Об утверждении Санитарных правил "Санитарно-эпидемиологические требования к радиотехническим объектам"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 ноября 2011 года № 1341. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 8 сентября 2015 года № 754

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 08.09.2015 № 754 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Примечание РЦПИ.
В соответствии с Законом РК от 29.09.2014 г. № 239-V ЗРК по вопросам разграничения полномочий между уровнями государственного управления см. приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 28 февраля 2015 года № 173.

В соответствии с подпунктом 2) статьи 6 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемые Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к радиотехническим объектам".
2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 15 ноября 2011 года № 1341

Санитарные правила
"Санитарно-эпидемиологические требования
к радиотехническим объектам"

1. Общие положения

1. Санитарные правила "Санитарно-эпидемиологические требования к радиотехническим объектам" (далее - Санитарные правила) определяют санитарно-эпидемиологические требования к содержанию и эксплуатации радиотехнических объектов, их размещению, условиям работы, и предназначены для юридических и физических лиц, деятельность которых связана с размещением и эксплуатацией радиотехнических объектов.
2. Санитарно-эпидемиологические требования направлены на предотвращение вредного воздействия на людей электромагнитных излучений, создаваемых радиотехническими объектами и радиоэлектронными средствами.
3. Требования настоящих Санитарных правил не распространяются на средства сухопутной подвижной радиосвязи, средства морской, речной, воздушной и другой транспортной подвижной радиосвязи.
4. В настоящих Санитарных правилах использованы следующие термины и определения:
1) антенно-фидерный тракт (далее - АФТ) - промежуточные устройства (кабели, волноводы, соединения) для передачи радиосигнала от передатчика (приемника) к излучающей (приемной) части антенны;
2) биологически-опасная зона (далее - БОЗ) - зона, образующаяся вокруг направления луча, на границе которой уровни электромагнитной энергии равны предельно допустимому уровню (далее - ПДУ);
3) суммарное электромагнитное излучение - это совокупность излучений электромагнитных волн, энергии от всех передающих антенн радиоэлектронных средств, размещенных на радиотехнических объектах;
4) вторичное излучение - излучение электромагнитной энергии различными проводящими предметами и конструкциями, находящимися в зоне действия электромагнитных полей;
5) зона ограничения застройки для радиотехнических объектов (далее - ЗОЗ) - территория, где на высоте свыше 2 метров от поверхности земли превышается ПДУ. Внешняя граница ЗОЗ определяется по максимальной высоте жилых зданий перспективной застройки, на уровне верхнего этажа которых уровни электромагнитного поля не превышают ПДУ;
6) радиотехнический объект (далее - РТО) - объект, излучающий в окружающую среду электромагнитные колебания в диапазоне радиочастот от 30 кГц до 300 ГГц;
7) радиоэлектронные средства (далее - РЭС) - техническое средство, предназначенное для передачи и (или) приема радиоволн и состоящее из одного или нескольких передающих и (или) приемных устройств либо их комбинаций, включая вспомогательное оборудование;
8) санитарно-защитная зона (далее - СЗЗ) - территория, отделяющая зоны специального назначения, а также промышленные организации и другие производственные, коммунальные и складские объекты в населенном пункте от близлежащих селитебных территорий, зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения в целях ослабления воздействия на них неблагоприятных факторов;
9) секторные (панельные) антенны - антенны, предназначенные для излучения радиоволн в определенном секторе;
10) селитебная территория - часть территории населенного пункта, предназначенная для размещения жилой, общественной (общественно-деловой) и рекреационной зон, а также отдельных частей инженерной и транспортной инфраструктур, других объектов, размещение и деятельность которых не оказывает воздействия, требующего специальных санитарно-защитных зон;
11) суммарная мощность передающей антенны - мощность электромагнитной энергии, подводимой к одной передающей антенне РЭС независимо от количества и паспортных мощностей передатчиков, установленных на данном объекте;
12) максимальная рабочая мощность передатчика - технически достижимая при данном оборудовании или ограниченная в силу каких-либо причин максимально развиваемая мощность передатчика без учета потерь в АФТ;
13) паспортная мощность передатчика - максимальная возможная мощность, указанная в технической документации на передающее оборудование;
14) электромагнитное поле (далее - ЭМП), поле возникающее вблизи источника электромагнитных колебаний и по пути их распространения;
15) электромагнитное излучение (далее - ЭМИ) - электромагнитные колебания, создаваемые естественным или искусственным источником;
16) энергетическая нагрузка (доза, экспозиция) - суммарная интенсивность электромагнитной энергии за время ее воздействия (смену).

