Кредиттiк серiктестiктер туралы ережеге өзгерiстер мен толықтыруларды бекiту жөнiнде

Қаулы Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасы 1999 жылғы 21 маусым N 136. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкi басқармасының 2003 жылғы 27 қазандағы N 380 (V032589) қаулысымен.

Кредиттiк серiктестiктер қызметiн реттейтiн нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнің Басқармасы қаулы етеді:
1. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкi Басқармасының 1997 жылғы 12 сәуiрдегi N 106 қаулысымен бекiтiлген Кредиттiк серiктестiктер туралы ережеге өзгерiстер мен толықтырулар бекiтiлсiн және Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткiзiлген күннен бастап күшiне енгiзiлсiн.
2. Заң департаментi (Сизова С.И.) Банктiк қадағалау департаментiмен (Жұмағұлов Б.Қ.) бiрлесiп осы қаулыны және Кредиттiк серiктестiктер туралы ережеге өзгерiстер мен толықтыруларды Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткiзсiн.
3. Банктiк қадағалау департаментi (Жұмағұлов Б.Қ.) осы қаулыны және Кредиттiк серiктестiктер туралы ережеге өзгерiстер мен толықтыруларды Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткiзген күннен бастап екi апта мерзiмде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң облыстық филиалдарына жiберсiн.
4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары М.Т.Құдышевке жүктелсін.

Ұлттық Банк
Төрағасы

Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
1999 жылғы 21 маусымдағы
N 136 қаулысымен бекітілген

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкi Басқармасының
12.04.1997 жылғы N 106 қаулысымен бекiтiлген
Кредиттiк серiктестiктер туралы ережеге,
04.12.97 жылғы N 408 өзгерiстер мен толықтырулары
ескерiле отырып енгiзiлген өзгерiстер мен толықтырулар

