Қазақстан Республикасының Президентi
Бұдан әрi қарай Тараптар деп аталатын Бiрлескен Тарапты құрайтын Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы,
ұзақ мерзiмдi тату көршiлiк және достық қарым-қатынастарды қолдау мен дамыту бес мемлекеттiң және олардың халықтарының түпкiлiктi мүдделерiне қызмет ететiндiгiн ескере отырып,
бұдан әрi шекара ауданы деп аталатын, бiр жағынан, Қазақстан, Қырғызстан, Ресей, Тәжiкстан және, екiншi жағынан, Қытай арасындағы шекара ауданда қауiпсiздiктi нығайту, тыныштық пен тұрақтылықты сақтау азия-тынық мұхиты аймағындағы және бүкiл дүние жүзiндегi бейбiтшiлiктi қолдауға қосылған маңызды үлес болып табылатынына сенiмдi бола отырып,
өзара күш қолданбау немесе күш қолданумен қауiп төндiрмеудi, бiржақты әскери үстемдiк алу ұмтылысынан бас тартуды растай отырып,
1990 жылғы 24-сәуiрдегi Кеңес Социалистiк Республикалар Одағының Үкiметi мен Қытай Халық Республикасының Yкiметi арасындағы Кеңес-қытай шекара ауданда қарулы күштердi өзара қысқартудың және әскери салада сенiмдi нығайтудың басшы принциптерi туралы келiсiмге сәйкес,
өзара тең қауiпсiздiк принципi негiзiнде Қазақстан, Қырғызстан, Ресей, Тәжiкстан және Қытай арасындағы шекара ауданда орналасқан қарулы күштердi Қазақстан, Қырғызстан, Ресей, Тәжiкстан және Қытай арасындағы тату көршiлiк пен достық қарым-қатынастарға жауап беретiн ең аз деңгейге дейiн қысқартуға, шекара ауданда қалатын қарулы күштерге тек қорғаныс сипатын беруге ұмтыла отырып,
1996 жылғы 26-сәуiрдегi Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiк Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Шекара ауданда әскери саладағы сенiмдi нығайту туралы келiсiмдi дамыту үшiн,
төмендегiлер жөнiнде келiстi:
1-бап
Осы Келiсiмнiң мақсаттары үшiн төмендегi терминдер қолданылады:
1. "Жеке құрам" жаяу әскердiң, әскери-әуе күштерiнiң, әуе шабуылынан қорғаныс (ӘШҚ) авиациясының және шекара әскерiнiң (шекара бөлiмдерiнiң) мiндеттi әскери қызметтегi жеке құрамды бiлдiредi;
2. "Шекара әскерi (шекара бөлiмдерi)" шекарадан өткiзу пункттерiнде шекаралақ бақылауды жүзеге асыратын бөлiмдер мен бөлiмшелердi қоспағанда, мемлекеттiк шекараны қорғау бойынша мiндеттердi атқаратын бөлiмдер мен бөлiмшелердi бiлдiредi;
3. "Ұрыс танкiсi" ойлы-қырлы жерлермен жүруге жоғары қабiлетi және бронялы қорғаны бар, 360 градусқа бұрылу бұрышы, әрi броняланған және басқа да нысандарды жою қабiлетi бар 75 мм-ден кем емес калибрлi пушкiмен қаруланған өзi жүретiн броняланған ұрыс машинасын бiлдiредi.
4. "Броняланған ұрыс машинасы" ойлы-қырлы жерлермен жүруге жоғары қабiлетi және бронялы қорғаны бар, ұтқыр ұрыс iс-әрекеттерiн жүргiзу үшiн ұрыс атқыштар бөлiмшелерiн (жаяу әскер) тасымалдауға арналған шынжыр табанды немесе дөңгелектi әскери машинаны бiлдiредi. Броняланған ұрыс машиналарына бронетранспортерлер мен жаяу әскердiң ұрыс машиналары жатады.
5. "Артиллериялық жүйе" өзi жүретiн және тiркелетiн 122 мм және одан да үлкен калибрлi артиллериялық қаруды бiлдiредi. 122 мм және одан да үлкен калибрлi артиллериялық жүйелерге пушкiлер, гаубицалар, пушкiлер мен гаубицалардың мүмкiндiктерiн бiрiктiрген зеңбiректер, минаатқыштар мен дүркiндете атудың реактивтiк жүйелерi жатады.
6. "Тактикалық ракеталардың ұшыру қондырғысы" 500 км қашықтыққа дейiн ұшатын ракеталарды ұстауға, ұшыруға дайындау және ұшыруға арналған құрылғыны бiлдiредi.
7. "Ұрыс ұшағы" басқарылатын және басқарылмайтын ракеталармен, бомбалармен, пулеметтермен, авиациялық пушкiлермен және оперативтi-тактикалық тереңдiктегi нысандарды жою үшiн қолданылатын басқа да қарумен жабдықталған ұшақты бiлдiредi. "Ұрыс ұшағына" үйретудiң бастапқы кезеңiнде пайдаланылатын оқу-жаттығу ұшақтары жатпайды.
8. "Әуе барлауының және радиоэлектрондық күрес ұшағы (РЭК)" әуе барлауын жүргiзу және радиоэлектрондық күрес үшiн арналып, арнайы құрастырылған (қайта жабдықталған) және аппаратурамен жабдықталған ұшақты бiлдiредi.
9. "Ұрыс тiкұшағы" жер үстi және әуе нысаналарын жоюға арналған айналмалы қаңғалақты ұрыс ұшу аппаратын бiлдiредi. Ұрыс тiкұшақтарына соққы беру және ұрысты қамтамасыз ету тiкұшақтары жатады:
1) "Соққы беру тiкұшағы" танкiге қарсы, "әуе-жер" немесе "әуе-әуе" кластағы басқарылатын ракеталарды қолдануға жабдықталған және ату мен қару-жарақты нысаналауды басқару бойынша кешендi жүйемен жабдықталған тiкұшақты бiлдiредi;
2) "Ұрысты қамтамасыз ету тiкұшағы" пулеметпен, пушкiмен және басқарылмайтын ракеталармен, бомбалармен немесе бомбалық кассеталармен қаруланған және нысананы жою мен басу сияқты ұрыс тапсырмаларын орындау мүмкiндiгi бар тiкұшақты бiлдiредi.
10. "ӘТФ (ӘТК) өзен ұрыс кемесi" ұрыс iс-қимылдарын жүргiзу үшiн арналған және қарудың жүйелерiмен жабдықталған кеменi бiлдiредi.
11. "Қысқарту орны" осы Келiсiмге сәйкес қару-жарақ пен әскери техниканы қысқарту жүзеге асырылатын орынды бiлдiредi.
12. "Шығыс учаске" Ресей мен Қытай арасындағы мемлекеттiк шекараның Шығыс бөлiгiн бiлдiредi.
13. "Батыс учаске" Ресей мен Қытай арасындағы мемлекеттiк шекараның Батыс бөлiгiн, сондай-ақ Қазақстан, Қырғызстан, Тәжiкстан және Қытай арасындағы мемлекеттiк шекараларды бiлдiредi.
2-бап
Тараптардың қарулы күштерiнiң құрамдас бөлiгi ретiнде шекара ауданда орналасқан Тараптардың қарулы күштерi екiншi Тарапқа шабуыл жасау үшiн пайдаланылмайды, екiншi Тарапқа қауiп төндiретiн және шекара ауданда тыныштық пен тұрақтылықты бұзатын қандай да бiр әскери iс-қимылды жүргiзбейдi.
3-бап
»1. Тараптар Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде орналасқан жеке құрамның саны мен жаяу әскер, әскери-әуе күштерi және ӘШҚ авиациясының қару-жарағы мен әскери техникасының негiзгi түрлерiнiң санын қысқартады әрi шектейдi және олар үшiн ең көп деңгейдi тағайындайды.
2. ӘШҚ авиациясының ұрыс ұшақтары қысқартудан кейiн қалатын ұрыс ұшақтарының шектi деңгейiне есепке алынады.
3. Тараптар Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде орналасқан шекара әскерлерi (шекара бөлiмдерi) үшiн олардың жеке құрамы және қару-жарақ пен әскери техниканың саны бойынша шектi деңгейiн белгiлейдi.
4. Тараптар Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде ӘТФ (ӘТК) өзен ұрыс кемелерiн орналастырмайды.
5. Тараптар осы Келiсiм күшiне енген күннен бастап және қысқарту кезеңi аяқталғанға дейiн, осы Келiсiмге сәйкес қысқартуға және шектелуге тиiс жеке құрамды, қару-жарақты және әскери техниканы, осы Келiсiм бойынша қысқартылуға және шектелуге жатпайтын қарулы күштердiң басқа түрлерiне немесе Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде орналасқан шекара әскерiне (шекара бөлiмдерiне) бермейдi.
4-бап
1. Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерi - бiр жағынан, Қазақстан, Қырғызстан, Ресей, Тәжiкстан және, екiншi жағынан, Қытай арасындағы шекара сызығының екi жағынан 100 км қашықтықта орналасқан географиялық аудан болып табылады.
2. Сезiмтал аудандар ретiнде Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiндегi алаңы жағынан шектелген жекелеген аудандар көрсетiледi. Ресей жағынан Шығыс учаскеде - бұл Хабаровск сезiмтал ауданы және Владивосток сезiмтал ауданы.
Жоғарыда аталған сезiмтал аудандарда, осы Келiсiмге сәйкес қысқартылуға және шектелуге тиiс қарулы күштер мен шекара әскерiнiң жеке құрам саны, қару-жарақ пен әскери техниканың саны мен санаттары осы Келiсiмде көзделген шектi деңгейлерге енгiзіледi.
Осы Келiсiмге сәйкес сезiмтал аудандардағы қысқартылуға және шектелуге тиiс қарулы күштер мен шекара әскерiнiң жеке құрамына, қару-жараққа және әскери техникаға қатысты орындағы инспекция жүргiзiлмейдi.
3. Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерi және сезiмтал аудандар туралы нақты ережелер Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерi туралы хаттаманың мазмұнында көрсетiлген.
5-бап
1. Осы Келiсiмде анықталған қысқарту мерзiмi аяқталған кезде Тараптардың әрқайсысы үшiн Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде қалатын жаяу әскер, әскери-әуе күштерi және ӘШҚ авиациясының жеке құрамының шектi деңгейi 130,4 мың адамнан аспайды, соның iшiнде жаяу әскерде - 11,5 мың адам, әскери-әуе күштерiнде - 14,1 мың адам, ӘШҚ авиациясында - 0,9 мың адам.
Шығыс учаске үшiн жеке құрамның шектi деңгейi 119,4 мың адамнан аспайды, соның iшiнде жаяу әскерде - 104,4 мың адам, әскери-әуе күштерiнде - 14,1 мың адам, ӘШҚ авиациясында - 0 адам.
Батыс учаске үшiн жеке құрамның деңгейi 11 мың адамнан аспайды, соның iшiнде жаяу әскерде - 11 мың адам, әскери-әуе күштерiнде - 0 адам, ӘШҚ авиациясында - 0 адам.
2. Осы Келiсiм күшiне енген күннен бастап Тараптардың әрқайсысы үшiн Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiндегi шекара әскерiнiң (шекара бөлiмдерiнiң) жеке құрамы санының шектi деңгейi 55,0 мың адамнан аспайды, соның iшiнде Шығыс учаске үшiн - 38,5 мың адам, Батыс учаске үшiн - 16,5 мың адам.
3. Тараптар Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiндегi жеке құрамда жоспарлы ауыстыру кезеңiнде осы Келiсiм бекiткен жеке құрам санының деңгейлерiн уақытша арттыруға құқылы. Жеке құрамды жылына бiр рет жоспарлы ауыстыруды жүргiзу кезiнде уақытша арттырулар 35-тен аспайтын проценттi құрайды және 90 күн мерзiммен шектеледi. Ауыстыруды жылына екi рет жүргiзген кезде уақытша арттырулар 30-дан аспайтын проценттi құрайды және 90 күн мерзiммен шектеледi.
4. Тараптар Хабармен алмасу туралы хаттамаға сәйкес жеке құрам саны бойынша шектi деңгейлердi уақытша арттыру жөнiнде бiр-бiрiне өзара хабарлайды.
6-бап
1. Осы Келiсiмге сәйкес қысқартуға және шектеуге қару-жарақтың және әскери техниканың төмендегi санаттары жатады: ұрыс танкiлерi, броняланған ұрыс машиналары, артиллериялық жүйелер, тактикалық ракеталарды ұшыру қондырғылары, ұрыс ұшақтары, ұрыс тiкұшақтары.
Барлау және РЭК ұшақтары қысқартылуға жатпайды. Тараптар Хабармен алмасу туралы хаттамаға сәйкес осы ұшақтардың түрлерi, саны, типтерi және орналасу орындары туралы бiр-бiрiне хабарлайды, сондай-ақ бұндай ақпаратқа тексеру жүргiзуге құқылы.
2. Тараптардың әрқайсысында Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде қалатын қару-жарақ пен әскери техниканың шектi деңгейлерiнiң есебiне ұрыс бөлiмдерiндегi, сондай-ақ қоймалық сақтаудағы қару-жарақ пен әскери техника кiредi.
3. Осы Келiсiмде анықталған қысқарту мерзiмi аяқталған кезде Тараптардың әрқайсысы үшiн Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде қалатын жаяу әскер, әскери-әуе күштерi және ӘШҚ авиациясының қару-жарақ пен әскери техникасының төмендегi санаттағы шектi деңгейi төмендегiлерден аспайды:
1) ұрыс танкiлерi - 3900, соның iшiңде ұрыс бөлiмдерiнде - 3050,
қоймалық сақтауда - 850; 2) броняланған ұрыс машиналары -5890, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 4520, қоймалық сақтауда -1370; 3) артиллериялық жүйелер - 4540, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 2990, қоймалық сақтауда - 1550; 4) тактикалық ракеталарды ұшыру қондырғылары -96, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 84, қоймалық сақтауда - 12; 5) ұрыс ұшақтары - 290, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 290, қоймалық сақтауда - 0; 6) ұрыс тiкұшақтары - 434, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 434, қоймалық сақтауда - 0; Соның iшiнде Шығыс учаске үшiн: 1) ұрыс танкiлерi - 3810, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 2960, қоймалық сақтауда - 850; 2) броняланған ұрыс машиналары - 5670, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 4300, қоймалық сақтауда - 1370; 3) артиллериялық жүйелер - 4510, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 2960, қоймалық сақтауда - 1550; 4) тактикалық ракеталарды ұшыру қондырғылары -96, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 84, қоймалық сақтауда - 12; 5) ұрыс ұшақтары - 290, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 290, қоймалық сақтауда - 0; 6) ұрыс тiкұшақтары - 434, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 434, қоймалық сақтауда - 0; Батыс учаске үшiн: 1) ұрыс танкiлерi - 90, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде -90, қоймалық сақтауда - 0; 2) броняланған ұрыс машиналары -220, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 220, қоймалық сақтауда -0; 3) артиллериялық жүйелер - 30, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 30, қоймалық сақтауда - 0; 4) тактикалық ракеталардың ұшыру қондырғылары - 0, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 0, қоймалық сақтауда - 0; 5) ұрыс ұшақтары- 0, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 0, қоймалық сақтауда - 0; 6) ұрыс тiкұшақтары - 0, соның iшiнде ұрыс бөлiмдерiнде - 0, қоймалық сақтауда -0. 4. Осы Келiсiм күшiне енген күннен бастап Тараптардың әрқайсысы үшiн Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiндегi шекара әскерi (шекара бөлiмдерi) қару-жарағы мен әскери техникасының төмендегi санаттарының шектi деңгейi төмендегiлерден аспайды: 1) броняланған ұрыс машиналары -820; 2) ұрыс тiкұшақтары - 80; Соның iшiнде Шығыс учаске үшiн: 1) броняланған ұрыс машиналары -680; 2) ұрыс тiкұшақтары - 70; Батыс учаске үшiн: 1) броняланған ұрыс машиналары - 140; 2) ұрыс тiкұшақтары - 10. 5. Осы Келiсiмде бекiтiлген сандық және басқа шектеулерге:
1) сынақтарды жүргiзуге ғана байланысты өндiрiс процесiндегi, сондай-ақ зерттеулер мен әзiрлемелер мақсаттары үшiн ғана пайдаланылатын;
2) Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерi арқылы транзиттi өтетiн және осы ауданда 15 күннен артық болмайтын;
3) қару-жарақ құрамынан алынып тасталғаннан кейiн Тараптардың жарияланған орындарында қайта өңдеудi күтiп жатқан қару-жарақ пен әскери техника жатпайды.
6. Қысқартылатын қару-жарақ пен әскери техниканың нақты типтерi Қысқарту тәртібi туралы хаттамада айқындалған.
7-бап
Тараптар осы Келiсiммен көзделген қарулы күштердi өзара қысқартудың бүкiл көлемiн осы Келiсiм күшiне енген күннен бастап 24 ай iшiнде жүзеге асырады.
8-бап
1. Қарулы күштердiң жеке құрамын қысқарту: тұтас әскер құрамаларын (дивизия, бригада, полк, жеке батальон, әскери-әуе күштерiндегi эскадрилья немесе оларға теңестiрiлген басқа да бөлiмдер) тарату жолымен, әскер құрамаларының штаттық санын азайту жолымен, әскер құрамаларын Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнен тыс шығару жолымен жүргiзiледi.
2. Тараптар осы Келiсiм бойынша қысқартылуға жататын қару-жарақ пен әскери техниканы жою, бөлшектеу, азаматтық мақсаттар үшiн қайта жабдықтау, стационарлық экспозицияға орналастыру, жер үстi немесе әуе нысандары ретiнде пайдалану, оқу материалдық бөлiмге жаңадан мамандандыру және iшiнара Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнен тыс шығару жолымен қару-жарақты және әскери техниканы қысқартуды жүзеге асырады.
3. Шығару жолымен қысқартылатын қарулы күштердiң жеке құрамы, қару-жарағы және әскери техникасы Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнен айтарлықтай қашықтықтағы аудандарға көшiрiледi.