2. Санитарно-эпидемиологические требования к размещению
радиотехнических объектов, радиоэлектронных средств

5. Для размещения РТО выдается санитарно-эпидемиологическое заключение на основании проведенной санитарно-эпидемиологической экспертизы. Для получения санитарно-эпидемиологического заключения предоставляются перечень необходимых сведений и документов в соответствии с требованиями уполномоченного органа в области здравоохранения.
Требования настоящего пункта распространяются на размещение вновь возведенного, самостоятельного радиотехнического объекта с мачтовыми или башенными позициями. При установке единичных антенн (земные станции спутниковой связи, радиорелейные линии), а также антенны РЭС операторов сотовой связи, размещенных на крышах жилых и общественных зданий, требования настоящего пункта не распространяются.
6. Технические характеристики антенн по размещению радиотехнического оборудования приводятся в соответствии с приложением 1 к настоящим Санитарным правилам.
7. Расчеты границ СЗЗ, ЗОЗ, размеры БОЗ при установке единичных антенн и антенн направленного излучения, представляются юридическим или физическим лицом, в чьем ведении находится РЭС.
8. При расположении на объекте, не являющемся объектом радиотехнического профиля, антенн нескольких РЭС кругового и секторного излучения расчеты СЗЗ и ЗОЗ проводятся с учетом суммарного электромагнитного излучения всех РЭС, находящихся на объекте в данное время. При этом владельцы РЭС обеспечивают взаимный обмен данными, необходимыми для проведения таких расчетов.
9. Размещение передающих антенн РЭС с суммарной мощностью передатчиков, подводимой к одной антенне, свыше 1000 Ватт (далее - Вт) кругового и секторного излучения в горизонтальной плоскости (при направлении главного лепестка в соответствующую сторону) проводится на радиомачтах на расстояниях до территории жилой застройки, детских, учебных и лечебно-профилактических организаций, определенных по результатам расчетов размеров СЗЗ и ЗОЗ, но не менее:
1) при высоте установки антенн более 100 метров от земли - 100 метров;
2) при высоте установки антенн от 50 до 100 метров - 200 метров;
3) при высоте установки антенн менее 50 метров - 300 метров.
10. Не допускается размещение передающих антенн РЭС диапазона свыше 30 МегаГерц (далее - МГц) суммарной мощностью 100 Вт и более на крышах жилых, общественных и административных зданий.
11. При размещении антенн радиолюбительских радиостанций диапазона 1,8-30 МГц, радиостанций гражданского диапазона частот 26,5 - 27,5 МГц с эффективной излучаемой мощностью более 100 Вт обеспечивается невозможность доступа людей в зону установки антенны на расстояние не менее 5 метров от любой ее точки. Не допускается размещение передающих антенн диапазона 3-30 МГц с мощностью передатчиков более 1 килоВатт (далее - кВт) на крышах жилых, общественных и административных зданий не допускается.
12. Антенны РЭС кругового излучения в горизонтальной плоскости с отрицательным углом места максимума излучения в вертикальной плоскости более 10 градусов и мощностью более 25 Вт, размещаемые на крышах жилых, общественных и административных зданий, монтируются на высоте не менее 5 метров от уровня крыши.
13. Допускается размещение антен РЭС кругового и секторного излучения в горизонтальной плоскости, а также антенн станций спутниковой связи на крыше зданий, предназначенных для пребывания людей (производственных, жилых и общественных зданий), при соблюдении одного из следующих условий:
1) наличия железобетонного перекрытия верхнего этажа;
2) наличия металлической кровли;
3) наличия технического этажа.
14. Антенны РЭС кругового излучения в горизонтальной плоскости не размещаются на стенах с окнами, балконами, лоджиями жилых и общественных зданий вне зависимости от результатов расчетов СЗЗ, ЗОЗ и БОЗ.
15. Допускается размещение на капитальных (выполненных из кирпича, железобетона) стенах зданий или не капитальных стенах, не граничащих с помещениями для пребывания людей антенн направленного излучения в горизонтальной плоскости с мощностью передатчика не более 10 Вт. Расстояние от антенны до окон, балконов, лоджий составляет не менее 3 метров.
16. Антенны РЭС направленного излучения с мощностью передатчиков не более 25 Вт допускается размещать только на капитальных (выполненных из кирпича, железобетона) стенах зданий над верхним этажом.
17. Не допускается размещение антенн РЭС направленного излучения в горизонтальной плоскости на рекламных щитах, билбордах вблизи тротуаров, на остановочных комплексах за исключением случаев размещения на стенах технических этажей.
18. Внутри зданий и сооружений допускается установка только специально предназначенных для этого внутренних антенн по согласованию с государственными органами санитарно-эпидемиологической службы на соответствующей территории.
19. Границы СЗЗ определяются на высоте 2 метров от поверхности земли. Размер СЗЗ рассчитывается от основания антенны с учетом перспективного развития РТО.
20. На внешних границах ЗОЗ на высоте существующей застройки, уровни ЭМП не допускается превышение ПДУ. Внешняя граница ЗОЗ определяется по максимальной высоте зданий сложившейся и перспективной застройки, при отсутствии сведений о перспективной застройке на высоте установки антенн РЭС от уровня земли.
21. Границы СЗЗ, ЗОЗ и БОЗ при приемке объекта в эксплуатацию уточняются после проведения инструментальных замеров уровней электромагнитного поля.
22. Для передающих радиостанций, оборудованных антеннами ненаправленного излучения в горизонтальной плоскости, для телевизионных станций, а также для радиолокационных станций кругового обзора СЗЗ и ЗОЗ устанавливаются вокруг РТО.
23. Для передающих станций, оборудованных антеннами направленного действия, а также для радиолокационных станций, антенны которых сканируют в определенном секторе или фиксированы в одном направлении, СЗЗ и ЗОЗ устанавливаются в направлении излучения электромагнитной энергии, с учетом боковых и задних лепестков, вертикальной и горизонтальной диаграмм направленности излучения антенн.
24. Для передающих станций, антенны которых излучают электромагнитную энергию под определенным углом к горизонту и уровень ЭМП изменяется в зависимости от высоты, ЗОЗ устанавливается по нижнему наклону луча дифференцированно по вертикали в пределах высоты зданий прилегающей жилой застройки.
25. Границы БОЗ рассчитываются только для одиночных антенн кругового излучения в горизонтальной плоскости или для направленных антенн. При установке большего числа антенн кругового излучения на одной площадке (мачте, опоре) или при перспективной установке поблизости от одиночной антенны других антенн должны определяться границы СЗЗ и ЗОЗ.
26. СЗЗ, ЗОЗ не используются как селитебная территория, для размещения площадок под стоянки и остановки всех видов транспорта, объектов по обслуживанию автомобилей, бензозаправочных станций, складов нефти и нефтепродуктов, для расширения промышленной площадки, под коллективные или индивидуальные дачные и садово-огородные участки.

