Об утверждении межотраслевых норм времени на работы по переводу с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык документов

Приказ и.о. Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 26 августа 2024 года № 331

Примечание ИЗПИ!
Вводится в действие с 01.01.2025.

В соответствии с подпунктом 41-10) статьи 16 Трудового кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые межотраслевые нормы времени на работы по переводу с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык документов.

2. Департаменту труда и социального партнерства Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) в течение пяти календарных дней после подписания настоящего приказа направление его на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого вице-министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие с 1 января 2025 года и подлежит официальному опубликованию.

Исполняющий обязанности Министра

А. Сарбасов

Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от "26" августа 2024 г. № 331

Межотраслевые нормы времени на работы по переводу с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык документов

Раздел 1. Общая часть

1. Межотраслевые нормы времени на работы по переводу с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык документов (далее ̶ Нормы времени) предназначены для нормирования работ, выполняемых переводчиками с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык в организациях.

2. В основу разработки норм времени положены:

данные изучения и анализа законодательных и нормативных методических документов, регламентирующих деятельность организаций;

методические рекомендации об организации нормирования труда;

результаты фотохронометражных наблюдений;

материалы существующей организации труда работников, занятых переводом, редактированием документов, в том числе писем граждан и организаций.

3. Настоящими нормами времени охвачены следующие виды работ:

полный письменный перевод переводчиками с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык;

редактирование полного письменного перевода с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык (текста собственного перевода);

редактирование полного письменного перевода с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык, выполненного другим переводчиком (текста чужого перевода).

4. Нормирование работ по письменному переводу документов осуществляется с учетом рабочего перевода.

Рабочий перевод включает в себя полноценный, стилистически грамотный перевод, правильно передающий содержание оригинала.

5. Нормы времени на письменный перевод определяются в зависимости от объема выполненного перевода в страницах текста, напечатанного на компьютере.

1 страница текста (печатный лист), напечатанного на компьютере, принята равной 2000 печатным знакам.

Под печатным листом понимается единица измерения объема издания, равная площади одной стороны бумажного листа стандартного формата.

Под одним печатным знаком (ударом) понимается воспроизводимый путем однородного нажатия клавиши знак (буква, цифра, знаки препинания) или интервал, величина которого соответствует площади, занимаемой одним знаком.

6. Нормы выработки выражаются в конкретном объеме текста, переводимого в течение рабочего дня при соблюдении нормальной продолжительности рабочего времени, установленной в соответствии с Трудовым кодексом Республики Казахстан.

Единицей измерения норм выработки при переводе является печатный лист стандартного формата.

Печатание переведенного текста с использованием компьютера осуществляется в организациях согласно правилам документирования, управления документацией и использования систем электронного документооборота в государственных и негосударственных организациях, утвержденным приказом Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 25 августа 2023 года № 236 (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 33339) с соблюдением следующих параметров: полтора интервала между строками, шрифт № 14 типа "Times New Roman" и "Times/Kazakh" для Microsoft Word на стандартном листе формата А4.

7. В нормах времени предусмотрены три группы сложности оригинала для письменного перевода:

I группа. Тексты по общим и специальным вопросам, лексический, стилистический состав и смысловое содержание которых не вызывает затруднений при переводе.

II группа. Тексты по специальным вопросам узкоотраслевого характера, а также тексты по многоотраслевой тематике, стилистический состав и смысловое содержание которых предусматривает использование имеющейся словарно-справочной литературы.

III группа. Тексты из новых областей знания, лексический, стилистический состав и смысловое содержание которых помимо использования имеющейся словарно-справочной литературы предусматривает подбор дополнительных материалов, раскрывающих толкование специфичных терминов и консультаций специалистов.

8. Содержание работ, единицы измерения, наименование и числовые значения факторов, влияющих на затраты труда, а также нормы времени по каждому виду работ приводятся в соответствующих разделах нормативной части норм времени.

