ИПС "Әділет"

В соответствии с частью первой пункта 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить профессиональный стандарт "Издательско-полиграфическое производство" согласно приложению к настоящему приказу.

2. Комитету архивов, документации и книжного дела Министерства культуры и информации Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) в течение пяти календарных дней со дня утверждения настоящего приказа направление его на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства культуры и информации Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра культуры и информации Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности министра

К. Искаков

"СОГЛАСОВАН"
Министерство труда и
социальной защиты населения
Республики Казахстан

Приложение
к приказу исполняющего
обязанности Министра
культуры и информации
Республики Казахстан
от 5 ноября 2024 года
№ 522-НҚ

Профессиональный стандарт: "Издательско-полиграфическое производство"

Глава 1. Общие положения

1. Область применения профессионального стандарта: Профессиональный стандарт: "Издательско-полиграфическое производство" " (далее - профессиональный стандарт) в сфере издательской и полиграфической отрасли устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе повышения квалификации, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования, а также предназначен для определения требований к уровню квалификации и компетентности, а также расширения широкого круга задач в области полиграфического производства и издательств. Настоящий профессиональный стандарт включает цели профессиональной деятельности, трудовые задачи, навыки, знания и умения рабочих кадров и специалистов среднего звена, представляющих огромную ценность для предприятий принтмедиа индустрии.

2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

1) брошюровочные процессы (брошюровка) – обработка отпечатанных листов при изготовлении брошюр, журналов, книг. Основные операции: разрезка и фальцовка листов, присоединение дополнительных элементов (иллюстраций, форзацев и др.), комплектование тетрадей в блок и их скрепление.

2) вҰрстка – монтаж полос оригинал-макета из составных элементов: набранного текста, заголовков, таблиц, иллюстраций, украшений и пр. Также результат этого процесса, то есть готовые полосы. Эта операция включает в себя формирование книжных, журнальных или газетных полос определенного формата. В процессе вҰрстки полосы издания приобретают завершенный вид. От того, как размещены текст, таблицы, формулы, иллюстрационный материал, заголовки, зависит качество оформления издания.

3) дизайнер – художник-конструктор, человек, занимающийся художественно-технической деятельностью в разных отраслях (в том числе архитектор, проектировщик, иллюстратор, дизайнер плакатной и прочей рекламной графики, веб-дизайнер).

4) Издательское дело – деятельность, отрасль экономики, специализирующаяся на подготовке, создании, издании (выпуске тиражом) и массовом распространении информации в печатной, музыкальной и других формах продукции. Классическая издательская деятельность включает: поиск рукописей и авторов, приобретение авторских прав, подготовку рукописи к печати (редактура, корректура, оформление), печать (и его эквиваленты в электронной форме), а также маркетинг и распространение.

5) Издание – документ, предназначенный для распространения содержащейся в нем информации, прошедший редакционно-издательскую обработку, самостоятельно оформленный, имеющий установленные выходные сведения. Издания подразделяют на группы, выделенные на основе одного или нескольких отличительных признаков. Если произведение полиграфический оформлено, но не имеет необходимого набора выходных сведений, то изданием его считать нельзя.

6) Книжный блок– комплект тетрадей или листов и других деталей будущего книжного издания в обложке или переплетной крышке, объединенных в заданной последовательности (скрепленных по корешку).

7) Копирайтинг — написание текста с целью рекламы или других форм маркетинга. Это тексты, которые стимулируют рост продаж или популяризируют товар, компанию, услугу, человека или идею.

8) Копирайтеры — люди, которые пишут текст с целью рекламы или других форм маркетинга.

9) Корректура – совокупность исправлений и сам процесс работы корректора.

10) Корректор – специалист издательства, типографии или редакции, вычитывающий тексты, форматирующий грамматику (исправляющий орфографические, пунктуационные, стилистические ошибки).

11) Листовая печать – процесс получения оттисков, при котором запечатываемый материал подается в печатный аппарат отдельными листами.

12) Механик – специалист, который занимается ремонтом и обслуживанием одного или нескольких видов техники.

13) Монтаж оборудования – соединение в определҰнной последовательности и закрепление деталей, подузлов и узлов для получения машины, удовлетворяющей еҰ назначению. Узлом называют разъҰмное или неразъҰмное соединение составных частей изделия.

14) Наладка – совокупность операций по подготовке, оснастке, регулированию и настройке машины (прибора, аппарата), направленных на обеспечение еҰ работы в заданных условиях на протяжении определҰнного времени.

15) Наладчик –специалист по наладке, настройке станков, механизмов и т.п., рабочий, регулирующий что-либо, делающий пригодным для пользования.

16) Непрерывность – это сокращение или сведение до нуля перерывов в процессе производства готовой продукции, притом каждая следующая операция одного и того же процесса сразу начинается после окончания предыдущей, что сокращает время на изготовление продукции, уменьшает простои оборудования и рабочих мест.

17) Оттиск – полиграфический отпечаток текста или графического изображения на бумаге, картоне и т. п., полученный переносом краски с печатной формы под давлением.

18) Печатник – специалист, работающий на печатной машине и отвечающий за тираж и качество изготовляемой на ней печатной продукции.

19) Переплетчик – специалист, осуществляющий изготовление переплетов и обложек для книг, архивных дел и другой печатной продукции.

20) ПереплҰт – совокупность элементов бумажного издания, предназначенных для объединения отдельных страниц в единый блок, их защиты от механических повреждений и наружного художественного оформления при помощи обложки.

21) Полиграфическая промышленность – это отрасль промышленности, занятая изготовлением всевозможных видов печатной продукции.

22) Производственный процесс – это совокупность действий работников и орудий труда, в результате которых сырьҰ, материалы, полуфабрикаты и комплектующие изделия, поступающие на предприятие, превращаются в готовую продукцию или услугу в заданном количестве и заданного свойства, качестве и ассортименте в определҰнные сроки.

23) Производственная операция – это часть производственного процесса. Обычно она выполняется на одном рабочем месте без переналадки оборудования и совершается при помощи набора одних и тех же орудий труда.

24) Производственный цикл – это законченный круг производственных операций от первой до последней при изготовлении изделий.

25) Пусконаладочные работы –комплекс работ, выполняемых в период подготовки и проведения индивидуальных испытаний и комплексного опробования оборудования.

26) Резчик – специалист, производящий порезку и разрезку полиграфической продукции.

27) Резка бумаги – это процесс разделения бумаги на листы определенного формата с помощью механического воздействия на неҰ.

28) Рулонная печать – печать на рулонных печатных машинах на бумажной ленте (полотне), разматываемой с рулона.

29) Специализация – заключается в том, что за каждым цехом, участком, рабочим местом закрепляется технологически однородная или строго определенная номенклатура изделий.

30) Техническое обслуживание и ремонт (ТОиР, ТОРО – техническое обслуживание и ремонтное обеспечение) – комплекс операций по поддержанию работоспособности или исправности производственного оборудования (изделий, деталей) в процессе технической эксплуатации, хранения и транспортировки.

31) Техническое обслуживание – мероприятия профилактического характера, проводимые систематически, принудительно через установленные периоды, включающие определҰнный комплекс работ.

32) Техническая эксплуатация – часть эксплуатации, включающая транспортирование, хранение, техническое обслуживание и ремонт изделия. При этом под эксплуатацией понимается стадия жизненного цикла изделия, на которой реализуется, поддерживается и восстанавливается его качество.

33) Техник-технолог – специалист, который обеспечивает проведение технологического процесса на производстве.

34) Технология – совокупность процессов обработки или переработки материалов в определҰнной (полиграфической) отрасли производства, а также научное описание способов производства.

3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

1) НКЗ – Национальный классификатор занятий Республики Казахстан - документ по стандартизации, отражающий наименования занятий, применяемых на территории Республики Казахстан, и классифицирующий их по уровню и специализации навыков в соответствии с видом выполняемых работ;

2) ОРК – Отраслевая рамка квалификаций - документ, разрабатываемый на основе Национального классификатора занятий Республики Казахстан, национальной рамки квалификаций и классифицирующий в отрасли требования к квалификации специалиста по уровням в зависимости от сложности выполняемых работ и характера используемых знаний, умений и компетенций;

3) ОКЭД – Общий классификатор видов экономической деятельности - это национальный классификатор на уровне пяти знаков, который устанавливает порядок классификации и кодирования видов экономической деятельности хозяйствующих субъектов.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

4. Название Профессионального стандарта: Издательско-полиграфическое производство

5. Код профессионального стандарта:

6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

J Информация и связь

58 Издательская деятельность

58.1 Издание книг, периодических публикаций и другие виды издательской деятельности

58.11 Издание книг

58.11.0 Издание книг

58.14 Издание журналов и периодических публикаций

58.19 Прочие виды издательской деятельности

С Обрабатывающая промышленность

18 Полиграфическая деятельность и воспроизведение записанных носителей информации

18.1 Полиграфическая деятельность и предоставление услуг в этой области

18.11 Печатание газет

18.12 Прочие виды печатного производства

18.13 Деятельность по подготовке материалов к печати и распространению

18.13.0 Деятельность по подготовке материалов к печати и распространению

18.14 Брошюровочно-переплетная, отделочная деятельность и сопутствующие услуги

18.14.0 Брошюровочно-переплетная, отделочная деятельность и сопутствующие услуги

7. Краткое описание профессионального стандарта: Издательско-полиграфическое производство представляет собой многообразие процессов, выполняемых при изготовлении полиграфической продукции.

8. Перечень карточек профессий:

1) Брошюровщик – 2-3 уровень ОРК

2) Оператор брошюровочной машины – 3 уровень ОРК

3) Оператор электронного набора и верстки – 2-3 уровень ОРК

4) Составитель рекламных текстов – 3 уровень ОРК

5) Наладчик оборудования полиграфической промышленности – 2-3 уровень ОРК

6) Техник по эксплуатации и ремонту оборудования – 4 уровень ОРК

7) Оператор печатного оборудования – 2-3 уровень ОРК

8) Техник-технолог – 4 уровень ОРК

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии: "Брошюровщик":

Код группы:

7333-0

Код наименования занятия:

7333-0-002

Наименование профессии:

Брошюровщик

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС. Выпуск 55. Раздел-2. Общие профессии полиграфического производства. "70. Брошюровщик", "97. Переплетчик"
Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 21 января 2013 года № 23-ө-м.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО

Специальность:
Технология полиграфического и упаковочного производства

Квалификация:
Брошюровщик-переплетчик

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

7333-0-002 Брошюровщик
7333-0-013 Переплетчик
7333-0-014 Переплетчик документов
7333-0-015 Переплетчик книг

Основная цель деятельности:

Обработка отпечатанных изделий и выполнение брошюровочно-переплетных операций по изготовлению брошюр, журналов, книг, переплетных крышек, папок, бланочной продукции, изготовление художественных переплетов и беловых изделий из кожи, бархата, шелка и других видов материалов

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление операций брошюровочно-переплетного производства.
2. Облагораживание печатной продукции.

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление операций брошюровочно-переплетного производства, выполняемые вручную.

Трудовая функция 1: Осуществление операций брошюровочно-переплетного производства

Навык 1:
Выполнение процессов брошюровки, переплета печатной продукции с соблюдением технологических режимов и качества

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте.
2. Выполнять прием, проверку качества, сталкивание, прессование и упаковку полуфабрикатов вручную;
3. Выполнять отдельные операции по брошюровке вручную, фальцовке и склеиванию разного вида продукции;
4. Фальцевать листы с разборкой и без разборки;
5. Выполнять счет и сталкивание, обандероливание;
6. Комплектовать блоки бланочной и беловой продукции;
7. Оклеивать корешки блоков бумагой или тканью;
8. Биговать бумагу и картон всех видов;
9. Выполнять покрытие блоков обложкой;
10. Выполнять комплекс операций по брошюровке художественных изданий и изготовлению сигнальных экземпляров под присмотром мастера участка;
11. Характеризовать свойства материалов, применяемых при брошюровке изданий;
12. Осуществлять порядок спуска полос для ручной фальцовки;
13. Соблюдать правила приклеивания форзацев, иллюстраций и других дополнительных элементов;
14. Определять типы обложек;
15. Применять стандартные форматы изданий, бумаги и составные элементы книги;
16. Использовать приемы роспуска, фальцовки, намазки и склеивания изданий под присмотром мастера участка.

Знания:

1. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в брошюровочно-переплетных процессах.
2. Технические требования, предъявляемые к полуфабрикатам.
3. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
4. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2: Облагораживание печатной продукции.

Навык 1:
Внешнее оформление художественных переплетов различных изданий

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте.
2. Выполнять художественное оформление печатных изданий вручную;
3. Производить операции по изготовлению адресных папок, беловых изделий, в том числе художественных и высокохудожественных под присмотром мастера участка;
4. Осуществлять операции по высечке печатной продукции и ее отдельных частей под присмотром мастера участка;
5. Настраивать оборудования для отделки печатных изданий под присмотром мастера участка;
6. Составлять композиции по оформлению художественных изданий;
7. Изготавливать футляры различной сложности под присмотром мастера участка;
8. Изготавливать переплетные крышки с применение кожи и ее заменителей;
9. Классифицировать и изготавливать все виды беловых изделий;
10. Оформлять все виды печатных изданий под присмотром мастера участка;
11. Определять виды высечки.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Выполнение ремонта различной сложности

Умения:

1. Ремонтировать печатные издания без разборки;
2. Разбирать блок, скрепленный клеевым бесшвейным способом, сшитый проволочными скобами и нитками под присмотром мастера участка;
3. Отделять переплетную крышку от блока;
4. Выполнять шитье блока на три шнура, в две тетради, на тесьму, на марлю, широкую тесьму, с прошивкой втачку под присмотром мастера участка;
5. Упрочнять корешок блока после шитья нитками;
6. Выполнять реставрацию листов печатных изданий под присмотром мастера участка;
7. Вклеивать листы в печатные издания;
8. Использовать материалы и инструменты для реставрации печатных изданий под присмотром мастера участка.

Знания:

1. Технологические инструкции по ремонту печатных изданий.
2. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в брошюровочно-переплетных процессах.
3. Технические требования, предъявляемые к полуфабрикатам.
4. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям;

Аккуратность
Организованность
Ответственность
Наблюдательность
Хорошее развитие мелкой моторики рук
Развитый эстетический вкус
Тонкое цветоразличение
Пространственное воображение
Склонность к ручному труду

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Начальник цеха

Мастер

Техник-технолог

Оператор брошюровочных машин

Брошюровщик

10. Карточка профессии: "Брошюровщик":

Код группы:

7333-0

Код наименования занятия:

7333-0-002

Наименование профессии:

Брошюровщик

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
ТиПО

Специальность:
Технология полиграфического и упаковочного производства

Квалификация:
Брошюровщик-переплетчик

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

7333-0-002 Брошюровщик
7333-0-013 Переплетчик
7333-0-014 Переплетчик документов
7333-0-015 Переплетчик книг

Основная цель деятельности:

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление операций брошюровочно-переплетного производства.
2. Облагораживание печатной продукции.

Дополнительные трудовые функции:

Трудовая функция 1: Осуществление операций брошюровочно-переплетного производства

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте.
2. Выполнять прием, проверку качества, сталкивание, прессование и упаковку полуфабрикатов вручную и на оборудовании;
3. Выполнять отдельные операции по брошюровке вручную, фальцовке и склеиванию разного вида продукции;
4. Фальцевать листы с разборкой и без разборки;
5. Выполнять счет и сталкивание, обандероливание;
6. Производить резку сгибов (петель) тетрадей с удалением доли листа, обрезать блоки на одноножевых резальных машинах;
7. Комплектовать блоки бланочной и беловой продукции;
8. Оклеивать корешки блоков бумагой или тканью;
9. Биговать бумагу и картон всех видов;
10. Выполнять покрытие блоков обложкой;
11. Выполнять комплекс операций по брошюровке художественных изданий и изготовлению сигнальных экземпляров;
12. Выполнять вклеивание, вкладывание, приклеивание и накидывание элементов оформления, а также отдельных деталей блока;
13. Характеризовать свойства материалов, применяемых при брошюровке изданий;
14. Осуществлять порядок спуска полос для ручной фальцовки;
15. Соблюдать правила приклеивания форзацев, иллюстраций и других дополнительных элементов;
16. Применять способы скрепления блоков книг и брошюр;
17. Определять типы в виды переплетных крышек и обложек;
18. Определять виды брошюровочных операций и их назначение;
19. Применять стандартные форматы издании, бумаги и составные элементы книги;
20. Использовать приемы роспуска, фальцовки, намазки и склеивания изданий.
21. Применять правила расчета размеров и раскроя переплетных материалов;
22. Осуществлять процессы изготовления переплетных крышек и вставки блоков.

Знания:

1. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в брошюровочно-переплетных процессах.
2. Технические требования, предъявляемые к полуфабрикатам.
3. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
4. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
5. Перечень документации по организации полиграфического производства.
6. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2: Облагораживание печатной продукции.

Навык 1:
Внешнее оформление художественных переплетов различных изданий

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
2. Выполнять художественное оформление печатных изданий вручную и на полиграфическом оборудовании;
3. Производить операции по изготовлению адресных папок, беловых изделий, в том числе художественных и высокохудожественных;
4. Осуществлять операции по высечке печатной продукции и ее отдельных частей;
5. Настраивать оборудования для отделки печатных изданий;
6. Составлять композиции по оформлению художественных изданий;
7. Выполнять операции по печати на переплетных крышках, по оплетке, инкрустированию и аппликации на переплетных крышках;
8. Изготавливать футляры различной сложности;
9. Изготавливать переплетные крышки с применение кожи и ее заменителей;
10. Классифицировать и изготавливать все виды беловых изделий;
11. Оформлять все виды печатных изданий;
12. Определять виды высечки.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Выполнение ремонта различной сложности

Умения:

1. Ремонтировать печатные издания без разборки;
2. Разбирать блок, скрепленный клеевым бесшвейным способом, сшитый проволочными скобами и нитками;
3. Отделять переплетную крышку от блока;
4. Выполнять шитье блока на три шнура, в две тетради, на тесьму, на марлю, широкую тесьму, с прошивкой втачку;
5. Упрочнять корешок блока после шитья нитками;
6. Выполнять реставрацию листов печатных изданий;
7. Вклеивать листы в печатные издания;
8. Использовать материалы и инструменты для реставрации печатных изданий.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям;

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Начальник цеха

Мастер

Техник-технолог

Оператор брошюровочных машин

Брошюровщик

11. Карточка профессии: "Оператор брошюровочной машины":

Код группы:

8184-2

Код наименования занятия:

8184-2-001/010

Наименование профессии:

Оператор брошюровочной машины

Уровень квалификации по ОРК:

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС. Выпуск 55. Раздел-2. Общие профессии полиграфического производства. "70. Брошюровщик", "97. Переплетчик", "73. Машинист автоматической линии по изготовлению книг"
Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 21 января 2013 года № 23-ө-м.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО

Специальность:
Технология полиграфического и упаковочного производства

Квалификация:
Оператор переплетных машин

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

7333-0-005 Оператор бумагорезательной машины
7333-0-006 Оператор листоподборочной машины
7333-0-007 Оператор малоформатной брошюровочно-переплетной машины
7333-0-009 Оператор переплетной линии
8184-1-011 Машинист тигельной машины
8184-1-012 Машинист упаковочной машины
8184-1-013 Машинист фальцевальных машин

Основная цель
деятельности:

Осуществление обработки листовой печатной продукции и блоков на специализированном брошюровочно-переплетном оборудовании

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Брошюровочные операции, настройка и обслуживание брошюровочных машин.
2. Переплетные процессы, настройка и обслуживание переплетного оборудования.

Дополнительные трудовые функции:

Трудовая функция 1:
Брошюровочные операции, настройка и обслуживание брошюровочных машин.

Навык 1:
Выполнение брошюровочных работ

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
2. Выполнять контроль качества и выявлять брак полиграфической продукции на стадии послепечатных процессов;
3. Производить отделку листовой продукции;
4. Выполнять отдельные брошюровочных операций по изготовлению журналов, папок и беловых изделий;
5. Выполнять прессование отпечатанных листов;
6. Производить счет и сталкивание листов, полуфабрикатов;
7. Фальцевать отпечатанные листы вручную и на оборудовании;
8. Выполнять резательные операции на полиграфическом оборудовании;
9. Характеризовать виды, свойства и назначение брошюровочных материалов.

Знания:

1. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности.
2. Технические требования на брошюровочные работы, виды и методы брошюровочных работ.
3. Правила безопасности и охраны труда.
4. Правила внутреннего распорядка.
5. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в брошюровочно-переплетных процессах.
6. Технические требования, предъявляемые к полуфабрикатам.
7. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2: Подготовка оборудования к работе

Умения:

1. Соблюдать правила охраны труда и техники безопасности при работе на оборудовании;
2. Подготавливать рабочее место и оборудование;
3. Выполнять приладку брошюровочного оборудования;
4. Подкладывать полуфабрикаты в секции или магазины оборудования;
5. Подкладывать блоки на транспортер оборудования;
6. Выполнять операции по припрессовке пленки на ламинаторах;
7. Выполнять работы по тиснению листовой продукции;
8. Осуществлять прием полуфабрикатов со станков, выполняющих брошюровочные операции;
9. Осуществлять прием готовых изделий со станков, выполняющих брошюровочные операции;
10. Характеризовать виды, свойства и назначение брошюровочных материалов;
11. Характеризовать виды и принцип работы брошюровочного оборудования;
12. Использовать клеящие вещества при работе на оборудовании.

Знания:

1. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
2. Виды и принцип работы оборудования брошюровочного цеха.
3. Технические требования на брошюровочные работы, виды и методы брошюровочных работ.
4. Правила безопасности и охраны труда.
5. Правила внутреннего распорядка.

