ИПС "Әділет"

Душанбеде 2007 жылғы 5 қазанда қол қойылған Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің мәдени құндылықтарды ұрлауға қарсы күрестегі және оларды қайтаруды қамтамасыз етудегі ынтымақтастығы туралы келісім ратификациялансын.

Қазақстан Республикасының
Президент Н. Назарбаев

Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің
мәдени құндылықтарды ұрлауға қарсы күрестегі және оларды
қайтаруды қамтамасыз етудегі ынтымақтастығы туралы
КЕЛІСІМ

      Бұдан әрі Тараптар деп аталатын осы Келісімге қатысушы - Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы-мемлекеттер,
      олардың меншік нысанына қарамастан мәдени құндылықтарды ұрлау Тараптардың мәдени мұрасын едәуір залал тигізетінін атап өте отырып,
      мәдени құндылықтарды ұрлау трансұлттық сипат алғанына алаңдаушылық білдіре отырып,
      мәдени құндылықтарды ұрлауға қарсы тиімді күрес жүргізу барлық мүдделі Тараптардың өзара іс-қимылының негізінде ғана мүмкін екендігін мойындай отырып,
      мәдени құндылықтарды ұрлаудың алдын алу және оларды қайтаруды қамтамасыз ету үшін келісілген шараларды жүзеге асыру қажеттігін ұғына отырып,
      қатысушылары Тараптар болып табылатын осы саладағы халықаралық шарттарды, сондай-ақ ұлттық заңнаманы басшылыққа ала отырып,
      төмендегілер туралы келісті:

1-бап

      Осы Келісімнің мақсаттары үшін мынадай терминдер қолданылады:
      мәдени құндылықтар - Тараптардың әрқайсысы мәдениет, археология, тарих, әдебиет, өнер немесе ғылым үшін мәні бар деп қарайтын, олардың жасалу уақытына қарамастан, діни немесе зайырлы сипаттағы бұйымдар және/немесе коллекциялар, сондай-ақ олардың құрамдас бөліктері немесе фрагменттері;
      мәдени құндылықтарды ұрлау - Тараптардың заңнамасына сәйкес жауаптылық көтертетін, мәдени құндылықтарды алуға бағытталған кез-келген заңсыз іс-әрекет;
      ұрланған мәдени құндылықтар - олар ұрлау мәні болып табылатынын жорамалдау негізі бар мәдени құндылықтар;
      орталық құзыретті орган - Тараптардың осы Келісім шеңберінде Тараптардың құзыретті органдарының іс-әрекетін үйлестіруге уәкілетті мемлекеттік органы;
      құзыретті орган - мәдени құндылықтарға байланысты қылмыстарды анықтау, алдын алу, жолын кесу және қылмыстарды ашу бойынша жедел-іздестіру іс-әрекетін жүзеге асыруды және/немесе ұйымдастыруды және/немесе ұрланған мәдени құндылықтарды іздеуді жүзеге асыруды және/немесе мәдени құндылықтардың меншік иелеріне олардың осы құндылықтарға деген құқығын беруде заңсыз әкету, әкелу кезінде және оларға деген меншік құқықтарын қалпына келтіруге көмек көрсетуді және/немесе мәдени құндылықтарды заңсыз әкеткен кезде оларды қайтаруға көмектесу және/немесе ұсталған, алдырылған, тәркіленген немесе тұтқынға алынған мәдени құндылықтарды тіркеуге алу, мәдени құндылықтардың жоғалуы, шығынға ұшырату, ұрлаған фактілерін тіркеуге алу және/немесе осы Келісімге сәйкес ұрланған мәдени құндылықтарды қайтару туралы сұрау салуларды жіберу және/немесе оларды қайтару туралы шешімдерді қабылдауды өзінің заңнамасына сәйкес жүзеге асыруға уәкілетті Тараптың мемлекеттік органы;
      мәдени құндылықтардың сақталуы - сұрау салынған Тараптың құзыретті органының қайтару не қажет етілмеген мәдени құндылық туралы мәселе шешілгенге дейін шешім орындалғанша олардың сақталуына қажетті талаптарды сақтай отырып мәдени құндылықтарды сақтау;
      мәдени құндылықтардың меншік иесі - мәдени құндылықтарды иеленуге болу, пайдалануға және иелік етуге құқықтары бар заңды немесе жеке тұлға;
      ұрланған мәдени құндылықтарды қайтару - сұрау салынған Тараптың құзыретті органының шешімі бойынша сұрау салған Тараптың құзыретті органына мәдени құндылықтарды берілуі.

2-бап

      1. Тараптар осы Келісімге сәйкес мәдени құндылықтарды ұрлауға байланысты құқық бұзушылықтардың алдын алудағы, жолын кесудегі, анықтаудағы, ашудағы, оларды іздеудегі және қайтаруды қамтамасыз етудегі ынтымақтастықты өздерінің құзыретті органдары арқылы жүзеге асырады.
      2. Әр Тараптар орталық құзыретті органын көрсетіп құзыретті органдарының тізбесін анықтайды және оны осы Келісімнің күшіне ену үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді орындағаны туралы хабарламаны тапсырған кезінде депозитарийге береді.
      Құзыретті органдар тізбенің өзгерістер туралы әр Тарап бір ай ішінде жазбаша түрде депозитарийді хабарландырады.

