ИПС "Әділет"

В соответствии со статьей 6 пункта 1 подпункта 4) Законом Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республики Казахстан", статьей 8 Закона Республики Казахстан "О пастбищах" Уалихановский районный маслихат РЕШИЛ:

1. Утвердить прилагаемый план по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Уалихановского районного маслихата

М.Абдулов

	Утвержден решением
	Уалихановского районного маслихата
	от 14 февраля 2024 года № 6-14 с

План по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы

План по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы (далее – План) разработан в соответствии с Законами Республики Казахстан от 20 февраля 2017 года "О пастбищах". Настоящий План обеспечивает рациональное использование пастбищ, устойчивое обеспечение потребности в кормах и предотвращение процессов деградации пастбищ.

План содержит:

1. Территорию Уалихановского района по категориям земель предоставленного в Приложении 1 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

2. Наименование сельских округов и населенных пунктов, согласно Приложению 2 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

3. Данные о численности поголовья сельскохозяйственных животных в разрезе сельских округов, владельцев сельскохозяйственных формирований и личных подсобных хозяйств отражены в Приложении 3 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

4. Количество гуртов, отар сформированных по видам сельскохозяйственных животных в разрезе сельских округов отражены в Приложении 4 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

5. Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных предоставлено в Приложении 5 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

6. Сведения о ветеринарно-санитарных объектах расположенных на территории Уалихановского района предоставлены в Приложении 6 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

7. Схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных отображены в Приложении 7 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

8. Схему (карту) расположения пастбищ на территории Уалихановского района в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов согласно Приложению 8 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

9. Приемлемые схемы пастбищеоборотов, согласно Приложению 9 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

10. Карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры предоставлено в Приложении 10 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

11. Схему доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленную согласно норме потребления воды отражены в Приложении 11 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

12. Схему перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища предоставлено в Приложении 12 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

13. Схему размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами согласно Приложению 13 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

14. Карту с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, необходимых для удовлетворения нужд населения для выпаса сельскохозяйственных животных личного подворья, в зависимости от местных условий и особенностей отражены в Приложении 14 к Плану по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы.

План принят с учетом сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ, сведений о ветеринарно-санитарных объектах, данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев - пастбищепользователей, физических и (или) юридических лиц, данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам

и половозрастным группам, сведений о формировании поголовья сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах, сведений о сервитутах для прогона скота и иных данных, предоставленных государственными органами, физическими и (или) юридическими лицами.

Уалихановский район расположен на юго-востоке Северо-Казахстанской области, на севере и северо-востоке граничит с Одесским, Русско-Полянским и Павлоградским районами Омской области Российской Федерации, на востоке – с Павлодарской областью, на юге и юго-востоке – с Акмолинской областью, на западе граничит с Акжарским районом Северо-Казахстанской области. Территория района – 12876,62 кв. км.

На территории района выделяются два класса рельефа: мелкосопочник и равнина. Почвенный покров территории района составляют обыкновенный и южный чернозҰм.

Климат района резкоконтинентальный, зима холодная продолжительная с сильными ветрами и метелями, лето жаркое и сухое. Среднегодовое количество осадков составляет 250–350 миллиметров с большими колебаниями. Вегетационный период — 90 –110 суток.

Район является одним из основных производителей сельскохозяйственной продукции в области. Наличие сельскохозяйственных угодий, природные условия позволяют выращивать широкий спектр сельскохозяйственных культур, в основном зерновые и масличные.

Животноводство в районе занимает особое место, необходимым условием успешного развития животноводства является создание прочной кормовой базы, в создании которой, важное значение имеет правильное использование пастбищ.

В создании прочной кормовой базы для животноводства большое значение имеет правильное использование пастбищ, которые являются наиболее дешҰвым и ценным кормом.

Основой рационального использования пастбищ является пастбищеоборот. Эта система использования пастбищ и ухода за ними, направленная на поддержание и увеличение их продуктивности путем последовательного чередования выпаса и отдыха в сочетании с проведением мероприятий по увеличению травостоя. Задача пастбищеоборота состоит в том, чтобы снизить отрицательное влияние выпаса скота на условия развития растений.

Использование пастбищ в системе пастбищеоборота должно обеспечить:

- удовлетворение каждой группе животных необходимым пастбищным кормом;

- нормальную нагрузку пастбищ, предоставляя периодически отдых сбитым участкам и предупреждая, таким образом, ухудшения качества травостоя;

- правильное размещение пастбищных участков, водоисточников, лагерей, сведя к минимуму холостые передвижения животных, вредно отражающиеся на качество и продуктивность животных;

- соблюдение необходимых ветеринарно-профилактических требований способствующих оздоровлению стада.

Представление пастбищам отдыха в определенное время сезона, и полностью исключение из пастьбы - одно из важнейших мероприятий по их улучшению. В течение этого времени растения обсеменяются, дают всходы молодым побегам, улучшается ботанический состав растительного покрова.

Пастбищный период для крупного рогатого скота длится 180 дней, средняя дата начала выпаса в начале мая, окончание лагерного содержания первая декада-вторая октября.

Проектируемое поголовье скота предусматривается в этот период сформировать в гурты. При этом должна соблюдаться однородность животных в выпасных группах по полу и возрасту.

В целях ликвидации обезличивания земель и создания благоприятных условий их использования, настоящим планом предусмотрено за каждой выпасной группой скота закрепить свой пастбищеоборот.