4. Жеке құрамды қысқартудың тәртiбi, қару-жарақ пен әскери техниканы қысқартудың тәртiбi мен процедуралары Қысқартудың тәртiбi туралы хаттамада анықталған.
9-бап
1. Тараптар өзара сенiмдi нығайту мақсаттарында, сондай-ақ осы Келiсiмнiң орындалуын бақылауды қамтамасыз ету үшiн Ақпаратты алмасу туралы хаттамаға сәйкес Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде орналасқан әскер құрамалар, олардың жеке құрамының саны, жаяу әскер, әскери-әуе күштерi, ӘШҚ авиациялары, шекара әскерiнiң (шекара бөлiмдерi) қару-жарағы мен әскери техникасының негiзгi түрлерiнiң саны туралы ақпаратпен алмасады.
2. Тараптардың әрқайсысы екiншi Тарапқа берiлетiн ақпарат үшiн жауапкершiлiк алады. Қажет болғанда Тараптардың әрқайсысы екiншi Тарапқа берiлген ақпаратқа қатысты қосымша мәлiметтер немесе түсiндiрулер беру туралы сұратумен шығуға құқылы.
3. Осы Келiсiмге сәйкес берiлуге тиiс барлық ақпарат жазбаша нысанда дипломатиялық арналар арқылы немесе Тараптар келiскен басқа арналар арқылы жiберіледi.
4. Тараптардың осы Келiсiмге сәйкес алмасатын және осы Келiсiмдi орындау барысында алатын ақпараты құпия болып табылады. Тараптардың ешқайсысы оған екiншi Тараптың келiсiмiнсiз бұл ақпаратты ашпайды, жарияламайды және үшiншi жаққа бермейдi. Осы Келiсiмнiң қолданысы тоқтаған жағдайда Тараптардың әрқайсысы осы баптың аталған тармағының ережелерiн сақтауды жалғастыра бередi.
5. Ақпараттың нақты мазмұны, сондай-ақ ақпаратты алмасудың тәртiбi мен мерзiмдерi Ақпаратты алмасу туралы хаттамамен белгiленедi.
10-бап
1. Осы Келiсiмдi жүзеге асыруды және сақтауды қамтамасыз ету мақсатында Тараптардың әрқайсысы Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде Тараптардың қарулы күштерi және шекара әскерi (шекара бөлiмдерi) үшiн Бақылау және тексеру хаттамасына сәйкес инспекциялар жүргiзуге және инспекциялар мен тексерудi қабылдауға құқылы және мiндетiн алады.
2. Қарулы күштердi қысқарту процесiнде Тараптардың әрқайсысы Шығыс және Батыс учаскелерiнiң әрқайсысында жылына үш реттен көп емес инспекциялар жүргiзуге және қабылдауға құқылы және мiндетiн алады. Қысқарту аяқталғаннан кейiн инспекциялар Шығыс және Батыс учаскелерiнiң әрқайсысында жылына 2 реттен артық емес өткiзiледi.
Әрбiр бақылау объектiсiнiң инспекциясы немесе қысқарту орнының инспекциясы, немесе талап бойынша инспекция бiр дүркiндi болып саналды және инспекция жүргiзушi Тараптың жүргiзуi мүмкiн инспекцияларының жалпы санынан алынып тасталады.
3. Осы Келiсiм күшiне енген күннен кейiн 60 күн iшiнде Тараптар өздерiнiң келу/кету пункттерi туралы мәлiмдемелермен алмасады. Тараптардың әрқайсысы өзi көрсеткен келу/кету пункттерiн ауыстыруға немесе жаңасын құруға құқылы, бұл туралы екiншi Тарапқа, осындай өзгерту немесе қосуға дейiн 60 күннен кешiктiрмей мәлiмдейдi.
4. Тараптардың әрқайсысы бақылау объектiлерiнiң инспекциясын жүргiзуге құқылы. Бақылау объектiлерiне инспекциядан бас тартуға болмайды. Бұндай инспекциялар форс-мажорлық жағдайлардың iс-әрекеттерi кезеңiне ғана кешiктiрiлуi мүмкiн.
5. Тараптардың әрқайсысы сезiмтал аудандар, сондай-ақ бақылау объектiлерiнiң аумақтарын қоспағанда, Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде талап бойынша инспекциялар жүргiзуге құқылы.
6. Инспекция жүргiзушi Тарап өз инспекторларын белгiленген келу/кету пункттерiне және керi қарай тасымалдау бойынша шығындарды көтередi. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекция жүргiзушi Тараптың инспекторларының өз аумағында болуы бойынша шығындарды көтередi.
7. Осы Келiсiмнiң орындалуына жәрдемдесу үшiн Тараптар Бiрлескен
бақылау тобын құрады. Бiрлескен бақылау тобының құрамы, мiндеттерi мен тәртiбi Бақылау және тексерулер туралы хаттамада айқындалады. 11-бап Осы Келiсiм Тараптардың басқа мемлекеттерге қатысты бұрынғы қабылдаған мiндеттерiн қозғамайды және үшiншi елдер мен олардың мүдделерiне қарсы бағытталмаған. 12-бап Осы Келiсiмге қоса берiлiп отырған Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерi туралы хаттама, Қысқарту тәртiбi туралы хаттама, Ақпарат алмасу туралы хаттама және Бақылау және тексерулер туралы хаттама осы Келiсiмнiң ажырамас бөлiгi болып табылады. 13-бап Осы Келiсiм Тараптардың өзара келiсiмi бойынша өзгертiлуi немесе толықтырылуы мүмкiн. 14-бап 1. Осы Келiсiм 2020 жылғы 31 желтоқсанға дейiнгi кезеңге жасалды.
2. Егер Тараптардың бiреуi осы Келiсiмнiң қолданыс кезеңiнiң аяқталуына дейiн алты ай бұрын екiншi Тарапқа осы Келiсiмнiң қолданысын тоқтату туралы ниетiн жазбаша түрде мәлiмдемесе, онда оның қолданысы өздiгiнен бес жылдық кезеңге ұзартылады және осы ережеге сәйкес келесi бес жылдық кезеңдерге ұзартылатын болады.
15-бап
1. Осы Келiсiм Тараптарының әрқайсысы осы Келiсiмнiң қолданысын тоқтатуға құқылы. Осы Келiсiм қолданысын тоқтату ниетi бар Тарап өзiнiң шешiмi туралы екiншi Тарапқа жазбаша мәлiмдейдi. Осы Келiсiм жоғарыда аталған мәлiмдеме алынғаннан алты айдан кейiн күшiн жояды.
2. Бiрлескен Тараптың әрбiр мемлекетi осы Келiсiмнен шығуға құқылы. Осы Келiсiмнен шығу ниетi бар Бiрлескен Тараптың мемлекетi өзiнiң шешiмi туралы жазбаша нысанда екiншi Тарапқа және Бiрлескен Тараптың басқа мемлекеттерiне мәлiмдейдi. Осындай мәлiмдемеден кейiн Тараптар шекара аудандағы қарулы күштер мен шекара әскерiнiң (шекара
бөлiмдерi) шектi деңгейлерi туралы келiссөздер жүргiзедi. 16-бап Тараптар Бірлескен Тараптардың барлық мемлекеттерін қоса алғанда, Тараптардың осы Келісімнің күшіне енуі үшін қажетті мемлекеттік ішкі процедуралардың орындалғаны туралы бір-біріне өзара мәлімдейді. Осы Келісім жазбаша мәлімдемелердің соңғысының күнінен бастап күшіне енеді. Мәскеуде 1997 жылғы 24-сәуірде бес данада, әрқайсысы орыс және қытай тілдерінде жасалды, сондай-ақ орыс және қытай тілдеріндегі барлық мәтіндердің бірдей күші бар. Қазақстан Республикасы Қытай Халық үшін Республикасы үшін Қырғыз Республикасы үшін Ресей Федерациясы үшін Тәжікстан Республикасы үшін
Қазақстан Республикасы, Қырғыз
Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы шекара ауданында қарулы күштердi өзара қысқарту туралы келiсiмге
Қосымша
Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерi туралы
Хаттама
Тараптар бұдан әрi Келiсiм деп аталатын, Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы 1997 жылғы 24 сәуiрдегi Келiсiмнiң 4-бабына сәйкес Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiне қатысты ережелер туралы келесi уағдаластықтарға қол жеткiздi.
1-бап
1. Бiрлескен Тарап мемлекеттерiнiң әрқайсысы мен Қытайдың шекара сызығының өтуiне қатысты пiкiрi бiрдей учаскелерде Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн белгiлеу мақсатында Тараптар бiрдей қашықтық пен бiрдей тереңдiк принципiне сәйкес осы сызықтан әрқайсысы өз жағына перпендикуляр бойынша 100 км қашықтықты санап алады; басқа учаскелерде әрбiр Тараптың шекара сызығының өтуi туралы пiкiрiне сәйкес және бiрдей қашықтық пен бiрдей тереңдiк принципi бойынша әрбiр Тарап перпендикуляр бойынша өз жағына 100 км қашықтықты санап алады.
Уз-Бель асуынан оңтүстiкке қараған ауданда Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн бiлдiретiн сызық жүргiзiлмейдi; Тараптар тек қазiр осы ауданда орналасқан шекара әскерлерi туралы (шекаралық бөлiмдер) ғана мәлiметтермен алмасады.
Осындай түрде Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн белгiлей отырып, Тараптар Кеңес Социалистiк Республикалар Одағының Үкiметi мен Қытай Халық Республикасының Үкiметi арасындағы қарулы күштердi өзара қысқартудың және кеңес-қытай шекарасы ауданында әскери саладағы сенiмдi нығайтудың басшылыққа алынатын принциптерi туралы 1990 жылғы 24-сәуiрдегi Келiсiмнiң 7-бабы ережелерiн шекарада статус-кво шекара мәселелерiн жан-жақты шешкенге дейiн сақталуы туралы ережелерiн қуаттайды.
2. Тараптар шекара сызықтарын түпкiлiктi белгiлеген соң Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнiң нақты кескiнiне тиiстi түзетулер енгiзiлетiн болады.
2-бап
1. Ресей тарапынан екi сезiмтал аудан бөлiнедi, дәлiрек айтқанда:
Хабаровск сезiмтал ауданы мен Владивосток сезiмтал ауданы. Жоғарыда аталған сезiмтал аудандардың шектерiн белгiлейтiн сызық бұрынғы КСРО-да 1985, 1986 және 1991 жылдарда басып шығарылған карталарда көрсетiлген.
2. Жоғарыда аталған сезiмтал аудандарда Келiсiмге сәйкес қысқаруға және шектелуге жататын жеке құрамның саны, қару-жарақтың категориясы мен саны және қарулы күштердiң әскери техникасы және шекара әскерлерi Келiсiмде көзделген шектеу деңгейлерiне енгiзiледi.
3. Келiсiмнiң мәлiметтермен алмасуға қатысты ережелерiнiң күшi теңдей түрде жоғарыда аталған сезiмтал аудандарға да жүредi.
4. Келiсiмге сәйкес қысқаруға және шектелуге жататын сезiмтал аудандарда тұрған жеке құрамға, қару-жараққа және қарулы күштер мен шекара әскерлерiнiң әскери техникасына тұрған жерiнде инспекция жүргiзiлмейдi.
3-бап
Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерi бұрынғы КСРО-ның ҚХР-дiң 1:1000000 масштабындағы карталарында белгiленедi. Сезiмтал аудандардың шектерi бұрынғы КСРО-ның 1:500000 масштабындағы карталарында белгiленедi. Әрбiр карта - 5 данадан.
Тараптардың әрқайсысы өз тiлiнде Келiсiмдi өз аумағында қолданудың географиялық шектерiнiң сызығының және өз аумағындағы (егер мұндайлар болса) сезiмтал аудандардың шектерiн көрсететiн сызықтың өтуiн мәтiндiк суреттеудi (екiншi Тараптың тiлiне аударылған) жасайды және жоғарыда аталған сызықтарды өз карталарында қызыл түспен көрсетедi.
Жоғарыда аталған карталар осы Хаттамаға N 1 қосымшаны құрайды. Жоғарыда аталған мәтiндiк суреттеулер осы Хаттамаға N 2 қосымшаны құрайды. Аталған карталар мен мәтiндiк суреттеулер осы Хаттаманың ажыратылмас бөлiгi болып табылады.
4-бап
Осы Хаттамаға сәйкес Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн және сезiмтал аудандардың шектерiн бiлдiретiн сызықтарды анықтауға қатысты ережелер сондай-ақ, осы Хаттамаға қоса берiлетiн, жоғарыда аталған сызықтар көрсетiлген карталар және осы сызықтардың өтуiнiң мәтiндiк суреттеулерi Тараптардың әрқайсысының артынан мемлекеттiк шекара сызығының өтуi туралы өз көзқарасын дәлелдеу үшiн негiз ретiнде пайдаланылмауға тиiс.
5-бап
Осы Хаттама Келісімнің ажыратылмас бөлігі болып табылады, Келісім күшіне енген күні күшіне енеді және Келісімнің қолданыста болған мерзімінде күшінде болады.
Осы Хаттама бес дана болып, әрқайсысы орыс және қытай тілдерінде жасалған, сондай-ақ орыс және қытай тілдеріндегі барлық мәтіндердің күші бірдей.
Келісiмдi қолданудың географиялық
шектерi туралы Хаттамаға N 2 қосымша
1. Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн
бiлдiретiн сызықтың өтуiнiң
Мәтіндік суреттемесі
(Бiрлескен Тараптың аумағында)
1. Шығыс учаскесі
Бұдан әрi сызық деп аталатын, Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн бiлдiретiн Шығыс учаскесiндегi сызық Ресей Федерациясының, Қытай Халық Республикасының және Монғолияның мемлекеттiк шекараларының түйiскен нүктесiнен - 645 белгiсiмен Тарбаган-Дах маягiнен басталады.
Осы жерден сызық солтүстiкке қарай меридиан бойынша жүредi, 100 км-ден кейiн шығысқа, сосын оңтүстiк-шығысқа қарай бұрылады, Передняя Бырка елдi мекенi, Усть-Озерная елдi мекенi, автомобиль жолындағы Борзя-Александровский Заводы арқылы өте отырып, Кондуй елдi мекенiнен солтүстiк-шығысқа қарай 4 км-да солтүстiк-шығысқа бұрылады және Александровский Завод пен Тайна елдi мекендерi арқылы жүредi.
Батакан елдi мекенiнің солтүстiк-батысына қарай 5 км-де сызық бұрылады және солтүстiк-батыс, солтүстiк, солтүстiк-шығыс бағыттарда жүредi, сосын Чалбучи елдi мекенiнiң оңтүстiк-батысымен 3 км-да Шилка өзенiн, Сбега елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысына 20 км.-да Черная өзенiн, Могоча елдi мекенiнiң солтүстiк-батысымен 13 км-да темiр жол магистралiн кесiп отырып, Амазар елдi мекенiнiң солтүстiк-батысында 40 км-да орналасқан бұрынғы Чичатка кен орнына жақындайды.
Бұдан әрi сызық алдымен жалпы шығыс бағытында жүредi, сосын Транссiбiр темiржол магистралiнiң желiсi бойымен одан 20-60 км қашықтықта оңтүстiк-шығыс бағыттарда Муртыгит станциясының маңында Тында-Бам темiр жолын кесiп өтедi, Соловьевск елдi мекенiнiң солтүстiгiне қарай 11 км-да Тында-Невер автомобиль жолын кесiп өтедi, Овсянка елдi мекенiнiң оңтүстiгiне қарай Зея өзенiн кесiп өтедi. Сосын оңтүстiк бағытқа қарай ойыса отырып, сызық Зея өзенiн тағы да Деп өзенiнiң оған құйылатын жерiнде солтүстiк-батысқа қарай 17 км-да кесiп өтедi, одан әрi Амурск-Зейская жазықтығын осы бағытта кесiп өтедi, Шимановск елдi мекенiнiң шығысына қарай 25 км-да жүредi, тағы да Свободный елдi мекенiнiң солтүстiк-шығысына қарай 20 км-да Зея өзенiн кесiп өтедi, Белогорск елдi мекенiнiң шығысына қарай 12 км-да Том өзенiн кесiп өтедi және Поздеевка елдi мекенiнде Транссiбiр темiржол магистралiн кесiп өтедi.
Екатеринославка елдi мекенiнiң солтүстiк-батысымен 15 км-да бұрылады және жалпы шығыс бағытында жүредi, сосын Новобурейский елдi мекенiнiң солтүстiк-шығысына қарай 50 км-да Бурея өзенiн кесiп өте отырып, Архар өзенi бассейнiнiң жоғары бөлiгiн және Брусничный станциясының солтүстiгiне қарай Известковый-Чегдомын темiр жолын кесiп өтедi. Осы жерде сызық оңтүстiкке қарай бұрылады, сосын Малый Хинган жотасының шығыс бөлiгiн кесе отырып, бiрден оңтүстiкке қарай кетедi, сосын Бира станциясының батысына қарай 32 км-да Транссiбiр темiр жол магистралiн кесiп өтiп, Биробиджан елдi мекенiнен батысқа қарай 60 км-да орналасқан нүктеге жақындайды.
Осы жерден сызық жалпы солтүстiк-шығыс, шығыс, сосын оңтүстiк-шығыс бағыттарда Бира елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысына қарай 10 км-да Транссiбiр темiржол магистралiн кесiп өтiп, Биробиджан елдi мекенiнiң солтүстiгiне қарай 25 км-да өте отырып, Кукан елдi мекенiнiң оңтүстiгiне қарай Урми өзенi мен Куканск жотасын кесiп өтiп, Победа елдi мекенiнiң солтүстiгiне қарай 25 км-да өтедi, Амурдағы Комсомольск - 2-шi Волочаевка темiр жолын Литовка станциясының оңтүстiгiне қарай 7 км-да кесiп өтедi және одан әрi Елабуга елдi мекенi маңында Амур өзенiмен қиылысқанға дейiн Хабаровск елдi мекенiнiң солтүстiк-шығысына қарай 65 км-да жүредi.