1. Ереженiң атауы мынадай редакцияда жазылсын: "Кредиттiк серiктестiк туралы ереже".
2. Ереженiң кiрiспесi мынадай редакцияда жазылсын:
"Ереже Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметi туралы" Заң күшi бар Жарлығына сәйкес жасалған және кредиттiк серiктестiктердің құқықтық мәртебесiн, оны құру, лицензиялау, қызметiн реттеу және тоқтату тәртiбiн белгiлейдi."
3. Қазақша мәтiнi өзгермейдi.
4. Қазақша мәтiнi өзгермейдi.
5. 2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"2. Кредиттiк серiктестiк - заңды және /немесе жеке тұлғалардың ерiктi бiрiгуi нәтижесiнде құрылған, оның қатысушыларының жұмсалмаған ақшасын жинақтау жолымен қаржы көмегiне қажеттілiгiн қанағаттандыру мақсатында және банк операцияларының жекелеген түрлерiн және басқа да операциялар жүргiзуге Ұлттық Банктiң лицензиясы негiзiнде өз қызметiн жүзеге асыратын, банк болып саналмайтын заңды тұлға.
Кредиттiк серiктестiк коммерциялық ұйым болып табылады.
Кредиттiк серiктестiктің ресми мәртебесi жоқ бiрде бiр заңды тұлға "кредиттiк серiктестiк" болып аталмайды".
6. 3-тармақтағы "Шаруашылық серiктестiктер туралы" деген сөздер "Жауапкершiлiгi шектеулi және қосымша жауапкершiлiгi бар серiктестiктер туралы", "Акционерлiк қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасының заңдары" деген сөздермен ауыстырылсын.
7. 6-тармақтың:
- бiрiншi азатжолындағы "отыздан артық" деген сөздер "елуден артық, жабық акционерлiк қоғамның нысанында - жүзден артық";
- екiншi азатжолы алынып тасталсын.
8. 9-тармақ мынадай мазмұндағы үшiншi азатжолмен толықтырылсын:
"Кредиттiк серiктестiктердің заңды тұлғаның жарғылық капиталына қатысуына тыйым салынады."
9. 13-тармақ:
мынадай мазмұндағы бiрiншi азатжолмен толықтырылсын:
"Заңды және жеке тұлғалар кредиттiк серiктестiк ашуға рұқсат беру туралы Ұлттық Банкке өтiнiш беруге құқылы.";
- бiрiншi азатжол екiншi азатжол болып саналсын;
а) тармақшасындағы "құрылтай шарты, жарғысы" деген сөздер " орыс және қазақ тiлдерiндегi құрылтай шарты және жарғысы" деген сөздермен ауыстырылсын;
- е) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"е) банк заңдарының талаптарына сәйкес жасалған iшкi кредит саясаты туралы ереже және құрылатын кредиттiк серiктестiктiң кредиттiк комитетi туралы ереже;";
- мынадай мазмұндағы к) тармақшасымен толықтырылсын:
"к) кредиттiк серiктестiктiң iшкi аудит қызметi туралы ереже.".
10. 14-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"14. Директорлар кеңесiнiң төрағасы, басқарма төрағасы (директоры), бас бухгалтер кредиттік серiктестiктiң басшы қызметкерлерi болып саналады.".
11. 16-тармақтағы:
- "Басқарманың төрағасы, Байқау кеңесiнiң төрағасы және мүшесi" деген сөздер "кредиттiк серiктестiктiң басқарма төрағасы (директоры), директорлар кеңесiнiң төрағасы, бас бухгалтерi" деген сөздермен ауыстырылсын;
12. 17-тармақтың:
- бiрiншi азатжол мынадай редакцияда жазылсын:
"Кредиттiк серiктестiктiң директорлар кеңесiнiң төрағасы, басқарма төрағасы (директоры), бас бухгалтерi қызметке Ұлттық банктiң келiсiмiмен тағайындалады (сайланады).";
- мынадай мазмұндағы азатжолмен толықтырылсын:
"Кредиттiк серiктестiк басшы қызметкерлер санатына жатпайтын адамдарға қойылған қолдардың және мөр таңбасының үлгiлерi бар құжаттарға екiншi қол қою құқығын беруге құқы бар.".
13. 21-тармақтың бiрiншi және екiншi азатжолдары мынадай редакцияда жазылсын:
"Ұлттық Банктiң Директорлар кеңесi Банктiк қадағалау департаментiнiң ұсынысы бойынша кредиттiк серiктестiк ашуға рұқсат беру туралы шешiм қабылдайды.
Ұлттық Банк кредиттiк серiктестiк ашуға берiлген және қайтарып алынған рұқсаттардың, сондай-ақ берiлген, уақытша тоқтатылған және күшi жойылған лицензиялардың тiзбесiн жасайды.".
14. 22-тармақтың а) тармақшасындағы "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкi Басқармасының 1995 жылғы 17 тамыздағы N 94 Қаулысымен бекітiлген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкi мен екiншi деңгейдегi банк мекемелерiнiң үйлерiнде кассалық торапты жобалау мен орнатудың техникалық талаптары туралы Нұсқаулыққа сәйкес" деген сөздер "Ұлттық Банктiң екiншi деңгейдегi банктерге қоятын нормативтiк талаптарына сәйкес, сондай-ақ тиiстi бiлiктiлiгi бар қызметкердi жалдауы," деген сөздермен ауыстырылсын.
