген бағанда "Кедендiк жүк декларациясын толтыру тәртiбi туралы" Мемлекеттiк кеден комитетiнің нұсқаулығы негiзiнде республикалық кеден органдары қолданатын валюталар классификаторына сәйкес контракт сомасы белгiленген валюта атауы көрсетiледi.
"Контракт бойынша валюта коды" деген бағанда "Кедендiк жүк декларациясын толтыру тәртiбi туралы" Мемлекеттiк кеден комитетiнiң нұсқаулығы негiзiнде республикалық кеден органдары қолданатын валюталар классификаторына сәйкес контракт бойынша валюта коды көрсетiледi.
"Валюталық ескертпе" деген бағанда контракт бойынша валюта төлемiне валюта бағамын есептеу тәсiлi көрсетiледi ("контракт бойынша валюта" мен "төлем валютасы" сәйкес келмегенде ғана толтырылады).
"Соңғы күнi" деген бағанда мәмiле паспортын жасауға негiз болған контракт шарттарына сүйенiп импортер көрсеткен болжамды екi күннiң соңғысы көрсетiледi: кедендiк ресiмдеудi аяқтағаннан кейiн ақы төлеу кезiнде - төлем контрактiнiң шарттары бойынша мүмкiндiгiнше соңғы күн, алдын ала төлем кезiнде яғни тауар жеткiзудiң осы контракт шарттары бойынша есеп айырысу күнi көрсетiледi.
"Төлем валютасы" деген бағанда "Кедендiк жүк декларациясын толтыру тәртiбi туралы" Мемлекеттiк кеден комитетiнiң нұсқаулығы негiзiнде республикалық кеден органдары қолданатын валюталар классификаторына сәйкес импортталатын тауардың төлемi жүргiзiлетiн валютаның аты көрсетiледi.
"Төлем валютасының коды" деген бағанда "Кедендiк жүк декларациясын
толтыру тәртiбi туралы" Мемлекеттiк кеден комитетiнің нұсқаулығы негiзiнде
республикалық кеден органдары қолданатын валюталар классификаторына сәйкес
төлем валютасының коды көрсетiледi.
"Есеп айырысу түрi" деген бағанда контрактiдегi шарттарға сәйкес
(төменде келтiрiлген классификаторға сай) импортталатын тауар үшiн
қолданылатын есеп айырысу түрiнiң коды көрсетiледi:
Есеп айырысу нысаны коды
Аванстық төлем
(алдын ала төлеу) 00
аккредитив 10
инкассо 20
аударым 30
басқалары 40
Есеп айырысудың аралас түрi қолданылуы мүмкiн, онда бағанға екi код
жазылады.
"Төлеу мерзiмi" бағанында тауардың әр партиясына төлем мен кедендiк
ресiмдеудің төменде келтiрiлген классификаторға түскендегi есеп айырысу
мерзiмiнiң коды көрсетiледi:
Төлем мерзiмi Коды
Аванстық төлем 00
30 күн iшiнде 01
60 күн ішінде 02
90 күн iшiнде 03
120 күн iшiнде 04
150 күн iшiнде 05
90 күн iшiнде 03
120 күн iшiнде 04
150 күн iшiнде 05
180 күн iшiнде 06
9 ай iшiнде 09
12 ай iшiнде 12
18 ай iшiнде 18
2 жыл iшiнде 22
3 жыл iшiнде 23
4 жыл iшiнде 24
5-9 жыл iшiнде 25, 26, 27, 28, 29
10 жыл iшiнде және 30
одан да көп
Импортер тауарға төлем мерзiмi кодын белгiлеу үшiн импортталатын тауарға төлемге есеп айырысу мерзiмiн жоспарланған төлем күнi мен тауардың тасымал уақытын, банк құжаттарының, контракт жөнiндегi төлем шарттарының өту уақытын және басқа факторларды ескере отырып кедендiк ресiмдеу аяқталуы арасында, дербес белгілейдi.
"Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң лицензиясы" бөлiмi
Тауарға төлем және оны Қазақстан Республикасының кедендiк аумағына кiргiзген күн аралығы 180 күннен асқан жағдайды толтырылады (өнiм берушiнiң қоймасынан жеткiзудiң ерекше талабы жағдайында, валюта операцияларын жүргiзудiң Нұсқаулығы нормаларымен сәйкестiгiндегi ерекшелiктi алдын-ала болжау мүмкiндiгi, немесе, резиденттiң осы тауар бойынша жеке меншiк құқығына ие болғанын растайтын барлық құжаттардың кеден органына ұсыну шарты кезiнде мiндеттемелердi нақты орындаған сәттен бастап мерзiмдi есептеу).
Мұндай жағдайда капитал қозғалысымен байланысты операциялар жүргiзуге Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң лицензиясының түпнұсқасын импортер ұсынғанға дейiн банк импорт бойынша мәмiленiң паспортына қол қоймайды.
Көрсетiлген лицензияны ұсынғанда импорт бойынша мәмiленiң паспорттың осы бөлiмi былайша толтырылады:
"Нөмiр" бағанына Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң импортерге берген лицензиясының нөмiрi көрсетiледi.
"Күнi" бағанында лицензияда көрсетiлген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң берген күнi көрсетiледi.
"Кейiнге қалдыру" бағанында импортталатын тауар түсiмiнiң кейiнге қалдырылған мерзiмi (180 күннен астам) көрсетiледi.
"Тiркеу куәлiгi" бөлiмi Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiне талаптарына сәйкес импортер тауарды жеткiзбеген мерзiм iшiнде контракт бойынша олар жүзеге асыратын мәмiле алдын ала төлемдi көздеген жағдайда импортер алған нөмiр және тiркеу күнi көрсетiледi.
"Уәкiлеттi адамдардың қолы" бөлiмi былайша толтырылады.
Импорт жөнiндегi мәмiле паспорттың үш данасына (лауазымы, аты-жөнi көрсетiле отырып) қол қойылады:
- импортердiң атынан - импортердiң басшысы;
- банктiң атынан - банктiң жауапты қызметкерлерiнiң бiрi;
- кеден органының атынан - валюта бақылауын жүргiзу жөнiнде импорт бойынша мәмiле паспортына қол қоюға және басқа iс-әрекет жасауға уәкiлдiк берiлген кеден органының жауапты адамдары - үшiншi адамның атынан - үшiншi адамның басшысы.
Импорт жөнiндегi мәмiле паспорттың үш данасына банктiң, кеден органының және импортердiң мөрi қойылады.
"Банктiң ерекше белгiлерi" бөлiмiнде - төлем жасаушы үшiншi адам туралы ақпараттар, шарт талаптарына сәйкес олар төлейтiн сома туралы мәлiмет және импорт бойынша мәмiле паспортының бағандарына көрсетiлмеген, бiрақ осы Нұсқаулықта көзделген немесе органдар және валюталық бақылау агентiнiң жұмысын жеңiлдететiн басқа да жазбалар көрсетiледi.
