О проекте Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам охраны и использования историко-культурные наследия"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 22 декабря 2005 года N 1269

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам охраны и использования историко-культурного наследия".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Проект

Закон Республики Казахстан
О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные
акты Республики Казахстан по вопросам охраны и использования
историко-культурного наследия

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

1. В Земельный Кодекс Республики Казахстан от 20 июня 2003 г. (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2003 г., N 13 ст. 99, 2005 г., N 9, ст. 26):

в статье 127:
пункт 1 изложить в следующей редакции:
"1. Землями историко-культурного назначения признаются земельные участки, занятые объектами историко-культурного наследия, в том числе, памятниками истории и культуры.";

в пункте 2:
часть вторую изложить в следующей редакции:
"В целях обеспечения охраны памятников истории и культуры устанавливаются охранные зоны, зоны регулирования застройки и зоны охраняемого природного ландшафта на землях историко-культурного назначения в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан.";

дополнить частями третьим и четвертым следующего содержания:
"Границы охранных зон, зон регулирования застройки и зон охраняемого природного ландшафта объектов историко-культурного наследия, определяются соответствующими местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы).
В пределах указанных зон уполномоченным органом по охране и использованию объектов историко-культурного наследия может быть ограничена любая хозяйственная деятельность.".

2. В Закон Республики Казахстан от 2 июля 1992 г. "Об охране и использовании историко-культурного наследия" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1992 г., N 15, ст. 363; 1995 г., N 20, ст. 120; 2005 г., N 23, ст 142):

1) в заголовке и по тексту:
в статьях 1, 2, части третьей статьи 11, в заголовках раздела 3 и 8, в статьях 16, 17 и 42 слова "историко-культурного наследия", "историко-культурному наследию" заменить словами "объектов историко-культурного наследия", "объектам историко-культурного наследия";
слова "уполномоченный орган по охране и использованию историко-культурного наследия" заменить словами "уполномоченный орган";

в части первой статьи 5, частях второй и третьей статьи 7, части четвертой статьи 12, статье 15 и 37 слова "памятников", "памятники", "памятник", "памятника" заменить словами "памятника истории и культуры", "памятников истории и культуры", "памятник истории и культуры", "памятника истории и культуры";

2) абзацы третий и четвертый статьи 2 изложить в следующей редакции:
"- закрепление правового статуса памятника истории и культуры за объектами историко-культурного наследия;
- регламентация прав и обязанностей органов государственной власти, физических и юридических лиц в сфере сохранения объектов историко-культурного наследия;";

3) статьи 3 и 4 изложить в следующей редакции:
"Статья 3. Основные понятия, используемые в настоящем Законе.
настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) список предварительного учета - список объектов историко-культурного наследия, выявленных с целью придания им статуса памятников истории и культуры;
2) ансамбли - четко локализуемые на исторически сложившихся территориях группы изолированных или объединенных памятников, строений и сооружений фортификационного, дворцового, жилого, общественного, административного, торгового, производственного, научного, учебного назначения, а также памятников и сооружений религиозного назначения, в том числе фрагменты исторических планировок и застроек поселений, которые могут быть отнесены к градостроительным ансамблям;
3) памятники археологии - стоянки, городища, курганы, остатки древних поселений, укреплений, производств, каналов, дорог, древние места захоронений, каменные изваяния, наскальные изображения и надписи, участки исторического культурного слоя древних населенных пунктов и иные места, имеющие следы жизни и деятельности древнего человека;
4) памятники градостроительства и архитектуры - архитектурные ансамбли и комплексы, исторические центры, кварталы, площади, улицы, остатки древней планировки и застройки городов и других населенных пунктов; сооружения гражданской, жилой, промышленной, военной, культовой архитектуры, народного зодчества, а также связанные с ними произведения
монументального, декоративно-прикладного и садово-паркового искусства, природные ландшафты;
5) охранное обязательство - документ, фиксирующий состояние памятника истории и культуры на момент оформления данного документа и условия содержания памятника истории и культуры собственником или пользователем;
6) памятники истории и культуры - отдельные постройки, здания, сооружения и ансамбли, историко-культурные ландшафты и другие достопримечательные места, созданные человеком или являющиеся совместным творением человека и природы, связанные с историческим
прошлым народа, развитием общества и государства, включенные в Государственный список памятников истории и культуры;
7) археологические работы на памятниках истории и культуры - проведение полевых исследований путем проведения археологических раскопок и разведок памятников археологии;
8) историко-культурный заповедник - ансамбли и комплексы памятников, представляющие особую историческую, научную и художественную ценность;
9) ремонтно-реставрационные работы памятников истории и культуры - все виды производственных, научно-исследовательских и проектных работ, за исключением археологических, проводящиеся на памятниках истории и культуры;
10) уполномоченный орган по охране и использованию объектов историко-культурного наследия - центральный исполнительный орган Республики Казахстан, осуществляющий государственное регулирование в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия (далее - уполномоченный орган);
11) объекты историко-культурного наследия - объекты недвижимого имущества со связанными с ними произведениями живописи, скульптуры, прикладного искусства, объектами науки и техники и иными предметами материальной культуры, возникшие в результате исторических событий, представляющих собой ценность с точки зрения истории, археологии, архитектуры, градостроительства, искусства, науки и техники, эстетики, этнологии или антропологии, социальной культуры;
12) историко-архитектурный опорный план - документ, фиксирующий расположение недвижимых памятников истории и культуры и вновь выявленных объектов, представляющих историческую, научную, художественную и культурную ценность.;

Статья 4. Виды памятников истории и культуры, их охрана и использование
Памятники истории и культуры в соответствии с настоящим Законом подразделяются на следующие виды:
памятники градостроительства и архитектуры;
памятники археологии;
ансамбли.
Защита, сохранение и использование памятников истории и культуры включают систему мер, направленных на:
выявление, исследование и пропаганду объектов историко-культурного наследия;
установление объектам историко-культурного наследия статуса памятников истории и культуры;
обеспечение защиты от уничтожения, актов вандализма, фальсификации, мистификации, искажения, внесения необоснованных изменений, изъятия из исторического контекста;
сохранение и возрождение путем ремонтно-реставрационных работ;
содержание в соответствии с нормами, обеспечивающими их сохранность;
использование в процессе возрождения этнокультурной среды, а также в научных и воспитательных целях.
Предусмотренная система мер распространяется на все памятники истории и культуры Казахстана вне зависимости от их вида, степени сохранности и формы собственности.";

4) в статье 5:
в части второй, третьей и пятой слова "список", "списке", "списка" заменить словами "Государственный список", "Государственном списке", "Государственного списка";
второе предложение части третьей изложить в следующей редакции:
"Все памятники археологии приобретают статус памятников истории и культуры с момента их выявления";
в абзаце пятом слова "исключительных случаях (при разрушении в результате стихийных бедствий)" заменить словами "случае полной физической утраты объекта и (или) утраты историко-культурного значения"; слово "научной" заменить словами "историко-культурной";
в абзаце шестом слова "включенные в список предварительного учета," заменить словами "включаются в список предварительного учета и ";

5) в статье 7:
в части третьей слова "юридических лиц и граждан", "межгосударственными" заменить словами "физических и юридических лиц", "международными";
в части четвертой слова "культурных ценностей" заменить словами "объектов историко-культурного наследия";

6) статьи 9 и 10 изложить в следующей редакции:
"Статья 9. Объекты права собственности
Объектами права собственности на памятники истории и культуры являются объекты историко-культурного наследия, признанные памятниками истории и культуры в порядке, установленном настоящим Законом.