Выпас скота внутри поля пастухом регулируется так, чтобы травостой стравливался равномерно. Начало сроков выпаса весной не ранее чем через 2 недели после начала отрастания трав и окончания сроков выпаса скота будет зависеть от климатических условий конкретного года и могут сдвигаться на более ранние, либо более поздние сроки.

Данные меры позволят предотвратить возможность деградации пастбищ и возникновение ветровой эрозии, настоящим планом намечается использовать их в системе четырехпольного пастбищеоборота с одним – двумя циклами стравливания и отдыха. Календарный график меняет сроки и степень стравливания.

Все естественные пастбища по сезонности использования являются весенне-летне-осенними.

Кормовые угодья закрепляются за гуртами скота по следующим принципам: вблизи населенных пунктов выпасается личный скот жителей и молодняк крупного рогатого скота до 6 месяцев. Остальным группам скота выделяются более отдаленные участки пастбищ.

Геоботаническое обследование природных кормовых угодий, картограмма культуртехнического состояния и рекомендации по рациональному использованию природных кормовых угодий, легенда к геоботанической карте, поконтурная ведомость произведена в 2018 году филиалом некоммерческого акционерного общества "Государственная корпорация "Правительство для граждан" по Северо-Казахстанской области.

Растительный покров района разнообразный. Самые распространенные из них растения из семейства злаковых, сложноцветных, крестоцветных. Растительный покров естественных кормовых угодий испытывают на себя постоянное влияние выпаса, в результате чего на отдельных участках происходит замена высокорослых злаков, ценных в кормовом отношении, низкорослыми.

Целью ботанико-кормового обследования является количественный и качественный учет кормовых угодий для правильной организации и устройства территории пастбищ. При использовании пастбищ необходимо правильно распределять нагрузку на них и учитывать особенности биологии трав.

Большая часть территории представлена пашней и пастбищами. Пастбища используются для выпаса скота весной, летом и осенью.

По территории района протекают реки, пруды и копани, водопой животных осуществляется непосредственно из водных источников, которые вполне удовлетворяют потребности скота в воде. Вода во всех источниках хорошего качества, пригодна для водопоя скота. Места водопоя должны быть оборудованы удобными подходами. Берега должны быть пологими, достаточной длины и ширины, позволяющими одновременно поить большую часть гурта.

При расчетах учитывались предельно допустимый радиус водопоя скота: для овец и КРС 6 км, для коров 2,5 км, для лошадей 8 км. Кроме того учтено допустимое поголовье животных, обслуживаемое одним водопойным пунктом: 250 голов КРС или лошадей, 2000 голов овец.

В соответствии с Приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 14 апреля 2015 года № 3-3/332 "Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 11064) (далее - Приказ), предельно допустимая норма нагрузки но общую площадь пастбищ Уалихановского района принималась для степной зоны, подзоны – умеренно-засушливая степь, тип пастбищ – ковыльно-разнотравные иногда закустаренные

Зная урожайность зеленой массы пастбища, суточную потребность животного в зеленом корме и продолжительность пастбищного периода, можно определить емкость пастбища.

Суточную потребность в зеленом корме для животных разных видов определяют по зоотехническим нормам, принятым в хозяйстве. Можно придерживаться следующих средних норм (килограмм зеленого корма в день на одно животное): для коров в зависимости от удоя — 40-75, для молодняка крупного рогатого скота старше одного года — 30-40, для молодняка до одного года — 15-25, для овец — 6-8 (в степных районах из-за сухости корма — 3-6), для ягнят — 2-3, лошадей — 30-40.

Продолжительность пастбищного периода в степной зоне 180-190 дней.

Существует несколько систем выпаса (пастьбы):

-вольная, или бессистемная пастьба, когда скот пасется по всему пастбищу ежедневно в течение всего пастбищного периода;

-пастьба на привязи, когда животное пасется на небольшом участке пастбища, потом его переводят на другой участок, затем на следующий;

-загонная система пастьбы, когда пастбищный участок делят на несколько загонов и стравливают их поочередно.

Для улучшения состояния земли и проведения систем пастбищеоборота необходимо внедрить загонную пастьбу сельскохозяйственных животных. 62,9% поголовья находится в личных подворьях, хозяева скота проживают в 27 населенных пунктах не могут использовать отгонные пастбища.

В населенных пунктах нет урожайных пастбищ, гуртов крупного рогатого скота, отар овец и коз, табунов лошадей.

Чтобы прокормить имеющееся в населенных пунктах района поголовье рекомендуется в зимнее время владельцам скота производить покупку кормов от крестьянских хозяйств и кормодобывающих сезонных бригад района.

	Приложение 1 к Плану по управлению
	пастбищами и их использованию
	по Уалихановскому району
	Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы

Территория Уалихановского района по категориям земель

№ п/п	Категория земель	Всего (в гектарах)	в том числе пастбища, (в гектрах)
1	Всего земель сельскохозяйственного назначения	974 038	548 131
2	Земли населенных пунктов	131 473	118 146
3	Земли промышленности, транспорта, связи обороны и иного несельскохозяйственного назначения	5 896	1 233
4	Земли лесного фонда	3 995	-
5	Земли водного фонда	91 282	-
6	Земли запаса	86 025	65 373
7	Всего земель	1 292 709	732 883
8	Земли, используемые за пределами Уалихановского района	5 047	1 577
9	Территория Уалихановского района	1 287 662	731 306

	Приложение 2 к Плану по управлению
	пастбищами и их использованию
	по Уалихановскому району
	Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы

Наименование сельских округов и населенных пунктов, Уалихановского района Северо-Казахстанской области