3. Санитарно-эпидемиологические требования к условиям работы с
радиоэлектронными средствами

27. ПДУ ЭМП на селитебной территории, в местах отдыха, внутри жилых, общественных и производственных помещений принимаются в соответствии с приложением 2 к настоящим Санитарным правилам.
28. Гигиеническая оценка воздействия ЭМП, создаваемого РЭС на обслуживающий персонал, осуществляется по энергетической нагрузке электрического поля, магнитного поля, плотности потока электромагнитной энергии в соответствии с приложением 3 к настоящим Санитарным правилам.
29. При одновременном облучении от нескольких источников, для которых установлены одни и те же ПДУ, суммарная напряженность электрического поля (Е) или суммарная плотность потока энергии (далее - ППЭ) не должны превышать значения ПДУ:

Е_сум = (Е₁² + Е₂² + … + Е_n²)^0,5 < Е_пду (1)

ППЭ_сум = ППЭ₁ + ППЭ₂ + … + ППЭ_n < ППЭ_пду (2)

При одновременном облучении от нескольких источников, для которых установлены разные ПДУ, суммарная напряженность электрического поля (далее - Е) и суммарная ППЭ не должны превышать 1,0:

Е₁ Е₂ ППЭ₁ ППЭ_n
----- - ----- - ... - ------ - ... ------- < 1 (3)
^ЕПДУ₁ ^ЕПДУ₂ ^ППЭПДУ₁ ^ПДУППЭ_n

где:
Е_1,2,…,n - в формуле (1) - напряженность электрического поля, создаваемая каждым источником ЭМП в отдельности, вольт на метр (далее - В/м); в формуле (3) - суммарная напряженность электрического поля в каждом нормируемом диапазоне частот, определенная по формуле (1), В/м;
Епду_1,2,…,n - предельно допустимая напряженность электрического поля нормируемого диапазона, В/м;
ППЭ_1,2,…,n - в формуле (2) - плотность потока энергии, создаваемая каждым источником ЭМП в отдельности, микроватт на квадратный сантиметр (далее - мкВт/см²);
в формуле (3) - суммарная плотность потока энергии в каждом нормируемом диапазоне частот, определенная по формуле (2), мкВт/см²;
ППЭ_ПДУ - предельно допустимый уровень плотности потока энергии нормируемого диапазона, мкВт/см².
30. Для контроля уровней ЭМП, создаваемых РЭС, используются расчетные и инструментальные методы.
31. Расчетные методы используются при экспертизе проектных документов, санитарно-эпидемиологических заключений на РТО с учетом типов передающих средств, рабочих частот, режимов и мощностей, параметров и пространственного расположения антенн, рельефа местности, наличия переотражающих поверхностей. Проектные документы на радиолокационные станции дополнительно должны содержать сведения о частоте посылки импульсов, длительности импульса и частоте вращения антенны.
32. Инструментальные методы используются для контроля уровней ЭМП, создаваемых РЭС. При использовании инструментальных методов контроля обеспечивается постоянство режимов и максимальной мощности излучающих средств.
33. При инструментальном методе контроля уровней ЭМП используются средства измерения, прошедшие государственную поверку и имеющие соответствующее свидетельство (сертификат).
34. Инструментальный контроль уровней ЭМП РЭС проводится:
1) при вводе в эксплуатацию РТО;
2) при изменении условий и режима работы РЭС, влияющих на уровни ЭМП (изменение ориентации антенн, увеличение мощности передатчиков);
3) при изменении ситуационного плана на территории, прилегающей к РЭС;
4) при проведении государственного санитарно-эпидемиологического надзора;
5) после проведения мероприятий по снижению уровней ЭМП.

4. Мероприятия по профилактике неблагоприятного воздействия
на человека электромагнитных полей, создаваемых РЭС

35. Обеспечение защиты работников от неблагоприятного влияния ЭМП осуществляется путем проведения организационных, инженерно-технических и профилактических мероприятий.
36. Организационные мероприятия предусматривают:
1) выбор рациональных режимов работы;
2) ограничение продолжительности пребывания персонала в условиях воздействия ЭМП;
3) организацию рабочих мест на расстояниях от источников ЭМП, обеспечивающих соблюдение нормативных требований.
37. Инженерно-технические мероприятия включают рациональное размещение источников ЭМП и применение коллективных и индивидуальных средств защиты, в том числе экранирование источников ЭМП или рабочих мест.
38. Во всех случаях размещения РТО, его владелец рассматривает возможность применения различных методов защиты (пассивных и активных) общественных и производственных зданий от ЭМП на стадиях проектирования, строительства, реконструкции и эксплуатации.
39. Отражающие ЭМП радиочастот экраны выполняются из металлических листов, сетки, проводящих пленок, ткани с микропроводом, металлизированных тканей на основе синтетических волокон или любых других материалов, имеющих высокую электропроводность. Экраны заземляются.
40. Лица, профессионально связанные с воздействием источников ЭМП РЭС, проходят обязательные медицинские осмотры в соответствии с Правилами проведения обязательных медицинских осмотров, утверждаемых Правительством Республики Казахстан.
41. Ограничивается доступ людей, несвязанных непосредственно с обслуживанием антенного оборудования РЭС, к месту установки передающих антенн.
42. Территория (участки крыш), на которых уровень ЭМП превышает ПДУ для населения и на которые возможен доступ лиц, несвязанных непосредственно с обслуживанием РТО, ограждается и обозначается предупредительными знаками. При проведении, каких-либо работ на этих участках передатчики РТО отключаются.
43. Не допускается эксплуатация РЭС, для которых уровни ЭМП на прилегающей территории жилой застройки не соответствуют требованиям настоящих Санитарных правил.

