О подписании Соглашения о сотрудничестве в области расследования авиационных происшествий с государственными воздушными судами государств-участников Содружества Независимых Государств

Постановление Правительства Республики Казахстан от 21 мая 2009 года № 751. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 18 ноября 2009 года № 1876

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 18.11.2009 № 1876.

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Одобрить прилагаемый проект Соглашения о сотрудничестве в области расследования авиационных происшествий с государственными воздушными судами государств-участников Содружества Независимых Государств.
2. Подписать Соглашение о сотрудничестве в области расследования авиационных происшествий с государственными воздушными судами государств-участников Содружества Независимых Государств.
3. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Одобрен
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 21 мая 2009 года № 751

проект

Соглашение
о сотрудничестве в области расследования
авиационных происшествий с государственными воздушными судами
государств-участников Содружества Независимых Государств

Правительства государств-участников Содружества Независимых Государств, именуемые в дальнейшем Сторонами,
принимая во внимание важность объективного установления причин авиационных происшествий с государственными воздушными судами,
в целях обеспечения единого подхода к организации расследования авиационных происшествий с государственными воздушными судами одного из государств Сторон на территории государства другой Стороны,
согласились о нижеследующем:

Статья 1

Для целей настоящего Соглашения используются следующие определения:
авиационное происшествие - событие, связанное с летной эксплуатацией воздушного судна, которое привело к гибели (телесному повреждению со смертельным исходом) какого-либо лица, находившегося на борту воздушного судна, и/или утрате этого воздушного судна;
государственная авиация - авиация, используемая для осуществления военной, пограничной, милицейской, таможенной и другой государственной службы государств Сторон;
государственное воздушное судно - воздушное судно государственной авиации;
расследование авиационного происшествия - процесс, включающий выявление, сбор и изучение информации о фактах, условиях и обстоятельствах, относящихся к рассматриваемому событию, проведение исследований, экспертиз и экспериментов, обобщение и анализ полученных данных, подготовку по результатам проведенных работ заключения о причинах авиационного происшествия и рекомендаций по результатам расследования авиационного происшествия;
рекомендации по результатам расследования авиационного происшествия - предложения, сделанные на основе информации, полученной при расследовании, и направленные на предотвращение авиационных происшествий;
уполномоченный орган безопасности полетов государственной авиации государства Стороны — орган, осуществляющий расследования авиационных происшествий с государственными воздушными судами, их классификацию и учет, а также государственный межведомственный контроль за деятельностью авиационного персонала государственной авиации государства Стороны в части, касающейся безопасности полетов.

Статья 2

Стороны сотрудничают в области обеспечения безопасности полетов государственной авиации и проводят расследования авиационных происшествий с государственными воздушными судами государства одной Стороны на территории государства другой Стороны в соответствии с Правилами расследования авиационных происшествий с государственными воздушными судами государств-участников Содружества Независимых Государств, являющимися неотъемлемой частью настоящего Соглашения (прилагаются).

Статья 3

Целями расследования авиационного происшествия являются установление причин авиационного происшествия и разработка рекомендаций по результатам расследования авиационного происшествия.
Установление чьей-либо вины и ответственности не является целью расследования авиационного происшествия.
Любое судебное или административное разбирательство, направленное на установление чьей-либо вины или ответственности, проводится отдельно от расследования авиационного происшествия на основании соответствующих соглашений государств Сторон и их национального законодательства.

Статья 4

Стороны осуществляют скоординированную деятельность при проведении научных разработок, проектировании, изготовлении, приобретении и внедрении технических средств и комплексных систем расследования авиационных происшествий, в том числе путем разработки совместных программ по совершенствованию методов расследования авиационных происшествий.

Статья 5

Подготовка и переподготовка специалистов в области расследования авиационных происшествий и обеспечения безопасности полетов государственных воздушных судов осуществляются по согласованным методикам и программам на основе соглашений между Сторонами.

Статья 6

Стороны самостоятельно несут расходы, которые будут возникать в ходе выполнения ими настоящего Соглашения, если в каждом конкретном случае не будет согласован иной порядок.

Статья 7

Стороны в ходе реализации настоящего Соглашения обеспечивают режим защиты информации, в отношении которой передающая Сторона обусловила необходимость соблюдения конфиденциальности. Передача такой информации осуществляется на основании соответствующих соглашений и национального законодательства государств Сторон.

Статья 8

Обязательства каждой из Сторон по настоящему Соглашению не затрагивают ее обязательств по другим международным договорам, участником которых является государство этой Стороны.

Статья 9

Настоящее Соглашение вступает в силу по истечении 30 дней с даты получения депозитарием третьего письменного уведомления о выполнении Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.
Для Сторон, выполнивших внутригосударственные процедуры позднее, настоящее Соглашение вступает в силу с даты получения депозитарием соответствующего уведомления.

Статья 10

Для реализации положений настоящего Соглашения Стороны определяют уполномоченный орган безопасности полетов государственной авиации государства Стороны, о чем информируют депозитарий одновременно с уведомлением о выполнении внутригосударственных процедур.
В случае изменения наименования или функций уполномоченного органа безопасности полетов государственной авиации государства Стороны соответствующая Сторона информирует об этом депозитарий.

Статья 11

По согласию Сторон в настоящее Соглашение могут быть внесены изменения и дополнения, которые оформляются соответствующим протоколом.
Спорные вопросы между Сторонами, возникающие при применении и толковании настоящего Соглашения, решаются путем консультаций и переговоров заинтересованных Сторон.

Статья 12

Настоящее Соглашение заключается на неопределенный срок.
Каждая Сторона может выйти из настоящего Соглашения, направив депозитарию письменное уведомление о таком своем намерении не позднее чем за шесть месяцев до даты выхода и урегулировав обязательства, возникшие за время действия настоящего Соглашения.