№ п/п	Наименование
№ п/п	Сельского округа	Населенных пунктов
1	Кишкенекольский	село Кишкенеколь
2	Акбулакский	аул Акбулак, село Жас Улан, село Карашилик
3	Актуесайский	село Актуесай, село Кондыбай, село Кузексай
4	Амангельдинский	аул Амангельды, аул Тлеусай
5	Бидайыкский	ауыл Бидайык, село Ондирис, село Жамбыл, село Жумысшы
6	Каратерекский	ауыл Каратерек, аул Малкара
7	Коктерекский	село Коктерек, аул Мортык, село Карамырза
8	Карасуский	ауыл Аккудык, село Золотая Нива
9	Кайратский	село Кайрат, село Жаскайрат
10	Кулыкольский	аул Кулыколь, село Каратал, аул Береке
11	Тельжанский	аул Тельжан, село Кобенсай
11 сельских округов		27 населенных пунктов

	Приложение 3 к Плану по управлению
	пастбищами и их использованию
	по Уалихановскому району
	Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы

Численность поголовья сельскохозяйственных животных в разрезе сельских округов, владельцев сельскохозяйственных формирований и личных подсобных хозяйств

№ п/п	Наименование сельского округа	Количество голов
		КРС			МРС			Лошади
		Всего	в том числе		Всего	в том числе		Всего	в том числе
		Всего	личное подворье	сельхозформирование	Всего	личное подворье	сельхозформирование	Всего	личное подворье	сельхозформирование
1	Кишкенекольский	4238	2701	1537	5537	5038	499	1972	510	1462
2	Акбулакский	3019	521	2498	2806	2746	60	2863	865	1998
3	Актуесайский	820	505	315	2514	2288	226	601	601	0
4	Амангельдинский	537	421	116	1561	1140	421	899	563	336
5	Бидайыкский	3037	2609	428	7814	7381	433	2087	1937	150
6	Каратерекский	410	344	66	245	200	45	300	264	36
7	Коктерекский	1365	1105	260	4195	4195	0	1653	1433	220
8	Карасуский	1751	805	946	2014	1621	393	2002	366	1636
9	Кайратский	3084	1585	1499	2395	2167	228	1108	549	559
10	Кулыкольский	7091	5130	1961	4787	4493	294	2828	2310	518
11	Тельжанский	889	750	139	2203	1975	228	873	379	494
ИТОГО по району		26241	16476	9765	36071	33244	2827	17186	9777	7409

	Приложение 4 к Плану по управлению
	пастбищами и их использованию
	по Уалихановскому району
	Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы

Количество гуртов, отар сформированных по видам сельскохозяйственных животных в разрезе сельских округов

№ п/п	Наименование сельского округа	Количество голов
№ п/п	Наименование сельского округа	КРС	МРС	Лошади
1	Кишкенекольский	5	2	0
2	Акбулакский	3	3	5
3	Актуесайский	3	6	3
4	Амангельдинский	4	5	4
5	Бидайыкский	6	9	5
6	Каратерекский	3	2	1
7	Коктерекский	3	6	2
8	Карасуский	2	3	2
9	Кайратский	12	4	2
10	Кулыкольский	18	8	9
11	Тельжанский	2	5	4
ИТОГО по району		61	53	37

	Приложение 5 к Плану по управлению
	пастбищами и их использованию
	по Уалихановскому району
	Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных

год	Номер поля
год	1	2	3	4
2024	Однократное стравливание с 25 апреля по 24 июня	Однократное стравливание с 25 июня по 24 августа	Однократное стравливание с 25 августа по 24 октября	Отдыхающее поле
2025	Отдыхающее поле	Однократное стравливание с 25 апреля по 24 июня	Однократное стравливание с 25 июня по 24 августа	Однократное стравливание с 25 августа по 24 октября

	Приложение 6 к Плану по управлению
	пастбищами и их использованию
	по Уалихановскому району
	Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы

Сведения о ветеринарно-санитарных объектах расположенных на территории Уалихановского района

№ п/п	Наименование сельского округа	Ветеринарные станции и пункты	Убойные площадки	Скотомогильники	Сибиреязвенные захоронения
1	Кишкенекольский	1	1	1	1
2	Акбулакский	1	1	3	0
3	Актуесайский	1	1	3	0
4	Амангельдинский	1	1	2	0
5	Бидайыкский	1	1	3	1
6	Каратерекский	1	0	1	0
7	Коктерекский	1	0	2	0
8	Карасуский	1	1	2	0
9	Кайратский	0	1	2	0
10	Кулыкольский	1	1	3	0
11	Тельжанский	1	0	2	0
ИТОГО по району		10	8	24	2

	Приложение 7 к Плану по управлению
	пастбищами и их использованию
	по Уалихановскому району
	Северо-Казахстанской области \на 2024-2025 годы

