Об отсутствии нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках

Решение Коллегии Евразийской экономической комиссии от 21 мая 2024 года № 57

Коллегия Евразийской экономической комиссии в соответствии с подпунктами 3 и 4 пункта 10 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции (приложение № 19 к Договору о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года), пунктами 44 и 45 Порядка рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 99, рассмотрела вопрос о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках по делу о нарушении общих правил конкуренции на трансграничном рынке оптовой реализации лекарственных препаратов, содержащих в качестве действующего вещества полиметилсилоксана полигидрат и зарегистрированных для медицинского применения на территории Республики Беларусь (далее – дело).

По результатам рассмотрения материалов дела, основываясь на положениях международных договоров и актов, входящих в право Евразийского экономического союза в сфере конкуренции, изучив фактические обстоятельства дела и выводы комиссии по рассмотрению дела, представленные в описательной и мотивировочной частях настоящего Решения согласно приложению, Коллегия Евразийской экономической комиссии решила:

1. Признать отсутствие в действиях общества с ограниченной ответственностью "ДИАМЕД-фарма" (Российская Федерация, Московская область, г. Королев, мкр. Первомайский, ул. Советская, д. 31, ОГРН 1085018010978, дата регистрации – 28 августа 2008 г., ИНН 5018131074) и его должностного лица Беленького-Гордонова Н.Н., общества с ограниченной ответственностью "Энергофарм" (Республика Беларусь, г. Витебск, ул. Ленинградская, 17, к. 301, 302, РН 390344538, дата регистрации – 25 декабря 2004 г., УНП 390344538) и его должностных лиц Филипенко З.А., Казанской Ю.А. и Афанасьевой С.Е., закрытого акционерного общества "Фарммаркет" (Республика Беларусь, г. Витебск, ул. 5-я Кооперативная, д. 8, РН 300280870, дата регистрации – 16 ноября 1994 г., УНП 300280870) и общества с ограниченной ответственностью "Управляющая компания холдинга "АПТЕКА Групп" (Республика Беларусь, г. Минск, пр-т Победителей, д. 84-2, оф. 27, РН 191751593, дата регистрации – 30 марта 2012 г., УНП 191751593) нарушения пункта 5 статьи 76 Договора о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года и на основании подпункта 1 пункта 46 Порядка рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках прекратить рассмотрение дела в отношении указанных лиц.

2. Настоящее Решение может быть обжаловано в установленном порядке в Суд Евразийского экономического союза.

3. Настоящее Решение вступает в силу по истечении 30 календарных дней с даты его официального опубликования.

Председатель Коллегии Евразийской экономической комиссии

Б. Сагинтаев

ПРИЛОЖЕНИЕ к Решению Коллегии Евразийской экономической комиссии от 21 мая 2024 г. № 57

ОПИСАТЕЛЬНАЯ И МОТИВИРОВОЧНАЯ ЧАСТИ
Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии от 21 мая 2024 г. № 57

В Евразийскую экономическую комиссию (далее – Комиссия) поступили материалы Министерства антимонопольного регулирования и торговли Республики Беларусь (письмо от 28 февраля 2022 г. № 3543) о наличии признаков нарушения положений статьи 76 Договора о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года (далее – Договор).

В связи с необходимостью проведения оценки состояния конкуренции на трансграничных рынках срок рассмотрения указанных материалов был приостановлен с 15 марта по 25 июля 2022 г.

По результатам рассмотрения этих материалов в соответствии с подпунктом 1 пункта 3 Порядка проведения расследования нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 98, подпунктом 4 пункта 10 и пунктом 12 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции (приложение № 19 к Договору) (далее – Протокол) и пунктом 1 Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии от 14 мая 2013 г. № 112 Комиссия в связи с наличием возможных признаков нарушения пункта 5 статьи 76 Договора вынесла определение о проведении расследования нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках от 25 июля 2022 г. № 40/опр (далее – расследование) и провела соответствующее расследование.

В связи с недостаточностью сведений, позволяющих сделать вывод о наличии или отсутствии признаков нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках, Комиссия в соответствии с пунктом 6 Порядка проведения расследования нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках определением от 16 ноября 2022 г. № 70/опр продлила срок проведения расследования до 28 февраля 2023 г.

В соответствии с подпунктом 3 пункта 10 Протокола, подпунктом 1 пункта 11, пунктами 13 и 16 Порядка проведения расследования нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках, пунктом 2 Порядка рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 99, в связи с выявлением в ходе расследования признаков нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках 13 февраля 2023 г. определением № 24/опр Комиссией возбуждено дело о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках (далее – дело) и назначена комиссия по его рассмотрению в следующем составе:

председатель комиссии по рассмотрению дела Сушкевич А.Г.;

заместитель председателя комиссии по рассмотрению дела Калиев А.А.;

члены комиссии по рассмотрению дела: Абдылдаева А.Б., Бегиджанов К.Г. и Суменков С.С.

Дело возбуждено в отношении следующих лиц (далее – ответчики):

общество с ограниченной ответственностью "ДИАМЕД-фарма" (Российская Федерация, Московская обл., г. Королев, мкр. Первомайский, ул. Советская, д. 31, ОГРН 1085018010978, дата регистрации – 28 августа 2008 г., ИНН 5018131074) (далее – ООО "ДИАМЕД-фарма");

общество с ограниченной ответственностью "Энергофарм" (Республика Беларусь, г. Витебск, ул. Ленинградская, 17, к. 301, 302, РН 390344538, дата регистрации – 25 декабря 2004 г., УНП 390344538) (далее – ООО "Энергофарм").

Также в качестве ответчиков по делу комиссией по рассмотрению дела привлечены следующие лица:

Беленький-Гордонов Н.Н., должностное лицо ООО "ДИАМЕД-фарма" (определение от 2 мая 2023 г. № 39/опр);

Филипенко З.А., Казанская Ю.А. и Афанасьева С.Е. должностные лица ООО "Энергофарм" (определение от 2 июня 2023 г. № 46/опр);

закрытое акционерное общество "Фарммаркет" (Республика Беларусь, г. Витебск, ул. 5-я Кооперативная, д. 8, РН 300280870, дата регистрации – 16 ноября 1994 г., УНП 300280870) (далее – ЗАО "Фарммаркет") (определение от 18 мая 2023 г. № 41/опр) и общество с ограниченной ответственностью "Управляющая компания холдинга "АПТЕКА Групп" (Республика Беларусь, г. Минск, пр-т Победителей, д. 84-2, оф. 27, РН 191751593, дата регистрации – 30 марта 2012 г., УНП 191751593) (далее – ООО "УКХ "АПТЕКА Групп") (определение от 2 июня 2023 г. № 46/опр), входившие в одну группу лиц с ООО "ДИАМЕД-фарма" и ООО "Энергофарм" в период с 1 января 2019 г. по 9 марта 2022 г.

