О проекте Закона Республики Казахстан "О медиации"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 26 октября 2010 года № 1108

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О медиации".

Премьер-Mинистр
Республики Казахстан К. Масимов

Проект

Закон Республики Казахстан О медиации

Настоящий Закон определяет правовые условия применения института медиации, ее принципы и процедуру проведения, статус и требования к медиатору.

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Предмет регулирования и сфера применения медиации
1. Настоящим Законом регулируются отношения, связанные с использованием института медиации при урегулировании конфликтов, возникающих из гражданско-правовых отношений, трудовых, семейных и иных частных правоотношений с участием физических и (или) юридических лиц, а также в сфере уголовно-правовых отношений по делам о преступлениях небольшой и средней тяжести, если иное не установлено законами Республики Казахстан.
2. Процедура медиации не применяется к конфликтам, возникающим из отношений, указанных в части 1 настоящей статьи, в случае, если такие конфликты затрагивают или могут затронуть интересы третьих лиц, не участвующих в процедуре медиации и лиц, признанных в порядке, установленном законом, недееспособными.
3. Процедура медиации не применяется по разрешению конфликтов, возникающих из гражданско-правовых отношений, трудовых, семейных и иных частных правоотношений с участием физических и (или) юридических лиц, когда одной из сторон является государственный орган, либо лицо, выступающее от его имени.
4. Процедура медиации не применяется по коррупционным преступлениям и иным преступлениям против интересов государственной службы.

Статья 2. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
В настоящем Законе используются следующие понятия:
1) медиация - процедура разрешения конфликта, в котором стороны проводят переговоры с целью достижения взаимоприемлемого решения, реализуемая по добровольному согласию сторон с участием одного или нескольких медиаторов;
2) медиатор - независимое физическое лицо, осуществляющее медиацию между сторонами на профессиональной и не профессиональной основе;
3) участники медиации - медиатор, стороны и их представители;
4) договор о медиации - письменное соглашение сторон, заключаемое с медиатором до начала медиации;
5) соглашение об урегулировании конфликта - письменное соглашение, достигнутое сторонами в результате медиации;
6) ассоциация (союз) медиаторов - организация, создаваемая в целях координации деятельности медиаторов и организаций медиаторов, а также для защиты их прав и законных интересов;
7) организации медиаторов - некоммерческие организации, создаваемые для объединения медиаторов на добровольной основе для достижения ими общих целей по развитию медиации и не противоречащих законодательству Республики Казахстан;

Статья 3. Принципы проведения медиации
Медиация осуществляется с соблюдением принципов:
1) добровольности;
2) самоопределения сторон;
3) конфиденциальности;
4) равноправия сторон;
5) независимости и беспристрастности медиатора;
6) недопустимости вмешательства в процедуру медиации.

Статья 4. Добровольность
1. Условием участия в процедуре медиации является взаимное добровольное волеизъявление сторон, выраженное в договоре о медиации.
2. При урегулировании конфликтов, стороны на любой стадии медиации вправе отказаться от нее.

Статья 5. Самоопределение сторон
1. Стороны вправе по своему усмотрению распоряжаться своими материальными и процессуальными правами, увеличить или уменьшить размер требований или отказаться от конфликта.
2. Стороны свободны в выборе вопросов для обсуждения вариантов взаимоприемлемого соглашения.

Статья 6. Конфиденциальность
1. Участники медиации не вправе разглашать сведения, ставшие известными им в ходе медиации, без письменного разрешения стороны, предоставившей эту информацию, и не могут быть допрошены в качестве свидетелей о сведениях, ставших им известными в ходе медиации, за исключением случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан.
2. Разглашение участником медиации сведений, ставших известными ему в ходе медиации, без разрешения стороны, предоставившей эту информацию, влечет ответственность, установленную законодательством Республики Казахстан.

Статья 7. Равноправие сторон
Стороны в медиации несут равные обязанности и имеют равные права в выборе медиатора, процедуре, поведении, информации, в оценке приемлемости предложений и условий соглашения.

Статья 8. Независимость, беспристрастность медиатора и
недопустимость вмешательства в процедуру
медиации
1. Медиатор должен быть беспристрастным и независимым от сторон лицом, обеспечить равное участие сторон в процедуре медиации.
2. Не допускается вмешательство в деятельность медиатора при проведении медиации государственных органов, иных юридических, должностных и физических лиц.

Глава 2. Правовое положение медиаторов и организаций,
обеспечивающих проведение медиации

Статья 9. Требования, предъявляемые к медиаторам
1. Медиатором должно быть независимое от сторон и не заинтересованное в исходе дела физическое лицо, избранное по их взаимному согласию, включенное в реестр медиаторов и давшее согласие на выполнение функции медиатора.
2. Деятельность медиатора может осуществляться как на профессиональной, так и на непрофессиональной основе.
3. Осуществлять деятельность медиатора на непрофессиональной основе могут лица, достигшие сорокалетнего возраста и состоящие в реестре непрофессиональных медиаторов.
4. Осуществлять деятельность медиатора на профессиональной основе могут лица, имеющие высшее образование, достигшие двадцатипятилетнего возраста, имеющие документ (сертификат), подтверждающий прохождение обучения по программе подготовки медиаторов, утверждаемой в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан и состоящие в реестре профессиональных медиаторов.
5. Деятельность медиатора не является предпринимательской деятельностью.
6. Лица, осуществляющие деятельность медиатора, вправе также осуществлять любую иную деятельность, не запрещенную законодательством Республики Казахстан.
7. Медиатором не может быть лицо:
1) уполномоченное на выполнение государственных функций и приравненное к нему;
2) признанное судом в установленном законом порядке, недееспособным или ограниченно дееспособным;
3) привлеченное в качестве обвиняемого по уголовному делу до прекращения уголовного преследования;
4) имеющее не погашенную или не снятую в установленном законом порядке судимость.

Статья 10. Полномочия и обязанности медиатора
1. Медиатор вправе в течение всей процедуры медиации проводить встречи как со всеми сторонами одновременно, так и с каждой из сторон в отдельности.
2. Медиатор может информировать общественность об осуществлении своей деятельности с соблюдением принципа конфиденциальности.
3. В случае утверждения Ассоциацией (союзом) медиаторов Кодекса профессиональной этики медиаторов, соблюдение его положений медиатором обязательно.