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных

№ п/п	Наименование сельского округа	Количество голов						Общее количество сельскохозяйственных животных в условных головах	Площадь пастбищ, закрепленная за сельским округом га. (с учетом предоставленных земель в целях удовлетворения нужд населения)	Потребность пастбищах (га.)
		Количество сельскохозяйственных животных
		КРС	МРС	Лошади	Условные головы
		КРС	МРС	Лошади	КРС	МРС	Лошади
1	Кишкенекольский	4 238	5 537	1 972	3 390	554	1 972	5 916	10 669	23 664
по личному подворью		2 701	5 038	510	2 161	504	510	3 175		12 698
по сельхозформированиям		1 537	499	1 462	1 230	50	1 462	2 742		10 966
2	Акбулакский	3 019	2 806	2 863	2 415	281	2 863	5 559	12 603	22 235
по личному подворью		521	2 746	865	417	275	865	1 556		6 226
по сельхозформированиям		2 498	60	1 998	1 998	6	1 998	4 002		16 010
3	Актуесайский	820	2 514	601	656	251	601	1 508	5 394	6 034
по личному подворью		505	2 288	601	404	229	601	1 234		4 935
по сельхозформированиям		315	226	-	252	23	-	275		1 098
4	Амангельдинский	537	1 561	899	430	156	899	1 485	6 317	5 939
по личному подворью		421	1 140	563	337	114	563	1 014		4 055
по сельхозформированиям		116	421	336	93	42	336	471		1 884
5	Бидайыкский	3 037	7 814	2 087	2 430	781	2 087	5 298	8 962	21 192
по личному подворью		2 609	7 381	1 937	2 087	738	1 937	4 762		19 049
по сельхозформированиям		428	433	150	342	43	150	536		2 143
6	Каратерекский	410	245	300	328	25	300	653	3 368	2 610
по личному подворью		344	200	264	275	20	264	559		2 237
по сельхозформированиям		66	45	36	53	5	36	93		373
7	Коктерекский	1 365	4 195	1 653	1 092	420	1 653	3 165	11 538	12 658
по личному подворью		1 105	4 195	1 433	884	420	1 433	2 737		10 946
по сельхозформированиям		260	-	220	208	-	220	428		1 712
8	Карасуский	1 751	2 014	2 002	1 401	201	2 002	3 604	15 427	14 417
по личному подворью		805	1 621	366	644	162	366	1 172		4 688
по сельхозформированиям		946	393	1 636	757	39	1 636	2 432		9 728
9	Кайратский	3 084	2 395	1 108	2 467	240	1 108	3 815	21 340	15 259
по личному подворью		1 585	2 167	549	1 268	217	549	2 034		8 135
по сельхозформированиям		1 499	228	559	1 199	23	559	1 781		7 124
10	Кулыкольский	7 091	4 787	2 828	5 673	479	2 828	8 980	22 799	35 918
по личному подворью		5 130	4 493	2 310	4 104	449	2 310	6 863		27 453
по сельхозформированиям		1 961	294	518	1 569	29	518	2 116		8 465
11	Тельжанский	889	2 203	873	711	220	873	1 805	8 143	7 218
по личному подворью		750	1 975	379	600	198	379	1 177		4 706
по сельхозформированиям		139	228	494	111	23	494	628		2 512
ИТОГО по району		26 241	36 071	17 186	20 993	3 607	17 186	41 786	126 560	167 144
по личному подворью		16 476	33 244	9 777	13 181	3 324	9 777	26 282	-	105 129
по сельхозформированиям		9 765	2 827	7 409	7 812	283	7 409	15 504	-	62 015
	коэффицент перевода на условную голову
	КРС - 0,8
	МРС - 0,1
	Лошади - 1,0

Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" 6-бабы 1-тармағының 4) тармақшасына, Қазақстан Республикасының "Жайылымдар туралы" Заңының 8-бабына сәйкес, Уәлиханов ауданындық маслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі қоса берілген жоспары бекітілсін.

2. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Уәлиханов аудандық мәслихатының төрағасы

М. Абдулов

	Уәлиханов аудандық мәслихатының
	2024 жылғы 14 ақпандағы
	№ 6-14 с шешімімен бекітілген

Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспары

Солтүстік Қазақстан Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспар (бұдан әрі - Жоспар) Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 20 ақпандағы "Жайылымдар туралы". Бұл Жоспар жайылымдарды ұтымды пайдалануды, жемшөпке қажеттілікті тұрақты қамтамасыз етуді және жайылымдардың деградация процестерінің алдын алуды қамтамасыз етеді.

Жоспар мазмұны:

1.Уәлиханов ауданының жер санаттары бойынша аумағы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 1-қосымшасында берілген.

2.Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданының ауылдық округтер мен елді мекендердің атаулары Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 2-қосымшаға сәйкес берілген.

3.Ауылдық округтер, ауыл шаруашылығы құралымдарының иелері бөлінісінде және халықтың жеке аулаларындағы ауыл шаруашылығы жануарлардың мал басының саны туралы деректер Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 3-қосымшасында көрсетілген.

4.Ауылдық округтер бөлінісінде ауыл шаруашылығы жануарлардың түрлері бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 4-қосымшасында көрсетілген.

5.Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен олардың қозғалуының маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кестесі Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 5-қосымшасында көрсетілген.

6.Уәлиханов ауданы аумағындағы ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 6-қосымшасында берілген.

7.Ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайлымдарды қайта бөлу схемасы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 7-қосымшасында берілген.

8.Құқық куәландыратын құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 8-қосымшасында көрсетілген.

9.Жайылым айналымдарының қолайлы схемасы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 9-қосымшасында берілген.

10.Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекараларымен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым обьектілері белгіленген картасы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 10- қосымшаға сәйкес берілген.

11.Су тұтыну нормасына сәйкес, жайылым пайдаланушылардың су көздеріне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, қазбаларға, суару немесе су арналарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 11-қосымшасында көрсетілген.

12.Жайылымдары жоқ жеке және заңды тұлғалардың ауылшаруашылық жануарларын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оларды жайылымдарға көшіру схемасы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 12-қосымшасында берілген.

13.Жеке және заңды тұлғалардың жайылымдармен қамтамасыз етілмеген ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 13-қосымшада берілген.

