О подписании Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Японии о сотрудничестве в области мирного использования атомной энергии и Согласованного протокола к нему

Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 февраля 2010 года № 93

      Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      1. Одобрить прилагаемый проект Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Японии о сотрудничестве в области мирного использования атомной энергии и Согласованный протокол к нему.
      2. Уполномочить Камалдинова Акылбека Абсатовича Чрезвычайного и Полномочного Посла Республики Казахстан в Японии подписать от имени Правительства Республики Казахстан Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Японии о сотрудничестве в области мирного использования атомной энергии и Согласованный Протокол к нему, разрешив вносить изменения и дополнения, не имеющие принципиального характера.
      3. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

      Премьер-Министр
      Республики Казахстан                       К. Масимов

Одобрено        
постановлением Правительства
Республики Казахстан 
от 15 февраля 2010 года № 93

СОГЛАШЕНИЕ
между Правительством Республики Казахстан
и Правительством Японии о сотрудничестве
в области мирного использования атомной энергии

      Правительство Республики Казахстан и Правительство Японии (называемые далее "Стороны"),
      выражая желание продолжать сотрудничество в области мирного использования атомной энергии,
      принимая во внимание тесное сотрудничество между Республикой Казахстан и Японией в области мирного использования атомной энергии в соответствии с Соглашением между Правительством Союза Советских Социалистических Республик и Правительством Японии о сотрудничестве в области мирного использования атомной энергии, заключенным 18 апреля 1991 года (далее - "предыдущее Соглашение"), которое применялось между Сторонами;
      принимая также во внимание, что как Республика Казахстан, так и Япония являются сторонами Договора о нераспространении ядерного оружия от 1 июля 1968 года (называемого далее "Договор о нераспространении");
      признавая, что Республика Казахстан и Япония являются членами Международного агентства по атомной энергии (называемого далее "Агентство"),
      отмечая, что Агентство применяет гарантии в Республике Казахстан в соответствии с Соглашением между Республикой Казахстан и Международным агентством по атомной энергии о применении гарантий в связи с Договором о нераспространении ядерного оружия, заключенным 26 июля 1994 года и дополненным Дополнительным протоколом от 6 февраля 2004 года (называемым далее "Соглашение о гарантиях с Республикой Казахстан");
      отмечая также, что Агентство применяет гарантии в Японии в соответствии с Соглашением между Правительством Японии и Международным агентством по атомной энергии о применении Статьи III. 1 и 4 Договора о нераспространении ядерного оружия, заключенным 4 марта 1977 года и дополненным Дополнительным протоколом от 4 декабря 1998 года, (называемым далее "Соглашение о гарантиях с Японией");
      учитывая, что обе Стороны являются участвующими правительствами Группы ядерных поставщиков;
      согласились о нижеследующем:

Статья 1

      В целях настоящего Соглашения:
      a) Термин "Лицо" означает любое физическое лицо или организацию, но не включает в себя Стороны;
      b) Термин "ядерный материал" означает:
      (i) исходный материал, а именно, уран, содержащий смесь
          изотопов, встречающуюся в природе; уран, обедненный по
          изотопу 235; торий; любой из вышеуказанных материалов в
          форме металлов, сплавов, химических соединений или
          концентратов; любое другое вещество, содержащее один или
          более из вышеуказанных элементов в такой концентрации,
          которая может быть согласована Сторонами; а также любое
          другое вещество, которое может быть согласовано Сторонами;
      (ii) специальный делящийся материал, а именно, плутоний,
           уран-233, уран, обогащенный по изотопу 233 или 235; любое
           вещество, содержащее один или более из вышеуказанных
           элементов; а также прочие вещества, которые могут быть
           согласованы Сторонами. Специальный делящийся материал не
           включает исходный материал;
      c) Термин "специальный неядерный материал" означает вещества для использования в атомных реакторах, указанные в Части А Приложения А настоящего Соглашения, однако не включает в себя "ядерный материал";
      d) Термин "оборудование" означает основные единицы машин, производственного оборудования и приборного обеспечения, а также их составляющие, которые специально разработаны или предназначены для использования в атомной отрасли и указаны в Части В Приложения А настоящего Соглашения;
      e) Термин "технологии" означает конкретную информацию, необходимую для разработки, производства или использования какого-либо ядерного материала, специального неядерного материала или оборудования, за исключением информации, ставшей доступной без ограничений на ее дальнейшее распространение. Информация по фундаментальным научным исследованиям также может быть исключена, если Стороны определили ее таковой и согласились об этом в письменном виде. Данная конкретная информация может быть представлена в форме технических данных, включающих светокопии, планы, диаграммы, модели, формулы, технические проекты и спецификации, руководства и инструкции, представленные в письменной форме или на других носителях таких как диски, ленты и постоянные запоминающие устройства. Она также может быть в форме технической помощи, которая включает инструкции, навыки, обучение, практический опыт и консультационные услуги;
      f) Термин "разработка", на который дана ссылка в пункте (е) настоящей статьи, означает все этапы до начала производства, такие как проектирование, научно-исследовательские и опытно-конструкторские работы, анализ проекта, конструирование, сборка и испытание прототипов, пилотные производственные схемы, расчетные данные, процесс преобразования проектных данных в продукт, конфигурационное проектирование, интеграционное проектирование и проектная схема;
      g) Термин "производство", указанный в пунктах (е) и (f) настоящей статьи, означает любую деятельность, связанную с производством ядерного материала, специального неядерного материала или оборудования, такую как строительство, организация производства, изготовление, внедрение, сборка (монтаж), инспекция, испытания и обеспечение качества;
      h) Термин "использование", указанный в пункте (е) настоящей статьи, означает эксплуатацию, установку, включая установку на площадке, техническое обслуживание, контроль, ремонт, реконструкцию и модернизацию;
      i) Термин "оборудование на основе технологии" означает оборудование, которое Стороны согласны рассматривать как изготовленное с использованием технологии, переданной в рамках настоящего Соглашения;
      j) Термин "ядерный материал, извлеченный или полученный в качестве побочного продукта" означает:
      (i) ядерный материал, полученный из ядерного материала,
          переданного в рамках настоящего Соглашения;
      (ii) ядерный материал, полученный в результате одного или более
           процессов при использовании специального неядерного
           материала или оборудования, переданных в рамках настоящего
           Соглашения; и
      (iii) ядерный материал, который Стороны согласны рассматривать
            как полученный при использовании технологии, переданной в
            рамках настоящего Соглашения;
      k) Термин "несекретная информация" означает информацию, не рассматриваемую любой из Сторон как закрытую, конфиденциальную, секретную или совершенно секретную информацию.

Статья 2

      1. Сотрудничество по настоящему Соглашению в целях развития и оказания содействия мирному, не для взрывов, использованию атомной энергии в двух государствах может осуществляться следующими способами:
      a) обмен специалистами;
      b) обмен несекретной информацией, включая информацию, касающуюся ядерной безопасности, на условиях, которые могут быть согласованы между Сторонами, между лицами, находящимися под юрисдикцией соответствующей Стороны, или между любой из Сторон и лицами, находящимися под юрисдикцией другой Стороны;
      c) поставки Стороной или уполномоченными на это лицами, находящимися под ее юрисдикцией, другой Стороне или уполномоченным на это лицам, находящимся под ее юрисдикцией, ядерных материалов, специальных неядерных материалов, оборудования и технологий на условиях, которые могут быть согласованы между поставщиком и получателем;
      d) предоставление услуг Стороной или уполномоченными ею лицами, находящимися под ее юрисдикцией, и получение услуг другой Стороной или уполномоченными ею лицами, находящимися под ее юрисдикцией, по вопросам, предусмотренным настоящим Соглашением, на условиях, которые могут быть согласованы между поставщиком и получателем;
      e) другие способы, которые могут быть согласованы Сторонами.
      2. Сотрудничество, определенное в пункте 1 настоящей статьи, может быть предпринято в следующих областях:
      (а) разведка и добыча урановых ресурсов;
      (b) проектирование, сооружение и эксплуатация легководных реакторов и высокотемпературных газоохлаждаемых реакторов;
      (с) безопасность легководных реакторов и высокотемпературных газоохлаждаемых реакторов;
      (d) переработка и размещение радиоактивных отходов;
      (e) радиационная защита и мониторинг окружающей среды;
      (f) исследования и применение радиоизотопов и радиации;
      (g) другие области, которые могут быть согласованы Сторонами.
      3. Несмотря на положения пунктов 1 и 2 настоящей статьи, передача технологии и оборудования для обогащения урана, переработки отработавшего ядерного топлива, конверсии плутония и производства специальных неядерных материалов и плутония по настоящему Соглашению производиться не будет.

