Брюссельде 2003 жылғы 1 шілдеде қол қойылған Қазақстан мен НАТО-ның Техникалық қызмет және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы (НАМСО) арасындағы Материалдық-техникалық қамтамасыз ету саласындағы ынтымақтастық бойынша түсіністік меморандумы ратификациялансын.
Қазақстан Республикасының
Президенті
Қазақстан мен НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы (НАМСО) арасындағы Материалдық-техникалық қамтамасыз ету саласындағы ынтымақтастық туралы түсіністік меморандумы
Осы Түсіністік меморандумы, Қазақстан мен НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы арасындағы материалдық-техникалық қамтамасыз ету саласындағы төмендегі баптарда айтылған қарым-қатынастарды орнату үшін құқықтық негіз болып табылады.
Мыналарды:
- Қазақстан "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" (БЖӘ) бағдарламасына кіруге шақыруды қабылдай отырып, 1994 жылғы 27 мамырда "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" бағдарламасының Негіздемелік Құжатына қол қойып және қосыла отырып, көрсетілген "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" бағдарламасының әріптес елі болып табылатындығын;
- Қазақстанның Қорғаныс министрлігі НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы өзінің қару-жарақ жүйелері саласындағы әріптестік (ҚЖӘ) бағдарламалары мен қарым-қатынастары шеңберінде ұсынатын қызмет көрсетулерге мүдделілік білдіргендігін;
- Қазақстанның Қорғаныс министрлігі НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымымен материалдық-техникалық қамтамасыз етудің белгілі бір салаларында ынтымақтастық орнату мақсатында келіссөздер жүргізетіндігін;
- НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы Директорлар кеңесінің Қазақстанға материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөнінде қызметтер көрсетуге (бұдан әрі айқындалғандай) келіскендігін;
- НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы Директорлар кеңесінің "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" (БЖӘ) бағдарламасына қатысушы мемлекетпен ынтымақтастық контексінде НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы Жарғысында көрсетілген негізгі мақсаттардың бірі болып табылатын, НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі агенттігі бағдарламаларының құнын төмендетуге НАТО-ға мүше елдердің жалпы мүдделілігін ұғынатындығын;
- Солтүстік Атлант кеңесі осындай келісімге кіру Қазақстанға қандай да болмасын жағдайда Солтүстік Атлант Шарты ұйымына мүше мәртебесін ұсынбайтындығы және мұндай мәртебені алуды талап ету құқығын бермейтіндігі шартымен НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы Директорлар кеңесінің Қазақстанның Қорғаныс министрлігімен техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі келісімді жасасу туралы ұсынымдарын мақұлдағанын;
- НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы Директорлар кеңесінің НАТО-ның Материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі агенттігінің Бас менеджерін осы Түсіністік меморандумына қол қоюға уәкілетті еткендігін назарға ала отырып:
Бұдан әрі "Тараптар" деп аталатын, Қазақстан мен НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы осы Түсіністік меморандумында айтылған ережелер негізінде материалдық-техникалық қамтамасыз етуді ұсыну бойынша түсіністікке қол жеткізді.
Осы Түсіністік меморандумының мәтінінде және одан туындайтын нақты келісімдердің мәтіндерінде:
- "НАТО" Солтүстік Атлант Шарты Ұйымын білдіреді;
- "НАМСО" НАТО-ның Материалдық-техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымын білдіреді;
- "НАМСА" НАТО-ның Материалдық-техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі агенттігін білдіреді;
- "БЖӘ" 1994 жылғы 10-11 қаңтарда Брюссельде НАТО саммитінде құрылған "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" бағдарламасын білдіреді;
- "Техникалық ақпарат" кез келген форматтағы, құжаттық сипаттағы немесе ұсыну тәсіліндегі ғылыми және техникалық сипатта жазылған және құжатталған ақпаратты білдіреді. Бұл ақпаратқа, шектелмей, мыналар жатуы мүмкін: эксперименттік деректер мен тест деректері, техникалық шарттар, жобалар мен жобалау процестері, патентке қабілетті де, патентке қабілетсіз де өнертабыстар мен жаңалық ашулар, техникалық сипаттамалар және басқа да техникалық сипаттағы жұмыстар, жартылай өткізгішті топография/маскалар кескіні жөніндегі жұмыстар, техникалық және өндірістік деректер пакеттері, ноу-хау және коммерциялық құпиялар, сондай-ақ өнеркәсіптік технологияларға қатысты ақпарат. Ол құжаттар, графикалық репродукция, суреттер және басқа да графикалық көріністер, дискілер мен таспалардағы (оптикалық, магниттік және лазерлік) жазбалар, бағдарламаларға да, деректер базасына да қатысты компьютерлік бағдарламалық қамтамасыз ету, компьютерлік жадыны немесе компьютер жадысында сақталатын деректерді басып шығару нысанында және кез келген басқа нысандарда бола алады;
- "ҚЖӘ" - қару-жарақ жүйелері саласындағы әріптестікті білдіреді.
Осы Түсіністік меморандумы қамтамасыз етуді, техникалық қызмет көрсетуді, тауарлар мен қызметтерді сатып алуды, кескінді басқару мен техникалық көмек көрсетуді, тасымалдауды қоса алғанда, бірақ шектемей, нақты белгіленген салалардағы материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі қызметтерді көрсетудің ресми шеңберлерін белгілейді.
2.1. Осы Түсіністік меморандумын іске асыру сату туралы келісім, қызметтер көрсету туралы келісім, ҚЖӘ жөніндегі келісім сияқты арнайы жазбаша келісімдерді және басқаларды жасасуды талап етеді.
2.2. 2.1-тармақта аталған келісімдер және ҚЖӘ-ге қатысу, әлбетте, Қазақстанның Қорғаныс министрлігі мен НАМСО-ның директорлар кеңесінің, сондай-ақ тиісті қару-жарақ пен жабдықтар жүйелерін шығарушы елдің алдын ала мақұлдауын талап етуі мүмкін.
3.1. Тараптар, егер 2.1-тармақта көрсетілгендей және нақты қызмет салалары мен орындалатын міндеттерге қатысты кейінгі келісімдерге байланысты басқаға рұқсат берілмесе, осы Түсіністік меморандумына байланысты ешқандай қаржылық міндеттемелер алмайды.
3.2. 2.1-тармақта аталған келісімдерге қол қойылғаннан кейін, Қазақстан тапсырыс беруші ретінде, әлбетте, 12-бапқа сәйкес меморандумның қолданысы тоқтатылған жағдайда туындайтын шығыстарды қоса алғанда, НАМСО-ға тапсырыс берілген және ол ұсынған қызметтерге ақы төлеу жөніндегі шығыстарды көтереді.
4-бап
Міндеттемелер, кепілдіктер және сақтандыру
4.1. Тараптардың әрқайсысы осы Түсіністік меморандумы бойынша материалдарды немесе қызметтерді ала отырып, егер мұндай жарақаттар, шығындар және зақым келтірулер осындай материалдарды немесе қызметтерді кәдімгі қолдану және/немесе пайдалану процесінде туындайтын болса, жарақаттар (өлімге әкеліп соққан жарақаттарды қоса алғанда), шығындар мен зақым келтірулер бойынша талап қоюдан бас тартады.
4.2. Тараптар сайып келгенде жеткізуші ұйымды үшінші тараптар мәлімдеген осындай түрдегі талаптардан қорғау үшін Тараптардың біріне қатысты қандай да бір үшінші тарап қоятын кез келген сипаттағы талаптардан немесе шағымдардан қорғау бойынша өзара көмек көрсететін болады.
4.3. 4.1. және 4.2-тармақтарда аталған талаптардан бас тарту мен талаптардан қорғау қасақана құқыққа қайшы іс-әрекет және шектен тыс ұқыпсыздық оқиғаларына, сондай-ақ екі Тарап арасында жасалған келісімде нақты ескерілген жағдайларға қолданылмайды.
4.4. 2.1-тармақта көрсетілген түрдегі әрбір келісім әрбір қызмет пен орындалатын міндеттердің түрі үшін тиісті материалдар мен қызметтерге қатысты кепілдікті тәптіштейтін болады.
4.5. Осындай келісімдер бойынша НАМСО ұйымдастыратын жүктерді жөнелту, егер бұған Қазақстаннан нақты сұрау салынбаса, әдетте сақтандырусыз-ақ өтеді. Қазақстанның өтініші бойынша жүзеге асырылуы мүмкін мұндай сақтандыруға арналған шығындар НАМСО-да кідіріссіз өтеледі.
5.1. Осы Түсіністік меморандумын іске асыруды басқаруға жауапты органдар А қосымшасында көрсетілген.
5.2. 2.1-тармақта көрсетілген кейінгі келісімдер үшін Тараптар арнайы байланыс орындарын тағайындай алады.
6-бап
Қауіпсіздік жөніндегі талаптар
6.1. Тараптар НАТО-ның Қауіпсіздік саясатының (С-М(2002)49 және С-М(2002)50) және оған Көмекші директивалардың негізінде өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі үйлестірілген бағдарламаны әзірлейді және енгізеді.
6.2. Тараптар 2.1-тармақта көрсетілген келісімдердің шарттарына сәйкес басқа Тарапқа берілетін, әзірлеуші Тарап қандай да бір ақпаратқа немесе деректерге қолданатын құпиялылық дәрежесі туралы бір-бірін хабардар ететін болады.
6.3. Ұқсас ақпараты бар келісім-шарттарды қоса алғанда, кез келген құпия ақпарат алмасу 1996 жылғы 31 шілдеде НАТО мен Қазақстан арасында жасалған Қауіпсіздік туралы шарттың талаптарына сәйкес, сондай-ақ НАТО-ның Қауіпсіздік саясатының (С-М(2002)49 және С-М(2002)50) және оған Көмекші директиваларда айтылған қауіпсіздік жөніндегі талаптарға сәйкес жүргізілуі тиіс.
7-бап
Меншік құқықтарына жататын техникалық ақпаратпен алмасу
7.1. 2.1-тармақта көрсетілген келісімдер бойынша басқа тәсілмен беруге, таратуға немесе алмасуға жататын және қандай да бір Тарап тиісті мөртаңбаларды, жазу немесе басқа жазба белгілерді енгізу жолымен меншік құқықтарына жататындар ретінде айқын түрде белгілеген деректер мен ақпаратқа мынадай шарттар қолданылады.
7.2. Әлбетте, Тараптардың әрқайсысы өзіне мынадай міндеттемелерді алады:
7.2.1. басқа Тарапқа тиесілі ақпаратты тек 2.1-тармақта көрсетілген келісімдердің мақсаттары үшін ғана пайдалану;
7.2.2. басқа Тарапқа тиесілі ақпараттың толық құпиялылығын қамтамасыз ету және оны ашудан, үшінші тарапқа осындай ақпаратты беруден және басқа да тәсілмен ұсынудан қалыс қалу;
7.2.3. басқа Тарапқа тиесілі ақпаратқа құпия ақпарат ретінде қарау және сондай шараларды жүзеге асыра отырып және қабылдайтын Тарап, әдетте, байқаусызда ашуға, жариялауға, таратуға немесе беруге жол бермеу мақсатында меншік объектісі болып табылатын өз ақпаратын қорғау үшін жүзеге асыратындай және қолданатындай ақпаратқа қатысты бақылау құралдарын қолдана отырып, оның қауіпсіздігін қамтамасыз ету, сондай-ақ мұндай ақпарат қызметтік қажеттілікке байланысты қажет болатын қабылдайтын Тараптың қызметкерлерінің ғана басқа Тарапқа тиесілі ақпаратқа қол жеткізуін қамтамасыз ету үшін барлық қажетті іс-қимылдарды жасау.
7.3. Ақпарат меншік құқығы объектісі болып есептелмейді және оны пайдалану қабылдайтын Тараптың ешбір міндеттемелерінің туындауына әкеп соқтырмайды, егер мұндай ақпарат:
7.3.1. қабылдайтын Тараптың қасақана немесе заңсыз іс-қимылы себепті көпшіліктің игілігіне айналса немесе болса;
7.3.2. осы Түсіністік меморандумын осындай шектеулерсіз және бұзушылықтарсыз үшінші тарап заңды түрде берсе;
7.3.3. беруші Тараптың жазбаша рұқсаты арқылы тарату мен пайдалану үшін мақұлданса.
7.4. Егер Тараптар арасында өзге туралы уағдаластыққа қол жеткізілмесе, 2.1-тармақта аталған түрдегі тиісті келісімдердің ешбір ережелері кез келген патентке, өнертабыстарға немесе кез келген уақытта Тараптардың кез келгенінің меншігінде тұрған немесе тұратын деректерге қатысты қандай да бір құқық немесе лицензия ұсынушы ретінде қарастырылмайды.
НАМСО, оның мүлкі мен қызметінің барлық түрлері мыналардан босатылады:
8.1. тікелей және жанама салықтардың барлық түрінен; алайда НАМСО коммуналдық қызметтерді пайдалану үшін төлем болып табылатын салықтар мен баждардан босатуды талап етпейді;
8.2. импортталған тауарларды Қазақстанда сату үшін пайдаланбау шартымен, жеке басына пайдаланатын тауарлардың импортына және экспортына байланысты кедендік баждардан, шектеулерден немесе тыйым салулардан;
8.3. баспа материалдарының импортына және экспортына байланысты кедендік баждардан, шектеулерден немесе тыйым салулардан.
9-бап
Сапарларды өткізу рәсімдері
9.1. Тараптардың өкілдеріне олардың сұрау салулары бойынша бұл осы өкілдерге қызметтік қажеттіліктерге байланысты қажет болған жағдайда, Түсіністік меморандумның шеңберінде жасалған келісімнің негізінде, тестілер мен сынақтарды қоса алғанда, жұмыстар жүргізілетін мемлекеттік және жеке объектілерге кіруге рұқсат беріледі.
9.2. Сапарларды ұйымдастыру "Халықаралық сапарлар" тақырыбында С-М(2002)49 құжатына G қосымшада айтылған Қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес жүргізіледі. Барлық келушілер сондай-ақ қабылдайтын Тарап белгілеген қауіпсіздік пен сақтауды қамтамасыз ету жөніндегі кез келген қосымша талаптарды сақтайтын болады. Коммерциялық құпияларға және келушілерге хабарланатын басқа да техникалық ақпаратқа, олар келушілерді жіберіп отырған Тарапқа берілгендегідей ережелер қолданылады.
Барлық ресми құжаттаманы ағылшын және француз тілдерінде жүргізуді көздейтін НАТО-ның әдеттегі саясаты қолданылатын болады.
Осы Түсіністік меморандумының ережелері Тараптардың жазбаша келісімі арқылы өзгертілуі мүмкін.
12.1. Егер Тараптардың бірінің осы Түсіністік меморандумынан немесе 2.1-тармақта аталған кейінгі келісімдерден шығу ниеті болса, онда ол Тарап аталған жылдың 1 қаңтарына дейінгі алты ай бұрын басқа Тарапқа жазбаша хабарлама ұсынады.
12.2. Түсіністік меморандумынан немесе 2.1-тармақта аталған туынды келісімдердің бірінен шыққан жағдайда Тараптар шығудың неғұрлым қанағаттанарлық шарттарына қатысты бір-бірінен уақтылы консультация алады.
12.3. Егер шығу туралы хабарламада көрсетілетін болса, онда Тараптар 2.1-тармақта аталған түрдегі әрбір келісім бойынша мүмкіндігінше неғұрлым ертерек шығу күні және шығу әсер ететін, орындалатын міндеттер мен көрсетілетін қызметтерге қатысты қаржылық мәселелерді шешу туралы келіссөздерді бастайды. Шығу туралы өтініш білдірген Тарап Меморандумның қолданысын тоқтату күніне дейін өз міндеттемелерін толық орындайды.
12.4. Егер Тараптар осы Түсіністік меморандумының қолданысын тоқтатуды бірлесіп шешсе, онда олар оның қолданысын тоқтату жөніндегі шығыстарды бірлесіп көтеретін болады.
12.5. Техникалық ақпаратты ашу мен пайдалануға, қауіпсіздікке, үшінші тараптарға сату мен беруге, дауларды шешуге, наразылықтар мен міндеттемелерге, сондай-ақ Меморандумнан шығу мен қолданысын тоқтатуға қатысты Тараптардың құқықтары мен міндеттері осы Түсіністік меморандумнан Тараптардың бірінің шыққандығына немесе оның қолданысының не одан туындайтын 2.1-тармақта аталған түрдегі келісімдердің тоқтатылуына қарамастан сақталады.
Тараптар арасында туындайтын және осы Түсіністік меморандумын түсіндіруге немесе қолдануға байланысты кез келген келіспеушіліктер сыртқы юрисдикцияны немесе үшінші тарапты тартусыз, олардың арасындағы келіссөздер барысында шешілетін болады.
Жоғарыда келтірілген баптар Қазақстан мен НАМСО арасында қол жеткізілген өзара түсіністікті көрсетеді. Екі түпнұсқа данасының әрқайсысы ағылшын және француз тілдерінде орындалған, және оларға тиісті түрде қол қойылған. Екі тілдегі мәтіннің де бірдей күші бар.
Қазақстан НАТО-ның Техникалық
Республикасының Үкіметі қызмет көрсету және қамтамасыз ету
атынан жөніндегі ұйымы атынан
Төлеутай Сүлейменов Питер Марки
НАТО-дағы Төтенше және Бас менеджер
Өкілетті Елші
______________________ _____________________
Күні: 2003 жылғы 1 шілде Күні: 2003 жылғы 1 шілде
Бұл Меморандум ережелері жайлы барлық туындайтын, сұрақтар бойынша келесі органдармен хабарласу қажет:
Қазақстанның Қорғаныс министрлігі тарапынан:
НАТО-дағы Қазақстанның Өкілдігі
В-1110, Брюссель қаласы
тел.: 0032 2 374 9562
факс: 0032 2 374 5091
НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы (НАМСО) тарапынан:
Құқықтық мәселелер бойынша кеңесші
L-8302, Капеллен Люксембург қаласы
тел.: 00352-3063 6554
факс: 00352-308721
Осымен, көрсетілген мәтін, 2003 жылдың 1 шілдеде қол қойылған Қазақстан мен НАТО-ның Техникалық қызмет көрсету және қамтамасыз ету жөніндегі ұйымы (НАМСО) арасындағы Материалдық-техникалық қамтамасыз ету саласындағы ынтымақтастық туралы түсіністік меморандумды мемлекеттік тілге аудармасы бейресми екендігін куәландырамын.
Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштері
Халықаралық бағдарламалар
бас басқармасының бастығы
полковник
НАТО ҚҰПИЯ ЕМЕС
СОЛТҮСТІК АТЛАНТ КЕҢЕСІ
2002 жылғы 17 маусым С-М(2002)49 ҚҰЖАТЫ
Сілтеме: С-М(2002)49 және оның Шаралар тізбесі
1. Осы құжат НАТО Қауіпсіздік комитеті жүргізген Іргелі шолу нәтижесі болып табылады, және 2002 жылғы 26 наурыздағы Үндемеу процедурасы жөніндегі Кеңеспен мақұлданды.
2. Осы құжат "Терроризм қаупіне қарсы НАТО-ның азаматтық және әскери органдарын, НАТО-ның кеңейтілген күштері мен объектілерін (құралдарын) қорғау шаралары" С-М(2002)49 құжатымен бірге С-М(55)15 Ғіnаl) құжатының күшін жояды. "Солтүстік Атлант шартына қатысушылар арасындағы ақпарат қауіпсіздігі туралы келісімді" ратификацияламаған елдер үшін әлі де қолданыстағы "Солтүстік Атлант шартына қатысушылар арасындағы қауіпсіздік туралы келісім" А қосымшасынан басқа, С-М(55)15(Ғіnаl) құжатының барлық бұрындағы нұсқалары жойылуы тиіс.
Төмендегі директивалар осы құжатты қолдайды:
АС/35-D/2000 Персонал қауіпсіздігі жөніндегі директива
AC/35-D/2001 Дене қауіпсіздігі жөніндегі директива
AС/35-D/2002 Ақпарат қауіпсіздігі жөніндегі директива
AС/35-D/2003 Өнеркәсіп қауіпсіздігі жөніндегі директива
АС/35-D/2004 Ақпарат қауіпсіздігі жөніндегі негізгі
директива
АС/35-D/2005 СІS арналған ақпараттық қауіпсіздікті басқару жөніндегі директива Алғашқы төрт директиваны (АС/35-D/2000-2003) Кеңес бекітті, соңғы екеуін АС/35-D/2004 және АС/35-D/2005 НАТО-ның қауіпсіздік комитеті және НАТО қолбасшылығы, басқарма және байланыс кеңесі бекітті.
3. Еске салу қолайлығы үшін қауіпсіздік саласындағы саясат жөніндегі екі құжаттан тұратын (С-М(2002)49 және С-М(2002)50) тізбе/құжаттар жиынтығы, сондай-ақ жоғарыда аталған қолдау ретіндегі директивалар жақын арада С-М(55)15 (Ғіnаl) барлық ағымдағы ұстаушыларына жіберілетін болады.
Қол қойған Джордж Робертсон
Түпнұсқа: ағылшын тілінде
ТҮЗЕТУЛЕРДІ ЕНГІЗУ ПАРАҒЫ
Енгізілген әр түзетудің тиісті нөмірін сызыңыз
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
|
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
|
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
|
31 |
32 |
33 |
34 |
35 |
36 |
37 |
38 |
39 |
40 |
|
41 |
42 |
43 |
44 |
45 |
46 |
47 |
48 |
49 |
50 |
МАЗМҰНЫ
Бас хатшының ескертпесі
Түзетулерді енгізу парағы
Мазмұны
А Қосымшасы - Қауіпсіздік жөніндегі келісім
В Қосымшасы - Қауіпсіздіктің негізгі ұстанымдары
С Қосымшасы - Персонал қауіпсіздігі
D Қосымшасы - Дене қауіпсіздігі
Е Қосымшасы - Ақпарат қауіпсіздігі
F Қосымшасы - Ақпараттық қауіпсіздік
G Қосымшасы - Өнеркәсіптік қауіпсіздік
Пайдаланылатын терминдердің сөздігі
С-М((2002) 49 құжатқа
А Қосымша
СОЛТҮСТІК АТЛАНТ ШАРТЫНА ҚАТЫСУШЫЛАР АРАСЫНДАҒЫ АҚПАРАТ ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӨНІНДЕГІ КЕЛІСІМ 1
1949 жылы 4 сәуірде Вашингтон қаласында қол қойылған Солтүстік Атлант шартына қатысушылар:
Шарт мақсаттарын іске асыру кезінде тиімді саяси кеңестер, ынтымақтастық пен қорғаныс саласындағы жоспарлар қатысушылар арасында құпия ақпаратпен алмасуды қажет ететіндігін растай отырып;
Солтүстік Атлант шартына қатысушы үкіметтер арасында алмасылатын құпия ақпаратты өзара қорғау мен күзету туралы келісімдердің қажеттілігін ескере отырып;
қауіпсіздік стандарттары мен процедураларына қатысты жалпы шеңберлерді белгілеу қажеттілігін сезіне отырып;
ұлттық мүдделер мен Солтүстік Атлант шарты ұйымының мүдделерін білдіре отырып төмендегілер жөнінде уағдаластыққа қол жеткізді:
___________________
1
Осы құжатты қазіргі кезде төмендегі НАТО-ға мүше мемлекеттердің үкіметтері ратификациялауда: Бельгия, Исландия, Италия, Люксембург, Норвегия, Португалия, Испания және Біріккен Корольдік. С-М(55)15(Ғіnаl) құжатының А қосымшасындағы "Солтүстік Атлант шарты ұйымына қатысушылар арасындағы Келісім" осы келісімді ратификацияламаған мемлекеттерге қатысты күшінде болады.
(і) қорғауға және күзетуге:
(а) НАТО-да әзірленген (2-қосымшаны қараңыз) немесе НАТО-ға мүше-мемлекет берген құпия деп танылған ақпаратты (1-қосымшаны қараңыз);
(b) НАТО бағдарламаларын, жобалары мен келісім-шарттарын қолдау ретінде НАТО шеңберінде бір мүше мемлекеттің екінші мүше мемлекетке берген құпия деп танылған құпия ақпаратты;
(іі) осы баптың (і) тармағына сәйкес ақпарат құпиялылығының санатын/белгісін сақтауға және оны тиісті қорғауды қамтамасыз ету үшін барлық күш-жігерді жұмсауға;
(ііі) осы баптың (і) тармағында белгіленген құпия ақпаратты тек Солтүстік Атлант шартында көрсетілген мақсаттарда, сондай-ақ оған қатысты шешімдер мен қарарларға сәйкес пайдалануға;
(іv) ақпарат көзі иесінің келісімінсіз, НАТО-ға мүше емес мемлекеттерге осы баптың (і) тармағында көрсетілген құпия ақпаратты бермеуге.
Қатысушылар осы Келісімнің 1-бабына сәйкес НАТО шараларын өткізу кезінде қауіпсіздік шараларын сақтауға жауапты Ұлттық қауіпсіздік органын құруы керек. Қатысушылар құпия ақпаратты қорғау жалпы деңгейін қамтамасыз етуші қауіпсіздік стандарттарын әзірлеуі және қолдануы тиіс.
(1) Қатысушылар негізгі қызмет міндеттерін орындау "Құпия" және одан жоғары құпия белгісі бар ақпаратқа рұқсат беруді талап ететін немесе талап етуі мүмкін, өздерінің атынан жұмыс істейтін барлық адамдарды, олар лауазымына кірісер алдында тиісті тексеруден өткізуі тиіс.
(2) Рұқсатты ресімдеу рәсімі қауіпсіздікке қауіп төндірмей, адамның адалдығы мен сенімділігін ескере отырып, оған құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат беру мүмкіндігін анықтауға бағытталған.
(3) Талап бойынша әр қатысушы, басқа қатысушыларға, олар рұқсат беруді ресімдеу жөніндегі тиісті рәсімдерді жүргізген кезде көмек көрсетуі тиіс.
Бас хатшы НАТО шеңберінде осы Келісімнің тиісті шарттарын сақтау үшін жауап береді (3-қосымшаны қараңыз).
Осы Келісім құпия ақпаратпен алмасуға қатысты Тараптардың өзі бастамашысы болған және осы Келісімнің мазмұнына әсер етпейтін басқа да Келісімдерді жасауға ешқандай кедергі келтірмейді.
(а) Осы Келісімге Солтүстік Атлант шарты ұйымына қатысушылар қол қояды және оны ратификациялау, қабылдау және бекіту керек. Ратификациялау, қабылдау және бекіту құжаттары Америка Құрама Штаттарының Үкіметіне сақталуға берілуі тиіс.
(b) Осы Келісім екі қол қоюшы мемлекет өздерінің ратификациялау, қабылдау және бекіту құжаттарын берген кезден бастап 30 (отыз) күн өткеннен кейін күшіне енеді. Осы Келісім әр басқа қол қойған мемлекет үшін олардың ратификациялау, қабылдау және бекіту құжаттарын берген кезінен бастап 30 (отыз) күн өткеннен кейін күшіне енеді.
(с) Өздері үшін күшіне енген деп табылатын тараптар үшін осы Келісім Солтүстік Атлант кеңесі 1952 жылдың 19 сәуірінде D.С 2/7 Қосымшаға толықтыру ретінде бекіткен А қосымшада (1-параграф) және кейіннен Солтүстік Атлант кеңесі 1955 жылғы 2 наурызда бекіткен С-М(55) 15-ке (соңғы) "А" қосымшада (1-параграф) көрсетілген "Тараптардың Солтүстік Атлант шарты ұйымына қатысты қауіпсіздік туралы шартты" алмастырады.
Осы Келісім Тараптардың конституциялық процедураларына сәйкес кез келген жаңа Тараптың Солтүстік Атлант шартына қосылуы үшін ашық болып табылады. Тараптардың халықаралық шарттарға қосылуы туралы құжаттары Америка Құрама Штаттарының Үкіметіне сақтауға берілуі тиіс. Әр басқа жаңадан қосылған мемлекет үшін осы Келісім, осы мемлекеттің халықаралық шартқа қосылуы туралы өз құжаттарын берген 30 (отыз) күннен кейін күшіне енеді.
Америка Құрама Штаттарының Үкіметі басқа Тараптардың Үкіметін ратификациялау, қабылдау және бекіту немесе қосылу құжаттарын сақтау туралы хабардар етуі тиіс.
Осы Келісімді депозитарийге оның күшін жою туралы жазбаша хабарлама бергеннен кейін кез келген Тарап тоқтата алады, ол өз кезегінде осындай жазбаша ескертуді алғаны туралы басқа Тараптарды хабардар етуі тиіс. Осындай күшін жою рәсімі депозитарий жазбаша хабарламаны алғаннан кейін бір жыл өткеннен соң күшіне енеді, бірақ осы Келісімнің шарттарына сәйкес Тараптардың бұрында қабылдаған шарттарымен келісілген міндеттер мен құқықтарға немесе артықшылықтарға әсер етпеуі тиіс.
Осы мақсатта өздерінің тиісті Үкіметтері өкілеттік берген төмендегі қол қоюшылар осыны растау ретінде осы Келісімге қол қойды.
Брюссель қаласында____жылғы_______ағылшын және француз тілдерінде бір түпнұсқада жасалды, әр мәтіннің бірдей күші бар және АҚШ Үкіметі депозитариясының мұрағатында сақталуы тиіс, және мөр басылған көшірмелері қол қойған Үкіметтерге берілуі тиіс.
