О проекте Закона Республики Казахстан "О государственном контроле и надзоре в Республике Казахстан"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 сентября 2010 года № 997

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О государственном контроле и надзоре в Республике Казахстан".

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

проект

Закон Республики Казахстан О государственном контроле и надзоре в Республике Казахстан

Настоящий Закон регулирует общественные отношения, возникающие в процессе осуществления государственного контроля и надзора

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) государственный контроль - это деятельность государственного органа по проверке и наблюдению за субъектами контроля и надзора на предмет соответствия их деятельности требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан, в ходе осуществления и по результатам которой могут применяться меры правоограничительного характера без оперативного реагирования (далее - контроль);
2) государственный надзор - деятельность государственного органа, по проверке и наблюдению за соблюдением субъектами контроля и надзора требований законодательства Республики Казахстан, в ходе осуществления и по результатам которой могут применяться меры правоограничительного характера, в том числе оперативного реагирования (далее - надзор);
3) органы контроля и надзора - государственные органы и их территориальные подразделения, осуществляющие в соответствий с законодательством лицензирование и/или выдачу иных разрешительных документов, постановку на регистрационный учет, а также проверку и наблюдение на предмет соответствия деятельности физических и юридических лиц установленным требованиям законов;
4) объект контроля и надзора - деятельность государственных органов, физических и юридических лиц, их филиалов и представительств;
5) субъект контроля и надзора - государственные органы, физические и юридические лица, их филиалы и представительства (далее - проверяемые субъекты);
6) риск - вероятность причинения вреда в результате деятельности проверяемого субъекта жизни или здоровью человека, окружающей среде, законным интересам физических и юридических лиц, имущественным интересам государства с учетом степени тяжести его последствий;
7) система оценки рисков - это комплекс мероприятий, проводимый уполномоченным на осуществление органом контроля и надзора, с целью планирования проверок;
8) меры оперативного реагирования - предусмотренные законами Республики Казахстан способы воздействия на проверяемых субъектов в целях предотвращения наступления общественно-опасных последствий, применяемые в ходе осуществления и по результатам проверки.

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о контроле
и надзоре
1. Законодательство Республики Казахстан о контроле и надзоре основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Сфера применения настоящего Закона
1. Настоящий Закон регулирует отношения в области организации проведения контроля и надзора за проверяемыми субъектами независимо от правового статуса, форм собственности и видов деятельности.
2. Настоящим Законом устанавливаются:
1) порядок проведения проверок, осуществляемых органами контроля и надзора;
2) порядок взаимодействия органов контроля и надзора при проведении проверок;
3) права и обязанности проверяемых субъектов при проведении контроля и надзора, меры по защите их прав и законных интересов;
4) права и обязанности органов контроля и надзора и их должностных лиц при проведении проверок.
3. Действие настоящего Закона, за исключением статьи 7 настоящего Закона, не распространяются на отношения, связанные с:
1) контролем и надзором в рамках уголовного процесса и оперативно-розыскной деятельности;
2) надзором в порядке судопроизводства;
3) осуществлением высшего надзора органами прокуратуры;
4) контролем за соблюдением условий контрактов на осуществление инвестиций, предусматривающий инвестиционные преференции;
5) контролем за исполнением недропользователями условий контрактов на проведение разведки, добычи, совмещенной разведки и добычи полезных ископаемых либо строительство и (или) эксплуатацию подземных сооружений, не связанных с разведкой и (или) добычей, либо на государственное геологическое изучение недр;
6) государственным контролем в сфере таможенного дела.
Отношения, возникающие при проведении контроля и надзора, указанного в подпунктах 1) - 6) настоящего пункта регулируются законами Республики Казахстан.

Статья 4. Требования, предъявляемые к деятельности
государственных органов, физических и
юридических лиц
Требования, предъявляемые к деятельности государственных органов, физических и юридических лиц, устанавливаются нормативными правовыми актами, а в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан только законами Республики Казахстан, указами Президента Республики Казахстан и постановлениями Правительства Республики Казахстан.

Статья 5. Гарантии субъектов частного предпринимательства
при осуществлении контроля и надзора
правоохранительными органами
В отношении субъектов частного предпринимательства правоохранительные органы проводят контрольные и (или) надзорные мероприятия только в рамках оперативно-розыскной деятельности, уголовного преследования, административного производства и (или) реализации регулятивных функций, осуществляемых правоохранительными органами, а также в иных случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

Статья 6. Государственный контроль
Государственный контроль подразделяется на:
1) внутренний контроль - контроль государственного органа, направленный на обеспечение исполнения его структурными и территориальными подразделениями, подведомственными государственными органами и организациями принятых государственным органом решений, а также требований законодательства Республики Казахстан.
Порядок проведения внутреннего контроля определяется статьей 6 настоящего Закона.
Действие настоящего подпункта не распространяется на внутренний контроль, осуществляемый уполномоченным Правительством Республики Казахстан органом по внутреннему контролю, проводимому в соответствии с Бюджетным кодексом Республики Казахстан;
2) внешний контроль - контроль органа контроля и надзора по проверке и наблюдению за деятельностью проверяемых субъектов на соответствия требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона.
Порядок проведения внешнего контроля определяется главой 2 настоящего Закона.
По результатам внешнего контроля в случае выявления нарушений законодательства Республики Казахстан государственные органы в пределах своей компетенций возбуждают административное, дисциплинарное производство либо инициируют соответствующие исковые заявления в пределах своей компетенции и/или принимают иные меры, предусмотренные законами Республики Казахстан.

Статья 7. Внутренний контроль
1. Внутренний контроль подразделяется на:
1) контроль за исполнением правовых актов (мероприятий, выполнение которых предусмотрено правовыми актами). В этом случае на контроль берутся все правовые акты, в которых содержатся мероприятия, подлежащие исполнению;
2) контроль за исполнением поручений Президента Республики Казахстан, Правительства Республики Казахстан и руководящих должностных лиц государственного органа, вытекающих из иных документов служебного характера.
2. Внутренний контроль производится путем:
1) истребования необходимой информации;
2) заслушивания и обсуждения отчетов и докладов об исполнении;
3) ревизии и иных форм документальной проверки;
4) проверки с выездом на место;
5) другими, не противоречащими законодательству способами.
3. Внутренний контроль производится по следующим параметрам:
1) соответствия деятельности структурных, территориальных подразделений, подведомственных государственных органов и организаций и должностных лиц поставленным перед ними задачам;
2) своевременности и полноты исполнения;
3) соблюдения требований законодательства при исполнении.
4. Должностное лицо либо соответствующее структурное подразделение государственного органа, уполномоченное на осуществление контроля за исполнением вступившего в силу правового акта, разрабатывают при необходимости мероприятия по контролю.
При этом должностное лицо либо соответствующее структурное подразделение государственного органа уполномоченные на осуществление контроля анализируют поступающую информацию о его исполнении для определения:
1) степени и качества исполнения правового акта;
2) наличия отклонений в исполнении правового акта, установления их причин и возможных мер для устранения отклонений;
3) возможности снятия с контроля либо продления срока исполнения;
4) ответственности конкретных должностных лиц за неисполнение правового акта.
Выработанные по итогам анализа информации предложения докладываются руководству государственного органа для принятия соответствующего решения. О принятом решении информируются исполнители.
5. Снятие с контроля и продление сроков исполнения мероприятий, предусмотренных правовым актом, осуществляются руководством государственного органа.
6. Контрольная служба вышестоящего государственного органа либо органа-исполнителя до истечения установленного в правовом акте срока исполнения, направляет исполнителю соответствующее письменное напоминание, в порядке определяемом регламентом государственного органа.
Дополнительные вопросы организации и осуществления внутреннего контроля могут определяться самим государственным органом либо вышестоящим по отношению к нему Государственным органом.

Статья 8. Государственный надзор
1. Государственный надзор заключается в применении уполномоченным государственным органом правоограничительных мер оперативного реагирования без возбуждения административного производства.
Правоограничительные меры оперативного реагирования предусматриваются законами Республики Казахстан и применяются государственными органами в случае если деятельность, товар (работа, услуга) проверяемого субъекта представляет непосредственную угрозу конституционным правам, свободам и законным интересам граждан и юридических лиц, жизни и здоровью людей, окружающей среде, национальной безопасности Республики Казахстан.
2. Государственный надзор подразделяется на:
1) высший надзор, осуществляемый прокуратурой Республики Казахстан в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, Законом Республики Казахстан "О Прокуратуре" и иным законодательством;
2) надзор, осуществляемый уполномоченными государственными органами в порядке и на условиях, установленных настоящим законом и иными законами Республики Казахстан.

Статья 9. Формы контроля и надзора
1. Контроль и надзор за деятельностью проверяемых субъектов осуществляются в форме:
1) проверки, порядок организации и проведения которой определяется настоящим Законом;
2) иных форм контроля и надзора, носящих предупредительно- профилактический характер, если иное не предусмотрено Налоговым кодексом Республики Казахстан, порядок организации и проведения, которых определяется настоящей статьей и иными законами Республики Казахстан.
2. При проведении иных форм контроля и надзора не требуются предварительное уведомление проверяемого субъекта, а также регистрация в уполномоченном органе по правовой статистике и специальным учетам.
По итогам иных форм контроля и надзора за субъектами частного предпринимательства в зависимости от их вида могут быть составлены итоговые документы (справка, предписание, заключение и другое) без возбуждения дела об административном правонарушении в случае выявления нарушения, но с обязательным разъяснением проверяемому субъекту порядка его устранения.
Часть вторая настоящего пункта не распространяется на иные формы контроля, осуществляемые в соответствии с Налоговым кодексом Республики Казахстан.

Статья 10. Принципы и задачи контроля и надзора
1. Контроль и надзор основывается на принципах:
1) законности;
2) равенства всех перед законом и судом;
3) презумпции добросовестности физического или юридического лица;
4) гласности;
5) профессионализма и компетентности должностных лиц государственных органов;
6) ответственности за неисполнение либо ненадлежащее исполнение должностными лицами государственных органов своих должностных обязанностей и превышение ими своих полномочий;
7) приоритета предупреждения правонарушения перед наказанием;
8) необходимости и достаточности;
9) разграничения контрольных полномочий между государственными органами;
10) поощрения добросовестных проверяемых субъектов, концентрации контроля и надзора на нарушителях;
11) повышения способности проверяемых субъектов и потребителей к самостоятельной защите своих законных прав;
12) подотчетности и прозрачности системы государственного контроля и надзора;
13) независимости;
14) объективности;
15) достоверности.
2. Задачей контроля и надзора является обеспечение безопасности производимой и реализуемой проверяемым субъектом продукции, технологических процессов для жизни и здоровья людей, защиты их имущества, безопасности для окружающей среды, национальной безопасности Республики Казахстан, включая экономическую безопасность, предупреждения обманной практики, экономии природных и энергетических ресурсов, повышения конкурентоспособности национальной продукции и защиты конституционных прав, свобод и законных интересов физических и юридических лиц.
3. Государственным органам запрещается принимать подзаконные нормативные правовые акты по вопросам порядка проведения проверок субъектов частного предпринимательства, за исключением нормативных правовых актов, предусмотренных пунктом 1 статьи 12, пунктом 1 статьи 13, пунктом 1 статьи 14 настоящего Закона.
4. Государственные органы, разрабатывающие проекты нормативных правовых актов, регулирующие вопросы контроля и надзора за деятельностью субъектов частного предпринимательства, согласовывают их с уполномоченным органом по предпринимательству.
5. Государственный контроль и надзор за частным предпринимательством осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан, в сферах деятельности, указанных в приложении к настоящему Закону.

Статья 11. Компетенция органов контроля и надзора
Органы контроля и надзора:
1) разрабатывают и реализуют государственную политику в области государственного контроля и надзора в соответствующей сфере;
2) вносят предложения по совершенствованию проведения контроля и надзора;
3) организуют и проводят контроль и надзор в соответствии с законами Республики Казахстан;
4) разрабатывают и утверждают в пределах своей компетенции нормативные правовые акты в области контроля и надзора;
5) организуют и проводят мониторинг эффективности контроля и надзора;
6) осуществляют взаимную координацию деятельности органов контроля и надзора в Республике Казахстан;
7) осуществляют иные полномочия, предусмотренные законодательством Республики Казахстан.

Глава 2. Порядок организации и проведения проверок

Статья 12. Общие вопросы проверки
1. Проверка проверяемого субъекта - одна из форм контроля и надзора, который проводят органы контроля и надзора, путем совершения одного из следующих действий:
1) посещения проверяемого субъекта должностным лицом государственного органа;
2) запроса необходимой информации, касающейся предмета проверки, за исключением истребования необходимой информации при проведении иных форм контроля и надзора;
3) вызова проверяемого субъекта с целью получения информации о соблюдении им требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона.
2. Предметом проверки является соблюдение проверяемыми субъектами контроля и надзора требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона.
3. Действия настоящей главы, за исключением пунктов 2 и 3 статьи 25, статьи 28 настоящего Закона, не распространяется на осуществление контроля и надзора, связанного с:
1) пересечением Государственной границы Республики Казахстан;
2) проведением контроля и надзора в области карантина растений, санитарно-карантинного, ветеринарного контроля при пересечении таможенной границы таможенного союза и (или) Государственной границы Республики Казахстан;
3) соблюдением требований безопасности дорожного движения;
4) проездом автотранспортных средств по территории Республики Казахстан на постах транспортного контроля на предмет соблюдения требований безопасности на транспорте;
5) контролем и надзором за выполнением судовладельцами и членами экипажей судов требований по безопасной эксплуатации судов в соответствии с законами Республики Казахстан о внутреннем водном транспорте и торговом мореплавании;
6) соблюдением физическими лицами требований хранения, ношения и использования гражданского оружия;
7) осуществлением государственного контроля и надзора по ветеринарии и карантину растений на рынках, в организации, осуществляющей производство, заготовку (убой), хранение, переработку продуктов и сырья животного, растительного происхождения в едином технологическом цикле;
8) соблюдением на особо охраняемых природных территориях и территории государственного лесного фонда требований в области особо охраняемых природных территорий, охраны, защиты лесного фонда, пользования им, воспроизводства лесов и лесоразведения, а также с целью осуществления контроля за несанкционированным изъятием объектов животного и растительного мира;
9) контролем и надзором мероприятий в карантинных зонах и неблагополучных пунктах по особо опасным болезням животных и птиц;
10) соблюдением физическими и юридическими лицами требований безопасности полетов воздушных судов и авиационной безопасности;
11) контролем в сфере легального оборота оружия, взрывчатых и ядовитых веществ, наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров, гражданских пиротехнических веществ и изделий с их применением в рамках проводимых оперативно-профилактических мероприятий органов внутренних дел;
12) контролем на территории субъекта, осуществляющего производство отдельных видов подакцизных товаров, посредством акцизных постов, установленных в соответствии с налоговым законодательством Республики Казахстан, а также проведением контрольного учета этилового спирта и алкогольной продукции в организациях, осуществляющих производство этилового спирта и алкогольной продукции, установлением соответствия заявителя квалификационным требованиям, предъявляемым к деятельности по производству и обороту этилового спирта и алкогольной продукции;
13) соблюдением требований финансового законодательства Республики Казахстан, а также контролем и надзором финансового рынка и финансовых организаций;
14) соблюдением требований антимонопольного законодательства Республики Казахстан;
15) соблюдением требований бюджетного законодательства Республики Казахстан и иных нормативных правовых актов, регулирующих вопросы исполнения государственного бюджета.
4. Отношения, возникающие при проведении проверок, указанных в пункте 3 настоящей статьи регулируются в соответствии с законами Республики Казахстан.
5. Особенности порядка, сроки проведения, продления, приостановления проверок, оформления акта о назначении, результатах и завершения проверок, осуществляемых органами налоговой службы, определяются Налоговым кодексом Республики Казахстан.