Статья 11. Самоотвод медиатора
1. В случае возникновения обстоятельств, препятствующих медиатору осуществлять свои функции в соответствии с принципами медиации, медиатор обязан незамедлительно заявить самоотвод.
2. Стороны медиации по взаимному согласию вправе избрать другого медиатора.
3. В случае проведения медиации в рамках гражданского или уголовного процесса, стороны медиации по взаимному согласию вправе избрать другого медиатора с уведомлением суда или органов следствия и дознания.
4. Медиатор вправе отказаться от проведения медиации, если, по мнению медиатора, дальнейшие усилия в процессе их проведения не приведут к разрешению конфликта между сторонами, либо прекратить медиацию с согласия сторон, закрепленного в письменной форме.

Статья 12. Организации медиаторов
1. Организации медиаторов являются некоммерческими, негосударственными, самофинансируемыми и самоуправляемыми организациями, созданными по инициативе медиаторов в организационно-правовых формах, предусмотренных законодательством о некоммерческих организациях.
2. Организация медиаторов создается в целях обеспечения материальных, организационно-правовых и иных условий оказания медиаторами услуг по проведению медиации.
3. Организации медиаторов вправе проводить профессиональную подготовку и повышение квалификации медиаторов с выдачей документа (сертификата) о прохождении соответствующей подготовки по медиации.
4. В целях координации своей деятельности, разработки и унификации стандартов (правил) профессиональной деятельности медиаторов, порядок (регламент) проведения медиации организации медиаторов и/или медиаторы вправе объединяться в ассоциацию (союз).
5. Вступление в организацию медиаторов или ассоциацию (союз) медиаторов осуществляется на добровольной основе. При этом взимание вступительных взносов организацией медиаторов или ассоциацией (союзом) медиаторов не допускается.
6. Ассоциация (союз) медиаторов вправе разрабатывать и утверждать единый Кодекс профессиональной этики медиаторов.

Статья 13. Ведение организацией медиаторов реестра
профессиональных медиаторов
1. Каждая организация медиаторов ведет свой реестр профессиональных медиаторов, осуществляющих медиацию на территории Республики Казахстан.
2. Медиатор вправе профессионально заниматься медиацией только после включения себя в соответствующий реестр профессиональных медиаторов.
3. Для включения в реестр профессиональных медиаторов медиаторам необходимо представить в организацию медиаторов копию удостоверения личности (нотариально засвидетельствованную копию в случае непредставления оригинала удостоверения личности для сверки); медицинские справки из наркологического диспансера и психоневрологической организации, выданные по месту жительства претендента; справку об отсутствии судимости, копии диплома о высшем образовании и документа (сертификата), подтверждающего прохождение специальной подготовки по медиации.
4. Реестр профессиональных медиаторов содержит:
1) фамилию, имя и отчество медиатора;
2) местонахождение медиатора;
3) контактные данные медиатора;
4) область медиации, в которой медиатор специализируется;
5) язык, на котором медиатор способен осуществлять медиацию;
6) наличие документа (сертификата), подтверждающее прохождение специальной подготовки по медиации;
7) сведения об исключении медиатора из реестра.
5. Медиаторы включаются организацией медиаторов в реестр профессиональных медиаторов в уведомительном порядке в течение десяти дней со дня получения соответствующего заявления при условии соответствия требованиям пункта 3 настоящей статьи и статьи 9 настоящего Закона.
В случае не включения медиатора в реестр профессиональных медиаторов, организация медиаторов обязана в течение десяти дней со дня получения соответствующего заявления дать мотивированный ответ в письменном виде о причинах отказа.
6. Медиаторы исключаются из реестра профессиональных медиаторов по истечении календарного года, если в срок до 25 декабря соответствующего года не представлено заявление медиатора о продлении срока пребывания в реестре на очередной календарный год. Заявление о продлении срока пребывания в реестре может быть представлено в электронном виде на электронный адрес организации медиаторов.
7. Реестр профессиональных медиаторов по мере его наполнения, но не реже одного раза в квартал подлежит опубликованию на государственном и русском языках на веб-сайте организации медиаторов. Организации медиаторов вправе опубликовывать реестр профессиональных медиаторов в периодических печатных изданиях.
8. В случае нарушения медиатором требований настоящего Закона стороны участвующие в процедуре медиации вправе обратиться с соответствующим заявлением в организацию медиаторов. При подтверждении нарушения организация медиаторов исключает медиатора из реестра профессиональных медиаторов сроком на шесть месяцев.

Статья 14. Ведение акимом района в городе, города
районного значения, поселка, аула (села),
аульного (сельского) округа реестра
непрофессиональных медиаторов
1. Реестр непрофессиональных медиаторов, осуществляющих медиацию на территории Республики Казахстан на непрофессиональной основе ведет аким района в городе, города районного значения, поселка, аула (села), аульного (сельского) округа (далее - уполномоченный орган).
2. Медиаторы, осуществляющие медиацию на непрофессиональной основе, обязаны обратиться в уполномоченный орган для включения себя в реестр непрофессиональных медиаторов с приложением копий удостоверений личности (нотариально засвидетельствованную копию в случае непредставления оригинала удостоверения личности для сверки); медицинских справок из наркологического и психиатрического диспансеров, выданные по месту жительства претендента; справки об отсутствии судимости.
3. Реестр непрофессиональных медиаторов содержит:
1) фамилию, имя и отчество медиатора;
2) местонахождение медиатора;
3) контактные данные медиатора;
4) область медиации, в которой медиатор специализируется;
5) язык, на котором медиатор способен осуществлять медиацию;
6) сведения об исключении медиатора из реестра.
4. Медиаторы включаются уполномоченным органом в реестр непрофессиональных медиаторов в уведомительном порядке в течение десяти дней со дня получения соответствующего заявления при условии соответствия требованиям пункта 2 настоящей статьи и статьи 9 настоящего Закона.
В случае не включения медиатора в реестр непрофессиональных медиаторов, уполномоченный орган обязан в течение десяти дней со дня получения соответствующего заявления дать мотивированный ответ в письменном виде о причинах отказа.
5. Медиаторы исключаются из реестра непрофессиональных медиаторов по истечении календарного года, если в срок до 25 декабря соответствующего года не представлено заявление медиаторов о продлении срока пребывания в реестре на очередной календарный год. Заявление о продлении срока пребывания в реестре может быть представлено в электронном виде на электронный адрес уполномоченного органа.
6. Реестр непрофессиональных медиаторов по мере его наполнения, но не реже одного раза в квартал подлежит опубликованию на государственном и русском языках на веб-сайте уполномоченного органа либо в доступных для общественности местах. Уполномоченный орган вправе опубликовывать реестр непрофессиональных медиаторов в периодических печатных изданиях.