Статья 3

      Сотрудничество между Сторонами, указанное в статье 2 настоящего Соглашения, осуществляется в соответствии с положениями настоящего Соглашения, законов и правил, действующих в соответствующих государствах, и в случае сотрудничества, предусмотренного в подпункте (с) пункта 1 указанной статьи, применения гарантий Агентства:
      a) в отношении всех ядерных материалов в любой ядерной деятельности в Республике Казахстан, когда получателем является Правительство Республики Казахстан или уполномоченные им лица, находящиеся под его юрисдикцией. Применение Соглашения о гарантиях с Республикой Казахстан будет считаться выполнением данного условия;
      b) в отношении всех ядерных материалов в любой ядерной деятельности в Японии, когда получателем является Правительство Японии или уполномоченные им лица, находящиеся под его юрисдикцией. Применение Соглашения о гарантиях с Японией будет считаться выполнением данного условия.

Статья 4

      1. Сотрудничество по настоящему Соглашению должно осуществляться только в мирных целях, не для взрывов.
      2. Ядерные материалы, специальные неядерные материалы, оборудование и технологии, передаваемые согласно настоящему Соглашению, а также оборудование на основе технологий и ядерных материалов, извлеченных или произведенных в качестве побочной продукции, должны использоваться только в мирных целях; они не должны использоваться в каком-либо ядерном взрывном устройстве или для проведения исследований либо разработки какого-либо такого устройства.

Статья 5

      1. Для обеспечения выполнения обязательств, вытекающих из статьи 4 настоящего Соглашения, ядерный материал, передаваемый по настоящему Соглашению, и ядерный материал, извлеченный или произведенный в качестве побочного продукта:
      (a) в период нахождения на территории Республики Казахстан будет находиться под действием Соглашения о гарантиях с Республикой Казахстан,
      (b) в период нахождения на территории Японии будет находиться под действием Соглашения о гарантиях с Японией.
      2. Если по какой-либо причине Агентство не будет применять гарантии, как это предусмотрено пунктом 1 настоящей статьи, Стороны должны, в виду жизненной важности постоянного нахождения под гарантиями ядерных материалов, переданных по настоящему Соглашению, и ядерных материалов, извлеченных или полученных в качестве побочного продукта, незамедлительно провести консультации для принятия корректирующих мер и, при отсутствии таких корректирующих мер, должны немедленно провести мероприятия, соответствующие принципам применения гарантий и процедурам Агентства, и обеспечивающие такую же эффективность и охват, которые должны были быть обеспечены гарантиями Агентства, определенными в пункте 1 настоящей статьи.

Статья 6

      При применении положений настоящего Соглашения Республика Казахстан и Япония действуют в соответствии с положениями Конвенции об оперативном оповещении о ядерной аварии от 26 сентября 1986 года, Конвенции о помощи в случае ядерной аварии или радиационной аварийной ситуации от 20 сентября 1994 года, Конвенции о ядерной безопасности от 17 июня 1994 года, и Объединенной Конвенции о безопасности обращения с отработавшим топливом и о безопасности обращения с радиоактивными отходами от 5 сентября 1997 года.

Статья 7

      1. В отношении ядерных материалов, передаваемых по настоящему Соглашению, и ядерных материалов, извлеченных или полученных в качестве побочного продукта, Стороны применяют меры физической защиты в соответствии с их соответствующими критериями, в результате применения которых обеспечивается, как минимум, защита на уровнях, указанных в Приложении В к настоящему Соглашению.
      2. В отношении международных перевозок ядерных материалов по настоящему Соглашению Республика Казахстан и Япония действуют в соответствии с положениями Конвенции о физической защите ядерного материала, от 3 марта 1980 года.
      3. Республика Казахстан и Япония примут необходимые меры согласно положениям Международной Конвенции о борьбе с актами ядерного терроризма от 14 сентября 2005 года.

Статья 8

      Ядерные материалы, специальные неядерные материалы, оборудование и технологии, передаваемые по настоящему Соглашению, оборудование на основе технологии и ядерные материалы, извлеченные или полученные в качестве побочного продукта, не должны передаваться или повторно передаваться за пределы юрисдикции получающей Стороны, за исключением случаев, когда они возвращаются под юрисдикцию передающей Стороны, без получения предварительного письменного согласия передающей Стороны.

Статья 9

      1. Ядерные материалы, специальные неядерные материалы, оборудование и технологии, передаваемые между двумя государствами непосредственно или через третье государство, подпадают под действие настоящего Соглашения при переходе под юрисдикцию получающей Стороны, только если передающая Сторона заранее и в письменной форме уведомила получающую Сторону о предстоящей передаче. До передачи таких ядерных материалов, специальных неядерных материалов, оборудования или технологий, о которой было предоставлено уведомление, передающая Сторона должна получить от получающей Стороны письменное подтверждение о том, что передаваемые ядерные материалы, специальные неядерные материалы, оборудование или технологии подпадают под действие настоящего Соглашения и что предполагаемый получатель, если это не получающая Сторона, является ее уполномоченным лицом, находящимся под юрисдикцией получающей Стороны.
      2. Ядерные материалы, специальные неядерные материалы, оборудование и технологии, подпадающие под действие настоящего Соглашения, выводятся из-под его действия, если:
      a) такие ядерные материалы, специальные неядерные материалы, оборудование и технологии переданы за пределы юрисдикции получающей Стороны согласно соответствующим положениям настоящего Соглашения;
      b) Стороны соглашаются, что такие ядерные материалы, специальные неядерные материалы, оборудование и технологии не подпадают более под действие настоящего Соглашения;
      c) в случае передачи ядерных материалов Агентство решает, в соответствии с положениями о прекращении действия гарантий по соответствующему соглашению, указанному в статье 3 настоящего Соглашения, что такие ядерные материалы были использованы или разбавлены таким образом, что не могут быть более использованы в какой-либо ядерной деятельности, значимой с точки зрения применения гарантий, или же если такой материал становится практически неизвлекаемым.

Статья 10

      С вступлением в силу настоящего Соглашения действие предыдущего  Соглашения между Сторонами прекращается.

Статья 11

      1. В случае возникновения каких-либо вопросов в отношении толкования или применения настоящего Соглашения Стороны, по требованию любой из них, проводят друг с другом консультации.
      2. Если какой-либо спор, проистекающий из толкования или применения настоящего Соглашения, не будет урегулирован путем переговоров, посредничества, согласительной процедуры или иных аналогичных процедур, то такой спор, по требованию любой из Сторон, передается в арбитражный суд, состоящий из трех арбитров, назначенных в соответствии с условиями данного пункта. Каждая из Сторон назначает одного арбитра, который может быть гражданином ее государства, и два таким образом назначенных арбитра выберут третьего арбитра, гражданина третьего государства, не обладающего ядерным оружием и являющегося стороной Договора о нераспространении, который будет председателем. Если в течение тридцати дней после требования о проведении арбитража, какая-либо из Сторон не назначит арбитра, то любая из Сторон может обратиться к Председателю Международного суда ООН, чтобы он назначил арбитра. Аналогичная процедура применяется, если в течение тридцати дней после назначения второго арбитра не будет выбран третий арбитр; при этом, третий арбитр не должен быть гражданином государства одной из Сторон. Большинство членов арбитражного суда будет составлять кворум, и для принятия всех решений будет необходимо согласие большинства членов суда. Арбитражная процедура определяется решениями арбитражного суда. Решения арбитражного суда являются обязательными для исполнения Сторонами.

