О проекте Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам совершенствования апелляционного, кассационного и надзорного порядка рассмотрения дел, повышения уровня доверия и обеспечения доступности к правосудию"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 2 ноября 2011 года № 1274

      Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам совершенствования апелляционного, кассационного и надзорного порядка рассмотрения дел, повышения уровня доверия и обеспечения доступности к правосудию».

      Премьер-Министр
      Республики Казахстан                       К. Масимов

Проект

ЗАКОН
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные
акты Республики Казахстан по вопросам совершенствования
апелляционного, кассационного и надзорного порядка рассмотрения
дел, повышения уровня доверия и обеспечения доступности к
правосудию

      Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:
      1. В Уголовно-процессуальный кодекс Республики Казахстан от 13 декабря 1997 года (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 23, ст. 335; 1998 г., № 23, ст. 416; 2000 г., № 3-4, ст. 66; № 6, ст. 141; 2001 г., № 8, ст.53; № 15-16, ст. 239; № 17-18, ст.245; № 21-22, ст. 281; 2002 г., № 4, ст. 32, 33; № 17, ст.155; № 23-24, ст.192; 2003 г., № 18, ст.142; 2004 г., № 5, ст. 22; № 23, ст. 139; № 24, ст. 153, 154, 156; 2005 г., № 13, ст. 53; № 21-22, ст.87; № 24, ст.123; 2006 г., № 2, ст.19; № 5-6, ст.31; № 12, ст.72; 2007 г., № 1, ст.2; № 5-6, ст.40; № 10, ст.69; № 13, ст.99; 2008 г., № 12, ст.48; № 15-16, ст.62, 63; № 23, ст. 114; 2009 г., № 6-7, ст. 32; № 15-16, ст.71, 73; № 17, ст.81, 83; № 23, ст.113, 115; № 24, ст.121, 122, 125, 127, 128, 130; 2010 г., № 1-2, ст.4; № 11, ст. 59; № 17-18, ст. 111; № 20-21, ст. 119; № 22, ст. 130; № 24, ст. 149; 2011 г., № 1, ст. 9; № 2, ст. 19, 28):
      1) в статье 7:
      пункт 3) изложить в следующей редакции:
      «3) «апелляционная инстанция» – суд, рассматривающий дело по существу по апелляционным жалобам (протестам) на не вступившие в законную силу приговоры, постановления суда первой инстанции;»;
      пункты 4-1), 5), 6) изложить в следующей редакции:
      «4-1) «кассационная инстанция» - суд, рассматривающий дело по кассационным жалобам (протестам) на вступившие в законную силу приговоры, постановления суда первой и апелляционной инстанции;
      5) «надзорная инстанция» - коллегия Верховного Суда Республики Казахстан, рассматривающая в порядке надзора дело по ходатайству, протесту на вступившие в законную силу судебные решения, а также пленарное заседание Верховного Суда Республики Казахстан, рассматривающее представление Председателя Верховного Суда или протест Генерального Прокурора;
      6) «судья» - носитель судебной власти; профессиональный судья, назначенный или избранный на эту должность в установленном законом порядке (председатель суда, председатель судебной коллегии, судья соответствующего суда);»;
      пункт 34) изложить в следующей редакции:
      «34) «приговор» - решение суда, вынесенное судом первой, апелляционной инстанции по вопросу о виновности или невиновности обвиняемого и применении или неприменении к нему наказания;»;
      2) пункт 10) статьи 23 изложить в следующей редакции:
      «10. Суд обеспечивает сторонам право участвовать в рассмотрении дела по первой и апелляционной инстанции; обвиняемый и его защитник допускаются при рассмотрении дела, в кассационном и надзорном порядке, по вновь открывшимся обстоятельствам. Сторона обвинения должна быть представлена государственным либо частным обвинителем при рассмотрении судом каждого уголовного дела. Другие случаи, когда стороны обязаны участвовать в рассмотрении дела судом, определяются настоящим Кодексом.»;
      3) статью 29 дополнить частью четвертой следующего содержания:
      «4. Приговоры и постановления судов, принятые по делу, за исключением рассмотренных в закрытых судебных заседаниях согласно части первой настоящей статьи, после их вступления в законную силу в течение семи дней размещаются на интернет-ресурсах судов Республики Казахстан.»;
      4) предложение второе части четвертой статьи 43 изложить в следующей редакции:
      «Если дело прекращено судом при рассмотрении его в апелляционном, кассационном и надзорном порядке, указанные действия производит суд, рассмотревший дело по первой инстанции.»;
      5) статью 58 изложить в следующей редакции:
      «Статья 58. Состав суда
      1. Рассмотрение уголовных дел в судах первой инстанции осуществляется единолично судьей, а по делам об особо тяжких преступлениях по ходатайству обвиняемого - в составе одного судьи и десяти присяжных заседателей, за исключением дел о преступлениях, предусмотренных статьями 165, 166, 166-1, 167, 168 (частью первой), 169, 233 (частями третьей и четвертой) Уголовного кодекса Республики Казахстан.
      2. Рассмотрение уголовных дел в апелляционном порядке осуществляется судьей единолично, а при рассмотрении жалоб, протестов на приговоры, постановления суда с участием присяжных заседателей - коллегиально в составе не менее трех судей.
      3. Рассмотрение дел в кассационной инстанции осуществляется коллегиально в составе не менее трех судей под председательством председателя областного и приравненного к нему суда.
      4. Рассмотрение дел в Верховном Суде Республики Казахстан осуществляется коллегиально в составе не менее трех судей.
      5. Состав суда при рассмотрении дел по вновь открывшимся обстоятельствам определяется в соответствии с правилами настоящей статьи.
      6. Рассмотрение вопросов, возникающих при исполнении приговора и дел о применении принудительных мер медицинского характера к невменяемым, осуществляется единолично судьей соответствующего суда.»;
      6) часть четвертую статьи 59 изложить в следующей редакции:
      «4. Если при судебном рассмотрении дела будут выявлены обстоятельства, способствовавшие совершению преступления, нарушению прав и свобод граждан, а также другие нарушения закона, допущенные в ходе дознания, предварительного следствия, суд выносит частное постановление, которым обращает внимание соответствующих организаций или лиц на данные обстоятельства и факты нарушений закона, требующие принятия необходимых мер. Суд вправе вынести частное постановление и в других случаях, если признает это необходимым.»;
      7) в части шестой статьи 75:
      пункты 13), 14) изложить в следующей редакции:
      «13) получить копии постановлений о возбуждении уголовного дела, о признании его потерпевшим или об отказе в этом, о приостановлении уголовного дела, о прекращении дела, копию обвинительного заключения, а также копии приговора и постановления суда;
      14) участвовать в судебном разбирательстве дела в суде первой и апелляционной инстанции;»;
      пункт 21) изложить в следующей редакции:
      «21) участвовать в судебном рассмотрении заявленных жалоб, ходатайств и протестов в апелляционной, кассационной и надзорной инстанциях;»;
      8) в статье 90:
      пункт 2) части первой изложить в следующей редакции:
      «2) рассматривал жалобу на решения и действия (бездействие) прокурора, органов следствия и дознания либо принимал участие в санкционировании процессуального решения по данному уголовному делу;»;
      части третью, четвертую и пятую изложить в следующей редакции:
      «3. Судья, принимавший участие в рассмотрении уголовного дела в суде первой инстанции, не может участвовать в рассмотрении этого дела в суде апелляционной, кассационной инстанции или в порядке надзора.
      4. Судья, принимавший участие в рассмотрении дела в суде апелляционной инстанции, не может участвовать в рассмотрении этого дела при новом его рассмотрении в этой же инстанции после отмены апелляционного приговора (постановления), принятого с его участием, а также при рассмотрении дел в кассационной инстанции.
      5. Судья, принимавший участие в рассмотрении дела в предшествующих судебных инстанциях, не может участвовать в рассмотрении того же дела соответственно в коллегии и пленарном заседании Верховного Суда.»;
      дополнить частью 4-1 следующего содержания:
      «4-1. Судья, принимавший участие в рассмотрении дела в суде кассационной инстанции, не может участвовать в рассмотрении этого дела при повторном его рассмотрении в апелляционной и кассационной инстанциях после отмены постановления, принятого с его участием.»;
      часть десятую изложить в следующей редакции:
      «10. Постановление об отклонении или удовлетворении отвода обжалованию (опротестованию) не подлежит. Доводы о несогласии с постановлением могут быть включены в апелляционную, кассационную или надзорную жалобу.»;
      9) статью 112 изложить в следующей редакции:
      «Статья 112. Жалобы, протесты на приговор, постановления суда
      Жалобы, протесты на приговор, постановления судов первой инстанции подаются в соответствии с правилами главы 46 настоящего Кодекса. Жалобы, протесты, ходатайства о пересмотре судебных решений, вступивших в законную силу, подаются в соответствии с правилами глав 48-1 и 50 настоящего Кодекса.»;
      10) часть первую статьи 131 изложить в следующей редакции:
      «1. Вступивший в законную силу приговор, а также вступившее в законную силу другое решение суда по уголовному делу обязательны для всех государственных органов, организаций и граждан в отношении как установленных обстоятельств, так и их правовой оценки. Данное положение не препятствует проверке, отмене и изменению приговора и других решений суда в кассационном и надзорном порядке, по вновь открывшимся обстоятельствам.»;
      11) часть восемнадцатую статьи 153 изложить в следующей редакции:
      «18. Порядок исчисления и продления срока ареста обвиняемого, установленный настоящей статьей, применяется также при отмене приговора в результате производства в кассационной или надзорной инстанции или по вновь открывшимся обстоятельствам в отношении лица, отбывающего наказание в виде лишения свободы, и направлении дела на новое расследование с применением судом меры пресечения в виде ареста.»;
      12) части вторую и третью статьи 291 изложить в следующей редакции:
      «2. В апелляционном порядке областной и приравненный к нему суд рассматривает дела по апелляционным (частным) жалобам, протестам на не вступившие в законную силу приговоры и постановления районных и приравненных к ним судов, специализированных межрайонных судов по делам несовершеннолетних, а также специализированных межрайонных судов по уголовным делам.
      3. В кассационном порядке областной и приравненный к нему суд рассматривает дела по кассационным (частным) жалобам, протестам на вступившие в законную силу приговоры и постановления, вынесенные первой и апелляционной инстанциями.»;
      13) часть первую статьи 292 изложить в следующей редакции:
      «1. Верховный Суд действует в качестве высшей судебной инстанции, коллегиально рассматривающей дела по ходатайствам сторон и протестам прокурора на:
      1) приговоры, постановления судов первой и апелляционной инстанций только после их рассмотрения в кассационной инстанции;
      2) постановления суда кассационной инстанции.»;
      14) части вторую и третью статьи 293 изложить в следующей редакции:
      «2. В апелляционном порядке Военный суд рассматривает дела по апелляционным (частным) жалобам, протестам на не вступившие в законную силу приговоры и постановления военных судов гарнизонов, специализированных межрайонных военных судов по уголовным делам.
      3. В кассационном порядке Военный суд рассматривает дела по кассационным (частным) жалобам, протестам на вступившие в законную силу приговоры и постановления, вынесенные судами гарнизонов, специализированных межрайонных военных судов по уголовным делам и апелляционной инстанций Военного Суда.»;
      15) статью 328 дополнить частью десятой следующего содержания:
      «10. Если вопросы участвующих в допросе лиц, которые были отведены судом или на которые отказался отвечать допрашиваемый; вопросы, заданные эксперту, и его ответы; основное содержание выступлений сторон в судебных прениях и последнего слова подсудимого зафиксированы с помощью средств аудио-, видеозаписи, то в протоколе необходимо отметить данное обстоятельство.
      Протокол дополняется указанными сведениями по ходатайству лиц, участвующих в деле, заявленному в форме и сроки, установленные статьей 329 настоящего Кодекса.»;
      16) в статье 343:
      часть первую изложить в следующей редакции:
      «1. Председательствующий опрашивает стороны, имеются ли у них ходатайства о вызове новых свидетелей, экспертов и специалистов и об истребовании вещественных доказательств и документов, в том числе о проведении процедуры медиации. Лицо, заявившее ходатайство, обязано указать, для установления каких обстоятельств необходимы дополнительные доказательства.»;
      часть третью изложить в следующей редакции:
      «3. Суд, выслушав мнение остальных участников судебного разбирательства, должен рассмотреть каждое заявленное ходатайство, в том числе о проведении процедуры медиации, удовлетворить его или вынести мотивированное постановление об отказе в удовлетворении ходатайства.»;
      17) часть вторую статьи 387 изложить в следующей редакции:
      «2. Частное постановление может быть также вынесено при обнаружении судом нарушений прав граждан и других нарушений закона, допущенных при производстве дознания, предварительного следствия.»;
      18) заголовок раздела 8 изложить в следующей редакции:
      «Раздел 8. Пересмотр приговоров и постановлений суда в
                 апелляционном и кассационном порядке»;
      19) часть первую статьи 396-1 изложить в следующей редакции:
      «1. В апелляционном порядке подлежат рассмотрению приговоры районных и приравненных к ним судов, специализированных межрайонных судов по уголовным делам, специализированных межрайонных военных судов по уголовным делам, специализированных межрайонных судов по делам несовершеннолетних, военных судов гарнизонов, не вступившие в законную силу.»;
      20) части первую и вторую статьи 397 изложить в следующей редакции:
      «1. Апелляционные (частные) жалобы, протесты на не вступившие в законную силу приговоры, постановления районных и приравненных к ним судов, специализированных межрайонных судов по уголовным делам, специализированных межрайонных судов по делам несовершеннолетних рассматриваются апелляционной инстанцией соответствующего областного и приравненного к нему суда.
      2. Апелляционные (частные) жалобы, протесты на не вступившие в законную силу приговоры, постановления военных судов гарнизонов, специализированных межрайонных военных судов по уголовным делам, рассматриваются Военным судом.»;
      21) часть вторую статьи 398 исключить;
      22) статью 400 дополнить частью третьей следующего содержания:
      «3. Суд, указанный в части первой настоящей статьи, обязан восстановить пропущенный срок на подачу апелляционной (частной) жалобы, протеста при нарушении закона, ограничившем возможность участника процесса по защите своих законных интересов (несвоевременное изготовление протокола судебного заседания, вручение копии приговора подсудимому, не владеющему языком судопроизводства, без перевода, неточности резолютивной части приговора при указании на срок обжалования), а также при наличии иных обстоятельств, которые объективно воспрепятствовали ему своевременно принести жалобу или протест.»;
      23) статью 406 изложить в следующей редакции:
      «Статья 406. Сроки рассмотрения дела в апелляционной инстанции
      Дело в апелляционном порядке должно быть рассмотрено не позднее одного месяца со дня его поступления. В случаях, если суд усматривает основания необходимости исследования новых материалов и доказательств и вынесения нового приговора, дело в апелляционном порядке должно быть рассмотрено не позднее двух месяцев со дня его поступления. Указанные сроки при наличии уважительных причин могут быть продлены на один месяц по постановлению суда апелляционной инстанции, в производстве которой находится дело. При необходимости дальнейшее продление срока рассмотрения дела в апелляционной инстанции может осуществляться по постановлению председателя коллегии соответствующего областного и приравненного к нему суда. При этом продление срока рассмотрения дела всякий раз не может превышать один месяц.»;
      24) пункт 7) части первой статьи 411 изложить в следующей редакции:
      «7) об отмене приговора постановленного с участием присяжных заседателей и направлении дела на новое судебное рассмотрение;»;
      25) в статье 411-1:
      пункт 2) части второй исключить;
      часть четвертую изложить в следующей редакции:
      «4. На приговор апелляционной инстанции в части гражданского иска, вынесенный на основании части второй настоящей статьи, могут быть поданы кассационный протест прокурора или кассационная жалоба лицами, указанными в статье 396 настоящего Кодекса.»;
      часть пятую исключить;
      26) часть вторую статьи 414 изложить в следующей редакции:
      «2. Рассмотрев материалы дела, доказательства, представленные сторонами и полученные в ходе апелляционного рассмотрения дела, суд вправе их заново оценить и принять новое решение, предусмотренное в части первой статьи 411 настоящего Кодекса.»;
      27) в статье 420:
      заголовок изложить в следующей редакции:
      «Статья 420. Отмена приговора с участием присяжных заседателей
                   с направлением дела на новое судебное
                   разбирательство»;
      часть первую изложить в следующей редакции:
      «1. Приговор, постановленный с участием присяжных заседателей, подлежит отмене полностью или в части с направлением дела на новое судебное разбирательство в суд, постановивший приговор, но в ином составе суда, по основаниям указанным в статье 575 настоящего Кодекса.»;
      28) статью 420-1 изложить в следующей редакции:
      «Статья 420-1. Отмена приговора с постановлением нового приговора
      1. Суд апелляционной инстанции с соблюдением требований главы 44 настоящего Кодекса вправе:
      1) отменить обвинительный приговор и вынести оправдательный приговор при наличии оснований, предусмотренных пунктами 1) и 2) части первой статьи 37 настоящего Кодекса;
      2) по жалобе или протесту стороны обвинения отменить оправдательный приговор и постановить обвинительный приговор;
      3) при наличии оснований для удовлетворения жалобы, протеста стороны обвинения о необходимости применения закона о более тяжком преступлении или назначения более строгого наказания, о применении дополнительного наказания отменить обвинительный приговор и постановить новый обвинительный приговор.
      2. При вынесении нового обвинительного приговора суд апелляционной инстанции не вправе выходить за пределы предъявленного обвинения и за пределы обвинения и размера наказания, которые при главном судебном разбирательстве поддержал государственный или частный обвинитель.
      3. На приговоры апелляционной инстанции, вынесенные по правилам части первой настоящей статьи, могут быть поданы кассационный протест прокурора или кассационная жалоба лицами, указанными в статье 396 настоящего Кодекса, в течение шести месяцев со дня его оглашения, а подсудимым, содержащимся под стражей, - в тот же срок с момента вручения ему копии приговора.»;
      29) статьи 422, 423 и 423-1 изложить в следующей редакции:
      «Статья 422. Содержание апелляционного приговора, постановления
      1. В случаях, предусмотренных пунктами 1)-3) и 8) части первой статьи 411 настоящего Кодекса (об оставлении приговора суда первой инстанции без изменения, об изменении приговора, отмене приговора с прекращением дела, с направлением дела для дополнительного расследования), выносится апелляционное постановление.
      Апелляционное постановление состоит из вводной, описательно-мотивировочной и резолютивной частей.
      2. Во вводной части постановления должны быть указаны:
      1) время и место вынесения постановления;
      2) наименование суда и состав суда, вынесшего постановление;
      3) лица, подавшие апелляционный протест или апелляционную жалобу;
      4) лица, участвовавшие в рассмотрении дела в апелляционной инстанции.
      3. Описательно-мотивировочная часть постановления должна содержать краткое изложение существа судебного акта, доводов поданных жалоб, протеста, возражений на них, мнения лиц, участвовавших в суде апелляционной инстанции, а также мотивы принятого решения.
      4. При оставлении жалобы, протеста без удовлетворения описательно-мотивировочная часть апелляционного постановления составляется в упрощенной форме с указанием на отсутствие предусмотренных настоящим Кодексом оснований для внесения изменений в судебный акт либо его отмены.
      5. При отмене или изменении приговора в постановлении должно быть указано, требования каких норм уголовного или уголовно-процессуального закона нарушены, в чем состоят эти нарушения, основания, по которым в приговор суда первой инстанции внесены изменения.
      6. В резолютивной части апелляционного постановления указывается решение суда апелляционной инстанции по жалобе или протесту.
