Об утверждении Инструкции по организации научно-исследовательской деятельности в системе органов гражданской защиты

Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 7 октября 2024 года № 375

      В соответствии с подпунктом 173) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701 "Вопросы Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан", ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по организации научно-исследовательской деятельности в системе органов гражданской защиты.

      2. Председателям комитетов, начальникам/руководителям департаментов по чрезвычайным ситуациям, промышленной безопасности областей, городов республиканского значения и столицы организовать взаимодействие с подведомственными (научными) организациями, учебными заведениями Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан и иными научными организациями по проведению научных исследований и внедрения их результатов в практическую деятельность.

      3. Департаменту кадровой и воспитательной работы Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) направление электронной копии настоящего приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан (Абдышев Б.К.).

      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр Ч. Аринов

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство науки и
высшего образования
Республики Казахстан

  Утверждена
приказом Министра по
чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан
от 7 октября 2024 года № 375

Инструкция по организации научно-исследовательской деятельности в системе органов гражданской защиты

Глава 1. Общие положения

      1. Инструкция по организации научно-исследовательской деятельности в системе органов гражданской защиты (далее - Инструкция) детализирует организацию научно-исследовательских работ и опытно-конструкторских работ, реализуемых в рамках выполнения научных, научно-технических и инновационных проектов (программ) подведомственными (научными) организациями и учебными заведениями Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан (далее - МЧС).

      2. В настоящей Инструкции используются следующие понятия:

      научный, научно-технический проект и программа - документ, включающий в себя содержание предполагаемой научно-технической работы, представляющий научные, научно-технические, опытно-конструкторские, маркетинговые исследования с обоснованием цели и задач, актуальности, новизны, научно-практической значимости и целесообразности проведения планируемых работ;

      научные исследования - прикладные, фундаментальные, стратегические научные исследования, осуществляемые субъектами научной и (или) научно-технической деятельности в рамках научно-исследовательских, опытно-конструкторских и технологических работ, надлежащими научными методами и средствами в целях достижения результатов научной и (или) научно-технической деятельности;

      научная деятельность - деятельность, направленная на изучение окружающей действительности с целью выявления свойств, особенностей и закономерностей, присущих изучаемым объектам, явлениям (процессам), и использование полученных знаний на практике;

      аккредитация - процедура, в результате которой субъектами научной и (или) научно-технической деятельности приобретается официальное признание соответствия их деятельности требованиям и стандартам, установленным законодательством Республики Казахстан;

      научно-исследовательская работа - работа, связанная с научным поиском, проведением исследований, экспериментов в целях расширения имеющихся и получения новых знаний, проверки научных гипотез, установления закономерностей развития природы и общества, научного обобщения, научного обоснования проектов;

      уполномоченное подразделение МЧС - подразделение, осуществляющее межведомственную координацию и руководство в области науки и научно-исследовательской деятельности согласно его положению;

      заказчик - МЧС и его территориальные органы, осуществляющие заказы на научные исследования и опытно-конструкторские работы;

      исполнитель - подведомственные (научные) организации или учреждения МЧС, аккредитованные в соответствии с законодательством Республики Казахстан, заключившие договор с заказчиком на выполнение научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ.

      3. Научно-исследовательская деятельность, является важной составной частью деятельности органов гражданской защиты (далее - ОГЗ), обеспечивающей поступательное развитие и модернизацию.

      4. Научно-исследовательская деятельность в системе ОГЗ организуется и осуществляется с учетом приоритетных направлений развития науки, техники и технологий на основе перспективного и ежегодного планирования.

Глава 2. Участники научно-исследовательской деятельности в системе ОГЗ

      5. Научно-исследовательскую деятельность в сфере гражданской защиты осуществляют исполнители.

      6. Организация и координация научно-исследовательской деятельности ОГЗ возлагается на уполномоченное подразделение МЧС.

      7. В целях организации научных исследований в сфере гражданской защиты при МЧС и его территориальных органах, подведомственных (научных) организациях или учреждениях МЧС создаются консультативно-совещательные органы.

      8. Решения консультативно-совещательных органов оформляются протоколом и подписывается председателем и секретарем.

      Копии протоколов заседания консультативно-совещательных органов направляются в уполномоченное подразделение МЧС.

      9. Противоречия и разногласия между участниками (субъектами) научно-исследовательской деятельности рассматриваются на заседаниях консультативно-совещательных органов МЧС.

Глава 3. Организация научно-исследовательской деятельности в системе ОГЗ

      10. Планирование научно-исследовательской деятельности в системе ОГЗ осуществляется на основе планов работ консультативно-совещательных органов заказчиков и планов научно-исследовательской деятельности исполнителей.

      11. Планы работ консультативно-совещательных органов заказчиков разрабатываются на планируемый календарный год, согласно приложению 1 к настоящей Инструкции к 20 декабря года, предшествующего планируемому, и утверждается председателем консультативно-совещательного органа заказчика.

      Планы работ консультативно-совещательных органов заказчика формируются уполномоченным подразделением МЧС по актуальным мероприятиям в сфере гражданской защиты на основании предложений МЧС и его территориальных органов, подведомственных (научных) организаций или учреждений МЧС.

      12. Планы научно-исследовательской деятельности исполнителей разрабатывается по форме, согласно приложению 2 к настоящей Инструкции по согласованию уполномоченного подразделения МЧС.

      13. Планы научно-исследовательской деятельности исполнителей рассматривается на консультативно-совещательном органе подведомственной (научной) организации или учреждения МЧС и утверждается его начальником/руководителем в срок до 1 января года планирования.

      План научно-исследовательской деятельности исполнителей направляется в уполномоченное подразделение МЧС в срок до 15 января года планирования.

      14. В планы работ консультативно-совещательных органов заказчика и планы научно-исследовательской деятельности исполнителей допускается вносить изменения и дополнения по согласованию соответствующего руководителя организации.

      15. Научно-исследовательская работа осуществляется в соответствии с рабочей программой.

      Рабочая программа разрабатывается исполнителем по форме, согласно приложению 3 к настоящей Инструкции со дня утверждения плана научно-исследовательской деятельности исполнителя и выносится на согласование заказчику, после чего утверждается начальником/руководителем соответствующей организации или учреждения со дня согласования с заказчиком.

      16. Финансирование научной и (или) научно-технической деятельности, коммерциализация результатов научной и (или) научно-технической деятельности, осуществляется за счет средств бюджета и регламентируется нормативными правовыми актами государственного органа в области науки Республики Казахстан.

      17. Участие в конкурсах на грантовое или программно-целевое финансирование осуществляется в соответствии с приказом Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 27 сентября 2023 года № 489 "Об утверждении Правил организации и проведения государственной научно-технической экспертизы" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 33478) и приказом исполняющего обязанности Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 6 ноября 2023 года № 563 "Об утверждении Правил базового и программно-целевого финансирования научной и (или) научно-технической деятельности, грантового финансирования научной и (или) научно-технической деятельности и коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности, финансирования научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 33613).

      18. Договорные обязательства МЧС с третьими лицами в период организации и проведения научно-исследовательской работы регулируется Законом Республики Казахстан "О государственных закупках" и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

      19. Научно-исследовательская работа осуществляется авторским коллективом в составе не менее 3 (трех) человек.

      В состав авторских коллективов, проводимых на базе исполнителей, включаются 1 (один) представитель заказчика, докторанты и магистранты.

      20. Руководителем авторского коллектива назначается руководитель из числа высококвалифицированных специалистов - начальников подразделений исполнителя, их заместители, профессора, доценты, старшие научные сотрудники и старшие преподаватели, имеющие степень и (или) стаж службы в подразделениях ОГЗ не менее 10 лет.

      Состав и численность авторского коллектива определяется руководителем авторского коллектива.

      21. Руководитель авторского коллектива организует работу и лично участвует в проведении научных исследований, отвечает за их результаты, своевременное выполнение и представление заказчику.

      Указания руководителя авторского коллектива в рамках научных исследований обязательны для всех членов авторского коллектива.

      22. По завершении научного исследования исполнителем оформляется заключительный отчет по форме, согласно приложению 4 к настоящей Инструкции, который рассматривается на заседании консультативно-совещательных органах исполнителя и в случае одобрения, утверждается его начальником/руководителем.

      Заключительный отчет направляется заказчику после его утверждения.

      Промежуточный контроль выполнения научного исследования осуществляется путем истребования заказчиком у исполнителя справки о проделанной работе с приложением полученных результатов или иных подтверждающих материалов.

      Заказчик в течение одного месяца со дня получения от исполнителя материалов промежуточного контроля (справки о проделанной работе и приложений) направляет исполнителю в произвольной форме замечания по существу выполненной работы и указания по совершенствованию дальнейшего исследования.

      23. Заказчик в течение 1 (одного) месяца со дня получения заключительного отчета и всех результатов осуществляет приемку научно-исследовательской работы.

      В случае положительного решения результаты научного исследования и акт приемки результатов научного исследования, оформленный по форме, согласно приложению 5 к настоящей Инструкции, выносятся на рассмотрение и утверждение консультативно-совещательных органов заказчика.

      Утвержденный акт приемки направляется исполнителю.

      В случае отказа принять результаты научного исследования заказчик направляет исполнителю обоснование с указанием сроков доработки. Срок доработки согласовывается сторонами.

      Основанием для отказа в принятии результатов научного исследования является несоответствие выполнения к предъявляемым требованиям, изложенным в заявке на проведение научного исследования и несоблюдение технического оформления при подготовке заключительного отчета и материалов по теме исследования.

      24. Темы исследований, включенные в план работ консультативно-совещательного органа заказчика и планы научно-исследовательской деятельности исполнителя, считаются завершенными при наличии следующих условий:

      утвержден заключительный отчет;

      утвержден акт приемки результатов научного исследования;

      утвержден акт внедрения в деятельность заказчика.

      25. Исполнители представляют в уполномоченное подразделение МЧС ежегодно к 15 января года планирования отчет о научно-исследовательской деятельности за истекший год по форме, согласно приложению 6 к настоящей Инструкции.

      26. Уполномоченное подразделение МЧС ежегодно обобщает и анализирует итоги научно-исследовательской деятельности ОГЗ, готовит предложения по совершенствованию деятельности и направляет их руководству МЧС.

Глава 4. Внедрение результатов научных исследований в деятельность ОГЗ и его сопровождение

      27. Внедрение результатов научных исследований осуществляют заказчики.

      28. Сопровождение внедрения результатов научных исследований в служебную деятельность ОГЗ выражается в:

      консультировании заказчика и сотрудников подразделений ОГЗ, на базе которого осуществляется внедрение;

      разработке информационных и методических материалов для оптимизации процесса внедрения;

      проведении обучающих мероприятий (в том числе тренингов) с сотрудниками подразделений ОГЗ, на базе которого осуществляется внедрение;

      выявлении, обобщении и анализе недостатков внедрения, причин и условий, препятствующих эффективному внедрению, и выработке мер по устранению негативных факторов и обеспечению эффективного внедрения.