Приложение 1
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к радиотехническим
объектам"

Технические характеристики антенны (антенн)

1	2	3
1	Мощность передающего радиоэлектронного средства в Вт
2	Рабочая частота (диапазон частот) на передачу
3	Коэффициент усиления антенны (дБ/раз)
4	Потери мощности в антенно-фидерном тракте на передачу (дБ/раз) (если данных нет, то указать длину фидера (кабеля от передатчика до антенны), м; и потери мощности в фидере, (дБ/метр)
5	Вертикальный размер или диаметр антенны
6	Угол места основного лепестка в град.о, (т.е. угол направления максимального излучения антенны в вертикальной плоскости)
7	Азимут максимума излучения (для антенн кругового действия 0-360о)
8	Режим работы РТО на излучение (постоянный, повторно-кратковременный, импульсный)
9	Место и тип размещения антенны (например, "на крыше АБК", "на кронштейне на стене технического этажа" и т.п.)
10	Высота подвеса антенны в метрах, м: - от уровня земли (указывается высота размещения фазового центра каждой антенны) - от уровня крыши (указывается от крыши, где установлена антенна, или от уровня крыши ближайшего наиболее высокого здания)
11	Минимальное горизонтальное расстояние от антенны до края крыши (здания), м (т.е., крыши, где установлена антенна, или до ближайшего наиболее высокого здания)
Дополнительно для станций спутниковой связи:
12	Искусственный спутник Земли, точка стояния
13	Географические координаты места размещения РТО (РЭС)	широта и долгота
Дополнительно для радиолокаторов
14	Импульсная мощность передатчика, Вт или кВт
15	Частота повторения импульсов, Гц
16	Длительность импульса, сек.
17	Скорость вращения антенны, об/мин.	для вращающихся и сканирующих антенн
18	Период вращения, сек.
19	Сектор сканирования, о	для сканирующих антенн

Примечания:
1. Данные раздела 2 указать для каждой из передающих антенн /передатчиков/.
2. Могут быть внесены дополнительные данные, необходимые для оценки влияния некоторых РЭС.
3. Диаграммы излучения антенн в вертикальной и горизонтальной плоскостях.
Примечание: вместо диаграмм могут быть указания (ссылки) на расчетные формулы, описывающие диаграммы; для антенн равномерного кругового излучения диаграмма излучения в горизонтальной плоскости не требуется.
4. Ситуационный план прилегающей территории.
Примечание: в масштабе 1:500 - 1:2000 с указанием места размещения антенн, этажности застройки, границ санитарно-защитной зоны (далее - СЗЗ) и зоны ограничения застройки (далее - ЗОЗ) (при необходимости) и привязкой к улицам, магистралям или другим известным ориентирам.
5. Схема размещения антенн в вертикальной плоскости.
6. Фотоматериалы размещения РТО (РЭС) (рекомендуется).
7. Материалы расчета распределения уровней электромагнитного поля на прилегающей территории (границ биологически опасных зон от передающих антенн).
Примечание: в материалы расчетов должны входить: теоретическая (описательная) часть с формулами, непосредственно таблицы с расчетами и графиками (размеров биологически-опасной зоны, СЗЗ, ЗОЗ), ссылка на применяемые автоматизированные расчетные программы (при наличии), выводы об электромагнитной обстановке на прилегающей территории по результатам расчетов и предусмотренных мерах защиты (безопасности).

Приложение 2
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к радиотехническим
объектам"

Предельно допустимые уровни электромагнитного поля на
селитебной территории, в местах отдыха, внутри жилых,
общественных и производственных помещений

Диапазон частот	30 - 300 кГц	0,3 - 3 МГц	3 - 30 МГц	30 - 300 МГц	0,3 - 300 ГГц
Нормируемый параметр	Напряженность электрического поля, Е (Вольт/метр. В/м)				Плотность потока энергии, ППЭ (микроВатт на квадратный сантиметр, мкВт/см2)
Предельно допустимые уровни	25	15	10	3	10 25*

Примечание: * - для случаев облучения от вращающихся и сканирующих антенн.