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2.
Переплетные процессы, настройка и обслуживание переплетного оборудования

Навык 1: Выполнение переплетных процессов, проверка и содержание оборудования в рабочем состоянии

Умения:

1. Соблюдать правила техники безопасности и охраны труда при работе на переплетном оборудовании;
2. Выполнять операции по отгибке фальцев вручную и на полиграфическом оборудовании;
3. Изготавливать сложные по оформлению беловые и книжные изделия;
4. Выполнять заготовку используемых материалов и инструментов;
5. Изготавливать крышки с круглым углом, мягкой прокладкой и фаской;
6. Контролировать техническое состояние рабочих инструментов и оборудования;
7. Осуществлять вставку блока в переплетную крышку вручную и на переплетном оборудовании;
8. Изготавливать книги на механизированных и автоматических поточных линиях, машинах и агрегатах;
9. Выполнять тиснение на переплетных крышках;
10. Осуществлять проверку и содержать оборудование в рабочем состоянии;
11. Производить техническое обслуживание деталей и механических узлов автоматизированного переплетного оборудования;
12. Определять технические требования к материалам, полуфабрикатам, готовой продукции;
13. Обрабатывать корешки книжных блоков и выполнять вставку в переплетную крышку, обжим и штриховку готовых книг на автоматической линии по изготовлению книг, а также проводить наладочные работы на всех машинах, входящих в линию;
14. Выполнять перестановку механизмов обслуживаемых машин при переходе на изготовление книг другого формата и объема;
15. Осуществлять установку и регулирование зажимов транспортера, механизмов кругления, каширования, подачи марли, каптально-бумажной секции, обжимного и прокатывающего устройства;
16. Проводить разборку и сборку всех узлов, проверку и доводку частей и деталей обслуживаемых машин;
17. Осуществлять заточку режущего инструмента;
18. Проводить необходимые расчеты при настройке обслуживаемого оборудования;
19. Участвовать в проведении профилактических осмотров, проверок, ремонта обслуживаемого оборудования по системе планово-предупредительного ремонта.

Знания:

1. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
2. Технические требования к переплетным работам, виды и методы переплетных работ.
3. Правила внутреннего распорядка.
4. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в брошюровочно-переплетных процессах.
5. Технические требования, предъявляемые к полуфабрикатам.
6. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям

Физическая сила и выносливость
Хорошее зрение
Гибкость и подвижность рук ног и всего тела
Хорошее чувство равновесия
Хорошая концентрация внимание
Хорошая зрительно-моторная координация
Пространственное воображение
Техническое мышление
Аккуратность
Уравновешенность
Стрессоустойчивость

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Начальник цеха

Мастер

Техник-технолог

Техник по эксплуатации и ремонту оборудования

Брошюровщик

Наладчик оборудования полиграфической промышленности

12. Карточка профессии: "Оператор электронного набора и верстки":

Код группы

8184-1

Код наименования занятия:

8184-1-027

Наименование профессии:

Оператор электронного набора и верстки

Уровень квалификации по ОРК

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС. Выпуск 55. Раздел-2. Общие профессии полиграфического производства. "34. Оператор по изготовлению форм офсетной печати", "38. Оператор электронного набора и верстки"
Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 21 января 2013 года № 23-ө-м.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО

Специальность:
Издательское дело

Квалификация:
Оператор допечатных процессов

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

7331-1-005 Наборщик на наборно-печатающих машинках
7331-2-001 Изготовитель печатных форм
7331-9-005 Копировщик печатных форм
8184-1-014 Оператор выводных устройств
8184-1-024 Оператор по изготовлению форм офсетной печати
8184-1-027 Оператор электронного набора и верстки

Основная цель
деятельности

Допечатная подготовка файлов к полиграфическому воспроизведению

Описание трудовых функций

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение работ по обработке текстовой и иллюстрационной информации.
2. Подготовка допечатных материалов, оборудования к воспроизведению информации

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление операций по загрузке, подаче материалов в оборудование.

Трудовая функция 1. Выполнение работ по обработке текстовой и иллюстрационной информации.

Навык 1:
Набор текста, дизайн и верстка изданий

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
2. Выполнять подготовку рабочего места и обслуживаемого оборудования к работе;
3. Работать на настольно-издательской системе под присмотром мастера участка;
4. Производить простой набор текста;
5. Производить ввод и вывод продукции с помощью устройств для ввода и вывода информации под присмотром мастера участка;
6. Осуществлять запись файлов на внешние носители информации, работа в компьютерной (локальной) сети;
7. Производить верстку текста любой сложности в разных видах изданий под присмотром мастера участка;
8. Обрабатывать и корректировать текстовую и иллюстрационную информацию под присмотром мастера участка;
9. Соблюдать технические правила разметки оригиналов, элементы дизайна под присмотром мастера участка;
10. Соблюдать правила типографики;
11. Разрабатывать дизайн бренда и выполнять ребрендинг под присмотром мастера участка;
12. Владеть интерфейсом графическими редакторами растровой и векторной графики под присмотром мастера участка;
13. Характеризовать шрифты латинской, греческой и особых графических основах (шрифт для незрячих "Брайля") под присмотром мастера участка.

Знания:

1. Требования, предъявляемые к исходной информации.
2. Технические правила разметки оригиналов, элементы дизайна.
3. Технические правила правки и верстки.
4. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
5. Правила внутреннего распорядка.
6. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в издательских процессах.
7. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Корректура текста

Умения:

1. Производить корректуру всех видов литературы под присмотром мастера участка;
2. Находить ошибки в тексте разного характера;
3. Применять корректурные знаки при издательской корректуре;
4. Устранять графические, грамматические, технические ошибки;
5. Применять основные группы корректурных знаков;
6. Применять действующие условные сокращения;
7. Обеспечивать правильность написания и унификацию терминов, символов, единиц измерения и др. под присмотром мастера участка;
8. Проверять правильность оформления таблиц, сносок, формул и т.д. в тексте под присмотром мастера участка.

Знания:

1. Технические правила набора.
2. Государственные стандарты на терминологию, обозначения и единицы измерения.
3. Техническая спецификация издательств и документацию к корректуре.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 3:
Подготовка файлов к печати с учетом спуска полос и выбранных материалов

Умения:

1. Соблюдать правила техники безопасности на рабочем месте;
2. Размещать допуски на совмещение элементов изображения при многокрасочной печати под присмотром мастера участка;
3. Использовать технологию подготовки монтажа фотоформ под присмотром мастера участка;
4. Производить РИП файлов под присмотром мастера участка;
5. Соблюдать правила спуска полос под присмотром мастера участка;
6. Осуществлять макетирование файла под присмотром мастера участка.

Знания:

1. Требования, предъявляемые к информации, подготовленной к печати.
2. Технические правила разметки оригиналов, элементы дизайна.
3. Технические правила правки и верстки.
4. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
5. Правила внутреннего распорядка.
6. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в допечатных процессах.
7. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2: Подготовка допечатных материалов, оборудования к воспроизведению информации

Навык 1:
Выполнение работ с допечатными материалами

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
2. Подготавливать к работе печатные пластины, пленки, картриджи и другие материалов под присмотром мастера участка;
3. Работать с пигментами, химикатами и растворами для проявления;
4. Проявлять копии под присмотром мастера участка;
5. Контролировать качество печатной формы и корректировать ее в случае необходимости с учетом правил обращения с материалами и условия их хранения под присмотром мастера участка;
6. Работать с дизайнерской бумагой и другими запечатываемыми материалами под присмотром мастера участка;
7. Определять принцип образования печатающих и пробельных элементов во всех видах печати.

Знания:

1. Технические требования, предъявляемые к прозрачным основам, металлическим основам, негативам и диапозитивам.
2. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
3. Правила внутреннего распорядка.
4. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в допечатных процессах.
5. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Подготовка и настройка оборудования

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности и правила охраны труда на рабочем месте;
2. Соблюдать правила регулирования работы основных узлов машины и устранения неполадок в процессе работы под присмотром мастера участка;
3. Работать на оборудованиях различных технологий "компьютер-печать", "компьютер-печатная форма", "компьютер-фотопленка" под присмотром мастера участка;
4. Поддерживать оборудование в рабочем состоянии;
5. Производить загрузку и подачу материалов и полуфабрикатов на оборудования различных технологий "компьютер-печать", "компьютер-печатная форма", "компьютер-фотопленка".

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям:

Усидчивость
Аккуратность
Работоспособность
Грамотность
Ответственность
Внимательность
Хорошее зрение
Логическое мышление
Цветовосприятие
Стрессоустойчивость.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Главный редактор

Редактор

Техник-технолог

Корректор

Оператор печатных машин

13. Карточка профессии: "Оператор электронного набора и верстки":

Код группы

8184-1

Код наименования занятия:

8184-1-027

Наименование профессии:

Оператор электронного набора и верстки

Уровень квалификации по ОРК

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО

Специальность:
Издательское дело

Квалификация:
Оператор допечатных процессов

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

Основная цель деятельности

Допечатная подготовка файлов к полиграфическому воспроизведению

Описание трудовых функций

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

Дополнительные трудовые функции:

Трудовая функция 1. Выполнение работ по обработке текстовой и иллюстрационной информации.

Навык 1:
Набор текста, дизайн и верстка изданий

Умения:

1.Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
2. Выполнять подготовку рабочего места и обслуживаемого оборудования к работе;
3. Работать на настольно-издательской системе;
4. Производить ввод параметров набора, виды набора (простой, сложный и усложненный), правку;
5. Производить ввод и вывод продукции с помощью устройств для ввода и вывода информации;
6. Осуществлять запись файлов на внешние носители информации, работа в компьютерной (локальной) сети;
7. Производить верстку текста любой сложности в разных видах изданий;
8. Подготавливать печатный материал к сверке, читке;
9. Обрабатывать и корректировать текстовую и иллюстрационную информацию;
10. Соблюдать технические правила разметки оригиналов, элементы дизайна;
11. Соблюдать правила типографики;
12. Разрабатывать дизайн бренда и выполнять ребрендинг;
13. Владеть графическими редакторами растровой и векторной графики;
14. Характеризовать шрифты латинской, греческой и особых графических основах (шрифт для незрячих "Брайля").

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Корректура текста

Умения:

1. Производить корректуру всех видов литературы;
2. Производить корректуру сложного и усложненного текста;
3. Находить ошибки в тексте разного характера;
4. Применять корректурные знаки при издательской корректуре;
5. Проверять соответствие текста действующим нормативам на корректорскую работу;
6. Осуществлять вычитку отредактированных рукописей;
7. Устранять графические, грамматические, технические ошибки;
8. Исправлять недостатки смыслового и стилистического характера;
9. Проверять рукопись на ее комплектность (наличие титула, введения, справочного аппарата и т.д.);
10. Применять основные группы корректурных знаков;
11. Применять действующие условные сокращения;
12. Проверять после всех правок и обработки в стадии готовности (сигнальный экземпляр);
13. Обеспечивать правильность написания и унификацию терминов, символов, единиц измерения и др.
14. Устранять неясность в написании отдельных букв и знаков, неправильную разбивку текста на абзацы;
15. Согласовывать с редактором замеченные стилистические погрешности;
16. Проверять правильность оформления таблиц, сносок, формул и т.д. в тексте;
17. Подписывать рукописи в набор, издания в печать и на выпуск в свет.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Навык 3:
Подготовка файлов к печати с учетом спуска полос и выбранных материалов

Умения:

1. Соблюдать правила техники безопасности на рабочем месте;
2. Проверять спуски полос после верстки на отсутствие висячих строк, коридоров, отступов и табуляции;
3. Проверять спуск полос перед выводом на пленку или на пластину;
4. Оформлять изображение условных знаков на цветных оттисках;
5. Использовать макеты заливок и ретуши;
6. Размещать допуски на совмещение элементов изображения при многокрасочной печати;
7. Определять порядок наложения красок;
8. Осуществлять принцип образования цвета при сочетании заливок и сеток различных линиатур;
9. Использовать технологию подготовки монтажа фотоформ;
10. Производить РИП файлов;
11. Соблюдать правила проверки элементов разметки страницы, колонтитул, колонцифр, проверка печатного оттиска, сверка с подписным экземпляром;
12. Соблюдать правила спуска полос;
13. Осуществлять макетирование файла.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2: Подготовка допечатных материалов, оборудования к воспроизведению информации

Навык 1:
Выполнение работ с допечатными материалами

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
2. Подготавливать к работе печатные пластины, пленки, картриджи и другие материалов;
3. Работать с пигментами, химикатами и растворами для проявления;
4. Применять печатные формы для специальных и вспомогательных способов печати;
5. Соблюдать технические требования, предъявляемые к качеству монтажа, пластинам или другим светочувствительным материалам;
6. Проявлять копии;
7. Изготавливать формы плоской офсетной печати путем позитивного и негативного копирования с применением различных копировальных слоев: экспонирование, проявление, обработка и термообработка копии в полуавтоматических, автоматических процессорах и вручную, отделка формы, контроль качества формы;
8. Изготавливать фотополимерные печатные формы: подготовка пластины, экспонирование, проявление, сушка, облучение, корректура, контроль качества формы;
9. Воспроизводить штриховые, полутоновые однокрасочные и многокрасочные оригиналы;
10. Контролировать качество печатной формы и корректировать ее в случае необходимости с учетом правил обращения с материалами и условия их хранения;
11. Работать с дизайнерской бумагой и другими запечатываемыми материалами.
12. Определять принцип образования печатающих и пробельных элементов во всех видах печати.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Подготовка и настройка оборудования

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности и правила охраны труда на рабочем месте;
2. Соблюдать правила регулирования работы основных узлов машины и устранения неполадок в процессе работы;
3. Выполнять отдельные работы по изготовлению копий и печатных форм;
4. Работать на копировальной раме;
5. Соблюдать правила пользования применяемыми контрольно-измерительными приборами;
6. Получать и контролировать информацию по электронной сети или с помощью внешнего носителя;
7. Обрабатывать полученную информацию в растровом процессоре;
8. Производить вывод информации на фотопленку или формный материал;
9. Обрабатывать экспонированной материал;
10. Осуществлять контроль полученной фотоформы или печатной формы;
11. Подготавливать и настраивать выводное устройство, процессор для обработки экспонированного материала;
12. Обеспечивать технические возможности и основы технологической настройки обслуживаемого оборудования;
13. Производить подготовку и настройку допечатного оборудования;
14. Осуществлять приладку всех узлов оборудования;
15. Поддерживать оборудование в рабочем состоянии;
16. Настраивать цифровое оборудование;
17. Работать на оборудования различных технологий "компьютер-печать", "компьютер-печатная форма", "компьютер-фотопленка".

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Главный редактор

Редактор

Техник-технолог

Корректор

Оператор печатных машин

14. Карточка профессии: "Составитель рекламных текстов":

Код группы:

2641-3

Код наименования занятия:

2641-3-002

Наименование профессии:

Составитель рекламных текстов

Уровень квалификации по ОРК:

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС. Об утверждении Квалификационного справочника должностей руководителей, специалистов и других служащих. "189. Художник (дизайнер)", "292. Художественный редактор (дизайнер)"
Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от от 21 мая 2012 года № 201-ө-м.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО

Специальность:
Издательское дело

Квалификация:
Копирайтер

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

Копирайтер
2431-2-004 Специалист по рекламе
2641-3-002 Составитель рекламных текстов

Основная цель
деятельности:

Разработка и осуществление художественного оформления рекламных текстов с учетом маркетинговых задач.

Описание трудовых функций

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление процессов набора, верстки и дизайна текста.
2. Применять компьютерную технику в сфере профессиональной деятельности.

Дополнительные трудовые функции:

Трудовая функция 1: Осуществление процессов набора, верстки и дизайна текста

Навык 1.
Выполнение работ по набору, правке и корректуре текста

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
2. Владеть методом слепого набора текста;
3. Работать в разных программах, необходимых для издания полиграфической продукции;
4. Владеть текстовыми редакторами при осуществлении набора;
5. Работать с издательскими системами;
6. Выполнять подготовку обслуживаемого оборудования к работе;
7. Производить набор текста любой сложности.

Знания:
1. Правила издательской орфографии и пунктуации.
2. Технические правила набора и верстки.
3. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
4. Правила внутреннего распорядка.
5. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в допечатных процессах.
6. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Разработка концепции макета издания

Умения:

1. Соблюдать правила техники безопасности на рабочем месте;
2. Разрабатывать макет издания;
3. Определять размер, формат издания;
4. Вырабатывать общую концепцию издания;
5. Осуществлять подбор соответствующих запечатываемых материалов;
6. Выполнять разметку рукописи;
7. Оформлять тексты, учитывая основные правила типографики;
8. Применять правила инфографики;
9. Работать с искусственным интеллектом;
10. Работать с различными видами графики;
11. Владеть разными графическими и текстовыми редакторами;
12. Выполнять верстку изданий;
13. Употреблять стилистические нормы современного языка;
14. Соблюдать правила и возможности авторской орфографии и пунктуации;
15. Учитывать при работе методы и средства стандартизации и сертификации продукции;
16. Работать согласно правилам современного делопроизводства;
17. Оформлять текст;
18. Характеризовать основные технологические и физико-химические свойства материалов, используемых в полиграфическом производстве.

Знания:

1. Правила издательской орфографии и пунктуации.
2. Технические правила набора и верстки.
3. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
4. Правила внутреннего распорядка.
5. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в допечатных процессах.
6. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 3:
Разработка дизайна текста с учетом потребностей заказчика

Умения:

1. Осуществлять поиск информации, необходимой для эффективного выполнения профессиональных задач;
2. Производить художественное оформление издания;
3. Работать во всех программных обеспечениях, необходимых при разработке дизайна;
4. Владеть графическими редакторами при осуществлении дизайна;
5. Выполнять архивирование и разархивирование файлов, проверять на вирус;
6. Выполнять верстку текста и иллюстративного материала в издании;
7. Применять методы воздействия психологии рекламы;
8. Анализировать целевую аудиторию и участвовать в разработке концепции рекламной кампании;
9. Использовать основные способы написания текстов;
10. Применять современные методы и технологии продвижения сайта, социальных сетей;
11. Таргетировать рекламу;
12. Соблюдать правила композиции;
13. Осуществлять разработку издания, учитывая дизайн-мышление.

Знания:

1. Правила издательской орфографии и пунктуации.
2. Технические правила дизайна.
3. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
4. Правила внутреннего распорядка.
5. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в допечатных процессах.
6. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2.
Применять компьютерную технику в сфере профессиональной деятельности

Навык 1:
Умение пользоваться офисной оргтехникой

Умения:

1. Подготавливать обслуживаемое оборудование к работе;
2. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
3. Записывать файлы на внешние носители информации;
4. Работать в компьютерной сети (локальная сеть);
5. Применять различные виды сканеров и распечатывать информацию на печатном оборудовании;
6. Выводить информацию при электронном наборе и верстке, с использованием локальных принтеров, в сети, на удаленном принтере;
7. Применять интернет – технологии (социальные сети);
8. Использовать принципы действия основного и вспомогательного оборудования и приемы работы на нем;
9. Применять компьютерную терминологию, программное обеспечение в полиграфии.

Знания:

1. Правила работы на компьютерной технике.
2. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
3. Правила внутреннего распорядка.
4. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования, применяемых в допечатных процессах.
5. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям

Высокая концентрация внимания
Образная и словесно-логическая память
Абстрактное мышление
Коммуникабельность
Ответственность
Аккуратность
Творческий подход
Сохранение конфиденциальности о данных клиента

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Главный редактор

Маркетолог

Корректор

15. Карточка профессии: "Наладчик полиграфического оборудования"

Код группы:

7332-9

Код наименования занятия:

7332-9-006

Наименование профессии:

Наладчик полиграфического оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС. Выпуск 55. Раздел-2. Общие профессии полиграфического производства. "9. Наладчик полиграфического оборудования"
Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 21 января 2013 года № 23-ө-м.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО

Специальность: Эксплуатация, техническое обслуживание и ремонт полиграфического производства

Квалификация: Монтажник оборудования полиграфического производства

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

7332-9-005 Наладчик оборудования в бумажном производстве
7332-9-006 Наладчик полиграфического оборудования

Основная цель деятельности

Производить своевременный монтаж, демонтаж и комплексную наладку оборудования.

Описание трудовых функций

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление монтажа полиграфических машин, аппаратов и технологических линий.

2. Организация правильной эксплуатации оборудования.

3. Организация наладки и запуска в эксплуатацию технологического оборудования.

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление вспомогательных наладочных операций оборудований.

Трудовая функция 1:
Осуществление ремонта полиграфических машин, аппаратов и технологических линий

Навык 1:
Техническое обслуживание, наладка, регулировка и ремонт действующего оборудования

Умения:

1. Соблюдать правила техники безопасности и охраны труда на рабочем месте;
2. Подготавливать технологическую оснастку и инструменты, необходимые для наладки полиграфического оборудования;
3. Подготавливать рабочую зону для свободного доступа к объекту наладки под присмотром механика;
4. Осуществлять внешний осмотр полиграфического оборудования;
5. Доставлять к месту работы технологическую оснастку и инструменты, необходимые для наладки полиграфического оборудования, и последующий их возврат к местам хранения;
6. Совершать разборку и сборку узлов и деталей полиграфического оборудования под присмотром механика;
7. Настраивать на заданные режимы полиграфическое оборудование под присмотром механика;
8. Смазывать и чистить механизмы полиграфического оборудования;
9. Определять виды технологической оснастки и инструментов, используемых для наладки полиграфического оборудования.

Знания:

1. Графики ремонтных работ.
2. Правила применения технологической оснастки и инструментов, необходимых для наладки полиграфического оборудования.
3. Требования охраны труда, производственной санитарии, пожарной безопасности и электробезопасности.
4. Инструкции по охране труда, технике и пожарной безопасности при подготовке оборудования к работе.
5. Правила внутреннего распорядка.
6. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования.
7. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2:
Наладка полиграфического оборудования

Навык 1:
Регулирование отдельных механизмов и согласование взаимодействия всех сборочных единиц несложного полиграфического оборудования

Умения:

1. Разбирать и собирать узлы и детали полиграфического оборудования под присмотром механика;
2. Определять неисправности в работе полиграфического оборудования;
3. Запускать полиграфическое оборудование в различных режимах работы под присмотром механика;
4. Определять типовые неисправности полиграфического оборудования и способы их устранения под присмотром механика;
5. Определять модель, технические характеристики оборудования.

Знания:

1. Инструкции по безаварийному ведению работ.
2. График ремонтных работ.
3. Правила наладки и эксплуатации полиграфического оборудования.
4. Алгоритм поиска неисправностей полиграфического оборудования.
5. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования.
6. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий;
7. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
8. Перечень документации по организации полиграфического производства.
9. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 3:
Организация наладки и запуска в эксплуатацию технологического оборудования

Навык 1:
Наладка и запуск полиграфического оборудования

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности и охрану труда;
2. Избегать на производстве травматических ситуаций;
3. Подготавливать рабочую зону для свободного доступа к объекту ремонта;
4. Заменять изношенные детали и узлы полиграфического оборудования под присмотром механика;
5. Выполнять механическую обработку ремонтопригодных деталей и узлов полиграфического оборудования;
6. Проверять работоспособность полиграфического оборудования после наладки под присмотром механика;
7. Проводить технический осмотр полиграфического оборудования под присмотром механика;
8. Осуществлять чистку деталей и узлов полиграфического оборудования.