Статья 13. Система оценки рисков
1. В зависимости от степени риска государственные органы относят проверяемых субъектов к группам высокого, среднего либо незначительного риска и определяют для них периодичность проведения плановых проверок, но не чаще:
одного раза в год - при высокой степени риска;
одного раза в три года - при средней степени риска;
одного раза в пять лет - при незначительной степени риска.
Для проверки соблюдения требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона в области санитарно-эпидемиологического надзора, ветеринарии, защиты растений, семеноводства, зернового и хлопкового рынка, архитектуры, градостроительства и строительства периодичность проведения плановых проверок не должна быть чаще:
1) в области ветеринарии, карантина и защиты растений, семеноводства, зернового и хлопкового рынка:
одного раза в полгода - при высокой степени риска;
одного раза в год - при средней степени риска;
одного раза в три года - при незначительной степени риска;
2) в области санитарно-эпидемиологического контроля:
одного раза в месяц - при высокой степени риска;
одного раза в квартал - при средней степени риска;
одного раза в год - при незначительной степени риска;
3) в области архитектуры, градостроительства и строительства:
одного раза в квартал - при высокой степени риска;
одного раза в полгода - при средней степени риска;
одного раза в год - при незначительной степени риска.
Распределение проверяемых субъектов по степеням риска осуществляется с учетом значимости субъекта с точки зрения тяжести последствий, отраслевой статистики нарушений требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона, а также результатов внеплановых проверок.
2. Государственные органы разрабатывают и утверждают акты, касающиеся форм обязательной ведомственной статистической отчетности, проверочных листов, критерии оценки степени риска, ежегодный план проведения проверок.
3. Критерии оценки степени риска в сфере частного предпринимательства утверждаются совместным приказом органов контроля и надзора и уполномоченного органа по предпринимательству и публикуются на официальных Интернет-ресурсах государственных органов.
Критерии оценки степени риска - совокупность количественных и качественных показателей, связанных с непосредственной деятельностью проверяемого субъекта, особенностями отраслевого развития и факторами, влияющими на это развитие, позволяющих отнести проверяемых субъектов к различным степеням риска.

Статья 14. Ведомственный учет
1. Государственные органы разрабатывают и утверждают акты, касающиеся форм обязательной ведомственной статистической отчетности.
Формы обязательной ведомственной статистической отчетности по вопросам проверок проверяемых субъектов утверждаются совместным приказом руководителя государственного органа, уполномоченного органа по правовой статистике и специальных учетов.
Формы обязательной ведомственной статистической отчетности по вопросам проверок проверяемых субъектов в сфере частного предпринимательства также должны утверждаться уполномоченным органом по предпринимательству.
2. Органы контроля и надзора на постоянной и непрерывной основе обязаны вести ведомственный учет количества проверок проверяемых субъектов, а также выявленных нарушений в соответствии с проверочными листами и принятых к ним мер административного воздействия.
Сводные данные ведомственной статистической отчетности по проверкам проверяемых субъектов публикуются на официальных Интернет-ресурсах государственных органов.

Статья 15. Проверочные листы
1. Для однородных групп проверяемых субъектов органы контроля и надзора, в пределах своей компетенции, утверждают проверочные листы.
Формы проверочных листов определяются и утверждаются органом контроля и надзора и подлежат опубликованию в средствах массовой информации и на официальных Интернет-ресурсах государственных органов.
Формы проверочных листов в сфере частного предпринимательства утверждаются совместным приказом органов контроля и надзора и уполномоченного органа по предпринимательству и публикуются на официальных Интернет-ресурсах государственных органов.
2. Проверочный лист включает в себя исчерпывающий перечень требований к деятельности проверяемых субъектов, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона, несоблюдение которых влечет за собой угрозу жизни и здоровью человека, окружающей среде, законным интересам граждан, юридических лиц и государства.
Требования к проверяемым субъектам, содержащиеся в проверочных листах, формируются в соответствии с принципами минимальной достаточности.
Требования, не предусмотренные законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона, либо не влияющие на снижение степени риска от деятельности проверяемого субъекта, не подлежат включению в проверочные листы и в ходе проверки к проверяемым субъектам не предъявляются.

Статья 16. Виды проверок
1. Проверки проверяемых субъектов делятся на следующие виды:
1) плановые;
2) внеплановые.
Плановая проверка - проверка, назначаемая органом контроля и надзора, в отношении конкретного проверяемого субъекта, на основании плана проверок, утвержденного уполномоченным органом в соответствии с системой оценки рисков и с учетом установленных временных интервалов по отношению к предшествующим проверкам с целью предупреждения угрозы жизни и здоровью человека, окружающей среде, законным интересам физических и юридических лиц, государства.
Внеплановая проверка - проверка, назначаемая органом контроля и надзора в отношении конкретного проверяемого субъекта, с целью устранения непосредственной угрозы жизни и здоровью человека, окружающей среде, законным интересам физических и юридических лиц, государства.
Плановые и внеплановые проверки могут проводиться в отношении нескольких проверяемых субъектов одновременно только по соблюдению требований налогового законодательства Республики Казахстан по вопросам:
1) постановки на регистрационный учет в налоговых органах;
2) наличия контрольно-кассовых машин;
3) наличия и подлинности акцизных и учетно-контрольных марок, наличия разового талона, наличия лицензии, разрешения на отпуск этилового спирта, патента, регистрационной карточки, указанной в статье 574 Налогового кодекса Республики Казахстан.
2. Плановые и внеплановые поверки осуществляются в рабочее время проверяемого субъекта, установленное правилами внутреннего трудового распорядка, если иное не установлено частью второй настоящего пункта.
Внеплановая проверка может проводиться во внеурочное время (ночное, выходные или праздничные дни) в силу необходимости пресечения нарушений непосредственно в момент их совершения и проведения неотложных действий для закрепления доказательств.
3. Плановые и внеплановые проверки подразделяются на:
1) комплексные проверки;
2) тематические проверки.
При необходимости одновременного проведения проверки проверяемого субъекта несколькими органами контроля и надзора каждый из данных органов обязан оформить акт о назначении проверки и зарегистрировать его в уполномоченном органе по правовой статистике и специальным учетам.
При необходимости одновременного проведения проверки нескольких проверяемых субъектов по одному и тому же кругу вопросов одним органом контроля и надзора данный орган обязан оформить акт о назначении проверки на каждого проверяемого субъекта и зарегистрировать его в уполномоченным органе по правовой статистике и специальным учетам, за исключением проверки, проводимой по вопросам:
1) постановки на регистрационный учет в налоговых органах;
2) наличия контрольно-кассовых машин;
3) наличия и подлинности акцизных и учетно-контрольных марок, наличия разового талона, наличия лицензии, разрешения на отпуск этилового спирта, патента, регистрационной карточки, указанной в статье 574 Налогового кодекса Республики Казахстан.
Комплексная проверка - проверка деятельности проверяемого субъекта по комплексу вопросов соблюдения требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона.
Тематическая проверка - проверка деятельности проверяемого субъекта по отдельным вопросам соблюдения требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона.
4. В срок до 10 декабря года, предшествующего году проведения плановых проверок, органы контроля и надзора направляют ежегодные планы проведения проверок в уполномоченный орган по правовой статистике и специальным учетам для формирования Генеральной прокуратурой Республики Казахстан ежегодного сводного плана проведения плановых проверок.
5. Изменения в ежегодные планы проведения проверок не допускаются.
Генеральная прокуратура Республики Казахстан размещает ежегодный сводный план проведения плановых проверок на официальном Интернет-ресурсе Генеральной прокуратуры Республики Казахстан в срок до 25 декабря текущего календарного года.
6. Основанием для назначения плановой проверки проверяемых субъектов является план, утвержденный органом контроля и надзора на основании результатов мероприятий системы оценки рисков.
7. Основаниями внеплановой проверки проверяемых субъектов являются:
1) контроль исполнения предписаний (постановлений, представлений, уведомлений) об устранении выявленных нарушений в результате проверки и по результатам иных форм контроля и надзора;
2) получение информации и обращений от физических и юридических лиц, государственных органов, депутатов Парламента Республики Казахстан и местных представительных органов о причинении либо об угрозе причинения существенного вреда жизни, здоровью людей, окружающей среде и законным интересам физических и юридических лиц, государства;
3) встречная проверка в отношении третьих лиц, с которыми проверяемый субъект имел гражданско-правовые отношения, с целью получения необходимой для осуществления проверки информации;
4) инициативное обращение проверяемого субъекта о проведении проверки его деятельности;
5) реорганизация и изменение наименования проверяемого субъекта, если в отношении него была намечена плановая проверка;
6) повторная проверка, связанная с обращением проверяемого субъекта о несогласии с первоначальной проверкой;
7) основания, предусмотренные Уголовно-процессуальным кодексом Республики Казахстан;
8) обращения налогоплательщика, сведения и вопросы, определенные статьей 627 Налогового кодекса Республики Казахстан.
8. Внеплановые проверки не проводятся в случаях анонимных обращений.
9. Внеплановой проверке подлежат факты и обстоятельства, послужившие основанием для проведения данной внеплановой проверки.
10. В случаях возникновения или угрозы возникновения распространения эпидемии, очагов карантинных объектов и особо опасных вредных организмов, инфекционных, паразитарных заболеваний, отравлений, радиационных аварий проводится внеплановая проверка объектов без предварительного уведомления и регистрации акта о назначении проверки с последующим его представлением в течение следующего рабочего дня в уполномоченный орган по правовой статистике и специальным учетам.
11. В случае выявления оснований для проведения внеплановой проверки на объектах или у субъектов, находящихся на значительном отдалении от места расположения органов контроля и надзора и уполномоченного органа по правовой статистике и специальным учетам внеплановая проверка осуществляется без предварительного уведомления и регистрации акта о назначении проверки с последующим его представлением в течение следующих пяти рабочих дней в уполномоченный орган по правовой статистике и специальным учетам.
12. Перечисленные основания для проведения плановой и внеплановой проверки применяются в отношении структурных подразделений государственных органов, юридических лиц, структурных подразделений юридических лиц-нерезидентов, юридических лиц-нерезидентов, осуществляющих деятельность без регистрации в органах юстиции.
13. Запрещается проведение иных видов проверок, не установленных настоящим Законом, за исключением проверок, предусмотренных Налоговым кодексом Республики Казахстан.

Статья 17. Акт о назначении проверок
1. Проверка проводится на основании акта о назначении проверки государственным органом.
2. В акте о назначении проверки указываются:
1) номер и дата акта;
2) наименование государственного органа;
3) фамилия, имя, отчество (при его наличии) и должность лица (лиц) уполномоченного на проведение проверки;
4) сведения о специалистах, консультантах и экспертах, привлекаемых для проведения проверки;
5) наименование проверяемого субъекта или фамилия, имя, отчество (при его наличии) физического лица, в отношении которого назначено проведение проверки, его место нахождения, идентификационный номер, участок территории;
6) предмет назначенной проверки;
7) срок проведения проверки;
8) правовые основания проведения проверки, в том числе нормативные правовые акты, обязательные требования которых подлежат проверке;
9) проверяемый период;
10) подпись лица, уполномоченного подписывать акты, и печать государственного органа.

Статья 18. Государственная регистрация акта о назначении
проверки
1. Акт о назначении проверки, за исключением встречных проверок, осуществляемых органами налоговой службы, в обязательном порядке регистрируется в уполномоченном органе по правовой статистике и специальным учетам.
Регистрация акта о назначении проверок носит учетный характер и используется для формирования и совершенствования ведомственных систем управления рисками.
Наличие регистрации акта о назначении проверки не является доказательством законности такой проверки.
Общие сведения об актах о назначении встречных проверок, осуществляемых органами налоговой службы, в разрезе субъектов частного предпринимательства ежеквартально передаются в уполномоченный орган по правовой статистике и специальным учетам.
2. Акт о назначении проверки органа контроля и надзора регистрируется до начала проверки в уполномоченном органе по правовой статистике и специальным учетам путем его предоставления территориальному подразделению уполномоченного органа по правовой статистике и специальным учетам по месту нахождения проверяемого субъекта, в том числе в электронном формате.
Порядок государственной регистрации актов о назначении проверки, уведомлений о приостановлении, возобновлении, продлении сроков проверки, об изменении состава участников и предоставлении информационных учетных документов о проверке и его результатах определяется уполномоченным органом по правовой статистике и специальным учетам.
3. В случае, когда необходимость проверки вызвана сложившейся социально-экономической ситуацией, требующей немедленного устранения угрозы общественному порядку, здоровью населения и национальным интересам Республики Казахстан, а также при проведении проверки во внеурочное время (ночное, выходные или праздничные дни), в силу необходимости пресечения нарушений непосредственно в момент их совершения и проведения неотложных действий для закрепления доказательств, государственная регистрация актов о назначении проверок производится в уполномоченном органе по правовой статистике и специальным учетам в течение следующего рабочего дня после начала проверки.

Статья 19. Порядок проведения проверки
1. Орган контроля и надзора обязан известить в письменном виде проверяемого субъекта о начале проведения плановой проверки, не менее чем за тридцать календарных дней до начала самой проверки, с указанием сроков и предмета проведения проверки.
При проведении внеплановой проверки, за исключением случаев, предусмотренных подпунктами 2), 3), 4), 7), 8) пункта 7, пунктами 9 и 10 статьи 15 настоящего Закона, государственный орган обязан известить проверяемый субъект о начале проведения внеплановой проверки, не менее чем за сутки до начала самой проверки, с указанием предмета проведения проверки.
2. Должностные лица государственных органов, прибывшие для проверки на объект, обязаны предъявить:
1) акт о назначении проверки с отметкой о регистрации в уполномоченном органе по правовой статистике и специальным учетам;
2) служебное удостоверение;
3) при необходимости, разрешение компетентного органа на посещение режимных объектов;
4) медицинский допуск, наличие которого необходимо для посещения объектов, выданный в порядке, установленном уполномоченным органом в области здравоохранения;
5) проверочный лист при плановой проверке.
Началом проведения проверки считается дата вручения проверяемому субъекту акта о назначении проверки.
3. В случае отказа в принятии акта о назначении проверки или воспрепятствования доступу должностных лиц государственных органов, осуществляющих проверку, к материалам, необходимым для проведения проверки составляется протокол. Протокол подписывается должностным лицом государственного органа, осуществляющим проверку, и уполномоченным лицом проверяемого субъекта.
Уполномоченное лицо проверяемого субъекта вправе отказаться от подписания протокола, дав письменное объяснение о причине отказа. Отказ от получения акта о назначении проверки не является основанием для отмены проверки.
4. Проверка может проводиться только тем должностным лицом (лицами), которое указано в акте о назначении проверки. При этом, состав должностных лиц, проводящих проверку может изменяться по решению органа контроля и надзора, о чем уведомляется проверяемый субъект и орган по правовой статистике и специальным учетам до начала участия в проверке лиц, не указанных в акте о назначении проверки, с указанием причины замены.

Статья 20. Срок проведения проверки
1. Срок проведения проверки устанавливается с учетом объема предстоящих работ, а также поставленных задач и не должен превышать тридцать рабочих дней, за исключением отдельных случаев при проведении налоговой проверки, предусмотренных налоговым законодательством Республики Казахстан, а также проверок, проводимых в области санитарно-эпидемиологического контроля, ветеринарии, карантина и защиты растений, семеноводства, зернового и хлопкового рынка, для которых с учетом отраслевой особенности установлены следующие сроки проведения проверок:
1) проверки в области санитарно-эпидемиологического контроля - до пятнадцати рабочих дней и с продлением до пятнадцати рабочих дней;
2) в области ветеринарии, карантина и защиты растений, семеноводства, зернового и хлопкового рынка - не более пяти рабочих дней и с продлением до пяти рабочих дней.
При необходимости проведения специальных исследований, испытаний, экспертиз, а также в связи со значительным объемом проверки срок проведения проверки может быть продлен только один раз руководителем органа контроля и надзора (либо лицом, его замещающим) на срок не более тридцати рабочих дней, за исключением отдельных случаев при проведении налоговой проверки, предусмотренных налоговым законодательством Республики Казахстан, и случаев, предусмотренных настоящим пунктом.
В случае продления сроков проверки государственный орган в обязательном порядке оформляет дополнительный акт о продлении проверки с регистрацией в уполномоченном органе по правовой статистике и специальным учетам, в котором указываются номер и дата регистрации предыдущего акта о назначении проверки и причина продления.
Проверка может быть приостановлена один раз на срок не более одного месяца.
В исключительных случаях (необходимость получения сведений, документов от иностранных государств и имеющих существенное значение в рамках проводимой проверки, проведение специальных исследований, испытаний, экспертиз на срок свыше тридцати рабочих дней) срок приостановления проверки не устанавливается.
Уведомление проверяемого субъекта о приостановлении либо возобновлении проверки производится за один день до приостановления либо возобновления проверки с уведомлением уполномоченного органа по правовой статистике и специальным учетам.
При приостановлении или возобновлении проверки выносится акт о приостановлении либо возобновлении проверки.
Исчисление срока проведения приостановленной проверки продолжается со дня ее возобновления.
Повторное проведение проверки проверяемого субъекта, по которому проверка была приостановлена и не возобновлена в установленные в настоящей статье сроки, не допускается.
Особенности порядка и сроки проведения, продления и приостановления проверок, осуществляемых органами налоговой службы, определяются Налоговым кодексом Республики Казахстан.