Статья 15. Проведение медиации органами местного
самоуправления
1. Наряду с медиаторами, осуществляющими свою деятельность на непрофессиональной основе медиацию могут проводить избираемые собранием (сходом) местного сообщества для этих целей члены местного сообщества, имеющие большой жизненный опыт, авторитет и безупречную репутацию.
2. Протокол собрания (схода) местного сообщества об избрании членов местного сообщества в качестве непрофессиональных медиаторов в течение десяти рабочих дней направляется уполномоченному органу для включения в реестр непрофессиональных медиаторов с приложением документов, предусмотренных пунктом 2 статьи 14 настоящего Закона.

Глава 3. Проведение медиации

Статья 16. Порядок проведения медиации
1. Медиация осуществляется по согласованным сторонами порядку, не противоречащим законодательству Республики Казахстан.
2. С согласия сторон может применяться порядок, утвержденный организациями медиаторов.

Статья 17. Место и время проведения медиации
1. Стороны могут по своему усмотрению договориться о месте проведения медиации.
2. С согласия сторон медиатор определяет дату и время проведения медиации.

Статья 18. Язык проведения медиации
Стороны могут по своему усмотрению договориться о языке или языках, которые будут использоваться в ходе проведения медиации.

Статья 19. Форма и содержание договора о проведении медиации
1. В случае взаимного согласия сторон о разрешении конфликта путем медиации, составляется договор о проведении медиации, оформленный в письменной форме.
2. Существенными условиями договора о проведении медиации являются:
1) дата, время и место составления договора о проведении медиации;
2) наименование сторон конфликта, фамилии и инициалы, должности их представителей с указанием полномочий;
3) предмет конфликта;
4) сведения о медиаторе (медиаторах), который (которые) выбран (выбраны) сторонами медиации;
5) условия, порядок и размер выплаты сторонами медиации вознаграждения медиатору (медиаторам) за проведение медиации;
6) язык проведения медиации;
7) обязательство сторон о конфиденциальности проведения медиации и последствия неисполнения такого обязательства;
8) основания и объем ответственности медиатора, участвующего в урегулировании конфликта сторон медиации, за действия (бездействие), повлекшие убытки (ущерб) для сторон медиации;
9) реквизиты сторон (данные удостоверяющие личность, местожительство, контактные телефоны);
10) срок проведения медиации.
3. Соглашением сторон могут быть установлены дополнительные требования к медиаторам.
4. Стороны могут договориться о том, что условия, порядок и размер выплаты сторонами медиации вознаграждения медиатору за проведение медиации устанавливаются в порядке, утвержденным организациями медиаторов.

Статья 20. Расходы, связанные с проведением медиации
1. Медиаторы, осуществляющие свою деятельность на профессиональной основе осуществляют медиацию как на платной, так и на бесплатной основе.
2. Медиаторы, осуществляющие свою деятельность на непрофессиональной основе осуществляют медиацию бесплатно.
3. Размер вознаграждения профессионального медиатора (медиаторов) определяется по соглашению сторон с медиатором (медиаторами) до начала медиации.
4. Если иное не установлено соглашением сторон, расходы, связанные с проведением медиации, уплачиваются сторонами совместно в равных долях.
5. Если медиатор вынужден отказаться от осуществления медиации в силу обстоятельств, препятствующих его нейтральности и беспристрастности, он обязан возвратить выплаченные ему сторонами денежные суммы.

Статьи 21. Начало медиации
1. Медиация может быть начата по взаимному согласию сторон и при наличии заключенного между ними договора о проведении медиации как до, так и после обращения в правоохранительные и судебные органы.
2. Должностные лица правоохранительных органов и судьи не вправе в какой-либо форме принуждать стороны к медиации.
3. Предложение стороне обратиться к медиации может быть сделано по просьбе другой стороны или медиатором.
4. Стороны медиации вправе избрать одного или нескольких медиаторов.

Статьи 22. Участие сторон и медиации
Стороны могут участвовать в медиации непосредственно или через своих представителей, назначаемых сторонами по своему усмотрению. Полномочия представителя должны быть оформлены с соблюдением требований, предусмотренных гражданским или уголовным процессуальным законодательством Республики Казахстан.

Статьи 23. Особенности медиации в сфере гражданско-
правовых отношений
1. Медиация при урегулировании конфликтов, возникающих из гражданско-правовых отношений, должна быть завершена не позднее тридцати календарных дней со дня заключения договора о проведении медиации. В случаях необходимости, по взаимному решению сторон срок проведения медиации может быть продлен до тридцати календарных дней, но не более шестидесяти календарных дней в совокупности.
2. Медиация при урегулировании конфликтов, возникающих из гражданско-правовых отношений, находящегося на рассмотрении суда должна быть завершена не позднее тридцати календарных дней со дня заключения договора о проведении медиации. В случаях необходимости, по совместному ходатайству сторон срок проведения медиации может быть продлен судом до тридцати календарных дней, но не более шестидесяти календарных дней в совокупности.
3. Договор о проведении медиации по урегулированию конфликта, вытекающего из гражданско-правовых отношений, находящегося на рассмотрении суда, является основанием для приостановления производства по делу.
4. В случае проведения медиации в рамках гражданского процесса, стороны обязаны письменно уведомить суд, в производстве которого находится дело о результатах проведения медиации.

Статья 24. Особенности медиации в сфере уголовно-правовых
отношений
1. Заключение договора сторонами о проведении медиации по урегулированию конфликта, возникающего из уголовно-правовых отношений, в том числе по уголовному делу о преступлениях небольшой и средней тяжести не приостанавливает его производство.
2. Факт участия стороны в процессе медиации не может служить доказательством признания вины.
3. Медиация по урегулированию конфликта, возникающего из уголовно-правовых отношений должна быть осуществлена в установленные Уголовно-процессуальным законодательством сроки досудебного и судебного разбирательства.
4. Отказ от подписания соглашения об урегулировании конфликта не может ухудшить положение сторон.
5. В случае проведения медиации в рамках уголовного процесса стороны обязаны письменно уведомить орган, ведущий уголовный процесс в производстве которого находится дело о результатах проведения медиации.