      7. В случаях, предусмотренных пунктами 4)-6) части первой статьи 411 настоящего Кодекса (об отмене обвинительного или оправдательного приговора, о постановлении оправдательного приговора вместо обвинительного или нового обвинительного приговора и об отмене оправдательного приговора и о постановлении обвинительного приговора), по правилам главы 44 настоящего Кодекса выносится апелляционный приговор.
      8. В апелляционном приговоре должно быть указано, требования каких норм уголовного или уголовно-процессуального закона нарушены, в чем состоят эти нарушения, основания, по которым приговор суда первой инстанции признается незаконным.
      9. Если суд апелляционной инстанции принимает решения, предусмотренные частью первой статьи 421 настоящего Кодекса, в описательно-мотивировочной части постановления должны быть приведены мотивы, по которым решение суда первой инстанции признано неправильным, а также основания ухудшения положения осужденного.
      10. Суд апелляционной инстанции вправе, не изменяя сущности апелляционного приговора или постановления, вынести дополнительное постановление об исправлении допущенных явных описок и о разъяснении содержащихся в них неясностей.
      Статья 423. Вынесение апелляционного приговора, постановления и
                  вступление их в законную силу
      1. Апелляционные приговор, постановление выносятся в совещательной комнате, подписывается судьей (судьями) и оглашаются в зале заседания после возвращения судьи (судей) из совещательной комнаты.
      2. Суд может с соблюдением требований части первой настоящей статьи вынести резолютивную часть апелляционного приговора, постановления. В этом случае полный текст апелляционного приговора, постановления составляется и подписывается им в десятидневный срок со дня рассмотрения дела.
      3. Апелляционные приговор, постановление вступают в законную силу с момента их оглашения.
      Статья 423-1. Обращение к исполнению приговора, постановления                        суда апелляционной инстанции
      1. Приговор или постановление апелляционной инстанции не позднее трех суток со дня их вынесения, а в случае, предусмотренном частью второй статьи 423 настоящего Кодекса, со дня изготовления его полного текста направляется вместе с делом в суд первой инстанции.
      2. При возвращении дела для дополнительного расследования в соответствии со статьей 303 настоящего Кодекса постановление апелляционной инстанции вместе с делом направляется соответствующему прокурору. В этом случае в суд первой инстанции направляется копия постановления апелляционной инстанции.
      3. Приговор, постановление, в соответствии с которым осужденный подлежит освобождению из-под стражи, исполняется в этой части немедленно, если осужденный участвует в заседании суда апелляционной инстанции. В иных случаях копия апелляционного приговора, постановления или выписка из его резолютивной части немедленно направляется администрации места заключения для исполнения решения об освобождении осужденного из-под стражи.
      4. При постановлении судом апелляционной инстанции нового приговора, дело направляется в суд первой инстанции для обращения приговора к исполнению.»;
      30) в статье 423-2:
      абзац первый части первой изложить в следующей редакции:
      «1. Повторное рассмотрение дела в апелляционной инстанции без отмены первого апелляционного приговора, постановления, вынесенного при проверке законности приговора суда первой инстанции, допускается, если:»;
      часть третью изложить в следующей редакции:
      «3. В случае, если вновь вынесенные приговор, постановление войдут в противоречие с ранее вынесенными приговором, постановлением апелляционной инстанции, председатель коллегии вносит представление об устранении возникших противоречий в кассационную инстанцию областного и приравненного к нему суда.»;
      31) статью 423-3 изложить в следующей редакции:
      «Статья 423-3. Рассмотрение дела по первой инстанции после
                     отмены первоначального приговора,
                     постановленного с участием присяжных заседателей
      1. После отмены первоначального приговора дело подлежит рассмотрению в порядке, предусмотренном главой 57 настоящего Кодекса.
      2. Апелляционная инстанция вправе применить к осужденному уголовный закон о менее тяжком преступлении и снизить наказание в соответствии с измененной квалификацией содеянного. При этом апелляционная инстанция не вправе применить уголовный закон о более тяжком преступлении или усилить назначенное наказание.
      3. Оправдательный приговор суда с участием присяжных заседателей не может быть отменен апелляционной инстанцией, кроме случаев нарушений уголовно-процессуального закона, которые ограничили право прокурора, потерпевшего или его представителя на представление доказательств, а также предусмотренных пунктом 5) части первой статьи 575 настоящего Кодекса.
      4. Приговор, постановленный судом первой инстанции, при новом рассмотрении дела может быть обжалован в общем порядке.»;
      32) статью 446-1 изложить в следующей редакции:
      «Статья 446-1. Общие условия обжалования приговоров
                     (постановлений) суда в кассационном порядке
      1. По правилам настоящей главы подлежат пересмотру приговоры, постановления районных и приравненных к ним судов (в том числе специализированных, межрайонных судов) только после рассмотрения их в апелляционном порядке, а также приговоры и постановления апелляционной инстанции.
      2. Пересмотру в кассационном порядке не подлежат приговоры, постановления судов:
      1) не рассматривавшиеся в апелляционном порядке;
      2) вынесенные в связи с отказом от обвинения государственного и частного обвинителя, по вопросам санкционирования меры пресечения в виде ареста и продления его срока, по разрешению жалоб на действия и решения лиц, осуществляющих дознание или предварительное следствие, или на действия и решения прокурора в стадии предварительного расследования дела.
      3. Круг лиц, обладающих правом принесения кассационных жалоб, протестов, порядок принесения жалоб, протестов и последствия, связанные с ним, определяются по правилам, указанным в статьях 396 (за исключением заместителей прокуроров областей и приравненным к ним прокуроров, прокуроров районов и приравненным к ним прокуроров), 397 - 402, 518 настоящего Кодекса.
      4. Протест о пересмотре судебного акта в кассационном порядке при наличии жалобы может быть принесен прокурором области, его заместителями и приравненными к ним прокурорами. Протест также может быть внесен Генеральным Прокурором и его заместителями.
      Уголовное дело может быть истребовано из соответствующего суда для проверки в кассационном порядке Генеральным Прокурором Республики Казахстан, его заместителями, прокурорами областей и приравненными к ним прокурорами в сроки, указанные в части 2-1 статьи 460 настоящего Кодекса.
      5. На постановления апелляционной инстанции могут быть поданы кассационный протест или кассационная жалоба в течение шести месяцев со дня его оглашения, а подсудимым, содержащимся под стражей, - в тот же срок с момента вручения ему копии приговора.»;
      33) часть третью статьи 446-3 изложить в следующей редакции:
      «3. В случае обжалования приговора, постановления, вынесенных судом при рассмотрении дела в апелляционном порядке, в кассационной жалобе, протесте должны быть отражены основания о согласии или несогласии с приговором, постановлением апелляционной инстанции.»;
      34) часть первую статьи 446-5 изложить в следующей редакции:
      «1. При поступлении жалобы, протеста судья кассационной инстанции истребует дело, по поступлению которого устанавливает дату его рассмотрения.»;
      35) пункт 2) статьи 446-6 изложить в следующей редакции:
      «2) истребовать сведения, необходимые для определения действия закона во времени, в пространстве и для определения правильности применения судом первой и апелляционной инстанций норм уголовного и уголовно-процессуального законов при разрешении дела.»;
      36) часть пятую статьи 446-7 изложить в следующей редакции:
      «5. В подтверждение или опровержение доводов, приведенных в кассационной жалобе или протесте, выступающие вправе представить в кассационную инстанцию дополнительные материалы, при этом сообщить суду, каким путем они получены и в связи с чем возникла необходимость их представления. Дополнительные материалы не могут быть получены путем производства следственных действий. О принятии или отклонении дополнительных материалов суд, выслушав мнение сторон, выносит постановление. Дополнительные материалы, если они имеют значение для разрешения дела, могут послужить основанием для отмены или изменения приговора, если содержащиеся в таких материалах данные или сведения не требуют дополнительной проверки. В иных случаях дополнительные материалы могут служить основанием для отмены приговора (постановления) суда и направления дела на новое судебное рассмотрение по апелляционной инстанции.»;
      37) пункт 4) статьи 446-8 изложить в следующей редакции:
      «4) отменяет приговор (постановление) и направляет дело на новое судебное разбирательство в суд апелляционной инстанции;»;
      38) статью 446-12 изложить в следующей редакции:
      «Статья 446-12. Несправедливость приговора
      1. Несправедливым признается приговор, по которому назначено наказание, не соответствующее требованиям статьи 52 Уголовного кодекса Республики Казахстан.
      2. Суд кассационной инстанции по правилам статьи 446-17 настоящего Кодекса вправе изменить приговор в связи с его несправедливостью.
      3. Если приговор признан несправедливым вследствие необоснованного оправдания, применения уголовного закона о менее тяжком преступлении или в связи с чрезмерной мягкостью наказания, суд кассационной инстанции при наличии протеста прокурора или жалобы потерпевшего, его представителя, принесенных по этим основаниям, вправе усилить наказание либо применить закон о более тяжком преступлении.»;
      39) в статье 446-15:
      заголовок изложить в следующей редакции:
      «Статья 446-15. Отмена приговора с направлением дела на новое
                      апелляционное рассмотрение»;
      часть первую изложить в следующей редакции:
      «1. Приговор подлежит отмене с направлением дела на новое апелляционное рассмотрение только в случае установления кассационной инстанцией существенных нарушений уголовно-процессуального закона, которые повлияли или могли повлиять на законность приговора.»;
      40) статью 446-17 изложить в следующей редакции:
      «Статья 446-17. Изменение приговора
      1. В случае неправильного применения судом первой или апелляционной инстанции уголовного закона суд кассационной инстанции вправе применить к осужденному закон о менее тяжком преступлении и снизить наказание в соответствии с измененной квалификацией содеянного, а также вправе применить закон о более тяжком преступлении или усилить назначенное наказание.
      2. Суд кассационной инстанции вправе снизить назначенное осужденному наказание без изменения квалификации, если оно признано несправедливым вследствие чрезмерной его суровости.
      3. Суд кассационной инстанции вправе увеличить размер наказания, если его увеличение связано с устранением арифметических ошибок или ошибок при зачете срока предварительного содержания под стражей, с устранением неправильного применения уголовного закона, регулирующего назначение наказания по совокупности приговоров и преступлений. Суд кассационной инстанции вправе отменить немотивированное в приговоре назначение осужденному более мягкого вида исправительного учреждения, чем предусмотрено законом, и назначить вид исправительного учреждения в соответствии с Уголовным кодексом Республики Казахстан.
      4. Суд кассационной инстанции вправе внести предусмотренные настоящей статьей изменения в сторону ухудшения положения осужденного только в том случае, если по этим основаниям внесен протест прокурора или подана жалоба потерпевшего, частного обвинителя или их представителей.
      5. Суд, рассматривающий дело, проверяет законность, обоснованность и справедливость приговора суда в полном объеме. Внесение изменений в судебный акт по основаниям, не указанным в кассационной жалобе (протесте), а также в отношении других осужденных, в отношении которых кассационная жалоба (протест) не принесены, допускается лишь при изменении квалификации преступления, совершенного в соучастии с осужденным, в отношении которого подана кассационная жалоба, если при этом не ухудшается их положение. Решение об ухудшении положения суд вправе принять только в отношении тех осужденных, о которых указано в протесте прокурора или кассационной жалобе. Суд не вправе ухудшить положение осужденного по кассационной жалобе его или его защитника или представителя.»;
      41) в статье 446-18:
      часть четвертую изложить в следующей редакции:
      «4. При оставлении жалобы, протеста без удовлетворения описательно-мотивировочная часть кассационного постановления составляется в упрощенной форме с указанием об отсутствии предусмотренных настоящим Кодексом оснований для внесения изменений в судебный акт либо его отмены.»;
      дополнить частью пятой следующего содержания:
      «5. В резолютивной части постановления указывается решение суда кассационной инстанции по жалобе или протесту.»;
      42) статью 446-19 дополнить частью второй следующего содержания:
      «Кассационное постановление вступает в законную силу с момента его оглашения.»;
      43) часть первую статьи 446-20 изложить в следующей редакции:
      «1. Постановление кассационной инстанции не позднее трех суток после его вынесения направляется вместе с делом для исполнения в суд первой инстанции, постановивший приговор. При направлении дела для дополнительного расследования постановление кассационной инстанции вместе с делом направляется соответствующему прокурору. В этом случае в суд первой инстанции, постановивший приговор, направляется копия постановления кассационной инстанции.»;
      44) часть первую статьи 446-21 изложить в следующей редакции:
      «1. Если по каким-либо причинам кассационные жалоба или протест в отношении некоторых осужденных, поданные в установленный срок, поступит в суд кассационной инстанции после рассмотрения дела в отношении других осужденных, а также если кассационная жалоба осужденного, его защитника или законного представителя поступит, когда дело в отношении этого осужденного уже рассмотрено по кассационной жалобе другого участника процесса или протесту прокурора, суд кассационной инстанции обязан рассмотреть такую жалобу или протест и вынести по ним постановление.»;
      45) статью 446-22 изложить в следующей редакции:
      «Статья 446-22. Рассмотрение дела в апелляционной инстанции
                      после отмены приговора
      1. После отмены приговора дело подлежит рассмотрению в общем порядке.
      2. Усиление наказания или применение закона о более тяжком обвинении при новом рассмотрении дела судом апелляционной инстанции допускается, если такая просьба содержалась в кассационной жалобе, протесте стороны обвинения и судом кассационной инстанции указана в качестве одного из оснований отмены приговора.
      3. При новом рассмотрении дела суд апелляционной инстанции не вправе:
      1) признать осужденного виновным в той части обвинения, которая была исключена первоначальным приговором, если приговор в этой части не был отменен по жалобе, протесту стороны обвинения;
      2) усилить наказание, назначить отбывание части срока лишения свободы в тюрьме или отбывание наказания в колонии более строгого режима, назначить дополнительное наказание или применить закон о более тяжком преступлении, если первоначальный приговор отменен хотя и по жалобе, протесту стороны обвинения, но не по этим основаниям.»;
      46) предложение первое статьи 446-23 изложить в следующей редакции:
      «Приговор, постановленный судом апелляционной инстанции при новом рассмотрении дела, может быть обжалован в общем порядке.»;
      47) части первую, вторую и третью статьи 447 изложить в следующей редакции:
      «1. Приговоры суда первой инстанции, постановленные районным и приравненными к ним судами, специализированным межрайонным судом по уголовным делам, специализированным межрайонным военным судом по уголовным делам, специализированным межрайонным судом по делам несовершеннолетних, военным судом гарнизона, вступают в законную силу и подлежат обращению к исполнению по истечении срока на апелляционное обжалование или опротестование, если они не были обжалованы или опротестованы.
      2. В случае пересмотра дела в апелляционной инстанции, если он не отменен, приговор вступает в силу в день вынесения апелляционного постановления. Если апелляционные (частные) жалобы, протест были отозваны до начала заседания суда апелляционной инстанции, приговор вступает в законную силу в день вынесения апелляционной инстанцией постановления о прекращении производства в связи с отзывом жалобы, протеста.
      3. Приговор обращается к исполнению судом первой инстанции не позднее трех суток со дня вступления приговора в законную силу или возвращения дела из вышестоящего суда.»;
      48) части четвертую и пятую статьи 448 изложить в следующей редакции:
      «4. Постановление, приговор суда апелляционной инстанции вступает в силу с момента его оглашения.
      5. Приговоры и постановления судов апелляционной и кассационной инстанций обращаются к исполнению в порядке, предусмотренном статьей 423-1 настоящего Кодекса.»;
      49) статью 457 изложить в следующей редакции:
      «Статья 457. Обжалование и опротестование постановления судьи
      Судебные постановления, вынесенные при разрешении вопросов, связанных с исполнением приговора, могут быть обжалованы и опротестованы в апелляционном и кассационном порядке по правилам, установленным главами 46, 47 и 48-1 настоящего Кодекса.»;
      50) заголовок главы 50 изложить в следующей редакции:
      «Глава 50. Пересмотр судебных актов в порядке судебного
                 надзора Верховным Судом Республики Казахстан»;
      51) в статье 458:
      заголовок статьи изложить в следующей редакции:
      «Статья 458. Судебные акты, которые могут быть пересмотрены в
                   порядке судебного надзора после вступления в
                   законную силу»;
      часть первую изложить в следующей редакции:
      «1. По вступлении в законную силу в надзорной судебной коллегии по уголовным делам Верховного Суда Республики Казахстан могут быть пересмотрены:
      1) приговоры, постановления судов первой и апелляционной инстанций только после их рассмотрения в кассационной инстанции;
      2) постановления суда кассационной инстанции.»;
      дополнить частью четвертой следующего содержания:
      «4. В исключительных случаях, предусмотренных частью третьей настоящей статьи, Генеральным прокурором может быть принесен протест на приговоры и постановления суда первой инстанции, не пересматривавшиеся в апелляционном и кассационном порядке.»;
      52) статью 459 изложить в следующей редакции:
      «Статья 459. Основания к пересмотру в порядке судебного надзора
                   cудебных приговоров и постановлений, вступивших в
                   законную силу
      1. Основаниями к пересмотру в порядке судебного надзора приговоров и постановлений, вступивших в законную силу, являются допущенные при расследовании или судебном рассмотрении дела нарушения конституционных прав и свобод граждан либо неправильное применение уголовного и уголовно-процессуального законов, которые повлекли:
      1) осуждение невиновного;
      2) необоснованное вынесение оправдательного приговора или прекращение дела;
      3) лишение потерпевшего права на судебную защиту;
      4) несоответствие назначенного судом наказания тяжести преступления и личности осужденного;
      5) неправильное определение вида рецидива и вида режима исправительной колонии;
      6) неправильное разрешение гражданского иска, кроме случаев оставления иска без рассмотрения;
      7) незаконное или необоснованное вынесение постановления по вновь открывшимся обстоятельствам или при применении принудительных мер медицинского характера.
      2. Вступившие в законную силу судебные акты пересматриваются в порядке судебного надзора, если:
      1) судебный акт затрагивает государственные или общественные интересы, безопасность государства либо может привести к тяжким необратимым последствиям для жизни, здоровья людей;
      2) приговор, которым лицо осуждено к смертной казни или пожизненному лишению свободы, не был предметом кассационного рассмотрения;
      3) имеется представление об устранении возникших противоречий в случае, предусмотренном частью второй статьи 446-21 настоящего Кодекса.
      3. Вступившие в законную силу приговоры о смертной казни могут быть также пересмотрены в порядке судебного надзора после отмены моратория на исполнение смертной казни.»;
      53) в статье 460:
      заголовок статьи изложить в следующей редакции:
      «Статья 460. Лица, имеющие право ходатайствовать о пересмотре в
                   порядке судебного надзора вступивших в законную
                   силу приговоров и постановлений судов,
                   опротестовать вступившие в законную силу приговоры
                   и постановления судов»;
      части первую и вторую изложить в следующей редакции:
      «1. Обращения о пересмотре в порядке судебного надзора вступивших в законную силу приговоров и постановлений именуются ходатайствами и могут быть поданы участниками процесса, имеющими право на подачу апелляционной и кассационной жалобы.
      2. Протест о пересмотре в порядке судебного надзора вступивших в законную силу приговоров и постановлений вправе приносить Генеральный Прокурор.
      Уголовное дело может быть истребовано из соответствующего суда для проверки в порядке надзора Генеральным Прокурором Республики Казахстан либо по его поручению заместителями Генерального Прокурора Республики Казахстан, прокурорами областей и приравненными к ним прокурорами.»;
      дополнить частью 2-1 следующего содержания:
      «2-1. Запрос прокурора об истребовании дела исполняется судом не позднее семи календарных дней со дня поступления его в суд. Запросы могут направляться с использованием каналов связи.