      29. Внедрение результатов в служебную деятельность ОГЗ осуществляется в 3 (три) этапа:

      внедрение результатов в условиях конкретного подразделения;

      устранение выявленных при первоначальном внедрении недостатков;

      распространение и закрепление результатов во все подразделения ОГЗ соответствующего профиля деятельности.

      30. Заказчик с момента подписания акта приемки осуществляет первый этап внедрения результатов научных исследований.

      В случае получения положительных результатов первого этапа, до истечения 1 (одного) года со дня подписания акта приемки, заказчик осуществляет второй и третий этапы внедрения.

      31. При положительных результатах внедрения, руководителем подразделения ОГЗ, выступающего заказчиком, исполнителю выдается акт внедрения результатов научно-исследовательской работы по форме, согласно приложению 7 к настоящей Инструкции.

      32. Руководитель подразделения ОГЗ, выступающий заказчиком исследования, подписывает акт внедрения результатов научно-исследовательской работы.

      Акт внедрения составляется в двух экземплярах, один из которых направляется исполнителю и копия заказчику.

      33. Внедрение в служебную деятельность ОГЗ результатов инициативных научных исследований исполнителей допускается при наличии конкретных методических рекомендаций по практическому использованию результатов в служебной деятельности ОГЗ.

      34. После внедрения результатов научно-исследовательской работы заказчик осуществляет контроль надлежащего регулярного использования и реализации внедренных результатов в подразделениях ОГЗ соответствующего профиля деятельности.

      Вопрос о состоянии эффективности использования и реализации внедренных результатов в служебной деятельности ОГЗ рассматриваются консультативно-совещательным органом заказчика.

      35. Внедряемые результаты научно-исследовательской работы должны отвечать целям и задачам соответствующего подразделения (направления) МЧС.

  Приложение 1
к Инструкции по организации
научно-исследовательской
деятельности в системе органов
гражданской защиты
  Форма

  Утверждаю
____________________________
Председатель консультативно-
совещательного органа
Министерства по чрезвычайным
ситуациям
Республики Казахстан
____________________________
(Ф.И.О. (при его наличии),
подпись)
"____" _________ 20____год

План работы консультативно-совещательного органа заказчика на 20 __год

Наименование мероприятия

Сроки исполнения

Ответственный исполнитель

Форма завершения

1

2

3

4

5






  Приложение 2
к Инструкции по организации
научно- исследовательской
деятельности в системе органов
гражданской защиты
  Форма

Министерство по чрезвычайным ситуациям Республика Казахстан
______________________________________
(наименование подведомственных (научных) организации или учреждений МЧС)

  Утверждаю
Начальник/руководитель
____________________________
(наименование организации)
специальное (воинское) звание
____________________________
(Ф.И.О. (при его наличии),
подпись)
"____"_________ 20____год

ПЛАН
научно-исследовательской деятельности исполнителя на 20__ год

  Обсужден и одобрен на
заседании консультативно-
совещательного органа
__________________________
(наименование организации
или учреждения)
Протокол № ___
" ___" _______ 20___ год

      Раздел 1. Научные исследования

      1.1. Фундаментальные, прикладные исследования и исследования по актуальным проблемам деятельности органов гражданской защиты

Наименование темы

Исполнитель

Результаты работы в планируемом году

Срок исполнения

Корреспондирование с темами научных работ и нормативными актами

Основание включения темы в план

1

2

3

4

5

6

7

      1.2. Исследования по проблемам совершенствования деятельности ОГЗ

Наименование темы

Исполнитель

Результаты работы в планируемом году

Срок исполнения

Корреспондирование с темами научных работ и нормативными актами

Основание включения темы в план

1

2

3

4

5

6

7

      1.3. Диссертационные исследования

Наименование темы

Исполнитель Должность

Научный руководитель Консультант

Срок исполнения

Объем работы в планируемом году

Форма подготовки

1

2

3

4

5

6

7

      1.4. Опытно-конструкторские работы

Наименование темы

Исполнитель Должность

Научный руководитель Консультант

Срок исполнения

Объем работы в планируемом году

Форма подготовки

1

2

3

4

5

6

7

      Раздел 2. Внедрение результатов научных исследований

Наименование и вид внедряемой разработки

Ответственный за проведение

Срок оформления акта внедрения

Направление, регион внедрения

Основание включения в план

1

2

3

4

5

6

      Раздел 3. Подготовка сборников научных трудов, учебных пособий и другой учебно-методической литературы

      3.1. Учебники, учебные и учебно-методические пособия

Наименование работы

Вид работы, объем в п.л.

Авторы

Сроки подготовки

Корреспондирование с темами учебных дисциплин

Основание включения темы в план

Готовность подразделения

Передача в отдел организации научно-исследовательской и редакционно-издательской работы

1

2

3

4

5

6

7

8

      3.2. Подготовка научных статей для публикации в печатных изданиях

Наименование

Количество

Исполнитель

Срок подготовки

Основание включения в план

1

2

3

4

5

6

      Раздел 4. Конференции, семинары, круглые столы, выездные заседания кафедр

Тема

Вид мероприятий

Участники

Сроки исполнения

Корреспондирование с учебными темами, нормативными актами

Ответственный за проведение

1

2

3

4

5

6

7

      Раздел 5. Научно-исследовательская работа курсантов

      5.1 Работа научных кружков

Темы заседаний кружков

Участники

Сроки

Исполнители, руководители

1

2

3

4

5

      5.2. Научные конференции, круглые столы, викторины

Тема

Вид мероприятия

Участники

Срок

Исполнитель

1

2

3

4

5

6

      Примечание: в графах, относящихся к срокам подготовки результатов научных исследований, не указывать исполнение "в течение года".

  Приложение 3
к Инструкции по организации
научно- исследовательской
деятельности в системе органов
гражданской защиты
  Форма

  Утверждаю
Начальник/руководитель1
___(наименование организации-
исполнителя)
специальное (воинское) звание
__________________________
(Ф.И.О. (при его наличии),
подпись)
"____" _________ 20____год
  М.П.

Рабочая программа

      Основания для проведения исследования: _____________________

      Вид научного результата: ____________________________________

      Срок завершения: __________________________________________

      Срок представления заказчику: _______________________________

      Исполнитель: ______________________________________________

      Содержание программы: ____________________________________

      Проблема, на решение которой направлено исследование: ________

      Цель исследования: _________________________________________

      Задачи исследования: _______________________________________

      Методика исследования: ____________________________________

      Сфера применения ________________

      Организация исследования (этапы работ):

Наименование этапа. Содержание работ по этапу

Предполагаемые пользователи

Фамилия, имя, отчество (при его наличии) исполнителя

Сроки выполнения

начало

окончание

1

2

3

4

5






      Предполагаемые формы и методы внедрения исследования в практику2:

      _________________________________________________________

      Наименование должности3

      специальное (воинское) звание Ф.И.О. (при его наличии)

      "____" _________20____ год

      ___________________________________

      1.Допускается подписание рабочей программы заместителем начальника/руководителя подведомственных (научных) организации МЧС по научной работе, указываются его должность, специальное звание, фамилия, имя, отчество (при его наличии) в случаях, когда научно-исследовательская работа проводится не по плану научно-исследовательской деятельности.

      2.Определяются заказчиками в задании на проведение научно-исследовательской работы.

      3.Научный руководитель научной работы.

  Приложение 4
к Инструкции по организации
научно-исследовательской
деятельности в системе органов
гражданской защиты
  Форма

      Образец оформления титульного листа заключительного отчета по теме научно-исследовательской работы

Министерство по чрезвычайным ситуациям Республика Казахстан ______________________________________
(наименование организации или учреждения)
_________________________________ подразделение

  УТВЕРЖДАЮ
Начальник/руководитель
________________________
(наименование организации,
ученая степень, степень,
ученое и специальное звание)
________ _________________
(подпись) Ф.И.О.
(при его наличии)
"____"___________20 ___год

Отчет о научно-исследовательской работе по теме "___________________________________"

      наименование темы (заключительный)

      Заместитель начальника/руководителя по научной работе

      ученая степень, ученое

      или специальное звание подпись _____________________

      Ф.И.О. (при его наличии)

      Начальник подразделения

      ученая степень, ученое

      или специальное звание подпись _____________________

      Ф.И.О. (при его наличии)

      Руководитель темы должность,

      ученая степень, ученое

      или специальное звание подпись _____________________

      Ф.И.О. (при его наличии)

      _______ 20__год (город)

      Образец оформления списка исполнителей в заключительном отчете по теме НИР

      Список исполнителей

      Руководитель темы

      Виды выполненных работ

      Должность, ученая степень, степень, ученое или специальное звание

      _____________________

      (подпись) Ф.И.О. (при его наличии)

      Исполнители:

      __________________________

      Должность, ученая степень, степень, ученое или специальное звание

      ____________________

      (подпись) Ф.И.О. (при его наличии)

      __________________________

      Должность, ученая степень, степень,

      ученое или специальное звание

      _________ _____________________

      (подпись) Ф.И.О.(при его наличии)

      __________________________________________________________

      __________________________________________________________

Техническое описание оформления заключительного отчета и иных материалов по теме исследования

      1. Заключительный отчет по научно-исследовательской теме должен быть выполнен на одной стороне листа белой бумаги формата А4 через одинарный интервала. Цвет шрифта должен быть черным, высота букв, цифр и других знаков - не менее 1,8 мм (кегль не менее 12). Текст отчета следует печатать, соблюдая следующие размеры полей: правое - 10 мм, верхнее - 20 мм, левое и нижнее - 20 мм.

      Разрешается использовать компьютерные возможности акцентирования внимания на определенных терминах, формулах, теоремах, применяя шрифты разной гарнитуры.

      При выполнении отчета необходимо соблюдать равномерную плотность, контрастность и четкость изображения по всему отчету. Разделы, подразделы, пункты, подпункты основной части отчета нумеруются арабскими цифрами, записываются с абзацного отступа (точка не ставится). Если раздел или подраздел имеют один пункт, нумерация не нужна.

      Пример: 1, 2, 3.

      Номер подраздела или пункта включает номер раздела и порядковый номер подраздела или пункта, разделенные точкой.

      Пример: 1.1, 1.2, 1.3.

      Номер подпункта включает номер раздела, подраздела, пункта и порядковый номер подпункта, разделенные точкой.

      Пример: 1.1.1.1, 1.1.1.2, 1.1.1.3.

      После номера раздела, подраздела, пункта и подпункта в тексте точку не ставят.

      Если текст отчета подразделяют только на пункты, их следует нумеровать, за исключением приложений, порядковыми номерами в пределах всего отчета.

      Если раздел или подраздел имеет только один пункт, или пункт имеет один подпункт, то нумеровать его не следует.