Статья 21. Порядок отбора образцов продукции для
экспертизы (анализа, испытания)
1. Отбор образцов продукции для проведения контроля и надзора, в том числе количество отбираемых образцов определяется в соответствии с требованиями нормативных правовых актов и нормативных документов Республики Казахстан на продукцию и методы испытаний продукции.
2. Отбор образцов продукции производится должностным лицом органа контроля и надзора в присутствии руководителя или представителя проверяемого субъекта и уполномоченного лица проверяемого субъекта и удостоверяется актом отбора образцов продукции.
Отобранные образцы продукции должны быть укомплектованы, упакованы и опломбированы (опечатаны).
3. Акт отбора образцов продукции составляется в трех экземплярах. Все экземпляры акта подписываются должностным лицом, отобравшим образцы продукции, и руководителем либо представителем проверяемого субъекта.
Один экземпляр акта отбора вместе с направлением и образцами продукции, отобранными должным образом направляются в организацию, уполномоченную законодательством Республики Казахстан для проведения экспертизы (анализа, испытания).
Второй экземпляр акта отбора образцов продукции остается у проверяемого субъекта.
Третий экземпляр акта отбора образцов продукции хранится у лица, осуществившего отбор образцов продукций.
4. Условия хранения и транспортировки отобранных образцов продукции не должны изменять параметров, по которым будет проводиться экспертиза (анализ, испытание) этих образцов.
Должностное лицо органа контроля и надзора, отбирающее образцы продукции для экспертизы (анализа, испытания), обеспечивает их сохранность и своевременность доставки к месту осуществления экспертизы (анализа, испытания).
5. Расходы, связанные с отбором образцов продукции, финансируются за счет бюджетных средств.
6. В случае подтверждения результатами экспертизы факта нарушения проверяемым субъектом обязательных требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона, он обязан возместить расходы по проведению экспертизы в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
7. Проверяемый субъект по своей инициативе может провести экспертизу (анализ, испытание) образца, оставшегося у него, в организации, уполномоченной на проведение экспертизы (анализа, испытания).
Спор о расхождении результатов экспертизы (анализа, испытания), проведенных органом контроля и надзора и проверяемым субъектом, решается в судебном порядке.

Статья 22. Акт отбора образцов продукции
В акте отбора образцов продукции указываются:
1) место и дата составления;
2) номер и дата решения руководителя органа контроля и надзора, на основании которого осуществляется отбор образцов продукции;
3) должности, фамилии, имена и отчества должностных лиц, осуществляющих отбор образцов продукции;
4) наименование и местонахождение проверяемого субъекта, у которого производится отбор образцов продукции;
5) должность и фамилия, имя, отчество уполномоченного лица проверяемого субъекта;
6) перечень и количество отобранных образцов продукции с указанием производителя, даты производства, серии (номера) партии, общей стоимости образцов;
7) вид упаковки и номер печати (пломбы).

Статья 23. Ограничения при проведении проверки
При проведении проверки должностные лица органа контроля и надзора не вправе:
1) проверять выполнение требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона, если такие требования не относятся к компетенции государственного органа, от имени которого действуют эти должностные лица;
2) требовать предоставления документов, информации, образцов продукции, проб обследования объектов окружающей среды и объектов производственной среды, если они не являются объектами проверки или не относятся к предмету проверки;
3) отбирать образцы продукции, пробы обследования объектов окружающей среды и объектов производственной среды для проведения их исследований, испытаний, измерений без оформления протоколов об отборе указанных образцов, проб по установленной форме и (или) в количестве, превышающем нормы, установленные государственными стандартами, правилами отбора образцов, проб и методами их исследований, испытаний, измерений, техническими регламентами или действующими до дня их вступления в силу иными нормативными техническими документами, правилами и методами исследований, испытаний, измерений;
4) разглашать и (или) распространять информацию, полученную в результате проведения проверки и составляющую коммерческую, налоговую или иную охраняемую законом тайну, за исключением случаев, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;
5) превышать установленные сроки проведения проверки;
6) проводить заведомо повторную проверку проверяемого субъекта, в отношении которого ранее проводилась проверка, по одному и тому же вопросу, за один и тот же период, за исключением случаев, предусмотренных подпунктами 2), 4), 6), 7) и 8) пункта 7 статьи 15 настоящего Закона;
7) проводить мероприятия, носящие затратный характер, в целях государственного контроля за счет проверяемых субъектов.

Статья 24. Порядок оформления проверки
1. По результатам проверки должностным лицом государственного органа, осуществляющим проверку, составляется акт о результатах проверки в двух экземплярах.
В акте о результатах проверки указываются:
1) дата, время и место составления акта;
2) наименование государственного органа, проводившего проверку;
3) дата и номер акта о назначении проверки, на основании которого проведена проверка;
4) фамилия, имя, отчество (при его наличии) и должность лица (лиц), проводившего проверку;
5) наименование или фамилия, имя, отчество (при его наличии) проверяемого субъекта, должность представителя юридического лица или представителя физического лица, присутствовавших при проведении проверки;
6) дата, место и период проведения Проверки;
7) сведения о результатах проверки, в том числе о выявленных нарушениях, об их характере;
8) сведения об ознакомлении или об отказе в ознакомлении с актом представителя проверяемого субъекта, а также лиц, присутствовавших при проведении проверки, их подписи или отказ от подписи;
9) подпись должностного лица (лиц), проводившего проверку.
К акту о результатах проверки прилагаются при их наличии акты об отборе образцов (проб) продукции, обследовании объектов окружающей среды, протоколы (заключения) проведенных исследований (испытаний) и экспертиз и другие документы или их копии, связанные с результатами проверки.
2. В случае наличия замечаний и (или) возражений по результатам проверки руководитель юридического лица или физическое лицо либо их представители излагают их в письменном виде.
Замечания и (или) возражения прилагаются к акту о результатах проведения проверки, о чем делается соответствующая отметка.
3. Один экземпляр акта о результатах проверки с копиями приложений, за исключением копий документов, имеющихся в оригинале у проверяемого субъекта, вручается руководителю юридического лица или физическому лицу либо их представителям для ознакомления и принятия мер по устранению выявленных нарушений и других действий.
4. По выявленным в результате проверки нарушениям проверяемый субъект обязан в трехдневный срок при отсутствии возражений предоставить информацию о мерах, которые будут приняты по устранению выявленных нарушений, с указанием сроков, которые согласовываются с руководителем государственного органа, проводившего проверку.
5. Проверяемые субъекты имеют право вести книгу учета посещений и проверок. Должностные лица государственных органов обязаны в книге учета посещений и проверок проверяемых субъектов произвести запись о проводимых действиях с указанием фамилий, должностей и данных, изложенных в акте.
6. Изъятие и выемка подлинных бухгалтерских и иных документов запрещаются.
Изъятие и выемка подлинных документов производится в соответствии с нормами Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан, а также в случаях, предусмотренных Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях.
7. В случае отсутствия нарушений требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона при проведении проверки в акте о результатах проверки производится соответствующая запись.
8. Завершением срока проверки считается день вручения проверяемому субъекту акта о результатах проверки не позднее срока окончания проверки, указанного в акте о назначении проверки.

Статья 25. Меры, принимаемые должностными лицами органов
контроля и надзора по фактам нарушений,
выявленных при проведении проверки
Если в результате проведения проверки будет выявлен факт нарушений проверяемым субъектом требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона, должностное лицо (лица) органа контроля и надзора в пределах полномочий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, обязано принять, предусмотренные законами Республики Казахстан меры по устранению выявленных нарушений, их предупреждению, предотвращению возможного причинения вреда жизни, здоровью людей и окружающей среде, законным интересам физических и юридических лиц, а также меры по привлечению лиц, допустивших нарушения, к ответственности, установленной законами Республики Казахстан.
При принятии мер запретительно-ограничительного характера в отношении проверяемого субъекта, орган контроля и надзора, в случаях и в порядке определяемых законами Республики Казахстан уведомляет прокурора.

Статья 26. Права и обязанности должностных лиц
государственных органов при осуществлении
контроля и надзора
1. Должностные лица государственных органов при проведении контроля и надзора за проверяемыми субъектами имеют право:
1) беспрепятственного доступа на территорию и в помещения проверяемого объекта при предъявлении документов, указанных в пункте 2 статьи 18 настоящего Закона;
2) получать документы (сведения) на бумажных и электронных носителях либо их копии для приобщения к акту о результатах проверки, а также доступ к автоматизированным базам данных (информационным системам) в соответствии с задачами и предметом проверки;
3) привлекать специалистов, консультантов и экспертов государственных органов и подведомственных организаций.
2. Должностным лицам государственных органов, осуществляющим проверку, запрещается предъявлять требования и обращаться с просьбами, не относящимися к предмету проверки.
3. Должностные лица государственных органов при проведении контроля и надзора обязаны:
1) соблюдать законодательство Республики Казахстан, права и законные интересы проверяемых субъектов;
2) проводить проверки на основании и в строгом соответствии с порядком, установленным настоящим Законом и (или) иными законами Республики Казахстан;
3) не препятствовать установленному режиму работы проверяемых субъектов в период проведения проверки;
4) своевременно и в полной мере исполнять предоставленные в соответствии с законами Республики Казахстан полномочия по предупреждению, выявлению и пресечению нарушений требований; установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона;
5) не препятствовать проверяемому субъекту присутствовать при проведении проверки, давать разъяснения по вопросам, относящимся к предмету проверки;
6) предоставлять проверяемому субъекту необходимую информацию, относящуюся к предмету проверки при ее проведении;
7) вручить проверяемому субъекту акт о результатах проведенной проверки в день ее окончания либо в порядке и сроки, установленные Законом Республики Казахстан от 4 июля 2003 года "О государственном регулировании и надзоре финансового рынка и финансовых организаций";
8) обеспечить сохранность полученных документов и сведений, полученных в результате проведения проверки.

Статья 27. Права и обязанности проверяемого субъекта при
проведении контроля к надзора
1) не допускать к проверке должностных лиц органов контроля и надзора, прибывших для проведения проверки на объект, в случаях:
несоблюдения временных интервалов по отношению к предшествующей проверке при назначении плановой проверки;
превышения либо истечения указанных в акте о назначении проверки сроков, не соответствующих срокам, установленным настоящим Законом;
назначения государственным органом заведомо повторной проверки проверяемого субъекта, в отношении которого ранее проводилась проверка, по одному и тому же вопросу, за один и тот же период, за исключением случаев, предусмотренных подпунктами 2), 4), 6), 7) и 8) пункта 7 статьи 15 настоящего Закона;
назначения внеплановой проверки в соответствии с подпунктом 1) пункта 7 статьи 15 настоящего Закона, если предшествующей проверкой не были выявлены нарушения;
отсутствия информации и документов, предусмотренных статьями 11, 12, 13 и пунктом 1 статьи 17 настоящего Закона;
назначения проверки за период, выходящий за рамки промежутка времени, указанного в заявлении или сообщении о совершенных либо готовящихся преступлениях, в иных обращениях о нарушениях прав и законных интересов физических, юридических лиц и государства, если иное не предусмотрено Налоговым кодексом Республики Казахстан;
поручения проведения проверки лицам, не имеющим на то соответствующих полномочий;
указания в одном акте о назначении проверки нескольких проверяемых субъектов, подвергаемых проверке, за исключением случаев, указанных в пункте 3 статьи 15 настоящего Закона;
продления сроков проверки свыше срока, установленного настоящим Законом;
2) не представлять сведения, если они не относятся к предмету проводимой проверки или не относятся к периоду, указанному в акте;
3) обжаловать акт о назначении проверки и акт о результатах проверки и действия (бездействия) должностных лиц государственных органов в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
4) не исполнять не основанные на законе запреты государственных органов или должностных лиц, ограничивающие деятельность проверяемых субъектов;
5) фиксировать процесс осуществления проверки, а также отдельные действия должностного лица, проводимые им в рамках проверки, с помощью средств аудио- и видеотехники, не создавая препятствий деятельности должностного лица;
6) привлекать третьих лиц к участию в проверке в целях представления своих интересов и прав, а также осуществления третьими лицами действий, предусмотренных подпунктом 5) пункта 1 настоящей статьи.
2. Проверяемые субъекты при проведении государственными органами контроля и надзора обязаны:
1) обеспечить беспрепятственный доступ должностных лиц государственных органов на территорию и в помещения проверяемого субъекта при соблюдении требований пункта 1 статьи 17 настоящего Закона;
2) с соблюдением требований по охране коммерческой, налоговой либо иной тайны представлять должностным лицам государственных органов, осуществляющим проверку, документы (сведения) на бумажных и электронных носителях либо их копии для приобщения к акту о результатах проверки, а также доступ к автоматизированным базам данных (информационным системам) в соответствии с задачами и предметом проверки;
3) сделать отметку о получении на втором экземпляре акта о назначении проверки;
4) сделать отметку о получении на втором экземпляре акта о результатах проведенной проверки в день ее окончания;
5) не допускать внесения изменений и дополнений в проверяемые документы в период осуществления проверки, если иное не предусмотрено настоящим Законом либо иными законами Республики Казахстан;
6) обеспечить безопасность лиц, прибывших для проведения проверки на объект от вредных и опасных производственных факторов воздействия в соответствии с установленными для данного объекта нормативами.

Статья 28. Недействительность проверки, проведенной с
грубым нарушением требований настоящего Закона
1. Проверка, проведенная органом контроля и надзора с грубым нарушением установленных настоящим Законом требований к организации и проведению проверки, признается недействительной, а акт по результатам данной проверки не может являться доказательством нарушения проверяемыми субъектами требований, установленных законодательством Республики Казахстан в соответствии со статьей 4 настоящего Закона и является основанием для его отмены вышестоящим государственным органом или судом.
Рассмотрение вышестоящим государственным органом заявления проверяемого субъекта в связи с недействительностью проверки осуществляется в течение десяти рабочих дней с момента подачи заявления.
В случае нарушения установленного срока рассмотрения такого заявления считается, что решение принято в пользу проверяемого субъекта.
2. К грубым нарушениям относятся:
1) отсутствие оснований проведения проверки;
2) отсутствие акта о назначении проверки;
3) несоблюдение сроков уведомления о проведении проверки;
4) нарушение требований статьи 22 настоящего Закона;
5) нарушение временного интервала по отношению к предшествующей проверке при назначении плановой проверки;
6) непредставление проверяемому субъекту акта о назначении проверки;
7) назначение государственными органами проверок по вопросам, не входящим в их компетенцию.

Статья 29. Порядок обжалования решений, действий
(бездействия) государственных органов и их
должностных лиц, осуществляющих контроль и
надзор
1. В случае нарушения прав и законных интересов проверяемых субъектов при осуществлении контроля и надзора проверяемый субъект вправе обжаловать действия (бездействие) соответствующего органа и (или) должностного лица в вышестоящий государственный орган либо в суд в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
2. Обжалование действий (бездействия) государственных органов, связанных с возбуждением и расследованием уголовного дела, проверяемым субъектом осуществляется в порядке, установленном уголовно-процессуальным законодательством Республики Казахстан.