Приложение 3
к Санитарным правилам
"Санитарно-эпидемиологические
требования к радиотехническим
объектам"

Энергетическая нагрузка электрического поля, магнитного поля,
плотности потока электромагнитной энергии

Энергетическая нагрузка в диапазоне частот 30 килогерц (далее - кГц) - 300 МегаГерц (далее - МГц) рассчитывается по формулам:

ЭН_Е = Е²*Т; ЭН_Н = Н²* Т (1)

где: Е - напряженность электрического поля, Вольт/метр (далее - В/м); Н - напряженность магнитного поля, Ампер/метр (далее - А/м); Т - время воздействия в течение рабочей смены, час.
Одновременное воздействие электрического и магнитного полей в диапазонах частот 0,03-3 МГц и 30-50 МГц следует считать допустимым при условии

(ЭН_Е/ЭН_Епд) + (ЭНн/ЭН_Нпд) < 1 (2)

где: ЭН_Епд, ЭН_Нпд - предельно допустимые значения энергетической нагрузки (принимаются по таблице приложения).
Энергетическая нагрузка в диапазоне частот 300 МГц-300 ГигаГерц (далее - ГГц) рассчитывается по формуле:

ЭНппэ = ППЭ * Т (3)

где: ППЭ - поверхностная плотность потока энергии поля, микроВатт на квадратный сантиметр (далее - Ватт/см2); Т - время воздействия в течение рабочей смены, час.
Предельно допустимые значения Е, Н и ППЭ на рабочих местах следует определять, исходя из допустимой энергетической нагрузки и времени воздействия по формулам:

Епд = (ЭН_Епд/Т)^0,5; Нпд = (ЭН_Нпд/Т)^0,5; ППЭпд = К * ЭНппэ_пд/Т (4)

где: Епд, Нпд, ППЭпд - предельно допустимые значения электрического, В/м, магнитного, А/м, полей и плотности потока энергии, мкВт/см²; ЭН_Епд, ЭН_Нпд, ЭНппэ_пд - предельно допустимые значения энергетической нагрузки (принимаются по таблице 1); К - коэффициент ослабления биологической эффективности, равный: 10 - для облучения от вращающихся и сканирующих антенн и 1 - в остальных случаях.
Примечание: Если полученные значения превышают максимальные значения Епд, Нпд, ППЭпд, указанные в таблице 1, в качестве предельно допустимых значений принимают последние.
Допустимое время воздействия в зависимости от интенсивности ЭМИ определяется по формулам:

Т = ЭН_Епд/Е²; ЭНн_пд/Н²; ЭНппэ_пд/ППЭ (5)

где: Епд, Нпд, ППЭпд - предельно допустимые значения электрического, В/м, магнитного, А/м, полей и плотности потока энергии, мкВт/см²; ЭН_Епд, ЭНн_пд, ЭНппэ_пд - предельно допустимые значения энергетической нагрузки (принимается по таблице)

Предельно допустимые уровни электромагнитных полей диапазона
частот 30 кГц - 300 ГГц на рабочих местах при профессиональном
воздействии

Параметр	Предельные значения в диапазонах частот (МГц)
	0,03 - 3	3 - 30	30 - 50	50 - 300	300 - 300000
Предельно допустимое значение ЭНЕпд, (В/м)2 * ч	20000	7000	800	800	-
Предельно допустимое значение ЭНнпд, (А/м)2 * ч	200	-	0,72	-	-
Предельно допустимое значение ЭНппэпд, (мкВт/см2) * ч	-	-	-	-	200
Максимальный ПДУ Епд, В/м	500	300	80	80	-
Максимальный ПДУ Нпд, А/м	50	-	3	-	-
Максимальный ПДУ ППЭпд, мкВт/см2	-	-	-	-	1000

Примечание:
1) диапазоны, приведенные в таблице, исключают нижний и включают верхний предел частоты;
2) на рабочих местах возможного нахождения лиц, профессионально не связанных с электромагнитными излучениями, предельно допустимые уровни принимаются в размере 0,5 указанных в таблице значений.