15. Мынадай мазмұндағы 22-1-тармақпен толықтырылсын:
"22-1. Кредиттiк серiктестiк өз қызметiн Iшкi кредит саясаты туралы ережеге, бухгалтерлік есеп саясатына сәйкес, оның уәкiлеттi органы бекiткен сыйақы (мүдде) ставкасын, сондай-ақ банк операцияларымен қызмет көрсеткенi үшiн тарифтер белгiлей отырып жүзеге асырады және жыл сайын Ұлттық Банкке берiп отырады."
16. 25-тармақ мынадай мазмұндағы екiншi азатжолмен толықтырылсын:
"Өтiнiш берушiге банк операцияларын жүргiзуге лицензия беруден бас тартқан жағдайда, бас тарту себебiн көрсете отырып, жазбаша түрде дәлелдi жауап бередi."
17. 29-тармақтың:
- б) тармақшасындағы "кредиттiк серiктестiкке қатысушыларға" деген сөздер алынып тасталсын;
- г) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"г) ломбард операциялары: депозитке салынатын тез өтетiн бағалы қағаздар мен жылжымалы мүлiкке кепiлдiкке қысқа мерзiмдi кредиттер беруге;";
- д) тармақшасындағы "клирингтiк" деген сөзден кейiн "(есеп айырысу)" деген сөздермен толықтырылсын;
- мынадай мазмұндағы и) тармақшасымен толықтырылсын:
"и) шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыру ";
- тармақтың екiншi бөлiгi мынадай мазмұндағы г) тармақшасымен толықтырылсын:
"г) кепiлдiк операциялары: кредиттiк серiктестiкке қатысушылар үшiн ақшалай орындалуы көзделген кепiлдiктер, кепiлдемелер және өзге де мiндеттемелер беруге.".
18. 32-тармақтағы "Байқаушы кеңесi" деген сөздер "директорлар кеңесi" деген сөзбен ауыстырылсын;
19. 34-тармақ мынадай жаңа редакцияда жазылсын:
"34. Кредиттiк серiктестiктердiң қаржы тұрақтылығын және қызметiнiң бiрқалыптылығын, олардың депозиторларының мүддесiн қорғауды қамтамасыз ету үшiн Ұлттық Банк кредиттiк серiктестiктерге пруденциалдық нормативтер және басқа да сақталуға мiндеттi нормалар мен лимиттер белгiлеу жолымен кредиттiк серiктестiктердiң қызметiн реттеудi жүзеге асырады.
Кредиттiк серiктестiктердiң пруденциалдық нормативтер және басқа да сақталуға мiндеттi нормалары мен лимиттерiн есептеудiң нормативтiк мәнi мен әдiсi, сондай-ақ қаржылық, реттеушi және бухгалтерлiк есеп беру тiзбесi, нысандары және мерзiмдерi, оның iшiнде оларды бұзғаны үшiн жауапкершілік Ұлттық Банктiң жекелеген нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленедi.
Кредиттiк серiктестiктерге активтердi мен шартты мiндеттемелердi жiктеу бойынша және олар бойынша провизиялар есептеу талаптары банктер үшiн белгiленген тәртiппен қолданылады.
Кредиттiк серiктестiктер Ұлттық Банктің сұрауы бойынша оған кез келген ақпаратты, оған қоса өз қаражаты туралы мәлiметтердi, оның iшiнде Қазақстан Республикасынан тыс жерлердегi өзi жүргiзген және жүргiзетiн операциялар, берiлген және алынған кредиттердiң көлемi туралы және басқа мәлiметтердi беруге мiндеттi."
20. Мынадай мазмұндағы 34-1-тармақпен толықтырылсын:
"34-1. Кредиттiк серiктестiк Ұлттық банк белгiлеген нысандар бойынша және мерзiмде, Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметi туралы" Заң күшi бар Жарлығының 19-бабының 4-тармағының талаптарына сәйкес жылдық баланста берiлген мәлiметтердiң дұрыстығын аудиторлық ұйым (аудитор) растағаннан кейiн және жылдық баланс пен қаржы шаруашылық қызмет нәтижелерi туралы есептi кредиттiк серiктестiктiң қатысушыларының (акционерлерiнiң) жалпы жиналысында бекiтiлгеннен кейiн жылдық баланс пен қаржы шаруашылық қызмет нәтижелерi туралы есеппен қоса, жылдық есептi жариялайды.".
21. 37-тармақтың в) тармақшасындағы "Байқаушы кеңестiң Төрағасы мен мүшелерiнен басқасы" деген сөздер "директорлар кеңесiнiң төрағасынан басқасы" деген сөздермен ауыстырылсын.
22. 43-тармақ алынып тасталсын.
23. 45-тармақтағы:
- "8-баптың" деген сөздерден кейiн "16-баптың 8-тармағы, 17-баптың 4-тармағы" деген сөздермен толықтырылсын;
- "18, 22, 40-баптардың" деген сөздерден кейiн "47-баптың 2 тармағының в) және д) тармақшалары, 62-67-баптар" деген сөздермен толықтырылсын;
- "жарғылық капиталдың ең аз мөлшерi" деген сөздер "өз капиталының ең аз мөлшерi, левераж коэффициентi, бiр заемшыға тәуекелдiң ең көп мөлшерi, өтiмдiлiк коэффициентi" деген сөздермен ауыстырылсын.