Знания:

1. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования.
2. Технические требования, предъявляемые к продукции.
3. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
4. График ремонтных работ.
5. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
6. Перечень документации по организации полиграфического производства.
7. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям

Физическая сила и выносливость
Хорошее зрение и глазомер (линейный и объемный)
Подвижность
Высокая моторика рук
Тонкий слух
Внимательность
Дисциплинированность
Ответственность
Быстрая реакция на аварийные сигналы
Аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Главный инженер

Инженер-механик

Механик

Техник по эксплуатации и ремонту оборудования

Наладчик полиграфического оборудования

16. Карточка профессии: "Наладчик полиграфического оборудования"

Код группы:

7332-9

Код наименования занятия:

7332-9-006

Наименование профессии:

Наладчик полиграфического оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО

Специальность: Эксплуатация, техническое обслуживание и ремонт полиграфического производства

Квалификация: Монтажник оборудования полиграфического производства

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

7332-9-005 Наладчик оборудования в бумажном производстве
7332-9-006 Наладчик полиграфического оборудования

Основная цель деятельности

Производить своевременный монтаж, демонтаж и комплексную наладку оборудования.

Описание трудовых функций

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление монтажа полиграфических машин, аппаратов и технологических линий.

2. Организация правильной эксплуатации оборудования.

3. Организация наладки и запуска в эксплуатацию технологического оборудования.

Дополнительные трудовые функции:

Трудовая функция 1:
Осуществление ремонта полиграфических машин, аппаратов и технологических линий

Навык 1:
Техническое обслуживание, наладка, регулировка и ремонт действующего оборудования

Умения:

1. Соблюдать правила техники безопасности и охраны труда на рабочем месте;
2. Подготавливать технологическую оснастку и инструменты, необходимые для наладки полиграфического оборудования;
3. Подготавливать рабочую зону для свободного доступа к объекту наладки
4. Осуществлять внешний осмотр полиграфического оборудования и изучает техническую документацию к объекту наладки;
5. Доставлять к месту работы технологическую оснастку и инструменты, необходимые для наладки полиграфического оборудования, и последующий их возврат к местам хранения;
6. Применять техническую документацию (включая рабочие и сборочные чертежи) на полиграфическое оборудование при проведении наладочных работ;
7. Совершать разборку и сборку узлов и деталей полиграфического оборудования;
8. Регулировать отдельные механизмы и согласовывает взаимодействие всех сборочных единиц полиграфического оборудования;
9. Настраивать на заданные режимы полиграфическое оборудование;
10. Смазывать и чистить механизмы полиграфического оборудования;
11. Определять устройство, принципы работы и конструктивные особенности полиграфического оборудования;
12. Определять виды технологической оснастки и инструментов, используемых для наладки полиграфического оборудования.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2:
Наладка полиграфического оборудования

Умения:

1. Разбирать и собирать узлы и детали полиграфического оборудования;
2. Регулировать отдельные механизмы и согласовывать взаимодействие всех сборочных единиц полиграфического оборудования;
3. Применять техническую документацию (включая рабочие и сборочные чертежи) на полиграфическое оборудование для проведения наладочных работ;
4. Определять неисправности в работе полиграфического оборудования;
5. Регулировать отдельные механизмы и сборочные единицы полиграфического оборудования в соответствии с параметрами качества производимой продукции;
6. Запускать полиграфическое оборудование в различных режимах работы;
7. Проверять качество настройки полиграфического оборудования;
8. Сопоставлять параметры качества полиграфической продукции, производимой на полиграфическом оборудовании;
9. Определять типовые неисправности полиграфического оборудования и способы их устранения;
10. Определять модель, технические характеристики оборудования.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 3:
Организация наладки и запуска в эксплуатацию технологического оборудования

Навык 1:
Наладка и запуск полиграфического оборудования

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности и охрану труда;
2. Избегать на производстве травматических ситуаций;
3. Подготавливать рабочую зону для свободного доступа к объекту ремонта;
4. Выявлять, определять степень износа и заменять в случае необходимости изношенные детали и узлы полиграфического оборудования;
5. Выполнять механическую обработку ремонтопригодных деталей и узлов полиграфического оборудования;
6. Проверять работоспособность полиграфического оборудования после наладки;
7. Запускать в работу все виды машин и оборудований полиграфического производства;
8. Использовать АСУТП (автоматизированные системы управления технологии производства);
9. Проводить технический осмотр полиграфического оборудования;
10. Определять устройство, принципы работы и конструктивные особенности полиграфического оборудования;
11. Определять типовые причины сбоев в работе полиграфического оборудования;
12. Соблюдать правила выполнения работ по механической обработке деталей и узлов полиграфического оборудования;
13. Применять информационно-коммуникационные технологии в работе;
14. Осуществлять чистку деталей и узлов полиграфического оборудования.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям

Физическая сила и выносливость
Хорошее зрение и глазомер (линейный и объемный)
Подвижность
Высокая моторика рук
Тонкий слух
Хорошая образная и оперативная память
Технический интеллект
Внимательность
Дисциплинированность
Ответственность
Быстрая реакция на аварийные сигналы
Аккуратность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Главный инженер

Инженер-механик

Механик

Техник по эксплуатации и ремонту оборудования

Наладчик полиграфического оборудования

17. Карточка профессии: “Техник по эксплуатации и ремонту оборудования":

Код группы:

3115-1

Код наименования занятия:

3115-1-015

Наименование профессии:

Техник по эксплуатации и ремонту оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС. Об утверждении Квалификационного справочника должностей руководителей, специалистов и других служащих. "153. Техник-механик"
Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от от 21 мая 2012 года № 201-ө-м.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО

Специальность: Эксплуатация, техническое обслуживание и ремонт полиграфического производства

Квалификация: Техник-механик

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

3115-1-010 Механик-наладчик
3115-1-014 Техник по техническому обслуживанию
3115-1-016 Техник-механик

Основная цель деятельности

Осуществлять контроль качества работы оборудования и проводить анализ эффективности работы оборудования.

Описание трудовых функций

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация управления первичными звеньями производства.
2. Организация правильной эксплуатации полиграфического оборудования.
3. Контроль над техническим состоянием полиграфического оборудования.

Дополнительные трудовые функции:

Трудовая функция 1:
Организация управления первичными звеньями производства

Навык 1:
Технико-технологическое обеспечение эксплуатации промышленного полиграфического оборудования

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности и правила охраны труда на рабочем месте;
2. Разрабатывать техническую документацию (технические наряды, технологические карты и т. п.) на техническое обслуживание и контролировать ее исполнение;
3. Рационально использовать рабочее время ремонтных бригад;
4. Предупреждать об аварии и осложнениях в процессе работы;
5. Повышать эффективность работы полиграфического оборудования;
6. Разрабатывать схемы монтажно-демонтажных работ;
7. Составлять графики технического обслуживания, текущего и капитального ремонта оборудования.

Знания:

1. Законодательные и нормативные правовые акты, нормативные и методические материалы полиграфического производства.
2. Трудовой кодекс и порядок тарификации работ и рабочих, нормы и расценки на работы, порядок их пересмотра.
3. Правила технической эксплуатации оборудования.
4. Инструкции по технике безопасности.

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2:
Организация правильной эксплуатации промышленного полиграфического оборудования

Навык 1:
Анализ условий эксплуатации и причины отказов промышленного полиграфического оборудования

Умения:

1. Анализировать данные о работе промышленного полиграфического оборудования;
2. Использовать рабочие чертежи и схемы работы полиграфического оборудования;
3. Анализировать причины простоев, аварий полиграфического оборудования;
4. Устранять причины возникновения брака полиграфической продукции при работе оборудования;
5. Осуществлять анализ передового опыта полиграфической промышленности;
6. Применять искусственный интеллект при эксплуатации оборудования полиграфического производства;
7. Соблюдать правила эксплуатации технологического оборудования и технических средств контроля процесса печатания;
8. Применять систему автоматизации производственных полиграфических процессов;
9. Определять назначение, устройство, принцип действия машин и оборудования;
10. Читать кинематические, гидравлические, пневматические и электрические схемы оборудования.

Знания:

1. Инструкции по безаварийному ведению работ.
2. Нормативно-техническая документация.
3. Мероприятия по защите окружающей среды.
4. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования.
5. Технические требования, предъявляемые к продукции.
6. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
7. График осмотров, простоев и ремонтных работ оборудования.
8. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
9. Перечень документации по организации полиграфического производства.
10. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 3:
Контролирует техническое состояние промышленного полиграфического оборудования

Навык 1:
Контроль производственной и технологической дисциплины

Умения:

1. Соблюдать правила техники безопасности, охраны труда, противопожарной защиты;
2. Выполнять контроль над рациональностью использования материально-технических ресурсов;
3. Осуществлять контроль над соблюдением ремонтными бригадами производственной и технологической дисциплины;
4. Контролировать выполнение правил эксплуатации промышленного полиграфического оборудования;
5. Контролировать требования, предъявляемых к качеству работ;
6. Составлять и контролировать единую систему планово-предупредительного ремонта;
7. Оформлять документацию на ремонтные работы;
8. Соблюдать параметры, допускаемые при обработке изделий (деталей) на обслуживаемом оборудовании;
9. Составлять эскизы на несложные детали;
10. Определять причины, вызывающие неполадки в работе обслуживаемого оборудования, способы их выявления и устранения, порядок разборки, сборки и регулирования.

Знания:

1. Основы экономики, организации производства, труда и управления.
2. Основы трудового законодательства.
3. Правила и нормы охраны труда и пожарной безопасности.
4. Правила внутреннего трудового распорядка.
5. Инструкции по безаварийному ведению работ.
6. Нормативно-техническая документация.
7. Правила эксплуатации, приемы регулирования оборудования.
8. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
9. График осмотров, простоев и ремонтных работ оборудования.

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям

Физическая выносливость и сила
Хорошее зрение и глазомер (линейный и объемный)
Подвижность
Высокая координация и точность движений кистей и пальцев рук
Тонкая мышечная и слуховая чувствительность
Хорошая образная и оперативная память
Технический интеллект
Высокий объем и распределение внимания
Наблюдательность
Терпение
Дисциплинированность
Ответственность
Быстрая реакция на аварийные сигналы

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Главный инженер

Инженер-механик

Техник-технолог

Наладчик оборудования полиграфической промышленности

18. Карточка профессии: “Оператор печатного оборудования":

Код группы:

8159-9-028

Код наименования занятия:

8159-9

Наименование профессии:

Оператор печатного оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС. Выпуск 55. Раздел-2. Общие профессии полиграфического производства. "57. Оператор цифровой печати", "65. Печатник плоской печати", "67. Печатник печатно-высекального автомата"
Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 21 января 2013 года № 23-ө-м.

Уровень профессионального образования:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

7332-9-007 Оператор цифровой печати
7332-2-002 Печатник металлографической печати
7332-9-010 Печатник Брайлевской печати

Основная цель деятельности:

Осуществление процесса печати с применением знаний технических требований к печатным формам, способам корректировки бумаг и красок, к приемам регулирования печатной машины.

Описание трудовых функций

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация рабочего места и подготовка работ к печати.
2. Печатание на печатном оборудовании с листовой и рулонной подачей запечатываемого материала.
3. Проведение профилактики и техническое обслуживание печатногооборудования с листовой и рулонной подачей запечатываемого материала.

Дополнительные трудовые функции:

1. Осуществление вспомогательных операций по подготовке материалов и печатного оборудования к печати.

Трудовая функция 1:
Организация рабочего места и подготовка работ к печати

Навык 1:
Ознакомление с техническим заданием

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
2. Проверять исправность технологической оснастки, инструментов и приспособлений, необходимых для выполнения задания;
3. Выполнять подготовку материалов и оценивать их качества;
4. Применять компьютерные, телекоммуникационные средства и информационные технологии в полиграфическом производстве;
5. Осуществлять подготовку вспомогательного оборудования.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2:
Печатание на печатном оборудовании с листовой и рулонной подачей запечатываемого материала

Навык 1:
Печать пробных оттисков и тиража на печатном оборудовании с листовой подачей материала

Умения:

1. Определять качество печатной формы, резины и проверять их на дефект;
2. Подготавливать печатный, красочный и увлажняющий аппарат;
3. Регулировать различные узлы печатного оборудования под присмотром мастера участка;
4. Устранять типичные неполадки в работе печатного аппарата печатного оборудования под присмотром мастера участка;
5. Использовать контрольно-измерительные приборы и аппаратуру.

Знания:

1. Технические требования, предъявляемые к продукции.
2. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
3. График осмотров, простоев и ремонтных работ печатного оборудования.
4. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
5. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
6. Правила эксплуатации и технологические режимы печатного оборудования согласно инструкции.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Печать пробных оттисков и тиража на печатном оборудовании с рулонной подачей материала, также на ротационных машинах

Умения:

1. Настраивать работу печатного, красочного, фальцевального и увлажняющего аппаратов под присмотром мастера участка;
2. Проверять работоспособность оборудования на холостом ходу под присмотром мастера участка;
3. Контролировать качество намотки рулонов;
4. Подготавливать рулонное печатное оборудование под присмотром мастера участка;
5. Характеризовать свойства печатных красок;
6. Применять знания о допечатной и послепечатной обработки изданий.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 3:
Проведение профилактики и техническое обслуживание печатного оборудования с листовой и рулонной подачей запечатываемого материала

Задача 1:
Техническая
подготовка оборудования

Умения:

1. Оформлять, совместно с механиком, заявки на приобретение материалов и запасных частей, требуемых при эксплуатации оборудования и приборов;
2. Изучать условия работы узлов и деталей оборудования;
3. Соблюдать правила эксплуатации оборудования;
4. Соблюдать правила технического ухода за печатным оборудованием.

Знания:

1. Ведомости дефектов машин.
2. Паспорта машин.
3. Альбомы чертежей запасных частей.
4. Инструкции по эксплуатации оборудования и другая техническая документация.
5. Нормативные, методические и другие материалы по организации ремонта оборудования.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Организация работы по профилактике и ремонту, подготовка оборудования по окончанию работ

Умения:

1. Читать рабочие и сборочные чертежи и схемы;
2. Производить осмотр оборудования по окончании работ;
3. Осуществлять разного рода мероприятия по предупреждению внеплановых остановок оборудования;
4. Проводить согласно графика технических работ своевременную профилактику, смазку и чистку оборудования.

Знания:

1. Правила и очередность смазывания оборудования.
2. График технических работ.

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям

Аналитическое мышление
Стрессоустойчивость
Умение быстро принимать решения
Физическая сила и выносливость
Аккуратность
Внимательность
Ответственность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Начальник цеха

Мастер

Техник-технолог

Наладчик оборудования полиграфической промышленности

Оператор печатного оборудования

19. Карточка профессии: “Оператор печатного оборудования"

Код группы:

8159-9-028

Код наименования занятия:

8159-9

Наименование профессии:

Оператор печатного оборудования

Уровень квалификации по ОРК:

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

7332-9-007 Оператор цифровой печати
7332-2-002 Печатник металлографической печати
7332-9-010 Печатник Брайлевской печати

Основная цель деятельности:

Описание трудовых функций

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

Дополнительные трудовые функции:

Трудовая функция 1:
Организация рабочего места и подготовка работ к печати

Навык 1:
Ознакомление с техническим заданием

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности на рабочем месте;
2. Проверять исправность технологической оснастки, инструментов и приспособлений, необходимых для выполнения задания;
3. Выполнять стандартные требования по подготовке материалов и оценки их качества, дефектацию материалов;
4. Применять компьютерные, телекоммуникационные средства и информационные технологии в полиграфическом производстве;
5. Осуществлять контроль подготовки вспомогательного оборудования под готовую продукцию;
6. Оформлять учетно-отчетную и сопроводительную документацию выполненных работ.

Знания:

1. Инструкции по безаварийному ведению работ.
2. Нормативно-техническая документация.
3. Мероприятия по защите окружающей среды.
4. Технические требования, предъявляемые к продукции.
5. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
6. График осмотров, простоев и ремонтных работ печатного оборудования.
7. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
8. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
9. Перечень документации по организации полиграфического производства.
10. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".
11. Порядок тарификации работ и рабочих, нормы и расценки на работы.
12. Правила эксплуатации и технологические режимы печатного оборудования согласно инструкции.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 1:
Печать пробных оттисков и тиража на печатном оборудовании с листовой подачей материала

Умения:

1. Определять качество печатной формы, резины и проверять их на дефект;
2. Подготавливать печатный, красочный и увлажняющий аппарат;
3. Контролировать качество нанесение краски на форму и определять причины возникновения дефектов;
4. Регулировать различные узлы печатного оборудования;
5. Устранять типичные неполадки в работе печатного аппарата печатного оборудования;
6. Использовать контрольно-измерительные приборы и аппаратуру.

Знания:

1. Технические требования, предъявляемые к продукции.
2. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
3. График осмотров, простоев и ремонтных работ печатного оборудования.
4. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
5. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
6. Перечень документации по организации полиграфического производства.
7. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".
8. Порядок тарификации работ и рабочих, нормы и расценки на работы.
9. Правила эксплуатации и технологические режимы печатного оборудования согласно инструкции.

Возможность признания навыка:

Да

Умения:

1. Настраивать и контролировать работу печатного, красочного, фальцевального и увлажняющего аппаратов;
2. Определять качество печатной формы, резины и проверяет их на дефект;
3. Проверять работоспособность оборудования на холостом ходу и рабочих режимах;
4. Контролировать качество намотки рулонов;
5. Контролировать подачу запечатываемого полотна, что повлияет на качество печати и фальцовки;
6. Работать на печатном оборудовании с рулонной подачей материала;
7. Выполнять автоматическую замену со склейкой рулона на рабочем ходу машины;
8. Характеризовать свойства печатных красок;
9. Применять знания о допечатной и послепечатной обработки изданий.

Знания:

1. Технические требования, предъявляемые к продукции.
2. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
3. График осмотров, простоев и ремонтных работ печатного оборудования.
4. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
5. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
6. Перечень документации по организации полиграфического производства.
7. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".
8. Порядок тарификации работ и рабочих, нормы и расценки на работы.
9. Правила эксплуатации и технологические режимы печатного оборудования согласно инструкции.

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 3:
Проведение профилактики и техническое обслуживание печатногооборудования с листовой и рулонной подачей запечатываемого материала

Навык 1:
Техническая
подготовка оборудования

Умения:

1. Оформлять, совместно с механиком, заявки на приобретение материалов и запасных частей, требуемых при эксплуатации оборудования и приборов;
2. Изучать условия работы оборудования, отдельных узлов и деталей%
3. Контролировать правила эксплуатации оборудования;
4. Принимать участие в составлении титульных списков на капитальный ремонт оборудования;
5. Организовывать и контролировать деятельность рабочих в бригаде и качество работ;
6. Соблюдать правила технического ухода за печатным оборудованием.

Знания:

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Организация работы по профилактике и ремонту, подготовка оборудования по окончанию работ

Умения:

1. Составлять план проведения работ по техническому обслуживанию полиграфического оборудования;
2. Читать рабочие и сборочные чертежи и схемы;
3. Проводить осмотр оборудования по окончании работ;
4. Оставлять записи о работе оборудования в журнале передачи смен;
5. Осуществлять разного рода мероприятия по предупреждению внеплановых остановок оборудования, продлению сроков службы деталей и узлов, межремонтных периодов, улучшению сохранности оборудования, повышению надежности его в эксплуатации;
6. Проводить согласно графику технических работ своевременную профилактику, смазку и чистку оборудования.

Знания:

1. Правила и очередность смазывания оборудования.
2. График технических работ.

Возможность признания навыка:

Да

Требования к личностным компетенциям

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Начальник цеха

Мастер

Техник-технолог

Техник по эксплуатации и ремонту оборудования

Наладчик оборудования полиграфической промышленности

Оператор печатного оборудования

20. Карточка профессии: "Техник-технолог":

Код группы:

3112-1

Код наименования занятия:

3112-1-005

Наименование профессии:

Техник-технолог

Уровень квалификации по ОРК

подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др. типовых квалификационных характеристик:

ЕТКС. Об утверждении Квалификационного справочника должностей руководителей, специалистов и других служащих. "186. Техник-технолог"
Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 21 мая 2012 года № 201-ө-м.

Уровень профессионального образования:

Уровень образования: ТиПО

Специальность:
Технология полиграфического и упаковочного производства

Квалификация:
Техник-технолог

Требования к опыту работы:

Опыт работы не требуется

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессии:

3112-1-003 Техник по подготовке производства
3112-1-005 Техник-технолог
3112-1-002 Техник (общий профиль)

Основная цель деятельности

Технологическое сопровождение производственных операций и процессов полиграфического производства.

Описание трудовых функций

Трудовые функции:

Обязательные трудовые функции:

1. Оформление технологической спецификации на заказ.
2. Технологическое сопровождение заказа в производственном цикле.
3. Технологическое сопровождение производственных операций и процессов основных стадий полиграфического производства.

Дополнительные трудовые функции:

Трудовая функция 1 Оформление технологической спецификации на заказ

Навык 1
Составление технологической карты

Умения:

1. Соблюдать правила техники безопасности;
2. Выполнять правильное внесение всех параметров в технологическую карту;
3. Составлять схемы расположения заказа на бумаге или материале;
4. Работать с заказчиком, вести переговоры;
5. Осуществлять прием заказа в соответствии с технологией производства;
6. Осуществлять контроль над видами работ на производстве.

Знания:

1. Технические требования, предъявляемые к продукции.
2. Полиграфия санитарные правила. Гигиена труда технологические процессы материалы для типографий.
3. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
4. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
5. Перечень документации по организации полиграфического производства.
6. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".
7. Порядок тарификации работ и рабочих, нормы и расценки на работы.
8. Виды изданий.
9. Технологические возможности производства.
10. Методика оформления спецификации.

Возможность признания навыка:

Да

Навык 2:
Расчет количества материалов необходимое для выполнения заказа

Умения:

1. Подбирать нужное количество материала или бумаги в соответствии параметров заказа;
2. Характеризовать виды материалов;
3. Производить заявку при отсутствии того или иного материала;
4. Рассчитывать количество материалов, необходимых для выполнения заказа;
5. Оформлять необходимые документы для получения материалов или бумаги;
6. Контролировать расход материала.