Статья 13

Настоящее Соглашение открыто для присоединения любого не подписавшего его государства-участника Содружества Независимых Государств путем передачи депозитарию документа о присоединении.
Для присоединяющегося государства Соглашение вступает в силу с даты получения депозитарием документа о присоединении.

Совершено в городе _________ «_____» _________ 200__ года в одном подлинном экземпляре на русском языке. Подлинный экземпляр хранится в Исполнительном комитете Содружества Независимых Государств, который направит каждому государству, подписавшему настоящее Соглашение, его заверенную копию.

За Правительство За Правительство
Азербайджанской Республики Республики Молдова

За Правительство За Правительство
Республики Армения Российской Федерации

За Правительство За Правительство
Республики Беларусь Республики Таджикистан

За Правительство За Правительство
Грузии Туркменистана

За Правительство За Правительство
Республики Казахстан Республики Узбекистан

За Правительство За Правительство
Кыргызской Республики Украины

Приложение
к Соглашению о сотрудничестве
в области расследования авиационных
происшествий с государственными
воздушными судами государств-
участников Содружества
Независимых Государств

Правила
расследования авиационных происшествий
с государственными воздушными судами
государств-участников Содружества Независимых Государств

Настоящие Правила направлены на обеспечение единого подхода к организации расследования авиационных происшествий и распространяются на авиационные происшествия с государственными воздушными судами государства одной Стороны на территории государства другой Стороны.
Разъяснения по применению положений настоящих Правил дают уполномоченные органы безопасности полетов государственной авиации государств Сторон.

I. Общие положения

Настоящие Правила включают в себя определения и классификацию авиационных происшествий с государственными воздушными судами государств Сторон, устанавливают порядок проведения расследования и степень участия уполномоченных представителей и их советников в расследовании авиационных происшествий с государственными воздушными судами государства одной Стороны на территории государства другой Стороны.
Каждое авиационное происшествие с государственными воздушными судами государства одной Стороны на территории государства другой Стороны подлежит обязательному расследованию.
Расследование включает в себя выявление, сбор и анализ информации о фактах, условиях и обстоятельствах, относящихся к расследуемому авиационному происшествию, проведение необходимых исследований и экспертиз, установление причин авиационного происшествия.

II. Классификация и определения

1. Авиационные события подразделяются на:
а) авиационные происшествия;
б) авиационные инциденты;
в) чрезвычайные происшествия;
г) наземные происшествия.
2. Авиационные происшествия в зависимости от их последствий подразделяются на:
а) катастрофы;
б) аварии.
3. Авиационные инциденты в зависимости от степени их опасности и последствий подразделяются на:
а) авиационные инциденты;
б) серьезные авиационные инциденты.
В целях обеспечения единого подхода к организации расследования авиационных происшествий применяются следующие термины и их определения:
«авиационное событие» - событие, связанное с летной эксплуатацией воздушного судна, в ходе которого возникла (возникала) особая ситуация.
Особая ситуация - ситуация, возникшая в процессе летной эксплуатации воздушного судна в результате проявления (воздействия) опасных факторов.
Опасный фактор - потенциальная причина (фактор), проявление которой привело (приводит или может привести) к возникновению и/или развитию особой ситуации;
«авиационное происшествие» - событие, связанное с летной эксплуатацией воздушного судна, которое привело к гибели (телесному повреждению со смертельным исходом) какого-либо лица, находившегося на борту воздушного судна, и/или утрате этого воздушного судна.
Воздушное судно считается утраченным, когда:
произошло полное разрушение воздушного судна;
местонахождение воздушного судна (его обломков) не установлено и его официальные поиски прекращены;
эвакуация воздушного судна с места его вынужденной посадки невозможна или нецелесообразна независимо от полученных им повреждений;
восстановление воздушного судна невозможно или экономически нецелесообразно;
«авиационный инцидент» - событие, связанное с летной эксплуатацией государственного воздушного судна, которое могло создать или создало угрозу целости государственного воздушного судна и/или жизни лиц, находящихся на его борту, но не закончилось авиационным происшествием;
«авария» - авиационное происшествие без человеческих жертв;
«катастрофа» - авиационное происшествие, повлекшее телесное повреждение со смертельным исходом какого-либо лица или пропажу без вести пассажиров или членов экипажа воздушного судна.
Телесное повреждение со смертельным исходом - только в целях единообразия статистических данных телесное повреждение, в результате которого в течение 30 дней с момента происшествия наступила смерть, классифицируется как телесное повреждение со смертельным исходом;
«серьезный авиационный инцидент» - авиационный инцидент, связанный с возникновением условий, характеризующихся значительным повышением вероятности авиационного происшествия, для предотвращения которого требуется выполнение экипажем и/или органами организации воздушного движения, обслуживания воздушного движения сложных и/или экстренных действий, не применяемых в условиях нормального полета воздушного судна.
Для серьезных авиационных инцидентов характерны следующие признаки:
выход воздушного судна за пределы условий летной эксплуатации;
возникновение вредных воздействий (дыма, паров, едких веществ, токсичных газов, повышенной или пониженной температуры, давления и т.п.) на экипаж или пассажиров воздушного судна;
значительное ухудшение характеристик устойчивости и управляемости, летных или прочностных характеристик воздушного судна;
значительное снижение работоспособности членов экипажа воздушного судна;
значительное повышение психофизиологической нагрузки на экипаж воздушного судна;
возникновение реальной возможности повреждения жизненно важных элементов воздушного судна в результате пожара, разрушения или рассоединения элементов управления, нелокализованного разрушения двигателя, трансмиссии и т.п.;
«летная эксплуатация воздушного судна» - процесс эксплуатации воздушного судна, охватывающий период от начала проведения летным составом предполетного осмотра воздушного судна и до момента, когда все лица, находившиеся на борту воздушного судна с целью полета, покинули воздушное судно;
«наземное происшествие» - событие, связанное с обслуживанием, хранением или транспортировкой воздушного судна, при котором произошла его утрата;
«причины (факторы) авиационного происшествия» - действия, бездействие, обстоятельства, условия или их сочетание, которые привели к авиационному происшествию;
«чрезвычайное происшествие» - не относящееся к авиационному происшествию событие, связанное с эксплуатацией воздушного судна, при котором наступило одно из следующих последствий:
утрата воздушного судна или гибель людей, находившихся на его борту, во время боевого вылета в результате террористического акта, угона или попытки угона воздушного судна;
гибель людей, находившихся на борту воздушного судна, в результате неблагоприятных воздействий внешней среды после его вынужденной посадки вне аэродрома;
утрата воздушного судна или гибель людей, находившихся на земле (палубе корабля), в результате авиационного происшествия с другим воздушным судном;
утрата воздушного судна или гибель людей, находившихся на нем, при выполнении специальных задач в зонах чрезвычайного положения;
«Сторона места события» - Сторона, на территории государства которой имело место авиационное происшествие;
«Сторона регистрации воздушного судна» - Сторона, в реестре которой зарегистрировано государственное воздушное судно;
«Сторона - эксплуатант воздушного судна» - Сторона, на территории государства которой находится основное место деятельности организации, эксплуатирующей государственное воздушное судно, или, если организация, эксплуатирующая государственное воздушное судно, не имеет такого места деятельности, - постоянное место пребывания данной организации;
«заинтересованные государства» - Сторона места события; Сторона регистрации воздушного судна; Сторона - эксплуатант воздушного судна; государство, обладающее юрисдикцией в отношении организации, ответственной за окончательную сборку воздушного судна; государство, обладающее юрисдикцией в отношении организации, ответственной за конструкцию типа воздушного судна; а также государства, граждане которых погибли или получили телесные повреждения при авиационном происшествии;
«председатель комиссии по расследованию» - лицо, которому в силу наличия у него соответствующей квалификации поручены организация и проведение расследования;
«уполномоченный представитель» - лицо, которому поручено руководителем уполномоченного органа безопасности полетов государственной авиации государства Стороны участие в расследовании авиационного происшествия, проводимом другой Стороной;
«советник уполномоченного представителя» - лицо, имеющее соответствующую квалификацию и оказывающее помощь уполномоченному представителю в проведении расследования авиационного происшествия;
«органы обслуживания воздушного движения» - органы обслуживания воздушного движения (управления полетами) пользователей воздушного пространства, осуществляющие обслуживание воздушного движения (управление полетами) либо иную деятельность по использованию воздушного пространства.