3-бап

      1. Тараптар ынтымақтастықты мынадай негізгі бағыттар бойынша жүзеге асырады:
      а) мәдени құндылықтарды ұрлауға қарсы күрестегі және оларды қайтаруды қамтамасыз етудегі Тараптар ынтымақтастығының нормативтік құқықтық базасын жетілдіру, осы салада Тараптардың заңнамасын үйлестіру;
      б) мәдени құндылықтарды ұрлауға қарсы күреске бағытталған Тараптар қатысушысы болып табылатын әмбебап және өңірлік халықаралық шарттардың ережелерін орындау үшін келісілген шараларды жүзеге асыру;
      в) мәдени құндылықтарды ұрлауға байланысты қылмыстардың жайын және серпінің және олармен күрес нәтижелерін талдау;
      г) мәдени құндылықтарды ұрлауға қарсы іс-әрекет және оларды іздеу мен қайтаруды қамтамасыз ету жөніндегі келісілген шараларды қабылдау үшін құқық қорғау және өзге де органдардың өзара іс-қимыл тетіктерін жетілдіру;
      д) олардың мәдени құндылықтарды ұрлауға қатыстылығы мүмкіндігін жорамалдау негіздегі болған кезде заңды және жеке тұлғалар қатысты тиісті іс-шаралар өткізу.

4-бап

      1. Тараптар ынтымақтастықты мынадай негізгі нысандарда жүзеге асырады:
      а) жедел, криминалистикалық, статистикалық және өзге ақпараттар, оның ішінде дайындалып жатқан және жасалған құқық бұзушылықтар мен оларға қатысты заңды және жеке тұлғалар туралы мәліметтер алмасу;
      б) жедел-іздестіру іс-шараларын өткізу туралы сұрау салуды орындау;
      в) үйлестірілген алдын алу және жедел-іздестіру іс-шараларын жоспарлау мен жүзеге асыру;
      г) нормативтік құқықтық актілер, басылымдар мен ғылыми-әдістемелік материалдар алмасу;
      д) жұмыс тәжірибесімен алмасу, жұмыс кездесулерін, консультациялар, кеңестер, практикалық конференциялар және семинарлар, сондай-ақ бірлескен ғылыми зерттеулер өткізу;
      е) ұрланған мәдени құндылықтарды өткізу мақсатында ашық телекоммуникациялық желілерді пайдалануды алдын алудың және жолын кесудің келісілген шараларын әзірлеу және жүзеге асыру;
      ж) кадрлар даярлауда және мамандардың біліктілігін арттыруда жәрдем көрсету;
      з) мәдени құндылықты таңбалаудың жаңа әдістерін әзірлеу және енгізу.
      2. Осы келісім қылмыстық істер және экстрадиция бойынша құқықтық көмек көрсету мәселелерін қозғамайды.

5-бап

      Тараптардың әрқайсысы:
      1. Мыналарды:
      а) мәдени құндылықты әкелу және әкету тәртібін белгілеу және қамтамасыз ету сондай-ақ өз аумағында мұндай мәдени құндылықтарға қатысты қандай бір операцияларды жүзеге асыру;
      б) мәдени құндылықтарды ұрлауға, сатып алуға, өткізуге заңсыз әкелу мен әкетуге заңсыз қазбалар жүргізуге және мәдени құндылықтарға қатысты басқа да заңсыз операцияларды жүзеге асыруға байланысты құқық бұзушылықтарды болдырмау жолын кесу және ашу;
      в) сатып алынған мәдени құндылықтың ұрланған немесе заңсыз
әкелінгенін білген әдепсіз сатып алушының мойындауын қамтамасыз ету;
      г) мемлекет меншігіндегі мәдени құндылықты фотофиксациялау және жасырын таңбалау үшін барлық қажетті шаралар қабылдайды.
      2. Мәдени құндылықтарды ұрлауға, сатып алуға, өндіруге заңсыз әкелуге және әкетуге, мәдени құндылыққа қатысты заңсыз қазба және өзге де заңсыз операцияларды жүзеге асыруға байланысты құқық бұзушылықтар оған қатысы бар заңды жеке тұлғаларға санкция белгілеу және қолдану.
      3. Мәдени құндылықтарды заңсыз әкелуге және әкетуге, оларды ұрлауға заңсыз қазба және мәдени құндылықтарға қатысы бар заңсыз операциялар жүргізуге қарсы іс-қимыл мақсатында жұртшылықтың хабардарлығын арттыру үшін қолда бар барлық құралдарды пайдаланады.

6-бап

      Тараптардың әрқайсысы мыналарды қамтамасыз етеді:
      1. Тиісті құзыретті органдардың мынадай:
      а) жоғалған, жойылған, ұрланған және іздеудегі мәдени құндылықтар туралы;
      б) ұсталған, алынған, тыйым салынған немесе тәркіленген мәдени құндылықтар туралы мәліметтер қамтылған ақпараттық деректер базасын енгізуін қамтиды.
      2. Екінші Тараптардың құзыретті органдарының сұрауы бойынша жоғарыда көрсетілген ақпараттық деректер базасында жазылған мәліметтерді жедел ұсынуды қамтамасыз етеді.