Статья 25. Прекращение медиации
1. Медиация прекращается в случаях:
1) подписания сторонами соглашения об урегулировании конфликта;
2) установления медиатором о невозможности разрешения конфликта путем медиации;
3) письменного отказа одной из сторон от продолжения медиации;
4) истечения срока проведения медиации.
2. Если стороны не согласны с прекращением медиации, предусмотренным подпунктом 2) пункта 1 настоящей статьи, они вправе выбрать другого медиатора (медиаторов) в установленные настоящим Законом сроки проведения медиации.

Статья 26. Соглашение об урегулировании конфликта
1. Соглашение об урегулировании конфликта, достигнутое сторонами при проведении медиации, заключается в письменной форме и подписывается сторонами.
2. Соглашение должно содержать данные о сторонах и предмете конфликта, медиаторе, а также согласованные сторонами условия соглашения, способы и сроки их исполнения, а также последствия их неисполнения.
3. Соглашение об урегулировании конфликта, заключенное до рассмотрения дела в гражданском суде, представляет собой гражданско-правовую сделку, направленную на установление, изменение или прекращение прав и обязанностей сторон. В случае неисполнения или ненадлежащего исполнения такого соглашения, сторона, нарушившая соглашение, несет ответственность в порядке, предусмотренном законодательством.
4. Соглашение об урегулировании конфликта, возникающего из уголовно-правовых отношений, в том числе по уголовному делу о преступлениях небольшой и средней тяжести заключенное до рассмотрения дела в суде, представляет собой соглашение об урегулировании конфликта путем заглаживания вреда потерпевшей стороне и примирением сторон.
В случае неисполнения или ненадлежащего исполнения такого соглашения, сторона, подлежит уголовному преследованию в установленном порядке.
5. Соглашение об урегулировании конфликта исполняется сторонами добровольно в порядке и в сроки, которые предусмотрены этим соглашением.
6. В случае заключения соглашения об урегулировании конфликта, достигнутого сторонами при проведении медиации в ходе гражданского процесса, соглашение передается судье, в производстве которого находится дело. Соглашение об урегулировании конфликта утверждается судом в соответствии с процессуальным законодательством.
При этом уплаченная государственная пошлина подлежит возврату плательщику в порядке, предусмотренным гражданским процессуальным законодательством Республики Казахстан.
7. В случае заключения соглашения об урегулировании конфликта, возникающего из уголовно-правовых отношений, в том числе по уголовному делу о преступлениях небольшой и средней тяжести достигнутого сторонами при проведении медиации, соглашение передается органу, ведущему уголовный процесс, в производстве которого находится дело.
Предоставление такого соглашения об урегулировании конфликта путем заглаживания вреда потерпевшей стороне и их примирения, в установленных законами случаях является обстоятельством, исключающим уголовное преследование.
8. Соглашение об урегулировании конфликта вступает в силу в день его подписания сторонами и медиатором.

Глава 4. Заключительные положения

Статья 27. Порядок введения в действие настоящего Закона
Настоящий Закон вводится в действие по истечении шести месяцев после его первого официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан

"Медиация туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 26 қазандағы № 1108 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
«Медиация туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Жоба

Қазақстан Республикасының Заңы Медиация туралы

Осы Заң медиация институтын қолданудың құқықтық шарттарын, оның қағидаттары мен жүргізу рәсімін, медиатордың мәртебесін және оған қойылатын талаптарды айқындайды.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Медиацияның реттеу нысанасы және оның қолданылу
саласы

1. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, осы Заңмен жеке және (немесе) заңды тұлғалар қатысатын азаматтық-құқықтық қатынастардан, еңбек, отбасы және өзге де жеке құқықтық қатынастардан, сондай-ақ ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар туралы істер жөніндегі қылмыстық-құқықтық қатынастар саласында туындайтын жанжалдарды реттеу кезінде медиация институтын пайдалануға байланысты қатынастар реттеледі.
2. Егер осы баптың 1-бөлігінде көрсетілген қатынастардан туындайтын жанжалдар медиация рәсіміне қатыспайтын үшінші тұлғалардың және заңда белгіленген тәртіппен әрекетке қабілетсіз деп танылған адамдардың мүдделерін қозғаса немесе қозғауы мүмкін болса, мұндай жанжалдарға медиация рәсімі қолданылмайды.
3. Тараптардың бірі мемлекеттік орган не оның атынан әрекет ететін тұлға болып табылса, жеке және (немесе) заңды тұлғалар қатысатын азаматтық-құқықтық қатынастардан, еңбек, отбасы және өзге де жеке қүқықтық қатынастардан туындайтын жанжалдарды шешу бойынша медиация рәсімі қолданылмайды.
4. Сыбайлас жемқорлық қылмыстар және мемлекеттік қызмет мүдделеріне қарсы өзге де қылмыстар бойынша медиация рәсімі қолданылмайды.

2-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
1) жанжалды реттеу туралы келісім - медиация нәтижесінде тараптар қол жеткізген жазбаша келісім;
2) медиатор - тараптар арасында кәсіпқой және кәсіпқой емес негізде медиацияны жүзеге асыратын тәуелсіз жеке тұлға;
3) медиаторлар қауымдастығы (одағы) - медиаторлардың және медиаторлар ұйымдарының қызметін үйлестіру мақсатында, сондай-ақ олардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау үшін құрылатын ұйым;
4) медиаторлар ұйымдары - медиаторлардың медиацияны дамыту жөніндегі және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін ортақ мақсаттарға қол жеткізуі үшін оларды ерікті негізде біріктіру үшін құрылатын коммерциялық емес ұйымдар;
5) медиация - жанжалды шешудің тараптар өзара қолайлы шешімге қол жеткізу мақсатында келіссөздер жүргізетін, тараптардың ерікті келісімімен бір немесе бірнеше медиатордың қатысуымен іске асырылатын рәсімі;
6) медиация туралы шарт - медиация басталғанға дейін медиатормен жасалатын тараптардың жазбаша келісімі;
7) медиацияға қатысушылар — медиатор, тараптар және олардың өкілдері.