III. Расследование авиационных происшествий Организация расследования

4. Расследование авиационных происшествий с государственными воздушными судами организует уполномоченный орган безопасности полетов государственной авиации государства Стороны места события.
5. Сторона места события вправе передать право расследования Стороне регистрации воздушного судна или другому заинтересованному государству-участнику настоящего Соглашения.
В этом случае расследование организуется уполномоченным органом безопасности полетов государственной авиации государства Стороны, которому переданы права на расследование.
6. Расследование авиационных происшествий с государственными воздушными судами проводится комиссией, образованной уполномоченным органом безопасности полетов государственной авиации государства Стороны, проводящим расследование, в соответствии с международными договорами, участником которых является соответствующее государство, настоящими Правилами и национальным законодательством заинтересованных государств.
7. Заинтересованные государства могут назначать своих уполномоченных представителей и советников уполномоченных представителей для участия в расследовании авиационного происшествия.
Уведомление о составе уполномоченных представителей направляется по дипломатическим каналам.
8. Уполномоченный орган безопасности полетов государственной авиации государства Стороны, проводящий расследование, включает уполномоченных представителей и советников уполномоченных представителей заинтересованных государств в состав рабочих органов комиссии по расследованию авиационного происшествия.
9. Степень участия уполномоченных представителей и советников уполномоченных представителей заинтересованных государств в расследовании авиационного происшествия определяется уполномоченным органом безопасности полетов государственной авиации государства Стороны, проводящим расследование, и дает им право по согласованию с председателем комиссии и под его контролем:
посещать место авиационного происшествия;
осматривать воздушное судно или части разрушенного воздушного судна, а также средства и объекты обеспечения полетов воздушных судов;
получать информацию, содержащую показания свидетелей, и предлагать тематику их опроса;
иметь доступ ко всем относящимся к авиационному происшествию вещественным доказательствам;
получать относящиеся к авиационному происшествию документы;
участвовать в мероприятиях по расследованию за пределами места авиационного происшествия, таких как осмотр и исследования агрегатов, технические консультации, испытания и моделирование в целях расследования авиационного происшествия;
принимать участие в совещаниях, связанных с формулированием выводов, причин и рекомендаций по авиационному происшествию.
10. Лица, участвующие в расследовании авиационного происшествия, должны иметь соответствующую квалификацию, не должны быть причастными к организации, выполнению, обеспечению или обслуживанию полета, по которому проводится расследование, а также не могут представлять интересы страховых компаний, имеющих финансовые обязательства перед юридическими или физическими лицами, причастными к авиационному происшествию.
11. Доставку лиц, привлекаемых к расследованию, на территорию государства Стороны места события и обратно организует руководитель уполномоченного органа безопасности полетов государственной авиации государства Стороны, направляющей этих представителей.
Перевозку членов комиссии и лиц, привлекаемых к расследованию, к месту авиационного происшествия и обратно организует руководитель уполномоченного органа безопасности полетов государственной авиации государства Стороны места события.
12. Органы исполнительной власти, организации, дипломатические представительства и консульские учреждения государств Сторон оказывают содействие работе комиссии.