Лица, участвовавшие в рассмотрении дела:

представители уполномоченных органов государств – членов Евразийского экономического союза (далее – государства-члены), в компетенцию которых входят реализация и (или) проведение конкурентной (антимонопольной) политики: Исайчик А.А., Новик А.В., Сагдат Ж.Б., Фокина М.А. и Шемякина А.А.;

представители ответчиков по доверенностям:

Сударикова О.М., представитель ООО "Энергофарм";

Белова О.М. и Пугачева Н.М., представители ООО "ДИАМЕД-фарма";

Римши И.С., представитель ООО "УКХ "АПТЕКА Групп".

ЗАО "Фарммаркет" просило рассмотреть дело без его участия.

Должностные лица ООО "Энергофарм" Филипенко З.А., Казанская Ю.А. и Афанасьева С.Е. (их представители), уведомленные надлежащим образом о времени и месте проведения заседаний комиссии по рассмотрению дела, отсутствовали, о причинах неявки не сообщили.

В соответствии с пунктом 16 Порядка рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках и в связи с необходимостью получения дополнительной информации для принятия решения комиссией по рассмотрению дела продлен срок его рассмотрения на 60 рабочих дней, о чем вынесено соответствующее определение от 18 мая 2023 г. № 41/опр.

14 июля 2023 г. определением № 58/опр рассмотрение дела было приостановлено на период проведения соответствующей экспертизы.

В связи с поступлением ответа от экспертной организации на основании определения от 14 ноября 2023 г. № 67/опр рассмотрение дела возобновлено с 9 ноября 2023 г.

Вместе с тем в связи с рассмотрением в Суде Евразийского экономического союза заявления ООО "ДИАМЕД-фарма" об оспаривании Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии от 23 мая 2023 г. № 67, имеющего значение для рассмотрения данного дела, рассмотрение дела приостановлено с 9 ноября 2023 г. Постановлением Апелляционной палаты Суда Евразийского экономического союза от 20 ноября 2023 г. в принятии к производству жалобы ООО "ДИАМЕД-фарма" на указанное Решение отказано.

В связи с чем, на основании определения № 73/опр рассмотрение дела возобновлено с 14 декабря 2023 г.

В соответствии с пунктом 23 Порядка рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках 16 января 2024 г. председателем комиссии по рассмотрению дела Сушкевичем А.Г. объявлено об окончании рассмотрения дела.

В соответствии с Протоколом, Порядком проведения расследования нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках и Методикой оценки состояния конкуренции, утвержденной Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 30 января 2013 г. № 7 (далее – Методика), Комиссией проведена оценка состояния конкуренции на трансграничном рынке оптовой реализации лекарственных препаратов, содержащих в качестве действующего вещества полиметилсилоксана полигидрат и зарегистрированных для медицинского применения на территории Республики Беларусь.

В соответствии с пунктом 11 Протокола и пунктами 61 – 63 Методики основные выводы, сделанные на каждом этапе оценки состояния конкуренции, изложены в той части, в которой не нарушаются требования, предъявляемые к защите конфиденциальной информации.

В соответствии с положениями раздела II Методики временной интервал исследования рынка определен с 1 января 2019 г. по 30 июня 2022 г.

Исходя из требований раздела III Методики, основываясь на информации, представленной в материалах дела, установлено, что продуктовыми границами трансграничного товарного рынка является рынок оптовой реализации лекарственных препаратов, содержащих в качестве действующего вещества полиметилсилоксана полигидрат и зарегистрированных для медицинского применения на территории Республики Беларусь (далее соответственно – товар, товарный рынок).

Пунктом 2 Критериев отнесения рынка к трансграничному, утвержденных Решением Высшего Евразийского экономического совета от 19 декабря 2012 г. № 29 (далее – Критерии), установлено, что в целях применения общих правил конкуренции, установленных статьей 76 Договора, рынок относится к трансграничному, если географические границы товарного рынка охватывают территории 2 и более государств-членов.

Согласно подпункту "а" пункта 26 Методики при определении географических границ товарного рынка в целях установления его соответствия Критериям выявляется такой признак трансграничности товарного рынка, как поставка товара с территории одного государства-члена на территорию другого государства-члена.

При определении географических границ рассматриваемого товарного рынка было установлено, что поставка товара осуществляется с территории одного государства-члена (Российской Федерации) на территорию другого государства-члена (Республики Беларусь).

Таким образом, для рассматриваемого товарного рынка условие, изложенное в пункте 2 Критериев, выполняется.

В соответствии с положениями раздела IV Методики и с учетом того, что товар поставляется из Российской Федерации в Республику Беларусь и обращается на территориях этих государств-членов, географическими границами трансграничного товарного рынка определены территории Российской Федерации и Республики Беларусь.

Учитывая изложенное и тот факт, что рынок реализации товара является трансграничным, на основании пункта 2 статьи 74 Договора, пункта 9 Протокола и пункта 4 Критериев, принимая во внимание, что по итогам проведенного расследования в качестве хозяйствующих субъектов (субъектов рынка), в действиях которых содержатся (усматриваются) признаки нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках, определены хозяйствующие субъекты (субъекты рынка), зарегистрированные на территориях Российской Федерации и Республики Беларусь, пресечение нарушений пункта 5 статьи 76 Договора относится к компетенции Комиссии.

С учетом положений разделов V и VI Методики установлены хозяйствующие субъекты (субъекты рынка), действующие на товарном рынке, и проведен расчет объема товарного рынка и долей хозяйствующих субъектов (субъектов рынка), действующих на товарном рынке. Данная информация в настоящем документе не приводится в связи с тем, что содержит конфиденциальную информацию.

Согласно материалам дела, между ООО "ДИАМЕД-фарма" и ООО "Энергофарм" заключен договор поставки № 02/06-12 от 6 июля 2012 г. (далее – договор поставки).

В пункте 13.2 договора поставки указано, что ООО "Энергофарм" не имеет права без письменного согласия ООО "ДИАМЕД-фарма" реализовывать товар по цене ниже цены ООО "ДИАМЕД-фарма" (то есть цены, указанной в спецификации на каждую конкретную поставку). В случае неисполнения настоящего обязательства ООО "ДИАМЕД-фарма" имеет право расторгнуть договор поставки в одностороннем порядке.

Необходимо отметить, что условие, указанное в пункте 13.2 договора поставки, содержит признаки ограничения конкуренции в виде отказа от самостоятельных действий ООО "Энергофарм" в части дальнейшей реализации приобретенных в рамках этого договора поставки товаров от ООО "ДИАМЕД-фарма" ниже цены их покупки. Такое условие, по сути, является способом контроля со стороны ООО "ДИАМЕД-фарма" ценовой политики контрагента и препятствует свободному формированию цены лекарственного препарата "Энтеросгель" в условиях конкурентного рынка.

При условии наличия пункта 13.2 в договоре поставки хозяйствующие субъекты как Республики Беларусь, так и других государств-членов при покупке для дальнейшей реализации в Республике Беларусь товара от ООО "Энергофарм" лишены возможности приобретать данный препарат ниже той цены, по которой ООО "Энергофарм" закупал данный товар у ООО "ДИАМЕД-фарма", без письменного согласия ООО "ДИАМЕД-фарма", даже если это приемлемо для ООО "Энергофарм".