Бұдан әрi сызық жалпы оңтүстiк-шығыс, сосын оңтүстiк бағыттарда Мал.Сидима елдi мекенi, және Кафэ мен Катэн өзендерiнiң қосылатын жерi арқылы өте отырып, оңтүстiк бағыттарда бұрылады және оңтүстiк-батыс бағытында жүредi, Снежная тауының батысымен өтедi, Красный Яр елдi мекенiнiң маңында оның орташа ағысында Бикин өзенiн кесiп өтедi, одан әрi бұрылады және жалпы оңтүстiк бағытта Большая Уссурка өзенiмен қиылысқанға дейiн оған Дальняя өзенi құйылатын жердiң оңтүстiк-батысымен 11 км-да жүредi.
Бұл жерден сызық Самарка елдi мекенiнiң шығысымен, Мартынова Поляна елдi мекенiнен шығысына қарай 7 км-да, Поляна елдi мекенi арқылы, Тимохов Ключ елдi мекенiнiң батысына қарай 3 км-да жалпы оңтүстiк-батыс бағытында жүредi, Кокшаровка елдi мекенiнiң маңында Уссури өзенiн кесiп өтедi, Каменка елдi мекенiнiң батысына қарай 11 км-да өтедi, одан батысқа қарай көбiрек бұрылады, Лимонник станциясының оңтүстiк-шығысына қарай 14 км-да Арсеньев-Чугуевка темiр жол учаскесiн кесiп отырып, сосын батысқа қарай жүредi, Арсеньев пен Вассиановка елдi мекендерi арқылы өтедi және Монастырище елдi мекенiне жақындайды.
Бұл жерден сызық кенеттен бұрылады және Ивановка елдi мекенiнiң шығысымен 5 км-да оңтүстiк бағытта, Многоудобное елдi мекенiнiң шығысымен 5 км-да, Смоляниново елдi мекенiнiң шығысымен 5 км-да, Большой Камень елдi мекенiнiң шығысымен 10 км-да, Фокино елдi мекенi арқылы, Путятин елдi мекенiнiң батысымен 5 км-да, Аскольд елдi мекенi арқылы және одан әрi Ресей Федерациясы, Қытай Халық Республикасы және Корей Халық Демократиялық Республикасы мемлекеттiк шекараларының түйiсу нүктесi арқылы өтетiн параллельмен қиылысқанға дейiн Петр Великий шығанағының акваториясы бойынша осы нүктеден 125 км-да келедi, сосын батысқа бұрылады және аталған параллель бойынша Ресей Федерациясы, Қытай Халық Республикасы және Корей Халық Демократиялық Республикасының - сызықтың соңғы нүктесi - мемлекеттiк шекараларының түйiсу нүктесiне дейiн келедi.
2. Батыс учаскесі
Бұдан әрi сызық деп аталатын, Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн бiлдiретiн Батыс учаскесiндегi сызық Ресей Федерациясының, Қытай Халық Республикасының және Монғолияның мемлекеттiк шекараларының түйiсу нүктесiнен 4082,0 белгiсiмен биiктiктен басталады.
Осыдан сызық меридиан бойынша солтүстiкке қарай жүредi, 101 км-дан соң батысқа бұрылады, одан әрi Север-Чуйск жотасы бойынша жүредi және Аргут өзенiнiң 4 км-да оған Юнгур өзенiнiң құйылатын жерiнен солтүстiк- батысқа қарай 4 км-да кесiп өтедi.
Бұдан әрi сызық жәйiмен бұрылады және Аккем мен Кучерла өзендерiн олардың орташа ағысында, Тальмень көлiнен оңтүстiк-шығысқа қарай 9 км-да Катунский жотасын, Зайчиха қыстауының маңынан Катунь өзенiн кесiп өтiп, сосын 2412 белгiсiмен биiктiктiң солтүстiк-батысына қарай 1,5 км-да тұрған нүктеге жақындайды.
Одан әрi сызық оңтүстiк-батыс бағытында жүредi, Листвяга жотасының шығыс шетiнен өтедi, Белое елдi мекенiнiң шығысымен 3 км-да қара жолды кесiп өтедi және оңтүстiкке қарай жүредi. Белое елдi мекенiнiң оңтүстiгiмен 10 км-да сызық оңтүстiк-батыс бағытында бұрылады, Бұхтарма өзенiн Согорное елдi мекенiнiң солтүстiк-батысымен 7 км-да, Новоберезовка елдi мекенiнiң шығысымен 14 км-да автомобиль жолын, Нарым жотасының шығыс бөлiгiн кесiп өтедi, одан әрi Алтай елдi мекенiнiң солтүстiк-батысымен 2 км-да өтедi, Маралиха елдi мекенiнiң батысымен 18 км-да Күршiм өзенiн кесiп өтедi және Күршiм жотасының батысымен бiрқалыпты оңтүстiк бағытқа қарай жүредi. Сосын сызық 1051 белгiсiмен биiктiктiң батысымен өтедi, одан әрi Жылытау елдi мекенiнiң батыс жағымен 2 км-да, Қаратоғай елдi мекенiнiң батыс жағымен 12 км-да тас жолды қиып өтедi, одан әрi 547 белгiсiмен биiктiктiң батысымен 6 км-да өтедi, Сарытума құдығының батысымен 7 км-да қара жолды және тағы да 516 белгiсiмен биiктiктiң оңтүстiк-шығысымен 3 км-да қара жолды қиып өтедi, 516 белгiсiмен биiктiктiң оңтүстiк-шығысымен 4 км-да Зайсан көлiнiң жағалау сызығын кесiп өтедi. Сосын сызық Приозерный елдi мекенiнiң солтүстiгiмен I8 км-да Зайсан көлiнiң ортасына шығады, осы жерде Зайсан көлiнiң ортасына дейiн солтүстiк-батыс бағытымен жүре отырып кенет бұрылады, және сосын бiртiндеп батыс бағытқа өте отырып, Базарка елдi мекенiнiң солтүстiгiмен 1 км-да жағалау сызығын қиып өтедi. Жалпы оңтүстiк-батыс бағытта жүрудi жалғастыра отырып, сызық Ерназар елдi мекенiнде тас жолды, Қожакелдi елдi мекенiнiң батысымен 10 км-да қара жолды, 647 белгiсiмен биiктiктiң оңтүстiк-шығысымен 5 км-да тас жолды қиып өтедi және Қызылкесек елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысында 6 км-да өтедi, Үштөбе елдi мекенiнiң батысымен 2 км-да қара жолды оңтүстiк бағытқа бiртiндеп өте отырып, қиып өтедi. Одан әрi сызық Тарбағатай жотасы арқылы 2516 белгiсiмен биiктiктiң батысымен 6 км-да, Бестерек елдi мекенiнiң шығысымен 1 км-да, Үржар елдi мекенiнiң батыс шекарасы бойынша Елтай елдi мекенiнiң батысымен 6 км-да өтедi. Одан әрi сызық Егiнсу елдi мекенiнiң оңтүстiгiмен 20 км-да қара жолды қиып өтедi, Қошқаркөл көлiнiң ортасымен солтүстiктен оңтүстiкке өтедi және Алакөл елдi мекенiнiң оңтүстiк-батысымен 5 км-да тас жолды қиып өтедi.
Чистопольская елдi мекенiнiң солтүстiк-шығысының 5 км-де сызық кенет жалпы оңтүстiк-батыс бағытпен жүрiп отырып, Бескөл елдi мекенiнiң шығыс шет аймағындағы темiр жолды қиып өтедi, Үшарал елдi мекенiнiң оңтүстiгiмен 5 км-да өтедi, Левобережный совхозының оңтүстiгiмен 1 км-да Тасқарақүм құмдарын қиып өтедi, Саратовка елдi мекенiнiң солтүстiк-батысымен 20 км-да тас жолды, Кумбар құмдарын, Соколовка елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысымен 3 км-да қара жолды қия отырып, Ерiмбай қыстауы арқылы өтедi. Сосын сызық Қызылтаң елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысымен 5 км-да автомобиль жолы арқылы және Қопа елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысының шетiмен өтедi, Қызылағаш елдi мекенiнiң солтүстiк-шығысында 6 км-да тас жолды қиып өтедi, Ақешкi елдi мекенi арқылы өте отырып және одан әрi Талдықорған елдi мекенiнiң шығысымен 18 км-да жүредi, сосын Троицкое елдi мекенiнiң батыс шекарасымен келедi. Одан әрi сызық Жетiсу елдi мекенi арқылы өтедi және оңтүстiк-шығыс бағытта жүредi, Биғаш елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысымен 6 км-да тас жолды қиып өтедi, сосын тас жолды Қоғалы елдi мекенiнiң шығысымен 9 км-да қиып өтедi, 2928 белгiсiмен биiктiктiң шығысымен 5 км-да Алтын Емел жотасы арқылы өтедi, Ынталы елдi мекенiнiң оңтүстiк-батысымен 5 км-да қара жолды және Айнабұлақ елдi мекенiнiң оңтүстiгiмен 2 км-да тас жолды қиып өтедi. 1630 белгiсiмен биiктiктiң оңтүстiгiмен 7 км-да оңтүстiкке қарай бұрылады, Iле өзенiн Сарышаған елдi мекенiнiң солтүстiк-батысымен 7 км-да қиып өтедi және осы елдi мекен арқылы өтедi, сосын Сарытоғай елдi мекенiнiң шығысымен 2 км-да жүрiп отырады, Шонжа елдi мекенiнiң батысымен 10 км-да тас жолды қиып өтедi және оңтүстiк-батыс бағытында жүрiп отырып, бұрылады. Сосын сызық Темiрлiк өзенi мен Ақсай елдi мекенiнiң солтүстiк-шығысымен 10 км-да тас жолды, сондай-ақ Ақсай елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысымен 3 км-да тас жолды қиып өтедi, Шырғанақ елдi мекенiнiң шығыс шекарасы бойымен өтедi және 3185 белгiсiмен Тұқымбұлақ тауының шығысымен 5 км-да Күнгей Алатау жотасының шығыс шетiнде орналасқан нүктеге жақындайды және одан әрi оңтүстiкке қарай кетедi.
12 км-дан соң сызық оңтүстiк-батысқа бұрылады, Пржевальск елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысымен, Барысқауын елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысымен 6 км-да жүрiп отырады. Қаджы-сай елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысымен 30 км-да сызық бағытын ауыстырады, батысқа қарай жүредi, сосын тағы да жалпы оңтүстiк-батыс бағытта 4763 белгiсiмен биiктiк арқылы өте отырып, Терiскей Алатау жотасын қиып өтедi. Сосын сызық Нарын елдi мекенiнiң солтустiк-батысына қарай 19 км-да Қызылжұлдыз елдi мекенi арқылы өтедi, Жаңаталап елдi мекенi арқылы, Мин-Куш елдi мекенiнен оңтүстiк-шығысқа қарай 50 км-да Нарын өзенiн қиып өтедi, Қарғалық асуы арқылы өтедi және Ферғана жотасын оның орта бөлігiнде қиып өтедi.
Бұдан әрi сызық оңтүстiк бағытқа көбiрек ойыса отырып, Yзген елдi мекенiнiң солтүстiк-батысымен 2 км-да жүредi, Ош елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығысымен 13 км-да, 5051 белгiсiмен Скобелев шыңының батысымен 5 км-да Карабаш елдi мекенiнiң шығысымен 2 км-да өтедi. Сосын сызық Қара-Суу елдi мекенiнiң шығысымен 20 км-да Қызыл-Суу өзенiн, Алай жазықтығының батыс бөлiгiн қиып өтедi және 5455 белгiсiмен Свердлов шыңының оңтүстiк-шығысымен 5 км-да Алайск жотасында орналасқан нүктеге жақындайды.
Одан әрi сызық 5358 белгiсiмен Зарасан шыңының батысымен 7 км-да өте отырып, 6289 белгiсiмен Музджилга тауының шығысымен 20 км-да Белеули жотасын қия отырып, оңтүстiк бағытта жүрiп отырады. Оңтүстiкке қарай қозғалысты жалғастыра отырып, сызық сосын шығыс бағытына қарай ойысады және 5841 белгiсiмен 5-шi Восточный Федченко тауының батысымен 4 км-да өтедi.
Жалпы оңтүстiк-шығыс бағытта жүре отырып, сызық бұдан әрi 6018 белгiсiмен Крутой Рог тауының шығысымен I7 км-да Северный Танымас жотасын қиып өтедi және сосын оңтүстiкке қарай жүрiп отырып, сызықтың соңғы нүктесi - 5610 белгiсiмен Ледяная стена тауына жақындайды.
Осы суреттеме 1969-I994 жылдардағы 1:1000000 масштабындағы топографиялық карта бойынша жасалған.
Аударма
II. Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн
бiлдiретiн сызықтың өтуiнiң
Мәтіндік суреттемесі
(Қытай Тарабының аумағында)
I. Шығыс учаскесі
Бұдан әрi сызық деп аталатын, Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн бiлдiретiн Шығыс учаскесiндегi сызық Қытай Халық Республикасының, Ресей Федерациясының және Монғолияның мемлекеттiк шекаралардың түйiсу нүктесiнен - 646,7 белгiсiмен Тарбаган-Дах шамшырағынан басталады және меридиан бойынша оңтустiк бағытта Синьбаэрхуюци елдi мекенiнiң солтүстiк-батысымен шамамен 19 км-дағы нүктеге дейiн шамамен ұзына бойы 115 км жүредi. Бұл жерден сызық жалпы шығыс бағытында Дунмяо елдi мекенi арқылы жүредi, Хулуньху (Далайху) көлiнiң оңтустiк бөлiгiн қиып өтедi, одан әрi батпақты жердiң учаскесiн қиып өтедi және Ингэньмяо елдi мекенiнен солтүстiкке қарай шамамен 6 км-да тұрған нүктеде жалпы солтүстiк-шығыс бағытта бұрылады, Уланьцю темiр жол станциясынан оңтүстiкке қарай шамамен 8 км-да өтедi, сосын оңтүстiкке қарай ойысып және Хайлар қаласының оңтүстiк бөлiгiне дейiн темiр жолға қатарласа жүредi. Одан әрi сызық жалпы солтүстiк-шығыс бағытында жүрудi жалғастырады, Хайлар қаласынан солтүстiк-шығысқа қарай шамамен 10 км-да темiр жолды қиып өтедi, сосын Хайлар өзенiн қиып өтедi, Тэнихэцунь елдi мекенiнен солтүстiк-батысқа қарай шамамен 5 км-да және Найцзи елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 15 км-да өтедi. Одан әрi сызық жалпы солтүстiк бағытта бұрылады, Сиули елдi мекенiнен батысқа қарай шамамен 6 км-да екi шағын өзендi қиып өтедi, одан әрi жалпы солтүстiк-шығыс бағытта бұрылады, Дээрбуэр елдi мекенiнен оңтүстiк-шығысқа қарай шамамен 13 км-да және Цзиньлинь елдi мекенiнен оңтустiкке қарай шамамен 10 км-да темiр жолды екi рет қиып өтедi. Одан әрi Ээргунацзоци елдi мекенiнен Маньгуй елдi мекенiне дейiн сызық шығысқа ойысады және темiр жолға қатарлас жүрiп отырады, Нюэрхэ елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 17 км-да және Алуншань елдi мекенiнен солтүстiк-шығысқа қарай шамамен 20 км-да екi шағын өзендi қиып өтедi, солтүстiкке бұрылады және Маньгуй елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 11 км-да өтедi және Мохэ елдi мекенiнен оңтүстiк-батысқа қарай шамамен 60 км-дағы нүктеге дейiн жетедi.
Осы жерден сызық жалпы шығыс бағытына бұрылады, Чанин елдi мекенiнен оңтүстiкке қарай шамамен 30 км-да шағын өзендi қиып өтедi, оңтүстiкке ойысады және Мохэ елдi мекенiнен Тахэ елдi мекенiне дейiн темiр жолға қатарлас жүредi, көптеген шағын өзендердi қиып отырып, Тахэден оңтүстiкке қарай шамамен 20 км-да темiр жолды қиып өтедi және сосын жалпы оңтүстiк-шығыс бағытына бұрылады. Одан әрi сызық Цуйган елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 7 км-да және Валали елдi мекенiнен батысқа қарай шамамен 24 км-да өтедi, сосын Наньвэньхэ өзенiн және Нэньцзянь өзенiнiң бас жақтарындағы батпақты жердi қиып өтедi. Водухэ елдi мекенiнен батысқа қарай шамамен 3 км-да сызық Нэньцзянь өзенiн қиып өтедi, Даин елдi мекенi, Лунмэнь елдi мекенi арқылы өтедi, сосын жалпы шығыс бағытында бұрылады және Чжаньбэй елдi мекенiнен оңтүстiк-шығысқа қарай шамамен 6 км-да шағын өзендi қиып өтедi, Чжаньхэ елдi мекенiнiң орман басқармасының Эркэхэ орманды қорғау станциясы және Цуйгань елдi мекенi арқылы өтедi, сосын бұрылады және оңтүстiк-шығыс бағытында жүрiп отырады, Уин және Хунсин елдi мекендерiнiң арасымен бұрылады және жалпы оңтүстiк бағытта жүредi, шағын өзен мен темiр жолды қиып отырып, Дунфанхунцзининсо елдi мекенiнен солтүстiк шығысқа қарай шамамен 3 км-да және Дунфэнцзининсо елдi мекенiнен оңтүстiк-батысқа қарай шамамен 4 км-да өтедi, сосын жалпы оңтүстiк-шығыс бағытында бұрылады және Юйдэ елдi мекенi арқылы өтедi, Ляньцзянкоу елді мекенiнен солтүстiкке қарай шамамен 8 км-да темiр жолды қиып өтедi, Цзямуси қаласынан солтүстiк-шығысқа қарай шамамен 10 км-да Сунхуацзян өзенiн қиып өтедi және одан әрi шығыс бағытына бұрылады, Шуаняшань қаласынан солтүстiкке қарай шамамен 15 км-да, Юи елдi мекенiнен оңтүстiк-батысқа қарай шамамен 4 км-да темiр жолды қиып өтедi және Цюдалиньцзы елдi мекенiнен оңтүстiк-батысқа қарай шамамен 2 км-да орналасқан нүктеге дейiн келедi.