Статья 12

      1. Если Япония либо Республика Казахстан в любой момент времени после вступления в силу настоящего Соглашения:
      a) нарушит условия статей 4, 5, 6, 7 или 8 настоящего Соглашения или решения арбитражного суда, указанного в статье 11 настоящего Соглашения;
      b) прекратит действие или существенным образом нарушит соответствующее свое Соглашение о гарантиях с Агентством, указанное в статье 3 настоящего Соглашения,
      Правительство Республики Казахстан или Правительство Японии, соответственно, имеют право полностью или частично приостановить дальнейшее сотрудничество по настоящему Соглашению или прекратить действие настоящего Соглашения и потребовать вернуть любые ядерные материалы, специальные неядерные материалы и оборудование, переданные по настоящему Соглашению.
      2. Если Япония или Республика Казахстан осуществят взрыв ядерного устройства, то Правительство Республики Казахстан или Правительство Японии, соответственно, получит право, указанное в пункте 1 настоящей статьи.
      3. Прежде чем любая из Сторон предпримет шаги по полному или частичному приостановлению сотрудничества по настоящему Соглашению, или прекращению действия настоящего Соглашения, или потребует указанного в пункте 1 возврата, Стороны проведут консультации с целью принятия корректирующих мер и, там где приемлемо, тщательно рассмотрят следующее:
      a) последствия таких шагов;
      b) были ли намеренными те факты, которые послужили основанием для принятия таких шагов, учитывая при этом необходимость выполнения других мероприятий, если потребуется.
      4. Право, предоставленное настоящей статьей, осуществляется одной из Сторон, только если другая Сторона не сможет предпринять корректирующих мер в течение установленного периода времени после консультаций, указанных в пункте 3 настоящей статьи.
      5. Если одна из Сторон осуществляет свое право согласно настоящей статье требовать возврата какого-либо ядерного материала, специального неядерного материала и оборудования, переданных по настоящему Соглашению, она должна компенсировать другой Стороне или заинтересованным лицам справедливую рыночную стоимость таких материалов и оборудования.

Статья 13

      Приложения к настоящему Соглашению составляют его неотъемлемую часть. Приложения могут быть изменены по письменному согласию Сторон без изменений настоящего Соглашения.

Статья 14

      Каждая из Сторон направит по дипломатическим каналам другой Стороне уведомление о завершении внутренних процедур, необходимых для вступления в силу настоящего Соглашения. Настоящее Соглашение вступает в силу по истечении тридцати дней с даты получения последнего письменного уведомления Сторон о выполнении внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.
      1. Настоящее Соглашение заключается на десятилетний срок и автоматически продлевается на последующие пятилетние периоды, если какая-либо Сторона не позднее шести месяцев до истечения текущего срока действия не уведомит по дипломатическим каналам другую Сторону в письменном виде о своем намерении не продлевать действие настоящего Соглашения.
      2. Несмотря на приостановление сотрудничества по настоящему Соглашению или прекращение действия настоящего Соглашения, статья 1, статьи 4-8, пункт 2 статьи 9 и статьи 11 и 12 настоящего Соглашения остаются в силе.
      В удостоверение чего, нижеподписавшиеся, должным образом уполномоченные Правительствами своих государств, подписали настоящее Соглашение.

      Совершено в ______________ "__" ______ 20__ года в двух экземплярах на английском языке.

      За Правительство                               За Правительство
    Республики Казахстан                                  Японии

Приложение           
К Соглашению между Правительством
Республики Казахстан и Правительством
Японии о сотрудничестве в области
мирного использования атомной энергии

Приложение А

      Часть А
      1. Дейтерий и тяжелая вода:
      Дейтерий, тяжелая вода (оксид дейтерия) и любое другое соединение дейтерия, в котором отношение дейтерия к атомам водорода превышает 1:5000, предназначенные для использования в атомном реакторе, указанном в пункте 1 Части В ниже, в количестве, превышающем 200 кг атомов дейтерия в любой период в течение 12 месяцев.

      2. Графит ядерной чистоты:
      Графит, имеющий степень чистоты выше, чем 5-миллионных частей борного эквивалента, и с плотностью больше, чем 1,50 г/см3 для использования в атомном реакторе, указанном в пункте 1 Части В ниже, в количестве, превышающем 30 метрических тонн, в любой период в течение 12 месяцев.

      Часть В
      1. Комплектные атомные реакторы:
      Атомные реакторы, способные работать в режиме контролируемой самоподдерживающейся цепной реакции деления, исключая реакторы нулевой мощности, которые определяются как реакторы с проектным максимальным уровнем производства плутония, не превышающим 100 грамм в год.
      2. Корпуса атомных реакторов:
      Металлические корпуса или основные составляющие для них, изготовленные на заводе, специально сконструированные или изготовленные для размещения в них активной зоны атомного реактора, указанного в пункте 1 выше, а также соответствующие внутренние части атомного реактора, указанные в пункте 8 ниже.
      3. Машины для загрузки и выгрузки реакторного топлива:
      Манипуляционное оборудование, специально сконструированное или изготовленное для загрузки или извлечения топлива из атомного реактора, указанного в пункте 1 выше.
      4. Управляющие стержни атомных реакторов и оборудование:
      Стержни, опорные и подвесные структуры для них, приводные механизмы управляющего стержня, направляющие трубы регулирующего стержня, специально сконструированные или изготовленные для контроля скорости реакции деления в атомном реакторе, указанном в пункте 1 выше.
      5. Реакторные трубы высокого давления:
      Трубы, которые специально сконструированы или изготовлены для размещения в них топливных элементов и теплоносителя первого контура в реакторе, указанном в пункте 1 выше, при рабочем давлении, превышающем 50 атмосфер.
      6. Циркониевые трубы:
      Трубы и сборки труб из металлического циркония или его сплавов, по весу превышающие 500 кг в любой период в течение 12 месяцев, специально сконструированные или изготовленные для использования в атомном реакторе, указанном в пункте 1 выше, в которых отношение по весу гафния к цирконию меньше, чем 1:500.
      7. Насосы теплоносителя первого контура:
      Насосы, специально сконструированные или изготовленные для поддержания циркуляции теплоносителя первого контура атомного реактора, указанного в пункте 1 выше.
      8. Внутренние части реактора:
      Внутренние части реактора, специально сконструированные или изготовленные для использования в атомном реакторе, указанном в пункте 1 выше, включая поддерживающие колонны активной зоны, топливные каналы, тепловые экраны, перегородки, трубные решетки активной зоны и плиты диффузора.
      9. Теплообменники:
      Теплообменники (паровые генераторы) специально сконструированные или изготовленные для использования в теплоносителе первого контура атомного реактора, указанного в пункте 1 выше.
      10. Оборудование детектирования и измерения потока нейтронов:
      Специально сконструированное или изготовленное оборудование детектирования и измерения потока нейтронов для определения интенсивности потока нейтронов в активной зоне атомного реактора, указанного в пункте 1 выше.
      11. Заводы по изготовлению топливных элементов атомных реакторов и оборудование, специально сконструированное или изготовленное для этих целей.
      12. Заводы по конверсии урана для использования их в процессе производства топливных элементов и разделения изотопов урана и оборудование, специально сконструированное или изготовленное для этих целей.

Приложение В
Уровни физической защиты ядерного материала
Категория III
(как указано в прилагаемой таблице)

      Использование и хранение в пределах зоны, доступ в которую контролируется.
      Транспортировка осуществляется с соблюдением специальных мер предосторожности, включая предварительную договоренность между отправителем, получателем и перевозчиком и предварительное соглашение между физическими лицами или организациями, находящимися под юрисдикцией и руководствующимися правовыми актами экспортирующих и импортирующих государств, которое определяет время, место и процедуры для передачи ответственности при перевозке.

Категория II
(как указано в прилагаемой таблице)

      Использование и хранение в пределах зоны, доступ в которую контролируется, т.е. зоны, находящейся под постоянным наблюдением охраны или электронных приборов, окруженной физическим барьером с ограниченным числом точек входа при соответствующем контроле, или в пределах любой зоны с аналогичным уровнем физической защиты.
      Перевозка осуществляется с соблюдением специальных мер предосторожности, включая предварительную договоренность между отправителем, получателем и перевозчиком и предварительное соглашение между физическими лицами или организациями, находящимися под юрисдикцией и руководствующимися правовыми актами экспортирующих и импортирующих государств, которое определяет время, место и процедуры для передачи ответственности при перевозке.

Категория I
(как указано в прилагаемой таблице)

      Охрана ядерных материалов этой категории осуществляется системами с высоким уровнем надежности и защиты от несанкционированного пользования:
      Использование и хранение в пределах защищенной зоны такой же как и для материалов категории II, доступ в которую, кроме того, разрешен только лицам, чья благонадежность установлена, и которая находится под наблюдением охраны, поддерживающей постоянную тесную связь с соответствующими силами ответных действий. Целью конкретных мер, принимаемых в таких случаях, является обнаружение и предотвращение любого нападения, неразрешенного доступа или неразрешенного изъятия материала.
      Транспортировка осуществляется с соблюдением специальных мер предосторожности, как это определено выше для транспортировки ядерных материалов категории II и III, и, кроме того, под постоянным наблюдением охраны и в условиях, которые обеспечивают тесную связь с соответствующими силами ответных действий.