Осы қосымша Келісімнің ажырамас бөлігі болып табылады.
НАТО құпия ақпараты анықтамасы мыналарды қамтиды:
(а) кез келген нысанда беруге болатын ақпарат-мәлімет;
(b) рұқсатсыз жария етуден қорғауды талап ететін және қауіпсіздікті сыныптау бойынша осындай ақпарат деп танылған ақпарат немесе материал құпия ақпарат болып табылады;
(с) "материалдар" ұғымы құжаттарды, сондай-ақ кез келген өндірілген немесе өндіру үрдісінде тұрған механизмдердің, жабдықтардың/құрамдас бөліктердің немесе қару-жарақтардың элементтерін қамтиды;
(d) "құжат" ұғымы физикалық нысаны немесе сипатына қарамастан кез келген жазып алынған ақпаратты, шектеусіз жазбаша және баспа өнімдерін қоса, өңделген мәліметтердің кәртішкелері мен жазбаларын, карталарды, сызбаларды, суреттерді, бейнелерді, гравюраларды, нобайларды, жұмыс жазбалары мен қағаздарды, машинаға басылған көшірмелерді немесе көшірме ленталарды, немесе кез келген тәсілмен немесе үрдіспен көшіруді қоса, сондай-ақ дыбыс, дауыс, магниттік, электрондық, оптикалық немесе кез келген нысандағы бейне жазбаларды, және тұрақты немесе алмалы-салмалы компьютерлік мәлімет тасушылардың мәліметтерін автоматты түрде өңдеуге арналған портативтік жабдықтарды білдіреді.
Осы қосымша Келісімнің ажырамас бөлігі болып табылады.
Осы Келісімнің мақсаты үшін "НАТО" термині - Солтүстік Атлант шарты ұйымын және Оттавада 1951 жылы 20 қыркүйекте қол қойылған Солтүстік Атлант шарты ұйымының, ұлттық өкілдер мен халықаралық штабтардың мәртебесі жөніндегі Келісім арқылы немесе 1952 жылы 28 тамызда Парижде қол қойылған Солтүстік Атлант шартына сәйкес құрылған Халықаралық әскери штабтар мәртебесі жөніндегі Хаттама арқылы басқарылатын органдарды білдіреді.
Осы қосымша Келісімнің ажырамас бөлігі болып табылады.
Консультациялар әскери бастықтардың қатысуымен олардың артықшылықтарын (ерекше құқықтарын) сыйлау мақсатында өтеді.
С-М (2002)49 құжатқа
В Қосымша
1. Осы С-М құжаты тараптар арасында құпия ақпаратпен алмасуды жалпы қорғау деңгейіне кепілдік беру мақсатында НАТО-ға кіретін елдер мен НАТО-ның азаматтық және әскери ұйымдары қолданатын қауіпсіздіктің негізгі қағидаттары мен ең аз стандарттарын белгілейді. НАТО-ның қауіпсіздік процедуралары, осы Қосымшада сипаттамалары көрсетілген ұлттық қауіпсіздік жүйелеріне негізделген кезде және олармен қолданған кезде ғана анағұрлым пайдалы болады. Осы Қосымша, сонымен қатар НАТО-дағы қауіпсіздік жөніндегі жауапкершілікті көрсетеді.
2. НАТО-ға кіретін елдер, НАТО-ның азаматтық және әскери ұйымдары құпия ақпараттың құпиялылығын, оның тұтастығын қорғау үшін осы С-М құжатында көрсетілген қауіпсіздік қағидаттары мен ең аз стандарттарын қолдануға кепілдік беруі тиіс.
3. НАТО-ға кіретін елдер, НАТО-ның азаматтық және әскери ұйымдары құпия ақпаратты жалпы қорғау деңгейіне кепілдік беретін қауіпсіздік қағидаттары мен ең аз стандарттарының талаптарына сәйкес келетін қауіпсіздік бағдарламаларын белгілеуі тиіс.
4. Осы қауіпсіздік негізгі қағидаттары мен ең аз стандарттары төмендегілерге қолданылуы тиіс:
(а) НАТО әзірлеген, НАТО-ға мүше ел әзірлеген және НАТО бағдарламаларын, жобаларын немесе келісім-шарттарын қолдау ретінде НАТО-ға ұсынылған немесе НАТО-ға мүше елдің екінші НАТО-ға мүше елге ұсынған құпия ақпаратына;
(b) НАТО-ның НАТО-ға мүше емес елдердің ақпарат көздерінен алған құпия ақпаратына; және
(с) жеке адамдарға немесе үкіметке (немесе НАТО-ның азаматтық және әскери ұйымдарына) кірмейтін ұйымдарға сеніп тапсырылған құпия ақпаратқа, мысалы үкімет немесе НАТО-ның азаматтық немесе әскери ұйымдары қолданатын осындай стандарттарға сәйкес оны қорғауы тиіс консультанттар (кеңесшілер), өнеркәсіп, университеттер.
5. Ядролық қару туралы (АТОМАL) ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат беру мен оны қорғау - С-М(64)39 - ядролық қару туралы ақпаратқа қатысты ынтымақтастық жөніндегі Солтүстік Атлант шартының Тараптары арасындағы Келісімнің тақырыбы болып табылады. Ядролық қару туралы (АТОМАL) ақпаратқа қатысты ынтымақтастық жөніндегі Солтүстік Атлант шартының Тараптары арасындағы Келісімді - С-М(68)41 ағымдағы нұсқасын орындауға арналған әкімшілік шаралар осындай ақпаратқа рұқсат беруді, онымен жұмыс істеуді және қорғауды бақылау үшін пайдаланылатын болады.
6. АҚШ-тың Бірыңғай кешенді жедел жоспары (US-SІОР), туралы ақпаратты қорғау және оған рұқсат беру "НАТО шеңберінде АҚШ-тың бірыңғай кешенді жедел жоспары жөніндегі ақпаратпен жұмыс істеу жөніндегі арнайы процедуралар" С-М(71)27 (өзгертілген) ережелерінің тақырыбы болып табылады.
7. Криптографиялық ақпараттың, шаралар мен өнімдердің құпия сипаты осы С-М құжатында көрсетілген шаралардан басқа, қатаң қауіпсіздік шараларын қолдануды талап етеді. Сондықтан, НАТО елі немесе НАТО-ның Әскери комитеті бекіткен криптографиялық ақпаратқа, шаралар мен өнімдерге рұқсат беру және қорғау тиісті өкіметтер белгілеген директивалар мен процедураларды қолдайтын "Е" Қосымшасымен үйлестірілуі тиіс.
8. Солтүстік Атлант кеңесі ақпарат қауіпсіздігі жөніндегі Солтүстік Атлант шартының Тараптары арасындағы Келісімді орындауды қамтамасыз ететін және осы негізде НАТО-ның қауіпсіздік саясатын белгілейтін осы құжатты бекітті.
9. Мына негізгі ұстанымдар төмендегілерге қолданылуы тиіс:
(а) НАТО елдері мен НАТО-ның азаматтық және әскери ұйымдары осы С-М құжатында көрсетілген ең аз стандарттардың тараптар өзара алмасатын құпия ақпаратты жалпы қорғау деңгейіне кепілдік беру үшін қабылданғандығына кепілдік береді;
(b) құпия ақпарат тиісті қауіпсіздік процедуралары жөнінде хабардар етілген персоналға, тек қызметтік қажеттілік қағидаты негізінде таратылуы тиіс; оған қосымша, тек сенімді деген адамдарға ғана ҚҰПИЯ және одан жоғары белгісі бар құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат етіледі;
(с) құпия ақпараттың қауіпсіздігін қамтамасыз ету тұрғысынан қауіпті азайту жөніндегі шараларды қабылдай отырып басшылық ету НАТО-ның әскери және азаматтық органдарында міндетті болуы тиіс. НАТО-ға мүше елдер шегінде осындай шараларды қабылдау міндетті емес.
(d) құпия ақпарат қауіпсіздік жөніндегі, кадрлық, дене, ақпарат және ақпараттық жүйелер қауіпсіздігін қоса (INFOSЕС) теңдестірілген кешенді шаралармен қорғалуы тиіс, олар құпия ақпаратқа рұқсаты бар барлық адамдарға, БАҚ бойынша өтетін барлық ақпаратқа, және осындай ақпараты бар барлық алғы шарттарға таратылуы тиіс;
(е) барлық қауіпсіздікті бұзу күдікті жайттары қауіпсіздікке жауапты тиісті басшылыққа дереу баяндалуы тиіс.
Баяндамаларды НАТО-ға зиян келтіруі мүмкін жағдайларға қатысты және қажетті іс-қимыл шараларын қабылдау үшін тиісті ресми адамдар бағалауы тиіс. "Е" Қосымша осыған қатысты нақты ақпарат береді;
(f) әзірлеушілер құпия құжаттарды, оларды НАТО-ға және НАТО бағдарламалары, жобалары немесе келісім-шарттары шеңберінде НАТО елдеріне НАТО-ның ақпаратты басқару жөніндегі стратегиясына және НАТО-ның қауіпсіздік саласындағы саясатына сәйкес, олармен жұмыс істеу және оларды қорғау түсіністігі болғанда таратады;
(g) құпия ақпарат әзірлеуші тарапынан бақыланатын болады;
(h) құпия ақпаратты тарату осы С-М құжатының "Е" Қосымшасының және тиісті нұсқаулықтардың талаптарына сәйкес жүзеге асырылуы тиіс;
(і) әзірлеуші тарапынан келісу тақырыбы бола отырып және осы С-М құжатының "Е" Қосымшасына сәйкес НАТО-ның құпия ақпараты НАТО-мен қауіпсіздік жөніндегі келісімге қол қойған немесе тікелей өзі немесе НАТО елдері арқылы немесе таратуды ұйымдастырушы НАТО-ның әскери және азаматтық органдары арқылы қауіпсіздік жөнінде НАТО-ға кепілдеме берген НАТО-ға мүше емес елдер мен ұйымдарға ғана берілуі мүмкін. НАТО-ның құпия ақпаратын тарату барлық жағдайларында осы С-М құжатында көрсетілген қорғау дәрежесі сақталуы тиіс.
10. Ұлттық қауіпсіздікке қатысы бар қағидаттар:
(а) қауіпсіздік жөніндегі ұйымдар төмендегілер үшін жауап береді:
(і) тыншылдыққа, терроризмге, террористерге, диверсияға, қатерлерге, зиянкестік қызметке қатысы бар барлау ақпаратын жинау және жазып алу, және
(іі) осындай ақпаратты үкіметтік ведомстволар мен мемлекеттік мекемелер және мердігерлер персоналды жұмысқа қабылдауға қатысы бар кез келген жағдайда пайдалануға болатындай жинақтау, және
(ііі) үкіметке қауіпсіздікке төнген қатерлер, және оларға қарсы күрес құралдарының сипаты жөнінде ақпараттар мен ұсынымдар беру; және
(b) үкіметтік ведомствалар мен мемлекеттік органдар арасындағы тұрақты ынтымақтастық үшін:
(і) қорғалуы тиіс құпия ақпаратты анықтау; және
(іі) осы С-М құжатында көрсетілген жалпы қорғау дәрежелерін белгілеу және қолдану.
Персоналға құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат беру
11. Жеке қауіпсіздік процедуралары персоналдың адалдығын, несие қабілеттілігін және сенімділігін ескере отырып, қауіпсіздікке қауіп төндірмей, оның құпия ақпаратпен алғаш немесе тұрақты жұмыс істеу мүмкіндігін бағалай отырып әзірленуі тиіс. ҚҰПИЯ немесе одан жоғары белгісі бар құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат беру қажет немесе өзінің функциональды және қызметтік міндеттері осындай ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат бере алатын барлық азаматтық адамдар мен әскерилер, рұқсат беру алдында тиісті тексеруден және нұсқамадан өтуі тиіс. Тұлға тек қызмет қажеттілігіне байланысты НАТО-ның құпия ақпаратына рұқсат ала алады.
12. ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН белгісі бар ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат беру үшін сенімділікті тексерудің қажеттілігі жоқ; мұндай адамдар ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН ақпаратын қорғау жөніндегі жауапкершілік туралы хабардар етілуі тиіс.
13. Персоналдың қауіпсіздігі бұдан әрі осы С-М құжатының "С" Қосымшасында және персонал қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтарда көрсетілген.
14. Ақпарат сақталатын, жоғалту немесе жария етуге қарсы қорғауды талап ететін орындарды, үй-жайларды немесе ғимараттарды қорғау жөніндегі дене шараларын қолдану дене қауіпсіздігі болып табылады. Қауіпсіздіктің белсенді және енжар шараларынан құрылған дене қауіпсіздігі бағдарламалары, қорғауды талап ететін ақпараттың құпиялылық белгісімен және санымен келісілетін дене қауіпсіздігі деңгейін қамтамасыз ету үшін белгіленуі тиіс.
15. Дене қауіпсіздігі бұдан әрі осы С-М құжатының "Д" Қосымшасында және дене қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулықтарда көрсетілген.
16. Қорғау жөніндегі жалпы шараларды және ақпаратты жоғалтудың немесе оны құпиясыздандырудың алдын алу, табу немесе ашу жөніндегі рәсімдерді қолдану ақпарат қауіпсіздігі болып табылады. Тиісті құпиялылық белгіні қолдану, құпия ақпарат қалай тек белгіленген уақытта құпия болып саналатындығы туралы нақты белгілеу кепілдігіне қол жеткізілуі тиіс.
17. Ақпараттың құпиялылық белгісі, осы ақпарат рұқсатсыз жария болған жағдайда, НАТО-ның және/немесе НАТО-ға мүше елдердің қауіпсіздігіне зиян келтіруі мүмкін жайттарды көрсетуі керек. НАТО-ның құпиялылық белгісі осы С-М құжатының "Е" Қосымшасына сәйкес қойылуы керек. Ақпаратты әзірлеушінің құпиялылық белгіні белгілеу және өзгерту айрықша құзыреті бар.
18. НАТО-ның құпиялылық белгілері және оларды белгілеу:
(а) ӨТЕ ҚҰПИЯ (СТS) - рұқсатсыз жария болуы НАТО-ның қауіпсіздігіне өте күрделі зиян келтіру мүмкін;
(b) НАТО ҚҰПИЯ (NS) - рұқсатсыз жария болуы НАТО-ның қауіпсіздігіне күрделі зиян келтіру мүмкін;
(с) НАТО ҚҰПИЯ (NС) - рұқсатсыз жария болуы НАТО-ның қауіпсіздігіне зиян келтіру мүмкін;
(d) НАТО ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН (NR)- рұқсатсыз жария болуы НАТО-ның мүдделері мен тиімділігіне зиян келтіру мүмкін.
19. Әзірлеуші ақпаратты құпияландыра отырып, осы ақпарат рұқсатсыз жария болған жағдайда қандай зиян келтіретіндігін назарға алуы тиіс, және мүмкін болғанда, ақпараттың құпия белгісін төмендету немесе құпиясыздандыру уақытын немесе жағдайларын көрсетуі тиіс.
20. НАТО ҚҰПИЯ ЕМЕС белгісі бар ақпарат - НАТО ҚҰПИЯ ЕМЕС белгісі бар құпия емес ақпаратты басқару мен қорғауға арналған саясат пен процедуралар НАТО-ның Ақпараттық ағындарды басқару жөніндегі процедураларында көрсетілген. (NІМР).
21. Ақпарат қауіпсіздігі бұдан әрі осы С-М құжатының "Е" Қосымшасында және қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі ақпараттық нұқсаулықтарда көрсетілген.
АҚПАРАТТЫҚ ҚАУІПСІЗДІК ( INFOSЕС )
22. INFOSЕС - қолда бар, сақталатын немесе байланыс құралдары, ақпараттық қызмет көрсету жүйелері және басқа электрондық жүйелер бойынша берілетін ақпараттың, кездейсоқ немесе әдейі, құпиялылығын, тұтастығын немесе рұқсаттылығын жоғалтуға қарсы, және осы жүйелердің тұтастығы немесе рұқсаттылығын жоғалтудың алдын алу үшін белгіленген қорғау жөніндегі қауіпсіздік шаралары. Құпия ақпаратты сақтау, өңдеу немесе байланыс құралдары, ақпараттық және басқа да электрондық жүйелер арқылы беру құпиялылығы, тұтастығы мен рұқсаттылығы жөніндегі қауіпсіздік міндеттеріне қол жеткізу, және байланыс, ақпарат жүйелері және басқа да электрондық жүйелер жұмыс істейтін қауіпсіз ортаны құру үшін қауіпсіздік жөніндегі (ақпараттың дене, кадрлық қауіпсіздігі және INFOSЕС) тең кешенді шаралар қолданылуы тиіс.
23. INFOSЕС бұдан әрі осы С-М құжатының "F" Қосымшасында және INFOSЕС басшылық етуді қамтамасыз ету жөніндегі директиваларда және INFOSЕС техникалық директиваларында және INFOSЕС Қолдану жөніндегі директиваларда көрсетілген.
24. Өнеркәсіптік қауіпсіздік дегеніміз өнеркәсіптің келісім-шарттарды орындауы кезінде айналыста болатын құпия ақпаратты жоғалтуы немесе рұқсатсыз жария етуінің алдын алу, табу және қалпына келтіру жөніндегі рәсімдер мен қорғау шараларын қолдану болып табылады. НАТО-ның құпия ақпараты өнеркәсіпке келісім-шарт нәтижесінде жеткізіледі және өнеркәсіппен жасалған құпия келісім-шарттар НАТО-ның қауіпсіздік саясатына және тиісті нұсқаулықтарға сәйкес қорғалуы тиіс.
25. Кәсіпорындар және олардың персоналы, басшы құрамы немесе кәсіпорын иелері құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат алудан бұрын немесе ҚҰПИЯ немесе одан жоғары белгісі бар құпия ақпаратқа рұқсат беруді қажет ететін конкурстарға, келіссөздерге қатысу үшін шақырылуы мүмкін жағдайларда, немесе құпия келісім-шарттарды орындау немесе құпия зерттеулер саласында жұмыс істеуден бұрын, кәсіпорын қабылдаушы елдің ұлттық қауіпсіздік органдары (NSА) (немесе, қажет болғанда тағайындалған ұлттық қауіпсіздік органдары), басқаша айтқанда кәсіпорын орналасқан және бизнесті жүргізу үшін тіркелген ел беретін құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат алуы тиіс.
26. Кәсіпорындар осы С-М құжатында көрсетілген негізгі қағидаттар мен ең аз стандарттарға сәйкес құпия ақпаратты қорғауы тиіс. Ұлттық қауіпсіздік органдары (NSА), оларда өнеркәсіпті өнеркәсіп қауіпсіздігі жөніндегі талаптарды орындауға міндеттейтін құралдардың бар болуына және өнеркәсіптің құпия ақпаратты қорғау жөнінде қабылдаған шараларын тексеру мен оларға рұқсат беру жөніндегі құқықтарының бар болуына кепілдік беруі тиіс.
27. Өнеркәсіп қауіпсіздігі бұдан әрі осы С-М құжатының "G" Қосымшасында және өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі тиісті нұсқаулықтарда көрсетілген.
НЕГІЗГІ ТАРМАҚТАР БОЙЫНША АҚПАРАТТЫ ҚОРҒАУ
28. Шиеленіс жағдайда немесе әскери уақытта әскери маңыздылығы бар азаматтық объектілер (қорғаныс өнімдерін шығарушылар, энергиямен қамтамасыз ету және т.б.) туралы ақпаратты жариялау әлеуетті дұшпанға маңыздығы деген объектілердің тізімі туралы мәліметті жинауға және астыртын әрекеттерді немесе терроризмді жүргізу үшін осал деген объектілерді анықтауға жол беру арқылы бомбылауға, астыртын әрекет жасауға немесе террорлық шабуыл жасауға көмек көрсету деген сөз. Әлеуетті дұшпанның Негізгі объектілер тізімін құрастыруға кедергі жасайтын, қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында тиісті ақпаратты жариялымдардан алып тастауға рұқсат беретін және объекті иелері мен басқарушылары арасында қатерлер туралы хабардар болуға ықпал ететін тәртіп стратегиясы әзірленуі тиіс.
Ұлттық қорғаныс органдарының өкілеттігі ( NSА )
29. Әр ел НАТО құпия ақпаратының қауіпсіздігіне жауап беретін ұлттық қауіпсіздік органдарын (NSА) құруы тиіс.
30. Ұлттық қауіпсіздік органдары (NSА) мыналарға жауапты:
(а) НАТО құпия ақпаратының қауіпсіздігін, елде және шетелдердегі мемлекеттік мекемелерде және олардың құрамдас бөліктері болып табылатын әскери және азаматтық мекемелерде сақтауға;
(b) НАТО қауіпсіздігінің ағымдағы ережелеріне сәйкес бірдей қабылданған шараларды анықтау үшін, барлық әскери және азаматтық деңгейдегі барлық мемлекеттік ұйымдарда НАТО құпия ақпаратын қорғау шаралары жөнінде тиісті тексерулерді кезең-кезең бойынша жүргізуге кепілдік беруге. Егер ұйымның ӨТЕ ҚҰПИЯ белгісі бар (СТS) немесе АТОМАL ядролық қаруына қатысы бар құпия ақпараты болса қауіпсіздікті тексеру кемінде әр 18 айда бір рет жүргізіледі, егер осы кезеңде НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасы (NОS) осындай тексеруді жүргізген жағдайларды қоспағанда;
(с) қауіпсіздік жөніндегі тексеруді жүргізу шешімі НАТО Қауіпсіздік саясатына сәйкес (NС) белгісі және одан жоғары белгісі бар құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат қажет барлық азаматтарға құрметпен жасалатындығына кепілдік беруге;
(d) НАТО құпия ақпаратына рұқсаты жоқ адамдарға немесе дұшпанның қолына құпия ақпараттың түсуін болдырмау мақсатында, төтенше жағдайлар кезінде қауіпсіздік жөніндегі мемлекеттік жоспарлардың болуына кепілдік беруге; және
(е) өте құпия ақпараттың мемлекеттік негізгі Регистрін құрастыруға (немесе жоюға) рұқсат беруге. НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасы (NOS) өте құпия ақпараттың мемлекеттік негізгі Регистрін құрастыру (немесе жою) туралы жазбаша ескертілуі тиіс.
Тағайындалған қауіпсіздік органдары ( DSА )
31. Әр НАТО-ға мүше мемлекет ұлттық қауіпсіздік органдары үшін жауапты (NSА) бір немесе одан көп тағайындалған қауіпсіздік органын белгілеуі мүмкін. Бұл жағдайда, НАТО-ға мүше елдің тағайындалған қауіпсіздік органы (DSА) өнеркәсіптің мемлекеттік саясатпен және НАТО-ның өнеркәсіп қауіпсіздігі саясатының барлық мәселелерімен байланысына және нұсқаулар беру мен оларды жүзеге асыруға көмек көрсету үшін жауап береді. Кейбір мемлекеттерде (DSА) функцияларын ұлттық қауіпсіздік органы (NSА) орындайды.
НАТО-ның қауіпсіздік мәселелері жөніндегі комитеті ( NSC )
32. НАТО-ның қауіпсіздік мәселелері жөніндегі комитетін (NSC) Солтүстік Атлант кеңесі (NAC) құрады және ол, өз елдерінде қауіпсіздік мәселелері саласында жұмыс тәжірибесі бар НАТО-ға мүше елдердің өкілдерінен құрылады. НАТО-ның қауіпсіздік мәселелері жөніндегі комитеті (NSC) Солтүстік Атлант кеңесіне (NАС) тікелей бағынады. НАТО-ның әскери комитетінің өкілдері (NAMILСОМ) НАТО қауіпсіздігі мәселелері жөніндегі комитеттің (NSC) кездесулеріне қатысуы тиіс. Сондай-ақ, НАТО-ның әскери және азаматтық органдарының өкілдері талқыланатын мәселелерге қатысы болса, оған қатысуы мүмкін.
33. НАТО-ның қауіпсіздік мәселелері жөніндегі комитеті (NSC) Солтүстік Атлант кеңесі (NAС) алдында төмендегілер үшін тікелей жауап береді:
(а) НАТО қауіпсіздігі саясатына қатысты мәселелерді сараптау;
(b) НАТО-ға мүше елдерге Солтүстік Атлант кеңесі (NAС), Бас Хатшы, НАТО-ның Әскери комитеті (NAMILСОМ), немесе НАТО-ның әскери және азаматтық органдарының басшылары ұсынған қауіпсіздік мәселелерін қарау; және
(с) Солтүстік Атлант кеңесіне (NAС) тиісті ұсынымдарды әзірлеу.
НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасы ( NOS )
34. НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасы (NOS) НАТО халықаралық штабы шеңберінде құрылды. Басқарма қауіпсіздік саласында, сондай-ақ әскери және азаматтық салаларда жұмыс тәжірибесі бар персоналдан тұрады. НАТО-ға мүше әр елдің ұлттық қауіпсіздік органдарымен және НАТО-ның әскери және азаматтық органдарымен тығыз байланысты болады. Сондай-ақ, басқарма егер қажет болса, НАТО-ға мүше елдерді, НАТО-ның әскери және азаматтық органдарын Басқармаға қосымша персоналды толық жұмыс күніне тарту ақталмаған жағдайда, қысқа мерзімде көмек көрсету үшін қосымша персонал бөлу туралы сұрауы мүмкін. НАТО-ның қауіпсіздік қызметі басқармасының директоры (NOS) НАТО-ның қауіпсіздік мәселелері жөніндегі комитетінің (NSС) төрағасы болып табылады.
35. НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасы (NOS) төмендегілер үшін жауап береді:
(а) НАТО қауіпсіздігіне әсер ететін кез келген мәселелерді
сараптау;
(b) НАТО қауіпсіздігін жақсартуға негіз болатын кез келген сипаттағы құралдарды анықтау;
(с) НАТО-ға мүше елдер мен НАТО-ның әскери және азаматтық органдары арасында НАТО үшін қауіпсіздік мәселелерін жалпы үйлестіру;
(d) НАТО-ның қауіпсіздік жөніндегі шешімдерді орындауына, НАТО-ға мүше елдердің және НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының, осы Қосымшада көрсетілген негізгі қағидаттар мен қауіпсіздік стандарттарын олардың қолдануы немесе қауіпсіздік жөніндегі арнайы талаптарды орындауы жөнінде кеңестер сұрауын қоса, кепілдік беру;
(е) НАТО-ның қауіпсіздік мәселелер жөніндегі комитетін, Бас хатшыны және Әскери комитет төрағасын белгіленген тәртіпте, НАТО шегінде және Солтүстік Атлант кеңесінің (NАС) шешімдерін орындау прогресінде жасалған қауіпсіздік мәселелеріне қатысты тиісті түрде хабардар ету;
(f) НАТО-ға мүше елдерде, НАТО-ның әскери және азаматтық органдарында, НАТО біріккен қарулы күштерінің Еуропадағы жоғарғы бас қолбасшысының штабында (SHAPE) және НАТО біріккен қарулы күштерінің Атлантикадағы (SACLANT) жоғарғы бас қолбасшысының штабында НАТО-ның құпия ақпаратын қорғау жөніндегі қауіпсіздік жүйелерін оқтын-оқтын инспекциялық тексеруді жүргізу;
(g) ұлттық қауіпсіздік органымен (NSА) және НАТО-ның әскери және азаматтық органдарымен НАТО құпия ақпаратын жоғалту, жария ету немесе жария ету мүмкін жағдайларында тергеу жүргізуді үйлестіру;
(h) ұлттық қауіпсіздік органдарын (NSА) қауіпсіздік қаупін бағалау үшін НАТО мүдделеріне қарсы кез келген ақпарат туралы хабардар ету;
(і) НАТО-ның Брюссельдегі штабтарын қорғау жөніндегі қауіпсіздік шараларын әзірлеуге және оларды дұрыс орындауға кепілдік беру; және
(j) Солтүстік Атлант кеңесі (NАС) атынан және олардың басшылығымен Бас хатшының басқаруы мен тапсырысы бойынша жоғарыда 5-параграфта көрсетілгендей Келісімдер және қамтамасыз етуші Әкімшілік келісімдер шеңберінде, ядролық қару (АТОМАL) туралы ақпаратты қорғау жөнінде НАТО қауіпсіздігі бағдарламаларын қолдануды бақылау жөніндегі міндеттерді орындау.
НАТО-ның әскери комитеті және НАТО-ның әскери органдары
36. НАТО-дағы жоғары әскери басшылық ретінде (NAMILСОМ) әскери мәселелерге жалпы басшылық үшін жауап береді. Осымен, НАТО-ның әскери комитеті НАТО-ның әскери құрылымдарындағы барлық қауіпсіздік мәселелері үшін, НАТО құпия ақпаратын беру кезінде пайдаланылатын шифрлік техника мен материалдардың тепе-теңдігіне кепілдік беру үшін, "F" Қосымшасында көрсетілген шифрлік аппаратура құралдарының жұмысына қауіпсіздік тұрғысынан рұқсат беруді қоса, қажетті орталықтандырылған және жалпы заңды құқық шараларын қоса, жауап береді.
Бұрында келісілген саясатқа және жоғарыда 35-параграфтағы олардың ережелеріне сәйкес НАТО-ның әскери құрылымдары шегінде қауіпсіздік жөніндегі функцияларды орындайды және НАТО әскери комитетінің төрағасын хабардар етеді.