Осы жерден сызық жалпы оңтүстiк-батыс бағытына бұрылады, Цзяньшаньцзыцунь елдi мекенiнен батысқа қарай шамамен 7 км-да өтедi және Яндафан елдi мекенiнен батысқа қарай шамамен 3 км-да жалпы батыс бағытына бұрылады, Цинлуншань елдi мекенiнен солтүстiкке қарай шамамен 5 км-да өтедi және Цяньцзиньлиньчан елдi мекенi арқылы жүредi, сосын оңтүстiк-батыс бағытына бұрылады, Боли елдi мекенiнiң оңтүстiк-шығыс бөлiгi арқылы өтедi, одан әрi Сибэйлэн елдi мекенiнен солтүстiк-батысқа қарай шамамен 1 км-да және Бяньаньтунь елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 10 км-да өтеді. Сосын сызық жалпы оңтүстiк бағытқа бұрылады, Чайхэ елдi мекенiнен, солтүстiкке қарай темiр жолды қиып өтедi, Чайхэ елдi мекенiнiң батыс шеткерi аймағы арқылы өтедi, Муданьцзянь қаласынан шығысқа қарай шамамен 18 км-да темiр жолды қиып өтедi, Саньсиньшань елдi мекенi мен Чжанцзядянь елдi мекенi арқылы өтедi. Сосын сызық оңтүстiк-батыс бағытқа бұрылады, Дасингоу елдi мекенiнен солтүстiк-батысқа қарай шамамен 3 км-да темiр жолды қиып өтедi, Саньдаовань елдi мекенiнен оңтүстiк-шығысқа қарай шамамен 8 км-да өтедi және Лаотоугоу елдi мекенiнен солтүстiк-шығысқа қарай шамамен 10 км-да нүктеге дейiн келедi. Осы жерден параллель бойынша сызық шығыс бағытта ұзындығы шамамен 60-км-дай Тумэньцзянь өзенiнiң сол жағалауындағы Наньян елдi мекенiнен солтүстiк-шығысқа қарай шамамен 10 км-да орналасқан нүктеге дейiн келедi, сосын оңтүстiк-шығыс бағытқа бұрылады және Қытай Халық Республикасының, Ресей Федерациясының және Корей Халық Демократиялық Республикасының мемлекеттiк шекаралары түйiсуiнiң соңғы нүктесiне дейiн - Тумэньцзянь өзенiнiң сол жағалауымен жүредi.
2. Батыс учаскесі
Бұдан әрi сызық деп аталатын, Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiн бiлдiретiн Батыс учаскесiндегi сызық Қытай Халық Республикасының, Ресей Федерациясының және Монғолияның мемлекеттiк шекараларының түйiсу нүктесiнен - Куйтуньшань тауынан басталады және ҚХР мен Монғолияның арасындағы мемлекеттiк шекара сызығының бойымен жалпы оңтүстiк бағытта Тевайке елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 52 км-да аты жоқ биiктiкке дейiн жүредi. Осы жерден сызық меридиан бойынша оңтүстiк бағытта ұзындығы шамамен 88 км болатын нүктеге дейiн Куэртэлиньчан орман шаруашылығынан оңтүстiк-шығысқа қарай шамамен 10 км-дағы нүктеге дейiн жүредi, сосын Таэрлан елдi мекенiнен солтүстiк-батысқа қарай шамамен 2 км-де және Буэрцзинь елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 10 км-да өтедi. Сосын сызық оңтүстiк бағытқа бұрылады, Ээрцисыхэ өзенiн және Булуньтохай өзенiнiң батыс шетiн қиып өтедi, жалпы оңтүстiк-батыс бағытына бұрылады, Аэртай көмiр кеңдерiнен оңтүстiк-шығысқа қарай шамамен 15 км-да және Саханьтуньго елді мекенiнен солтүстiк-батысқа қарай шамамен 1 км-да өтедi. Сосын сызық батысқа қарай бұрылады, Уэрхэ елдi мекенiнен солтүстiкке шамамен 9 км-да, Темэньлутаму елдi мекенiнен оңтүстiкке карай шамамен 9 км-да және Юэсюэти елдi мекенiнен оңтүстiкке қарай шамамен 2 км-да өтедi, жалпы оңтүстiк-батыс бағытқа бұрылады, Толи елдi мекенiнен оңтүстiкке-шығысқа қарай 10 км-да өтедi, сосын оңтүстiк бағытқа бұрылады, Мяоэргоу елдi мекенiнен солтүстiк-батысқа қарай шамамен 7 км-да тас жолды қиып өтедi. Бабаоши елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 8 км-да өте отырып, сызық одан әрi жалпы оңтүстiк-батыс бағытына бұрылады, Цзинхэ елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 45 км-да темiр жолды қиып өтедi, Цзинхэ елдi мекенiнен оңтүстiк-шығысқа қарай шамамен 26 км-да өтедi, сосын батыс бағытқа бұрылады, Майлуньтуэр елдi мекенiнен солтүстiкке қарай өтедi және Саньтайлиньчан елдi мекенiнен оңтүстiк-шығысқа қарай 14 км-да орналасқан нүктеге жақындайды.
Осы жерден сызық жалпы оңтүстiк бағытқа бұрылады, Инин елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 21 км-да өтедi, Аламайлай елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 7 км-да және Емаду елдi мекенiнен солтүстiк-батысқа қарай шамамен 6 км-да Iле өзенiн қиып өтедi. Сосын сызық оңтүстiк-шығыс бағытына бұрылады, Емаду елдi мекенiнен оңтүстiк-батысқа қарай шамамен 2 км-да өтедi, оңтүстiк бағытқа бұрылады, Тэкэсы елдi мекенiнен шығысқа қарай шамамен 16 км-да Тэкэсы өзенiн қиып өтедi, Гункушитай елдi мекенiнен батысқа қарай шамамен 16 км-да өтедi, жалпы оңтүстiк-батыс бағытына бұрылады, Тяньшаньмай таулы жотасын қиып өтедi, Лаохутай елдi мекенiнен оңтүстiк-шығысқа қарай шамамен 14 км-да өтедi. Чаэрци елдi мекенiнен солтүстiк-батысқа қарай шамамен 1З км-да сызық, Мучжаэртэхэ өзенiн қиып өтедi, Чжамутай елдi мекенiнен солтустiк-шығысқа қарай шамамен 25 км-да тас жолды қиып өтедi, Акэсу қаласынан оңтүстiкке қарай шамамен 0 км-да бiрнеше шағын өзендердi және тас жолды қиып өтедi, Кэпин елдi мекенiнен солтүстiкке қарай шамамен 10 км-да, Кэпинуигуншэмучан елдi мекенiнен оңтүстiк-шығысқа қарай шамамен 5 км-да және Цюнпицянь елдi мекенiнен оңтүстiкке қарай шамамен 16-км-да өтедi. Уцзяньфан елдi мекенiнен батысқа қарай шамамен 20 км-да сызық тас жолды және шағын өзендi қиып өтедi, Лункоу елдi мекенiнен батысқа қарай шамамен 13 км-да Кэшигээрхэ өзенiн қиып өтедi, сосын батыс бағытына бұрылады және Цзяши елдi мекенiнен солтүстiкке қарай, Шулэ елдi мекенiнен солтүстiкке қарай, Шуфу елдi мекенiнен солтүстікке қарай Уця елді мекенінен оңтүстікке қарай шамамен 28 км-да орналасқан нүктеге дейін өтеді. Осы жерде сызық оңтүстікке бұрылады, Бяоэртокои елді мекенінен батысқа қарай шамамен 4
км-да жәнее Цякэлэгэли елді мекенінен шығысқа қарай шамамен 3 км-да өтеді, сосын шағын өзенді қиып өтеді және соңғы нүкте - Булунькоу елді мекеніне дейін келеді. Осы суреттеме 1993 жылы Қытайда басып шығарылған 1:1000000 масштабындағы карта бойынша жасалған. III. Хабаровск мен Владивосток сезiмтал аудандарының шектерiн бiлдiретiн сызықтың өтуiнiң мәтiндiк суреттемесi 1. Хабаровск сезімтал ауданы
Бұдан әрi сызық деп аталатын, Хабаровск сезiмтал ауданының географиялық шектерiн бiлдiретiн сызық Краснореченское елдi мекенiнiң оңтүстiк-батысымен 1 км-да жағалау сызығында орналасқан нүктеден басталады.
Осы жерден сызық жалпы солтүстiк-шығыс және солтүстiк бағыттарда жүредi, сосын солтүстiк-батысқа бұрылады және Лесное аралына дейiн солтүстiк және солтүстiк-шығыс бағыттарда өтедi.
Осы жерде сызық шығысқа бұрылады және Хохлацкая тармағы бойынша 9 км-дей жүредi, сосын оңтүстiк-шығысқа бұрылады және Виноградовка елдi мекенiнiң солтүстiгiмен 2 км-да жағалауға шығады, оны сезiмтал ауданның шектерiнде қалдырады және сол бағытта жүредi.
Заозерное елдi мекенiнiң оңтүстiк-батысымен I км-да сызық бұрылады және оңтүстiк, оңтүстiк-шығыс бағыттарда жүредi, Восточное елдi мекенiнiң шығыс шеткi аймағына жақындайды және шығысқа бұрылады. Осы бағытта сызық Сита өзенiне дейiн келедi, оны қиып өтедi, солтүстiк-шығысқа қарай бұрылады және Сита өзенiнiң оң жағалауы бойынша өтедi, ал сосын Петропавловское көлiнiң шығыс жағалауы бойынша Чичаговка елдi мекенiне дейiн келеді.
Осы жерде сызық бұрылады және жалпы шығыс, ал сосын оңтүстiк-шығыс, оңтүстiк және оңтүстiк-бағыттарда батпақты жерлермен, Таежное елдi мекенiн айналып өтiп және Гнилой Ключ көлiнiң шығыс жағалауы, Благодатное, Лесное, Дружба елдi мекендерiнiң оңтүстiк шеткi аймақтары, Некрасовка елдi мекенiнiң солтүстiк шеткi аймағы бойынша жүредi.
Одан әрi сызық батысқа бұрылады, Сосновка елдi мекенiнiң оңтүстiк шеткi аймағындағы темiр және тас жолдарды қиып өтедi, сол бағытта Краснореченское елдi мекенiнiң оңтүстiгiмен жүредi, осы елдi мекеннiң оңтүстiк-батыс шет аймағында солтүстiк-батысқа бұрылады және сызықтың соңғы нүктесi - Краснореченское елдi мекенiнiң оңтүстiк-батысымен 1 км-да жағалау сызығында орналасқан нүктеге жақындайды.
2. Владивосток сезімтал ауданы
Бұдан әрi сызық деп аталатын, Владивосток сезiмтал ауданының географиялық шектерiн бiлдiретiн сызық Рейнеке және Петр Великий шығанағындағы Рекорда аралдарының арасындағы Амурск бұғазының ортасында орналасқан нүктеден басталады.
Одан әрi сызық жалпы солтүстiк, ал сосын солтүстiк-шығыс бағыттарда Амурск шығанағының акваториясы бойынша жағалау сызығынан 2-3 км-де жүредi, Угловое шығанағының ортасы бойынша өтедi және Прохладное елдi мекенiнiң шығысымен жағалауға шығады.
Осы жерден сызық жалпы солтүстiк-шығыс, шығыс, оңтүстiк-шығыс, ал сосын Угловое елдi мекенiнiң солтүстiк-батыс шеткi аймағы бойынша оңтүстiк бағыттарда, Артем елдi мекенiнiң солтүстiк шеткi аймағы бойынша өтедi, Кролевецкое көлiн қиып өтедi, Артемовка өзенiне дейiн Артемовский елдi мекенi арқылы келедi.
Одан әрi сызық жалпы оңтүстiк, ал сосын оңтүстiк-батыс бағыттарда Артемовка өзенi бойынша оның құйылысына дейiн, сосын Муравьино бухтасының және Уссурийск шығанағының акваториясы бойынша жағалау сызығынан 1-5 км-да өтедi және сызықтың соңғы нүктесi - Амурск бұғазының ортасында орналасқан нүктеде аяқталады.
Осы суреттеме бұрынғы КСРО-да 1985, 1986 және 1991 жылдарда басып шығарылған І: 500000 масштабының топографиялық картасы бойынша жасалған.
Қазақстан Республикасы, Қырғыз
Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы шекара аудандағы қарулы күштердi өзара қысқарту туралы келiсiмге Қосымша
Ақпаратпен алмасу туралы
Хаттама
Тараптар, бұдан әрi Келiсiм деп аталатын, 1997 жылғы 24 сәуiрдегi Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы шекара аудандағы қарулы күштердi өзара қысқарту туралы Келiсiмнiң 9-бабына сәйкес ақпаратпен алмасуға қатысты процедуралар мен ережелер туралы мынадай уағдаластыққа қол жеткiздi.
1 бөлiм
1. Тараптар Келiсiмiнiң 9-бабына сәйкес Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде орналасқан жаяу әскерлерде, әскери-әуе күштерде, ӘШҚ авиациясында, шекара әскерлерде (шекара бөлiмдерде), Келiсiмге сәйкес қысқартылатын және шектелетiн жеке құрам, қару-жарақ және әскери техника туралы ақпаратпен алмасады. Ақпараттың мазмұнына мыналар кiредi:
I. Полктен, жеке батальоннан, эскадрилиядан және оларға балама құрамалар мен жоғарысынан бастап жаяу әскерлерi, әскери әуе күштерi, ӘШҚ авиациясы, шекара әскерлерi (шекара бөлiмдерi) әскери құрамалардың, аталуы, тiркелу нөмiрi және бағыныштылығы.
II. Әскери құрамалардың орналасқан орны, жеке құрамы, қару-жарағы
және әскери техникасы туралы мәлiмет. 1) Географиялық атауын және координатын 10 секундқа дейiн дәл көрсете отырып, әскери құрамалардың орналасқан орны. 2) Әскери құрамалардың жеке құрамының штаттық саны. 3) Әскери құрамалардың (категориялары мен типi бойынша саны) қару-жарағы және әскери техникасы туралы көрсеткiшi: А. Ұрыс танкiлерi. Б. Броняланған ұрыс машиналары. В. 122 мм және жоғары калибрлi артиллериялық жүйелер. Г. Тактикалық зымырандардың ұшыру қондырғылары. Д. Ұрыс ұшақтары, сондай-ақ барлау ұшақтары және РЭК. Е. Ұрыс тiкұшақтары. 2. Осы бөлiм бойынша ақпарат осы Хаттамаға қоса берiлетiн 1 және 2-кестелер нысаны бойынша беріледi. II бөлім
1. Тараптар Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде қару-жарақты және әскери техниканы қоймалық сақтау орындары туралы ақпаратпен алмасады. Осы ақпаратта мыналар аталады:
I. Келiсiмге сәйкес қысқартылатын және шектелетiн қару-жарақты және әскери техниканы жинақтау орнының аталуы, тiркеу нөмiрi, географиялық аты және координаты, сондай-ақ бағыныштылығы.
II. Категориялары мен типтерi бойынша жинақталатын қару-жарақ пен әскери техника саны.
2. Осы бөлiм бойынша ақпарат осы Хаттамаға қоса берiлетiн 3 кесте нысаны бойынша берiледi.
III бөлiм
1. Тараптар қару-жарақ пен әскери техниканы қысқарту орындары туралы ақпаратпен алмасады, оған кiретiндер:
I. Қысқарту орнының аталуы, географиялық аты және координаты.
II. Категориялар мен типтерi бойынша санын көрсете отырып, әрбiр
қысқартылатын орындағы қысқаруға тиiстi қару-жарақ пен әскери техника. 2. Осы бөлiм бойынша ақпарат осы Хаттамаға қоса берiлетiн 4 кесте нысаны бойынша берiледi. IV бөлiм 1. Тараптар бiр-бiрiне әрбiр бақылау объектiсiне байланысты өздерiнiң бақылау объектiлерi мен кiру/кету пункттерi туралы ақпарат бередi. 2. Осы бөлiм бойынша ақпарат осы Хаттамаға қоса берiлетiн 5-кесте нысаны бойынша берiледi. V бөлiм Тараптар осы Хаттаманың II. III және IV бөлiмдерiне сәйкес ақпарат бередi:
1. Тараптар Келiсiмнiң күшiне енген күнiнен бастап 60 күн iшiнде Келiсiмнiң күшiне енген күнiне нақты ақпарат бередi.
2. Тараптар жыл сайын, Келiсiмнiң күшiне ену жылынан басқа, 15-желтоқсанда келесi жылдың 1-қаңтарының жағдайы бойынша ақпарат бередi.
