О проекте Закона Республики Казахстан "Об обязательном страховании гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 20 декабря 2001 года N 1664

Правительство Республики Казахстан постановляет:
Внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "Об обязательном страховании гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами".

Премьер-Министр

Республики Казахстан

Проект

Закон Республики Казахстан

Об обязательном страховании гражданско-правовой
ответственности перевозчика перед пассажирами

Настоящий Закон регулирует общественные отношения, возникающие в процессе осуществления обязательного страхования гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами.

Глава I. Общие положения

Статья 1. Законодательство об обязательном страховании
гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами

1. Законодательство об обязательном страховании гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами состоит из K990409_ Гражданского кодекса Республики Казахстан, Закона Республики Казахстан Z000126_ "О страховой деятельности", настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Отношения, возникающие из обязательного страхования гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами (далее - обязательное страхование) и относящиеся к сфере действия иных законодательных актов, регулируются этими актами, за исключением отношений, прямо урегулированных настоящим Законом.
3. Настоящий Закон не ограничивает право перевозчика на осуществление дополнительного страхования гражданско-правовой ответственности перед пассажирами в добровольном порядке.

Статья 2. Объект обязательного страхования

Объектом обязательного страхования является имущественный интерес перевозчика, связанный с его обязанностью, предусмотренной гражданским законодательством Республики Казахстан, возместить вред, причиненный жизни, здоровью и имуществу пассажиров при их перевозке.

Статья 3. Цели и основные принципы обязательного страхования

1. Обязательное страхование осуществляется в целях защиты имущественных интересов пассажиров, жизни, здоровью и имуществу которых причинен вред при их перевозке, посредством осуществления страховых выплат.
2. Основными принципами обязательного страхования являются:
обеспечение защиты имущественных интересов потерпевших, в порядке и объеме, предусмотренными настоящим Законом;
осуществление перевозчиком перевозки пассажиров и их имущества при условии наличия у него договора обязательного страхования;
обеспечение выполнения сторонами своих обязательств по договору обязательного страхования.

Статья 4. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
выгодоприобретатель - лицо, признанное потерпевшим и которое в соответствии с настоящим Законом и договором обязательного страхования имеет право на получение страховой выплаты, а также страхователь (застрахованный) или иное лицо, возместившее потерпевшему причиненный вред самостоятельно в пределах суммы, предусмотренной договором обязательного страхования;
гражданско-правовая ответственность перевозчика перед пассажирами - установленная гражданским законодательством Республики Казахстан обязанность перевозчика возместить вред, причиненный жизни, здоровью и имуществу пассажира при его перевозке;
пассажир - физическое лицо, заключившее с перевозчиком договор перевозки;
перевозчик - юридическое или физическое лицо, владеющее воздушным, железнодорожным, автомобильным (включая трамваи и троллейбусы), водным (морским, речным) транспортным средством на праве собственности или на иных законных основаниях и имеющее право на осуществление перевозки пассажиров и их имущества за плату или по найму в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
потерпевший - пассажир, жизни, здоровью и (или) имуществу которого причинен вред при осуществлении перевозки;
страховое событие - событие, которое может быть рассмотрено и признано в качестве страхового случая;
страховой случай - факт наступления гражданско-правовой ответственности застрахованного по возмещению вреда, причиненного жизни, здоровью и (или) имуществу пассажиров;
страховщик - страховая организация, имеющая соответствующую лицензию на право осуществления обязательного страхования в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
условная франшиза - франшиза, предусматривающая осуществление страховой выплаты в полном объеме (без уменьшения на величину франшизы) в случаях, когда размер убытка превышает установленный размер франшизы;
франшиза - сумма ущерба, не подлежащая возмещению страховщиком.

Статья 5. Недопустимость перевозки пассажиров без
договора обязательного страхования

1. Перевозка пассажиров перевозчиком без заключения договора обязательного страхования не допускается.
2. Перевозчик, осуществляющий международные перевозки, обязан заключить договор страхования гражданско-правовой ответственности перед пассажирами в соответствии с международными договорами, заключенными Республикой Казахстан.
3. Контроль за исполнением перевозчиком требований настоящего Закона (в части заключения договора обязательного страхования) возлагается на соответствующие государственные органы Республики Казахстан в пределах их полномочий, определенных законодательными актами Республики Казахстан.

Глава 2. Договор обязательного страхования

Статья 6. Договор обязательного страхования и
порядок его заключения

1. Договор обязательного страхования является соглашением, заключенным между страховщиком и страхователем в пользу третьего лица (пассажира), жизни, здоровью и (или) имуществу которого может быть причинен вред при осуществлении его перевозки.
Страхователь свободен в выборе страховщика.
Страховщик не вправе отказать страхователю в заключении договора обязательного страхования.
2. По договору обязательного страхования страхователь обязуется уплатить страховую премию, а страховщик обязуется, при наступлении страхового случая, осуществить страховую выплату выгодоприобретателю в порядке и размере, предусмотренном настоящим Законом.
3. Договор обязательного страхования заключается на основании письменного заявления страхователя. Страховщик вправе требовать от страхователя представления сведений, необходимых для внесения в договор обязательного страхования в соответствии с требованиями настоящего Закона.
4. Заключение договора обязательного страхования удостоверяется выдачей страховщиком страхователю страхового полиса, оформленного в соответствии с требованиями страхового законодательства.
В случае утери страхового полиса страховщик обязан выдать дубликат страхового полиса страхователю (застрахованному) на основании его письменного заявления. При этом страховщик вправе потребовать от страхователя (застрахованного) возмещения стоимости изготовления бланка страхового полиса и расходов на оформление дубликата, но не более 0,1 месячного расчетного показателя.
5. Требования по форме и содержанию страховых полисов устанавливаются уполномоченным государственным органом по регулированию и надзору за страховой деятельностью.

Статья 7. Вступление в силу, срок и территория
действия договора обязательного страхования

1. Договор обязательного страхования вступает в силу и становится обязательным для сторон с момента уплаты страхователем страховой премии, а при уплате ее в рассрочку - первого страхового взноса, если условиями договора обязательного страхования не предусмотрено иное.
2. Договор обязательного страхования заключается сроком на 12 месяцев с даты вступления его в силу, за исключением случая, предусмотренного пунктом 3 настоящей статьи.
Договор обязательного страхования действует в течение всего срока страхования и не прекращает свое действие по первому наступившему страховому случаю.
3. В случае, если право перевозчика осуществлять перевозку пассажиров и их имущества истекает в течение периода, составляющего менее 12 месяцев, то договор обязательного страхования заключается только на данный период.
4. Действие договора обязательного страхования ограничивается территорией Республики Казахстан, если иное не предусмотрено международным договором, заключенным Республикой Казахстан.

Статья 8. Досрочное прекращение действия договора
обязательного страхования

1. Договор обязательного страхования, помимо общих оснований его прекращения, предусмотренных K990409_ Гражданским кодексом Республики Казахстан, прекращается досрочно в случаях:
1) прекращения деятельности перевозчика или страховщика;
2) принятия решения судом о признании договора недействительным;
3) прекращения права перевозчика на перевозку пассажиров и их имущества;
4) по требованию страхователя.
В указанных случаях договор обязательного страхования считается прекращенным с момента возникновения обстоятельства, предусмотренного в качестве основания для прекращения договора страхования, о чем заинтересованная сторона должна незамедлительно уведомить другую.
2. Для досрочного прекращения договора обязательного страхования

страхователь (а при смерти страхователя - физического лица, его наследник)

подает письменное заявление страховщику. К заявлению прикладывается

страховой полис либо его дубликат.

3. При досрочном прекращении договора обязательного страхования

страхователь имеет право на возврат части страховой премии в соответствии

с Таблицей N 1.

Таблица N 1. Размер удержания страховщиком части от

суммы годовой страховой премии при досрочном

прекращении договора обязательного страхования

__________________________________ _______________________________________

N ! Количество дней,! Размер ! ! N ! Количество дней, ! Размер !

п/п!прошедших с момента!удержания! !п/п!прошедших с момента!удержания !

!вступления в силу !(в про- ! ! !вступления в силу !(в процентах)!

!договора обязатель-!центах) ! ! !договора обязатель-!с учетом рас-!

!ного страхования до! ! ! !ного страхования до!ходов страхо-!

!момента его досроч-! ! ! !момента его досроч-!вщика на ве- !

!ного прекращения ! ! ! !ного прекращения !дение дела !