      В разделах, подразделах указываются заголовки. Пункты, как правило, заголовков не имеют. В заголовках четко и кратко отражаются содержание разделов, подразделов.

      Заголовки разделов, подразделов и пунктов следует печатать с абзацного отступа с прописной буквы без точки в конце, не подчеркивая. Если заголовок состоит из двух предложений, их разделяют точкой.

      2. Нумерация страниц отчета.

      Страницы отчета следует нумеровать арабскими цифрами, соблюдая сквозную нумерацию по всему тексту отчета. Номер страницы проставляют в центре нижней части листа без точки.

      Титульный лист включают в общую нумерацию страниц отчета. Номер страницы на титульном листе не проставляют.

      Иллюстрации и таблицы, расположенные на отдельных листах, включают в общую нумерацию страниц отчета.

      Нумерация разделов, подразделов, пунктов, подпунктов отчета.

      Разделы отчета составляются с указанием порядковых номеров в пределах всего документа, обозначенные арабскими цифрами без точки и записанные с абзацного отступа. В подразделах необходимо указать нумерацию в пределах каждого раздела. Номер подраздела состоит из номеров раздела и подраздела, разделенных точкой. В конце номера подраздела точка не ставится. Разделы, как и подразделы, состоят из одного или нескольких пунктов.

      Если документ не имеет подразделов, то нумерация пунктов в нем указывается в пределах каждого раздела, и номер пункта должен состоять из номеров раздела и пункта, разделенных точкой. В конце номера пункта точка не ставится.

      Пример:

      1 Типы и основные размеры

     



      2 Технические требования

     



      Если документ имеет подразделы, то нумерация пунктов указывается в пределах подраздела и номер пункта должен состоять из номеров раздела, подраздела и пункта, разделенных точками.

      Пример:

      3 Методы исследования

      3.1 Эмпирический и теоретический

     



      3.2 Наблюдений и явлений

     



      Если раздел состоит из одного подраздела, то подраздел не нумеруется.

      Если подраздел состоит из одного пункта, то пункт не нумеруется. Наличие одного подраздела в разделе эквивалентно их фактическому отсутствию.

      Если текст отчета подразделяется только на пункты, то они нумеруются порядковыми номерами в пределах всего отчета.

      В случае деления пунктов на подпункты порядковая нумерация указывается в пределах каждого пункта.

      Пример: 4.2.1.1, 4.2.1.2, 4.2.1.3

      При наличии внутри пунктов или подпунктов перечисления перед каждым перечислением следует ставить дефис или, при необходимости ссылки в тексте документа на одно из перечислений, строчную букву (за исключением е, з, о, г, ь, й, ы, ъ), после которой ставится скобка.

      Для дальнейшей детализации перечислений необходимо использовать арабские цифры, после которых ставится скобка, а запись производится с абзацного отступа, как показано в примере.

      Пример:

      а) ____________

      б) ____________

      1) ______

      2) ______

      в) ____________

      Если отчет состоит из двух и более частей, каждая часть имеет свой порядковый номер. Номер каждой части следует проставлять арабскими цифрами на титульном листе под указанием вида отчета, например, "Часть 2".

      Каждый структурный элемент отчета следует начинать с нового листа (страницы). Нумерация страниц отчета и приложений, входящих в состав отчета, сквозная.

      3. Иллюстрации (чертежи, графики, схемы, диаграммы и т.д.) располагают после упоминания в тексте или на следующей странице отчета. Иллюстрации (за исключением иллюстрации приложений) нумеруются арабскими цифрами сквозной нумерацией. Если рисунок один, то он обозначается "Рисунок 1". Слово "рисунок" и его наименование располагают посередине строки.

      4. Таблицы применяют для лучшей наглядности и удобства сравнения показателей. Название таблицы, при его наличии, составляется точно, кратко, отражая ее содержание. Название таблицы следует помещать над таблицей слева, без абзацного отступа в одну строку с ее номером через тире.

      При переносе части таблицы название помещают только над первой частью таблицы, нижнюю горизонтальную черту, ограничивающую таблицу, не проводят. Таблицу следует располагать в отчете после текста, в котором она упоминается впервые, или на следующей странице.

      На все таблицы указывают ссылки в отчете. При ссылке следует писать слово "таблица" с указанием ее номера.

      Таблицу с большим количеством строк допускается переносить на другой лист (страницу). При переносе части таблицы на другой лист (страницу) слово "таблица" и номер ее указывают один раз справа над первой частью таблицы, над другими частями пишут слово "Продолжение" и указывают номер таблицы, например: "Продолжение таблицы 1". При переносе таблицы на другой лист (страницу) заголовок помещают только над ее первой частью.

      Таблицу с большим количеством граф допускается делить на части и помещать одну часть под другой в пределах одной страницы. Если строки и графы таблицы выходят за формат страницы, то в первом случае в каждой части таблицы повторяется головка, во втором случае - боковик.

      Если повторяющийся в разных строках графы таблицы текст состоит из одного слова, то его после первого написания допускается заменять кавычками; если из двух и более слов, то при первом повторении его заменяют словами "То же", а далее - кавычками. Ставить кавычки вместо повторяющихся цифр, марок, знаков, математических и химических символов не допускается. Если цифровые или иные данные в какой-либо строке таблицы не приводят, то в ней ставят прочерк.

      Цифровой материал, как правило, оформляют в виде таблиц.

      5. Примечание. Слово "Примечание" следует печатать с прописной буквы с абзаца и не подчеркивать. Примечания приводят в документах, если необходимы пояснения или справочные данные к содержанию текста, таблиц или графического материала. В примечании не указываются требования. Несколько примечаний нумеруют по порядку арабским без проставления точки.

      6. Ссылки. Ссылки на использованные источники следует приводить в квадратных скобках.

      7. Список использованных источников. Сведения об источниках следует располагать в порядке появления ссылок на источники в тексте отчета и нумеровать арабскими цифрами без точки и печатать с абзацного отступа.

      8. Приложения. Приложение оформляют как продолжение данного документа на последующих его листах или выпускают в виде самостоятельного документа.

      Каждое приложение следует начинать с новой страницы с указанием наверху посередине страницы слова "Приложение", его обозначения и степени. В приложении указывают заголовок, который записывается симметрично относительно текста с прописной буквы отдельной строкой.

      Приложения обозначают заглавными буквами латинского алфавита, начиная с А после слова "Приложение" следует буква, обозначающая его последовательность.

  Приложение 5
к Инструкции по организации
научно- исследовательской
деятельности в системе органов
гражданской защиты
  Форма

  УТВЕРЖДАЮ
Руководитель1
____________________________
(подразделения МЧС - заказчик)
специальное (воинское) звание
___________________________
(Ф.И.О. (при его наличии),
подпись)
"_____" ________ 20 ___ год
  М.П.

Акт приемки результатов научного исследования ______________________________________________
(наименование научного исследования)

      Комиссия в составе:

      Председателя ________________________________________________________

      (специальное (воинское) звание, фамилия, имя, отчество (при его наличии))

      членов комиссии: ________________________________________________

      (специальные (воинские) звания, фамилия, имя, отчество (при его наличии))

      провела приемку ________________________________________________

      (наименование и вид результата научного исследования)

      выполненного ___________________________________________________

      (наименование организации–исполнителя, фамилия, имя, отчество

      (при его наличии) автора (авторов)

      на основании ___________________________________________________

      (наименование, дата, номер документа (плана), на основании которого выполнена работа)

      В результате приемки научного исследования комиссия:

      1. Установила: работа выполнена в полном объеме и соответствует заявке (контракту, договору, рабочей программе, плану-проспекту рукописи и тому подобному)2.

      2. Решила: работу считать законченной (невыполненной) и принятой (непринятой);

      характеризовать работу следующим образом:

      Характеристика представленного научного исследования и ее обоснование:

      По степени решения поставленных задач, сформулированных в заявке

      (задании) на проведение научного исследования и рабочей программной документации (решены в достаточной мере, в основном решены, частично решены, не решены). ________________________________________________

      (краткое обоснование сделанных выводов)

      __________________________________________________________________

      1 Допускается подписание акта приемки заместителем руководителя, которому предоставлено право подписи, указываются его должность, специальное звание, фамилия, имя, отчество (при его наличии).

      2 При отрицательном отзыве о работе в этом пункте записывается:

      "Установила, что представленная работа не соответствует заявке или по другим причинам (указать)". Указываются причины отрицательного отзыва на работу.

      оборотная сторона акта приемки

      По новизне результатов научного исследования (принципиально новые результаты и выводы, результаты в основном имеют новые подходы в решении поставленных задач, результаты получены и систематизированы на основе обобщения имеющихся материалов и мнений, результаты не новые или отсутствуют).

      __________________________________________________________________

      (краткое обоснование сделанных выводов)

      По вероятности результативного применения научного исследования в практической деятельности (высокая, средняя, низкая, отсутствует).

      __________________________________________________________________

      (краткое обоснование сделанных выводов)

      __________________________________________________________

      (излагаются имеющиеся замечания и предложения)

      _____________________________________________________________

      _____________________________________________________________

      3. Предлагает3: ________________________________________________

      (рекомендации о формах и сроках внедрения научных исследований)

      __________________________________________________________________

      (наименования подразделений, в которые внедряется научные исследования)

      4. Мероприятия по авторскому сопровождению: ___________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      _________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      Председатель комиссии _________________________________________

      (специальное (воинское) звание, подпись, Ф.И.О. (при его наличии))

      Члены комиссии: _______________________________________________

      (специальные (воинские) звания, подписи, Ф.И.О. (при его наличии))

      "____" ___________ 20___ год

      _____________________________

      3 При отрицательных результатах приемки научного исследования в этом пункте указываются недостатки, рекомендации по их устранению и предложение о направлении представленного научного исследования на доработку исполнителю с указанием сроков устранения недостатков.

      4 Приложениями к акту оформляются особые мнения членов комиссии, а также другие материалы по приемке результатов научного исследования.

  Приложение 6
к Инструкции по организации
научно- исследовательской
деятельности в системе органов
гражданской защиты
  Форма

Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан ________________________________________
(наименование организации или учреждения)

  Утверждаю
Начальник/руководитель
____________________________
(наименование организации или
учреждения)
специальное (воинское) звание
____________________________
(Ф.И.О. (при его наличии),
подпись)
"____" _________ 20____год

Отчет о научно-исследовательской деятельности за 20__ год

  Обсужден и одобрен на
заседании консультативно-/
совещательного органа
_________________________
(наименование организации
или учреждения)

  Протокол № ___
" ___" ____________ 20_ год

      Примечание по составлению отчетов о результатах научно-исследовательской деятельности исполнителей.

      В отчете следует кратко отражать конкретные результаты выполнения всех позиций, закрепленных за подразделением в Плане научно-исследовательской деятельности исполнителей.