VI бөлiм
Тараптардың бiрi Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде Келiсiммен белгiленген жеке құрам бойынша шектi деңгейдi уақытша көбейткен жағдайда осы Тарап осы жайлы басқа Тарапты уақытылы ақпарат бередi. Осы ақпараттың мазмұнына кiретiндер: шектi деңгейдi уақытша
көбейткен жеке құрам саны, сондай-ақ уақытша көтерудiң себептерi және жеке құрамның болжамды болу мерзiмi. VII бөлiм Тараптар бiрлескен бақылау тобының мәжiлiсiнде бiр-бiрiне соңғы өткен топ мәжiлiсi уақытысының мерзiмi аралығындағы қысқартылған әскери құрам, жеке құрам, қару-жарақ және әскери техника туралы ақпарат бередi. VIII бөлiм
Тараптар бiр-бiрiне осы Хаттамаға қоса берiлетiн кестелерге және
Келiсiмнiң 9-бабының 3-тармағында айтылған процедураларға сәйкес осы Хаттамаларда айтылған ақпараттарды бередi. ІХ бөлiм Осы Хаттама Келiсiмнiң бiртұтас бөлiгi болып табылады, Келiсiм күшiне енген күнiнен бастап күшiне ендi және Келiсiмнiң қолданыс мерзiмi iшiнде қолданыста болады. Осы Хаттама бес данада әрқайсысы орыс және қытай тiлдерiнде жасалды, сондай-ақ орыс және қытай тілдерiндегi барлық мәтiннiң күшi бiрдей. І кесте Полктен және одан жоғарысынан бастап (күні, айы___ жылы жағдайы бойынша) жаяу әскерлер, әскери әуе күштер, ӘШҚ авиациясы, шекара әскерлер (шекара бөлімдер) әскери құрамаларын ұйымдастыру ______________________________________________________________ |р/с| Құраманың тіркеу | Құраманың аты | Бағыныштылығы | |N | нөмірі | (аталуы) | (бір сатыға жоғары) | |___|__________________|_________________|_____________________| | 1 | 2 | 3 | 4 | |___|__________________|_________________|_____________________| N 2 кесте Жеке құрам, қару-жарақ және әскери (күні, айы,___ жылы жағдайын бойынша) туралы ақпарат ________________________________________________________________________ |р/с|Құрам. |Бөлімнің|Тұрған жері| Жеке | Ұрыс | Броня. |122 мм және | |N |ның тір.|аты |(орналасуы)|құрам. |танкі.|ланған |одан жоғары | | |кеу |(аталуы)|(география.|ның |лері |ұрыс маши.|калибрлі | | |нөмірі | |лық аты, |штаттық|(бір) |налары |артиллерия. | | | | |координаты)|саны | |(бір) |лық жүйелер | | | | | |(адам) | | |(бір) | |___|________|________|___________|_______|______|__________|____________| | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |___|________|________|___________|_______|______|__________|____________| таблицаның жалғасы ___________________________________________________________ |Тактикалық | Ұрыс ұшақтары | Барлау |Ұрыс тiк | |зымырандардың|(бір) |ұшақтары және|ұшақтары(бір) | |ұшыру қондыр.| |ЭРК (бір) | | |ғылары (бір) | | | | |_____________|_______________|_____________|_______________| | 9 | 10 | 11 | 12 | |_____________|_______________|_____________|_______________| 3-кесте Қару-жарақ пен әскери (күні, айы, жылы, жағдайы бойынша) қоймалық сақтау орындары туралы ақпарат _____________________________________________________________________ |р/с|Тіркеу нөмірі|Жинақтау| Тұрған жері |Қару-жарақ |Қару-жарақ | |N | |орнының |(географиялық|пен әскери |пен әскери тех. | | | |аты |аты, коорди. |техниканың |никаның саны | | | |(аталуы)|наты) |категория. | | | | | | |сы, типі | | |___|_____________|________|_____________|___________|________________| 4-кесте Қару-жарақ пен әскери техниканы қысқарту орындары туралы ақпарат ______________________________________________________________________ |р/с|Тіркеу нөмірі|Қысқарту|Географиялық |Қару-жарақ |Қару- |Қару- | |N | |орында. |аты, коорди. |пен әскери |жарақ |жарақ пен| | | |рының |наты |техниканың |пен |әскери | | | |аты | |категория. |әскери |техниканы| | | |(аталуы)| |сы |техни. |ның саны | | | | | | |каның | | | | | | | |типі | | |___|_____________|________|_____________|___________|_______|________ | | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |___|_____________|________|_____________|___________|_______|_________| 5-кесте Бақылау объектілері туралы ақпарат ______________________________________________________________________ |р/с|Құраманың|Құрама. |Тұрған |Кіру/кету|Жеке |Қару- |Қару- | |N |тіркеу |ның аты |жері (гео.|пункті |құра- |жарақ |жарақ пен| | |нөмірі |(аталуы)|графиялық | |маның |пен |әскери | | | | |аты, коор.| |штат |әскери |техника. | | | | |динаты) | |саны |техни. |ның саны | | | | | | | |каның | | | | | | | | |катего. | | | | | | | | |риясы | | | | | | | | |мен типі| | |___|_________|________|__________|_________|_______|________|_________| Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Шекара аудандағы қарулы күштердi өзара қысқарту туралы Келiсiмге Қосымша Бақылау және тексерулер туралы Хаттама Тараптар бұдан әрi қарай Келiсiм деп аталатын, 1997 жылғы 24 сәуiрдегi Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Шекара аудандағы қарулы күштердi өзара қысқарту туралы келiсiмнiң 10-бабына сәйкес бақылау мен тексерулердi жүргiзу тәртiбiн реттейтiн прөцедуралар мен ережелер туралы келесi уағдаластыққа қол жеткiздi. I бөлiм. Терминдер Осы Хаттаманың мақсаттары үшiн төмендегi терминдер қолданылады: 1."Инспекция жүргiзушi Тарап" - инспекцияны сұрататын және жүргiзетiн Келiсiмге қатысушы Тарапты бiлдiредi. 2. "Инспекция жүргiзiлетiн Тарап" - өз аумағында инспекцияны қабылдайтын Келiсiмге қатысушы Тарапты бiлдiредi. 3. "Инспектор" - инспекторлар тiзiмiне енгiзiлген инспекция жүргiзушi Тараптың кез келген өкiлiн бiлдiредi.
4. "Инспекциялық топ" - инспекция жүргiзушi Тараптың нақты инспекцияны жүргiзу үшiн тағайындалған инспекторларынан тұратын топты бiлдiредi.
5. "Алып жүретiн топ" - инспекция жүргiзiлетiн Тараптың инспекциялық топты нақты инспекция жүргiзу барысында алып жүру үшiн бөлген адамдардан тұратын топты бiлдiредi.
6. "Инспекция орны" - нақты инспекция жүргiзiлетiн ауданды орынды немесе объектiнi бiлдiредi.
7. "Бақылау объектiсi":
А. Олардың тұрақты дислокациясы орны шекарасында Келiсiмге сәйкес шектелетiн және олар туралы Ақпаратпен алмасу туралы хаттаманың 1-бөлiмiне сай мәлiмденетiн қару-жарағы мен әскери техникасы бар әскери құраманы немесе ұйымдастырылу деңгейiндегi бригада, полк, жеке батальон (дивизион, эскадрилья) бөлiмiн, жеке орналасқан батальонды, эскадрильяны немесе оларға баламалы бөлiмдердi;
Б. Ақпаратпен алмасу туралы хаттаманың III бөлiмiне сай мәлiмденетiн қару-жарақ пен әскери техниканы қысқарту орнын;
В. Ол туралы Ақпаратпен алмасу туралы хаттаманың II бөлiмiне сай мәлiмденетiн, Келiсiмге сәйкес шектелетiн қару-жарақ пен әскери техниканы сақтаудың қоймалық орнын;
Г. Ақпаратпен алмасу туралы хаттаманың 1 бөлiмiне сай олардың тұрақты дислокация орны мәлiмденетiн бригада, полк, жеке батальон, эскадрилья ұйымдастыру деңгейiндегi немесе жеке орналасқан батальон, экскадрилья (шекарадан өткiзу пункттерiнде шекаралық бақылауды жүзеге асыратын бөлiмдер мен бөлiмшелердi қоспағанда) оларда Келiсiм қамтитын қару-жарақ пен әскери техниканың болуына қатыссыз мемлекеттiк шекараны қорғау бойынша мiндеттердi атқарушы әскери құрама немесе шекара әскерiнiң (шекара бөлiмдерiнiң) бөлiмдерiн бiлдiредi.
8. "Жеке орналасқан батальон" - бригада, полк құрамына құрылымды кiретiн, алайда бригада, полк дислокациясының негiзгi орнынан 10 км және одан да көп қашықтықта орналасқан батальонды бiлдiредi.
9. "Сезiмтал пункт" - инспекция жүргiзiлетiн Тарап алып жүрушi топ арқылы сезiмтал деп белгiлеген және оларға баруға кешiктiру немесе қабыл алмау мәлiмденуi мүмкiн кез келген әскери техниканы, құрылысты немесе орынды бiлдiредi.
10. "Келу/кету пунктi" - Тарап көрсеткен инспекциялық топ инспекциялар жүргiзу үшiн келетiн және олар аяқталғаннан кейiн кететiн шекарадан өту пунктiн бiлдiредi.
11. "Көрсетiлген аудан" - Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнiң кез келген орнындағы, оның шектерiнде талап бойынша инспекция жүргiзiлуi мүмкiн ауданды бiлдiредi. Көрсетiлген ауданның алаңы 16 шаршы километрден аспауы керек. Осы аудандағы кез келген екi нүкте арасындағы ешбiр тiк сызық 6 километрден аспауы керек.
II бөлiм. Жалпы ережелер
1. Тараптардың әрқайсысы Келiсiмнiң ережелерiн сақтауға бақылауды қамтамасыз ету үшiн Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде осы Хаттаманың ережелерiне сәйкес инспекциялар жүргiзуге қүқылы және қабылдауға мiндеттенедi.
2. Бұндай инспекциялардың мақсаттары төмендегiлер болып табылады:
А. Ақпаратпен алмасу туралы хаттамаға сай берiлген ақпарат негiзiнде Тараптардың Келiсiм бекiткен сандық шектеудi сақтауын бақылау;
Б. Қысқартудың тәртiбi туралы хаттамаға сәйкес Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде қысқарту орындарындағы қару-жарақ пен әскери техниканы қысқарту процесiн бақылау.
3. Тараптардың әрқайсысы қысқарту кезiнде Шығыс және Батыс учаскелердiң әрқайсысында жылына 3-тен көп емес және қысқартуды аяқтағаннан кейiн Шығыс және Батыс учаскелердiң әрқайсысында жылына 2-ден көп емес инспекциялар жүргiзуге құқылы және қабылдауға мiндеттенедi. Әрбiр инспекция барысында 3-тен көп емес бақылау объектiлерi тексерiлуi мүмкiн.
4. Инспекторлар инспекция жүргiзу кезiнде дипломаттық агенттер 1961 жылғы 18 сәуiрдегi Дипломатиялық қатынастар туралы Вена Конвенциясының 29-бабына, 30-баптың 2-тармағына, 31-баптың 1, 2 және 3 тармақтарына, 34 және 35 баптарына, сондай-ақ 36-баптың 1-тармағы (b) тармақшасына сай пайдаланатын артықшылықтар мен иммунитеттердi пайдаланады.
5. Инспекция барысында алынған кез келген ақпаратты Тараптардың келiсiмiнсiз ашуға, жариялауға және үшiншi тарапқа беруге болмайды.
6. Шығыс және Батыс учаскелерде бiр уақытта бiр инспекциялық топтан артық болмауы тиiс.
7. Тараптар Келiсiм күшiне енген күннен бастап 60 күн iшiнде инспекторлар тiзiмiмен алмасады. Тiзiмде инспекторлардың толық аты, фамилиялары, жынысы, туған күнi, туған орны және паспорт нөмiрлерi көрсетiледi. Тараптардың әрқайсысынан инспекторлар саны 100 адамнан аспауы керек.
8. Тараптардың әрқайсысы өз инспекторларының тiзiмiне өзгерiстер енгiзуге құқылы. Бұндай өзгерiстер екiншi Тарапқа жылына бiр рет 1 желтоқсанға дейiн хабарланады.
9. Тараптардың әрқайсысы екiншi Тараптар бас тарту құқығынсыз, осы бөлiмнiң 7 және 8-тармақтарына сәйкес мәлiмденетiн инспекторлар тiзiмiнен кез келген адамды алып тастау талабын қоя алады.
10. Тараптар Келiсiм күшiне енген күннен бастап 60 күн iшiнде өздерiнiң келу/кету пункттерi жайлы мәлiмдемелермен алмасады. Тараптардың әрқайсысы бұрында көрсетiлген келу/кету пунктiн, ол туралы екiншi Тарапқа осындай өзгерiстер мен қосуларға дейiн 60 күн бұрын мәлiмдей отырып, өзгертуге немесе жаңасын қосуға құқылы.
11. Бақылаудың әрбiр объектiсi, олар арқылы осы бақылау объектiсiнiң инспекциясын жүргiзу үшiн инспекциялық топ келетiн бiр немесе бiрнеше келу/кету пункттерiмен байланыста болуы тиiс.
12. Кез келген инспекциялық топтағы инспекторлар саны 7 адамнан аспауы керек.
13. Әрбiр бақылау объектiсiнiң инспекциясы немесе қысқарту орнының инспекциясы, немесе талап бойынша инспекция бiр инспекция болып есептеледi және инспекция жүргiзушi Тарап жүргiзуi мүмкiн инспекциялар квотасынан сызылып тасталады.
14. Инспекцияның кез келген орнында инспекциялық топ 24 сағаттан артық болмауы тиiс. Инспекциялық топ қатарынан 3 нақты инспекция жүргiзуге құқылы.
15. Шығыс және Батыс учаскелерi үшiн кезектi инспекциялық топтың инспекция жүргiзу үшiн келуi мен алдыңғы инспекциялық топтың инспекцияны аяқтағаннан кейiн кетуi арасындағы уақыт мерзiмi 30 күннен кем болмауы керек.
16. Инспекция жүргiзілетiн Тарап инспекциялық топты азық-түлiкпен, тұрғын-жәймен, көлiкпен, жұмыс орнымен және қажет болғанда медициналық көмекпен қамтамасыз етедi.
17. Инспекция жүргiзушi Тарап өз инспекторларын бекiтiлген келу/кету пунктiне және керi қарай тасымалдау бойынша шығындарды көтередi. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекция жүргiзушi Тарап инспекторларының өз аумағында болуына байланысты шығындарды көтередi.
18. Осы Хаттамаға сәйкес талап етiлетiн барлық мәлiмдемелер мен ақпарат жазбаша нысанда дипломатиялық арналар немесе Тараптар қосымша уағдаласуы мүмкiн басқа арналар арқылы берiледi.
19. Тараптар олар туралы Тараптар Келiсiм күшiне енгеннен кейiн 30 күннен кешiктiрмей хабарлайтын түнгi уақытта, демалыс күндерi мен мейрамдарда инспекция жүргiзбейдi. Келiсiмнiң барлық қолданыс мерзiмiнiң iшiнде Тараптардың әрқайсысы мейрамдар тiзбесiне өзгертулер енгiзуге құқылы.
III бөлiм. Инспекция жүргiзу ниетi туралы мәлiмдеме
және келуге/кетуге байланысты процедуралар
1. Инспекция жүргiзушi Тарап инспекция жүргiзiлетiн Тарапқа өзiнiң инспекция жүргiзу ниетi туралы мәлiмдейдi. Бұндай мәлiмдемелер осы Хаттаманың 18-бөлiмiне сәйкес инспекциялық топтың инспекция жүргiзiлетiн Тарап аумағындағы келу/кету пунктiне келуiнiң есептi уақытына дейiн кем дегенде 10 тәулiк бұрын берiледi. Мәлiмдемелерде:
1) пайдаланылатын келу/кету пунктi;
2) келу/кету пунктiне келудiң есептi уақыты;
3) бақылау объектiлерiнiң, соның iшiнде қысқарту орындарының тiркелу нөмiрлерi, ал талап бойынша инспекцияны жүргiзу кезiнде - инспекцияланатын ауданның шекараларын анықтайтын кем дегенде 4 нүктенiң координаталары;
4) бiрiншi инспекция талап бойынша инспекция немесе бақылау объектiлерiнiң инспекциясы немесе қысқарту орындарының инспекциясы болып табылатындығы - осы туралы мәлiмдеме; егер жүйелi инспекциялар арасында талап бойынша инспекция болса, онда инспекциялар талап бойынша инспекциядан басталуы тиiс;
5) инспекторлардың толық аты, фамилиялары, жынысы, туған күнi мен орны, паспорт нөмiрлерi көрсетiледi.
2. Осы бөлiмнiң 1-тармағында аталған мәлiмдемелер инспекция жүргiзiлетiн Тараптың тiлiнде (орыс немесе қытай тiлдерiнде) берiледi.
3. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекция жүргiзу туралы мәлiмдеменi алғаннан кейiн 3 тәулiк iшiнде инспекция тобының есептi келу уақытын және инспекция жүргiзу үшiн келу/кету пунктiн растайды.
4. Егер инспекция жүргiзiлетiн Тараптың форс-мажорлық жағдайлардың iс-әрекетiне байланысты инспекция жүргiзу ниетi туралы мәлiмдеменiң қандай да бiр тармағын орындауды қамтамасыз ету мүмкiндiгi болмаса, ол инспекция жүргiзушi Тарапқа барынша тез арада тиiстi түсiндiрулер жiбередi. Инспекция жүргiзушi Тарап осы бөлiмнiң 1-тармағына сәйкес инспекция жүргiзу ниетi туралы жаңа мәлiмдеме жiберуге құқылы.
5. Егер инспекциялық топ инспекция жүргiзу ниетi туралы мәлiмдемеде көрсетiлген келу уақытынан үш сағаттан көп кешiксе, онда бұл инспекция кейiнге қалдырылған болып есептеледi.
6. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекциялық топты қарсы алу, оған тиiстi мемлекеттiң аумағына келуге, алып жүруге байланысты барлық нысандылықты тезiрек орындауға жәрдемдесу және инспекциялық топ кеткенге дейiн басқа да жәрдем көрсету үшiн келу/кету пунктiне алып жүрушi топты жiбередi. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекциялық топтың инспекция жүргiзілетiн Тараптың аумағында болуы кезiнде қауiпсiздiгiн қамтамасыз етедi.
7. Келу/кету пунктiне келу және қайта оралу уақытын инспекциялық топ та, алып жүрушi топ та тiркейдi.
8. Жүйелi инспекциялар жүргiзген жағдайда, инспекциялық топ келу/кету пунктiне келгенге дейiн 1 сағат iшiнде инспекцияның алғашқы орнын жариялайды.
9. Инспекциялық топқа, инспекция процесiнде алып жүрушi топ айқындаған тәртiпте өз материалдары мен аппаратураларын, атап айтқанда, карталарын, схемаларын, таблицаларын және басқа да географиялық материалдарын, бинокльдерiн, бейне камераларын, фотоаппараттарын, диктофондарын, рулеткаларын, электр фонариктерiн, магниттi компастарын және портативтi компьютерлерiн әкелуге және пайдалануға рұқсат етiледi.
10. Инспекциялық топ әкелген аппаратура алып жүрушi топтың келу/кету пунктiнде қарауынан өтуi тиiс. Егер тексеруден кейiн алып жүрушi топ, аппаратура осы Хаттамаға сай инспекция талаптарына сыйыспайтын функцияларды атқару мүмкiндiгi бар деп анықтаса, онда алып жүрушi топ бұл аппаратураны пайдалануға рұқсат бермеуге және оны инспекциялық топ қайтып оралғанға дейiн келу/кету пунктiнде ұстап қалуға құқылы.