Статья 10. Субъекты права собственности
Субъектами права собственности на объекты историко-культурного наследия Республики Казахстан являются Республика Казахстан, физические и юридические лица.";

7) в статье 11:
часть первую изложить в следующей редакции:
"Все памятники истории и культуры, находящиеся на территории Республики Казахстан и не являющиеся собственностью других субъектов, являются исключительной собственностью Республики Казахстан";
в части второй слова "казахского народа, имеющие историко-культурную ценность для него" заменить словами "казахского и других народов, проживающих в Республике Казахстан, имеющие историко-культурную ценность";

8) часть пятую статьи 12 исключить;

9) в статье 13:
в части первой:
подпункт 2) исключить;
подпункт 3) изложить в следующей редакции:
"3) уведомлять местный исполнительный орган области (города республиканского значения, столицы), районов (городов областного значения) о предполагаемых или свершившихся изменениях прав собственности;";
подпункт 4) исключить;
подпункт 5) изложить в следующей редакции:
"5) согласовывать проведение ремонтно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры междунароного и республиканского значения с уполномоченным органом, на памятниках истории и культуры местного значения с местным исполнительным органом области (города республиканского значения, столицы);";
в подпункте 6) слова "с уполномоченным органом по охране и использованию историко-культурного наследия" заменить словами "с местным исполнительным органом области (города республиканского значения, столицы), районов (городов областного значения)";
в части второй слова "в документе об охране недвижимых" заменить словами "в охранном обязательстве";

10) часть четвертую статьи 14 исключить;

11) в части третьей статьи 15 слова "юридические лица и граждане" заменить словами "физические и юридические лица";

12) абзац пятый статьи 16 исключить;

13) в статье 17:
абзацы четвертый и шестой изложить в следующей редакции:
" - устанавливает ставки арендной платы за использование памятников истории и культуры, находящихся в государственной собственности;
- утверждает правила выявления, учета, придания и лишения правового статуса памятников истории и культуры";
дополнить абзацами восьмым и девятым следующего содержания:
" - утверждает правила выдачи лицензий на проведение археологических и (или) ремонтно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры.
- утверждает порядок предоставления в пользование памятников истории и культуры международного и республиканского значения";

14) в статье 18:
в части первой:
подпункт 1) изложить в следующей редакции:
"1) обеспечивает выявление, учет, охрану, использование и проведение ремонтно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры;";
подпункт 2) исключить;
в подпункте 3) слова "реставрации памятников" заменить словами "ремонтно-реставрационным работам на памятниках истории и культуры";
подпункт 4) изложить в следующей редакции:
"4) решают вопрос о предоставлении в пользование памятников истории и культуры местного значения, являющихся государственной собственностью;";
подпункт 5) исключить;
в подпункте 6) слова "историко-строительных" заменить на "историко-архитектурных";
в подпункте 8) слова "должностных лиц, граждан, организаций, общественных объединений" заменить словами "физических и юридических лиц";

Дополнить подпунктами 13), 14), 15), 16) и 17) следующего содержания:
"13) обеспечивает сохранение и соблюдение правил использования памятников истории и культуры всех категорий;
14) осуществляет государственный контроль за использованием и порядком содержания памятников истории и культуры всех категорий, а также за исполнением ремонтно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры местного значения на соответствующих территориях;
15) приостанавливает или запрещает деятельность, создающую угрозу сохранности памятников истории и культуры всех категорий;
16) выдает собственникам и пользователям памятников истории и культуры предписания о нарушении ими настоящего Закона;
17) осуществляет контроль за сооружением новых памятников истории и культуры.";
в части второй:
в подпункте 1) слова "граждан и организаций" заменить словами "физических и юридических лиц";
подпункт 6) изложить в следующей редакции:
"6) вносят предложения об объявлении памятников истории и культуры охраняемыми.";

15) статью 19 изложить в следующей редакции:
"Статья 19. Компетенция уполномоченного органа
Уполномоченный орган:
1) разрабатывает программы и реализует государственную политику в области зашиты, сохранения и использования памятников истории и культуры;
2) осуществляет государственный контроль за исполнением ремонтно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры международного и республиканского значения;
3) разрабатывает и утверждает нормативные правовые акты по вопросам охраны, ремонтно-реставрациониых работ и использования памятников истории и культуры;
4) выдает в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, лицензии на проведение археологических и (или) ремонтно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры;
5) организует работу специальной комиссии по признанию или лишении объектов историко-культурного наследия правового статуса памятника истории и культуры;
6) решает вопрос о предоставлении в пользование памятников истории и культуры международного и республиканского значения, являющихся государственной собственностью;
7) утверждает правила проведения историко-культурной экспертизы;
8) согласовывает проекты планировки, застройки и реконструкции городов и других населенных пунктов, имеющие памятники истории и культуры";

статью 20 исключить;

дополнить статьей 20-1 следующего содержания:
"Статья 20-1. Государственный контроль
1. Целью государственного контроля в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия является обеспечение соблюдения физическими и юридическими лицами законодательства Республики Казахстан в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия.
2. Государственный контроль в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия уполномоченным органом включает в себя:
1) государственный контроль за соблюдением лицензиатом условий выданной лицензии;
2) государственный контроль за исполнением ремонтно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры международного и республиканского значения.
3. Государственный контроль в области охраны и использования объектов историко-культурного наследия местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы) включает в себя:
1) государственный контроль за состоянием использования и порядком содержания памятников истории и культуры всех категорий;
2) государственный контроль за исполнением ремонтно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры местного значения;
3) государственный контроль за сооружением новых памятников истории и культуры.
4. Государственный контроль в области охраны в использования объектов историко-культурного наследия осуществляется уполномоченным органом, местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы) в форме проверок.
5. Виды проверок:
1) плановая - проверка заранее запланированная уполномоченным органом, местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы), проводимая не реже одного раза в год.
2) внеплановая - проверка, назначаемая в связи со сложившейся социально-экономической ситуацией, требующая немедленного устранения угрозы общественнному порядку, здоровью населения, окружающей среде, национальной безопасности, а также требующей немедленного реагирования на жалобы, обращения и заявления.
6. Срок проведения проверок не должен превышать 15 рабочих дней с момента вручения предписания.";
раздел 4 исключить;
заголовок раздела 5 изложить в следующей редакции:
"Раздел 5. Участие физических и юридических лиц в осуществлении мероприятий по охране и использованию объектов историко-культурного наследия";

20) статью 22 изложить в следующей редакции:
"Статья 22. Участие физических и юридических лиц в осуществлении мероприятий по охране и использованию объектов историко-культурного наследия
Физические и юридические лица участвуют в пропаганде и популяризации памятников истории и культуры, содействуют местным исполнительным органам областей (города республиканского значения, столицы) в осуществлении мероприятий по защите, сохранению и использованию памятников истории и культуры.
Физические и юридические лица вправе устанавливать шефство над памятниками истории и культуры в целях обеспечения их сохранности.";

21) статьи 23,24 исключить;.