3-бап. Медиацияны жүргізу қағидаттары

Медиация:
1) еріктілік;
2) тараптардың өзін-өзі айқындауы;
3) құпиялылық;
4) тараптардың тең құқықтылығы;
5) медиатордың тәуелсіздігі мен бейтараптылығы;
6) медиация рәсіміне араласуға жол бермеу қағидаттарын сақтай отырып жүзеге асырылады.

4-бап. Еріктілік

1. Медиация туралы шартта көрсетілген тараптардың өзара ерікті ниет білдіруі медиация рәсіміне қатысудың шарты болып табылады.
2. Жанжалдарды реттеу кезінде тараптар медиацияның кез келген сатысында одан бас тартуға құқылы.

5-бап. Тараптардың өзін-өзі айқындауы

1. Тараптар өз қалауы бойынша өздерінің материалдық және процессуалдық құқықтарына билік етуге, талаптарының мөлшерін ұлғайтуға немесе азайтуға немесе жанжалдан бас тартуға құқылы.
2. Тараптар өзара тиімді келісім нұсқаларын талқылау үшін мәселелерді таңдауда еркін болады.

6-бап. Құпиялылық

1. Медиацияға қатысушылар өздеріне медиация барысында белгілі болған мәліметтерді осы ақпаратты берген тараптың жазбаша рұқсатынсыз жария етуге құқығы жоқ және Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, оларға медиация барысында белгілі болған мәліметтер туралы куәгерлер ретінде жауап бере алмайды.
2. Медиацияға қатысушының өзіне медиация барысында белгілі болған мәліметтерді осы ақпаратты берген тараптың рұқсатынсыз жария етуі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жауаптылыққа әкеп соқтырады.

7-бап. Тараптардың тең құқықтылығы

Медиацияда тараптарға тең міндеттер жүктеледі және олар медиаторды, рәсімді, ұстанымды, ақпаратты таңдауда, келісімнің ұсыныстары мен шарттарының қолайлығын бағалауда тең құқықтарға ие болады.

8-бап. Медиатордың тәуелсіздігі, бейтараптылығы және
медиация рәсіміне араласуға жол бермеу

1. Медиатор бейтарап және тараптардан тәуелсіз тұлға болуға, медиация рәсіміне тараптардың тең қатысуын қамтамасыз етуге тиіс.
2. Медиацияны жүргізу кезінде медиатордың қызметіне мемлекеттік органдардың, өзге де заңды, лауазымды және жеке тұлғалардың араласуына жол берілмейді.

2-тарау. Медиаторлардың және медиацияны жүргізуді
қамтамасыз ететін ұйымдардың құқықтық жағдайы

9-бап. Медиаторларға қойылатын талаптар

1. Медиатор тараптардан тәуелсіз және істің нәтижесінде мүддесі жоқ, олардың өзара келісімі бойынша сайланған, медиаторлар тізіліміне қосылған және медиатордың функцияларын орындауға келісім берген жеке тұлға болуға тиіс.
2. Медиатордың қызметі кәсіби және кәсіби емес негізде жүзеге асырылуы мүмкін.
3. Қырық жасқа толған, кәсіпқой емес медиаторлар тізілімінде тұрған тұлғалар медиатордың қызметін кәсіби емес негізде жүзеге асыра алады.
4. Жоғары білімі бар, жиырма бес жасқа толған, Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен бекітілетін медиаторларды даярлау бағдарламасы бойынша оқудан өткенін растайтын құжаты (сертификаты) бар және кәсіпқой медиаторлар тізілімінде тұрған тұлғалар медиатордың қызметін кәсіби негізде жүзеге асыра алады.
5. Медиатордың қызметі кәсіпкерлік қызмет болып табылмайды.
6. Медиатор қызметін жүзеге асыратын тұлғалар Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған кез келген өзге де қызметті де жүзеге асыруға құқылы.
7. Мыналар:
1) мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті немесе оған теңестірілген;
2) заңда белгіленген тәртіппен сот әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп таныған;
3) қылмыстық қудалау тоқтатылғанға дейін қылмыстық іс бойынша айыпталушы ретінде тартылған;
4) заңда белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар адам медиатор бола алмайды.

10-бап. Медиатордың өкілеттігі мен міндеттері

1. Медиатор бүкіл медиация рәсімі ішінде барлық тараптармен бір уақытта және тараптардың әрқайсысымен жеке кездесулер өткізуге құқылы.
2. Медиатор құпиялылық қағидатын сақтай отырып, өз қызметін жүзеге асыруы туралы жұртшылыққа хабарлай алады.
3. Медиаторлар қоғамдастығы (одағы) Медиаторлардың кәсіптік этикасы кодексін бекіткен жағдайда, медиатор оның ережелерін сақтауға міндетті.

11-бап. Медиатордың өздігінен бас тартуы

1. Медиация қағидаттарына сәйкес медиаторға өз функцияларын жүзеге асыруға кедергі келтіретін мән-жайлар туындаған жағдайда, медиатор дереу өздігінен бас тартуды мәлімдеуге міндетті.
2. Медиацияның тараптары өзара келісім бойынша басқа медиаторды сайлауға құқылы.
3. Медиация азаматтық немесе қылмыстық процесс шеңберінде жүргізілген жағдайда медиация тараптары өзара келісім бойынша сотты немесе тергеу және анықтау органдарын хабардар ете отырып, басқа медиаторды сайлауға құқылы.
4. Егер медиатордың пікірі бойынша медиацияны одан әрі жүргізу процесіндегі күш-жігер тараптар арасындағы жанжалды шешуге әкелмейтін болса, медиатор оны жүргізуден бас тартуға не тараптардың жазбаша нысанда бекітілген келісімімен оны тоқтатуға құқылы.