11.Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекциялық топты инспекция орнына ең жылдам көлiк қүралдарының көмегiмен жеткiзудi қамтамасыз етедi.
Инспекциялық топты келу/кету пунктiнен инспекцияның алғашқы орнына жеткiзу уақыты не бiр инспекцияның аяқталуы мен келесi инспекция орнына келу аралығындағы уақыты, не соңғы инспекцияның аяқталуынан кейiн келу/кету пунктiне қайтып келу кезiндегi уақыт 12 сағаттан аспауы керек. Егер инспекция орны жолы қиын жерде орналасса, инспекциялық топ, егер инспекциялық және алып жүрушi топтар басқаша уағдаласпаса, 18 сағаттан кешiктiрiлмей жеткiзiледi.
12. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекциялық топты инспекция орнына инспекция жүргiзiлетiн Тарап таңдаған әдiспен және маршрутпен жеткiзедi.
IV бөлiм. Инспекцияларды жүргiзудiң жалпы ережелерi
1. Инспекторлар мен алып жүрушi топтың мүшелерi оларды тиiсiнше инспекторлар және алып жүрушi топ мүшелерi ретiнде көрсететiн инспекция жүргiзiлетiн және инспекция жүргiзетiн Тараптардың тiлдерiндегi айырмалық белгiлерiн тағып жүредi.
2. Инспекциялық топ инспекция жүргiзiлетiн Тарап аумағындағы келу/кету пунктiне келген сәттен бастап өз мiндеттерiн орындауға кiрiскен болып есептеледi және инспекция жүргiзiлетiн Тарап аумағындағы келу/кету пунктiнен кеткеннен кейiн өз мiндеттерiн орындап болған болып есептеледi.
3. Инспекторлар өздерiнiң артышылықтары мен иммунитеттерiне зиян келтiрместен, инспекция жүргiзiлетiн Тарап аумағында қабылданған заңдар мен қаулыларды құрметтейдi және сақтайды.
4. Инспекция жүргiзетiн Тарап инспекциялық топтың алып жүрушi топпен инспекция жүргiзiлетiн Тарап тілiнде еркiн сөйлесу мүмкiндiгiнiң болуын қамтамасыз етедi. Инспекциялық топ пен алып жүрушi топ арасындағы келiсу бойынша инспекторлар мен алып жүрушi топтың мүшелерi өзге тiлдерде де сөйлесе алады.
5. Инспекторлар инспекция жүргiзілетiн Тарап аумағында болған кезеңде қажет болса, инспекция жүргiзiлетiн Тараптың беретiн байланыс құралдарын пайдалана отырып, инспекция жүргiзушi Тараптың елшiлiгi немесе консулдығымен байланыс жасай алады.
6. Инспекторлардың келу/кету пунктiне баруын талап ететiн төтенше жағдайлар кезiнде алып жүрушi топ бұндай сапарды ұйымдастырады.
7. Алып жүрушi топ инспекция барысында инспекциялық топ пайдаланатын аппаратураны бақылауға құқылы.
8. Инспекторлар өз мiндеттерiн орындау барысында инспекция орнында жасалып жатқан iс-қимылдарға араласпайды және инспекция орнында қауiпсiздiк техникасының ережелерi мен әкiмшiлiк процедураларды бұзуы мүмкiн iс-әрекеттердi жасамайды.
9. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекция орнында инспекциялық топ пайдалануы үшiн жүмыс iстеу, аппаратураны сақтау, демалыс пен тамақтану үшiн үй-жайлар бередi.
10. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекция жүргiзу кезiнде қажет болғанда инспекция жүргiзушi Тарапқа жоғары өткiштiк мүмкiндiгi бар көлiк құралдарын бередi.
11. Инспекторлар бақылау объектiсiне инспекция немесе талап бойынша инспекция кезiнде Келiсiмнiң қолданыс аясына түсетiн қару-жарақ пен әскери техника бар кез келген құрылысқа кiруге құқылы. Қысқарту орнының инспекциясын жүргiзу кезiнде инспекторлар қысқарту жүзеге асырылып жатқан цехқа кiруге қүқылы. Инспекторлардың, оларға жабдықталмаған кiру орны 2 метрден кем құрылыстарға кiруге құқы жоқ.
12. Инспекторлар бақылау объектiсiнiң немесе көрсетілген аудан шектерiндегi инспекция кезiнде ұшақтарға арналған стационарлық баспана iшiне, онда келiсiмнiң қолданыс аясына түсетiн қару-жарақ пен әскери техника барлығына көз жеткiзу үшiн қарауға құқылы.
13. Инспекторлар бақылау обьектiсiнiң немесе көрсетілген аудан шектерiндегi инспекция кезiнде қару-жарақ пен әскери техника, олардың санын көзбен шолып растау үшiн қажет шамада ғана бара алады.
14. Инспекция жүргiзілетiн Тарап техниканың жекелеген сезiмтал бiрлiктерiн (жекелеген элементтер, тораптар және техника агрегаттары) қаптауға және сезiмтал пункттердi жариялауға құқылы. Сезiмтал пункттердiң ауданы мүмкiндiгiнше шектеулi болуы тиiс.
15. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап инспекция жүргiзушi Тарапқа кез келген сыртқы көлемi (енi, биiктiгi, ұзындығы немесе диаметрi) екi метрден кем, қапталған объектiлердi (контейнерлердi) көрсетуден бас тартуға құқылы.
16. Сезiмтал пункттердi немесе қапталған объектiлердi (контейнерлерге) көрсетуден бас тартқан жағдайда, алып жүрушi топ, оларда Келiсiмнiң қолданыс аясына түсетiн қару-жарақ пен әскери техника болуы-болмауы туралы түсiнiктер бередi. Алып жүрушi топ бұндай қару-жарақ пен әскери техника болса, олардың санатын, типтерiн және санын жариялайды.
17. Инспекторлар алып жүрушi топтың қатысуымен оған алдын-ала хабарлай отырып, Келiсiмнiң қолданыс аясына түсетiн және ашық аудандарда орналасқан 50 бiрлiктен кем емес қару-жарақ пен әскери техниканы тек тiркеу үшiн және осындай қару-жарақ пен әскери техника жөнiнде инспекция процесi кезiнде шешiлмеген түсiнiксiз мәселелердi құжаттау үшiн фототусiрiлiмдер мен бейнетүсiрiлiмдердi жүргiзе алады. Алып жүрушi топ инспекциялық топпен бiрлесе қызмет атқарады әрi фото және бейне түсiрiлiмдер жүргiзiлетiн нүктенi анықтауға құқылы.
18. Қару-жарақ пен әскери техниканы тiркеу үшiн 35 миллиметрлiк үлдiр және бейнекамералар қолдануы мүмкiн, ал түсiнiксiз мәселелердi құжаттау үшiн тез арады суреттi басып шығаратын мүмкiндiгi бар фотоаппараттар қолданылады.
19. Анықталмаған мәселелер бойынша түсiнiктер мен осыған байланысты фотографиялар инспекция туралы есепке тiркеледi.
20. Егер инспекция барысында инспекциялық топ алып жүрушi топ қысқартылған деп жарияланған әскери техниканы кездестiрсе, ол Қысқарту тәртiбi туралы хаттамада көрсетiлген процедураларға сәйкес олардың қысқартылғанын растау үшiн осындай техника бiрлiктерiнiң инспекциясын жүргiзуге құқылы.
21. Инспекция осы Хаттаманың II бөлiмi 15-тармағының ережелерiн сақтай отырып, инспекция туралы есепке екi Тарапта қол қойғаннан кейiн аяқталған болып есептеледi.
22. Инспекциялық топ инспекция аяқталғанға дейiн 3 сағаттан кешiктiрмей инспекцияның жаңа орны туралы немесе өзiнiң келу/кету пунктiне қайтуы туралы ниетiн мәлiмдейдi.
Инспекция жүргiзiлетiн Тарап осы Хаттаманың III бөлiмi II тармағының ережелерiн сақтай отырып, егер инспекциялық топ пен алып жүрушi топ басқаша келiспесе, мүмкiндiгiнше тез арада инспекциялық топтың инспекцияның жаңа орнына немесе келу/кету пунктiне жетуiн қамтамасыз етедi.
23. Инспекциялық топ осы Хаттаманың II бөлiмiнiң және III бөлiмiнiң ережелерiн сақтай отырып, келесi инспекциялар туралы мәлiмдеуге құқылы:
А. алдағы инспекция орнына келу/кету пунктiмен байланысты кез келген бақылау обьектiсiнде; немесе
Б. инспекциялық топ келген келу/кету пунктi ең жақын келу/кету пунктi болып табылатын кез келген көрсетiлген аудан шектерiнде; немесе
В. инспекциялық топ келген келу/кету пунктiмен байланысты қысқартудың кез келген орнында.
24. Инспекциялық топ, өзi инспекция жүргiзген инспекция жүргiзiлген Тараптың аумағынан, егер басқаша уағдаластыққа қол жетпесе, келу жүзеге асырылған келу/кету пунктi арқылы кетедi.
V бөлiм. Бақылау объектiлерiнiң инспекциясы
1. Тараптардың әрқайсысы осы Хаттаманың 1 бөлiмi, 7-тармағы А, В, Г-тармақшаларында анықталғанындай әскери құрамалар немесе бөлiмдердiң инспекциясын жүргiзуге құқылы.
Бақылау объектiсiнiң инспекциясынан бас тартуға болмайды. Бұндай инспекция тек форс-мажорлық жағдайларда ғана кешiктiрiле алады.
2. Инспекциялық топ бақылау объектiсiне келгеннен кейiн алып жүрушi топ оны дайындық кеңесiн өткiзу орнына алып барады, оған ол жерде бақылау объектiсi схемасының 3-тен кем емес данасы табыс етiледi.
Бақылау объектiсi схемасының мазмұнында:
А. шын солтүстiктi көрсете отырып, 10 секундқа дейiнгi дәлдiкпен бақылау объектiсi шеңберiндегi географиялық координаталар;
Б. схема масштабтары;
В. бақылау объектiсiне, оның тiркеу нөмiрлерiн көрсете отырып, жататын аудандардың анық сызылған шекаралары;
Г. есiктерiнiң енi 2 метрден аса болатын жайлар, осы жайларға дайындық кеңесiн жүргiзу орнынан баратын жолдар және осындай жайлар арасындағы жолдар;
Д. бақылау объектiсiне барлық кiру орындары;
Е. осы Хаттаманың IY бөлiмi 9-тармағына сәйкес берiлетін жайлардың орналасу орындары.
3. Бақылау объектiсi схемасын тапсырғаннан кейiн, егер инспекциялық топ пен алып жүрушi топ басқаша уағдаласпаса, ұзақтығы 1 сағаттан аспайтын дайындық кеңесi өткiзiледi. Кеңес тақырыбына төмендегi сұрақтар кiредi:
А. инспекция орнындағы қауiпсiздiк техникасының ережелерi және әкiмшілiк процедуралары;
Б. инспекция орнындағы тасымалдау және байланыс тәртiбi;
В. бақылау объектiсi аумағында басқа бақылау объектiсiне тиесiлi қару-жарақ пен әскери техниканың болуы;
Г. Келiсiмге сәйкес шектелетiн және инспекция орнындағы қару-жарақ пен әскери техника саны мен Ақпаратпен алмасу туралы хаттамаға қоса берiлетiн 2 және 3 таблицаларға сәйкес соңғы ақпаратта көрсетiлген тиiстi сан арасындағы болуы мүмкiн айырмаларға қатысты түсiнiк;
Д. жеке құрам санының инспекция жүргiзу сәтiне және соңғы ақпаратта көрсетiлген санының арасындағы болуы мүмкiн айырмаларға қатысты түсiнiк.
4. Инспекциялық топ осы Хаттаманың IV бөлiмi 11, 12, 14 және 15-тармақтарының ережелерiн сақтай отырып, бақылау объектiсi шекараларында бақылау объектiсi схемасында басқа бақылау объектiсiне тиесiлi ретiнде шектелген аудандарды қоспағанда, барлық құрылыстар мен объектiлердi инспекциялауға құқылы.
5. Егер алып жүрушi топ инспекциялық топқа бұрынырақта олар туралы инспекцияланатын бақылау объектiсiнде орналасқан ретiнде мәлiмденген Келiсiмге сәйкес шектелетiн қару-жарақ пен әскери техника инспекцияланатын бақылау объектiсi, сол келу/кету пунктiмен байланысты басқа бақылау объектiсiнiң аумағында тұрақты орналасқан болса, онда алып жүрушi топ инспекциялық топқа сол инспекция бөлiгi ретiнде осындай қару-жарақ пен әскери техниканы көрудi қамтамасыз етедi.
6. Инспекциялық топ екiншi келу/кету пунктiне байланысты басқа бақылау обьектiсiне тиесiлi қару-жарақ пен әскери техника тұрақты орналасқан аумақтағы бақылау объектiсiн инспекциялау кезiнде, осы қару-жарақ пен әскери техниканы инспекциялауға құқылы. Бұл жағдайда инспекция туралы есепте бұл қару-жарақ пен әскери техниканың қандай объектiге тиесiлi екенiн бiлдiретiн белгi қойылады.
VI бөлм. Талап бойынша инспекция
1. Тараптардың әрқайсысы Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерi туралы хаттамада аталған сезiмтал аудандарды, сондай-ақ бақылау объектiлерi аумақтарын қоспағанда, осы Хаттамаға сәйкес Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiндегi көрсетiлген аудандар шектерiнде талап бойынша инспекциялар жүргiзуге құқылы.
2. Талап бойынша инспекциялардың мақсаты - осы Келiсiмдi орындауға байланысты мәселелердi анықтау, Келiсiмдi бұзуға апаратын, соның iшiнде Келiсiмге сәйкес шектелетiн қару-жарағы мен әскери техникасы жоқ жаяу әскер әскери бөлiмдерiне, әскери әуе күштерiне, ӘШҚ авиациясына қатысты iс-әрекеттердi айқындау және болдырмау.
Талап бойынша инспекция сұраған Тарап инспекцияны сылтауратып, Келiсiмге қатысы жоқ қызметпен айналыспауға тиiс.
3. Тараптардың әрқайсысы түсiнiксiз жағдай бойынша немесе екiншi Тараптың Келiсiмдi сақтауының дұрыстығына қатысты күмәндарына байланысты сұрау сала алады. Сұрау салынып отырған Тарап сұранымды алғаннан кейiн 7 күннен кешiктiрмей, сұраным жiберген Тарапқа тиiстi ақпаратты бередi. Егер сұрау салып отырған Тарап екiншi Тарап берген ақпарат жағдайды айқындамайды деп санаса, онда ол талап бойынша инспекцияны жариялай алады.
4. Алып жүрушi топ көрсетiлген аудан шектерiнде инспекциялық топтың осы ауданның жекелеген пункттерiне инспекциялық топты жiбермеуi немесе оларды сезiмтал пункттер деп жариялауы мүмкiн.
5. Инспекция жүргiзiлетiн Тараптың тiлегi бойынша инспекциялық топ көрсетiлген ауданға келгеннен кейiн дайындық кеңесi өткiзілуi мүмкiн. Дайындық кеңесiнiң ұзақтығы 1 сағаттан аспауы керек. Бұл кеңесте қауiпсiздiк техникасының ережелерi, әкiмшiлiк процедуралар хабарланады және келiсiмге сәйкес осы ауданға түскен бөлiмдердегi шектелетiн қару-жарақ пен әскери техника туралы мәлiметтер берiледi.
6. Алып жүрушi топ көрсетiлген ауданға түскен бөлiмге келген кезде Ақпаратпен алмасу туралы хаттамаға сәйкес инспекциялық топқа, осы бөлiмдердiң, егер олар Келiсiмнiң қолданыс аясына түссе, жеке құрамының саны, олардағы осы Келiсiм аясына түсетiн қару-жарақ пен әскери техниканың болуы туралы хабарландырады және тиiстi түсiнiктер бередi.
VII бөлм. Қару-жарақ пен әскери техниканы қысқарту
орындарыньң инспекциясы
1. Тараптардың әрқайсысы Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде Қысқартудың тәртiбi туралы хаттаманың V, VI және VII бөлiмдерiне сәйкес қысқарту процесiнiң инспекциясын жүргiзуге құқылы.
2. Инспекция жүргiзiлетiн Тарап қысқарту процесiн Қысқарту тәртiбi туралы хаттамада айтылған ережелердi сақтай отырып қана, ұйымдастыра және жүзеге асыра алады.
3. Қысқарту процедураларын жүзеге асыруға ниетi бар Тарап бұл туралы қысқарту басталғанға дейiн 15 күннен кешiктiрмей екiншi Тарапқа мәлiмдейдi. Бұл мәлiмдеге, оның географиялық координаталарымен бiрге қысқарту орнын белгiлеудi, қысқартылуға тиiс қару-жарақ пен әскери техниканы қысқартудың жоспарланған басталу және аяқталу күндерi кiредi. Бұдан басқа мәлiмдемеде:
А. қысқартылуға тиiс қару-жарақ пен әскери техниканың болжамды саны мен санаты;
Б. қысқартылуға тиiс қару-жарақ пен әскери техника әкетiлген объектiнiң немесе обьектiлердiң тiркеу нөмiрлерi;
В. қысқартылатын қару-жарақ пен әскери техниканың әрбiр санаты үшiн пайдаланылатын қысқарту процедуралары.
4. Инспекциялық топ осы бөлiмнiң 3-тармағына сай мәлiмдеген қысқартудың барлық кезеңiнiң кез келген уақытында қысқарту орнына келуге құқылы. Инспекциялық топ қысқарту орнында болатын барлық уақытта, Қысқартудың тәртiбi туралы хаттамаға сәйкес жүзеге асырылатын барлық қысқарту процедураларына байқау жүргiзуге құқылы.