      Позиции Плана, не отраженные в отчете, будут признаны невыполненными. Если имеются разработки, выполненные вне плана, следует их включить в отчет в соответствующий раздел с пометкой "Дополнительно к плану".

      Отчет представляется на государственном и русском языках.

      Содержание отчета:

      Раздел 1 Научные исследования.

      1.1 Исследования по фундаментальным, прикладным, актуальным проблемам деятельности ОГЗ.

      1.2 Диссертационные исследования (докторантов, магистрантов и т.д.)

      1.3 Опытно-конструкторские работы.

      По подразделу 1.1 указывается номер позиций плана, наименование темы исследования, срок исполнения, руководитель и исполнители, конкретные результаты по теме (№ протокола заседания Ученого совета, утвердившего Рабочую программу темы, какие пункты программы выполнены за отчетное время).

      По подразделу 1.2 и 1.3 указывается номер позиций плана, наименование темы исследования, срок исполнения, руководитель и исполнители, конкретные результаты по теме.

      Представляется информация по каждому докторанту и магистранту, закрепленным за подразделением, с указанием утвержденных тем диссертаций, названия и выходные данные опубликованных за отчетный период статей, конкретных результатов по теме. Также следует указать решение кафедры о снятии темы исследования докторанта (магистранта) из Плана научно-исследовательской деятельности, принятое по результатам его отчета.

      Раздел 2. Внедрение научных разработок.

      На разработки, использующиеся в учебном процессе, в практической деятельности подразделений МЧС, других министерств и ведомств, обязательно оформляются акты внедрения.

      Представить список внедрения научно-исследовательских результатов с указанием данных органа, выдавшего акт и даты выдачи.

      Раздел 3. Редакционно-издательская деятельность.

      Представлять список:

      изданной литературы (с указанием полных выходных данных: фамилия, имя, отчество (при его наличии) автора. Название. - Город: Издательство, год. Количество страниц. Тираж., объем в печатных листах.):

      по Плану научно-исследовательской деятельности;

      дополнительно к плану;

      методических рекомендаций (указать, на какой стадии подготовка к внедрению в учебный процесс и (или) практическую деятельность ОГЗ);

      других видов (программные продукты, патенты и тому подобное).

      Раздел 4. Конференции, семинары, круглые столы и другие мероприятия.

      Представлять список конференций, семинаров, круглых столов: международных; республиканских; академических, кафедральных с указанием названия мероприятия, организатора, даты и места проведения, фамилия, имя, отчество (при его наличии) сотрудников подразделения, участвовавших в них.

      Раздел 5. Научно-исследовательская работа исполнителя.

      Представлять отчет о научной и научно-технической работе за год:

      указывать руководителя, количество слушателей (курсантов), занимающихся в кружке;

      указывать дату утверждения плана работы на учебный год;

      перечислять подготовленные научные доклады на конкурс МЧС и Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан, научные статьи и тезисы к ним, рефераты научных работ, отметить призеров;

      перечислять слушателей (курсантов), принимавших участие в научных конференциях (фамилия, имя, отчество (при его наличии), тема доклада, дата проведения, название и организатор конференции), отметить призеров;

      перечислять кафедральные мероприятия по научно-исследовательской работе студента (диспуты, олимпиады, встречи с практическими работниками ОГЗ, и т.д.), дату проведения и участников.

      Раздел 6. Научный потенциал.

      Представлять список сотрудников, имеющих ученые степени и звания (диплом Комитет по обеспечению качества в сфере науки и высшего образования Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан, диплом организации образования Республики Казахстан с особым статусом).

  Приложение 7
к Инструкции по организации
научно- исследовательской
деятельности в системе органов
гражданской защиты
  Форма

Акт внедрения результатов научно-исследовательской работы

      1. Наименование научно-исследовательской работы: ________________

      ________________________________________________________________

      2. Вид выходного результата: ______________________________________

      ________________________________________________________________

      3. Заказчик: __________________________

      ________________________________________________________________

      4. Исполнитель (и) работ: _________________________________________

      ________________________________________________________________

      5. Основание выполнения научного исследования: ____________________

      _(номер позиции плана, заявка (подразделение, исх. дата и номер), инициатива)

      6. Дата и сведения о приемке результатов научного исследования:_______

      (исходящий номер и дата направления акта приемки исполнителю, характеристика работы)

      7. Сведения о внедрении: __________________________________

      (формы и методы внедрения, в какие подразделения, другая информация о внедрении)

      8. Сведения об эффективности внедрения в служебную деятельность подразделений (категорий сотрудников и военнослужащих)

Азаматтық қорғау органдары жүйесінде ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2024 жылғы 7 қазандағы № 375 бұйрығы

      "Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің мәселелері" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 173) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Азаматтық қорғау органдарының жүйесінде ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру бойынша нұсқаулық бекітілсін.

      2. Комитеттер төрағалары, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалар мен астананың төтенше жағдайлар, өнеркәсіптік қауіпсіздік департаменттерінің бастықтары/басшылары Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің ведомстволық бағынысты (ғылыми) ұйымдарымен, оқу орындарымен және өзге де ғылыми ұйымдармен ғылыми зерттеулер жүргізу және олардың нәтижелерін практикалық қызметке енгізу бойынша өзара іс-қимыл жасасуды ұйымдастырсын.

      3. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Кадр және тәрбие жұмысы департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың электрондық көшірмесін Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар вице-министріне (Б.Қ. Әбдішев) жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Министр Ш. Әрінов

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Ғылым және жоғары

      білім министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Төтенше жағдайлар министрінің
2024 жылғы 7 қазандағы
№ 375 бұйрығымен
бекітілген

Азаматтық қорғау органдары жүйесінде ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Азаматтық қорғау органдары жүйесінде ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық (бұдан әрі - Нұсқаулық) Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің (бұдан әрі - ТЖМ) ведомстволық бағынысты (ғылыми) ұйымдары мен оқу орындарының ғылыми, ғылыми-техникалық және инновациялық жобаларды (бағдарламаларды) орындау шеңберінде іске асырылатын ғылыми-зерттеу жұмыстарын және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды ұйымдастыруды нақтылайды.

      2. Бұл Нұсқаулықта мынадай ұғымдар қолданылады:

      ғылыми, ғылыми-техникалық жоба мен бағдарлама - болжанған ғылыми-техникалық жұмыс мазмұнын қамтитын, жоспарланған жұмыстарды жүргізудің мақсаттары мен міндеттері, өзектілігі, жаңалығы, ғылыми-практикалық маңыздылығы мен орындылығы негізделген ғылыми, ғылыми-техникалық, тәжірибелік-конструкторлық, маркетингтік зерттеулерді білдіретін құжат;

      ғылыми зерттеулер - ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелеріне қол жеткізу мақсатында ғылыми-зерттеу, тәжірибелік-конструкторлық және технологиялық жұмыстар шеңберінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілері тиісті ғылыми әдістер мен құралдармен жүзеге асыратын қолданбалы, іргелі, стратегиялық ғылыми зерттеулер;

      ғылыми қызмет - зерттелетін объектілерге, құбылыстарға (процестерге) тән қасиеттерді, ерекшеліктер мен заңдылықтарды анықтау және алған білімдерін практикада пайдалану мақсатында қоршаған шынайлықты зерттеуге бағытталған қызмет;

      аккредиттеу - нәтижесінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілері өз қызметінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптар мен стандарттарға сәйкестігін ресми тануға ие процедура;

      ғылыми-зерттеу жұмысы - бар білімді кеңейту және жаңа білім алу, ғылыми гипотезаларды тексеру, табиғат пен қоғам дамуының заңдылықтарын анықтау, жобаларды ғылыми жинақтау, ғылыми негіздеу мақсатында ғылыми ізденіспен, зерттеулер, эксперименттер жүргізумен байланысты жұмыс;

      ТЖМ уәкілетті бөлімшесі - оның ережесіне сәйкес ғылым және ғылыми-зерттеу қызметі саласында ведомствоаралық үйлестіруді және басшылықты жүзеге асыратын бөлімше;

      тапсырыс беруші - ғылыми зерттеулерге және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға тапсырыстарды жүзеге асыратын ТЖМ мен оның аумақтық органдары;

      орындаушы - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес аккредиттелген, тапсырыс берушімен ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды орындауға шарт жасасқан ТЖМ ведомстволық бағынысты (ғылыми) ұйымдары немесе мекемелері.

      3. Ғылыми-зерттеу қызметі үдемелі дамуы мен жаңғыртылуын қамтамасыз ететін АҚО қызметінің маңызды құрамдас бөлігі болып табылады.

      4. Азаматтық қорғау органдарының (бұдан әрі - АҚО) жүйесіндегі ғылыми-зерттеу қызметі перспективалық және жыл сайынғы жоспарлау негізінде ғылымды, техниканы және технологияларды дамытудың басым бағыттарын ескере отырып ұйымдастырылады және жүзеге асырылады.

2-тарау. АҚО жүйесіндегі ғылыми-зерттеу қызметінің қатысушылары

      5. Азаматтық қорғау саласындағы ғылыми-зерттеу қызметін орындаушылар жүзеге асырады.

      6. АҚО ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру және үйлестіру ТЖМ-ның уәкілетті бөлімшесіне жүктеледі.

      7. Азаматтық қорғау саласындағы ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру мақсатында ТЖМ мен оның аумақтық органдары, ТЖМ-ның ведомстволық бағынысты (ғылыми) ұйымдары немесе мекемелері жанынан консультативтік-кеңестік органдар құрылады.

      8. Консультативтік-кеңестік органдардың шешімдері хаттамамен ресімделеді және оған төраға мен хатшы қол қояды.

      Консультативтік-кеңестік органдар отырысы хаттамаларының көшірмелері ТЖМ уәкілетті бөлімшесіне жолданады.

      9. Ғылыми-зерттеу қызметіне қатысушылар арасындағы қайшылықтар мен келіспеушіліктер ТЖМ консультативтік-кеңестік органдарының отырыстарында қаралады.

3-тарау. АҚО жүйесінде ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру

      10. АҚО жүйесіндегі ғылыми-зерттеу қызметін жоспарлау тапсырыс берушілердің консультативтік-кеңестік органдарының жұмыс жоспарлары және орындаушылардың ғылыми-зерттеу қызметінің жоспарлары негізінде жүзеге асырылады.

      11. Тапсырыс берушілердің консультативтік-кеңестік органдарының жұмыс жоспарлары жоспарланатын жылдың алдыңғы жылының 20 желтоқсанына осы Нұсқаулыққа 1-қосымшаға сәйкес жоспарланатын күнтізбелік жылға әзірленеді және оны тапсырыс берушінің консультативтік-кеңестік органының төрағасы бекітеді.