12-бап. Медиаторлар ұйымдары

1. Медиаторлар ұйымдары медиаторлардың бастамасы бойынша құрылған коммерциялық емес ұйымдар туралы заңнамада көзделген ұйымдық-құқықтық нысандағы коммерциялық емес, мемлекеттік емес, өзін-өзі қаржыландыратын және өзін-өзі басқаратын ұйым болып табылады.
2. Медиаторлар ұйымы медиаторлардың медиацияны жүргізу жөнінде қызметтер көрсетуінің материалдық, ұйымдық-құқықтық және өзге де шарттарын қамтамасыз ету мақсатында құрылады.
3. Медиаторлар ұйымдары медиация бойынша тиісті даярлықтан өткені туралы құжат (сертификат) бере отырып, медиаторларды кәсіби даярлауды және олардың біліктіліктілігін арттыруды өткізуге құқылы.
4. Медиаторлар ұйымдары және/немесе медиаторлар өз қызметін үйлестіру, медиаторлардың кәсіби қызметінің стандарттарын (қағидаларын), медиацияны жүргізу тәртібін (регламентін) әзірлеу және біріздендіру мақсатында қауымдастыққа (одаққа) бірігуге құқылы.
5. Медиаторлар ұйымына немесе медиаторлар қауымдастығына (одағына) кіру ерікті негізде жүзеге асырылады. Бұл ретте медиаторлар ұйымының немесе медиаторлар қауымдастығының (одақтың) кіру жарнасын алуына жол берілмейді.
6. Медиаторлар қауымдастығы (одағы) Медиаторлардың кәсіптік этикасының бірыңғай кодексін әзірлеуге және бекітуге құқылы.

13-бап. Медиаторлар ұйымдарының кәсіпқой медиаторлар
тізілімін жүргізуі

1. Медиаторлар ұйымының әрқайсысы Қазақстан Республикасының аумағында медиацияны жүзеге асыратын өзінің кәсіпқой медиаторлар тізілімін жүргізеді.
2. Медиатор өзін тиісті кәсіпқой медиаторлар тізіліміне енгізгеннен кейін ғана медиациямен кәсіби айналысуға құқылы.
3. Медиатор кәсіпқой медиаторлар тізіліміне қосу үшін медиаторлар ұйымына жеке куәлігінің көшірмесін (салыстырып тексеру үшін жеке куәлігінің түпнұсқасын ұсынбаған жағдайда нотариалды куәландырылған көшірмесін); үміткердің тұрғылықты жері бойынша наркологиялық диспансерден және психоневрологиялық ұйымнан берілген медициналық анықтамаларды; соттылығының жоқтығы туралы анықтаманы, жоғары білімі туралы дипломының және медиация бойынша арнайы даярлықтан өткендігін растайтын құжаттың (сертификаттың) көшірмелерін ұсынуы қажет.
4. Кәсіпқой медиаторлар тізілімі мыналарды қамтиды:
1) медиатордың тегі, аты және әкесінің аты;
2) медиатордың тұратын жері;
3) медиатордың байланыс деректері;
4) медиатор маманданған медиация саласы;
5) медиатордың медиацияны жүзеге асыра алатын тілі;
6) медиация бойынша арнайы даярлықтан өткенін растайтын құжаттың (сертификаттың) болуы;
7) медиатордың тізілімнен шығару туралы мәліметтер.
5. Медиаторларды медиаторлар ұйымы осы Заңның осы бабының 3-тармағының және 9-бабының талаптарына сәйкес болу шартымен тиісті өтініш алған күннен бастап он күн ішінде хабарлау тәртібімен кәсіпқой медиаторлар тізіліміне қосады.
Медиаторды кәсіпқой медиаторлар тізіліміне қоспаған жағдайда медиаторлар ұйымы тиісті өтініш алған күннен бастап он күн ішінде бас тарту себептері туралы жазбаша түрде дәлелді жауап беруге міндетті.
6. Егер тиісті жылдың 25 желтоқсанына дейінгі мерзімде медиатор тізілімде болу мерзімін кезекті күнтізбелік жылға ұзарту туралы өтініш бермесе, медиаторлар күнтізбелік жыл біткен соң кәсіпқой медиаторлар тізілімінен шығарылады. Тізілімде болу мерзімін ұзарту туралы өтінішті электрондық түрде медиаторлар ұйымының электрондық мекенжайына ұсынуға болады.
7. Кәсіпқой медиаторлар тізілімі толығу шамасына қарай, бірақ кемінде бір тоқсанда бір рет медиаторлар ұйымының веб-сайтында, мемлекеттік және орыс тілдерінде жариялануға тиіс. Медиаторлар ұйымы мерзімді баспасөз басылымдарында кәсіпқой медиаторлар тізілімін жариялауға құқылы.
8. Медиатор осы Заңның талаптарын бұзған жағдайда медиация рәсіміне қатысушы тараптар тиісті өтінішпен медиаторлар ұйымына жүгінуге құқылы. Бұзушылық расталған кезде медиаторлар ұйымы медиаторды кәсіпқой медиаторлар тізілімінен алты ай мерзімге шығарады.

14-бап. Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент,
ауыл (село), ауылдық (селолық) округ әкімінің
кәсіпқой емес медиаторлар тізілімін жүргізуі

1. Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл (село), ауылдық (селолық) округ өкімі (бұдан әрі - уәкілетті орган) Қазақстан Республикасының аумағында медиацияны жүзеге асыратын кәсіпқой емес медиаторлардың тізілімін жүргізеді.
2. Медиацияны кәсіби емес негізде жүзеге асыратын медиаторлар өзін кәсіпқой емес медиаторлар тізіліміне қосу үшін уәкілетті органға жеке куәлігінің көшірмесін (салыстырып тексеру үшін жеке куәлігінің түпнұсқасын ұсынбаған жағдайда нотариалды куәландырылған көшірмесін); үміткердің тұрғылықты жері бойынша наркологиялық және психиатриялық диспансерлерден берілген медициналық анықтамаларды; соттылығының жоқтығы туралы анықтаманы қоса ұсынып жүгінуге міндетті.
3. Кәсіпқой емес медиаторлар тізілімі мыналарды қамтиды:
1) медиатордың тегі, аты және әкесінің аты;
2) медиатордың тұратын жері;
3) медиатордың байланыс деректері;
4) медиатор маманданған медиация саласы;
5) медиатордың медиацияны жүзеге асыра алатын тілі;
6) медиатордың тізілімнен шығару туралы мәліметтер.
4. Медиаторларды уәкілетті орган осы Заңның осы бабының 2-тармағының және 9-бабының талаптарына сәйкес болу шартымен тиісті өтініш алған күннен бастап он күн ішінде хабарлау тәртібімен кәсіпқой емес медиаторлар тізіліміне қосады.
Медиаторды кәсіпқой емес медиаторлар тізіліміне қоспаған жағдайда уәкілетті орган тиісті өтініш алған күннен бастап он күн ішінде бас тарту себептері туралы жазбаша түрде дәлелді жауап беруге міндетті.
5. Егер тиісті жылдың 25 желтоқсанына дейінгі мерзімде тізілімде болу мерзімін кезекті күнтізбелік жылға ұзарту туралы өтініш медиаторлардың өтініші ұсынылмаса, медиаторлар күнтізбелік жыл біткен соң кәсіпқой емес медиаторлар тізілімінен шығарылады. Тізілімде болу мерзімін ұзарту туралы өтінішті электрондық түрде уәкілетті органның электрондық мекенжайына ұсынуға болады.
6. Кәсіпқой емес медиаторлар тізілімі толығу шамасына қарай, бірақ кемінде бір тоқсанда бір рет уәкілетті органның веб-сайтында не жұртшылық үшін қол жетімді жерлерде оның толтырылуына қарай, мемлекеттік және орыс тілдерінде жариялануға тиіс. Уәкілетті орган мерзімді баспасөз басылымдарында кәсіпқой емес медиаторлар тізілімін жариялауға құқылы.