22) в части второй и третьей статьи 27 слова "Списки" заменить словами "Государственный список";

23) в статье 28 слова "статуса уполномоченным органом по охране и использованию историко-культурного наследия создаются уполномоченные в состав которых)" заменить словами "правового статуса уполномоченным органом создается специальная комиссия, в состав которой";

24) заголовок раздела 7 изложить в следующей редакции:
"Раздел 7. Порядок пользования памятников истории и культуры";.

25) в статье 29:
в заголовке и части первой слова "объектов историко-культурного наследия" и "объекты историко-культурного наследия" заменить словами "памятников истории и культуры" и "памятники истории и культуры";
в части второй слова "памятников градостроительства и архитектуры" исключить;

26) в статье 30:
в части первой слова "организациям, общественным объединениям, предприятиям и гражданам" заменить словами "физическим и юридическим лицам";
часть вторую изложить в следующей редакций:
"Памятники истории и культуры местного значения, предоставляются в пользование по решению местных исполнительных органов областей (города республиканского значения, столицы), в соответствии с настоящим Законом";
дополнить частью третьей следующего содержания:
"Памятники истории и культуры международного и республиканского значения, предоставляются в пользование по решению уполномоченного органа.";

27) статью 31 исключить;

28) в статье 32:
часть первую изложите в следующей редакции:
"Физические и юридические лица в пользовании которых находятся памятники истории и культуры, лишаются права пользования в случае нарушения ими обязанности пользования памятниками истории и культуры в соответствии с их характером и назначением, в результате чего памятник истории и культуры подвергается угрозе уничтожения или порчи.";
в части второй слова "договором о пользовании" заменить словами "охранным обязательством";

29) статьи 33,34,36 и 38 изложите в следующей редакции:
"Статья 33. Обеспечение сохранности памятников истории и культуры, находящихся на землях, предоставленных в пользование
Физические и юридические лица обязаны обеспечить сохранность памятников истории и культуры, находящихся на землях, представленных им в пользование.;
Статья 34. Ремонтно-реставрационные работы памятников истории и культуры.
К ремонтно-реставрационным работам относятся:
1) консервация - комплекс мероприятий, предохраняющих памятник истории и культуры от дальнейшего разрушения и обеспечивающих закрепление и защиту конструктивных частей и декоративных элементов без изменений исторически сложившегося облика памятника. Одним из видов консервации являются противоаварийные работы, состоящие из мероприятий, обеспечивающих физическую сохранность памятника;
2) реставрация - комплекс мероприятий, обеспечивающих сохранение и раскрытие исторического, архитектурно-художественного облика памятника истории и культуры путем освобождения его от наслоений, не имеющих ценности и искажающих облик памятника, восполнение утраченных элементов здания, ансамбля, комплекса на основе научно-обоснованных данных;
3) воссоздание - комплекс мероприятий по восстановлению утраченного памятника истории и культуры при наличии достаточных научных данных и особой исторической, научной, художественной или иной культурной значимости памятника истории и культуры;
4) ремонт - комплекс мероприятий по поддержанию технического состояния памятника истории и культуры путем проведения периодических работ без изменения его существующего облика;
5) приспособление - комплекс мероприятий, проводимых с целью создания условий для современного использования памятника истории и культуры без нанесения ущерба его исторической, художественной ценности и сохранности.
Ремонтно-реставрационные работы на памятниках истории и культуры международного и республиканского значения осуществляется под контролем уполномоченного органа, на памятниках истории и культуры местного значения под контролем местного исполнительного органа областей (города республиканского значения, столицы).
Ремонтно-реставрационные работы памятников истории и культуры осуществляются за счет бюджетных средств, привлечения инвестиций, а также за счет средств собственников и пользователей памятников истории и культуры.
Ремонтно-реставрационные работы памятников истории и культуры осуществляются физическими и юридическими лицами на основании лицензии.

Статья 36. Зоны охраны памятников истории и культуры
В целях обеспечения охраны памятников истории и культуры устанавливаются охранные зоны, зоны регулирования застройки и зоны охраняемого природного ландшафта в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан.
Границы охранных зон, зон регулирования застройки и зон охраняемого природного ландшафта определяются соответствующими местными исполнительными органами областей (города республиканского значения, столицы) и вносятся в историко-архитектурный опорный план и карту-схему соответствующей местности, где фиксируется расположение всех памятников истории и культуры и вновь выявленных объектов.
Уполномоченным органом в пределах указанных зон может быть ограничена любая хозяйственная деятельность.;

Статья 38. Запрещение сноса, перемещения, изменения памятников истории и культуры
Снос, перемещение, изменение памятников истории и культуры запрещается.
Исключение допускается лишь в особых случаях при разрушении более 70 процентов памятника истории и культуры и (или) утрате историко-культурной ценности, согласованному со специальной комиссией уполномоченного органа, на основании заключения историко-культурной экспертизы:
1) решением Правительства Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа на памятники истории и культуры международного и республиканского значения;
2) решением уполномоченного органа по представлению местных исполнительных органов областей (города республиканского значения, столицы) на памятники истории и культуры местного значения.
Физические и юридические лица, получившие такое решение, при осуществлении сноса, перемещения или изменения памятника обязаны обеспечить соблюдение условий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, а уполномоченный орган обязан провести работы по научному изучению и фиксации памятника истории и культуры.
Расходы, связанные с осуществлением указанных работ, производятся за счет физических и юридических лиц получивших решение на снос, перемещение или изменение памятника истории и культуры.";

30) статью 39 исключить.

31) в статье 40:
в заголовке, в части первой слова "памятников" заменить словами "на памятниках"
в тексте слова "разрешительные документы и (или)", "Разрешительные документы и (или)" исключить;
в части второй слова "археологические и реставрационные", заменить словами "археологические и (или) ремонтно-реставрационные";

32) статье 42:
в части первой слова "Должностные лица и граждане" заменить словом "Лица";.
в части второй слова "Граждане, организации и общественные объединения" заменить словами "Физические и юридические лица";

33) в статье 43:
в части первой после слов "об охране" дополнить словами "и использовании объектов";
абзац четвертый исключить.

3. В Закон Республики Казахстан от 17 апреля 1995 г. "О лицензировании" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., N 3-4, ст.37; N 12, ст. 88; N 14, ст. 93; N 15-16, ст. 109; N 24, ст. 162; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 8-9, ст. 236; 1997 г., N 1-2, ст. 8; N 7, ст. 80; N 11, ст. 144, 149; N 12, ст. 184; N 13-14, ст. 195, 205; N 22, ст. 333; 1998 г., N 14, ст. 201; N 16, ст. 219; N 17-18, ст. 222, 224, 225; N 23, ст. 416; N 24, ст. 452; 1999 г., N 20, ст. 721, 727; N 21, ст. 787; N 22, ст. 791; N 23, ст. 931; N 24, ст. 1066; 2000 г., N 10, ст. 248; N 22, ст. 408; 2001 г., N 1, ст. 7; N 8, ст. 52, 54; N 13-14, ст. 173,176; N 23, ст. 321; N 24, ст. 338; 2002 г., N 2, ст. 17; N 15, ст. 151; N 19-20, ст. 165; 2003 г., N 1-2, ст. 2; N 4, ст. 25; N 6, ст. 34; N 10, ст. 50, 51; N 11, ст. 69; N 14, ст. 107; N 15, ст. 124, 128, 139; 2004 г., N 2, ст. 9; N 5, ст. 27; N 10, ст. 54; N 14, ст. 82; N 15, ст. 86; N 16, ст. 91; N 17, ст. 98; 2005 г., N 7-8, ст. 23; N 11, ст. 37; N 14, ст. 55, 58):

в подпункте 42) статьи 9 слова "реставрационные работы памятников" заменить словами "(или) ремонтно-реставрационные работы на памятниках".