9. В нормах времени учтено время, затрачиваемое на получение заданий по письменному переводу и редактированию документов, в том числе писем граждан и организаций и сдачу работы.

10. Нормы времени даны в часах на принятую единицу измерения.

11. В нормах времени учтено время на подготовительно-заключительные работы, обслуживание рабочего места, отдых и личные надобности, включая физкультурные паузы, в размере 10 % от оперативного времени.

Расчет норм времени (Нвр.) по видам работ проведен по формуле:

где Топ. ̶ оперативное время;

К ̶ сумма времени на подготовительно-заключительные работы, организационно-техническое обслуживание рабочего места, отдых (включая физкультурные паузы) и личные надобности, % от оперативного времени.

12. Выполнение работ по переводу исполнителями другого должностного наименования не является основанием для каких-либо изменений норм времени.

13. Таблица пересчета минут в часы приведена приложением 1 к Нормам времени.

Содержание нормативов по труду приведено приложением 2 к Нормам времени.

Раздел 2. Организация труда

14. Должностные обязанности переводчика организации регламентируются должностными инструкциями, разработанными с учетом требований, предъявляемых к переводчику, предусмотренных квалификационным справочником должностей руководителей, специалистов и других служащих.

15. При распределении работ между исполнителями следует учитывать их квалификацию, опыт и деловые качества, что будет способствовать приобретению необходимых навыков и ускорению выполнения заданий.

16. Настоящие нормы времени ориентированы на комплекс организационно-технических условий, которые обеспечивают возможность нормальной работы переводчиков согласно Санитарным правилам "Санитарно-эпидемиологические требования к административным и жилым зданиям", утвержденным приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 16 июня 2022 года № ҚР ДСМ-52 (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 28525) и Строительным нормам Республики Казахстан СН РК 3.02-07.2014 "Общественные здания и сооружения".

Для переводческих подразделений рекомендуется отдельная комната. Площадь помещения соответствует натуральным нормам обеспечения государственных органов служебными и дежурными автомобилями, телефонной связью, офисной мебелью и площадями для размещения аппарата государственных органов, утвержденным приказом Министра финансов Республики Казахстан от 17 марта 2015 года № 179 (зарегистрирован в Реестре нормативных правовых актов под № 10762). Переводческое подразделение имеет естественное освещение и достаточно сильное искусственное, у рабочих мест – индивидуальное. В помещениях устанавливается бесшумная вентиляция.

17. Рациональная организация рабочего места исполнителя (переводчика) предусматривает создание максимальных удобств.

Рабочая мебель и габариты проходов выбираются с учетом создания удобных для производительной работы условий труда.

На столе располагается минимально необходимое количество документов для оперативной работы в течение рабочего дня.

18. Переводчик своевременно обеспечивается необходимыми для работы материалами (бумагой, канцелярскими принадлежностями), а также словарно-справочным материалом общего и специального характера:

1) специальные словари:

двуязычные специальные словари;

одноязычные специальные словари;

2) специальные энциклопедии (терминологические);

3) справочники;

4) специальная литература;

5) база данных автоматизированной системы.

19. Рабочие места специалистов оснащаются персональными компьютерами.

20. Переводчики, осуществляющие письменный перевод документов, соблюдают режим труда и отдыха, исходя из установленного распорядка дня. При этом режим труда и отдыха работников строится таким образом, чтобы выполнение обязательных и сложных работ осуществлялось в первой половине дня, когда отмечается высокая устойчивая работоспособность. Проводятся физкультурные паузы продолжительностью 10 минут через 2 часа после начала работы и за 2 часа до ее окончания.

Раздел 3. Нормативная часть

Параграф 1. Нормы времени и выработки на перевод документов (полный письменный) с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык

21. Примерный состав работ:

чтение оригинала;

подбор словарей, справочников, специальной литературы и иных документов;

смысловой анализ текста;

консультация (при необходимости) со специалистами: выяснение правильности изложения отдельных фраз текста по специальной узкой или малознакомой тематике у специалистов;

перевод заголовка;

перевод текста с использованием словарей, базы данных автоматизированной системы и занесение его в компьютер;

оформление текста в установленном порядке;

выведение переведенного текста на печать;

сдача перевода.