37. НАТО әскери комитетінің басшылығымен (NAMILСОМ) бекітілген НАТО әскери органдарының басшылары өз мекемелері шегінде қауіпсіздік мәселелері үшін жауап береді. Оған НАТО қауіпсіздік Саясатына сәйкес қауіпсіздіктің ұйымдық құрылымдары белгіленгендігіне, қауіпсіздік бағдарламасының әзірленгендігіне және орындалғандығына, сондай-ақ қауіпсіздік жөніндегі шаралар әр командалық деңгейде кезеңдік тексерістен өтетіндігіне кепілдік беру жөніндегі жауапкершілік жатады. Егер ұйымдар ӨТЕ ҚҰПИЯ (СТS) белгісі бар немесе ядролық қаруға қатысы бар (АТОМАL) ақпаратқа ие болса, қауіпсіздік жөніндегі тексерулер кем дегенде әр 18 айда бір рет жүзеге асырылуы тиіс, егер оны НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасы (NOS) осы кезеңде тексерген жағдайларды қоспағанда.
38. НАТО-ның халықаралық штабы және НАТО-ның азаматтық мекемелері Солтүстік Атлант кеңесі (NАС) алдында өз мекемелері шегінде қауіпсіздікті сақтау үшін жауап береді. Оған НАТО қауіпсіздік Саясатына сәйкес қауіпсіздіктің ұйымдық құрылымдары белгіленгендігіне, қауіпсіздік бағдарламасының әзірленгендігіне және орындалғандығына, сондай-ақ қауіпсіздік жөніндегі шаралар әр командалық деңгейде кезеңдік тексерістен өтетіндігіне кепілдік беру жөніндегі жауапкершілік жатады. Егер ұйымдар ӨТЕ ҚҰПИЯ (СТS) белгісі бар немесе ядролық қаруға қатысы бар (АТОМАL) ақпаратқа ие болса, қауіпсіздік жөніндегі тексерулер кем дегенде әр 18 айда бір рет жүзеге асырылуы тиіс, егер оны НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасы (NOS) осы кезеңде тексерген жағдайларды қоспағанда.
АҚПАРАТТЫҚ ҚАУІПСІЗДІК ( INFOSЕС )
39. (INFOSЕС) үшін жауап беретін негізгі ұйымдар (мысалы, НАТО-ның консультациялар, басшылық және басқару жөніндегі Кеңесі (NС3В), Ұлттық байланыс қауіпсіздігі органдары (NСSА) және Ұлттық тарату органдары (NDА)) "F" Қосымшасында көрсетілген.
40. НАТО-ға мүше елдердің ұлттық қауіпсіздік органдары (NSA) мен НАТО-ның әскери және азаматтық органдары арасындағы үйлестіруді қажет ететін кез келген қауіпсіздік мәселелері НАТО қауіпсіздік қызметінің басқармасына (NOS) қарауға берілуі тиіс. Егер осындай мәселелерді қарауға беруді әскери басшылық жүзеге асырса, ол командалық саты бойынша өтуі тиіс. Осындай ынтымақтастық барысында туындаған шешілмеген кез келген келіспеушіліктерді НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасы (NOS) НАТО-ның қауіпсіздік мәселелері жөніндегі комитетіне қарауға береді (NSC).
41. НАТО-ның қауіпсіздік процедурасына өзгерту енгізетін НАТО-ға мүше елдердің және НАТО-ның әскери және азаматтық органдарының кез келген ұсыныстары бірінші сатыда НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасында (NOS) қаралуы тиіс. Әскери басшылықтың кез келген ұсыныстары командалық саты бойынша өтуі тиіс. НАТО-да туындаған НАТО-ның қауіпсіздік мәселелері тек НАТО қауіпсіздігі Саясатын өзгерту жолымен шешілуі мүмкін болса, ұсыныстар НАТО-ның қауіпсіздік мәселелері жөніндегі комитетіне (NSC) қарауға жіберілуі тиіс, және егер қажет болса, НАТО-ның қауіпсіздік мәселелері жөніндегі комитеті (NSС) оны Солтүстік Атлант кеңесіне (NАС) қарауға жібереді.
С-М(2002)49 құжатқа
С Қосымша
1. Осы Ереже персонал қауіпсіздігінің саясаты мен ең аз стандарттарын нақты көрсетеді. Толық мәліметтер персонал қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтарда көрсетілген.
2. НАТО құпия ақпаратына рұқсаты бар, немесе қызмет міндеттері осындай рұқсат алуға мүмкіндік беретін барлық индивидтердің ниетінің түзулігіне, оларға сенім артуға болатындығына сенімді болу ескертілген стандарттары белгіленуі тиіс. НАТО ҚҰПИЯ және одан жоғары белгісі бар құпия ақпаратқа қызмет міндеттері рұқсат беруді талап ететін барлық азаматтық және әскери адамдар, осындай ақпаратқа рұқсат алу тиімділігі мәселесінде қанағаттанарлық сенім дәрежесін алу үшін толық негізде тексерілуі тиіс.
3. НАТО ҚҰПИЯ (NC) немесе одан жоғары белгісі бар ақпаратқа рұқсат алған адамдар өз елінің ұлттық қауіпсіздік органы (NSА) немесе басқа да құзыретті орган берген, сондай-ақ қызметтік қажеттілік ұстанымына сәйкес берілген, және ол құпия ақпаратқа берілген рұқсаттың қолданыс мерзіміне күшінде болатын НАТО құпия ақпаратына тиісті рұқсат санатын алуы тиіс (РSС). Рұқсат санатын беру жөніндегі рәсімдер дәрежесі адамға берілген НАТО құпия ақпаратының санатымен айқындалады. Рұқсат санатын беру жөніндегі рәсімдер НАТО қауіпсіздігі саясатына және тиісті нұсқаулықтарға сәйкес жүргізіледі.
4. НАТО ҚҰПИЯ (NС) немесе одан жоғары белгісі бар ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат алған адамдар, сонымен қатар, тиісті рұқсат санатын (РSС) алулары, НАТО қауіпсіздігі процедуралары бойынша нұсқама алулары, өз міндеттері мен қызметтік қажеттілік қағидатын түсінулері керек. НАТО ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН (NR) белгісі бар ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат алған адамдар қауіпсіздік жөніндегі өз міндеттері бойынша нұсқамадан өтулері және қызметтік қажеттілік қағидатын түсінулері керек. НАТО ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН (NR) белгісі бар құпия ақпаратпен жұмыс істеуге, егер ұлттық ережелерде өзге де көзделмесе, рұқсат алудың қажеттілігі жоқ.
5. Құпиялылық рұқсат санатын беру (РSС) персонал қауіпсіздігі үрдісіндегі соңғы қадам деп бағаланбауы тиіс, өйткені индивидтің НАТО құпия ақпаратына рұқсат алуы үшін тұрақты тиімділігіне кепілдік беру жөнінде басқа да талаптар болуы мүмкін. Оған қауіпсіздік органдары мен басшылардың үнемі бағалауы арқылы, және оқыту бағдарламасы арқылы және индивидтерге олардың осы саладағы міндеттері туралы және қауіпсіздік мәртебесіне әсер етуі мүмкін ақпарат туралы өз бастықтарына немесе қауіпсіздік жөніндегі персоналға баяндау қажеттілігін еске салатын қауіпсіздік мәселелері саласындағы олардың құзыреттілігі арқылы қол жеткізіледі.
ҚЫЗМЕТТІК ҚАЖЕТТІЛІК ҚАҒИДАТЫН ҚОЛДАНУ
6. НАТО елдеріндегі және НАТО-ның азаматтық және әскери органдарындағы адамдар, тек қызметтік қажеттілік қағидаты негізінде НАТО құпия ақпаратына рұқсат ала алады. Бірде бір индивид тек атағы немесе лауазымы немесе рұқсат санаты бойынша НАТО құпия ақпаратына рұқсат алу құқына ие бола алмайды.
ПЕРСОНАЛҒА ҚҰПИЯ АҚПАРАТПЕН ЖҰМЫС ІСТЕУГЕ РҰҚСАТ
БЕРУ (РSСs)
Міндеттері
7. Ұлттық қауіпсіздік органдарының (NSА) немесе құзыретті ұлттық органдардың, НАТО-ға мүше елдердің персоналына және НАТО әскери және азаматтық органдарының басшыларына құпия ақпаратқа рұқсат беру жөніндегі міндеттер персонал қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтарда көрсетілген.
8. Индивидтер қауіпсіздік ережелеріне сәйкес өз міндеттерін жете түсінулері және қауіпсіздік мүддесінде іс-қимыл жасауы қажет.
Персонал қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулық
9. Персонал қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулық мыналарды қамтиды:
(а) тиісті құпиялылық рұқсат санатын (РSС) талап ететін лауазымдарды анықтау жөніндегі талаптар;
(b) индивидке қатысты, оның құпия ақпаратқа рұқсат алуы (РSС) және оны сақтауы мақсатында ниеті түзулігін, сенімділігі мен оған сенім артуға болатындығын бағалау өлшемдері;
(с) НАТО - ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН, НАТО ҚҰПИЯ ЖӘНЕ ӨТЕ ҚҰПИЯ белгісі бар ақпаратқа рұқсат алу үшін тексеру шараларын жүргізу жөніндегі шаралар;
(d) НАТО-ның азаматтық және әскери қызметкерлері үшін персоналға құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат беруді (РSС) қамтамасыз ету жөніндегі талаптар;
(е) персоналдың құпия ақпаратқа (РSС) рұқсатының қолданысын қайта қалпына келтіру жөніндегі талаптар;
(f) құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсаты бар (РSС) адамға қатысты қолайсыз ақпаратты қарау рәсімдері; және
(g) құпиялылыққа рұқсаты бар (РSС) адамдар туралы мәліметтерді сақтау жөніндегі талаптар.
ҚАУІПСІЗДІК ЖӨНІНДЕ ХАБАРДАР БОЛУ ЖӘНЕ ИНДИВИДТЕРГЕ НҰСҚАМА
ЖҮРГІЗУ
10. НАТО шектелуі пайдалану үшін белгісі бар ақпаратқа рұқсаты бар, немесе НАТО-ҚҰПИЯ немесе одан жоғары белгісі бар ақпаратқа рұқсат санаты бар барлық адамдар, қауіпсіздік процедуралары жөнінде және олардың қауіпсіздік жөніндегі міндеттері бойынша нұсқамадан өтулері тиіс. Рұқсат алған барлық адамдар, өз міндеттерін және ақпаратты әдейі немесе мұқиятсыздығы салдарынан рұқсаты жоқ адамдардың қолына беруден туындайтын салдарларды толық түсінетіндігін, және заңға сәйкес немесе әкімшілік немесе атқарушы өкімдер арқылы жүргізілетін шараларды толық түсінетіндігін растауы қажет. Қол қойылған растау құжаты НАТО құпия ақпаратына рұқсат беретін НАТО-ға мүше елдердің немесе НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының мәліметтер базасында сақталуы тиіс.
11. НАТО құпия ақпаратымен жұмыс істеуге рұқсат алған, немесе осындай рұқсат қажет барлық адамдар қызметтік қажеттілік қағидатына сәйкес ресми тапсырмалар мен міндеттерді орындауы үшін осындай ақпаратты білу және меңгеру қажеттілігі жоқ адамдармен, бұқаралық ақпарат құралдарына қатысы бар адамдармен абайсызда әңгіме барысында туындайтын қауіпсіздікке төнуі мүмкін қауіптер, және өздерінің мақсаты НАТО және оған мүше елдер болып табылатын арнайы қызметтерден төнетін қатерлер жайлы оларға оқтын-оқтын еске салынатындығы жайлы түсінулері керек. Индивидтер осы қауіптер жайлы толық нұсқамадан өтулері және өздері күдікті немесе ерекше деп санаған кез келген іс-қимылдар немесе әрекеттер туралы тиісті қауіпсіздік органдарына дереу баяндаулары қажет.
НАТО ҚҰПИЯ АҚПАРАТЫНА РҰҚСАТ БЕРУ
12. Индивид құпиялылыққа тиісті рұқсат санатын алғаннан кейін, қызметтік қажеттілігі анықталған соң және ол НАТО қауіпсіздігі процедуралары бойынша нұсқамадан өткен кейін және қауіпсіздік бойынша өз міндеттерін түсінген соң ғана, НАТО құпия ақпаратына рұқсат ала алады.
13. Алайда, тапсырманы жылдам орындау мақсатында жоғарыда 12-параграфта көрсетілген талаптар орындалмауы мүмкін жағдаяттар туындауы мүмкін. Уақытша тағайындау, бір реттік рұқсат беру, жылдам рұқсат беру және конференциялар мен жиналыстарға қатысуға қатысты жан-жақты мәліметтер персонал қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтарда көрсетілген.
НАТО-ға мүше мемлекеттер қарулы күштерінің біріккен мүшелеріне рұқсат беру
14. НАТО-ға мүше емес мемлекеттердің, НАТО-ға мүше мемлекеттер қарулы күштерінің біріккен мүшелері ретінде жұмыс істейтін азаматтар ӨТЕ ҚҰПИЯ белгісі бар ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат алуы мүмкін. Мұндай жағдайда, ұлттық қауіпсіздік органына 12 немесе 13-параграфтарда көрсетілген шарттарды сақтау жауапкершілігі жүктеледі.
НАТО жобасын/бағдарламасын, келісім-шартын, операциясын немесе тиісті миссияны қолдауға рұқсат беру
15. НАТО
2
құрамына кірмейтін мемлекеттердің азаматы болып табылатын адамдар, әр нақты жағдайда мына шарттарды сақтағанда НАТО құпия ақпаратына рұқсат ала алады:
(а) рұқсат НАТО жобасын/бағдарламасын, келісім-шартын, операцияны немесе тиісті миссияны қолдауға қажет болғанда;
(b) индивидке, рұқсат беру рәсімі негізінде, НАТО-ның қауіпсіздік саясатына және қолдаушы нұсқаулықтарға сәйкес НАТО-ға мүше мемлекеттердің азаматына қажетті рұқсат санатынан қатаң емес НАТО құпия ақпаратына рұқсат санаты - НАТО-ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН белгісі бар ақпаратпен жұмыс істеуге НАТО құпия ақпаратына рұқсат санаты талап етілмейтіндігі назарға алына отырып беріледі; және
(с) ақпаратты берген НАТО-ға мүше мемлекеттің немесе НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының алдын ала жазбаша келісімі болғанда.
16. Талаптардан ерекшелік ретінде 15(с) кіші параграфта көрсетілген ақпарат көзін берушінің бақылауы үшін НАТО-ға мүше мемлекеттердің ұлттық қауіпсіздік органы НАТО-ға мүше емес белгіленген мемлекеттердің НАТО-ға мүше мемлекеттердің үкіметі жұмысқа алған немесе НАТО мемлекеттерінде мердігер ретінде жұмыс істейтін адамдар үшін НАТО құпия ақпаратына рұқсат беруді, жоғарыда 15(а) және 15(b) кіші параграфтарда аталған өлшемдерге қосымша, персонал қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтың осындай бөлімінде баяндалған өлшемдерді қолданған жағдайда, мақұлдауы мүмкін.
_________________________
2
НАТО-ға мүше емес елдердің азаматтарына "Корольдік азаматтары", "Штаттардың азаматтары" және "Канадада қоныс тепкен иммигранттар" кіреді. "Канадада қоныс тепкен иммигранттар" - ұлттық тексеруден өткен, тұрғылықты жерлерін тексеруді қоса, сотталғандығы туралы мәліметтер және қауіпсіздігі тексерілген, және елде тұрақты тұру үшін заңды рұқсат алуға ниет білдірген адамдар.
С-М(2002)49 құжатқа
D Қосымша
1. Осы Қосымша НАТО құпия ақпаратын қорғау жөніндегі дене қауіпсіздігі саясаты мен шараларының ең аз стандарттарын нақты көрсетеді. Толық мәліметтер дене қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтарда көрсетілген.
2. НАТО-ға мүше елдер және НАТО-ның әскери және азаматтық органдары осы ең аз стандарттарды қанағаттандыратын дене қауіпсіздігі бағдарламаларын жасауы тиіс. Қауіпсіздік жөніндегі белсенді немесе енжар шаралардан тұратын осындай бағдарламалар, НАТО-ның қорғалатын құпия ақпаратының қауіпсіздігін сыныптауға сәйкес жалпы қорғау деңгейін қамтамасыз етуі тиіс.
3. НАТО-ның құпия ақпараты мен материалдары сақталатын және/немесе айналыста болатын барлық ғимараттар, үй-жайлар, офистер, бөлмелер мен басқа аудандар дене қауіпсіздігі жөніндегі тиісті шаралармен қорғалуы тиіс. Дене қауіпсіздігі жөніндегі қорғау дәрежесін шешуде, осыған қатысы бар барлық төмендегі шаралар есепке алынуы тиіс:
(а) ақпараттың құпиялылық дәрежесі мен санаты;
(b) қолда бар ақпараттың саны мен нысаны (баспа мәтін/компьютерде сақталған);
(с) құпия ақпаратқа рұқсат беру және персоналға құпия ақпаратқа рұқсат беру жөніндегі қызметтік қажеттілік қағидаты;
(d) өздерінің мақсаты НАТО және/немесе НАТО-ға мүше елдер, астыртын әрекеттер, терроризм, зиянкестік қызметтер мен қылмыстық істер болып табылатын барлау қызметтерінен туындайтын қатерлерді жергілікті жерде бағалау, және
(е) ақпарат қалай сақталуы тиіс.
4. Дене қауіпсіздігі шаралары мына жолдармен әзірленуі тиіс:
(а) қауіпсіздікті бұзушының жасырын немесе күштеп енуіне кедергі келтіру;
(b) саяси сенімсіз адамдардың (іштегі тыңшылардың) іс-қимылдарын тоқтату, кедергі келтіру және анықтау;
(с) персоналды НАТО құпия ақпаратына рұқсат беру кезінде қызметтік қажеттілік қағидатына сәйкес бөлу, және
(d) барлық қауіпсіздікті бұзу жайттары бойынша қысқа мерзімде анықтау жұмыстары мен іс-қимылдар жүргізу.
ДЕНЕ ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӨНІНДЕГІ ШАРАЛАР
5. Дене шаралары қауіпсіздікті қамтамасыз етудің тек бір жағын көрсетеді және нақты шаралары тиісінше "С", "Е" және "F" Қосымшаларында көрсетілген персонал қауіпсіздігі, ақпарат қауіпсіздігі және ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі шаралардың жариялануымен бірге қолдануы тиіс. Қауіптерге қарсы қауіпсіздікті нақты ұйымдастыруға қатерлерге қарсы тұратын және осындай қауіптерден қорғау жөніндегі шаралар жиынтығының осал жерлерін теңестіретін анағұрлым пәрменді және тиімді әдістерді белгілеу енеді. Осындай пәрменділік пен тиімділікке, инфрақұрылымды жоспарлау мен әзірлеу бөлігі ретінде дене қауіпсіздігі жөніндегі талаптарды белгілеу, осымен, қымбат қайта құрулар қажеттігін азайту арқылы қол жеткізіледі.
6. Дене қауіпсіздігі бағдарламалары "терең қорғаныс" ұстанымдарына негізделуі тиіс, және дене қауіпсіздігі шараларының жергілікті орынға байланыстылығына қарамастан, төмендегі қағидаттар қолданылуы тиіс. Біріншіден, қорғауды талап ететін үй-жайларды анықтау қажет. Одан кейін "терең қорғанысты" қамтамасыз ету үшін көп сатылы қорғау шаралары мен тоқтату факторлары қабылданады. Дене қауіпсіздігінің ең сыртқы шаралары қорғау ауданын белгілеу және рұқсатсыз кіруді тоқтатуы тиіс. Келесі шаралар деңгейі рұқсатсыз кірулерді немесе кіруге әрекет жасауды анықтауды және күзет күштерін әзірлік жағдайына келтіруді қамтуы тиіс. Шаралардың ең ішкі деңгейі тәртіп бұзушыларды, оларды күзет күшімен қамауға алғанға дейін тоқтату үшін жеткілікті болуы тиіс. Сондықтан, тәртіп бұзушыны ұстау үшін әзірленген күзет күштерінің іс-қимыл жасау уақыты мен дене қауіпсіздігі шаралары арасында өзара байланыс болуы тиіс.
7. Дене қауіпсіздігі жүйелеріне тұрақты қызмет көрсету, оңтайлы сипаттамалары бар жабдықтардың жұмыс істеуіне кепілдік беру үшін қажет. Сондықтан, жеке қауіпсіздік шараларының және жалпы қауіпсіздік жүйесінің тиімділігін қайта бағалауды оқтын-оқтын жүргізіп отыру қажет. Оған, қарсы іс-қимылдар жоспарын орындауға жаттығу жолымен қол жеткізіледі.
8. НАТО ҚҰПИЯ (NС) және одан жоғары құпиялылық белгісі бар ақпарат сақталатын және айналымда болатын аудандар төмендегі бір талаптарға сәйкес ұйымдастырылуы және жүйеге келтірілуі тиіс:
(а)
I сыныптағы НАТО қауіпсіздік ауданы:
кез-келген ниетпен ауданға кіруі құпия ақпаратқа рұқсат беретіндей НАТО ҚҰПИЯ (NС) және одан жоғары белгісі бар құпия ақпарат сақталатын және айналыста болатын аудан. Мұндай аудандар мынаны талап етеді:
(і) барлық кіру және шығу бақыланатын нақты белгіленген және қорғалатын периметрлер;
(іі) тиісті рұқсаты бар және ауданға кіруге ерекше рұқсаты бар адамдарға ғана рұқсат беруге мүмкіндік беретін кіруді бақылау жүйесі;
(ііі) әдетте, ауданда айналымда болатын ақпараттың құпиялылық дәрежесі мен санатының ерекшеліктері;
(b)
II сыныптағы НАТО қауіпсіздік ауданы:
НАТО ҚҰПИЯ (NС) және одан жоғары белгісі бар құпия ақпарат ішкі бақылау шаралары арқылы рұқсатсыз енуден қорғалуы мүмкін болатындай сақталатын және айналыста болатын аудан. Мұндай аудандар мынаны талап етеді:
(і) барлық кіру және шығу бақыланатын нақты белгіленген және қорғалатын периметрлер;
(іі) тек сенімділікке тексерілген және ауданға кіруге арнайы рұқсаты бар адамдарға, басқа адамның ілесіп жүруінсіз кіруіне мүмкіндік беретін кіруді бақылау жүйесі. Басқа адамдарға рұқсат беру, НАТО құпия ақпаратына рұқсатсыз қол жеткізудің және техникалық қауіпсіздігі тексерілетін ауданға бақылаусыз кірудің алдын алу үшін, олармен ілесіп жүру немесе оған тең бақылау жасаумен жүзеге асырылады.
9. Тәуліктік қызмет өткеру кезінде персонал кірмейтін аудан, жұмыс күні аяқталған соң НАТО құпия ақпаратының тиісті негізде қорғалғандығына кепілдік беру мақсатында дереу тексерілуі тиіс.
10. Әкімшілік зона I және II сыныптағы НАТО қауіпсіздігі аудандары маңында белгіленуі немесе осы аудандарға бағытталуы мүмкін. Осындай зона, көзбен шолып анықтау периметрінің болуын талап етеді, оның шегінде персонал мен көлік құралдарын бақылау мүмкіндігі болуы керек. Тек НАТО ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН белгісіне дейінгі және осы белгіні қоса, құпия белгісі бар ақпарат (NR) Әкімшілік зоналарда айналыста болуы және сақталуы тиіс.
11. Төмендегі шаралар дене қауіпсіздігі жөнінде қолданылуы мүмкін мысалға алынатын шараларды белгілеу үшін келтірілді:
(а) периметр тосқауылы (дуалы) - периметр дуалы пәрменді дене тосқауылын қоюға мүмкіндік береді, және қорғауды қажет ететін ауданның шекарасын белгілейді. Кез келген қауіпсіздік периметрінің тиімділігі көбіне кіру орындарындағы қауіпсіздік деңгейіне байланысты болады.
(b) тәртіп бұзушыны табу жүйесі (IDS) - (IDS) тосқауылдар арқылы қауіпсіздік деңгейін күшейту үшін периметр бойынша пайдаланылуы мүмкін немесе күзет орнына немесе күзетке көмек ретінде үй-жайларда және ғимараттарда қолданылуы мүмкін;
(с) кіруді бақылау - кіруді бақылау учаскеде, учаскедегі немесе аудандағы үй-жайда немесе үй-жайларда, үй-жайлардың ішіндегі бөлмелерде жүзеге асырылуы мүмкін. Бақылау электрондық, электрондық-механикалық, күзетшілер немесе келушілерді қабылдауды жүргізетін адам арқылы немесе денені қарап тексеру арқылы жүзеге асырылуы мүмкін;
(d) күзет - сенімділікке тексерілген, оқытылған және бақыланылатын күзетшілерді тиісті негізде пайдалану жасырын ену ойы бар адамдарға біршама кедергі келтіруі мүмкін;
(е) жасырын бақылау жүйесі (ССТV) - (ССТV) үлкен учаскелерде немесе периметрлерде оқиғаларды және тәртіп бұзушыны табу жүйесінің дабылдарын тексеруде күзетке бағалы көмек көрсетеді; және
(f) қауіпсіздікті жарықтандыру - қауіпсіздікті жарықтандыру тәртіп бұзушының ауданға кіруіне кедергі келтіру жоғары дәрежесіне қол жеткізуге мүмкіндік береді, және тікелей күзет персоналының немесе жасырын бақылау жүйесі арқылы тиімді бақылауды жүзеге асыруы үшін қажетті жарықтандыруды қамтамасыз етеді.
Кіру және шығу кезінде қарап тексеру
12. НАТО мекемелері жұмыс орындары мен үй-жайлардан материалдар мен құпия ақпараттарды рұқсатсыз әкелуге немесе алып кетуге кедергі жасау жөніндегі іс-әрекеттер ретінде белгіленген, кіру және шығу орындарында кездейсоқ тексерулерді жүргізуі тиіс.
13. Штаттық персоналды бақылауға арналған рұқсаттама немесе айырып тану жүйесі I және II сыныптағы қауіпсіздік деңгейіндегі аудандарға кіруді бақылауы тиіс. Келушілерге, олардың жеке басын және кіруге рұқсат уақыты кесімін тексеру негізінде НАТО мекемелеріне кіруге рұқсат етіледі (ілесіп жүру немесе ілеспей).
НАТО ҚҰПИЯ АҚПАРАТЫН САҚТАУ ЕҢ АЗ СТАНДАРТТАРЫ
14. НАТО-ның құпия ақпараты, тек ақпаратқа рұқсатсыз қол жеткізуге кедергі келтіру үшін әзірленген жағдайларда сақталуы тиіс.
15. ӨТЕ ҚҰПИЯ (СТS). (СТS) белгісі бар ақпарат мына жағдайларда I және II сыныптағы қауіпсіздік деңгейі бар аудандарда сақталуы тиіс:
(а) тәртіп бұзушыны табу жүйесімен (IDS) жабдықталған сейфте, немесе мемлекет мақұлдаған қауіпсіз контейнерде, үнемі қорғалатын және оқтын-оқтын тексерілетін аудандарда; және
(b) дене қауіпсіздігін қамтамасыз етуші нұсқаулықтарға сәйкес тәртіп бұзушыны табу жүйесімен (IDS) жабдықталған ашық сақтау ауданында.
16. НАТО ҚҰПИЯ (NS). (NS) белгісі бар ақпарат мына жағдайларда I және II сыныптардағы қауіпсіздік деңгейі бар аудандарда сақталуы тиіс:
(а) (СТS) белгісі бар ақпарат үшін белгіленген үлгі бойынша; немесе
(b) мемлекет мақұлдаған қауіпсіз контейнерде немесе сейфте; немесе
(с) тәртіп бұзушыны табу жүйесімен (IDS) жабдықталған ашық сақтау ауданында, немесе тұрақты қорғалатын немесе оқтын-оқтын тексерілетін орындарда.
17.
НАТО ҚҰПИЯ (
NC
).
(NС) белгісі бар ақпараттар (СТS) немесе (NS) белгісі бар ақпарат үшін көзделген үлгіде сақталуы тиіс, дене қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулықтарда көрсетілген қосымша бақылау шаралары қажет болмағанды қоспағанда.
18.
НАТО ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН (
NR
).
(NR) белгісі бар ақпарат жабық контейнерлерде сақталуы тиіс.
19. НАТО құпия ақпаратын сақтау жөніндегі кеңейтілген мәліметтер дене қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтарда баяндалған.
20. НАТО ҚҰПИЯ (NS) және одан жоғары белгісі бар құпия ақпарат талданатын офистер мен аудандар, дыбыстық дене қорғау шараларын қабылдау арқылы және осындай іс-қимылдар жүзеге асырылуы мүмкін орындарға кіруді бақылау арқылы белсенді және енжар рұқсатсыз алып қоюларға қарсы қорғалуы тиіс. Қауіптерді анықтау жөніндегі жауапкершілік техникалық мамандармен келісілуі тиіс және шешімді қауіпсіздік жөніндегі тиісті басшылық қабылдайды.