Глава 3. Заключительные положения

Статья 30. Ответственность за нарушение законодательства
Республики Казахстан в сфере контроля и надзора
Нарушение законодательства Республики Казахстан в сфере контроля и надзора влечет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Статья 31. Порядок вступления в силу настоящего Закона
Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан

Приложение
к Закону Республики Казахстан
"О государственном контроле
и надзоре в Республике Казахстан"
от " " 2010 года

Сферы деятельности субъектов частного предпринимательства, в которых осуществляется государственный контроль и надзор

1. Государственный контроль осуществляется:
1) в области электроэнергетики;
2) за соблюдением выполнения условий контрактов в области недропользования;
3) в области изучения и использования недр;
4) за нефтегазопромысловой инфраструктурой;
5) в области радиационной безопасности населения;
6) в области проведения нефтяных операций;
7) за производством и оборотом отдельных видов нефтепродуктов;
8) в области атомной энергии;
9) в области автомобильного транспорта;
10) в области железнодорожного транспорта;
11) в области обязательного страхования гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств и перевозчика перед пассажирами на пунктах пропуска через Государственную границу;
12) в сфере транспорта;
13) на предотгрузочном этапе и (или) конечного использования продукции;
14) в области технического регулирования;
15) за соблюдением законодательства Республики Казахстан об аккредитации в области оценки соответствия;
16) в области метрологии;
17) в сфере жилищных отношений;
18) в области племенного животноводства и пчеловодства;
19) в области охраны, воспроизводства и использования животного мира;
20) в области семеноводства;
21) в области регулирования рынка зерна;
22) в области охраны, защиты лесного фонда, пользования им, воспроизводства лесов и лесоразведения;
23) в области использования и охраны водного фонда Республики Казахстан;
24) в области обязательного страхования в растениеводстве;
25) в области особо охраняемых природных территорий;
26) в области безопасности и качества хлопка;
27) за использованием и охраной земель;
28) за геодезической и картографической деятельностью;
29) в области охраны окружающей среды, воспроизводства и использования природных ресурсов;
30) за экологически опасными видами хозяйственной деятельности;
31) за обращением с отходами;
32) обязательного экологического страхования;
33) в области предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера;
34) в области гражданской обороны;
35) в области промышленной безопасности;
36) в области пожарной безопасности;
37) в области обязательного страхования гражданско-правовой ответственности владельцев объектов, деятельность которых связана с опасностью причинения вреда третьим лицам;
38) в сфере обращения лекарственных средств;
39) за качеством оказываемых медицинских и специальных социальных услуг;
40) за организацией и проведением профилактических прививок населению против инфекционных заболеваний;
41) за организацией и проведением мероприятий по профилактике инфекционных заболеваний;
42) за системой образования;
43) за сохранностью документов, отнесенных к составу Национального архивного фонда и хранящихся в частных архивах;
44) контроль за соблюдением законодательства Республики Казахстан о труде и безопасности и охране труда;
45) в области обязательного страхования работника от несчастных случаев при исполнении им трудовых (служебных) обязанностей;
46) в сфере занятости населения;
47) в области социальной защиты инвалидов;
48) в сфере предоставления специальных социальных услуг;
49) за соблюдением законодательства Республики Казахстан о средствах массовой информации;
50) в области связи;
51) в области информатизации;
52) за соблюдением законодательства Республики Казахстан об электронном документе и электронной цифровой подписи;
53) за поступлением налогов и других обязательных платежей в бюджет, а также полнотой и своевременным перечислением обязательных пенсионных взносов в накопительные пенсионные фонды и социальных отчислений в Государственный фонд социального страхования;
54) за поступлением неналоговых платежей в пределах компетенции, установленной законами Республики Казахстан;
55) при применении трансфертных цен;
56) за соблюдением законодательства Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных незаконным путем, и финансированию терроризма;
57) за проведением процедуры внешнего наблюдения, реабилитационной процедуры, конкурсного производства;
58) за осуществлением валютных операций и деятельностью, связанной с использованием валютных ценностей;
59) за деятельностью финансовых организаций в пределах компетенции;
60) за соблюдением законодательства Республики Казахстан по вопросам платежей и переводов денег, вексельного обращения и валютного законодательства Республики Казахстан;
61) за функционированием платежных систем;
62) за экономической концентрацией;
63) за соблюдением антимонопольного законодательства Республики Казахстан;
64) за использованием объектов авторского права и смежных прав, промышленной собственности, селекционных достижений, топологии интегральных микросхем;
65) в области последующего опубликования официальных текстов нормативных правовых актов;
66) области оценочной деятельности;
67) в сферах естественных монополий;
68) за соблюдением субъектами регулируемых рынков обязанностей, установленных законодательством Республики Казахстан о естественных монополиях и регулируемых рынках, и установленных цен по номенклатуре продукции, товаров и услуг, установленной Правительством Республики Казахстан, на которые вводятся регулируемые государством цены;
69) за соблюдением законодательства Республики Казахстан о государственных закупках;
70) за обеспечением безопасности дорожного движения;
71) за деятельностью физических и юридических лиц, занятых в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему, гражданских пиротехнических веществ и изделий с их применением;
72) за множительно-копировальной техникой цветного изображения, а также деятельностью штемпельно-граверных предприятий;
73) за соблюдением установленных правил обращения и функционирования взрывчатых и ядовитых веществ, радиоактивных материалов и веществ;
74) за соблюдением правил привлечения иностранной рабочей силы;
75) за охранной деятельностью;
76) за оборотом наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров;
77) в области обязательного страхования гражданско-правовой ответственности владельцев транспортных средств и перевозчика перед пассажирами;
78) за соблюдением законодательства Республики Казахстан о туристской деятельности;
79) в области аудиторской деятельности и деятельности профессиональных аудиторских организаций;
80) за соблюдением законодательства Республики Казахстан об игорном бизнесе;
81) за соблюдением законодательства Республики Казахстан о товарных биржах;
82) за исполнением законодательства Республики Казахстан в области физической культуры и спорта;
83) на предмет соблюдения стандартов, правил и норм по эксплуатации, техническому обслуживанию спортивных объектов;
84) за проведением антидопинговых мероприятий в спорте;
85) в области бухгалтерского учета и финансовой отчетности;
86) за деятельностью участников регионального финансового центра в области трудового законодательства Республики Казахстан;
87) за охраной и использованием объектов историко-культурного наследия;
88) в области государственной статистики: контроль в области государственной статистики;
89) в области поддержки и защиты субъектов частного предпринимательства.
2. Государственный надзор осуществляется:
1) в области использования воздушного пространства Республики Казахстан;
2) за деятельностью гражданской авиации;
3) за международными воздушными перевозками;
4) за обеспечением авиационной безопасности;
5) в области торгового мореплавания;
6) в области внутреннего водного транспорта;
7) области архитектуры, градостроительства и строительства;
8) области ветеринарии;
9) в области защиты и карантина растений;
10) в области санитарно-эпидемиологического благополучия;
11) за финансовым рынком и финансовыми организациями;
12) за деятельностью кредитных бюро;
13) за деятельностью инвестиционных фондов.

"Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қыркүйектегі № 997 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
«Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі K. Мәсімов

жоба

Қазақстан Республикасының Заңы Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау
туралы

Осы Заң мемлекеттік бақылау және қадағалауды жүзеге асыру процесінде туындайтын қоғамдық қатынастарды реттейді.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) мемлекеттік бақылау - бұл мемлекеттік органның бақылау және қадағалау субъектілерін олардың қызметінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігі мәнін, жүзеге асыру барысында және нәтижесі бойынша жедел ден қою шараларынсыз құқық шектейтін сипаттағы шаралар қолданылуы мүмкін тексеру және байқау жөніндегі қызметі (бұдан әрі - бақылау);
2) мемлекеттік қадағалау - мемлекеттік органның бақылау және қадағалау субъектілерінің Қазақстан Республикасының заңнамасы талаптарын сақтауын, жүзеге асыру барысында және нәтижесі бойынша құқық шектейтін сипаттағы, соның ішінде жедел ден қою шаралары қолданылуы мүмкін тексеру және байқау жөніндегі қызметі (бұдан әрі - қадағалау);
3) бақылау және қадағалау органдары - заңнамаға сәйкес лицензиялауды және/немесе өзге де рұқсат құжаттарын беруді, тіркеу есебіне қоюды, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалар қызметінің заңдарда белгіленген талаптарына сәйкестігі мәнін тексеру және байқауды жүзеге асыратын мемлекеттік органдар және олардың аумақтық бөлімшелері;
4) бақылау және қадағалау объектісі - мемлекеттік органдардың, жеке және заңды тұлғалардың, олардың филиалдары мен өкілдіктерінің қызметі;
5) бақылау және қадағалау субъектісі - мемлекеттік органдар, жеке және заңды тұлға, олардың филиалдары мен өкілдігі;
6) тәуекел - тексерілетін субъектінің қызметі нәтижесінде салдарының ауырлық дәрежесі ескеріле отырып, адамның өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне, мемлекеттің мүліктік мүдделеріне зиян келтірудің ықтималдығы.
7) тәуекелдерді бағалау жүйесі - бақылау және қадағалауды жүзеге асыруға уәкілеттілердің тексерулерді жоспарлау мақсатында жүргізетін іс-шаралар кешені.
8) жедел ден қою шаралары - Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тексерілетін субъектілерге қоғамдық-қауіпті салдарларды болуын болдырмау мақсатында, тексеруді жүзеге асыру барысында және тексерулер нәтижелері бойынша қолданылатын ықпал ету тәсілдері.

2-бап. Қазақстан Республикасының бақылау және қадағалау
туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының бақылау және қадағалау туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғаннан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

3-бап. Осы Заңның қолданылу аясы

1. Осы Заң тексерілетін субъектілерге құқықтық мәртебесі, меншік нысаны және қызмет түрлеріне тәуелсіз бақылау және қадағалау жүргізуді ұйымдастыру саласындағы қатынасты реттейді.
2. Осы Заңмен:
1) бақылау және қадағалау органдары жүзеге асыратын тексерулерді жүргізу тәртібі;
2) бақылау және қадағалау органдарының тексерулер жүргізу кезіндегі өзара іс-қимылы;
3) тексерілетін субъектілердің бақылау және қадағалау жүргізу кезіндегі құқығы және міндеттері, олардың құқықтары және заңды мүдделерін қорғау жөніндегі шаралар;
4) бақылау және қадағалау органдарының және олардың лауазымды адамдарының тексеру жүргізу кезіндегі құқығы және міндеттері белгіленеді.
3. Осы Заңның күші, осы Заңның 7-бабын қоспағанда:
1) қылмыстық процесс және жедел-іздестіру қызметі шеңберіндегі бақылаумен және қадағалаумен;
2) сот іс жүргізу тәртібімен қадағалаумен;
3) прокуратура органдарының жоғары қадағалауды жүзеге асыруымен;
4) инвестициялық артықшылықтарды көздейтін инвестицияларды жүзеге асыруға келісім-шарттардың талаптарының сақталуын бақылаумен;
5) жер қойнауын пайдаланушылардың пайдалы қазбаларды барлауды, өндіруді, бірлескен барлау мен өндіруді жүргізуге не барлаумен және (немесе) өндірумен байланысты емес жерасты құрылыстарын салуға және (немесе) пайдалануға, не жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерделеу келісім шарттары талаптарын сақтауын бақылаумен;
6) кеден ісі саласындағы мемлекеттік бақылаумен байланысты қатынасқа қолданылмайды.
Осы баптың 1) - 6) тармақшаларында көрсетілген бақылау және қадағалауды жүргізу кезінде туындайтын қатынас Қазақстан Республикасының заңдарымен реттеледі.

4-бап. Мемлекеттік органдардың, жеке және заңды
тұлғалардың қызметіне қойылатын талаптар

Мемлекеттік органдардың, жеке және заңды тұлғалардың қызметіне қойылатын талаптар нормативтік құқықтық актілермен, ал Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда Қазақстан Республикасының заңдарымен ғана, Қазақстан Республикасы Президентінің жарлықтарымен және Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулыларымен белгіленеді.

5-бап. Құқық қорғау органдарының бақылау және қадағалауды
жүзеге асыру кезінде жеке кәсіпкерлік
субъектілерінің кепілдіктері

Жеке кәсіпкерлік субъектілеріне қатысты құқық қорғау органдары бақылау және (немесе) қадағалау іс-шараларын қылмыстық қудалау, әкімшілік іс өндірісі және құқық қорғау органдары жүзеге асыратын реттеу функцияларын іске асыру шеңберінде ғана жүргізеді.
Осы Заңның талаптарына сәйкес келмейтін құқық қорғау органдарының кез-келген өзге бақылау немесе қадағалау қызметі Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгіленген тәртіппен заңсыз деп танылады.

7-бап. Мемлекеттік бақылау

1. Мемлекеттік бақылау мыналарға бөлінеді:
1) ішкі бақылау - мемлекеттік органның, оның құрылымдық және аумақтық бөлімшелерінің, ведомстволық бағынысты мемлекеттік органдарының және ұйымдарының мемлекеттік органдар қабылдаған шешімдерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасы заңнамасы талаптарын орындауын қамтамасыз етуге бағытталған, бақылауы.
Ішкі бақылауды жүргізу тәртібі осы Заңның 6-бабымен анықталады.
Осы тармақшаның күші Қазақстан Республикасының Бюджеттік кодексіне сәйкес жүргізілетін ішкі бақылау бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі уәкілеттік берген орган жүзеге асыратын ішкі бақылауға қолданылмайды.
2) сыртқы бақылау - бақылау және қадағалау органының тексерілетін субъектілер қызметінің осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігін тексеру және байқау жөніндегі бақылауы;
Ішкі бақылауды жүргізу тәртібі осы Заңның 2-тарауымен анықталады.
Сыртқы бақылау нәтижелері бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықтар анықталған жағдайда мемлекеттік органдар өз құзыреті шегінде әкімшілік, тәртіптік іс жүргізуді қозғайды не өз құзыреті шегінде тиісті талап-арызға бастамашылық етеді немесе Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де шараларды қабылдайды.

7-бап. Ішкі бақылау

1. Ішкі бақылау мыналарға бөлінеді:
1) құқықтық актілердің орындалуын бақылау (орындалуы құқықтық актілерде көзделген іс-шаралар). Мұндай жағдайда бақылауға орындалуға тиіс іс-шаралар қамтылған барлық құқықтық актілер алынады;
2) Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Үкіметінің және мемлекеттік органның басшы лауазымды адамының, қызметтік сипаттағы өзге де құжаттардан туындайтын тапсырмаларының орындалуын бақылау.
2. Ішкі бақылау:
1) қажетті ақпараттарды сұрату;
2) орындалуы туралы есептерді және баяндамаларды тыңдау және талдаудан;
3) тексеру және құжаттамалық тексерістің өзге де нысандары;
4) жергілікті жерлерге шыға отырып, тексерулер;
5) заңнамаға қайшы келмейтін басқа да тәсілдер арқылы жүргізіледі.
3. Ішкі бақылау мынадай өлшемдер бойынша жүргізіледі:
1) Құрылымдық, аумақтық бөлімшелердің, ведомстволық бағынысты мемлекеттік органдардың және ұйымдардың және лауазымды тұлғалардың қызметінің олардың алдына қойылған міндеттерге сәйкестігі;
2) уақытында және толық орындалуы;
3) орындау кезінде заңнама талаптарын сақтауы.
4. Күшіне енген құқықтық актінің орындалуына бақылауды жүзеге асыруға уәкілетті лауазымды тұлға не мемлекеттік органның тиісті құрылымдық бөлімшесі қажеттігіне қарай бақылау бойынша іс-шара әзірлейді.
Бұл ретте ішкі бақылауды жүзеге асыруға уәкілетті лауазымды тұлға не мемлекеттік органның тиісті құрылымдық бөлімшесі түскен ақпаратты оның орындалуы туралы:
1) құқықтық актінің дәрежесін және орындалу сапасын;
2) құқықтық актіні орындауда ауытқушылықтардың бар-жоғын, олардың себептен және ауытқуларды жою үшін ықтимал шараларды белгілеу;
3) бақылаудан алу не орындалу мерзімін ұзарту мүмкіндігін;
4) құқықтық актіні орындамағаны үшін нақты лауазымды тұлғалардың жауапкершілігін анықтау үшін талдайды.
Ақпаратты талдау қорытындысы бойынша дайындалған ұсыныс мемлекеттік органның басшылығына тиісті шешім қабылдау үшін баяндалады. Қабылданған шешім туралы орындаушылар хабардар етіледі.
5. Құқықтық актіде көзделген іс-шаралардың орындалуын бақылаудан алу және мерзімдерін ұзартуды мемлекеттік органның басшысы жүзеге асырады.
6. Жоғары тұрған мемлекеттік органның не орындаушы-органның бақылау қызметі құқықтық актіде белгіленген орындау мерзімі аяқталғанға дейін, орындаушыға, мемлекеттік органның регламентімен анықталған тәртіппен тиісті жазбаша ескерту жібереді.
Ішкі бақылауды ұйымдастырудың және жүзеге асырудың қосымша мәселелерін мемлекеттік органның өзі не не оған қатысты жоғары тұрған мемлекеттік орган анықтауы мүмкін.