Знания:

1. Технические требования, предъявляемые к продукции.
2. Требования безопасности к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
3. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
4. Перечень документации по организации полиграфического производства.
5. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".
6. Порядок тарификации работ и рабочих, нормы и расценки на работы.
7. Виды изданий.
8. Технологические возможности производства.
9. Методика и способы произведения расчетов материалов.
10. Методика оформления документов.

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 2: Технологическое сопровождение заказа в производственном цикле

Навык 1:
Контроль качества материалов и заказа

Умения:

1. Контролировать качественное исполнение заказа;
2. Контролировать расход материала;
3. Определять кислотность увлажняющего раствора офсетной печати;
4. Контролировать качество поступающих материалов для выполнения заказов;
5. Соблюдать нормы хранения материалов;
6. Определять относительную влажность бумаги, картона и других материалов.

Знания:

1. Нормы соблюдения микроклимата в помещениях.
2. Единые санитарно-эпидемиологические и гигиенические требования к печатным книгам и другим изделиям полиграфической промышленности.
3. Перечень документации по организации полиграфического производства.
4. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".
5. Виды изданий.
6. Технологические возможности производства.
7. Методика и способы произведения расчетов материалов.
8. Методика оформления документов.

Возможность признания навыка:

Да

Трудовая функция 3: Технологическое сопровождение производственных операций и процессов основных стадий полиграфического производства

Навык 1:
Контроль за правильным прохождением заказа по технологической цепочке

Умения:

1. Контролировать по операционное прохождение заказа;
2. Выполнять и определять расчет сроков исполнения заказа;
3. Производить расчет нормы выработки;
4. Сопровождать заказа;
5. Контролировать качество технологического процесса согласно стандарта.

Знания:

1. Методы расчета нормы выработки.
2. Технологические инструкции производства.
3. Методика оформления спецификации.
4. Технические требования, предъявляемые к продукции.
5. Перечень документации по организации полиграфического производства.
6. Технологические инструкции "Последовательность и порядок прохождения заказов в типографии".
7. Технологические возможности производства.
8. Методика и способы произведения расчетов материалов.
9. Методика оформления документов.

Требования к личностным компетенциям:

Управленческая деятельность в рамках участка технологического процесса
Ответственность
Логическое и пространственное мышление
Усидчивость
Стрессоустойчивость
Умение работать в коллективе

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Главный инженер-технолог

Начальник цеха

Мастер

Техник по эксплуатации и ремонту оборудования

4. Технические данные профессионального стандарта

21. Наименование государственного органа:

Министерство культуры и информации Республики Казахстан

Исполнитель: Жомартова Анаргуль Камзиновна;

е-mail: a.zhomartova@mki.gov.kz, +7 (7172) 74 03 84.

Организации (предприятия), участвующие в разработке:

Республиканское государственное учреждение "Национальная государственная книжная палата Республики Казахстан" Комитет архивов, документации и книжного дела Министерства культуры и информации Республики Казахстан

Руководитель:

Директор Койтанов Адил Каженбаевич,

e-mail: kitappalatasy@gmail.com, +7 (701) 744 4049;

Исполнители:

Заместитель директора Салменбаева Толкын Тургалиевна,

e-mail: kitappalatasy@gmail.com, +7 (775) 897 77 88,

КГКП "Колледж принтмедиа технологий"

Руководитель:

Заместитель директора по УМО: Сагандыкова Менгуль Нурлыкановна,

E-mail: SMN16@bk.ru, +7 701 35 35 88 7;

Республиканский полиграфический издательский комплекс "Дауiр":

Руководитель:

Исполнительный директор Кусаинова Алия Ибрашевна,

E-mail: zam1@dauir.kz, +7 727 394 39 05.

Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: от 11 марта 2024 года.

Национальный орган по профессиональным квалификациям: заключение от 5 марта 2024 года.

Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан

"Атамекен": экспертное заключение от 13 декабря 2023 года № 16755/30.

Номер версии и год выпуска: версия 2, 2024 год.

Дата ориентировочного пересмотра: 30 июня 2027 год.

"Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 5-тармағы бірінші бөлігіне сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. "Баспа-полиграфия өндірісі" кәсіби стандарты осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі Архив, құжаттама және кітап ісі комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрық бекітілген күннен бастап бес жұмыс күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министрдің міндетін атқарушы

Қ. Ысқақов

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Еңбек және халықты

әлеуметтік қорғау министрлігі

Қазақстан Республикасы
Мәдениет және ақпарат
министрінің міндетін
атқарушының
2024 жылғы 5 қарашадағы
№ 522-НҚ бұйрығына
қосымша

Кәсіптік стандарт: "Баспа-полиграфия өндірісі"

1 тарау. Жалпы ережелер

1. Кәсіптік стандартты қолдану саласы: Кәсіптік стандарт: баспа және полиграфия саласындағы "Баспа және полиграфиялық өндіріс" кәсіптік стандарты (бұдан әрі – кәсіптік стандарт) білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде біліктілігін арттыруға, білім беру ұйымдарының қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілікті арттыруға қойылатын талаптарды белгілейді, сондай-ақ біліктілік пен құзыреттілік деңгейіне қойылатын талаптарды анықтауға, сондай-ақ полиграфиялық өндіріс пен баспа ісі саласындағы міндеттердің кең ауқымын кеңейтуге арналған. Бұл кәсіптік стандартқа баспа БАҚ саласындағы кәсіпорындар үшін үлкен құндылық болып табылатын жұмысшылар мен орта буын мамандарының кәсіби қызметінің мақсаттары, еңбек міндеттері, шеберлігі, білімдері мен дағдылары кіреді.

2. Осы кәсіптік стандартта келесі терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) Брошюралау процестері (брошюралау) (француз тілінен аударғанда brocher – stitch – бекіту) – брошюралар, журналдар, кітаптар өндірісінде баспа парақтарын өңдеу. Негізгі операциялар: парақтарды кесу және бүктеу, қосымша элементтерді бекіту (иллюстрациялар, форзацтар және т.б.), дәптерлерді блокқа жинау және оларды бекіту.

2) Беттеу – құраушы элементтерден бастапқы макеттің жолақтарын орнату: терілген мәтін, тақырыптар, кестелер, иллюстрациялар, безендірулер және т.б. Сондай-ақ осы процестің нәтижесі, яғни дайын жолақтар. Бұл операция белгілі бір форматтағы кітап, журнал немесе газет жолақтарын қалыптастыруды қамтиды. Орналасу процесінде басылым беттері аяқталған көрініске ие болады. Басылым дизайнының сапасы мәтіннің, кестелердің, формулалардың, иллюстрациялардың және тақырыптардың қалай орналастырылғанына байланысты.

3) Баспа ісі – баспа, музыкалық және басқа да өнім нысандарындағы ақпаратты дайындауға, жасауға, басып шығаруға (таралымға шығару) және жаппай таратуға маманданған қызмет, экономика саласы. Классикалық баспа қызметі мыналарды қамтиды: қолжазбалар мен авторларды іздеу, авторлық құқықтарды алу, қолжазбаны басып шығаруға дайындау (өңдеу, түзету, дизайн), басып шығару (және оның электрондық баламалары), маркетинг және тарату.

4) Басылым – онда қамтылған ақпаратты таратуға арналған, редакциялық-баспа өңдеуінен өткен, дербес ресімделген, белгіленген шығыс мәліметтері бар құжат. Басылымдар бір немесе бірнеше айрықша белгілер негізінде бөлінген топтарға бөлінеді. Егер жұмыс полиграфиялық болса, бірақ қажетті мәліметтер жиынтығы болмаса, онда оны басылым деп санауға болмайды.

5) Баптау – машинаны (аспапты, аппаратты) дайындау, жарақтандыру, реттеу және баптау жөніндегі, оның белгілі бір уақыт бойы берілген жағдайларда жұмысын қамтамасыз етуге бағытталған операциялардың жиынтығы.

6) Баспагер – баспа машинасында жұмыс істейтін және онда дайындалатын баспа өнімдерінің таралымы мен сапасына жауапты маман.

7) Бедерлеу – қағаздағы, картондағы және т.б. мәтіннің немесе графикалық бейненің қысыммен баспа нысанынан бояуды көшіру арқылы алынған полиграфиялық ізі.

8) Дизайнер – суретші-дизайнер, әр түрлі салаларда көркемдік және техникалық қызметпен айналысатын тұлға (соның ішінде сәулетші, дизайнер, иллюстратор, плакаттар және басқа да жарнамалық графика дизайнері, веб-дизайнер).

9) Жабдықты монтаждау - қолдану мақсаты қанағаттандыратын машиналарды алу үшін бөліктер мен тораптарды белгілі бір ретпен бекіту және қатыру. Торап деп бұйымдардың құрамдас бөліктерінің ажыратқыш және ажыратқыш емес байланысын атайды.

10) Қағазды кесу - бұл қағазды механикалық әсер ету арқылы белгілі бір форматтағы парақтарға бөлу процесі.

11) Кесуші - полиграфиялық өнімді кесуді және кесуді жүргізетін маман.

12) Кітап блогы– берілген ретпен біріктірілген (түбір бойынша бекітілген) мұқабадағы немесе түптеу қақпағындағы дәптерлердің немесе парақтардың және болашақ кітап басылымының басқа да бөлшектерінің жиынтығы.

13) Копирайтинг - жарнама немесе маркетингтің басқа да нысандары мақсатында мәтін жазу. Бұл сатылымның өсуіне ықпал ететін немесе өнімді, компанияны, қызметті, адамды немесе идеяны танымал ететін мәтіндер.

14) Копирайтерлер - жарнама немесе маркетингтің басқа түрлері мақсатында мәтін жазатын адамдар.

15) Мамандандыру - әрбір цехқа, учаскеге, жұмыс орнына бұйымдардың технологиялық біртекті немесе қатаң белгіленген номенклатурасы бекітілетіндігінде. Орамды басып шығару – орамды басып шығару машиналарында орамнан шығарылатын қағаз таспада (жаймада) басып шығару.

16) Механик - техниканың бір немесе бірнеше түрін жөндеумен және қызмет көрсетумен айналысатын маман.

17) Өндірістік процесс – бұл жұмыскерлер мен еңбек құралдарының іс-қимылдарының жиынтығы, нәтижесінде кәсіпорынға келіп түсетін шикізат, материалдар, жартылай фабрикаттар мен жиынтықтаушы бұйымдар белгілі бір мерзімде берілген мөлшерде және берілген қасиетте, сапада және ассортиментте дайын өнімге немесе қызметке айналады.

18) Өндірістік операция - бұл өндіріс процесінің бөлігі. Әдетте, ол жабдықты өзгертпестен бір жұмыс орнында орындалады және сол құралдардың көмегімен жасалады.

19) Өндірістік цикл – бұл бұйымдарды дайындау кезінде біріншіден соңғысына дейінгі өндірістік операциялардың аяқталған шеңбері.

20) Парақты басып шығару – басып шығарылатын материал баспа аппаратына жеке парақтармен берілетін бедерлерді алу процесі.

21) Полиграфия өнеркәсібі - бұл баспа өнімдерінің барлық түрлерін өндірумен айналысатын өнеркәсіп саласы.

22) Реттеуші – станоктарды, механизмдерді және т.б. баптау, баптау жөніндегі маман, пайдалануға жарамды ететін кез келген нәрсені реттейтін жұмысшы.

23) Техникалық қызмет көрсету және жөндеу (ТҚжЖ, ТЖЖҚ – техникалық қызмет көрсету және жөндеу) – техникалық пайдалану, сақтау және тасымалдау процесінде өндірістік жабдықтың (бұйымдардың, бөлшектердің) жұмысқа қабілеттілігін немесе жарамдылығын қолдау жөніндегі операциялар кешені.

24) Техникалық қызмет көрсету – белгілі бір жұмыстар кешенін қамтитын, белгіленген кезеңдер арқылы жүйелі, мәжбүрлеп жүргізілетін профилактикалық сипаттағы іс-шаралар.

25) Техникалық пайдалану – бұйымды тасымалдауды, сақтауды, техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді қамтитын пайдалану бөлігі. Бұл ретте пайдалану деп өнімнің сапасы сатылатын, сақталатын және қалпына келтірілетін өмірлік циклінің кезеңі түсініледі

26) Техник-технолог – Өндірісте технологиялық процестің жүргізілуін қамтамасыз ететін маман.

27) Технология - өндірістің белгілі бір (полиграфиялық) саласындағы материалдарды өңдеу немесе қайта өңдеу процестерінің жиынтығы, сондай-ақ өндіріс тәсілдерінің ғылыми сипаттамасы.

28) Түзету – түзетулер жиынтығы және түзеткіштің жұмыс процесі.

29) Түзетуші – мәтіндерді шегеретін, грамматиканы пішімдейтін (орфографиялық, пунктуациялық, стилистикалық қателерді түзететін) баспа, баспахана немесе редакция маманы.

30) Түптеуші – кітаптар, мұрағат істері және басқа да баспа өнімдері үшін түптеулер мен мұқабалар дайындауды жүзеге асыратын маман.

31) Түптеу – жекелеген беттерді бірыңғай блокқа біріктіруге, оларды механикалық зақымданудан қорғауға және мұқабаның көмегімен сыртқы көркемдік безендіруге арналған қағаз басылым элементтерінің жиынтығы.

32) Үздіксіздік – бұл дайын өнімді өндіру процесінде үзілістерді қысқарту немесе нөлге дейін азайту, сонымен қатар бір процестің әрбір келесі операциясы алдыңғы процесс аяқталғаннан кейін бірден басталады, бұл өнімді дайындау уақытын қысқартады, жабдықтар мен жұмыс орындарының тоқтап қалуын азайтады.

33) Іске қосу – баптау жұмыстары жеке сынақтарды дайындау және жүргізу және жабдықты кешенді сынау кезеңінде орындалатын жұмыстар кешені.

3. Осы кәсіби стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

1) ҰСЖ - Қазақстан Республикасының Ұлттық сабақ жіктеуіші - Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын сабақтардың атауларын көрсететін және оларды орындалатын жұмыс түріне сәйкес дағдылардың деңгейі мен мамандануы бойынша жіктейтін стандарттау жөніндегі құжат;

2) СБШ - Салалық біліктілік шеңбері - Орындалатын жұмыстардың күрделілігіне және пайдаланылатын білімнің, іскерліктер мен құзыреттердің сипатына қарай салада мамандар біліктілігіне қойылатын талаптарды жіктейтін, Қазақстан Республикасының Ұлттық сыныптауышы, ұлттық біліктілік шеңбері негізінде әзірленетін құжат;

3) ЭҚТЖЖ - Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші - шаруашылық жүргізуші субъектілердің экономикалық қызмет түрлерін жіктеу және кодтау тәртібін белгілейтін бес белгі деңгейіндегі ұлттық жіктеуіш.

2 тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

4. Кәсіптік стандарттың атауы: Баспа-полиграфия өндірісі

5. Кәсіптік стандарттың коды:

6. ЭҚТЖЖ сәйкес секцияны, бөлімді, топты, сыныпты және кіші сыныпты көрсету:

J Ақпарат және байланыс

58 Баспа қызметі

58.1 Кітаптар шығару, мерзімді басылымдар және баспа қызметінің басқа түрлері

58.11 Кітаптар шығару

58.11.0 Кітаптар шығару

58.14 Журналдар мен мерзімді басылымдарды шығару

58.19 Баспа қызметінің басқа түрлері

С Өңдеу өнеркәсібі

18 Полиграфиялық қызмет және жазылған ақпарат тасығыштарды жаңғырту

18.1 Осы саладағы полиграфиялық қызмет және қызмет көрсету

18.11 Газет басып шығару

18.12 Баспа өндірісінің басқа түрлері

18.13 Материалдарды баспаға дайындау және тарату жөніндегі қызмет

18.13.0 Материалдарды баспаға дайындау және тарату жөніндегі қызмет

18.14 Брошюралау-түптеу, әрлеу қызметі және ілеспе қызметтер

18.14.0 Брошюралау-түптеу, әрлеу қызметі және ілеспе қызметтер

7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Баспа-полиграфиялық өндіріс-бұл полиграфиялық өнімдерді өндіруде орындалатын әр түрлі процестер.