      В случае истребования дела ходатайство о принесении надзорного протеста подлежит рассмотрению прокурором в течение тридцати календарных дней со дня поступления дела в прокуратуру.»;
      54) статью 461 изложить в следующей редакции:
      «Статья 461. Сроки обжалования в порядке судебного надзора
                   судебных решений, вступивших в законную силу
      1. Подача ходатайства, протеста о пересмотре в порядке судебного надзора вступившего в законную силу обвинительного приговора по мотивам невиновности осужденного, а также в связи с необходимостью применения закона о менее тяжком преступлении, за суровостью наказания или по иным основаниям, влекущим улучшение положения осужденного, сроками не ограничена.
      2. Ходатайство, протест о пересмотре в порядке судебного надзора вступившего в законную силу оправдательного приговора, обвинительного приговора по мотивам необходимости применения закона о более тяжком преступлении, за мягкостью наказания или по иным основаниям, влекущим ухудшение положения осужденного либо постановления суда о прекращении дела, допускаются в течение одного года по вступлении их в законную силу.
      3. Ходатайство, протест на вступившее в законную силу постановление суда о направлении дела для дополнительного расследования или на новое судебное рассмотрение могут быть поданы в течение пятнадцати суток со дня получения постановления суда лицами, имеющими право ходатайствовать о пересмотре вступивших в законную силу приговоров и постановлений судов, опротестовать вступившие в законную силу приговоры и постановления судов.»;
      55) в статье 467:
      пункт 4) части шестой изложить в следующей редакции:
      «4) отменяет приговор и все последующие постановления и направляет дело на новое судебное рассмотрение в суд апелляционной инстанции;»;
      часть девятую изложить в следующей редакции:
      «9. Если незаконное прекращение дела или смягчение наказания осужденному было допущено при рассмотрении дела в кассационном порядке, Верховный Суд Республики Казахстан вправе отменить кассационное постановление и оставить в силе с изменением или без изменения приговор суда первой и апелляционной инстанции, апелляционное постановление.»;
      56) часть вторую статьи 469 изложить в следующей редакции:
      «2. Усиление наказания или применение закона о более тяжком преступлении при рассмотрении дела судом апелляционной инстанции допускается лишь при условии, если первоначальные приговор или постановление были отменены в порядке надзора за мягкостью наказания или в связи с необходимостью применения закона о более тяжком преступлении. Приговор, постановленный судом апелляционной инстанции при новом разбирательстве дела, может быть обжалован и опротестован в общем порядке.»;
      57) часть первую статьи 476 изложить в следующей редакции:
      «1. Пересмотр судебных решений по вновь открывшимся обстоятельствам осуществляется судом первой инстанции, вынесшим приговор, постановление, а по делам с участием присяжных заседателей судьей единолично. Если по делу выносилось постановление апелляционной или кассационной инстанцией - пересмотр судебных решений осуществляется соответственно указанными инстанциями. Если дело рассматривалось в порядке надзора, пересмотр судебных актов по вновь открывшимся обстоятельствам рассматривается Верховным Судом. Соответственно указанными судебными инстанциями рассматриваются жалобы на постановления прокурора о прекращении возбужденного производства в связи с отсутствием оснований к возобновлению производства по делу по вновь открывшимся обстоятельствам.»;
      58) статью 478 изложить в следующей редакции:
      «Статья 478. Производство после отмены судебных решений
      Расследование и судебное разбирательство по делу после отмены судебных решений по нему ввиду вновь открывшихся обстоятельств, а также обжалование и опротестование вынесенных новых судебных решений производятся в общем порядке, установленном настоящим Кодексом.
      По делам, рассмотренным с участием присяжных заседателей, судебное разбирательство по делу после отмены судебных решений по нему ввиду вновь открывшихся обстоятельств осуществляется судом первой инстанции с участием присяжных заседателей в новом составе.»;
      59) часть первую статьи 518 изложить в следующей редакции:
      «1. Постановление районного и приравненного к нему суда может быть обжаловано в апелляционном порядке по правилам, предусмотренным главой 47 настоящего Кодекса, а постановление суда апелляционной инстанции может быть обжаловано в кассационном порядке предусмотренным главой 48-1 настоящего Кодекса - защитником, потерпевшим и его представителем, законным представителем или близким родственником лица, о котором рассматривалось дело, а также опротестовано прокурором. В случае, когда в соответствии со статьей 511 настоящего Кодекса лицо, в отношении которого применена принудительная мера медицинского характера, участвовало в судебном разбирательстве дела, оно вправе обжаловать постановление суда, если по заключению судебно-психиатрической экспертизы характер и степень тяжести его заболевания не препятствуют тому.»;
      60) заголовок главы 61 изложить в следующей редакции:
      «Глава 61. Особенности производства по пересмотру не вступивших                   в законную силу приговоров, постановлений по делам,
                 рассмотренным с участием присяжных заседателей»;
      61) статью 574 изложить в следующей редакции:
      «Статья 574. Обжалование и опротестование не вступивших в
                   законную силу приговоров и постановлений,
                   вынесенных судом с участием присяжных заседателей
      Порядок обжалования, опротестования не вступивших в законную силу приговоров и постановлений суда с участием присяжных заседателей определяется правилами, предусмотренными главами 46 и 47 настоящего Кодекса, с особенностями, установленными настоящей главой.»;
      62) в статье 575:
      заголовок статьи изложить в следующей редакции:
      «Статья 575. Особенности производства в апелляционной инстанции
      дел, рассмотренных судом с участием присяжных заседателей»;
      абзац первый части первой изложить в следующей редакции:
      «1. Основаниями для отмены или изменения судебных решений апелляционной инстанцией являются:»;
      части вторую и третью изложить в следующей редакции:
      «2. Апелляционная инстанция вправе применить к осужденному уголовный закон о менее тяжком преступлении и снизить наказание в соответствии с измененной квалификацией содеянного. При этом апелляционная инстанция не вправе применить уголовный закон о более тяжком преступлении или усилить назначенное наказание.
      3. Оправдательный приговор суда с участием присяжных заседателей не может быть отменен апелляционной инстанцией, кроме случаев нарушений уголовно-процессуального закона, которые ограничили право прокурора, потерпевшего или его представителя на представление доказательств, а также предусмотренных пунктом 5) части первой настоящей статьи.»;
      63) главу 62 изложить в следующей редакции:
      «Глава 62. Особенности производства по пересмотру вступивших в
                 законную силу приговоров, постановлений по делам,
                 рассмотренным с участием присяжных заседателей
      Статья 576. Пересмотр вступивших в законную силу приговоров и
                  постановлений суда с участием присяжных заседателей
      Производство о пересмотре вступивших в законную силу приговоров и постановлений суда по делам, рассмотренным с участием присяжных заседателей, осуществляется в кассационной инстанции областных и приравненных к ним судах по основаниям и в порядке, предусмотренным главой 48-1 настоящего Кодекса. Пересмотр в коллегии Верховного Суда возможен только после рассмотрения в кассационной инстанции.
      Статья 577. Недопустимость ухудшения положения осужденного при
                  пересмотре вступившего в законную силу приговора,
                  постановления суда с участием присяжных
                  заседателей
      Пересмотр обвинительного приговора, а также постановления суда в связи с необходимостью применения уголовного закона о более тяжком преступлении ввиду мягкости наказания или по иным основаниям, влекущим за собой ухудшение положения осужденного, а также пересмотр оправдательного приговора либо постановления суда о прекращении уголовного дела не допускаются.».
      2. В Гражданский процессуальный кодекс Республики Казахстан от 13 июля 1999 года (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., № 18, ст. 644; 2000 г., № 3-4, ст. 66; № 10, ст. 244; 2001 г., № 8, ст. 52; № 15-16, ст. 239; № 21-22, ст. 281; № 24, ст. 338; 2002 г., № 17, ст. 155; 2003 г., № 10, ст. 49; № 14, ст. 109; № 15, ст. 138; 2004 г., № 5, ст. 25; № 17, ст. 97; № 23, ст. 140; № 24, ст. 153; 2005 г., № 5, ст. 5; № 13, ст. 53; № 24, ст. 123; 2006 г., № 2, ст. 19; № 10, ст. 52; № 11, ст. 55; № 12, ст. 72; № 13, ст. 86; 2007 г., № 3, ст. 20; № 4, ст. 28; № 9, ст. 67; № 10, ст. 69; № 13, ст. 99; 2008 г., № 13-14, ст. 56; № 15-16, ст. 62; 2009 г., № 15-16, ст. 74; № 17, ст. 81; № 24, ст. 127, 130; 2010 г., № 1-2, ст. 4; № 3-4, ст. 12; № 7, ст. 28, 32; № 17-18, ст. 111; № 22, ст. 130; № 24, ст. 151; 2011 г., № 1, ст. 9; № 2, ст. 28; № 5, ст. 43; № 6, ст. 50; Закон Республики Казахстан от 21 июля 2011 года «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам налогообложения», опубликованный в газетах «Егемен Қазақстан» и «Казахстанская правда» 6 августа 2011 г.; Закон Республики Казахстан от 22 июля 2011 года «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам миграции населения», опубликованный в газетах «Егемен Қазақстан» и «Казахстанская правда» 6 августа 2011 г.; Закон Республики Казахстан от 22 июля 2011 года «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам жилищных отношений», опубликованный в газетах «Егемен Қазақстан» и «Казахстанская правда» 6 августа 2011 г.):
      1) статью 19 дополнить частью девятой следующего содержания:
      «9. Решения и постановления судов, принятые по делу, за исключением рассмотренных в закрытых судебных заседаниях согласно части второй настоящей статьи, после их вступления в законную силу в течении семи дней размещаются на интернет-ресурсах судов Республики Казахстан.»;
      2) статью 37 изложить в следующей редакции:
      «Статья 37. Состав суда
      1. Гражданские дела в судах первой, апелляционной инстанции рассматриваются судьей единолично, который действует от имени суда.
      1-1. Гражданские дела, предусмотренные пунктом 8 статьи 59 и пунктом 3 статьи 66 Конституционного закона Республики Казахстан «О выборах в Республике Казахстан», а также пунктом 5 статьи 13 Конституционного закона Республики Казахстан «О республиканском референдуме» рассматриваются судьей единолично, который действует от имени суда.
      2. Рассмотрение дел в суде кассационной или надзорной инстанции осуществляется коллегиальным составом суда. При коллегиальном рассмотрении дела в состав суда должно входить нечетное (не менее трех) число судей, один из которых является председательствующим, обязанность которого выполняет соответственно председатель областного суда или председатель соответствующей коллегии Верховного Суда Республики Казахстан либо по их поручению один из судей.»;
      3) статью 39 изложить в следующей редакции:
      «Статья 39. Недопустимость повторного участия судьи в
                  рассмотрении дела
      1. Судья, принимавший участие в рассмотрении гражданского дела в суде первой инстанции, не может участвовать в рассмотрении этого же дела в суде апелляционной, кассационной или надзорной инстанций, а равно участвовать в новом рассмотрении дела в суде апелляционной инстанции в случае отмены решения, принятого с его участием.
      2. Судья, принимавший участие в рассмотрении дела в суде апелляционной инстанции, не может участвовать в рассмотрении этого же дела в судах кассационной или надзорной инстанций, а равно участвовать в новом рассмотрении дела в суде апелляционной инстанции в случае отмены решения, принятого с его участием.
      2-1. Судья, принимавший участие в рассмотрении дела в суде кассационной инстанции, не может участвовать в рассмотрении этого же дела в судах апелляционной или надзорной инстанций.
      3. Судья, принимавший участие в рассмотрении дела в суде кассационной или надзорной инстанции, не может повторно участвовать в рассмотрении этого же дела в названных инстанциях в случае отмены постановления, принятого с его участием.
      4. Судья, принимавший участие в рассмотрении дела в суде надзорной инстанции, не может участвовать при новом рассмотрении этого же дела в судах апелляционной или кассационной инстанций, а также в пленарном заседании Верховного Суда Республики Казахстан.»;
      4) часть первую статьи 61 изложить в следующей редакции:
      «1. Полномочия на ведение дела в суде дают представителю право на совершение от имени представляемого всех процессуальных действий, кроме подписания искового заявления, передачи дела в третейский суд, заключения соглашения о проведении медиации либо соглашения об урегулировании спора в порядке медиации, полного или частичного отказа от исковых требований и признания иска, изменения предмета или основания иска, заключения мирового соглашения, передачи полномочий другому лицу (передоверие), обжалования постановления суда, требования принудительного исполнения судебного постановления, получения присужденных имущества или денег.»;
      5) статью 128 дополнить частью 4-1 следующего содержания:
      «4-1. Суд, указанный в части третьей настоящей статьи, обязан восстановить пропущенный срок на подачу апелляционной (частной) жалобы, протеста при нарушении закона, ограничившем возможность участника процесса по защите своих законных интересов (несвоевременное изготовление протокола судебного заседания, вручение копии судебных актов участвующим, не владеющему языком судопроизводства, без перевода, неточности резолютивной части судебного акта при указании на срок обжалования), а также при наличии иных обстоятельств, которые объективно воспрепятствовали ему своевременно принести жалобу или протест.»;
      6) части вторую и четвертую статьи 129 изложить в следующей редакции:
      «2. В необходимых случаях лица, участвующие в деле, а также свидетели, эксперты, специалисты и переводчики могут быть извещены или вызваны заказным письмом с уведомлением о его вручении, телефонограммой или телеграммой, коротким текстовым сообщением по сотовой связи или по электронной почте, а также с использованием иных средств связи, обеспечивающих фиксирование извещения или вызова.
      4. Извещение или вызов направляются извещаемому или вызываемому лицу по адресу, телефонному номеру сотовой связи или адресу электронной почты, указанному стороной или другим лицом, участвующим в деле. Если по сообщенному суду адресу гражданин фактически не проживает, извещение или вызов могут быть направлены по месту его работы. Извещение или вызов, адресованные организации, направляются по месту ее нахождения.»;
      7) статью 167 изложить в следующей редакции:
      «Статья 167. Сроки подготовки дела к судебному разбирательству
      Подготовка гражданских дел к судебному разбирательству должна быть проведена не позднее семи рабочих дней со дня принятия заявления, если иное не установлено законодательными актами. В исключительных случаях по делам особой сложности, кроме дел о взыскании алиментов, о возмещении вреда, причиненного увечьем или иным повреждением здоровья, а также по случаю потери кормильца и по требованиям, вытекающим из трудовых правоотношений, этот срок может быть продлен до одного месяца по мотивированному определению судьи.»;
      8) статью 216 изложить в следующей редакции:
      «Статья 216. Оглашение решения
      1. После подписания решения суда, судья в зале судебного заседания оглашает вводную и резолютивную части решения суда. После этого разъясняются порядок и сроки обжалования решения.
      2. При вынесении решения судья обязан объявить, когда лица, участвующие в деле, и представители могут получить его копию.
      3. После совершения действий, предусмотренных частями первой и второй настоящей статьи, председательствующий объявляет судебное заседание закрытым.»;
      9) часть третью статьи 235 изложить в следующей редакции:
      «3. В случае принесения жалобы или протеста в апелляционном порядке решение, если оно не отменено, вступает в законную силу с момента оглашения постановления судом апелляционной инстанции.»;
      10) подпункт 7) статьи 242 изложить в следующей редакции:
      «7) заключения сторонами соглашения о проведении медиации. При продлении срока проведения медиации стороны должны сообщить об этом суду совместным письменным уведомлением.»;
      11) подпункты 2) и 3) статьи 243 изложить в следующей редакции:
      «2) нахождения стороны в служебной командировке, превышающей срок рассмотрения дела, за исключением случаев участия в деле представителей юридических лиц;
      3) нахождения стороны в лечебном учреждении или при наличии у нее заболевания, которое препятствует явке в суд и подтверждается документом медицинского учреждения, за исключением случаев участия в деле представителей юридических лиц;»;
      12) статью 256 дополнить частью третьей следующего содержания:
      «3. Если сведения, предусмотренные подпунктами 9), 10), 12) части второй статьи 256 настоящего Кодекса зафиксированы с помощью средств аудио-, видеозаписи, то в протоколе достаточно отметить лишь данное обстоятельство.»;
      13) статью 259 изложить в следующей редакции:
      «Статья 259. Рассмотрение замечаний на протокол
      1. Замечания на протокол рассматривает подписавший его председательствующий, который в случае согласия с замечаниями удостоверяет их правильность путем вынесения определения.
      2. В случае несогласия председательствующего с поданными замечаниями они рассматриваются в судебном заседании с извещением лиц, участвовавших в рассмотрении дела. Неявка лиц, участвовавших в рассмотрении дела не является препятствием для рассмотрения замечаний на протокол. В результате рассмотрения замечаний председательствующий выносит определение об удостоверении их правильности либо об их полном или частичном отклонении, которое обжалованию и опротестованию не подлежит. Все замечания приобщаются к делу.
      3. Замечания на протокол должны быть рассмотрены в течение пяти дней со дня их подачи.
      4. В случае, когда председательствующий по делу по каким-либо объективным причинам не может рассмотреть замечания на протокол, они приобщаются к материалам дела.»;
      14) часть первую статьи 336 изложить в следующей редакции:
      «1. При подаче (принесении) апелляционных жалобы или протеста, не соответствующих требованиям, предусмотренным частью второй статьи 334 и статьи 335 настоящего Кодекса, судья выносит определение, которым оставляет жалобу или протест без движения и назначает лицу, подавшему (принесшему) жалобу или протест, срок для исправления недостатков.»;
      15) в статье 337:
      абзац первый и подпункт 1) изложить в следующей редакции:
      «Апелляционные жалоба или протест определением судьи возвращаются лицу, подавшему (принесшему) их, в случаях:
      1) невыполнения в установленный срок указаний судьи в определении об оставлении жалобы, протеста без движения;»;
      16) статью 344 изложить в следующей редакции:
      «Статья 344. Обжалование, опротестование определения суда
                   первой инстанции
      1. На определение суда первой инстанции в случаях, предусмотренных настоящим Кодексом, а также в случаях, когда определение суда преграждает возможность дальнейшего движения дела, могут быть поданы (принесены) частные жалоба, протест лицами, указанными в статье 332 настоящего Кодекса. Обжаловать определение суда вправе также лица, не участвующие в деле, если определение касается их интересов.
      2. На остальные определения суда первой инстанции частные жалобы и протесты не подаются, но возражения против этих определений могут быть включены в апелляционные жалобу или протест.
      3. В случае обжалования, опротестования определения, вынесенного во время судебного разбирательства, закончившегося вынесением решения, дело направляется в вышестоящую судебную инстанцию только по истечении срока, установленного для обжалования решения. При этом, если на решение поданы апелляционные жалоба, протест, проверка частной жалобы, протеста производится той судебной инстанцией, которая рассматривает дело в апелляционном порядке.
      4. Частная жалоба, протест на определения суда первой инстанции подается в суд, вынесший данное определение. Судья после получения частной жалобы или протеста обязан направить дело в суд апелляционной инстанции. По результатам рассмотрения выносится определение об:
      1) оставлении определения без изменения, а жалобы, протеста - без удовлетворения;
      2) отмене определения полностью или в части и передаче вопроса на новое рассмотрение в суд первой инстанции;
      3) отмене определения полностью или в части;
      4) изменении определения.
      5. Определение апелляционной инстанции, вынесенное по частной жалобе, протесту, обжалованию, опротестованию не подлежит, и вступает в законную силу немедленно после его вынесения.»;
      17) статью 346 изложить в следующей редакции:
      «Статья 346. Частное определение суда апелляционной инстанции
      Суд апелляционной инстанции в случае и порядке, установленном статьей 253 настоящего Кодекса может вынести частное определение.»;
      18) статью 349 изложить в следующей редакции:
      «Статья 349. Сроки рассмотрения дела
      Дело в апелляционной инстанции должно быть рассмотрено в месячный срок со дня поступления его в суд.
      Если имеется необходимость исследования новых материалов, доказательств и вынесения нового решения, тогда дело в апелляционной инстанции должно быть рассмотрено в срок до двух месяцев со дня поступления его в суд.»;
      19) часть вторую статьи 357 изложить в следующей редакции:
      «2. Суд может с соблюдением требований части первой настоящей статьи вынести резолютивную часть постановления. В этом случае мотивированный судебный акт изготавливается и подписывается судьей в пятидневный срок со дня рассмотрения дела.»;
      20) подпункт 4) статьи 358 исключить;
      21) статью 359 изложить в следующей редакции:
      «Статья 359. Судебные акты апелляционной инстанции
      1. Суд апелляционной инстанции выносит следующие акты:
      1) постановление в случаях, предусмотренных частью второй статьи 341 и подпунктами 1), 2), 5) статьи 358 настоящего Кодекса;
      2) решение в случае, предусмотренном подпунктом 3) статьи 358 настоящего Кодекса;
      3) определение.
      2. Мотивированный акт суда апелляционной инстанции должен быть вынесен в течение пяти дней со дня его принятия.»;
      22) статью 368 изложить в следующей редакции:
      «Статья 368. Вступление в законную силу судебных актов суда
                   апелляционной инстанции
      Судебные акты суда апелляционной инстанции вступают в законную силу с момента их оглашения.»;
      23) статьи 383-1 и 383-2 изложить в следующей редакции:
      «Статья 383-1. Право кассационного обжалования и опротестования
                     судебных актов суда апелляционной инстанции
      1. Право кассационного обжалования и опротестования постановлений, решений и определений, препятствующих дальнейшему рассмотрению дела, суда апелляционной инстанции принадлежит сторонам и другим лицам, участвующим в деле.
      2. Кассационную жалобу вправе подать также лица, не привлеченные к участию в деле, но в отношении прав и обязанностей которых суд вынес постановление, решение или определение.
      3. Право кассационного опротестования постановлений, решений и определений суда апелляционной инстанции принадлежит прокурору, участвовавшему в рассмотрении дела в апелляционном порядке. Генеральный Прокурор Республики Казахстан и его заместители, прокуроры областей и приравненные к ним прокуроры вправе опротестовать постановления, решения и определения суда апелляционной инстанции независимо от участия в рассмотрении дела.
      Статья 383-2. Суды, рассматривающие кассационные жалобы и
                    протесты
      Кассационная жалоба или протест на постановление, решение и определение суда апелляционной инстанции рассматриваются областным и приравненным к нему судом в составе не менее трех судей.»;
      24) часть первую статьи 383-4 изложить в следующей редакции:
      «1. Кассационная жалоба или протест могут быть поданы в течение шести месяцев со дня вступления в законную силу постановления, решения или определения суда апелляционной инстанции.»;
      25) подпункты 3) и 4) части первой статьи 383-5 изложить в следующей редакции:
      «3) указание на постановление, решение и определение, которые обжалуются или опротестовываются;
      4) указание, в чем заключается неправильность постановления, решения и определения и просьба лица, подающего жалобу или протест;»;
      26) часть первую статьи 383-6 изложить в следующей редакции:
      «1. При подаче кассационной жалобы или протеста, не подписанных подающими их лицами, без указания на постановление, решение и определение, которое обжалуется или опротестовывается, или без приложения всех необходимых копий судья областного и приравненного к нему суда выносит определение, которым оставляет жалобу или протест без движения, и назначает лицу, подавшему жалобу или протест, срок для исправления недостатков.»;
      27) статью 383-7 дополнить подпунктом 4) следующего содержания:
      «4) известить прокурора обо всех назначенных к рассматрению делах.»;
      28) статью 383-12 изложить в следующей редакции:
      «Статья 383-12. Предмет кассационного рассмотрения
      По кассационным жалобе, протесту суд кассационной инстанции проверяет законность и обоснованность постановления, решения или определения суда апелляционной инстанции.»;
      29) часть вторую статьи 383-15 изложить в следующей редакции:
      «2. В заседании суда кассационной инстанции в случаях, предусмотренных в части второй статьи 55 настоящего Кодекса, обязательно принимает участие прокурор, который дает заключение по делу.
      Прокурор вправе в целях осуществления возложенных на него обязанностей и для защиты прав, свобод и интересов граждан и государства, при необходимости принять участие при рассмотрении кассационной инстанцией и иных, не предусмотренных в части второй статьи 55 настоящего Кодекса гражданских дел, и дать по делу заключение.»;
      30) статью 383-17 изложить в следующей редакции:
      «Статья 383-17. Доклад дела
      Рассмотрение дела в суде кассационной инстанции начинается докладом одного из судей. Докладчик излагает обстоятельства дела, содержание постановления, решения и определения суда апелляционной инстанции, доводы кассационных жалобы или протеста и поступивших на них отзывов, а также сообщает иные данные, которые необходимо рассмотреть суду для проверки правильности решения.»;
      31) статьи 383-20, 383-21, 383-22 и 383-23 изложить в следующей редакции:
      «Статья 383-20. Полномочия суда кассационной инстанции
      Суд, рассмотрев дело в кассационном порядке, вправе:
      1) оставить постановление, решение и определение апелляционной инстанции без изменения, а жалобу или протест - без удовлетворения;
      2) отменить постановление, решение и определение апелляционной инстанции полностью либо в части и направить дело на новое рассмотрение в суд апелляционной инстанции в ином составе судей, если ошибки, допущенные судом апелляционной инстанции, не могут быть исправлены кассационной инстанцией. Суд кассационной инстанции не вправе предрешать вопросы о достоверности или недостоверности того или иного доказательства, о преимуществе одних доказательств перед другими, а также о том, какое решение должно быть вынесено при новом рассмотрении дела;
      3) отменить постановление, решение и определение апелляционной инстанции полностью либо в части и прекратить производство по делу либо оставить заявление без рассмотрения по основаниям, предусмотренным статьями 247, 249 настоящего Кодекса;
      4) отменить постановление решение и определение апелляционной инстанции, оставив в силе решение суда первой инстанции;
      5) изменить постановление, решение или вынести новое, отменив решение суда первой или апелляционной инстанции, не передавая дело на новое рассмотрение, если по делу не требуется собирания или дополнительной проверки доказательств, обстоятельства дела установлены судом первой или апелляционной инстанции полно и правильно, но допущена ошибка в применении норм материального права.
      Статья 383-21. Основания к отмене постановления, решения и
                     определения суда в кассационном порядке
      Основаниями к отмене постановления, решения и определения суда в кассационном порядке являются нарушение или неправильное применение судом первой или апелляционной инстанции норм материального или процессуального права, предусмотренных статьями 365, 366 настоящего Кодекса.
      Статья 383-22. Судебные акты кассационной инстанции
      1. Судебные акты суда кассационной инстанции выносятся в форме постановлений.
      2. В постановлении суда кассационной инстанции должны быть указаны:
      1) дата и место вынесения постановления;
      2) наименование и состав суда, вынесшего постановление;
      3) лицо, подавшее кассационные жалобу или протест;
      4) краткое содержание обжалуемого апелляционного судебного акта, кассационных жалобы или протеста и письменных отзывов на них, объяснений лиц, участвующих при рассмотрении дела в кассационной инстанции;
      5) мотивы, по которым суд пришел к своим выводам, и ссылка на законы, которыми суд руководствовался;
      6) выводы по результатам рассмотрения кассационных жалобы или протеста.
      3. При оставлении кассационных жалобы или протеста без удовлетворения суд обязан указать в своем постановлении мотивы, по которым доводы жалобы признаны необоснованными и отвергнуты.
      4. Постановление кассационной инстанции должно быть изготовлено в окончательной форме в течение пяти дней. Допускается оглашение резолютивной части постановления, которая приобщается к делу.
      5. Суд кассационной инстанции извещает прокурора о принятых в кассационном порядке постановлениях.
      Статья 383-23. Законная сила постановления суда кассационной
                     инстанции
      Постановление суда кассационной инстанции вступает в законную силу с момента его оглашения.»;
      32) статью 384 изложить в следующей редакции:
      «Статья 384. Судебные акты, подлежащие пересмотру в порядке
                   судебного надзора
      1. В порядке судебного надзора могут быть пересмотрены и опротестованы судебные акты первой и апелляционной инстанций, после их обжалования в кассационном порядке.
      В исключительных случаях, предусмотренных в части третьей настоящей статьи, вступившее в законную силу решение суда первой инстанции, решение или постановление суда апелляционной инстанции могут быть пересмотрено в порядке судебного надзора по протесту Генерального Прокурора Республики Казахстан.
      2. Судебные акты, не обжалованные в апелляционном и кассационном порядке местных и других судов Республики Казахстан, вступившие в законную силу, проверке в порядке судебного надзора не подлежат.
      3. Постановление надзорной судебной коллегии Верховного Суда Республики Казахстан может быть проверено в порядке судебного надзора в исключительных случаях, если принятое постановление может привести к тяжким необратимым последствиям для жизни, здоровья людей либо для экономики и безопасности Республики Казахстан.»;
      33) часть первую статьи 385 изложить в следующей редакции:
      «1. Ходатайство о возбуждении надзорного производства по проверке законности судебных актов, предусмотренных частями первой и третьей статьи 384 настоящего Кодекса, могут быть поданы сторонами и их представителями, другими участвующими в деле лицами соответственно в надзорную судебную коллегию Верховного Суда Республики Казахстан.»;
      34) часть первую статьи 386 изложить в следующей редакции:
      «1. Верховный Суд Республики Казахстан рассматривает дела по ходатайствам, протестам Генерального Прокурора Республики Казахстан на вступившие в силу постановления кассационной инстанции, а также в случаях, предусмотренных частью первой статьи 384 настоящего Кодекса судебные акты судов первой и апеляционной инстанций в составе не менее пяти судей.»;
      35) в статье 391:
      заголовок изложить в следующей редакции:
      «Статья 391. Содержание ходатайств об оспаривании (обжаловании)                     судебного акта и о принесении надзорного
                   подаваемого в Верховный Суд Республики Казахстан»;
      часть первую изложить в следующей редакции:
      «1. Ходатайства об оспаривании (обжаловании) судебного акта и о принесении надзорного протеста, подаваемого в Верховный Суд Республики Казахстан, должны содержать:»;
      часть третью исключить;
      36) подпункт 2) части четвертой статьи 398 изложить в следующей редакции:
      «2) отменяет решение суда первой, апелляционной и кассационной инстанций полностью либо в части и направляет дело на новое рассмотрение в суд апелляционной или кассационной инстанции. Суд надзорной инстанции не вправе устанавливать или считать доказанными обстоятельства, которые не были указаны в постановлении либо опровергнуты им, предрешать вопросы о достоверности или недостоверности того или иного доказательства, преимуществе одних доказательств перед другими, о том, какая норма материального права должна быть применена и какое постановление должно быть принято при новом рассмотрении дела;»;
      37) статью 400 изложить в следующей редакции:
      «Статья 400. Вступление постановления суда надзорной инстанции
                   в законную силу
      Постановления суда надзорной инстанции вступают в законную силу с момента его оглашения.»;
      38) статью 403 изложить в следующей редакции:
      «Статья 403. Рассмотрение дела после отмены решения,
                   определения, постановления суда
      1. После отмены в порядке надзора судебных актов дело подлежит рассмотрению в общем порядке.
      2. Ходатайство, протест на вторичное решение, судебных актов, вынесенные в связи с отменой предыдущих в апелляционном, кассационном порядках или в порядке надзора, может быть подано (внесен) на общих основаниях, независимо от мотивов, по которым был отменен первый судебный акт.».
      Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие с 1 января 2012 года.
      Статья 3. Рассмотрение дел, находящихся в судах, принятых к производству до 1 января 2012 года, осуществляется по правилам процессуального законодательства, действовавшего до введения настоящего Закона в действие.

      Президент
      Республики Казахстан

"Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне істерді қараудың апелляциялық, кассациялық және қадағалау тәртібін жетілдіру, сенім деңгейін арттыру және сот төрелігіне қол жетімділікті қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 2 қарашадағы № 1274 Қаулысы

      Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне істерді қараудың апелляциялық, кассациялық және қадағалау тәртібін жетілдіру, сенім деңгейін арттыру және сот төрелігіне қол жетімділікті қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

      Қазақстан Республикасының
          Премьер-Министрі                       К. Мәсімов

жоба    

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫ  Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне істерді
қараудың апелляциялық, кассациялық және қадағалау тәртібін
жетілдіру, сенім деңгейін арттыру және сот төрелігіне қол
жетімділікті қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен
толықтырулар енгізу туралы

      1-бап. Қазақстан Республикасының мынадай заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
      1. 1997 жылғы 13 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 23, 335-құжат; 1998 ж., № 23, 416-құжат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; № 6, 141-құжат; 2001 ж., № 8, 53-құжат; № 15-16, 239-құжат; № 17-18, 245-құжат; № 21-22, 281-құжат; 2002 ж., № 4, 32, 33-құжаттар; № 17, 155-құжат; № 23-24, 192-құжат; 2003 ж., № 18, 142-құжат; 2004 ж., № 5, 22-құжат; № 23, 139-құжат; № 24, 153, 154, 156-құжаттар; 2005 ж., № 13, 53-құжат; № 21-22, 87-құжат; № 24, 123-құжат; 2006 ж., № 2, 19-құжат; № 5-6, 31-құжат; № 12, 72-құжат; 2007 ж., № 1, 2-құжат; № 5-6, 40-құжат; № 10, 69-құжат; № 13, 99-құжат; 2008 ж., № 12, 48-құжат; № 15-16, 62, 63-құжаттар; № 23, 114-құжат; 2009 ж., № 6-7, 32-құжат; № 15-16, 71, 73-құжаттар; № 17, 81, 83-құжаттар; № 23, 113, 115-құжаттар; № 24, 121, 122, 125, 127, 128, 130-құжаттар; 2010 ж., № 1-2, 4-құжат, № 11, 59-құжат; № 17-18, 111-құжат; № 20-21, 119-құжат; № 22, 130-құжат; № 24, 149-құжат; 2011 ж., № 1, 9-құжат; № 2, 19, 28-құжаттар):
      1) 7-бапта:
      3) тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      «3) «апелляциялық саты» – бiрiншi сатыдағы соттың заңды күшiне енбеген үкiмдерiне, қаулысына апелляциялық шағымдар (наразылықтар) бойынша iстi мәні бойынша қарайтын сот;»;
      4-1), 5), 6) тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
      «4-1) «кассациялық саты» – бірінші және апелляциялық сатыдағы соттың заңды күшіне енбеген үкімдеріне, қаулыларына берілген кассациялық шағымдар (наразылықтар) бойынша істі қарайтын сот;
      5) «қадағалау сатысы» – заңды күшiне енген сот шешiмдерiне берілген өтініштер, наразылықтар бойынша істі қадағалау тәртібімен қарайтын Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының алқасы, сондай-ақ Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынымын немесе Бас Прокурордың наразылығын қарайтын Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жалпы отырысы;
      6) «судья» – сот билiгiнiң иесi; осы лауазымға заңда белгiленген тәртiппен тағайындалған немесе сайланған кәсiпқой судья (соттың төрағасы, сот алқасының төрағасы, тиiстi соттың судьясы);»;
      34) тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      «34) «үкiм» - айыпталушының кiнәлiлiгi немесе кiнәсiздiгi және оған жаза қолдану немесе қолданбау туралы мәселе бойынша бiрiншi, апелляциялық саты соты шығарған сот шешiмi;»;
      2) 23-баптың 10) тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «10. Сот тараптарға бiрiншi және аппеляциялық сатылар бойынша істі қарауға қатысу құқығын қамтамасыз етедi, айыпталушы және оның қорғаушысы iстi қарау кезiнде, кассациялық және қадағалау тәртібімен, жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша жiберiледi. Сот әрбiр қылмысты iстi қараған кезде айыптау тарабының мемлекеттік не жеке айыптаушысы болуға тиiс. Сот iстi қарағанда тараптардың қатысуы мiндеттi болатын басқа да жағдайлар осы Кодекспен айқындалады.»
      3) 29-бап мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын:
      «4. Осы баптың бірінші бөлігіне сәйкес жабық сот отырыстарында қаралған істерді есептемегенде, іс бойынша қабылданған соттардың үкімдері мен қаулылары, олар заңды күшіне енгеннен кейін жеті күн ішінде Қазақстан Республикасы соттарының интернет-ресурстарында орналастырылады.»;
      4) 43-баптың төртінші бөлігінің екінші сөйлемі мынадай редакцияда жазылсын:
      «Егер сот iстi апелляциялық, кассациялық және қадағалау тәртiбiмен қарау кезiнде қысқартса, көрсетiлген әрекеттердi бiрiншi саты бойынша қараған сот жүргiзедi.»;
      5) 58-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Бірінші сатыдағы соттарда қылмыстық істерді қарауды судья жеке-дара, ал Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 165, 166, 166-1, 167, 168 (бірінші бөлігінде), 169, 233 (үшінші және төртінші бөліктерінде)-баптарында көзделген қылмыстар бойынша істерді қоспағанда, аса ауыр қылмыстар туралы істер бойынша қылмыстық істерді айыпталушының өтініші бойынша бір судьяның және он алқабидің құрамында қарайды.
      2. Қылмыстық істі апелляциялық тәртіппен қарауды судья жеке-дара, ал алқабилердің қатысуымен шығарылған соттың үкімдеріне, қаулыларына шағымдарды, наразылықтарды қарау кезінде - кемінде үш судья құрамындағы алқа жүзеге асырады.
      3. Кассациялық сатыда істерді қарауды кемінде үш судья құрамындағы алқа облыстық және оған теңестірілген сот төрағасының төрағалығымен жүзеге асырады.
      4. Істі Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сотында қарауды кемінде үш судья құрамындағы алқа жүзеге асырады.
      5. Істерді жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қараған кезде соттың құрамы осы баптың қағидаларына сәйкес айқындалады.
      6. Үкімді орындау кезінде туындайтын мәселелерді және есі дұрыс емес адамдарға медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы істерді қарауды тиісті соттың судьясы жеке-дара жүзеге асырады.»;
      6) 59-баптың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «4. Егер істі сотта қарау кезінде қылмыс жасауға ықпал еткен мән-жайлар, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын бұзушылықтар, сондай-ақ анықтау, алдын ала тергеу барысында жол берілген басқа да заң бұзушылықтар анықталса, сот жеке қаулы шығарып, онда тиісті ұйымдардың немесе тұлғалардың назарын заңды бұзудың қажетті шаралар қабылдауды талап ететін мән-жайлары мен фактілеріне аударады. Егер сот қажет деп тапса, басқа жағдайларда да жеке қаулы шығаруға құқылы.»;
      7) 75-баптың алтыншы бөлігінде:
      13) тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      «13) қылмыстық іс қозғау туралы, оны жәбірленуші деп тану туралы немесе одан бас тарту туралы, қылмыстық істі тоқтата тұру туралы, істі тоқтату туралы қаулылардың көшірмелерін, айыптау қорытындысының көшірмесін, сондай-ақ үкімнің және сот қаулысының көшірмелерін алуға;»;
      14) тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      «14) бірінші және апелляциялық сатыдағы сотта істі соттың талқылауына қатысуға;»;
      21) тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      «21) мәлімделген шағымдарды, өтініштерді және наразылықтарды апелляциялық, кассациялық және қадағалау сатыларындағы соттың қарауына қатысуға;»;
      8) 90-бапта:
      бірінші бөліктің 2) тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «2) прокурордың, тергеу және анықтау органдарының шешімдеріне және іс-әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) жасалған шағымды қараған не осы қылмыстық іс бойынша іс жүргізу шешіміне санкция беруге қатысқан болса;»;
      үшінші, төртінші және бесінші бөліктер мынадай редакцияда жазылсын:
      «3. Бiрiншi сатыдағы сотта қылмыстық iстi қарауға қатысқан судья бұл iстi апелляциялық, кассациялық сатыдағы сотта немесе қадағалау тәртiбiнде қарауға қатыса алмайды.
      4. Апелляциялық сатыдағы сотта iстi қарауға қатысқан судья оның қатысуымен қабылданған апелляциялық үкімнің (қаулының) күші жойылғаннан кейін оны осы сатыда жаңадан қарау кезінде, сондай-ақ істі кассациялық сатыда қарау кезінде қарауға қатыса алмайды.
      5. Iстi алдыңғы сот сатыларында қарауға қатысқан судья сол iс тиісінше Жоғарғы Соттың алқасында және жалпы отырысында қаралғанда қатыса алмайды.»;
      мынадай мазмұндағы 4-1-бөлікпен толықтырылсын:
      «4-1. Кассациялық сатыдағы сотта iстi қарауға қатысқан судья оның қатысуымен қабылданған қаулының күші жойылғаннан кейін оны апелляциялық және кассациялық сатыларда қайтадан қарау кезіндеосы істі қарауға қатыса алмайды.»;
      оныншы бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «10. Қарсылық бiлдiрудi қабылдамай тастау немесе қанағаттандыру туралы қаулы шағымдалуға (наразылық бiлдiрiлуге) жатпайды. Қаулыға келiспеушiлiк туралы дәлелдемелер апелляциялық, кассациялық немесе қадағалау шағымына енгiзiлуi мүмкiн.»;
      9) 112-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «112-бап. Соттың үкіміне, қаулысына шағым жасау, наразылық бiлдiру
      Бiрiншi сатыдағы соттардың үкіміне, қаулысына шағым жасау, наразылық бiлдiру осы Кодекстiң 46-тарауының ережелерiне сәйкес берiледi. Заңды күшiне енген соттың шешiмiн қайта қарау туралы шағым жасау, наразылық бiлдiру, өтiнiштер осы Кодекстiң 48-1 және 50-тарауларының ережелерiне сәйкес берiледi.»;
      10) 131-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Қылмыстық iс бойынша соттың заңды күшiне енген үкімі, сондай-ақ заңды күшiне енген басқа да шешiмдерi анықталған мән-жайларға да, олардың құқықтық бағалауына да қатысты барлық мемлекеттік органдар, ұйымдар және азаматтар үшiн мiндеттi. Аталған ереже кассациялық және қадағалау тәртiбіндегі соттың жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша үкімі мен басқа да шешiмдерiн тексеруге, олардың күшiн жоюға және өзгертуге кедергi жасамайды.»;
      11) 153-баптың он сегізінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «18. Осы бапта белгіленген айыпталушыны қамауға алу мерзімін есептеу мен ұзартудың тәртібі кассациялық немесе қадағалау сатысында іс жүргізудің нәтижесінде немесе бас бостандығынан айыру түрінде жазасын өтеп жатқан адамға қатысты жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша үкімнің күшін жою және соттың қамауға алу түріндегі бұлтартпау шарасын қолдана отырып, істі жаңа тергеуге жіберуі кезінде де қолданылады.»;
      12) 291-баптың екінші және үшінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Облыстық және оған теңестірілген сот аудандық және оларға теңестірілген соттардың, кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соттардың, сондай-ақ қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соттардың шығарған, заңды күшіне енбеген үкімдеріне және қаулыларына берілген апелляциялық (жеке) шағымдар, наразылықтар бойынша істерді апелляциялық тәртіппен қарайды.
      3. Облыстық және оған теңестірілген сот бірінші және апелляциялық сатылар шығарған, заңды күшіне енген үкімдер мен қаулыларға берілген кассациялық (жеке) шағымдар, наразылықтар бойынша істерді кассациялық тәртіппен қарайды.»;
      13) 292-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Жоғарғы Сот:
      1) оларды кассациялық сатыда қарағаннан кейін ғана бірінші және апелляциялық және кассациялық сатыдағы соттардың үкімдері мен қаулыларына;
      2) кассациялық сатыдағы соттың қаулыларына тараптардың өтініштері мен прокурордың наразылықтары бойынша істерді алқа болып қарайтын жоғары сот сатысы ретінде әрекет етеді.»;
      14) 293-баптың екінші, үшінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Әскери сот гарнизондардың әскери соттарының, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық әскери соттардың заңды күшіне енбеген үкімдері мен қаулыларына берілген апелляциялық (жеке) шағымдар, наразылықтар бойынша істерді апелляциялық тәртіппен қарайды.
      3. Әскери сот гарнизондардың, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық әскери соттар және Жоғарғы Соттың апелляциялық сатыдағы соттары шығарған, заңды күшіне енген үкімдер мен қаулыларға берілген кассациялық (жеке) шағымдар, наразылықтар бойынша істерді кассациялық тәртіпте қарайды.»;
      15) 328-бап мынадай мазмұндағы оныншы бөлікпен толықтырылсын:
      «10. Егер сот бөлген немесе жауап алынатын адам жауап беруден бас тартқан жауап алуға қатысқан адамдардың сұрақтары; сарапшыға қойылған сұрақтар және оның жауаптары; тараптардың сот жарыссөзiнде сөйлеген сөздерiнiң және сотталушының соңғы сөзiнiң негiзгi мазмұны; аудио,-бейнежазба құралдарының көмегімен жазылып қойса, онда хаттамада осы мән-жайды атап өту қажет.
      Хаттама осы Кодекстiң 329-бабында белгіленген нысан мен мерзiмде мәлімделген, іске қатысушы адамдардың өтінішті бойынша көрcетiлген мәлiметтермен толықтырады.»;
      16) 343-бапта:
      бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Төрағалық етушi тараптардан оларда жаңа куәларды, сарапшыларды және мамандарды шақыру туралы және заттай дәлелдер мен құжаттарды алдыру туралы, соның ішінде медиация рәсімін өткізу туралы өтiнiштерiнiң бар-жоғы туралы сұрайды. Өтiнiшiн мәлiмдеген адам қандай жағдайларды анықтау үшiн қосымша дәлелдердiң қажет екенiн көрсетуге мiндеттi.»;
      үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «3. Сот талқылауының қалған қатысушыларының пiкiрiн тыңдағаннан кейiн сот мәлiмделген әрбiр өтiнiштi, соның ішінде медиация рәсімін өткізу туралы өтінішті қарауға, оны қанағаттандыруға немесе өтiнiштi қанағаттандырудан бас тарту туралы дәлелдi қаулы шығаруға тиiс.»;
      17) 387-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Жеке қаулы, сондай-ақ сот анықтау, алдын ала тергеу жүргiзу кезiнде жiберiлген, азаматтардың құқықтарын бұзу және заңның басқа да бұзылуы байқалған кезде шығарылуы мүмкiн.»;
      18) 8-бөлімнің тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
      «8-бөлім. Соттың үкімдері мен қаулыларын апелляциялық және
                кассациялық тәртіппен қайта қарау»;
      19) 396-1-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Аудандық және оған теңестірілген соттардың, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соттардың, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық әскери соттардың, кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соттардың, гарнизондардың әскери соттарының заңды күшіне енбеген үкімдері апелляциялық тәртіппен қаралуға жатады.»;
      20) 397-баптың екінші, үшінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Аудандық және оларға теңестірілген соттардың, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соттардың, кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соттардың заңды күшіне енбеген үкімдеріне, қаулыларына берілген апелляциялық (жеке) шағымдарды, наразылықтарды тиісті облыстық және оған теңестірілген соттың апелляциялық сатысы қарайды.
      2. Гарнизондардың әскери соттарының, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық әскери соттардың, заңды күшіне енбеген үкімдеріне, қаулыларына апелляциялық (жеке) шағымдарды, наразылықтарды Әскери сот қарайды.»;
      21) 398-баптың екінші бөлігі алып тасталсын;
      22) 400-бап мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:
      «3. Осы баптың бірінші бөлігінде көрсетілген сот өзінің заңды мүдделерін қорғау бойынша процеске қатысушының мүмкіндігін шектеген заңды бұзушылық кезінде (сот мәжілісінің хаттамасын уақытында әзірлемеу, сот ісін жүргізу тілін білмейтін сотталушыға аудармасы жоқ үкімнің көшірмесін табыс ету, шағымдану мерзімін көрсету кезінде үкімнің қарарлық бөлігіндегі дәлсіздіктер), сондай-ақ оған уақытында шағым немесе наразылық келтіруге объективті түрде кедергі жасаған өзге де мән-жайлар болған кезде апелляциялық (жеке) шағым, наразылық берудің өтіп кеткен мерзімін қалпына келтіруге міндетті.»;
      23) 406-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «406-бап. Iстi апелляциялық сатыда қарау мерзiмдерi
      Iс апелляциялық тәртiппен ол келiп түскен күннен бастап бір айдан кешiктiрiлмей қаралуға тиiс. Егер сот жаңа материалдар мен дәлелдемелерді зерттеу және жаңа үкім шығару қажеттігіне негіз бар деп қараса, іс апелляциялық тәртіппен ол келіп түскен күннен бастап екі айдан кешіктірілмей қаралуы тиіс. Дәлелдi себептер болған жағдайда бұл мерзiм iс жүргiзiп жатқан апелляциялық сатыдағы соттың қаулысы бойынша бiр айға ұзартылуы мүмкiн. Қажет болған жағдайда iстi апелляциялық сатыда қарау мерзiмiн одан әрi ұзарту тиісті облыстық және оған теңестірілген соттың алқа төрағасының қаулысы бойынша жүзеге асырылуы мүмкiн. Бұл ретте, істі қарау мерзімін ұзарту әр ретте бір айдан аспауға тиіс.»;
      24) 411-баптың бірінші бөлігінің 7) тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «7) алқабилердің қатысумен шығарылған үкімнің күшін жою және істі соттың жаңадан қарауына жіберу туралы»;
      25) 411-1-бапта:
      екінші бөліктің 2) тармағы алып тасталсын;
      төртінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «4. Апелляциялық сатының осы баптың екінші бөлігінің негізінде шығарған азаматтық талап қою бөлігіндегі үкіміне прокурордың кассациялық наразылығы немесе осы Кодекстің 396-бабында көрсетілген тұлғалардың кассациялық шағымы берілуі мүмкін.»;
      бесінші бөлік алып тасталсын;
      26) 414-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Іс материалдарын, тараптар табыс еткен және істі апелляциялық қарау барысында алынған дәлелдемелерді қарап шығып, сот оларды қайтадан бағалауға және осы Кодекстің 411-бабының бірінші бөлігінде көзделген жаңа шешім қабылдауға құқылы.»;
      27) 420-бапта:
      тақырып мынадай редакцияда жазылсын:
      «420-бап. Iстi сотта жаңадан талқылауға жiбере отырып,
                алқабилердің қатысуымен үкiмнiң күшiн жою»;
      бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Алқабилердің қатысуымен шығарылған үкім істі үкiм шығарған соттың жаңадан талқылауына, бiрақ соттың өзге құрамының қарауына жiбере отырып, осы Кодекстің 575-бабында көрсетілген негіздер бойынша толық немесе бiр бөлiгiнде күші жойылуға тиiс.»;
      28) 420-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Апелляциялық сатыдағы сот осы Кодекстің 44-тарауының талаптарын сақтай отырып:
      1) осы Кодекстің 37-бабы бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақтарында көзделген негіздер болған кезде айыптау үкімінің күшін жоюға және ақтау үкімін шығаруға;
      2) айыптау тарабының шағымы немесе наразылығы бойынша ақтау үкімінің күшін жоюға және айыптау үкімін шығаруға;
      3) айыптау тарабының неғұрлым ауыр қылмыс немесе неғұрлым қатаң жаза тағайындау туралы заңды қолдану, қосымша жаза қолдану қажеттігі жөніндегі шағымын, наразылығын қанағаттандыруға негіздер болған кезде айыптау үкімінің күшін жоюға және жаңа айыптау үкімін шығаруға құқылы.
      2. Жаңа айыптау үкімін шығарған кезде апелляциялық сатыдағы сот тағылған айыптың шегінен және басты сот талқылауы кезінде мемлекеттік немесе жеке айыптаушы қолдаған айыптау мен жаза мөлшерінің шегінен шығуға құқылы емес.
      3. Осы баптың бірінші бөлігінің қағидалары бойынша шығарылған апелляциялық сатының үкімдеріне ол жарияланған күннен бастап алты ай ішінде прокурор кассациялық наразылық немесе осы Кодекстің 396-бабында аталған тұлғалар кассациялық шағым беруі мүмкін, ал күзетпен ұсталып отырған сотталған адамдар оған үкімнің көшірмесі табыс етілген күннен бастап нақ сондай мерзімде бере алады.»;
      29) 422, 423 және 423-1-баптар мынадай редакцияда жазылсын:
      «422-бап. Апелляциялық үкімнің, қаулының мазмұны
      1. Осы Кодекстің 411-бабы бірінші бөлігінің 1)-3) және 8) тармақтарында көзделген жағдайларда (бірінші сатыдағы соттың үкімін өзгеріссіз қалдыру туралы, үкімді өзгерту туралы, істі қысқартып, істі қосымша тергеуге жіберіп үкімнің күшін жою туралы) апелляциялық қаулы шығарылады.
      Апелляциялық қаулы кiрiспе, сипаттамалы-дәлелдi және қарар бөлiмдерiнен тұрады.
      2. Қаулының кiрiспе бөлiмiнде:
      1) қаулы шығарылған уақыт пен орын;
      2) қаулыны шығарған соттың атауы және соттың құрамы;
      3) апелляциялық наразылық немесе апелляциялық шағым жасаған адамдар;
      4) iстi апелляциялық сатыда қарауға қатысқан адамдар көрсетiлуге тиiс.
      3. Қаулының сипаттамалы-дәлелдi бөлiгiнде сот актісінің мәні, берiлген шағымдардың, наразылықтың, оларға қарсылықтардың дәйектері, апелляциялық сатыдағы сотқа қатысқан адамдардың пiкiрлерi, сондай-ақ қабылданған шешiмнiң себептерi қысқаша баяндалуға тиiс.
      4. Шағым, наразылық қанағаттандырылмай қалдырылғанда, апелляциялық қаулының сипаттамалы-дәлелдi бөлiгi сот актісіне өзгерістер енгізу немесе оның күшін жою үшін осы Кодексте көзделген негіздердің жоқтығы көрсетіліп, жеңілдетілген нысанда жасалады.
      5. Yкiмнiң күшi жойылған немесе ол өзгертiлген жағдайда, қаулыда қылмыстық немесе қылмыстық iс жүргiзу заңының қандай баптарының талаптары бұзылғаны, бұл бұзушылық неден көрiнетiнi, бiрiншi сатыдағы соттың үкiмiне өзгерiстер енгiзгендегi негiздер көрсетiлуге тиiс.
      6. Апелляциялық қаулының қарар бөлігінде апелляциялық сатыдағы соттың шағым немесе наразылық бойынша шешімі көрсетіледі.
      7. Осы Кодекстің 411-бабы бірінші бөлігінің 4)-6) тармақтарында көзделген жағдайларда (айыптау немесе ақтау үкімінің күшін жою туралы, айыптау немесе жаңа айыптау үкімінің орнына ақтау үкімін шығару туралы және ақтау үкімінің күшін жою туралы және айыптау үкімін шығару туралы) осы Кодекстің 44-тарауының қағидалары бойынша апелляциялық үкім шығарылады.
      8. Апелляциялық үкімде қылмыстық немесе қылмыстық iс жүргiзу заңының қандай нормаларының талаптары бұзылғаны, бұл бұзушылықтар неден көрiнетiнi, бiрiншi сатыдағы соттың үкiмi заңсыз болып танылатын негiздер көрсетiлуге тиiс.
      9. Егер апелляциялық сатыдағы сот осы Кодекстiң 421-бабының бiрiншi бөлiгiнде көзделген шешiмдердi қабылдаса, қаулының сипаттамалы-дәлелдi бөлiгiнде бiрiншi сатыдағы соттың шешiмi дұрыс емес деп танылған себептер, сондай-ақ сотталған адам жағдайының нашарлауы негiздерi келтiрiлуге тиiс.
      10. Апелляциялық сатыдағы сот апелляциялық үкімнің немесе қаулының мәнін өзгертпей, жіберілген айқын қате жазуларды түзету туралы және олардағы түсініксіз жағдайларды түсіндіру туралы қосымша қаулы шығаруға құқылы.
      423-бап. Апелляциялық үкім, қаулы шығару және олардың заңды
               күшіне енуі
      1. Апелляциялық үкім, қаулы кеңесу бөлмесінде шығарылады, оған судья (судьялар) қол қояды және судья (судьялар) кеңесу бөлмесінен қайта оралғаннан кейін отырыс залында оқылады.
      2. Сот осы баптың бірінші бөлігінің талаптарын сақтай отырып, апелляциялық үкімнің, қаулының қарар бөлімін шығара алады. Бұл жағдайда апелляциялық үкімнің, қаулының толық мәтіні іс қаралған күннен бастап он күн мерзімде жасалып, оған судья қол қояды.
      3. Апелляциялық үкім, қаулы оларды жарияланған кезден бастап заңды күшіне енеді.
      423-1-бап. Апелляциялық сатыдағы соттың үкімін,
                 қаулысын орындауға кiрiсу
      1. Апелляциялық сатының үкімі немесе қаулысы олар шығарылған күннен бастап үш тәулiктен кешiктiрiлмей, ал осы Кодекстiң 423-бабының екiншi бөлiгiнде көзделген жағдайда, оның толық мәтiнi дайындалған күннен бастап iспен бiрге бірінші сатыдағы сотқа жiберiледi.
      2. Осы Кодекстiң 303-бабына сәйкес iс қосымша тергеуге қайтарылған жағдайда апелляциялық сатының қаулысы iспен бiрге тиiстi прокурорға жiберiледi. Бұл жағдайда бiрiншi сатыдағы сотқа апелляциялық саты қаулысының көшiрмесi жiберiледi.
      3. Сотталған адам соған сәйкес қамаудан босатылуға тиiс болатын үкім, қаулы, егер сотталған адам апелляциялық сатыдағы сот отырысына қатысып отырса, бұл бөлiгiнде дереу орындалады. Өзге жағдайларда апелляциялық үкімнің, қаулының көшiрмесi немесе оның қарар бөлiгiнен үзiндi сотталған адамды қамаудан босату туралы шешiмдi орындау үшiн қамау орнының әкiмшiлiгiне дереу жiберiледi.
      4. Апелляциялық сатыдағы сот жаңа үкім шығарған кезде іс кассациялық шағымдану мерзімі өткеннен кейін үкімді орындауға кірісу үшін бірінші сатыдағы сотқа жіберіледі.»;
      30) 423-2-бапта:
      бірінші бөліктің 2) тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «2) шағымданудың, наразылық берудің өтіп кеткен мерзімін сот істі апелляциялық сатыда процестің басқа қатысушыларының шағымдары бойынша қарағаннан кейін осы Кодексте көзделген тәртіппен қалпына келтірсе, бірінші сатыдағы сот үкімінің заңдылығын тексеру кезінде шығарылған бірінші апелляциялық үкімнің, қаулының күші жойылмастан істі апелляциялық сатыда қайтадан қарауға жол беріледі.»;
      үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «3. Егер қайтадан шығарылған үкім, қаулы апелляциялық сатыда бұрын шығарылған үкімге, қаулыға қайшы келсе, алқа төрағасы облыстық және оған теңестірілген соттың кассациялық алқасына туындаған қайшылықтарды жою туралы ұсыным енгізеді.»;
      31) 423-3-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «423-3-бап. Алқабилердің қатысуымен шығарылған бастапқы
                  үкiмнiң күшi жойылғаннан кейiн iстi бiрiншi саты
                  бойынша қарау
      1. Бастапқы үкiмнiң күшi жойылғаннан кейiн iс осы Кодекстің 57-тарауында көзделген тәртiппен қаралуға тиiс.
      2. Апелляциялық саты сотталғанға ауыр емес қылмыс туралы қылмыстық заңды қолдануға және жасалған әрекетті саралаудың өзгеруіне сәйкес жазаны төмендетуге құқылы. Бұл ретте апелляциялық сатының неғұрлым ауыр қылмыс туралы заңды қолдануға немесе тағайындалған жазаны күшейтуге құқығы жоқ.
      3. Алқабилердің қатысуымен соттың ақтау үкімін апелляциялық саты прокурордың, жәбірленушінің немесе оның өкілінің дәлелдерді ұсыну құқығын шектеген, сондай-ақ осы Кодекстің 575-бабы бірінші бөлігінің 5) тармағында көзделген қылмыстық іс жүргізу заңын бұзушылық жағдайларын қоспағанда, күшін жоя алмайды.
      4. Істі жаңадан қараған кезде бірінші сатыдағы соттың шығарған үкіміне жалпы тәртіппен шағымдануға болады.»;
      32) 446-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Осы тараудың қағидалары бойынша аудандық және оған теңестірілген соттардың (оның ішінде мамандандырылған ауданаралық соттардың) үкімдері, қаулылары олар апелляциялық тәртіппен қаралғаннан кейін ғана, сондай-ақ апелляциялық сатының үкімдері мен қаулылары қайта қаралуға жатады.
      2. Кассациялық тәртіппен соттардың:
      1) апелляциялық тәртіппен қаралмаған;
      2) мемлекеттік немесе жеке айыптаушының айыптаудан бас тартуына байланысты, қамауға алу түріндегі бұлтартпау шарасына санкция беру және оның мерзімін ұзарту мәселелері, анықтауды немесе алдын ала тергеуді жүзеге асыратын адамдардың әрекеттері мен шешімдеріне немесе істі алдын ала тергеу сатысында прокурордың әрекеттері мен шешімдеріне шағымдарды шешу бойынша шығарылған үкімдері, қаулылары қаралуға жатпайды.
      3. Кассациялық шағымдар, наразылықтар келтіру құқығына ие тұлғалар тобы, шағымдар, наразылықтар келтіру тәртібі және оған байланысты салдарлар осы Кодекстің 396 (облыстардың прокурорларының және оған теңестірілген прокурорлардың, аудан прокурорларының және оған теңестірілген прокурорлардың орынбасарларын қоспағанда), 397-402, 518-баптарында көрсетілген қағидалар бойынша айқындалады.
      4. Сот актісін кассациялық тәртіппен қайта қарау туралы наразылықты шағым болған кезде облыс прокуроры, оның орынбасарлары және оларға теңестірілген прокурорлар бере алады. Наразылықты сондай-ақ Бас Прокурор мен оның орынбасарлары енгізе алады.
      Қылмыстық істі кассациялық тәртіппен тексеру үшін тиісті соттан Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры, оның орынбасарлары, облыстардың прокурорлары және оларға теңестірілген прокурорлар осы Кодекстің 460-бабының 2-1-бөлігінде көрсетілген мерзімдерде талап етуі мүмкін.
      5. Апелляциялық сатының қаулыларына ол жария етілген күннен бастап алты айдың ішінде, ал қамауда отырған сотталушы – оған үкімнің көшірмесі тапсырылған сәттен бастап сол мерзімде кассациялық наразылық немесе кассациялық шағым берілуі мүмкін.»;
      33) 446-3-баптың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «3. Соттың істі апелляциялық тәртіппен қараған кезде шығарған үкіміне, қаулысына шағым жасалған жағдайда, кассациялық шағымда, наразылықта апелляциялық сатының үкімімен, қаулысымен келісетіні немесе келіспейтіні туралы негіздер көрсетілуге тиіс.»;
      34) 446-5-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Шағым, наразылық келіп түскен кезде кассациялық сатының судьясы істі талап етіп, ол келіп түскеннен кейін оны қарау күнін белгілейді.»;
      35) 446-6-баптың 2) тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «2) заңның қолданылатын уақыт кеңістіктігін айқындау үшін және бірінші және апелляциялық сатылардағы сот істі шешкен кезде қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу заңдарының нормаларын дұрыс қолданғанын айқындау үшін қажетті мәліметтерді талап етіп алуға құқылы.»;
      36) 446-7-баптың бесінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «5. Кассациялық шағымда немесе наразылықта келтірілген дәйектерді растау немесе теріске шығару үшін сөз сөйлеушілер кассациялық сатыға қосымша материалдар беруге, бұл ретте олардың қандай жолмен алынғанын және оларды табыс ету қажеттігі неге байланысты туындағанын хабарлауға құқылы. Қосымша материалдарды тергеу іс-әрекеттерін жүргізу жолымен алуға болмайды. Сот тараптардың пікірін тыңдап, қосымша материалдарды қабылдау немесе қабылдамау туралы қаулы шығарады. Істің шешілуі үшін маңызы бар қосымша материалдар, егер мұндай материалдардағы деректер немесе мәліметтер қосымша тексеруді талап етпесе, үкімнің күшін жоюға немесе өзгертуге негіз болуы мүмкін. Өзге жағдайларда қосымша материалдар сот үкімінің (қаулысының) күшін жойып, істі апелляциялық саты бойынша жаңадан соттың қарауына жіберу үшін негіз болуы мүмкін.»;
      37) 446-8-баптың 4) тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «4) үкімнің (қаулының) күшін жойып, істі апелляциялық сатыдағы сотқа жаңадан сот талқылауына жібереді;»;
      38) 446-12-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «446-12-бап. Үкімнің әділетсіздігі
      1. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі 52-бабының талаптарына сәйкес келмейтін жаза тағайындалған үкім әділетсіз деп танылады.
      2. Кассациялық сатыдағы сот осы Кодекстің 446-17-бабының қағидалары бойынша үкімнің әділетсіздігіне байланысты оны өзгертуге құқылы.
      3. Егер үкім негізсіз ақтау, неғұрлым жеңіл қылмыс туралы қылмыстық заңды қолдану немесе жазаның шамадан тыс жеңілдігі салдарынан әділетсіз деп танылса, кассациялық сатыдағы сот осы негіздер бойынша келтірілген прокурордың наразылығы немесе жәбірленушінің, оның өкілінің шағымы болған кезде жазаны күшейтуге не аса ауыр қылмыс туралы заңды қолдануға құқылы.»;
      39) 446-15-бапта:
      тақырып мынадай редакцияда жазылсын:
      «446-15-бап. Істі жаңадан апелляциялық қарауға жібере отырып
                   үкімнің күшін жою»;
      бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Кассациялық саты үкімнің заңдылығына ықпал еткен немесе ықпал етуі мүмкін қылмыстық іс жүргізу заңының елеулі түрде бұзылғанын анықтаған жағдайда ғана, іс жаңадан апелляциялық қарауға жіберіліп, үкімнің күші жойылуға жатады.»;
      40) 446-17-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «446-17-бап. Yкімді өзгерту
      1. Бірінші немесе апелляциялық сатыдағы сот қылмыстық заңды дұрыс қолданбаған жағдайда кассациялық сатыдағы сот сотталған адамға неғұрлым жеңіл қылмыс туралы заңды қолдануға және жасалған әрекеттің өзгертілген саралануына сәйкес жазаны төмендетуге құқылы, сондай-ақ ол неғұрлым ауыр қылмыс туралы заңды қолдануға және тағайындалған жазаны күшейтуге құқылы.
      2. Кассациялық сатыдағы сот, егер шамадан тыс қатаңдығы салдарынан жазаны әділетсіз деп таныса, сотталған адамға тағайындалған жазаны саралануын өзгертпестен төмендетуге құқылы.
      3. Кассациялық сатыдағы сот, егер жаза мөлшерін ұлғайту арифметикалық қателерді немесе алдын ала күзетпен ұстау мерзімін есептеу кезіндегі қателерді жоюға байланысты болса, қылмыстар мен үкімдердің жиынтығы бойынша жаза тағайындауды реттейтін қылмыстық заңның дұрыс қолданылмауын жоя отырып, жаза мөлшерін ұлғайтуға құқылы. Кассациялық сатыдағы сот, сотталған адамға түзеу мекемесінің заңда көзделгеннен гөрі неғұрлым жеңіл түрінің үкімде дәлелденбей тағайындалуының күшін жоюға және Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне сәйкес түзеу мекемесінің түрін тағайындауға құқылы.
      4. Кассациялық сатыдағы сот осы бапта көзделген сотталғанның жағдайын нашарлату жағына қарай өзгерістерді, егер осы негіздер бойынша прокурордың наразылығы енгізілсе немесе жәбірленушінің, жеке айыптаушының немесе олардың өкілдерінің шағымдары берілген жағдайда ғана енгізуге құқылы.
      5. Сот үкімінің заңдылығын, негізділігін және әділдігін істі қарайтын сот толық көлемде тексереді. Сот актісіне кассациялық шағымда (наразылықта) көрсетілмеген негіздер бойынша, сондай-ақ кассациялық шағым (наразылық) берілмеген басқа сотталғандарға қатысты өзгерістер енгізуге оған қатысты кассациялық шағым берілген сотталғанмен тең қатысып жасалған қылмысты саралауды өзгерту кезінде ғана жол беріледі, бұл ретте олардың жағдайы нашарламауға тиіс. Сот прокурордың наразылығында немесе кассациялық шағымда көрсетілген сотталғандарға ғана қатысты жағдайларын нашарлату туралы шешім қабылдауға құқылы. Соттың сотталғанның немесе оның қорғаушысының не өкілінің кассациялық шағымы бойынша оның жағдайын нашарлатуға құқығы жоқ.»;
      41) 446-18-бапта:
      төртінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «4. Шағым, наразылық қанағаттандырусыз қалдырылған кезде кассациялық қаулының сипаттамалы-дәлелді бөлігінде сот актісіне өзгеріс енгізудің не оның күшін жоюдың осы Кодексте көзделген негіздердің болмауы көрсетіліп, ол жеңілдетілген нысанда жасалады.»;
      мынадай мазмұндағы бесінші бөлікпен толықтырылсын:
      «5. Қаулының қарар бөлігінде кассациялық сатыдағы соттың шағым немесе наразылық бойынша шешімі көрсетіледі.»;
      42) 446-19-бап мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
      «Кассациялық қаулы жария етілген кезден бастап күшіне енеді.»;
      43) 446-20-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Кассациялық сатының қаулысы ол шығарылған күннен бастап үш тәуліктен кешіктірілмей, іспен бірге үкім шығарған бірінші сатыдағы сотқа орындау үшін жіберіледі. Іс қосымша тергеуге жіберілген жағдайда кассациялық сатының қаулысы іспен бірге тиісті прокурорға жіберіледі. Бұл жағдайда үкім шығарған бірінші сатыдағы сотқа кассациялық саты қаулысының көшірмесі жіберіледі.»;
      44) 446-21-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Егер қандай да бір себептер бойынша кейбір сотталған адамдарға қатысты белгіленген мерзімде берілген шағым немесе наразылық кассациялық сатыдағы сотқа басқа сотталған адамдарға қатысты іс қаралып кеткеннен кейін келіп түссе, сондай-ақ егер сотталған адамның, оның қорғаушысының немесе заңды өкілінің кассациялық шағымы, осы сотталған адамға қатысты іс процеске басқа қатысушының кассациялық шағымы немесе прокурордың наразылығы бойынша қаралып кеткеннен кейін келіп түскен болса, кассациялық сатыдағы сот мұндай шағымды немесе наразылықты қарауға және ол бойынша қаулы шығаруға міндетті.»;
      45) 446-22-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «446-22-бап. Үкімнің күші жойылғаннан кейін істі апелляциялық
                   сатыда қарау
      1. Үкімнің күші жойылғаннан кейін іс жалпы тәртіппен қаралуға жатады.
      2. Егер айыптау тарабының кассациялық шағымында, наразылығында осындай өтініш болса және оны кассациялық сатыдағы сот үкімнің күшін жою негіздерінің бірі ретінде көрсетсе, апелляциялық сатыдағы соттың істі жаңадан қараған кезінде жазаны күшейтуіне немесе неғұрлым ауыр қылмыс туралы заңды қолдануына жол беріледі.
      3. Істі жаңадан қараған кезде апелляциялық сатыдағы сот:
      1) егер айыптау тарабының шағымы, наразылығы бойынша үкімнің осы бөлігінің күші жойылмаса, сотталған адамды айыптаудың бастапқы үкімде алып тасталған бөлігінде кінәлі деп тануға;
      2) егер бастапқы үкімнің күші айыптау тарабының шағымы, наразылығы бойынша жойылғанымен, ол осы негіздерге байланысты болмаса, жазаны күшейтуге, бас бостандығынан айыру мерзімінің бір бөлігін түрмеде өтеуді немесе неғұрлым қатаң режимдегі колонияда жазаны өтеуді тағайындауға, қосымша жаза тағайындауға немесе неғұрлым ауыр қылмыс туралы заңды қолдануға құқылы емес.»;
      46) 446-23-баптың бірінші сөйлемі мынадай редакцияда жазылсын:
      «Істі жаңадан қараған кезде апелляциялық сатыдағы сот шығарған үкімге жалпы тәртіппен шағымдануға болады.»;
      47) 447-баптың бірінші, екінші және үшінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Аудандық және оларға теңестірілген соттар, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сот, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық әскери сот, кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сот, гарнизонның әскери соты шығарған бірінші сатыдағы сот үкімдері, егер оларға шағым жасалмаса немесе наразылық берілмесе, апелляциялық шағымдану немесе наразылық беру мерзімі өткен соң заңды күшіне енеді және орындалуға жатады.
      2. Іс апелляциялық сатыда қайта қаралған жағдайда егер үкім бұзылмаса, ол апелляциялық қаулы шығарылған күні күшіне енеді. Егер апелляциялық (жеке) шағымдар, наразылық апелляциялық сатыдағы сот отырысы басталғанға дейін кері қайтарып алынса, үкім апелляциялық сатының шағымның, наразылықтың кері қайтарып алынуына байланысты іс жүргізудің қысқартылғаны туралы қаулысы шығарылған күні заңды күшіне енеді.
      3. Бірінші сатыдағы сот үкім заңды күшіне енген немесе іс жоғары тұрған соттан қайтарылған күннен бастап үш тәуліктен кешіктірмей үкімді орындауға кіріседі.»;
      48) 448-баптың төртінші және бесінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
      «4. Апелляциялық сатыдағы соттың қаулысы, үкімі жария етілген кезден бастап күшіне енеді.
      5. Апелляциялық және кассациялық сатыдағы соттың үкімдері мен қаулылары осы Кодекстің 423-1-бабында көзделген тәртіппен орындалады.»;
      49) 457-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «457-бап. Судьяның қаулысына шағым жасау және наразылық бiлдiру
      Үкiмдi орындауға байланысты мәселелердi шешу кезiнде шығарылған сот қаулыларына осы Кодекстiң 46, 47 және 50-тарауларында белгiленген ережелер бойынша апелляциялық және кассациялық тәртіппен шағым жасалуы және наразылық келтiрiлуi мүмкiн.»;
      50) 50-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
      «50-тарау. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының сот
                 қадағалау тәртібімен сот актілерін қайта қарауы»;
      51) 458-бапта:
      тақырып мынадай редакцияда жазылсын:
      «458-бап. Заңды күшіне енгеннен кейін сот қадағалауы
                тәртібімен қайта қаралуы мүмкін сот актілері»;
      бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Заңды күшіне енгеннен кейін:
      1) бірінші және апелляциялық сатыдағы соттардың үкімдері, қаулылары, олар кассациялық сатыда қаралғаннан кейін ғана;
      2) кассациялық сатыдағы соттың қаулылары Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының қылмыстық істер жөніндегі қадағалаушы сот алқасында қайта қаралуы мүмкін.»;
      мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын:
      «4. Осы баптың үшінші бөлігінде көзделген ерекше жағдайларда, Бас прокурор апелляциялық және кассациялық тәртіппен қайта қаралмаған бірінші сатыдағы соттың үкімдері мен қаулыларына наразылық келтіруі мүмкін.»;
      52) 459-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «459-бап. Заңды күшіне енген сот үкімдері мен қаулыларын сот
                қадағалауы тәртібімен қайта қарау негіздері
      1. Тергеу немесе істі сотта қарау кезінде азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын бұзуға жол берілуі не қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу заңдарының:
      1) кінәсізді соттауға;
      2) ақтау үкімін негізсіз шығаруға немесе істі негізсіз қысқартуға;
      3) жәбірленушіні сот арқылы қорғалу құқығынан айыруға;
      4) сот тағайындаған жазаның қылмыстың ауырлығы мен сотталған адамның жеке басына сай келмеуіне;
      5) қылмыстың қайталану түрі мен түзеу колониясы режимінің түрін дұрыс айқындамауға;
      6) талап-арызды қараусыз қалдыру жағдайларын қоспағанда, азаматтық талап-арызды қоюды дұрыс шешпеуге;
      7) жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша немесе медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану кезінде қаулыларды заңсыз немесе негізсіз түрде шығаруға әкеп соққан дұрыс қолданылмауы заңды күшіне енген үкімдер мен қаулыларды сот қадағалауы тәртібімен қайта қарауға негіз болып табылады.
      2. Заңды күшіне енген сот актілері, егер:
      1) сот актісі мемлекеттік немесе қоғамдық мүдделерді, мемлекет қауіпсіздігін қозғаса не адамдардың өмірі, денсаулығы үшін орны толмас ауыр салдарларға әкеп соқтыруы мүмкін болса;
      2) адамды өлім жазасына немесе өмір бойына бас бостандығынан айыруға соттау жөніндегі үкім кассациялық қарау нысанасы болмаса;
      3) осы Кодекстің 446-21-бабының екінші бөлігінде көзделген жағдайда туындаған қайшылықтарды жою туралы ұсыну бар болса, сот қадағалауы тәртібімен қайта қаралады.
      3. Өлім жазасы туралы заңды күшіне енген үкімдер де өлім жазасын орындауға мораторийдің күші жойылғаннан кейін сот қадағалауы тәртібімен қайта қаралуы мүмкін.»;
      53) 460-бапта:
      тақырып мынадай редакцияда жазылсын:
      «460-бап. Соттардың заңды күшіне енген үкімдері мен қаулыларын
                сот қадағалауы тәртібімен қайта қарау туралы өтініш
                жасауға, соттардың заңды күшіне енген үкімдері мен
                қаулыларына наразылық беруге құқығы бар тұлғалар»;
      бірінші және екінші бөліктер мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Заңды күшіне енген үкімдер мен қаулыларды сот қадағалауы тәртібімен қайта қарау туралы жолданымдар өтініш жасау деп аталады және оларды апелляциялық және кассациялық шағым беруге құқығы бар процеске қатысушылар бере алады.
      2. Бас Прокурор заңды күшіне енген үкімдер мен қаулыларды сот қадағалауы тәртібімен қайта қарау туралы наразылық келтіруге құқылы.
      Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры не оның тапсырмасы бойынша Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының орынбасарлары, облыстардың прокурорлары және оларға теңестірілген прокурорлар қылмыстық істі қадағалау тәртібімен тексеру үшін тиісті соттан талап етіп алуы мүмкін.»;
      мынадай мазмұндағы 2-1-бөлікпен толықтырылсын:
      «2-1. Прокурордың істі талап ету туралы сауалын сот ол сотқа келіп түскен күннен бастап жеті күнтізбелік күннен кешіктірмей орындайды. Сауалдар байланыс арналары пайдаланылып жіберілуі мүмкін.
      Істі талап еткен жағдайда қадағалау наразылығын енгізу туралы өтінішті прокурор іс прокуратураға келіп түскен күннен бастап отыз күнтізбелік күннің ішінде қарауы тиіс.»;
      54) 461-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «461-бап. Заңды күшіне енген сот шешімдеріне сот қадағалауы
                тәртібімен шағымдану мерзімдері
      1. Заңды күшіне енген айыптау үкімін сотталушының кінәсіздігі себептері бойынша, сондай-ақ неғұрлым жеңіл қылмыс туралы заңды қолдану қажеттігіне байланысты, жазаның қатаң болғаны үшін немесе сотталушының жағдайын жақсартуға әкеп соғатын өзге де негіздер бойынша сот қадағалауы тәртібімен қайта қарау туралы өтініш, наразылық беру мерзіммен шектелмейді.
      2. Заңды күшіне енген ақтау үкімі, айыптау үкімі не соттың істі қысқарту туралы қаулысы заңды күшіне енгеннен кейін бір жыл ішінде оларды неғұрлым ауыр қылмыс туралы заңды қолдану қажеттігі себептері бойынша, жазаның жеңіл болғаны үшін немесе сотталушының жағдайын нашарлатуға әкеп соғатын өзге де негіздер бойынша сот қадағалауы тәртібімен қайта қарау туралы өтініш, наразылық беруге жол беріледі.
      3. Соттың істі қосымша тергеуге немесе жаңадан сот қарауына жіберу туралы заңды күшіне енген қаулысына өтініш, наразылық соттардың заңды күшiне енген үкiмдерi мен қаулыларын қайта қарау туралы өтiнiш жасауға, соттардың заңды күшiне енген үкiмдерi мен қаулыларына наразылық беруге құқығы бар тұлғалар сот қаулысын алған күннен бастап он бес тәуліктің ішінде берілуі мүмкін.»;
      55) 467-бапта:
      алтыншы бөліктің 4) тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      «4) үкімнің және одан кейінгі барлық қаулылардың күшін жояды және істі апелляциялық сатыдағы сотқа жаңадан сот қарауына жібереді;»;
      тоғызыншы бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «9. Егер істі кассациялық тәртіппен қарау кезінде істі заңсыз қысқартуға немесе сотталған адамның жазасын жеңілдетуге жол берілген болса, Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты кассациялық қаулының күшін жоюға және бірінші және апелляциялық сатылардағы соттың үкімін, апелляциялық қаулыны өзгертіп немесе өзгертпей, күшінде қалдыруға құқылы.»;
      56) 469-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Iстi апелляциялық сатыдағы сот қараған кезiнде жазаны күшейтуге немесе мейлiнше ауыр қылмыс туралы заңды қолдануға, егер алғашқы үкiмнiң немесе қаулының қадағалау тәртiбiмен жазаның жұмсақтығына орай немесе неғұрлым ауыр қылмыс туралы заңды қолдану қажеттiгiне байланысты күшi жойылған жағдайда ғана жол берiледi. Апелляциялық сатыдағы соттың шығарған үкiмiне iстi жаңадан талқылау кезiнде шағым жасалуы және жалпы тәртiппен наразылық бiлдiрiлуi мүмкiн.»;
      57) 476-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Сот шешімдерін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарауды үкім, қаулы шығарған бірінші сатыдағы сот, ал алқабилер қатысқан істер бойынша судья жеке-дара жүзеге асырады. Егер іс бойынша апелляциялық немесе кассациялық сатылардың қаулысы шығарылған болса, сот шешімдерін қайта қарауды тиісінше көрсетілген сатылар жүзеге асырады. Егер іс қадағалау тәртібімен қаралған болса, сот актілерін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау Жоғарғы Сотта қаралады. Тиісінше көрсетілген сот сатылары прокурордың іс бойынша жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді жаңғыртуға негіздердің болмауына байланысты қозғалған іс жүргізуді қысқарту туралы қаулысына берілген шағымдарды қарайды.»;
      58) 478-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «478-бап. Сот шешiмдерiнiң күшi жойылғаннан кейiн iс жүргiзу
      Жаңадан ашылған мән-жайларға орай iс бойынша ол жөнiндегi сот шешiмдерiнiң күшi жойылғаннан кейiн тергеу және сот талқылауы, сондай-ақ шығарылған жаңа сот шешiмдерiне шағым жасау және наразылық бiлдiру осы Кодексте белгiленген жалпы тәртiппен жүргiзiледi.
      Алқабилердің қатысуымен қаралған істер бойынша жаңадан ашылған мән-жайларға орай сот шешімдерінің күші жойылғаннан кейін іс бойынша сот талқылауын алқабилердің қатысуымен бірінші сатыдағы сот жаңа құрамда жүзеге асырады.»;
      59) 518-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Аудандық және оған теңестірілген соттың қаулысына – осы Кодекстің 47-тарауында көзделген қағидалар бойынша апелляциялық тәртіппен, ал апелляциялық сатыдағы соттың қаулысына қорғаушы, жәбірленуші мен оның өкілі, ісі қаралған тұлғаның заңды өкілі немесе жақын туысы осы Кодекстің 48-1-тарауында көзделген кассациялық тәртіппен шағымдануы, сондай-ақ прокурор наразылық беруі мүмкін. Осы Кодекстің 511-бабына сәйкес медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шарасы қолданылған адам істі сотта талқылауға қатысқан жағдайда ол, егер сот-психиатриялық сараптаманың қорытындысы бойынша оның ауруының сипаты мен ауыртпалығы бұған кедергі жасамаса, сот қаулысына шағымдануға құқылы.»;
      60) 61-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
      «61-тарау. Алқабилердің қатысуымен қаралған істер бойынша
                 заңды күшіне енбеген үкімдерді, қаулыларды қайта
                 қарау жөніндегі iс жүргізудiң ерекшелiктерi»;
      61) 574-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «574-бап. Алқабилердің қатысуымен сот шығарған, заңды күшіне
                енбеген үкімдер мен қаулыларға шағымдану және
                наразылық беру
      Алқабилер қатысуымен соттың заңды күшіне енбеген үкімдері мен қаулыларына шағымдану, наразылық беру тәртібі, осы тарауда белгіленген ерекшеліктері ескеріле отырып, осы Кодекстің 46 және 47-тарауларында көзделген қағидалармен айқындалады.»;
      62) 575-бапта:
      тақырып мынадай редакцияда жазылсын:
      «575-бап. Алқабилердiң қатысуымен сот қараған iстердi
                апелляциялық сатыда жүргiзу ерекшелiктерi»;
      бірінші бөліктің бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Апелляциялық сатыда сот шешiмдерiнiң күшiн жоюға немесе оларды өзгертуге:»;
      екінші және үшінші бөліктер мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Апелляциялық саты сотталған адамға онша ауыр емес қылмыс туралы қылмыстық заңды қолдануға және жасалған әрекеттің дәрежеленуiнің өзгеруiне сәйкес жазаны жеңiлдетуге құқылы. Бұл ретте, кассациялық саты неғұрлым ауыр қылмыс туралы қылмыстық заңды қолдануға немесе тағайындалған жазаны ауырлатуға құқылы емес.
      3. Қылмыстық iс жүргiзу заңының прокурордың, жәбiрленушiнің немесе оның өкiлінің дәлелдемелердi ұсыну құқығын шектеген бұзушылық жағдайларын, сондай-ақ осы баптың бірінші бөлігінің 5) тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, алқабилер қатысқан соттың ақтау үкiмi апелляциялық сатыда күшін жоймауға тиiс.»;
      63) 62-тарау мынадай редакцияда жазылсын:
      «62-тарау. Алқабилердің қатысуымен қаралған істер бойынша
                 заңды күшіне енген үкімдерді, қаулыларды қайта қарау
                 жөніндегі iс жүргізудiң ерекшелiктерi»;
      576-бап. Алқабилер қатысқан соттың заңды күшiне енген үкiмдерi
               мен қаулыларын қайта қарау
      Алқабилердің қатысуымен қаралған істер бойынша заңды күшіне енген үкімдерді, қаулыларды қайта қарау туралы iс жүргізу осы Кодекстің 48-1-тарауында көзделген негiздер бойынша және тәртіппен облыстық және оған теңестірілген соттардың кассациялық сатысында жүзеге асырылады. Жоғарғы Соттың алқасында қайта қарау кассациялық сатыда қаралғаннан кейін ғана мүмкiн болады.
      577-бап. Алқабилер қатысқан соттың заңды күшіне енген үкімін,
               қаулысын қайта қараған кезде сотталған адамның
               жағдайын нашарлатуға жол бермеу
      Неғұрлым ауыр қылмыс туралы қылмыстық заңды қолдану қажеттiгiне байланысты айыптау үкiмiн, сондай-ақ сот қаулысын жазаның жеңiлдiгiне орай немесе сотталған адамның жағдайын нашарлатуға әкеп соқтыратын өзге де негiздер бойынша қайта қарауға, сондай-ақ соттың ақтау үкiмiн не қылмыстық iстi қысқарту туралы қаулысын қайта қарауға жол берiлмейдi.».
      2. 1999 жылғы 13 шілдедегі Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 18, 644-құжат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; № 10, 244-құжат; 2001 ж., № 8, 52-құжат; № 15-16, 239-құжат; № 21-22, 281-құжат; № 24, 338-құжат; 2002 ж., № 17, 155-құжат; 2003 ж., № 10, 49-құжат; № 14, 109-құжат; № 15, 138-құжат; 2004 ж., № 5, 25-құжат; № 17, 97-құжат; № 23, 140-құжат; № 24, 153-құжат; 2005 ж., № 5, 5-құжат; № 13, 53-құжат; № 24, 123-құжат; 2006 ж., № 2, 19-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 55-құжат; № 12, 72-құжат; № 13, 86-құжат; 2007 ж., № 3, 20-құжат; № 4, 28-құжат; № 9, 67-құжат; № 10, 69-құжат; № 13, 99-құжат; 2008 ж., № 13-14, 56-құжат; № 15-16, 62-құжат; 2009 ж., № 15-16, 74-құжат; № 17, 81-құжат; № 24, 127, 130-құжаттар; 2010 ж., № 1-2, 4-құжат; № 3-4, 12-құжат; № 7, 28, 32-құжаттар, № 17-18, 111-құжат; 2010 жылғы 29 желтоқсанда «Егемен Қазақстан» және «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне балалардың құқықтарын қорғауды қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2010 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңы; 2011 жылғы 11 қаңтарда «Егемен Қазақстан» және «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне прокуратура органдарының қызметін жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2010 жылғы 29 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңы; 2011 жылғы 18 қаңтарда «Егемен Қазақстан» және «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне бизнес пен жеке меншікті заңсыз тартып алуға (рейдерлікке) қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2011 жылғы 11 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңы):
      1) 19-бап мынадай мазмұндағы тоғызыншы бөлікпен толықтырылсын:
      «9. Осы баптың екінші бөлігіне сәйкес жабық сот отырыстарында қаралған істерді есептемегенде, іс бойынша қабылданған соттардың шешімдері мен қаулылары, олар заңды күшіне енгеннен кейін жеті күннің ішінде Қазақстан Республикасы соттарының интернет-ресурстарында орналастырылады.»;
      2) 37-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «37-бап. Соттың құрамы
      1. Бірінші, апелляциялық сатыдағы соттарда азаматтық істерді соттың атынан әрекет ететін судья жеке-дара қарайды.
      1-1. «Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 59-бабының 8-тармағында және 66-бабының 3-тармағында, сондай-ақ «Республикалық референдум туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 13-бабының 5-тармағында көзделген азаматтық істерді сот атынан әрекет ететін судья жеке-дара қарайды.
      2. Iстердi кассациялық немесе қадағалау сатысындағы сотта қарауды соттың алқалы құрамы жүзеге асырады. Іс алқалы түрде қаралған кезде соттың құрамына саны тақ (кем дегенде үш) судья кіруге тиіс, олардың біреуі төрағалық етуші болып табылады, оның міндетін тиісінше облыстық соттың немесе Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының тиісті алқасының төрағасы не оның тапсырмасы бойынша судьялардың бірі атқарады.»;
      3) 39-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «39-бап. Судьяның істі қарауға қайта қатысуына жол
               берілмейтіндігі
      1. Бірінші сатыдағы сотта азаматтық істі қарауға қатысқан судья сол істі апелляциялық, кассациялық немесе қадағалау сатысындағы сотта қарауға, сондай-ақ оның қатысуымен қабылданған шешім күшін жойған жағдайда апелляциялық сатыдағы сотта істі жаңадан қарауға қатыса алмайды.
      2. Апелляциялық сатыдағы сотта істі қарауға қатысқан судья осы істі кассациялық немесе қадағалау сатысындағы соттарда қарауға, сондай-ақ оның қатысуымен қабылданған шешім күшін жойған жағдайда апелляциялық сатыдағы сотта істі жаңадан қарауға қатыса алмайды.
      2-1. Кассациялық сатыдағы сотта істі қарауға қатысқан судья осы істі бірінші, апелляциялық немесе қадағалау сатысындағы соттарда қарауға қатыса алмайды.
      3. Кассациялық немесе қадағалау сатысындағы сотта iстi қарауға қатысқан судья, өзiнiң қатысуымен қабылданған қаулы күшiн жойған жағдайда аталған сатыларда осы iстi қарауға қайтадан қатыса алмайды.
      4. Қадағалау сатысындағы сотта істі қарауға қатысқан судья осы істі апелляциялық немесе кассациялық сатылардағы соттарда, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жалпы отырысында жаңадан қарауға қатыса алмайды.»;
      4) 61-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Сотта іс жүргізуге арналған өкілеттік өкілге, талап арызға қол қоюды, істі аралық сотқа беруді, медиация жүргізу туралы келісім не медиация тәртібімен дауды реттеу туралы келісім жасасуды, талап қою талаптары мен талап қоюды танудан толық немесе ішінара бас тартуды, талап қоюды тануды, талап қоюдың нысанасын немесе негіздемесін өзгертуді, бітімгершілік келісім жасауды, өкілеттіктерді басқа адамға беруді (сенімді басқа біреуге аудару), соттың қаулысына шағым беруді, соттың қаулысын мәжбүрлеп орындатуды талап етуді, берілген мүлікті немесе ақшаны алуды қоспағанда, өкілдік берушінің атынан барлық іс жүргізу әрекеттерін жасауға құқық береді.»;
      5) 128-бап мынадай мазмұндағы 4-1-бөлікпен толықтырылсын:
      «4-1. Осы баптың үшінші бөлігінде көрсетілген сот өзінің заңды мүдделерін қорғау бойынша процеске қатысушының мүмкіндігін шектеген заңды бұзушылық кезінде (сот мәжілісінің хаттамасын уақытында әзірлемеу, сот ісін жүргізу тілін білмейтін қатысушыға аудармасы жоқ сот актісінің көшірмесін табыс ету, шағымдану мерзімін көрсету кезінде сот актісінің қарарлық бөлігіндегі дәлсіздіктер), сондай-ақ оған уақытында шағым немесе наразылық келтіруге объективті түрде кедергі жасаған өзге де мән-жайлар болған кезде апелляциялық (жеке) шағым, наразылық берудің өтіп кеткен мерзімін қалпына келтіруге міндетті.»;
      6) 129-баптың екінші және төртінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Қажет болған жағдайда, іске қатысушы адамдар, сондай-ақ куәлар, сарапшылар, мамандар және аудармашылар хабарландырылуы немесе тапсырылғаны туралы хабарлай отырып, тапсырыстық хат, телефонаграмма немесе жеделхат, ұялы байланыспен немесе электронды поштамен қысқаша мәтіндік хабарлама арқылы, сондай-ақ хабарлау мен шақырудың жасалуын қамтамасыз ететін өзге де байланыс құралдарын пайдалану арқылы хабарландырылуы немесе шақырылуы мүмкін.
      4. Хабарлау немесе шақыру хабарландырылатын немесе шақырылатын адамға тарап немесе іске қатысатын басқа да адам көрсеткен мекен-жай, ұялы байланыстың телефон нөмірі немесе электронды поштаның мекен-жайы бойынша жолданады. Егер сотқа хабарланған мекен-жайда азамат іс жүзінде тұрмайтын болса, хабарлау немесе шақыру оның жұмыс орнына жолдануы мүмкін. Ұйымға арналған хабарлау немесе шақыру оның орналасқан жеріне жіберіледі.»;
      7) 167-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «167-бап. Істі сотта қарауға әзірлеу мерзімдері
      Азаматтық істерді сотта қарауға әзірлеу, егер заң актілерінде өзгеше белгіленбесе, арыз қабылданған күннен бастап жеті жұмыс күнінен кешіктірмей жүргізілуге тиіс. Алименттерді өндіріп алу туралы, мертігуден немесе денсаулықтың өзге де зақымдануынан келтірілген зиянды өтеу туралы істерден басқа, айрықша күрделі істер бойынша ерекше жағдайларда, сондай-ақ асыраушысынан айрылуына байланысты және еңбек қатынастарынан туындайтын талаптар бойынша бұл мерзім судьяның дәлелді ұйғарымы бойынша бір айға дейін ұзартылуы мүмкін.»;
      8) 216-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «216-бап. Шешiмді жария ету
      1. Сот шешіміне қол қойылғаннан кейін судья сот отырысы залында сот шешімінің кіріспе және қарар бөлігін жария етеді. Мұнан соң шешімге шағымданудың тәртібі мен мерзімдері түсіндіріледі.
      2. Шешім шығарылған кезде судья іске қатысушы адамдарға және өкілдерге оның көшірмесін алуға болатынын жариялауға міндетті.
      3. Осы баптың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген әрекеттер аяқталғаннан кейін төрағалық етуші сот отырысын жабық деп жариялайды.»;
      9) 235-баптың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «3. Аппеляциялық тәртіппен шағым немесе наразылық берілген жағдайда, егер шешімнің күші жойылмаған болса, апелляциялық сатыдағы сот қаулыны жария еткен сәттен бастап заңды күшіне енеді.»;
      10) 242-баптың 7) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      «7) тараптар медиацияны жүргізу туралы келісім жасаған жағдайда іс бойынша іс жүргізуді тоқтата тұруға міндетті. Медиацияны жүргізу мерзімі ұзартылған кезде тараптар бұл туралы бірлескен жазбаша хабарламамен сотқа хабарлауы тиіс.»;
      11) 243-баптың 2) және 3) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:
      «2) заңды тұлғаның өкілдері іске қатысқан жағдайларды қоспағанда, тарап істі қарау мерзімінен асатын мерзімде қызметтік іссапарда болған;
      3) заңды тұлғаның өкілдері іске қатысқан жағдайларды қоспағанда, тарап емдеу мекемесінде болған немесе оның сотқа келуіне кедергі жасайтын сырқаты болған және ол медициналық мекеменің құжатымен расталған;»;
      12) 256-бап мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын:
      «3. Егер осы Кодекстің 256-бабының екінші бөлігінің 9), 10), 12) тармақшаларында көзделген мәліметтер аудио-, бейнежазба құралдарының көмегімен тіркелсе, онда хаттамада осы мән-жайды ғана көрсету жеткілікті болады.»;
      13) 259-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «259-бап. Хаттамаға жасалған ескертпелерді қарау
      1. Хаттамаға жасалған ескертпелерді оған қол қойған төрағалық етуші қарайды, ол ескертпелермен келіскен жағдайда ұйғарым шығару арқылы олардың дұрыстығын куәландырады.