15-бап. Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының
медиацияны жүргізуі

1. Өз қызметін кәсіби емес негізде жүзеге асыратын медиаторлармен қатар медиацияны жергілікті қоғамдастықтың жиналысы (жиыны) осындай мақсатта сайлайтын жергілікті қоғамдастықтың өмірлік тәжірибесі мол, абыройлы және мінсіз беделі бар мүшелері жүргізе алады.
2. Жергілікті қоғамдастық мүшелерін кәсіпқой емес медиаторлар ретінде сайлау туралы жергілікті қоғамдастық жиналысының (жиынының) хаттамасы он жұмыс күні ішінде осы Заңның 14-бабының 2-тармағында көзделген құжаттармен қоса кәсіпқой емес медиаторлар тізіліміне қосу үшін уәкілетті органға жіберіледі.

3-тарау. Медиацияны жүргізу

16-бап. Медиацияны жүргізу тәртібі

1. Медиация тараптар келіскен, Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін тәртіп бойынша жүзеге асырылады.
2. Тараптардың келісімімен медиаторлар ұйымдары бекіткен тәртіп қолданылуы мүмкін.

17-бап. Медиацияны жүргізу орны және уақыты

1. Тараптар өздерінің қалауы бойынша медиацияны жүргізу орны туралы уағдаласа алады.
2. Медиатор тараптардың келісімі бойынша медиацияны жүргізу күні мен уақытын белгілейді.

18-бап. Медиацияны жүргізу тілі

Тараптар медиацияны жүргізу барысында пайдаланылатын тіл немесе тілдер туралы өздерінің қалауы бойынша уағдаласа алады.

19-бап. Медиацияны жүргізу туралы шарттың нысаны мен
мазмұны

1. Тараптар жанжалды медиация арқылы шешу туралы өзара келіскен жағдайда жазбаша нысанда ресімделген медиация жүргізу туралы шарт жасалады.
2. Мыналар:
1) медиация жүргізу туралы шартты жасау күні, уақыты және орны;
2) жанжал тараптарының атаулары, олардың өкілдерінің өкілеттіктері көрсетілген олардың тегі және аты-жөні, лауазымдары;
3) жанжалдың нысанасы;
4) медиация тараптары таңдаған медиатор (медиаторлар) туралы мәліметтер;
5) медиация тараптарының медиацияны жүргізгені үшін медиаторға (медиаторларға) сыйақы төлеуінің шарттары, тәртібі және мөлшері;
6) медиацияны жүргізу тілі;
7) медиацияны жүргізудің құпиялылығы туралы тараптардың міндеттемесі және мұндай міндеттемені орындамаудың салдары;
8) медиация тараптарының жанжалды реттеуге қатысатын медиатордың медиация тараптары үшін шығын (залал) келтірген әрекеті (әрекетсіздігі) үшін жауапкершілігінің негіздері мен көлемі;
9) тараптардың деректемелері (жеке басын куәландыратын деректер, тұрғылықты жері, байланыс телефондары);
10) медиацияны жүргізу мерзімі медиация жүргізу туралы шарттың маңызды талаптары болып табылады.
3. Тараптардың келісімі бойынша медиаторларға қосымша талаптар белгіленуі мүмкін.
4. Тараптар медиация тараптарының медиаторға медиация жүргізгені үшін сыйақы төлеу шарттары, тәртібі және мөлшері медиаторлар ұйымы бекіткен тәртіппен белгіленетіні туралы уағдаласа алады.

20-бап. Медиацияны жүргізуге байланысты шығыстар

1. Өз қызметін кәсіби негізде жүзеге асыратын медиаторлар медиацияны ақылы да, тегін негізде де жүзеге асырады.
2. Өз қызметін кәсіби емес негізде жүзеге асыратын медиаторлар медиацияны тегін негізде жүзеге асырады.
3. Кәсіпқой медиатор (медиаторлар) сыйақысының мөлшері медиация басталғанға дейін медиатормен (медиаторлармен) тараптардың келісімі бойынша айқындалады.
4. Егер тараптардың келісімімен өзгеше белгіленбесе, медиацияны жүргізуге байланысты шығыстарды тараптар бірлесіп тең үлестермен төлейді.
5. Егер медиатор өзінің алаламаушылығына және бейтараптығына кедергі келтіретін мән-жайларға байланысты медиацияны жүзеге асырудан бас тартуға мәжбүр болса, ол тараптар өзіне төлеген ақшалай соманы қайтаруға міндетті.

21-бап. Медиацияның басталуы

1. Медиация тараптардың өзара келісімі бойынша және олардың арасында медиация жүргізу туралы жасалған шарт болған жағдайда құқық қорғау және сот органдарына жүгінгенге дейін де және жүгінгеннен кейін де басталуы мүмкін.
2. Құкық қорғау органдарының лауазымды адамдарының және
судьялардың қандай да бір нысанда тараптарды медиацияға мәжбүрлеуге
құқығы жоқ.
3. Медиацияға жүгіну туралы ұсыныс тарапқа басқа тараптың өтініші бойынша жасалуы немесе оны медиатор жасауы мүмкін.
4. Медиация тараптары бір немесе бірнеше медиаторды сайлауға құқылы.

22-бап. Тараптардың медиацияға қатысуы

Тараптар медиацияға тікелей немесе тараптар өз қалауы бойынша тағайындайтын өздерінің өкілдері арқылы қатыса алады. Өкілдің өкілеттігі Қазақстан Республикасының азаматтық немесе қылмыстық іс жүргізу заңнамасында көзделген талаптар сақтала отырып ресімделуге тиіс.

