Об утверждении технического регламента "Требования к безопасности процессов производства взрывчатых материалов"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 декабря 2009 года № 2118. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 января 2017 года № 29

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 30.01.2017 № 29 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

      В целях реализации Закона Республики Казахстан от 9 ноября 2004 года "О техническом регулировании" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить прилагаемый технический регламент "Требования к безопасности процессов производства взрывчатых материалов".

      2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении шести месяцев со дня первого официального опубликования.

Премьер-Министр


Республики Казахстан

К. Масимов


  Утвержден
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 15 декабря 2009 года № 2118

Технический регламент
"Требования к безопасности процессов производства
взрывчатых материалов"
1. Область применения

      1. Настоящий технический регламент "Требования к безопасности процессов производства взрывчатых материалов" (далее - Технический регламент) распространяется на процесс производства простейших, гранулированных, аммиачно-селитренных, эмульсионных взрывчатых материалов.

      2. Риски, связанные при производстве взрывчатых материалов, подразделяются на:

      1) риск возникновения пожара и перехода горения во взрыв;

      2) риск возникновения аварийной ситуации при перевозке;

      3) риск попадания прямого удара молнии в хранилище, цех по производству, автомобиль при транспортировании;

      4) риск возникновения заболеваний обслуживающего персонала, связанный с вредным воздействием компонентов, входящих в состав взрывчатых материалов;

      5) риск загрязнения окружающей среды при производстве и уничтожении.

      3. Снижение приведенных рисков осуществляется на стадиях проектирования производств, процесса изготовления, хранения, перевозки, уничтожения взрывчатых материалов.

2. Термины и определения

      4. В настоящем Техническом регламенте применяются термины и определения, установленные законодательством в области технического регулирования и промышленной безопасности, а также следующие термины с соответствующими определениями:

      1) взрывчатое вещество - химическое вещество или смесь веществ заданного состава, которые при определенных видах внешнего воздействия способно на быстрое самораспространяющееся химическое превращение с выделением тепла и образованием газов;

      2) взрывчатые материалы - термин, включающий в себя взрывчатое вещество, средства инициирования, прострелочные и взрывные аппараты;

      3) уничтожение взрывчатых материалов - необратимое приведение взрывчатых материалов в состояние, при котором они не способны к взрывчатому превращению;

      4) взрывоопасность - возможность возникновения взрыва, заключенная в каком-либо веществе, состоянии или процессе;

      5) простейшие гранулированные аммиачно-селитренные взрывчатые вещества - промышленные взрывчатые вещества, представляющие собой смеси гранулированной селитры с жидким или легкоплавким нефтепродуктом, которые могут изготавливаться непосредственно в организациях горнодобывающей отрасли и на специализированных заводах;

      6) промышленные взрывчатые материалы - взрывчатые материалы, предназначенные для взрывных работ в промышленности;

      7) запретный район - территория за пределами внешнего ограждения организации, которая может подвергаться воздействию поражающих факторов взрыва (пожара) в аварийном случае, и не подлежащая застройке;

      8) зона запретная - территория, обеспечивающая безопасность организации, прилегающая к внешнему ограждению;

      9) эмульсионные взрывчатые вещества - разновидность аммиачно-селитренных взрывчатых веществ, в состав которых входит водомасляная эмульсия.

3. Общие требования при выборе территории, строительстве и
проектировании зданий и сооружений

      5. При выборе земельного участка, проектировании и строительстве производств взрывчатых материалов (далее - ВМ) учитываются запретные зоны и запретные районы для мест хранения ВМ.

      Запретные зоны и запретные районы организаций предназначаются для обеспечения безопасности производства, защиты населения и внешних объектов от воздействия поражающих факторов взрыва, пожара, которые могут возникнуть на территории организации.

      6. Не допускается размещение производства ВМ над старыми закрытыми или действующими угольными, рудными или иными выработками, над разведанными залежами полезных ископаемых, под воздушными трассами пролета самолетов, производство различных подземных работ под территориями, за исключением работ, которые производит организация производящая ВМ.

      При расположении пунктов изготовления ВМ в организациях, ведущих взрывные работы над закрытыми горными выработками, обеспечиваются меры, исключающие провалы земной поверхности.

      7. Здания, в которых возможно выделение вредных паров и газов, следует размещать с подветренной стороны по отношению к остальным зданиям, особенно к производственным зданиям с большим количеством работающих.

      8. Не допускается попадание прямых солнечных лучей на ВМ в помещениях, где ведутся работы с ВМ.

      9. Несущие и ограждающие конструкции зданий выполняются из негорючих материалов.

      10. В помещениях, где возможно выделение пыли взрывчатых веществ (далее - ВВ) не допускается применение ограждающих конструкций с неконтролируемыми пустотами (слоистые стены, многопустотные настилы), устройство подвесных потолков.

      Коммуникационные подпольные каналы и приямки в этих помещениях выполняются глухими, исключающими скопление в них взрыво- и пожароопасных продуктов, или на всю высоту заполняются песком. В местах прохода коммуникаций в смежные помещения устраиваются уплотнения из легкоустраняемых негорючих материалов, препятствующие проникновению взрыво- и пожароопасных продуктов в смежные помещения.