5. Инспекциялық топ осы бөлiмде айтылған ережелерге сәйкес қысқартылатын қару-жарақ пен әскери техниканың заводтық сериялы нөмiрлерiн кедергiсiз жазып алуға және кейiнiректе қысқарту процедураларын аяқтау кезiнде бұндай нөмiрлердi жазып алуға құқылы.
6. Қару-жарақ пен әскери техниканы қысқартуды жүзеге асырушы Тарап әрбiр қысқарту орнында жұмыс тiзiлiмiн жасайды, оған ол қысқартудан өтетiн қару-жарақ пен әскери техниканың әрбiр бiрлiгiнiң зауыттық сериялы нөмiрлерiн, сондай-ақ қысқарту процедураларының басталу және аяқталу күндерiн жазады. Тiзiлiм инспекциялық топқа инспекция жүргiзу кезеңiне берiледi.
7. Инспекциялық топ қысқарту орнын әрбiр инспекциялауды аяқтаған кезде инспекциялық топтың жетекшiсi мен алып жүрушi топтың жетекшiсi қол қоятын бiр үлгiдегi есептi жасайды.
8. Қысқарту процесi аяқталғаннан кейiн 5 күн iшiңде қысқартуға жауапты Тарап қысқартудың аяқталғандығы туралы екiншi Тарапқа мәлiмдейдi. Бұндай мәлiмдеме де қысқартылған қару-жарақ пен әскери техниканың саны мен санаты, қысқарту орны, қысқарту процесiнiң басталу және аяқталу күндерi көрсетiледi.
VIII бөлім. Инспекциялар туралы есептер
1. Инспекцияны аяқтау үшiн және инспекция орнынан кетер алдында:
А. инспекциялық топ алып жүрушi топқа жазбаша есеп бередi;
Б. алып жүрушi топ бұл есепке жазбаша нысанда жасалған ескертулердi кiргiзуге қүқылы және егер инспекциялық топ пен алып жүрушi топ бұл мерзiмдi ұзарту туралы уағдаласпаса, есептi инспекциялық топтан алғаннан кейiн 2 сағат iшiнде есепке қол қояды.
2. Инспекция туралы есеп екi данада, әрқайсысы инспекция жүргiзушi Тарап тiлiнде жасалады. Инспекция жүргiзушi Тарап және инспекция жүргiзiлетiн Тарап бұл есептiң бiр-бiр даналарын сақтайды.
3. Инспекциялық топ жүйелi инспекциялар жүргiзген кезде инспекция жүргiзiлетiн Тараптың аумағынан кеткенге дейiн келу/кету пунктiнде қорытынды есептi жасайды.
4. Есептiң әрбiр данасына инспекциялық топтың жетекшiсi мен алып жүрушi топтың жетекшiсi қол қояды.
5. Осы Хаттаманың VII бөлiмiнде және осы бөлiмде көрсетiлген есептер стандартталған болуы тиiс; инспекцияның әрбiр типi үшiн есеп форматтары Бiрлескен бақылау тобында келiсiледi.
6. Инспекция туралы есепке:
А. инспекция орны;
Б. инспекциялық топтың инспекция орнына келу күнi мен уақыты;
В. инспекция тобының инспекция орнынан кету күнi мен уақыты;
Г. Келiсiмге сәйкес шектелетiн және инспекцияльқ топ бақылау объектiсiн немесе көрсетiлген ауданда инспекциялау кезiнде бақылаған қару-жарақ пен әскери техниканың әрбiр санаттағы саны мен типтерi;
Д. қысқарту орнында қысқартылатын қару-жарақ пен әскери
техниканың әрбiр санаттағы саны мен типтерi және олардың зауыттық нөмiрлерi; Е. инспекция орнындағы Келiсiмнiң қолданыс аясына түсетiн және Келiсiмге сәйкес шектелетiн жеке құрамның саны. ІХ бөлiм. Бiрлескен бақылау тобы 1. Бiрлескен бақылау тобы Тараптардың дипломатиялық өкiлдерiнен және әскери мамандарынан тұрады. 2. Бiрлескен бақылау тобы төмендегi негiзгi функцияларды атқарады: А. Келiсiм баптарын тусiндiру кезiнде оны орындау барысында туындайтын келiспеушiлiктердi шешедi; Б. Келiсiмдi сақтауға байланысты мәселелердi шешедi; В. инспекция барысында туындаған немесе анықталған мәселелердi шешедi; Г. Тараптардың кез келгенi қойған және Келiсiмге байланысты кез келген мәселелердi талқылайды және шешедi. 3. Бiрлескен бақылау тобы,тараптар басқаша келiспесе, жылына 2 рет өз мәжiлiстерiне жиналады.
4. Тараптар Бiрлескен бақылау тобының кезектен тыс мәжiлiсiн өткiзу туралы мәселе көтере алады. Осындай кезектен тыс мәжiлiс өткiзуге ұсыныс жасаған тарап, бұл туралы жазбаша түрде екiншi Тарапқа мәлiмдейдi. Бұл кезектен тыс мәжiлiс осындай мәлiмдеме жiберген сәттен бастап 15-күндiк мерзiм iшiнде жүргiзіледi.
5. Бiрлескен бақылау тобының әрбiр мәжiлiсiнiң ұзақтығы бiрлескен
бақылау тобы бұған қосымша шешiм қабылдаған жағдайларды қоспағанда, 15 күннен аспайды. 6. Бiрлескен бақылау тобының төрағасы - кезекпен екi Тарап өкiлдерi болады. 7. Бiрлескен бақылау тобы өз мәжiлiстерiн принцип бойынша екi Тарап аумақтарында кезекпен өткiзедi. Х бөлім Осы Хаттама Келісімнің ажырамас бөлігі болып табылады, келісім күшіне енген күннен бастап күшіне енеді және Келісімнің қолданыс мерзімі ішінде іс-қимылда болады. Осы Хаттама бес данада, әрқайсысы орыс және қытай тілдерінде жасалды, сондай-ақ орыс және қытай тілдеріндегі барлық мәтіндердің күші бірдей.
Қазақстан Республикасы, Қырғыз
Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Шекара аудандағы қарулы күштердi өзара қысқарту туралы келiсiмге Қосымша
Қысқарту тәртiбi туралы
Хаттама
Тараптар бұдан әрi қарай Келiсiм деп аталатын, 1997 жылғы 24-сәуiрдегi Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Шекара аудандағы қарулы күштердi өзара қысқарту туралы келiсiмнiң 6 және 8-баптарына сәйкес жеке құрамды қысқартудың тәртiбi және қару-жарақ пен әскери техниканы қысқартудың процедуралары туралы төмендегiдей уағдаластықтарға қол жеткiздi.
I-Бөлiм. Жалпы ережелер
1. Келiсiм қамтитын жеке құрам, қару-жарақ пен әскери техника осы Хаттамада анықталған тәртiпке және процедураларға сәйкес қысқартылады.
2. Тараптардың әрқайсысы Келiсiммен көзделген қару-жарақ пен әскери техниканы қысқартуды жұзеге асыру үшiн, осы Хаттаманың V, VI, VII, VIII және IХ бөлiмдерiнде көзделген ережелерге зиян келтiрмей, өзi тиісті деп санаған процедураларды пайдалануға құқылы.
3. Тараптар Келiсiмдi орындау барысында келiсу бойынша осы Хаттаманың V, VI, VII, VIII және IX бөлiмдерiнде көзделген қару-жарақ пен әскери техниканы қысқарту процедураларын жаңа процедуралармен толықтыра алады. Осыған байланысты ұсыныстар бiрлескен бақылау тобында келiсiледi.
Тараптар қысқартудың жаңа процедураларының мәселесi бойынша уағдаластықтарға қол жеткiзгенге дейiн қысқартуды бұрында көзделген қысқарту процедураларына сәйкес жүргiзудi жалғастыра беруге тиiс.
4. Осы Хаттаманың V, VI, VII және VIII бөлiмдерiнде көзделген
процедуралар қысқартудың жарияланған орындарында жүзеге асырылады. 5. Әрбiр Тарап қысқартылуға жататын қару-жарақ пен әскери техниканың элементтерiн алып тастауға, сақтауға және пайдалануға құқылы. 6. Тараптар жеке құрамды, қару-жарақ пен әскери техниканы қысқарту барысында Келiсiмнiң 1-бабында келтiрiлген терминдердi басшылыққа алады. II-Бөлiм. Жеке құрамды қысқартудың тәртiбi Қарулы күштердiң жеке құрамын қысқарту: тұтас әскери құрамаларды (дивизия, бригада, полк, жеке батальон, әскери-әуе күштерiндегi эскадрилья немесе оларға теңестiрiлген бөлiмдер) тарату жолымен, әскери құрамалардың штаттық санын азайту жолымен, әскери құрамаларды Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнен тыс шығару жолымен жүргiзiледi. III-Бөлiм. Қару-жарақ пен әскери техниканың қолданыстағы және жаңа типтерi 1. Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде Келiсiм қамтитын төмендегi қару-жарақ пен және әскери техниканың типтерi бар: Қазақстан, Қырғызстан, Ресей, Тәжiкстан Ұрыс танкiлерi: Т-80 (Б, БВ, У, УД), Т-72 (А, Б, БI, М), Т-62 (М), Т-55 (М), ПТ-76. Броняланған ұрыс машиналары: БМП-2 (К), БМП-1 (К, П, ПК), БТР-80, БТР-70, БТР-60 (ПБ, ПБК), БТР-50 (П, ПК), МТ- ЛБ. 122 мм және одан да үлкен калибрлi артиллериялық жүйелер: Өзi жүретiн пушкiлер: 203 мм: "Пион". 152 мм: "Гиацинт". Пушкiлер: 152 мм: "Гиацинт-Б". Пушкi-гаубицалар: 152 мм: Д-20 Өзi жүретiн гаубицалар: 152 мм: "Мста-С", "Акация". 122 мм: "Гвоздика". Гаубицалар: 152 мм: Д-1. 122 мм: Д-30, М-30. Дүркiндете атудың реактивтi жүйелерi: 200 мм: "Ураган". 122 мм: "Град-1", "Град". Тактикалық ракеталардың ұшыру қондырғылары: "Р- 17", "Луна-М". Ұрыс ұшақтары: Су-24 (М), Су-25 (бм, уб), Су-27 (п, уб), МИГ-23 (млд, уб). Барлау және РЭК ұшақтары: Су-24 мр. Ұрыс тiкұшақтары: Ми-24, (в, п, д, ду), Ми-24 (к, р), Ми-22, Ми-9, Ми-8 (т, мт, мтв, п, пс, КП, ВзПУ), Ми-6 (а). Қытай Ұрыс танкiлерi: жоқ. Броняланған ұрыс машиналары: 63 типтегi БТР. 122 мм және одан да үлкен калибрлi артиллериялық жүйелер: Пушкi-гаубицалар: 152 мм: 53 типтi. Гаубицалар: 122 мм: 53 типтi. Дүркiндете атудың реактивтi жүйелерi: 130 мм: 53 типтi. Тактикалық ракеталардың ұшыру қондырғылары: жоқ Ұрыс ұшақтары: "Цзянь-6", "Цзянь/Цзяо-6". Барлау және РЭК ұшақтары: жоқ. Ұрыс тiкұшақтары: жоқ.
2. Тараптардың әрқайсысы 30 күн бұрын екiншi Тарапқа Келiсiмдi қолданудың географиялық қолдану шектерiнде қару-жарақ пен әскери техниканың жаңа типтерiнiң немесе осы Хаттамаға енгiзiлген типтердiң нұсқалары мен үлгілерiнiң әскердi қаруландыруға түскені туралы мәлiмдейдi.
IV-Бөлiм. Техникалық мәлiметтер мен фотосуреттер
Тараптар Келiсiм күшiне енген күннен бастап 60 күн iшiнде осы Хаттаманың III-бөлiмiнде айтылған қару-жарақ пен әскери техниканың техникалық мәлiметтерi мен анық ақ-қара түстi фотосуреттерiн бiр-бiрiне бередi. Негiзгi техникалық мәлiметтер: қолданыстағы типтi; тиiстi Тарап қабылдаған атауды; бас қарудың калибрiн; құрғақ салмақты қамтиды. Фотосуреттер ақ-қара түстi және төмендегi: енi - 13 см, ұзындығы -18 см форматқа (суреттiң шетiн есептемегенде) сәйкес болуы тиiс. Әрбiр объект үш бағыттан: алдыңғы жағынан, жанынан (сол жағынан немесе оң жағынан) және төбесiнен түсiрiлуi тиіс. Түсiрiлген объект (не үзына бойына, не кесе көлденең жазықтықта) суреттiң 80% кем емес ауданын қамтуы керек. Әрбiр суретте 0,5 метрден бөлiнген анық көрiнетiн масштабты сызықшасы болу керек.
V-Бөлiм. Қару-жарақ пен әскери техниканы жою жолымен
қысқарту процедуралары
Осы Хаттаманың VI, VII, VIII және IX бөлiмдерiнде қысқарту процедуралары көзделген қару-жарақ пен әскери техникадан басқа қалған қару-жарақ пен әскери техника осы бөлiмде көзделген процедуралар бойынша қысқартылады.
Қару-жарақ пен әскери техниканы жою жолымен қысқарту:
1. Бөлшектерге бөлу жолымен жою процедуралары:
1) Ұрыс танкiлерi үшiн:
А. ұңғының орналасуының бiр орнынан ажырата және машинаның кесе көлденең өсiне бағытталған 60 градустан кем емес бұрышпен және радиалдық бағытта 200 мм ұзындықта корпустағы мұнара астылық саңылау периметрiнен бiр секцияны ажырата отырып мұнараны бөлшектеу; және
Б. (I) борттық беру жүйелерiнiң саңылаулары бөлiнетiн бөлiктерде болатындай етiп, ең болмағанда корпустың бiр бүйiрiнде борттық табақтарда вертикальды және горизонталды кесулермен және алдыңғы немесе тұмсық табақтардағы қақпақ және табан табақтарында диагоналды кесулердi жүргiзе отырып секцияны ажырату; немесе
(2) корпустың табанынан двигательге арналған орнату орындарын қамтитын секцияларды қиып алу; немесе
(3) танк корпусын вертикалды және горизонталды кесулермен шамамен тең екi және одан да көп бөлiктерге бөлу.
2) Броняланған ұрыс машиналары үшiн:
А. ұңғының орналасуының бiр орнынан ажырата және машинаның кесе көлденең өсiне бағытталған 60 градустан кем емес бұрышпен және радиалдық бағытта 200 мм ұзындықта корпустағы мұнара астылық саңылау периметрiнен бiр секцияны ажырата отырып мұнараны бөлшектеу; және
Б. броняланған шынжыр табанды ұрыс машиналары үшiн:
(I) борттық беру жүйелерi бөлiнетiн бөлiктерде болатындай етiп, ең болмағанда корпустың бiр бүйiрiнде борттық табақтарда вертикальды және горизонталды кесулермен және алдыңғы немесе тұмсық табақтардағы қақпақ және табан табақтарында диагоналды кесулердi жүргiзе отырып секцияны ажырату; немесе
(2) корпустың табанынан двигательге арналған орнату орындарын қамтитын секцияларды қиып алу; немесе
(3) корпусты вертикалды және горзонталды кесулермен шамамен тең екi және одан да көп бөлiктерге бөлу.
В. броняланған дөңгелектi ұрыс машиналары үшiн:
(1) алдыңғы дөгелектердiң жетек қорабын орналастыру орнын қамтитын корпустың ең болмағанда бiр бортында секцияларды ажырату;
(2) вертикалды және горизонталды кесулермен корпусты шамамен тең екi немесе одан да көп бөлiктерге бөлу.
3) Артиллериялық жүйелер үшiн:
(I) өзi жүретiн артиллериялық жүйелер үшiн: борттык берiлiс саңылауын қамтитын корпусынан ең болмағанда бiр бортында секцияларды ажырату;
(2) тiркелмелi артиллериялық жүйелер үшiн: зеңбiрек станинасын немесе тiрек тақтасын шамамен тең екi бөлiкке бөлу;
(3) дүркiндете атудың реактивтi жүйелерi үшiн: құбырлы немесе рельстi бағыт берушiлердi, көтеру механизмi секторларының бұрандаларын (тiстi доңғалақтарын), құбырлық және рельстiк бағыт берушiлердiң тұғырларын және олардың бұрылу бөлiмдерiн алып тастау.
4) Тактикалық ракеталарды ұшыру қондырғылары үшiн:
А. ұшыру қондырғысы старттық агрегатының қызметiн қамтамасыз ететiн жабдықты бөлшектеу; және
Б. бөлшектенген бөлiктер мен тораптарды бөлу:
(1) жебенi шамамен тең екi бөлiкке бөлу;
(2) ұшыру үстелiн (вертлюга) шамамен тең екi бөлiкке бөлу.
5) Ұрыс ұшақтары үшiн:
Ұрыс ұшағының фюзеляжы түйiсу торабынан тыс тiкелей кабина алдынан және центроплан ауданында құйрық бөлiмiнен, түйiсу тораптар, егер олар бөлiну ауданында болса, бөлiнетiн бөлiктерде болатыңдай етiп үш бөлiкке бөлiнедi.
6) Ұрыс тiкұшақтары үшiн:
Құйрық белдемшесi немесе құйрық бөлiгi түйiсу торабы бөлiнетiн бөлiкте болатындай етiп фюзеляждан бөлiнедi.
2. Нысана және жер бетiндегi нысана ретiнде пайдалану жолымен жою процедурасы:
1) Ұрыс ұшақтары үшiн:
нысана-ұшақ атылатын оқ-дәрiлермен немесе өзiн-өзi жою механизмiмен жойылады. Бiр Тарап екiншi Тарапқа жойылған ұшақтың типi туралы және оны жою орны туралы мәлiмдейдi. Егер екiншi Тараптың жоюға қатысты кудiктерi болса, онда қысқарту мәселе түпкiлiктi шешілгенге дейiн орындалған болып саналмайды.
2) Қару-жарақ пен әскери техниканың барлық түрлерi үшiн жер үстiндегi нысана атылатын оқ-дәрiмен жойылады.