8-бап. Мемлекеттік қадағалау

1. Мемлекеттік қадағалау уәкілетті мемлекеттік органның әкімшілік іс-жүргізуді қозғамай, жедел ден қою құқық шектейтін шараларды қолданылуынан көрінеді.
Жедел ден қою құқық шектейтін шаралар Қазақстан Республикасының заңдарымен көзделеді және мемлекеттік орган тексерілетін субъектінің қызметі, тауар (жұмыс, қызмет) тікелей азаматтардың және заңды тұлғалардың конституциялық құқықтарына, бостандықтарына және заңды мүдделеріне, адамдардың өміріне, денсаулығына, қоршаған ортаға тікелей қатер төндірген жағдайда зиянды келтіруге жол бермеу немесе оны келтіруді тоқтату мақсатында қолданылады.
2. Мемлекеттік қадағалау:
1) Қазақстан Республикасының прокуратурасы Қазақстан Республикасының Конституциясына, «Прокуратура туралы» Қазақстан Республикасының Заңына және өзге де заңнамаға сәйкес жүзеге асыратын жоғары қадағалау;
2) уәкілетті мемлекеттік органдар осы заңмен және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен белгіленген тәртіппен және жағдайларда жүзеге асыратын қадағалау болып бөлінеді.

9-бап. Бақылау және қадағалау нысандары

1. Тексерілетін субъектілердің қызметін бақылау және қадағалау:
1) ұйымдастырылу және жүргізілу тәртібі осы Заңда айқындалатын тексерулер;
2) ұйымдастырылу және жүргізілу тәртібі, егер Қазақстан Республикасының Салық кодексінде өзгеше көзделмесе, осы баппен және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен айқындалатын алдын алу-профилактикалық сипаты бар бақылаудың және қадағалаудың өзге де нысандарында жүзеге асырылады.
2. Бақылаудың және қадағалаудың өзге де нысандарын жүргізген кезде тексерілетін субъектіні алдын ала хабардар ету, сондай-ақ құқықтық статистика және арнаулы есепке алу жөніндегі уәкілетті органда тіркеу талап етілмейді.
Жеке кәсіпкерлік субъектілерін бақылау және қадағалаудың өзге де нысандарының түріне қарай оның қорытындылары бойынша бұзушылық анықталған жағдайда, әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы іс қозғамастан, бірақ оған бұзушылықты жою тәртібін міндетті түрде түсіндіре отырып, қорытынды (анықтама, нұсқама, қорытынды және басқа) құжаттар жасалуы мүмкін.
Осы тармақтың екінші бөлігі Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйкес жүзеге асырылатын бақылаудың өзге де түрлеріне қолданылмайды.

10-бап. Бақылаудың және қадағалаудың қағидаттары және
міндеттері

1. Бақылау және қадағалау:
1) заңдылық;
2) бәрінің заң мен сот алдындағы теңдігі;
3) жеке немесе заңды тұлғаны адалдық презумпциясы;
4) жариялылық;
5) мемлекеттік органдар лауазымды адамдарының кәсіптік біліктілігі мен құзыреттілігі;
6) мемлекеттік органдар лауазымды адамдарының өзінің лауазымдық міндеттерін орындамағаны не тиісінше орындамағаны және олардың өз өкілеттіктерін асыра пайдаланғаны үшін жауаптылығы;
7) жазалау алдында құқық бұзушылықты болғызбаудың басымдығы;
8) қажеттілік пен жеткіліктілік;
9) мемлекеттік органдар арасында бақылау өкілеттіктерінің аражігін ажырату;
10) адал тексерілетін субъектілерді көтермелеу, құқық бұзушыларға бақылауды шоғырландыру;
11) тексерілетін субъектілер мен тұтынушылардың өздерінің заңды құқықтарын өз бетінше қорғау қабілеттілігін арттыру;
12) мемлекеттік бақылау және қадағалау жүйесінің есептілігі мен ашықтығы;
13) тәуелсіздік;
14) объективтілік;
15) шынайылық принциптеріне негізделеді.
2. Бақылаудың және қадағалаудың міндеті экономикалық қауіпсіздікті, алдау практикасының алдын алуды, табиғи және энергетика ресурстарын үнемдеуді, ұлттық өнімнің бәсекеге қабілеттілігін арттыруды және жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделерін қоса алғанда, тексерілетін субъекті өндіретін және сататын өнімдердің адамдар өмірі мен денсаулығына қауіпсіздігін, олардың мүлкін қорғауды, қоршаған ортаға қауіпсіздігін, Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету болып табылады.
3. Мемлекеттік органдарға осы Заңның 12-бабы 1-тармағында, 13-бабының 1-тармағында, 14-баптың 1-тармағында көзделген нормативтік құқықтық актілерді қоспағанда, жеке кәсіпкерлік субъектілеріне тексеру жүргізу тәртібі мәселелері бойынша заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілер қабылдауға тыйым салынады.
4. Жеке кәсіпкерлік субъектілерінің қызметін бақылау және қадағалау мәселелерін реттейтін нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлейтін мемлекеттік органдар оларды кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті органмен келіседі.
5. Жеке кәсіпкерлікті мемлекеттік бақылау және қадағалау Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес осы Заңның қосымшасында көрсетілген қызмет саласында жүзеге асырылады.

11-бап. Бақылау және қадағалау органдарының құзыреті

Бақылау және қадағалау органдары:
1) мемлекеттік бақылау және қадағалау саласындағы тиісті бағыттағы мемлекеттік саясатты әзірлейді және іске асырады;
2) бақылау және қадағалау жүргізуді жетілдіру жөнінде ұсыныс енгізеді;
3) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес бақылауды және қадағалауды ұйымдастырады және жүргізеді;
4) Өзінің құзыреті шегінде бақылау және қадағалау саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді;
5) бақылау және қадағалау тиімділігіне мониторинг ұйымдастырады және жүргізеді;
6) Қазақстан Республикасындағы бақылау және қадағалау органдарының қызметін өзара үйлестіруді жүзеге асырады;
7) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттікті жүзеге асырады.

2-тарау. Тексерулерді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі

12-бап. Тексерулердің жалпы мәселелері

1. Тексерілетін субъектіні тексеру - бақылау және қадағалау
нысандарының бірі, оны бақылау және қадағалау органдары мынадай
іс-әрекеттерді:
1) мемлекеттік орган лауазымды адамының субъектіге баруын;
2) бақылаудың және қадағалаудың өзге де нысандарын жүргізу кезінде қажетті ақпаратты талап етуді қоспағанда, тексеру нысанасына қатысы бар қажетті ақпаратты сұрату;
3) осы Заңның 4-бабына сәйкес тексерілетін субъектінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарын олардың сақтауы туралы ақпарат алу мақсатында жеке кәсіпкерлік субъектісін шақырту арқылы жүргізеді.
2. Тексерудің нысанасы бақылаудың және қадағалаудың тексерілетін субъектілерінің осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарын сақтауы болып табылады.
3. Осы Заңның 25-бабының 2 және 3-тармақтарын, 28-бабын қоспағанда, осы Заңның осы тарауының күші:
1) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп өтумен;
2) кедендік одақтың кедендік шекарасын және (немесе) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын кесіп еткен кездегі өсімдіктер карантині, санитариялық-карантиндік, ветеринариялық бақылауды саласында бақылау және қадағалау жүргізумен;
3) жол қозғалысы қауіпсіздігі талаптарын сақтаумен;
4) көліктегі қауіпсіздік талаптарын сақтау тұрғысынан көліктік бақылау бекеттерінде автокөлік құралдарының Қазақстан Республикасының аумағы арқылы жүріп өтуімен;
5) кеме иелерінің және кемелер экипаждары мүшелерінің Қазақстан Республикасының ішкі су көлігі және сауда мақсатында теңізде жүзу туралы заңдарына сәйкес шағын көлемді кемелерді қауіпсіз түрде пайдалану жөніндегі талаптарын орындауын бақылаумен және қадағалаумен;
6) жеке тұлғалардың азаматтық қаруды сақтау, тағып жүру және пайдалану талаптарын сақтауымен;
7) базарларда, жануарлардан, өсімдіктерден алынатын өнімдер мен шикізаттарды бір технологиялық циклде өндіруді, дайындауды (союды), сақтауды, қайта өңдеуді жүзеге асыратын ұйымдарда ветеринария және өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік бақылауды және қадағалауды жүзеге асырумен;
8) ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды және мемлекеттік орман қоры аумағында орман қорын күзету, қорғау, оны пайдалану, ормандарды молықтыру және орман өсіру саласындағы талаптардың сақталуына, сондай-ақ жануарлар және өсімдіктер дүниесі объектілерінің санкциясыз алып қойылуын бақылауды жүзеге асырумен;
9) карантиндік аймақтарды және қолайсыз мекендерде жануарлар мен құстардың аса қауіпті аурулары бойынша іс-шараларды бақылаумен және қадағалаумен;
10) жеке тұлғалардың және заңды тұлғалардың әуе кемелерінің ұшу қауіпсіздігі және авиациялық қауіпсіздігі талаптарын сақтауымен;
11) ішкі істер органдарының жүргізілетін жедел-профилактикалық іс-шаралары шеңберінде қарудың, жарылғыш және улы заттардың, есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорлардың, азаматтық, пиротехникалық заттардың және олар қолданылған бұйымдардың заңды айналымы саласындағы бақылаумен;
12) акцизделетін тауарлардың жекелеген түрлерін өндіруді жүзеге асыратын субъектінің аумағында Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес орнатылған акциздік бекеттер арқылы бақылаумен, сондай-ақ этил спиртін және алкоголь өнімдерін өндіруді жүзеге асыратын ұйымдарда этил спиртіне және алкоголь өнімдеріне бақылау есебінің жүргізілуімен, өтініш берушінің этил спирті мен алкоголь өнімдерін өндіру және айналымы қызметіне қойылатын біліктілік талаптарына сай келуін анықтаумен;
13) Қазақстан Республикасының қаржылық заңнамасының сақталуымен, сондай-ақ қаржы нарығын және қаржылық ұйымдарды бақылаумен және қадағалаумен;
14) Қазақстан Республикасының монополияға қарсы заңнамасының талаптарын сақтаумен;
15) Қазақстан Республикасы бюджет заңнамасының, сондай-ақ республикалық бюджеттің атқарылуын реттейтін өзге де нормативтік құқықтық актілердің талаптарын сақтаумен байланысты қатынастарға қолданылмайды.
4. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген тексерулерді жүргізу кезінде туындаған қатынастар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес реттеледі.
5. Салық қызметі органдары жүзеге асыратын тексерулер тәртібінің ерекшеліктері, жүргізу мерзімдері, ұзарту және тоқтата тұру, тағайындау, нәтижелері туралы актіні ресімдеу және аяқтау Қазақстан Республикасының Салық кодексімен анықталады.

13-бап. Тәуекелдерді бағалау жүйесі

1. Мемлекеттік органдар тексерілетін субъектілерді тәуекел дәрежесіне қарай жоғары, орташа не темен тәуекел топтарына жатқызады және олар үшін жоспарлы тексерулер жүргізудің:
жоғары тәуекел дәрежесі кезінде - жылына бір реттен;
орташа тәуекел дәрежесі кезінде - үш жылда бір реттен;
төмен тәуекел дәрежесі кезінде - бес жылда бір реттен жиі емес кезеңділігін айқындайды.
Санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау, ветеринария, карантин және өсімдіктерді қорғау, тұқым шаруашылығы, астық және мақта нарығы, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарының сақталуын тексеру үшін жоспарлы тексерулер жүргізудің кезеңділігі:
1) ветеринария, карантин және өсімдіктерді қорғау, тұқым шаруашылығы, астық және мақта нарығы саласында:
жоғары тәуекел дәрежесі кезінде - жарты жылда бір реттен;
орташа тәуекел дәрежесі кезінде - бір жылда бір реттен;
төмен тәуекел дәрежесі кезінде - үш жылда бір реттен жиі болмауға;
2) санитариялық-эпидемиологиялық бақылау саласында:
жоғары тәуекел дәрежесі кезінде - айына бір реттен;
орташа тәуекел дәрежесі кезінде - тоқсанына бір реттен;
төмен тәуекел дәрежесі кезінде - жылына бір реттен;
3) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласында:
жоғары тәуекел дәрежесі кезінде - тоқсанына бір реттен;
орташа тәуекел дәрежесі кезінде - жарты жылда бір реттен;
темен тәуекел дәрежесі кезінде - жылына бір реттен жиі болмауға тиіс.
Тексеру субъектілерін тәуекел дәрежелері бойынша бөлу субъектінің салдардың ауырлығы тұрғысынан маңызы, осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды бұзушылықтардың салалық статистикасы, сондай-ақ жоспардан тыс тексерулердің нәтижелері ескеріле отырып жүзеге асырылады.
3. Мемлекеттік органдар міндетті ведомстволық есептіліктің, тексеру парақтарының нысандарына, тәуекел дәрежесін бағалау критерийлеріне, тексерулер жоспарына, тексерулер жүргізудің жылдық жоспарына қатысты актілерді әзірлейді және бекітеді.
4. Жеке кәсіпкерлік саласында тәуекел дәрежесін бағалау өлшемдері бақылау және қадағалау органдарының және кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті органның бірлескен бұйрығымен бекітіледі және мемлекеттік органдардың ресми сайттарында жарияланады.
Тәуекел дәрежесін бағалау өлшемдері - тексерілетін субъектінің тікелей қызметімен, салалық даму ерекшеліктерімен және осы дамуға әсер ететін факторлармен байланысты, тексерілетін субъектінің әртүрлі тәуекел дәрежесіне жатқызуға мүмкіндік беретін сандық және сапалық көрсеткіштердің жиынтығы.

14-бап. Ведомстволық есеп

1. Мемлекеттік органдар міндетті ведомстволық есептіліктің нысандарына қатысты актілерді әзірлейді және бекітеді.
Тексерілетін субъектілерді тексеру мәселелері жөніндегі міндетті ведомстволық статистикалық есептіліктің нысандары мемлекеттік орган, құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі уәкілетті орган басшыларының бірлескен бұйрығымен бекітіледі.
Жеке кәсіпкерлік саласындағы тексерілетін субъектілерді тексеру мәселелері жөніндегі міндетті ведомстволық статистикалық есептіліктің нысандарын да кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті орган бекітуі тиіс.
2. Бақылау және қадағалау органдары тексерілетін субъектілерді тексерулер санының, сондай-ақ тексеру парақтарына сәйкес анықталған бұзушылықтардың және олар бойынша қабылданған әкімшілік ықпал ету шараларының ведомстволық есебін тұрақты және үздіксіз негізде жүргізуге міндетті.
Тексерілетін субъектілерді тексеру жөніндегі міндетті ведомстволық есептіліктің жиынтық деректері мемлекеттік органдардың ресми Интернет-ресурстарында жарияланады.