___!___________________!_________! !___!___________________!_____________!

1 1 5 49 154-156 53

2 2 6 50 157-160 54

3 3-4 7 51 161-164 55

4 5-6 8 52 165-167 56

5 7-8 9 53 168-171 57

6 9-10 10 54 172-175 58

7 11-12 11 55 176-178 59

8 13-14 12 56 179-182 60

9 15-16 13 57 183-187 61

10 17-18 14 58 188-191 62

11 19-20 15 59 192-196 63

12 21-22 16 60 197-200 64

13 23-25 17 61 201-205 65

14 26-29 18 62 206-209 66

15 30-32 19 63 210-214 67

16 33-36 20 64 215-218 68

17 37-40 21 65 219-223 69

18 41-43 22 66 224-228 70

19 44-47 23 67 229-232 71

20 48-51 24 68 233-237 72

21 52-54 25 69 238-241 73

22 55-58 26 70 242-246 74

23 59-62 27 71 247-250 75

24 63-65 28 72 251-255 76

25 66-69 29 73 256-260 77

26 70-73 30 74 261-264 78

27 74-76 31 75 265-269 79

28 77-80 32 76 270-273 80

29 81-83 33 77 274-278 81

30 84-87 34 78 279-282 82

31 88-91 35 79 283-287 83

32 92-94 36 80 288-291 84

33 95-98 37 81 292-296 85

34 99-102 38 82 297-301 86

35 103-105 39 83 302-305 87

36 106-109 40 84 306-310 88

37 110-113 41 85 311-314 89

38 114-116 42 86 315-319 90

39 117-120 43 87 320-323 91

40 121-124 44 88 324-328 92

41 125-127 45 89 329-332 93

42 128-131 46 90 333-337 94

43 132-135 47 91 338-342 95

44 136-138 48 92 343-346 96

45 139-142 49 93 347-351 97

46 143-145 50 94 352-355 98

47 147-149 51 95 356-360 99

48 150-153 52 96 361-365 100

___________________________________________________________________________

Статья 9. Права и обязанности страхователя

1. Страхователь вправе:

1) требовать от страховщика разъяснения условий обязательного

страхования, своих прав и обязанностей по договору обязательного

страхования;

2) получить дубликат страхового полиса в случае его утери;

3) ознакомиться с расчетами по определению размера вреда и страховой

выплаты;

4) досрочно расторгнуть договор обязательного страхования;

5) оспорить в порядке, предусмотренном законодательством, решение страховщика об отказе в осуществлении страховой выплаты или уменьшении его размера.
2. Страхователь обязан:
1) своевременно и в полном размере уплачивать страховщику страховую премию в соответствии с договором обязательного страхования;
2) при заключении договора обязательного страхования сообщить страховщику сведения, необходимые для включения в договор обязательного страхования в соответствии с требованиями настоящего Закона;
3) не позднее пяти дней, как ему стало известно о наступлении страхового события, уведомить об этом страховщика любым доступным способом (устно, письменно). Если страхователь по уважительным причинам не имел возможности выполнить указанные действия, он должен подтвердить это документально;
4) в случае возникновения страхового события принять все возможные меры для предотвращения увеличения размера вреда, спасения имущества и оказания помощи пострадавшим лицам;
5) сообщить в соответствующие органы, исходя из их компетенции (органы дорожной полиции и противопожарной службы, служба скорой медицинской помощи, аварийные службы), о страховом событии и пострадавших лицах.
3. Договором обязательного страхования могут быть предусмотрены другие права страхователя.
4. О наступлении страхового события страховщику имеет право сообщить потерпевший или иное заинтересованное лицо.

Статья 10. Права и обязанности страховщика

1. Страховщик вправе:
1) при заключении договора обязательного страхования требовать от страхователя представления сведений, необходимых для включения в договор обязательного страхования в соответствии с требованиями настоящего Закона;
2) запрашивать у компетентных органов сведения, подтверждающие факт наступления страхового случая и размер вреда, причиненного третьим лицам;
3) производить осмотр имущества потерпевшего для выяснения размера причиненного вреда, причин и иных обстоятельств наступления страхового события;
4) представлять в суде интересы застрахованного по искам третьих лиц о возмещении вреда, причиненного застрахованным при перевозке им пассажиров и их имущества;
5) предъявлять регрессное требование к лицу, ответственному за причинение вреда, в случаях, предусмотренных настоящим Законом;
6) отказать в осуществлении страховой выплаты полностью или частично по основаниям, предусмотренным настоящим Законом.
2. Страховщик обязан:
1) ознакомить страхователя с условиями обязательного страхования, разъяснить его права и обязанности, возникающие из договора обязательного страхования;
2) по заключению договора обязательного страхования выдать страхователю страховой полис, а при его утере - дубликат;
3) при получении сообщения о страховом событии зарегистрировать его и, при необходимости, направить своего представителя для определения размера причиненного вреда и составления страхового акта;
4) ознакомить страхователя (застрахованного) и потерпевшего с произведенным расчетом по определению размера причиненного вреда и страховой выплаты;
5) при наступлении страхового случая произвести страховую выплату в размере, порядке и сроки, предусмотренные настоящим Законом;
6) возместить страхователю (застрахованному) и иному лицу расходы, произведенные ими для уменьшения убытков при страховом случае;
7) обеспечить тайну страхования.
3. Договором обязательного страхования могут быть предусмотрены другие обязанности страховщика.

Статья 11. Права потерпевшего

Потерпевший вправе:
1) сообщить страховщику о наступлении страхового события, происшедшего в результате осуществления страхователем (застрахованным) перевозки пассажиров и их имущества;
2) произвести вместо страхователя (застрахованного) сбор документов, необходимых для осуществления страховой выплаты, представить их страховщику, с которым страхователь (застрахованный) заключил договор обязательного страхования, получить страховую выплату в размере и порядке, определенном настоящим Законом;
3) ознакомиться с расчетами по определению размера причиненного вреда и страховой выплаты, произведенными страховщиком;
4) оспорить в порядке, предусмотренном законодательством, решение

страховщика об отказе в осуществлении страховой выплаты или уменьшении ее

размера;

5) предъявить требование о дополнительном возмещении причиненного

вреда к перевозчику, в случаях, когда сумма причиненного ему вреда

превышает предельный объем ответственности страховщика.

Статья 12. Размер страховой премии и порядок ее уплаты

1. При осуществлении обязательного страхования используются следующие

размеры годовых страховых премий, приведенные в Таблице N 2.

Таблица N 2. Размер годовой страховой премии на единицу

транспортного средства (в месячных расчетных показателях)

___________________________________________________________________________

Наименование транспортного средства ! Размер годовой страховой премии

__________________________________________!________________________________

1. Автомобильный

1) легковые автомобили, автобусы,

микроавтобусы:

до 4 пассажирских мест, включительно 3

от 5 до 10 пассажирских мест 7,5

от 10 до 20 пассажирских мест 15

Свыше 20 пассажирских мест 20

2) трамваи, троллейбусы 4

2. Воздушный

1) самолеты:

до 50 пассажирских мест; 350

от 50 до 100 пассажирских мест; 700

от 100 до 200 пассажирских мест; 1400

от 200 и выше пассажирских мест. 2400

2) вертолеты 120

3. Водный (морской, речной)

до 50 пассажирских мест; 35

от 50 до 100 пассажирских мест; 70

от 100 до 150 пассажирских мест; 100

от 150 до 300 пассажирских мест; 200

от 300 и выше пассажирских мест. 350

___________________________________________________________________________

2. Размер страховой премии по обязательному страхованию перевозчика, осуществляющего железнодорожные перевозки, составляет 0,2 процентов от суммы дохода, полученного (подлежащего получению) перевозчиком от перевозки пассажиров и их имущества по территории Республики Казахстан в течение периода действия договора страхования, и уплачивается в виде ежемесячных взносов от дохода, полученного (подлежащего получению) за месяц.
Размер первого страхового взноса определяется в соответствии с планируемым месячным доходом от перевозки с последующим перерасчетом в зависимости от полученного (подлежащего получению) дохода.
3. При заключении договора обязательного страхования перевозчика,

осуществляющего железнодорожные перевозки, размер страховой премии может

быть увеличен страховщиком по результатам проведенной им оценки страхового

риска, но не более 0,5 процентов от суммы дохода, полученного (подлежащего

получению) перевозчиком от перевозки пассажиров и их имущества по

территории Республики Казахстан в течение периода действия договора

страхования.

4. При заключении договора обязательного страхования на срок менее 12

месяцев используются размеры страховых премий, приведенные в Таблице N 3.