      Тапсырыс берушінің консультативтік-кеңестік органдарының жұмыс жоспарларын ТЖМ мен оның аумақтық органдарының, ТЖМ ведомстволық бағынысты (ғылыми) ұйымдарының немесе мекемелерінің ұсыныстары негізінде азаматтық қорғау саласындағы өзекті іс-шаралар бойынша ТЖМ уәкілетті бөлімшесі қалыптастырады.

      12. Орындаушылардың ғылыми-зерттеу қызметінің жоспарлары ТЖМ уәкілетті бөлімшесінің келісімі бойынша осы Нұсқаулыққа 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша әзірленеді.

      13. Орындаушылардың ғылыми-зерттеу қызметінің жоспарлары ТЖМ ведомстволық бағынысты (ғылыми) ұйымының немесе мекемесінің консультативтік-кеңестік органында қаралады және оны жоспарлау жылының 1 қаңтарына дейінгі мерзімде оның бастығы/басшысы бекітеді.

      Орындаушылардың ғылыми-зерттеу қызметінің жоспары жоспарлау жылының 15 қаңтарына дейінгі мерзімде ТЖМ уәкілетті бөлімшесіне жолданады.

      14. Тапсырыс берушінің консультативтік-кеңестік органдарының жұмыс жоспарларына және орындаушылардың ғылыми-зерттеу қызметінің жоспарларына ұйымның тиісті басшысының келісімі бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізуге жол беріледі.

      15. Ғылыми-зерттеу жұмысы жұмыс бағдарламасына сәйкес жүзеге асырылады.

      Жұмыс бағдарламасын орындаушы осы Нұсқаулыққа 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша орындаушының ғылыми-зерттеу қызметінің жоспары бекітілген күннен бастап әзірлейді және тапсырыс берушіге келісуге шығарылады, одан кейін тапсырыс берушімен келісілген күннен бастап тиісті ұйымның немесе мекеменің бастығы/басшысы бекітеді.

      16. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті қаржыландыру, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады және Қазақстан Республикасы ғылым саласындағы мемлекеттік органның нормативтік құқықтық актілерімен регламенттеледі.

      17. Гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыруға арналған конкурстарға қатысу "Мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің 2023 жылғы 27 қыркүйектегі № 489 бұйрығымен (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33478 болып тіркелді) және "Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті базалық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті гранттық қаржыландыру және ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру, іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыру қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің міндетін атқарушы 2023 жылғы 6 қарашадағы № 563 бұйрығымен (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33613 болып тіркелді) жүзеге асырылады.

      18. ТЖМ-ның ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыру және жүргізу кезеңінде үшінші тұлғалармен шарттық міндеттемелері "Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерімен реттеледі.

      19. Ғылыми-зерттеу жұмысын кемінде 3 (үш) адамнан тұратын авторлық ұжым жүзеге асырады.

      Орындаушылар базасында өткізілетін авторлық ұжымдардың құрамына тапсырыс берушінің 1 (бір) өкілі, докторанттар мен магистранттар кіреді.

      20. Авторлық ұжымның басшысы жоғары білікті мамандар - орындаушы бөлімшелерінің бастықтары, олардың орынбасарлары, профессорлар, доценттер, аға ғылыми қызметкерлер және АҚО бөлімшелерінде кемінде 10 жыл дәрежесі және (немесе) қызмет өтілі бар аға оқытушылар қатарынан басшы болып тағайындалады.

      Авторлық ұжымның құрамы мен санын авторлық ұжымның басшысы айқындайды.

      21. Авторлық ұжымның басшысы жұмысты ұйымдастырады және ғылыми зерттеулер жүргізуге жеке өзі қатысады, олардың нәтижелеріне, уақтылы орындалуына және тапсырыс берушінің ұсынысына жауап береді.

      Ғылыми зерттеулер шеңберінде авторлық ұжым басшысының нұсқаулары авторлық ұжымның барлық мүшелері үшін міндетті болып табылады.

      22. Ғылыми зерттеу аяқталғаннан кейін орындаушы осы Нұсқаулыққа 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша қорытынды есеп ресімдейді, ол орындаушының консультативтік-кеңестік органдарының отырысында қаралады және мақұлданған жағдайда оның бастығы/басшысы бекітеді.

      Қорытынды есеп ол бекітілгеннен кейін тапсырыс берушіге жолдайды.

      Ғылыми зерттеудің орындалуын аралық бақылау тапсырыс берушінің орындаушыдан алынған нәтижелерді немесе өзге де растайтын материалдарды қоса бере отырып атқарылған жұмыс туралы анықтаманы талап етуі арқылы жүзеге асырылады.

      Тапсырыс беруші орындаушыдан аралық бақылау материалдарын (атқарылған жұмыс туралы анықтаманы және қосымшаларды) алған күннен бастап бір ай ішінде орындаушыға орындалған жұмыстың мәні бойынша еркін нысанда ескертулер және одан әрі зерттеуді жетілдіру жөнінде нұсқаулар жолдайды.

      23. Тапсырыс беруші қорытынды есепті және барлық нәтижелерді алған күннен бастап 1 (бір) ай ішінде ғылыми-зерттеу жұмысын қабылдауды жүзеге асырады.

      Оң шешім қабылданған жағдайда ғылыми зерттеу нәтижелері және осы Нұсқаулыққа 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ресімделген ғылыми зерттеу нәтижелерін қабылдау актісі тапсырыс берушінің консультативтік-кеңестік органдарының қарауына және бекітуіне шығарылады.

      Бекітілген қабылдау актісі орындаушыға жолданады.

      Ғылыми зерттеу нәтижелерін қабылдаудан бас тартқан жағдайда тапсырыс беруші орындаушыға пысықтау мерзімдерін көрсете отырып негіздеме жібереді. Пысықтау мерзімін тараптар келіседі.

      Ғылыми зерттеу нәтижелерін қабылдаудан бас тартуға ғылыми зерттеу жүргізуге арналған өтінімде баяндалған, қойылатын талаптарға орындаудың сәйкес келмеуі және зерттеу тақырыбы бойынша қорытынды есеп пен материалдарды дайындау кезінде техникалық ресімдеуді сақтамау негіз болып табылады.

      24. Тапсырыс берушінің консультативтік-кеңестік органының жұмыс жоспарына және орындаушының ғылыми-зерттеу қызметінің жоспарларына енгізілген зерттеу тақырыптары мынадай шарттар болған кезде аяқталды деп есептеледі:

      қорытынды есеп бекітілді;

      ғылыми зерттеу нәтижелерін қабылдау актісі бекітілді;

      тапсырыс берушінің қызметіне енгізу актісі бекітілді.

      25. Орындаушылар жыл сайын жоспарлау жылының 15 қаңтарына қарай ТЖМ уәкілетті бөлімшесіне осы Нұсқаулыққа 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өткен жылғы ғылыми-зерттеу қызметі туралы есепті ұсынады.

      26. ТЖМ уәкілетті бөлімшесі жыл сайын АҚО ғылыми-зерттеу қызметінің қорытындыларын жинақтайды және талдайды, қызметті жетілдіру жөнінде ұсыныстар дайындайды және оларды ТЖМ басшылығына жолдайды.

4-тарау. Ғылыми зерттеулердің нәтижелерін АҚО қызметіне енгізу және оны сүйемелдеу

      27. Ғылыми зерттеулердің нәтижелерін енгізуді тапсырыс берушілер жүзеге асырады.

      28. Ғылыми зерттеулердің нәтижелерін АҚО-ның қызметтік жұмысына енгізуді сүйемелдеу:

      тапсырыс берушіге базасында енгізу жүзеге асырылатын АҚО бөлімшесі мен қызметкерлеріне кеңес беруде;

      енгізу процесін оңтайландыру үшін ақпараттық және әдістемелік материалдарды әзірлеуде;

      базасында енгізу жүзеге асырылатын АҚО бөлімшесінің қызметкерлерімен оқыту іс-шараларын (оның ішінде тренингтерді) өткізуде;

      енгізудің кемшіліктерін, тиімді енгізуге кедергі келтіретін себептер мен жағдайларды анықтау, жалпылау және талдау және теріс факторларды жою және тиімді енгізуді қамтамасыз ету жөніндегі шараларды әзірлеуде көрсетіледі.

      29. Нәтижелерді АҚО қызметтік жұмысына енгізу 3 (үш) кезеңде жүзеге асырылады:

      нақты бөлімше жағдайында нәтижелерді енгізу;

      бастапқы енгізу кезінде анықталған кемшіліктерді жою;

      қызметтің тиісті бейінінің АҚО барлық бөлімшелеріне нәтижелерді қолдану және бекіту.

      30. Тапсырыс беруші қабылдау актісіне қол қойылған сәттен бастап ғылыми зерттеулердің нәтижелерін енгізудің бірінші кезеңін жүзеге асырады.

      Бірінші кезеңнің оң нәтижелерін алған жағдайда, қабылдау актісіне қол қойылған күннен бастап 1 (бір) жыл өткенге дейін тапсырыс беруші енгізудің екінші және үшінші кезеңдерін жүзеге асырады.

      31. Енгізудің оң нәтижелері кезінде тапсырыс беруші болып табылатын АҚО бөлімшесінің басшысы орындаушыға осы Нұсқаулыққа 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ғылыми-зерттеу жұмысының нәтижелерін енгізу актісін береді.

      32. Зерттеуге тапсырыс беруші болып табылатын АҚО бөлімшесінің басшысы ғылыми-зерттеу жұмысының нәтижелерін енгізу актісіне қол қояды.

      Енгізу актісі екі данада жасалады, оның біреуі орындаушыға және көшірмесі тапсырыс берушіге жолданады.

      33. АҚО қызметтік жұмысына орындаушылардың бастамашыл ғылыми зерттеулерінің нәтижелерін енгізуге АҚО қызметтік жұмысында нәтижелерді практикалық пайдалану бойынша нақты әдістемелік ұсынымдар болған кезде жол беріледі.

      34. Ғылыми-зерттеу жұмысының нәтижелері енгізілгеннен кейін тапсырыс беруші тиісті қызмет бейінінің АҚО бөлімшелерінде енгізілген нәтижелердің тиісінше тұрақты пайдаланылуын және іске асырылуын бақылауды жүзеге асырады.

      АҚО қызметтік жұмысында енгізілген нәтижелерді пайдалану және іске асыру тиімділігінің жай-күйі туралы мәселені тапсырыс берушінің консультативтік-кеңестік органы қарайды.

      35. Енгізілетін ғылыми-зерттеу жұмысының нәтижелері ТЖМ тиісті бөлімшесінің (бағытының) мақсаттары мен міндеттеріне жауап беруі тиіс.