15-бап. Тексеру парақтары

1. Бақылау және қадағалау органдары өз құзыреті шегінде тексерілетін субъектілердің біртекті топтары үшін тексеру парақтарын бекітеді.
Тексеру парақтарының нысандарын бақылау және қадағалау органдары анықтайды және бекітеді және бұқаралық ақпарат құралдарында және мемлекеттік органдардың ресми Интернет-ресурстарында жариялануға жатады.
Жеке кәсіпкерлік саласындағы тексеру парақтарының нысандары бақылау және қадағалау органдарының және кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті органның бірлескен бұйрығымен бекітіледі және мемлекеттік органдардың ресми Интернет-ресурстарында жариялануға жатады.
2. Тексеру парағы осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тексерілетін субъектілердің қызметіне қойылатын, олардың сақталмауы адамның өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, азаматтардың, заңды тұлғалардың және мемлекеттің заңды мүдделеріне қатер төндіруге әкеп соғатын талаптардың түбегейлі тізбесін қамтиды.
Тексеру парағында қамтылған, тексерілетін субъектілерге қойылатын талаптар ең аз жеткіліктілік принциптеріне сәйкес қалыптастырылады.
Осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделмеген не тексерілетін субъектінің қызметінен келетін тәуекел дәрежесін төмендетуге әсер етпейтін талаптар тексеру парақтарына енгізілуге жатпайды және олар жеке кәсіпкерлік субъектілерін тексеру барысында қойылмайды.

16-бап. Тексеру түрлері

1. Тексерілетін субъектілерді тексеру мынадай түрлерге:
1) жоспарлы;
2) жоспарлы емес болып бөлінеді.
Жоспарлы тексеру - бақылау және қадағалау органы уәкілетті органның тәуекелдерді бағалау жүйесіне сәйкес және адамның өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттің заңды мүдделеріне төнген қатердің алдын алу мақсатында алдыңғы тексерулерге қатысты белгіленген уақыт аралықтарын ескере отырып бекіткен тексерулер жоспары негізінде нақты тексерілетін субъектіге қатысты тағайындайтын тексеру.
Жоспардан тыс тексеру - бақылау және қадағалау органы адамның өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттің заңды мүдделеріне тікелей төнген қатердің алдын алу мақсатында жеке кәсіпкерліктің нақты тексерілетін субъектіге қатысты тағайындайтын тексеру.
Жоспарлы және жоспардан тыс тексерулер бірнеше тексерілетін субъектілерге қатысты мынадай:
1) салық органдарында тіркеу есебіне қою;
2) бақылау-кассалық машиналардың болуы;
3) акциздік және есептік-бақылау маркаларының болуы және төлнұсқалылығы, этил спиртін босатуға лицензияның, рұқсаттың, патенттің, Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 574-бабында көрсетілген тіркеу карточкасының болуы мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының салық заңнамасының талаптарын сақтау жөнінде ғана бір мезгілде жүргізіледі.
2. Жоспарлы және жоспардан тыс тексерулер ішкі еңбек тәртібі қағидаларында белгіленген тексерілетін субъектінің жұмыс уақытында, егер осы тармақтың екінші бөлігінде өзгеше белгіленбесе, жүзеге асырылады.
Жоспардан тыс тексерулер, жұмыстан тыс уақытта (түнгі, демалыс немесе мереке күндері) бұзушылықтардың, оларды жасау сәтінде тікелей жолын кесу үшін және айғақтарды бекіту үшін кейінге қалдыруға болмайтын әрекеттер жасау үшін жүргізілуі мүмкін.
3. Жоспарлы және жоспардан тыс тексерулер:
1) кешенді тексерулер;
2) тақырыптық тексерулер болып бөлінеді.
Бақылау және қадағалау органдарының бірнешеуі тексерілетін субъектіні тексеруді бір мезгілде жүргізуі қажет болған кезде осы органдардың әрқайсысы тексеруді тағайындау туралы актіні ресімдеуге және оны құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі уәкілетті органда тіркетуге міндетті.
Бақылау және қадағалау органының бір ғана сол мәселелер шеңбері бойынша тексерілетін субъектілердің бірнеше субъектісін тексеруі қажет болған кезде осы орган тексерілетін әрбір субъектіге тексеруді тағайындау туралы актіні ресімдеуге және оны құқықтық статистика органында тіркетуге мынадай мәселелер:
1) салық органында тіркеу есебіне қою;
2) бақылау-кассалық машиналардың болуы;
3) акциздік және есептік-бақылау маркаларының болуы және төлнұсқалылығы, этил спиртін босатуға лицензияның, рұқсаттың, патенттің, Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 574-бабында көрсетілген тіркеу карточкасының болуы мәселелері бойынша жүргізілетін тексерулерді қоспағанда, міндетті.
Кешенді тексеру - тексерілетін субъектінің қызметін осы Заңның 4-бабына сәйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарын сақтау мәселелері кешені бойынша тексеру.
Тақырыптық тексеру - тексерілетін субъектінің қызметін осы Заңның 4-бабына сәйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарын сақтау жекелеген мәселелері бойынша тексеру.
4. Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы жоспарлы тексерулер жүргізудің жыл сайынғы жиынтық жоспарын қалыптастыруы үшін бақылау және қадағалау органдары жыл сайынғы тексеру жүргізу жоспарларын жоспарлы тексеру жүргізілетін жылдың алдындағы жылдың 10 желтоқсанына дейінгі мерзімде құқықтық статистика органына жібереді.
5. Жыл сайынғы тексеру жүргізу жоспарларын өзгертуге жол берілмейді.
Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы жоспарлы тексерулер жүргізудің жыл сайынғы жиынтық жоспарын ағымдағы күнтізбелік жылдың 25 желтоқсанына дейінгі мерзімде Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының ресми Интернет-ресурсына орналастырады.
6. Бақылау және қадағалау органы тәуекелдерді бағалау жүйесі іс-шараларының нәтижелері негізінде бекіткен жоспар тексерілетін субъектілерге жоспарлы тексеру тағайындау үшін негіз болады.
7. Тексерілетін субъектілерді жоспардан тыс тексеруге:
1) тексерудің нәтижесінде және бақылаудың және қадағалаудың өзге де нысандарының нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы нұсқамалардың (қаулылардың, ұсынулардың, хабарламалардың) орындалуын бақылау;
2) жеке және заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан, Қазақстан Республикасы Парламентінің және жергілікті өкілді органдардың депутаттарынан адамдардың өміріне, денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттің заңды мүдделеріне елеулі зиян келтірілгені не зиян келтіру қатері туралы ақпарат пен өтініштер алу;
3) тексеруді жүзеге асыру үшін қажетті ақпарат алу мақсатында, тексерілетін субъектінің азаматтық-құқықтық қатынастары болған үшінші тұлғаға қатысты жүргізілетін қарсы тексеру;
4) тексерілетін субъектінің өз қызметіне тексеру жүргізу туралы бастамашылық өтініші;
5) егер тексерілетін субъектіге қатысты жоспарлы тексеру жүргізу белгіленбесе, оны қайта ұйымдастыру және атауын өзгерту;
6) тексерілетін субъектінің бастапқы тексеруге келіспейтіні туралы өтінішіне байланысты қайталама тексеру;
7) Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексінде көзделген негіздер;
8) салық төлеушілердің өтініштері, Қазақстан Республикасының Салық кодексінің 627-бабында айқындалған мәліметтер мен мәселелер негіз болып табылады.
8. Жоспардан тыс тексерулер иесі бүркемеленген өтініштер болған жағдайларда жүргізілмейді.
9. Жоспардан тыс тексерулерге осы жоспардан тыс тексеруді жүргізу үшін негіз болған фактілер мен мән-жайлар жатады.
10. Эпидемия, карантиндік объектілер және аса қауіпті зиянды организмдер ошақтары, инфекциялық, паразиттік аурулар таралу, уланулар, радиациялық апаттар туындаған немесе олардың туындау қатері төнген жағдайларда объектілерге жоспардан тыс тексеру алдын ала хабардар етпестен және тексеруді тағайындау туралы актіні тіркеместен, оны кейіннен құқықтық статистика және арнайы есеп алу уәкілетті органына келесі жұмыс күні ішінде табыс ете отырып жүргізіледі.
11. Бақылау және қадағалау органдары және құқықтық статистика және арнайы есеп алу уәкілетті органы орналасқан жерден шалғайда тұрған объектілерде немесе субъектілерде жоспардан тыс тексеру жүргізуге негіз бары анықталған жағдайда жоспардан тыс тексеру алдын ала хабардар етпестен және тексеруді тағайындау туралы актіні тіркеместен, оны кейіннен құқықтық статистика және арнайы есеп алу уәкілетті органына келесі бес жұмыс күні ішінде табыс ете отырып жүзеге асырылады.
12. Жоспарлы және жоспардан тыс тексерулер жүргізу үшін санамаланған негіздер мемлекеттік органдардың, заңды тұлғалардың құрылымдық бөлімшелеріне, резидент емес заңды тұлғалардың құрылымдық бөлімшелеріне, қызметін әділет органдарында тіркелмей жүзеге асыратын резидент емес заңды тұлғаларға қатысты қолданылады.
13. Осы Заңда белгіленбеген өзге де тексеру түрлерін жүргізуге, Қазақстан Республикасының Салық кодексінде көзделген тексерулерді қоспағанда, тыйым салынады.

17-бап. Тексерулер тағайындау туралы акті

1. Тексеру мемлекеттік органның тексеруді тағайындау туралы актісі негізінде жүргізіледі.
Тексеруді тағайындау туралы актіде:
1) актінің нөмірі мен күні;
2) мемлекеттік органның атауы;
3) тексеру жүргізуге уәкілетті адамның (адамдардың) тегі, аты, әкесінің аты (ол болғанда) және лауазымы;
4) тексерулер жүргізу үшін тартылатын мамандар, консультанттар және сарапшылар туралы мәлімет;
5) тексерілетін субъектінің атауы немесе тексеру жүргізу тағайындалған жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (ол болғанда), оның орналасқан жері, сәйкестендіру нөмірі, аумақтың учаскесі;
6) тағайындалған тексерудің мәні;
7) тексеру жүргізудің мерзімі;
8) тексеру жүргізудің құқықтық негіздері, оның ішінде міндетті талаптары тексеруге жататын нормативтік құқықтық актілер;
9) тексерілетін кезең;
10) актіге қол қоюға уәкілетті адамның қолы және мемлекеттік органның мөрі көрсетіледі.

18-бап. Тексерулер тағайындау туралы актіні мемлекеттік
тіркеу

1. Салық қызметі органдары жүзеге асыратын қарсы тексерулерді қоспағанда, тексеруді тағайындау туралы акті құқықтық статистика және арнайы есеп алу уәкілетті органында міндетті түрде тіркеледі.
Тексеру тағайындау туралы актіні тіркеудің есептік сипаты бар және тәуекелді басқарудың ведомстволық жүйелерін қалыптастыру мен жетілдіру үшін пайдаланылады.
Тексерулер тағайындау туралы актінің тіркелуі осындай тексерудің заңдылығына дәлел болып табылмайды.
Жеке кәсіпкерлік субъектілері бойынша салық қызметі органдары жүзеге асыратын қарсы тексерулерді тағайындау туралы актілер жөніндегі жалпы мәлімет тоқсан сайын құқықтық статистика және арнайы есеп алу уәкілетті органына беріледі.
2. Бақылау және қадағалау органының тексеру тағайындау туралы актісі тексерулер басталғанға дейін құқықтық статистика және арнайы есепке алу уәкілетті органында, тексерілетін субъектінің орналасқан жері бойынша құқықтық статистика және арнайы есепке алу уәкілетті органының аумақтық бөлімшесіне оны, соның ішінде электронды форматта ұсыну арқылы, тіркеледі.
Тексерулердің тағайындалғаны туралы актілерді мемлекеттік тіркеу, тоқтата тұру, қайта жаңғырту, тексеру мерзімдерін ұзарту туралы, қатысушылар құрамын өзгерту, тексеру және оның нәтижелері туралы ақпараттық есептік құжаттарды ұсыну тәртібін құқықтық статистика және арнайы есепке алу уәкілетті органы анықтайды.
3. Тексерулер қоғамдық тәртіпке, халықтың денсаулығына және Қазақстан Республикасының ұлттық мүдделеріне қауіпті тез арада жоюды талап ететін қалыптасқан әлеуметтік-экономикалық ахуалға байланысты қажет болған жағдайда, сондай-ақ тексерулерді тыс уақытта (түнгі, демалыс немесе мереке күндері) жүргізген жағдайда қажеттігіне қарай бұзушылықтардың тікелей оларды жасау сәтінде жолын кесу үшін және айғақтарды бекіту үшін кейінге қалдыруға болмайтын әрекеттер жасау үшін тексерулер тағайындау туралы актіні мемлекеттік тіркеу құқықтық статистика және арнайы есепке алу уәкілетті органында тексерулер басталғаннан кейінгі келесі жұмыс күні ішінде жүргізіледі.

19-бап. Тексеру жүргізу тәртібі

1. Бақылау және қадағалау органы тексерілетін субъектіні тексеру жүргізудің мерзімдері мен нысанын көрсете отырып, тексеру басталғанға дейін кемінде күнтізбелік отыз күн бұрын жоспарлы тексеру жүргізудің басталатыны туралы жазбаша түрде хабардар етуге міндетті.
Жоспардан тыс тексеру жүргізу кезінде осы Заңның 15-бабы 7-тармағының 2), 3), 4), 7), 8) тармақшаларында, 9 және 10-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік орган жеке кәсіпкерлік субъектісін тексеру жүргізу нысанасын көрсете отырып, тексеру басталғанға дейін кемінде бір тәулік бұрын жоспардан тыс тексеру жүргізудің басталатыны туралы хабарлауға міндетті.
2. Объектіге тексеру үшін келген мемлекеттік органдардың лауазымды адамдары:
1) құқықтық статистика және арнайы есеп алу уәкілетті органында тіркеу туралы белгі қойылған тексеруді тағайындау туралы актіні;
2) қызметтік куәлігін;
3) қажет болғанда режимді объектілерге баруға құзыретті органның рұқсатын;
4) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен берілген объектілерге бару үшін болуы қажет медициналық рұқсаттаманы;
5) тексеру парағын көрсетуге міндетті.
Тексеруді тағайындау туралы актіні тексерілетін жеке кәсіпкерлік субъектісіне берген сәттен бастап тексеру жүргізу басталды деп есептеледі.
3. Тексеруді тағайындау туралы актіні қабылдаудан бас тартқан немесе тексеруді жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарының тексеру жүргізуге қажетті материалдарға қол жеткізуіне кедергі келтірілген жағдайда хаттама жасалады. Хаттамаға тексеруді жүзеге асыратын мемлекеттік органның лауазымды адамы және тексерілетін жеке кәсіпкерлік субъектісінің уәкілетті адамы қол қояды.
Тексерілетін субъектінің уәкілетті адамы бас тарту себебі туралы жазбаша түсініктеме беріп, хаттамаға қол қоюдан бас тартуға құқылы. Тексеруді тағайындау туралы актіні алудан бас тарту тексеру жүргізбеуге негіз болып табылмайды.
4. Тексеруді тағайындау туралы актіде көрсетілген лауазымды адам (адамдар) ғана тексеру жүргізе алады. Бұл ретте тексеру жүргізуші лауазымды адамдар құрамы бақылау және қадағалау органының шешімі бойынша өзгеруі мүмкін. Бұл туралы тексерілетін субъекті және құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі орган тексеру тағайындау туралы актіде көрсетілмеген адамдар тексеруге қатысқанға дейін ауыстыру себебі көрсетіле отырып, хабардар етіледі.