Таблица N 3. Размер страховой премии при страховании на

срок менее 12 месяцев

___________________________________________________________________________

Срок страхования !Размер страховой премии (в процентах от

!годовой страховой премии)

_____________________________!_____________________________________________

До 1 месяца 20

от 1 до 2 месяцев 30

от 2 до 3 месяцев 40

от 3 до 4 месяцев 50

от 4 до 5 месяцев 60

от 5 до 6 месяцев 70

от 6 до 7 месяцев 75

от 7 до 8 месяцев 80

от 8 до 9 месяцев 85

от 9 до 10 месяцев 90

от 10 до 11 месяцев 95

свыше 11 месяцев 100

___________________________________________________________________________

4. По договору обязательного страхования, заключенному сроком на 6 месяцев и более, страховая премия может быть уплачена в рассрочку. Порядок и сроки уплаты страховой премии в рассрочку устанавливается договором обязательного страхования.
По договору обязательного страхования, заключенному на срок менее 6 месяцев, страховая премия уплачивается единовременно, за исключением случая, предусмотренного пунктом 2 настоящей статьи.
5. Действие пункта 3 настоящей статьи не распространяется на договор обязательного страхования, заключенный перевозчиком, осуществляющим железнодорожные перевозки.

Глава 3. Определение размера причиненного вреда и
страховой выплаты

Статья 13. Определение размера причиненного вреда

1. При наступлении страхового случая страховщик обязан в пределах объема ответственности, установленных пунктом 1 статьи 14 настоящего Закона, произвести страховую выплату в виде полного или частичного возмещения вреда, причиненного жизни и здоровью и (или) имуществу потерпевшего.
2. Вред, причиненный жизни и здоровью потерпевшего, включает в себя материальное выражение вреда, связанного с его смертью, временной или постоянной утратой трудоспособности.
Размер вреда, причиненного жизни и здоровью потерпевшего, определяется в соответствии с настоящим Законом на основании документов, выданных медицинскими организациями.
3. Вред имуществу потерпевшего включает стоимость уничтоженного (утраченного) или поврежденного во время перевозки имущества пассажира, принятого перевозчиком к перевозке и (или) находящегося при (на) пассажире.
При уничтожении (утрате), недостаче и (или) повреждении (порче) имущества пассажира, принятого перевозчиком к перевозке и (или) находящегося при (на) пассажире вещей, произошедшим по вине перевозчика, размер причиненного вреда определяется следующим образом:
за имущество без объявленной стоимости, а также находящихся при (на) пассажире вещей - в размере фактической стоимости утраченного имущества, находящихся при (на) пассажире вещей или их недостающей части;
за имущество с объявленной стоимостью - в размере объявленной стоимости имущества, но не выше фактической, если не будет доказано, что объявленная стоимость выше фактической.
За повреждение имущества пассажира, принятого перевозчиком к перевозке и (или) находящегося при (на) пассажире вещей, - в размере суммы, на которую понизилась их стоимость, а при невозможности восстановления - в размере их стоимости.

Статья 14. Определение размера страховой выплаты

1. Размер страховой выплаты, осуществляемой страховщиком по одному страховому случаю, составляет (в месячных расчетных показателях):
1) за вред, причиненный жизни и здоровью каждого потерпевшего:
гибель - 600;
установление инвалидности I группы - 500;
II группы - 400;
III группы - 300;
временная утрата трудоспособности - в размере фактических расходов на амбулаторное и (или) стационарное лечение, но не более 200;
2) за вред, причиненный имуществу каждого потерпевшего - в размере причиненного вреда, но не более 250.
2. Для расчета размера страховой выплаты используется месячный расчетный показатель на день страховой выплаты.
3. Условная франшиза по договору обязательного страхования составляет пятикратный размер месячного расчетного показателя. В случаях, когда размер причиненного вреда превышает установленный размер условной франшизы, страховая выплата осуществляется в полном размере.
4. Дополнительно к страховой выплате страховщиком покрываются расходы, понесенные страхователем (застрахованным) и (или) потерпевшими, связанные с принятием мер по уменьшению размера вреда потерпевшим и их спасению. Указанные расходы возмещаются страховщиком непосредственно лицу, понесшему их.
5. В случаях, когда сумма причиненного вреда потерпевшему превышает предельный объем ответственности страховщика, установленный настоящим Законом, потерпевший вправе предъявить требование о дополнительном возмещении причиненного вреда непосредственно к перевозчику в порядке, предусмотренном законодательством.
6. В случае смерти потерпевшего, при отсутствии у него наследников, лицу, осуществившему погребение потерпевшего, страховщиком осуществляется страховая выплата в размере пятнадцатикратного месячного расчетного показателя.

Статья 15. Общие условия осуществления страховой выплаты

1. Требование о страховой выплате к страховщику предъявляются страхователем (застрахованным) либо потерпевшим в письменной форме с приложением документов, являющихся основанием для предъявления данного требования.
2. К заявлению о страховой выплате прилагаются следующие документы:
1) страховой полис (его дубликат) - при его наличии;
2) проездной билет или документ, заменяющий его (копия ведомости продажи билетов или корешка билета, заверенные перевозчиком) - в случае выдачи пассажиру билета, или свидетельские показания, оформленные в установленном порядке;
3) копия справки медицинских учреждений о сроке временной нетрудоспособности или справки специализированных учреждений об установлении инвалидности потерпевшему - в случае ее возникновения;
4) копия свидетельства о смерти потерпевшего и копия документа, подтверждающего право наследника на наследство - в случае смерти;
5) опись поврежденного или уничтоженного (утраченного) имущества потерпевшего - в случае нанесения вреда имуществу;
6) копия документов следственных и судебных органов - при их наличии;
7) документы, подтверждающие расходы, понесенные страхователем (застрахованным) и (или) потерпевшими, связанные с принятием мер по уменьшению размера вреда потерпевшим и их спасению, - при их наличии.
Истребование страховщиком дополнительно других документов от страхователя (застрахованного) либо потерпевшего запрещается.
3. Страховщик, принявший документы, обязан выдать заявителю справку с указанием полного перечня представленных документов и даты их принятия.
4. Страховая выплата за вред, причиненный жизни и здоровью потерпевшего производится независимо от сумм, причитающихся ему или его наследникам по договорам личного страхования.
5. По желанию потерпевшего страховая выплата может быть произведена непосредственно лицу, оказавшему (оказывающему) ему услуги по восстановлению здоровья и имущества.
6. Страховщик не вправе требовать одним из условий осуществления страховой выплаты предоставление выгодоприобретателем обязательств, ограничивающих его право требования к страховщику.
7. К страхователю (застрахованному), самостоятельно возместившему причиненный вред, переходят права выгодоприобретателя, связанные с правом получения страховой выплаты.

Статья 16. Порядок осуществления страховой выплаты

1. Страховая выплата производится страховщиком в течение семи рабочих дней со дня получения им документов, предусмотренных статьей 15 настоящего Закона.
2. В случаях, когда размер страховой выплаты оспаривается сторонами договора обязательного страхования или потерпевшим, страховщик обязан осуществить страховую выплату в размере, не оспариваемом ни одним из указанных лиц, в срок, предусмотренный пунктом 1 настоящей статьи.
3. Оспариваемая часть страховой выплаты должна быть выплачена страховщиком в течение семи рабочих дней со дня подписания мирового соглашения либо со дня вступления в законную силу решения суда по данному спору. Размер страховой выплаты по оспариваемой части определяется на основании документов, указанных в настоящем пункте.
4. Если в течение срока исковой давности в результате события, приведшего к страховому случаю, у потерпевшего наступит ухудшение здоровья (наступила инвалидность или установлена более высокая группа инвалидности) либо смерть, то страховщик, на основании заявления и соответствующих документов, обязан произвести перерасчет суммы страховой выплаты в размере и порядке, установленными настоящим Законом, с зачетом ранее выплаченных сумм.

Статья 17. Право регрессного требования (суброгация)

1. К страховщику, осуществившему страховую выплату по договору обязательного страхования, переходит право регрессного требования к лицу, ответственному за причинение вреда, в пределах выплаченной суммы в случаях, если:
1) гражданско-правовая ответственность страхователя (застрахованного) наступила вследствие его умышленных действий, направленных на возникновение страхового случая либо способствующих его наступлению, за исключением действий, совершенных в состоянии необходимой обороны и крайней необходимости;
2) гражданско-правовая ответственность страхователя (застрахованного) наступила вследствие управления им транспортным средством в состоянии алкогольного, наркотического или токсикоманического опьянения;
3) лицо, управлявшее транспортным средством, не имело право на управление транспортным средством;
4) в ходе судебного разбирательства было установлено, что страховой случай произошел вследствие технических неисправностей транспортного средства, о которых застрахованный знал или должен был знать;
5) при умышленном непринятии страхователем (застрахованным) мер по уменьшению убытков от страхового случая.
2. Если в случаях, перечисленных в пункте 1 настоящей статьи, виновником причиненного вреда является лицо, эксплуатирующее транспортное средство в силу трудовых отношений с его владельцем или в присутствии его владельца без оформления письменной формы сделки, то регрессное требование предъявляется к владельцу данного транспортного средства.
3. Если в судебном порядке установлено, что страховой случай произошел по вине третьих лиц, то к страховщику, осуществившему страховую выплату по договору обязательного страхования, переходит право требования, которое перевозчик имеет к данному виновнику.