      11. Покрытие зданий, где проводятся работы с ВМ, выполняются с учетом следующих требований:

      несущие конструкции изготавливаются из железобетона (сборные или монолитные), допускается применение металлических конструкций;

      второстепенные элементы конструкций (плиты, настилы) выполняются из негорючих материалов, допускается применение слабогорючих материалов, защищенных от возгорания.

      12. В помещениях подготовки аммиачной, натриевой, калиевой и кальциевой селитр, приготовления растворов селитр, подготовки нефтепродуктов, приготовления эмульсии, загрузки смесительно-зарядных машин, передвижные смесительные установки, обслуживающие площадки и ступени лестниц выполняются металлическими, исключающими накопление пыли (изготовленные из просечного металла, сварные из стальной полосы), с масляной краской или эмалью.

      13. Кровля зданий выполняется из легко сбрасываемых негорючих (мягких) кровельных материалов.

      14. Покрытие полов в помещениях зданий выполняются устойчивыми к действию нефтепродуктов, химически агрессивных веществ в зависимости от особенностей технологического процесса, условий эксплуатации и характера агрессивных воздействий.

      15. Полы, стены и потолки выполняются влагостойкими, допускающими мокрую уборку. Полы в помещениях хранения ВМ и компонентов предусматриваются асфальтобетонные или бетонные; в помещениях изготовления и переработки ВМ - асфальтобетонные или бетонные с мягким заполнителем из известковых пород.

      16. Места размещения площадок (полигонов) для испытаний ВМ и уничтожения отходов (в виде сметок, брака производства, пришедших в негодность), их размеры выбираются так, чтобы они соответствовали характеру проводимых работ. При выборе места следует учитывать влияние лучистой и тепловой энергии при сжигании, силу ударной воздушной волны при подрывах, дальность возможного разлета осколков, количество и состав образовавшихся продуктов сгорания, а также направление ветра.

      17. Для обеспечения безопасных условий ведения работ площадки должны иметь отдельные блиндажи (укрытия) для людей и ВМ.

      Входы в блиндажи (укрытия) располагаются со стороны, противоположной от мест сжигания или взрывания ВМ. Места для испытаний ВМ и уничтожения отходов располагаются ближе к центру площадки.

      18. Для снижения воздействия на здания поражающих факторов возможного взрыва с целью уменьшения разделительных расстояний между зданиями предусматриваются защитные устройства для изменения направления ударной волны.

      19. При проектировании транспортных устройств учитывается специфика производства, предельные нормы загрузки ВМ, разрабатываются мероприятия, обеспечивающие безопасность движения и погрузочно-разгрузочных операций.

      20. Погрузочно-разгрузочные операции с ВМ механизируются.

      21. Проектирование систем тепло-, водоснабжения и канализации производств ВМ выполняется с учетом обеспечения технологических потребностей, безаварийной остановки процессов при внезапных ограничениях подачи тепла и воды, потребностей на ликвидацию аварийных ситуаций в соответствии с требованиями строительных норм и правил, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

      22. При проектировании систем вентиляции зданий и сооружений, предназначенных для производства ВМ, учитывается выделение в воздух вредных паров, газов, пыли, предусматривается обособленное проветривание этих помещений. При этом вентиляция осуществляется по системе, предотвращающей возможность передачи пожара из одного помещения в другое по воздуховодам с установкой шиберов, воздушных заслонок.

      23. Склады ВМ оборудуются системой естественной вытяжной вентиляции для предотвращения конденсации влаги на поверхности упаковки.

4. Требования безопасности при производстве

      24. Оборудование, используемое для изготовления ВМ, разрабатывается и проектируется с учетом физико-химических и взрывчатых свойств компонентов и готовых ВМ: чувствительности к удару, трению, воздействию положительных и отрицательных температур, химической активности и способности образования новых продуктов, электризуемости, склонности к пылению, слеживаемости, расслаиваемости, пригодности к пневмотранспортированию или перекачиванию по трубам и иных свойств, прямо или косвенно влияющих на безопасность функционирования оборудования.

      25. Технические характеристики, конструкция проектируемого оборудования обеспечивает:

      возможность свободного доступа для осмотра и очистки узлов, где ВМ подвергаются механическим воздействиям, к местам, где возможно накопление остатков взрывчатых веществ, смазки и иных продуктов;

      ограничение механических нагрузок на ВМ до безопасных пределов;

      защиту рукавов, заземляющих проводников трубопроводов, тяг, электропроводки от истирания при эксплуатации;

      соблюдение параметров заданного теплового режима, в том числе исключение перегревов в узлах и деталях, контактирующих с ВМ, контроль за температурой;

      дозировку компонентов ВВ;

      пылеподавление;

      блокировку от опасного нарушения последовательности операций;

      дистанционное или автоматическое управление опасными операциями;

      достоверный и своевременный контроль за технологическими процессами (параметрами);

      надежную световую и звуковую сигнализацию о возникновении опасных (аварийных) режимов.

      26. Безопасность при производстве ВМ обеспечивается путем соблюдения требований настоящего Технического регламента и требований промышленной безопасности.

      27. В лабораториях все операции с ВВ проводятся в вытяжных шкафах из несгораемых материалов, оборудованных верхними и нижними отсосами для удаления легких и тяжелых паров и газов.

      28. Тара с образцами ВВ снабжается ярлыками (или надписями) с наименованием вещества, номером партии, датой отбора образца и его поступления.