20-бап. Тексеру жүргізу мерзімі

1. Тексеру жүргізу мерзімі алдағы жұмыстар көлемі, сондай-ақ қойылған міндеттер ескеріле отырып белгіленеді және ол Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген салықтық тексеруді, сондай-ақ санитариялық-эпидемиологиялық бақылау, ветеринария, карантин және өсімдіктерді қорғау, тұқым шаруашылығы, астық және мақта нарығы саласында жүргізілетін тексерулерді жүргізу кезіндегі жекелеген жағдайларды қоспағанда, отыз жұмыс күнінен аспауға тиіс, олар үшін салалық ерекшеліктері ескеріле отырып, тексерулер жүргізудің мынадай:
1) санитариялық-эпидемиологиялық бақылау саласындағы тексерулер - он бес жұмыс күніне дейін және он бес жұмыс күніне дейін ұзартылатын;
2) ветеринария, карантин және өсімдіктерді қорғау, тұқым шаруашылығы, астық және мақта нарығы саласында - бес жұмыс күнінен аспайтын және бес жұмыс күніне дейін ұзартылатын мерзімдері белгіленген.
Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген салықтық тексерулерді жүргізу кезіндегі жекелеген жағдайларды және осы тармақта көзделген жағдайларды қоспағанда, арнайы зерттеулер, сынақтар, сараптамалар жүргізу қажет болғанда, сондай-ақ тексеру көлемінің ауқымды болуына байланысты бақылау және қадағалау органының басшысы (не оны ауыстыратын адам) тексеру жүргізудің мерзімін отыз жұмыс күнінен аспайтын мерзімге бір рет қана ұзарта алады.
Тексеру мерзімі ұзартылған жағдайда мемлекеттік орган міндетті түрде құқықтық статистика және арнайы есепке алу уәкілетті органында тіркеу арқылы тексеруді ұзарту туралы қосымша актіні ресімдейді, онда тексеруді тағайындау туралы алдыңғы актінің нөмірі мен тіркелген күні және ұзартудың себебі көрсетіледі.
Тексеру бір айдан аспайтын мерзімге бір рет тоқтатыла тұруы мүмкін.
Ерекше жағдайларда (шет мемлекеттерден және тексеру жүргізу шеңберінде елеулі мәні бар мәліметтерді, құжаттарды алу қажеттігі, отыз жұмыс күнінен асатын мерзімде арнайы зерттеулер, сынақтар, сараптамалар жүргізу) тексеруді тоқтата тұру мерзімі белгіленбейді.
Тексерілетін субъектіні тексеруді тоқтата тұру және қайта бастау туралы хабардар ету құқықтық статистика және арнайы есепке алу уәкілетті органға хабарлана отырып, тексеруді тоқтата тұруға не қайта бастауға дейін бір күн бұрын жүргізіледі.
Тексеруді тоқтата тұру және қайта бастау кезінде тексеруді тоқтата тұру және қайта бастау туралы акт жасалады.
Тоқтатыла тұрған тексеруді жүргізу мерзімін есептеу ол қайта басталған күннен бастап жалғасады.
Тоқтатыла тұрған және осы бапта белгіленген мерзімдерде қайта басталмаған тексеру бойынша тексерілетін субъектіні тексеруді қайта жүргізуге жол берілмейді.
Салық қызметі органдары жүзеге асыратын тексерулерді жүргізу тәртібінің мен мерзімдерінің, ұзартудың және тоқтата тұрудың ерекшеліктерін Қазақстан Республикасының Салық кодексі айқындайды.

21-бап. Сараптама (талдау, сынау) үшін өнімнің үлгілерін
іріктеу тәртібі

1. Мемлекеттік бақылау және қадағалау жүргізу үшін өнім үлгілерін іріктеу, соның ішінде алынатын үлгілердің саны нормативтік құқықтық актілердің талаптарына және Қазақстан Республикасының өнімге және өнімдерді сынау әдістеріне нормативтік құжаттарға сәйкес анықталады.
2. Өнімнің үлгілерін іріктеуді бақылау және қадағалау органының лауазымды адамы тексерілетін субъекті басшысының немесе өкілінің және тексерілетін субъектінің уәкілетті адамының қатысуымен жүргізіледі және өнімнің үлгілерін іріктеу актісімен расталады.
Өнімнің іріктелген үлгілері жасақталған, қаптамаланған және пломбыланған (мөр басылған) болуы тиіс.
3. Өнімдер үлгілерін іріктеу актісі үш данада жасалады. Актінің барлық даналарына өнімнің үлгілерін іріктеуге алған лауазымды тұлға және тексерілетін субъектінің басшысы не өкілі қол қояды.
Іріктеу актісінің біреуі жолдамамен және тиісінше іріктелген өнім үлгілерімен бірге Қазақстан Республикасының заңнамасымен сараптама талдау, сынау жүргізу үшін уәкілетті ұйымға жібереледі.
Өнімдер үлгілерін іріктеудің екінші данасы тексерілетін субъектіде қалады.
Өнімдер үлгілерін іріктеудің үшінші данасы өнімнің үлгілерін іріктеуді жүзеге асырған адамда сақталады.
4. Іріктелген өнімнің үлгілерін сақтау және тасымалдау осы үлгілердің сараптамасы (талдау, сынағы) жүргізілетін өлшемдерді өзгертуге тиіс емес.
Сараптама (талдау, сынақ) үшін өнімнің үлгілерін іріктейтін бақылау және қадағалау органының лауазымды тұлғасы, олардың сақталуын және сараптаманы (талдауды, сынақты) жүзеге асыру орнына уақтылы жеткізілуін қамтамасыз етеді.
5. Өнімнің үлгілерін іріктеумен байланысты шығыстар бюджеттік қаражат есебінен қаржыландырылады.
6. Сараптама нәтижелерімен, тексерілетін субъектілердің осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген міндетті талаптарды бұзу фактілері расталған жағдайда, ол Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сараптама жүргізу жөніндегі шығыстарды өндіруге міндетті.
7. Тексерілетін субъекті өз бастамашылығы бойынша сараптама жүргізуге уәкілетті органда онда қалған үлгіге сараптама (талдау, сынақ) жүргізе алады.
Бақылау және қадағалау органы және тексерілетін субъекті жүргізген сараптамалар нәтижелерінің алшақтықтары туралы дау сот тәртібімен шешіледі.

22-бап. Өнімдер үлгілерін іріктеу актісі

Өнімдер үлгілерін іріктеу актісінде:
1) жасалу орны және күні;
2) соның негізінде өнімдер үлгілерін іріктеу жүзеге асырылатын бақылау және қадағалау органы басшысы шешімінің нөмірі және күні;
3) өнімдер үлгілерін іріктеуді жүзеге асырушы лауазымды тұлғаның лауазымы, тегі, аты және әкесінің аты;
4) өнімдер үлгілерін іріктеу жүргізілетін тексерілетін субъектінің атауы және орналасқан жері;
5) тексерілетін субъекті уәкілетті адамның лауазымы және тегі, аты, әкесінің аты;
6) өндірушіні, өндіру күнін, партияның сериясын (нөмірін), үлгілердің жалпы құнын көрсете отырып, іріктелген өнімдер үлгілерінің тізбесі және саны;
7) қаптама түрі және мөр (пломбы) нөмірі көрсетіледі.

23-бап. Тексеру жүргізу кезіндегі шектеулер

Тексеру жүргізу кезінде бақылау және қадағалау органының лауазымды адамдары:
1) егер осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптар мемлекеттік органның атынан әрекет ететін лауазымды адамдардың құзыретіне жатпаса, мұндай талаптардың орындалуын тексеруге;
2) егер құжаттар, ақпарат, өнім үлгілері, қоршаған орта объектілерін және өндірістік орта объектілерін зерттеу сынамалары тексеру объектілері болып табылмаса немесе тексеру нысанасына жатпаса, оларды ұсынуды талап етуге;
3) өнім үлгілеріне, қоршаған орта объектілерін және өндірістік орта объектілерін зерттеу сынамаларына зерттеу, сынау, өлшеу жүргізу үшін көрсетілген үлгілердің, сынамалардың белгіленген нысан бойынша және (немесе) мемлекеттік стандарттарда, үлгілерді, сынамаларды іріктеп алу қағидаларында және олардың зерттеу, сынау, өлшеу әдістерінде, техникалық регламенттерде немесе олар күшіне енетін күнге дейін қолданыста болатын өзге де нормативтік техникалық құжаттарда, зерттеу, сынау, өлшеу қағидаларында және әдістерінде белгіленген нормадан асатын санда іріктеп алынуы туралы хаттамаларды ресімдемей, оларды іріктеп алуға;
4) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларды қоспағанда, тексеру жүргізу нәтижесінде алынған және коммерциялық немесе заңмен қорғалатын өзге де құпия болып табылатын ақпаратты жария етуге және (немесе) таратуға;
5) тексеру жүргізудің белгіленген мерзімдерінен асып кетуге;
6) осы Заңның 15-бабы 7-тармағының 2), 4), 6), 7), 8) тармақшаларында көзделген жағдайларды қоспағанда, белгілі бір мәселе бойынша, белгілі бір кезеңде бұрын тексеру жүргізілген жеке немесе заңды тұлғаға қатысты көрінеу қайта тексеру жүргізуге;
7) мемлекеттік бақылау мақсатында шығынды сипаттағы іс-шараларды тексерілетін субъектілердің есебінен жүргізуге құқылы емес.

24-бап. Тексерулерді ресімдеу тәртібі

1. Тексерудің нәтижелері бойынша тексеруді жүзеге асыратын мемлекеттік органның лауазымды адамы екі данада тексеру нәтижелері туралы акті жасайды.
Тексеру нәтижелері туралы актіде:
1) актінің жасалған күні, уақыты және орны;
2) тексеруді жүргізген мемлекеттік органның атауы;
3) соның негізінде тексеру жүргізілген тексеруді тағайындау туралы актінің күні мен нөмірі;
4) тексеру жүргізген адамның (адамдардың) тегі, аты, әкесінің аты (ол болғанда) және лауазымы;
5) тексерілетін субъектінің атауы немесе тегі, аты, әкесінің аты (ол болғанда), тексеруді жүргізу кезінде қатысқан заңды тұлға өкілінің немесе жеке тұлға өкілінің лауазымы;
6) тексерудің жүргізілген күні, орны және кезеңі;
7) тексерудің нәтижелері туралы, оның ішінде анықталған бұзушылықтар туралы, олардың сипаты туралы мәліметтер;
8) тексерілетін субъекті өкілінің, сондай-ақ тексеруді жүргізу кезінде қатысқан адамның актімен танысуы туралы немесе танысудан бас тартуы туралы мәліметтер, олардың қолы немесе қол қоюдан бас тартуы туралы;
9) тексеруді жүргізген лауазымды адамның (адамдардың) қолы көрсетіледі.
Тексерудің нәтижелері туралы актіге олар болған жағдайда өнімнің үлгілерін (сынамаларын) іріктеу, қоршаған орта объектілерін зерттеу туралы актілер, жүргізілген зерттеулердің (сынақтардың) және сараптамалардың хаттамалары (қорытындылары) және тексеру нәтижелерімен байланысты басқа да құжаттар немесе олардың көшірмелері қоса беріледі.
2. Тексерудің нәтижелері бойынша ескертулер және (немесе) қарсылықтар болған жағдайда, заң тұлға басшысы немесе жеке тұлға не олардың өкілдері оларды жазбаша түрде белгілейді.
Ескертулер және (немесе) қарсылықтар тексеру жүргізудің нәтижелері туралы актіге қоса беріледі, ол туралы тиісті белгі жасалады.
3. Тексерілетін субъектіге түпнұсқа ретінде болатын құжаттардың көшірмелерін қоспағанда, қосымшаларының көшірмелері бар тексерудің нәтижелері туралы актінің бір данасы танысу және анықталған бұзушылықтарды жою жөніндегі шараларды және басқа да іс-қимылдарды қабылдау үшін заңды тұлғаның басшысына немесе жеке тұлғаға не олардың өкілдеріне тапсырылады.
4. Тексеру нәтижесінде анықталған бұзушылықтар бойынша тексерілген субъекті үш күндік мерзімде қарсылықтар болмағанда тексеруді жүргізген мемлекеттік органның басшысымен келісілген мерзімдерді көрсете отырып, анықталған бұзушылықтарды жою жөнінде қабылданатын шаралар туралы ақпарат беруге міндетті.
5. Тексерілетін субъектілер келушілер мен тексерулерді есепке алу кітабын жүргізуге құқығы бар. Мемлекеттік органдардың лауазымды адамдары тексерілетін субъектілердің келушілер мен тексерулерді есепке алу кітабында тегін, лауазымдарын және актіде баяндалған деректерді көрсете отырып, жүргізілген іс-қимылдар туралы жазба жасауға міндетті.
6. Түпнұсқалық бухгалтерлік және өзге де құжаттарды алып қоюға және алуға тыйым салынады.
Түпнұсқалық құжаттарды алып қою және алу Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодексінің нормаларына сәйкес, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде көзделген жағдайларда жүргізіледі.
7. Тексеру жүргізілген кезде осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды бұзушылық болмаған жағдайда актіге тексеру нәтижелері жөнінде тиісті жазба жасалады.
8. Тексерілетін субъектіге тексеруді тағайындау туралы актіде көрсетілген тексеруді аяқтау мерзімінен кешіктірілмей тексеру нәтижелері туралы актінің тапсырылған күні тексеру мерзімінің аяқталуы деп есептеледі.

25-бап. Бақылау және қадағалау органдарының лауазымды
адамдарының тексерулер жүргізу кезінде
анықталған бұзушылықтар фактілері бойынша
қабылдаған шаралары

1. Егер тексеру нәтижесінде тексерілетін субъектілердің осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген белгіленген талаптарды бұзушылықтар фактілері анықталған болса, бақылау және қадағалау органының лауазымды адамы Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өкілеттіктер шегінде анықталған бұзушылықтарды жою, оларды ескерту, адамның өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне ықтимал зиян келтіруді болдырмау жөнінде Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген шараларды қабылдауға, сондай-ақ бұзушылыққа жол берген адамдарды Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауапкершілікке тарту жөнінде шаралар қабылдауға міндетті.
2. Тексерілетін органға қатысты тыйым салу-шектеу сипатындағы шаралар қабылданған кезде бақылау және қадағалау органы Қазақстан Республикасының заңдарында анықталған жағдайларда және тәртіппен прокурорды хабардар етеді.

26-бап. Бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру кезіндегі
мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарының
құқықтары мен міндеттері

1. Тексерілетін субъектілерге бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру кезіндегі мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарының:
1) осы Заңның 18-бабының 2-тармағында көрсетілген құжаттарды көрсеткен кезде тексерілетін объектінің аумағына және үй-жайларына кедергісіз кіруге;
2) қағаз және электронды жеткізгіштердегі құжаттарды (мәліметтерді) не олардың көшірмелерін тексеру нәтижелері туралы актіге қосу үшін алуға, сондай-ақ тексерудің міндеттері мен мәніне сәйкес автоматтандырылған деректер қорына (ақпараттық жүйелерге) қол жеткізуге;
3) мемлекеттік органдардың және ведомстволық бағынысты ұйымдардың мамандарын, консультанттарын және сарапшыларын тартуға құқығы бар.
2. Тексеруді жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарына тексеру мәніне жатпайтын талаптар қоюға және өтініш жасауға тыйым салынады.
3. Мемлекеттік бақылауды жүргізу кезінде мемлекеттік органдардың лауазымды адамдары:
1) Қазақстан Республикасының заңнамасын, тексерілетін субъектілердің құқықтары мен заңды мүдделерін сақтауға;
2) тексеруді осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген негізде және тәртіппен қатаң сәйкестікте жүргізуге;
3) тексеру жүргізу кезеңінде тексерілетін субъектілердің белгіленген жұмыс режиміне кедергі келтірмеуге;
4) осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды бұзушылықтың алдын алу, анықтау және жолын кесу бойынша Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес берілген өкілеттіктерді уақтылы және толық көлемде орындауға;
5) тексеру жүргізу кезінде тексерілетін субъектінің қатысуына кедергі келтірмеуге, тексеру мәніне жатқызылған мәселелер бойынша түсініктер беруге;
6) тексеру жүргізу кезінде тексерілетін субъектіге тексерудің мәніне қатысты қажетті ақпарат беруге;
7) тексеру аяқталған күні не «Қаржы рыногы мен қаржылық ұйымдарды мемлекеттік реттеу және қадағалау туралы» Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 4 шілдедегі Заңында белгіленген тәртіппен және мерзімдерде тексерілетін субъектіге жүргізілген тексерудің нәтижелері туралы актіні беруге;
8) алынған құжаттардың және тексеру жүргізудің нәтижесінде алынған мәліметтердің сақталуын қамтамасыз етуге міндетті.