Статья 18. Ответственность за нарушение
законодательства об обязательном страховании

1. Перевозчик, осуществляющий перевозку пассажиров без заключения договора обязательного страхования, несет административную ответственность в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.
2. При несвоевременном осуществлении страховой выплаты страховщик обязан уплатить выгодоприобретателю неустойку в размере и порядке, установленными статьей 353 K941000_ Гражданского кодекса Республики Казахстан.

Статья 19. Отказ в страховой выплате

1. Страховщик вправе полностью или частично отказать в страховой выплате, если страховой случай произошел вследствие:
1) умышленных действий пассажира, направленных на возникновение страхового случая либо способствующих его наступлению, за исключением действий, совершенных в состоянии необходимой обороны и крайней необходимости;
2) воздействия ядерного взрыва, радиации или радиоактивного заражения;
3) военных действий;
4) гражданской войны, народных волнений всякого рода, массовых беспорядков или забастовок;
5) неуведомление или несвоевременное уведомление страховщика о наступлении страхового случая, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Законом.
2. Несвоевременное сообщение страховщику о наступлении страхового события не может служить основанием для отказа в страховой выплате, если будет доказано, что это связано с уважительными причинами и представлены соответствующие документы, подтверждающие факт страхового случая, причинения вреда жизни или здоровью потерпевшего, а также представлено для осмотра имущество в том состоянии, в котором оно находилось после страхового события.
3. Не покрывается страхованием ответственность застрахованного за возмещение морального ущерба и упущенной выгоды потерпевшего, включая ущерб, связанный с невозможностью использования поврежденного имущества и утратой товарной стоимости имущества, а также потери (штрафы, неустойка) в связи с нарушением потерпевшим сроков поставки товаров или оказания услуг, иных его обязательств по контрактам (договорам).
4. При наличии оснований для отказа в страховой выплате, предусмотренных пунктом 1 настоящей статьи, страховщик обязан в течение семи рабочих дней со дня предъявления требования направить лицу, заявившему требование о страховой выплате, соответствующее решение о полном или частичном отказе в страховой выплате в письменной форме с мотивированным обоснованием причин отказа.
5. Не может служить основанием для отказа в страховой выплате наличие споров между сторонами договора обязательного страхования или потерпевшим, касающихся размера страховой выплаты. При наличии таких споров страховщик обязан осуществить страховую выплату в порядке, предусмотренном статьей 16 настоящего Закона.
6. Отказ страховщика осуществить страховую выплату может быть обжалован страхователем (застрахованным) или потерпевшим в суд.

Глава 4. Заключительные положения

Статья 20. О международных договорах

Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан,

установлены иные правила, чем это предусмотрено настоящим Законом, то

применяются правила международного договора, кроме случаев, когда из

международного договора следует, что для его применения требуется принятие

закона.

Статья 21. Порядок рассмотрения споров

Споры, вытекающие из договора обязательного страхования, решаются в

порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Статья 22. О введении в действие настоящего Закона

Настоящий Закон вступает в силу с 1 января 2002 года.

Президент

Республики Казахстан

(Специалисты: Умбетова А.М.,

Склярова И.В.)

"Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2001 жылғы 20 желтоқсан N 1664

Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:

"Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық

жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының

жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына

енгізілсін.

Қазақстан Республикасының

Премьер-Министрі

жоба

Қазақстан Республикасының Заңы

Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы

азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн мiндеттi

сақтандыру туралы

Осы Заң тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық

жауапкершiлiгiн мiндетті сақтандыруды жүзеге асыру процесiнде туындайтын

қоғамдық қатынастарды реттейдi.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық

жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру туралы заңдар

1. Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлігін мiндеттi сақтандыру туралы заңдарға Қазақстан Республикасының Азаматтық K990409_ кодексi, "Сақтандыру қызметi туралы" Қазақстан Республикасының Z000126_ Заңы, осы Заң және Қазақстан Республикасының басқа да нормативтiк құқықтық актiлерi жатады.
2. Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн мiндетті сақтандырудан (бұдан әрi - мiндеттi сақтандыру) туындайтын және басқа заң актiлерiнiң қолданылу аясына қатысты қатынастардың осы Заңда тiкелей реттелген қатынастардан басқасы осы актiлермен реттеледi.
3. Осы Заң тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн қосымша сақтандыруды ерiктi тәртiппен жүзеге асыру құқығын шектемейдi.

2-бап. Мiндеттi сақтандыру объектiсi

Тасымалдаушының Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарында көзделген мiндетiне байланысты тасымалдау кезiнде жолаушылардың өмiрiне, денсаулығына және мүлкiне келтiрiлген зиянды өтеуге мүлiктiк мүддесi мiндеттi сақтандыру объектiсi болып табылады.

3-бап. Мiндеттi сақтандырудың мақсаты

және негiзгі принциптерi

1. Мiндеттi сақтандыру тасымалдау кезiнде жолаушылардың өмiрiне, денсаулығына және мүлкiне зиян келтiрiлген мүлiктiк мүдделерiн сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру арқылы қорғау мақсатында жүзеге асырылады.
2. Мiндеттi сақтандырудың негізгі принциптерi мыналар:
зардап шеккен адамдардың мүлiктiк мүдделерiн осы Заңда көзделген тәртiппен және көлемде қорғауды қамтамасыз ету;
тасымалдаушының мiндетті сақтандыру шарты болған жағдайда оның жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдау;
тараптардың мiндеттi сақтандыру шарты бойынша өз мiндеттемелерiн орындауын қамтамасыз ету.

4-бап. Осы Заңда қолданылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар қолданылады:
пайда алушы - зардап шеккен болып танылған және осы Заң мен мiндеттi сақтандыру шартына сәйкес сақтандыру төлемiн алуға құқығы бар тұлға, сондай-ақ зардап шеккен адамға мiндеттi сақтандыру шартында көзделген сома шегінде келтiрiлген зиянды дербес өтеген сақтанушы (сақтандырылған адам) немесе басқа да тұлға;
тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлігі - тасымалдаушының тасымалдау кезiнде жолаушының өмiрiне, денсаулығына және мүлкiне келтiрiлген зиянды өтеуге Қазақстан Республикасының азаматтық заңдары белгiлеген мiндетi;
жолаушы - тасымалдаушымен тасымалдау шартын жасаған жеке тұлға;
тасымалдаушы - меншiк құқығы немесе басқа да заңды негіздерде әуе, темiржол, автомобиль (трамвайлар мен троллейбустарды қоса алғанда), су (теңiз, өзен) көлiк құралдарына ие болатын және жолаушылар мен олардың жүгiн ақы үшiн немесе жалдау бойынша тасымалдауға Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес құқығы бар заңды немесе жеке тұлға;
зардап шеккен адам - тасымалдау кезiнде өмiрiне, денсаулығына және (немесе) мүлкiне зиян келтiрiлген жолаушы;
сақтандыру оқиғасы - сақтандыру жағдайы ретiнде қаралуы мүмкiн және танылуы мүмкiн оқиға;
сақтандыру жағдайы - жолаушылардың өмiрiне, денсаулығына және (немесе) мүлкiне келтiрiлген зиянды өтеу жөнiнде сақтандырылған адамның азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiнiң басталуы;
сақтандырушы - Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мiндетті сақтандыруды жүзеге асыру құқығына тиiстi лицензиясы бар сақтандыру ұйымы;
шартты франшиза - шығын мөлшерi франшизаның белгiленген мөлшерiнен асқан жағдайларда сақтандыру төлемiн толық көлемде (франшизаның көлемiне азайтусыз) жүзеге асырылуын көздейтiн франшиза;
франшиза - сақтандырушы өтемейтін зиян сомасы.

5-бап. Жолаушыларды мiндеттi сақтандыру

шартынсыз тасымалдауға жол бермеу

1. Тасымалдаушының жолаушыларды мiндеттi сақтандыру шартын жасамай тасымалдауына жол берiлмейдi.
2. Халықаралық тасымалдауды жүзеге асыратын тасымалдаушы Қазақстан Республикасы жасаған халықаралық шарттарға сәйкес жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлiкті сақтандыру шартын жасауға мiндетті.
3. Тасымалдаушының осы Заңның талаптарын орындауына бақылау жасау (мiндеттi сақтандыру шартын жасау бөлігінде) Қазақстан Республикасының тиiстi мемлекеттiк органдарына олардың Қазақстан Республикасының заң актiлерi белгiлеген өкiлеттiктерi шегiнде жүктеледi.