22. Единица измерения – 1 печатный лист.

23. Нормы времени приведены в таблице 1.

24. Нормы выработки в печатных листах (по переводу) приведены в таблице 2.

таблица 1

Объем перевода	Группа сложности оригинала
	I	II	III
	Норма времени (час)
1 печатный лист (2000 печатных знаков)	0,727	0,879	1,000

таблица 2

Объем перевода	Группа сложности оригинала
	I	II	III
	Норма выработки (печатных листов)
1 печатный лист (2000 печатных знаков)	11	9	8

Параграф 2. Нормы времени на редактирование полного письменного перевода с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык (текста собственного перевода)

25. Примерный состав работ:

сверка предложений (абзацев) текста собственного перевода с оригиналом;

сопоставление с базой данных автоматизированной системы;

проверка соответствия каждой фразы перевода оригиналу, единообразия употребляемой терминологии, логики изложения;

освобождение текста перевода от несвойственных языку перевода выражений и оборотов;

внесение смысловых и стилистических правок;

сдача перевода.

26. Единица измерения – 1 печатный лист.

таблица 3

Объем перевода	Группа сложности оригинала
	I	II	III
	Норма времени (час)
1 печатный лист (2000 печатных знаков)	0,239	0,322	0,435

Параграф 3. Нормы времени на редактирование полного письменного перевода с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык, выполненного другим переводчиком (текста чужого перевода)

27. Примерный состав работ:

сверка предложений (абзацев) текста перевода с оригиналом;

сопоставление с базой данных автоматизированной системы;

проверка соответствия каждой фразы перевода, выполненного другим переводчиком, оригиналу, единообразия употребляемой терминологии, логики изложения;

освобождение текста перевода от несвойственных языку перевода выражений и оборотов;

внесение смысловых и стилистических правок;

сдача перевода.

28. Единица измерения – 1 печатный лист.

таблица 4

Объем перевода	Группа сложности оригинала
	I	II	III
	Норма времени (час)
1 печатный лист (2000 печатных знаков)	0,365	0,493	0,665

Приложение 1 к нормам времени

Таблица пересчета минут в часы

Минуты	Часы	Минуты	Часы	Минуты	Часы
1	0,017	21	0,350	41	0,683
2	0,033	22	0,367	42	0,700
3	0,050	23	0,383	43	0,717
4	0,067	24	0,400	44	0,733
5	0,083	25	0,417	45	0,750
6	0,100	26	0,433	46	0,767
7	0,117	27	0,450	47	0,783
8	0,133	28	0,467	48	0,800
9	0,150	29	0,483	49	0,817
10	0,167	30	0,500	50	0,833
11	0,183	31	0,517	51	0,850
12	0,200	32	0,533	52	0,867
13	0,217	33	0,550	53	0,883
14	0,233	34	0,567	54	0,900
15	0,250	35	0,583	55	0,917
16	0,267	36	0,600	56	0,933
17	0,283	37	0,617	57	0,950
18	0,300	38	0,633	58	0,967
19	0,317	39	0,650	59	0,983
20	0,333	40	0,667	60	1,000

Приложение 2 к нормам времени

Содержание

1. Раздел 1. Общая часть………………………………………………... 2

2. Раздел 2. Организация труда…………………………………………. 4

3. Раздел 3. Нормативная часть ………………………………………... 5

3.1. Параграф 1. Нормы времени и выработки на перевод документов (полный письменный) с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык …........................................... 5

3.2. Параграф 2. Нормы времени на редактирование полного письменного перевода с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык (текста собственного перевода) ………...... 6

3.3. Параграф 3. Нормы времени на редактирование полного письменного перевода с русского языка на государственный язык и с государственного языка на русский язык, выполненного другим переводчиком (текста чужого перевода) ………………………………………………………......................................... 7