Изложенное свидетельствует о том, что действия ООО "ДИАМЕД-фарма" и ООО "Энергофарм" в рамках заключения договора поставки могут оказывать негативное влияние на конкуренцию на трансграничных рынках на территориях двух и более государств-членов.

В связи с вышеизложенным и по итогам расследования указанные действия ООО "ДИАМЕД-фарма" и ООО "Энергофарм" были квалифицированы как нарушение запрета, установленного пунктом 5 статьи 76 Договора.

В рамках рассмотрения дела факт нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках ответчиками не признается, в качестве обоснования непризнания данного факта нарушения ими указывается следующее.

Согласно пояснениям ООО "Энергофарм", пункт 13.2 договора поставки был исключен из договора поставки на основании заключения сторонами дополнительного соглашения от 12 января 2015 г. к договору поставки (далее – дополнительное соглашение).

Согласно пояснениям ООО "Энергофарм" (письмо от 7 июня 2023 г. вх. № 10299), в соответствии с пунктом 13.8 договора поставки все приложения к договору поставки, заключенные посредством факсимильной связи, имеют юридическую силу. Дополнительное соглашение было заключено путем составления текстового документа, подписанного сторонами договора поставки посредством факсимильной связи.

Однако за давностью лет факсовая бумага, на которой было заключено дополнительное соглашение, выцвела. Сохранилась ксерокопия дополнительного соглашения. Стороны договора поставки не отрицают заключение дополнительного соглашения и подтверждают действительность содержащихся в нем норм в полном объеме.

Согласно пояснениям ООО "ДИАМЕД-фарма" (письмо от 25 апреля 2023 г. вх. № 7654), дополнительное соглашение заключалось путем пересылки экземпляров документов факсимильной связью и имеет юридическую силу, что соответствует пункту 13.8 договора поставки. В связи с истечением длительного срока со дня заключения запрашиваемого документа экземпляры документов, которыми стороны обменялись по факсу, не сохранились до настоящего времени. Вместе с тем они признают факт такого заключения и действительность дополнительного соглашения.

Согласно пояснениям ООО "Энергофарм" (письмо от 24 мая 2023 г. вх. № 9450), в соответствии с приказом директора ООО "Энергофарм" от 2 августа 2021 г. № 77 прекращено осуществление деятельности по оптовой реализации лекарственных препаратов с 3 августа 2021 г. С этой же даты договоры с субъектами хозяйствования по реализации лекарственных препаратов не заключались. Все лекарственные препараты реализуются конечному потребителю исключительно через свои аптеки.

ООО "Энергофарм" письмом от 20 июня 2023 г. вх. № 10941 представлено соглашение от 1 июня 2023 г. о расторжении договора поставки. Согласно пункту 1 этого соглашения в связи с фактическим отсутствием поставок товара с 5 октября 2020 г. по договору поставки стороны пришли к соглашению расторгнуть договор с 26 января 2021 г.

Согласно пояснениям ООО "Энергофарм" (письмо от 28 июля 2023 г. вх. № 13313), дату создания ксерокопии дополнительного соглашения, с которого была сделана копия для представления комиссии по рассмотрению дела, технически не представляется возможным определить, при копировании дата копирования не устанавливается. Кроме того, ООО "Энергофарм" неизвестно, сколько всего у ООО "Энергофарм" было ксерокопий данного дополнительного соглашения.

Таким образом, ООО "Энергофарм" и ООО "ДИАМЕД-фарма" утверждают, что пункт 13.2 договора поставки, в содержании которого были установлены признаки нарушения общих правил конкуренции, был исключен посредством заключения дополнительного соглашения.

Однако, поскольку между ООО "Энергофарм" и ООО "ДИАМЕД-фарма" в силу пункта 13.8 договора поставки дополнительное соглашение заключено посредством факсимильной связи, оригинал дополнительного соглашения не сохранился.

При этом представленная комиссии по рассмотрению дела копия дополнительного соглашения не имеет даты создания.

В связи с этим для определения даты создания копии дополнительного соглашения и установления обстоятельства ее создания, по крайней мере до момента поступления в адрес Комиссии материалов Министерства антимонопольного регулирования и торговли Республики Беларусь, что косвенно могло бы указать на подлинность представленной ответчиками копии дополнительного соглашения, было решено провести экспертизу давности изготовления документа.

В связи с необходимостью проведения экспертизы давности изготовления копии дополнительного соглашения комиссией по рассмотрению дела назначено проведение соответствующей экспертизы, к проведению которой привлечено федеральное бюджетное учреждение "Российский федеральный центр судебной экспертизы при Министерстве юстиции Российской Федерации" (г. Москва, Хохловский пер., д. 13, стр. 2).

Экспертной организации надлежало представить ответ на вопрос: "Когда (в каком году) была изготовлена копия дополнительного соглашения?".

Из письма федерального бюджетного учреждения "Российский федеральный центр судебной экспертизы при Министерстве юстиции Российской Федерации" (письмо от 4 октября 2023 г. вх. № 17411) следует, что установление давности проставления реквизитов в документе по методике (на основе исследования летучих растворителей в штрихах) возможно только в процессе исследования оригиналов документов. Подобные исследования по копиям документов не проводятся. В связи с отсутствием оригинала объекта исследования удовлетворить просьбу не представляется возможным.

Таким образом, комиссии по рассмотрению дела не удалось достоверно установить дату изготовления копии дополнительного соглашения.

Учитывая полученные результаты экспертизы, комиссия по рассмотрению дела возобновила рассмотрение дела.

Следует отметить, что ООО "ДИАМЕД-фарма" и ООО "Энергофарм" не представили выцветшую версию дополнительного соглашения, составленного на факсовой бумаге.

Также комиссия по рассмотрению дела отмечает, что при направлении посредством факсимильной связи документов на стороне отправки факсового файла документ, как правило, бумажный. Ответчики в свою очередь не представили и такую версию дополнительного соглашения, что ставит в целом под сомнение их утверждение о его наличии на дату его предполагаемого подписания.

В то же время, согласно материалам дела, в ходе проведения расследования было установлено, что ООО "ДИАМЕД-фарма" был заключен схожий по содержанию с договором поставки договор поставки № 10/04-15 от 10 апреля 2015 г. с обществом с ограниченной ответственностью "БСТФАРМ" (Республика Беларусь), в котором пункт 13.2 был изложен аналогично пункту 13.2 договора поставки. При этом указанный пункт был исключен в соответствии с дополнительным соглашением от 22 марта 2016 г. к договору поставки № 10/04-15 от 10 апреля 2015 г.

Согласно пояснениям ответчиков, в их действиях не имеется признаков нарушения общих правил конкуренции, поскольку в исследуемый период нарушения ответчики входили в одну группу лиц.

Согласно материалам дела, в исследуемый период ООО "ДИАМЕД-фарма" и ООО "Энергофарма", заключившие договор поставки, входили в одну группу лиц с 1 января 2019 г. по 9 марта 2022 г. по признаку, указанному в абзаце седьмом подпункта 5 пункта 2 Протокола.