2-тарау. Мiндеттi сақтандыру шарты

6-бап. Мiндеттi сақтандыру шарты және оны жасау тәртiбi

1. Мiндеттi сақтандыру шарты өмiрiне, денсаулығына және (немесе) мүлкiне тасымалдау кезiнде зиян келтiрiлуi мүмкiн үшiншi тұлғаның (жолаушының) пайдасына сақтандырушы мен сақтанушы арасында жасалған келiсiм болып табылады.
Сақтанушы сақтандырушыны таңдауға ерiктi.
Сақтандырушы сақтанушының мiндеттi сақтандыру шартын жасауына қарсы болмауы тиiс.
2. Мiндеттi сақтандыру шарты бойынша сақтанушы сақтандыру сыйлықақысын төлеуге мiндеттенедi, ал сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталған кезде пайда алушыға осы Заңда көзделген тәртiппен және мөлшерде сақтандыру төлемiн жасауға мiндеттенедi.
3. Мiндеттi сақтандыру шарты сақтанушының жазбаша өтiнiшi негiзiнде жасалады. Сақтандырушы сақтанушыдан осы Заңның талаптарына сәйкес мiндетті сақтандыру шартына енгiзу үшiн қажеттi мәлiметтер беруiн талап етуге құқылы.
4. Мiндеттi сақтандыру шартын жасау сақтандырушының сақтанушыға сақтандыру заңдарының талаптарына сәйкес ресiмделген сақтандыру полисiн беруiмен куәландырылады.
Сақтандыру полисi жоғалған жағдайда сақтандырушы сақтанушыға (сақтандырылған адамға) оның жазбаша өтiнiшi негiзiнде сақтандыру полисiнiң көшiрмесiн беруге мiндетті. Мұндай жағдайда сақтандырушы сақтанушыдан (сақтандырылған адамнан) сақтандыру полисi бланкiсiнiң дайындау құнының және көшiрмесiн ресiмдеуге жұмсалған шығыстың өтелуiн талап етуге құқылы, бiрақ 0,1 айлық есептiк көрсеткiштен артық емес.
5. Сақтандыру полисiнiң нысаны мен мазмұны бойынша қойылатын талаптарды сақтандыру қызметiн реттеу мен қадағалау жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлейдi.

7-бап. Мiндетті сақтандыру шартының күшiне енуi,
қолданылу мерзiмi және аумағы

1. Егер мiндеттi сақтандыру шартында басқаша көзделмесе, мiндеттi сақтандыру шарты сақтанушы төлеуге тиiс сақтандыру сыйлықақысын, ал оны мәулетпен төлеген кезде бiрiншi сақтандыру жарнасын төлеген сәттен бастап күшiне енедi және тараптар үшiн мiндеттi болады және сақтандыру мерзiмi iшiнде қолданылады.
2. Мiндеттi сақтандыру шарты осы баптың 3-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда күшiне енгiзiлген күннен бастап 12 ай мерзiмге жасалады.
Мiндеттi сақтандыру шарты сақтандырудың барлық мерзiмi iшiнде қолданылады және бiрiншi басталған сақтандыру жағдайы бойынша өз қолданылуын тоқтатпайды.
3. Егер жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдауды жүзеге асыру құқығы 12 айдан аз кезең iшiнде аяқталса, онда мiндеттi сақтандыру шарты осы кезеңге ғана жасалады.
4. Қазақстан Республикасы жасаған халықаралық шартта басқаша көзделмеген болса, мiндеттi сақтандыру шартының қолданылуы Қазақстан Республикасының аумағымен шектеледi.

8-бап. Мiндеттi сақтандыру шартының қолданылуын
мерзiмiнен бұрын тоқтату

1. Мiндеттi сақтандыру шарты оны тоқтатудың Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнде көзделген жалпы негiздерiнен басқа мынадай жағдайларда мерзiмiнен бұрын тоқтатылады:
1) тасымалдаушының немесе сақтандырушының қызметi тоқтатылғанда;
2) соттың шартты жарамсыз деп тану туралы шешiм қабылдағанда;
3) тасымалдаушының жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдауға берiлген құқықтың қолданылуы тоқтатылғанда;
4) сақтанушының талап етуi бойынша.
Көрсетiлген жағдайларда мiндеттi сақтандыру шартын тоқтату үшiн негiздеме ретiнде көзделген жағдайлардың пайда болғанынан бастап мiндеттi сақтандыру шарты тоқтатылды болып саналады, бұл туралы мүдделi тарап басқа тарапқа тез арада хабар беруi тиiс.
2. Мiндеттi сақтандыру шартын мерзiмiнен бұрын тоқтату үшiн сақтанушы

(ал сақтанушы-жеке тұлға қайтыс болған кезде - оның мұрагерi)

сақтандырушыға жазбаша өтiнiш бередi. Өтiнiшке сақтандыру полисi не оның

көшiрмесi қоса берiледi.

3. Мiндеттi сақтандыру шарты мерзiмiнен бұрын тоқтатылған кезде

сақтанушы сақтандыру сыйлықақысының бiр бөлiгiн N 1 кестеге сәйкес

қайтаруға құқылы.

Ұстау мөлшерiне сақтандырушының iс жүргiзу шығыстары енгізiлген.

N 1 кесте. Мiндетті сақтандыру шартын мерзiмiнен бұрын

тоқтатқан кезде сақтандырушының жылдық сақтандыру

сыйлықақы сомасының бiр бөлiгiнен ұстау мөлшерi

__________________________________ _______________________________________

Р/с!Міндетті сақтандыру!Ұсталына.! !Р/с!Міндетті сақтандыру!Ұсталынатын !

N !шарты күшіне енген !тын ақша ! ! N !шарты күшіне енген !ақша мөлшері !

!күннен бастап мер. !мөлшері ! ! !күннен бастап мер. !(процентпен) !

!зімінен бұрын тоқ. !(сақтан. ! ! !зімінен бұрын тоқ. !(сақтандыру. !

!татылғанға дейін !дырушының! ! !татылғанға дейін !шының іс жүр.!

!өткен күндер саны !іс жүргі.! ! !өткен күндер саны !гізуге шығыс.!

! !зуге шы. ! ! ! !тарын есепте.!

! !ғыстарын ! ! ! !генде) !

! !есепте. ! ! ! ! !

! !генде) ! ! ! ! !

! !(процент.! ! ! ! !

! !пен) ! ! ! ! !

___!___________________!_________! !___!___________________!_____________!

1 ! 2 ! 3 ! ! 1 ! 2 ! 3 !

__________________________________________________________________________!

1 1 5 49 154-156 53

2 2 6 50 157-160 54

3 3-4 7 51 161-164 55

4 5-6 8 52 165-167 56

5 7-8 9 53 168-171 57

6 9-10 10 54 172-175 58

7 11-12 11 55 176-178 59

8 13-14 12 56 179-182 60

9 15-16 13 57 183-187 61

10 17-18 14 58 188-191 62

11 19-20 15 59 192-196 63

12 21-22 16 60 197-200 64

13 23-25 17 61 201-205 65

14 26-29 18 62 206-209 66

15 30-32 19 63 210-214 67

16 33-36 20 64 215-218 68

17 37-40 21 65 219-223 69

18 41-43 22 66 224-228 70

19 44-47 23 67 229-232 71

20 48-51 24 68 233-237 72

21 52-54 25 69 238-241 73

22 55-58 26 70 242-246 74

23 59-62 27 71 247-250 75

24 63-65 28 72 251-255 76

25 66-69 29 73 256-260 77

26 70-73 30 74 261-264 78

27 74-76 31 75 265-269 79

28 77-80 32 76 270-273 80

29 81-83 33 77 274-278 81

30 84-87 34 78 279-282 82

31 88-91 35 79 283-287 83

32 92-94 36 80 288-291 84

33 95-98 37 81 292-296 85

34 99-102 38 82 297-301 86

35 103-105 39 83 302-305 87

36 106-109 40 84 306-310 88

37 110-113 41 85 311-314 89

38 114-116 42 86 315-319 90

39 117-120 43 87 320-323 91

40 121-124 44 88 324-328 92

41 125-127 45 89 329-332 93

42 128-131 46 90 333-337 94

43 132-135 47 91 338-342 95

44 136-138 48 92 343-346 96

45 139-142 49 93 347-351 97

46 143-145 50 94 352-355 98

47 147-149 51 95 356-360 99

48 150-153 52 96 361-365 100

___________________________________________________________________________

9-бап. Сақтанушының құқықтары мен мiндеттерi

1. Сақтанушы:

1) сақтандырушыдан мiндеттi сақтандыру шарттарын, сақтандыру шарты бойынша өзiнiң құқықтары мен мiндеттерiн түсiндiрудi талап етуге;
2) сақтандыру полисiн жоғалтып алған жағдайда оның көшiрмесiн алуға;
3) зиянның және сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн анықтау жөнiнде жасалған есеппен танысуға;
4) мiндеттi сақтандыру шартын мерзiмiнен бұрын бұзуға;
5) сақтандырушының сақтандыру төлемiн жасаудан бас тарту немесе оның мөлшерiн азайту туралы шешiмiне заңдарда көзделген тәртiппен қарсы болуға құқылы.
2. Сақтанушы:
1) мiндеттi сақтандыру шартына сәйкес сақтандырушыға сақтандыру сыйлықақысын уақтылы және толық мөлшерде төлеуге;
2) мiндетті сақтандыру шартын жасаған кезде осы Заңның талаптарына сәйкес мiндеттi сақтандыру шартына кiргізуге қажетті мәлiметтердi сақтандырушыға хабарлауға;
3) сақтандыру оқиғасының басталғаны туралы белгiлi болғаннан бастап бес күннен кешiктiрмей өзiне қолайлы әдiспен (ауызша, жазбаша) хабарлауға мiндетті. Сақтанушының дәлелдi себептермен көрсетiлген әрекеттердi орындауға мүмкiндiгi болмаған жағдайда, ол мұны құжаттар арқылы растауы тиіс;
4) сақтандыру оқиғасы туындаған жағдайда зиян мөлшерiнiң көбеюiне жол бермеу, мүлiктi сақтау және зардап шеккен адамдарға көмек көрсету үшiн ықтимал шаралардың бәрiн қабылдауға;
5) сақтандыру оқиғасы туралы және зардап шеккен адамдар жайында тиiстi органдарға олардың құзыретiне қарай (жол полициясы және өртке қарсы қызмет органдарына, жедел медициналық жәрдем қызметiне, апатпен күрес қызметiне) хабарлауға мiндеттi.
3. Мiндеттi сақтандыру шартында сақтанушының басқа да құқықтары көзделуi мүмкiн.
4. Зардап шеккен адам немесе басқа да мүдделi адам сақтандыру оқиғасының басталғаны туралы сақтандырушыға хабарлауға құқылы.

10-бап. Сақтандырушының құқықтары мен мiндеттерi

1. Сақтандырушы:
1) мiндеттi сақтандыру шартын жасаған кезде сақтанушыдан осы Заңның талаптарына сәйкес мiндеттi сақтандыру шартына енгiзуге қажеттi мәлiметтер беруiн талап етуге;
2) құзыретті органдардан сақтандыру жағдайының басталғанын және үшiншi тұлғаларға келтiрiлген зиянның мөлшерiн растайтын мәлiметтердi сұратуға;
3) келтiрiлген зиянның мөлшерiн, сақтандыру оқиғасының басталу себептерiн және басқа да жағдайларды анықтау үшiн зардап шеккен адамның мүлкiн қарауға;
4) жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдау кезiнде сақтандырылған адам келтiрген зиянды өтеу туралы үшiншi тұлғалардың шағым-талаптары бойынша сақтандырылған адамның мүддесiн сотта қорғауға;
5) осы Заңда көзделген жағдайларда келтiрiлген зиянға жауапты адамға керi талап қоюға;
6) осы Заңда көзделген негіздемелер бойынша сақтандыру төлемiн толық немесе iшiнара жүзеге асырудан бас тартуға құқылы.
2. Сақтандырушы:
1) сақтанушыны мiндеттi сақтандыру шарттарымен таныстыруға, мiндетті сақтандыру шартынан туындайтын құқықтары мен мiндеттерiн түсіндіруге;
2) мiндеттi сақтандыру шартын жасағаннан кейiн сақтанушыға сақтандыру полисiн, ал оны жоғалтқан кезде - көшiрмесiн беруге;
3) сақтандыру оқиғасы туралы хабар алған кезде оны тiркеуге және қажет болған кезде келтiрiлген зиянның мөлшерiн анықтау және сақтандыру актiсiн жасау үшiн өз өкiлiн жiберуге;
4) сақтанушыны (сақтандырылған адамды) және зардап шеккен адамды

келтiрiлген зиянның және сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн белгілеу жөнiнде

жасалған есеппен таныстыруға;

5) сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру төлемiн осы Заңда

көзделген мөлшерде, тәртiппен және мерзiмде жүзеге асыруға;

6) сақтанушыға (сақтандырылған адамға) және басқа да адамға олардың

сақтандыру жағдайы кезiндегi шығындарын азайту үшiн жұмсаған шығыстарын

өтеуге;

7) сақтандыру құпиясын қамтамасыз етуге мiндеттi.

3. Мiндеттi сақтандыру шартында сақтандырушының басқа да мiндеттерi

көзделуi мүмкiн.

11-бап. Зардап шеккен адамның құқықтары

Зардап шеккен адам:

1) сақтанушының (сақтандырылған адамның) жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдау нәтижесiнде болған сақтандыру оқиғасының басталғаны туралы сақтандырушыға хабарлауға;
2) сақтанушының (сақтандырылған адамның) орнына сақтандыру төлемiн жүзеге асыру үшiн қажеттi құжаттар жинап, оны сақтанушының (сақтандырылған адамның) мiндеттi сақтандыру шартын жасаған сақтандырушыға беруге, сақтандыру төлемiн осы Заңда белгiленген мөлшерде және тәртiппен алуға;
3) сақтандырушының келтiрiлген зиянның және сақтандыру төлемiнiң

мөлшерiн анықтау жөнiндегi есебiмен танысуға;

4) сақтандырушының сақтандыру төлемiн жасаудан бас тарту немесе оның

мөлшерiн азайту туралы шешiмiне заңдарда көзделген тәртіппен қарсы болуға;

5) келтiрiлген зиян сомасы сақтандырушы жауапкершiлiгінiң шектi

көлемiнен асып кеткен жағдайда тасымалдаушыға келтiрiлген зиянға қосымша

өтем жасау туралы талап қоюға құқылы.

12-бап. Сақтандыру сыйлықақысының мөлшерi және оны төлеу тәртiбi

1. Мiндеттi сақтандыруды жүзеге асырған кезде N 2 кестеде келтiрiлген

жылдық сақтандыру сыйлықақыларының мынадай мөлшерi пайдаланылады.

N 2 кесте. Бiр көлiк құралына жылдық

сақтандыру сыйлықақысының мөлшерi

(айлық есептiк көрсеткiштермен)

--------------------------------------------------------------------------

Көлiк құралының атауы ! Жылдық сақтандыру

! сыйлықақының мөлшерi

--------------------------------------------------------------------------

1. Автомобиль көлiгі

1) жеңiл автомобильдер, автобустар, шағын

автобустар:

жолаушы орны 4-ке дейiн 3

жолаушы орны 5-тен 10-ға дейiн 7,5

жолаушы орны 10-нан 20-ға дейiн 15

жолаушы орны 20-дан көп 20

2) трамвайлар, троллейбустар 4

2. Әуе көлiгi

1) ұшақтар:

50 жолаушы орынға дейiн; 350

жолаушы орны 50-ден 100-ге дейiн; 700

жолаушы орны 100-ден 200-ге дейiн; 1400

жолаушы орны 200-ден бастап және одан көп. 2400

2) тiкұшақтар 120

3. Су (теңiз, өзен) көлiгi

50 жолаушы орынға дейiн; 35

жолаушы орны 50-ден 100-ге дейiн; 70

жолаушы орны 100-ден 150-ге дейiн; 100

жолаушы орны 150-ден 300-ге дейiн; 200

жолаушы орны 300-ден бастап және одан көп 350

---------------------------------------------------------------------------

2. Темiржол тасымалдауын жүзеге асыратын тасымалдаушының мiндеттi сақтандыру бойынша сақтандыру сыйлықақысының мөлшерi тасымалдаушының сақтандыру шартының қолданылуы кезеңiнде Қазақстан Республикасының аумағында жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдаудан алынған (алынуға тиiс) кiрiс сомасының 0,2 процентi болады және бiр айда алынған (алынуға тиiс) кiрiстен ай сайынғы жарналар түрiнде төленедi.
Бiрiншi сақтандыру жарнасының мөлшерi алынған (алынуға тиiс) кiрiске байланысты кейiнгi қайта есеп айырысу арқылы тасымалдаудан түскен жоспарланып отырған айлық кiрiске сәйкес белгiленедi.
3. Темiржол тасымалдауын жүзеге асыратын тасымалдаушының мiндеттi сақтандыру шартын жасаған кезде сақтандыру сыйлықақысының мөлшерiн сақтандырушы өзi жүргiзген сақтандыру тәуекелiн бағалау нәтижелерi бойынша, бiрақ тасымалдаушының сақтандыру шартының қолданылуы кезеңiнде

Қазақстан Республикасының аумағында жолаушыларды және олардың мүлкiн

тасымалдаудан алынған (алынуға тиiс) кiрiс сомасының 0,5 процентiнен

аспайтын мөлшерде көбейтуi мүмкiн.