  Азаматтық қорғау органдары
жүйесіндегі ғылыми-зерттеу
қызметін ұйымдастыру
жөніндегі нұсқаулыққа
1-қосымша
  Нысан
  Бекітемін _______________
  Қазақстан Республикасының
Төтенше жағдайлар министрі
  _________________________
  (Т. А. Ә. (бар болса), қолы)
  "__" _______ 20____жыл

Тапсырыс берушінің консультативтік-кеңестік органының 20 __ жылға арналған жұмыс жоспары

Іс-шараның атауы

Орындау мерзімі

Жауапты орындаушы

Аяқталу нысаны

1

2

3

4

5






  Азаматтық қорғау органдары
жүйесіндегі ғылыми-зерттеу
қызметін ұйымдастыру
жөніндегі нұсқаулыққа
2-қосымша
Нысан

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі _____________________ (ТЖМ ведомстволық бағынысты (ғылыми) ұйымдарының немесе мекемелерінің атауы)

  Бекітемін
  Бастық/басшы ___________
  (ұйымның атауы)
  арнаулы (әскери) атағы
  ________________________
  (Т.А.Ә. (бар болса), қолы)
  "__"_________ 20____жыл

Орындаушының 20__ жылға арналған ғылыми-зерттеу қызметінің жоспары

  Консультативтік-кеңестік
органның отырысында
талқыланды және мақұлданды
  __________________________
  (ұйымның немесе мекеменің атауы)
  Хаттама № __ " _" _________
20___ жыл

1 бөлім Ғылыми зерттеулер

      1.1. Азаматтық қорғау органдары қызметінің өзекті мәселелері бойынша зерттеулер және іргелі, қолданбалы зерттеулер.

Тақырып атауы

Орындаушы

Жоспарланған жылдағы жұмыс нәтижелері

Орындау мерзімі

Ғылыми жұмыстар тақырыптарымен және нормативтік актілермен хат алмасу

Тақырыпты жоспарға енгізудің негізі

1

2

3

4

5

6

7

      1.2. АҚО қызметін жетілдіру мәселелері бойынша зерттеулер

Тақырып атауы

Орындаушы

Жоспарланған жылдағы жұмыс нәтижелері

Орындау мерзімі

Ғылыми жұмыстар тақырыптарымен және нормативтік актілермен хат алмасу

Тақырыпты жоспарға енгізудің негізі

1

2

3

4

5

6

7

      1.3. Диссертациялық зерттеулері

Тақырып атауы

Орындаушы Лауазымы

Ғылыми жетекші кеңесші

Орындау мерзімі

Жоспарланған жылдағы жұмыс көлемі

Дайындық нысаны

1

2

3

4

5

6

7

      1.4. Тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар

Тақырып атауы

Орындаушы Лауазымы

Ғылыми жетекші кеңесші

Орындау мерзімі

Жоспарланған жылдағы жұмыс көлемі

Дайындық нысаны

1

2

3

4

5

6

7

2-бөлім. Ғылыми зерттеулердің нәтижелерін енгізу

Енгізілетін әзірлеменің атауы мен түрі

Өткізуге жауапты

Енгізу актісін ресімдеу мерзімі

Бағыты, енгізу аймағы

Жоспарға енгізудің негізі

1

2

3

4

5

6

3-бөлім. Ғылыми еңбектер жинағын, оқу құралдарын және басқа да оқу-әдістемелік әдебиеттерді дайындау

      3.1. Оқулықтар, оқу және оқу-әдістемелік құралдар

Жұмыс атауы

Жұмыс түрі, көлемі п. л.

Авторлар

Дайындық мерзімі

Оқу пәндерінің тақырыптарымен корреспонденция

Тақырыпты жоспарға енгізудің негізі

Бөлімшенің дайындығы

Ғылыми-зерттеу және редакциялық-баспа жұмысын ұйымдастыру бөліміне беру

1

2

3

4

5

6

7

8

      3.2. Баспа басылымдарында жариялау үшін ғылыми мақалалар дайындау

Атауы

Саны

Орындаушы

Дайындау мерзімі

Жоспарға енгізудің негізі

1

2

3

4

5

6

4-бөлім Конференциялар, семинарлар, дөңгелек үстелдер, кафедралардың көшпелі отырыстары

Тақырып

Іс-шаралар түрі

Қатысушылар

Орындау мерзімі

тақырыптарымен, нормативтік актілермен хат алмасу

Өткізуге жауапты

1

2

3

4

5

6

7

5-бөлім. Курсанттардың ғылыми-зерттеу жұмысы

      5.1. Ғылыми үйірмелердің жұмысы

Үйірме отырыстарының тақырыптары

Қатысушылар

Мерзімдері

Орындаушылар, жетекшілері

1

2

3

4

5

      5.2 Ғылыми конференциялар, дөңгелек үстелдер, викториналар

Тақырып

Іс-шара түрі

Қатысушылар

Мерзімі

Орындаушы

1

2

3

4

5

6

      Ескерту: ғылыми зерттеулердің нәтижелерін дайындау мерзімдеріне қатысты бағандарда "жыл ішінде" орындалуын көрсетпеу керек.

  Азаматтық қорғау органдары
жүйесіндегі ғылыми-зерттеу
қызметін ұйымдастыру
жөніндегі нұсқаулыққа
3-қосымша
  Нысан
Бекітемін
Бастық/басшы ____________
(орындаушы-ұйымның атауы)
арнаулы (әскери) атағы
__________________________
(Т.А.Ә. (бар болса), қолы)
"__" ______ 20____жыл
  Б.О.

Жұмыс бағдарламасы

      Зерттеу жүргізу үшін негіздер:_____________________

      Ғылыми нәтиже түрі:____________________________________

      Аяқталу мерзімі:__________________________________________

      Тапсырыс берушіге ұсыну мерзімі:_______________________________

      Орындаушы:______________________________________________

      Бағдарламаның мазмұны:____________________________________

      Зерттеуді шешуге бағытталған мәселе:________

      Зерттеу мақсаты:_________________________________________

      Зерттеу міндеттері:_______________________________________

      Зерттеу әдістемесі:____________________________________

      Қолдану аясы:____________________________________

      Зерттеуді ұйымдастыру (жұмыс кезеңдері):

Кезең атауы. Кезең бойынша жұмыстардың мазмұны

Болжалды пайдаланушылар

Орындаушының тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

Орындау мерзімі

басталуы

аяқталуы

1

2

3

4

5

      Зерттеуді практикаға2 енгізудің болжамды нысандары мен әдістері:

      _________________________________________________________

      Лауазымның атауы3

      арнаулы (әскери) атағы Т. А. Ә. (бар болса)

      "____" _________20____ жыл

      ___________________________________

      1.ТЖМ ведомстволық бағынысты (ғылыми) ұйымы бастығының/басшысының ғылыми жұмыс жөніндегі орынбасарының жұмыс бағдарламасына қол қоюына жол беріледі, ғылыми-зерттеу жұмысы ғылыми-зерттеу қызметінің жоспары бойынша жүргізілмеген жағдайларда оның лауазымы, арнаулы атағы, тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде) көрсетіледі.

      2.Тапсырыс берушілер ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу тапсырмасында айқындайды.

      3. Ғылыми жұмыстың ғылыми жетекшісі.

  Азаматтық қорғау органдары
жүйесіндегі ғылыми-зерттеу
қызметін ұйымдастыру
жөніндегі нұсқаулыққа
4-қосымша
  Нысан

Ғылыми-зерттеу жұмысы тақырыбы бойынша қорытынды есептің титулдық бетін ресімдеу үлгісі

Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі ____________________ (ұйымның немесе мекеменің атауы) _____________________________ бөлімше

  Бекітемін
Бастық / басшы
________________________
(ұйымның атауы, ғылыми
дәрежесі, дәрежесі, ғылыми
және арнаулы атағы)
________ _________________
(қолы) Т.А.Ә. (бар болса)
"__"_____________20 ___жыл

Тақырып бойынша ғылыми-зерттеу жұмысы туралы есеп "________________"

      тақырып атауы (қорытынды)

      Бастықтың/басшының ғылыми жұмыс жөніндегі орынбасары

      ғылыми дәрежесі, ғылыми

      немесе арнайы атағы қолы _____________________

      Т. А. Ә. (бар болса)

      Бөлімше бастығы

      ғылыми дәрежесі, ғылыми

      немесе арнайы атағы қолы _____________________

      Т. А. Ә. (бар болса)

      Тақырып жетекшісі лауазымы,

      ғылыми дәрежесі, ғылыми

      немесе арнайы атағы қолы _____________________

      Т. А. Ә. (бар болса)

      _______ 20__жыл (қала)

      ҒЗЖ тақырыбы бойынша қорытынды есепте орындаушылар тізімін ресімдеу үлгісі

      Орындаушылар тізімі

      Тақырып жетекшісі

      Орындалған жұмыс түрлері

      Лауазымы, ғылыми дәрежесі, дәрежесі, ғылыми немесе арнайы атағы

      _____________________

      (қолы) Т.А.Ә. (бар болса)

      Орындаушылар:

      __________________________

      Лауазымы, ғылыми дәрежесі, дәрежесі, ғылыми немесе арнайы атағы

      ______________________________

      (қолы) Т.А.Ә. (бар болса)

      __________________________

      Лауазымы, ғылыми дәрежесі, дәрежесі,

      ғылыми немесе арнайы атақ

      ___________________

      (қолы) Т.А.Ә. (бар болса)

      ____________________________

Зерттеу тақырыбы бойынша қорытынды есепті және өзге де материалдарды ресімдеудің техникалық сипаттамасы

      1. Ғылыми-зерттеу тақырыбы бойынша қорытынды есеп А4 форматындағы ақ қағаз парағының бір жағында бір аралықта орындалуы тиіс. Қаріптің түсі қара, әріптердің, сандардың және басқа белгілердің биіктігі кемінде 1,8 мм болуы керек (кегль кемінде 12). Есеп мәтіні жиектерінің келесі өлшемдерін сақтай отырып басылуы керек: оң жағы - 10 мм, жоғарғы жағы - 20 мм, сол және төменгі жағы - 20 мм.

      Әр түрлі гарнитураның қаріптерін қолдана отырып, белгілі бір терминдерге, формулаларға, теоремаларға назар аударудың компьютерлік мүмкіндіктерін пайдалануға рұқсат етіледі.

      Есепті орындау кезінде бүкіл есеп бойынша кескіннің біркелкі тығыздығын, контрастын және анықтығын сақтау қажет. Есептің негізгі бөлігінің бөлімдері, кіші бөлімдері, тармақтары, тармақшалары араб цифрларымен нөмірленеді, абзац шегінісінен жазылады (нүкте қойылмайды). Егер бөлімде немесе бөлімде бір элемент болса, нөмірлеу қажет емес.

      Мысал: 1, 2, 3.

      Кіші бөлімнің немесе тармақтың нөмірі бөлімнің нөмірін және нүктемен бөлінген кіші бөлімнің немесе тармақтың реттік нөмірін қамтиды.

      Мысал: 1.1, 1.2, 1.3.

      Тармақшаның нөмірі тармақпен бөлінген бөлімнің, кіші бөлімнің, тармақтың нөмірін және тармақшаның реттік нөмірін қамтиды.