Согласно письму ООО "Энергофарм" (письмо от 24 мая 2023 г. вх. № 9450), с 2019 года были только 2 поставки товара от ООО "ДИАМЕД-фарма" в 2019 и 2020 годах.

После выхода ООО "ДИАМЕД-фарма" из одной группы с ООО "Энергофарм" поставки товара не осуществлялись.

Таким образом, поставка товара между ООО "ДИАМЕД-фарма" и ООО "Энергофарм" осуществлялась в период нахождения их в одной группе лиц.

Из письма ООО "УКХ "АПТЕКА Групп" (письмо от 21 июня 2023 г. вх. № 11067) следует, что договор поставки заключен между ООО "ДИАМЕД-фарма" и ООО "Энергофарм". ООО "УКХ "АПТЕКА Групп" в преддоговорных переговорах участия не принимало, влияние на заключение договора поставки, его условия и исполнение не оказывало.

Согласно пояснениям ЗАО "Фарммаркет" (письмо от 22 июня 2023 г. вх. № 11105), участие в переговорах по заключению договора поставки оно не принимало.

По результатам рассмотрения дела комиссия по его рассмотрению пришла к следующим выводам.

В соответствии с подпунктом 17 пункта 2 Протокола соглашением признается договоренность в письменной форме, содержащаяся в документе или нескольких документах, а также договоренность в устной форме.

Согласно пункту 5 статьи 76 Договора запрещаются иные соглашения между хозяйствующими субъектами (субъектами рынка), за исключением "вертикальных" соглашений, которые признаются допустимыми в соответствии с критериями допустимости, установленными Протоколом, в случае, если установлено, что такие соглашения приводят или могут привести к ограничению конкуренции.

При разрешении вопроса, касающегося соблюдения запрета на антиконкурентное соглашение, юридически значимым является установление негативного влияния, которое оказывает или может оказать поведение хозяйствующего субъекта (субъекта рынка) на других участников рынка (хозяйствующих субъектов (субъектов рынка), потребителей), а также соответствие поведения указанного лица тому поведению, которое в подобной ситуации ожидалось бы от любого иного хозяйствующего субъекта (субъекта рынка), преследующего свой имущественный интерес, но не выходящего при этом за пределы осуществления гражданских прав.

Комиссией по рассмотрению дела принято во внимание, что, во-первых, в большой части исследуемого комиссией периода (с 1 января 2019 г. по 9 марта 2022 г.) ответчики входили в одну группу лиц, во-вторых, по договору поставки было совершено всего 2 разовые поставки в 2019 и 2020 годах, то есть в период нахождения ответчиков в одной группе лиц, в-третьих, заключено дополнительное соглашение, посредством которого из договора поставки было исключено положение, содержащее признаки нарушения общих правил конкуренции, а также аналогичное дополнительное соглашение с другим хозяйствующим субъектом об исключении положений пункта 13.2 договора поставки, в-четвертых, с 9 марта по 1 июня 2022 г. поставки товара не осуществлялись.

Комиссией по рассмотрению дела не установлено негативного влияния на конкуренцию на трансграничных рынках с 9 марта по 1 июня 2022 г., в действиях ООО "ДИАМЕД-фарма" и его должностного лица Беленького-Гордонова Н.Н., ООО "Энергофарм" и его должностных лиц Филипенко З.А., Казанской Ю.А. и Афанасьевой С.Е., ЗАО "Фарммаркет" и ООО "УКХ "АПТЕКА Групп" то есть в период, когда указанные выше лица не являлись одной группой лиц.

Оценив собранные по делу доказательства, комиссия по рассмотрению дела установила, что в действиях ООО "ДИАМЕД-фарма" и его должностного лица Беленького-Гордонова Н.Н., ООО "Энергофарм" и его должностных лиц Филипенко З.А., Казанской Ю.А. и Афанасьевой С.Е., ЗАО "Фарммаркет" и ООО "УКХ "АПТЕКА Групп" отсутствует нарушение общих правил конкуренции на трансграничных рынках, запрещенное пунктом 5 статьи 76 Договора.

Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзбау туралы

Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2024 жылғы 21 мамырдағы № 57 шешімі

Еуразиялық экономикалық комиссия алқасы бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың 10-тармағының 3 және 4-тармақшаларына (2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 19 қосымша), Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің шешімімен бекітілген трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу туралы істерді қарау тәртібінің 44 және 45-тармақтарына сәйкес 23 қараша 2012 ж № 99, трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзу туралы мәселені қарады, құрамында полиметилсилоксан полигидраты бар және Беларусь Республикасының аумағында медициналық қолдану үшін тіркелген дәрілік препараттарды көтерме саудада өткізудің трансшекаралық нарықтағы бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзу туралы іс (бұдан әрі – іс).

Іс материалдарын қарау нәтижелері бойынша, Еуразиялық экономикалық одақтың бәсекелестік саласындағы құқығына кіретін халықаралық шарттар мен актілердің ережелеріне сүйене отырып, істің нақты мән-жайларын және осы шешімнің сипаттамалық және дәлелді бөліктерінде ұсынылған істі қарау жөніндегі комиссияның қорытындыларын зерделей отырып, қосымшаға сәйкес Еуразиялық экономикалық комиссия алқасы шешті:

1.  "ДИАМЕД-фарма" жауапкершілігі шектеулі қоғамының (Ресей Федерациясы, Мәскеу облысы, Королев қаласы,. Первомайский ш/а., Советская к-сі, 31 үй, ОГРН 1085018010978, тіркелген күні-28 тамыз 2008 ж., СТН 5018131074) іс-әрекетінде жоқтығын мойындау және оның лауазымды тұлғасы Н.Н.Беленький-Гордонова, "Энергофарм" жауапкершілігі шектеулі қоғамы (Беларусь Республикасы, Витебск қ., Ленинград к-сі, 17, к. 301, 302, РН 390344538, тіркелген күні – 25 желтоқсан 2004 ж., УПП 390344538) және оның лауазымды тұлғалары З.А.Филипенко, Ю. А. Казанская, С.Е.Афанасьева, "Фарммаркет" жабық акционерлік қоғамы (Беларусь Республикасы, Витебск қ., 5-ші Кооперативная к-сі, 8-үй, РН 300280870, тіркелген күні-1994 ж. 16 қараша, УНП 300280870) және "АПТЕКА Групп" холдингінің Басқарушы компаниясы" жауапкершілігі шектеулі қоғамы (Беларусь Республикасы, Минск қ.), Победителей даңғылы, 84-2 үй, ҚҚ. 27. РН 191751593, тіркелген күні – 2012 жылғы 30 наурыз, УНП 191751593) Еуразиялық экономикалық одақ туралы 2014 жылғы 29 мамырдағы шарттың 76-бабы 5-тармағын бұзу және трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзу туралы істерді қарау тәртібінің 46-тармағы 1-тармақшасының негізінде аталған адамдарға қатысты істі қарауды тоқтату.