21. Дыбыстық ақпаратты рұқсатсыз алуға қарсы қорғалатын аудандар техникалық қауіпсіз аудандар ретінде белгіленуі тиіс және осындай аудандарға кіру ерекше бақылануы тиіс. Жұмыс жүргізілмейтін үй-жайлар құлпыларға жабылуы және/немесе дене қауіпсіздігі стандарттарына сәйкес күзетілуі тиіс және кез келген кілттер қорғау жүйелерінің кілті деп қарастырылады. Осындай аудандар қауіпсіздік жөніндегі тиісті басшылық құжаттардың талаптарына сәйкес үнемі дене және/немесе техникалық тексеру орындары болуы керек, және осындай тексерулер кез келген рұқсатсыз кіру кезінде немесе осындай кіру туралы күдік туғанда, және персоналдың үй-жайларға қызмет көрсетуі немесе жөндеу жөніндегі жұмыстарды жүргізуі үшін кірген кезінде жүргізіледі.
БАЙЛАНЫС ЖҮЙЕЛЕРІ МЕН АҚПАРАТТЫҢ ДЕНЕ ҚАУІПСІЗДІГІ ( СІS )
22. Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып НАТО құпия ақпараты ұсынылатын немесе айналымда болатын, немесе осындай ақпаратқа рұқсат алу мүмкіндігі бар аудандар құпиялылық, тұтастық және ақпараттың бар-жоқтығы жөніндегі жиынтық талаптарды орындай отырып ұйымдастырылуы тиіс. НАТО ҚҰПИЯ (NS) және одан жоғары белгісі бар құпия ақпарат сақталатын, өңделетін немесе берілетін, және осындай ақпаратқа рұқсат алу әлеуетті мүмкіндігі бар аудандар, I және II сыныптағы қауіпсіздік деңгейі бар аудандар сияқты немесе ұлттық қауіпсіздік деңгейіне тең дәрежеде ұйымдастырылуы тиіс. (NR) белгісі бар құпия ақпарат сақталатын, өңделетін немесе берілетін, және осындай ақпаратқа рұқсат алу әлеуетті мүмкіндігі бар аудандар, Әкімшілік зоналар сияқты ұйымдастырылуы мүмкін.
23. Ұлттық қауіпсіздік органы НАТО құпия ақпаратын әр түрлі аталған жағдайлар мен жағдаяттар кезінде қорғау үшін, өзі немесе НАТО-ға мүше елдер пайдалануға рұқсат берген жабдықтардың тізімін құрастыру керек. НАТО-ның әскери және азаматтық органдары кез келген сатып алынатын жабдықтардың НАТО-ға мүше елдің (елдердің) Ережелеріне сәйкес келуіне кепілдік беруі тиіс.
ДЕНЕ ҚАУІПСІЗДІГІНІҢ БАСҚА ШАРАЛАРЫ
24. Жан-жақты талаптар, мысалы үй-жайларға және құлпыларға, кілттерге және кодтар, контейнерлер мен құлпылардың амал-тәсілдеріне қатысты талаптар, дене қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі тиісті нұсқаулықтарда көрсетілген.
С-М(2002)49 құжатқа
Е Қосымша
1. Осы Ереже НАТО құпия ақпаратын қорғау саясаты мен ең аз стандарттарын көрсетеді. Толық мәліметтер қауіпсіздік жөніндегі тиісті нұсқаулықтарда көрсетілген.
2. НАТО құпия ақпараты өзінің барлық тіршілік циклі кезінде қорғалуы тиіс. Ақпаратпен, оның тиісті құпиялылық белгісіне, құпия ақпарат ретінде нақты теңестірілуіне және оның осындай ақпарат ретінде тек белгіленген уақытта қолданыста болуына кепілдік бере отырып жұмыс істеу қажет. Ақпарат қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шаралар НАТО құпия ақпаратын қорғау жөніндегі бірқатар теңестірілген шараларды қамтамасыз ету мақсатында персоналмен, дене қауіпсіздігін және ақпарат қауіпсіздігін қорғаумен толықтырылуы тиіс.
3. Ақпаратты әзірлеуші ақпараттың құпиялылық белгісін белгілеу мен алғаш тарату үшін жауап береді. НАТО құпия ақпаратының құпиялылық дәрежесі әзірлеушінің келісімінсіз өзгертіле, төмендетіле немесе жойыла алмайды. Ақпаратты әзірлей отырып әзірлеуші, мүмкін болған жерде, ақпараттың қашан құпиялылық дәрежесі төмендетілуі немесе құпиясыздандыру нақты күнін немесе оқиғаны көрсетуі тиіс.
4. Берілген құпиялылық белгісі ақпаратты сақтау мен берудегі дене қауіпсіздігін, оның айналымын және жойылуын, және персоналды ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат беру кезінде сенімділікке тексеру жөніндегі талаптарды айқындайды. Осының нәтижесінде қауіпсіздіктің тиімділігі мен пәрменділігі мүддесінде құпия ақпараттың құпия белгісін бірдей жоғарлатуға және төмендетуге жол бермеу керек.
5. НАТО-ға мүше елдер және НАТО-ның азаматтық және әскери органдары НАТО әзірлеген немесе НАТО-ға арналған ақпараттың тиісті құпиялылық белгісі бар екендігін және олар ақпарат қауіпсіздігі жөніндегі тиісті талаптарға сәйкес қорғалғандығына кепілдеме беретін шараларды енгізуі тиіс.
6. НАТО-ның әр әскери және азаматтық органы кемінде бес жылда бір рет өзі әзірлеген ӨТЕ ҚҰПИЯ (CTS) белгісі бар ақпаратты оның ӨТЕ ҚҰПИЯ (СТS) белгісін сақтау мақсаттылығын анықтау үшін қарап тексеруді қамтамасыз ететін жүйені белгілеуі тиіс. Мұндай шолу, ақпаратты әзірлеуші ӨТЕ ҚҰПИЯ (СТS) белгісі бар ерекше ақпараттың құпиялылық дәрежесі екі жыл өткен соң автоматты түрде төмендетілуі мүмкін деп белгілеген орындарда міндетті емес, және осындай ақпараттың тиісті таңбасы болады.
7. Құжаттың жалпы құпиялылық дәрежесі, кем дегенде анағұрлым құпия құрамдас бөліктің дәрежесіндей болуы тиіс. Ақпаратты әзірлеуші НАТО ҚҰПИЯ (NС) және одан жоғары құпия белгісі бар құжаттың бөлімдерін, мүмкін болған жерде, тиісті бөлімдерді бұдан әрі тарату шешімін жеңілдету мақсатында құпияландыруы керек (параграфты қоса). Ақпараттың ілеспе құжаттарына, олар құжаттан бөлек ұсталғанда осы ақпараттың құпиялылық белгісі қойылады.
8. Әр түрлі ақпарат көздерінен алынған ақпаратты салыстыру
үшін құжаттың жалпы құпиялылық белгісі тексерілуі тиіс, өйткені оған оның жеке құрамдас бөліктерінен басқа анағұрлым жоғары құпиялылық белгісін қою қажет болуы мүмкін. Құрама құжатты дайындау үшін ақпаратты пайдалану кезінде жалпы құпиялылық дәрежесі туралы түсініктемелер еске алынуы тиіс.
9. СOSMIС және НАТО белгілері ақпарат НАТО-ның қауіпсіздік саясатына сәйкес қорғалуы тиіс екендігін көрсететін құпия ақпаратқа қолданылатын санаттардың таңбасы болып табылады.
10. "АТОМАL" белгісі - ақпарат "В" Қосымшаның 5-параграфына сәйкес қорғалуы тиіс екендігін көрсететін арнайы санаттағы ақпаратқа қолданылатын таңба.
11. "SIОР" белгісі - "В" Қосымшаның 5-параграфында көрсетілген сілтемеге сәйкес қорғалуы тиіс екендігін көрсететін арнайы санаттағы ақпаратқа қолданылатын таңба.
12.«"СRІРТО" белгісі - қауіпсіздікке қатысы бар НАТО ақпаратын беретін байланыс құралдарын қорғау немесе растау үшін пайдаланылатын "СОМSЕС" барлық негізгі материалдарын айқындайтын таңба және арнайы санат көрсеткіші; ақпарат криптографиялық қауіпсіздік жөніндегі тиісті нұсқаулықтармен қорғалуы керектігін көрсетеді.
13. Ақпаратты әзірлеуші, НАТО құпия ақпаратын бұдан әрі таратуды шектеу қосымша көрсеткіші ретінде, таратуды шектеу көрсеткіштерін пайдалана алады.
14. Есептіліктің бастапқы міндеті - есепті ақпаратты әдейі немесе кездейсоқ жария етуді тергеуді және осыған байланысты келтірілген зиянды бағалауды жүргізу үшін жеткілікті ақпаратпен қамтамасыз ету. Есептілік жөніндегі талаптар есепті ақпаратпен жұмыс істеу кезінде және оған рұқсат беруді бақылау үшін тәртіп ережелерін белгілеуге арналған.
15. Мыналар екінші кезектегі міндеттер болып табылады:
(а) есепті ақпаратқа рұқсат беруді бақылау - есепті ақпаратқа кімнің рұқсаты бар, кімнің рұқсаты болуы мүмкін немесе рұқсаты болғандығын; және кім есепті ақпаратқа рұқсат алуға әрекет жасады;
(b) есепті ақпараттың сақталған орнын білу; және
(с) НАТО елдерінің аумағы шегінде есепті ақпараттың айналыста болуын бақылау.
16. "СOSМIС", "NС", "АТОМАL" белгісі бар ақпарат осы Ереженің және ақпарат қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтардың талаптарына сәйкес есепті, бақыланатын және айналыста болуы тиіс. Ұлттық ережелер мен тәртіптер осыны қажет етсе, басқа құпиялылық белгісі бар немесе арнайы санат көрсеткіші бар ақпарат есепті ақпарат ретінде қарастырылуы мүмкін.
17. Есепті ақпаратты қабылдап алуға, есепке алуға, оның айналымына және жоюға жауап беретін тіркеу жүйесі болуы керек. Мұндай міндеттер (СТS) белгісі бар ақпарат тұрақты қатаң санатталатын бір тіркеу жүйесі шегінде орындалуы керек немесе оған жеке тіркеу немесе бақылау пункттері белгіленуі тиіс.
18. НАТО-ға мүше әр ел және НАТО-ның әскери және азаматтық органдары (СТS) белгісі бар ақпарат үшін өкіметтің негізгі ұлттық органы және өкімет органы ретінде іс-қимыл жасайтын ақпаратты алатын және жөнелтетін Орталық кеңсені (кеңселерді) белгілеуі тиіс. Орталық кеңсе басқа есепті ақпарат үшін тіркеу пункті (пункттері) ретінде іс-қимыл жасауы мүмкін.
19. Кеңселер мен тіркеу пункттері ӨТЕ ҚҰПИЯ (СТS) және НАТО ҚҰПИЯ (NS) белгісі бар құпия ақпаратты ішкі таратуды ұйымдастыруға және осы тіркеу пункттерінің бақылауында тұрған барлық есепті құжаттар бойынша жазбаларды жүргізуге жауапты ретінде іс-қимыл жасауы тиіс; олар министрліктерде, департаменттерде немесе командалық деңгейде ұйымдастырылуы тиіс. НАТО ҚҰПИЯ (NC) және НАТО ШЕКТЕУЛІ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН (NR) белгісі бар ақпараттарды тіркеу жүйесі арқылы өңдеу міндетті емес, ұлттық ережелер мен тәртіптерде көрсетілген жағдайлардан басқа.
20. Кеңселер мен тіркеу пункттері кез келген уақытта НАТО есепті құжатының қай жерден екендігін анықтауға қабілетті болуы тиіс. Осындай ақпаратқа анда-санда және уақытша рұқсат беру ақпарат тіркеу жүйесінің бақылауында болатындығына кепілдік беретін рәсімдер болған жағдайда, міндетті түрде кеңсе мекемелерін немесе тіркеу пунктерін құруды қажет етпейді.
21. (СТS) белгісі бар құпия ақпаратты тарату СOSМІС тіркеу арналары арқылы жүзеге асырылуы тиіс. Кем дегенде жылына бір рет әр тіркеу пункті (кеңсе) есепті (СТS) белгісі бар барлық ақпаратты ақпарат қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтардың талаптарына сәйкес түгендеуі тиіс. Регистрді ұйымдастыру түріне қарамастан, (СТS) белгісі бар ақпаратпен жұмыс істейтін персоналға өте құпия ақпаратты (СOSМIС Сontrol Officer (ССО) бақылау жөніндегі офицер рұқсат бере алады.
22. Ақпарат қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтар, басқаларға қоса, өте құпия ақпаратты бақылау жөніндегі офицердің (СOSМIС Сontrol Officer (ССО) міндеттерін, ӨТЕ ҚҰПИЯ(СТS) және НАТО ҚҰПИЯ (NS) белгісі бар құпия ақпаратпен жұмыс істеу нақты үрдістерін, және оны тіркеу жүйесін, көбейту, аудару және үзіндісін беру рәсімін, ақпаратты тарату немесе беру жөніндегі талаптарды, және ақпаратты алып тастау мен жою жөніндегі талаптарды белгілейді.
23. НАТО-ның Әскери комитеті құпия материалдарды есепке алу, бақылау және тарату үшін бөлек жүйелерді белгілейді. Осы жүйелер арқылы таратылатын материалдарды тіркеу жүйесінде есепке алудың қажеттілігі жоқ.
ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР КЕЗІНЕ ЖОСПАРЛАУ
24. НАТО-ға мүше елдер және НАТО-ның әскери және азаматтық органдары ақпаратқа рұқсатсыз қол жеткізу және жария ету және жоғалтудың алдын алу мақсатында төтенше жағдайлар кезінде, НАТО құпия ақпаратын қорғау және жою жөніндегі төтенше жағдайлардағы іс-қимыл жоспарын дайындауы тиіс.
ҚАУІПСІЗДІКТІ БҰЗУ, ҚҰПИЯ АҚПАРАТҚА РҰҚСАТСЫЗ ҚОЛ ЖЕТКІЗУ
ЖӘНЕ РҰҚСАТСЫЗ ЖАРИЯ ЕТУ
25. НАТО құпия ақпаратын қорғау қауіпсіздік жөніндегі тиісті нұсқаулықтардың негізін құрайтын бекітілген саясатқа, директивалар мен басшылық құжаттарға, және оқыту және төтенше жағдайларда тәртіптік жазалар мен құқықтық шараларды бірге қолдана отырып бақылау жолымен осы нұсқаулықтарды тиімді іске асыруға байланысты.
26. Қауіпсіздікті бұзу барлық жайлары дереу қауіпсіздік жөніндегі тиісті басшылыққа баяндалуы тиіс. Қауіпсіздікті бұзу әр жағдайын қауіпсіздік, тергеу жүргізу, террорға қарсы қызмет саласында тиісті тәжірибесі бар, сондай-ақ тәртіп бұзуға қатысы бар адамнан тәуелсіз адам тексеруі тиіс.
27. НАТО құпия ақпаратына рұқсатсыз қол жеткізу туралы баяндаманың негізгі мақсаты ақпаратты әзірлеген НАТО-ның құрамдас бөлігіне, НАТО-ға келтірілген зиянның нәтижелерін бағалауда және осындай зиянды азайту жөнінде қандай да болмасын қажетті және практикалық іс-қимылдарды қабылдау үшін көмек көрсету болып табылады. Келтірілген зиянды бағалау және оны азайту жөніндегі іс-қимылдар туралы баянат НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасына берілуі тиіс (NOS).
28. НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасына (NOS) НАТО құпия ақпаратына рұқсатсыз қол жеткізу туралы баяндаманы бергеннен кейін баянат, ұлттық қауіпсіздік органына (NSA) және НАТО-ның әскери және азаматтық органының басшысына, оларға қатысты бөлігінде берілуі тиіс. Мүмкін болған жағдайда, баяндаманы алған басшылық бір мезетте ақпаратты әзірлеген НАТО-ның құрамдас бөлігін және НАТО-ның қауіпсіздік қызметінің басқармасын (NOS) хабардар етуі тиіс, бірақ аталған орындардың соңғысы (NOS) әзірлеушіні анықтау қиын болған жағдайда ғана осыны талап ете алады. Баянаттарды беру уақыты ақпарат сипатына және жағдаяттарға байланысты.
29. НАТО-ның Бас хатшысы тиісті өкіметтерден одан әрі тергеу жүргізуді және оның нәтижелері туралы баяндауды талап етуі мүмкін.
30. Қауіпсіздік жөніндегі тиісті нұсқаулықтар тәртіп бұзу және рұқсатсыз қол жеткізу туралы баяндамаларға қатысты жан-жақты іс-қимылдарды, жазбаларды және талаптарды белгілейді.
31. Криптографиялық материалдарға рұқсатсыз қол жеткізуге қатысы бар жеке ережелер НАТО-ның әскери қолбасшылықтарына, байланыс қауіпсіздігі жөніндегі басшылыққа және НАТО-ға мүше елдерге және НАТО-ның әскери және азаматтық органдарына беріледі.
НАТО-ҒА МҮШЕ ЕМЕС ЕЛДЕРГЕ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҰЙЫМДАРҒА НАТО
ҚҰПИЯ АҚПАРАТЫН БЕРУГЕ РҰҚСАТ БЕРУ ЖӨНІНДЕГІ ҚАУІПСІЗДІК
ШАРАЛАРЫ
32. НАТО міндеттерін орындауға көмектесу мақсатында НАТО-ға сеніп тапсырылған немесе ол әзірлеген құпия ақпарат НАТО-ның қауіпсіздік саясатына, директиваларға және процедураларға сәйкес таратылады және қорғалады. Осы параграф НАТО-ға мүше емес елдерге және халықаралық ұйымдарға, мына елдерді қоса (бұдан әрі ақпаратты алушы - НАТО мүшесі емес) НАТО құпия ақпаратымен жұмыс істеуге рұқсат беру жөніндегі саясатты белгілейді. Параграф сонымен қатар, Солтүстік Атлант кеңесінің (NАС) немесе НАТО-ның кез келген басқа комитеттерінің немесе НАТО-ның әскери және азаматтық органдарының (бұдан әрі НАТО органдары деп аталатын) құжаттарындағы ақпаратқа қатысы бар.
33. НАТО құпия ақпаратын НАТО-ға мүше емес - алушыларға беру Солтүстік Атлант кеңесі бекіткен (NАС) НАТО ынтымақтастығы шеңберінде жүзеге асырылады.
34. "АТОМАL" ядролық қаруына қатысы бар ақпарат осы С-М(64)39 және С-М(68)41 нұсқаларының қатысушылары болып табылмайтын кез келген елге/ұйымға берілмеуі мүмкін.
НАТО-ға мүше емес елдерге және халықаралық ұйымдарға НАТО
құпия ақпаратын беруге рұқсат беру қағидаттары
35. Ақпаратты беруге рұқсат беру үнемі ақпаратты әзірлеушінің келісімін талап етеді. Оған қоса, және мынадай талаптар сақталуы тиіс:
(а) Солтүстік Атлант кеңесі (NАС) бекіткен НАТО-ның ынтымақтастық жөніндегі шаралары шеңберінде таратылатын құпия ақпарат үшін:
(і) талқыланатын тақырып жалпы жұмыс жоспарының шараларына немесе ынтымақтастық жөнінде белгіленген нақты шараларға енгізілуі тиіс;
(іі) НАТО құпия ақпаратын беру ерекше тақырып бойынша ынтымақтастықтың басталуына немесе белгіленген шеңберде ынтымақтастықты жалғастыру мен одан әрі дамыту үшін қажетті болуы тиіс; және
(ііі) НАТО атынан Бас хатшы және НАТО-ға мүше емес елдің-ақпаратты алушының өкілетті өкілі қол қоятын Қауіпсіздік жөніндегі келісім жасалуы тиіс;
(b) Солтүстік Атлант кеңесі (NАС) бекіткен НАТО-ның ынтымақтастық жөніндегі шаралары шеңберінде емес НАТО немесе НАТО-ға мүше елдің немесе НАТО органдарының (Бастамашы) тарапынан түскен ерекше сұраным бойынша берілетін НАТО құпия ақпараты үшін:
(і) Бастамашы НАТО-ға мүше емес ақпаратты алушының алған ақпаратты НАТО жөніндегі ең аз стандарттарға сәйкес қорғайтындығы жөнінде жазбаша кепілдемесін НАТО-ға беруіне жауап береді.
(іі) Бастамашы қол қойылған осы кепілдемені ақпаратты хабарлау үшін сұраныспен бірге тиісті комитеттерге беруі тиіс; және
(ііі) сұраныс НАТО-ның осыған байланысты алуы мүмкін артықшылықтарын көрсетуі тиіс.
36. Жоғарыдағы 35(а)-параграфқа сәйкес жасалған рұқсаттарды беру нақты белгіленген ақпаратқа, немесе жалпы санаттағы ақпаратқа қатысты болуы мүмкін. Жоғарыдағы 35(b)-параграфқа сәйкес жасалған рұқсаттарды беру, тек нақты белгіленген ақпаратқа қатысты болуы мүмкін.
Қауіпсіздік жөніндегі басшылық
37. Солтүстік Атлант кеңесі (NАС) НАТО-ға мүше емес алушыларға НАТО құпия ақпаратын хабарлауға рұқсат беретін жоғары өкімет болып табылады. Мұндай өкілеттіктер ақпаратты әзірлеушінің мақұлдау ұстанымдарын сақтауы тиіс және мына жолдармен беріледі:
(а) ҚҰПИЯ және одан жоғары белгісі бар құпия ақпарат үшін тиісті комитеттерге;
(b) НАТО-ның Әскери комитеті (NАМILСОМ) және оған бағынысты органдар әзірлеген ҚҰПИЯ және одан жоғары белгісі бар құпия ақпарат үшін НАТО-ның Әскери комитетіне (NАМILСОМ)
(с) НАТО-ның өндірістік және тылдық қамтамасыз ету жөніндегі ұйымдарының (NРLО) бір немесе одан көп мүше елі әзірлеген немесе оған тиесілі НАТО құпия ақпараты үшін НАТО-ның өндірістік және тылдық қамтамасыз ету жөніндегі ұйымына (NРLО).
38. Ақпаратты беру өкілеттігі өкілі ақпаратты әзірлеген комитетке ғана беріледі. Егер әзірлеушісі белгіленбесе, тиісті комитет өзі әзірлеуші міндетін алуы тиіс. Ақпаратты беру өкілеттігі құпия ақпараттың маңыздылығын бағалауға қолайлы деп саналатын комитеттің ең төменгі деңгейіне берілуі мүмкін.
39. Ақпаратты беру жөніндегі өкілеттігі бар адамдар өзіне бағынысты органдарға ақпаратты беру жөніндегі шешімдерді орындауды жүктей алатындығына қарамастан, өз кезегінде, оларға осындай құқықты бере алмайды.
Қауіпсіздік жөніндегі келісімді орындау жөніндегі әкімшілік
шаралар
40. Әкімшілік шараларды аяқтау НАТО-ға мүше емес ақпарат алушының тиісті ведомстволарының Қауіпсіздік жөніндегі басқармасы жүргізетін құпиялылық режимін тексеру нәтижесімен расталуы тиіс. Құпиялылық режимін тексеру НАТО-ға мүше емес ақпарат алушының Қауіпсіздік және ең аз стандарттар жөніндегі келісімнің талаптарына сәйкес келу қабілеттілігін белгілеуі тиіс.
41. Қауіпсіздік жөніндегі басқарма құпиялылық режимін тексеру жөнінде есепті жасауы және НАТО-ға мүше емес ақпарат алушыға Қауіпсіздік жөніндегі басшылық құжаттың көшірмесін беруі тиіс. Баянаттың түпнұсқасы Қауіпсіздік жөніндегі басқармада сақталуы және НАТО-ға мүше елдердің пайдалануы үшін рұқсатты болуы тиіс. Қауіпсіздік жөніндегі басқарма НАТО-ға мүше емес ақпарат алушының НАТО құпия ақпаратын қорғау қабілеттілігіне қатысты баянат негізінде жасалған қорытындыны НАТО-ның тиісті органдарына және НАТО-ға мүше елдерге хабарлауы тиіс.
42. Ақпарат қауіпсіздігі жөніндегі тиісті нұсқаулықтар басқаларды қоса, мыналарды қамтиды:
(а) НАТО-ға мүше емес ақпарат алушыға НАТО құпия ақпаратын беру жөніндегі рәсімдер;
(b) НАТО-ның өндірістік және тылдық қамтамасыз ету жөніндегі ұйымдары (NРLО), халықаралық ұйымдар және көп ұлтты біріккен жедел-тактикалық топтар (СJTF) үшін ерекше тарату рәсімдері;
(с) НАТО-ға мүше емес ақпарат алушыға берілген НАТО құпия ақпаратының айналымы және оны қорғау үшін талап етілетін ең аз стандарттар. НАТО-мен қауіпсіздік туралы Келісімді жасамағанына немесе НАТО-ға қауіпсіздік жөнінде кепілдеме бермегеніне қарамастан, кез келген НАТО-ға мүше емес ақпарат алушыға қолданылатын ең аз стандарттар;
(d) барлық НАТО-ға мүше емес ақпарат алушылар орындауы тиіс нақты әкімшілік шаралар; және
(е) қауіпсіздік кепілдемесінің, НАТО құпия ақпараттарымен жұмыс істеуге рұқсат беру үшін жеке құрамның сенімділігі туралы сертификаттың үлгілері және құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат туралы сертификат.
С-М(2002)49 құжатқа
F Қосымша
1. Осы Ереже НАТО құпия ақпаратын қорғау саясаты мен ең аз стандарттарын және байланыста, ақпаратта және басқа да электрондық жүйелерде (бұдан әрі осы Қосымшада жүйелер деп аталатын) НАТО құпия ақпаратын сақтаудағы, өңдеу мен берудегі қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстарды (бұдан әрі осы Қосымшада өңдеу деп аталатын) нақты көрсетеді.
2. Осы саясатты қолдау ретінде Ұлттық қауіпсіздік кеңесі мен НАТО-ның консультациялар, қолбасшылық және басқару жөніндегі кеңесі (NС3В) жариялаған "Ақпараттық қауіпсіздіктің бас нұсқаулығы" ақпараттық қауіпсіздік қызметін тіршілік циклі мен НАТО-ның азаматтық және әскери органдары мен комитеттерінің ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі міндеттері жүйесінде қарастырады. "Ақпараттық қауіпсіздік қызметінің бас нұсқаулығы" ақпараттық қауіпсіздікті басқару жөніндегі нұсқаулықтармен (қауіпсіздік қатерлерін басқару, қауіпсіздік аттестатын, қауіпсіздікке және қауіпсіздікті шолуға/тексеруге қатысты құжаттаманы қоса), техникалық аспектілермен және ақпараттық қауіпсіздікті іске асыру аспектілері мен (компьютерлік және оқшау жүйе қауіпсіздігін, жүйе қауіпсіздігінің өзара байланысын, криптографиялық қорғау, байланыстың жасырындылығы мен мәліметтерді беру құпиялылығын қоса) қатар қолданылады.
3. Жүйелерде өңделетін НАТО құпия ақпаратының қауіпсіздігін бірдей қорғауға қол жеткізу үшін, жүйе жұмыс істейтін қауіпсіз ортаны құру және төмендегі қауіпсіздік міндеттерін орындау үшін бірқатар теңдестірілген қауіпсіздік шараларын (дене, кадрлық, ақпараттық және ақпараттық қауіпсіздік шараларын) белгілеу және іске асыру қажет:
(а) НАТО құпия ақпаратына және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстарға рұқсат беру мен оның жария болуын бақылау жолымен ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз ету үшін;
(b) НАТО құпия ақпаратының және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың тұтастығын қамтамасыз ету үшін; және
(с) НАТО құпия ақпаратының және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың рұқсаттылығын қамтамасыз ету үшін.
4. НАТО құпия ақпаратының және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың тұтастығы мен рұқсаттылығы, барлық жүйелер мен қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстарға әсер ететін, әдетте кездесетін (кездейсоқ және әдейі) мәселелерге қарсы жалпы қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған ең аз шаралармен қорғалуы тиіс. Қауіптерді бағалау нәтижесінде, НАТО құпия ақпаратының және/немесе қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың, ерекше қатерлер мен осалдық әсерінен туындаған жоғары қауіпке ұшырауы анықталған тиісті жағдайларда, қосымша шаралар қабылдануы тиіс.
5. НАТО құпия ақпаратын және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстарды қорғау үшін қауіпсіздік міндеттерін іске асыру және ақпараттық қауіпсіздік шараларының сенімділік дәрежесі қауіпсіздік талаптарын белгілеу үрдісі барысында анықталады. Қауіпсіздікті аттестациялау үрдісі қорғаудың бірегей дәрежесіне қол жеткізілгендігін және сақталғандығын белгілеуі тиіс.
6. НАТО құпия ақпаратын өңдейтін барлық жүйелер қауіпсіздіктің құпиялылығы, тұтастығы мен рұқсаттылығы жөніндегі міндеттерді қарастырумен қауіпсіздікті аттестациялау үрдісінен өтуі тиіс.
7. НАТО құпия ақпаратына кез келген нысандағы рұқсаты бар адамдар, ақпарат пен қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың құпиялылығы, тұтастығы мен рұқсаттылығын сақтау жөніндегі өздерінің жалпы міндеттерін назарға ала отырып, тиісті деңгейде қауіпсіздікті тексеруден өтулері тиіс. Бұл санатқа, сонымен қатар, қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстарға рұқсат алған адамдар, немесе жүйеде өңделетін ақпаратқа рұқсаты болмаса да, оларды қорғау үшін жауап беретін адамдар кіреді.