7-бап

      1. Мәдени құндылықтар бір Тараптың аумағында ұрланған жағдайда оның құзыретті органы бұл туралы Тараптардың орталық құзыретті органына хабарлама жібереді.
      2. Осы баптың 1-тармағына сәйкес жіберілген хабарлама мүмкіндігінше мынадай мәліметтерді қамтиды:
      а) мәдени құндылық санаты;
      б) авторы/мектеп;
      в) аты/атауы;
      г) күні/дайындалған кезеңі;
      д) дайындау материалы және техникасы;
      е) мөлшері/салмағы;
      ж) жеке ерекше белгілері туралы мәліметтер (жазулары, қолдар, таңба белгісі, бүлінгені, қайта өңделген іздері ж.с.с);
      з) ерекше сақтау тәсілі туралы мәлімдеме;
      и) өзге де мәліметтер.
      3. Хабарламаға ұрланған мәдени құндылықтың түрлі-түсті бейнесі, сондай-ақ іс жүргізуінде мәдени құндылықты іздестіру туралы іс бар құзыретті орган туралы мәліметтер қоса беріледі.
      Ұрланған мәдени құндылықтың қара-ақ түсті бейнесі болған жағдайда негізі түрлі-түсті гаммасы, бейнесі болмаған кезде - ұрланған мәдени құндылық толық сипаты қосымша хабарланады.

8-бап

      1. Басқа Тараптың аумағында ұрланған негізінің болуына қатысты мәдени құндылықтар Тараптардың бірінің аумағында анықталған, ұсталған қамауға алған, алынған немесе тәркіленген кезде, осы жағдайды анықтаған Тараптың құзыретті органы 30 күн ішінде мүдделі Тараптың орталық құзыретті органын хабардар етеді.
      Хабарламаны алған Тараптың орталық құзыретті органы өндірісінде сол мәдени құндылықты іздестіру туралы іс бар құзыретті органды бұл туралы хабардар етеді.
      2. Осы Келісімнің 7-бабының 2 және 3-тармақтарының талаптарына сәйкес мәдени құндылықтарды сипаттаудан басқа, осы баптың 1-тармағына сәйкес жіберілетін хабарлама мынадай мәліметтерді қамтиды:
      а) мәдени құндылықтың тұрған жері және оның жай-күйі туралы ақпарат;
      б) мәдени құндылықтарды тапқан, ұстаған, алған, қамауға алған немесе олардың тәркіленуіне бастамашылық жасаған және/немесе олардың сақталуын - қамтамасыз ететін құзыретті органның атауы, сондай-ақ олар бойынша қосымша ақпаратты алуға тиіс байланыс, реквизиттері.
      3. Қажеттілігіне қарай осы баптың 2-тармағында көрсетілген мәліметтерді нақтылау үшін хабардар етуші Тараптың құзыретті органы мәдени құндылықтарға сараптама жүргізуді тағайындай алады. Бұл жағдайда хабарламаның мерзімі сараптама жүргізу кезеңінде ұзартылуы мүмкін.
      4. Мәдени құндылықтар ұрланғанына деуге ұйғаруға негіз болған жағдайда, бірақ оның қай Тараптың аумағында жасалғаны анықталмаса, не осы баптың 1-тармағында көрсетілген ұрланған жері туралы бастапқы болжам дәлелденбесе мәлімдеме барлық Тараптардың орталық құзыретті органдарына жіберіледі.

9-бап

      1. Осы Келісімнің 8-бабының 1-тармағына сәйкес хабарлама алған Тараптардың құзыретті органы оны алған күннен бастап 90 күн ішінде осы мәдени құндылықтарға қатысты қабылданатын шаралар туралы сұрау салған Тараптың құзыретті органын хабардар етуге немесе сұрау салған Тараптың құзыретті органына ұрланған мәдени құндылықтарды қайтару туралы дәлелді сұрау жіберуге міндетті.
      2. Тараптардың бірінің аумағында ұрланған мәдени құндылықтарды анықтаған жағдайда осы құндылықтарды анықтаған Тараптың құзыретті органы мәдени құндылықтар бар Тараптың орталық құзыретті органына оларды қайтару туралы дәлелді сұрау жібереді.
      3. Мәдени құндылықтарды қайтару туралы сұрау салу сұрау салушы Тараптың құзыретті органының ресми бланкісіне жазбаша нысанда жіберіледі, осы органның басшысы немесе оның орынбасары қол қояды және гербті мөрімен куәландырылады.
      4. Сұрау салуға сұрау салушы Тараптың заңнамасына сәйкес расталған мәдени құндылықтардың меншік иесінің деректері көрсетіле отырып, ұрланған мәдени құндылыққа меншік құқығын растайтын құжаттардың көшірмелері берілуі мүмкін.

10-бап

Осы Келісімнің 7, 8 және 9-баптарында көрсетілген хабарлама, құзыретті органның уәкілетті лауазымды адамының қолы қойылады және құзыретті органның ресми бланкісінде жазбаша нысанда жіберіледі.

11-бап

      1. Сұрау салынған Тараптың орталық құзыретті органы 30 күн ішінде ұрланған мәдени құндылықтарды қайтару туралы мәселені шешуге өкілетті құзыретті органды анықтайды және сұрау салушы Тараптан алған құжаттарды оған жібереді.
      2. Сұрау салынған Тараптың құзыретті органы ұрланған мәдени құндылықтары қайтару туралы сұрауды алғаннан кейін 60 күн ішінде қарайды және қарау нәтижесі туралы сұрау салған Тараптың құзыретті органына хабардар етеді.
      3. Сұрау салынған құзыретті орган қосымша ақпаратты сұратуы белгілей отырып, керек нақты мерзім ұсынуға, бірақ сұрау түскен күннен бастап 30 күннен аспайды.
      4. Сұрау салынған Тараптың құзыретті органы қайтару туралы шешімді қабылдап ол туралы 30 күн ішіндегі сұрау салған Тараптың құзыретті органына хабарлайды.
      5. Ұрланған заттардың ішіндегі мәдени құндылықтардың меншік құқығы туралы дау болған кезде олардың иесі туралы мәселе аумағында анықталған Тараптың заңнамасына сәйкес сот органдармен шешіледі.