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы
N 271 қаулысымен бекітілген Қазақстан
Республикасында экспорт-импорт
валюта бақылауын ұйымдастыру туралы
Нұсқаулыққа N 4-қосымша
"Банк, кеден органы" __________________________(банктің және оның
филиалының, кеден органының толық атауы)
199__ жылғы экспорт жөніндегі валюта бақылауының кіріс және шығыс
құжаттарын есепке алу Журналы
Басталуы _______________(көрсетілген күнтізбелік жылда журналда
бірінші тіркелген құжаттың тіркеу күні көрсетіледі)
Аяқталуы _______________(көрсетілген күнтізбелік жылда соңғы
тіркелген құжаттың тіркеу күні көрсетіледі)
Бланк
1. Банктің/кеден органының тіркеу нөмірі
2. Құжаттың атауы
3. Нөмірі және күні
Кіріс
4. Түскен күні
5. Корреспондент
Шығыс
6. Жіберілген күні
7. Корреспондент
8. Құжатты алған адамның қолы
Ескерту: импорт жөніндегі валюта бақылауының кіріс және шығыс
құжаттарын есепке алу журналы әр күнтізбелік жылға жасалады (бірінші
құжаттың келіп түскен күнінен). Журнал аяқталғанда банктің бас
бухгалтерінің және кеден органының лауазымды адамның қолы қойылады және
архивке сақтауға өткізіледі. Архивте сақтау мерзімі - журнал аяқталған
күннен бастап 10 жыл.
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы N 271
қаулысымен бекітілген Қазақстан
Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы Нұсқаулыққа
N 5-қосымша
есеп беру нысаны - ай сайын
Экспорт мәмілесі бойынша
валюта түсімінің келіп түсуі туралы хабарлама
а)
__________________________________________________________________________
|N |Экспортер|СТН|Контракт| Мәміле |Валюта | Сома | Төлеуші|Валюта|Ескер.
| | | | | паспорты |түсімі | | | коды |ту
| | | | | |түскен | | | |
| | | | | | күн | | | |
|__|_________|___|________|__________|_______|______|________|______|______
| 1| | | | | | | | |
|__|_________|___|________|__________|_______|______|________|______|______
| 2| | | | | | | | |
|__|_________|___|________|__________|_______|______|________|______|______
| 3| | | | | | | | |
|__|_________|___|________|__________|_______|______|________|______|______
| 4| | | | | | | | |
|__|_________|___|________|__________|_______|______|________|______|______
Импорттық мәміле бойынша
жүргізілген төлемдер туралы хабарлама
б)
__________________________________________________________________________
|N |Импортер|Үшінші|СТН|Контракт|Мәміле |Төлем| Сома |Төлеуші|Валюта|Ескер
| | | тұлға| | |паспорты|күні | | | коды |ту
| | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | |
|__|________|______|___|________|______ |_____|______|_______|______|_____
| 1| | | | | | | | | |
|__|________|______|___|________|______ |_____|______|_______|______|_____
| 2| | | | | | | | | |
|__|________|______|___|________|_______ |_____|______|_______|______|_____
| 3| | | | | | | | | |
|__|________|______|__ |________|_______ |_____|______|_______|______|_____
| 4| | | | | | | | | |
|__|________|______|___|________|_______ |_____|______|_______|______|_____
Банктің атауы
Басшының қолы және мөрі
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының 1999 5 N 271
қаулысымен бекітілген Қазақстан
Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
N 6-қосымша
есеп беру нысаны - ай сайын
Экспорт-импорт валюта бақылауының
нәтижелері туралы ақпарат
199___жылғы ______________ айы
мың АҚШ долл.