8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

1) Брошюралаушы – СБШ 2-3 деңгейі

2) Брошюра машинасының операторы - СБШ 3 деңгейі

3) Электрондық теру және беттеу операторы - СБШ 2-3 деңгейі

4) Жарнамалық мәтіндерді құрастырушы - СБШ 3 деңгейі

5) Полиграфиялық өнеркәсіп жабдықтарын баптаушы - СБШ 2-3 деңгейі

6) Жабдықты пайдалану және жөндеу жөніндегі техник - СБШ 4 деңгейі

7) Баспа жабдығының операторы - СБШ 2-3 деңгейі

8) Техник-технолог - СБШ 4 деңгейі

3-тарау. Мамандық карточкалары

9. Бас мамандық карточкасы "Брошюралаушы":
Топ коды:	7333-0
Сабақ атауының коды	7333-0-002
Мамандық атауы	Брошюралаушы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі	2
СБШ бойынша біліктілік деңгейі
БТБА, КС және т. б. үлгілік біліктілік деңгейі біліктілік сипаттамалары:	БТБА. Шығарылым 55. Бөлім-2. Полиграфия өндірісінің жалпы кәсіптері. "70. Брошюралаушы ", " 97. Түптеуші " Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 21 қаңтардағы № 23-ө-м бұйрығымен бекітілген.
Деңгей Кәсіби білім беру:	Білім деңгейі Негізгі орта	Мамандығы: Полиграфиялық және орау өндірісінің технологиясы	Біліктілік: Брошюралаушы -түптеуші
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі қажет емес
Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:
Мамандықтың басқа мүмкін атаулары:	7333-0-002 Брошюралаушы 7333-0-013 Түптеуші 7333-0-014 Құжаттарды түптеуші 7333-0-015 Кітап түптеуші
Қызметтің негізгі мақсаты:	Басылған бұйымдарды өңдеу және брошюраларды, журналдарды, кітаптарды, сыртқы бетін түптеу, папкаларды, бланк өнімдерін дайындау бойынша брошюралау-түптеу операцияларын орындау, көркемдік түптеу және былғарыдан, барқыттан, жібектен және материалдардың басқа да түрлерінен ақ бұйымдар жасау.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функцияларының тізбесі:	Міндетті еңбек функциялары	1. Брошюралау-түптеу өндірісінің операцияларын жүзеге асыру. 2. Баспа өнімдерін жақсарту.
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 1: Брошюралау-түптеу өндірісінің операцияларын жүзеге асыру	Дағды 1: Технологиялық режимдер мен сапаны сақтай отырып, баспа өнімдерін түптеу, түптеу процестерін орындау	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтау жасайды; 2. Жартылай фабрикаттарды қолмен қабылдау, сапаны тексеру, түзеу, басу және орау жасайды; 3. Әр түрлі өнімдерді қолмен тігу, бүктеу және желімдеу бойынша жеке операцияларды орындайды; 4. Бөлшектеу және бөлшектеусіз парақтарды бүктейді; 5. Санауды және түзеуді, орауды орындайды; 6. Бланк және ақ өнімдер блоктарын жинақтау жасайды; 7. Блоктардың түбін қағазбен немесе шүберекпен желімдеу жасайды; 8. Қағаз бен картонның барлық түрлерін орау жасайды; 9. Блоктарды мұқабамен жабуды орындайды; 10. Салалық шебердің қадағалауымен көркем басылымдарды брошюралау және сигналдық даналарды дайындау бойынша операциялар кешенін орындайды; 11. Басылымдарды брошюралау кезінде қолданылатын материалдардың қасиеттерін сипаттайды; 12. Қолмен бүктеуге арналған жолақтарды түсіру тәртібін жүзеге асырады; 13. Парақшаларды, иллюстрацияларды және басқа да қосымша элементтерді желімдеу ережелерін сақтайды; 14. Мұқаба түрлерін анықтау; 15. Басылымдардың, қағаздардың және кітаптың құрамдас элементтерінің стандартты форматтарын қолданады; 16. Салалық шеберінің бақылауымен басылымдарды тарату, бүктеу және желімдеу әдістерін қолданады.
		Білімдер:
		1. Брошюралау-түптеу процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 2. Жартылай фабрикаттарға қойылатын техникалық талаптар; 3. Полиграфия санитарлық ережелер. Баспаханаларға арналған технологиялық процестер материалдарның еңбек гигиенасы; 4. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2: Баспа өнімдерін жақсарту.	Дағды 1: Әр түрлі басылымдардың көркем байланыстарының сыртқы дизайны	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтайды; 2. Баспа басылымдарының көркемдік безендірілуін қолмен орындайды; 3. Мекен-жай папкаларын, ақ бұйымдарды, оның ішінде көркемдік және жоғары көркемдік бұйымдарды жасау бойынша операциялар салалық шеберінің бақылауымен жүргізеді; 4. Салалық шеберінің қадағалауымен баспа өнімін және оның жекелеген бөліктерін ою бойынша операцияларды жүзеге асырады; 5. Салалық шеберінің бақылауымен баспа басылымдарын безендіруге арналған жабдықты теңшейді; 6. Көркем басылымдарды безендіру бойынша композициялар жасайды; 7. Учаске шеберінің бақылауымен әртүрлі күрделіліктегі корпустарды жасайды; 8. Былғары мен оның алмастырғыштарын қолдана отырып, түптеу қақпақтарын жасайды; 9. Қағазөнімдердің барлық түрлерін жіктеу және дайындайды; 10. Учаске шеберінің бақылауымен баспа басылымдарының барлық түрлерін ресімдейді; 11. Кесу түрлерін анықтайды.
		Білімдер:
		1. Брошюралау-түптеу процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 2. Жартылай фабрикаттарға қойылатын техникалық талаптар; 3. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Әр түрлі күрделіліктегі жөндеу жұмыстарын жүргізу	Машықтар:
		1. Баспа басылымдарын бөлшектемей жөндейді; 2. Салалық шеберінің қадағалауымен сым қапсырмалармен және жіптермен тігілген желімді тігіссіз тәсілмен бекітілген блокты бөлшектейді; 3. Байланыстырғыш қақпақты блоктан ажыратады; 4. Блокты үш шнурға, екі дәптерге, өрімге, дәкеге, кең өрімге тігу, салалық шеберінің бақылауымен арбаға тігеді; 5. Жіппен тігуден кейін блоктың омыртқасын қатайту жасайды; 6. Учаске шеберінің қадағалауымен баспа басылымдарының парақтарын реставрациялауды орындайды; 7. Парақтарды баспа басылымдарына жабыстыру жасайды; 8. Салылық шеберінің бақылауымен баспа басылымдарын қалпына келтіру үшін материалдар мен құралдарды қолданады.
		Білімдер:
		1. Баспа басылымдарын жөндеуге арналған технологиялық нұсқаулар; 2. Брошюралау-түптеу процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары мен реттеу тәсілдері; 3. Жартылай фабрикаттарға қойылатын техникалық талаптар; 4. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестердің баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар:	Ұқыптылық Ұйымдастырушылық Жауапкершілік Бақылаушылық Қолдың ұсақ моторикасын жақсы дамуы эстетикалық талғамының дамуы Түстерді ажырату Жан-жақты ойлау Қол еңбегіне бейімділік
Техникалық тізім регламенттері мен ұлттық стандарттар:
СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс:	СБШ деңгейі:	Мамандықтың атауы:
	6	Цех басшысы
	5	Мастер
	4	Техник-технолог
	3	Брошюралау машиналарының операторы
	3	Брошюралаушы
10. Мамандық карточкасы: "Брошюралаушы":
Топтың коды	7333-0
Сабақ атауының коды:	7333-0-002
Мамандықтың атауы:	Брошюралаушы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	3
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:
БТБА, КС және т. б. үлгі біліктілік деңгейі мен біліктілік сипаттамалары:	БТБА. Шығарылым 55. Бөлім-2. Полиграфия өндірісінің жалпы кәсіптері. "70. Брошюралаушы", " 97. Түптеуші" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 21 қаңтардағы № 23-ө-м бұйрығымен бекітілген.
Кәсіби білім беру деңгейі:	Білім деңгейі: ТжКБ	Мамандығы: Полиграфиялық және орау өндірісінің технологиясы	Біліктілік: Брошюралаушы -түптеуші
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі қажет емес
Жұмыс тәжірибесі қажет емес
Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:	7333-0-002 Брошюралаушы 7333-0-013 Түптеуші 7333-0-014 Құжаттарды түптеуші 7333-0-015 Кітап түптеушісі
Қызметтің негізгі мақсаты:	Басылған бұйымдарды өңдеу және брошюраларды, журналдарды, кітаптарды, сыртқы бетін түптеу, папкаларды, бланк өнімдерін дайындау бойынша брошюралау-түптеу операцияларын орындау, көркемдік түптеу және былғарыдан, барқыттан, жібектен және материалдардың басқа да түрлерінен ақ бұйымдар жасау
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функцияларының тізбесі:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Брошюралау-түптеу өндірісінің операцияларын жүзеге асыру. 2. Баспа өнімдерін жақсарту.
	Қосымша еңбек функциялары::
Еңбек функциясы 1: Брошюралау-түптеу өндірісінің операцияларын жүзеге асыру	Дағды 1: Технологиялық режимдер мен сапаны сақтай отырып, баспа өнімдерін түптеу, түптеу процестерін орындау	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтау жасайды; 2. Жартылай фабрикаттарды қолмен және жабдықта қабылдауды, сапаны тексеруді, соқтығысуды, престеуді және орауды орындайды; 3. Әр түрлі өнімдерді қолмен тігу, бүктеу және желімдеу бойынша жеке операцияларды орындайды; 4. Бөлшектеу және бөлшектеусіз парақтарды бүктеу жасайды; 5. Санауды және соқтығысуды, таңуды орындайды; 6. Дәптерлердің бүктемелерін (ілмектерін) парақтың үлесін алып тастай отырып кесуге, блоктарды бір аяқты кесу машиналарында кеседі; 7. Бланк және ақ өнімдер блоктарын жинақтау жасайды; 8. Блоктардың түптерін қағазбен немесе шүберекпен желімдеу жасайды; 9. Қағаз бен картонның барлық түрлерін орау жасайды; 10. Блоктарды мұқабамен жабуды орындайды; 11. Көркем басылымдарды брошюралау және сигналдық даналарды дайындау бойынша операциялар кешенін орындайды; 12. Дизайн элементтерін, сондай-ақ блоктың жеке бөліктерін желімдеу, қою, желімдеу және орналастырады; 13. Басылымдарды брошюралау кезінде қолданылатын материалдардың қасиеттерін сипаттайды; 14. Қолмен бүктеуге арналған жолақтарды түсіру тәртібін жүзеге асырады; 15. Парақшаларды, иллюстрацияларды және басқа да қосымша элементтерді желімдеу ережелерін сақтайды; 16. Кітаптар мен брошюралар блоктарын бекіту тәсілдерін қолданады; 17. Мұқабалар мен мұқабалардың түрлерін анықтайды; 18. Брошюралау операциялардың түрлерін және олардың мақсатын анықтайды; 19. Стандартты басылым форматтарын, қағаздарды және кітаптың құрамдас элементтерін қолданады; 20. Басылымдарды тарату, бүктеу, тарату және желімдеу әдістерін қолданады; 21. Түптеу материалдарының мөлшерін есептеу және пішу ережелерін қолданады; 22. Түптеу қақпақтарын жасау және блоктарды салу процестерін жүзеге асырады.
		Білімдер:
		1. Брошюралау-түптеу процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 2. Жартылай фабрикаттарға қойылатын техникалық талаптар; 3. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар; 4. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 5. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 6. Технологиялық нұсқаулықтар "Баспаханадағы тапсырыстардың реттілігі мен тәртібі".
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2: Баспа өнімдерін жақсарту.	Дағды 1: Әр түрлі басылымдардың көркем байланыстарының сыртқы дизайны	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтау жасайды; 2. Баспа басылымдарын қолмен және полиграфиялық жабдықта көркемдік безендіруді орындайды; 3. Мекенжай папкаларын, іскерлік бұйымдарды, оның ішінде көркемдік және жоғары көркемдік бұйымдарды жасау бойынша операциялар жүргізеді; 4. Баспа өнімін және оның жекелеген бөліктерін ою бойынша операцияларды жүзеге асырады; 5. Баспа басылымдарын әрлеуге арналған жабдықты теңшейді; 6. Көркем басылымдарды безендіру бойынша композициялар жасайды; 7. Түптеу қақпақтарында басып шығару, өру, кірістіру және түптеу қақпақтарында аппликациялау операцияларын орындайды; 8. Әр түрлі күрделіліктегі корпустарды жасайды; 9. Былғары мен оның алмастырғыштарын қолдана отырып, түптеу қақпақтарын жасайды; 10. Ақ өнімдердің барлық түрлерін жіктейді және жасайды; 11. Баспа басылымдарының барлық түрлерін рәсімдейді; 12. Кесу түрлерін анықтайды.
		Білімдер:
		1. Брошюралау-түптеу процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 2. Жартылай фабрикаттарға қойылатын техникалық талаптар; 3. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Әр түрлі күрделіліктегі жөндеу жұмыстарын жүргізу	Машықтар:
		1. Баспа басылымдарын бөлшектемей жөндейді; 2. Сым кронштейндерімен және жіптермен тігілген желімсіз желіммен бекітілген блокты бөлшектейді; 3. Байланыстырғыш қақпақты блоктан ажыратады; 4. Блокты үш сымға, екі дәптерге, өрімге, дәкеге, кең өрімге, тігіспен тігуді орындайды; 5. Жіппен тігуден кейін блоктың түбін қатайтады; 6. Баспа басылымдарының парақтарын реставрациялауды орындайды; 7. Парақтарды баспа басылымдарына жабыстырады; 8. Баспа басылымдарын қалпына келтіру үшін материалдар мен құралдарды қолданады.
		Білімі:
		1. Баспа басылымдарын жөндеуге арналған Технологиялық нұсқаулар; 2. Брошюралау-түптеу процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 3. Жартылай фабрикаттарға қойылатын техникалық талаптар; 4. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар;	Дәлдік Ұйымдастыру Жауапкершілік Бақылау Қолдың ұсақ моторикасын жақсы дамыту Дамыған эстетикалық талғам Түстерді ажырату Жан- жақты ойлау Қол еңбегіне бейімділік
Техникалық тізім регламенттер мен ұлттық стандарттар:
СБШ шеңберіндегі басқа мамандықпен байланыс:	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	6	Цех басшысы
	5	Мастер
	4	Техник-технолог
	3	Брошюралау машиналарының операторы
	2	Брошюралаушы
11. МАМАНДЫҚ КАРТОЧКАСЫ: "Брошюралау машиналарының операторы":
Топ коды:	8184-2
Сабақ атауының коды:	8184-2-001/010
Кәсіптің атауы:	Брошюралау машиналарының операторы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	3
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:
БТБА, БА және т. б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. 55 Шығарылым. 2-Бөлім. Полиграфия өндірісінің жалпы кәсіптері. "70. Брошюралаушы ", "97. Түптеуші", " 73. Кітап жасау бойынша автоматты желі машинисі" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 21 қаңтардағы № 23-ө-м бұйрығымен бекітілген.
Кәсіптік білім деңгейі:	Білім деңгейі: ТжКБ	Мамандығы: Полиграфиялық және орау өндірісінің технологиясы	Біліктілік: Түптеу машиналарының операторы
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі қажет емес
Связь с неформальным и информальным образованием:	-
Бейресми және білім беру ұйымдарынан тыс біліммен байланыс:	7333-0-005 Қағаз кесу машинасының операторы 7333-0-006 Парақ жинау машинасының операторы 7333-0-007 Шағын форматты брошюра-түптеу машинасының операторы 7333-0-009 Түптеу желісінің операторы 8184-1-011 Тигель машинасының машинисі 8184-1-012 Орау машинасының машинисі 8184-1-013 Бүктеу машиналарының машинисі
Қызметтің негізгі мақсаты:	Мамандандырылған брошюра-түптеу жабдығында парақты баспа өнімі мен блоктарын өңдеуді жүзеге асыру.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функцияларының тізбесі:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Брошюралау операциялар, брошюралау машиналарды орнату және техникалық қызмет көрсету. 2. Түптеу процестері, түптеу жабдықтарын орнату және техникалық қызмет көрсету.
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 1: Брошюралау операциялар, брошюралау машиналарды орнату және техникалық қызмет көрсету.	Дағды 1: Брошюралау жұмыстарды орындау	Машықтар:
		1.Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтау жасайды; 2. Басып шығарудан кейінгі процестер сатысында полиграфиялық өнімдердің сапасын бақылау және ақаулықтарын анықтайды; 3. Парақ өнімдерін әрлеу жасайды; 4. Журналдар, папкалар және ақ бұйымдар жасау бойынша жеке брошюралау операцияларды орындайды; 5. Басылған парақтарды престеу жасайды; 6. Парақтарды, жартылай фабрикаттарды санау және шеттерін туралау жасайды; 7. Басылған парақтарды қолмен және жабдықта бүктейді; 8. Полиграфиялық жабдықта кесу операцияларын орындайды; 9. Брошюралау материалдардың түрлерін, қасиеттерін және мақсатын сипаттайды.
		Білімдер:
		1. Еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі Нұсқаулық; 2. Брошюралау жұмыстарына қойылатын техникалық талаптар, брошюралау жұмыстарының түрлері мен әдістері; 3. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері; 4. Ішкі тәртіп ережелері; 5. Брошюралау-түптеу процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 6. Жартылай фабрикаттарға қойылатын техникалық талаптар; 7. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Жабдықты жұмысқа дайындау	Машықтар:
		1. Жабдықта жұмыс істеу кезінде еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы қағидаларын сақтау жасайды; 2. Жұмыс орны мен жабдықты дайындайды; 3. Брошюра жабдықтарын төсеуді орындайды; 4. Жартылай фабрикаттарды бөлімдерге немесе арнайы жабдықтарға салады; 5. Жабдықты тасымалдаушыға блоктарды салады; 6. Ламинаторларда пленканы престеу бойынша операцияларды орындайды; 7. Парақ өнімдерін бедерлеу бойынша жұмыстарды орындайды; 8. Брошюралау операцияларды орындайтын станоктардан жартылай фабрикаттарды қабылдауды жүзеге асырады; 9. Брошюралау операцияларды орындайтын станоктардан дайын бұйымдарды қабылдауды жүзеге асырады; 10. Брошюралау материалдардың түрлерін, қасиеттерін және мақсатын сипаттайды; 11. Брошюралау жабдықтың түрлері мен жұмыс принципін сипаттайды; 12. Жабдықта жұмыс істегенде желімдейтін заттарды қолданады.
		Білімдер:
		1. Жабдықты жұмысқа дайындау кезінде еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 2. Брошюралау цехтағы жабдықтарының түрлері мен жұмыс принципі; 3. Брошюралау жұмыстарына қойылатын техникалық талаптар, брошюралау жұмыстарының түрлері мен әдістері; 4. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережелері; 5. Ішкі тәртіп ережелері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2: Түптеу процестері, түптеу жабдықтарын орнату және техникалық қызмет көрсету	Дағды 1: Түптеу процестерін орындау, жабдықты тексеру және жұмыс жағдайында ұстау	Машықтар:
		1. Түптеу жабдығында жұмыс істеу кезінде техника қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелерін сақтау жасайды; 2. Бүктемелерді қолмен және полиграфиялық жабдықта бүгу бойынша операцияларды орындайды; 3. Дизайн бойынша күрделі қағаздан жасалған бұйымдарын және кітап бұйымдарын жасайды; 4. Пайдаланылатын материалдар мен құралдарды дайындауды орындайды; 5. Жұмсақ тығыздағышы және фаскасы бар дөңгелек бұрышты қақпақтарды жасайды; 6. Жұмыс құралдары мен жабдықтардың техникалық жағдайын бақылау жасайды; 7. Блокты түптеу қақпағына қолмен және түптеу жабдығында енгізуді жүзеге асырады; 8. Механикаландырылған және автоматты ағындық желілерде, машиналар мен агрегаттарда кітаптар жасайды; 9. Байланыстыру қақпақтарында бедерлеуді орындайды; 10. Жабдықты тексеруді және жұмыс жағдайында ұстауды жүзеге асырады; 11. Автоматтандырылған түптеу жабдығының бөлшектері мен механикалық тораптарына техникалық қызмет көрсетуді жүргізеді; 12. Материалдарға, жартылай фабрикаттарға, дайын өнімге қойылатын техникалық талаптарды анықтайды; 13. Кітап блоктарының түбірін өңдеу және кітап жасау бойынша автоматты желіде дайын кітаптарды түптеу қақпағына салу, қысу және көлеңкелеу, сондай-ақ, желіге кіретін барлық машиналарда жөндеу жұмыстарын жүргізеді; 14. Басқа форматтағы және көлемдегі кітаптарды дайындауға көшкен кезде қызмет көрсетілетін машиналардың тетіктерін ауыстыруды орындайды; 15. Тасымалдағыштың қысқыштарын, дөңгелектеу, каштау, дәке беру механизмдерін, капталь-қағаз секциясын, қысқыш және илектеу құрылғысын орнатуды және реттеуді жүзеге асырады; 16. Барлық тораптарды бөлшектеу және құрастыру, қызмет көрсетілетін машиналардың бөлшектерін тексеру және жетілдіру жасайды; 17. Кескіш құралды қайрау жасайды; 18. Қызмет көрсетілетін жабдықты баптау кезінде қажетті есептеулерді жүргізеді; 19. Жоспарлы-алдын ала жөндеу жүйесі бойынша қызмет көрсетілетін жабдықты профилактикалық тексерулерді, бақылауларды, жөндеуді жүргізуге қатысады.
		Білімдер:
		1. Жабдықты жұмысқа дайындау кезінде еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 2. Түптеу жұмыстарына қойылатын техникалық талаптар, түптеу жұмыстарының түрлері мен әдістері; 3. Ішкі тәртіп ережелері; 4. Брошюралау-түптеу процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 5. Жартылай фабрикаттарға қойылатын техникалық талаптар; 6. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар	Физикалық күш пен төзімділік Көз жақсы көру Қол-аяқтың және бүкіл дененің икемділігі мен қозғалғыштығы Жақсы тепе-теңдік сезімі Жақсы назар аудару Жақсы қол-көз координациясы Кеңістіктік қиял Техникалық ойлау Дәлдік Тепе-теңдік Күйзеліске төзімділік
Салалық біліктілік шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	6	Цех басшысы
	5	Мастер
	4	Техник-технолог
	4	Жабдықты пайдалану және жөндеу жөніндегі техник
	3	Брошюралаушы
	2	Брошюралаушы
	3	Полиграфия өнеркәсібі жабдықтарын бапші
	2	Полиграфия өнеркәсібі жабдықтарын бапші
12. МАМАНДЫҚ КАРТАСЫ: "Электронды теру және беттеу операторы":
Топ коды	8184-1
Сабақ атауының коды:	8184-1-027
Кәсіптің атауы:	Электронды теру және беттеу операторы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі	2
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:
БТБА, БА және т. б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. 55 Шығарылым. 2-Бөлім. Полиграфия өндірісінің жалпы кәсіптері. "34. Офсеттік басып шығару нысандарын дайындау жөніндегі оператор", "38. Электронды теру және беттеу операторы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 21 қаңтардағы № 23-ө-м бұйрығымен бекітілген.
Кәсіптік білім деңгейі:	Білім деңгейі: Негізгі орта	Мамандығы: Баспа ісі	Біліктілік: Басып шығару алдындағы процестер операторы
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі қажет емес
Бейресми және білім беру ұйымдарынан тыс біліммен байланыс:
Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:	7331-1-005 Теру-басып шығару машинкаларында теруші 7331-2-001 Баспа нысандарын дайындаушы 7331-9-005 Баспа нысандарын көшіруші 8184-1-014 Шығыс құрылғыларының операторы 8184-1-024 Офсеттік басып шығару нысандарын дайындау жөніндегі оператор 8184-1-027 Электронды теру және беттеу операторы
Негізгі мақсат қызметі	Файлдарды басып шығаруға алдын-ала дайындау
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциялары:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Мәтіндік және иллюстрациялық ақпаратты өңдеу бойынша жұмыстарды орындау. 2. Басып шығаруға дейінгі материалдарды, жабдықтарды ақпаратты жаңғыртуға дайындау
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 1: Мәтіндік және иллюстрациялық ақпаратты өңдеу бойынша жұмыстарды орындау.	Дағды 1: Басылымдарды теру, жобалау және орналастыру	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтау жасайды; 2. Жұмыс орны мен қызмет көрсетілетін жабдықты жұмысқа дайындауды орындайды; 3. Сайт шеберінің бақылауымен жұмыс үстелі-баспа жүйесінде жұмыс істейді; 4. Қарапайым мәтінді тереді; 5. Учаске шеберінің бақылауымен ақпаратты енгізу және шығару құрылғыларының көмегімен өнімді енгізу және шығарады; 6. Файлдарды сыртқы ақпарат тасығыштарға жазуды, компьютерлік (жергілікті) желіде жұмыс істеуді жүзеге асырады; 7. Учаске шеберінің бақылауымен әр түрлі басылымдарда кез келген күрделіліктегі мәтінді орналастырады; 8. Учаске шеберінің бақылауымен мәтіндік және иллюстрациялық ақпаратты өңдеу және түзетеді; 9. Учаске шеберінің бақылауымен түпнұсқаларды белгілеудің техникалық ережелерін, дизайн элементтерін сақтайды; 10. Типография ережелерін сақтайды; 11. Брендтің дизайнын жасау және учаске шеберінің бақылауымен ребрендинг жасайды; 12. Учаске шеберінің бақылауымен растрлық және векторлық графиканың редакторларының интерфейсін меңгереді; 13. Учаске шеберінің бақылауымен латын, грек және арнайы графикалық негіздердегі қаріптерді (Зағип жандарға арналған"Брайль" қаріп) сипаттайды.
		Білімдер:
		1. Бастапқы ақпаратқа қойылатын талаптар; 2. Түпнұсқаларды белгілеудің техникалық ережелері, дизайн элементтері; 3. Өңдеу және орналасудың техникалық ережелері; 4. Жабдықты жұмысқа дайындау кезінде еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 5. Ішкі тәртіп ережелері; 6. Баспа процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану ережелері, реттеу әдістері; 7. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Мәтінді түзету	Машықтар:
		1. Учаске шеберінің бақылауымен әдебиеттің барлық түрлеріне түзету жүргізеді; 2. Әр түрлі сипаттағы мәтіндегі қателерді табады; 3. Баспа корректурасында түзету белгілерін қолданады; 4. Графикалық, грамматикалық, техникалық қателерді жою; 5. Түзету белгілерінің негізгі топтарын қолданады; 6. Қолданыстағы шартты қысқартуларды қолданады; 7. Учаске шеберінің бақылауымен терминдердің, таңбалардың, өлшем бірліктерінің және т. б. дұрыс жазылуын және біріктіруін қамтамасыз етеді; 8. Учаске шеберінің бақылауымен мәтінде кестелердің, ескертулердің, формулалардың және т.б. дизайнының дұрыстығын тексереді.
		Білімдер:
		1. Мәтін терудің техникалық ережелері; 2. Терминологияға, белгілеуге және өлшем бірліктеріне арналған мемлекеттік стандарттар; 3. Баспалардың техникалық сипаттамасы және түзету құжаттамасы.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 3: Жолақтардың түсуін және таңдалған материалдарды ескере отырып, файлдарды басып шығаруға дайындау	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтайды; 2. Учаске шеберінің бақылауымен көп түсті басып шығару кезінде кескін элементтерін біріктіруге рұқсаттарды орналастырады; 3. Учаске шеберінің бақылауымен фотоформаларды монтаждауды дайындау технологиясын қолданады; 4. Учаске шеберінің бақылауымен РИП файлдарын шығарады; 5. Учаске шеберінің бақылауымен жолақтарды түсіру ережелерін сақтайды; 6. Учаске шеберінің бақылауымен файлды макеттеуді жүзеге асырады.
		Білімдер:
		1. Басуға дайындалған ақпаратқа қойылатын талаптар; 2. Түпнұсқаларды белгілеудің техникалық ережелері, дизайн элементтері; 3. Өңдеу және орналасудың техникалық ережелері; 4. Жабдықты жұмысқа дайындау кезінде еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 5. І шкі тәртіп ережелері; 6. Басып шығаруға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 7. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2: Басып шығаруға дейінгі материалдарды, жабдықтарды ақпаратты жаңғыртуға дайындау	Дағды 1: Басуға дейінгі материалдарымен жұмыстарды орындау	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтайды; 2. Учаске шеберінің бақылауымен баспа пластиналарын, пленкаларды, картридждерді және басқа материалдарды жұмысқа дайындайды; 3. Анық көру үшін пигменттермен, химиялық заттармен және ерітінділермен жұмыс жасайды; 4. Учаске шеберінің бақылауымен көшірмелерін анық көрсетеді; 5. Баспа нысанының сапасын бақылау және қажет болған жағдайда материалдармен жұмыс істеу қағидаларын және оларды учаске шеберінің бақылауымен сақтау шарттарын ескере отырып түзетеді; 6. Учаске шеберінің бақылауымен дизайнерлік қағазбен және басқа да басылатнын материалдармен жұмыс жасайды; 7. Басып шығарудың барлық түрлерінде басып шығару және бос элементтердің пайда болу принципін анықтайды.
		Білімдер:
		1. Мөлдір негіздерге, металл негіздерге, негативтерге және диапозитивтерге қойылатын техникалық талаптар; 2. Жабдықты жұмысқа дайындау кезінде еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 3. І шкі тәртіп ережелері; 4. Басып шығаруға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 5. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Жабдықты дайындау және баптау	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелерін сақтайды; 2. Машинаның негізгі тораптарының жұмысын реттеу және учаске шеберінің бақылауымен жұмыс процесінде ақауларды жою ережелерін сақтайды; 3. Учаске шеберінің бақылауымен "компьютер-баспа", "компьютер-баспа нысаны", "компьютер-фотопленка" түрлі технологиялардың жабдықтарында жұмыс істейді; 4. Жабдықты жұмыс күйінде ұстайды; 5. "Компьютер-баспа", "компьютер-баспа нысаны", "компьютер-фотопленка" түрлі технологиялардың жабдықтарына материалдар мен жартылай фабрикаттарды тиеді және береді.
		Білімдер:
		1. Мөлдір негіздерге, металл негіздерге, негативтерге және диапозитивтерге қойылатын техникалық талаптар; 2. Жабдықты жұмысқа дайындау кезінде еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 3. Ішкі тәртіп ережелері; 4. Басып шығаруға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 5. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар:	Табандылық Дәлдік Өнімділік Сауаттылық Жауапкершілік Зейіндік Жақсы назар аудару Логикалық ойлау Түсті қабылдау Күйзеліске төзімділік.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:
Ұйым шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	7	Бас редактор
	4	Редактор
	4	Техник-технолог
	3	Корректор
	3	Баспа машиналарының операторы
13. Мамандық картасы: "Электрондық теру және беттеу операторы":
Топ коды	8184-1
Сабақ атауының коды:	8184-1-027
Кәсіптің атауы:	Электронды теру және беттеу операторы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі	3
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:
БТБА, БА және т. б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. 55 Шығарылым. 2 Бөлім. Полиграфия өндірісінің жалпы кәсіптері. "34. Офсеттік басып шығару нысандарын дайындау жөніндегі оператор", "38. Электронды теру және беттеу операторы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 21 қаңтардағы № 23-ө-м бұйрығымен бекітілген.