12-бап

1. Қайтарылатын мәдени құндылықтар сұрау салған Тараптың құзыретті органының өкіліне оның осы құндылықтарды алуға өкілеттігін дәлелдейтін сұрау салушы Тараптың құзыретті органының берген құжатты көрсеткенде береді.
2. Талап етілмеген мәдени құндылықтар туралы мәселелер олар тұрған аумақтың Тараптары заңнамасына сәйкес шешіледі.

13-бап

1. Егер сұрау салатын Тарап олардың мазмұнын жариялау орынсыз деп есептесе тараптардың әрбірі алынған мәліметтердің құпиялылығын қамтамасыз етеді. Құпиялық дәрежесін сұрау салатын Тарап айқындайды.
2. Осы Келісім шеңберінде алынған құпиялы мәліметтерді үшінші жаққа берудің қажетті туындаған жағдайында осы мәліметтерді ұсынған Тараптың жазбаша келісімі талап етіледі.

14-бап

1. Сұрау салынған Тараптың заңнамасында көзделгеннің негізінде ұрланған мәдени құндылықтарды қайтару туралы сұраудың орындалуынан бас тартылуы мүмкін.
2. Сұраудың орындалуынан бас тарту туралы сұрау салған Тараптың орталық құзыретті органына бас тартудың себептері көрсетіліп хабардар етеді.

15-бап

      1. Ұрланған мәдени құндылықтардың қайтарылуы туралы сұраудың орындалуы кейінге қалдырылуы мүмкін, егер:
      а) сұрау салынып жатқан мәдени құндылықтарды ұрлау фактісі бойынша әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғалса - әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізуінің аяқталғанына дейін немесе қылмыстық іс бойынша тиісті шешім қабылданғанға дейін, немесе мына мәдени құндылықтар бойынша тиісті шешім қабылданғанға дейін;
      б) оларға қатысты қайтару туралы сұрау түскен ұрланған мәдени құндылықтардың меншіктік құқы, ұстау, тұтқындау, алдыру немесе тәркілеу туралы мәселе, осы іс бойынша сот шешімі заңды күшіне енгенге дейін - сұрау салынған Тарапта берілген соттың талап-арызының мәні болып табылады.
      2. Сұрау салынған Тараптың орталық құзыретті органы сұрақ салатын Тараптың орталық құзыретті органына осы баптың 1-тармағының негізінде ұрланған мәдениет құндылықтардың қайтарылуы туралы мәселенің шешілуін кейінге қалдырылғаны туралы хабарлайды.

16-бап

      1. Осы Келісімге сәйкес қайтарылып жатқан ұрланған мәдени құндылықтарды кедендік шекара арқылы өткізгенде осындай өткізуге байланысты кедендік және өзге төлемдер төленбейді, ал кедендік рәсімдеу ол жүзеге асырылып жатқан аумақтағы Тараптың заңнамасымен бекітілген тәртіп бойынша реттеледі.
      2. Ұрланған мәдени құндылықтарды ұстауға, сұрау салатын Тараптың құзыретті органының уәкіліне тапсыруға дейін олардың сақталуына байланысты шығындарды сұрау салынған Тарап көтереді.
      3. Ұрланған мәдени құндылықтарды сұрау салған Тараптың аумағына қайтару жөнінде шығындарды сұрау салған Тараптың құзыретті органы көтереді.
      4. Ұрланған мәдени құндылықтарды қайтаруға байланысты көтерілген шығындар Тараптардың заңнамасына сәйкес төленеді.

17-бап

1. Іздеудің бастамашысы болып табылатын құзыретті органнан іздеуді тоқтату туралы хабарлама келіп түскеннен кейін Тараптар ұрланған мәдени құндылықтарды іздеуді тоқтатады.
2. Тараптардың орталық құзыретті органдарына іздеуді тоқтату туралы хабарлама жазбаша түрде құзыретті органның ресми бланкісімен жіберіледі.

18-бап

Осы Келісімді орындау барысында шыққан шығындарды осы Келісімнің 16-бабында көрсетілгеннен басқа Тараптардың құзыретті органдары өздері көтереді. Әрбір нақты жағдайда Тараптардың құзыретті органдары арасында өзгеше тәртіп келісілуі мүмкін.

19-бап

Осы Келісімнің Ережелері Тараптар қатысушылары болып табылатын басқа да халықаралық шарттардан туындайтын құқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды.

20-бап

Осы Келісім шеңберіндегі ынтымақтастықты жүзеге асыру кезінде Тараптар жұмыс тілі ретінде орыс тілін қолданады.

21-бап

1. Осы Келісім Тараптардың оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді орындағаны туралы үшінші хабарлама депозитарийге сақтауға тапсырылған күнінен бастап күшіне енеді.
2. Осындай рәсімдерді кешіктіріп орындаған Тараптар үшін Келісім депозитарийге тиісті хабарламалар сақтауға тапсырылған күннен бастап күшіне енеді.

22-бап

Осы Келісім оның ережелерін бөлісетін басқа да мемлекеттердің қосылуы үшін осындай қосылу туралы құжаттарды депозитарийге тапсыру арқылы ашық. Осы Келісім қосылып жатқан мемлекет үшін осы Келісімнің 21-бабының 1-тармағын сақтаған кезде қосылу туралы құжатты депозитарийге сақтауға тапсырған күнінен бастап күшіне енеді.