Ұлттық Банк
Төрағасы

Об утверждении изменений и дополнений в Положение о кредитных товариществах

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 21 июня 1999 года № 136. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24.06.1999г. за N 819. Утратило силу - постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 27 октября 2003 года N 380 (V032589) (вводится в действие с 1 января 2004 года).

В целях совершенствования нормативной правовой базы, регулирующей деятельность кредитных товариществ, Правление Национального Банка Республики Казахстан постановляет:

1. Утвердить прилагаемые изменения и дополнения в Положение о кредитных товариществах, утвержденное постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 12 апреля 1997 года № 106 V970351_ (с учетом внесенных изменений и дополнений), и ввести в действие со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
2. Юридическому департаменту (Сизова С.И.) совместно с Департаментом банковского надзора (Жумагулов Б.К.) зарегистрировать настоящее постановление и изменения и дополнения в Положение о кредитных товариществах в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
3. Департаменту банковского надзора (Жумагулов Б.К.) в двухнедельный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан довести настоящее постановление и изменения и дополнения в Положение о кредитных товариществах до сведения областных филиалов Национального Банка Республики Казахстан и кредитных товариществ.
4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Кудышева М.Т.

Председатель
Национального Банка

Изменения и дополнения
в Положение о кредитных товариществах

1. Наименование Положения изложить в следующей редакции: "Правила о кредитных товариществах".
2. Преамбулу Правил изложить в следующей редакции:
"Настоящие Правила разработаны в соответствии с Указом Президента Республики Казахстан, имеющим силу Закона, Z952444_ "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" и определяют правовой статус, порядок создания, лицензирования, регулирования и прекращения деятельности кредитных товариществ.".
3. В пункте 1 слова "настоящее Положение устанавливает" заменить словами "Настоящие Правила устанавливают".
4. По всему тексту Положения слова "Положение", "настоящее Положение", "настоящим Положением", "настоящего Положения" заменить соответственно словами "Правила", "настоящие Правила", "настоящими Правилами", "настоящих Правил".
5. Пункт 2 изложить в следующей редакции:
"2. Кредитное товарищество - юридическое лицо, не являющееся банком, образованное в результате добровольного объединения юридических и/или физических лиц, с целью удовлетворения потребностей в финансовой помощи путем аккумулирования свободных денег его участников и осуществляющее свою деятельность на основании лицензии Национального Банка на проведение отдельных видов банковских и иных операций.
Кредитное товарищество является коммерческой организацией.
Ни одно юридическое лицо, не имеющее официального статуса кредитного товарищества, не может именоваться "кредитным товариществом".".
6. В пункте 3 слова "О хозяйственных товариществах" заменить словами "Законами Республики Казахстан Z980220_ "О товариществах с ограниченной и дополнительной ответственностью", Z980281_ "Об акционерных обществах".
7. В пункте 6:
- в абзаце первом слова "не более тридцати" заменить словами "не более пятидесяти, в форме закрытого акционерного общества - не более ста";
- абзац второй исключить.
8. Пункт 9 дополнить абзацем третьим следующего содержания:
"Кредитным товариществам запрещается участие в уставных капиталах юридических лиц.".
9. В пункте 13:
- дополнить абзацем первым следующего содержания:
"Юридические и физические лица вправе обратиться в Национальный Банк с заявлением о выдаче разрешения на открытие кредитного товарищества.";
- абзац первый считать абзацем вторым;
- в подпункте а) слова "учредительный договор, устав" заменить словами "учредительный договор и устав на русском и казахском языках";
- подпункт е) изложить в следующей редакции:
"е) Положение о внутренней кредитной политике, разработанное в соответствии с требованиями банковского законодательства и Положение о кредитном комитете создаваемого кредитного товарищества;";
- дополнить подпунктом к) следующего содержания:
"к) положение о службе внутреннего аудита кредитного товарищества.".
10. Пункт 14 изложить в следующей редакции:
"14. Руководящими работниками кредитного товарищества являются председатель совета директоров, председатель правления (директор), главный бухгалтер.".
11. В пункте 16:
- слова "Председателя Правления, Председателя и члена Наблюдательного Совета" заменить словами "председателя правления (директора), председателя совета директоров, главного бухгалтера кредитного товарищества".
12. В пункте 17:
- абзац первый изложить в следующей редакции:
"Председатель совета директоров, председатель правления (директор), главный бухгалтер кредитного товарищества назначаются (избираются) на должности с согласия Национального Банка.";