__________________________________________________________________________
| Көрсеткіштер |Жолдардың | Экспорт |Импорт
| | коды | |
|_____________________________________________|__________|_________|_______
|Есепті кезеңде жүзеге асқан операциялар көлемі| 01 | |
|______________________________________________|__________|_________|______
|оның ішінде: | | |
|1. экспортердің/импортердің банктік шоты | 02 | |
|арқылы түсуіне/төлеуге жатқызылғаны | | |
|______________________________________________|__________|_________|______
|оның ішінде: | 03 | |
|1.1. есепті кезеңде түскені/төленгені | | |
|______________________________________________|__________|_________|______
|1.2. өткен кезеңдегі аванспен | 04 | |
|түскені/төленгені | | |
|______________________________________________|__________|_________|______
|1.3. Алдағы кезеңдерде түсетіні/төленетіні | 05 | |
|______________________________________________|__________|_________|______
|2. Экспорттан және импорт үшін валюта | 06 | |
|қаражатын пайдаланғаннан түсетін валюта | | |
|түсімі көзделмеген операциялардың көлемі | | |
|______________________________________________|__________|_________|______
|оның ішінде шоттағы: | | |
|2.1. берілген/алынған кредиттер | 07 | |
|______________________________________________|__________|_________|______
|2.2. бұрын берілген несиені және ол бойынша | 08 | |
|сыйақыны (мүддені) өтеу | | |
|______________________________________________|__________|_________|______
|2.3. шетелдегі/Қазақстандағы инвестициялар | 09 | |
|2.4. Қазақстандағы/шетелдегі инвестициялар | 10 | |
| бойынша кіріс | | |
|2.5. Баспа-бас мәміле | 11 | |
|______________________________________________|__________|_________|______
|2.6. басқа да мәмілелер | 12 | |
|______________________________________________|__________|_________|______
Кеден комитеті
Басшының қолы және мөрі
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы N 271
қаулысымен бекітілген Қазақстан
Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
N 7-қосымша
есеп беру нысаны - ай сайын
Экспорт мәмілесі бойынша
тауарлардың нақты қозғалысы туралы хабарлама
а)
__________________________________________________________________________
|N |Экспортер|Контракт| Мәміле | Тауар | Сома |Импортер|Валюта|Ескер.
| | | | паспорты |жіберілген| | | коды | ту
| | | | | күн | | | |
| | | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 1| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 2| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 3| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 4| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
Импорттық мәміле бойынша
тауарлардың нақты қозғалысы туралы хабарлама
б)
__________________________________________________________________________
|N |Импортер |Контракт| Мәміле | Төлем | Сома|Экспортер|Валюта|Ескер.
| | | | паспорты | күні | | | коды | ту
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|_____|________ |______|_______
| 1| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|_____|________ |______|_______
| 2| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|_____|________ |______|______
| 3| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|_____|________ |______|______
| 4| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|_____|________ |______|_______
Кеден органының атауы
Басшының қолы және мөрі
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы N 271
қаулысымен бекітілген Қазақстан
Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
N 8-қосымша
есеп беру нысаны - ай сайын
Экспорт мәмілесі бойынша
валюта түсімінің келіп түсуі туралы ақпарат
а)
__________________________________________________________________________
|N |Лицензия.|Контракт|Эскпортер | Төлем | Сома |Алушы |Валюта|Ескер.
| |ның және | | | күні | | | коды |ту
| |тіркеу | | | | | | |
| |куәлігі. | | | | | | |
| |нің | | | | | | |
| |нөмірі | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 1| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 2| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 3| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 4| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
Импорт мәмілесі бойынша
жүргізілген төлемдер туралы ақпарат
б)
__________________________________________________________________________
|N |Лицензия.|Контракт|Импортер | Төлем | Сома |Алушы |Валюта|Ескер.
| |ның және | | | күні | | | коды |ту
| |тіркеу | | | | | | |
| |куәлігі. | | | | | | |
| |нің | | | | | | |
| |нөмірі | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 1| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 2| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 3| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
| 4| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|__________|______|________|______|_______
Банктің атауы
Басшының қолы және мөрі
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы N 271
қаулысымен бекітілген Қазақстан
Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
N 9-қосымша
есеп беру нысаны - ай сайын
Экспорт-импорт валюта бақылауының
нәтижелері туралы ақпарат
199___жылғы ______тоқсан
мың АҚШ долл.