23-бап

Тараптардың әрқайсысы депозитарийге одан шығатын ықтимал уақытқа дейін кемінде алты ай бұрын осы туралы жазбаша хабарлама жіберіп, осы Келісімнен шыға алады.

24-бап

Осы Келісімнің ережелерін қолдануға немесе түсіндіруге байланысты Тараптар арасындағы даулы мәселелер мүдделі Тараптардың арасындағы консультациялар мен келіссөздер жолымен шешіледі.

25-бап

Егер Тараптар өзге туралы уағдаласпаса, осы Келісімге Тараптардың өзара келісімі бойынша жеке хаттамамен ресімделетін, осы Келісімнің 21-бабында көзделген тәртіппен күшіне енетін өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.

2007 жылғы 5 қазанда Душанбе қаласында орыс тілінде бір түпнұсқа данада жасалды. Түпнұсқа данасы Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Атқарушы комитетінде сақталады, ол осы Келісімге қол қойған әрбір мемлекетке оның куәландырылған көшірмесін жібереді.

Әзірбайжан Республикасы үшін Молдова Республикасы үшін

Армения Республикасы үшін Ресей Федерациясы үшін

Беларусь Республикасы үшін Тәжікстан Республикасы үшін

Грузия үшін Түрікменстан үшін

Қазақстан Республикасы үшін Өзбекстан Республикасы үшін

Қырғыз Республикасы үшін Украина үшін

ТМД мемлекеттері басшылары кеңесінің отырысы күн тәртібінің
8-тармағы бойынша

Украинаның ескертуі

"Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің мәдени құндылықтарды ұрлауға қарсы күрестегі және оларды қайтаруды қамтамасыз етудегі ынтымақтастығы туралы келісім туралы".

Душанбе қаласы 2007 жылғы 5 қазан

"Украина тарабы ТМД шеңберінде ұлттық заңнаманы үйлестіруге қатысты (3-баптың "а" тармағы), сондай-ақ ТМД шеңберінде әмбебап және өңірлік көп жақты шарттардың ережелерін орындау үшін келісілген шараларды жүзеге асыруға қатысты (3-баптың "б" тармағы) міндеттемелерден қалыс қалады".

Украина делегациясының басшысы,
Украина Сыртқы істер министрі Я.П.Яценюк

Осымен 2007 жылғы 5 қазанда Душанбе қаласында қол қойылған Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің мәдени құндылықтарды ұрлауға қарсы күрестегі және оларды қайтаруды қамтамасыз етудегі ынтымақтастығы туралы келісімнің бұл көшірмесінің дәлдігін куәландырамын.

Қазақстан Республикасы
      Ішкі істер министрлігінің Штабы
      Халықаралық ынтымақтастық басқармасы
      бастығының орынбасары                               Ғ. Әушәріп

Ратифицировать Соглашение о сотрудничестве государств-участников Содружества Независимых Государств в борьбе с хищениями культурных ценностей и обеспечении их возврата, подписанное в Душанбе 5 октября 2007 года.

Президент
Республики Казахстан Н. Назарбаев

СОГЛАШЕНИЕ
о сотрудничестве государств-участников Содружества
Независимых Государств в борьбе с хищениями культурных
ценностей и обеспечении их возврата

Официально
заверенный
текст

      Государства-участники Содружества Независимых Государств - участники настоящего Соглашения, именуемые в дальнейшем Сторонами,
      отмечая, что хищения культурных ценностей независимо от формы их собственности наносят значительный ущерб сохранению культурного наследия Сторон,
      выражая озабоченность тем, что хищения культурных ценностей приобрели транснациональный характер,
      признавая, что эффективная борьба с хищениями культурных ценностей возможна только на основе взаимодействия всех заинтересованных Сторон,
      осознавая необходимость осуществления согласованных мер для предотвращения хищений культурных ценностей и обеспечения их возврата,
      руководствуясь международными договорами в этой сфере, участниками которых являются Стороны, а также национальным законодательством,
     согласились о нижеследующем:

Статья 1

      Для целей настоящего Соглашения используются следующие термины:
     культурные ценности - предметы и/или коллекции религиозного или светского характера, а также их составные части или фрагменты, независимо от времени их создания, рассматриваемые каждой из Сторон как представляющие значение для культуры, археологии, истории, литературы, искусства или науки;
     хищение культурных ценностей - любое незаконное деяние, направленное на завладение культурными ценностями, влекущее ответственность в соответствии с законодательством Сторон;
     похищенные культурные ценности - культурные ценности, в отношении которых есть основания предполагать, что они являются предметами хищения;
     центральный компетентный орган - государственный орган Стороны, уполномоченный координировать деятельность компетентных органов Стороны в рамках настоящего Соглашения;
     компетентный орган - государственный орган Стороны, уполномоченный в соответствии с ее законодательством осуществлять и/или организовывать оперативно-розыскную деятельность по выявлению, предупреждению, пресечению и раскрытию преступлений, связанных с культурными ценностями, и/или осуществлять розыск похищенных культурных ценностей, и/или оказывать содействие собственникам культурных ценностей в восстановлении их прав на эти ценности при незаконных вывозе, ввозе и передаче права собственности на них, и/или содействовать возвращению культурных ценностей в случае незаконного вывоза, и/или регистрировать задержанные, изъятые, конфискованные или арестованные культурные ценности, регистрировать факты пропажи, утраты, хищения культурных ценностей, и/или направлять в соответствии с настоящим Соглашением запросы о возврате похищенных культурных ценностей, и/или принимать решения об их возврате;
     сохранность культурных ценностей - сохранение культурных ценностей с соблюдением необходимых требований к их хранению до исполнения решения компетентного органа запрашиваемой Стороны о возврате либо до решения вопроса о невостребованной культурной ценности;
     собственник культурных ценностей - юридическое или физическое лицо, обладающее правами владения, пользования и распоряжения данными культурными ценностями;
     возврат похищенных культурных ценностей - передача по решению компетентного органа запрашиваемой Стороны культурных ценностей компетентному органу запрашивающей Стороны.