14.Жергiлiктi жағдайлармен ерекшелiктерiне қарай жеке қосалқы шаруашылығындағы ауылшаруашылық жануарларын жаюға халықтың қажеттiлiгiн қамтамасыз ету үшiн қажеттi жайылымдардың сыртқы және iшкi шекараларымен аумақтарын көрсететiн картасы Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы бойынша 2024-2025 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспардың 14-қосымшада берілген.

Жоспар жайылымдарды геоботаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер, ветеринариялық-санитариялық объектілер туралы мәліметтер, иелерін-жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер, ауыл шаруашылығы жануарларының түрлерімен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер, екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері, малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер, мемлекеттік органдар, жеке және (немесе) заңды тұлғалар берген өзге де деректер ескеріле отырып қабылданды.

Уәлиханов ауданы Солтүстік Қазақстан облысының оңтүстік-шығысында орналасқан, Солтүстік және солтүстік-шығысында Ресей Федерациясы Омбы облысының Одесское, Русско-Полянский және Павлоградский аудандарымен, шығысында - Павлодар облысымен, оңтүстүгінде және оңтүстік-шығысында - Акмола облысымен, батысында - Солтүстік Қазақстан облысының Ақжар ауданымен шектеседі. Аудан аумағы - 12876,62 шаршы шақырым.

Аудан аумағында бедердің екі сыныбы бөлінеді: ұсақ шоқылы және жазық. Аудан аумағының топырақ жамылғысы кәдімгі және оңтүстік қара топырақты құрайды.

Ауданның ауа райы аздаған жауын шашынымен, ұзақ қысымен және ыстық жазымен, щұғыл түрде ауысуы климаттың шұғыл контитенттін көрсетеді. Орташа жылдық жауын-шашын мөлшері үлкен ауытқуымен 250-350 миллиметр құрайды. Өсу мерзімі - 90-110 тәулік.

Аудан облыстағы ауыл шаруашылығы өнімдерін негізгі өндірушілердің бірі болып табылады. Ауыл шаруашылығы дақылдарының кең спектрін, негізінен дәнді және майлы дақылдарды өсіруге мүмкіндік береді.

Ауданда мал шаруашылығы ерекше орын алады, мал шаруашылығы табысты дамытудың қажетті шарты берік жемшөп базасын құру болып табылады, оны құруда жайылымдарды дұрыс пайдаланудың маңызы зор.

Жайлымдардың өнімділігін арттыруға қораларды, жазғы лагерьлерді, су құрылыстарын және мал айдауды орналастырудан тұратын олардың аумағын дұрыс ұйымдастыру арқылы қол жеткізуге болады.

Мал шаруашылығы үшін берік жемшөп базасын құруда ең арзан және құнды жем болып табылатын жайылымдарды дұрыс пайдалану үлкен маңызға ие.

Табиғи жайылымдарды ұтымды пайдаланудың негізі жайылым айналымы болып табылады. Бұл жайылымдарды пайдалану және оларға күтім жасау жүйесі, жайылым мен демалысты кезектесіп кезектестіру арқылы олардың өнімділігін қолдауға және арттыруға бағытталған. Жайылым айналымының міндеті-жайылымның өсімдектердің даму жағдайларына теріс әсерін азайту.

Жайылым айналымы жүйесінде жайылымдарды пайдалану мыналарды қамтамасыз етуі тиіс:

жануарлардың әр тобын қажетті жайылымдық азықпен қанағаттандыру;

шабылған учаскелерге мезгіл-мезгіл демалыс беріп, осылайша шөп шабу сапасының нашарлауының алдын ала отырып, жайылымдардың қалыпты жүктемесі;

жануарлардың сапасы мен өнімділігіне зиянды әсер ететін жануарлардың бос қозғалысын барынша азайта отырып, жайылымдық учаскелерді, су көздерін, лагерьлерді дұрыс орналастыру;

табынның сауығуына ықпал ететін қажетті ветеринариялық-профилактикалық талаптарды сақтау.

Жайылымдарды маусымның белгілі бір уақытында демалу және жайылымнан толығымен алып тастау оларды жақсартудың маңызды шаралараның бірі болып табылады. Осы уақыт ішінде өсімдіктер егіліп, жас өскіндерге көшет береді, өсімдік жамылғысының ботаникалық құрамы жақсарады.

Ірі қара мал жайылым кезеңі 180 күнге созылады, жайылымның басталуының орташа күні мамыр айының басында, лагерьдің аяқталуы бірінші онкүндік-екінші қазан. Жобаланып отырған мал басын осы кезенде табынға айналдыру көзделіп отыр. Бұл жағдайда жынысы мен жасына байланысты бітіру топтарындағы жануарлардың біртектілігі сақталуы керек.

Жерлердің иесізденуін жою және оларды пайдалануға қолайлы жағдай жасау мақсатында осы жоспарда әрбір мал жаю тобына өз жайылым айналымын бекіту көзделген. Өріс ішінде мал жаюы шөптің біркелкі таралуы үшін реттеледі. Көктемде мал жаю мерзімінің басталуы шөп өсіру басталғаннан және мал жаю мерзімнің аяқталуынан кейін 2 аптадан ерте емес, белгілі бір жылдың климаттық жағдайларына байланысты болады және ертерек немесе кеш мерзімге ауысуы мүмкін.

Жайылымдарды маусымның белгілі бір уақытында демалу және жайылымнан толығымен алып тастау оларды жақсартудың маңызды шараларының бірі болып табылады. Осы уақыт ішінде өсімдіктер егіліп, жас өскіндерге көшет береді, өсімдік жамылғысының ботаникалық құрамы жақсарады.