      Мысал: 1.1.1.1, 1.1.1.2, 1.1.1.3.

      Бөлімнің, кіші бөлімнің, тармақтың және тармақшаның нөмірінен кейін мәтінде нүкте қойылмайды.

      Егер есептің мәтіні тек тармақтарға бөлінсе, оларды қосымшаларды қоспағанда, бүкіл есеп шегіндегі реттік нөмірлермен нөмірлеу керек.

      Егер бөлімде немесе кіші бөлімде тек бір тармақ болса немесе тармақта бір тармақша болса, онда оны нөмірлеуге болмайды.

      Бөлімдерде, кіші бөлімдерде тақырыптар көрсетіледі. Тармақтардын, әдетте, тақырыптары жоқ. Тақырыптар бөлімдердің, кіші бөлімдердің мазмұнын нақты және қысқаша көрсетеді.

      Бөлімдердің, кіші бөлімдердің және тармақтардың тақырыптары абзац шегінісінен бас әріппен, соңында нүктесіз, астын сызбай басып шығарылуы тиіс. Егер тақырып екі сөйлемнен тұрса, олар нүктемен бөлінеді.

      2. Есеп беттерін нөмірлеу.

      Есептің беттері араб цифрларымен нөмірленіп, есептің бүкіл мәтініне сәйкес нөмірленуі керек. Бет нөмірі парақтың төменгі бөлігінің ортасына нүктесіз қойылады.

      Титул парағы есеп беттерінің жалпы нөмірленуіне кіреді. Бет нөмірі титулдық параққа қойылмайды.

      Жеке парақтарда орналасқан иллюстрациялар мен кестелер есеп беттерінің жалпы нөмірленуіне кіреді.

      2.1 Есептің бөлімдерін, кіші бөлімдерін, тармақтарын, тармақшаларын нөмірлеу.

      Есептің бөлімдері араб цифрларымен нүктесіз белгіленген және абзац шегінісінен жазылған бүкіл құжат шегінде реттік нөмірлерді көрсете отырып жасалады. Кіші бөлімдерде әр бөлім шегінде нөмірлеу көрсетілуі керек. Бөлім нөмірі нүктемен бөлінген бөлім және кіші бөлім нөмірлерінен тұрады. Кіші бөлім нөмірінің соңында нүкте қойылмайды. Бөлімдер, кіші бөлімдер сияқты, бір немесе бірнеше элементтерден тұрады.

      Егер құжатта кіші бөлімдер болмаса, онда ондағы тармақтардың нөмірленуі әрбір бөлімнің шегінде көрсетіледі және тармақтың нөмірі бөлімнің және нүктемен бөлінген тармақтың нөмірлерінен тұруы тиіс. Нөмірінің соңында нүкте қойылмайды.

      Мысал:

      1 түрлері және негізгі өлшемдері




      2 Техникалық талаптар




      Егер құжатта кіші бөлімдер болса, онда тармақтардың нөмірленуі кіші бөлімнің шегінде көрсетіледі және тармақтың нөмірі нүктелермен бөлінген бөлімнің, кіші бөлімнің және тармақтың нөмірлерінен тұруы тиіс.

      Мысал:

      3 Зерттеу әдістері

      3.1 Эмпирикалық және теориялық



      3.2 Бақылаулар мен құбылыстар



      Егер бөлім бір кіші бөлімнен тұрса, онда кіші бөлім нөмірленбейді.

      Егер кіші бөлім бір тармақтан тұрса, онда тармақ нөмірленбейді. Бөлімде бір кіші бөлімнің болуы олардың нақты болмауына тең.

      Егер есептің мәтіні тек тармақтарға бөлінсе, онда олар бүкіл есептің шегінде реттік нөмірлермен нөмірленеді.

      Тармақтар тармақшаларға бөлінген жағдайда реттік нөмірлеу әрбір тармақтың шегінде көрсетіледі.

      Мысал: 4.2.1.1, 4.2.1.2, 4.2.1.3 және т. б.

      Тармақтардың немесе тармақшаларының ішінде санамалау болғанда әрбір санамалаудың алдында сызықша немесе қажет болған жағдайда құжаттың мәтінінде санамалардың біріне, кіші әріпке (е, з, о, г, ь, й, ы, ъ қоспағанда) сілтеме қою керек, содан кейін жақша қойылады.

      Аударымдарды одан әрі нақтылау үшін араб цифрларын қолдану қажет, содан кейін жақша қойылады, ал жазба мысалда көрсетілгендей абзац шегінісінен жазылады.

      Мысал:

      а) ____________

      б) ____________

      1) ______

      2) ______

      в) ____________

      Егер есеп екі немесе одан да көп бөліктен тұрса, әр бөліктің өзіндік реттік нөмірі болады. Әрбір бөліктің нөмірін есеп түрін көрсететін титулдық параққа араб цифрларымен қою керек, мысалы "2-Бөлім".

      Есептің әрбір құрылымдық элементі жаңа парақтан (беттен) басталуы керек. Есептің беттерін және есептің құрамына кіретін қосымшаларды нөмірлеу біртұтас.

      3. Иллюстрациялар (сызбалар, графиктер, схемалар, диаграммалар және т.б.) мәтінде немесе есептің келесі бетінде айтылғаннан кейін тікелей орналастырылады. Иллюстрациялар (қосымшалардың иллюстрацияларын қоспағанда) араб цифрлары арқылы нөмірленеді. Егер сурет бір болса, онда ол "1-сурет" деп белгіленеді. "Сурет" сөзі және оның атауы жолдың ортасында орналасқан.

      4. Кестелер көрсеткіштерді салыстырудың жақсы көрінуі мен ыңғайлылығы үшін қолданылады. Кестенің атауы, егер бар болса, оның мазмұнын көрсете отырып, дәл, қысқаша жасалады. Кестенің атауын сол жақтағы кестенің үстіне, сызықша арқылы нөмірі бар бір жолға абзац шегініссіз қою керек.

      Кестенің бір бөлігін аудару кезінде атау кестенің бірінші бөлігінің үстіне ғана қойылады, кестені шектейтін төменгі көлденең сызық сызылмайды. Кесте есепте бірінші рет айтылған мәтіннен кейін немесе келесі бетте орналастырылуы керек.

      Есептегі сілтемелер барлық кестелерде көрсетілген. Сілтеме кезінде оның нөмірін көрсете отырып, "Кесте" сөзін жазу керек.

      Көптеген жолдары бар кестені басқа параққа (бетке) көшіруге рұқсат етіледі. Кестенің бір бөлігін басқа параққа (бетке) ауыстырған кезде "Кесте" сөзі мен оның нөмірі кестенің бірінші бөлігінің оң жағында бір рет көрсетіледі, басқа бөліктердің үстінде "Жалғасы" сөзі жазылады және кесте нөмірі көрсетіледі, мысалы: "1-Кестенің жалғасы". Кестені басқа параққа (бетке) ауыстырған кезде тақырып тек оның бірінші бөлігінің үстіне қойылады.

      Көптеген бағандары бар кестені бөліктерге бөлуге және бір бөлікті бір беттің астына қоюға рұқсат етіледі. Егер кестенің жолдары мен бағандары парақтың форматынан асып кетсе, онда бірінші жағдайда кестенің әр бөлігінде басы қайталанады, екінші жағдайда - бүйірлік.

      Егер кесте бағанының әр түрлі жолдарында қайталанатын мәтін бір сөзден тұрса, онда оны бірінші жазғаннан кейін тырнақшамен ауыстыруға рұқсат етіледі; егер екі немесе одан да көп сөзден болса, онда бірінші қайталағанда оны "Бірдей" сөздермен, содан кейін тырнақшамен ауыстырады. Қайталанатын сандардың, маркалардың, белгілердің, математикалық және химиялық белгілердің орнына тырнақшаларды қоюға жол берілмейді. Егер кестенің кез-келген жолындағы сандық немесе басқа деректер келтірілмесе, онда сызықша қойылады.

      Сандық материал, әдетте, кесте түрінде жасалады.

      5. Ескерту. "Ескертпе" сөзін абзацтан бас әріппен басып шығару керек және астын сызбау керек. Егер мәтіннің, кестелердің немесе графикалық материалдың мазмұнына түсініктемелер немесе анықтамалық деректер қажет болса, ескертпелер құжаттарда келтіріледі. Ескертпеде талаптар көрсетілмейді. Бірнеше ескертпелер араб тіліне нүкте қойылмай ретімен нөмірленеді.

      6. Сілтемелер. Пайдаланылған дереккөздерге сілтемелер төртбұрышты жақшада берілуі керек.

      7. Пайдаланылған дереккөздердің тізімі. Дереккөздер туралы мәліметтер есептің мәтінінде дереккөздерге сілтемелер пайда болу тәртібімен орналастырылуы және араб цифрларымен нүктесіз нөмірленуі және абзац шегінісінен басып шығарылуы тиіс.

      8. Қосымшалар. Қосымша берілген құжаттың жалғасы ретінде оның келесі парақтарында ресімделеді немесе дербес құжат түрінде шығарылады.

      Әрбір қосымша жаңа беттен басталуы керек, беттің жоғарғы ортасында "қосымша" сөзі, оның белгілері мен дәрежесі көрсетілген. Қосымшада мәтінге қатысты симметриялы түрде жеке жолдың бас әрпімен жазылатын тақырып көрсетіледі.

      Қосымшалар латын алфавитінің бас әріптерімен белгіленеді А "Қосымша" сөзінен кейін оның реттілігін білдіретін әріп шығады.

  Азаматтық қорғау органдары
жүйесіндегі ғылыми-зерттеу
қызметін ұйымдастыру
жөніндегі нұсқаулыққа
5-қосымша
  Нысан
  БЕКІТЕМІН
Басшы ________________
(ТЖМ бөлімшелері – тапсырыс
беруші) арнаулы (әскери) атағы
__________________________
(Т.А.Ә. (бар болса), қолы)
"__" _________ 20 ___ жыл
  Б.О.

Ғылыми зерттеу нәтижелерін қабылдау актісі ______________________________________ (ғылыми зерттеудің атауы)

      Комиссия құрамында:

      Төраға ________________________________________________________

      (арнаулы (әскери) атағы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса))

      комиссия мүшелері: ________________________________________________

      (арнаулы (әскери) атақтар, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса))

      қабылдауды өткізді ________________________________________________

      (ғылыми зерттеу нәтижесінің атауы мен түрі)

      орындалды ___________________________________________________

      (орындаушы ұйымның атауы, тегі, аты, әкесінің аты

      (ол болған кезде) автор (авторлар)

      ___________________________________________________

      (жұмыс орындалған құжаттың (жоспардың) атауы, күні, нөмірі) негізінде

      Ғылыми зерттеуді қабылдау нәтижесінде комиссия:

      1. Белгіледі: жұмыс толық көлемде орындалды және өтінімге (келісімшартқа, шартқа, жұмыс бағдарламасына, жоспар-қолжазба орналастыру және т. б.)2 сәйкес келеді.