Статья 2

      1. Стороны в соответствии с настоящим Соглашением осуществляют сотрудничество через свои компетентные органы в предупреждении, пресечении, выявлении, раскрытии правонарушений, связанных с хищением культурных ценностей, их розыске и обеспечении возврата.
      2. Перечень компетентных органов с указанием центрального компетентного органа определяется каждой Стороной и передается депозитарию при сдаче уведомления о выполнении внутригосударственных процедур, необходимых для вступления настоящего Соглашения в силу.
      Об изменениях в перечне компетентных органов каждая из Сторон в течение месяца письменно уведомляет депозитарий.

Статья 3

      Стороны осуществляют сотрудничество по следующим основным направлениям:
      а) совершенствование нормативной правовой базы сотрудничества Сторон в борьбе с хищениями культурных ценностей и обеспечении их возврата, гармонизация законодательства Сторон в этой области;
      б) осуществление согласованных мер для выполнения положений
универсальных и региональных международных договоров, направленных на
борьбу с хищениями культурных ценностей, участниками которых Стороны
являются;
      в) анализ состояния и динамики преступности, связанной с хищениями культурных ценностей, и результатов борьбы с ней;
      г) совершенствование механизмов взаимодействия правоохранительных и иных органов для принятия согласованных мер по противодействию хищениям культурных ценностей и обеспечению их розыска и возврата;
      д) проведение соответствующих мероприятий в отношении юридических и физических лиц при наличии оснований полагать об их возможной причастности к хищениям культурных ценностей.

Статья 4

      1. Стороны осуществляют сотрудничество в следующих основных формах:
      а) обмен оперативной, криминалистической, статистической и иной информацией, в том числе сведениями о готовящихся и совершенных правонарушениях и причастных к ним юридических и физических лицах;
      б) исполнение запросов о проведении оперативно-розыскных мероприятий;
      в) планирование и осуществление скоординированных профилактических и оперативно-розыскных мероприятий;
      г) обмен нормативными правовыми актами, публикациями и научно-методическими материалами;
      д) обмен опытом работы, проведение рабочих встреч, консультаций, совещаний, практических конференций и семинаров, а также совместных научных исследований;
      е) разработка и осуществление согласованных мер предупреждения и пресечения использования открытых телекоммуникационных сетей в целях сбыта похищенных культурных ценностей;
      ж) оказание содействия в подготовке кадров и повышении квалификации специалистов;
      з) разработка и внедрение новых методов маркировки культурных ценностей.
      2. Настоящее Соглашение не затрагивает вопросов оказания правовой помощи по уголовным делам и экстрадиции.

Статья 5

      Каждая из Сторон:
      1. Принимает все необходимые меры для:
      а) установления и обеспечения порядка ввоза и вывоза культурных ценностей, а также осуществления каких-либо операций на своей территории в отношении таких культурных ценностей;
      б) предотвращения, пресечения и раскрытия правонарушений, связанных с хищением, приобретением, сбытом, незаконным ввозом и вывозом культурных ценностей, проведением незаконных раскопок и осуществлением других незаконных операций, касающихся культурных ценностей;
      в) обеспечения признания недобросовестным покупателя, заведомо знавшего, что приобретаемые им культурные ценности являются похищенными или незаконно ввезенными;
      г) фотофиксации и скрытой маркировки культурных ценностей, находящихся в государственной собственности.
      2. Устанавливает и применяет санкции в отношении юридических и физических лиц, совершивших либо причастных к правонарушениям, связанным с хищением, приобретением, сбытом, незаконным ввозом и вывозом культурных ценностей, проведением незаконных раскопок и осуществлением других незаконных операций, касающихся культурных ценностей.
      3. Использует все имеющиеся средства для повышения информированности общественности в целях противодействия незаконному ввозу и вывозу культурных ценностей, их хищениям, проведению незаконных раскопок и других незаконных операций, касающихся культурных ценностей.

Статья 6

      Каждая из Сторон обеспечивает:
      1. Ведение соответствующими компетентными органами информационных баз данных, которые должны включать сведения:
      а) о пропавших, утраченных, похищенных и разыскиваемых культурных ценностях;
      б) о задержанных, изъятых, арестованных или конфискованных культурных ценностях.
      2. Оперативное предоставление сведений, содержащихся в вышеуказанных информационных базах данных, по запросу компетентных органов других Сторон.