3.  Осы Шешім бекітілген тәртіпте Еуразиялық экономикалық одақ Сотына шағымдануға жатады.

Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының төрағасы

Б. Сағынтаев

Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2024 жылғы 21 мамырдағы № 57 Шешіміне ҚОСЫМША

СИПАТТАМАЛЫҚ ЖӘНЕ УӘЖДЕУ БӨЛІКТЕР Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2024 жылғы 21 мамырдағы № 57 шешімдері

Еуразиялық экономикалық комиссияға (бұдан әрі – Комиссия) Беларусь Республикасы Монополияға қарсы реттеу және сауда министрлігінің 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бұдан әрі-Шарт) 76-бабы ережелерін бұзу белгілерінің болуы туралы материалдары (2022 жылғы 28 ақпандағы № 3543 хат) келіп түсті.

Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жай-күйін бағалау қажеттілігіне байланысты аталған материалдарды қарау мерзімі 2022 жылғы 15 наурыздан 25 шілдеге дейін тоқтатылды.

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 23 қарашадағы № 98 шешімімен, бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың 10-тармағының 4-тармақшасымен және 12-тармағымен (шартқа № 19 қосымша) бекітілген трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу тәртібінің 3-тармағының 1-тармақшасына (бұдан әрі - Хаттама) және Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2013 жылғы 14 мамырдағы Шешімінің 1-тармағымен № 112 комиссия шарттың 76-бабы 5-тармағын бұзудың ықтимал белгілерінің болуына байланысты трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу туралы 2022 жылғы 25 шілдедегі № 40/ДРК (бұдан әрі-тергеп-тексеру) ұйғарым шығарды және тиісті тергеп-тексеру жүргізді.

Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзу белгілерінің болуы немесе болмауы туралы қорытынды жасауға мүмкіндік беретін мәліметтердің жеткіліксіздігіне байланысты Комиссия трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзуды тергеп-тексеру жүргізу тәртібінің 6-тармағына сәйкес 2022 жылғы 16 қарашадағы № 70/ДРК ұйғарымымен тергеп-тексеру жүргізу мерзімін 2023 жылғы 28 ақпанға дейін ұзартты.

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 23 қарашадағы № 99 шешімімен бекітілген хаттаманың 10-тармағының 3-тармақшасына, 11-тармақтың 1-тармақшасына, трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу тәртібінің 13 және 16-тармақтарына, трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу туралы істерді қарау тәртібінің 2-тармағына сәйкес тергеу барысында 2023 жылғы 13 ақпанда трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзу белгілерін анықтау. комиссия № 24/ДРК ұйғарымымен трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзу туралы іс (бұдан әрі – іс) қозғады және оны мынадай құрамда қарау жөніндегі комиссия тағайындады:

істі қарау жөніндегі комиссияның төрағасы А. Г. Сушкевич;

істі қарау жөніндегі комиссия төрағасының орынбасары А.А.Қалиев;

істі қарау жөніндегі комиссия мүшелері: А.Б.Әбділдаева, К.Г.Бегиджанов К. Г. және С.С.Суменков.

Іс келесі тұлғаларға (бұдан әрі – жауапкерлер) қатысты қозғалды:

"ДИАМЕД-фарма" жауапкершілігі шектеулі қоғамы (Ресей Федерациясы, Мәскеу облысы, Королев қаласы, Первомайский ш/а, Советская көшесі, 31 үй, ОГРН 1085018010978, тіркелген күні-28 тамыз 2008 ж., СТН 5018131074) (бұдан әрі-"ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ);

"Энергофарм" жауапкершілігі шектеулі қоғамы (Беларусь Республикасы, Витебск қ., Ленинград к-сі, 17, 301, 302 к., ТН 390344538, тіркелген күні-2004 жылғы 25 желтоқсан, УНП 390344538) (бұдан әрі – "Энергофарм" ЖШҚ).

Сондай-ақ іс бойынша жауапкер ретінде істі қарау жөніндегі комиссия мынадай тұлғаларды тартты:

Н.Н.Беленький-Гордонов, "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ лауазымды тұлғасы (2023 жылғы 2 мамырдағы № 39/опр. ұйғарымы);

З.А.Филипенко, Ю.А.Казанская және С.Е.Афанасьева "Энергофарм" ЖШҚ лауазымды тұлғалары (2023 жылғы 2 маусымдағы № 46/опр. ұйғарымы);

"Фарммаркет" жабық акционерлік қоғамы (Беларусь Республикасы, Витебск қ., 5-ші Кооперативная к-сі, 8-үй, РН 300280870, тіркелген күні-1994 жылғы 16 қараша, УНП 300280870) (бұдан әрі – "Фарммаркет" ЖАҚ) (2023 жылғы 18 мамырдағы № 41/опр. ұйғарымы) және "АПТЕКА Групп" холдингінің Басқарушы компаниясы" іс-әрекетінде жоқтығын мойындау (Беларусь Республикасы, Минск қ., жеңімпаздар даңғылы, 84-2 үй, ҚҚ. 27, РН 191751593, тіркелген күні-30 наурыз 2012 ж., УНП 191751593) (бұдан әрі – "АПТЕКА Групп" ХБК) ( 2 маусым 2023 ж. № 46/опр ұйғарым), 2019 жылдың 1 қаңтары мен 2022 жылдың 9 наурызы аралығында "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ және "Энергофарм" ЖШҚ-мен бір тобына кіретін тұлғалардың құрамы.

Істі қарауға қатысқан тұлғалар:

құзыретіне бәсекелестік (монополияға қарсы) саясатты іске асыру және (немесе) жүргізу кіретін Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің (бұдан әрі – мүше мемлекеттер) уәкілетті органдарының өкілдері: А.А.Исайчик, А.В.Новик, Ж.Б.Сағдат, М.А.Фокина және А.А.Шемякина;

сенімхат бойынша жауапкерлердің өкілдері:

О.М.Сударикова, "Энергофарм" ЖШҚ өкілі;

О.М.Белова және Н.М.Пугачева, "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ өкілдері;

И.С.Римши, "АПТЕКА групп" ЖШҚ өкілі.

"Фарммаркет" ЖАҚ істі оның қатысуынсыз қарауды сұрады.

"Энергофарм" ЖШҚ-ның лауазымды тұлғалары З.А.Филипенко, Ю.А.Казанская және С.Е.Афанасьева (олардың өкілдері) істі қарау жөніндегі комиссияның отырыстарын өткізу уақыты мен орны туралы тиісті түрде хабардар етілген жоқ, келмеу себептері туралы хабарлаған жоқ.

Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу туралы істерді қарау тәртібінің 16-тармағына сәйкес және істі қарау жөніндегі комиссияның шешім қабылдауы үшін қосымша ақпарат алу қажеттілігіне байланысты оны қарау мерзімі 60 жұмыс күніне ұзартылды, бұл туралы тиісті ұйғарым 2023 жылғы 18 мамырдағы № 41/опр. шығарылды.

2023 жылғы 14 шілдеде № 58/опр ұйғарымымен істі қарау тиісті сараптама жүргізу кезеңіне тоқтатылды.