4. В Закон Республики Казахстан от 12 декабря 1995 г. "О государственных наградах Республики Казахстан" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., N 23, ст. 143; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 18, ст. 366; 1997 г., N 7, ст. 79; N 12, ст. 184; 1999 г., N 8, ст. 247; N 21, ст. 782; 2001 г., N 10, ст. 121; 2002 г., N 15, ст. 147; 2003 г., N 15, ст. 131):

часть первую статьи 34 исключить.

5. В Закон Республики Казахстан от 23 января 2001 г. "О местном государственном управлении в Республике Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 3, ст. 17; N 9, ст. 86; N 24, ст. 338; 2002 г., N 10, ст. 103; 2004 г., N 10, ст. 56; N 17, ст. 97; N 23, ст. 142; N 24, ст. 144; 2005 г, N 7-8, ст. 23):

пункт 1 статьи 27 дополнить подпунктом 18-1) следующего содержания:
"18-1) осуществляет государственный контроль за состоянием использования и порядком содержания памятников истории и культуры всех категорий, исполнением ремонтно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры местного значения, за сооружением новых памятников истории и культуры;".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие со дня его официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан

"Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актілеріне тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану мәселелерi бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 22 желтоқсандағы N 1269 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI :
"Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актілерiне тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгiзiлсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Жоба

Қазақстан Республикасының Заңы

Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне
тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану мәселелерi бойынша
өзгерiстер мен толықтырулар енгізу туралы