Приложение 1: Таблица пересчета минут в часы .................…….............. 8

Құжаттарды орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне аудару жұмыстарына кететін уақыттың салааралық нормаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің м.а. 2024 жылғы 26 тамыздағы № 331 бұйрығы

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Қолданысқа енгізілу тәртібін 4-тармақтан қараңыз

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 16-бабының 41-10) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған құжаттарды орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне аудару жұмыстарына кететін уақыттың салааралық нормалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Еңбек және әлеуметтік әріптестік департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрыққа қол қойылғаннан кейін күнтізбелік бес күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің ресми интернет-ресурсында жариялауды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау бірінші вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Министрдің міндетін атқарушы

А. Сарбасов

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2024 жылғы 26 тамыздағы № 331 бұйрығымен бекітілген

Құжаттарды орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне аудару жұмыстарына кететін уақыттың салааралық нормалары

1-бөлім. Жалпы бөлім

1. Құжаттарды орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне аудару жұмыстарына кететін уақыттың салааралық нормалары (бұдан әрі – уақыт нормалары) ұйымдарда аудармашылардың орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне аударатын жұмыстарын нормалауға арналған.

2. Уақыт нормаларын әзірлеу негізіне:

ұйымдардың қызметін регламенттеуші заңнамалық және нормативтік-әдістемелік құжаттарды зерттеу мен талдаудың деректері;

еңбекті нормалауды ұйымдастыру жөніндегі әдістемелік нұсқаулықтар;

фотохронометраждық бақылау қорытындылары;

құжаттарды, оның ішінде азаматтар мен ұйымдардың хаттарын аударумен, редакциялаумен айналысатын жұмыскерлердің еңбегін ұйымдастырудың қолданыстағы материалдары алынды.

3. Осы уақыт нормаларында мынадай жұмыс түрлері қамтылды:

аудармашылардың орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне толық жазбаша аударуы;

орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне толық жазбаша аударманы (өзінің аударма мәтінін) редакциялау;

орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне толық жазбаша аударманы (өзге адамның аударма мәтінін) редакциялау.

4. Құжаттарды жазбаша аудару жөніндегі жұмыстарды нормалау жұмыс бабындағы аударманы ескере отырып жүзеге асырылады.

Жұмыс бабындағы аударма түпнұсқаның мазмұнын дұрыс беретін толыққанды, стилистикалық жағынан сауатты аударманы қамтиды.

5. Жазбаша аудармаға арналған уақыт нормалары компьютерде басылған мәтін беттерінде орындалған аударма көлеміне қарай айқындалады.

Мәтіннің компьютерде басылған 1 беті (баспа парағы) 2000 баспа белгіге тең болады деп қабылданды.

Баспа парақ деп басылым көлемінің стандарт форматты қағаз парақтың бір бетінің ауданына тең өлшем бірлігі түсініледі.

Бір баспа белгісі (басу) деп пернелерді біркелкі басу жолымен жасалатын белгі (әріп, сан, тынысы белгілері) немесе интервал түсініледі, оның көлемі бір белгі орналасатын ауданға сәйкес келеді.

6. Өнімділік нормалары Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне сәйкес белгіленген жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы сақталып жұмыс күні ішінде аударылатын мәтіннің нақты көлемімен белгіленеді.

Аударма кезінде өнімділік нормаларының өлшем бірлігі стандарттық форматты баспа парақ болып табылады.

Ұйымдарда аударылған мәтінді компьютерді пайдалана отырып басу Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2023 жылғы 25 тамыздағы № 236 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33339 болып тіркелген) бекітілген Мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарда құжаттама жасау, құжаттаманы басқару және электрондық құжат айналымы жүйелерін пайдалану қағидаларына сәйкес мына өлшемдерді сақтай отырып, жүзеге асырылады: А4 форматты стандарттық парақта жолдар арасында біржарым интервал, Microsoft Word үшін "Times New Roman" және "Times/Kazakh" үлгідегі № 14 қаріп сақтай отырып жүзеге асырылады.