Таблица: Категоризация ядерного материала

Ядерный
материал

Форма

Категория
I

Категория
II

Категория
III(c)

1. Плутоний(а)

Необлученный (b)

2 кг или
более

Менее 2 кг,
но более
500 г

500 г или
менее, но
более 15 г

2. Уран-235

Необлученный(b)
- уран,
обогащенный
изотопом уран-235
до 20 % или выше

- уран,
обогащенный
изотопом уран-
235 от 10 до 20 %

- уран с
обогащением выше
природного, но с
содержанием
изотопа уран-235
менее 10 %


5 кг или
более


Менее 5 кг,
но более
1 кг
 

10 кг или
более


1 кг или
менее, но
более 15 г
 

Менее
10 кг, но
более 1 кг
 

10 кг или
более

3. Уран-233

Необлученный(b)

2 кг или
более

Менее 2 кг,
но более
500 г

500 г или
менее, но
более 15 г

4. Облучен-
ное топливо



Обедненный
или
природный
уран, торий
или
низкообога-
щенное
топливо (с
содержанием
делящихся
изотопов
менее
10 %)(d)(e)


      a) Весь плутоний, за исключением плутония, изотопная концентрация которого превышает 80 % по плутонию-238.
      b) Ядерный материал, не облученный в реакторе, или ядерный материал, облученный в реакторе, но с уровнем облучения, равным или менее 1 Гр/ч (100 рад/ч) на расстоянии одного метра без защиты.
      c) Количество, не подпадающее под категорию III, и природный уран, обедненный уран и торий следует защищать исходя из практической целесообразности в соответствии с Приложением II к Конвенции о физической защите ядерного материала.
      d) Хотя рекомендуется данный уровень защиты, Стороны могут, исходя из оценки конкретных обстоятельств, определить другую категорию физической защиты.
      e) Другое топливо, которое до облучения входило, в зависимости от первоначального состава делящегося материала, в категорию I или II, может быть понижено по уровню на одну категорию, даже если уровень излучения топлива превышает 1 Гр/ч (100 рад/ч) на расстоянии одного метра без защиты.

СОГЛАСОВАННЫЙ ПРОТОКОЛ

      В связи с Соглашением между Правительством Республики Казахстан и Правительством Японии о сотрудничестве в области мирного использования атомной энергии, подписанным сегодня в ..... (далее именуемое "Соглашение"), нижеподписавшиеся фиксируют таким образом следующую договоренность:
      1. Подтверждается, что обращение с ядерными материалами, подпадающими под действие настоящего Соглашения, может осуществляться на основе принципов взаимозаменяемости и соразмерности в случае использования таких материалов в процессах смешивания, где они теряют или считается, что теряют свою идентичность, в процессе конверсии, изготовления топлива, обогащения или переработки.
      2. В отношении статьи 5 Соглашения подтверждается, что в целях эффективного выполнения Соглашения Стороны будут ежегодно обмениваться текущими данными по инвентарным количествам ядерных материалов, специальных неядерных материалов, оборудования и технологий, подпадающих под действие Соглашения.
      3. Со ссылкой на статью 5 Соглашения подтверждается, что создана и будет вестись в соответствии с законами и правилами, действующими в каждой из государств, национальная система учета и контроля ядерных материалов, охватывающая весь ядерный материал, подпадающий под действие Соглашения.
      4. При применении подпункта (b) пункта 1 статьи 12 Соглашения подтверждается, что в отношении установления существенного нарушения в соответствии с названным подпунктом, любое из следующих решений, принятых Советом Управляющих Международного агентства по атомной энергии (называемого далее "Агентство"), будет принято Сторонами в качестве решающего:
      a) заключение о несоответствии;
      b) заключение о том, что Агентство не может подтвердить
         отсутствие переключения ядерного материала, который должен
         был быть под гарантиями по соответствующему Соглашению о
         гарантиях, на ядерное оружие или другие ядерные взрывные
         устройства; или
      c) заключение о том, что Агентство не может подтвердить
         отсутствие незаявленного ядерного материала или
         деятельности.

      Настоящий Протокол подписан "__" __________ 201__

      За Правительство                              За Правительство
     Республики Казахстан                                Японии

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Жапонияның Үкіметі арасындағы Атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы ынтымақтастық туралы келісімге және оған Келісілген хаттамаға қол қою туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 15 ақпандағы № 93 Қаулысы

      Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Жапония Республикасының Үкіметі арасындағы Атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы ынтымақтастық туралы келісімнің жобасы  және оған Келісілген хаттама мақұлдансын.
      2. Қазақстан Республикасының Жапониядағы Төтенше және өкілетті Елшісі Ақылбек Әбсатұлы Камалдиновке қағидаттық сипаты жоқ өзгерістер мен толықтырулар енгізуге рұқсат бере отырып, Қазақстан Республикасының Үкіметі атынан Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Жапонияның Үкіметі арасындағы Атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы ынтымақтастық туралы келісімге және оған Келісілген хаттамаға қол қоюға өкілеттік берілсін.
      3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
      Премьер-Министрі                               К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің      
2010 жылғы 15 ақпандағы
№ 93 қаулысымен      
мақұлданған    

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Жапонияның Үкіметі
арасындағы Атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану
саласындағы ынтымақтастық туралы
КЕЛІСІМ

      Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Жапонияның Үкіметі (бұдан әрі «Тараптар» деп аталатын),
      атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы ынтымақтастықты жалғастыру ниетін білдіре отырып,
      1991 жылы 18 сәуірде жасалған, Тараптар арасында қолданылған, Кеңестік Социалистік Республикалар Одағының Үкіметі мен Жапонияның Үкіметі арасындағы Атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы келісімге (бұдан әрі - «бұрынғы Келісім») сәйкес Қазақстан Республикасы мен Жапония арасындағы атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы тығыз ынтымақтастықты назарға ала отырып,
      сондай-ақ, Қазақстан Республикасы да, сол сияқты Жапонияда 1968 жылғы 1 шілдедегі Ядролық қаруды таратпау туралы шарттың (бұдан әрі «Таратпау туралы шарт» деп аталатын) тараптары болып табылатындығын назарға ала отырып,
      Қазақстан Республикасы мен Жапонияның Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің (бұдан әрі «Агенттік» деп аталатын) мүшелері екендігін мойындай отырып,
      Агенттіктің, 1994 жылғы 26 шілдеде жасалған және 2004 жылғы 6 ақпанда Қосымша хаттамамен толықтырылған Қазақстан Республикасы мен Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттік арасындағы Ядролық қаруды таратпау туралы шартқа байланысты кепілдіктерді қолдану туралы  келісімге (бұдан әрі «Қазақстан Республикасымен Кепілдіктер туралы келісім» деп аталатын) сәйкес Қазақстан Республикасында кепілдіктерді қолданатындығын атай отырып;
      сондай-ақ, Агенттіктің 1977 жылғы 4 наурызда жасалған және 1998 жылғы 4 желтоқсандағы Қосымша хаттамамен толықтырылған Жапония Үкіметі мен Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттік арасындағы Ядролық қаруды таратпау туралы шарттың III. 1 және 4-баптарын қолдану туралы келісімге (бұдан әрі «Жапониямен кепілдіктер туралы келісім» деп аталатын) сәйкес Жапонияда кепілдіктерді қолданатындығын атай отырып;
      екі Тарап та Ядролық жеткізушілер тобына қатысушы үкіметтер болып табылатындығын ескере отырып;
      төмендегілер туралы келісті:

1-бап

      Осы Келісімнің мақсаттарында:
      а) «Тұлға» термині кез келген жеке тұлғаны немесе ұйымды білдіреді, бірақ өзіне Тараптарды қамтымайды;
      b) «Ядролық материал» термині:
      (і) бастапқы материалды, атап айтқанда, табиғатта кездесетін изотоптар қоспасы бар уранды; 235 изотопы бойынша азайтылған уранды; торийді; металдар, қорытпалар, химиялық қосылыстар немесе концентраттар нысанындағы жоғарыда аталған материалдардың кез келгенін; Тараптармен келісілуі мүмкін, осындай концентрацияда жоғарыда көрсетілген элементтердің бір немесе одан көп құрамы бар кез келген басқа затты; сондай-ақ, Тараптармен келісілуі мүмкін кез келген басқа затты; және
      (іі) арнайы бөлінетін материалды, атап айтқанда, плутоний, уран 233, 233 немесе 235 изотоптары бойынша байытылған уранды; жоғарыда көрсетілген аталған элементтердің бірін немесе одан көбін қамтитын кез келген затты; сондай-ақ Тараптармен келісілуі мүмкін кез келген басқа заттарды білдіреді. Арнайы бөлінетін материал бастапқы материалды қамтымайды;
      с) «Арнайы ядролық емес материал» термині осы Келісімнің А қосымшасының А бөлігінде көрсетілген атом реакторларында пайдаланатын заттарды білдіреді, алайда өзіне ядролық материалдарды қамтымайды;
      d) «Жабдық» термині машиналардың, өндірістік жабдықтар мен аспаптық қамтамасыз етудің негізгі бірліктерін, сондай-ақ арнайы әзірленген немесе атом саласында пайдалануға арналған және осы Келісімнің А қосымшасының В бөлігінде көрсетілген олардың құрамаларын білдіреді;
      е) «Технологиялар» термині оның одан әрі таралуына шектеусіз қолжетімді болатын ақпаратты қоспағанда, қандай да болмасын ядролық материалды, арнайы ядролық емес материалды немесе жабдықтарды әзірлеу, өндіру немесе пайдалану үшін қажетті нақты ақпаратты білдіреді. Сондай-ақ, егер Тараптар оны осылай деп анықтаса және бұл туралы жазбаша түрде келіссе, іргелі ғылыми зерттеулер бойынша ақпарат алынып тасталуы мүмкін. Бұл нақты ақпарат сәулелі көшірмелерді, жоспарларды, диаграммаларды, үлгілерді, формулаларды, техникалық жобалар мен ерекшеліктерді, дискілер, таспалар және тұрақты есте сақтаушы құрылғылар секілді басқа тасығыштарда немесе жазбаша нысанда ұсынылған басшылық пен нұсқаулықты қамтитын техникалық деректер түрінде берілуі мүмкін. Ол, сондай-ақ нұсқаулықтарды, дағдыларды, оқуды, практикалық тәжірибе мен консультациялық қызметтерді қамтитын техникалық көмек нысанында болуы мүмкін;
      f) Осы баптың е) тармағында сілтеме берілген «әзірлеу» термині жобалау, ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар, жобаны талдау, конструкциялау, түптұлғаларды жинақтау мен сынау, пилоттық өндірістік схемалар, есептік деректер, жобалық деректердің өнімге түзілу процесі, конфигурациялық жобалау, интеграциялық жобалау және жобалық схема секілді өндірістің басталуына дейінгі барлық кезеңдерді білдіреді;
      g) Осы баптың е) және f) тармақтарында көрсетілген «өндіріс» термині ядролық материалды, арнайы ядролық емес материалды немесе жабдықтарды жасауға байланысты құрылыс, өндірісті ұйымдастыру, дайындау, енгізу, жинақтау (монтаж), инспекция, сынау және сапаны қамтамасыз ету сияқты кез келген қызметті білдіреді;
      h) Осы баптың е) тармағында көрсетілген «пайдалану» термині алаңда орнатуды, техникалық қызмет көрсетуді, бақылауды, жөндеуді, қайта құру мен жаңғыртуды қоса алғанда, пайдалануды, орнатуды білдіреді;
      (і) «Технологиялар негізіндегі жабдық» термині Тараптар осы Келісімнің шеңберінде берілген технологияны пайдалана отырып, дайындалған ретінде қарауға келісетін жабдықтарды білдіреді;
      j) «Қосалқы өнім ретінде шығарылған немесе алынған ядролық материал» термині:
      (і) осы Келісімнің шеңберінде берілген ядролық материалдан алынған ядролық материалды;
      (іі) осы Келісімнің шеңберінде берілген арнайы ядролық емес материалды немесе жабдықтарды пайдалану кезіндегі бір немесе одан да көп процестер нәтижесінде алынған ядролық материалды; және
      ііі) Тараптардың осы Келісімнің шеңберінде берілген технологияны пайдалану кезінде алынған ретінде қарауға келісілген ядролық материалды білдіреді;
      k) «Құпия емес ақпарат» термині Тараптардың кез келгені жабық, құпия немесе өте құпия ақпарат ретінде қаралмайтын ақпаратты жасырын, білдіреді.

2-бап

      1. Осы Келісім бойынша екі мемлекет арасында атом энергиясын жарылыстар үшін емес, бейбіт мақсатта пайдалануды дамыту және жәрдем көрсету мақсатындағы ынтымақтастық мына тәсілдермен жүзеге асырылуы мүмкін:
      а) мамандармен алмасу;
      b) Тараптар арасында, тиісті Тараптың заңды құзыретіндегі тұлғалар арасында немесе кез келген Тараптар мен басқа Тараптың заңды құзыретіндегі тұлғалар арасында келісілуі мүмкін шарттарда ядролық қауіпсіздікке қатысты ақпаратты қоса алғанда, құпия емес ақпаратпен алмасу;
      с) Тараптың немесе оның заңды құзыретіндегі уәкілетті тұлғалардың басқа Тарапқа немесе оның заңды құзыретіндегі уәкілетті тұлғаларына жеткізуші мен алушы арасында келісілуі мүмкін шарттарда ядролық материалдарды, арнайы ядролық емес материалдарды, жабдықтар мен технологияларды жеткізулері;
      d) осы Келісіммен көзделген мәселелер бойынша, жеткізуші мен алушы арасында келісілуі мүмкін шарттарда Тараптың немесе оның заңды құзыретіндегі оған уәкілетті тұлғалардың қызметтерді ұсынуы және қызметтерді басқа Тараптың немесе оның заңды құзыретіндегі оған уәкілетті тұлғалардың алуы;
      е) Тараптармен келісілуі мүмкін басқа тәсілдер.
      2. Осы баптың 1-тармағында белгіленген ынтымақтастық мына
салаларда қабылдануы мүмкін:
      а) уран ресурстарын барлау мен өндіру;
      b) жеңіл сулы реакторларды және жоғары температуралы газбен суытылатын реакторларын жобалау, орнату және пайдалану;
      с) жеңіл сулы реакторлардың және жоғары температуралы газбен суытылатын реакторлардың қауіпсіздігі;
      d) радиоактивті қалдықтарды қайта өңдеу және орналастыру;
      е) радиациялық қорғаныс және қоршаған орта мониторингі;
      f) радиоизотоптар мен радиацияны зерттеу және қолдану;
      g) Тараптармен келісілуі мүмкін басқа салалар.
      3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының ережелеріне қарамастан, уранды байытуға, пайдаланылған ядролық отынды қайта өңдеуге, плутонийді конверсиялауға және арнайы ядролық емес материалдар мен плутоний өндірісіне арналған технологиялар мен жабдықтарды беру осы Келісім бойынша жүргізілмейді.

3-бап

      Осы Келісімнің 2-бабында көрсетілген Тараптар арасындағы ынтымақтастық осы Келісімнің ережелеріне, тиісті мемлекеттердегі қолданыстағы заңдар мен ережелерге сәйкес жүзеге асырылады және көрсетілген баптың 1-тармағының (с) тармақшасында көзделген ынтымақтастық жағдайында Агенттік кепілдіктерінің қолданылуы:
      а) алушы Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе оның заңды құзыретіндегі уәкілетті тұлғалары болғанда, Қазақстан Республикасындағы кез келген ядролық қызметтегі барлық ядролық материалдарға қатысты. Қазақстан Республикасымен кепілдіктер туралы келісімді қолдану осы шартты орындау болып саналады;
      b) алушы Жапония Үкіметі немесе оның заңды құзыретіндегі уәкілетті тұлғалары болғанда, Жапониядағы кез келген ядролық қызметтердегі барлық ядролық материалдарға қатысты. Жапониямен кепілдіктер туралы келісімді қолдану осы шартты орындау болып саналады.

4-бап

      1. Осы Келісім бойынша ынтымақтастық жарылыстар үшін емес, тек бейбіт мақсаттарда жүзеге асырылуға тиісті.
      2. Осы Келісімге сәйкес берілетін ядролық материалдар, арнайы ядролық емес материалдар, жабдықтар мен технологиялар, сондай-ақ жанама өнім ретінде алынған немесе өндірілген технологиялар мен ядролық материалдар негізіндегі жабдықтар тек бейбіт мақсаттарда қолданылуға тиісті; олар қандай да болмасын ядролық жарылғыш құрылғыда немесе қандай да болмасын осындай құрылғыға зерттеулер жүргізу не әзірлеу үшін пайдаланылмауға тиісті.

5-бап

      1. Осы Келісімнің 4-бабынан туындайтын міндеттемелерді орындауды қамтамасыз ету үшін осы Келісім бойынша берілетін ядролық материал және жанама өнім ретінде алынған немесе өндірілген ядролық материал:
      а) Қазақстан Республикасының аумағында болған кезеңде Қазақстан Республикасымен кепілдіктер туралы келісімнің күшінде болады; және
      b) Жапонияның аумағында болған кезеңде Жапониямен кепілдіктер туралы келісімнің күшінде болады.
      2. Егер қандай да болмасын себептермен Агенттік осы баптың 1-тармағымен көзделген кепілдікті қолданбаған жағдайда, Тараптар осы Келісім бойынша берілген ядролық материалдардың және жанама өнім ретінде алынған немесе өндірілген ядролық материалдардың кепілдікте тұрақты болуының өмірлік маңыздылығына байланысты, түзету шараларын қабылдау үшін дереу консультациялар өткізуге тиісті және мұндай түзету шаралары болмаса, Агенттіктің кепілдіктерді қолдану принциптері мен рәсімдеріне сәйкес және осы баптың 1-тармағында белгіленген Агенттіктің кепілдіктерімен қамтамасыз етілуі тиіс осындай тиімділік пен қамтуды қамтамасыз ететін шаралар жүргізуге тиісті.

6-бап

      Осы Келісімнің ережелерін жүзеге асыру кезінде Қазақстан Республикасы мен Жапония 1986 жылғы 26 қыркүйектегі Ядролық аварияны жедел хабарлау туралы конвенцияның, 1994 жылғы 20 қыркүйектегі Ядролық авария жағдайында немесе радиациялық авария ахуалындағы көмек туралы конвенцияның, 1994 жылғы 17 маусымдағы Ядролық қауіпсіздік туралы конвенцияның және 1997 жылғы 5 қыркүйектегі Пайдаланылған отынды қолдану қауіпсіздігі туралы және радиоактивті қалдықтарды қолдану қауіпсіздігі туралы бірлескен конвенцияның ережелеріне сәйкес әрекет етеді.

7-бап

      1. Осы Келісім бойынша берілетін ядролық материалдарға және жанама өнім ретінде алынған немесе өндірілген ядролық материалдарға қатысты, Тараптар қолдану нәтижесінде кем дегенде осы Келісімнің В қосымшасында көрсетілген деңгейдегі қорғау қамтамасыз етілетін олардың тиісті өлшемдеріне сәйкес физикалық қорғау шараларын қолданады.
      2. Осы Келісім бойынша ядролық материалдарды халықаралық тасымалдауға қатысты Қазақстан Республикасы мен Жапония 1980 жылғы 3 наурыздағы Ядролық материалды физикалық қорғау туралы конвенцияның ережелеріне сәйкес әрекет етеді.
      3. Қазақстан Республикасы мен Жапония 2005 жылғы 14 қыркүйектегі Ядролық терроризм актілерімен күрес жөніндегі халықаралық конвенцияның ережелеріне сәйкес тиісті шаралар қабылдайды.

8-бап

      Осы Келісім бойынша берілетін ядролық материалдар, арнайы ядролық емес материалдар, жабдықтар мен технологиялар, жанама өнім ретінде алынған немесе өндірілген технологиялар мен ядролық материалдар негізіндегі жабдықтар беруші Тараптың алдын ала жазбаша келісімінсіз, олардың беруші Тараптың заңды құзыретіне қайтарылған жағдайларды қоспағанда, алушы Тараптың заңды құзыретінен тыс берілмеуі немесе қайта берілмеуі тиіс.

9-бап

      1. Екі мемлекет арасында тікелей немесе үшінші мемлекет арқылы берілетін ядролық материалдар, арнайы ядролық емес материалдар, жабдықтар мен технологиялар, алушы Тараптың заңды құзыретіне ауысқан кезде, егер беруші Тарап алушы Тарапты алдағы тапсыру туралы ертерек және жазбаша түрде хабардар етсе ғана, осы Келісімнің күшіне бағынады. Ол туралы хабардар етілген, ондай ядролық материалдарды, арнайы ядролық емес материалдарды, жабдықтар мен технологияларды беруге дейін беруші Тарап алушы Тараптан берілетін ядролық материалдар, арнайы ядролық емес материалдар, жабдықтар немесе технологиялар осы Келісімнің күшіне бағынатындығы туралы және егер болжамды алушы, ол алушы Тарап болмаса, Тараптың заңды құзыретіндегі оның уәкілетті тұлғасы болып табылатындығы туралы жазбаша растауды алуға тиісті.
      2. Осы Келісімнің күшіне бағынатын ядролық материалдар, арнайы ядролық емес материалдар, жабдықтар мен технологиялар мынадай жағдайларда оның бағынуынан шығарылады, егер:
      а) осындай ядролық материалдар, арнайы ядролық емес материалдар, жабдықтар мен технологиялар осы Келісімнің тиісті ережелеріне сәйкес алушы Тараптың заңды құзыретінен тыс берілсе;
      b) осындай ядролық материалдар, арнайы ядролық емес материалдар, жабдықтар мен технологиялар енді осы Келісімнің күшіне бағынбайтындығына Тараптар келіссе;
      с) ядролық материалдар тапсырылған жағдайда, Агенттік осы Келісімнің 3-бабында көрсетілген тиісті келісім бойынша кепілдіктер әрекеттерінің тоқтауы туралы шарттарға сәйкес осындай ядролық материалдар пайдаланылған немесе сұйытылған түрде кепілдіктерді қолдану көзқарасы тұрғысынан қандай да бір ядролық қызметте пайдаланылмайды немесе егер осындай материал іс жүзінде алынбайды деп шешсе.

10-бап

      Осы Келісім күшіне енгеннен бастап алдыңғы Келісімнің күші Тараптар арасында тоқтатылады.

11-бап

      1. Осы Келісімді түсіндіруге немесе қолдануға қатысты қандай да бір мәселелер туындаған жағдайда олардың кез келгенінің талабы бойынша Тараптар бір-бірімен консультациялар өткізеді.
      2. Егер осы Келісімді түсіндіруден немесе қолданудан туындаған қандай да бір дау келіссөздер, бітістірушілік, келісім рәсімі немесе басқа осындай рәсімдер арқылы реттелмесе, ондай дау, Тараптың кез келгенінің талабы бойынша осы тармақтың шарттарына сәйкес тағайындалған үш арбитрден тұратын арбитраждық сотқа беріледі. Тараптардың әрқайсысы бір арбитрден тағайындайды, ол өз мемлекетінің азаматы болуы мүмкін және осылай тағайындалған екі арбитр төраға болатын, ядролық қаруы жоқ және Таратпау туралы шарттың тарапы болып табылатын үшінші мемлекеттің азаматын үшінші арбитр етіп сайлайды. Егер отыз күн ішінде арбитраж өткізу туралы талаптан кейін қайсы бір Тарап арбитрді тағайындамаса, онда кез келген Тарап БҰҰ Халықаралық сотының Төрағасына арбитр тағайындау туралы өтінішпен шыға алады. Егер екінші арбитр тағайындалған соң отыз күн ішінде үшінші арбитр сайланбаса осыған ұқсас рәсім қолданылады, бұл ретте үшінші арбитр Тараптардың бірінің мемлекетінің азаматы болмауы тиіс. Арбитраж сотының мүшелерінің көбі кворумды құрайды және шешімдердің барлығын қабылдау үшін соттың көпшілік мүшелерінің келісімі қажет болады. Арбитраждық рәсім арбитраж сотының шешімімен белгіленеді. Арбитраж сотының шешімдері Тараптардың орындауы үшін міндетті болып табылады.

12-бап

      1. Егер Жапония не Қазақстан Республикасы осы Келісім күшіне
енген соң кез келген сәтте:
      а) осы Келісімнің 4, 5, 6, 7 және 8-баптарының шарттарын немесе осы Келісімнің 11-бабында көрсетілген арбитраж сотының шешімін бұзса; немесе
      b) іс-әрекетін тоқтатса немесе осы Келісімнің 3-бабында көрсетілген Агенттікпен өзінің тиісті Кепілдіктер туралы келісімін елеулі түрде бұзса, Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе Жапонияның Үкіметі, тиісінше, осы Келісім бойынша ынтымақтастықты одан әрі толық немесе ішінара тоқтата тұруға немесе осы Келісімнің күшін тоқтатуға және осы Келісім бойынша берілген кез келген ядролық материалдарды, арнайы ядролық емес материалдар мен жабдықтарды қайтаруды талап етуге құқылы.
      2. Егер Жапония немесе Қазақстан Республикасы ядролық құрылғының жарылысын жүзеге асырса, онда Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе Жапонияның Үкіметі тиісінше, осы баптың 1-тармағында көрсетілген құқыққа ие болады.
      3. Тараптардың кез келгені осы Келісім бойынша ынтымақтастықты толық немесе ішінара тоқтата тұруға немесе осы Келісімнің күшін тоқтатуға тоқтатуға қадам жасамастан немесе бұрын 1-тармақта көрсетілген қайтаруды талап етпестен бұрын, Тараптар түзету шараларын қабылдау мақсатында консультацияларды өткізеді және мүмкіншілік бар жерде мыналарды мұқият қарайды:
      а) мұндай қадамдардың салдарларын;
      b) егер талап етілсе, осындай басқа іс-шараларды орындау қажеттігін ескере отырып, осындай қадамдарды қабылдау үшін негіз болған сол фактілер әдейі жасалды ма.
      4. Осы бапта берілген құқықты Тараптың біреуі, тек басқа Тарап, осы баптың 3-тармағында көрсетілген консультациялардан кейінгі белгіленген уақыт кезеңі ішінде түзету шараларын қабылдай алмағанда ғана жүзеге асырады.
      5. Егер Тараптардың біреуі осы бапқа сай осы Келісім бойынша берілген кез келген ядролық материалды, арнайы ядролық емес материалды және жабдықтарды қайтару талаптарына қатысты өз құқығын жүзеге асырса, ол басқа Тарапқа немесе мүдделі тұлғаларға осындай материалдар мен жабдықтардың әділ нарықтық құнын өтеуі тиіс.

13-бап

      Осы Келісімге қосымшалар оның ажырамас бөлігі болып табылады. Қосымшалар Тараптардың жазбаша түрдегі келісімі бойынша осы Келісімді өзгертпей өзгертілуі мүмкін.

14-бап

      1. Осы Келісім күшіне енуі үшін қажетті ішкі рәсімдердің аяқталуы туралы хабарламаны әрбір Тарап басқа Тарапқа дипломатиялық арналар бойынша жібереді. Осы Келісім Тараптардың ол күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдердің орындалғаны туралы соңғы жазбаша хабарламасын алған күнінен бастап отыз күн өткен соң күшіне енеді.
      2. Осы Келісім он жыл мерзімге жасалады және егер Тараптардың бірі осы қолданылу мерзімі бітерден кем дегенде алты ай бұрын осы Келісімді тоқтату туралы өзінің ниетін жазбаша түрде басқа Тарапқа дипломатиялық арқылы хабардар етпесе, автоматты түрде кейінгі бес жылдық кезеңге ұзартылады.
      3. Осы Келісім бойынша ынтымақтастықтың уақытша тоқтатыла тұруына немесе осы Келісімнің қолданылуының тоқтатылғанына қарамастан, осы Келісімнің 1-бабы, 4-8-баптары, 9-бабының 2-тармағы және 11 мен 12-баптары күшінде қалады.

      Осыларды куәландыру үшін өз мемлекеттерінің Үкіметтері тиісті түрде уәкілеттендірген төменде қол қоюшылар осы Келісімге қол қойды.

      ______________ 2010 жылғы _____________________ ағылшын тілінде
      екі данадан жасалды.

      Қазақстан Республикасының                 Жапонияның Үкіметі
            Үкіметі үшін                                үшін

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен
Жапонияның Үкіметінің арасындағы
Атом энергиясын бейбіт мақсатта   
пайдалану саласындағы ынтымақтастық
туралы келісімге        
қосымша           

А қосымшасы

      А бөлімі

      1. Дейтерий және ауыр су:
      Дейтерий, ауыр су (дейтерий оксиді) және дейтерийдің В Бөлігінің 1-тармағында көрсетілген атом реакторында пайдалануға арналған сутегі атомдарына деген қатысы 1:5000 асатын, кез келген кезеңде 12 ай ішінде 200 кг дейтерий атомдарынан асатын мөлшердегі дейтерийдің кез келген басқа қосылысы.
      2. Ядролық таза графит:
      Тазалық дәрежесі бор эквивалентінің 5 миллиондық бөлігіне  жоғары, және тығыздығы В бөлігінің 1-тармағында көрсетілген атом реакторында пайдалануға арналған 1 50г/см-ден де көп, кез келген кезеңде 12 ай ішінде 30 метрикалық тоннадан асатын мөлшердегі графит.

      В бөлімі

      1. Жиынтықты ядролық реакторлар:
      Плутоний өндірісінің ең жоғарғы жобалық деңгейі жылына 100 грамнан аспайтын реактор ретінде айқындалған нөлдік қуаты бар реакторларды қоспағанда, өзін-өзі қолдайтын тізбекті бөліну реакциясының бақылау режимінде жұмыс істей алатын атом реакторлары.
      2. Атом реакторларының корпустары:
      Жоғарыда 1-тармақта көрсетілген ядролық реактордың белсенді аймағын олардың ішіне орналастыру үшін зауытта жасалған, арнайы құрастырылған немесе дайындалған металл корпустар, сондай-ақ төменде 8-тармақта көрсетілген атом реакторының тиісті ішкі бөліктері.
      3. Реактор отынын тиеуге және түсіруге арналған машиналар:
      Оларда жоғарыда 1-тармақта көрсетілген атом реакторына отынды тиеу немесе алу үшін арнайы құрастырылған немесе дайындалған амалдаушы жабдық.
      4. Атом реакторларының басқарушы өзектері мен жабдықтары:
      Жоғарыда 1-тармақта көрсетілген, атом реакторда реакцияның бөліну жылдамдығын бақылау үшін арнайы құрастырылған немесе дайындалған өзектер, тірегіш және ілінетін құрамалар, басқару өзегін тартатын механизмдер. реттейтін өзектерді бағыттаушы құбырлар.
      5. Жоғарғы қысымды реактор құбырлары:
      Жоғарыда 1-тармақта көрсетілген жұмыс қысымы 50 атмосферадан асатын реакторда ішіне отын элементтері мен бірінші контурдың жылу тасымалдағышын орналастыру үшін арнайы құрастырылған немесе дайындалған құбырлар.
      6. Цирконий құбырлары:
      Жоғарыда 1-тармақта көрсетілген атом реакторында пайдалану үшін кез келген кезеңде 12 ай бойы салмағы бойынша 500 кг асатын, гафний салмағының цирконийге қатынасы 1:500 аз металл цирконийден немесе оның қорытпаларынан арнайы құрастырылған немесе дайындалған құбырлар және құбырлардың құрастырмалары.
      7. Бірінші контурдың жылу тасымалдағышының сораптары:
      Жоғарыда 1-тармақта көрсетілген атом реакторының бірінші контурының жылу тасымалдағышының циркуляциясын ұстап тұру үшін арнайы құрастырылған немесе дайындалған сораптар.
      8. Реактордың ішкі бөліктері:
      Белсенді аймақтың тірек бағаналарын, отын арналарын, жылу экрандарын, қалқаларды, белсенді аймақтың құбырлы торларын және диффузор тақтайшаларын қоса алғанда, жоғарыда 1-тармақта көрсетілген атом реакторында пайдалану үшін арнайы құрастырылған немесе жасалған реактордың ішкі бөліктері.
      9. Жылу алмастырғыштар:
      Жоғарыда 1-тармақта көрсетілген атом реакторының бірінші контурының жылу тасымалдағышында пайдалану үшін арнайы құрастырылған немесе жасалған жылу алмастырғыштар (бу генераторлары).
      10. Нейтрондар ағынын детектрлеу және өлшеу жабдықтары:
      Жоғарыда 1-тармақта көрсетілген атом реакторының белсенді аймағанда нейтрондар ағынының қарқындылығын анықтау үшін арнайы құрастырылған немесе жасалған нейтрондар қарқынын детектрлейтін және өлшейтін жабдықтар.
      11. Атом реакторларының отын элементтерін жасайтын зауыттар және осы мақсаттар үшін арнайы құрастырылған немесе жасалған жабдық.
      12. Уранды отын элементтерін ендіру және уран изотоптарының бөліну процесінде пайдалану үшін оны конверсиялау жөніндегі зауыттар және осы мақсаттар үшін арнайы құрастырылған немесе жасалған жабдық.