      29. При работе с ВМ не допускается пользоваться открытым огнем, электроприборами, вести операции, при которых возможно искрообразование, или нагрев, который приводит к снижению химической стойкости, загоранию, вспышке, взрыву.

      30. Переносить ВМ из одного помещения лаборатории в другое допускается в ящиках, оборудованных устройствами для безопасной переноски и соответствующими опознавательными знаками.

      31. При сборе, очистке и переработке отходов соблюдаются меры безопасности, обязательные в основном производстве.

      32. Отходы производства делятся на:

      непосредственно возвращаемые в технологический процесс (используемые отходы);

      подлежащие очистке или дополнительной переработке и возвращению в технологический процесс;

      подлежащие уничтожению.

      33. Переработка или очистка отходов проводится после прекращения серийного производства. Совместное производство товарной продукции и переработка отходов производства не допускается. По окончании переработки одного вида отходов оборудование очищается и после этого допускается загружать другой вид отходов.

      34. Временное хранение отходов до момента передачи их на переработку или уничтожение осуществляется в обособленном помещении, оборудованном в соответствии с требованиями, предъявляемыми к местам хранения ВМ.

      35. При производстве ВМ осуществляются мероприятия по защите от статического электричества для предупреждения возможных загораний и взрывов.

      36. Для предупреждения возможности возникновения опасных электростатических разрядов предусматривается:

      применение нейтрализаторов;

      подбор пар контактирующих материалов, нейтрализующихся зарядами разных знаков;

      увлажнение окружающей атмосферы;

      применение спецодежды, исключающей накопление статических зарядов.

      37. Все технологическое оборудование (аппараты, емкости, коммуникации, покрытия рабочих столов и стеллажей, оснастки), где возможно образование и накопление зарядов статического электричества, изготавливается из электропроводных материалов и заземляются.

      38. Пересыпание веществ допускается производить с возможно малой высоты.

      39. В сроки, установленные технологическим регламентом производства ВМ, производится очистка влажным способом от осевшей пыли оборудования, воздуховодов вентиляции, воздухоотсосов, фильтров системы аспирации воздуха и конструкций.

      40. Не допускается загрузка сыпучих продуктов непосредственно из бумажных, полиэтиленовых, полипропиленовых, полихлорвиниловых и электризующихся мешков в люки аппаратов, содержащих пары горючих жидкостей. Загрузочные устройства выполняются из электропроводящих материалов.

      41. Не допускаются механические повреждения, длительное воздействие щелочей, кислот, органических растворителей на электропроводные покрытия технологического оборудования.

      42. Знаки безопасности, предназначенные для размещения в производственных помещениях, содержащих агрессивные химические среды, выполняются стойкими к воздействию газообразных, парообразных и аэрозольных химических средств.

5. Требования к упаковке

      43. Упаковка ВМ выполняется прочной, полностью исключающей просыпание, утечку ВВ, обеспечивающая их сохранность и безопасность в процессе транспортирования, в том числе при погрузо-разгрузочных работах, при хранении.

      44. Упаковка ВВ выполняется с учетом чувствительности ВВ к механическим воздействиям (удару и трению).

      45. Допускается использование в качестве транспортной тары для упаковывания гранулированных ВВ мягких контейнеров.

      46. Тара, используемая для упаковывания гранулированных и порошкообразных ВВ, изготавливается из плотного материала или снабжается вкладышем. Применяемые способы заделки горловины мешков исключают просыпание ВВ через горловину при транспортировании.

      47. Горловины мешков с упакованными в них ВВ завязывают шпагатом, тесьмой, другими материалами в "чуб", зашивают машинным швом. Завязывание или зашивку горловины мешков, соприкасающихся с ВВ, требующими кислотостойкой упаковки, производят кислотостойким шпагатом, тесьмой, нитками.

      48. Маркировка ВМ выполняется в соответствии с требованиями технического регламента "Требования к упаковке, маркировке, этикетированию и правильному их нанесению", утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 21 марта 2008 года № 277.

6. Требования безопасности при транспортировании
взрывчатых материалов

      49. Сырье и материалы, предназначенные для изготовления ВМ, перевозятся специализированными транспортными средствами или транспортными средствами общего назначения, приспособленными для этой цели.

      50. В организации разрабатывается и утверждается техническим руководителем организации схема маршрутов передвижения транспортных средств, перевозящих ВМ.

      51. Схема маршрута движения автотранспорта вывешивается на въезде на территорию объекта.

      52. Для транспортирования ВМ допускается применение конвейерного транспорта, пневмотранспорта в соответствии с проектной документацией.

7. Требования безопасности при хранении

      53. Хранение ВМ в условиях производственных помещений, базисных и расходных складов, контейнерных площадок организуется с обеспечением безопасности и возможности проверки наличия учитываемой готовой продукции.

      54. ВМ на складах размещаются с учетом их совместимости при хранении.

      55. ВМ, поступающие в хранилище, допускаются на хранение в соответствующей упаковке, с необходимыми информационными и предупредительными надписями.

8. Требования безопасности при погрузочно-разгрузочных работах

      56. Погрузочно-разгрузочные работы выполняются механизированным способом с помощью подъемно-транспортного оборудования и средств малой механизации, ручным способом.

      57. Для ручной переноски грузов работающие обеспечиваются приспособлениями, исключающими выскальзывание и падение груза.