Бұл шаралар жайылымдардың тозу мүмкіндігін және жел эрозиясының пайда болуын болдырмауға мүмкіндік береді, осы Жоспарда оларды мал жаю мен демалудың бір – екі циклі бар төрт жолақты жайылым айналымы жүйесінде пайдалану көзделеді. Күнтізбелік график отау мерзімі мен дәрежесін өзгертеді.

Барлық табиғи жайылымдар маусымдық пайдалану бойынша көктемгі-жазғы-күзгі болып табылады.

Азықтық алқаптар мал табындарына мынадай қағидаттар бойынша бекітіледі: елді мекендердің маңында тұрғындардың жеке малы және ірі қара малдың төлі 6 айға дейін жайылады. Қалған мал топтарына жайылымның алыс учаскелері бөлінеді.

Табиғи жем-шөп алқаптарының геоботаникалық шолуы, мәдени-техникалық жағдайының картограммасы және табиғи жем-шөп алқаптарын ұтымды пайдалану бойынша ұсыныстар, контурлық парақ, геоботаникалық картаға легенда, 2018 жылы "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы" коммерциялық емес акционерлік қоғамының Солтүстік Қазақстан облысы бойынша филиалымен жасалған.

Ауданның өсімдік жамылғысы әр түрлі. Олардың ішіндегі ең көп таралған өсімдіктер дәнді, сложноцветный, крестоцветный тұқымдасынан. Табиғи жем-шөп алқаптарының өсімдік жамылғысы жайылымның тұрақты әсерін сезінеді, нәтижесінде жекелеген жерлерде жем-шөп жағынан құнды, төмен өсетін дәнді дақылдар алмастырылады.

Ботаникалық-азықтық Зерттеудің мақсаты жайылым аумағын дұрыс ұйымдастыру және орналастыру үшін азықтық алқаптарды сандық және сапалық есепке алу болып табылады. Жайылымдарды пайдалану кезінде оларға жүктемені дұрыс бөліп, шөптердің биологиясының ерекшеліктерін ескеру қажет.

Аумақтың көп бөлігі егістік және жайылым болып табылады. Жайылымдар көктемде, жазда және күзде мал жаю үшін қолданылады.

Аудан аумағында өзендер, тоғандар мен копандар ағып жатыр, жануарларды суару тікелей су көздерінен жүзеге асырылады, бұл малдың суға деген қажеттілігін толығымен қанағаттандырады. Барлық су көздеріндегі су сапалы, мал суаруға жарамды. Суару орындары ыңғайлы кіреберістермен жабдықталуы тиіс. Жағалаулар жұмсақ, жеткілікті ұзындығы мен ені болуы керек, бұл бір уақытта гурттың көп бөлігін суаруға мүмкіндік береді.

Есептеу кезінде мал суару радиусы ескерілді: қой мен ірі қара мал үшін - 6 шақырым, сиырлар үшін - 2,5 шақырым, жылқылар үшін - 8 шақырым. Бұдан басқа, бір суару пункті қызмет көрсететін рұқсат етілген мал басы есепке алынды: 250 бас ірі қара мал немесе жылқы, 2000 бас қой.

"Жайылымдардың жалпы алаңына түсетін жүктеменің шекті жол берілетін нормасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 3-3/332 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11064 болып тіркелген) (бұдан әрі - бұйрық) сәйкес, жүктеменің шекті жол берілетін нормасы, бірақ Уәлиханов ауданы жайылымдарының жалпы алаңы дала аймағы, кіші аймақтар – орташа қуаң дала, жайылымдардың түрі - шөптесінді кейде бұталанған.

Жайылымның жасыл массасының өнімділігін, жануардың жасыл жемге күнделікті қажеттілігін және жайылым кезеңінің ұзақтығын біле отырып, жайылымның сыйымдылығын анықтауға болады.

Әр түрлі жануарлардың жасыл жеміне күнделікті қажеттілікке қабылданған зоотехникалық нормаларға сәйкес анықталады. Келесі орташа нормаларды сақтай алып (бір жануарға күніне бір килограмм жасыл жем): сиырлар үшін - 40-75, бір жастан асқан жас мал үшін - 30-40, бір жасқа дейінгі жас жануарлар үшін - 15-25, қойлар үшін - 6-8 (құрғақ жемге байланысты дала аймақтарында - 3-6), қозылар үшін - 2-3, жылқылар үшін - 30-40.

Дала аймағындағы жайылым кезеңінің ұзақтығы-180-190 күн.

Бірнеше мал жаю жүйесі бар (мал жаю):

- мал жайылым кезеңінде күн сайын жайылымда жайылып жүрген кезде еркін немесе жүйесіз жайылым;

- мал жайылымның шағын учаскесінде жайылып жүрген кезде байлап бағу, содан кейін ол басқа учаскеге, содан кейін келесі учаскеге ауыстырылады;

- жайылымдық жерді бірнеше қамалға бөліп, оларды кезекпен мал жаю кезінде жайылымдық жүйе.

Жердің жай-күйін жақсарту және жайылым айналымы жүйесін жүргізу үшін ауыл шаруашылығы жануарларын бағуды енгізу қажет. Мал басының 62,9%-ы жеке аулаларда, мал иелері 27 ауылдық елді мекенде тұрады, мал жайылымдарын пайдалана алмайды.

Елді мекендерде өнімді жайылымдар, ірі қара мал табындары, қой мен ешкі отары, жылқы табындары жоқ.

Ауданның елді мекендерінде бар мал басын азықтандыру үшін қысқы уақытта мал иелеріне ауданның шаруа қожалықтарынан және жем өндіретін маусымдық бригадаларынан жем сатып алу ұсынылады.

	Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы
	бойынша 2024-2025 жылдарға арналған
	жайылымдарды басқару және оларды
	пайдалану жөніндегі жоспардың
	1-қосымшасы

Уәлиханов ауданның жер санаттары бойынша аумағы

№ р/с	Жер санаттары	Барлығы (гектарда)	оның ішінде жайылымдар, (гектарда)
1	Ауыл шаруашылық жерлері	974 038	548 131
2	Елді мекендер жерлері	131 473	118 146
3	Өнеркәсіп, көлік, байланыс және ауылшаруашылығына арналмаған өзге де жерлері	5 896	1 233
4	Орман қорының жерлері	3 995	-
5	Су қорының жерлері	91 282	-
6	Босалқы жерлері	86 025	65 373
7	Жалпы жерлер	1 292 709	732 883
8	Уәлиханов ауданынан тыс жерлердегі пайдаланылып жатқан жерлер	5 047	1 577
9	Уәлиханов ауданының аумағы	1 287 662	731 306

	Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы
	бойынша 2024-2025 жылдарға арналған
	жайылымдарды басқару және оларды
	пайдалану жөніндегі жоспардың
	2-қосымшасы

Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданының ауылдық округтер мен елді мекендердің атаулары

№ р/с	Атауы
№ р/с	Ауылдық округ	Елді мекендер
1	Кішкенекөл	Кішкенекөл ауылы
2	Ақбұлақ	Ақбұлақ ауылы, Жас Ұлан ауылы, Қарашілік ауылы
3	Ақтүйесай	Ақтүйесай ауылы, Қондыбай ауылы, Күзексай ауылы
4	Амангелді	Амангелді ауылы, Тілеусай ауылы
5	Бидайық	Бидайық ауылы, Өндіріс ауылы, Жамбыл ауылы, Жұмысшы ауылы
6	Қаратерек	Қаратерек ауылы, Малқара ауылы
7	Көктерек	Көктерек ауылы, Мортық ауылы, Қарамырза ауылы
8	Қарасу	Аққұдық ауылы, Золотая Нива ауылы
9	Қайрат	Қайрат ауылы, Жасқайрат ауылы
10	Қулыкөл	Қулыкөл ауылы, Қартал ауылы, Береке ауылы
11	Телжан	Телжан ауылы, Көбенсай ауылы
11 ауылдық округтер		27 елді мекендер

	Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы
	бойынша 2024-2025 жылдарға арналған
	жайылымдарды басқару және оларды
	пайдалану жөніндегі жоспардың
	3-қосымшасы

Ауылдық округтер, ауыл шаруашылығы құралымдарының иелері бөлінісінде және халықтың жеке аулаларындағы ауыл шаруашылығы жануарлардың мал басының саны

№ р/с	Ауылдық округ атауы	Жануарлардың саны
		Ірі қара мал			Қойлар, ешкілер			Лошади
		Барлығы	оның ішінде		Барлығы	оның ішінде		Барлығы	оның ішінде
		Барлығы	жеке аула	ауыл шаруашығы	Барлығы	жеке аула	ауыл шаруашығы	Барлығы	жеке аула	ауыл шаруашығы
1	Кішкенекөл	4238	2701	1537	5537	5038	499	1972	510	1462
2	Ақбұлақ	3019	521	2498	2806	2746	60	2863	865	1998
3	Ақтүйесай	820	505	315	2514	2288	226	601	601	0
4	Амангелді	537	421	116	1561	1140	421	899	563	336
5	Бидайық	3037	2609	428	7814	7381	433	2087	1937	150
6	Қаратерек	410	344	66	245	200	45	300	264	36
7	Көктерек	1365	1105	260	4195	4195	0	1653	1433	220
8	Қарасу	1751	805	946	2014	1621	393	2002	366	1636
9	Қайрат	3084	1585	1499	2395	2167	228	1108	549	559
10	Қулыкөл	7091	5130	1961	4787	4493	294	2828	2310	518
11	Телжан	889	750	139	2203	1975	228	873	379	494
Аудан бойынша БАРЛЫҒЫ		26241	16476	9765	36071	33244	2827	17186	9777	7409

	Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы
	бойынша 2024-2025 жылдарға арналған
	жайылымдарды басқару және оларды пайдалану
	жөніндегі жоспардың 4-қосымшасы

Ауылдық округтер бөлінісінде ауыл шаруашығы жануарлардың түрлері бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны

№ р/с	Ауылдық округтер атауы	Үйірлердің, отарлардың табындардың саны
№ р/с	Ауылдық округтер атауы	Ірі қара мал	Қойлар, ешкілер	Жылқылар
1	Кішкенекөл	5	2	0
2	Ақбұлақ	3	3	5
3	Ақтүйесай	3	6	3
4	Амангелді	4	5	4
5	Бидайық	6	9	5
6	Қаратерек	3	2	1
7	Көктерек	3	6	2
8	Қарасу	2	3	2
9	Қайрат	12	4	2
10	Қулыкөл	18	8	9
11	Телжан	2	5	4
Аудан бойынша БАРЛЫҒЫ		61	53	37

	Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы
	бойынша 2024-2025 жылдарға арналған
	жайылымдарды басқару және оларды пайдалану
	жөніндегі жоспардың 5-қосымшасы

5. Ауыл шаруашылығы жануарларын жаю мен олардың қозғалуының маусымдық бағыттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік кестесі