3. Апат нәтижесiнде жою процедурасы:
Келiсiмге сәйкес қысқартуға және шектеуге жататын қару-жарақ пен әскери техниканың кез келген типiнiң апаты болған жағдайда, апаттан кейiн 30 күн iшiнде екiншi Тарапқа апатқа ұшыраған объект, апаттың уақыты мен болжамды болған орны туралы мәлiмдеу қажет.
Егер екiншi Тараптың апатқа қатысты күмәнi болса, онда қысқарту осы мәселе түпкiлiктi шешiлгенге дейiн аяқталған болып саналмайды.
4. Қопару жолымен жою процедурасы:
1) Ұрыс танкiлерi үшiн:
А. корпустан және мұнарадан тораптарды, агрегаттарды, детальдарды және жүйелердi (жоюды жүргiзушi Тараптың қарауына) бөлшектеу; және
Б. жарылғыш заттың зарядтары ұрыс танкiсiнiң (бөлiп жою жағдайында - оның негiзгi элементтерi - корпустың да, мұнараның да сыртынан және iшiнен) сыртына және iшiне олар жарылғаннан кейiн корпус та, мұнара да бөлiктерге бөлiнетiндей немесе қабырғасында жарық пайда болатындай немесе айтарлықтай майысатындай; корпустағы двигательдi орналастыру орны бұзылатындай немесе борттық берiлiс саңылауының ең болмағанда бiреуi бұзылатындай немесе қозғалғыш бөлiгi торабы орналасуының ең болмағанда бiр орны бұзылатындай болып орналастырылады.
2) Броняланған ұрыс машиналары үшiн:
А. корпустан және мұнарадан (егер болса) тораптарды, агрегаттарды, детальдарды және жүйелердi бөлшектеу (жоюды жүргiзушi Тараптың қарауына орай); және
Б. жарылғыш заттың зарядтары броняланған ұрыс машиналарының (бөлiп жою жағдайында - оның негiзгi элементтерi - корпустың да, мұнараның да сыртынан және iшiнен) сыртына және iшiне олар жарылғаннан кейiн корпус та, мұнара да бөлiктерге бөлiнетiндей немесе қабырғаларында жарық пайда болатындай немесе айтарлықгай майысатындай; корпустағы двигательдi орналастыру орны бұзылатындай немесе борттық берiлiс саңылауының ең болмағанда бiреуi бүзылатындай немесе қозғалғыш бөлiгi торабының ең болмағанда бiр орны бұзылатындай болып орналастырылады.
3) Тiркелетiн пушкпер, гаубицалар және пушкiлер мен гаубицалардың мумкiндiктерiн бiрiктiрген артиллериялық зеңбiректер үшiн:
жарылғыш заттардың зарядтары ұңғыға, жоғары станда және станинада люльканың бiр орналасу орнына және:
(1) ұңғы бөлiнетiндей немесе ұзынынан жарылатындай;
(2) затвор не жұлынып қалатындай не майысатындай, не iшiнара балқып кететiндей;
(3) ұңғы құбырының оқталатын орынмен және люлька цапфтарының бiрiнiң жоғары станмен қосылу орындары бұзылатындай немесе олардың әрi қарайға қызметi мүмкiн болмайтындай; және
(4) станиналар шамамен тең екi бөлiкке бөлiнетiндей немесе олардың әрi қарайға қызметi мүмкiн болмайтындай етiп бүлiнетiндей орналастырылады.
4) Тiркелетiн минаатқыштар үшiн:
жарылғыш заттардың зарядтары мина атқыштың ұңғысына және тiрек тақтасына зарядтардың жарылысы кезiнде минаатқыштың ұңғысы оның төменгi бөлiгiнде жарылатындай, ал тақта шамамен екi тең бөлiкке бөлiнетiндей болып орналастырылады.
5) А) мұнаралы өзi жүретiн пушкiлер, гаубицалар және пушкiлер мен гаубицалардың мүмкiндiктерiн бiрiктiрген өзi жүретiн артиллериялық зеңбiректер үшiн:
осы бөлiмнiң 4-тармағы 1) тармақшасында ұрыс танкiлерi үшiн анықталған әдiс қолданылады; және
Б) мұнарасыз өзi жүретiн пушкiлер, гаубицалар және пушкiлер мен гаубицалар мүмкiндiктерiн бiрiктiрген өзi жүретiн артиллериялық зеңбiректер үшiн:
жарылғыш заттың заряды ұңғыны көтерiп тұратын айналатын тұғырдың алдыңғы шетiне корпусқа орналастырылады және қақпақ табағын корпустан бөлiнетiндей етiп жарылады. Қару-жарақ жүйесiн жою үшiн осы бөлiмнiң 4 тармағы 3) тармақшасында пушкiлер, гаубицалар, пушкiлер мен гаубицалар мүмкiндiктерiн бiрiктiрген зеңбiректер үшiн көрсетiлген әдiс қолданылады.
В) дүркiндете атудың реактивтi жүйелерi үшiн:
ұзартылған кумулятивтi заряд қүбырлы немесе рельстi бағыттаушыларға және олардың негiздерiне кесе-көлденең орналастырылады.
6) Ұрыс тiкұшақтары үшiн:
жарылғыш заттар зарядтарының кез келген типi мен саны фюзеляж ең кем дегенде екi бөлiкке бөлiнетiндей болып пайдаланылуы мүмкiн.
VI-Бөлiм. Қару-жарақ пен әскери техниканы азаматтық мақсат
үшiн қайта құру жолымен қысқарту процедуралары
1. Тараптардың әрқайсысы қару-жарақ пен әскери техниканы азаматтық мақсат үшін қайта құру жолымен қысқартылуға тиіс ұрыс танктерiн 5 проценттен, броняланған ұрыс машиналарын 10 проценттен, дүркiн оқ атудың реактивтiк жүйелерiн 10 проценттен, тактикалық ракеталарды ұшыру қондырғыларын 40 проценттен көп емес қысқартуға құқылы.
Қайта жабдықталған қару-жарақ пен әскери техника Тараптардың қарулы күштерiн қаруландыруға қабылданбайды.
2. Тараптар Бiрлескен бақылау тобының шеңберiнде осы бөлiмнiң 1-тармағында көрсетiлген проценттiк ара қатынастарды өзгерте алады.
3. Қысқартудың жарияланған орындарда қайта жабдықтауды жүргiзер алдында төмендегi процедуралар жүзеге асырылады:
1) Ұрыс танкiлерi мен броняланған ұрыс машиналары үшiн:
қару-жарақ жүиелерiнiң қалыпты қызмет етуiн қамтамасыз ететiн асырып атуды қоса алғаңда, арнаулы жабдықтарды шассиден алып тастау; мұнараны және қару-жарақты бөлшектеу;
2) Дүркiндете атудың реактивтi жүйелерi үшiн:
А. ұрыс жүйелерiнiң қалыпты қызмет етуiн қамтамасыз ететiн асырып атуды қоса алғанда, реактивтi жүйеден арнаулы жабдықтарды алып тастау; және
Б. қүбырлы немесе рельстi бағыттаушыларды, көтеру механизмдерi секторларының бұрандаларын (тiстi доңғалақтарын), қүбырлы немесе рельстi бағыттаушылардың және олардың бұру бөлiмдерiнiң тұғырларын алып тастау.
3) Тактикалық ракеталардың ұшыру қондырғылары үшiн:
осы Хаттаманың V-бөлiмi, 1-тармағының 4)-тармақшасында көзделген процедуралар жүзеге асырылады.
VII-Бөлiм. Қару-жарақ пен әскери техниканы стационарлық
экспозиция жолымен қысқарту процедуралары
1. Тараптардың әрқайсысы Келiсiмде көзделген әрбiр санаттағы қысқартылатын қару-жарақ пен әскери техниканың жалпы саннан 1 проценттен көп емес стационарлық экспозиция жолымен қысқартуға құқылы.
2. Стационарлық экспозиция жолымен қысқартылуға тиiс әскери техникадан қару-жарақ жүйелерiнiң асырып атуды қоса алғанда, қалыпты қызмет етуiн қамтамасыз ететiн жабдықтар бөлшектенедi.
Ұрыс танкiлерi мен броняланған ұрыс машиналары үшiн:
1) А. корпустан двигатель және трансмиссия агрегаттарын бөлшектеу, оларды қайтара орнатуды болдырмайтындай, олардың орналасу орнын бүлдiру; немесе
Б. трансмиссиялардың, люктердiң және кiшкене люктердiң қақпақтарын двигательдi, оның жүйелерiн және трансмиссия агрегаттарын пайдалану мүмкiндiгiн болдырмайтындай етiп корпусқа пiсiрiп жабыстыру.
2) А. Қару-жарақтың горизонталды және вертикалды нысаналау механизмi оларды қайтара орнату мүмкiндiгi болмайтындай етiп пiсiрiлiп жабыстырылады; және
Б. оқталатын бөлiкке затвор сынасын ең кем дегенде екi жерден пiсiрiп жабыстыру.
VIII-Бөлiм. Қару-жарақ пен әскери техниканы оқу
материалдық бөлiм ретiнде пайдалану
жолымен қысқарту процедуралары
1. Тараптардың әрқайсысы Келiсiмде көзделген әрбiр санаттағы қысқартылатын қару-жарақ пен әскери техниканы жалпы санның 3 процентiнен көп емес оқу материалдық бөлiм ретiнде пайдалану жолымен қысқартуға құқылы.
2. Оқу материалдық бөлiм деп оқ ату мүмкiндiгiнен айрылған және тек оқу процесiнде оқу материалы ретiнде ғана пайдаланылатын қару-жарақ пен әскери техника түсiніледi.
3. Оку материалдық бөлiм ретiнде пайдалану жолымен қысқартылатын қару-жарақ пен әскери техникаға қысқарту орындарында төмендегi процедуралар жүргiзiледi:
1) Ұрыс ұшақтары мен тiкұшақтары үшiн:
қару-жарақ жүйелерiнiң барлық орналастырылған, сыртқы және алынып тасталатын қару-жарағы мен жабдықтарын алып тастау;
2) Ұрыс танкiлерi мен броняланған ұрыс машиналары үшiн:
А. қару-жарақты горизонталды және вертикалды нысаналау механизмдерi негiзгi қару-жарақты нысаналау мүмкіндiгiн болдырмайтындай етiп пiсiрiлiп жабыстырылады немесе қару-жарақтың горизонталды және вертикалды нысаналау механизмдерi бөлшектенедi, ал оларды орналастыру орындары, оларды қайтара пайдалануды болдырмайтындай етiп бүлдiрiледi;
Б. оқталатын бөлiкке затвор сынасын ең кем дегенде екi жерден пiсiрiп жабыстыру.
4. Келiсiм күшiне енгенге дейiн оқу материалдық бөлiм ретінде пайдаланылған қару-жарақ пен әскери техника Келiсiмнiң қолданыс аясына түспейдi.
ІХ-Бөлiм. Қару-жарақ пен әскери техниканы Келiсiмдi қолданудың
географиялық шектерiнен тыс шығару жолымен қысқартудың
процедуралары
1. Тараптардың әрқайсысы қысқартуға жататын қару-жарақ пен әскери техниканы - ұрыс танкiлерiн 40 проценттен, броняланған ұрыс машиналарын 95 проценттен, артиллериялық жүйелердi 40 проценттен, ұрыс ұшақтарын 90 проценттен, ұрыс тiкұшақтарын 20 проценттен, тактикалық ракеталардың ұшыру қоңдырғыларын 50 проценттен аспайтындай шамада Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнен тыс шығару жолымен қысқартуға құқылы.
Шығару жолымен қысқартылатын қару-жарақ пен әскери техника Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнен едәуiр қашықтықтағы аудандарға шығарылуы тиiс.
2. Тараптардың әрқайсысы Келiсiм қамтитын қару-жарақ пен әскери техниканы осы Хаттаманың V, VI, VII және VIII бөлiмдерiнде айқындалған тәртiпке сәйкес жою немесе қайта жабдықтау үшiн Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiне шығаруға құқылы.
Осылай қысқартылатын қару-жарақ пен әскери техника туралы
Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнен шығаруға дейiн 30 күн бұрын екiншi Тарапқа мәлiмдеу керек. Х-Бөлiм. Осы Хаттама Келiсiмнiң ажырамас бөлiгi болып табылады, Келiсiм күшiне енген күннен бастап күшiне енедi және Келiсiмнiң қолданыс мерзiмi бойына күшiнде болады. Осы Хаттама бес данада, әрқайсысы орыс және қытай тiлдерiнде жасалды, сондай-ақ орыс және қытай тiлдерiндегi барлық мәтiндердiң күшi бiрдей. Қазақстан Республикасының Үкiметi, Қырғыз Республикасының Үкiметi, Ресей Федерациясының Үкiметi, Тәжiкстан Республикасының Үкiметi және Қытай Халық Республикасының Үкiметi арасындағы Шекара ауданда қарулы күштердi көбейтпеу мәселесi бойынша өзара түсiнiстiк жөнiндегі Меморандум
Бұдан әрi қарай Тараптар деп аталатын Бiрлескен Тарапты құрайтын Қазақстан Республикасының Үкiметi, Қырғыз Республикасының Үкiметi, Ресей Федерациясының Үкiметi, Тәжiкстан Республикасының Үкiметi және Қытай Халық Республикасының Үкiметi,
бұдан әрi қарай Келiсiм деп аталатын 1997 жылғы 24-сәуiрдегi Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжiкстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Шекара ауданда қарулы күштердi өзара қысқарту туралы келiсiмнiң тиiстi ережелерiн жүзеге асыру мақсаттарында,
шекара ауданда тұрақтылықты, қауiпсiздiктi және өзара сенiмдi нығайтуға ұмтыла отырып,
Тараптардың қарулы куштерiн Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде өзара қысқарту жүзеге асырылғаннан кейiн Шығыс және Батыс учаскелерде Тараптардың қарулы күштерiнiң iс жүзiндегі орналасуында айырмашылықтар сақталып қалатындығын ескере отырып,
төмендегi өзара түсiнiстікке қол жеткiздi:
1. Бiрлескен Тарап әдеттегi жағдайларда Батыс учаскеде Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде Келiсiм күшiне енген күннен бастап қарулы күштердi көбейтпейдi. Бiрлескен Тарап оның қауiпсiздiгi мен тұрақтылығына қауiп төндiретiн iшкi немесе халықаралық сипаттағы ерекше жағдайлар туындаған жағдайда осы кезеңге осы Келiсiмде бұл аудан үшiн көзделген жеке құрам, қару-жарақ пен әскери техника үшiн шектi деңгейлер шеңберiнде қарулы күштердi көбейте алады.
2. Қытай Тарабы әдеттегi жағдайларда Шығыс учаскеде Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде Келiсiм күшіне енген күннен бастап қарулы күштердi көбейтпейдi. Қытай Тарабы оның қауiпсiздiгi мен тұрақтылығына қауiп төндiретiн iшкi немесе халықаралық сипаттағы ерекше жағдайлар туындаған жағдайда осы кезеңге осы Келiсiмде бұл аудан үшiн көзделген жеке құрам, қару-жарақ пен әскери техника үшiн шектi деңгейлер шеңберiнде қарулы күштердi көбейте алады.
3. Бiр Тараптың қарулы күштердi көбейтуi екiншi Тарапқа қарсы бағытталмайды.
4. Тараптардың бiреуi Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде қарулы күштердi көбейткен жағдайда, ол бұл туралы екiншi Тарапқа уақытылы мәлiмдейдi. Мәлiмдеме мазмұнына: жеке құрам саны және қару-жарақ пен әскери техника санаттары бойынша көбейтiлетiн саны, сондай-ақ көбейтудiң себептерiн көрсету кiредi. Ерекше жағдайлар тоқтаған кезде қарулы күштердi көбейтудi жүзеге асырған Тарап бұл туралы екiншi Тарапқа уақытылы хабарлайды.
5. Тараптардың ерекше жағдайларда қарулы күштердi көбейтуi кезiнде, Келiсiмге қоса берiлетiн Бақылау және тексеру туралы хаттама қолданылады. Егер сонымен бiрге инспекциялар санын көбейту қажет болса, Тараптар бұл туралы жеке уағдаласады.
6. Тараптар Келiсiмнiң қолданыс аясына түсетiн қарулы күштер мен шекара әскерлерiнiң (шекара бөлiмдерi) қару-жарағы және әскери техникасының санаттарын техникалық қайта жабдықтау мен жетiлдiру бойынша қажеттi шараларды жүргiзуге құқылы.
7. Тараптар мемлекеттiк шекараны қорғау мүдделерi үшiн Келiсiмдi қолданудың географиялық шектерiнде шекара әскерiнiң (шекара бөлiмдерi) жеке құрам санын және қару-жарағы және әскери техникасының санын Келiсiммен көзделген шектi деңгейге дейiн көбейте алады.
8. Осы Меморандум құпия сипатқа ие. Тараптардың ешқайсысы осы Меморандумның мазмұнын үшiншi тарапқа ашпайды және екiншi Тараптың оған жазбаша келiсiмiнсiз жарияламайды.
9. Тараптар бiр-бiрiне Бiрлескен Тараптың барлық мемлекеттерiн қоса алғанда, Тараптардың осы Меморандумның күшiне енуi үшiн қажеттi мемлекеттiк iшкi процедураларды орындағаны туралы өзара мәлiмдейдi. Аталған мәлiмдемелер Тараптардың әрқайсысына Келісімнің күшіне енуі үшін қажетті мемлекеттік ішкі процедуралардың орындалғандығы туралы
мәлімдемелермен бір уақытта жіберіледі. Осы Меморандум жазбаша мәлімдемелердің соңғысының күнінен бастап күшіне енеді. Осы Меморандумның қолданыс мерзімі Келісімнің қолданыс мерзіміне тең. Мәскеуде 1997 жылғы 24-сәуірде бес данада, әрқайсысы орыс және қытай тілдерінде жасалды, сондай-ақ орыс және қытай тілдеріндегі барлық мәтіндердің күші бірдей. Қазақстан Республикасының Қытай Халық Үкіметі үшін Республикасының Үкіметі үшін Қырғыз Республикасының Үкіметі үшін Ресей Федерациясының Үкіметі үшін Тәжікстан Республикасының Үкіметі үшін Оқығандар: Омарбекова А. Нарбаев Е.