23-бап. Азаматтық-құқықтық қатынастар саласындағы
медиацияның ерекшеліктері

1. Медиация азаматтық-құқықтық қатынастардан туындайтын жанжалдарды реттеу кезінде медиация жүргізу туралы шарт жасалған күннен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірілмей аяқталуға тиіс. Қажет болған жағдайда тараптардың өзара шешімі бойынша медиацияны жүргізу мерзімі күнтізбелік отыз күнге дейін ұзартылуы мүмкін, бірақ жиынтығында ол күнтізбелік алпыс күннен аспауға тиіс.
2. Соттың қарауында жатқан азаматтық-құқықтық қатынастардан туындайтын жанжалдарды реттеу кезінде медиация медиация жүргізу туралы шарт жасалған күннен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірілмей аяқталуға тиіс. Қажет болған жағдайда тараптардың бірлескен қолдаухаты бойынша медиацияны жүргізу мерзімін сот күнтізбелік отыз күнге дейін ұзартуы мүмкін, бірақ жиынтығында ол күнтізбелік алпыс күннен аспауға тиіс.
3. Соттың қарауында жатқан азаматтық-құқықтық қатынастардан туындайтын жанжалды реттеу бойынша медиация жүргізу туралы шарт іс бойынша іс жүргізуді тоқтата тұруға негіз болып табылады.
4. Медиация азаматтық процесс шеңберінде жүргізілген жағдайда тараптар іс жүргізуінде медиация жүргізу нәтижелері туралы іс жатқан сотты жазбаша хабардар етуге міндетті.

24-бап. Қылмыстық-құқықтық қатынастар саласындағы
медиацияның ерекшеліктері

1. Тараптардың қылмыстық-құқықтық қатынастардан туындайтын, оның ішінде ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар туралы қылмыстық іс бойынша жанжалды реттеу бойынша медиация жүргізу туралы шарт жасасуы оны жүргізуді тоқтата тұрмайды.
2. Тараптардың медиация процесіне қатысу фактісі кінәні мойындаудың дәлелі бола алмайды.
3. Қылмыстық-құқықтық қатынастардан туындайтын жанжалды реттеу бойынша медиация сотқа дейін және сотта талқылаудың қылмыстық іс жүргізу заңнамасында белгіленген мерзімдерінде жүзеге асырылуы тиіс.
4. Жанжалды реттеу туралы келісімге қол қоюдан бас тарту тараптардың жағдайын нашарлата алмайды.
5. Қылмыстық процесс шеңберінде медиация жүргізілген жағдайда, тараптар іс өндірісінде жатқан қылмыстық процесті жүргізетін органға медиацияны жүргізу нәтижелері туралы жазбаша хабарлауға міндетті.

25-бап. Медиацияны тоқтату

1. Медиация:
1) тараптар жанжалды реттеу туралы келісімге қол қойған;
2) медиатор жанжалды медиация арқылы шешудің мүмкін еместігі туралы анықтаған;
3) тараптардың біреуі медиацияны жалғастырудан жазбаша бас тартқан;
4) медиацияны жүргізу мерзімі аяқталған жағдайларда тоқтатылады.
2. Егер тараптар осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген медиацияны тоқтатумен келіспесе, олар осы Заңда белгіленген медиация жүргізу мерзімінде басқа медиаторды (медиаторларды) таңдауға құқылы.

26-бап. Жанжалды реттеу туралы келісім

1. Медиация жүргізу кезінде тараптар қол жеткізген жанжалды реттеу туралы келісім жазбаша жасалады және оған тараптар қол қояды.
2. Келісімде тараптар және жанжалдың нысанасы, медиатор туралы деректер, сондай-ақ тараптар келіскен келісім шарттары, оларды орындау тәсілдері мен мерзімдері, сондай-ақ оларды орындамау салдары қамтылуға тиіс.
3. Іс азаматтық сотта қаралғанға дейін жасалған жанжалды реттеу туралы келісім тараптардың құқықтары мен міндеттерін белгілеуге, өзгертуге немесе тоқтатуға бағытталған азаматтық-құқықтық мәмілені білдіреді. Мұндай келісім орындалмаған немесе тиісінше орындалмаған жағдайда, келісімді бұзған тарапқа заңнамада белгіленген тәртіппен жауаптылық жүктеледі.
4. Істі сотта қарағанға дейін жасалған қылмыстық-құқықтық қатынастардан, оның ішінде ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар
туралы қылмыстық іс бойынша туындайтын жанжалды реттеу туралы келісім
жәбірленуші тарапқа залалдың орнын толтыру және тараптардың татуласуы
жолымен жанжалды реттеу туралы келісімді білдіреді. Мұндай келісім орындалмаған немесе тиісінше орындалмаған жағдайда, тарап белгіленген тәртіппен қылмыстық қудалануға жатады.
5. Жанжалды реттеу туралы келісімді тараптар осы келісімде көзделген тәртіппен және мерзімде өз еркімен орындайды.
6. Азаматтық процесс барысында медиацияны жүргізу кезінде тараптар қол жеткізген жанжалды реттеу туралы келісім жасалған жағдайда, келісім өндірісінде іс жатқан судьяға беріледі. Жанжалды реттеу туралы келісімді сот іс жүргізу заңнамасына сәйкес бекітеді.
Бұл ретте төленген мемлекеттік баж Қазақстан Республикасының азаматтық іс жүргізу заңнамасында көзделген тәртіппен төлеушіге қайтарылуға тиіс.
7. Медиацияны жүргізу кезінде тараптар қол жеткізген қылмыстық-құқықтық қатынастардан, оның ішінде ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар туралы қылмыстық іс бойынша туындайтын жанжалды реттеу туралы келісім жасалған жағдайда келісім қылмыстық процесті жүргізетін органға беріледі.
Жәбірленуші тарапқа залалдың орнын толтыру және олардың татуласуы жолымен жанжалды реттеу туралы мұндай келісімді ұсыну заңда белгіленген жағдайларда кылмыстық қудалауды болдырмайтын мән-жай болып табылады.
8. Жанжалды реттеу туралы келісім оған тараптар мен медиатор қол қойған күнінен бастап күшіне енеді.

4-тарау. Қорытынды ережелер

27-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті