Өлім жазасының күшін жоюға бағытталған Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактіге Екінші Факультативтік Хаттаманы ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2021 жылғы 2 қаңтардағы № 404-VI ҚРЗ.

1989 жылғы 15 желтоқсанда Нью-Йоркте жасалған Өлім жазасының күшін жоюға бағытталған Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактіге Екінші Факультативтік Хаттама ратификациялансын.

Ескерту. Мәтін жаңа редакцияда – ҚР 29.12.2021 № 89-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Қазақстан Республикасының Президенті

Қ. ТОҚАЕВ

Бейресми аударма

ӨЛІМ ЖАЗАСЫНЫҢ КҮШІН ЖОЮҒА БАҒЫТТАЛҒАН АЗАМАТТЫҚ ЖӘНЕ САЯСИ ҚҰҚЫҚТАР ТУРАЛЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ПАКТІГЕ ЕКІНШІ ФАКУЛЬТАТИВТІК ХАТТАМА БІРІККЕН ҰЛТТАР ҰЙЫМЫ 1990 Бас Ассамблеяның 1989 жылғы 15 желтоқсандағы 44/128 қарарымен қабылданды

(2022 жылғы 24 маусымда күшіне енді – Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары бюллетені, 2022 ж., № 1, 7-құжат)

Осы Хаттамаға қатысатын мемлекеттер

өлім жазасының күшін жою адамның қадір-қасиетін нығайтуға және адам құқықтарының прогрессивті дамуына ықпал етеді деп есептей отырып,

1948 жылғы 10 желтоқсанда қабылданған Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының¹ 3-бабына және 1966 жылғы 16 желтоқсанда қабылданған Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактінің 6-бабына сілтеме жасай отырып,

Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактінің² 6-бабының өлім жазасының күшін жоюға қатысты тұжырымдамалары оның күшін жою қажеттігіне салмақты нұсқау болып табылатындығын атай отырып,

өлім жазасының күшін жою жөніндегі барлық шараларды өмір сүру құқығын қамтамасыз етудегі прогресс ретінде қарау керек екеніне сенімді бола отырып,

осы арқылы өлім жазасының күшін жою туралы халықаралық міндеттемені қабылдауға ниет білдіре отырып,

төмендегілер туралы келісті:

1-бап

1. Осы Хаттамаға қатысушы мемлекеттің юрисдикциясындағы бірде-бір адам өлім жазасына ұшырамайды.

2. Әрбір қатысушы мемлекет өз юрисдикциясы шеңберінде өлім жазасының күшін жою үшін барлық қажетті шараларды қабылдайды.

2-бап

1. Осы Хаттамаға, ратификациялау немесе қосылу кезінде жасалған, соғыс уақытында жасалған әскери сипаттағы аса ауыр қылмыстарды жасағаны үшін кінәсін мойындағаннан кейін соғыс уақытында өлім жазасын қолдануды көздейтін ескертпені қоспағанда, ешқандай ескертпелер жасауға жол берілмейді.

2. Осындай ескертпе жасайтын қатысушы мемлекет ратификациялау немесе қосылу кезінде Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына соғыс уақытында қолданылатын өзінің ұлттық заңнамасының тиісті ережелері туралы хабарлайды.

3. Осындай ескертпе жасаған қатысушы мемлекет өз аумағына қатысты кез келген соғыс жағдайының басталуы немесе аяқталуы туралы Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысын хабардар етеді.

3-бап

Осы Хаттамаға катысушы мемлекеттер Пактінің 40-бабына сәйкес Адам құқықтары жөніндегі комитетке ұсынатын баяндамаларына осы Хаттаманы жүзеге асыру үшін өздері қабылдаған шаралар туралы ақпаратты қосады.

4-бап

41-бапқа сәйкес мәлімдеме жасаған Пактіге қатысушы мемлекеттерге қатысты, Адам құқықтары жөніндегі комитеттің қайсыбір қатысушы мемлекет басқа қатысушы мемлекет өз міндеттемелерін орындамай отыр деп сендіреді деген хабарламаны алу және қарау құзыреті, егер мүдделі қатысушы мемлекет ратификациялау немесе қосылу кезінде басқаша мәлімдемесе ғана, осы Хаттаманың ережелеріне қолданылады.

5-бап

1966 жылғы 16 желтоқсанда қабылданған Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактіге бірінші Факультативтік хаттамаға қатысушы мемлекеттерге қатысты, Адам құқықтары жөніндегі комитеттің өз юрисдикциясындағы жекелеген адамдардың хабарларын алу және қарау құзыреті, егер мүдделі қатысушы мемлекет ратификациялау немесе қосылу кезінде басқаша мәлімдеме жасамаған болса ғана, осы Хаттаманың ережелеріне қолданылады.