- дополнить абзацем следующего содержания:
"Кредитное товарищество вправе предоставить право второй подписи в документах с образцами подписей и оттиска печати, лицам, не относящимся к категории руководящих работников.".
13. Абзацы первый и второй пункта 21 изложить в следующей редакции:
"Решение о выдаче разрешения на открытие кредитного товарищества принимается Советом Директоров Национального Банка по представлению Департамента банковского надзора.
Национальный Банк ведет реестры выданных и возвращенных разрешений на открытие кредитного товарищества, а также выданных, приостановленных и аннулированных лицензий.".
14. В подпункте а) пункта 22 слова "в соответствии с Инструкцией о технических требованиях на проектирование и устройство кассового узла в здании учреждений Национального Банка Республики Казахстан и банков второго уровня, утвержденной постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан № 94 от 17.08.1995 г." заменить словами "соответствующие нормативным требованиям Национального Банка, предъявляемым к банкам второго уровня, а также нанять персонал соответствующий квалификации.".
15. Дополнить пунктом 22-1 следующего содержания:
"22-1. Кредитное товарищество осуществляет свою деятельность в соответствии с Положением о внутренней кредитной политике, политикой бухгалтерского учета, установлением ставок вознаграждения (интереса), а также тарифов за оказание банковских операций, которые утверждаются его уполномоченным органом и ежегодно представляются в Национальный Банк.".
16. Пункт 25 дополнить абзацем вторым следующего содержания:
"При отказе в выдаче лицензии на проведение банковских операций заявителю дается мотивированный ответ в письменной форме с указанием причин отказа.".
17. В пункте 29:
- в подпункте б) исключить слова "участникам кредитного товарищества";
- подпункт г) изложить в следующей редакции:
"г) ломбардные операции: предоставление краткосрочных кредитов под залог депонируемых легкореализуемых ценных бумаг и движимого имущества;";
- в подпункте д) после слова "клиринговые" дополнить словом "(расчетные)";
- дополнить подпунктом и) следующего содержания:
"и) организация обменных операций с иностранной валютой;";
- часть вторую пункта дополнить подпунктом г) следующего содержания:
"г) гарантийные операции: выдачу поручительств, гарантий и иных обязательств за участников кредитного товарищества, предусматривающих исполнение в денежной форме.".
18. В пункте 32 слова "Наблюдательным Советом" заменить словами "советом директоров".
19. Пункт 34 изложить в новой редакции:
"34. Для обеспечения финансовой устойчивости и стабильной деятельности кредитных товариществ, защиты интересов их депозиторов Национальный Банк осуществляет регулирование деятельности кредитных товариществ путем установления пруденциальных нормативов и других обязательных к соблюдению кредитными товариществами норм и лимитов.
Нормативные значения и методика расчетов пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, а также перечень, формы и сроки представления финансовой, регуляторной и бухгалтерской отчетности кредитными товариществами, в том числе ответственность за их нарушения, устанавливается отдельными нормативными правовыми актами Национального Банка.
Требования по классификации активов и условных обязательств и расчету провизий по ним применяются к кредитным товариществам в порядке, установленном для банков.
Кредитные товарищества обязаны предоставлять в Национальный Банк любую информацию по его запросу, включая сведения о собственных средствах, в том числе и находящихся за пределами Республики Казахстан, произведенных и производимых ими операциях, размерах предоставленных и полученных кредитов и иные сведения.".
20. Дополнить пунктом 34-1 следующего содержания:
"34-1. Кредитное товарищество публикует годовой отчет, включая годовой баланс и отчет о результатах финансово-хозяйственной деятельности, по формам и в сроки, установленные Национальным Банком, после подтверждения аудиторской организацией (аудитором), соответствующей(им) требованиям пункта 4 статьи 19 Указа Президента Республики Казахстан, имеющего силу Закона, Z952444_ "О банках и банковской деятельности", достоверности представленных в них сведений и утверждения годового баланса и отчета о результатах финансовохозяйственной деятельности общим собранием участников (акционеров) кредитного товарищества.".
21. В подпункте в) пункта 37 слова "кроме Председателя и членов Наблюдательного совета заменить словами "кроме председателя совета директоров".
22. Пункт 43 исключить.
23. В пункте 45:
- после слов "статьи 8" дополнить словами "пункта 8 статьи 16, пункта 4 статьи 17";
- после слов "статей 18, 22, 40" дополнить словами "подпункты в) и д) пункта 2 статьи 47, статей 62-67";
- слова "минимального размера уставного капитала" заменить словами "минимального размера собственного капитала, коэффициента левеража, максимального размера риска на одного заемщика, коэффициента ликвидности".

Председатель
Национального Банка