      Не допускается волочить или кантовать грузы.

      58. Перед началом погрузочно-разгрузочных работ проверяется наличие и исправность грузоподъемных механизмов, съемных грузозахватных приспособлений и инструментов.

      59. Строповка грузов производится за специальные устройства или обозначенные места в соответствии со схемами строповки.

      60. Не допускается выполнение погрузочно-разгрузочных работ с ВМ при обнаружении неисправности тары, при отсутствии маркировки и предупредительных надписей на ней.

      61. Погрузочно-разгрузочные работы на автомобильном транспорте производятся при отсутствии людей в кабине транспортного средства.

      62. На площадках для укладки грузов обозначаются границы штабелей, проходы между ними. Не допускается размещение грузов в проходах.

      63. После разгрузки (погрузки) вагоны, платформы, кузова автомобилей, погрузочная площадка, где находились грузы, очищаются от остатков грузов.

9. Требования безопасности к уничтожению взрывчатых материалов

      64. Уничтожение ВМ в соответствии с проектной документацией, обеспечивающей решения по промышленной безопасности и охране окружающей среды.

      65. Уничтожению подлежат ВМ:

      не прошедшие входной контроль при поступлении на склад организации, при несоответствии показателей анализа после истечения гарантийного срока хранения;

      не сработавшие при взрывных испытаниях;

      образцы, не прошедшие физико-химические испытания;

      не подлежащие дальнейшему употреблению;

      отходы, не используемые в производстве.

10. Сроки и условия введения в действие Технического регламента

      66. Применяемые для выполнения требований настоящего Технического регламента нормативные документы по стандартизации и иные документы государственных органов, формируемые в пределах их компетенции, подлежат гармонизации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования.

      67. Центральным и местным исполнительным органам необходимо обеспечить приведение своих нормативных правовых актов в соответствии с настоящим Техническим регламентом, а также их адаптированное внедрение.

      68. Настоящий Технический регламент вводится в действие по истечении шести месяцев со дня первого официального опубликования.

"Жарылғыш материалдарды өндіру үдерістерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 15 желтоқсандағы N 2118 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 30 қаңтардағы № 29 қаулысымен.

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 30.01.2017 № 29 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 қарашадағы Заңын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған "Жарылғыш материалдарды өндіру үдерістерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті бекітілсін.

      2. Осы қаулы алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының


Премьер-Министрі

К. Мәсімов


  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2009 жылғы 15 желтоқсандағы
№ 2118 қаулысымен
бекітілген

"Жарылғыш материалдарды ендіру үдерістерінің
қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті
1. Қолданылу саласы

      1. Осы "Жарылғыш материалдарды өндіру үдерістерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті (бұдан әрі - Техникалық регламент) қарапайым, түйіршіктелген аммиак-селитралық, эмульсиялық жарылғыш материалдарды өндіру үдерісіне қолданылады.

      2. Жарылғыш материалдарды өндіруге байланысты қатерлер мыналарға бөлінеді:

      1) өрт туындау және жанудың жарылуға ауысу қатері;

      2) тасымалдау кезінде авариялық жағдайдың туындау қатері;

      3) найзағай жасынының қоймаға, өндіру бойынша цехқа, тасымалдау кезіндегі автомобильге тура түсу қатері;

      4) жарылғыш материалдар құрамына кіретін зиянды компоненттердің зиянды әрекеттесуімен байланысты қызмет көрсетуші персоналдың ауруының туындау қатері;

      5) өндіру және жою кезінде қоршаған ортаның ластану қатері.

      3. Келтірілген қатерлерді төмендету өндірісті жобалау сатыларында, дайындау, сақтау, тасымалдау, жарылғыш материалдарды жою үдерісінде жүзеге асырылады.

2. Терминдер мен анықтамалар

      4. Осы Техникалық регламентте техникалық реттеу және өнеркәсіптік қауіпсіздік салаларындағы заңнамада белгіленген терминдер мен анықтамалар, сондай-ақ тиісті анықтамаларымен мынадай терминдер қолданылады:

      1) жарылғыш зат - химиялық зат немесе сыртқы әсерлердің белгіленген түрлері кезінде жылу шығарумен және газ пайда болумен жылдам өздігінен таралатын химиялық түрленуге бейім берілген құрамдағы заттардың қоспасы;

      2) жарылғыш материалдар - құрамына жарылғыш заттар, бастау құралдары, атқылау және жарылу аппараттарын қамтитын термин;

      3) жарылғыш материалдарды жою - жарылғыш материалдарды, олар жарылысқа айналуға қабілетсіз жағдайға қайтымсыз келтіру;

      4) жарылыс қауіптілігі - қандай да бір затта, жағдайда немесе үдерісте жарылыс туындау мүмкіндігі;

      5) қарапайым түйіршіктелген аммиак-селитралық жарылғыш заттар - құрамында сұйық немесе тез балқығыш мұнай өнімді түйіршіктелген селитра қоспасы бар, тікелей тау-кен өндіру саласының ұйымдарында және мамандандырылған зауыттарда дайындалуы мүмкін өнеркәсіптік жарылғыш заттар;

      6) өнеркәсіптік жарылғыш материалдар - өнеркәсіпте жарылыс

      жұмыстарын жүргізуге арналған жарылғыш материалдар;

      7) тыйым салынған аудан - ұйымның сыртқы қоршауының сыртындағы авариялық жағдайда жарылыстың (өрттің) залалды факторына ұшырауы мүмкін және құрылыс жүргізуге болмайтын аумақ;

      8) тыйым салынған аймақ - ұйымның қауіпсіздігін қамтамасыз ететін, сыртқы қоршауға жанасатын аумақ;

      9) эмульсиялық жарылғыш заттар - құрамына сумайлы эмульсия кіретін аммиак-селитралы жарылғыш заттардың әр түрлілігі.