1-бап . Қазақстан Республикасының мынадай заңнамалық кесімдеріне өзгерiстер мен толықтырулар енгізілсiн:
1. Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 20 маусымдағы Жер Кодексiне (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2003 жыл, N 13, 99-құжат, 2005 жыл, N 9, 26-құжат):
127-бапта:
1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
1. "Тарихи-мәдени мұра объектілерi, оның iшiнде тарих және мәдениет ескерткiштерi орналасқан жер телiмдерi тарихи-мәдени мақсаттағы жерлер деп танылады.";
2-тармақта:
екiнші бөлiк мынадай редакцияда жазылсын:
"Тарих және мәдениет ескерткiштерiн қорғауды қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленетiн тәртiп бойынша тарихи-мәдени мақсаттағы жерлерде қорғалатын аймақтар, құрылыс салуды реттеу аймақтары және қорғалатын табиғат ландшафты аймақтары белгiленедi.";
мынадай мазмұндағы үшінші және төртiнші бөлiктермен толықтырылсын:
"Тарихи-мәдени мұра объектілерінің күзет аймақтарының, құрылыс салуды реттеу аймақтарының және қорғалатын табиғат ландшафты аймақтарының шекараларын облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) тиiстi жергiлiктi атқарушы органдары айқындайды.
Тарихи-мәдени мұра объектілерiн қорғау және пайдалану жөнiндегi уәкілетті орган аталған аймақтар шегінде кез келген шаруашылық қызметтi шектеуi мүмкiн.".
2. Қазақстан Республикасының 1992 жылғы 2 шiлдедегi "Тарих және мәдениет ескерткiштерiн қорғау және пайдалану туралы Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1992 жыл, N 15, 363-құжат; 1995 жыл, N 20, 120-құжат; 2004 жыл N 23, 142-құжат):
1) атауында және мәтiн бойынша:
1, 2-баптарда, 11-баптың үшiншi бөлiгiнде, 3 және 8-бөлiм атауларында 16, 17 және 42-баптардағы "тарихи-мәдени мұра", "тарихи-мәдени мұраға" деген сөздер "тарихи-мәдени мұра объектілерiн", "тарихи-мәдени мұра объектілерiне" деген сөздермен ауыстырылсын;
"тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган" деген сөздер "уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;
5-баптың бiрiнші бөлігінде, 7-баптың екiншi және үшiншi бөлiктерiнде, 12-баптың төртiншi бөлiгiнде, 15 және 37-баптарда "ескерткiштердi", "ескерткiштер", "ескерткiш", "ескерткiшiн" деген сөздер "тарих және мәдениет ескерткiшін", "тарих және мәдениет ескерткiштерiн", "тарих және мәдениет ескерткiшi", "тарих және мәдениет ескерткiшiн" деген сөздермен ауыстырылсын;
2) 2-баптың үшінші және төртiншi абзацтар мынадай редакцияда жазылсын:
"тарихи-мәдени мұра объектілерiне тарих және мәдениет ескерткiшi құқықтық мәртебесiн бекiту;
тарихи-мәдени мұра объектілерiн сақтау саласында мемлекеттiк билiк органдарының жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен мiндеттерiн регламенттеу;";
3) 3 және 4-баптар мынадай редакцияда жазылсын:
"3-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) алдын-ала есепке алу тiзiмi - тарих және мәдениет ескерткiштерiнiң мәртебесiн беру мақсатында анықталған тарихи-мәдени мұра объектілерiнiң тізiмі;
2) ансамбльдер - анық оқшауландырылған тарихи қалыптасқан аумақтарда оқшауланған немесе бiрiккен ескерткіштер әскери-инженерлiк құрылыс, сарай, тұрғын үйлiк, қоғамдық, әкiмшiлiк, сауда, өндiрiстiк, ғылым, оқу мақсаттарындағы құрылыстар мен ғимараттар топтары, сонымен қатар дiни сипаттағы ескерткіштер мен құрылыстар, оның iшiнде қалақұрылысы ансамбльдерiне жатқызылуы мүмкiн тарихи жоспарлаулар мен елдi мекен құрылымдар үзiндiлерi;
3) археология ескерткiштерi - тұрақтар, қалашықтар, қорғандар, ежелгi қоныстардың, бекiнiстердiң, өндiрiстердiң, арналардың, жолдардың қалдықтары, жерлеулердiң ежелгi орындары, тас мүсiндер, жартастағы бейнелер мен жазбалар, ежелгi елдi-мекендердiң тарихи-мәдени қабатының телімдерi және ежелгi адамның өмiрi мен тiршiлiгiнiң белгiлерi бар өзге де жерлер;
4) қала құрылысы мен сәулет ескерткіштері - сәулет ансамбльдерi мен кешендері, тарихи орталықтар, кварталдар, алаңдар, көшелер, ежелгi орналастырулар мен қалалар құрылыстарының және басқа, елдi-мекендердiң қалдықтары; азаматтық, тұрғын, өнеркәсiптiк, әскери, табыну сәулет өнерiнiң, құрылыстары, сәулет өнерiнiң құрылыстары, сондай-ақ олармен байланысты монументалды, қолданбалы-сән және саяжай-бақ өнерiнiң туындылары, табиғат ландшафтары;
5) қорғау мiндеттемелерi - осы құжатты рәсiмдеу сәтiндегi тарих және мәдениет ескерткiшiнiң жағдайын және меншiк иесiнiң немесе пайдаланушының тарих және мәдениет ескерткiшiн күтiп-ұстау шарттарын белгілейтін құжат;
6) тарих және мәдениет ескерткiштерi - тарих және мәдениет ескерткіштерiнiң Мемлекеттік тiзiмiне енгiзілген, адамның қолымен жасалған немесе адам мен табиғаттың бiрлескен туындысы болып табылатын, жекелеген құрылыстар, үйлер, ғимараттар мен ансамбльдер, тарихи-мәдени ландшафттар және басқа да көрнектi жерлер;
7) тарих және мәдениет ескерткiштерiндегi археологиялық жұмыстар - археолог ескерткiштерiне археологиялық қазбалар мен барлаулар жүргiзу жолымен дала зерттеулерiн жүргiзу;
8) тарихи-мәдени қорық - айрықша тарихи, ғылыми және көркемдiк құндылығы бар ансамбльдер мен ескерткiштер кешендерi;
9) тарих және мәдениет ескерткiштерiн жөндеу-қалпына келтiру жұмыстары - тарих және мәдениет ескерткiштерiне жүргiзілетiн археологиялық жұмыстардан басқа өндiрiстiк, ғылыми-зерттеу және жобалау жұмыстарының барлық түрлерi;
10) тарихи-мәдени мұра объектілерiн қорғау және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган - тарихи-мәдени мұра объектілерiн қорғау саласында мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы (бұдан былай - уәкілеттi орган);
11) тарихи-мәдени мұра объектілерi - тарих, археология, сәулет, қалақұрылысы, өнер, ғылым және техника, эстетика. этнология және антропология, әлеуметтік мәдениет тұрғысынан құнды болып табылатын, тарихи оқиғалар нәтижесiнде пайда болған сурет, мүсiн, қолданбалы өнер туындыларымен, ғылым және техника объектілерiмен және өзге де материалдық мәдениет нысаналарымен байланысты жылжымайтын мүлiк объектiлерi;
12) тарихи-сәулет тiрек жоспары - жылжымайтын тарих және мәдениет ескерткiштерiнiң және тарихи, ғылыми, көркем және мәдени құндылығы бар қайта анықталған объектiлердiң орналасуын тiркейтiн құжат.
4-бап. Тарих және мәдениет ескерткiштерiнiң түрлерi, оларды қорғау мен пайдалану
Тарих және мәдениет ескерткiштерi осы Заңға сәйкес келесi түрлерге бөлiнедi:
қалақұрылысы және сәулет ескерткiштерi;
археология ескерткiштерi;
ансамбльдер.
Тарих және мәдениет ескерткiштерiн қорғау, сақтау және пайдалану:
тарихи-мәдени мұра объектiлерiн анықтауға, зерттеуге және насихаттауға;
тарихи-мәдени мұра объектiлерiне тарих және мәдениет ескерткiштерi мәртебесiн белгiлеуге;
жоюдан, тағылық актiлерiнен, бұрмалаудан, мистификациядан, өңiн айналдырудан, орынсыз өзгерiстер енгiзуден, тарихи түпмәтiннен алып тастаудан қорғауды қамтамасыз етуге;
жөндеу-қалпына келтiру жұмыстары арқылы сақтауға және жаңғыртуға;
олардың сақталуын қамтамасыз ететiн нормаларға сәйкес күтiп-ұстауға;
этно-мәдени ортаның жаңғыру процесiнде, сондай-ақ ғылыми және тәрбиелiк мақсаттарда пайдалануға бағытталған шаралар жүйесiн қамтиды.