Статья 7

      1. В случае хищения культурных ценностей на территории одной из Сторон ее компетентный орган направляет уведомления об этом в центральные компетентные органы Сторон.
      2. Уведомление, направляемое в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, по возможности, должно содержать следующие сведения:
      а) категория культурной ценности;
      б) автор/школа;
      в) название/наименование;
      г) дата/период изготовления;
      д) материал и техника изготовления;
      е) размер/вес;
      ж) сведения об индивидуальных отличительных признаках (надписи, подписи, пометки клейма, повреждения, следы реставрации и т.п.);
      з) сведения об особом способе хранения;
      и) иные сведения.
      3. К уведомлению прикладывается цветное изображение похищенной культурной ценности, а также сведения о компетентном органе, в производстве которого находится дело о розыске данной культурной ценности. При наличии черно-белого изображения дополнительно сообщается основная цветовая гамма похищенной культурной ценности, а при отсутствии изображения - подробное описание похищенной культурной ценности.

Статья 8

      1. В случае обнаружения, задержания, наложения ареста, изъятия или конфискации на территории одной из Сторон культурных ценностей, в отношении которых есть основания предполагать, что они похищены на территории другой Стороны, компетентный орган Стороны, выявивший эти обстоятельства, в течение 30 дней уведомляет центральный компетентный орган заинтересованной Стороны.
      Центральный компетентный орган Стороны, получивший уведомление, информирует о нем компетентный орган, в производстве которого находится дело о розыске данной культурной ценности.
      2. Уведомление, направляемое в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, кроме описания культурной ценности в соответствии с требованиями пунктов 2 и 3 статьи 7 настоящего Соглашения, должно содержать следующие сведения:
      а) информацию о местонахождении культурной ценности и ее состоянии;
      б) наименование компетентного органа, обнаружившего, задержавшего, изъявшего, арестовавшего культурные ценности или инициировавшего их конфискацию, и/или обеспечивающего их сохранность, а также контактные реквизиты, по которым можно обратиться за дополнительной информацией.
      3. При необходимости, для уточнения сведений, указанных в пункте 2 настоящей статьи, компетентный орган уведомляющей Стороны может назначить проведение экспертизы культурных ценностей. В этом случае срок уведомления может быть продлен на период проведения экспертизы.
      4. В том случае, когда есть основание предполагать, что произошло хищение культурных ценностей, но не установлена Сторона, на территории которой оно совершено, либо первоначальное предположение о месте хищения, указанное в пункте 1 настоящей статьи, не подтвердилось, уведомление направляется в центральные компетентные органы всех Сторон.

Статья 9

      1. Компетентный орган Стороны, получивший уведомление в соответствии с пунктом 1 статьи 8 настоящего Соглашения, в течение 90 дней со дня его получения обязан уведомить компетентный орган запрашивающей Стороны о мерах, предпринимаемых в отношении этих культурных ценностей, или направить мотивированный запрос о возврате похищенных культурных ценностей в компетентный орган запрашивающей Стороны.
      2. В случае обнаружения похищенных культурных ценностей на территории одной из Сторон компетентный орган Стороны, обнаруживший эти ценности, направляет мотивированный запрос об их возврате в центральный компетентный орган Стороны, в котором находятся культурные ценности.
      3. Запрос о возврате культурных ценностей направляется в письменной форме на официальном бланке компетентного органа запрашивающей Стороны, подписывается руководителем или его заместителем и удостоверяется гербовой печатью данного органа.
      4. К запросу могут прилагаться заверенные в соответствии с законодательством запрашивающей Стороны копии документов, подтверждающих право собственности на похищенную культурную ценность, с указанием данных собственника культурной ценности.

Статья 10

Уведомления, указанные в статьях 7 , 8 и 9 настоящего Соглашения, направляются в письменной форме на официальном бланке компетентного органа и подписываются уполномоченным должностным лицом этого компетентного органа.

Статья 11

      1. Центральный компетентный орган запрашиваемой Стороны в течение 30 дней определяет компетентный орган, полномочный рассмотреть вопрос о возвращении похищенных культурных ценностей, и направляет ему полученные от запрашивающей Стороны документы.
      2. Компетентный орган запрашиваемой Стороны рассматривает запрос о возврате похищенных культурных ценностей в течение 60 дней после получения запроса и о результате рассмотрения информирует компетентный орган запрашивающей Стороны.
      3. Компетентный орган запрашиваемой Стороны может затребовать дополнительную информацию, установив определенный срок для ее предоставления, но не более 30 дней с даты поступления запроса.
      4. Компетентный орган запрашиваемой Стороны, приняв решение о возврате, в течение 30 дней извещает об этом компетентный орган запрашивающей Стороны.
      5. При возникновении спора о праве собственности на культурные ценности, которые числятся среди похищенных, вопрос об их собственниках решается судебными органами в соответствии с законодательством Стороны, на территории которой они обнаружены.

Статья 12

1. Возвращаемые культурные ценности выдаются представителю компетентного органа запрашивающей Стороны при предъявлении документа, подтверждающего его полномочия на получение этих ценностей, выданного компетентным органом запрашивающей Стороны.
2. Вопрос о невостребованных культурных ценностях решается в соответствии с законодательством Стороны, на территории которой они находятся.

Статья 13

1. Каждая из Сторон обеспечивает конфиденциальность полученных сведений, если запрашивающая Сторона считает нежелательным разглашение их содержания. Степень конфиденциальности определяется запрашивающей Стороной.
2. В случае необходимости передачи третьей стороне конфиденциальных сведений, полученных в рамках настоящего Соглашения, требуется письменное согласие Стороны, предоставившей эти сведения.

Статья 14

1. В исполнении запроса о возврате похищенных культурных ценностей может быть отказано на основаниях, предусмотренных законодательством запрашиваемой Стороны.
2. Об отказе в исполнении запроса письменно уведомляется центральный компетентный орган запрашивающей Стороны с указанием причин отказа.