__________________________________________________________________________
| Көрсеткіштер |Жолдардың | Экспорт | Импорт
| | коды | |
|__________________________________|__________|______________|_____________
| | |барлығы|оның |барлығы|оның
| | | |ішінде| |ішін
| | | |теңге.| |де
| | | |мен | |теңге
| | | |төлем.| |мен
| | | |дер | |төлем
| | | | | |дер
|__________________________________|__________|_______|______|_______|_____
|Есепті кезеңде ресімделген мәміле |01 | | | |
|паспорттардың саны | | | | |
|__________________________________|__________|_______|______|_______|_____
|Есепті кезеңде ресімделген мәміле | | | | |
|паспорттары бойынша сома |02 | | | |
|__________________________________|__________|_______|______|_______|_____
|Есепті кезеңдегі төлемдердің | | | | |
|алуға/төлеуге жатқызылғаны |03 | | | |
|__________________________________|__________|_______|______|_______|_____
|Есепті кезеңдегі төлемдердің нақты|04 | | | |
|төленгені/алынғаны | | | | |
|__________________________________|__________|_______|______|_______|_____
|оның ішінде: |05 | | | |
|Есепті кезеңде ресімделген мәміле | | | | |
|паспорттары бойынша | | | | |
|алынған/төленген төлемдер | | | | |
|__________________________________|__________|_______|______|_______|_____
|Есепті кезеңдегі мерзімі ұзартыл. | | | | |
|ған төлемдердің сомасы | | | | |
|__________________________________|__________|_______|______|_______|_____
|оның ішінде: | | | | |
|Есепті кезеңде ресімделген мәміле | | | | |
|паспорттары бойынша | | | | |
|__________________________________|__________|_______|______|_______|_____
Банктің атауы
Басшының қолы және мөрі
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы N 271
қаулысымен бекітілген Қазақстан
Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
N 10-қосымша
есеп беру нысаны - ай сайын
Балама сомасы 5 мың АҚШ долларына дейінгі
экспорт мәмілесі бойынша
валюта түсімінің келіп түсуі туралы ақпарат
а)
_______________________________________________________________
|N |Экспортер|Контракт| Төлем |Сома |Импортер|Валюта| Ескерту|
| | | | күні | | | коды | |
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________|______|________|
| 1| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________|______|________|
| 2| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________|______|________|
| 3| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________|______|________|
| 4| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________|______|________|
Балама сомасы 5 мың АҚШ долларына дейінгі
импорт мәмілесі бойынша
жүргізілген төлемдер туралы ақпарат
б)
________________________________________________________________
|N |Импортер |Контракт| Төлем |Сома |Экспортер|Валюта| Ескерту|
| | | | күні | | | коды | |
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
| 1| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
| 2| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
| 3| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
| 4| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
Банктің атауы
Басшының қолы және мөрі
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының 1998 ж. 5 желтоқсандағы N 271
қаулысымен бекітілген Қазақстан
Республикасында экспорт-импорт валюта
бақылауын ұйымдастыру туралы нұсқаулыққа
N 11-қосымша
есеп беру нысаны - ай сайын
Балама сомасы 5 мың АҚШ долларына дейінгі экспорт мәмілесі бойынша
тауарлардың нақты қозғалысы туралы ақпарат
а)
________________________________________________________________
|N |Экспортер|Контракт| Тауар | Сома |Импортер|Валюта| Ескерту|
| | | |жіберілген| | | коды | |
| | | | күн | | | | |
| | | | | | | | |
|__|_________|________|__________|______|________|______|________|
| 1| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|______|________|______|________|
| 2| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|______|________|______|________|
| 3| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|______|________|______|________|
| 4| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|______|________|______|________|
Балама сомасы 5 мың АҚШ долларына дейінгі импорт мәмілесі бойынша
тауарлардың нақты қозғалысы туралы хабарлама
б)
________________________________________________________________
|N |Импортер |Контракт| Төлем | Сома|Экспортер|Валюта| Ескерту|
| | | | күні | | | коды | |
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
| 1| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
| 2| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
| 3| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
| 4| | | | | | | |
|__|_________|________|__________|_____|________ |______|________|
Кеден органының атауы
Басшының қолы және мөрі
Оқығандар:
Багарова Ж.А.
Икебаева А.Ж.