Оповещение об авиационном происшествии

13. В случае авиационного происшествия органы обслуживания воздушного движения, осуществляющие непосредственное руководство (управление) полетом воздушного судна, действуют в соответствии с национальным законодательством государства Стороны места события.
14. Уполномоченный орган безопасности полетов государственной авиации государства Стороны места события незамедлительно информирует об авиационном происшествии уполномоченные органы безопасности полетов государственной авиации государства Стороны регистрации, Стороны - эксплуатанта воздушного судна, а при необходимости, другие заинтересованные государства.

Действия должностных лиц при авиационном происшествии

15. Организация поиска воздушного судна, спасание его пассажиров и членов экипажа, оказание им помощи осуществляется в соответствии с национальным законодательством государства Стороны места события.
16. Руководители соответствующих организаций заинтересованных государств обязаны по получении информации об авиационном происшествии принять меры по обеспечению сохранности документации, относящейся к разработке, испытаниям, производству, ремонту и эксплуатации этого воздушного судна и обеспечению его полета.
17. Решение о прекращении поисков не возвратившегося из полета государственного воздушного судна принимает руководитель уполномоченного органа безопасности полетов государственной авиации государства Стороны места события по согласованию с руководителем органа исполнительной власти или организации государства Стороны - эксплуатанта воздушного судна.
18. Решение о целесообразности эвакуации государственного воздушного судна принимают руководители органов исполнительной власти и организаций государства Стороны регистрации воздушного судна по согласованию с председателем комиссии.

IV. Порядок предания гласности информации
об авиационном происшествии

19. Порядок предания гласности информации о факте авиационного происшествия определяется национальным законодательством государств сторон.
20. Информация, полученная в ходе расследования авиационного происшествия и содержащая любые заявления и свидетельства лиц, любую переписку, имеющую отношение к авиационному происшествию, другие сведения об авиационном происшествии могут быть преданы гласности только по согласованию с правоохранительными органами, осуществляющими следствие.
21. Вновь установленную информацию относительно обстоятельств авиационного происшествия участники расследования докладывают председателю комиссии. С согласия председателя комиссии они могут использовать эту информацию для принятия мер, направленных на повышение безопасности полетов. Чтобы не повредить процессу расследования, указанная информация ни при каких обстоятельствах не может представляться или обсуждаться с лицами, не входящими в состав комиссии, или со специалистами, не привлекаемыми для проведения расследования авиационного происшествия.

Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды тексеру саласындағы ынтымақтастық туралы келісімге қол қою туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 21 мамырдағы N 751 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 18 қарашадағы N 1876 Қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2009.11.18 N 1876 Қаулысымен.

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды тексеру саласындағы ынтымақтастық туралы келісімнің жобасы мақұлдансын.
2. Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды тексеру саласындағы ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылсын.
3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2009 жылғы 21 мамырдағы
N 751 қаулысымен
мақұлданған

жоба

Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің
мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды
тексеру саласындағы ынтымақтастық туралы
келісім

Бұдан әрі Тараптар деп аталатын Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің үкіметтері,
мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғалардың себептерін объективті анықтау маңыздылығын назарға ала отырып,
Тараптар мемлекеттерінің бірінің мемлекеттік әуе кемелерімен басқа Тарап мемлекетінің аумағында болған авиациялық оқиғаларды тексеруді ұйымдастыруға бірыңғай тәсілді қамтамасыз ету мақсатында,
төмендегілер туралы келісті:

1-бап

Осы Келісімнің мақсаттары үшін мынадай анықтамалар пайдаланылады:
авиациялық оқиға - әуе кемесінің бортында болған қандай да бір адамның қаза табуына (өлімге әкеп соқтыратын дене жарақатына) және/немесе осы әуе кемесінің мүлдем істен шығуына әкеп соқтырған әуе кемесін ұшырып пайдалануға байланысты оқиға;
мемлекеттік авиация - Тараптар мемлекеттерінің әскери, шекара, милиция, кеден және басқа да мемлекеттік қызметін жүзеге асыру үшін пайдаланылатын авиация;
мемлекеттік әуе кемесі - мемлекеттік авиацияның әуе кемесі;
авиациялық оқиғаны тексеру - қаралып жатқан оқиғаға қатысты фактілер, шарттар мен мән-жайлар туралы ақпаратты анықтауды, жинауды және зерделеуді, зерттеулер, сараптамалар және эксперименттер жүргізуді, алынған деректерді қорыту мен талдауды, жүргізілген жұмыстардың нәтижелері бойынша авиациялық оқиғаның себептері туралы қорытынды және авиациялық оқиғаны тексеру нәтижелері бойынша ұсынымдар дайындауды қамтитын процесс;
авиациялық оқиғаны тексеру нәтижелері бойынша ұсынымдар - тексеру кезінде алынған ақпарат негізінде жасалған және авиациялық оқиғаларды болдырмауға бағытталған ұсыныстар;
Тарап мемлекетінің мемлекеттік авиациясы ұшу қауіпсіздігінің уәкілетті органы - мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды тексеруді, оларды жіктеу мен есепке алуды, сондай-ақ ұшу қауіпсіздігіне қатысты бөлігінде Тарап мемлекетінің мемлекеттік авиациясы авиациялық персоналының қызметіне мемлекеттік ведомствоаралық бақылауды жүзеге асыратын орган.