      2. Төрағалық етуші берілген ескертпелермен келіспеген жағдайда хаттамаға ескертпелер істі қарауға қатысқан адамдарға хабарлана отырып, олар сот отырысында қаралады. Істі қарауға қатысқан адамдардың келмеуі хаттамаға ескертпелерді қарау үшін кедергі болып табылмайды. Ескертпелерді қарау нәтижесінде төрағалық етуші олардың дұрыстығын куәландыру туралы не олардың толық немесе ішінара қабылданбауы туралы ұйғарым шығарады, ол шағымдануға және наразылық келтіруге жатпайды. Барлық ескертпелер іске қоса тіркеледі.
      3. Хаттамаға жасалған ескертпелер олардың берілген күнінен бастап бес күн ішінде қаралуға тиіс.
      4. Іс бойынша төрағалық етуші әлдебір объективті себептермен хаттамаға жасалған ескертпелерді қарай алмаған жағдайда, олар істің материалдарына қоса тіркеледі.»;
      14) 336-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Осы Кодекстің 334-бабының екінші бөлігінде және 335-бабында көзделген талаптарға сәйкес келмейтін апелляциялық шағым немесе наразылық берілген (келтірілген) кезде судья ұйғарым шығарады, сол арқылы шағымды немесе наразылықты қозғалыссыз қалдырады және шағым немесе наразылық берген (келтірген) адамға кемшіліктерді түзетуге мерзім тағайындайды.»;
      15) 337-бапта:
      бірінші абзац және 1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      «Апелляциялық шағым немесе наразылық судьяның ұйғарымымен оларды берген (келтірген) тұлғаға мына жағдайларда:
      1) шағымды, наразылықты қозғалыссыз қалдыру туралы судьяның ұйғарымдағы нұсқаулары белгіленген мерзімде орындалмағанда;»;
      16) 344-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «344-бап. Бірінші сатыдағы сот ұйғарымына шағым беру,
                наразылық келтіру
      1. Осы Кодексте көзделген жағдайларда, сондай-ақ сот ұйғарымы, істің әрі қарай ілгерілеу мүмкіндігіне бөгет болатын жағдайларда бірінші сатыдағы соттың ұйғарымына, осы Кодекстің 332-бабында аталған тұлғалар жеке шағым, наразылық беруі (келтіруі) мүмкін. Егер ұйғарым іске қатыспайтын тұлғалардың мүдделеріне қатысты болса, олар да сот ұйғарымына шағым жасауға құқылы.
      2. Бірінші сатыдағы соттың қалған ұйғарымдарына жеке шағымдар мен наразылықтар берілмейді, бірақ бұл ұйғарымдарға қарсылықтар апелляциялық шағымға немесе наразылыққа енгізілуі мүмкін.
      3. Шешім шығарумен аяқталған сот қарауы кезінде шығарылған ұйғарымға шағым жасалып, наразылық келтірілген жағдайда іс жоғары тұрған сот сатысына шешімге шағым беруге белгіленген мерзім өткенде ғана жіберіледі. Бұл орайда шешімге апелляциялық шағым жасалып, наразылық келтірілсе, жеке шағымды, наразылықты тексеру істі апелляциялық тәртіппен қарайтын сот сатысында жүргізіледі.
      4. Бірінші сатыдағы соттың ұйғарымына жеке шағым, наразылық сол ұйғарымды шығарған сотқа беріледі. Судья жеке шағымды немесе наразылықты алған соң істі апелляциялық сатыдағы сотқа жіберуге міндетті. Қарау нәтижелері бойынша:
      1) ұйғарымды – өзгеріссіз, ал шағымды, наразылықты қанағаттандырусыз қалдыру;
      2) ұйғарымның күшін толықтай немесе бір бөлігінде жою және мәселені бірінші сатыдағы сотқа жаңадан қарауға жіберу;
      3) ұйғарымның күшін толықтай немесе бір бөлігінде жою және мәселені мәні бойынша шешу;
      4) ұйғарымды өзгерту туралы ұйғарым шығарылады.
      5. Апелляциялық сатының жеке шағым, наразылық бойынша шығарылған ұйғарымы шағымдануға, наразылық білдіруге жатпайды және ол шығарылғаннан кейін дереу заңды күшіне енеді.»;
      17) 346-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «346-бап. Апелляциялық сатыдағы соттың жеке ұйғарымы
      Апелляциялық сатыдағы сот осы Кодекстің 253-бабында белгіленген жағдайда және тәртіппен жеке ұйғарым шығаруы мүмкін.»;
      18) 349-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «349-бап. Істі қарау мерзімдері
      Апелляциялық сатыда іс сотқа келіп түскен күннен бастап бір ай мерзімде қаралуға тиіс.
      Егер жаңа материалдарды, дәлелдемелерді зерттеуге және жаңа шешiм шығаруға қажеттілік болса, онда апелляциялық сатыдағы іс сотқа келіп түскен күннен бастап екі айға дейінгі мерзімде қаралуға тиіс.»;
      19) 357-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Сот осы баптың бірiншi бөлiгiнiң талаптарын сақтай отырып, қаулының қарарлық бөлiгiн шығара алады. Бұл жағдайда дәлелді сот актісі iстi қараған күннен бастап бес күндiк мерзiмде жазылып, оған судья қол қояды.»;
      20) 358-баптың 4) тармақшасы алып тасталсын:
      21) 359-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «359-бап. Апелляциялық сатыдағы сот актілері
      1. Апелляциялық сатыдағы сот мынадай актілерді шығарады:
      1) осы Кодекстің 341-бабының екінші бөлігі мен 358-бабының 1), 2), 5) тармақшаларында көзделген жағдайларда қаулы;
      2) осы Кодекстің 358-бабының 3) тармақшасында көзделген жағдайда шешім;
      3) ұйғарым.
      2. Апелляциялық сатыдағы соттың дәлелді актісі ол қабылданған күннен бастап бес күн ішінде шығарылуға тиіс.»;
      22) 368-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «368-бап. Апелляциялық сатыдағы соттың сот актілерінің
                заңды күшіне енуі
      Апелляциялық сатыдағы соттың сот актілері олар жария етілген сәттен бастап заңды күшіне енеді.»;
      23) 383-1 және 383-2-баптар мынадай редакцияда жазылсын:
      «383-1-бап. Апелляциялық сатыдағы соттың сот актілеріне
                  кассациялық шағымдану және наразылық беру құқығы
      1. Апелляциялық сатыдағы соттың істі одан әрі қарауға кедергі келтіретін қаулыларына, шешімдері мен ұйғарымдарына кассациялық шағымдану және наразылық беру құқығы тараптарға және іске қатысушы басқа тұлғаларға тиесілі.
      2. Іске қатысуға тартылмаған, бірақ сот олардың құқықтары мен міндеттеріне қатысты қаулы, шешім немесе ұйғарым шығарған тұлғалар да кассациялық шағымдануға құқылы.
      3. Апелляциялық сатыдағы соттың қаулыларына, шешімдері мен ұйғарымдарына кассациялық наразылық беру құқығы істі апелляциялық тәртіппен қарауға қатысатын прокурорға тиесілі. Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры, облыстардың прокурорлары мен оларға теңестірілген прокурорлар істі қарауға қатысқан-қатыспағанына қарамастан, апелляциялық сатыдағы соттың қаулыларына, шешімдері мен ұйғарымдарына наразылық беруге құқылы.
      383-2-бап. Кассациялық шағымдар мен наразылықтарды
                 қарайтын соттар
      Апелляциялық сатыдағы соттың қаулыларына, шешімдері мен ұйғарымдарына кассациялық шағымды немесе наразылықты облыстық және оған теңестірілген сот кемінде үш судья құрамында қарайды.»;
      24) 383-4-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Кассациялық шағым немесе наразылық апелляциялық сатыдағы соттың қаулысы, шешімі немесе ұйғарымы заңды күшіне енген күннен бастап алты ай ішінде берілуі мүмкін.»;
      25) 383-5-баптың бірінші бөлігінің 3) және 4) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:
      «3) шағым жасалып немесе наразылық беріліп отырған қаулының, шешімнің және ұйғарымның көрсетілуін;
      4) қаулының, шешімнің және ұйғарымның дұрыс еместігі неде екенінің және шағымды немесе наразылықты берген тұлғаның өтінішінің көрсетілуін;»;
      26) 383-6-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Кассациялық шағымды немесе наразылықты берген тұлғалардың қолы қойылмаған, шағым жасалған немесе наразылық берілген қаулы, шешім және ұйғарым көрсетілмеген немесе барлық қажетті көшірмелері қоса тіркелмеген кассациялық шағым немесе наразылық берілген кезде облыстық және оған теңестірілген соттың судьясы шағымды немесе наразылықты қозғалыссыз қалдыру туралы ұйғарым шығарады және шағым немесе наразылық берген тұлғаға кемшіліктерді жою үшін мерзім тағайындайды.»;
      27) 387-7-бапта:
      3) тармақшадағы «міндетті.» деген сөз алып тасталып, мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
      «4) прокурорға қарауға тағайындалған барлық істер туралы хабарлауға міндетті.»;
      28) 383-12-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «383-12-бап. Кассациялық қараудың нысанасы
      Кассациялық шағым, наразылық бойынша кассациялық сатыдағы сот апелляциялық сатыдағы соттың қаулысының, шешімінің немесе ұйғарымының заңдылығы мен негізділігін тексереді.»;
      29) 383-15-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «2. Осы Кодекстің 55-бабының екінші бөлігінде көзделген жағдайларда, кассациялық сатыдағы соттың отырысына іс бойынша қорытынды беретін міндетті түрде прокурор қатысады.
      Прокурор өзіне жүктелген міндеттерді жүзеге асыру мақсатында және азаматтар мен мемлекеттің құқықтарын, бостандықтары мен мүдделерін қорғау үшін қажет кезде кассациялық сатыда және осы кодекстің 55-бабының екінші бөлігінде көзделген өзге де азаматтық істерді қарау кезінде қатысуға және іс бойынша қорытынды беруге құқылы.»;
      30) 383-17-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «383-17-бап. Істі баяндау
      Кассациялық сатыдағы сотта істі қарау судьялардың біреуінің баяндамасымен басталады. Баяндамашы істің мән-жайын, апелляциялық сатыдағы сот қаулысының, шешімінің немесе ұйғарымының мазмұнын, кассациялық шағымның немесе наразылықтың дәлелдерін және оларға келіп түскен пікірлерді баяндайды, сондай-ақ шешімнің дұрыстығын тексеру үшін соттың қарауы қажет болатын өзге де деректерді хабарлайды.»;
      31) 383-20, 383-21, 383-22 және 383-23-баптар мынадай редакцияда жазылсын:
      «383-20-бап. Кассациялық сатыдағы соттың өкілеттігі
      Сот істі кассациялық тәртіппен қарап:
      1) апелляциялық сатының қаулысын, шешімі мен ұйғарымын – өзгеріссіз, ал шағымды немесе наразылықты қанағаттандырусыз қалдыруға;
      2) апелляциялық сатының қаулысының, шешімі мен ұйғарымының күшін толық немесе бір бөлігінде жоюға және егер кассациялық саты апелляциялық сатыдағы соттың жіберген қателіктерін түзете алмаса, істі апелляциялық сатыдағы сотқа судьялардың өзге құрамында жаңадан қарауына жіберуге құқылы. Кассациялық сатыдағы сот қандай да бір дәлелдемелердің дұрыстығы немесе дұрыс еместігі туралы, бір дәлелдемелердің басқаларынан артықшылығы туралы мәселелерді, сондай-ақ істі жаңадан қарау кезінде қандай шешімнің шығарылуға тиіс екені туралы алдын ала шешуге құқылы емес;
      3) апелляциялық сатының қаулысының, шешімі мен ұйғарымының толық немесе бір бөлігінде күшін жоюға және осы Кодекстің 247, 249-баптарында көзделген негіздер бойынша іс бойынша іс жүргізуді қысқартуға не арызды қараусыз қалдыруға;
      4) бірінші сатыдағы соттың шешімін күшінде қалдырып, апелляциялық сатының қаулысының, шешімі мен ұйғарымының күшін жоюға;
      5) егер іс бойынша дәлелдемелерді жинау немесе қосымша тексеру талап етілмесе, бірінші немесе апелляциялық сатыдағы сот істің мән-жайын дұрыс және толық анықтаса, бірақ материалдық құқық нормаларын қолдануда қателіктерге жол берілсе, істі жаңадан қарауға жіберместен, бірінші немесе апелляциялық сатыдағы сот шешімінің күшін жойып, қаулыны, шешімді өзгертуге немесе жаңасын шығаруға құқылы.
      383-21-бап. Сот қаулысының, шешімі мен ұйғарымының күшін
                  кассациялық тәртіппен жоюдың негіздері
      Бірінші немесе апелляциялық сатыдағы соттың осы Кодекстің 365, 366-баптарында көзделген материалдық немесе іс жүргізу құқығының нормаларын бұзуы немесе дұрыс қолданбауы сот қаулысының, шешімі мен ұйғарымының күшін кассациялық тәртіппен жоюдың негіздері болып табылады.
      383-22-бап. Кассациялық сатының сот актілері
      1. Кассациялық сатыдағы соттың сот актілері қаулы нысанында шығарылады.
      2. Кассациялық сатыдағы соттың қаулысында:
      1) қаулының шығарылған күні мен орны;
      2) қаулы шығарған соттың атауы мен құрамы;
      3) кассациялық шағым немесе наразылық берген тұлға;
      4) шағым жасалған апелляциялық сот актісінің, кассациялық шағымның немесе наразылықтың және оларға берілген жазбаша пікірлердің, кассациялық сатыда істі қараған кездегі қатысушы тұлғалар түсініктемелерінің қысқаша мазмұны;
      5) соттың тұжырымдар жасауына алып келген дәйектер және сот басшылыққа алған заңдарға сілтеме;
      6) кассациялық шағымды немесе наразылықты қараудың нәтижелері бойынша тұжырымдар көрсетілуге тиіс.
      3. Кассациялық шағымды немесе наразылықты қанағаттандырусыз қалдырған кезде сот өзінің қаулысында шағымның дәйектерін негізсіз деп танудың және оларды қабылдамаудың дәлелдерін көрсетуге міндетті.
      4. Кассациялық сатының қаулысы бес күннің ішінде түпкілікті нысанда дайын болуға тиіс. Іске қоса тігілетін қаулының қарар бөлігін жария етуге жол беріледі.
      5. Кассациялық сатыдағы сот прокурорға кассациялық тәртіппен қабылданған қаулылар туралы хабарлайды.
      383-23-бап. Кассациялық сатыдағы сот қаулысының заңды күші
      Кассациялық сатыдағы соттың қаулысы жария етілген кезден бастап заңды күшіне енеді.»;
      32) 384-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «384-бап. Сот қадағалауы тәртібімен қайта қаралуға
                жататын сот актілері
      1. Бірінші және апелляциялық сатылардағы сот актілеріне кассациялық тәртіппен шағым берілгеннен кейін, олар сот қадағалауы тәртібімен қайта қаралуы және наразылық берілуі мүмкін.
      Осы баптың үшінші бөлігінде көзделген ерекше жағдайларда, бірінші сатыдағы соттың заңды күшіне енген шешімі немесе апелляциялық сатыдағы соттың қаулысы Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының наразылығы бойынша сот қадағалауы тәртібімен қайта қаралуы мүмкін.
      2. Қазақстан Республикасының жергілікті және басқа да соттарының апелляциялық және кассациялық тәртіпте шағым берілмеген, заңды күшіне енген сот актілері сот қадағалауы тәртібімен тексеруге жатпайды.
      3. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының қадағалаушы сот алқасының қаулылары, егер қабылданған қаулы адамдардың өмірі, денсаулығы не Қазақстан Республикасының экономикасы мен қауіпсіздігі үшін орны толмас ауыр салдарларға әкеп соқтыруы мүмкін айрықша жағдайларда сот қадағалауы тәртібімен тексерілуі мүмкін.»;
      33) 385-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Осы Кодекстің 384-бабының бірінші және үшінші бөліктерінде көзделген сот актілерінің заңдылығын тексеру бойынша қадағалау іс жүргізуін қозғау туралы өтінішті тараптар және олардың өкілдері, іске қатысушы басқа да тұлғалар тиісінше Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының қадағалаушы сот алқасына беруі мүмкін.»;
      34) 386-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты заңды күшіне енген кассациялық сатының қаулысына өтініштер, Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының наразылықтары бойынша істерді, сондай-ақ осы Кодекстің 384-бабының бірінші бөлігінде көзделген жағдайларда бірінші және апелляциялық сатыдағы соттардың сот актілерін кемінде бес судья құрамында қарайды.»;
      35) 391-бапта:
      тақырып мынадай редакцияда жазылсын:
      «391-бап. Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сотына берілетін
                сот актісіне дау айту (шағымдану) туралы және
                қадағалау наразылығын келтіру туралы өтініштердің
                мазмұны»;
      бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын:
      «1. Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сотына берілетін сот актісіне дау айту (шағымдану) туралы және қадағалау наразылығын келтіру туралы өтініштер:»;
      үшінші бөлік алып тасталсын;
      36) 398-баптың төртінші бөлігінің 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      «2) бірінші, апелляциялық және кассациялық сатылардағы сот шешімінің күшін толық немесе бір бөлігінде жояды және істі апелляциялық және кассациялық сатыдағы сотқа жаңадан қарауға жібереді. Қадағалау сатысындағы сот қаулыда көрсетілмеген не онда жоққа шығарылған мән-жайларды белгілеуге немесе оларды дәлелденген деп есептеуге, қандай да бір дәлелдемелердің дұрыстығы немесе дұрыс еместігі туралы, бір дәлелдемелердің басқаларынан артықшылығы туралы мәселелерді, істі жаңадан қарау кезінде материалдық құқықтың қай нормасы қолданылуға тиіс екенін және қандай қаулының қабылдануға тиіс екенін алдын ала шешуге құқылы емес;»;
      37) 400-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «400-бап. Қадағалау сатысындағы сот қаулысының заңды күшіне енуі
      Қадағалау сатысындағы сот қаулылары олар жария етілген кезден бастап заңды күшіне енеді.»;
      38) 403-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      «403-бап. Сот шешімінің, ұйғарымының, қаулысының
                күші жойылғаннан кейін істі қарау
      1. Қадағалау тәртібімен сот актілерінің күші жойылғаннан кейін іс жалпы тәртіппен қаралуға тиіс.
      2. Алдындағы апелляциялық, кассациялық тәртіптермен немесе қадағалау тәртібімен күші жойылуына байланысты шығарылған соттың қайталама шешіміне, сот актілеріне бірінші сот актісінің күшін жойған себептерге қарамастан, жалпы негіздерде берілуі (енгізілуі) мүмкін.».
      2-бап. Осы Заң 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.
      3-бап. 2012 жылғы 1 қаңтарға дейін іс жүргізуге қабылданған соттарда жатқан істерді қарау осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін қолданылып келген іс жүргізу заңнамасының қағидалары бойынша жүзеге асырылады.

      Қазақстан Республикасының
             Президенті