Кәсіптік білім деңгейі:	Білім деңгейі: ТжКБ	Мамандығы: Баспа ісі	Біліктілік: Басып шығару алдындағы процестер операторы
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі қажет емес
Бейресми және білім беру ұйымдарынан тыс біліммен байланыс:
Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:	7331-1-005 Теру-басып шығару машинкаларында теруші 7331-2-001 Баспа нысандарын дайындаушы 7331-9-005 Баспа нысандарын көшіруші 8184-1-014 Шығыс құрылғыларының операторы 8184-1-024 Офсеттік басып шығару нысандарын дайындау жөніндегі оператор 8184-1-027 Электронды теру және беттеу операторы
Қызметтің негізгі мақсаты:	Файлдарды басып шығаруға алдын-ала дайындау.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциялары:	Міндетті еңбек функциялары	1. Мәтіндік және иллюстрациялық ақпаратты өңдеу бойынша жұмыстарды орындау. 2. Басып шығаруға дейінгі материалдарды, жабдықтарды ақпаратты жаңғыртуға дайындау.
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 1. Мәтіндік және иллюстрациялық ақпаратты өңдеу бойынша жұмыстарды орындау.	Дағды 1: Басылымдарды теру, жобалау және орналастыру	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтайды; 2. Жұмыс орны мен қызмет көрсетілетін жабдықты жұмысқа дайындайды; 3. Жұмыс үстелі-баспа жүйесінде жұмыс істейді; 4. Теру параметрлерін, теру түрлерін (Қарапайым, күрделі және күрделі) енгізу, өңдейді; 5. Ақпаратты енгізу және шығару құрылғыларының көмегімен өнімді енгізу және шығарады; 6. Файлдарды сыртқы ақпарат тасығыштарға жазуды, компьютерлік (жергілікті) желіде жұмыс істеуді жүзеге асырады; 7. Әр түрлі басылымдарда кез-келген күрделіліктегі мәтіннің макетін жасайды; 8. Баспа материалын салыстыруға, оқуға дайындайды; 9. Мәтіндік және иллюстрациялық ақпаратты өңдеу және түзетеді; 10. Түпнұсқаларды белгілеудің техникалық ережелерін, дизайн элементтерін сақтайды; 11. Типография ережелерін сақтайды; 12. Бренд дизайнын жасау және ребрендинг жасайды; 13. Растрлық және векторлық графиканың графикалық редакторларымен жұмыс жасайды; 14. Латын, грек және арнайы графикалық негіздердегі қаріптерді сипаттайды (зағип жандарға арналған "Брайль"шрифті).
		Білімдер:
		1. Бастапқы ақпаратқа қойылатын талаптар; 2. Түпнұсқаларды белгілеудің техникалық ережелері, дизайн элементтері; 3. Өңдеу және орналасудың техникалық ережелері; 4. Жабдықты жұмысқа дайындау кезінде еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 5. Ішкі тәртіп ережелері; 6. Баспа процестерінде қолданылатын жабдықты пайдалану ережелері, реттеу әдістері; 7. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Мәтінді түзету	Машықтар:
		1. Әдебиеттің барлық түрлеріне түзету жүргізеді; 2. Күрделі және өте күрделі мәтіндерді түзетеді; 3. Әр түрлі сипаттағы мәтіндегі қателерді табады; 4. Баспа корректурасында түзету белгілерін қолданады; 5. Мәтіннің түзету жұмыстарына қолданыстағы нормативтерге сәйкестігін тексереді; 6. Өңделген қолжазбаларды шегеруді жүзеге асырады; 7. Графикалық, грамматикалық, техникалық қателерді жояды; 8. Семантикалық және стилистикалық сипаттағы кемшіліктерді түзету; 9. Қолжазбаның толықтығын тексереді (атағы, кіріспесі, анықтамалық аппараты және т. б.); 10. Түзету белгілерінің негізгі топтарын қолданады; 11. Қолданыстағы шартты қысқартуларды қолданады; 12. Дайындық сатысында барлық түзетулер мен өңдеулерден кейін тексереді (алғашқы данасы); 13. Терминдердің, таңбалардың, өлшем бірліктерінің және т. б. дұрыс жазылуын және біріктілуін қамтамасыз етеді; 14. Жеке әріптер мен белгілерді жазудағы түсініксіздікті, мәтіннің абзацтарға дұрыс бөлінбеуін жояды; 15. Байқалған стилистикалық қателіктерді редактормен келіседі; 16. Мәтіндегі кестелердің, ескертулердің, формулалардың және т. б. дизайнының дұрыстығын тексереді; 17. Қолжазбаларды теруге қол қою, басылымдарды басып шығару және жарыққа шығарады.
		Білімдер:
		1. Терудің техникалық ережелері; 2. Терминологияға, белгілеуге және өлшем бірліктеріне арналған мемлекеттік стандарттар; 3. Баспалардың техникалық сипаттамасы және түзету құжаттамасы.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 3: Жолақтар мен таңдалған материалдарды түсіруді ескере отырып, файлдарды басып шығаруға дайындау	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтау жасайды; 2. 2. Беттегеннен кейін басылған беттің ашық орындары, бос жерлері және табуляцияның болмауын тексереді; 3. Пленкаға немесе пластинаға шығару алдында жолақтардың түсуін тексереді; 4. Түрлі-түсті бедерлердегі шартты таңбалардың бейнесін безендіреді; 5. Бояу және өңдеу макеттерін пайдаланады; 6. Көп бояулы баспа кезінде бейнелеу элементтерін біріктіруге рұқсаттарды орналастырады; 7. Бояуларды салу тәртібін анықтайды; 8. Түрлі линиатуралардың құймалары мен торларын үйлестірген кезде түс жасау принципін жүзеге асырады; 9. Фотоформаларды монтаждауды дайындау технологиясын пайдаланады; 10. РИП файлдарды жасайды; 11. Бетті, колонтитулды, колонцифрды белгілеу элементтерін тексеру ережесін сақтау, баспа бедерін тексеру, қол қойылатын данамен салыстырады; 12 . Жолақтарды түсіру ережелерін сақтау жасайды; 13. Файлды макеттеуді жүзеге асырады.
		Білімдер:
		1. Баспаға дайындалған ақпаратқа қойылатын талаптар; 2. Түпнұсқаларды белгілеудің техникалық ережелері, дизайн элементтері; 3. Түзету мен беттеудің техникалық ережелері; 4. Жабдықты жұмысқа дайындау кезіндегі еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 5. Пайдалану ережесі, баспаға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықтарды реттеу тәсілдері; 6. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар; 7. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2: Басып шығаруға дейінгі материалдарды, жабдықтарды ақпаратты жаңғыртуға дайындау	Дағды 1: Қосымша баспа материалдарымен жұмыстарды орындау	Машықтар:
		1. Жұмыс орнындағы қауіпсіздік ережелерін сақтау жасайды; 2. Баспа пластиналарын, пленкаларды, картридждерді және басқа материалдарды жұмысқа дайындайды; 3. Пигменттермен, химикаттармен және ерітінділермен жұмыс істейді; 4. Арнайы және қосымша басу тәсілдері үшін баспа формаларын қолданады; 5. Монтаждау сапасына, пластиналарға немесе басқа да жарыққа сезімтал материалдарға қойылатын техникалық талаптарды сақтау жасайды; 6. Көшірмелерді көрсетеді; 7. Әртүрлі көшіру қабаттарын қолдана отырып, оң және теріс көшіру арқылы жазық офсеттік баспа формаларын дайындау: жартылай автоматты, автоматты процессорларда және қолмен көшірмелерді экспонирлеу, айқындау, өңдеу және термоөңдеу, формаларды өңдеу, форманың сапасын бақылау жасайды; 8. Фотополимерлік баспа формаларын дайындау: пластина дайындау, экспонаттау, көрініс беру, кептіру, сәулелеу, түзету, форма сапасын бақылау жасайды; 9. Штрихты, жартылай тонды бір бояулы және көп бояулы түпнұсқаларды шығарады; 10. Баспа формасының сапасын бақылайды және қажет болған жағдайда материалдармен жұмыс істеу қағидаларын және оларды сақтау шарттарын ескере отырып түзетеді; 11. Дизайнерлік қағазбен және басқа да мөрленетін материалдармен жұмыс істейді; 12. Баспаның барлық түрлерінде басушы және бос элементтердің пайда болу принципін анықтайды.
		Білімдер:
		1. Мөлдір негіздерге, металл негіздерге, негативтер мен диапозитивтерге қойылатын техникалық талаптар; 2. Жабдықты жұмысқа дайындау кезіндегі еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 3. Ішкі тәртіп ережелері; 4. Пайдалану ережесі, баспаға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықтарды реттеу тәсілдері; 5. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Жабдықты дайындау және баптау	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелерін сақтау жасайды; 2. Машинаның негізгі тораптарының жұмысын реттеу және жұмыс процесіндегі ақауларды жою ережелерін сақтау жасайды; 3. Көшірмелер мен баспа формаларын дайындау бойынша жекелеген жұмыстарды орындайды; 4. Көшіру рамасында жұмыс істейді; 5. Қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану ережесін сақтаужасайды; 6. Ақпаратты электрондық желі арқылы немесе сыртқы тасығыштың көмегімен алу және бақылау жасайды; 7. Растрлық процессорда алынған ақпаратты өңдейді; 8. Фотопленкаға немесе пішінді материалға ақпаратты шығарады; 9. Алынған фотоформаға немесе баспа формасына бақылауды жүзеге асырады; 10. Экспонатталған материалды өңдеу үшін шығару құрылғысын, процессорды дайындау және баптау жасайды; 11. Қызмет көрсетілетін жабдықтың техникалық мүмкіндіктерін және технологиялық күйге келтіру негіздерін қамтамасыз етеді; 12. Басуға дейінгі жабдықты дайындауды және баптауды жүргізеді; 13. Жабдықтың барлық тораптарын реттеуді жүзеге асырады; 14. Жабдықты жұмыс жағдайында ұстайді; 15. Сандық жабдықты теңшеу жасайды; 16. Әртүрлі "компьютер-баспа", "компьютер-баспа формасы", "компьютер-фотопленка" технологияларының жабдықтарында жұмыс істейді.
		Білімдер:
		1. Мөлдір негіздерге, металл негіздерге, негативтер мен диапозитивтерге қойылатын техникалық талаптар; 2. Жабдықты жұмысқа дайындау кезіндегі еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 3. Ішкі тәртіп ережелері; 4. Пайдалану ережесі, баспаға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықтарды реттеу тәсілдері. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар:	Шыдамдылық Ұқыптылық Жұмысқа қабілеттілік Сауаттылық Жауапкершілік Мұқият болу Жақсы көру Логикалық ойлау Түсті қабылдау Күйзеліске төзімділік.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:
СБШ шеңберінде:	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	7	Бас редактор
	4	Редактор
	4	Техник-технолог
	3	Корректор
	3	Басу машиналарының операторы
14. Мамандық карточкасы: "Жарнама мәтіндерін құрастырушы":
Топ коды	2641-3
Сабақ атауының коды:	2641-3-002
Кәсіп атауы	Жарнама мәтіндерін құрастырушы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	3
СБШ бойынша ішкі біліктілік деңгейі:
БТБА, КС және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы. "189. Суретші (дизайнер)", "292. Көркемдік редактор (дизайнер)" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 21 мамырдағы № 201-ө-м бұйрығымен бекітілген
Кәсіптік білім деңгейі:	Білім деңгейі: ТжКБ	Мамандығы: Баспа ісі	Біліктілігі: Копирайтер
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі талап етілмейді
Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:
Мамандықтың басқа да атаулары:	2431-2-004 Жарнама жөніндегі маман 2641-3-002 Жарнамалық мәтіндерді құрастырушы
Қызметтің негізгі мақсаты:	Маркетингтік міндеттерді ескере отырып, жарнамалық мәтіндерді көркемдік ресімдеуді әзірлеу және жүзеге асыру.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциялары:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Мәтінді теру, беттеу және дизайн процестерін жүзеге асыру 2. Кәсіби қызмет саласында компьютерлік техниканы қолдану
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 2: Мәтінді теру, беттеу және дизайн процестерін жүзеге асыру	Дағды 1: Теру, өңдеу және түзету жұмыстарын жүргізу	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтайды; 2. Соқыр теру әдісін меңгереді; 3. Полиграфиялық өнімдерді шығару үшін қажетті түрлі бағдарламаларда жұмыс істейді; 4. Теру кезінде мәтіндік редакторларға ие болады; 5. Баспа жүйелерімен жұмыс істейді; 6. Қызмет көрсетілетін жабдықты жұмысқа дайындауды орындайды; 7. Кез-келген күрделіліктегі теруді шығарады.
		Білімдер:
		1. Баспа емлесі мен тыныс белгілері ережелері; 2. Теру және орналасудың техникалық ережелері; 3. Жабдықты жұмысқа дайындау кезінде еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 4. Ішкі тәртіп ережелері; 5. Басып шығаруға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықты пайдалану қағидалары, реттеу тәсілдері; 6. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Басылым макетінің тұжырымдамасын әзірлеу	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтау жасайды; 2. Басылымның макетін әзірлейді; 3. Басылымның өлшемін, пішімін анықтайды; 4. Басылымның жалпы тұжырымдамасын әзірлейді; 5. Тиісті жабылатын материалдарды іріктеуді жүзеге асырады; 6. Қолжазбаны белгілеуді орындайды; 7. Мәтіндерді баспахананың негізгі ережелерін ескере отырып ресімдейдіу; 8. Инфографика ережелерін қолданады; 9. Жасанды интеллектпен жұмыс істейді; 10. Графиканың әртүрлі түрлерімен жұмыс істейді; 11. Әртүрлі графикалық және мәтіндік редакторларды меңгереді; 12. Басылымдарды беттеу жасайды; 13. Қазіргі тілдің стилистикалық нормаларын қолданады; 14. Авторлық орфография және пунктуация ережелері мен мүмкіндіктерін сақтау жасайды; 15. Жұмыс кезінде өнімді стандарттау және сертификаттау әдістері мен құралдарын ескеру жасайды; 16. Қазіргі заманғы іс қағаздарын жүргізу ережелеріне сәйкес жұмыс істейді; 17. Мәтінді ресімдейді; 18. Полиграфиялық өндірісте пайдаланылатын материалдардың негізгі технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін сипаттайды.
		Білімдер:
		1. Теру мен беттеудің техникалық ережелері; 2. Жабдықты жұмысқа дайындау кезіндегі еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 3. Ішкі тәртіп ережелері; 4. Пайдалану ережесі, баспаға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықтарды реттеу тәсілдері; 5. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 3: Тапсырыс берушінің қажеттіліктерін ескере отырып мәтін дизайнын әзірлеу	Машықтар:
		1. Кәсіби міндеттерді орындау үшін,ақпаратты тиімді іздейді; 2. Басылымның көркемдік безендірілуін жүргізеді; 3. Дизайнды әзірлеу кезінде қажет барлық бағдарламалық жасақтамада жұмыс істейді; 4. Дизайнды жүзеге асыру кезінде графикалық редакторларды меңгереді; 5. Файлдарды мұрағаттау және мұрағаттаудан шығару, вирусқа тексереді; 6. Басылымдағы мәтінді және иллюстрациялық материалды беттеу жасайды; 7. Жарнама психологиясының әсер ету әдістерін қолданады; 8. Мақсатты аудиторияны талдау және жарнама науқанының тұжырымдамасын әзірлеуге қатысады; 9. Мәтіндерді жазудың негізгі тәсілдерін қолданады; 10. Сайтты, әлеуметтік желілерді дамытудың заманауи әдістері мен технологияларын қолданады; 11. Жарнаманы таргеттеу жасайды; 12. Композиция ережелерін сақтайды; 13. Дизайн-ойлауды ескере отырып, басылымды әзірлеуді жүзеге асырады.
		Білімдер:
		1. Баспа орфографиясы және пунктуация ережелері; 2. Дизайнның техникалық ережелері; 3. Жабдықты жұмысқа дайындау кезіндегі еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 4. Ішкі тәртіп ережелер; 5. Пайдалану ережесі, баспаға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықтарды реттеу тәсілдері; 6. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2. Кәсіби қызмет саласында компьютерлік техниканы қолдану	Дағды 1: Кеңсе техникасын пайдалана білу	Машықтар:
		1. Қызмет көрсетілетін жабдықты жұмысқа дайындау жасайды; 2. Жұмыс орнында қауіпсіздік техникасын сақтайды; 3. Файлдарды сыртқы сақтау құралдарына жазады; 4. Компьютерлік желіде жұмыс істейді (жергілікті желі); 5. Түрлі сканерлерді қолдану және баспа жабдықтарында ақпаратты басып шығарады; 6. Электрондық теру және беттеу кезінде жергілікті принтерлерді пайдалана отырып, желіде, қашықтағы принтерде ақпаратты шығарады; 7. Интернет-технологияларды (әлеуметтік желілер) қолданады; 8. Негізгі және қосалқы жабдықтардың жұмыс істеу қағидаттарын және ондағы жұмыс тәсілдерін пайдаланады; 9. Компьютерлік терминологияны, бағдарламалық жасақтаманы полиграфияда қаматамасыз етеді.
		Білімдер:
		1. Компьютерлік техникада жұмыс істеу қағидалары; 2. Жабдықты жұмысқа дайындау кезіндегі еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 3. Ішкі тәртіп ережелері; 4. Пайдалану ережесі, баспаға дейінгі процестерде қолданылатын жабдықтарды реттеу тәсілдері; 5. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар	Зейіннің жоғары болуы Бейнелі және ауызша-логикалық есте сақтау Абстрактілі ойлау Қарым-қатынас Жауапкершілік Ұқыптылық Шығармашылық әдіс Клиенттің құпия деректерін сақтау.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:
СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	7	Бас редактор
	4	Маркетолог
	3	Корректор
15. МАМАНДЫҚ КАРТОЧКАСЫ: "Полиграфиялық жабдықтарды баптаушы":
Топ коды:	7332-9
Сабақ атауының коды:	7332-9-006
Кәсіп атауы:	Полиграфиялық жабдықты баптаушы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	2
СБШ бойынша біліктіліктің кіші деңгейі:
БТБА, КС және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. 55-шығарылым. 2-бөлім. Полиграфиялық өндірістің жалпы кәсіптері. "9. Полиграфиялық жабдықтарды баптаушы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 21 қаңтардағы № 23-ө-м бұйрығымен бекітілген
Кәсіптік білім деңгейі:	Білім деңгейі: негізгі орта	Мамандығы: Полиграфиялық өндірісті пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеу	Біліктілігі: Полиграфиялық өндіріс жабдықтарын монтаждаушы
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі талап етілмейді
Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:
Мамандықтың басқа да атаулары:	7332-9-005 Қағаз өндірісіндегі жабдықты баптаушы 7332-9-006 Полиграфиялық жабдықты реттеуші
Қызметтің негізі мақсаты:	Жабдықтарды уақтылы монтаждау, бөлшектеу және кешенді баптау.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциялары:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Полиграфиялық машиналарды, аппараттарды және технологиялық желілерді монтаждауды жүзеге асыру.
		2. Жабдықты дұрыс пайдалануды ұйымдастыру.
		3. Технологиялық жабдықты жөндеу және іске қосуды ұйымдастыру.
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 1: Полиграфиялық машиналарды, аппараттарды және технологиялық желілерді жөндеуді жүзеге асыру	Дағды 1: Техникалық қызмет көрсету, баптау, реттеу және қолданыстағы жабдықты жөндеу	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелерін сақтау жасайды; 2. Полиграфиялық жабдықты баптау үшін қажетті технологиялық жарақтар мен құралдарды дайындау жасайды; 3.. Механиктің қарауымен жөндеу объектісіне еркін қол жеткізу үшін жұмыс аймағын дайындау жасайды; 4. Полиграфиялық жабдықтарды сырттай тексеруді жүзеге асыру жасайды; 5. Жұмыс орнына полиграфиялық жабдықты баптау үшін қажетті технологиялық жабдықтар мен құралдарды жеткізуге және оларды сақтау орындарына кейіннен қайтару жасайды; 6. Механиктің қарауымен полиграфиялық жабдықтың тораптары мен бөлшектерін бөлшектеу және құрастыру жасайды; 7. Механиктің қарауымен полиграфиялық жабдықты берілген режимдерге баптау жасайды; 8. Полиграфиялық жабдықтың механизмдерін майлау және тазалау жасайды; 9. Полиграфиялық жабдықты баптау үшін пайдаланылатын технологиялық жарақтар мен құралдардың түрлерін анықтайды.
		Білімдер:
		1. Жөндеу жұмыстарының кестесі; 2. Полиграфиялық жабдықты баптау үшін қажетті технологиялық жарақтар мен құралдарды қолдану ережесі; 3. Еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі және электр қауіпсіздігі талаптары; 4. Жабдықты жұмысқа дайындау кезіндегі еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 5. Ішкі тәртіп ережелері; 6. Жабдықты пайдалану ережесі, реттеу тәсілдері; 7. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2: Полиграфиялық жабдықты баптау	Дағды 1: Жекелеген тетіктерді реттеу және күрделі емес полиграфиялық жабдықтың барлық құрастыру бірліктерінің өзара іс-қимылын келісу	Машықтар:
		1. Механиктің қарауымен полиграфиялық жабдықтың тораптары мен бөлшектерін бөлшектеу және жинау жасайды; 2. Полиграфиялық жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтайды; 3. Әртүрлі жұмыс режимдерінде механиктің бақылауымен полиграфиялық жабдықты іске қосады; 4. Полиграфиялық жабдықтың типтік ақауларын және оларды механиктің қарауымен жою тәсілдерін анықтайды; 5. Жабдықтың моделін, техникалық сипаттамасын анықтайды.
		Білімдер:
		1. Жұмыстарды апатсыз жүргізу жөніндегі нұсқаулықтар; 2. Жөндеу жұмыстарының кестесі; 3. Полиграфиялық жабдықты баптау және пайдалану ережесі; 4. Полиграфиялық жабдықтың ақауларын іздеу алгоритмі; 5. Жабдықты пайдалану ережесі, реттеу тәсілдері; 6. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, типографияларға арналған материалдар; 7. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитариялық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 8. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 9. "Баспаханада тапсырыстардың жүйелілігі және өту тәртібі" технологиялық нұсқаулықтары.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 3: Технологиялық жабдықты жөндеуді және іске қосуды ұйымдастыру	Дағды 1: Полиграфиялық жабдықты баптау және іске қосу	Машықтар:
		1. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды сақтайды; 2. Өндірісте травматикалық жағдайларды болдырмау жасайды; 3. Жөндеу объектісіне еркін қол жеткізу үшін жұмыс аймағын дайындайды; 4. Механиктің қарауымен полиграфиялық жабдықтың тозған бөлшектері мен тораптарын ауыстырады; 5. Полиграфиялық жабдықтың жөндеуге жарамды бөлшектері мен тораптарын механикалық өңдеуді орындайды; 6. Механиктің қарауымен жөндеуден кейін полиграфиялық жабдықтың жұмысқа қабілеттілігін тексереді; 7. Механиктің басшылығымен полиграфиялық жабдықты техникалық байқаудан өткізу; 8. Баспа жабдығының бөлшектері мен бөліктері тазалайды.
		Білімдер:
		1. Жабдықты пайдалану ережесі, реттеу тәсілдері; 2. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 3. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар; 4. Жөндеу жұмыстарының кестесі; 5. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитариялық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 6. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 7. "Баспаханада тапсырыстардың жүйелілігі және өту тәртібі" технологиялық нұсқаулықтары.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар	Физикалық күш пен төзімділік Жақсы көру және көз (сызықтық және көлемді) Ұтқырлық Қолдың жоғары моторикасы Жіңішке есту Зейін Тәртіп Жауапкершілік Дабылдарға жылдам жауап беру Дәлдік
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:
СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	7	Бас инженер
	6	Инженер-механик
	5	Механик
	4	Жабдықты пайдалану және жөндеу жөніндегі техник
	3	Полиграфиялық жабдықты баптаушы
16. МАМАНДЫҚ КАРТАСЫ: "Полиграфиялық жабдықтарды баптаушы":
Топ коды:	7332-9
Сабақ атауының коды:	7332-9-006
Кәсіптің атауы:	Полиграфиялық жабдықтарды баптаушы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	3
СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:
БТБА, КС және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. 55-шығарылым. 2-бөлім. Полиграфиялық өндірістің жалпы кәсіптері. "9. Полиграфиялық жабдықтарды баптауші" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 21 қаңтардағы № 23-ө-м бұйрығымен бекітілген
Кәсіптік білім деңгейі:	Білім деңгейі: ТжКБ	Мамандығы: Полиграфиялық өндірісті пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеу	Біліктілігі: Полиграфиялық өндіріс жабдықтарын монтаждаушы
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі талап етілмейді
Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:
Мамандықтың басқа да атаулары:	7332-9-005Қағаз өндірісіндегі жабдықты баптаушы 7332-9-006 Полиграфиялық жабдықты реттеуші
Қызметтің негізгі мақсаты	Жабдықтарды уақтылы монтаждау, бөлшектеу және кешенді баптау.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциялары:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Полиграфиялық машиналарды, аппараттарды және технологиялық желілерді монтаждауды жүзеге асыру.
		2. Жабдықты дұрыс пайдалануды ұйымдастыру.
		3. Технологиялық жабдықты жөндеуді және іске қосуды ұйымдастыру.
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 1: Полиграфиялық машиналарды, аппараттарды және технологиялық желілерді жөндеуді жүзеге асыру	Дағды 1: Жұмыс істеп тұрған жабдыққа техникалық қызмет көрсету, баптау, реттеу және жөндеу	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелерін сақтау жасайды; 2. Полиграфиялық жабдықты баптау үшін қажетті технологиялық жарақтар мен құралдарды дайындауға; 3. Жөндеу объектісіне еркін қол жеткізу үшін жұмыс аймағын дайындау жасайды; 4. Полиграфиялық жабдықты сырттай тексеруді жүзеге асырады және жөндеу объектісінің техникалық құжаттамасын зерделейді; 5. Жұмыс орнына полиграфиялық жабдықты баптау үшін қажетті технологиялық жабдықтар мен құралдарды жеткізуге және оларды сақтау орындарына кейіннен қайтару жасайды; 6. Баптау жұмыстарын жүргізу кезінде полиграфиялық жабдыққа техникалық құжаттаманы (жұмыс және құрастыру сызбаларын қоса алғанда) қолданады; 7. Полиграфиялық жабдықтың тораптары мен бөлшектерін бөлшектеу және құрастырады; 8. Жекелеген тетіктерді реттеу және полиграфиялық жабдықтың барлық құрастыру бірліктерінің өзара іс-қимылын келісу жасайды; 9. Полиграфиялық жабдықты берілген режимдерге баптайды; 10. Поли механизмдерін майлау және тазалайды; 11. Полиграфиялық жабдықтың құрылымын, жұмыс принциптерін және құрылымдық ерекшеліктерін анықтайды; 12. Полиграфиялық жабдықты баптау үшін пайдаланылатын технологиялық жарақтар мен құралдардың түрлерін анықтайды.
		Білімдер:
		1. Жөндеу жұмыстарының кестесі; 2. Полиграфиялық жабдықты баптау үшін қажетті технологиялық жарақтар мен құралдарды қолдану ережесі; 3. Еңбекті қорғау, өндірістік санитария, өрт қауіпсіздігі және электр қауіпсіздігі талаптары; 4. Жабдықты жұмысқа дайындау кезіндегі еңбекті қорғау, техника және өрт қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулықтар; 5. Ішкі тәртіп ережелері; 6. Жабдықты пайдалану ережесі, реттеу тәсілдері; 7. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2: Полиграфиялық жабдықты баптау	Дағды 1: Күрделі емес полиграфиялық жабдықтың барлық құрастыру бірліктерінің өзара іс-қимылын келістіру және жекелеген тетіктерді реттеу	Машықтар:
		1. Полиграфиялық жабдықтың тораптары мен бөлшектерін бөлшектеу және жинайды; 2. Полиграфиялық жабдықтың барлық құрастыру бірліктерінің өзара іс-қимылын келістіру және жекелеген тетіктерді баптайды; 3. Баптау жұмыстарын жүргізу үшін полиграфиялық жабдыққа техникалық құжаттаманы (жұмыс және құрастыру сызбаларын қоса алғанда) қолданады; 4. Полиграфиялық жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтайды; 5. Полиграфиялық жабдықтың жекелеген тетіктері мен құрастыру бірліктерін өндірілетін өнім сапасының параметрлеріне сәйкес реттейді; 6. Әртүрлі жұмыс режимдерінде полиграфиялық жабдықты іске қосады; 7. Полиграфиялық жабдықты баптау сапасын тексереді; 8. Полиграфиялық жабдықта өндірілетін полиграфиялық өнімнің сапа параметрлерін салыстырады; 9. Полиграфиялық жабдықтың типтік ақауларын және оларды жою тәсілдерін анықтайды; 10. Жабдықтың моделін, техникалық сипаттамасын анықтайды.
		Білімдер:
		1. Жұмыстарды апатсыз жүргізу жөніндегі нұсқаулықтар; 2. Жөндеу жұмыстарының кестесі; 3. Полиграфиялық жабдықты баптау және пайдалану ережесі; 4. Полиграфиялық жабдықтың ақауларын іздеу алгоритмі; 5. Жабдықты пайдалану ережесі, реттеу тәсілдері; 6. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, типографияларға арналған материалдар; 7. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитариялық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 8. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 9. "Баспаханада тапсырыстардың жүйелілігі және өту тәртібі" технологиялық нұсқаулықтары.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 3: Технологиялық жабдықты жөндеуді және іске қосуды ұйымдастыру	Дағды 1: Полиграфиялық жабдықты баптау және іске қосу	Машықтар:
		1. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғауды сақтайды; 2. Өндірісте травматикалық жағдайларды болдырмау; 3. Жөндеу объектісіне еркін қол жеткізу үшін жұмыс аймағын дайындайды; 4. Полиграфиялық жабдықтың тозу дәрежесін анықтау, қажет болған жағдайда тозған бөлшектері мен тораптарын ауыстырады; 5. Полиграфиялық жабдықтың жөндеуге жарамды бөлшектері мен тораптарын механикалық өңдеуді орындайды; 6. Жөндеуден кейін полиграфиялық жабдықтың жұмысқа қабілеттілігін тексереді; 7. Полиграфиялық өндірістің барлық машиналары мен жабдықтарын іске қосады; 8. ӨТБАЖ (өндіріс технологиясын басқарудың автоматтандырылған жүйелері) пайдалану жасайды; 9. Полиграфиялық жабдыққа техникалық тексеру жүргізеді; 10. Полиграфиялық жабдықтың құрылымын, жұмыс принциптерін және құрылымдық ерекшеліктерін анықтайды; 11. Полиграфиялық жабдықтың жұмысындағы іркілістердің типтік себептерін анықтайды; 12. Полиграфиялық жабдықтың бөлшектері мен тораптарын механикалық өңдеу бойынша жұмыстарды орындау ережесін сақтайды; 1.13. Жұмыста ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолданужасайды; 14. Полиграфиялық жабдықтың бөлшектері мен тораптарын тазалауды жүзеге асыру жасайды.
		Білімдер:
		1. Жабдықты пайдалану ережесі, реттеу тәсілдері; 2. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 3. Полиграфия санитарлық ереже. Еңбек гигиенасы, баспаханаларға арналған материалдар; 4. Жөндеу жұмыстарының кестесі; 5. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитариялық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 6. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 7. "Баспаханада тапсырыстардың жүйелілігі және өту тәртібі" технологиялық нұсқаулықтары.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар	Дене күші мен төзімділігі Көз өлшемінің көру қабілеті жақсы (сызықтық және көлемдік) Жылдамдық Қолдың жоғары моторикасы Есту қабілеті Есте сақтау қабілеті жақсы Техникалық интеллект Мұқият болу Тәртіптілік Жауапкершілік Авариялық сигналдарға жылдам жауап беру Ұқыптылық
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:
СБШ шеңберінде басқа кәсіптермен байланыс	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	7	Бас инженер
	6	Механик-инженер
	5	Механик
	4	Жабдықтарды пайдалану және жөндеу жөніндегі техник
	2	Полиграфиялық жабдықты баптаушы
17. Мамандық картасы: "Жабдықтарды пайдалану және жөндеу жөніндегі техник":
Топ коды:	3115-1
Сабақ атауының коды:	3115-1-015
Кәсіп атауы:	Жабдықтарды пайдалану және жөндеу жөніндегі техник
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	4
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:
БТБА, КС және басқа да үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы. "153. Техник-механик" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 21 мамырдағы № 201-ө-м бұйрығымен бекітілген
Кәсіптік білім деңгейі:	Білім деңгейі: ТжКБ	Мамандығы: Полиграфиялық өндірісті пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеу	Біліктілігі: Техник-механик
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі талап етілмейді
Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:
Мамандықтың басқа да ықтимал атаулары:	3115-1-010 Жөндеуші механик 3115-1-014 Техникалық қызмет көрсету технигі 3115-1-016 Техник-механик
Қызметтің негізгі мақсаты:	Жабдық жұмысының сапасын бақылауды жүзеге асыру және жабдық жұмысының тиімділігіне талдау жүргізу.
Жұмыс міндеттерінің сипаттамасы
Еңбек міндеті:	Міндетті еңбек қызметі:	1. Өндірістің бастапқы буындарын басқаруды ұйымдастыру. 2. Дұрыс ұйымдастыру полиграфиялық жабдықтарды пайдалану. 3. Полиграфиялық жабдықтың техникалық жай-күйін бақылау.
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 1: Өндірістің бастапқы буындарын басқаруды ұйымдастыру	Дағды 1: Өнеркәсіптік полиграфиялық Жабдықты пайдалануды техникалық-технологиялық қамтамасыз ету	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелерін сақтау жасайды; 2. Техникалық қызмет көрсету үшін техникалық құжаттаманы (техникалық нарядтар, технологиялық карталар және т. б.) әзірлеу және оның орындалуын бақылау жасайды; 3. Жөндеу бригадаларының жұмыс уақытын тиімді пайдаланады; 4. Жұмыс процесінде қандай да бір апаттар туралы ескерту жасайды; 5. Полиграфиялық жабдықтың тиімділігін арттыру жасайды; 6. Монтаждау-бөлшектеу жұмыстарының схемаларын әзірлейді; 7. Жабдыққа техникалық қызмет көрсету, ағымдағы және күрделі жөндеу кестесін жасайды.
		Білімдер:
		1. Заңнамалық және нормативтік құқықтық актілер, полиграфиялық өндірістің нормативтік және әдістемелік материалдары; 2. Еңбек Кодексі және жұмыстарды және жұмысшыларды тарифтеу тәртібі, жұмыстарға нормалар мен бағалар, оларды қайта қарау тәртіб; 3. Жабдықты техникалық пайдалану ережелері; 4. Сақтау техниканың нұскаулар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2: Өнеркәсіптік полиграфиялық жабдықты дұрыс пайдалануды ұйымдастыру	Дағды 1: Өндірістік полиграфиялық жабдықты пайдалану шарттары мен істен шығу себептерін талдау	Машықтар:
		1. Өнеркәсіптік полиграфиялық жабдықтың жұмысы туралы деректерді талдау жасайды; 2. Полиграфиялық жабдықтың жұмыс сызбалары мен жұмыс схемаларын қолдану жасайды; 3. Полиграфиялық апаттарының тоқтап қалу себептерін талдайды; 4. Жабдық жұмыс істеп тұрған кезде полиграфиялық өнімнің ақаулық себептерін жояды; 5. Полиграфия өнеркәсібінің озық тәжірибесіне талдау жасайды; 6. Полиграфиялық өндіріс жабдықтарын пайдалану кезінде жасанды интеллектті қолданады; 7. Технологиялық жабдықты және басып шығару процесін бақылаудың техникалық құралдарын пайдалану қағидаларын сақтайды; 8. Өндірістік полиграфиялық процестерді автоматтандыру жүйесін қолданады; 9. Машиналар мен жабдықтардың мақсатын, құрылымын, жұмыс принципін анықтайды; 10. Жабдықтың кинематикалық, гидравликалық, пневматикалық және электрлік схемаларын оқиды.
		Білімдер:
		1. Апатсыз жұмыс жүргізу жөніндегі Нұсқаулық; 2. Нормативтік-техникалық құжаттама; 3. Қоршаған ортаны қорғау шаралары; 4. Жабдықты пайдалану ережелері, реттеу әдістері; 5. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 6. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар; 7. Жабдықты тексеру, тоқтап қалу және жөндеу жұмыстарының кестесі; 8. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 9. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 10. Технологиялық нұсқаулықтар "Баспаханадағы тапсырыстардың реттілігі мен тәртібі".
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 3: Өнеркәсіптік полиграфиялық Жабдықтың техникалық жағдайын бақылайды	Дағды 1: Өндірістік және технологиялық тәртіпті бақылау	Машықтар:
		1. Қауіпсіздік техникасы, еңбекті қорғау, өртке қарсы қорғау қағидаларын сақтау жасайды; 2. Материалдық-техникалық ресурстарды пайдаланудың ұтымдылығын бақылауды жүзеге асыру жасайды; 3. Жөндеу бригадаларының өндірістік және технологиялық тәртіпті сақтауын бақылауды жүзеге асыру жасайды; 4. Өнеркәсіптік полиграфиялық жабдықты пайдалану ережелерінің орындалуын бақылау жасайды; 5. Жұмыс сапасына қойылатын талаптарды бақылау жасайды; 6. Жоспарлы-алдын алу жөндеудің бірыңғай жүйесін жасау және бақылау; 7. Жөндеу жұмыстарына құжаттаманы ресімдейді; 8. Қызмет көрсетілетін жабдықта бұйымдарды (бөлшектерді) өңдеу кезінде рұқсат етілетін параметрлерді сақтайды; 9. Қарапайым бөлшектерге эскиздер жасайды; 10. Қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысында ақаулық тудыратын себептерді, оларды анықтау және жою тәсілдерін, бөлшектеу, құрастыру және реттеу тәртібін анықтайды.
		Білімдер:
		1. Экономика, өндірісті ұйымдастыру, Еңбек және басқару негіздері; 2. Еңбек заңнамасының негіздері; 3. Еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі ережелері мен нормалары; 4. Ішкі еңбек тәртібі ережелері; 5. Апатсыз жұмыс жүргізу жөніндегі Нұсқаулық; 6. Нормативтік-техникалық құжаттама; 7. Жабдықты пайдалану ережелері, реттеу әдістері; 8. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар; 9. Жабдықты тексеру, тоқтап қалу және жөндеу жұмыстарының кестесі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар	Физикалық төзімділік пен күш Жақсы көру және көз (сызықтық және көлемді) Ұтқырлық Қолдар мен саусақтардың қозғалысын жоғары үйлестіру және дәлдік Жіңішке бұлшықет және есту сезімталдығы Жақсы бейнелі және жедел жады Техникалық интеллект Зейіннің жоғары көлемі мен таралуы Бақылау Шыдамдылық Тәртіп Жауапкершілік Дабылдарға жылдам жауап беру
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:
СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	7	Бас инженер
	6	Инженер-механик
	4	Техник-технолог
	3	Полиграфия өнеркәсібі жабдықтарын баптаушы
	2	Полиграфия өнеркәсібі жабдықтарын баптаушы
18. КӘСІП КАРТОЧКАСЫ: "Басу жабдықтарының операторы":
Топ коды:	8159-9-028
Сабақ атауының коды:	8159-9
Кәсіптің атауы:	Басу жабдықтарының операторы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	2
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:
БТБА, КС және т. б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. Шығарылым 55. Бөлім-2. Полиграфия өндірісінің жалпы кәсіптері. "57. Сандық басып шығару машиналардың операторы", " 65. Тегіс баспа баспагері", " 67. Баспа-кесу автоматының баспагері" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 21 қаңтардағы № 23-ө-м бұйрығымен бекітілген.
Кәсіптік білім деңгейі:
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі қажет емес
Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:
Кәсіптің басқа атаулары:	7332-9-007 Сандық басып шығару операторы 7332-2-002 металлографиялық баспа принтері 7332-9-010 Брайль басып шығару принтері
Қызметтің негізгі мақсаты:	Баспа формаларына, қағаздар мен бояуларды түзету әдістеріне, баспа машинасын реттеу әдістеріне қойылатын техникалық талаптарды білуді қолдана отырып, басып шығару процесін жүзеге асыру.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Міндетті еңбек функциялары:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Жұмыс орнын ұйымдастыру және жұмыстарды баспаға дайындау; 2. Мөрленетін материалды табақпен және ораммен баспа жабдығында басып шығару; 3. Мөрленетін материалды табақпен және ораммен бере отырып, баспа жабдықтарының профилактикасын жүргізу және оларға техникалық қызмет көрсету.
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 1: Жұмыс орнын ұйымдастыру және жұмыстарды баспаға дайындау:	Дағды 1: Техникалық тапсырмамен танысу	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтау жасайды; 2. Тапсырманы орындау үшін қажетті технологиялық жабдықтардың, құралдар мен құрылғылардың жарамдылығын тексереді; 3. Материалдарды дайындау және олардың сапасын бағалау жасайды; 4. Полиграфиялық өндірісте компьютерлік, телекоммуникациялық құралдар мен ақпараттық технологияларды қолданады; 5. Көмекші жабдықтарды дайындауды жүзеге асыру жасайды.
		Білімдер:
		1. Апатсыз жұмыс жүргізу жөніндегі Нұсқаулық; 2. Нормативтік-техникалық құжаттама; 3. Қоршаған ортаны қорғау шаралары. 4. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 5. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар; 6. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары; 7. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 8. Нұсқаулыққа сәйкес баспа жабдықтарын пайдалану ережелері мен технологиялық режимдері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 2: Баспа материалын парақ пен орамды беру арқылы полиграфиялық жабдықта басып шығару	Дағды 1: Парақпен берілетін баспа жабдығында сынақ басып шығару және таралым	Машықтар:
		1. Баспа формасының, резеңкенің сапасын анықтаңыз және оларды ақауға тексереді; 2. Баспа, түрлі-түсті және ылғалдандыратын аппаратты дайындайды; 3. Учаске шеберінің бақылауымен баспа жабдықтарының әртүрлі тораптарын реттейді; 4. Учаске шеберінің қадағалауымен баспа аппаратының баспа жабдығының жұмысындағы типтік ақауларды жояды; 5. Бақылау-өлшеу аспаптары мен аппаратурасын пайдаланады.
		Білімдер:
		1. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 2. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар; 3. Баспа жабдықтарын тексеру, тоқтап қалу және жөндеу жұмыстарының кестесі; 4. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары; 5. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 6. Нұсқаулыққа сәйкес баспа жабдықтарын пайдалану ережелері мен технологиялық режимдері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Ия
	Дағды 2: Материалды ораммен бере отырып, баспа жабдығында, сондай-ақ ротациялық машиналарда сынама бедерлер мен таралымды басып шығару	Машықтар:
		1. Участкесі шеберінің бақылауымен баспа, түрлі-түсті, бүктелген және ылғалдандыратын аппараттардың жұмысын реттейді; 2. Учаске шеберінің бақылауымен жабдықтың жұмыс қабілеттілігін бос жүрісте тексереді; 3. Орамды орау сапасын бақылау жасайды; 4. Учаске шеберінің бақылауымен орамды баспа жабдықтарын дайындау жасайды; 5. Баспа бояуларының қасиеттерін сипаттайды; 6. Басылымдарды басып шығаруға дейінгі және басып шығарудан кейінгі өңдеу туралы білімді қолданады.
		Білімдер:
		1. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 2. Полиграфия санитарлық ережелер. Еңбек гигиенасы технологиялық процестер баспаханаларға арналған материалдар; 3. Баспа жабдықтарын тексеру, тоқтап қалу және жөндеу жұмыстарының кестесі; 4. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары; 5. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 6. Нұсқаулыққа сәйкес баспа жабдығын пайдалану қағидалары және технологиялық режимдері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 3: Мөрленетін материалды табақпен және ораммен бере отырып, баспа жабдығының профилактикасын жүргізу және оған техникалық қызмет көрсету	Дағды 1: Жабдықтарды техникалық дайындау	Машықтар:
		1. Механикпен бірлесіп жабдықтар мен аспаптарды пайдалану кезінде талап етілетін материалдар мен қосалқы бөлшектерді сатып алуға өтінімдерді ресімдейді; 2. Жабдықтың тораптары мен бөлшектерінің жұмыс жағдайларын зерттейді; 3. Жабдықты пайдалану ережелерін сақтайды; 4. Баспа жабдықтарына техникалық күтім жасау ережелерін сақтайды.
		Білімдер:
		1. Жабдықты пайдалану жөніндегі Нұсқаулық және басқа да техникалық құжаттама; 2. Жабдықтарды жөндеуді ұйымдастыру бойынша нормативтік, әдістемелік және басқа материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Ұйымдастыру алдын алу және жөндеу жұмыстары, жұмыс аяқталғаннан кейін жабдықтарды дайындау	Машықтар:
		1. Жұмыс және құрастыру сызбаларды оқиды; 2. Жұмыс аяқталғаннан кейін жабдықты тексереді; 3. Жабдықтың жоспардан тыс тоқтап қалуының алдын алу бойынша түрлі іс-шараларды жүзеге асырады; 4. Техникалық жұмыстар кестесіне сәйкес жабдықты уақтылы алдын алу, майлау және тазалау жұмыстарын жүргізеді.
		Білімдер:
		1. Жабдықты майлау ережелері мен кезектілігі; 2. Техникалық жұмыс кестесі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар	Аналитикалық ойлау Күйзеліске төзімділік Тез шешім қабылдай білу Физикалық күш пен төзімділік Дәлдік Зейін Жауапкершілік
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:
СБШ шеңберіндегі басқа кәсіптермен байланыс	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	6	Цех басшысы
	5	Мастер/ Мастер
	4	Техник-технолог
	4	Жабдықты жөндеу жөніндегі техник
	3	Полиграфия өнеркәсібі жабдықтарын баптаушы
	2	Басу жабдықтарының операторы
19. МАМАНДЫҚ КАРТАСЫ: "Басу жабдықтарның операторы":
Топтың коды:	8159-9-028
Сабақ атауының коды:	8159-9
Мамандық атауы:	Басу жабдықтарының операторы
СБШ үшін біліктілік деңгейі:	3
подуровень квалификации по ОРК: СБШ бойынша біліктілік деңгейі:
БТБА, КС және т. б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. Шығарылым 55. Бөлім-2. Полиграфия өндірісінің жалпы кәсіптері. "57. Сандық басып шығару операторы", " 65. Жалпақ баспа принтері", "67. Баспа-кесу автоматының принтері" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 21 қаңтардағы № 23-ө-м бұйрығымен бекітілген.
Кәсіптік білім деңгейі:
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:
Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:
Кәсіптің басқа мүмкін атаулары:	7332-9-007 Сандық басып шығару операторы 7332-2-002 Металлографиялық баспа принтері 7332-9-010 Брайль басып шығару принтері
Қызметтің негізгі мақсаты:	Баспа формаларына, қағаздар мен бояуларды түзету әдістеріне, баспа машинасын реттеу әдістеріне қойылатын техникалық талаптарды білуді қолдана отырып, басып шығару процесін жүзеге асыру.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциялары:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Жұмыс орнын ұйымдастыру және жұмыстарды баспаға дайындау. 2. Мөрленетін материалды табақпен және ораммен баспа жабдығында басып шығару. 3. Мөрленетін материалды табақпен және ораммен бере отырып, баспа жабдықтарының профилактикасын жүргізу және оларға техникалық қызмет көрсету.
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы 1: Жұмыс орнын ұйымдастыру және жұмыстарды баспаға дайындау:	Дағды 1: Техникалық тапсырмамен танысу	Машықтар:
		1. Жұмыс орнында қауіпсіздік ережелерін сақтайды; 2. Тапсырманы орындау үшін қажетті технологиялық жабдықтардың, құралдар мен құрылғылардың жарамдылығын тексереді; 3. Материалдарды дайындау және олардың сапасын бағалау, материалдарды дефектациялау бойынша стандартты талаптарды орындайды; 4. Полиграфиялық өндірісте компьютерлік, телекоммуникациялық құралдар мен ақпараттық технологияларды қолдану жасайды; 5. Дайын өнімге қосалқы жабдықтың дайындалуын бақылауды жүзеге асыру жасайды; 6. Орындалған жұмыстардың есепке алу-есеп беру және ілеспе құжаттамасын ресімдейді.
		Білімдер:
		1. Апатсыз жұмыс жүргізу жөніндегі нұсқаулық; 2. Нормативтік-техникалық құжаттама; 3. Қоршаған ортаны қорғау шаралары; 4. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 5. Полиграфия санитарлық ережелер. Баспаханаларға арналған технологиялық процестер материалдарының еңбек гигиенасы; 6. Баспа жабдықтарын тексеру, тоқтап қалу және жөндеу жұмыстарының кестесі; 7. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары; 8. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 9. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 10. Технологиялық нұсқаулықтар "Баспаханадағы тапсырыстардың реттілігі мен тәртібі"; 11. Жұмыстарды және жұмысшыларды тарифтеу тәртібі, жұмыстарға нормалар мен бағалар; 12. Нұсқаулыққа сәйкес баспа жабдықтарын пайдалану ережелері мен технологиялық режимдері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Ия
Еңбек функциясы 2: Мөрленетін материалды табақпен және ораммен берумен баспа жабдығында басып шығару	Дағды 1: Материалды парақпен бере отырып, баспа жабдығында сынама бедерлер мен тиражды басып шығару	Машықтар:
		1. Баспа формасының, резеңкенің сапасын анықтаңыз және оларды ақауға тексереді; 2. Басылып шығатын, түрлі-түсті және ылғалдандыратын аппаратты дайындау жасайды; 3. Қалыпқа бояуды жағудың сапасын бақылау және ақаулардың себептерін анықтайды; 4. Баспа жабдықтарының әр түрлі түйіндерін реттейді; 5. Баспа жабдықтарының баспа машинасының жұмысындағы типтік ақауларды жояды; 6. Бақылау-өлшеу аспаптары мен аппаратурасын пайдаланады.
		Білімдер:
		1. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 2. Полиграфия санитарлық ережелер. Баспаханаларға арналған технологиялық процестер материалдарының еңбек гигиенасы; 3. Басу жабдықтарын тексеру, тоқтап қалу және жөндеу жұмыстарының кестесі; 4. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары; 5. Басу кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 6. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 7. Технологиялық нұсқаулықтар "Баспаханадағы тапсырыстардың реттілігі мен тәртібі"; 8. Жұмыстарды және жұмысшыларды тарифтеу тәртібі, жұмыстарға нормалар мен бағалар; 9. Нұсқаулыққа сәйкес баспа жабдықтарын пайдалану ережелері мен технологиялық режимдері
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Ия
	Дағды 2: Материалды ораммен бере отырып, баспа жабдығында, сондай-ақ ротациялық машиналарда сынама бедерлер мен тиражды басып шығару	Машықтар:
		1. Түрлі-түсті, бүктелген және ылғалдандырғыш жабдықтардың баспаның жұмыстарын реттеңіз және бақылау жасайды; 2. Баспа пішінінің, резеңкенің сапасын анықтаңыз және олардың ақауын тексереді; 3. Жабдықтың жұмыс істемей тұрғанын және жұмыс режимдерін тексереді; 4. Орамды орау сапасын бақылау жасайды; 5. Басып шығару және бүктеу сапасына әсер ететін мөрленген кенептің берілуін бақылау жасайды; 6. Материалды орама жеткізумен баспа жабдығында жұмыс істейды; 7. Машинаның жұмыс кезінде ораманы желімдеу арқылы автоматты түрде ауыстыруды орындайды; 8. Баспа бояуларының қасиеттерін сипаттайды; 9. Басылымдарды басып шығаруға дейінгі және басып шығарудан кейінгі өңдеу туралы білімді қолданады.
		Білімдер:
		1. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 2. Полиграфия санитарлық ережелер. Баспаханаларға арналған технологиялық процестер материалдарының еңбек гигиенасы; 3. Басу жабдықтарын тексеру, тоқтап қалу және жөндеу жұмыстарының кестесі; 4. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары; 5. Басу кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 6. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 7. Технологиялық нұсқаулықтар "Баспаханадағы тапсырыстардың реттілігі мен тәртібі"; 8. Жұмыстарды және жұмысшыларды тарифтеу тәртібі, жұмыстарға нормалар мен бағалар; 9. Нұсқаулыққа сәйкес баспа жабдықтарын пайдалану ережелері мен технологиялық режимдері
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 3: Мөрленетін материалды табақпен және ораммен бере отырып, баспа жабдығының профилактикасын жүргізу және оларға техникалық қызмет көрсету	Дағды 1: Жабдықтарды техникалық дайындау	Машықтар:
		1. Механикпен бірлесіп жабдықтар мен аспаптарды пайдалану кезінде талап етілетін материалдар мен қосалқы бөлшектерді сатып алуға өтінімдерді ресімдейді; 2. Жабдықтың тораптары мен бөлшектерінің жұмыс жағдайларын зерттейді; 3. Жабдықты пайдалану ережелерін сақтайды; 4. Баспа жабдықтарына техникалық күтім жасау ережелерін сақтайды; 5. Жабдықтарды күрделі жөндеуге титулдық тізімдерді дайындауға қатысады; 6. Ұжымдағы жұмысшылардың іс-әрекетін және жұмыс сапасын ұйымдастыру және бақылау жасайды.
		Білімдер:
		1. Жабдықты пайдалану жөніндегі нұсқаулық және басқа да техникалық құжаттама; 2. Жабдықтарды жөндеуді ұйымдастыру бойынша нормативтік, әдістемелік және басқа материалдар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Ұйымдастыру алдын алу және жөндеу жұмыстары, жұмыс аяқталғаннан кейін жабдықтарды дайындау	Машықтар:
		1. Полиграфиялық жабдыққа техникалық қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды жүргізу жоспарын жасайды; 2. Жұмыс сызбаларын оқу және құрастыру жасайды; 3. Жұмыс аяқталғаннан кейін жабдықты тексереді; 4. Ауысым беру журналында жабдықтың жұмысы туралы жазбалар қалдырады; 5. Жабдықтың жоспардан тыс тоқтап қалуының алдын алу, бөлшектер мен тораптардың қызмет ету мерзімін ұзарту, жөндеу аралық кезеңдер, жабдықтың сақталуын жақсарту, оның пайдаланудағы сенімділігін арттыру бойынша түрлі іс-шараларды жүзеге асырайды; 6. Техникалық жұмыстар кестесіне сәйкес жабдықты уақтылы алдын алу, майлау және тазалау жұмыстарын жүргізеді.
		Білімдер:
		1. Жабдықты майлау ережелері мен кезектілігі; 2. Техникалық жұмыс кестесі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар	Аналитикалық ойлау Күйзеліске төзімділік Тез шешім қабылдай білу Физикалық күш пен төзімділік Дәлдік Зейін Жауапкершілік
Список технических регламентов и национальных стандартов:
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	6	Цех басшысы
	5	Мастер
	4	Техник-технолог
	4	Жабдықты жөндеу жөніндегі техник
	3	Полиграфия өнеркәсібі жабдықтарын баптаушы
	2	Басу машиналарының операторы
20. Мамандық картасы: "Техник-технолог":
Топ коды:	3112-1
Сабақ атауының коды:	3112-1-005
Мамандық атауы:	Техник-технолог
СБШ бойынша біліктілік деңгейі	4
СБШ бойынша біліктіліктің ішкі деңгейі
БТБА, КС және т. б. үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	БТБА. Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы. "186. Техник-технолог" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 21 мамырдағы № 201-ө-м бұйрығымен бекітілген.
Кәсіптік білім деңгейі:	Білім деңгейі: ТжКБ	Мамандығы: Полиграфиялық және орау өндірісінің технологиясы	Біліктілік: Техник-технолог
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:	Жұмыс тәжірибесі қажет емес
Бейресми және ақпараттық біліммен байланыс:
Мамандықтың басқа атаулары:	3112-1-003 Өндірісті дайындау жөніндегі техник 3112-1-02Техник-технолог 3112-1-002 Техник (жалпы профиль)
Қызметтің негізгі мақсаты	Өндірістік операцияларды және полиграфиялық өндіріс процестерін технологиялық сүйемелдеу.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциялары:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Тапсырысқа технологиялық спецификацияны ресімдеу. 2. Өндірістік циклде тапсырысты технологиялық сүйемелдеу. 3. Өндірістік операцияларды және полиграфиялық өндірістің негізгі кезеңдерінің процестерін технологиялық сүйемелдеу жасайды.
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функциясы1: Тапсырыс бойынша технологиялық спецификацияны рәсімдеу	Дағды 1: Технологиялық картаны жасау	Машықтар:
		1. Қауіпсіздік ережелерін сақтайды; 2. Технологиялық картаға барлық параметрлерді дұрыс енгізуді орындайды; 3. Қағазға немесе материалға тапсырыстың орналасу схемаларын жасайды; 4. Тапсырыс берушімен жұмыс істеу, келіссөздер жүргізеді; 5. Өндіріс технологиясына сәйкес тапсырысты қабылдауды жүзеге асырайды; 6. Өндірістегі жұмыс түрлерін бақылауды жүзеге асырайды.
		Білімдер:
		1. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 2. Полиграфия санитарлық ережелер. Баспаханаларға арналған технологиялық процестер материалдарының еңбек гигиенасы; 3. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары; 4. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 5. Технологиялық нұсқаулықтар "Баспаханадағы тапсырыстардың реттілігі мен тәртібі"; 6. Жұмыстарды және жұмысшыларды тарифтеу тәртібі, жұмыстарға нормалар мен бағалар; 7. Басылым түрлері; 8. Өндірістің технологиялық мүмкіндіктері; 9. Спецификацияны рәсімдеу әдістемесі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
	Дағды 2: Тапсырысты орындау үшін қажетті материалдардың санын есептеу	Машықтар:
		1. Тапсырыс параметрлеріне сәйкес материалдың немесе қағаздың қажетті мөлшерін таңдайды; 2. Материалдардың түрлерін сипаттайды; 3. Белгілі бір материал болмаған кезде өтінім береді; 4. Тапсырысты орындау үшін қажетті материалдардың санын есептейді; 5. Материалдарды немесе қағазды алу үшін қажетті құжаттарды рәсімдейді; 6. Материалды тұтынуды бақылау жасайды.
		Білімдер:
		1. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 2. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын қауіпсіздік талаптары; 3. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 4. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 5. Технологиялық нұсқаулықтар "Баспаханадағы тапсырыстардың реттілігі мен тәртібі"; 6. Жұмыстарды және жұмысшыларды тарифтеу тәртібі, жұмыстарға нормалар мен бағалар; 7. Басылым түрлері; 8. Өндірістің технологиялық мүмкіндіктері; 9. Материалдарды есептеу әдістемесі мен әдістері; 10. Құжаттарды рәсімдеу әдістемесі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:
Еңбек функциясы 2: өндірістік циклде тапсырысты технологиялық сүйемелдеу	Дағды 1: Материалдар мен тапсырыс сапасын бақылау	Машықтар:
		1. Тапсырыстың сапалы орындалуын бақылау жасайды; 2. Материалды тұтынуды бақылау жасайды; 3. Офсеттік басып шығарудың ылғалдандыратын ерітіндісінің қышқылдығын анықтайды; 4. Тапсырыстарды орындау үшін кіріс материалдарының сапасын бақылау жасайды; 5. Материалдарды сақтау нормаларын сақтайды; 6. Қағаздың, картонның және басқа материалдардың салыстырмалы ылғалдылығын анықтайды.
		Білімдер:
		1. Үй-жайлардағы микроклиматты сақтау нормалары; 2. Баспа кітаптарына және полиграфия өнеркәсібінің басқа да бұйымдарына қойылатын бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар; 3. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 4. Технологиялық нұсқаулықтар "Баспаханадағы тапсырыстардың реттілігі мен тәртібі"; 5. Басылым түрлері; 6. Өндірістің технологиялық мүмкіндіктері; 7. Материалдарды есептеу әдістемесі мен әдістері; 8. Құжаттарды рәсімдеу әдістемесі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Иә
Еңбек функциясы 3: өндірістік операцияларды және полиграфиялық өндірістің негізгі кезеңдерінің процестерін технологиялық сүйемелдеу	Дағды 1: Технологиялық тізбек бойынша тапсырыстың дұрыс өтуін бақылау	Машықтар:
		1. Тапсырыстың операциялық өтуін бақылау жасайды; 2. Тапсырыстың орындалу мерзімін есептеуді орындау және анықтайды; 3. Өндіріс нормасын есептейді; 4. Сүйемелдеу тапсырыстар жасайды; 5. Стандарт бойынша технологиялық процестің сапасын бақылау жасайды.
		Білімдер:
		1. Өндіріс жылдамдығын есептеу әдістері; 2. Өндірістің технологиялық нұсқаулықтары; 3. Спецификацияны жобалау әдістемесі; 4. Өнімге қойылатын техникалық талаптар; 5. Полиграфиялық өндірісті ұйымдастыру жөніндегі құжаттаманың тізбесі; 6. Технологиялық нұсқаулықтар "Баспаханадағы тапсырыстардың реттілігі мен тәртібі"; 7. Өндірістің технологиялық мүмкіндіктері; 8. Материалдарды есептеу әдістемесі мен әдістері; 9. Құжаттарды рәсімдеу әдістемесі.
Жеке тұлғаларға қойылатын талаптар:	Технологиялық процесс учаскесі шеңберіндегі басқару қызметі Жауапкершілік Логикалық және кеңістіктік ойлау Табандылық Күйзеліске төзімділік Ұжымда жұмыс істей білу
Список технических регламентов и национальных стандартов: Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:
СБШ шеңберіндегі басқа мамадықпен байланыс	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	7	Бас инженер-технолог
	6	Цех басшысы
	5	Мастер
	4	Жабдықты пайдалану және жөндеу жөніндегі технигі