Сараптама ұйымынан 2023 жылғы 14 қарашадағы № 67/опр ұйғарымы негізінде жауаптың түсуіне байланысты істі қарау 2023 жылғы 9 қарашадан бастап қайта басталды.

Сонымен қатар, Еуразиялық экономикалық Одақ сотында "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ-ның Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының осы істі қарау үшін маңызы бар 2023 жылғы 23 мамырдағы № 67 Шешіміне дау айту туралы өтінішін қарауына байланысты істі қарау 2023 жылғы 9 қарашадан бастап Еуразиялық экономикалық одақ сотының Апелляциялық палатасының 2023 жылғы 20 қарашадағы қаулысымен "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ-ның аталған Шешімге шағымын қабылдаудан бас тарту тоқтатылды.

Осыған байланысты, № 73/опр. ұйғарымы негізінде істі қарау 2023 жылғы 14 желтоқсаннан бастап қайта басталды.

Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу туралы істерді қарау тәртібінің 23-тармағына сәйкес 2024 жылғы 16 қаңтарда істі қарау жөніндегі комиссияның төрағасы А.Г.Сушкевич істі қараудың аяқталғаны туралы жариялады.

Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесінің 2013 жылғы 30 қаңтардағы № 7 Шешімімен (бұдан әрі – Әдістеме) бекітілген Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуына тергеп-тексеру жүргізу тәртібіне және бәсекелестіктің жай-күйін бағалау әдістемесіне сәйкес Комиссия белсенді зат ретінде және Беларусь Республикасының аумағында медициналық қолдану үшін тіркелген полиметилсилоксан полигидраты бар дәрілік препараттарды көтерме саудада өткізудің трансшекаралық нарығындағы бәсекелестіктің жай-күйіне бағалау жүргізді.

Хаттаманың 11 – тармағына және Әдістеменің 61-63-тармақтарына сәйкес бәсекелестіктің жай-күйін бағалаудың әрбір кезеңінде жасалған негізгі тұжырымдар құпия ақпаратты қорғауға қойылатын талаптар бұзылмайтын бөлігінде баяндалған.

Әдістеменің II Бөлімінің ережелеріне сәйкес нарықты зерттеудің уақыт аралығы 2019 жылдың 1 қаңтарынан 2022 жылдың 30 маусымына дейін анықталды.

Әдістеменің III бөлімінің талаптарына сүйене отырып, іс материалдарында ұсынылған ақпаратқа сүйене отырып, трансшекаралық тауар нарығының азық – түлік шекаралары белсенді зат ретінде полиметилсилоксан полигидраты бар және Беларусь Республикасының аумағында медициналық қолдану үшін тіркелген дәрілік препараттарды көтерме сату нарығы (бұдан әрі тиісінше-тауар, тауар нарығы) болып табылатыны анықталды.

Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2012 жылғы 19 желтоқсандағы № 29 Шешімімен (бұдан әрі – критерийлер) бекітілген нарықты трансшекаралық нарыққа жатқызу өлшемшарттарының 2-тармағында, егер тауар нарығының географиялық шекаралары 2 және одан да көп мүше мемлекеттердің аумақтарын қамтыса, Шарттың 76-бабында белгіленген бәсекелестіктің жалпы қағидаларын қолдану мақсатында нарық трансшекаралық нарыққа жататыны белгіленген.

Әдістеменің 26-тармағының "а" тармақшасына сәйкес тауар нарығының географиялық шекараларын айқындау кезінде оның өлшемшарттарға сәйкестігін белгілеу мақсатында тауар нарығының трансшекаралық белгісі бір мүше мемлекеттің аумағынан екінші мүше мемлекеттің аумағына тауарды жеткізу сияқты анықталады.

Қарастырылып отырған тауар нарығының географиялық шекараларын анықтау кезінде тауарды жеткізу бір мүше мемлекеттің (Ресей Федерациясының) аумағынан екінші мүше мемлекеттің (Беларусь Республикасының) аумағына жүзеге асырылатыны анықталды.

Осылайша, қарастырылып отырған тауар нарығы үшін критерийлердің 2-тармағында көрсетілген шарт орындалады.

Әдістеменің IV Бөлімінің ережелеріне сәйкес және тауар Ресей Федерациясынан Беларусь Республикасына жеткізіліп, осы мүше мемлекеттердің аумақтарында айналыста болатындығын ескере отырып, Ресей Федерациясы мен Беларусь Республикасының аумақтары трансшекаралық тауар нарығының географиялық шекаралары болып белгіленді.

Баяндалғанды және тауарды өткізу нарығының трансшекаралық болып табылатындығын ескере отырып, Шарттың 74-бабының 2-тармағы, хаттаманың 9-тармағы және өлшемшарттардың 4-тармағы негізінде іс-әрекеттерінде бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу белгілері бар (қаралатын) шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) ретінде жүргізілген тергеп-тексеру қорытындылары бойынша мыналарды назарға ала отырып Ресей Федерациясы мен Беларусь Республикасының аумағында тіркелген шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) айқындалды, Шарттың 76-бабы 5-тармағын бұзушылықтардың жолын кесу Комиссияның құзыретіне жатады.

Әдістеменің V және VI бөлімдерінің ережелерін ескере отырып, тауар нарығында әрекет ететін шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) белгіленді және тауар нарығында әрекет ететін шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) үлестері мен тауар нарығының көлемін есептеу жүргізілді. Осы құжаттағы бұл ақпарат құпия ақпаратты қамтитындығына байланысты келтірілмейді.

Іс материалдарына сәйкес, "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ мен "Энергофарм" ЖШҚ арасында 2012 жылғы 6 шілдедегі № 02/06-12 жеткізу шарты (бұдан әрі – жеткізу шарты) жасалды.

Жеткізу шартының 13.2-тармағында "Энергофарм" ЖШҚ-ның "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ-ның жазбаша келісімінсіз тауарды "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ бағасынан төмен бағамен сатуға құқығы жоқ екендігі көрсетілген (яғни әрбір нақты жеткізілімге арналған спецификацияда көрсетілген баға). Осы міндеттеме орындалмаған жағдайда "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ жеткізу шартын біржақты тәртіппен бұзуға құқылы.

Жеткізу шартының 13.2-тармағында көрсетілген шартта "Диамед-фарма" ЖШҚ-дан осы Шарт шеңберінде сатып алынған тауарларды сатып алу бағасынан төмен сату бөлігінде "Энергофарм" ЖШҚ-ның дербес әрекеттерінен бас тарту түріндегі бәсекелестікті шектеу белгілері бар екенін атап өткен жөн. Бұл шарт, шын мәнінде, контрагенттің баға саясатын "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ тарапынан бақылау әдісі болып табылады және бәсекелестік нарық жағдайында "Энтеросгель" дәрілік препаратының бағасының еркін қалыптасуына жол бермейді.