2-бап

Тараптар мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласында ынтымақтасады және осы Келісімнің ажырамас бөлігі болып табылатын Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды тексеру ережесіне (қоса беріліп отыр) сәйкес басқа Тарап мемлекетінің аумағында бір Тарап мемлекетінің мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды тексеруді жүргізеді.

3-бап

Авиациялық оқиғаны тексерудің мақсаттары авиациялық оқиғаның себептерін анықтау және авиациялық оқиғаны тексеру нәтижелері бойынша ұсынымдарды әзірлеу болып табылады.
Авиациялық оқиғаны тексерудің мақсаты біреудің кінәсі мен жауапкершілігін белгілеу болып табылмайды.
Біреудің кінәсін немесе жауапкершілігін айқындауға бағытталған кез келген сот немесе әкімшілік тексеру Тараптар мемлекеттерінің тиісті келісімдері және олардың ұлттық заңнамалары негізінде авиациялық оқиғаны тексеруден бөлек жүргізіледі.

4-бап

Тараптар ғылыми әзірлемелерді жүргізу, авиациялық оқиғаларды тексерудің техникалық құралдары мен кешенді жүйелерін жобалау, жасау, сатып алу мен енгізу кезінде үйлестірілген қызметті, оның ішінде авиациялық оқиғаларды тексеру әдістерін жетілдіру жөніндегі бірлескен бағдарламаларды әзірлеу жолымен жүзеге асырады.

5-бап

Авиациялық оқиғаларды тексеру және мемлекеттік әуе кемелерінің ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласында мамандар даярлау мен қайта даярлау Тараптар арасындағы келісімдер негізінде келісілген әдістемелер мен бағдарламалар бойынша жүзеге асырылады.

6-бап

Егер әрбір нақты жағдайда өзге тәртіп келісілмеген болса, Тараптар осы Келісімді олардың орындауы барысында туындайтын шығыстарды дербес көтереді.

7-бап

Тараптар осы Келісімді іске асыру барысында беруші Тарап оған қатысты құпиялылықты сақтау қажеттігіне шарт қойған ақпаратты сақтау режимін қамтамасыз етеді. Осындай ақпаратты беру Тараптар мемлекеттерінің тиісті келісімдері және ұлттық заңнамасы негізінде жүзеге асырылады.

8-бап

Осы Келісім бойынша Тараптардың әрқайсысының міндеттемелері осы Тарап мемлекеті қатысушысы болып табылатын басқа халықаралық шарттар бойынша оның міндеттемелерін қозғамайды.

9-бап

Осы Келісім депозитарий оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді Тараптардың орындағаны туралы үшінші жазбаша хабарлама алған күнінен бастап 30 күн өткен соң күшіне енеді.
Мемлекетішілік рәсімдерді кешірек орындаған Тараптар үшін осы Келісім депозитарийдің тиісті хабарламаны алған күнінен бастап күшіне енеді.

10-бап

Тараптар осы Келісімнің ережелерін іске асыру үшін Тарап мемлекетінің мемлекеттік авиациясы ұшу қауіпсіздігінің уәкілетті органын айқындайды, ол туралы мемлекетішілік рәсімдерді орындағаны туралы хабарлай отырып, бір уақытта депозитарийді хабардар етеді.
Тарап мемлекеті мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігі уәкілетті органының атауы немесе функциялары өзгерген жағдайда тиісті Тарап ол туралы депозитарийді хабардар етеді.

11-бап

Тараптардың келісуі бойынша осы Келісімге тиісті хаттамамен ресімделетін өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.
Осы Келісімді қолдану мен түсіндіру кезінде туындайтын Тараптар арасындағы даулы мәселелер мүдделі Тараптардың консультациялары мен келіссөздері жолымен шешіледі.

12-бап

Осы Келісім белгісіз мерзімге жасалады.
Әрбір Тарап депозитарийге шығу күніне дейін алты айдан кешіктірмей осындай өзінің ниеті туралы жазбаша хабарлама жолдай отырып және осы Келісімнің қолданылуы уақытында туындаған міндеттемелерді реттей отырып, осы Келісімнен шыға алады.

13-бап

Осы Келісім оған қол қоймаған Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы кез келген мемлекеттің депозитарийге қосылу туралы құжатты беру жолымен қосылуы үшін ашық.
Қосылушы мемлекет үшін Келісім қосылу туралы құжатты депозитарий алған күнінен бастап күшіне енеді.
200__ жылғы "__" __________ ___________ қаласында орыс тілінде бір түпнұсқа данада жасалды. Түпнұсқа данасы Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Атқарушы комитетінде сақталады, ол осы Келісімге қол қойған әрбір мемлекетке оның расталған көшірмесін жібереді.

Әзірбайжан Республикасының Молдова Республикасының
Үкіметі үшін Үкіметі үшін
Армения Республикасының Ресей Федерациясының
Үкіметі үшін Үкіметі үшін
Беларусь Республикасының Тәжікстан Республикасының
Үкіметі үшін Үкіметі үшін
Грузия Үкіметі үшін Түрікменстан Үкіметі үшін
Қазақстан Республикасының Өзбекстан Республикасының Үкіметі үшін Үкіметі үшін
Қырғыз Республикасының Украина Үкіметі үшін
Үкіметі үшін

Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына
қатысушы мемлекеттердің мемлекеттік
әуе кемелерімен болған авиациялық
оқиғаларды тексеру саласындағы
ынтымақтастық туралы келісімге
қосымша

Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің мемлекеттік әуе кемелерімен болған
авиациялық оқиғаларды тексеру
ережесі

Осы Ереже авиациялық оқиғаларды тексеруді ұйымдастыруға бірыңғай тәсілді қамтамасыз етуге бағытталған және басқа Тарап мемлекетінің аумағында бір Тарап мемлекетінің мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларға қолданылады.
Осы Ереженің талаптарын қолдану жөніндегі түсіндірмелерді Тараптар мемлекеттерінің мемлекеттік авиациясы ұшу қауіпсіздігінің уәкілетті органдары береді.