3.Ғимараттар мен құрылыстарды салуда және жобалауда аумақ
таңдау кезіндегі жалпы талаптар

      5. Жарылғыш материалдар (бұдан әрі - ЖМ) өндірісін жобалауда және салуда жер учаскесін таңдау кезінде ЖМ сақтау орындары үшін тыйым салынған аймақтар мен тыйым салынған аудандар есепке алынады.

      Ұйымдардың тыйым салынған аймақтары мен тыйым салынған аудандары өндіріс қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін, халықты және сыртқы объектілерді ұйымның аумағында туындауы мүмкін жарылыстың, өрттің залалды факторларының әсер етуінен қорғауға арналады.

      6. ЖМ өндіруші ұйым жүргізетін жұмыстарды қоспағанда, ЖМ өндірісін ескі жабық немесе қолданыстағы көмір, руда немесе өзге де қазбалар үстінде, пайдалы қазбалардың барланған қабаттарының үстінде, ұшақтар ұшатын әуе жолдары астында, аумақтарының астында әр түрлі жерасты жұмыстарының өндірісіне орналастыруға жол берілмейді.

      ЖМ дайындау пункттерін жарылыс жұмыстарын жабық тау-кен қазбаларының үстінен жүргізетін ұйымдарда орналастыру кезінде, жер қабатының түсіп кетуіне жол бермейтін шаралар қамтамасыз етіледі.

      7. Зиянды булар мен газдардың бөлінуі мүмкін ғимараттар басқа ғимараттарға, әсіресе қызметкерлер саны көп болатын өндіріс ғимараттарына қарағанда желдетілетін жаққа қарай орналастыру көзделеді.

      8. ЖМ-мен жұмыс жүргізілетін үй-жайларда ЖМ-ға тікелей күн сәулесінің түсуіне жол берілмейді.

      9. Ғимараттардың тірек және қоршау конструкциялары жанбайтын

      металдан дайындалады.

      10. Жарылғыш заттар (бұдан әрі - ЖЗ) шаңының бөлінуі мүмкін үй-жайларда бақыланбайтын бос орындары бар (қабатты қабырғалар, көпбостықты төсемелер) қоршама конструкцияларын, аспалы төбелер құрылғысын пайдалануға рұқсат берілмейді.

      Коммуникациялық еден асты арналары мен шұңқырлар бұл үй-жайларда оларда жарылыс және өрт қауіпті өнімдердің жинақталуын болдырмайтын бітеу орындалады немесе барлық ұзындығы бойына құммен толтырылады. Коммуникация өтетін орындарда іргелес үй-жайларда жеңіл түзетілетін жанбайтын материалдан жасалатын, іргелес үй-жайларға жарылыс және өрт қауіпті өнімдердің енуіне кедергі келтіретін тығыздауыштар орнатылады.

      11. ЖМ жұмыс жүргізілетін ғимараттардың жабындылары мынадай

      талаптар ескеріле отырып орындалады:

      тірек конструкциялары темір-бетоннан (құрама немесе монолитті) дайындалады, металл конструкцияларды пайдалануға жол беріледі;

      конструкциялардың қосалқы элементтері (тақта, төсеме) жанбайтын материалдардан орындалады, жанудан қорғалған, нашар жанатын материалдарды пайдалануға жол беріледі.

      12. Аммиакты, натрийлі, калийлі және кальцийлі селитра дайындау үй-жайларында, селитра ерітіндісін әзірлеу, мұнай өнімдерін дайындау, эмульсия дайындау, қоспалау-зарядтау машиналарын тиеу, жылжымалы қоспалау қызмет көрсету қондарғылары алаңдар мен баспалдақ сатылары шаңның жинақталуын болдырмайтын металдан жасалады (електен өткізілген металдан жасалған, болат жолақтан дәнекерленген) майлы немесе эмаль бояумен боялады.

      13. Ғимараттың төбе жабындысы жеңіл алынып тасталатын жанбайтын (жұмсақ) төбе жабындысы материалдарынан орындалады.

      14. Ғимараттардың үй-жайларында едендерді жабу мұнай өнімдерінің әрекетіне, технологиялық үдерістің ерекшеліктеріне байланысты химиялық агрессивті заттарға, пайдалану шарттары мен агрессивті әсер ету сипаттамасына төзімді болады.

      15. Едендер, қабырғалар мен төбелер дымқыл тазалау жүргізуге

      мүмкіндік беретін ылғалға төзімді болады. ЖМ мен оның компоненттерін

      сақтайтын үй-жай едендері асфальтбетонды немесе бетонды; ЖМ дайындау

      мен қайта өңдеу үй-жайлары - асфальтбетонды немесе әктасты жыныстармен толтырылатын жұмсақ бетонды болуы көзделеді.