В қосымшасы Ядролық материалды физикалық қорғау деңгейлері

III САНАТ
(қоса беріліп отырған кестеде көрсетілгендей)

Кіруі бақыланатын аймақтардың шегінде пайдалану және
сақтау.

      Тасымалдау жөнелтушінің, алушының және тасымалдаушының арасындағы алдын ала уағдаластықты және тасымалдау кезінде жауапкершілікті табыстау үшін уақытты, орынды және рәсімдерді белгілейтін экспорттаушы және импорттаушы мемлекеттердің заңды құзыретіндегі және құқықтық актілерін басшылыққа алатын жеке тұлғалар мен ұйымдардың арасындағы алдын ала келісімді қоса алғанда арнайы сақтық шараларының сақталуымен жүзеге асырылады.

II САНАТ
(қоса беріліп отырған кестеде көрсетілгендей)

      Кіруі бақыланатын аймақтардың, яғни күзеттің тұрақты бақылауындағы аймақтың, яғни тиісті бақылау кезіндегі кіру нүктелерінің шектеулі саны бар табиғи тосқауылмен қоршалған электронды аспаптардың шегінде немесе физикалық қорғаудың ұқсас деңгейімен кез келген аймақтың шегінде пайдалану және сақтау.
      Тасу жөнелтушінің, алушының және тасымалдаушының арасындағы алдын ала уағдаластықты және тасымалдау кезінде жауапкершілікті табыстау үшін уақытты, орынды және рәсімдерді белгілейтін экспорттаушы және импорттаушы мемлекеттердің заңды құзыретіндегі және құқықтық актілерін басшылыққа алатын жеке тұлғалар мен ұйымдардың арасындағы алдын ала келісімді қоса алғанда арнайы сақтық шараларының сақталуымен жүзеге асырылады.

I САНАТ
(қоса беріліп отырған кестеде көрсетілгендей)

      Осы санаттың ядролық материалдарын күзетуді сенімділік деңгейі жоғары және рұқсатсыз қолданудан қорғау жүйелері жүзеге асырады:
      Кіруі II Санаттың материалдары сияқты қорғалған аймақтың шегінде пайдалану мен сақтау, бұдан басқа сенімділігі анықталған және тиісті қарсы әрекет күштерімен тұрақты тығыз байланысты тоқтатпайтын күзеттің бақылауындағы тұлғаларға ғана рұқсат етілген. Мұндай жағдайларда қолданылатын нақты шаралардың мақсаты кез келген шабуылды, рұқсатсыз қол жеткізуді немесе материалды рұқсатсыз алуды табу және болдырмау.
      Тасымалдау, жоғарыда анықталғандай II және III санаттағы ядролық материалдарды тасымалдау үшін арнайы сақтық шараларының сақталуымен және бұдан басқа күзеттің ұдайы бақылауымен және тиісті қарсы әрекет күштерімен тығыз байланысты қамтамасыз ететін жағдайларда жүзеге асырылады.

Кесте: Ядролық материалды санаттау

Ядролық материал

Нысаны

I санат

II санат

III санат

1. Плутоний (а)

Сәулеленбеген (b)

2 кг немесе одан көп

2 кг-дан аз, бірақ 500 г-дан көп

500 г немесе аз, бірақ 15 г-дан көп

2. Уран-235

Сәулеленбеген (b)




- уран-235 изотопымен 20%-ға дейін немесе жоғары байытылған уран

5 кг немесе одан көп

5 кг-дан аз, бірақ 1 кг-дан көп

1 кг немесе аз, бірақ 15 г-дан көп

- уран-235 изотопымен 10%-дан 20%-ға дейін байытылған уран

10 кг немесе көп

10 кг-дан аз, бірақ 1 кг-дан көп

- табиғидан жоғары байытылған, бірақ құрамында 10 %-дан аз уран-235 изотопы бар уран

10 кг немесе одан көп

3. Уран-233

Сәулеленбеген (b)

2 кг немесе одан көп

2 кг-дан аз, бірақ 500 г-дан көп

500 г немесе аз, бірақ 15 г-дан көп

4. Сәулеленген отын



Жұтаңдаған немесе табиғи уран, торий немесе
төмен байытылған бөлінетін отын (құрамында 10%-дан аз бөлінетін изотоптары бар) (d)/(е)


      (а) плутоний-238 бойынша изотоптық концентрациясы 80 %-дан асатын плутонийды қоспағанда барлық плутоний.
      (b) Реакторда сәулеленбеген ядролық материал, немесе ядролық реакторда сәулеленген ядролық материал, бірақ сәулелену деңгейі қорғаусыз бір метр арақашықтықта 1 Гр/сағ (100 рад/сағ) тең немесе аз.
      (с) Саны III санатқа бағынбайтын, және табиғи уранды, жұтаңдаған уранды және торийді, ядролық материалды физикалық қорғау туралы конвенцияға II қосымшаға сәйкес практикалық орындылығына сүйеніп қорғау керек.
      (d) Дегенмен қорғаудың осы деңгейі ұсынылады, Тараптар нақты міндеттемелерді бағалауға сүйеніп физикалық қорғаудың басқа санатын анықтай алады.
      (е) Бөлінетін материалдың бастапқы құрамына байланысты сәулеленуге дейін I және II санатқа кірген басқа отын, егер отынның сәулелену деңгейі қорғаусыз бір метр арақашықтықта 1 Гр/сағ. (100 рад/сағ.) асса деңгейі бойынша бір санатқа төмендеуі мүмкін.

КЕЛІСІЛГЕН ХАТТАМА

      Бүгін қол қойылған, Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Жапонияның Үкіметі арасындағы Атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы ынтымақтастық туралы Келісімге (бұдан әрі «Келісім» деп аталатын) байланысты төменде қол қоюшылар мынадай уағдаластықты былай деп белгілейді:
      1. Осы Келісімге бағынатын ядролық материалдармен айналысу, ондай материалдарды араластыру процесінде мұндай матералдарды пайдаланған жағдайда, өзара алмастыру мен мөлшерлестік ұстанымдары негізінде жүзеге асырылуы мүмкін, онда олар конверсия процесінде, отынды әзірлеу, байыту немесе өңдеуде өз ұқсастығын жоғалтады немесе жоғалтты деп есептелетіні расталады.
      2. Келісімнің 5-бабына қатысты, Келісімнің тиімді орындалу мақсатында, Тараптар Келісімге бағынатын ядролық материалдардың, арнайы ядролық емес материалдардың, жабдықтар мен технологиялардың түгендеу сандары бойынша ағымдағы мәліметтермен жыл сайын алмасатынын растайды.
      3. Келісімнің 5-бабына сілтеме етіп, осы Келісімге бағынатын барлық ядролық материалды қамтитын, ядролық материалдарды есепке алу және бақылаудың ұлттық жүйесі, әр мемлекетте қолданылатын заңдар мен ережелерге сәйкес құрылатынын және жүргізілетінін растайды.
      4. Келісімнің 12-бабы 1-тармағының (b) тармақшасын қолданғанда, аталған тармақшаға сәйкес елеулі бұзушылықты анықтауға қатысты, Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Басқарушылар Кеңесі (бұдан әрі - «Әгенттік» деп аталатын) қабылдаған мынадай шешімдерінің кез келгенін шешуші ретінде қабылдайтынын Тараптар растайды:
      (а) сәйкессіздік туралы қорытынды;
      (b) Агенттіктің ядролық қаруға немесе басқа да ядролық жарылғыш қондырғыларға кепілдіктер туралы тиісті Келісім бойынша кепілдікте болуға тиісті ядролық материалды ауыстырылуының болмауын растай алмайтыны туралы қорытындысы; немесе
      (с) Агенттіктің мәлімделінбеген ядролық материалдың немесе қызметтің болмауын растай алмайтыны туралы қорытынды.
      Осы Хаттамаға 201____ «____» ____________ қол қойылды.

      Қазақстан Республикасының                Жапонияның Үкіметі
          Үкіметі үшін                                 үшін