I. Жалпы ережелер

Осы Ереже Тараптар мемлекеттерінің мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғалардың анықтамалары мен олардың жіктемесін қамтиды, тексеру жүргізу тәртібін және уәкілетті өкілдер мен олардың кеңесшілерінің басқа Тарап мемлекетінің аумағында бір Тарап мемлекетінің мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды тексеруге қатысу дәрежесін белгілейді.
Басқа Тарап мемлекетінің аумағында бір Тарап мемлекетінің мемлекеттік әуе кемелерімен болған әрбір авиациялық оқиға міндетті түрде тексерілуге тиіс.
Тексеру тексеріліп жатқан авиациялық оқиғаға қатысты фактілер, шарттар мен мән-жайлар туралы ақпаратты анықтауды, жинауды және талдауды, қажетті зерттеулер мен сараптамалар жүргізуді, авиациялық оқиғаның себептерін анықтауды қамтиды.

II. Жіктеме және анықтамалар

1. Авиациялық оқиғалар:
а) авиациялық оқиғалар;
б) авиациялық инциденттер;
в) төтенше оқиғалар;
г) жерүсті оқиғалары болып бөлінеді.
2. Авиациялық оқиғалар олардың салдарына байланысты:
а) апаттар;
б) авариялар болып бөлінеді.
3. Авиациялық инциденттер олардың қауіптілік дәрежесіне және салдарына байланысты:
а) авиациялық инциденттер;
б) елеулі авиациялық инциденттер болып бөлінеді.
Авиациялық оқиғаларды тексеруді ұйымдастыруға бірыңғай тәсілді қамтамасыз ету мақсатында мынадай терминдер мен олардың анықтамалары қолданылады:
"авиациялық оқиға" - оның барысында ерекше жағдай туындаған (туындайтын) әуе кемесін ұшырып пайдалануға байланысты оқиға.
Ерекше жағдай - қауіпті факторлардың пайда болуы (ықпал етуі) нәтижесінде әуе кемесін ұшырып пайдалану процесінде туындаған жағдай.
Қауіпті фактор - пайда болуы ерекше жағдайдың туындауына және/немесе өршуіне әкеп соқтырған (әкеп соқтыратын немесе әкеп соқтыруы мүмкін) ықтимал себеп (фактор).
"авиациялық оқиға" - әуе кемесінің бортында болған қандай да бір адамның қаза табуына (өлімге әкеп соқтырған дене жарақатына) және/немесе осы әуе кемесінің мүлдем істен шығуына әкеп соқтырған әуе кемесін ұшырып пайдалануға байланысты оқиға.
Әуе кемесі:
әуе кемесі толық қираған;
әуе кемесінің (оның қалдықтарының) болатын жері анықталмаған және оны ресми іздестіру тоқтатылған;
олардағы ақауларға қарамастан, әуе кемесін, оны мәжбүрлі қондыру орнынан эвакуациялау мүмкін болмаған немесе орынсыз деп санаған;
әуе кемесін қалпына келтіру мүмкін болмаған немесе экономикалық тұрғыдан орынсыз болған жағдайларда істен шықты деп саналады;
"авиациялық инцидент" - мемлекеттік әуе кемесінің тұтастығына және/немесе оның бортындағы адамдардың өміріне қатер төнген немесе төнуі мүмкін мемлекеттік әуе кемесін ұшырып пайдалануға байланысты, бірақ авиациялық оқиғамен аяқталмаған оқиға;
"авария" - адам шығындарынсыз болған авиациялық оқиға;
"апат" - қандай да бір адамның қайтыс болуына әкелген дене жарақатына немесе әуе кемесі жолаушыларының немесе экипажы мүшелерінің хабарсыз кетуіне әкеп соқтырған авиациялық оқиға;
Қайтыс болуына әкелген дене жарақаты - тек оның салдарынан оқиға болған сәттен бастап 30 күннің ішінде қайтыс болған дене жарақатының статистикалық деректерді бірегейлендіру мақсатында қайтыс болуға әкелген дене жарақаты ретінде жіктеледі;
"елеулі авиациялық инцидент" - оны болдырмау үшін экипаждың және/немесе әуе қозғалысы ұйымы органдарының, әуе кемесінің қалыпты ұшу жағдайларында қолданылмайтын күрделі және/немесе шұғыл іс-қимылдар әуе қозғалысына қызмет көрсетуді орындауды талап ететін авиациялық оқиғаның болуын едәуір арттыруды сипаттайтын жағдайлардың туындауына байланысты авиациялық инцидент.
Елеулі авиациялық инциденттерге мынадай белгілер тән:
әуе кемесінің ұшырып пайдалану жағдайлары шегінен шығуы;
әуе кемесінің экипажына немесе жолаушыларына зиянды әсер етудің (түтін, булар, улы заттар, уытты газдар, жоғары немесе төмен температура, қысым және т.б.) туындауы;
әуе кемесінің орнықтылық пен басқарушылық сипаттарының, ұшу немесе беріктілік сипаттарының едәуір нашарлауы;
әуе кемесі экипажы мүшелерінің жұмыс істеу қабілетінің едәуір төмендеуі;
әуе кемесінің экипажына психофизиологиялық жүктеменің едәуір артуы;
өрт, басқару элементтерінің қирауы немесе ажырауы, қозғалтқыштың, трансмиссияның оқшауланбаған қирауы нәтижесінде әуе кемесінің өмірлік маңызды элементтерінің нақты ықтимал зақымдануының туындауы;
"әуе кемесін ұшырып пайдалану" - ұшқыш құрамының әуе кемесін ұшу алдындағы тексеру жүргізуді бастағанынан бастап және әуе кемесінің бортындағы барлық адамдар ұшу мақсатында әуе кемесінен кеткен сәтке дейінгі кезеңді қамтитын әуе кемесін пайдалану үдерісі;
"жерүсті оқиғасы" - оның кезінде әуе кемесі жойылып кеткен әуе кемесіне қызмет көрсетуге, сақтауға немесе тасымалдауға байланысты оқиға;
"авиациялық оқиғаның себептері (факторлары)" - авиациялық оқиғаға әкеп соқтырған іс-әрекет, әрекетсіздік, мән-жайлар, шарттар немесе олардың үйлесуі;
"төтенше оқиға" - оның кезінде мынадай салдардың бірі туындаған әуе кемесін пайдалануға байланысты авиациялық оқиғаға жатпайтын оқиға:
жауынгерлік ұшу уақытында террористік актінің, әуе кемесін ұшырып әкету немесе ұшырып әкетуге әрекет ету салдарынан әуе кемесінің жойылуы немесе оның бортындағы адамдардың қаза табуы;
әуе кемесі әуе айлақтан тысқары жерге мәжбүрлі қонғаннан кейін сыртқы ортаның қолайсыз әсер етуі салдарынан әуе кемесінің бортындағы адамдардың қаза табуы;
басқа әуе кемесімен болған авиациялық оқиға салдарынан әуе кемесінің істен шығуы немесе жердегі (корабль полубасындағы) адамдардың қаза табуы;
төтенше жағдайлар аймақтарында арнайы міндеттерді орындау кезіндегі әуе кемесінің жойылуы немесе ондағы адамдардың қаза табуы;
"оқиға болған орын Тарапы" - мемлекет аумағында авиациялық оқиға орын алған Тарап;
"әуе кемесі тіркелген Тарап" - тізілімінде мемлекеттік әуе кемесі тіркелген Тарап;
"әуе кемесін пайдаланушы Тарап" - мемлекеттік әуе кемесін пайдаланатын ұйым қызметінің негізгі орны орналасқан мемлекет аумағындағы Тарап немесе егер мемлекеттік әуе кемесін пайдаланатын ұйым осындай қызмет орны болмаса, осы ұйым тұрақты болатын орын;
"мүдделі мемлекеттер" - оқиға болған орындар Тарапы; әуе кемесін тіркейтін Тарап; әуе кемесін пайдаланушы Тарап; әуе кемесін түпкілікті жинауға жауапты ұйымға қатысты заңды құқығы бар мемлекет; әуе кемесінің үлгісін құрастыруға жауапты ұйымға қатысты заңды құзыры бар мемлекет; сондай-ақ авиациялық оқиға кезінде азаматтары қаза тапқан немесе дене жарақатын алған мемлекет;
"тексеру жөніндегі комиссия төрағасы" - онда тиісті біліктіліктің бар болуына орай тексеруді ұйымдастыру мен жүргізу тапсырылған адам;
"уәкілетті өкіл" - Тарап мемлекетінің мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігі уәкілетті органының басшысы басқа Тарап жүргізетін авиациялық оқиғаны тексеруге қатысуды тапсырған адам;
"уәкілетті өкілдің кеңесшісі" - тиісті біліктілігі бар және уәкілетті өкілге авиациялық оқиғаға тексеру жүргізуде көмек көрсететін адам;
"әуе қозғалысына қызмет көрсететін орган" - әуе қозғалысына (ұшуларды басқаруға) қызмет көрсетуді не әуе кеңістігін пайдалану жөніндегі өзге де қызметті жүзеге асыратын әуе кеңістігін пайдаланушыларға әуе қозғалысына (ұшуларды басқаруға) қызмет көрсететін орган.