21. Мемлкеттік органның атауы:

Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі

Орындаушы: Жомартова Анаргуль Камзиновна,

е-mail: a.zhomartova@mki.gov.kz, + 7 (7172) 74 03 84

Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар):

Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі Архив, құжаттама және кітап ісі комитетінің "Қазақстан Республикасы Ұлттық мемлекеттік кітап палатасы" республикалық мемлекеттік мекемесі

Басшы:

Койтанов Адил Каженбаевич,

e-mail: kitappalatasy@gmail.com,

номер телефона: +7 (701) 744 4049

Орындаушылар:

директордың орынбасары Салменбаева Толкын Тургалиевна, e-mail: kitappalatasy@gmail.com, +7 (775) 897 77 88,

"Алматы қаласы Білім басқармасының "Принтмедиа технологиялар колледжі" коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны

Басшы:

директордың орынбасары: Сагандыкова Менгуль Нурлыкановна,

е-mail: SMN16@bk.ru, +7 (701) 35 35 88 7

Орындаушылар:

директордың орынбасары: Сагандыкова Менгуль Нурлыкановна,

е-mail: SMN16@bk.ru, +7 (701) 35 35 88 7

"Дәуір" Республикалық полиграфиялық баспа комплексі" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

Басшы:

атқарушы директор Кусаинова Алия Ибрашевна,

е-mail: zam1@dauir.kz, +7 727 394 39 05

Орындаушылар:

атқарушы директор Кусаинова Алия Ибрашевна,

е-mail: zam1@dauir.kz, +7 727 394 39 05

23. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 3, 21.05.2024ж.

24. Кәсіби біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 21.05.2024ж.

25. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасы: 21.05.2024ж.

26. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: 2-нұсқа, 2024 ж.

27. Шамамен қайта қарау күні: 30.06.2027 ж.

Об утверждении профессионального стандарта "Издательско-полиграфическое производство"

Профессиональный стандарт: "Издательско-полиграфическое производство"

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

Глава 3. Карточки профессий

"Баспа-полиграфия өндірісі" кәсіби стандартын бекіту туралы

Кәсіптік стандарт: "Баспа-полиграфия өндірісі"

1 тарау. Жалпы ережелер

2 тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

3-тарау. Мамандық карточкалары