      2. Шешті: жұмысты аяқталған (орындалмаған) және қабылданған (қабылданбаған) деп саналсын; жұмыс мынадай сипатталсын:

      Ұсынылған ғылыми зерттеудің сипаттамасы және оның негіздемесі:

      Өтінімде тұжырымдалған қойылған міндеттерді шешу дәрежесі бойынша

      (тапсырмалар) ғылыми зерттеулер мен жұмыс бағдарламалық құжаттамасын жүргізуге (жеткілікті дәрежеде шешілді, негізінен шешілді, ішінара шешілді, шешілмеді).________________________________________________

      (жасалған қорытындылардың қысқаша негіздемесі)

      ___________________________________________________________

      1 Қабылдау актісіне қол қою құқығы берілген басшының орынбасары қол қоюға жол беріледі, оның лауазымы, арнаулы атағы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) көрсетіледі.

      2 Осы тармақтағы жұмыс туралы теріс пікір болған кезде жазылады:

      "Ұсынылған жұмыс өтінімге сәйкес келмейтінін немесе басқа себептерге байланысты (көрсету)" анықтады. Жұмысқа теріс кері пікірдің себептері көрсетіледі.

      қабылдау актісінің сыртқы жағы

      Ғылыми зерттеу нәтижелерінің жаңалығы бойынша (түбегейлі жаңа нәтижелер мен қорытындылар, нәтижелер негізінен қойылған міндеттерді шешуде жаңа тәсілдерге ие, нәтижелер қолда бар материалдар мен пікірлерді жалпылау негізінде алынды және жүйеленді, нәтижелер жаңа емес немесе жоқ).

      __________________________________________________________________

      (жасалған қорытындылардың қысқаша негіздемесі)

      Ғылыми зерттеулерді практикалық қызметте тиімді қолдану ықтималдығы бойынша (жоғары, орташа, төмен, жоқ).

      __________________________________________________________________

      (жасалған қорытындылардың қысқаша негіздемесі)

      __________________________________________________________

      (қолда бар ескертулер мен ұсыныстар жазылады)

      _____________________________________________________________

      _____________________________________________________________

      3. Ұсынады3: ________________________________________________

      (ғылыми зерттеулерді енгізу нысандары мен мерзімдері туралы ұсынымдар)

      __________________________________________________________________

      (ғылыми зерттеулер енгізілетін бөлімш елердің атаулары)

      4. Авторлық сүйемелдеу бойынша іс-шаралар: ___________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      Комиссия төрағасы _________________________________________

      (арнаулы (әскери) атағы, қолы, Т.А.Ә. (бар болса))

      Комиссия мүшелері:_______________________________________________

      (арнаулы (әскери) атақтар, қолдар, Т.А.Ә. (бар болса))

      "__" ___________ 20___ жыл ____________________________

      3 Ғылыми зерттеуді қабылдаудың теріс нәтижелері болғанда осы тармақта кемшіліктер, оларды жою жөніндегі ұсынымдар және ұсынылған ғылыми зерттеуді кемшіліктерді жою мерзімдерін көрсете отырып, орындаушыға пысықтауға жіберу туралы ұсыныс көрсетіледі.

      4 Актіге қосымшалармен комиссия мүшелерінің ерекше пікірлері, сондай-ақ ғылыми зерттеу нәтижелерін қабылдау жөніндегі басқа да материалдар ресімделеді.

  Азаматтық қорғау органдары
жүйесіндегі ғылыми-зерттеу
қызметін ұйымдастыру
жөніндегі нұсқаулыққа
6-қосымша
  Нысан

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі ___________________________________ (ұйымның немесе мекеменің атауы)

  Бекітемін
Бастық/басшы
  ___________________________
(ұйымның немесе мекеменің
атауы) арнаулы (әскери) атағы
_________________________
(Т. А. Ә. (бар болса), қолы)
"__" _________ 20____жыл

20__ жылға ғылыми-зерттеу қызметі туралы есеп

  Ғылыми кеңестің отырысында
талқыланды және мақұлданды
_________________________
(ұйымның немесе мекеменің
атауы)
Хаттама № ___
"__" __________ 20___ жыл

Орындаушылардың ғылыми-зерттеу қызметінің нәтижелері туралы есептер жасау жөніндегі ескертпе.

      Есепте орындаушылардың ғылыми-зерттеу қызметі жоспарында бөлімшеге бекітілген барлық ұстанымдарды орындаудың нақты нәтижелері қысқаша көрсетілуі тиіс.

      Есепте көрсетілмеген жоспардың позициялары орындалмады деп танылады. Егер жоспардан тыс орындалған әзірлемелер болса, оларды есепке "Жоспарға қосымша" деген белгісі бар тиісті бөлімге енгізу керек.

      Есеп мемлекеттік және орыс тілдерінде ұсынылады.

      Есеп мазмұны:

      1-бөлім Ғылыми зерттеулер.

      1.1 АҚО қызметінің іргелі, қолданбалы, өзекті мәселелері бойынша зерттеулер.

      1.2 диссертациялық зерттеулері (докторанттардың, магистранттардың және т.б.)

      1.3 тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар.

      1.1-кіші бөлім бойынша жоспар позицияларының нөмірі, зерттеу тақырыбының атауы, Орындалу мерзімі, басшы мен орындаушылар, тақырып бойынша нақты нәтижелер көрсетіледі (тақырыптың жұмыс бағдарламасын бекіткен Ғылыми кеңес отырысы хаттамасының№, есепті уақытта бағдарламаның қандай тармақтары орындалды).

      1.2-кіші 1.3-кіші бөлімдері бойынша жоспар позицияларының нөмірі, зерттеу тақырыбының атауы, Орындалу мерзімі, басшы мен орындаушылар, тақырып бойынша нақты нәтижелер көрсетіледі.

      Диссертациялардың бекітілген тақырыптарын, есепті кезеңде жарияланған мақалалардың атаулары мен нәтижелерін, тақырып бойынша нақты нәтижелерді көрсете отырып, бөлімшеге бекітілген әрбір докторант пен магистрант бойынша ақпарат ұсынылады. Сондай-ақ, кафедраның докторантты (магистрантты) зерттеу тақырыбын Ғылыми-зерттеу қызметінің жоспарынан алып тастау туралы, оның есебінің нәтижелері бойынша қабылданған шешімін көрсету қажет.

      2-бөлім. Ғылыми әзірлемелерді енгізу.

      Оқу процесінде, ТЖМ бөлімшелерінің, басқа министрліктер мен ведомстволардың практикалық қызметінде пайдаланылатын әзірлемелерге міндетті түрде енгізу актілері ресімделеді.

      Актіні берген органның деректерін және берілген күнін көрсете отырып, ғылыми-зерттеу нәтижелерін енгізу тізімін ұсыну.

      3-бөлім. Редакциялық-баспа қызметі.

      Тізімді ұсыну:

      шығарылған әдебиеттер (толық шығыс деректерін көрсете отырып: автордың тегі, аты, әкесінің аты (бар болса). Атауы. - Қала: баспа, жыл. Беттер саны. Таралымы., баспа парақтарындағы көлем.):

      Ғылыми-зерттеу қызметінің жоспары бойынша;

      жоспарға қосымша;

      әдістемелік ұсынымдар (АҚО оқу процесіне және (немесе) практикалық қызметіне енгізуге дайындықтың қай сатысында екенін көрсету);

      басқа түрлері (бағдарламалық өнімдер, патенттер және т.б.).

      4-бөлім. Конференциялар, семинарлар, дөңгелек үстелдер және басқа да іс-шаралар.

      Конференциялардың, семинарлардың, дөңгелек үстелдердің тізімін ұсыну: халықаралық; республикалық; академиялық, кафедралық іс-шараның атауын, ұйымдастырушысын, өткізілетін күні мен орнын, оларға қатысқан бөлімше қызметкерлерінің тегін, атын, әкесінің атын (бар болса) көрсете отырып.

      5-бөлім. Орындаушының ғылыми-зерттеу жұмысы.

      Жылдағы ғылыми және ғылыми-техникалық жұмысы туралы есеп беру:

      үйірменің атауын, басшысын, үйірмеде оқитын тыңдаушылардың (курсанттардың) санын көрсету;

      оқу жылына арналған жұмыс жоспарын бекіту күнін көрсету;

      ТЖМ және Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің конкурсына дайындалған ғылыми баяндамаларды, оларға ғылыми мақалалар мен тезистерді, тыңдаушылық (курсанттық) ғылыми жұмыстардың рефераттарын тізімдеу, жүлдегерлерді белгілеу;

      ғылыми конференцияларға қатысқан (тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), баяндаманың тақырыбы, өткізілген күні, конференцияның атауы мен ұйымдастырушысы) тізімдеу, жүлдегерлерді белгілеу;

      студенттің ғылыми-зерттеу жұмысы бойынша кафедралық іс-шараларды (пікірталастар, олимпиадалар, АҚО практикалық қызметкерлерімен кездесулер және т.б.), өткізу күні мен қатысушыларын тізімдеу.

      6 бөлім. Ғылыми әлеует.

      Ғылыми дәрежелері және ғылыми атақтары бар қызметкерлердің тізімін ұсыну (Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Ғылым және жоғары білім саласындағы сапаны қамтамасыз ету комитетінің дипломы, ерекше мәртебесі бар Қазақстан Республикасы білім беру ұйымының дипломы).

  Азаматтық қорғау органдары
жүйесіндегі ғылыми-зерттеу
қызметін ұйымдастыру
жөніндегі нұсқаулыққа
7-қосымша
  Нысан

Ғылыми-зерттеу жұмысының нәтижелерін енгізу актісі

      1. Ғылыми-зерттеу жұмысының атауы:____________________

      ________________________________________________________________

      2. Шығу нәтижесінің түрі: ______________________________________

      ________________________________________________________________

      3. Тапсырыс беруші: __________________________

      ________________________________________________________________

      4. Жұмыстарды орындаушы (лар):_______________________________

      ________________________________________________________________

      5. Ғылыми зерттеуді орындау негізі: ____________________

      (жоспар позициясының нөмірі, өтінім (бөлімше, шығыс. күні мен нөмірі), бастамасы)

      6. Ғылыми зерттеу нәтижелерін қабылдау күні мен мәліметтері:_______

      (қабылдау актісін орындаушыға жіберудің шығыс нөмірі мен күні, жұмыс сипаттамасы)

      7. Енгізу туралы мәліметтер:__________________________________

      (енгізу нысандары мен әдістері, қандай бөлімшелерге енгізу туралы басқа ақпарат)

      8. Бөлімшелерді (қызметкерлер мен әскери қызметшілер санаттарын) қызметтік қызметке енгізудің тиімділігі туралы мәліметтер