III. Авиациялық оқиғаларды тексеру Тексеруді ұйымдастыру

4. Мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды тексеруді оқиға болған орын Тарапы мемлекетінің мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігінің уәкілетті органы ұйымдастырады.
5. Оқиға болған орын Тарапы тексеру құқығын әуе кемесі тіркелген Тарапқа немесе осы Келісімге қатысушы басқа мүдделі мемлекетке беруге құқылы.
Мұндай жағдайда тексеру тексеруге құқық берілген Тарап мемлекетінің мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігінің уәкілетті органы ұйымдастырады.
6. Мемлекеттік әуе кемелерімен болған авиациялық оқиғаларды тексеруді тиісті мемлекет қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға, осы Ережеге және мүдделі мемлекеттердің ұлттық заңнамасына сәйкес тексеру жүргізетін Тарап мемлекеті мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігінің уәкілетті органы құрған комиссия жүргізеді.
7. Мүдделі мемлекеттер авиациялық оқиғаларды тексеруге қатысу үшін өз уәкілетті өкілдері мен уәкілетті өкілдерінің кеңесшілерін тағайындауы мүмкін.
Уәкілетті өкілдердің құрамы туралы хабарлама дипломатиялық арналар арқылы жіберіледі.
8. Тексеру жүргізетін Тарап мемлекеті мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігінің уәкілетті органы авиациялық оқиғаларды тексеру жөніндегі комиссия жұмыс органдарының құрамына мүдделі мемлекеттердің уәкілетті өкілдері мен уәкілетті өкілдерінің кеңесшілерін қамтиды.
9. Мүдделі мемлекеттердің уәкілетті өкілдері мен уәкілетті өкілдері кеңесшілерінің авиациялық оқиғаларды тексеруге қатысу дәрежесін тексеру жүргізетін Тарап мемлекеті мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігінің уәкілетті органы айқындайды және комиссия төрағасының келісімі бойынша және оның бақылаумен оларға мынадай құқықты береді:
авиациялық оқиға орнына бару;
әуе кемесін немесе қираған әуе кемесінің бөлшектерін, сондай-ақ әуе кемелерінің ұшуларын қамтамасыз ету құралдары мен объектілерін қарау;
куәгерлердің көрсеткіштерін қамтитын ақпаратты алу және олардан сұрау тақырыбын ұсыну;
авиациялық оқиғаға қатысты барлық заттай айғақтарға рұқсат алу;
авиациялық оқиғаға қатысты құжаттарды алу;
авиациялық оқиғаны тексеру мақсатында авиациялық оқиға орнынан тысқары агрегаттарды қарау және зерттеу, техникалық консультациялар, сынақтар және модельдеу сияқты тексеру жөніндегі іс-шараларға қатысу;
авиациялық оқиға бойынша қорытындыларды, себептер мен ұсынымдарды жасауға байланысты кеңестерге қатысу.
Авиациялық оқиғаны тексеруге қатысатын адамдардың тиісті біліктілігі болуға тиіс, ол бойынша тексеру жүргізіліп жатқан ұшуды ұйымдастыруға, орындауға, қамтамасыз етуге немесе қызмет көрсетуге қатысы болмауға тиіс, сондай-ақ авиациялық оқиғаға қатысы бар заңды немесе жеке тұлғалардың алдында қаржылық міндеттемелері бар сақтандыру компанияларының мүдделерін білдіре алмайды.
10. Тексеруге тартылатын адамдарды оқиға болған орын Тарапы мемлекетінің аумағына жеткізуді және кері қайтаруды осы өкілдерді жіберуші Тарап мемлекеті мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігі уәкілетті органының басшысы ұйымдастырады.
11. Комиссия мүшелері мен тексеруге тартылатын адамдарды авиациялық оқиға болған орынға тасымалдауды және кері қайтаруды оқиға болған орын Тарап мемлекеті мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігі уәкілетті органының басшысы ұйымдастырады.
12. Атқарушы билік органдары, ұйымдар, Тарап мемлекетінің дипломатиялық өкілдіктері мен консулдық мекемелері комиссияның жұмысына жәрдем көрсетеді.

Авиациялық оқиға туралы хабардар ету

13. Авиациялық оқиға болған жағдайда әуе кемесінің ұшуына тікелей басшылықты (басқаруды) жүзеге асыратын әуе қозғалысына қызмет көрсету органдары оқиға болған орын Тарап мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес әрекет етеді.
14. Оқиға болған орын Тарап мемлекеті мемлекеттік авиациясы ұшулар қауіпсіздігінің уәкілетті органы авиациялық оқиға туралы тіркеуші Тарап, әуе кемесін пайдаланушы Тарап мемлекеті мемлекеттік авиациясы ұшулар қауіпсіздігінің уәкілетті органдарын, ал қажет болған жағдайда басқа да мүдделі мемлекеттерді дереу хабардар етеді.

Авиациялық оқиға кезіндегі лауазымды адамдардың іс-әрекеті

15. Әуе кемесін іздестіруді ұйымдастыру, оның жолаушылары мен экипаж мүшелерін құтқару, оларға көмек көрсету оқиға болған орын Тарап мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
16. Мүдделі мемлекеттердің тиісті ұйымдарының басшылары авиациялық оқиға туралы ақпаратты алғаннан кейін осы әуе кемесін әзірлеуге, сынауға, жасауға, жөндеуге және пайдалануға қатысты құжаттаманың сақталуын қамтамасыз ету және оның ұшуын қамтамасыз ету жөніндегі шараларды қабылдауға міндетті.
17. Ұшудан оралмаған мемлекеттік әуе кемесін іздестіруді тоқтату туралы шешімді әуе кемесін пайдаланушы Тарап мемлекеті атқарушы билік органының немесе ұйымының басшысымен келісім бойынша оқиға болған орын Тарап мемлекеті мемлекеттік авиациясының ұшу қауіпсіздігі уәкілетті органының басшысы қабылдайды.
18. Мемлекеттік әуе кемесін эвакуациялаудың орындылығы туралы шешімді комиссия төрағасымен келісім бойынша әуе кемесін тіркеуші Тарап мемлекетінің атқарушы билік органдары мен ұйымдарының басшылары қабылдайды.

IV. Авиациялық оқиға туралы ақпаратқа жариялылық беру тәртібі

19. Авиациялық оқиға фактісі туралы ақпаратқа жариялылық беру тәртібі Тараптар мемлекеттерінің ұлттық заңнамасымен айқындалады.
20. Авиациялық оқиғаны тексеру барысы туралы алынған және авиациялық оқиғаға қатысы бар кез келген мәлімдемелерді және адамдардың айғақтарын, кез келген хат алмасуларды қамтитын ақпаратқа, авиациялық оқиға туралы басқа да мәліметтерге тексеруді жүзеге асыратын құқық қорғау органдарымен келісім бойынша ғана жариялылық берілуі мүмкін.
21. Авиациялық оқиға мән-жайына қатысты жаңадан белгілі болған ақпаратты тексеруге қатысушылар комиссия төрағасына баяндайды. Олар комиссия төрағасының келісімімен осы ақпаратты ұшулар қауіпсіздігін арттыруға бағытталған шараларды қабылдау үшін пайдалануы мүмкін. Тексеру процесіне зиян келтірмеу үшін көрсетілген ақпарат қандай мән-жайларда болмасын комиссияның құрамына кірмейтін адамдарға немесе авиациялық оқиғаны тексеруді жүргізу үшін тартылмаған мамандарға берілмейді немесе олармен талқыланбайды.