8. Ақпараттық технологияны пайдалана отырып НАТО құпия ақпараты ұсынылған немесе өңделетін салалар немесе осындай ақпаратқа әлеуетті рұқсаты болуы мүмкін жерлер құпиялылық, тұтастық пен рұқсаттылық жөніндегі негізгі талаптар сақталатындай болып құрылуы тиіс.
Компьютерлік ақпарат тасушылардың қауіпсіздігі
9. Барлық құпия компьютерлік ақпарат тасушылар тиісті түрде теңестірілуі, ақпаратты сақтау ең жоғары сыныптылығына сәйкес сақталуы және қорғалуы тиіс.
10. Бірнеше рет пайдалынатын компьютерлік тасушыларда жазылған НАТО құпия ақпараты, қауіпсіздік органы мақұлдаған рәсімдерге сәйкес қана өшірілуі тиіс.
11. Ақпарат құпиялығын әдейі немесе кездейсоқ жария етуді тергеу үшін және НАТО құпия ақпаратының және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың тұтастығы мен/немесе рұқсаттылығын әдейі немесе кездейсоқ жария етуге байланысты келтірілген мүмкін болар зиянға сәйкес, қажетті ақпарат мөлшерін қамтамасыз ету құралдарының болуы қажет.
12. НАТО құпия ақпаратын өңдейтін барлық жүйелер үшін қауіпсіздік және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстарды қорғау міндеттеріне сәйкес келу мақсатында бірқатар қауіпсіздік шараларын жүйелі қолдану қажет. Қауіпсіздік шаралары мыналарды қамтиды:
(а) құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсаты бар адамдардың жеке басын сенімді және нақты анықтау. Жүйеге рұқсат беруді бақылайтын ақпарат пен материал рұқсат берілуі мүмкін тиісті ақпаратқа сәйкес келетін шаралармен тексерілуі және қорғалуы тиіс;
(b) қызметтік қажеттілік ұстанымы негізінде ақпаратқа және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстарға рұқсат беру мен жария етуге бақылау жасау тәсілі;
(с) ақпарат көздерін және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың тұтастығын тексеру тәсілі;
(d) НАТО құпия ақпаратының және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың тұтастығын қолдау жүйелері;
(е) НАТО құпия ақпаратының және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың рұқсаттылығын қолдау жүйелері;
(f) НАТО құпия ақпаратын өңдейтін байланыс жүйелерін бақылау тәсілі;
(g) ақпараттық қауіпсіздіктің қорғау механизмдеріне сенімділікті анықтау;
(h) жүйенің тіршілік циклі бойында ақпараттық қауіпсіздік қорғау механизмдерінің дұрыс жұмыс істеуін тексеру және бағалау, және
(і) жүйенің және пайдаланушының қызметін тергеу тәсілі.
13. Қауіпсіздікті басқару механизмдері мен рәсімдері НАТО құпия ақпаратының және қолдаушы жүйелік қызмет көрсетулер мен ресурстардың құпиялылығына, тұтастығы мен рұқсаттылығына әсер ететін оқиғаларды тоқтату, алдын алу, табу және олардың салдарынан кейін қайта қалпына келтіру үшін, қауіпсіздік саласындағы оқиғалар туралы баяндаманы қоса, қабылдануы тиіс.
14. Қауіпсіздік шаралары осы саясатты қолдайтын нұсқаулықтарға сәйкес реттеледі және іске асырылады.
Қауіпсіздік саласында қауіптерді басқару
15. НАТО-ның азаматтық және әскери органдарында құпия ақпаратты өңдейтін жүйелер, осы саясатты қолдайтын нұсқаулықтардың талаптарына сәйкес қауіптерді бағалау мен оларды басқару арқылы тексерілуі тиіс.
НАТО құпия ақпаратын электромагниттік беру
16. НАТО-ның құпия ақпараты электромагниттік жолмен берілген кезде, осындай ақпараттың құпиялылығын, тұтастығы мен рұқсаттылығын қорғау үшін арнайы шаралар қабылдау қажет. НАТО органдары ақпаратты табудан, ұстап қалудан немесе пайдаланудан қорғау жөніндегі талаптарды белгілеуі тиіс. Байланыс жүйелерінде берілетін ақпарат құпиялылық, тұтастық және рұқсаттылық туралы талаптар негізінде қорғалуы тиіс.
17. Құпиялылықты, тұтастық пен рұқсаттылықты қорғауды қамтамасыз ету үшін криптографиялық тәсілдер қажет болғанда, осындай тәсілдер мен ілеспе өнімдер осы мақсат үшін арнайы мақұлдануы тиіс.
18. Ақпаратты беру кезінде НАТО ҚҰПИЯ (NS) және одан жоғары белгісі бар ақпараттың құпиялылығы НАТО-ның әскери комитеті (NAMILСОМ) мақұлдаған криптографиялық тәсілдермен немесе өнімдермен қорғала отырып қамтамасыз етілуі тиіс.
19. Ақпаратты беру кезінде НАТО-құпия немесе НАТО шектеулі пайдалану үшін құпиялылық белгісі бар ақпараттың құпиялылығы НАТО-ның әскери комитеті немесе НАТО-ға мүше мемлекет мақұлдаған криптографиялық тәсілдермен немесе өнімдер мен қорғалуы тиіс, тәсілді немесе өнімді НАТО қаржыландырған және НАТО-ның әскери комитеті (NАМILСОМ) мақұлдаған жағдайды қоспағанда.
20. Ақпаратты беру кезінде құпия ақпараттың тұтастығы мен рұқсаттылығы байланыс жүйелерінің жедел талаптарына сәйкес куәландырылады. Бағалау талаптары мен мақұлдау органы техникалық нұсқаулықтарда көрсетілгендей, жедел талаптарда осындай механизмдердің ерекшеліктеріне сәйкес белгіленуі және келісілуі тиіс.
21. Ерекше жедел жағдайларда НАТО-құпия (жабық) немесе НАТО шектеулі пайдалану және НАТО ҚҰПИЯ белгісі бар ақпарат, әр осындай жағдай рұқсат етілгенде, ашық мәтінмен берілуі мүмкін. Мыналар ерекше жағдайлар болып табылады:
(а) төніп келе жатқан немесе нақты дағдарыс кезіндегі, қақтығыс немесе соғыс жағдайы кезіндегі; және
(b) жеткізу жылдамдығының маңызы зор болғанда немесе шифрлеу құралдарына қол жетпегенде, және берілетін ақпарат уақтылы пайдаланыла алмайды және операцияға қолайсыз әсер етеді деп белгіленгенде.
22. НАТО-ға/Халықаралық ұйымдарға мүше емес мемлекеттер жүйесі шегінде ақпаратты беру кезінде НАТО ҚҰПИЯ және одан жоғары белгісі бар ақпараттың құпиялылығы НАТО-ның әскери комитеті мақұлдаған криптографиялық тәсілдермен немесе өнімдермен қорғалуы тиіс. НАТО-ға/Халықаралық ұйымдарға мүше емес мемлекеттер жүйесі шегінде ақпаратты беру кезінде НАТО құпия немесе НАТО шектеулі пайдалану үшін белгісі бар ақпараттың құпиялылығы тиісті органдар бағалайтын және мақұлдайтын криптографиялық тәсілдермен немесе өнімдермен қорғалуы тиіс. НАТО-ның әскери комитеті, НАТО-ға мүше мемлекеттердің ұлттық байланыс қауіпсіздігі органы немесе НАТО-ға/Халықаралық ұйымдарға мүше емес мемлекеттердің осындай органдары, соңғы аталған құрылымдардың осындай тәсілдер мен өнімдерді бағалау, іріктеу, мақұлдау және бақылау жөніндегі ережелері мен рәсімдері болған жағдайда, тиісті орган болып табылады. Құрылымдар, ережелер мен рәсімдер НАТО және НАТО-ға/Халықаралық ұйымдарға мүше емес мемлекеттер арасында келісілуі тиіс.
Криптографиялық өнімдердің, механизмдер мен ақпараттың
қауіпсіздігі
23. НАТО құпия ақпаратының құпиялылығын, тұтастығы мен рұқсаттылығын қорғау үшін қолданылатын криптографиялық өнімдердің, механизмдер мен ақпараттың сезімталдығы, өзге де НАТО құпия ақпаратын қорғауға арналған қажетті шаралардан басқа, ерекше сақтық шараларын қолдануды талап етеді.
24. Криптографикалық өнімдерді, механизмдер мен ақпаратты қорғау, қорғау сәтсіздікке ұшыраған жағдайда, келтірілген зиянға сәйкес келуі тиіс. Криптографиялық өнімдер мен механизмдерді бағалау, қорғау мен оның дұрыс жұмыс істеуін тексеру, сондай-ақ криптографиялық ақпаратты қорғау мен бақылау нақты тәсілдері қажет.
25. Криптографиялық ақпараттың ерекше сезімталдығын тану ретінде арнайы бекітілген адамдар үшін НАТО-ның криптографиялық ақпаратын алуды, бақылауды және таратуды басқару үшін арнайы ережелер мен НАТО және әр мүше мемлекет шегінде органдар қажет.
26. Сондай-ақ, техникалық ақпаратпен алмасуды, криптографиялық өнімдер мен механизмдерді іріктеуді, өндіру мен сатып алуды реттейтін арнайы рәсімдерді қолдану қажет.
27. Қауіпсіздік шаралары байқаусыз электромагниттік таратулар нәтижесінде туындаған НАТО-құпия және жоғары белгісі бар ақпараттың жария болуын қорғау үшін іске асырылуы тиіс. Шаралар пайдалану қаупіне және ақпарат сезімталдығына сәйкес келуі тиіс.
НАТО-ның консультациялар, қолбасшылық және басқару жөніндегі
басшылығы
28. Саяси стратегия жөніндегі бас комитет ретінде НАТО-ның консультациялар, қолбасшылық және басқару жөніндегі басшылығы (С3) С3 жедел талаптарын тексеру жолымен С3 әлеуеті мен жобаларын ратицикациялау үрдісінде НАТО-ның әскери комитетін және НАТО-ның саяси өкіметін қолдайды. НАТО-ның консультациялар, қолбасшылық және басқару жөніндегі басшылығы НАТО-да қауіпсіз және үйлестірілген С3 жүйесін қамтамасыз етуге жауап береді.
Ұлттық байланыс қауіпсіздігі органы ( NСSА )
29. НАТО-ның әр елі NСSА белгілеуі тиіс. Мыналар NСSА негізгі міндеттері болып табылады:
(а) олардың елдері шегінде НАТО ақпаратын қорғауға байланысты криптографиялық техникалық ақпаратты бақылау;
b) НАТО ақпаратын қорғау жөніндегі криптографиялық жүйелер, өнімдер мен механизмдер тиімді және оңтайлы іріктелгендігіне, жұмыс істейтіндігіне және қызмет көрсетілетіндігіне кепілдік беру; және
(с) НАТО-ның тиісті ұлттық органдарымен, және азаматтық және әскери органдарымен НАТО-ның байланыс қауіпсіздігі мәселелері және осыған қатысты ақпараттық қауіпсіздіктің техникалық мәселелері бойынша байланысты үзбеу.
30. Әр ел өз елінің шегінде НАТО-ның криптографиялық құралдарын басқаруға жауап беретін, сондай-ақ жан-жақты есепке алу үшін белгіленген тиісті рәсімдер мен арналардың барлық криптоқұралдарды өңдеуді, сақтау мен таратуды қорғауды қамтамасыз ететін ҰТО-ның белгілеуі тиіс.
С-М(2002)49 құжатқа
G Қосымша
ӨНЕРКӘСІП ҚАРАМАҒЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК ҚҰПИЯ АҚПАРАТТЫҢ ТАРАП
КЕТПЕУІНЕ БАҒЫТТАЛҒАН ҚАРСЫ ШАРАЛАР
1. Осы Қосымша өнеркәсіпте НАТО келіссөздері мен құпия келісім-шарттарын жасау мен олардың өнеркәсіпте орындалуына ғана арналған, НАТО құпия ақпаратын келісім-шарт жасау алдында келіссөздер кезінде жария етуді қоса, өнеркәсіптік операциялардың қауіпсіздік аспектілерін қарастырады. Осы Қосымша төмендегілер үшін қауіпсіздік саясатын құрайды:
(а) НАТО келіссөздері мен құпия келісім-шарттарын жасау;
(b) НАТО құпия келісім-шарттарына қойылатын қауіпсіздік талаптары;
(с) келісім-шарттарды жасау кезінде НАТО құпия ақпаратын жария ету;
(d) НАТО келісім-шарттары үшін құпия ақпаратқа рұқсат беру;
(е) НАТО құпия ақпаратын халықаралық тасымалдау;
(f) халықаралық іссапарлар; және
(g) НАТО жобасы/бағдарламасы шеңберіндегі уақытша персонал.
2. Осы Қосымша толық талаптары мен рәсімдері бар өнеркәсіптік қауіпсіздік нұсқаулығымен қатар қолданылады. Нұсқаулыққа НАТО келіссөздері мен келісім-шарттарын жасау жөніндегі талаптар, НАТО құпия келісім-шарттары үшін қауіпсіздік талаптары, объектіде және персонал үшін құпия ақпаратқа рұқсат беру жөніндегі ұлттық органдар, халықаралық тасымалдар мен іссапарлар органдары, НАТО құпия келісім-шарттарына тартылған әртүрлі ұйымдардың тізімі мен олардың міндеттері, сондай-ақ НАТО бағдарламаларының/жобаларының, НАТО-ға қатысушы елдер мен агенттіктерінің тізімі енеді.
НАТО КЕЛІССӨЗДЕРІ МЕН ҚҰПИЯ КЕЛІСІМ-ШАРТТАРЫН ЖАСАУ
3. НАТО бағдарламасының/жобасының негізгі келісім-шарты НАТО бағдарламасымен/жобалық агенттігімен/офисімен (NРА/NРО) келісілуі және жасалуы тиіс. Келісім-шарт бойынша жұмыс істейтін барлық мердігерлер үшін НАТО құпия және одан жоғары белгісі бар құпия ақпаратқа рұқсат талап етіледі. НАТО-шектеулі пайдалану үшін белгісі бар келісім-шарттар үшін рұқсат, егер ұлттық тәртіптермен және қауіпсіздік ережелермен өзге де көзделмесе, талап етілмейді.
4. Келісім-шарт жасаушы NРА/NРО НАТО құпия және одан жоғары белгісі бар келісім-шарт бойынша келіссөздерге қатысушы мердігерлер өкілдерінің тиісті рұқсат санатының барлығына, және тек келісім-шарт жасау үшін қажетті НАТО құпия ақпаратына рұқсат алатындығына кепілдік береді.
5. Негізгі шарт жасалған соң, негізгі мердігер басқа да мердігерлермен, яғни субмердігерлермен субмердігерлікті жасай алады. Субмердігерлер сонымен қатар, басқа да субмердігерлермен субмердігерлікті жасай алады. Егер әлеуетті субмердігер НАТО-ға мүше емес мемлекетте орналасқан болса және сол жерде жұмыс істейтін болса, субмердігерлікті жасауға рұқсатты NРА/NРО алады (Е Қосымшаны, 29-33-параграфтарды қараңыз). Егер NРА/NРО бағдарламаға/жобаға қатыспайтын НАТО мемлекеттері үшін келісім-шартты жасауға шектеу қойса, онда NРА/NРО осы елдердің мердігерлерімен келісім-шартты талқылағанға дейін рұқсат беруі тиіс.
6. Негізгі келісім-шарт жасалғаннан кейін NРА/NРО негізгі мердігердің ұлттық қауіпсіздік органына/белгіленген қауіпсіздік органдарына (NSА/DSА) жазбаша хабарлама жіберу керек, және қауіпсіздік аспекті жөніндегі хат және/немесе жоба қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулық негізгі мердігерге келісім-шартпен бірге берілгендігіне кепілдік беруі тиіс (төмендегі 8 және 9-параграфтарды қараңыз).
НАТО-НЫҢ ҚҰПИЯ КЕЛІСІМ-ШАРТТАРЫ ҮШІН ҚАУІПСІЗДІК ТАЛАПТАРЫ
7. Бас мердігер мен субмердігерлер келісім-шарт бойынша оны бұзу қаупі алдында, мердігерге сеніп тапсырылған, немесе мердігер әзірлеген баптарға енгізілген НАТО-ның барлық құпия ақпаратының қорғалуы мен сақталуы үшін NSА/DSА ұйғарған барлық шараларды қабылдауы тиіс.
8. Бас бағдарламаларға/жобаларға арналған НАТО құпия келісім-шарттарының қосымша ретінде қауіпсіздік бағдарламалары жөніндегі нұсқаулықтары болуы тиіс; "Жоба қауіпсіздігін сыныптау жөніндегі басшылық" бағдарламалар қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтың бір бөлігі болуы тиіс. Барлық басқа НАТО құпия келісім-шарттары кем дегенде, қысқартылған түрдегі бағдарламалар қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулық болып табылатын қауіпсіздік аспекті жөніндегі хатты қамтиды. Соңғы жағдайда Жоба қауіпсіздігін сыныптау жөніндегі басшылықты "Қауіпсіздікті сыныптау тізбесі" деп атауға болады.
Бағдарлама қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар немесе қауіпсіздік аспекті жөніндегі хат бағдарлама/жоба көлеміне қарай бағдарлама/жоба үшін жалғыз құжат-ақпарат көзі болуы тиіс және НАТО-ға қатысушы елдер мен оның органдары және олардың мердігерлері арасында бағдарлама/жоба қауіпсіздігі рәсімдерін стандарттау мақсатында пайдаланылуы тиіс.
9. Барлық элементтері нақты белгіленген және олардың сыныптылығы алдын ала белгіленген өнімге қатысы бар бағдарлама/жоба элементтерінде қауіпсіздікті сыныптауды қолдану жөніндегі жауапкершілік келісім-шарт бойынша НАТО-ға қатысушы мүше-мемлекеттердің NSА/DSA ынтымақтастықта іс-қимыл жасайтын NРА/NРО жүктеледі.
10. Болуы мүмкін субмердігерлікке байланысты бағдарлама/жоба ақпаратының элементтерін сыныптау жобаның/бағдарламаның қауіпсіздігін сыныптау жөніндегі Басшылыққа негізделеді.
КЕЛІСІМ-ШАРТТАРДА НАТО ҚҰПИЯ АҚПАРАТЫН АШУ
11. НАТО құпия ақпаратын ашу ақпарат көзінің келісімі бойынша және НАТО қауіпсіздігі саясатына және өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі қолдаушы нұсқаулықтарға қолданылатын басқа қосымшаларға сәйкес жүргізілуі тиіс.
12. Төмендегі параграфтарда көрсетілген объектілер мен индивидтерге арналған саясат келісім-шарттарда және субмердігерліктерде қолданылады.
Объектіде құпия ақпаратқа рұқсат беру
13. Әр НАТО-ға мүше мемлекеттің NSА/DSА (ұлттық қауіпсіздік органдары/белгіленген қауіпсіздік органдары) келісім-шартты жасасу алдында келіссөздер жүргізу кезінде немесе НАТО құпия ақпаратына тапсырыс беру алдында НАТО-құпия және одан жоғары белгісі бар ақпаратқа рұқсатты талап ететін елде орналасқан және оның бөлігі болып табылатын кез келген объект, объектіде құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат құқын алу үшін қажетті қауіпсіздік шараларын қабылдағандығына кепілдік беруге жауап береді. Оған қоса, НАТО құпия ақпаратына рұқсат қажет объектінің қызметкерлері тиісті тексеруден өтуі тиіс және құпия ақпаратпен жұмыс істеуге рұқсат туралы сертификатты беру алдында нұсқамадан өтуі тиіс. Рұқсат ақпарат сыныптылығы дәрежесіне, оның көлемі мен сипатына және тапсырыстарды немесе келіссөздерді дайындау барысында рұқсат қажет индивидтердің санына негізделеді.
14. Мердігер, өзі орналасқан және жұмыс істейтін мемлекеттің NSА/DSА мердігер объектісіне объектіде талап етілетін құпия ақпаратқа рұқсат дәрежесін берген жағдайда, келісім-шарт алдындағы келіссөздерге қатыса алады, тапсырыс бере алады немесе НАТО құпия келісім-шартын жасай алады.
15. Рұқсат санатын беру алдында жүргізілетін бағалау өнеркәсіптік қауіпсіздіктің қолдаушы нұсқаулықтарында көрсетілген талаптар мен өлшемдерге сәйкес келуі тиіс.
16. Объектінің қызметкерлері үшін құпия ақпаратқа рұқсаттың жеткіліксіздігі мердігерге келісім-шартқа немесе НАТО-шектеулі пайдалану үшін белгісі бар субмердігерлікке тапсырыс беруде кедергі келтірмеуі тиіс. Өзінің қауіпсіздік жөніндегі ұлттық тәртіптері мен ережелері негізінде келісім-шарт немесе НАТО-шектеулі пайдалану үшін белгісі бар субмердігерлік үшін құпия ақпаратқа рұқсатты талап ететін ел, рұқсат керек жоқ елдің мердігерін кемсітпеуі тиіс, бірақ мердігер ақпаратты қорғауға қатысты өз міндеттері жайлы хабардар етілгендігіне және осы міндеттемелерді қабылдайтындығына кепілдік беруі тиіс.
Объектінің қызметкерлері үшін құпия ақпаратқа рұқсат беру
17. Құпия ақпаратқа рұқсат беру С Қосымшаға, Персонал қауіпсіздігіне, НАТО қауіпсіздігі саясатына және персонал қауіпсіздігі мен өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі қолдаушы нұсқаулықтарға сәйкес берілуі тиіс.
18. Құпия ақпаратқа рұқсат беру үшін мердігер объектілерінің қызметкерлерін тексеруді жүргізуге тапсырыс, объект үшін жауап беретін NSA/DSA ұсынылады. Құпия ақпаратқа рұқсат беруді тексеруге тапсырыс беру кезінде объект төмендегілерді қамтуы тиіс:
(а) НАТО келісім-шартының немесе субмердігерлігінің нақтылығын және қауіпсіздік сыныптылығын, және
(b) қызметкер рұқсат алатын НАТО құпия ақпаратының дәрежесін.
19. Егер объектіге НАТО-ға мүше емес мемлекеттің азаматын НАТО құпия ақпаратына рұқсат қажет лауазымға жұмысқа алатын болса, жұмысқа алушы объект орналасқан және жұмыс істейтін елдің NSА/DSА міндеті, осы жерде көрсетілген рұқсат санатын беру жөніндегі рәсімдерді орындау, және индивидке, С Қосымшаның талаптарына және персонал қауіпсіздігі және өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі қолдаушы нұсқаулықтарға сәйкес рұқсат беруге болатындығын анықтау болып табылады.
Барлық тасымал нысандарына қолданылатын қауіпсіздік
ұстанымдары
20. Құпия материал тобын халықаралық тасымалдау үшін қауіпсіздік жөніндегі ұсынылатын шараларды тексеру кезінде төмендегі ұстанымдар қолданылуы тиіс:
(а) қауіпсіздік жөнелту пунктінен соңғы келу пунктіне дейін барлық тасымалдау кезеңінде және барлық жағдайларда кепілді болуы тиіс;
(b) құпия материал тобын қорғау дәрежесі материалдағы жоғары сыныптылық дәрежесімен айқындалуы тиіс;
(с) тасымалдауды қамтамасыз етуші компаниялар үшін, жағдайға байланысты, құпия ақпаратқа рұқсат беру қажет. Мұндай жағдайда, материал тобын тасымалдауға тартылған персонал осы Ереженің шарттарына сәйкес тексеруден өтуі тиіс;
(d) тасымалдар, мүмкіндігінше, бір пункттен екінші пунктке дейін жүзеге асырылуы тиіс, және жағдайға қарай, қысқа мерзімде аяқталуы тиіс; және
(е) қадағалау НАТО мемлекеттері аумағы арқылы тасымалдауды ұйымдастыру кезінде ғана іске асырылуы тиіс. НАТО-ға мүше емес мемлекеттердің аумағы арқылы тасымалдау жүкті жөнелтуші елдің NSА/DSА (ұлттық қауіпсіздік органдарының/белгіленген қауіпсіздік органдарының) рұқсатын алғаннан кейін және ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі қолдаушы нұсқаулықтарға сәйкес жүзеге асырылуы тиіс.
21. Құпия ақпарат тобына байланысты шаралар әр бағдарлама/жоба үшін ескертілуі тиіс. Алайда, мұндай шаралар құпия материалдарға рұқсатсыз қол жеткізу мүмкін болмайтындығына кепілдік беруі тиіс.
22. НАТО құпия материалын халықаралық тасымалдауға арналған қауіпсіздік стандарттары ақпараттық қауіпсіздік жөніндегі қолдаушы нұсқаулықтарда аталған. НАТО құпия материалын қол жүгінде тасымалдау, құпия материалды жүк ретінде коммерциялық авиалиниялармен тасымалдау, жарылуы қауіпті заттарды, лақтыратын жарылғыш заттарды және басқа да қауіпті субстанцияларды тасымалдау жөніндегі толық талаптар өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі қолдаушы нұсқаулықтарда баяндалған.
23. Осы бөлімде көрсетілген шаралар НАТО мемлекеттерінің, НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының, және НАТО-ның мердігерлері мен субмердігерлерінің әскери және азаматтық өкілдерінің НАТО мақұлдаған қызмет бойынша төмендегі орындарға баруы қажет халықаралық іссапарларына қатысты:
(а) НАТО-ға мүше басқа мемлекеттің үкіметтік департаменті немесе мекемесі;
(b) НАТО-ға мүше басқа мемлекет мердігерінің немесе субмердігерінің объектісі; немесе
(с) НАТО-ның азаматтық немесе әскери органы.
24. Жоғарыда 23(а) және (b) параграфтарында көрсетілген іссапарларды төмендегілерді ескере отырып іссапар(лар) жүргізілетін НАТО мемлекетінің NSА/DSА мақұлдауы тиіс:
(а) іссапардың НАТО бағдарламасына немесе жобасына қатысты ресми мақсаты барлығын; және
(b) барлық келушілердің НАТО бағдарламасына немесе жобасына немесе НАТО қызметіне қатысты ақпаратқа тиісті рұқсат санаты барлығын және қызмет қажеттілігі ұстанымына сәйкес келетіндігін.
25. Келушілерді қабылдайтын НАТО-ның үкіметтік департаменттері мен мекемелері, мердігерлері мен субмердігерлері және азаматтық және әскери органдары төмендегілерге кепілдік беруі тиіс:
(а) іссапарлардың жоғарыдағы 24-параграфта көрсетілген талаптарға сәйкес келетіндігіне;
(b) келушілерге, тек осы іссапардың мақсатына қатысы бар НАТО құпия ақпаратына рұқсат берілгендігіне; және
(с) барлық келушілер туралы мәліметтер, олардың аты-жөнін, өздерін жіберген ұйымдарды қоса, іссапар(лар) күні (күндерін) және келген адамдардың аты (аттары) сақталатындығына. Мұндай мәліметтер ұлттық талаптарға сәйкес сақталуы тиіс.
26. Персоналын халықаралық іссапарға жіберуге ниет білдірген үкіметтік департаменттер мен мекемелер, мердігерлер мен субмердігерлер баратын объектілердің NSА/DSА-не өздерінің NSА/DSА арқылы немесе келісілген ресми арналар арқылы өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулықта көрсетілген рәсімдерге сәйкес халықаралық іссапарды жүргізуге тапсырыс беруі тиіс. Халықаралық іссапарларды орындауға тапсырыс әр келушінің қолданыстағы тиісті рұқсат санаты бар екендігіне кепілдік беруі тиіс.
27. Егер осы ұлттық тәртіптермен және ережелермен рұқсат етілген болса, НАТО-шектеулі пайдалану үшін және НАТО-құпия емес белгісі бар іссапарлар тікелей Келуші үшін қауіпсіздік офисі мен Баратын объекті қауіпсіздігі офисі арасында ұйымдастырылуы мүмкін.
НАТО ЖОБАСЫ/БАҒДАРЛАМАСЫ ШЕҢБЕРІНДЕГІ УАҚЫТША ПЕРСОНАЛ
28. НАТО құпия ақпаратына рұқсат құқын алған индивид уақытша бір НАТО бағдарламасы/жобасы шеңберінде, бірақ НАТО-ға мүше басқа мемлекетке бір объектіден екінші объектіге ауыстырылғанда, индивидтің негізгі объектісі өзінің NSА/DSА индивид уақытша бара жатқан объектінің NSА/DSА қажетті рұқсат санатын беру туралы Сертификатты беру туралы тапсырыс беруі тиіс. Уақытша қызметкер өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулықта көрсетілген халықаралық сапарды орындауға тапсырыс беру рәсімдеріне сәйкес, және ұлттық тәртіптер мен қауіпсіздік ережелеріне сәйкес лауазымға тағайындалуы тиіс.