жыл	Өріс нөмірі
жыл	1	2	3	4
2024	Бір реттік оттату 25 сәуірден бастап 24 маусымға дейін	Бір реттік оттату 25 маусымнан бастап 24 тамызға дейін	Бір реттік оттату 25 тамыздан бастап 24 қазанға дейін	Демалыс өрісі
2025	Демалыс өрісі	Бір реттік оттату 25 сәуірден бастап 24 маусымға дейін	Бір реттік оттату 25 маусымнан бастап 24 тамызға дейін	Бір реттік оттату 25 тамыздан бастап 24 қазанға дейін

	Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы
	бойынша 2024-2025 жылдарға арналған
	жайылымдарды басқару және оларды пайдалану
	жөніндегі жоспардың 6-қосымшасы

Уәлиханов ауданы аумағындағы ветеринариялық-санитарлық объектілер туралы мәлеметтер

№ р/с	Ауылдық округтер атауы	Ветеринарлық станциялар мен пунктер	Мал сою алаңдары	Мал қорымдары	Сібір жарасы көмінділері
1	Кишкенекольский	1	1	1	1
2	Акбулакский	1	1	3	0
3	Актуесайский	1	1	3	0
4	Амангельдинский	1	1	2	0
5	Бидайыкский	1	1	3	1
6	Каратерекский	1	0	1	0
7	Коктерекский	1	0	2	0
8	Карасуский	1	1	2	0
9	Кайратский	0	1	2	0
10	Кулыкольский	1	1	3	0
11	Тельжанский	1	0	2	0
Аудан бойынша БАРЛЫҒЫ		10	8	24	2

	Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы
	бойынша 2024-2025 жылдарға арналған
	жайылымдарды басқару және оларды пайдалану
	жөніндегі жоспардың 7-қосымшасы

Ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу схемасы

№ р/с	Ауылдық округтер атауы	Жануарлардың саны						Шартты жануарлардың жалпы саны	Тұрғындардың қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында берілген жер учаскелері ескеріле отырып, ауылдық округте бекітілген жайылымдар га.	Жайылымдардың қажеттілігі га.
		Ірі қара мал	Ұсақ мал	Жылкы	Шартты жануарлардың саны
		Ірі қара мал	Ұсақ мал	Жылкы	Ірі қара мал	Ұсақ мал	Жылқы
1	Кішкенекөл	4 238	5 537	1 972	3 390	554	1 972	5 916	10 669	23 664
жеке аула		2 701	5 038	510	2 161	504	510	3 175		12 698
ауыл шаруашығы		1 537	499	1 462	1 230	50	1 462	2 742		10 966
2	Ақбұлақ	3 019	2 806	2 863	2 415	281	2 863	5 559	12 603	22 235
жеке аула		521	2 746	865	417	275	865	1 556		6 226
ауыл шаруашығы		2 498	60	1 998	1 998	6	1 998	4 002		16 010
3	Ақтүйесай	820	2 514	601	656	251	601	1 508	5 394	6 034
жеке аула		505	2 288	601	404	229	601	1 234		4 935
ауыл шаруашығы		315	226	-	252	23	-	275		1 098
4	Амангелді	537	1 561	899	430	156	899	1 485	6 317	5 939
жеке аула		421	1 140	563	337	114	563	1 014		4 055
ауыл шаруашығы		116	421	336	93	42	336	471		1 884
5	Бидайық	3 037	7 814	2 087	2 430	781	2 087	5 298	8 962	21 192
жеке аула		2 609	7 381	1 937	2 087	738	1 937	4 762		19 049
ауыл шаруашығы		428	433	150	342	43	150	536		2 143
6	Қаратерек	410	245	300	328	25	300	653	3 368	2 610
жеке аула		344	200	264	275	20	264	559		2 237
ауыл шаруашығы		66	45	36	53	5	36	93		373
7	Көктерек	1 365	4 195	1 653	1 092	420	1 653	3 165	11 538	12 658
жеке аула		1 105	4 195	1 433	884	420	1 433	2 737		10 946
ауыл шаруашығы		260	-	220	208	-	220	428		1 712
8	Қарасу	1 751	2 014	2 002	1 401	201	2 002	3 604	15 427	14 417
жеке аула		805	1 621	366	644	162	366	1 172		4 688
ауыл шаруашығы		946	393	1 636	757	39	1 636	2 432		9 728
9	Қайрат	3 084	2 395	1 108	2 467	240	1 108	3 815	21 340	15 259
жеке аула		1 585	2 167	549	1 268	217	549	2 034		8 135
ауыл шаруашығы		1 499	228	559	1 199	23	559	1 781		7 124
10	Қулыкөл	7 091	4 787	2 828	5 673	479	2 828	8 980	22 799	35 918
жеке аула		5 130	4 493	2 310	4 104	449	2 310	6 863		27 453
ауыл шаруашығы		1 961	294	518	1 569	29	518	2 116		8 465
11	Телжан	889	2 203	873	711	220	873	1 805	8 143	7 218
жеке аула		750	1 975	379	600	198	379	1 177		4 706
ауыл шаруашығы		139	228	494	111	23	494	628		2 512
Аудан бойынша Барлығы		26 241	36 071	17 186	20 993	3 607	17 186	41 786	126 560	167 144
жеке аула		16 476	33 244	9 777	13 181	3 324	9 777	26 282	-	105 129
ауыл шаруашығы		9 765	2 827	7 409	7 812	283	7 409	15 504	-	62 015

Шартты мал басына аудару коэффициенті :

Ірі қара мал - 0,8

Ұсақ мал - 0,1

Жылқы - 1,0

Об утверждении плана по управлению пастбищами и их использованию по Уалихановскому району Северо-Казахстанской области на 2024-2025 годы