6-бап

1. Осы Хаттаманың ережелері Пактіге қосымша ережелер ретінде қолданылады.

2. Осы Хаттаманың 2-бабына сәйкес ескертпе енгізу мүмкіндігіне нұқсан келтірместен, осы Хаттаманың 1-бабының 1-тармағында кепілдік берілген құқықтан Пактінің 4-бабына сәйкес қандай да бір бас тартылмауға тиіс.

7-бап

1. Осы Хаттама Пактіге қол қойған кез келген мемлекеттің қол қоюы үшін ашық.

2. Осы Хаттама Пактіні ратификациялаған немесе оған қосылған кез келген мемлекеттің ратификациялауына жатады. Ратификациялық грамоталар Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға беріледі.

3. Осы Хаттама Пактіні ратификациялаған немесе оған қосылған кез келген мемлекеттің қосылуы үшін ашық.

4. Қосылу Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына қосылу туралы құжатты сақтауға беру арқылы жүзеге асырылады.

5. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы Хаттамаға қол қойған немесе оған қосылған барлық мемлекеттерге әрбір ратификациялық грамотаның немесе қосылу туралы құжаттың сақтауға берілгені туралы хабарлайды.

8-бап

1. Осы Хаттама оныншы ратификациялық грамота немесе қосылу туралы құжат Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға берілген күннен бастап үш айдан кейін күшіне енеді.

2. Оныншы ратификациялық грамота немесе қосылу туралы құжат сақтауға берілгеннен кейін осы Хаттаманы ратификациялайтын немесе оған қосылатын әрбір мемлекет үшін осы Хаттама оның өзінің ратификациялық грамотасы немесе қосылу туралы құжаты сақтауға берілген күннен бастап үш айдан кейін күшіне енеді.

9-бап

Осы Хаттаманың ережелері федеративтік мемлекеттердің барлық бөліктеріне ешбір шектеусіз немесе ерекшеліксіз қолданылады.

10-бап

Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы Пактінің 48-бабының 1-тармағында айтылған барлық мемлекеттерге төмендегілер:

a) осы Хаттаманың 2-бабына сәйкес ескертпелер, хабарлар және хабарламалар;

b) осы Хаттаманың 4 немесе 5-баптарына сәйкес жасалған мәлімдемелер;

c) осы Хаттаманың 7-бабына сәйкес қол қою, ратификациялау және қосылу;

d) осы Хаттаманың 8-бабына сәйкес оның күшіне енген күні туралы хабарлайды.

11-бап

1. Ағылшын, араб, испан, қытай, орыс және француз тілдеріндегі мәтіндері бірдей теңтүпнұсқалы осы Хаттама Біріккен Ұлттар Ұйымының архивіне сақтауға тапсыруға жатады.

2. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы осы Хаттаманың куәландырылған көшірмелерін Пактінің 48-бабында көрсетілген барлық мемлекеттерге жібереді.

¹217 А(III) қарары

²200А(XXI) қарары, қосымша.

	Мәтіннің орыс тілінен қазақ тіліне тең түпнұсқалығын растаймыз
	Көпжақты ынтымақтастық департаментінің Диреторы __________Н.Ә.Жалғасбаев

О ратификации Второго Факультативного Протокола к Международному пакту о гражданских и политических правах, направленного на отмену смертной казни

Закон Республики Казахстан от 2 января 2021 года № 404-VI ЗРК.

Ратифицировать Второй Факультативный Протокол к Международному пакту о гражданских и политических правах, направленный на отмену смертной казни, совершенный в Нью-Йорке 15 декабря 1989 года.

Сноска. Текст закона – в редакции Законом РК от 29.12.2021 № 89-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Президент Республики Казахстан

К. ТОКАЕВ

Второй Факультативный Протокол
к Международному пакту о гражданских и политических правах,
направленный на отмену смертной казни

Организация Объединенных Наций
1990

(Вступил в силу 24 июня 2022 года, Бюллетень международных договоров РК 2022 г., № 1, ст. 7)

Участвующие в настоящем Протоколе государства,

считая, что отмена смертной казни способствует укреплению человеческого достоинства и прогрессивному развитию прав человека,

ссылаясь на статью 3 Всеобщей декларации прав человека, принятой 10 декабря 1948 года, и статью 6 Международного пакта о гражданских и политических правах, принятого 16 декабря 1966 года,

отмечая, что формулировки статьи 6 Международного пакта о гражданских и политических правах, касающиеся отмены смертной казни, являются веским указанием на желательность отмены,

будучи убеждены в том, что все меры по отмене смертной казни следует рассматривать как прогресс в обеспечении права на жизнь,

желая взять настоящим международное обязательство об отмене смертной казни,

согласились о нижеследующем:

Статья 1

1. Ни одно лицо, находящееся под юрисдикцией государства-участника настоящего Протокола, не подвергается смертной казни.

2. Каждое государство-участник принимает все необходимые меры для отмены смертной казни в рамках своей юрисдикции.

Статья 2

1. Не допускается никаких оговорок к настоящему Протоколу, за исключением оговорки, сделанной в момент ратификации или присоединения, которая предусматривает применение смертной казни в военное время после признания вины в совершении наиболее тяжких преступлений военного характера, совершенных в военное время.

2. Государство-участник, которое делает такую оговорку, в момент ратификации или присоединения сообщает Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций о соответствующих положениях своего национального законодательства, применяемого в военное время.

3. Государство-участник, сделавшее такую оговорку, уведомляет Генерального секретаря Организации Объединенных Наций о любом начале или прекращении состояния войны применительно к своей территории.

Статья 3

Государства-участники настоящего Протокола включают в доклады, которые они представляют Комитету по правам человека в соответствии со статьей 40 Пакта, информацию о мерах, принятых ими для осуществления настоящего Протокола.

Статья 4

Что касается государств-участников Пакта, которые сделали заявление согласно статье 41, то компетенция Комитета по правам человека получать и рассматривать сообщения о том, что какое-либо государство - участник утверждает, что другое государство - участник не выполняет своих обязательств, распространяется на положения настоящего Протокола, если только заинтересованное государство - участник не заявило об обратном в момент ратификации или присоединения.

Статья 5

Что касается государств-участников первого Факультативного протокола к Международному пакту о гражданских и политических правах, принятому 16 декабря 1966 года, то компетенция Комитета по правам человека получать и рассматривать сообщения отдельных лиц, находящихся под их юрисдикцией, распространяется на положения настоящего Протокола, если только заинтересованное государство-участник не сделало заявления об обратном в момент ратификации или присоединения.

Статья 6

1. Положения настоящего Протокола применяются в качестве дополнительных положений к Пакту.

2. Без ущерба для возможности внесения оговорки согласно статье 2 настоящего Протокола, право, гарантированное в пункте 1 статьи 1 настоящего Протокола, не подлежит какому-либо отступлению от него согласно статье 4 Пакта.

Статья 7

1. Настоящий протокол открыт для подписания любым государством, подписавшим Пакт.

2. Настоящий Протокол подлежит ратификации любым государством, ратифицировавшим Пакт или присоединившимся к нему. Ратификационные грамоты передаются на хранение Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.

3. Настоящий Протокол открыт для присоединения любого государства, ратифицировавшего Пакт или присоединившегося к нему.

4. Присоединение осуществляется депонированием документа о присоединении у Генерального секретаря Организации Объединенных Наций.

5. Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций сообщает всем подписавшим настоящий протокол или присоединившимся к нему государствам о депонировании каждой ратификационной грамоты или документа о присоединении.

Статья 8

1. Настоящий Протокол вступает в силу через три месяца со дня депонирования у Генерального секретаря Организации Объединенных Наций десятой ратификационной грамоты или документа о присоединении.

2. Для каждого государства, которое ратифицирует настоящий Протокол или присоединится к нему после депонирования десятой ратификационной грамоты или документа о присоединении, настоящий Протокол вступает в силу через три месяца со дня депонирования его собственной ратификационной грамоты или документа о присоединении.

Статья 9

Положения настоящего Протокола распространяются на все части федеративных государств без каких бы то ни было ограничений или исключений.

Статья 10

Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций сообщает всем государствам, о которых говорится в пункте 1 статьи 48 Пакта, о нижеследующем:

а) оговорках, сообщениях и уведомлениях согласно статье 2 настоящего Протокола;

b) заявлениях, сделанных согласно статьям 4 или 5 настоящего Протокола;

с) подписаниях, ратификациях и присоединениях согласно статье 7 настоящего Протокола;

d) дате вступления в силу настоящего Протокола согласно его статье 8.

Статья 11

1. Настоящий Протокол английский, арабский, испанский, китайский, русский и французский тексты которого равно аутентичны, подлежит сдаче на хранение в архив Организации Объединенных Наций.

2. Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций препровождает заверенные копии настоящего Протокола всем государствам, указанным в статье 48 Пакта.