      16. ЖМ сынау және қалдықтарды жоюға арналған (смета түрінде, өндіріс ақауы, істен шыққан) алаңдарды (полигондарды) орналастыру орындары, олардың өлшемдері олар жүргізілетін жұмыстардың сипатына сәйкес болатындай таңдалады. Орындарды таңдаған кезде жағу кезіндегі сәуле және жылу энергиясының, қопару кезіндегі ауа толқынының соққылық күші, сынықтардың мүмкін болатын ұшқындау қашықтығы, пайда болатын жану өнімдерінің мөлшері мен құрамы, сондай-ақ желдің бағыты ескеріледі.

      17. Жұмыстарды жүргізудің қауіпсіз шарттарын қамтамасыз ету үшін алаңдардың адамдар мен ЖМ үшін жеке блиндаждары (жасырынулары) болуы тиіс.

      Блиндаждарға (жасырынуларға) кіре беріс ЖМ жану немесе жарылу орындарынан қарама-қарсы жағынан орналастырылады. ЖМ сынау және қалдықтарды жоюға арналған орындар алаң ортасына жақын орналастырылады.

      18. Болуы мүмкін жарылыстың таңданыс туғызатын факторларының ғимаратқа әсерін төмендету үшін, ғимараттар арасында бөліну қашықтықтарын азайту мақсатында соққылау толқынының бағытын өлшеу үшін қорғаныс құрылғылары көзделеді.

      19. Көліктік құрылғыларды жобалау кезінде өндіру ерекшеліктері, ЖМ тиеудің шекті нормалары есепке алынады, қозғалыс қауіпсіздігі мен тиеу-түсіру операцияларын қамтамасыз ететін іс-шаралар әзірленеді.

      20. ЖМ-мен тиеу-түсіру операциялары механикаландырылады.

      21. ЖМ өндірісінің жылумен, сумен жабдықтау және кәріз жүйелерін жобалау технологиялық қажеттіліктерді қамтамасыз етуді есепке алумен, жылу мен су берілудің кенет шектелуі кезінде үдерістердің авариясыз тоқтатылуымен, авариялық жағдайларды Қазақстан Республикасы аумағында қолдануға рұқсат берілген құрылыс нормалары мен ережелері талаптарына сәйкес жоюға арналған қажеттіліктер есебімен орындалады.

      22. ЖМ өндірісіне арналған ғимараттар мен құрылыстардың желдету

      жүйелерін жобалау кезінде ауаға зиянды булардың, газдардың, шаңдардың

      бөлінуі есепке алынады, осы үй-жайлардың негізделген желдетілуі

      қарастырылады. Бұл ретте желдету, өрттің бір үй-жайдан басқасына шиберлер ауа тығындауыштарын орнатумен ауа құбырлары бойынша берілу мүмкіндігін болдырмайтын жүйе бойынша жүзеге асырылады.

      23. ЖМ қоймалары орам сыртында ылғалдың жинақталуын болдырмауға

      арналған табиғи түрдегі сорып желдету жүйесімен жабдықталады.

4. Өндіру кезіндегі қауіпсіздік талаптары

      24. ЖМ дайындау үшін қолданылатын жабдықтар, компоненттердің

      физика-химиялық және жарылғыштық ерекшеліктері мен дайын ЖМ-ның:

      соққыға, үйкелуге, оң және теріс температуралардың әсеріне, химиялық

      белсенділік пен жаңа өнім түзу қабілеттілігіне, электрленуге, шаң

      жинаушылыққа бейімділігі, басылып қалушылыққа, белінгіштікке, пневмо

      тасымалдауға немесе құбыр бойынша айдалуға және басқа да жабдықтың

      жұмыс істеу қауіпсіздігіне тікелей немесе жанама әсер ететін қасиеттерін есепке алумен жобаланады және әзірленеді.

      25. Жобаланатын жабдықтардың конструкциясы, техникалық сипаттамалар:

      ЖМ механикалық әсерлерге тартылатын желілерді қарау мен тазалау үшін, жарылғыш заттар, майлар және басқа өнімдер қалдықтарының жинақталуы мүмкін орындарға еркін кіру мүмкіндігін;

      ЖМ-га механикалық әсер етуді қауіпсіз деңгейге дейін шектеуді;

      түтіктерді, құбыржолдардың жерлестірілген өткізгіштерін, тартуды, электрөткізгішті пайдалану кезінде қажалудан сақтауды;

      берілген жылу режимі параметрлерінің сақталуын, оның ішінде ЖМ-мен байланыста болатын түйіндер мен бөлшектердің қызып кетуін болдырмауды, температураны бақылауды;

      ЖЗ компоненттерінің шамалануын;

      шаңды басуды;

      операциялар дәйектілігін қауіпті бұзылудан бұғаттауды;

      қауіпті операцияларды қашықтан немесе автоматты басқаруды;

      технологиялық үдерістерді (параметрлерді) анық және уақтылы бақылауды;

      қауіпті (авариялық) режимнің туындауы туралы сенімді жарық және дыбыс сигнализациясын қамтамасыз етеді.

      26. ЖМ өндіру кезіндегі қауіпсіздік осы Техникалық регламент

      талаптары мен өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарының сақталу жолымен

      қамтамасыз етіледі.