Көзделiп отырған шаралар жүйесi Қазақстанның барлық тарих және мәдениет ескерткiштерiне, олардың түрiне, сақталу дәрежесiне және меншiк түрiне қарамастан қолданылады.";
4) 5-бапта:
екiнші, үшінші және төртiншi бөлiктерiнде "тiзiмiнде", "тiзiмiнен", "тiзіміне" деген сөздер "Мемлекеттiк тiзiмiнде", "Мемлекеттiк тiзiмiнен", "Мемлекеттiк тiзiміне" деген сөздермен ауыстырылсын;
үшiншi бөлiгiнiң екiншi сөйлемi мынадай редакцияда жазылсын:
"Барлық археология ескерткiштерi, тарих және мәдениет ескерткiштерiнің мәртебесiн оларды анықтаған сәттен бастап алады";
бесінші абзацтағы "ерекше жағдайда (дүлей зiлзала салдарынан қираған кезде)" деген сөздер "тек, объект толық жойылған және (немесе) тарихи-мәдени маңызын жоғалтқан жағдайларда" деген сөздермен ауыстырылсын, "ғылыми" деген сөз "тарихи-мәдени" деген сөздермен ауыстырылсын;
алтыншы абзацтағы "Алдын ала есепке алу тiзiмiне енгiзiлген, жаңадан анықталған тарихи-мәдени мұра объектiлерi" деген сөздер "Жаңадан анықталған тарихи-мәдени мұра объектілерi алдын ала есепке алу тiзiмiне енгiзіледi, және" деген сөздермен ауыстырылсын;
6) 7-бапта:
үшiншi бөлігіндегі "заңды ұйымдар мен азаматтардың", "мемлекетаралық" деген сөздер "жеке және заңды тұлғалар", "халықаралық" деген сөздермен ауыстырылсын;
төртiншi бөлігіндегі "мәдени қазыналарды" деген сөздер "тарихи-мәдени мұра объектілерiн" деген сөздермен ауыстырылсын;
7) 9 және 10-баптар мынадай редакцияда жазылсын:
"9-бап. Меншік құқығының объектілерi
Осы Заңмен белгіленген тәртiппен тарих және мәдениет ескерткiштерi деп танылған тарихи-мәдени мұра объектілерi тарих және мәдениет ескерткіштерiне меншік құқығының объектілерi болып табылады.
10-бап. Меншік құқығының субъектілерi
Қазақстан Республикасы, жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұра объектілерiне меншiк құқығының субъектiлерi болып табылады.";
8) 11-бапта:
бiрiнші бөлiгі мынадай редакцияда жазылсын:
"Қазақстан Республикасында орналасқан және басқа субъектiлердiң меншігі болып табылмайтын барлық тарих және мәдениет ескерткiштерi Қазақстан Республикасының ерекше меншiгі болып табылады";
екiншi бөлiгiндегi "Қазақстан Республикасы қазақ халқының тарихи-мәдени мұрасы болып табылатын, ол үшiн тарихи-мәдени құнды" деген сөздер "Қазақ және Қазақстан Республикасында тұратын басқа халықтардың, тарихи-мәдени құндылығы бар" деген сөздермен ауыстырылсын;
9) 12-баптың бесiншi бөлiгі алынып тасталсын;
10) 13-бапта:
бiрiнші бөлігінде:
2) тармақша алынып тасталсын;
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың), ауданның (облыстық маңызы бар қалалардың) жергiлiктi атқарушы органына көзделiп отырған немесе болған меншiк құқықтарының өзгерiстерi туралы хабарлау;";
4) тармақша алынып тасталсын;
5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"5) жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарын жүргізудi халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiнде уәкілетті органмен, жергіліктi маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiнде облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілiкті атқарушы органымен келiсу;";
6) тармақшадағы "тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөнiндегі уәкiлеттi органмен" деген сөздер "облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың), ауданның (облыстық маңызы бар қалалардың) жергiлiктi атқарушы органымен" деген сөздермен ауыстырылсын;
екiншi бөлiгіндегі "жылжымайтын ескерткiштерiн қорғау туралы құжатта" деген сөздер "қорғау мiндеттемесiнде" деген сөздермен ауыстырылсын;
11) 14-баптың төртiншi бөлiгі алынып тасталсын;
12) 15-баптың үшiншi бөлiгіндегі "заңды ұйымдар мен азаматтар" деген сөздер "жеке және заңды тұлғалар" деген сөздермен ауыстырылсын;
13) 16-баптың бесiншi абзацы алынып тасталсын;
14) 17-бапта:
төртінші және алтыншы абзацтар мынадай редакцияда жазылсын:
"мемлекет меншiктегі тарих және мәдениет ескерткiштерiн пайдаланғаны үшін жалға алу төлемақысының мөлшерiн белгiлейдi;
анықтау, есепке алу, тарих және мәдениет ескерткiштерi құқықтық мәртебесiн беру және айыру ережелерiн бекiтедi;";
мынадай мазмұндағы сегiзiншi және тоғызыншы абзацтармен толықтырылсын:
"тарих және мәдениет ескерткiштерiнде археологиялық және (немесе) жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарын жүргiзуге лицензиялар беру ережесiн бекiтедi;
халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерiн пайдалануға беру тәртiбiн бекiтедi;";
15) 18-бапта:
бiрiншi бөлiгiнде:
1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"1) тарих және мәдениет ескерткiштерiн анықтау, есепке алу, қорғау, пайдалану және жөндеу-қалпына келтiру жұмыстар жүргiзудi қамтамасыз етеді;";
2) тармақша алынып тасталсын;
3) тармақшадағы "қалпына келтiрудi" деген сөздер "тарих және мәдениет ескерткiштерiнде жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарын" деген сөздермен ауыстырылсын;
4) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"4) мемлекет меншiгі болып табылатын жергiлiктi маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiн пайдалануға беру туралы мәселенi шешедi;";
5) тармақша алынып тасталсын;
6) тармақшадағы "тарихи-құрылыс" деген сөздер "тарихи-сәулет" деген сөздермен ауыстырылсын;
8) тармақшадағы "лауазымды адамдарды, азаматтарды, ұйымдарды, қоғамдық бiрлестіктердi" деген сөздер "жеке және заңды тұлғаларды" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 13), 14), 15), 16) және 17) тармақшалармен толықтырылсын:
"13) барлық санаттағы тарих және мәдениет ескерткіштерін сақтау және пайдалану ережелерiн ұстануды қамтамасыз етедi;
14) барлық санаттағы тарих және мәдениет ескерткiштерiн пайдаланылу және күтіп-ұстау тәртiбiн, сондай-ақ тиiстi аумақтардағы жергiлiктi маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiнде жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарының орындалуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
15) барлық санаттағы тарих және мәдениет ескерткiштерінің сақталуына қауіп төндіретін қызметi уақытша тоқтатады немесе тыйым салады;
16) тарих және мәдениет ескерткіштерiнiң меншiк иелерi мен пайдаланушыларына олардың осы Заңды бұзғандығы туралы нұсқамалар бередi;
17) жаңа тарих және мәдениет ескерткіштерін салуға бақылауды жүзеге асырады.";
екiншi бөлiгiнде:
1) тармақшадағы "азаматтар мен ұйымдардың" деген сөздер "жеке және заңды тұлғалардың" деген сөздермен ауыстырылсын;
6) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"6) тарих және мәдениет ескерткiштерiн қорғалады деп жариялау туралы ұсыныстар енгiзедi.";
16) 19-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"19-бап. Уәкiлеттi органның құзыретi
Уәкiлетті орган:
1) тарих және мәдениет ескерткiштерiн қорғау, сақтау және пайдалану саласында бағдарламалар әзiрлейдi және мемлекеттiк саясатты жүзеге асырады;
2) халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінде жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарының орындалуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
3) тарих және мәдениет ескерткiштерiн қорғау, жөндеу-қалпына келтiру жұмыстары мен пайдалану мәселелерi бойынша нормативтiк құқықтық кесiмдердi әзiрлейдi және бекiтедi;
4) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртiппен тарих және мәдениет ескерткiштерiне археологиялық және (немесе) жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарын жүргiзуге лицензиялар бередi;
5) тарихи-мәдени мұра объектiлерiнiң тарих және мәдениет ескерткiштерi құқықтық мәртебесiн тану немесе айыру жөнiндегi арнайы комиссияның жұмысын ұйымдастырады;
6) мемлекет меншігі болып табылатын халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiн пайдалануға беру туралы мәселенi шешедi;
7) тарихи-мәдени сараптама жүргiзу ережесiн бекiтедi;
8) тарих және мәдениет ескерткiштерi бар қалалар мен басқа елдi мекендердiң жоспарлау, салу және қайта салу жобаларына келiсiм бередi.";
17) 20-бап алынып тасталсын;
18) мынадай мазмұндағы 20-1-баппен толықтырылсын:
"20-1-бап. Мемлекеттiк бақылау
1. Тарихи-мәдени мұра объектiлерiн қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылаудың мақсаты жеке және заңды тұлғалардың тарихи-мәдени мұра объектiлерiн қорғау және пайдалану саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтауын қамтамасыз ету болып табылады.
2. Уәкiлетті органның тарихи-мәдени мұра объектiлерiн қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылауы:
1) лицензиаттың берiлген лицензияның шарттарын ұстануын мемлекеттік бақылау;
2) халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiнде жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарының орындалуын мемлекеттiк бақылауды қамтиды.
3. Облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының тарихи-мәдени мұра объектiлерiн қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылауы:
1) барлық санаттағы тарих және мәдениет ескерткiштерiн пайдаланудың жай-күйi мен күтіп ұстау тәртiбiн мемлекеттiк бақылау;
2) жергiлiктi маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiнде жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарының орындалуын мемлекеттiк бақылау;
3) жаңа тарих және мәдениет ескерткiштерiнiң салынуын мемлекеттiк бақылауды қамтиды.
4. Уәкiлеттi орган, облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiліктi атқарушы органдары тарихи-мәдени мұра объектілерiн қорғау және пайдалану саласындағы мемлекеттiк бақылауды тексерiс нысанында жүзеге асырады.
5. Тексерiс түрлерi:
1) жоспарлы - уәкiлеттi органның, облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының алдын ала жоспарланған, жылына бiр реттен артық емес жүргiзетiн тексерiсi;
2) жоспардан тыс - қалыптасқан қоғамдық тәртiпке, халық денсаулығына, қоршаған ортаға, ұлттық қауiпсiздiкке қауiптi жедел жоюды талап ететiн әлеуметтік-экономикалық жағдайға байланысты тағайындалатын сондай-ақ, арыз, шағым және өтiнiштерге жедел жауапты талап ететiн тексерiс.
6. Тексерiс мерзiмi нұсқама тапсырылған сәттен бастап 15 жұмыс күнiнен артық болмауы тиiс.";
19) 4-бөлiм алынып тасталсын;
20) бесiншi бөлiмнiң атауы мынадай редакцияда жазылсын:
"5-бөлiм. Жеке және заңды тұлғалардың тарихи-мәдени мұра объектiлерiн қорғау және пайдалану жөнiндегi Іс-шараларды жүзеге асыруға қатысуы";
21) 22-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"22-бап. Жеке және заңды тұлғалардың тарихи-мәдени мұра объектiлерiн қорғау және пайдалану жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асыруға қатысуы
Жеке және заңды тұлғалар тарих және мәдениет ескерткiштерiн насихаттауға және көпшiлiкке танытуға қатысады, тарих және мәдениет ескерткіштерiн қорғау, сақтау және пайдалану жөнiндегi шараларды жүзеге асыруда облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiліктi атқарушы органдарына көмек көрсетедi.
Тарих және мәдениет ескерткiштерiнiң сақталуын қамтамасыз ету мақсатында жеке және заңды тұлғалар оларға қамқорлық белгілеуге құқылы.";
21) 23, 24-баптар алынып тасталсын;
22) 27-баптың екiншi және үшiншi бөлiктерiнде "тізiмдер" деген сөз мемлекеттiк тiзiм" деген сөздермен ауыстырылсын;
23) 28-баптағы "мәртебесiнен" деген сөз "құқықтық мәртебесiнен" деген сөздермен "тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган уәкiлеттi комиссиялар құрады, олардың құрамына" деген сөздер "уәкiлеттi орган арнайы комиссия құрады, оның құрамына" деген сөздермен ауыстырылсын.
24) 7-бөлiмнiң атауы мынадай редакцияда жазылсын:
"7-бөлiм. Тарих және мәдениет ескерткiштерiн пайдалану тәртiбi";
25) 29-бапта:
атауында және бiрiншi бөлiгiндегi "тарихи-мәдени мұра объектілерiн" және "тарихи-мәдени мұра объектілері" деген сөздер "тарих және мәдениет ескерткiштерiн" және "тарих және мәдениет ескерткiштерi" деген сөздермен ауыстырылсын;
екiнші бөлiгiндегi "қала құрылысы және сәулет ескерткiштерiн" деген сөздер алынып тасталсын;
26) 30-бапта:
бiрiнші бөлігіндегі "ұйымдарға, қоғамдық бiрлестiктерге, кәсiпорындар мен азаматтарға" деген сөздер "жеке және заңды тұлғаларға" деген сөздермен ауыстырылсын;
екiншi бөлiгi мынадай редакцияда жазылсын:
"Жергілiктi маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерi облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының шешiмi бойынша осы Заңға сәйкес, пайдалануға беріледi.";
мынадай мазмұндағы үшiншi бөлiкпен толықтырылсын:
"Халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерi пайдалануға уәкілеттi органның шешiмi бойынша берiледі";
27) 31-бап алынып тасталсын;
28) 32-бапта:
бiрiншi бөлiгі мындай редакцияда жазылсын:
"Тарих және мәдениет ескерткiштерiн пайдаланып отырған жеке және заңды тұлғалар тарих және мәдениет ескерткiштерiн өз сипаты мен мақсатына сәйкес пайдалану мiндеттерiн бұзып, соның салдарынан тарих және мәдениет ескерткiшiнiң жойылу немесе бүлiну қаупi төнген жағдайда, тарих және мәдениет ескерткіштерiн пайдалану құқығынан айырылады.";
екiншi бөлiгіндегі "пайдалану туралы шартта" деген сөздер "қорғау міндеттемесiнде" деген сөздермен ауыстырылсын;
29) 33, 34, 36 және 38-баптар мынадай редакцияда жазылсын:
"33-бап. Пайдалануға берiлген жерлерде орналасқан тарих және мәдениет ескерткiштерiн сақтауды қамтамасыз ету
Жеке және заңды тұлғалар, оларға пайдалануға берiлген жерлерде орналасқан тарих және мәдениет ескерткiштерiн сақтауды қамтамасыз етуге мiндетті.
34-бап. Тарих және мәдениет ескерткiштерiн жөндеу-қалпына келтiру жұмыстары
Жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарына мыналар жатады:
1) консервация - тарих және мәдениет ескерткiшiн одан әрi бұзылудан сақтайтын және ескерткiштiң тарихи қалыптасқан кескiнiн өзгертпестен сындарлы бөлiктерi мен сән элементтерiн бекiту мен қорғауды қамтамасыз ететін iс-шаралар кешенi. Ескерткiштiң физикалық сақталуын қамтамасыз ететiн iс-шаралардан тұратын апатқа қарсы жұмыстар консервацияның бiр түрi болып табылады;
2) қалпына келтiру - ғылыми-негiзделген деректердiң негізiнде құндылығы жоқ және ескерткiштiң кескiнiн бұрмалайтын қабаттардан ажырату арқылы тарих және мәдениет ескерткiшiнiң тарихи, сәулеттiк-көркем кескiнiн сақтауды және сырын ашуды, ғимараттың, ансамбльдiң, кешеннiң жоғалған элементтерiнiң орнын толтыруды қамтамасыз ететiн iс-шаралар кешенi;