С-М(2002)49 құжатқа
СӨЗДІК
|
Есепті ақпарат |
Өте құпия
(СТS)
және НАТО - Құпия
(NS)
|
|
Рұқсаттылық |
Рұқсаты бар адамдар мен ұйымдардың
|
|
Қауіпсіздікті
|
НАТО құпия ақпаратының немесе қолдаушы
|
|
Құпия ақпарат |
Рұқсатсыз жария етілуден қорғауды талап
|
|
Құзыретті
|
Өз азаматтарына НАТО құпия ақпаратына
|
|
Жария болуы |
Қауіпсіздікті бұзу немесе дұшпандық
|
|
Құпиялылық |
Ақпараттың рұқсаты жоқ адамдарға немесе ұйымдарға рұқсат етілмеу немесе ашылмау қасиеті |
|
Объектіде
|
Қауіпсіздік тұрғысынан, объект ерекше және
|
|
Күзетшілер |
Қаруланған немесе қарусыз азаматтық
|
|
Қабылдаушы ел |
Жалпы термин:
НАТО-ның азаматтық немесе
|
|
Ақпарат |
Әр түрлі нысандарда берілетін мәліметтер |
|
Ақпараттық
|
Қолда бар, сақталатын немесе байланыс
|
|
|
рұқсаттылығын жоғалтудың алдын алу үшін
|
|
Қауіпсіздікті
|
Қауіпсіздікті бұзу - НАТО қауіпсіздігі
|
|
Тұтастық |
Ақпарат (шифрленген мәтін сияқты
|
|
Халықаралық
|
Бір NS
А/DSА
(НАТО мемлекетінің ұлттық
|
|
Тіршілік циклі |
Ақпараттың тіршілік цикліне: ақпаратты
|
|
|
рұқсаттылығы мен беру; оны сақтау мен
|
|
Бас
|
Әдетте, екі елден көп елдер тартылатын
|
|
Материал |
Материалға құжаттар, сондай-ақ өндірілген
|
|
Азаматтар |
Азаматтар ұғымы "Корольдік азаматтарын",
|
|
Ұлттық қауіп-
|
Ұлттық агенттіктерде және элементтерде,
|
|
НАТО |
НАТО - Солтүстік Атлант шарты ұйымын және
|
|
НАТО-ның
|
НАТО құпия ақпаратына рұқсатты немесе
|
|
НАТО-ның
|
(а) кез келген нысанда берілуі мүмкін
|
|
|
осындай деп сипатталған ақпарат немесе
|
|
НАТО-ның
|
НАТО-ның ең жоғарғы әскери органы;
|
|
НАТО құпия
|
Индивидтің НАТО құпия ақпаратына рұқсат
|
|
НАТО-ның
|
Солтүстік Атлант кеңесі нақты белгілеген
|
|
НАТО
|
НАТО-ның ережелеріне сәйкес НАТО
|
|
НАТО жобасы |
НАТО-ның ережелеріне сәйкес НАТО
|
|
НАТО
|
НАТО ұйымының өндірістік және тылдық
|
|
Қызметтік
|
Төмендегі "Қызметтілік қажеттілік
|
|
Көліссөздер |
Бұл термин бастапқы "қатысуға тапсырыс
|
|
Ашық сақтау
|
Қауіпсіздік талаптарына сәйкес құрылған
|
|
Ақпарат көзі |
Өз басшылығымен ақпаратты әзірлеген
|
|
Азаматтығы
|
Индивидке штаттың қол астындағы азаматы
|
|
НАТО-ға мүше
|
Индивидиум ұлты немесе азаматы болып
|
|
НАТО құпия
|
Индивидтің НАТО құпия ақпаратына рұқсат
|
|
Бас
|
НАТО жобаларын басқару жөніндегі офис/ |
|
|
бағдарламалар/жобалар үшін Агенттік/Офис
|
|
Бас мердігер |
НАТО жобаларын басқару жөніндегі
|
|
Қызметтілік
|
Болжанатын реципиентке ресми тапсырмалар
|
|
Бағдарлама/
|
Қауіпсіздік сыныптылығы деңгейін белгілей
|
|
Бағдарлама/
|
Қауіпсіздік процедураларын стандарттау
|
|
Қауіп |
Қатермен табысты пайдаланыла отырып,
|
|
Қауіптерді
|
Ақпарат және қолдаушы қызмет көрсетулер
|
|
|
көзқарас. Қауіптерді басқару қауіптің
|
|
Қауіпсіздік
|
Бас бағдарламадан/жобадан өзгеше, кез
|
|
Қауіпсіздік
|
НАТО-ның тікелей өзі немесе НАТО мемлекеті
|
|
Қауіпсіздік
|
Құпиялылық белгілерін көрсете отырып,
|
|
Ерекше
|
Ядролық қару (
АТОМАL)
туралы мәлімет
|
|
Субшарт/
|
Тауарларды немесе қызмет көрсетулерді беру
|
|
Субмердігер |
Негізгі мердігер субшарт жасайтын мердігер |
|
Қатер |
НАТО құпия ақпаратының немесе қолдаушы
|
|
Осалдық |
НАТО құпия ақпаратына немесе қолдаушы
|
Түпнұсқаға сай қазақ тіліне аударылды.
Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштерінің
Халықаралық бағдарламалар
бас басқармасының бастығы
полковник
НАТО ҚҰПИЯ ЕМЕС
2002 жылғы 17 маусым С-М (2002)-50
ҚҰЖАТЫ
ТЕРРОРИЗМ ҚАУПІНЕ ҚАРСЫ НАТО-НЫҢ АЗАМАТТЫҚ ЖӘНЕ ӘСКЕРИ
ОРГАНДАРЫН, НАТО КЕҢЕЙТІЛГЕН КҮШТЕРІ МЕН ОБЪЕКТІЛЕРІН ҚОРҒАУ
ШАРАЛАРЫ
1. Осы құжат "Терроризм қаупіне қарсы НАТО-ның кеңейтілген күштері мен объектілері" үшін директиваларды дамыту жөніндегі Кеңестің алдына қойған міндеттерінің нәтижесі болып табылады. Құжат жобасын тиісті ұлттық мамандар мен әскери өкілдерден құралған НАТО-ның (NSC) қауіпсіздік мәселелері жөніндегі комитетінің қолдауымен Сарапшылар тобы әзірледі. Оған, сонымен қатар "НАТО қолбасшылығы мен агенттіктерінің қауіпсіздігін қорғау" бір бөлігінің түзетілген нұсқасы, С-М(55)15-ке(соңғы) Е қосымшасы енгізілген. Оны 2002 жылы 26 наурыздағы Үндемеу процедурасы жөніндегі Кеңес (С-М(2002)22-RЕV1 және оның шаралар тізбесі) мақұлдады.
2. Осы құжат С-М(55)15-ке(соңғы) "Е" қосымшаның жойылуы тиіс барлық бұрынғы нұсқаларының күшін жояды.
3. Осы құжаттың көшірмесі қауіпсіздік саясаты және қосымша директивалар жөніндегі 2 құжаттан тұратын жиынтық құжатқа енгізілетін болады, және жақын арада С-М(55)15(соңғы) құжатының ағымдағы барлық ұстаушыларына жіберілетін болады.
(қол қойған) Джордж Робертсон
қосымша: 3 Түп нұсқа: ағылшын
тілінде
ТЕРРОРИЗМ ҚАУПІНЕ ҚАРСЫ НАТО-НЫҢ АЗАМАТТЫҚ ЖӘНЕ ӘСКЕРИ
ОРГАНДАРЫН, НАТО КЕҢЕЙТІЛГЕН КҮШТЕРІ МЕН ОБЪЕКТІЛЕРІН (ҚҰРАЛДАРЫН) ҚОРҒАУ ШАРАЛАРЫ
1.1. Осы С-М құжаты терроризмге қарсы шаралар жөніндегі және диверсияға қарсы саясатты құрайды, ол үшін:
1. БӨЛІМ: НАТО-ға мүше мемлекеттер аумағы шегіндегі НАТО-ның азаматтық және әскери органдары мен күштері. Бұл шаралар НАТО-ның азаматтық немесе әскери органдары орналасқан немесе НАТО күштері жайғастырылған қабылдаушы елдің заңнамаларына сәйкес келуі тиіс.
2. БӨЛІМ: мүше-мемлекеттер аумағынан тысқары орналасқан НАТО күштері мен объектілері (құралдары) (5-баптан тыс операциялар). Бұл шаралар терроризм немесе диверсия қаупіне бірдей жауап қайтаруды қамтамасыз етуде сенім артуға болатын қабылдаушы елдің шектеулі қолдауы бар немесе қолдауы жоқ НАТО персоналы мен объектілері (құралдары) орналасқан жерде қолданылады.
1.2. Осы С-М құжаты НАТО қауіпсіздігі саясатының бір бөлігін құрайды.
2. 1 БӨЛІМ: НАТО-ҒА МҮШЕ-МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ АУМАҒЫ ШЕГІНДЕ ТЕРРОРИЗМ ҚАУПІНЕ ҚАРСЫ НАТО АЗАМАТТЫҚ ЖӘНЕ ӘСКЕРИ ОРГАНДАРЫН, НАТО КЕҢЕЙТІЛГЕН КҮШТЕРІ МЕН ОБЪЕКТІЛЕРІН (ҚҰРАЛДАРЫН) ҚОРҒАУ ШАРАЛАРЫ
2.1.1. НАТО-ның азаматтық және әскери органдары үшін терроризм қаупінен туындайтын қатерлер 6 түрлі болуы мүмкін:
(а) персоналдың жалпы қауіпсіздігі;
(b) тапсырманы орындау мүмкіндігіне қарсы келетін немесе оны төмендететін қажетті ресурстар мен қызметтерді жеткізіп беруден бас тарту;
(с) денеге зиян келтіру;
(d) міндеттерді орындауды бұзу;
(е) еркін жүріп-тұру бостандығын бұзу, немесе
(f) НАТО-ға мүше-мемлекеттер аумағы шегінде жалпы қауіпсіздік пен тұрақтылықты бұзу.
2.1.2. НАТО-ң азаматтық және әскери органдары мен адамдарына террорлық қызметтен әлеуетті қатерлер төмендегілер тарапынан төнуі мүмкін:
(і) НАТО-ны нысан ретінде таңдап алған лаңкестік ұйымдар (олардың құрамына топтар мен индивидтер енуі мүмкін);
(іі) мүлікке зиян келтіретін, индивидтердің қабілетін шектейтін және/немесе қажетті ресурстар мен қызметтерді жоғалтуға себеп болатын қопару жұмыстары;
(ііі) ұйымдасқан қылмыс;
(іv) қоғамдық тәртіпсіздік.
2.1.3. НАТО-ң азаматтық және әскери органдарына зорлық-зомбылық жасау қатеріне мыналар енуі мүмкін:
(а) бомбалық шабуылдар немесе атыс қаруының шабуылдары, машиналарды жару, қолға алып жүретін бомбалар, "пошталық" бомбалар және жанатын жарылғыш құрылғылар,
(b) НАТО персоналы мен оның отбасын өлтіру, ұрлау, кепілдікке алу немесе қорқыту,
(с) зорлық-зомбылық көрсету мақсатында ұйымдастырылуы мүмкін, қарсы тұру арқылы зорлыққа/залалға әкелуі мүмкін демонстрациялар,
(d) елшіліктер мен халықаралық миссиялармен болғандай, тіке шабуыл жасау, НАТО үй-жайларын немесе меншігін заңсыз басып алу,
(е) жалған дабылдар, әсіресе әбігерге салу ниетімен бомба қойылған деп ескерту,
(f) ақпараттық технологиялардың қажетті/тіршілікке қажет жүйелеріне қарсы операциялар, осы жүйелердің тұтастығы мен/немесе рұқсаттылығына қол сұғуды қоса,
(g) міндеттерге қол жеткізуге қажетті қарудың, қару-жарақ пен жабдықтардың күшімен залалсыздандыру, және
(h) жаппай қырып жою қаруы (ЖҚҚ), әсіресе, химиялық және биологиялық шабуылдар
2.2. Қабылдаушы елдің МІНДЕТТЕРІ
2.2.1 Қабылдаушы елдер НАТО-ның азаматтық және әскери органдарына сыртқы қорғауды қамтамасыз етуге жауап береді. Қабылдаушы ел осы қорғаудың мемлекеттік қарсы барлау қызметтері, құқық қорғау органдары немесе мемлекеттік қорғаныс күштері тарапынан көрсетілетіндігін шешеді. Талап бойынша қабылдаушы ел, НАТО-ның азаматтық және әскери органы басшысына қауіпсіздік жөніндегі қорғау жоспарларын үйлестіретін ведомстваны және оның қандай деңгейде үйлестірілетіндігін көрсетеді. Қабылдаушы ел сонымен қатар, НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының басшыларын дұшпан барлау қызметтерден, зиянкес ұйымдардан, террорлық топтардан және өзге де осындай элементтерден туындайтын қатерлер жайлы, жағдай осыны қажет етсе, хабар беруге жауап береді.
(а) Қабылдаушы ел, егер басқа көзделмесе, тиісті аумақтан тыс
жүрген НАТО-ның азаматтық және әскери органдарына және
оның персоналына әсері бар қатерге қатысты ақпаратты екі
жақты арналар бойынша бір елден екінші елге беретіндігі
жөнінде кепілдеме беруі тиіс;
(b) қабылдаушы ел әр түрлі қатерлер деңгейі үшін НАТО-ның
азаматтық және әскери органдарына террорға қарсы қосымша
ерекше шараларға қатысты ұсынымдар беруі тиіс;
(с) қабылдаушы ел, өздерінің мемлекеттік қорғау стандарттары
мен қауіпсіздік жөніндегі процедураларына сәйкес НАТО
персоналын НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының
үй-жайларынан тыс терроризм қаупінен қорғау үшін осындай
персонал мен қауіпсіздік жөніндегі жабдықтарды қамтамасыз
етуге жауап береді. Терроризм қаупі төнген персоналды
анықтауды, сондай-ақ оларды қорғау үшін қолданылатын
қауіпсіздік шараларын НАТО-ның мүдделі азаматтық және
әскери органдары (басқалардан өзге) тарапынан түскен
ұсыныстарды ескере отырып, қабылдаушы елдің қауіпсіздік
жөніндегі ведомствасы белгілейді. Берілген ұсыныстар
негізді болуы тиіс;
(d) қабылдаушы ел өз аумағында НАТО-ның азаматтық және әскери
органдарының әрқайсысына қатерге және қауіпсіздік
жөніндегі ішкі жоспарларды үйлестіруге қатысты ақпаратты
беру үшін байланыс арнасын белгілеуі тиіс.
2.2.2 Жіберуші ел төмендегілерді қамтамасыз етуі тиіс:
(а) Қауіпсіздік жөніндегі талдау қабылдаушы елдің қауіпсіздік
жөніндегі ведомстваларының тәжірибесі негізінде олардың
персоналы үшін тұрғылықты жерді таңдау кезінде назарға
алынды. Қабылдаушы елдің дене қауіпсіздігін жақсарту
жөніндегі шығыстары өздері ресми қаржыландыратын
тұрғылықты жермен шектелуі тиіс;
(b) қандай да болмасын террорлық немесе зиянкестік
қатерлермен күрес үшін жіберуші ел, қауіпсіздік жөніндегі
персоналды жайғастыруды және қауіпсіздік жөніндегі
қорғаныс жабдықтарын қамтамасыз етуді қабылдаушы елдің
қауіпсіздік жөніндегі ведомстваларымен және НАТО-ның
тиісті азаматтық немесе әскери органдарымен үйлестіреді;
(с) қабылдаушы елдің қауіпсіздік жөніндегі ведомстваларының
және НАТО-ның тиісті азаматтық немесе әскери органдарының
НАТО штабының немесе ұлттық делегациялардың, әскери
өкілдіктердің немесе НАТО-ның азаматтық немесе әскери
органдарымен қатар орналасқан байланыс миссияларының
қандай да болмасын бір азаматына қандай да болмасын
төнген қауіп жөніндегі хабардарлығы.
2.2.3 НАТО-ның қауіпсіздік офисі терроризмге қарсы және зиянкестік қызметпен күрес мәселелері мен процедураларына көмек көрсетуі тиіс. НАТО-ның қауіпсіздік офисі тиісті бюджеттік комитетке террорға қарсы және диверсияға қарсы бағыттағы құрылыс жұмыстары мен жабдықтарға/материалдарға қатысты техникалық бағалауды/негіздемені ұсынуы тиіс.
2.2.4 НАТО-ның қауіпсіздік офисі өзінің қауіпсіздікті тексеруді жүргізу 18 айлық міндетті тексеру циклі шегінде НАТО объектілерінің/бөлімшелерінің террорға қарсы бағдарламаларын тексеруі тиіс. НАТО қауіпсіздік офисінің инспекциялық тобы объектінің/бөлімшенің ішкі қауіпсіздік жоспарының террорға қарсы бөлімдерінің тепе-теңдігіне және объектінің/бөлімшенің осы террорға қарсы бөлімдерді іске асыруға қабілеттігіне қатысты тексеруді жүргізеді және кеңес береді. Орынды болған жерде, НАТО қауіпсіздік офисінің инспекциялық тобы, сонымен қатар террорға қарсы дайындық пен ішкі қауіпсіздік жоспарын іске асыратын объекті/бөлімше оқу жаттығулары бағдарламаларының тепе-теңдігіне қатысты кеңес береді.
НАТО-ның азаматтық және әскери органдары
2.2.5 Қажет болғанда НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының басшысы НАТО-мен және мемлекеттік органдармен кеңесе отырып және НАТО-ның жалпы мақсаттарын ескере отырып, НАТО-ң негізгі міндеттерін орындауға қажетті функцияларды жалғастыру үшін өзінің бағынысындағы маңызды негізгі мекемелер мен объектілерді белгілеуі тиіс. Ол сонымен қатар, объектілерді, НАТО қамтамасыз ететін тұрғылықты жерді және осы үй-жайларда орналасқан персоналды қоса, террорға қарсы және диверсияға қарсы қорғау қосымша шараларын жоспарлау мен іске асыру үшін жауап береді. НАТО-ның азаматтық және әскери органдары қабылдаушы және жіберуші елдерге НАТО-ның аға персоналын таныстыруы тиіс. Қатерлерді басқаруға сәйкес қанағаттанарлық және тиімді уағдаластықтыққа қол жеткізу мақсатында НАТО-ның азаматтық және әскери органдары төмендегілерді жүзеге асыруға міндеттенеді:
(а) НАТО мақұлдаған арналар арқылы қабылдаушы елдің тиісті
қауіпсіздік органдарымен ресми байланыс үшін өздерінің
байланыс адамдарын тағайындауға:
(і) террорлық қауіпті жалпы бағалауға;
(іі) айрықша қатерлерге қатысты ақпаратты алу немесе алмасу
жөнінде шараларды жүргізуге;
(ііі) бағаланатын қатерге тең террорға қарсы шараларды
үйлестіруге; және
(іv) төменде 2.3.1 параграфында көрсетілгендей ұсыныстар
беруге;
(b) төмендегілерге ерекше қатер төнген кезде террорға қарсы
шараларды үйлестіру үшін НАТО мақұлдаған арналар арқылы
қабылдаушы елдің қауіпсіздік органдарымен НАТО аға
персоналының немесе мемлекеттік персоналдың ресми
байланысын орнатуға:
(і) өздерін жіберген елдерде іс-қимыл жасайтын террорлық
ұйымдардың персоналына; немесе
(іі) белгіленген елдің азаматтарына;
(с) төменде 2.4.9 параграфында қөрсетілгендей хабардар ету
жүйесін белгілеу және, қатерлерді басқару жөнінде алдын
ала жоспарланған шараларды іске асыру үшін міндеттерді
белгілеуге;
(d) төменде 2.3.1 - 2.3.2 параграфтарында көрсетілгендей
қабылдаушы елдерге, жіберуші елдерге, НАТО-ның
қауіпсіздік офисіне және НАТО-ның басқа да азаматтық және
әскери органдарына террорлық қауіптерге және оқиғаларға
қатысты хабарлар мен мәліметтер беру үшін
процедураларды белгілеуге.
2.3 ТЕРРОРЛЫҚ ЖӘНЕ ЗИЯНКЕСТІК ҚЫЗМЕТ ТУРАЛЫ БАЯНДАМАЛАР
2.3.1. Террорлық/зиянкестік қызмет немесе оқиғалар туралы баяндамаларда әр түрлі әскери немесе азаматтық органдар төмендегілерді көрсетуі тиіс:
(а) ақпаратты берген органды;
(b) қатерлер мен оқиғалардың сипатын және салдарын;
(с) қабылданған шараларды.
2.3.2 Баяндамалардың қайталануына жол бермеу және бірдей ақпаратпен кепілді түрде қамтамасыз ету мақсатында мүдделі өкімет органдарына қатер жағдайлары немесе нақты террорлық және зиянкестік оқиғалар мына тәртіпте хабарлануы тиіс:
(а) қабылдаушы елдің қауіпсіздік органынан ақпарат алынған кезде:
(і) НАТО-ның әскери органдары жоғарыда тұрған келесі органға
НАТО-ның қауіпсіздік офисіне көшірмесін бере отырып
ерекше қауіп немесе оқиға, ақпаратты ("ақпарат көзін")
берген орган және қабылдануы қажетті шаралар туралы
баяндауы тиіс;
(іі) ұлттық контингент командирлері (әскерлерін жіберетін,
бірақ НАТО-ға мүше емес елдерді қоса) командалық
орындарға өз астаналары туралы баяндауы тиіс;
(ііі) НАТО-ның азаматтық органдары (і) тармағына сәйкес
тікелей жоғары НАТО қауіпсіздік офисіне баяндауы тиіс;
(b) ақпарат қашан НАТО-ның азаматтық немесе әскери органдары
шегінде алынды:
(і) НАТО-ның әскери органдары қабылдаушы елдің қауіпсіздік
органына және, жоғарыда 2.2.5-параграфтағы шараларға
сәйкес НАТО-ның тиісті жоғарыда тұрған немесе бағынысты
штабына, тікелей басқару бойынша НАТО қауіпсіздік офисіне
көшіремесін бере отырып, ерекше қатер немесе оқиға,
ақпарат көздері жайлы және қабылданатын шаралар туралы
баяндауы тиіс;
(іі) НАТО-ның азаматтық органдары жоғарыдағы (і) тармағына
сәйкес қабылдаушы елдің қауіпсіздік органдарына және
НАТО қауіпсіздік офисіне баяндауы тиіс.
2.4.1 НАТО объектілерін жобалау кезінде қауіпсіздікті талдау назарға алынуы тиіс; оған төмендегілерге қажетті материалдар мен резервтік жабдықтарды қорғау енуі тиіс:
(а) қажетті жедел функцияларды орындауды жалғастыру;
(b) НАТО құралдарын қорғау; және
(с) бүкіл персоналдың жалпы қауіпсіздігі.
2.4.2 НАТО объектілерінің/бөлімшелерінің командирлері террорлық шабуылдардан объектілердің/бөлімшелердің қауіпсіздігін қорғауды қамтамасыз ету мақсатында ішкі қауіпсіздік жоспарын әзірлеуі тиіс. Ішкі қауіпсіздік жоспары НАТО персоналын, олардың отбасы мүшелері мен басқа да құралдарды қорғау үшін пайдаланылады.
2.4.3 Ішкі қауіпсіздік жоспарының мақсаты шабуылды тоқтату немесе анықтау немесе террорлық шабуылдар немесе диверсиялық актілердің салдарын жеңілдету жолымен осал жерлерді азайту болып табылады. Ішкі қауіпсіздік жоспары төмендегілерді қоса, әскерге бөлінетін тапсырыстан құралатын әдістемені пайдалана отырып әзірленеді:
(а) объекті немесе мекеме құралдарын анықтау;
(b) НАТО-ның негізгі міндеттерін орындауға қажетті функцияларды жалғастыруға ықпал ететін осындай құралдарды жоғалтудың салдарларын бағалау;
(с) объектінің осал жерін жете талдау, оған қандай шабуыл тәсілдеріне осал екендігін бағалау қоса енеді.
2.4.4 Осы талаптар негізінде маңызды құралдардың осал жерін азайтатын қауіпсіздік шараларының жиынтығын әзірлеу қажет. Шараларға физикалық шаралар (тосқауылдар, қақпалар, есіктер, торлар), электрондық шаралар (кабельді теледидар, ішкі немесе сыртқы дабылдар) немесе адам ресурстары (күзет қызметі және ықпал етуші күштер) енуі мүмкін. Қауіпсіздік жоспары сондай-ақ, қолданылуы қырағылықты күшейту кезінде ұлғайатын және қырағылықты төмендету кезінде азайатын мүмкін болар қосымша шараларды немесе қауіпсіздік процедураларын (мысалы, келушілерді тінту) белгілейді.
2.4.5 Қауіпсіздік жоспары толық қорғауды қамтамасыз ету мақсатында қабылдаушы елдің тиісті органдарымен өзара тығыз байланыста әзірленуі тиіс. Көптеген ішкі қорғау шаралары қабылдаушы ел қабылдайтын қосымша сыртқы шаралардың күштілігі мен әлсіздігіне байланысты. Көбіне жақсы қорғаныс тек бір қорғау түріне толық сенім артпай, үйлестірілген және қосымша шаралардың белгіленген санымен қамтамасыз етіледі.
2.4.6 Ішкі қауіпсіздік жоспары мыналарды қамтиды:
(а) террорлық/зиянкестік қатерлерді бағалау;
(b) қатерлерді бағалауды басқару. Ол кем дегенде жағдайдың қауіптілігі мен осалдығын бағалауды қамтуы тиіс;
(с) қауіпсіздік шаралары, дене қауіпсіздігін қоса;
(d) оқиғаға жауап қайтару жоспары, оған мыналар енуі тиіс:
(і) жоспардың бір бөлігін жүзеге асыруға бұйрық беретін
жауапты органды, және жоспарда аталған ерекше шараларды
іске асыруға жауапты ресми адамдарды белгілеу;
(іі) басшылық және басқарма бойынша міндеттерді бөлу;
(ііі) қолдау күштері мен резервтік күштер үшін төтенше жағдай
кезіндегі шаралар;
(іv) қабылдаушы елдің заңнамасына сәйкес НАТО қауіпсіздік
күштерінің НАТО үй-жайларындағы және одан тыс іс-қимылын
сипаттау;
(v) қауіпсіздік күштері үшін балама байланыс құралдары;
(vі) қырағылықты күшейту жөніндегі әр шараны қолдануға
байланысты ерекше іс-қимылдар мен міндеттер;
(е) төмендегілерді қамтитын зардаптарды жою жоспары:
(і) міндеті персоналдың шығынға ұшырауын/жарақаттануын және
құрылымдарға/құралдарға залал келтіруді жеңілдету болып
табылатын "бірінші жауап қайтару" тиісті персоналы.
Жылдам жауап қайтару персоналына мыналар енеді, бірақ
олармен шектелмейді: медицина персоналы, өрттен қорғау
және құтқару топтары, жаппай қырып-жою қаруларын (ЖҚЖ)
деконтаминациялау жөніндегі бөлімшелер және қауіпсіздік
персоналы.
(іі) Қылмыс көрінісін тексеруді тиісті жоспарлау, сондай-ақ
персонал шығынын/меншік залалын жеңілдетуге ықпал ету.
Қауіпсіздік жөніндегі персонал
2.4.7 НАТО-ның азаматтық және әскери органдары өз мекемелерін күзету жөніндегі шараларды белгілеу мен тексеру кезінде террорға қарсы және диверсияға қарсы талдауды назарға алуы тиіс. НАТО-ның жетекші лауазымды адамдарын қорғау жөніндегі персонал басқа да қауіпсіздік күштерінен бөлек ұсталуы тиіс, ал оны жайғастыру қабылдаушы елдің қауіпсіздік органдарымен үйлестірілуі тиіс.
2.4.8 НАТО-ның азаматтық және әскери органдары ресми нұсқаулар беру және қабылдаушы елдің органдарымен оқу жаттығуларын өткізу жолымен өз персоналын әртүрлі жағдайларда өз міндеттерін орындау үшін даярлауды жүргізуі тиіс. Оқу жаттығулары персоналды жұмыстан тыс уақытта хабарландыруды қамтиды. Қажет болғанда, қауіпсіздік жоспарын тиімді іске асыруды қамтамасыз ету мақсатында даярлықты болжанатын төтенше жағдайға дейін жүргізу өте маңызды.
Хабарлаудың стандарттық жүйесі
2.4.9 Хабарлаудың стандарттық жүйесі НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының барлық штабтарында қондырылуы тиіс. Осы хабарлау жүйесі стандарттық жүйелерден басқа, бөлек төрт кезеңнен құрылуы тиіс және НАТО-ның барлық азаматтық және әскери органдарында қолданылатын негізгі ең аз шараларды қамтуы тиіс. Хабарлау жүйесі мен тиісті байланыс жүйесіне және әр кезеңге арналған негізгі ең аз шараларға қатысты толық мәліметтерді, сондай-ақ басқа да қажетті немесе ұсынылатын шараларды НАТО қауіпсіздік комитетінің басшылығы әзірлейді (1-қосымшаны "НАТО хабарлау жүйесінің жай-күйі" және 2-қосымшаны "НАТО хабарлау жүйесінің жай-күйі - ең аз шаралар" қараңыз).
Дене қорғанысына және басқа да қорғаныс материалдарына арналған бюджетті жасау
2.4.10 (а) НАТО-ның азаматтық және әскери органдары өз объектілерінің дене (НАТО-ның ресми резиденцияларын қоса) қорғанысын қамтамасыз ету үшін НАТО-ның азаматтық және әскери бюджетінен қаражат бөлуге тапсырыс беруі тиіс. Бюджеттік тапсырысқа қабылдаушы елдің қауіпсіздік органының НАТО-ның азаматтық және әскери органдарымен өзара іс-қимыл жасай отырып жүргізген қатерді бағалауы қоса берілуі тиіс.