Статья 15

      1. Исполнение запроса о возврате похищенных культурных ценностей может быть отсрочено, если:
      а) по факту хищения запрашиваемых культурных ценностей возбуждено дело об административном правонарушении либо уголовное дело - до окончания производства по делу об административном правонарушении или вынесения соответствующего решения по уголовному делу, либо вынесения соответствующего решения по этим культурным ценностям;
      б) вопрос о праве собственности, задержании, наложении ареста, изъятии или конфискации похищенных культурных ценностей, в отношении которых поступил запрос о возврате, является предметом судебного иска, поданного в запрашиваемой Стороне - до вступления в законную силу судебного решения по данному делу.
      2. Центральный компетентный орган запрашиваемой Стороны информирует центральный компетентный орган запрашивающей Стороны об отсрочке решения вопроса о возврате похищенных культурных ценностей на основании пункта 1 настоящей статьи.

Статья 16

      1. При перемещении через таможенные границы Сторон похищенных культурных ценностей, возвращаемых в соответствии с настоящим Соглашением, таможенные и иные платежи, связанные с таким перемещением, не взимаются, а таможенное оформление производится в порядке, установленном законодательством Стороны, на территории которой оно осуществляется.
      2. Расходы, связанные с задержанием похищенных культурных ценностей, их хранением до момента передачи представителю компетентного органа запрашивающей Стороны, несет запрашиваемая Сторона.
      3. Расходы по возврату похищенных культурных ценностей на территорию запрашивающей Стороны несет компетентный орган запрашивающей Стороны.
      4. Расходы, понесенные в связи с возвратом похищенных культурных ценностей, возмещаются в соответствии с законодательством Сторон.

Статья 17

1. Стороны прекращают розыск похищенных культурных ценностей после получения уведомления о прекращении розыска от компетентного органа Стороны, являющейся инициатором розыска.
2. Уведомление о прекращении розыска похищенных культурных ценностей направляется в центральные компетентные органы Сторон в письменной форме на официальном бланке компетентного органа.

Статья 18

Компетентные органы Сторон самостоятельно несут возникающие в ходе выполнения настоящего Соглашения расходы, кроме указанных в статье 16 настоящего Соглашения. В каждом конкретном случае между компетентными органами Сторон может быть согласован иной порядок.

Статья 19

Положения настоящего Соглашения не затрагивают прав и обязательств Сторон, вытекающих из других международных договоров, участниками которых они являются.

Статья 20

Стороны при осуществлении сотрудничества в рамках настоящего Соглашения используют в качестве рабочего русский язык.

Статья 21

1. Настоящее Соглашение вступает в силу с даты сдачи на хранение депозитарию третьего уведомления о выполнении Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.
2. Для Сторон, выполнивших внутригосударственные процедуры позднее, настоящее Соглашение вступает в силу с даты сдачи соответствующих документов депозитарию.

Статья 22

Настоящее Соглашение открыто для присоединения других государств, разделяющих его положения, путем передачи депозитарию уведомления о таком присоединении. Для присоединяющегося государства настоящее Соглашение вступает в силу с даты получения депозитарием соответствующего уведомления при соблюдении пункта 1 статьи 21 настоящего Соглашения.

Статья 23

Каждая Сторона может выйти из настоящего Соглашения, направив письменное уведомление об этом депозитарию не менее чем за шесть месяцев до предполагаемой даты выхода.

Статья 24

Спорные вопросы между Сторонами, связанные с применением или толкованием настоящего Соглашения, разрешаются путем консультаций и переговоров между заинтересованными Сторонами.

Статья 25

Стороны могут по взаимному согласованию вносить в настоящее Соглашение изменения и дополнения, оформляемые отдельным протоколом, который вступает в силу в порядке, предусмотренном статьей 21 настоящего Соглашения, если Стороны не договорятся об ином.

Совершено в городе Душанбе 5 октября 2007 года в одном подлинном экземпляре на русском языке. Подлинный экземпляр хранится в Исполнительном комитете Содружества Независимых Государств, который направит каждому государству, подписавшему настоящее Соглашение, его заверенную копию.

За Азербайджанскую Республику За Республику Молдова

За Республику Армения За Российскую Федерацию

За Республику Беларусь За Республику Таджикистан

За Грузию За Туркменистан

За Республику Казахстан За Республику Узбекистан

За Кыргызскую Республику За Украину

Оговорка Украины

по пункту 8 повестки дня заседания
Совета глав государств СНГ

«О Соглашении о сотрудничестве государств-участников Содружества Независимых Государств в борьбе с хищениями культурных ценностей и обеспечении их возврата».

г. Душанбе 5 октября 2007 года

«Украинская сторона воздерживается от обязательств относительно гармонизации в рамках СНГ национального законодательства (пункт «а» Статьи 3), а также относительно осуществления согласованных в рамках СНГ мер для выполнения положений универсальных и региональных многосторонних договоров (пункт «б» Статьи 3)».

Глава делегации Украины,
Министр иностранных дел Украины А.П. Яценюк

Настоящим удостоверяю, что данный текст является заверенной копией заверенной копии Соглашения о сотрудничестве государств-участников Содружества Независимых Государств в борьбе с хищениями культурных ценностей и обеспечении их возврата, подписанного 5 октября 2007 года в Душанбе.

Начальник отдела
Международно-правового департамента
Министерства иностранных дел
Республики Казахстан Д. Сулейменов