7. Уақыт нормаларында жазбаша аударма үшін түпнұсқа күрделілігінің үш тобы көзделген:

I топ. Лексикалық, стилистикалық құрамы мен мағыналық мазмұны аудару кезінде қиындық келтірмейтін жалпы және арнайы мәселелер жөніндегі мәтіндер.

II топ. Стилистикалық құрамы мен мағыналық мазмұны қолда бар сөздік-анықтамалық әдебиетті пайдалануды көздейтін шағын салалық сипаттағы арнаулы мәселелер жөніндегі, сондай-ақ көп салалық тақырып жөніндегі мәтіндер.

III топ. Білімінің жаңа салаларынан алынатын, стилистикалық құрамы мен мағыналық мазмұны қолда бар сөздік-анықтамалық әдебиетпен қатар ерекше терминдердің мағынасын ашатын қосымша материалдар іріктеуді және мамандармен кеңесуді көздейтін мәтіндер.

8. Жұмыстың мазмұны, өлшем бірліктері, еңбек шығындарына әсер етуші факторлардың атауы мен сандық мағыналары, сондай-ақ жұмыстың әрбір түрі бойынша уақыт нормалары нормативтік бөлімінің тиісті тарауларында келтіріледі.

9. Уақыт нормаларында нормативтік құқықтық актілер мен әртүрлі құжаттарды, оның ішінде азаматтар мен ұйымдардың хаттарын жазбаша аудару мен редакциялау жөнінде тапсырмалар алуға және жұмысты тапсыруға кететін уақыт та ескерілді.

10. Уақыт нормаларында қабылданған өлшем бірлігіне арналған сағаттармен берілген.

11. Уақыт нормаларында даярлық-қорытынды жұмыстарға, жұмыс орынын ұстауға, дене тәрбиесі үзілістерін қоса алғанда, демалуға және оперативті уақыттың 10 % мөлшерінде жеке қажетіне арналған уақыт ескерілді.

Уақыт нормаларының есебі (Унорма) жұмыс түрлері бойынша:

мұндағы Топ. – оперативті уақыт;

К – даярлық-қорытынды жұмыстарға, жұмыс орынын ұстауға, демалуға және (дене тәрбиесі үзілістерін қоса) оперативті уақыттың % мөлшерінде жеке қажетіне арналған уақыт сомасы.

12. Жұмысты басқа лауазымдық атаудағы орындаушылардың атқаруы уақыт нормаларын қандай да болмасын өзгертуге негіз болып табылмайды.

13. Минуттарды сағатқа есептеу кестесі уақыт нормаларына 1-қосымшаға сәйкес келтірілген.

Еңбек нормативтерінің мазмұны уақыт нормаларына 2-қосымшаға сәйкес келтірілген.

2-бөлім. Еңбекті ұйымдастыру

14. Ұйымдар аудармашыларының лауазымдық міндеттері аудармашыға қойылатын басшылардың, мамандар және басқа қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамасында көзделген талаптарын ескеріп әзірленген лауазымдық нұсқаулықтармен регламенттеледі.

15. Орындаушылар арасында жұмысты бөлу кезінде олардың біліктілігін, тәжірибесі мен іскерлік қасиеттерін ескеру керек, бұл қажетті дағдыларды игеруге және тапсырманың орындалуын жылдамдатуға жәрдемдеседі.

16. Осы уақыт нормалары аудармашылардың Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 16 маусымдағы № ҚР ДСМ-52 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 28525 болып тіркелген) бекітілген "Әкімшілік және тұрғын ғимараттарға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларына және "Қоғамдық ғимараттар мен құрылыстар" ҚР ҚН 3.02-07-2014 Қазақстан Республикасының Құрылыс нормаларына сәйкес қалыпты жұмыс істеу мүмкіндігін қамтамасыз ететін ұйымдық-техникалық шарттар кешеніне бағдарланған.