4. Мiндеттi сақтандыру шартын 12 айдан аз мерзiмге жасаған кезде N 3

кестеде келтiрiлген сақтандыру сыйлықақыларының мөлшерi пайдаланылады.

N 3 кесте. 12 айдан аз мерзiмге сақтандыру кезiнде

сақтандыру сыйлықақысының мөлшерi

--------------------------------------------------------------------------

Сақтандыру мерзiмi ! Сақтандыру сыйлықақысының

! мөлшерi (жылдық сақтандыру

! сыйлықақысынан процентпен)

--------------------------------------------------------------------------

1 айға дейін 20

1 айдан 2 айға дейін 30

2 айдан 3 айға дейін 40

3 айдан 4 айға дейін 50

4 айдан 5 айға дейін 60

5 айдан 6 айға дейін 70

6 айдан 7 айға дейін 75

7 айдан 8 айға дейін 80

8 айдан 9 айға дейін 85

9 айдан 10 айға дейін 90

10 айдан 11 айға дейін 95

11 айдан асса 100

___________________________________________________________________________

5. 6 айға және одан да көп мерзiмге жасалған мiндеттi сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысы мәулетпен төленуi мүмкiн. Сақтандыру сыйлықақысын мәулетпен төлеу тәртiбiн және мерзiмiн мiндеттi сақтандыру шарты белгiлейдi.
6 айдан аз мерзiмге жасалған мiндеттi сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысы осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда бiр уақытта төленедi.
6. Осы баптың 3-тармағы темiржол тасымалдауын жүзеге асыратын тасымалдаушы жасаған мiндеттi сақтандыру шартына қолданылмайды.

3-тарау. Келтiрiлген зиянның және сақтандыру
төлемiнiң мөлшерiн анықтау

13-бап. Келтiрiлген зиянның мөлшерiн анықтау

1. Сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандырушы осы Заңның 14-бабының 1-тармағында белгiленген жауапкершiлiк көлемi шегiнде зардап шеккен адамның өмiрiне, денсаулығына және (немесе) мүлкiне келтiрiлген зиянды толық немесе iшiнара өтеу түрiнде сақтандыру төлемiн жасауға мiндеттi.
2. Зардап шеккен адамның өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген зиянға зардап шеккен адамның өлiмiмен, еңбекке жарамдылығын уақытша немесе тұрақты жоғалтумен байланысты зиянның материалдық көрiнуi жатады.
Зардап шеккен адамның өмiрiне және денсаулығына келтiрiлген зиянның мөлшерi осы Заңға сәйкес медициналық ұйымдар берген құжаттар негізiнде айқындалады.
3. Зардап шеккен адамның мүлкiне келтiрiлген зиянға тасымалдау кезiнде тасымалдаушының тасымалдауға алынған және (немесе) жолаушыдағы жойылған (жоғалған) немесе бүлiнген мүлiктiң құны жатады.
Тасымалдаушының тасымалдауға алынған мүлiктi және (немесе) жолаушыдағы заттарды тасымалдаушының кiнәсiнен жойған (жоғалтқан), жетiспеген және (немесе) бүлiнген (зақым келтiрiлген) кезде келтiрiлген зиянның мөлшерi мынадай түрде белгiленедi:
құны жарияланбаған мүлiк, сондай-ақ жолаушыдағы заттар үшiн - жоғалған мүлiктiң, жолаушыдағы заттардың немесе олардың жетiспейтiн бөлiгiнiң нақты құны мөлшерiнде;
құны жарияланған мүлiк үшiн - егер жарияланған құн нақты құннан

жоғары екендiгi дәлелденбесе, мүлiктiң жарияланған құны мөлшерiнде, бiрақ

нақты құнынан аспайтын мөлшерде.

Тасымалдаушының тасымалдауға алынған мүлiктi және (немесе)

жолаушыдағы заттарды бүлдiргенi үшiн - олардың құны төмендеген сома

мөлшерiнде, ал қалпына келтiру мүмкiн болмаған кезде - олардың құны

мөлшерiнде.

14-бап. Сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн анықтау

1. Бiр сақтандыру жағдайы бойынша сақтандырушы жүзеге асыратын

сақтандыру төлемiнiң мөлшерi мынадай болады (айлық есептiк көрсеткiшпен):

1) әрбiр зардап шеккен адамның өмiрiне немесе денсаулығына

келтiрiлген зиян үшiн:

қаза тапса - 600

мүгедектiк белгiленсе I топ - 500

II топ - 400

III топ - 300

жалпы еңбекке жарамдылығын уақытша жоғалтса - амбулаториялық және (немесе) тұрақты емделуге жұмсалған нақты шығыстар мөлшерiнде, бiрақ 200-ден аспайды;
2) әрбiр зардап шеккен адамның мүлкiне келтiрiлген зиян үшiн - келтiрiлген зиян мөлшерiнде, бiрақ 250-ден аспайды.
2. Сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн есептеу үшiн сақтандыру төлемi жасалған күнгi айлық есептiк көрсеткiш пайдаланылады.
3. Мiндеттi сақтандыру шарты бойынша шартты франшиза айлық есептiк көрсеткiштiң бес еселенген мөлшерi болады. Келтiрiлген зиянның мөлшерi шартты франшизаның белгiленген мөлшерiнен асқан жағдайларда сақтандыру төлемi толық мөлшерде төленедi.
4. Сақтандыру төлемiне сақтанушы (сақтандырылған адам) және (немесе) зардап шеккен адам шеккен зиянның мөлшерiн азайту және зардап шеккен адамдарды құтқаруға байланысты шығыстар қосымша кiргiзiледi. Көрсетiлген шығыстарды зардап шеккен адамға сақтандырушы тiкелей өтейдi.
5. Зардап шеккен адамға келтiрiлген зиян сомасы осы Заңда белгiленген сақтандырушы жауапкершiлiгiнiң шектi көлемiнен асып кеткен жағдайларда, зардап шеккен адам келтiрiлген зиянды қосымша өтеу туралы заңдарда көзделген тәртiппен тасымалдаушыға тiкелей талап қоюға құқылы.
6. Зардап шеккен адам қайтыс болған жағдайда, оның мұрагерлерi болмаған кезде, сақтандырушы зардап шеккен адамды жерлеген адамға он бес еселенген айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде сақтандыру төлемiн төлейдi.

15-бап. Сақтандыру төлемiн жүзеге асырудың жалпы талаптары

1. Сақтандырушыға сақтандыру төлемi туралы талапты сақтанушы (сақтандырылған адам) не зардап шеккен адам осындай талап қоюға негiз болып табылатын құжаттарды қоса жазбаша түрде бередi.
2. Сақтандыру төлемi туралы өтiнiшке мынадай құжаттар қоса берiледi:
1) сақтандыру полисi (оның көшiрмесi) - ол болған кезде;
2) жол жүру билетi немесе жолаушыға билет берiлген жағдайда оның орнындағы құжат (тасымалдаушы растаған билеттердi сату ведомосiнiң көшiрмесi немесе билет түбiртегiнiң көшiрмесi) немесе белгiленген тәртiппен ресiмделген куәлардың көрсетуi;
3) зардап шеккен адамның еңбекке уақытша жарамсыздық мерзiмi туралы медицина мекемесi анықтамасының көшiрмесi немесе арнаулы мекеменiң зардап шеккен адамға мүгедектік белгiлеу туралы - ол мүгедек болып қалған жағдайда, анықтамасының көшiрмесi;
4) зардап шеккен адамның өлгенi туралы куәлiктің көшiрмесi және ол қайтыс болған жағдайда - мұрагердiң мұраға құқығын растайтын құжаттың көшiрмесi;
5) зардап шеккен адамның бүлiнген немесе жойылған (жоғалған) мүлкiнiң тiзiмдемесi - мүлiкке зиян келтiрiлген жағдайда;
6) тергеу және сот органдары құжаттарының көшiрмесi - олар болған жағдайда;
7) сақтанушы (сақтандырылған адам), зардап шеккен адам шеккен зиян мөлшерiн азайту және зардап шеккен адамды құтқаруға байланысты шығыстарды растайтын құжаттар - олар болған кезде.
Сақтандырушының сақтанушыдан (сақтандырылған адамнан) не зардап шеккен адамнан басқа қосымша құжаттарды талап етуiне тыйым салынады.
3. Құжаттарды қабылдаған сақтандырушы өтiнiш берушiге ұсынылған құжаттардың толық тiзбесiн және оларды қабылдаған күндi көрсете отырып анықтама беруге мiндетті.
4. Зардап шеккен адамның өмiрiне және денсаулығына келтiрiлген зиян үшiн сақтандыру төлемi оған немесе оның мұрагерлерiне жеке сақтандыру шарттары бойынша есептелген сомаға қарамай төленедi.
5. Зардап шеккен адамның қалауы бойынша сақтандыру сомасын оған денсаулығын және мүлiктi қалпына келтiру бойынша қызмет көрсеткен (көрсететiн) адамға тiкелей төлеуге болады.
6. Сақтандырушы сақтандыру төлемiн жүзеге асыру талаптарының бiрi ретiнде пайда алушының сақтандырушыға талап қою құқығын шектейтiн мiндеттеме беруiн талап етуге тиiс емес.
7. Келтiрiлген зиянды өзi өтеген сақтанушыға (сақтандырылған адамға) пайда алушының сақтандыру төлемiн алу құқығына байланысты құқықтары көшедi.