(b) Террорға қарсы немесе диверсияға қарсы шаралардың бір
бөлігі болып табылатын НАТО объектілерінен тыс
пайдаланылатын арнайы байланыс жүйелерін қамтамасыз ету
үшін НАТО-ның ақшалай қаражатын бөлуге тапсырыс,
қабылдаушы елдің қауіпсіздік органдарымен өзара толық
іс-қимылды көрсететін негіздемелерді талап етеді;
(с) НАТО бюджетінен брондалған көлік құралдарын бөлуді Бас
хатшы және НАТО-ның Еуропадағы біріккен қарулы күштерінің
Жоғары бас қолбасшысы шектеуі мүмкін. Қабылдаушы елдің
қауіпсіздік органдарының пікірі бойынша, нақты
қауіп-қатерге қарсы тұру үшін брондалған автомобиль қажет
болған төтенше жағдайларда және оны қабылдаушы ел немесе
жіберуші ел бере алмаса, брондалған көлік құралы
қауіп-қатер төнген барлық кезеңге тиісті қаржы
комитеттері алдын ала белгілеген рәсімдерге сәйкес
НАТО-ның қорынан жалға алынуы мүмкін;
(d) Жеке басын қорғауға арналған басқа да жабдықтар, оқ
өтпейтін киім немесе арнайы қару сияқты жабдықтар,
НАТО-ның қауіпсіздік персоналы пайдалану үшін қажетті
мөлшерде НАТО-ның қорынан алынуы мүмкін. Осындай
жабдықтарды алуға берілетін тапсырыс-негіздемеде
жабдықтарды пайдалану сипаты көрсетілуі тиіс.
НАТО-ның қоры НАТО-да белгіленген бір лауазымды
атқармайтын персоналға жеке қорғау жабдықтарын беру үшін
пайдаланылмауы тиіс, және тек ерекше жағдайларда ғана,
осындай жабдықтарды НАТО-ның қауіпсіздік персоналынан
басқа персонал пайдалану үшін алуға қаражат бөлу
мақұлдануы мүмкін.
2.4.11 Террорға қарсы және диверсияға қарсы шараларды және НАТО-ның азаматтық және әскери органдарына қатысты қызметтерді НАТО-ң қауіпсіздік офисі бақылауы тиіс. Осыған байланысты НАТО-ның қауіпсіздік офисі әр штаб немесе штаб топтарына арналған қатерлерді жалпы бағалау көшірмесін алуы тиіс. НАТО-ның азаматтық және әскери органдары НАТО-ң қауіпсіздік офисіне өздерінің террорға қарсы жоспарларының екі көшірмесін жіберуі тиіс. НАТО-ң қауіпсіздік офисін ерекше қызмет туралы жоғарыдағы 2.3.1 және 2.3.2 параграфтарда көрсетілген баяндама жүйесі арқылы хабардар ету қажет.
2.4.12 Террорға қарсы және диверсияға қарсы шаралар, ішкі қауіпсіздік жоспарын қоса, НАТО-ның азаматтық және әскери органдары үшін қауіпсіздікті тексеру бағдарламасы кезінде зерделенуі тиіс. Осы тексеру кезінде алынған мәліметтер тексеру туралы есепке қоса берілуі тиіс.
3. 2-БӨЛІМ: НАТО-ҒА МҮШЕ-МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ АУМАҒЫ ШЕГІНДЕ ТЕРРОРИЗМ ҚАУПІНЕ ҚАРСЫ НАТО АЗАМАТТЫҚ ЖӘНЕ ӘСКЕРИ ОРГАНДАРЫН, НАТО КЕҢЕЙТІЛГЕН КҮШТЕРІ МЕН ОБЪЕКТІЛЕРІН (ҚҰРАЛДАРЫН) ҚОРҒАУ ШАРАЛАРЫ
3.0. Осы Бөлім НАТО-ға мүше-мемлекеттердің аумағынан тыс жайғастырылатын НАТО күштері мен объектілері (құралдары) үшін террорға қарсы шаралар саясатын белгілейді (5-баптан тыс операциялар). Осы шаралар террорлық/зиянкестік қатерлерге бірдей жауап қайтаруды қамтамасыз етуде қолдауы жеткіліксіз, сенуге болатын НАТО персоналы мен объектілері (құралдары) орналасқан зоналарда қолданылады.
3.1 НАТО-ҒА МҮШЕ МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ АУМАҒЫНАН ТЫС
ТЕРРОРҒА ҚАРСЫ ҚОРҒАУ ЖӨНІНДЕГІ ШАРАЛАРДЫ ҚОЛДАНУ
3.1.1 2-Бөлімде көрсетілген террорға қарсы қорғау жөніндегі шаралар, тек 5-баптан тыс НАТО жүргізетін операцияларына ғана, және қабылдаушы елдің құрылымы, егер ондай болса, НАТО-ға мүше мемлекеттің заңды құқығынан шығарылған жерде қолданылады.
3.1.2 Осы бөлімде баяндалған шаралар НАТО күштері мен объектілеріне террорлық қатер төнген кезде қолданылады.
3.2.1 Терроризм қаупінен туындайтын НАТО-ның азаматтық және әскери органдары үшін қатерлер 6 түрлі болуы мүмкін:
(а) персоналдың жалпы қауіпсіздігі;
(b) тапсырманы орындау мүмкіншілігін төмендететін және кедергі келтіретін қажетті ресурстар мен қызметтерді жеткізіп беруден бас тарту;
(с) денеге зиян келтіру;
(d) міндеттерді орындауды бұзу;
(е) еркін жүріп-тұру бостандығын бұзу, немесе
(f) НАТО-ға мүше-мемлекеттер аумағы шегінде жалпы қауіпсіздік пен тұрақтылықты бұзу.
3.2.2 НАТО-ға мүше мемлекеттер аумағында және одан тыс, өз ниеттерін жүзеге асыру үшін НАТО персоналы мен объектілерін (құралдарын) нысана ретінде таңдап алған ұйымдардан, топтар мен индивидтерден НАТО-ға мүше мемлекеттердің аумағынан тыс орналасқан НАТО күштері мен объектілеріне төнетін терроризм қаупі мыналарды қамтиды:
(а) бомбалық шабуылдар немесе атыс қаруының шабуылдары, машиналарды жару, қолға алып жүретін бомбалар, "пошталық" бомбалар және жанатын жарылғыш құрылғылар,
(b) НАТО персоналы мен оның отбасын өлтіру, ұрлау, кепілдікке алу немесе қорқыту,
(с) зорлық-зомбылық көрсету мақсатында ұйымдастырылуы және қарсы тұру арқылы зорлыққа/залалға әкелуі мүмкін демонстрациялар,
(d) елшіліктер мен халықаралық миссиялармен болғандай, НАТО үй-жайларына немесе оның меншігіне тіке шабуыл жасау және заңсыз басып алу,
(е) жалған дабылдар, әсіресе әбігерге салу ниетімен бомба салынған деп ескерту,
(f) ақпараттық технологиялардың қажетті/тіршілікке маңызды жүйелеріне қарсы операциялар, осы жүйелердің тұтастығы мен/немесе рұқсаттылығына қол сұғуды қоса,
(g) міндеттерге қол жеткізуге қажетті қарудың, қару-жарақ пен жабдықтардың күшімен зазалсыздандыру, және
(h) жаппай қырып жою қаруы (ЖҚҚ), әсіресе, химиялық және биологиялық шабуылдар.
3.2.3 НАТО-ға мүше мемлекеттердің аумағынан тыс НАТО операцияларын орындаушы НАТО күштеріне және персоналға қарсы жасалған террорлық қызметтің нақты қаупі, қарсы шараларды қабылдағанға дейін бағалануы тиіс. Жағдаяттар мен жағдайлардың операцияға байланыстылығына қарамастан, бағалау үрдісі кем дегенде мыналарды қамтамасыз етуі тиіс:
(а) Қауіп-қатер туралы ақпарат көздері, мүмкіндігінше, сенімділігіне қатысты бағаланады,
(b) Қауіп-қатер туралы ақпаратты талдау террорға қарсы шараларды қолданудың дұрыстығын көрсетеді,
(с) Қауіп-қатерді бағалау дер кезінде және ағымдағы болып табылады, және
(d) Қауіптерді жергілікті басқару стратегиясы әзірленеді.
3.3.1 Жалпы
Террорға қарсы міндеттерді және тапсырмаларды бөлу НАТО күштерінің НАТО-ға мүше мемлекеттердің аумағынан тыс іс-қимыл жасауы мүмкін 4 әр түрлі жағдайлармен айқындалады:
(а) Толеранттық, қабылдаушы елдің толық қолдауымен;
(b) Жартылай толеранттық, қабылдаушы елдің органдары жалпы ынтымақтастық көрсетеді, алайда қажетті құралдарды бөлмейді немесе қолдау тиімділігін қамтамасыз ету үшін бақылауды жүзеге асырмайды;
(с) Төзуге болмайтын, жергілікті өкімет пен халық қарсы көз қараста болған кезде немесе қолдау көрсетпеген кезде;
(d) Халықаралық су және/немесе әуе кеңістігі шегінде.
3.3.2 НАТО-ға мүше емес қабылдаушы елдер
(а) НАТО, толеранттық жағдайда НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының сыртқы қорғанысын көздейтін қабылдаушы елмен келісімге қол жеткізуге мүдделі. Осы келісім, осы құжаттың бірінші бөлігінде көрсетілген НАТО-ның жауапкершілік аумағында қабылдаушы елмен келісілген жағдайлар мен қолдауды қамтитын болады.
(b) Жартылай толеранттық ортада қабылдаушы елмен осындай келісімдер жасалуы тиіс. Алайда, қабылдаушы елге келісілген жағдайларды/қолдауды қамтамасыз ету/жасау үшін құралдар мен мүмкіндіктер қажет болуы мүмкін.
(с) Төзуге болмайтын ортада қабылдаушы ел тарапынан қолдау күтудің қажеттілігі жоқ.
НАТО-ның бастықтары мыналарға жауап береді:
(а) Жоспарлауға, қатерлерді бағалауды қоса, шешімдерді
қабылдау үрдісіне, террорға қарсы шараларды үйлестіру мен
іске асыруға,
(b) Командалық сатылар бойынша жалданып жұмыс істейтін
жергілікті адамдар тарапынан НАТО күштері мен құралдарына
қатер төнуі жайттарының бар-жоқтығын тексеруге,
(с) Әр жедел жоспарды жоспарлау үрдісі кезінде осы С-М
құжатының 1 және 2-Бөлімдерінде жазылған қауіпсіздік
қағидаттарын назарға алуға,
(d) Толеранттық немесе жартылай толеранттық ортада, НАТО
бастықтары қабылдаушы елмен жоғарыда аталған
келісімдерді, сондай-ақ қабылдаушы елдің және әскерлерді
беруші елдің тиісті міндеттерін толық назарға алуға,
(е) Төзуге болмайтын ортада қабылдаушы елдің қолдауы НАТО
бастықтарына өтеді. Алайда, олар бекітілген жедел
жоспарға сәйкес мандат шегінде жұмыс істеуге кепілдік
беруі керек,
(f) Барлық жағдайларда НАТО бастықтары, ақпаратты үйлестіру
мен алмасу барлық тараптарды тарта отырып
жүргізілетіндігіне кепілдік береді, мысалы, қазіргі
қауіпсіздік шараларын ескере отырып, жағдайға байланысты
қабылдаушы елмен және командалық сатылар арқылы
әскерлерді берген барлық елдермен қарым-қатынасты орнату
жолымен,
(d) НАТО-ның әскери басшылары, қажет болғанда, 1- Қосымшада
көрсетілген жарияланған дабыл жағдайында 2-Қосымшада
көрсетілген ең аз шараларды күшейтуі мүмкін.
3.3.4 Әскерлерді бөлетін елдер
(а) Әскерлерді бөлетін елдер НАТО-мен қатар өз ұлттық күштерінің қауіпсіздігін қолдауды қамтамасыз етуге жауап береді. Ол жұмысқа қабылданған жергілікті персоналдың НАТО күштеріне қаупі жоқ екендігіне кепілдік беретін тексерулерді қамтиды.
(b) Толеранттық немесе жартылай толеранттық ортада әскерлерді бөлген елдер, жағдайға байланысты, НАТО байланыс құралдары арқылы террорлық-зиянкестік қауіп-қатер/оқиғалар туралы ақпаратпен алмасуға жауап береді.
(с) НАТО күштері рұқсат етілген күш қолдану ережелерін пайдалана отырып іс-қимыл жасайтын болады. Әскерлерді бөлген елдер өз ұлттық күштерінің рұқсат етілген күш қолдану ережелерін шектеуі мүмкін. НАТО бастығы осындай ұлттық шектеулер жайында хабардар етілетін болады.
3.3.5 НАТО-ның қауіпсіздік офисі
НАТО қауіпсіздік офисі өзінің кезеңдік 18 айлық міндетті тексеруін жүргізу циклі шегінде НАТО объектілерінің/құралдарының террорға қарсы бағдарламаларын тексереді. НАТО қауіпсіздік офисінің инспекциялық тобы объектінің/бөлімшенің ішкі қауіпсіздік жоспарының террорға қарсы бөлімдерінің тепе-теңдігіне және объекті/бөлімшенің террорға қарсы осы бөлімдерді іске асыруға қабілеттігіне қатысты тексеруді жүргізеді және кеңес береді. Орынды болған жерде, НАТО қауіпсіздік офисінің инспекциялық тобы ішкі қауіпсіздік жоспарын қолдайтын террорға қарсы дайындық пен объекті/бөлімше жаттығулары бағдарламаларының тепе-теңдігіне қатысты кеңес береді.
3.3.6 НАТО-ның азаматтық органдары
Азаматтық органдардың басшылары персоналды жайғастырғанға дейін қауіпсіздік жоспарының дамуына жауап береді.
Азаматтық органдардың басшылары, қандай да болмасын орналастыру жүргізілгенге дейін, қауіпсіздік жоспарының НАТО қауіпсіздік офисімен және НАТО-ның тиісті әскери бастығымен өзара іс-қимылда әзірленетіндігіне кепілдік береді.
Азаматтық органдардың жайғастырылған персоналы мүмкін болған кез-келген жағдайда, НАТО-ның әскери күштерімен орналасуы керек. Ал, мұндай мүмкіндік болмаса, қауіпсіздік жоспары 3.4.1 параграфта жазылған барлық қорғау аспектілерін қамтуы тиіс.
3.4 ТЕРРОРЛЫҚ НЕМЕСЕ ЗИЯНКЕСТІК ҚЫЗМЕТ ТУРАЛЫ БАЯНДАМА
3.4.1 Азаматтық немесе әскери органдардың террорлық/зиянкестік қатерлер немесе оқиғалар туралы баяндамалары мыналарды қамтиды:
(а) Ақпарат келіп түскен органды;
(b) Қатерлер немесе оқиғалар салдарларының сипатын;
(с) Қабылданған шараларды.
3.4.2 Тиісті органдардың террорлық/зиянкестік қатерлер немесе нақты оқиғалар туралы бірдей ақпаратын қамтамасыз ету мақсатында, олар мына нысанда баяндалуы тиіс:
(а) НАТО-ның әскери бастықтары командалық саты бойынша жоғарыда тұрған штабқа және өзіне бағынысты командирлерге баяндауы тиіс;
(b) Ұқсас қауіпсіздік шараларын қамтамасыз ету мақсатында, НАТО жүргізетін операцияларға қатысу кезінде НАТО-ға мүше емес елдердің әскерлері қолданыстағы қауіпсіздік жөніндегі келісімге сәйкес баяндау жүйесіне қатысуы тиіс,
(с) Әскерлерді бөлген барлық елдер өздерінің әскери іс-қимыл театрындағы ұлттық контингент командирлері арқылы қолбасшылықтың келесі деңгейінде және/немесе НАТО штабында ерекше қатер/оқиға туралы хабардар етілетін болады.
(d) Жағдайға байланысты, қабылдаушы елмен алдын ала келісілген уағдаластық бойынша және қолданыстағы қауіпсіздік ережелеріне сәйкес, қабылдаушы елдің өкіметі НАТО командирлерін қатер/оқиға туралы хабардар етуі тиіс және/немесе НАТО-ның тағайындалған байланыс офицері арқылы өзі хабардар болуы тиіс.
(е) НАТО-ның азаматтық органдары қатерге жалпы баға бере отырып, өздерінің террорға қарсы және диверсияға қарсы шаралары туралы өз астаналары арқылы НАТО қауіпсіздік офисіне баяндауы тиіс.
3.5.1 НАТО-ның бастықтары терроризммен және диверсия қауіптерімен күрес жөніндегі шараларды жоспарлау мен іске асыру үшін жауап береді.
3.5.2 Тұрақты орналасқан және күштік құрылымдар объектілерінің бастықтары, НАТО-ның азаматтық органдары, штаб командирлері ішкі қауіпсіздік жоспарын әзірлеуі тиіс.
3.5.3 Ішкі қауіпсіздік жоспары мыналарды қамтиды:
(а) террорлық/зиянкестік қатерлерді бағалау;
(b) қатерді бағалауды басқару. Ол кем дегенде, жағдайдың қауіптілігі мен осал жерін бағалауды қамтуы тиіс;
(f) қауіпсіздік шаралары, дене қауіпсіздігін қоса;
(g) оқиғаға жауап қайтару жоспары, оған мыналар енуі тиіс:
(vii) жоспардың бір бөлігін жүзеге асыруға бұйрық беруге жауапты органды және жоспарда аталған ерекше шараларды іске асыруға жауапты ресми адамдарды белгілеу;
(vііі) басшылық және басқарма бойынша міндеттерді бөлу;
(іх) қолдау күштері және резервтік күштер үшін төтенше жағдай кезіндегі шаралар;
(х) қабылдаушы елдің заңнамасына сәйкес НАТО қауіпсіздік күштерінің НАТО үй-жайларында және одан тыс іс-қимылын сипаттау;
(хі) қауіпсіздік күштері үшін балама байланыс құралдары;
(хіі) қырағылықты күшейту жөніндегі кез келген шараны қолдануға байланысты ерекше іс-қимылдар мен міндеттер;
(h) Зардаптарды жою жоспары мыналарды қамтиды:
(ііі) міндеті персоналдың шығынға ұшырауын/жарақаттануын және құрылымдарға/құралдарға залал келтіруді жеңілдету болып табылатын "бірінші жауап қайтару" тиісті персоналы. Жылдам жауап қайтару персоналына мыналар енеді, бірақ олармен шектелмейді: медицина персоналы, өрттен қорғау және құтқару топтары, жаппай қырып-жою қаруларын (ЖҚЖ) қолданғаннан кейін залалсыздандыру жөніндегі бөлімшелер және қауіпсіздік персоналы.
(іv) Қылмыс көрінісін тексеруді тиісті жоспарлау, сондай-ақ персонал шығынын/меншік залалын жеңілдетуге ықпал ету.
Қауіпсіздік жөніндегі персонал
3.5.4 НАТО-ның азаматтық және әскери органдары өз мекемелерін күзету жөніндегі шараларды белгілеу және тексеру кезінде террорға қарсы және диверсияға қарсы жалпы пікірлерді назарға алуы тиіс. НАТО-ның жетекші лауазымды адамдарын қорғау жөніндегі персонал басқа да қауіпсіздік күштерінен бөлек ұсталуы тиіс, ал оны жайғастыру қабылдаушы елдің қауіпсіздік органдарымен үйлестірілуі тиіс.
3.5.5 НАТО-ның азаматтық және әскери органдары ресми нұсқаулар беру және қабылдаушы елдің органдарымен оқу жаттығуларын өткізу жолымен өз персоналын әртүрлі жағдайларда, өз міндеттерін орындау үшін даярлауды жүргізуі тиіс. Оқу жаттығулары персоналды жұмыстан тыс уақытта хабарландыруды қамтиды. Осындай қажеттілік туындаған жағдайда, қауіпсіздік жоспарын тиімді іске асыруды кепілді қамтамасыз ету мақсатында даярлықты болжанатын төтенше жағдайға дейін жүргізу өте маңызды.
Хабарлаудың стандарттық жүйесі
3.5.6 Хабарлаудың стандарттық жүйесі НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының барлық штабтарында қондырылуы тиіс. Осы хабарлау жүйесі стандарттық жүйелерден басқа, бөлек төрт кезеңнен құралуы тиіс және НАТО-ның барлық азаматтық және әскери органдарында қолданылатын негізгі ең аз шараларды қамтуы тиіс. Хабарлау жүйесі мен тиісті байланыс жүйесіне және әр кезеңге арналған негізгі ең аз шараларға қатысты толық мәліметтер, сондай-ақ басқа да қажетті немесе ұсынылатын шаралар НАТО қауіпсіздік комитетінің басшылығымен әзірленеді (1-қосымшаны "НАТО хабарлау жүйесінің жай-күйі" және 2-қосымшаны "НАТО хабарлау жүйесінің жай-күйі - ең аз шаралар" қараңыз).
НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының объектілері мен персоналына бағытталған террорлық және зиянкестік қызмет туралы ақпарат немесе ескерту НАТО қауіпсіздік органдарынан немесе қабылдаушы елдің тиісті қауіпсіздік органдары арқылы алынуы мүмкін. Ақпарат террорлық ұйымдардан қауіп төндіру немесе ескерту түрінде, және одан кейін НАТО объектісіне немесе НАТО-ның персоналына шабуыл жасау фактісі ретінде жергілікті полициядан немесе тікелей НАТО-ның азаматтық және әскери органдарынан келіп түсуі мүмкін.
НАТО-ның азаматтық және әскери органдары үшін жалпы террорға қарсы ескерту (дабыл) жүйесін және әр дабыл жағдайы үшін тиісті іске асыру шараларын әзірлеу, нұсқаулықтың мақсаты болып табылады.
3. ЖАУЫНГЕРЛІК ДАЙЫНДЫҚ ДӘРЕЖЕСІ
НАТО-ның объектілерін, бөлімшелері мен базаларын (ресми резиденцияларды, клубтарды, асхана және шаруашылық аумақтарды, ашық зоналарды қоса) қорғау үшін қауіпсіздік жөніндегі әдеттегі шаралар жергілікті регламентке сәйкес жүргізіледі. Дабыл жағдайларында (ҚОСЫМША) көрсетілген ең аз шараларды енгізу террорлық қатердің ұлғаюымен күрес үшін қажетті қауіпсіздікті қорғаудың анағұрлым жоғары дәрежесін көрсетеді. Қабылдаушы ел әр дабылдың стандарттық жағдайлары үшін қосымша шараларды белгілей алады.
4. ЖАУЫНГЕРЛІК ДАЙЫНДЫҚ ДӘРЕЖЕСІН БЕЛГІЛЕУ
4.1 Әдеттегіден басқа, төрт жауынгерлік дайындық дәрежесі мынадай болып белгіленеді:
(а) АЛЬФА жауынгерлік дайындық дәрежесі.
НАТО объектілері мен персоналына қарсы бағытталған,
сипаты мен дәрежесін алдын ала болжауға болмайтын, жағдай
БРАВО жауынгерлік дайындық дәрежесі жөніндегі шаралардың
толық қолданылуын ақтамайтын, болуы мүмкін террорлық
қызметтің жалпы қаупі туындағанда қолданылады. Алайда,
алынған барлау мәліметтеріне сәйкес немесе ескерту құралы
ретінде БРАВО жауынгерлік дайындық дәрежесі жөніндегі
белгіленген шараларды қолдану қажеттілігі туындауы
мүмкін. Осы жауынгерлік дайындық жөнінде қабылданатын
шаралар шектеусіз қолдануға қабілетті болуы тиіс.
(b) БРАВО жауынгерлік дайындық дәрежесі.
Террорлық қызметтің жоғары және анағұрлым болжанған қаупі
кезінде қолданылады. Осы жағдай қиындық туғызбай және
жедел мүмкіндіктерге әсер етпей және жергілікті өкіметпен
қарым-қатынасты қиындатпай, бірнеше апта бойы қолданылуы
тиіс.
(с) ЧАРЛИ жауынгерлік дайындық дәрежесі.
Оқиға болғанда немесе НАТО объектілері мен персоналына
қарсы бағытталған террорлық қызметтің қандай да болмасын
нысаны болмай қалмайтындығы жөнінде барлау мәліметтері
алынғанда қолданылады. Осы шараларды анағұрлым ұзақ уақыт
қолдану қиындық тудыруы мүмкін және бейбіт уақытта
бөлімшелер мен персонал қызметіне әсер етуі мүмкін.
(е) ДЕЛЬТА жауынгерлік дайындық дәрежесі. Террорлық шабуыл
болған кезде немесе белгілі бір учаскеге немесе адамға
қарсы террорлық акті жасалуы мүмкін деген барлау
мәліметтері алынған кезде қолданылады. Әдетте, бұл
жауынгерлік дайындық жағдайы оқшауланған ескерту ретінде
жарияланады.
5. ЖАУЫНГЕРЛІК ДАЙЫНДЫҚ ДӘРЕЖЕСІН ЖАРИЯЛАУ ЖӘНЕ ШАРАЛАРДЫ ІСКЕ АСЫРУ
5.1 Жауынгерлік дайындық дәрежесін жариялауды және шараларды іске асыруды НАТО жауапкершілігі аумағында қабылдаушы ел, алынған барлау мәліметтері нәтижесінде НАТО-ның азаматтық және әскери органдары, немесе ресми деректер арқылы немесе қатер туралы иесі белгісіз хабарды алғаннан кейін жергілікті әскери бастық немесе агенттіктің басшысы шешеді.
5.2 Жауынгерлік дайындық дәрежелері қауіп ауданы ретінде қарастырылатын географиялық жермен толықтырылуы мүмкін. Жағдайға байланысты барлық ресми емес ақпарат, оның нақтылығына көз жеткізу үшін әрқашан қабылдаушы елдің қауіпсіздік органдарына жіберіледі.
Жергілікті бұйрықтарға үй-жайлар мен постыларды күзетуге қажетті қарулар мен оқ-дәрілерді беруге қатысты ерекше нұсқаулық енеді. Осы бұйрықтар қабылдаушы елдің және НАТО-ның азаматтық және әскери органдарының саясатына сәйкес келуі тиіс.
7. ШОҒЫРЛАНҒАН БӨЛІМШЕЛЕРДЕ ІСКЕ АСЫРУ
Белгіленген аумақтарда ұлттық құрамалармен үй-жайларды бөлісетін НАТО штабтары қабылдайтын толық шаралар, осы құрамалармен үйлестірілетін болады.
8. ЖАУЫНГЕРЛІК ДАЙЫНДЫҚ ДӘРЕЖЕСІН СЫНЫПТАУ
Жауынгерлік дайындық дәрежесін толық белгілеу "НАТО ҚҰПИЯ" белгісімен өтеді және қорғалмаған телефон арналары бойынша және НАТО ҚҰПИЯ ЕМЕС хабарламаларын беру жолымен (мысалы, "ЧАРЛИ жағдайы қабылдансын") қолданылады. Бұл түпкі ақпаратты берудің жылдам тәсілі, одан кейін құпиялылығы мазмұнына байланысты (мысалы, қорғау көздері) жоғарыдағыны нақтылай түсетін ақпарат жіберілуі мүмкін.
С-М(2002)50 құжатқа
2-ҚОСЫМША
1. АЛЬФА ЖАУЫНГЕРЛІК ДАЙЫНДЫҚ ДӘРЕЖЕСІ
Сипаты мен дәрежесін алдын ала болжауға болмайтын, жағдай БРАВО жауынгерлік дайындық дәрежесі жөніндегі шаралардың толық қолданылуын ақтамайтын, болуы мүмкін террорлық қызметті жалпы ескерту ретінде жарияланады. Алайда, БРАВО жауынгерлік дайындық дәрежесі жөніндегі белгіленген шараларды қолдану қажеттілігі туындауы мүмкін.
1-ШАРА.
Бүкіл персонал, олардың отбасы мүшелерін қоса, бейтаныс адамдарға, әсіресе егер олар қолсандықты немесе басқа да жүкті алып келе жатса; НАТО объектілеріндегі және оның жанындағы белгісіз автомобильдерге; қалдырылған сәлемдемелер немесе қолсандықтарға немесе басқа ерекше қызметке үнемі күдіктілікпен қарауы тиіс.
2-ШАРА.
Қауіпсіздік кезекші офицерінің немесе басқа да тағайындалған офицерлердің пайдаланылатын ғимараттар мен аумақтарды эвакуациялау және шабуыл немесе жарылыс болған аумақтарды оқшаулау жоспарын жүзеге асыруға үнемі рұқсаты болуы тиіс. Қауіпсіздік жоспарын іске асыруға қажетті негізгі персонал үнемі байланыста болуы тиіс.
3-ШАРА.
Үнемі пайдаланылмайтын ғимараттар, бөлмелер және шкафтар күзетілуі тиіс.
4-ШАРА.
НАТО-ның азаматтық және әскери органдары объектілердің аумағына және құпия емес зоналарға кіретін көлік құралдары мен адамдарды іріктеп үнемі тексеруді жүргізуге құқылы.
5-ШАРА.
Көлік құралдары мен персоналдың рұқсат етілген орындарға баруын орынды қозғалыс легіне шамалап шектеу.