Аударма бөлімшелері үшін жеке бөлме беру ұсынылады. Орынжай ауданы Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2015 жылғы 17 наурыздағы № 179 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10762 болып тіркелген) бекітілген Мемлекеттік органдарды қызметтік және кезекші автомобильдермен, телефон байланысымен, кеңсе жиһазымен және мемлекеттік органдардың аппаратын орналастыру үшін алаңдармен қамтамасыз етудің заттай нормаларына сәйкес келеді. Аударма бөлімшелерінде табиғи жарық және жеткіліті түрде жасанды, ал жұмыс орындарында – жеке жарық болады. Бөлмелерде шусыз желдеткіш орнатылады.

17. Орындаушының (аудармашының) жұмыс орнын тиімді ұйымдастыру барынша қолайлы жағдай туғызуды көздейді.

Жұмыс жиһазы мен өтпе жолдар көлемі өнімді жұмыс үшін қолайлы еңбек жағдайын жасауды ескере отырып таңдалады.

Үстел үстінде жұмыс күні ішінде жедел жұмысқа арналған құжаттардың ең қажетті аз мөлшері орналастырылады.

18. Аудармашы жұмысқа қажетті материалдармен (қағазбен, кеңсе бұйымдарымен), сондай-ақ жалпы және арнаулы сипаттағы сөздік-анықтамалық материалмен уақытылы қамтамасыз етіледі:

1) аранаулы сөздіктер:

қос тілді арнаулы сөздіктер;

бір тілдегі арнаулы сөздіктер;

2) арнаулы (терминологиялық) энциклопедиялар;

3) анықтамалар;

4) арнаулы әдебиет;

5) автоматтандырылған жүйенің деректер базасы.

19. Мамандардың жұмыс орындары дербес компьютерлермен жабдықталады.

20. Нормативтік құқықтық және басқа құжаттардың жазбаша аудармасын жасаушы аудармашылар белгіленген жұмыс күніне қарай, еңбек және демалыс режимін сақтайды. Бұл ретте жұмыскерлердің еңбек және демалыс режимі міндетті және күрделі жұмыстар жұмысқа жоғары қабілеттілік байқалатын, тәуліктің алғашқы жартысында жүзеге асырылатындай тәртіппен ұйымдастырылады. Жұмыс басталғаннан соң екі сағаттан кейін және жұмыс аяқталуға екі сағат қалғанда ұзақтығы 10 минуттік дене шынықтыру үзілістері жасалады.

3-бөлім. Нормативтік бөлім

1-параграф. Құжаттарды орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне (толық жазбаша) аударуға арналған уақыт және өнімділік нормалары

21. Жұмыстың шамамен құрамы:

түпнұсқаны оқу;

сөздіктерді, анықтамаларды, арнаулы әдебиетті және өзге де құжаттарды іріктеп алу;

мәтінді мағыналық талдау;

мамандармен (қажетіне қарай) кеңесу: мамандардан арнаулы шағын немесе таныс емес тақырып бойынша мәтіннің жекелеген тіркестерінің дұрыс айтылуын анықтау;

тақырыпты аудару;

мәтінді сөздіктерді, автоматтандырылған жүйенің деректер базасын пайдалана отырып, аудару және оны компьютерге енгізу;

аударылған мәтінді басып шығару;

аударманы тапсыру.

22. Өлшем бірлігі – 1 баспа парақ.

23. Уақыт нормалары 1-кестеде келтіріген.

24. Аударма парақтарындағы өнімділік нормалары (аударма бойынша) 2-кестеде келтіріген.