Жеткізу шартында 13.2-тармақ болған жағдайда, Беларусь Республикасының да, басқа мүше мемлекеттердің де шаруашылық жүргізуші субъектілері Беларусь Республикасында "Энергофарм" ЖШҚ тауарын одан әрі сату үшін сатып алу кезінде "Энергофарм" ЖШҚ осы тауарды "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ-дан сатып алған бағадан төмен осы препаратты, "Диамед-фарма" ЖШҚ-ның жазбаша келісімінсіз, тіпті "Энергофарм" ЖШҚ үшін қолайлы болса да сатып алу мүмкіндігінен айырылады.

Жоғарыда айтылғандар "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ мен "Энергофарм" ЖШҚ-ның жеткізу шартын жасасу шеңберіндегі әрекеттері екі немесе одан да көп мүше мемлекеттердің аумақтарындағы трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестікке теріс әсер етуі мүмкін екенін көрсетеді.

Жоғарыда айтылғандарға байланысты және тергеу қорытындылары бойынша "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ мен "Энергофарм" ЖШҚ-ның бұл әрекеттері шарттың 76-бабының 5-тармағында белгіленген тыйымды бұзу ретінде сараланды.

Істі қарау шеңберінде трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу фактісі жауапкерлер болып танылмайды, олардың бұзушылық фактісін мойындамауының негіздемесі ретінде мыналар көрсетіледі.

"Энергофарм" ЖШҚ түсіндірмелеріне сәйкес, жеткізу шартының 13.2 – тармағы Жеткізу шартына тараптардың 2015 жылғы 12 қаңтардағы қосымша келісімді (бұдан әрі-қосымша келісім) жасасуы негізінде жеткізу шартынан алынып тасталды.

"Энергофарм" ЖШС түсіндірмесіне сәйкес (2023 жылғы 7 маусымдағы хат. № 10299) жеткізу шартының 13.8-тармағына сәйкес факсимильді байланыс арқылы жасалған Жеткізу шартына барлық қосымшалардың заңды күші болады. Қосымша келісім факсимильді байланыс арқылы жеткізу шартының тараптары қол қойған мәтіндік құжатты жасау арқылы жасалды.

Алайда, бірнеше жылдар бойы қосымша келісім жасалған факс қағазындағы жазулар көрінбей қалды. Қосымша келісімнің көшірмесі сақталған. Жеткізу шартының тараптары қосымша келісім жасасуды жоққа шығармайды және ондағы нормалардың толық көлемде жарамдылығын растайды.

"ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ түсіндірмесіне сәйкес (2023 жылғы 25 сәуірдегі хат. № 7654), қосымша келісім құжаттардың даналарын факсимильді байланыспен жіберу жолымен жасалды және жеткізу шартының 13.8-тармағына сәйкес заңды күші бар. Сұрау салынған құжат жасалған күннен бастап ұзақ мерзімнің өтуіне байланысты Тараптар факс арқылы алмасатын құжаттардың даналары осы уақытқа дейін сақталмаған. Сонымен бірге, олар мұндай жасасу фактісін және қосымша келісімнің жарамдылығын мойындайды.

"Энергофарм" ЖШС түсіндірмесіне сәйкес (2023 жылғы 24 мамырдағы хат. № 9450), "Энергофарм" ЖШҚ директорының 2021 жылғы 2 тамыздағы № 77 бұйрығына сәйкес дәрілік препараттарды көтерме саудада өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыру тоқтатылды 2021 жылғы 3 тамыздан бастап осы күннен бастап дәрілік препараттарды өткізу жөніндегі шаруашылық жүргізуші субъектілермен шарттар жасалмады. Барлық дәрі-дәрмектер соңғы тұтынушыға тек дәріханалары арқылы сатылады.

"Энергофарм" ЖШС 2023 жылғы 20 маусымдағы хатпен № 10941 жеткізу шартын бұзу туралы 2023 жылғы 1 маусымдағы келісімді ұсынды. Осы Келісімнің 1-тармағына сәйкес 2020 жылғы 5 қазаннан бастап тауар жеткізілімінің нақты болмауына байланысты жеткізу шарты бойынша Тараптар 2021 жылғы 26 қаңтардан бастап Шартты бұзу туралы келісімге келді.

"Энергофарм" ЖШС түсіндірмесіне сәйкес (2023 жылғы 28 шілдедегі хат. № 13313), істі қарау жөніндегі комиссияға ұсыну үшін көшірмесі жасалған қосымша келісімнің көшірмесін жасау күнін анықтау техникалық мүмкін емес, көшіру кезінде көшіру күні белгіленбейді. Сонымен қатар, "Энергофарм" ЖШҚ-да "Энергофарм" ЖШҚ-да осы қосымша келісімнің қанша көшірмесі болғаны белгісіз.

Осылайша, "Энергофарм" ЖШҚ және "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ мазмұнында бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзу белгілері анықталған жеткізу шартының 13.2-тармағы қосымша келісім жасасу арқылы алынып тасталды деп мәлімдейді.

Алайда, "Энергофарм" ЖШҚ мен "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ арасында жеткізу шартының 13.8-тармағына сәйкес қосымша келісім факсимильді байланыс арқылы жасалғандықтан, қосымша келісімнің түпнұсқасы сақталмады.

Бұл ретте істі қарау жөніндегі комиссияға ұсынылған қосымша келісімнің көшірмесінің құрылған күні болмайды.

Осыған байланысты, қосымша келісімнің көшірмесін жасау күнін анықтау және оны құру мән-жайын анықтау үшін, кем дегенде Беларусь Республикасы Монополияға қарсы реттеу және сауда министрлігінің материалдары комиссияның атына келіп түскен сәтке дейін, бұл жанама түрде жауапкерлер ұсынған қосымша келісімнің көшірмесінің түпнұсқалығын көрсетуі мүмкін, құжаттың дайындалу мерзіміне сараптама жүргізу туралы шешім қабылданды.

Қосымша келісімнің көшірмесін жасау мерзіміне сараптама жүргізу қажеттілігіне байланысты істі қарау жөніндегі комиссия тиісті сараптама тағайындады, оны жүргізуге "Ресей Федерациясының Әділет министрлігі жанындағы Ресей Федералдық сот сараптамасы орталығы" федералды бюджеттік мекемесі тартылды (Мәскеу қ., Хохловский айналымы, 13-үй, 2-бет).

Сараптама ұйымына сұрақ қойылды: "Қосымша келісімнің көшірмесі қашан (қай жылы) жасалды?".

"Ресей Федерациясының Әділет министрлігі жанындағы Ресей Федералдық сот сараптамасы орталығы" федералды бюджеттік мекемесінің хатынан (2023 жылғы 4 қазандағы № 17411 хат) әдістеме бойынша құжатта деректемелерді қоюдың ескіру мерзімін белгілеу (штрихтардағы ұшпа еріткіштерді зерттеу негізінде) құжаттардың түпнұсқаларын зерттеу процесінде ғана мүмкін болады. Мұндай зерттеулер құжаттардың көшірмелері бойынша жүргізілмейді. Зерттеу объектісінің түпнұсқасының болмауына байланысты өтінішті қанағаттандыру мүмкін емес.

Осылайша, істі қарау жөніндегі комиссия қосымша келісімнің көшірмесін жасау күнін нақты белгілей алмады.