27-бап. Бақылау және қадағалау жүргізу кезіндегі
тексерілетін субъектінің құқықтары мен міндеттері

1) бақылау және қадағалау органдарының, тексеру жүргізу үшін объектіге келген лауазымды адамдарын мынадай:
жоспарлы тексерулер тағайындалған кезде алдағы тексерулерге қатысты уақыт аралығы сақталмаған;
тексеру тағайындау туралы актіде көрсетілген мерзімдер асып кеткен не олар өтіп кеткен, осы Заңда белгіленген мерзімдерге сәйкес келмеген;
осы Заңның 15-бабы 7-тармағының 2), 4), 6) 7) және 8) тармақшаларында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік орган белгілі бір мәселе бойынша, белгілі бір кезеңде бұрын тексеру жүргізілген тексерілетін субъектіге қатысты көрінеу қайта тексеру тағайындаған;
егер алдыңғы тексеру кезінде бұзушылықтар анықталмаған болса, осы Заңның 15-бабы 7-тармағының 1) тармақшасына сәйкес жоспардан тыс тексеру тағайындалған;
осы Заңның 11, 12, 13-баптарында және 17-бабының 1-тармағында
көзделген ақпарат пен құжаттар болмаған;
егер Қазақстан Республикасының Салық кодексінде өзгеше көзделмесе, жасалған не әзірленіп жатқан қылмыстар туралы өтініште немесе хабарламада, жеке, заңды тұлғалардың және мемлекеттің құқықтары мен заңды мүдделерін бұзу туралы өзге де өтініштерде көрсетілген уақыт аралығының шеңберінен шығатын кезеңде тексеру тағайындалған;
тексеру жүргізуге тиісті өкілеттіктері жоқ адамдарға тексеру жүргізу тапсырылған;
осы Заңның 15-бабының 3-тармағында көрсетілген жағдайларды қоспағанда, тексеруді тағайындау туралы бір актіде тексеруге тартылатын бірнеше тексерілетін субъектілері көрсетілген;
тексеру мерзімдері осы Заңда белгіленген мерзімнен асырып ұзартылған жағдайларда, объектіге тексеру жүргізу үшін келген мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарын тексеруге жібермеуге;
2) егер жүргізілетін тексерудің мәніне жатқызылмаған немесе актіде көрсетілген кезеңге жатқызылмаған болса, мәліметтер бермеуге;
3) тексеруді тағайындау туралы актіге және тексерудің нәтижелері туралы актіге және мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарының іс-әрекетіне (әрекетсіздігіне) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауға;
4) мемлекеттік органдардың немесе лауазымды адамдардың тексерілетін субъектілердің қызметін шектейтін заңға негізделмеген тыйым салуларын орындамауға;
5) тексеруді жүзеге асыру процесін, сондай-ақ лауазымды адамның қызметіне кедергі келтірместен, аудио- және бейне-техника құралдарының көмегімен лауазымды адамның тексеру шеңберінде жүргізетін жекелеген іс-әрекеттерін тіркеуге;
6) үшінші тұлғалардың өз мүдделері мен құқықтарын білдіруі, сондай-ақ үшінші тұлғалардың осы баптың 1-тармағының 5) тармақшасында көзделген іс-әрекеттерді жүзеге асыруы мақсатында оларды тексеруге қатысуға тартуға құқылы.
2. Мемлекеттік органдар мемлекеттік бақылау және қадағалау жүргізген кезде тексерілетін субъектілер;
1) осы Заңның 17-бабы 1-тармағының талаптары сақталған кезде тексерілетін объектінің аумағына және үй-жайларына мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарының кедергісіз өтуін қамтамасыз етуге;
2) коммерциялық не өзге де құпияны қорғау талаптарын сақтай отырып, тексеруді жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарына қағаз және электронды жеткізгіштердегі құжаттарды (мәліметтерді) не олардың көшірмелерін тексерудің нәтижелері туралы актіге қосу үшін табыс етуге, сондай-ақ тексерудің міндеттері мен мәніне сәйкес автоматтандырылған деректер қорына (ақпараттық жүйелерге) қол жеткізуіне мүмкіндік беруге;
3) тексеруді тағайындау туралы актінің екінші данасында алғаны туралы белгі жасауға;
4) жүргізілген тексерулердің нәтижелері туралы актінің екінші данасында, ол аяқталған күні алғаны туралы белгі жасауға;
5) тексеруді жүзеге асыру кезеңінде тексерілетін құжаттарға, егер осы Заңмен не Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен өзгеше көзделмесе, өзгерістер мен толықтырулар енгізуге жол бермеуге;
6) объектіге тексеру жүргізу үшін келген адамдардың осы объекті үшін белгіленген нормативтерге сәйкес зиянды және қауіпті өндірістік факторлар әсерінен қауіпсіздігін қамтамасыз етуге міндетті.

28-бап. Осы Заңның талаптарын өрескел бұза отырып
жүргізілген тексерудің жарамсыздығы

1. Бақылау және қадағалау органының осы Заңда белгіленген, тексеруді ұйымдастыру мен жүргізуге қойылған талаптарды өрескел бұза отырып жүргізген тексеруі жарамсыз деп танылады, ал осы тексерудің нәтижелері жөніндегі акт тексерілетін субъектілердің осы Заңның 4-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген міндетті талаптарды бұзуының дәлелі болып табылмайды және жоғары тұрған мемлекеттік органның немесе соттың оның күшін жоюына негіз болып табылады.
Жоғары тұрған мемлекеттік органның тексерудің жарамсыздығына байланысты тексерілетін субъектінің өтінішін қарауы өтініш берілген кезден бастап он жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады.
Мұндай өтінішті қараудың белгіленген мерзімі бұзылған жағдайда шешім тексерілетін субъектінің пайдасына шешілді деп есептеледі.
2. Өрескел бұзушылыққа:
1) тексеру жүргізу негіздерінің болмауы;
2) тексеруді тағайындау туралы актінің болмауы;
3) тексеру жүргізу туралы хабарлама мерзімдерінің сақталмауы;
4) осы Заңның 22-бабының талаптарын бұзу;
5) жоспарлы тексеру тағайындау кезінде алдыңғы тексеруге қатысты уақыт аралығын бұзу;
6) тексерілетін субъектіге тексеру актісін табыс етпеу;
7) мемлекеттік органдардың олардың құзыретіне жатпайтын мәселелер бойынша тексерулер тағайындауы жатады.

29-бап. Бақылау және қадағалауды жүзеге асыратын
мемлекеттік органдар мен олардың лауазымды
адамдарының шешімдеріне, іс-әрекетіне
(әрекетсіздігіне) шағымдану тәртібі

1. Бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру кезінде тексерілетін субъектілердің құқықтары мен заңды мүдделері бұзылған жағдайда тексерілетін субъекті тиісті органның және (немесе) лауазымды адамның іс-әрекетіне (әрекетсіздігіне) жоғары тұрған мемлекеттік органға не Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сотқа шағымдануға құқылы.
2. Тексерілетін субъектінің қылмыстық істі қозғаумен және тексеру жүргізумен байланысты мемлекеттік органдардың іс-әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағымдануы Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

3-тарау. Қорытынды ережелер

30-бап. Қазақстан Республикасының бақылау және
қадағалау саласындағы заңнамасын бұзғаны
үшін жауаптылығы

Қазақстан Республикасының бақылау және қадағалау заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады.

31-бап. Осы Заңның күшіне ену тәртібі

Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап кейін он күн өткен қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

«Қазақстан Республикасындағы
мемлекеттік бақылау және
қадағалау туралы»
Қазақстан Республикасының
2010 жылғы « »
Заңына қосымша

Мемлекеттік бақылау және қадағалау жүзеге асырылатын жеке
кәсіпкерлік субъектілері қызметінің салалары

1. Мемлекеттік бақылау:
1) электр энергетикасы саласында;
2) жер қойнауын пайдалану саласындағы келісім-шарттар талаптарының сақталуына;
3) жер қойнауын зерделеу және пайдалану саласында;
4) мұнайгаз кәсіпшілігі инфрақұрылымына;
5) халықтың радиациялық қауіпсіздігі саласында;
6) мұнай операцияларын жүргізу саласында;
7) мұнай өнімдерінің жекелеген түрлерінің өндірілуіне және оның айналымына;
8) атом энергиясы саласында;
9) автомобиль көлігі саласында;
10) темір жол көлігі саласында;
11) Мемлекеттік шекарадан өткізу пункттерінде көлік құралдарының иелері мен тасымалдаушылардың жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру саласында;
12) көлік саласында;
13) өнімді тиеп жіберу алдындағы кезеңде және (немесе) түпкілікті пайдаланылуында;
14) техникалық реттеу саласында;
15) Қазақстан Республикасының сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы заңнамасының сақталуына;
16) метрология саласында;
17) тұрғын үй қатынастары саласында;
18) асыл тұқымды мал шаруашылығы және ара шаруашылығы саласында;
19) жануарлар дүниесін қорғау, молайту және пайдалану саласында;
20) тұқым шаруашылығы саласында;
21) астық нарығын реттеу саласында;
22) орман қорын күзету, қорғау, пайдалану, ормандарды молықтыру мен орман өсіру саласында;
23) Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау саласында;
24) өсімдік шаруашылығындағы міндетті сақтандыру саласында;
25) ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласында;
26) мақтаның қауіпсіздігі және сапасы саласында;
27) жерді пайдалану мен қорғауға;
28) геодезиялық және картографиялық қызметке;
29) қоршаған ортаны қорғау, табиғи ресурстарды молықтыру және пайдалану саласында;
30) шаруашылық қызметтің экологиялық қауіпті түрлеріне;
31) қалдықтармен жұмысқа;
32) міндетті экологиялық сақтандыру;
33) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою саласында;
34) азаматтық қорғаныс саласында;
35) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласында;
36) өрт қауіпсіздігі саласында;
37) қызметі үшінші тұлғаларға нұқсан келтіру қауіптілігіне байланысты объектілер иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру саласында;
38) дәрілік заттардың айналысы саласында;
39) көрсетілетін медициналық және арнаулы әлеуметтік қызметтердің сапасына;
40) халыққа жұқпалы ауруларға қарсы алдын ала егудің ұйымдастырылуына және өткізілуіне;
41) жұқпалы аурулардың алдын алу жөніндегі іс-шаралардың ұйымдастырылуына және олардың өткізілуіне;
42) білім беру саласында;
43) Ұлттық мұрағат қорының құрамына жатқызылған және жеке мұрағаттарда сақталатын құжаттардың сақталуына;
44) Қазақстан Республикасының еңбек туралы және еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау туралы заңнамасының сақталуына;
45) қызметкерді еңбек (қызметтік) міндеттерін орындаған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру саласында;
46) халықты жұмыспен қамту саласында;
47) мүгедектерді әлеуметтік қорғау саласында;
48) арнаулы әлеуметтік қызметтер ұсыну саласында;
49) бұқаралық ақпарат құралдары туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына;
50) байланыс саласында;
51) ақпараттандыру саласында;
52) электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына;
53) салық және басқа да міндетті төлемдердің бюджетке түсуін, сондай-ақ жинақтаушы зейнетақы қорларына міндетті зейнетақы жарналарының және Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдардың толық және уақтылы аударылуына;
54) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген құзыреті шегінде салықтық емес түсімдердің түсуіне;
55) трансферттік бағаларды қолдану кезінде;
56) заңсыз жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына;
57) сырттай байқау рәсімдерінің, оңалту рәсімдерінің, конкурстық іс жүргізудің өткізілуіне;
58) валюталық операцияларды және валюталық құндылықтарды пайдалануға байланысты қызметті жүзеге асыруға;
59) құзыреті шегінде қаржылық ұйымдардың қызметіне;
60) төлемдер және ақша аударымдары, вексель айналымдары мәселелері бойынша Қазақстан Республикасы заңнамасының және Қазақстан Республикасы валюта заңнамасының сақталуына;
61) төлем жүйелерінің жұмыс істеуіне;
62) экономикалық шоғырлануға;
63) Қазақстан Республикасының монополияға қарсы заңнамасының сақталуына;
64) авторлық құқық және сабақтас құқық, өнеркәсіптік меншік, селекциялық жетістіктер, интегралдық микросхема топологиясы объектілерін пайдалануға;
65) нормативтік құқықтық актілердің ресми мәтінін кейіннен жариялау саласында;
66) бағалау қызметі саласында;
67) табиғи монополиялар салаларында;
68) реттелетін нарық субъектілерінің Қазақстан Республикасының табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы заңнамасында белгіленген міндеттерді және Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген, мемлекет реттеп отыратын бағалар енгізілетін өнімдер, тауарлар және көрсетілетін қызметтер номенклатурасы бойынша белгіленген бағаларды сақтауына;
69) Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасының сақталуына;
70) жол қозғалысы қауіпсіздігінің қамтамасыз етілуіне;
71) азаматтық және қызметтік қару мен оның патрондарының, азаматтық пиротехникалық заттар мен оларды қолданып жасалған бұйымдардың айналымы саласында жұмыспен қамтылған жеке және заңды тұлғалардың қызметіне;
72) түрлі-түсті бейнелі көбейткіш-көшіргіш техниканың, сондай-ақ штемпельді-гравюралық кәсіпорындардың қызметіне;
73) жарылғыш және улы заттарды, радиоактивті материалдар мен заттарды қолдану мен олардың жұмыс істеуінің белгіленген ережелерінің сақталуына;
74) шетелдік жұмыс күшін тарту ережелерінің сақталуына;
75) күзет қызметіне;
76) есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорлардың айналымына;
77) көлік құралдарының иелері мен тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру саласында;
78) Қазақстан Республикасының туристік қызмет туралы заңнамасының сақталуына;
79) аудиторлық қызмет және кәсіби аудиторлық ұйымдар қызметі саласында;
80) Қазақстан Республикасының ойын бизнесі туралы заңнамасының сақталуына;
81) Қазақстан Республикасының тауар биржалары туралы заңнамасының сақталуына;
82) Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт саласындағы заңнамасының орындалуына;
83) спорт объектілерін пайдалану, оларға техникалық қызмет көрсету жөніндегі стандарттардың, ережелер мен нормалардың сақталу мәніне;
84) спортта допингке қарсы іс-шаралардың жүргізілуіне;
85) бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік саласында;
86) өңірлік қаржы орталығы қатысушыларының Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы саласындағы қызметіне;
87) тарихи-мәдени мұра объектілерінің қорғалуына және пайдаланылуына;
88) мемлекеттік статистика саласында: мемлекеттік статистика саласындағы бақылау;
89) жеке кәсіпкерлік субъектілерін қолдау және қорғау саласында жүзеге асырылады.

2. Мемлекеттік қадағалау:
1) Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану саласында;
2) азаматтық авиация қызметіне;
3) халықаралық әуе тасымалдарына;
4) авиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге;
5) сауда мақсатында теңізде жүзу саласында;
6) ішкі су көлігі саласында;
7) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласында;
8) ветеринария саласында;
9) өсімдіктерді қорғау және оның карантині саласында;
10) санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылық саласында;
11) қаржы нарығына және қаржы ұйымдарына;
12) кредиттік бюролар қызметіне;
13) инвестициялық қорлар қызметіне жүзеге асырылады.