16-бап. Сақтандыру төлемiн жүзеге асыру тәртiбi

1. Сақтандырушы сақтандыру төлемiн осы Заңның 15-бабында көзделген құжаттарды алған күннен бастап жетi жұмыс күнi ішiнде төлейдi.
2. Сақтандыру төлемiнiң мөлшерiне қатысты мiндетті сақтандыру шартына қатысушы тараптар немесе зардап шеккен адам қарсы болған жағдайда сақтандырушы сақтандыру төлемiн осы баптың 1-тармағында көзделген мерзiмде көрсетiлген адамдардың бiрде-бiрi қарсы болмаған мөлшерде төлеуге мiндеттi.
3. Сақтандыру төлемiнiң қарсылық болған бөлiгiн сақтандырушы бiтiм келiсiмiне қол қойылған күннен не осы дау бойынша соттың шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап жетi жұмыс күнi ішiнде төлеуi тиiс. Қарсылық болған бөлiгi бойынша сақтандыру төлемiнiң мөлшерi осы тармақта көрсетiлген құжаттар негiзiнде белгiленедi.
4. Егер сақтандыру жағдайынан кейiн зардап шеккен адамның алған жарақаты салдарынан үш жыл ішiнде денсаулығы нашарлай бастаса (мүгедектiкке душар болса немесе мүгедектiктiң неғұрлым жоғары тобы белгiленсе) не қайтыс болса, онда сақтандырушы өтiнiштiң және қоса берiлген тиiстi құжаттардың негiзiнде бұрын төленген соманы есепке ала отырып, осы Заңда белгiленген мөлшерде және тәртiппен сақтандыру төлемi сомасына қайта есептеу жүргiзуге мiндеттi.

17-бап. Керi талап қою (суброгация) құқығы

1. Мiндеттi сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемiн жүзеге асыратын сақтандырушыға төленген сома шегiнде келтiрiлген зиян үшiн жауапты адамға керi талап қою құқығы мынадай жағдайларда көшедi, егер:
1) сақтанушының (сақтандырылған адамның) азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгi қажеттi қорғану және шұғыл қажеттiлiк жағдайында жасалған iс-әрекеттерiн қоспағанда сақтандыру жағдайының туындауына бағытталған не оның басталуына ықпал ететiн қасақана әрекеттерi салдарынан басталған болса;
2) сақтанушының (сақтандырылған адамның) азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгi оның көлiк құралын алкогольдiң, есiрткiнiң немесе токсикоманиялық күйде болу салдарынан мас күйiнде жүргiзу салдарынан басталған болса;
3) көлiк құралын жүргiзушi адам көлiк құралын жүргiзуге құқығы болмаса;
4) сот талқылауы барысында сақтандыру жағдайы сақтандырылған адам бiлген немесе бiлуi тиiс болған көлiк құралының техникалық ақауы салдарынан болғаны анықталса;
5) сақтанушы (сақтандырылған адам) сақтандыру жағдайынан болған шығындарды азайту жөнiндегi шараларды қасақана қолданбаса.
2. Егер осы баптың 1-тармағында атап көрсетiлген жағдайларда келтiрiлген зиянға кiнәлi адам көлiк құралын оның иесiмен еңбек қатынасына орай пайдаланса немесе оның иесiнiң қатысуымен мәмiленi жазбаша түрде ресiмдемей пайдаланса, онда керi талап осы көлiк құралының иесiне қойылады.
3. Егер сот тәртiбiмен сақтандыру жағдайы үшiншi тұлғалардың кiнәсiнен болғаны анықталса, онда тасымалдаушының осындай кiнәлi тұлғаға талап қою құқығы мiндетті сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемiн жүзеге асыратын сақтандырушыға көшедi.

18-бап. Сақтандыру төлемiн уақтылы жасамағаны үшiн
сақтандырушының жауапкершiлігі

1. Жолаушыларды мiндеттi сақтандыру шартын жасамастан тасымалдауды жүзеге асырған тасымалдаушы Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен әкiмшiлiк жауапқа тартылады.
2. Сақтандырушы сақтандыру төлемiн уақтылы жасамаған жағдайда Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексiнiң K941000_ 353-бабында белгiленген мөлшерде және тәртiппен пайда алушыға тұрақсыздық айыбын төлеуге мiндеттi.

19-бап. Сақтандыру төлемiнен бас тарту

1. Сақтандырушы сақтандыру жағдайы мыналардың салдарынан болған жағдайларда сақтандыру төлемiн толық немесе iшiнара төлеуден бас тартуға құқылы:
1) жолаушының қажеттi қорғану және шұғыл қажеттілiк жағдайында жасалған iс-әрекеттерiн қоспағанда сақтандыру жағдайының туындауына бағытталған не оның басталуына ықпал ететiн қасақана әрекеттерi;
2) ядролық жарылыс, радиация немесе радиоактивтiк улану әсерi;
3) әскери қимылдар;
4) азаматтық соғыс, түрлi сипаттағы халық толқулары, жаппай тәртiпсiздiк немесе ереуiлдер;
5) осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандырушыға сақтандыру жағдайының басталуы туралы хабарламау немесе уақтылы хабарламау.
2. Егер мұның дәлелдi себептерге байланысты екендiгi дәлелденсе және сақтандыру жағдайын зардап шеккен адамның өмiрiне немесе денсаулығына зиян келтiрiлгендiгi туралы фактiнi растайтын тиiстi құжаттар ұсынылса, сондай-ақ мүлiк сақтандыру оқиғасынан кейiнгi күйiнде қарау үшiн ұсынылған болса, сақтандыру оқиғасының болғандығы туралы сақтандырушыға уақтылы хабарламау сақтандыру төлемiнен бас тарту үшiн негiз бола алмайды.
3. Бүлiнген мүлiктi пайдаланудың мүмкiн еместiгiне және мүлiктiң тауар құнының жойылуына байланысты шеккен зиянды, сондай-ақ зардап шеккен адамның тауар әкелу немесе қызмет көрсету мерзiмiн, оның келiсiм-шарттар (шарттар) бойынша өзге де мiндеттемелердi бұзуына байланысты шығындарды (айыппұлды, тұрақсыздық айыбын) қоса алғанда сақтандырылған адамның зардап шеккен адамның моральдық шығыны мен ала алмаған пайдасының орнын толтыра алмайды.
4. Осы баптың 1-тармағында көзделген сақтандыру төлемiнен бас тарту үшiн негіздер болған жағдайда сақтандырушы сақтандыру төлемiнде бас тарту себебi негiзделген жазбаша нысандағы толық немесе iшiнара бас тарту туралы тиiстi шешiмдi сақтандыру төлемi туралы талап қойған адамға талап ұсынылған күннен бастап жетi жұмыс күнi iшiнде жiберуге мiндеттi.
5. Мiндеттi сақтандыру шартының тараптары немесе зардап шеккен адам

арасындағы сақтандыру төлемiнiң мөлшерiне қатысты даулардың болуы

сақтандыру төлемiнен бас тарту үшiн негiз бола алмайды. Мұндай даулар

болған жағдайда сақтандырушы осы Заңның 16-бабында көзделген тәртiппен

сақтандыру төлемiн жасауға мiндеттi.

6. Сақтандырушының сақтандыру төлемiн жасаудан бас тартуына сақтанушы

(сақтандырылған адам) немесе зардап шеккен адам сотқа шағым беруi мүмкiн.

4-тарау. Қорытынды ережелер

20-бап. Халықаралық шарттар туралы

Егер Қазақстан Республикасы қатысушы болып табылатын халықаралық

шартта осы Заңда көзделгеннен басқа ережелер белгiленген болса, онда

халықаралық шартты қолдану үшiн заң шығару талап етiлетiн жағдайлардан

басқа, халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

21-бап. Дауларды қарау тәртiбi

Мiндеттi сақтандыру шартынан туындайтын даулар Қазақстан

Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен шешiледi.

22-бап. Осы Заңды күшіне енгізу туралы

Осы Заң 2002 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасының

Президенті

Мамандар:

Багарова Ж.А.,

Қасымбеков Б.А.