      27. Зертханаларда ЖЗ-мен барлық операциялар жеңіл және ауыр булар мен газдарды шығару үшін жоғарғы және төменгі сорғыштармен жабдықталған жанбайтын материалдан жасалған соратын шкафтарда жүргізіледі.

      28. ЖЗ үлгілері бар ыдыс заттың атауымен, партия нөмірімен, үлгіні алу және оның келіп түскен мерзімі көрсетілген жапсырмамен (немесе жазумен) жабдықталады.

      29. ЖМ-мен жұмыс жүргізген кезде ашық отты, электр аспаптарын

      қолдануға, химиялық тұрақтылықты төмендететін, жануға, тұтануға, жарылуға соқтыратын ұшқын түзетін немесе қызуы мүмкін операция жүргізуге жол берілмейді.

      30. ЖМ-ды зертхананың бір үй-жайынан басқасына қауіпсіз

      тасымалдауға арналған құралдармен жабдықталған жәшіктерде тасымалдауға және сәйкесінше айыру белгілерімен рұқсат беріледі.

      31. Қалдықтарды жинау, тазалау және қайта өңдеу кезінде негізгі

      өндірісте міндетті қауіпсіздік шаралары сақталады.

      32. Өндіріс қалдықтары:

      технологиялық үдеріске тікелей қайта оралатын (пайдаланылатын қалдықтар);

      тазалауды немесе қосымша қайта өңдеуді талап ететін және технологиялық үдеріске қайта оралатын;

      жоюға жататын түрлерге бөлінеді.

      33. Қалдықтарды қайта өңдеу немесе тазалау сериялық өндіріс тоқтатылғаннан кейін жүзеге асырылады. Тауарлық өнімді өндіру мен өндіріс қалдықтарын қайта өңдеуді бірге жүргізуге рұқсат берілмейді. Қалдықтардың бір түрін қайта өңдеу аяқталғаннан кейін жабдықтар тазартылады және осыдан кейін қалдықтардың басқа түрін артуға рұқсат беріледі.

      34. Қалдықтарды қайта өңдеуге немесе жоюға жіберу сәтіне дейін

      уақытша сақтау, ЖМ сақтау орындарына қойылатын талаптарға сәйкес

      жабдықталған оқшауланған үй-жайларда жүзеге асырылады.

      35. ЖМ шығару кезінде болуы мүмкін жану жағдайлары мен

      жарылыстың алдын алу үшін статикалық электр тогынан қорғау бойынша

      шаралар жүзеге асырылады.

      36. Қауіпті электростатикалық разрядтар туындау мүмкіндігінің алдын алу үшін мыналар көзделеді:

      бейтараптаушыларды қолдану;

      әр түрлі таңбалы зарядтармен бейтараптанатын байланысқа түсетін материалдар жұбын іріктеу;

      қоршаған атмосфераны ылғалдау;

      статикалық зарядтардың жинақталуын болдырмайтын арнайы киімдерді қолдану.

      37. Статикалық электр зарядтарының пайда болуы мен түзілуі мүмкін барлық технологиялық жабдықтар (аппараттар, ыдыстар, байланыстар, жұмыс үстелдері мен стеллаждардың жабындары, жабдықтар) электр өткізгіш материалдардан дайындалады және жерге қосылады.

      38. Заттарды аударып салуды жүргізуге мүмкіндігінше төмен биіктіктен рұқсат беріледі.

      39. ЖМ өндірудің технологиялық регламентімен белгіленген мерзімдерде жабдықты, желдеткіштің ауа құбырларын, ауа сорғыштарды, ауаны аспирациялау фильтрлерін және конструкцияларды жинақталған шаңнан тазалау дымқыл тәсілмен жүргізіледі.

      40. Сусымалы өнімдерді жанатын сұйықтардың буы бар аппарат

      люктеріне тікелей қағаз, полиэтилен, полипропилен, полихлорвинил және

      электрленетін қаптардан артуға жол берілмейді. Арту құрылғылары электр өткізгіш материалдардан жасалады.

      41. Механикалық зақымдануға, технологиялық жабдықтардың

      электрөткізгіш жабындарына сілтілердің, қышқылдардың, органикалық

      еріткіштердің ұзақ уақыт әсер етуіне жол берілмейді.

      42. Құрамында агрессивті химиялық ортасы бар өндірістік үй-жайларда орналастыруға арналған қауіпсіздік белгілері газ тәрізді, бу тәрізді және аэрозольдік химиялық құрамдардың әсеріне төзімді болып орындалады.

5. Буып-түюге қойылатын талаптар

      43. ЖМ-ды буып-түю тасымалдау үдерісінде, берік, ЖЗ шашылуын,

      ағуын толық болдырмайтын, оның ішінде тиеу-түсіру жұмыстары кезінде

      олардың сақталуы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ететін болып орындалады.

      44. ЖЗ буып-түюі ЖЗ механикалық әсерлерге (соққыға және үйкеліске) сезгіштігін есепке алумен орындалады.

      45. Түйіршіктелген ЖЗ буып-түю үшін көліктік ыдыс ретінде жұмсақ контейнерлерді қолдануға рұқсат беріледі.

      46. Түйіршіктелген және ұнтақ тәрізді ЖЗ буып-түюге пайдаланатын ыдыс тығыз материалдан дайындалады немесе жапсырмамен жабдықталады. Қаптардың қылтасын бітеуге арналған тәсілдер тасымалдау кезінде ЖЗ қылта арқылы шашылуына жол бермейді.