1-кестеде

Аударма көлемі	Түпнұсқаның күрделілік тобы
	I	II	III
	Уақыт нормасы (сағат)
1 баспа парақ (2000 баспа белгі)	0,727	0,879	1,000

2-кестеде

Аударма көлемі	Түпнұсқаның күрделілік тобы
	I	II	III
	Өнімділік нормасы (баспа парақтары)
1 баспа парақ (2000 баспа белгі)	11	9	8

2-параграф. Орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне аударылған толық жазбаша аударманы (өзі аударған мәтінді) редакциялауға арналған уақыт нормалары

25. Жұмыстың шамамен құрамы:

өзі аударған мәтіндегі сөйлемдерді (абзацтарды) түпнұсқамен салыстыру;

автоматтандырылған жүйенің деректер базасымен салғастыру;

аударманың әрбір сөйлемінің, қолданылған терминологияның бірізділігін, мазмұндау логикасының түпнұсқаға сәйкестігін тексеру;

мәтінді аударма тіліне жатпайтын ұғымдар мен тіркестерден арылту;

мағыналық және стилистикалық түзетулер енгізу;

аударманы тапсыру.

26. Өлшем бірлігі – 1 баспа парақ.

3-кесте

Аударма көлемі	Түпнұсқаның күрделілік тобы
	I	II	III
	Уақыт нормасы (сағат)
1 баспа парақ (2000 баспа белгі)	0,239	0,322	0,435

3-параграф. Орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне басқа аудармашы аударған толық жазбаша аударманы (басқа адам аударған мәтінді) редакциялауға арналған уақыт нормалары

27. Жұмыстың шамамен құрамы:

аударма мәтініндегі сөйлемдерді (абзацтарды) түпнұсқамен салыстыру;

автоматтандырылған жүйенің деректер базасымен салғастыру;

басқа аудармашы орындаған аудармадағы әрбір тіркестің түпнұсқаға сәйкестігін, қолданылған терминологияның, мазмұндама логикасының бірізділігін тексеру;

мәтінді аударма тіліне жатпайтын ұғымдар мен тіркестерден арылту;

мағыналық және стилистикалық түзетулер енгізу;

аударманы тапсыру.

28. Өлшем бірлігі – 1 баспа парақ.

4-кесте

Аударма көлемі	Түпнұсқаның күрделілік тобы
	I	II	III
	Уақыт нормасы (сағат)
1 баспа парақ (2000 баспа белгі)	0,365	0,493	0,665

Уақыт нормаларына 1-қосымша

Минутты сағатқа есептеу кестесі

Минут	Сағат	Минут	Сағат	Минут	Сағат
1	0,017	21	0,350	41	0,683
2	0,033	22	0,367	42	0,700
3	0,050	23	0,383	43	0,717
4	0,067	24	0,400	44	0,733
5	0,083	25	0,417	45	0,750
6	0,100	26	0,433	46	0,767
7	0,117	27	0,450	47	0,783
8	0,133	28	0,467	48	0,800
9	0,150	29	0,483	49	0,817
10	0,167	30	0,500	50	0,833
11	0,183	31	0,517	51	0,850
12	0,200	32	0,533	52	0,867
13	0,217	33	0,550	53	0,883
14	0,233	34	0,567	54	0,900
15	0,250	35	0,583	55	0,917
16	0,267	36	0,600	56	0,933
17	0,283	37	0,617	57	0,950
18	0,300	38	0,633	58	0,967
19	0,317	39	0,650	59	0,983
20	0,333	40	0,667	60	1,000

Уақыт нормаларына 2-қосымша

Мазмұны

1.1-бөлім. Жалпы бөлім……………………………………......…….......

2.2-бөлім. Еңбекті ұйымдастыру…………………………......……….

3.3-бөлім. Нормативтік бөлім ……………………………......….......

3.1. 1-парграф. Құжаттарды орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне (толық жазбаша) аударуға арналған уақыт және өнімділік нормалары ...........

3.2. 2-парграф. Орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне аударылған толық жазбаша аударманы (өзі аударған мәтінді) редакциялауға арналған уақыт нормалары ..............................

3.3. 3-парграф. Орыс тілінен мемлекеттік тілге және мемлекеттік тілден орыс тіліне аударылған толық жазбаша аударманы (басқа адам аударған мәтінді) редакциялауға арналған уақыт нормалары ....................................................

1-қосымша: Минутты сағатқа есептеу кестесі ….........……...................