6-ШАРА.
БРАВО жауынгерлік дайындық дәрежесінің төмендегі бір шарасы тоқтату факторы ретінде жеке және тұрақсыз қолданылуы тиіс:
(а) үнемі пайдаланылмайтын ғимараттар, бөлмелер және шкафтар күзетілуі және үнемі тексерілуі тиіс (14-шара).
(b) үнемі пайдалынатын ғимараттың сыртқы және ішкі бөліктері күдікті қызметтердің немесе жәшіктер-қаптардың бар-жоқтығына үнемі және жиі тексерілуі тиіс. (15-шара).
(с) клубтарға/асханаларға әкелінетін жеткізілімдер тексерілуі тиіс (отбасы мүшелеріне үйге әкелінетін жеткізілімдерге қатысты осыны жүргізу ұсынылатын болады) (17-шара).
(d) персонал және олардың отбасы мүшелері арасында сенімділікті, қорғанысты жақсарту мақсатында қаржы мүмкіндігі болса, олар тұратын жерді, кафелерді, мектептерді, клубтар мен басқа да рұқсат етілген орындарды бақылау күшейтілуі тиіс. (18-шара).
7-ШАРА.
Анағұрлым жоғары дайындық дәрежесін енгізуге байланысты барлық жоспарларды, бұйрықтарды, персонал туралы мәліметтерді және материалдық-техникалық талаптарды қарап шығу.
8-9-ШАРАЛАР.
Резервтік.
2. БРАВО ЖАУЫНГЕРЛІК ДАЙЫНДЫҚ ДӘРЕЖЕСІ
Қандай мақсатта жүргізілетіндігі анықталмағандығына қарамастан, террорлық қызмет қаупінің жоғары және анағұрлым болжанған сипаты кезінде жарияланылады.
10-ШАРА.
1-шараны қайталау керек, ал персоналды террористер пайдаланылуы мүмкін кез келген басқа да шабуыл түрлері жайлы ескерту керек.
11-ШАРА.
Террорға қарсы қызмет жөніндегі жоспарларды іске асыруға қатысатын барлық офицерлер байланыста болуы тиіс.
12-ШАРА.
Келесі жауынгерлік дайындық дәрежесіндегі шараларды іске асыру жөніндегі жоспарлар тексерілуі тиіс.
13-ШАРА.
Мүмкін болған жерлерде, машиналар мен жәшіктер, қоқысқа арналған жәшіктер сияқты объектілер және т.б. ғимараттардан, әсіресе құпия және маңызды үй-жайлардан кем дегенде 25 метр ара қашықтықта орналастырылуы керек. Орталықтандырылған тұрақ орындарын пайдалану қарастырылсын.
14-ШАРА.
Үнемі пайдаланылмайтын ғимараттар, бөлмелер мен шкафтар күзетілуі және үнемі тексерілуі тиіс (14-шара).
15-ШАРА.
Тұрақты пайдаланылатын үй-жайлардың сыртқы және ішкі бөліктері жұмыс уақытының басталуы және аяқталуы кезінде күдікті деген заттарға үнемі және тұрақты тексерілуі тиіс.
16-ШАРА.
Барлық пошта хатта/сәлемдемеде бомбалардың бар-жоқтығына тұрақты тексерілуі тиіс. (тексеруді күшейту).
17-ШАРА.
Асханаларға, клубтарға барлық жеткізілімдер және т.б.. тексерілуі тиіс (отбасы мүшелеріне үйге әкелінетін жеткізілімдерге қатысты осыны жүргізу ұсынылатын болады.)
18-ШАРА.
Персонал мен олардың отбасы мүшелері арасында сенімділікті, қорғанысты жақсарту мақсатында қаржы болса, олар тұратын жерді, кафелерді, мектептерді, клубтар мен басқа да рұқсат етілген орындарды бақылау күшейтілуі тиіс.
19-ШАРА.
Персонал мен олардың отбасы мүшелері әртүрлі сыбыстарды тоқтату және қорқыныш-үрейдің алдын алу үшін жалпы жағдай туралы хабардар болуы тиіс.
20-ШАРА.
Жергілікті қауіпсіздік комитетінің мүшелері қандай да болмасын қабылданған іс-қимылдар мен себептер жайлы бастапқы кезеңде хабардар болу тиіс.
21-ШАРА.
Бөлімшелерге келушілер мен олардың сөмкелерінің, сәлемдемелерінің және қол жүктерінің белгілі бір пайызы кірген кезде ішінара тексерілуі тиіс.
22-ШАРА.
Мүмкін болса, барлық жерде көлік құралдарын, адамдар мен үй-жайларды тексеру үшін іріктеп тексеру патрулі жұмыс істеуі тиіс.
23-ШАРА.
Базадан тыс орналасқан персонал және қызметтік көлік, жасалған жоспарға сәйкес күзетілуі тиіс. Жүргізушілерді тұраққа қойылған автомобильдерді жабу туралы ескерту қажет және олар машинаға отырып қозғалысты бастаған кезде іске асыруы қажет белгіленген тексеру жүйесі енгізілсін.
24-28-ШАРАЛАР.
Резервтік.
3. ЧАРЛИ ЖАУЫНГЕРЛІК ӘЗІРЛІК ДӘРЕЖЕСІ
Оқиға болғанда немесе террорлық қызметтің қандай да болмасын нысаны болмай қалмайтындығы жөнінде барлау мәліметтері алынғанда қолданылады.
29-ШАРА.
Қажеттілігіне қарай күзетті күшейту керек.
30-ШАРА.
БРАВО дәрежесі жөніндегі барлық шараларды қабылдауды жалғастыру немесе қосымша шаралар енгізу қажет.
31-ШАРА.
Барлық жауапты офицерлер террорға қарсы жоспарларды іске асыру үшін қызмет орындарында болуы тиіс.
32-ШАРА.
Рұқсат етілген орындарды ең аз мөлшерге дейін шектеу.
33-ШАРА.
Кіру кезінде бақылауды күшейту және көлік құралдарын ішінара тексеруді жүргізу.
34-ШАРА.
Көлік құралдарын маңызды деген үй-жайлардан алыс орталықтандырып тұраққа қоюды енгізу.
35-ШАРА.
Күзетке қаруды беру. (Жергілікті бұйрықтарға оқ-дәрілерді беру жөнінде ерекше нұсқаулықтар енуі тиіс.)
36-ШАРА.
Объектіні күшейтіп күзетуді енгізу қажет.
37-ШАРА.
Барлық белгіленген осал деген объектілер күзетілуі тиіс, және әскери базалардан тыс орналасқан осал объектілерге ерекше назар аудару керек.
38-ШАРА.
Көлік құралдарын тексеру үшін арнайы төселген бақыланатын кедергілерді белгілеу.
39-ШАРА.
Жергілікті тұрғындардан тұратын персоналдың қатысуын шектеу.
40-ШАРА
Қажет болғанда күзетті күшейту.
4. ДЕЛЬТА ЖАУЫНГЕРЛІК ӘЗІРЛІК ДӘРЕЖЕСІ
Террорлық шабуыл болған кезде немесе белгілі бір учаскеге немесе адамға қарсы террорлық акт жасалуы мүмкін деген барлау мәліметтері алынған кезде қолданылады. Әдетте, бұл жауынгерлік дайындық жағдайы оқшауланған ескерту ретінде жарияланады.
41-ШАРА
БРАВО және ЧАРЛИ жауынгерлік дайындық дәрежесінде аталған барлық шараларды қабылдау жалғастырылады және басталады.
42-ШАРА.
Базадағы барлық көлік құралдары бірдей жағдайға келтіріледі.
43-ШАРА.
Кешен және объекті аумағына кіретін барлық көлік құралдары мен оның құрамы тінтіледі.
44-ШАРА.
Кіру толық бақыланады.
45-ШАРА.
Кешен және объекті аумағына енгізілетін барлық сөмкелер, портфельдер және т.б. тінтіледі.
46-ШАРА.
НАТО-ның тиісті азаматтық және әскери органдарының құқындағы барлық зоналарға кіруді бақылау жөнінде шаралар қабылдануы тиіс.
47-ШАРА.
Ғимараттар мен тұрақтардың сыртқы бөліктерін жиі тексеруді жүргізу қажет.
48-ШАРА.
Барлық әкімшілік жол жүрулер мен іссапарлар ең аз мөлшерге дейін шектелуі тиіс.
49-ШАРА.
Жергілікті өкімет орындарымен объектілерді террорлық шабуыл алдында осал ететін қоғамдық (және әскери) жолдарды жабуға қатысты мәселе жөнінде кеңесу.
50-ШАРА.
Резервтік.
|
Диверсияға
|
Диверсияны ашу үшін қолданылатын
|
|
Терроризмге қарсы |
Индивидтердің және құралдардың
|
|
НАТО-ның құралы/
|
НАТО-ның құралдары/активтері - НАТО
|
|
Диверсия |
НАТО құралдарын әдейі бұзу немесе жою
|
|
Терроризм |
Саяси, діни немесе идеологиялық
|
Түпнұсқаға сай қазақ тіліне аударылды.
Қазақстан Республикасы
Қарулы күштерінің
Халқаралық бағдарламалар
бас басқармасының бастығы
полковник
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МЕН СОЛТҮСТІК АТЛАНТ ШАРТЫ АРАСЫНДАҒЫ
ҚАУІПСІЗДІК ТУРАЛЫ КЕЛІСІМ
НАТО Штаб пәтеріндегі Тұрақты өкіл, елші Әуесхан Қырбасовтың өкілдігімен Қазақстан Республикасының Үкіметі,
Солтүстік Атлант шарты ұйымының Бас хатшысы Хавьер Солананың өкілдігімен Солтүстік Атлант шарты ұйымы,
Қазақстан Республикасының Солтүстік Атлант ынтымақтастығы Кеңесіндегі (САЫК)/Бейбітшілік жолындағы әріптестіктегі (БЖӘ) әріптес-ел екендігін тани отырып,
саяси мәселелер мен қауіпсіздік мәселелері бойынша консультациялар өткізуге, және Еуропада саяси және әскери ынтымақтастықты кеңейту мен күшейтуге келісе отырып,
осы саладағы тиімді ынтымақтастық үшін тараптар арасында сезімтал және/немесе айрықша құқықтық ақпаратпен алмасу қажеттігін сезіне отырып, төмендегілер туралы келісті:
Тараптар:
(і) екінші тараптың ақпараты мен мәліметтерін қорғайтын және сақтайтын;
(іі) екінші Тараптың ақпараты мен мәліметтерін ескере отырып, кез келген тараптардың бірі белгілеген құпия ақпарат пен мәліметтің рұқсат шарттары болуын қамтамасыз ету үшін барлық қажетті жағдайларды жасайтын, және осындай ақпарат пен мәліметтерді келісілген жалпы стандарттар бойынша қорғайтын;
(ііі) алмасылатын ақпарат пен мәліметтерді тиісті бағдарламалар шеңберінде, сондай-ақ осы бағдарламаларға қатысы бар шешімдер мен қарарларда көзделмеген мақсат үшін пайдаланбайтын;
(іv) ақпарат көзінің келісімінсіз осындай ақпарат пен мәліметтерді үшінші тарапқа бермейтін болады.
(і) Қазақстан Республикасының Үкіметі САЫК немесе БЖӘ шеңберінде алынған ақпарат пен мәліметтерге өзінің кәсіби міндеттері бойынша рұқсаты бар барлық өз азаматтарының рұқсатын, олар осындай ақпарат пен мәліметтерге рұқсат алғанға дейін, тиісті түрде ресімдеу жөнінде өзіне міндеттеме қабылдайды.
(іі) Рұқсатты ресімдеу рәсімі адамның, оның ниеті түзулігі мен сенімділігін назарға ала отырып, осындай ақпаратқа оның құпиялығына қауіп-қатер келтірмей рұқсат алуына болатындығын анықтайтындай болып жүргізілуі тиіс.
НАТО-ның қауіпсіздік жөніндегі офисі (NOS) НАТО-ның Бас хатшысы мен Төрағасының, Әскери комитетінің басқаруымен және олардың атынан, Солтүстік Атлант Кеңесі мен НАТО-ның Әскери комитеті атынан іс-қимыл жасай отырып және олардың нұсқаулары бойынша қауіпсіздік мәселелері және САЫК немесе БЖӘ шеңберінде алмасылатын құпия ақпаратты қорғау үшін жауапты.
Қазақстан Республикасы NOS-ты функциялары оған ұқсас ұлттық қауіпсіздік органдары туралы хабардар ететін болады. Қазақстан Республикасының Үкіметі мен НАТО арасында Жекелеген Әкімшілік Шарттар әзірленетін болады, оған, өзгелерден басқа, Қазақстан Республикасының органдары мен NOS арасындағы алмасылатын ақпарат пен байланыс қауіпсіздігін өзара сақтау стандарттары енетін болады.
Қазақстан Республикасының Үкіметі мен НАТО арасында кез келген құпия ақпаратпен алмасуға дейін жауапты қауіпсіздік органдары жөнелтушінің талаптарына сәйкес алушы-тараптың өзі алатын ақпаратты қорғауды қамтамасыз етуге дайын екендігіне өзара сенімді болуы тиіс.
Осының куәсі ретінде жоғарыда аты аталған Өкілдер осы Келісімге қол қойды.
1996 жылғы 31 шілдеде Брюссель қаласында бірдей күші бар ағылшын және француз тілдерінде, екі түпнұсқада қол қойылды.
Қазақстан Республикасының Солтүстік Атлант
Үкіметі үшін шарты ұйымы үшін
Әуесхан Қырбаев Хавьер Солана
Осымен, көрсетілген мәтін, 1996 жылдың 31 шілдеде Брюссель қаласында жасалған Қазақстан Республикасы мен Солтүстік Атлант Шарты ұйымы арасындағы қауіпсіздік туралы келісімінің мемлекеттік тілге аудармасы бейресми екендігін куәландырамын.
Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштері
Халықаралық бағдарламалар
бас басқармасының бастығы
БЕЙБІТШІЛІК ЖОЛЫНДАҒЫ ӘРІПТЕСТІК:
ШЕКТЕУЛІ ҚОЛДАНЫСТАҒЫ ҚҰЖАТ
1. НАТО-ға мүше-елдердің мемлекеттері мен үкіметтерінің басшылары 1994 жылдың 10-11 қаңтар айында өз кездесулерінде білдірген шақыруларына қосымша, осы құжатқа қол қойған және саяси және әскери байланыстарды тереңдетуге және Еуро-Атланттық аймақта қауіпсіздікті бұдан әрі нығайтуға шешімділік білдірген Солтүстік Атлант кеңесіне мүше-мемлекеттер мен басқа да мемлекеттер осымен Солтүстік Атлант ынтымақтастығы Кеңесі негізінде осы "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" бағдарламасын бекітеді.
2. Бұл әріптестік Еуро-Атланттық аймақтағы тұрақтылық пен қауіпсіздікке тек ынтымақтастық пен бірлескен іс-қимылдар негізінде қол жеткізілуі мүмкін деген бірлескен сенімділікті білдіреді. Адамның негізгі бас бостандығы мен құқықтарын қорғау және сақтау және демократия ұстанымы негізінде бостандықты, әділдік пен бейбітшілікті қамтамасыз ету осы әріптестіктің негізін қалайтын жалпы құндылықтар болып табылады. Осы құжатқа қол қойған Солтүстік Атлант кеңесіне мүше-мемлекеттер мен басқа да мемлекеттер осы әріптестікке қосыла отырып, өздерінің демократиялық қоғамдарды, олардың бостандықтарын мәжбүрлеу мен қорқытудан сақтауға және халықаралық құқық принциптерін қолдауға деген өз адалдығын еске салады. Олар БҰҰ-ның Жарғысынан және Жалпы адам құқы декларациясы принциптерінен туындайтын міндеттемелерді адал сақтауға; және нақты міндеттемелерге қатысты күш қолдану қаупін төндіруден және кез келген мемлекеттің аумақтық тұтастығы немесе саяси тәуелсіздігіне зиян келтіру мақсатында күш қолданудан бас тартуға, сондай-ақ бұрыннан бері келе жатқан шекараларын құрметтеуге және дауларды бейбіт жолмен реттеуге қол жеткізуге деген өз ниеттерін растайды. Олар, сондай-ақ Хельсинки Қорытынды актісіне және ЕҚЫҰ-ның бұдан кейінгі барлық құжаттарына, сондай-ақ қарусыздану және қару-жарақты бақылау саласында өздеріне қабылдаған міндеттемелерді сақтауға деген өз адалдығын растайды.
3. Осы құжатқа қол қойған басқа мемлекеттер Солтүстік Атлант шарты ұйымымен төмендегі мақсаттарға қол жеткізу үшін ынтымақтастық жасайды:
(а) ұлттық қорғанысты жоспарлауда және бюджетті әзірлеуде
транспарентілікке көмек көрсету;
(б) қорғаныс күштеріне демократиялық бақылауды қамтамасыз ету;
(в) БҰҰ және/немесе ЕҚЫҰ-ның бастамасымен өткізілетін
операцияларға ұлттық конституциялардың ережелерін ескере отырып үлес
қосуға қабілеттілік пен әзірлікті қолдау;
(г) әскери салада ынтымақтастыққа негізделген бітімгершілік, іздестіру мен құтқару салаларындағы операцияларды және кейіннен уағдаластыққа қол жеткізілуі мүмкін басқа да операцияларды жүргізуге олардың дайындығын көтеру үшін бірлескен жоспарлау, жауынгерлік дайындық және жаттығуларды өткізу мақсатында НАТО-мен қарым-қатынастарды орнату;
(д) ұзақ мерзімді келешекте, көбіне Солтүстік Атлант кеңесіне мүше-елдердің қарулы күштерімен өзара іс-қимылға дайын күштерді құру.
4. Осы құжатқа қол қойған басқа мемлекеттер НАТО басшылығына әріптестіктің саяси мақсаттарына қол жеткізу үшін өздері белгілеген шаралар, және осы әріптестік бағдарламасы жөніндегі қызмет үшін пайдаланылатын әскери және басқа активтер жазылған тұсау кесер құжаттарын ұсынады, НАТО әріптестік ұстанымына негізделген оқу жаттығуларының және әріптестік мақсаттарына жауап беретін басқа қызмет түрлерінің бағдарламасын ұсынады. Осы бағдарламаның және өзінің тұсау кесер құжатының негізінде осы құжатқа қол қойған кез келген мемлекет НАТО-мен бірге әріптестік жеке бағдарламасын әзірлейтін болады.
5. Әріптестік жеке бағдарламасын дайындау және өмірге енгізу барысында осы құжатқа қол қойған басқа мемлекеттер өз қаражатына және Солтүстік Атлант кеңесімен келісім негізінде, және егер тиісті бельгиялық өкіметтер талап етсе, Брюссельдегі НАТО штаб-пәтерімен өздерінің байланыс бюросын құра алады. Бұл олардың Солтүстік Атлант ынтымақтастығы Кеңесінің және "Бейбітшілік жолындағы әріптестіктің" кездесулері мен қызметіне, сондай-ақ шақыру негізіндегі басқа да кездесулерге қатысуын жеңілдетеді. Оған қоса, олар келісілген әріптестік бағдарламасын орындауға қажетті персоналды, активтерді, жабдықтар мен мүмкіндіктерді бөледі және ұсынады. НАТО оларға әріптестік жеке бағдарламасын әзірлеу мен өмірге енгізуде тиісті көмек көрсетеді.
6. Құжатқа қол қойған басқа мемлекеттер төмендегілермен келіседі:
3 (г) параграфта айтылған операцияларға қатысқысы келетіндер тиісті салалардағы НАТО-ның жаттығуларына осы мүмкін болған кезде қатысатын болады;
Олар "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" бағдарламасы жөніндегі қызметке өз қатысуларын өздері қаржыландыратын болады және өздері қатысатын жаттығуларды өткізудегі ауыртпалықтардың бір бөлігін өздеріне алу үшін басқа да күш-жігерлерді жұмсайтын болады;
Тиісті уағдаластықтыққа қол жеткізгеннен кейін олар Монсадағы (Бельгия) Әріптестікті үйлестіру жеке тобына тұрақты байланыс офицерлерін жіберуі мүмкін, олар Солтүстік Атлант кеңесі басшылығымен әріптестік бағдарламасын өмірге енгізуге қажетті әскери жоспарлаумен айналысатын болады;
Жоспарлауға және әскери жаттығуларға қатысатындар өзара іс-қимылға қажетті НАТО-ның кейбір техникалық мәліметтеріне рұқсат ала алады;
Құжатқа қол қойған басқа мемлекеттер, және НАТО елдері әскери жоспарлау саласында ЕЫҚҰ көздеген шаралар негізінде әскери жоспарлаудағы транспаренттілікті қамтамасыз етуде көмек көрсету үшін және бюджетті дайындау кезінде, сондай-ақ қарулы күштерге демократиялық бақылауды қамтамасыз етуде қабылданған немесе қабылданып жатқан қадамдар туралы ақпаратпен алмасатын болады;
Олар Солтүстік Атлант ынтымақтастығы/Бейбітшілік жолындағы әріптестік шеңберінде жүзеге асырылатын әскери жоспарлау саласында және бюджетті дайындау кезінде ақпаратпен өзара алмасуға қатыса алатын болады.
7. Осы "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" мақсаттарына адалдығы негізінде Солтүстік Атлант кеңесінің мүшелері:
Құжатқа қол қойған басқа мемлекеттермен бірге Солтүстік Атлант кеңесі күштерімен өзара іс-қимылда халықаралық жауынгерлік дайындық, жаттығулар мен операциялар үшін өздері ұсынуы мүмкін күштер мен қуаттарды анықтау және бағалау үшін негіз қалау мақсатында жоспарлау және зерттеулер үрдісін дамытатын;
Құжатқа қол қойған басқа мемлекеттермен әріптестік негізінде тиісті қызметке, жоспарлауды, жауынгерлік әзірлікті, жаттығулар мен доктринаны әзірлеуді қоса, басшылық ету және басқаруды қамтамасыз ету үшін НАТО-ның штаб-пәтерінде әскери және саяси үйлестіруге көмек көрсететін болады.
8. НАТО кез келген әріптестікке белсенді қатысушымен, егер осы әріптес өзінің аумақтық тұтастығына, саяси тәуелсіздігі немесе қауіпсіздігіне тікелей қауіп төніп отыр деп есептесе, кеңестер беретін болады.
Осымен, көрсетілген мәтін, 1994 жылдың 27 мамырында қол қойылған Бейбітшілік жолындағы әріптестіктің Шектеулі қолданыстағы құжатының мемлекеттік тілге аудармасы бейресми екендігін куәландырамын.
Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштері
Халықаралық бағдарламалар
бас басқармасының бастығы
полковник
БЕЙБІТШІЛІК ЖОЛЫНДАҒЫ ӘРІПТЕСТІК: ШАҚЫРУ
1994 жылғы 10-11 қаңтарда Брюсселъде, НАТО штаб-пәтерінде
өткен Солтүстік Атлант Кеңесінің
Отырысына қатысқан мемлекет және үкімет
басшыларымен мақұлданған
Біз, Солтүстік Атлант одағына қатысушы мемлекеттердің мемлекет және үкімет басшылары, Солтүстік Атлант және Еуропалық одақтастармен арадағы тығыз және ұзақ мерзімді әріптестікті негізге ала отырып, бүкіл Еуропадағы қауіпсіздік пен тұрақтылықты нығайту жөніндегі міндетімізді орындаймыз. Сондықтан біз Шығыстағы демократиялық мемлекеттермен байланысты нығайтуға ниет білдіреміз. Біз Вашингтон шартының 10-бабында көзделгендей, Альянс Солтүстік Атлант өңірінде Шарт принциптерінің алға басу және қауіпсіздікке қол жеткізу мәселелерінде басқа Еуропалық мемлекеттердің мүшелігі үшін ашық болып қалатынын тағы да қуаттаймыз. Біз бүкіл Еуропадағы саяси табыстарды және қауіпсіздік саласындағы табыстарды ескере отырып, эволюциялық процестің бөлігі ретінде, Шығыстағы демократиялық мемлекеттерге жете алатындай НАТО-ның кеңеюін күтудеміз және қолдаймыз.
Бүгін біз НАТО мен қатысушы мемлекеттер арасындағы өзара қарым-қатынасты өзгертетін міндетті және практикалық бағдарламаларды басшылыққа алдық. Бұл жаңа бағдарлама осы әріптестікті - Бейбітшілік жолындағы әріптестікті ілгерілете отырып, диалог пен өзара іс-әрекет шеңберінен тысқары шығады. Сондықтан біз Солтүстік Атлант ынтымақтастық Кеңесіне кіретін басқа мемлекеттерді, сондай-ақ осы бағдарламаға үлесін қосуға, осы әріптестікте бізге қосылуға дайын және ынталы, Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық Отырысына (ЕҚЫО) қатысушы мемлекеттерді шақырамыз. "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" бағдарламасына белсенді қатысу НАТО-ны кеңейтудегі эволюциялық процесте үлкен роль атқарады.
Солтүстік Атлант одағы басшылығымен әрекет ететін "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" бағдарламасы Солтүстік Атлант одағы мен оның бейбітшілік жолындағы әріптестері арасындағы жаңа қауіпсіздік қарым-қатынастарын құрайды. Әріптес елдерді Әріптестік қызметіне сәйкес НАТО штаб-пәтерлерінде саяси және әскери органдарда жұмыс істеу үшін Солтүстік Атлант Кеңесі шақыратын болады. Әріптестік бүкіл Еуропадағы саяси және әскери ынтымақтастықты кеңейтуге және күшейтуге, тұрақтылық деңгейін көтеруге ықпал ететін, дүниежүзілік қауіпті азайтатын, сондай-ақ біздің Кеңесіміздің негізінде жатқан демократиялық принциптерге сүйенетін және практикалық ынтымақтастық рухын көтеру жолымен тиімді өзара қарым-қатынас құратын болады. НАТО Әріптестіктің кез-келген белсенді қатысушысын оның аумақтық тұтастығына, саяси тәуелсіздігі мен оның қауіпсіздігіне тікелей қауіп пайда болған жағдайда кеңес беретін болады. Біз тиісті келісімге келе отырып, әрбір қатысушы мемлекеттің мүмкіндігі мен ынтасын анықтайтын қарқыны мен аумағында әскери қаржыландырудың ашықтығына жету жөніндегі, әскери ведомстволардың қызметіне демократиялық бақылау шеңберін кеңейту, бейбітшілікті қолдау және орнату операцияларында НАТО күштерімен өзара іс-әрекет жүргізу мақсатында біріккен әскери оқу-жаттығуларды, іздеу-құтқару, гуманитарлық және басқа да іс-шараларды бірігіп жоспарлау және өткізу жөніндегі нақты іс-шараларды жүргізетін боламыз.
Барынша тығыз ынтымақтастық пен өзара түсіністікке қол жеткізу мақсатында 1994 жылы Әріптестік бағдарламасы шеңберіндегі бітімгершілік далалық оқу-жаттығуларын өткізуді бастауды ұсынамыз. Әріптестік шеңберіндегі бірлескен әскери іс-әрекетті үйлестіру үшін, біз қатысушы мемлекеттерді НАТО штаб-пәтеріне, сондай-ақ Монстағы (Бельгия) жеке Әріптестікті үйлестіру орталығына Солтүстік Атлант Кеңесінің басшылығымен Әріптестік бағдарламаларын жүзеге асыру үшін қажет әскери жоспарлауды жүзеге асыратын тұрақты байланыс офицерлерін жіберуге шақырамыз.
Солтүстік Атлант ынтымақтастық Кеңесі құрылғанынан бастап екі жыл ішінде өз қызметінің ауқымын едәуір кеңейтті. Біз Одақ жүргізетін барлық іс-шаралар бойынша өзара тиімді ынтымақтастықты құру үшін Солтүстік Атлант ынтымақтастық Кеңесіне кіретін барлық мемлекеттермен жұмыс істеуді жалғастыруға ниеттіміз. Солтүстік Атлант ынтымақтастық Кеңесі қызметінің кеңеюімен, сондай-ақ "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" бағдарламасын құрумен жұмыс қарым-қатынасын сапалы жақсарту және барынша ынтымақтастықты орнату үшін САЫК-ға кіретін елдер мен "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" бағдарламасының басқа қатысушы персоналына арнап НАТО штаб-пәтерінде тұрақты үй-жай бөлуді шештік.
1994 жылғы 10-11 қаңтарда Брюссельдегі НАТО штаб-пәтерінде өткен Солтүстік Атлант кеңесінің отырысына қатысқан Солтүстік Атлант келісім ұйымына қатысушы мемлекеттердің мемлекет және үкіметі басшыларымен мақұлданған және қол қойылған "Бейбітшілік жолындағы әріптестікке" қатысуға шақыруға сәйкес,
Мен, төменде қол қойған, Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрі, осымен Бейбітшілік жолындағы әріптестікке қатысуға шақыруды қабылдаймын және "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" шектеулі құжатына қол қоямын.
1994 жылғы 27 мамырда Брюссельде қол қойылған
(қол қойылған)
Қанат Саудабаев
Осымен, көрсетілген мәтін, 1994 жылдың 27 мамырында қол қойылған Бейбітшілік жолындағы әрігітестікке Шақыруының мемлекеттік тілге аудармасы бейресми екендігін куәландырамын.
Қазақстан Республикасы
Қарулы Күштері
Халықаралық бағдарламалар
бас басқармасының бастығы
полковник