      47. ЖЗ салынған қаптардың қылтасын баумен, тоқыма баумен, тағы басқа метариалмен "тұлымдап" жауып, машиналық тігіспен тігеді. Қышқылға төзімді буып-түюді қажет ететін ЖЗ араласатын қаптар қылтасын байлау мен тігу қышқылға төзімді баумен, тоқыма баумен, жіппен жүргізіледі.

      48. ЖМ таңбалау "Буып-түюге, таңбалауға, затбелгі жапсыруға және оларды дұрыс түсіруге қойылатын талаптар" Техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 21 наурыздағы № 277 қаулысының талаптарына сәйкес орындалады.

6. Жарылғыш материалдарды тасымалдау кезіндегі
қауіпсіздік талаптар

      49. ЖМ дайындауға арналған шикізат пен материалдар,

      мамандандырылған көлік құралдарымен немесе осы мақсатқа бейімделген

      жалпы пайдаланылатын көлік құралдарымен тасымалданады.

      50. Ұйымда ЖМ тасымалдайтын көлік құралдарының қозғалысы маршрутының схемасы әзірленеді және оны ұйымның техникалық басшысы бекітеді.

      51. Автокөлік қозғалысы маршрутының схемасы объект аумағына кіретін жерге ілінеді.

      52. ЖМ тасымалдау үшін жобалық құжаттамаға сәйкес конвейерлік

      көлікті, пневмокөлікті пайдалануға рұқсат беріледі.

7. Сақтау кезіндегі қауіпсіздік талаптар

      53. ЖМ сақтау өндірістік орынжайлар, базалық және шығындық

      қоймалар, контейнер алаңдары шарттарында қауіпсіздікті қамтамасыз етумен және есепке алынатын дайын өнімді тексеру мүмкіндігімен ұйымдастырылады.

      54. ЖМ қоймаларда сақталу кезінде олардың сыйымдылығын ескере

      отырып орналастырылады.

      55. Сақталуға түскен ЖМ сақтауға қажетті ақпараттық және

      сақтандыратын жазбалары бар тиісті орамада жол беріледі.

8. Жүктерді тиеу-түсіру жұмыстары кезіндегі
қауіпсіздік талаптар

      56. Жүктерді тиеу-түсіру жұмыстары механикаландырылған тәсілмен, көтергіш-көліктік жабдықтар мен шағын механикаландыру құралдарының көмегімен, қол тәсілімен жүзеге асырылады.

      57. Жүктерді қолмен тасымалдау үшін жұмыс істеушілер жүктің сырғанауын немесе құлауын болдырмайтын құрылғылармен қамтамасыз етіледі.

      Жүктерді сүйреуге немесе төңкеруге жол берілмейді.

      58. Жүктерді тиеу-түсіру жұмыстарының басталуы алдында жүк көтеру механизмдерінің, алып-салмалы жүк қарпығыш құрылғылар мен құрал-саймандарының болуы және ақаусыздығы тексеріледі.

      59. Жүктерді асып қою арнайы құрылғыларда немесе асып қою схемаларына сәйкес белгіленген орындарда жүргізіледі.

      60. ЖМ жүктерді тиеу-түсіру жұмыстарын ыдыстың жарамсыздығы табылған кезде, таңбалау және оның бетінде қорғану жазбалары болмаған кезде жүргізуге рұқсат берілмейді.

      61. Автомобиль көлігінде жүктерді тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізу көлік құралы кабинасында адамдар болмаған кезде жүргізіледі.

      62. Жүктерді қалауға арналған алаңдарда штабельдер шекаралары, олардың арасындағы өтетін орындар белгіленеді. Жүктерді өтетін орындарда орналастыруға жол берілмейді.

      63. Жүктерді тиеуден (түсіруден) кейін жүктер орналасқан вагондар, платформалар, автомобиль шанағы, арту алаңдары жүктердің қалдығынан тазартылады.

9. Жарылғыш материалдарды жоюға қойылатын
қауіпсіздік талаптары

      64. ЖМ жою өнеркәсіптік қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау бойынша шешімді қамтамасыз ететін жобалық құжаттамаға сәйкес.

      65. Мынадай ЖМ:

      ұйымның қоймасына түскен кезде ішкі тексеруден өтпеген, кепілдік сақтау мерзімі өткеннен кейін талдау көрсеткіштері сәйкес болмаса;

      жарылыс сынақтары кезінде іске қосылмаған;

      физика-химиялық сынаудан өтпеген үлгілер;

      бұдан әрі қолдануға жарамсыз;

      өндірісте пайданылмаған қалдықтар жойылуға тиіс.

10. Техникалық регламенттің қолданысқа енгізілу
мерзімдері мен шарттары

      66. Осы Техникалық регламенттің талаптарын орындау үшін

      қолданылатын стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттар мен мемлекеттік органдардың өз құзыреті шегінде қалыптастырылатын өзге де құжаттары Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасында белгіленген тәртіппен үйлестірілуге тиіс.

      67. Орталық және жергілікті атқарушы органдар өз нормативтік

      құқықтық актілерін осы Техникалық регламентке сәйкес келтіруді, сондай-ақ олардың бейімделген енгізілуін қамтамасыз етуі қажет.

      68. Осы Техникалық регламент алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.