Алынған сараптама нәтижелерін ескере отырып, істі қарау жөніндегі комиссия істі қарауды қайта бастады.

Айта кету керек, "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ және "Энергофарм" ЖШҚ факс қағазында жасалған қосымша келісімнің өңсіз бояы кеткен нұсқасын ұсынбаған.

Сондай-ақ, істі қарау жөніндегі комиссия факс файлын жіберу жағындағы құжаттарды факсимильді байланыс арқылы жіберген кезде құжат, әдетте, қағаз түрінде болатынын атап өтеді. Жауапкерлер өз кезегінде қосымша келісімнің мұндай нұсқасын ұсынбады, бұл оның болжамды қол қойылған күні оның бар екендігі туралы мәлімдемесіне тұтастай күмән келтіреді.

Сонымен бірге, іс материалдарына сәйкес, тергеу барысында "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ мазмұны жағынан жеткізу шартына ұқсас 2015 жылғы 10 сәуірдегі № 10/04-15 жеткізу шартын "БСТФАРМ" жауапкершілігі шектеулі қоғамымен (Беларусь Республикасы) жасағаны анықталды, онда 13.2-тармақ жеткізу шартының 13.2-тармағына ұқсас жазылған. Бұл ретте аталған тармақ 2016 жылғы 22 наурыздағы 2015 жылғы 10 сәуірдегі № 10/04-15 жеткізу шартына қосымша келісімге сәйкес алынып тасталды.

Жауапкерлердің түсіндірмелеріне сәйкес, олардың іс-әрекеттерінде бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзу белгілері жоқ, өйткені бұзушылықтың зерттелетін кезеңінде жауапкерлер адамдардың бір тобында болған.

Іс материалдарына сәйкес, зерттеу кезеңінде жеткізу шартын жасасқан "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ және "Энергофарма" ЖШҚ Хаттаманың 2-тармағының 5-тармақшасының жетінші абзацында көрсетілген белгі бойынша 2019 жылғы 1 қаңтардан 2022 жылғы 9 наурызға дейін тұлғалардың бір тобында болған.

"Энергофарм" ЖШС хатына сәйкес (2023 жылғы 24 мамырдағы хат. № 9450), 2019 жылдан бастап 2019 және 2020 жылдары "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ-дан тек 2 тауар жеткізілген.

"Диамед-фарма" ЖШҚ "Энергофарм" ЖШҚ-мен бір топтан шыққаннан кейін тауарлар жеткізілмеген.

Осылайша, "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ мен "Энергофарм" ЖШҚ арасында тауар жеткізу олардың бір топта болған кезеңінде жүзеге асырылған.

"АПТЕКА Групп ХБК ЖШҚ хатынан (2023 жылғы 21 маусымдағы хат вх. № 11067) "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ мен "Энергофарм" ЖШҚ арасында жеткізу шарты жасалды. "АПТЕКА Групп" ЖШҚ келісім-шарт алдындағы келіссөздерге қатысқан жоқ, жеткізу шартын жасасуға, оның шарттары мен орындалуына әсер етпеді.

"Фарммаркет" ЖАҚ түсіндірмесіне сәйкес (2023 жылғы 22 маусымдағы хат. № 11105), жеткізу шартын жасасу жөніндегі келіссөздерге қатысқан жоқ.

Істі қарау нәтижелері бойынша оны қарау жөніндегі комиссия мынадай қорытындыға келді.

Хаттаманың 2-тармағының 17-тармақшасына сәйкес құжатта немесе бірнеше құжаттарда қамтылған жазбаша нысандағы уағдаластық, сондай-ақ ауызша нысандағы уағдаластық келісім деп танылады.

Шарттың 76-бабының 5-тармағына сәйкес, егер мұндай келісімдер бәсекелестікті шектеуге әкеп соқтыратыны немесе әкеп соғуы мүмкін екендігі анықталған жағдайда, хаттамада белгіленген жол беру өлшемшарттарына сәйкес жол берілетін деп танылатын "вертикальді" келісімдерді қоспағанда, шаруашылық жүргізуші субъектілер (нарық субъектілері) арасында өзге де келісімдерге тыйым салынады.

Бәсекелестікке қарсы келісімге тыйым салуды сақтауға қатысты мәселені шешкен кезде шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) мінез-құлқы нарықтың басқа қатысушыларына (шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне), тұтынушыларға) тигізетін немесе көрсетуі мүмкін теріс ықпалдың белгіленуі, сондай-ақ аталған адамның мінез-құлқының осындай жағдайда өзінің мүліктік мүддесін көздейтін, бірақ бұл ретте азаматтық құқықтарды жүзеге асыру шегінен шықпайтын кез келген өзге шаруашылық жүргізуші субъектіден (нарық субъектісінен) күтілетін мінез-құлыққа сәйкестігі заңды маңызы бар болып табылады.

Істі қарау жөніндегі комиссия, біріншіден, комиссия зерттейтін кезеңнің көп бөлігінде (2019 жылғы 1 қаңтардан бастап 2022 жылғы 9 наурызға дейін) жауапкерлер тұлғалардың бір тобына кірді,екіншіден, жеткізу шарты бойынша 2019 және 2020 жылдары тек 2 біржолғы жеткізілім жасалды, яғни жауапкерлер тұлғалардың бір тобында болған кезеңде, үшіншіден, қосымша келісім жасалды, ол арқылы жеткізу шартынан ереже алынып тасталды, бәсекелестіктің жалпы ережелерін бұзу белгілерін, сондай-ақ басқа шаруашылық жүргізуші субъектімен жеткізу шартының 13.2-тармағының ережелерін алып тастау туралы Ұқсас қосымша келісімді қамтитын, төртіншіден, 2022 жылғы 9 наурыз бен 1 маусым аралығында тауарды жеткізу жүзеге асырылмаған.

Істі қарау жөніндегі комиссия 2022 жылғы 9 наурыздан 1 маусымға дейін Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестікке, "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ және оның лауазымды тұлғасы Н.Н. Беленький-Гордонов, "Энергофарм" ЖШҚ және оның лауазымды тұлғалары З.А.Филипенко, Ю.А.Казанская және С.Е.Афанасьева "Фарммаркет" ЖАҚ және "АПТЕКА Групп" ХБК ЖШҚ, яғни жоғарыда аталған адамдар бір топ адам болмаған кезеңде әрекеттеріне теріс әсер етпеді.

Іс бойынша жиналған дәлелдемелерді бағалай отырып, істі қарау жөніндегі комиссия "ДИАМЕД-фарма" ЖШҚ және оның лауазымды тұлғалары Н.Н. Беленький-Гордонов, "Энергофарм" ЖШҚ және оның лауазымды тұлғалары З.А.Филипенко, Ю.А.Казанская және С.Е.Афанасьева, "Фарммаркет" ЖАҚ және "АПТЕКА Групп" ХБК ЖШҚ әрекеттерінде Шарттың 76-бабының 5-тармағында тыйым салынған трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылық жоқ деп анықтады.