3) қайтадан жасау - тарих және мәдениет ескерткiшiнiң жеткiлiктi түрде ғылыми деректерi және ерекше тарихи, ғылыми, көркем немесе өзге де мәдени маңызы бар болғанда жоғалған тарих және мәдениет ескерткiшiн қайта қалпына келтiру жөнiндегi iс-шаралар кешенi;
4) жөндеу - тарих және мәдениет ескерткiшiнiң кескiнiн өзгертпестен мерзiмдi жұмыстар жүргiзу арқылы техникалық жағдайын сақтау жөнiндегi iс-шаралар кешенi;
5) бейiмдеу - тарих және мәдениет ескерткiшiн қазiргi заманда пайдалану үшін жағдай жасау мақсатында оның тарихи, көркемдiк құндылықтарына және сақталуына зиян келтiрмей жүргiзiлетiн iс-шаралар кешенi.
Жөндеу-қалпына келтiру жұмыстары халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiнде уәкiлеттi органның, жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiнде облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органының бақылауымен жүзеге асырылады.
Тарих және мәдениет ескерткiштерiн жөндеу-қалпына келтiру жұмыстары бюджет қаражаттары есебінен, инвестицияларды тарту, сондай-ақ тарих және мәдениет ескерткiштерiнiң меншiк иелерi мен пайдаланушылары есебiнен жүзеге асырылады.
Тарих және мәдениет ескерткіштерінің жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарын жеке және заңды тұлғалар лицензияның негізiнде жүзеге асырады.";
"36-бап. Тарих және мәдениет ескерткiштерiн қорғау аймақтары
Тарих және мәдениет ескерткiштерiн қорғауды қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленетін тәртiп бойынша қорғалатын аймақтар, құрылыс салуды реттеу аймақтары және қорғалатын табиғат ландшафты аймақтары белгiленедi.
Күзет аймақтарының, құрылыс салуды реттеу аймақтарының және қорғалатын табиғат ландшафты аймақтарының шекараларын облыстардың тиiстi жергілікті атқарушы органдары (республикалық маңызы бар қалалар, астана) анықтайды және барлық тарих және мәдениет ескерткiштерiмен жаңадан анықталған объектілердiң орналасуы белгіленетiн тиiстi елдi-мекеннiң тарихи-сәулеттiк тiрек жоспары мен сызба-картасына енгiзедi.
Уәкiлеттi орган аталған аймақтар шегiнде кез келген шаруашылық қызметтi шектеуi мүмкін.";
"38-бап. Тарих және мәдениет ескерткiштерiн бұзуға, орнын ауыстыруға, өзгертуге тыйым салу
Тарих және мәдениет ескерткiштерiн бұзуға, орнын ауыстыруға, өзгертуге тыйым салынады.
Тарих және мәдениет ескерткiшiнiң 70 пайыздан астам бөлiгi бұзылған кезде және (немесе) тарихи-мәдени құндылығын жоғалтқан ерекше жағдайда ғана өкiлеттi органның арнайы комиссиясымен келiсілген тарихи-мәдени сараптама қорытындысы негiзінде жол беріледi:
1) халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiне уәкілеттi органның ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының Үкiметiнiң шешiмiмен;
2) жергiлiктi маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiне облыстардың (республикалық маңызы бар қалалар, астаналар) жергiлiктi атқару органдарының ұсынысы бойынша уәкілеттi органның шешiмiмен.
Мұндай шешiм алған жеке және заңды тұлғалар ескерткiштi бұзуды, орнын ауыстыруды немесе өзгертудi жүзеге асыру кезiнде Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шарттардың сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi, ал уәкiлетті орган тарих және мәдениет ескерткiшiн ғылыми зерделеу және белгілеу бойынша жұмыстарды жүргiзуге мiндеттi.
Аталған жұмыстарды жүзеге асыруға байланысты шығыстар тарих және мәдениет ескерткiшiн бұзуға, орнын ауыстыруға немесе өзгертуге шешiм алған жеке және заңды тұлғалардың есебiнен жүргiзiледi.";
30) 39-бап алынып тасталсын;
31) 40-бапта:
атауында және бiрiншi бөлігіндегi "ескерткiштерге" деген сөз "ескерткiштерiнде" деген сөзбен ауыстырылсын;
мәтiн бойынша "рұқсат құжаттары және (немесе)", "Рұқсат құжаттары және (немесе)" деген сөздер алынып тасталсын;
екiнші бөлiгiндегi "археологиялық және реставрациялау" деген сөздер "археологиялық және (немесе) жөндеу-қалпына келтiру" деген сөздермен ауыстырылсын;
32) 42-бапта:
бiрiншi бөлігіндегi "лауазымды адамдар мен азаматтар" деген сөздер "тұлғалар" деген сөзбен ауыстырылсын;
екiншi бөлігіндегі "Азаматтар, ұйымдар және қоғамдық бiрлестiктер" деген сөздер "жеке және заңды тұлғалар" деген сөздермен ауыстырылсын;
33) 43-бапта:
бiрiншi бөлiгiндегi "қорғау туралы" деген сөздерден кейiн "және объектiлердi пайдалану" деген сөздермен толықтырылсын;
төртiншi абзацы алынып тасталсын.
3. Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 17 сәуiрдегi "Лицензиялау туралы" Заңы (1995 жылғы Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, N 3-4, 37-құжат; N 12, 88-құжат; N 14, 93-құжат; N 15-16, 109-құжат; N 24, 162-құжат; 14, 88-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 жыл, N 8-9, 236-құжат; 1997 жыл, N 1-2, 8-құжат; N 7, 80-құжат; N 11, 144, 149-құжат; N 12, 184-құжат; N 13-14, 195, 205-құжат; N 22, 333-құжат; 1998 жыл, N 14, 201-құжат; N 16, 219-құжат; N 17-18, 222, 224, 255-құжат; N 23, 416 құжат; N 24, 452-құжат; 1999 жыл, N 20, 721, 727-құжат; N 21, 787-құжат; N 22, 791-құжат; N 23, 931-құжат; N 24, 1066-құжат; 2000 жыл, N 10, 248-құжат; N 22, 408-құжат; 2001 жыл, N 1, 7-құжат; N 8, 52, 54-құжат; N 13-14, 173, 176-құжат; N 23, 321-құжат; N 24, 388-құжат; 2002 жыл, N 2, 17-құжат; N 15, 151-құжат; N 19-20, 165-құжат; 2003 жыл, N 1-2, 2-құжат; N 4, 25-құжат; N 6, 34-құжат; N 10, 50, 51-құжат; N 11, 69-құжат; N 14, 107-құжат; N 15, 124, 128, 139-құжат; 2004 жыл, N 2, 9-құжат; N 5, 27-құжат; N 10, 54-құжат; N 14, 82-құжат; N 15, 86-құжат; N 16, 91-құжат; N 17, 98-құжат; 2005 жыл, N 7-8, 23-құжат; N 11, 37-құжат; N 14, 55, 58-құжат):
9-баптың 42) тармақшасындағы "ескерткiшiнiң археологиялық және қалпына келтіру" деген сөздер "ескерткiштерiнде археологиялық және (немесе) жөндеу-қалпына келтiру" деген сөздермен ауыстырылсын.
4. Қазақстан Республикасының Заңына 1995 жылғы 12 желтоқсандағы N 2676 "Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалары туралы" (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1995 жыл, N 23, 143-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы 1996 жыл, N 18, 366 құжат; 1997 жыл, N 7, 79-құжат N 12, 184 құжат; 1999 жыл, N 8, 247-құжат; N 21, 782-құжат; 2001 жыл, N 10, 121-құжат; 2002 жыл, N 15, 147-құжат; 2003 жыл, N 15, 131-құжат):
34-баптың бiрiншi бөлiгi алынып тасталсын.
5. Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы "Қазақстан Республикасының жергiлiктi мемлекеттік басқару туралы" Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 жыл, N 3, 17-құжат; N 9, 86-құжат; N 24, 388-құжат; 2002 жыл, N 10, 103-құжат; 2004 жыл, N 10, 56-құжат; N 17, 97-құжат; N 23, 142-құжат; 24, 144-құжат):
27-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 18-1) тармақшамен толықтырылсын:
"18-1) барлық санаттағы тарих және мәдениет ескерткiштерiн пайдаланудың жай-күйі мен күтіп-ұстау тәртiбiн, жергілiктi маңызы бар тарих және мәдениет ескерткiштерiнде жөндеу-қалпына келтiру жұмыстарының орындалуын, жаңа тарих және мәдениет ескерткіштерінің салынуын мемлекеттiк бақылауды жүзеге асырады;".
2-бап . Осы Заң ресми жарияланған күнінен бастан қолданысқа енгiзіледi.

Қазақстан Республикасының
Президенті