"Радиотехникалық объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 15 қарашадағы № 1341 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 8 қыркүйектегі № 754 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 08.09.2015 № 754 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

РҚАО-ның ескертпесі.
ҚР мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша 2014 жылғы 29 қыркүйектегі № 239-V ҚРЗ Заңына сәйкес ҚР Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 28 ақпандағы № 173 бұйрығын қараңыз.

«Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 6-тармағының 2) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса берiліп отырған «Радиотехникалық объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары бекiтiлсiн.
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 15 қарашадағы
№ 1341 қаулысымен
бекітілген

«Радиотехникалық объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. «Радиотехникалық объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) радиотехникалық объектілерді күтіп-ұстауға және пайдалануға, оларды орналастыруға, жұмыс жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды айқындайды және қызметі радиотехникалық объектілерді орналастырумен және пайдаланумен байланысты жеке және заңды тұлғаларға арналған.
2. Санитариялық-эпидемиологиялық талаптар радиотехникалық объектілер мен радиоэлектрондық құралдар тудыратын электромагниттік өрістердің адамдарға зиянды әсерінің алдын алуға бағытталған.
3. Осы Санитариялық қағидалардың талаптары құрлықтағы жылжымалы радиобайланыс құралдарына, теңіз, өзен, әуе және басқа да жылжымалы көліктегі радиобайланыс құралдарына қолданылмайды.
4. Осы санитариялық қағидада мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылды:
1) антенналық-фидер тракті (бұдан әрі - АФТ) - радиосигналды таратқыштан (қабылдағыштан) антеннаның сәуле бөлетін (қабылдайтын) бөлігіне беруге арналған аралық құрылғылар (кабельдер, толқын тасымалдаушылар, қосылыстар);
2) биологиялық қауіпті аймақ (бұдан әрі - БҚА) - шекарасындағы электромагниттік энергияның деңгейлері рұқсат етілетін шекті деңгейге (бұдан әрі - РШД) тең, сәуле бағытының айналасында пайда болатын аймақ;
3) жиынтық электромагниттік сәуле - бұл РТО-де орналасқан барлық РЭҚ антенналарының электронмагнитті толқындары, энергиялары сәулелерінің жиынтығы
4) қайталама сәулелену - ЭМӨ-нің әсер ету аумағында орналасқан әртүрлі өткізетін заттармен және конструкциялармен электромагниттік энергия сәулесін шығару;
5) радиотехникалық объектілер үшін құрылысты шектеу аймағы (бұдан әрі - ҚША) – жер бетінен 2 метрден астам биіктікте РШД жоғарылайтын аумақ. ҚША-ның сыртқы шекарасы болашақтағы құрылыс тұрғын үйлерінің барынша биіктігі бойынша электрлі магнитті өріс деңгейі РШД-ден аспайтын жоғарғы қабаттың деңгейінде айқындалады;
6) радиотехникалық объект (бұдан әрі - РТО) – қоршаған ортаға 30 кГц-тен 300 ГГц-ке дейінгі радиожиілік ауқымында электромагниттік тербелістер шығаратын объект;
7) радиоэлектрондық құралдар (бұдан әрі - РЭҚ) – радиотолқындарды беруге және (немесе) қабылдауға арналған және бір немесе бірнеше таратқыш және (немесе) қабылдағыш құрылғыдан не көмекші жабдықты қоса алғанда олардың комбинацияларынан тұратын техникалық құралдар;
8) санитариялық-қорғаныш аймағы (бұдан әрі - СҚА) – арнаулы мақсаттағы аймақтарды, сондай-ақ елді мекендегі өнеркәсіп ұйымдары мен басқа да өндірістік, коммуналдық және қоймалық объектілерді жақын маңдағы қоныстану аумақтарынан, тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы жайлар мен ғимараттардан оларға қолайсыз факторлардың әсер етуін әлсірету мақсатында бөліп тұратын аумақ;
9) секторлық (панельдік) антенналар – белгілі бір секторда радиотолқындардың сәулеленуіне арналған антенналар;
10) селитебті аумақ – тұрғын үй, қоғамдық (қоғамдық-іскерлік) және рекреациялық аймақтарды, сондай-ақ оларды орналастыру және қызметі қажет етілетін арнайы санитариялық-қорғаныш аймақтарына әсер етпейтін инженерлік және көліктік инфрақұрылымдардың жекелеген бөліктерін орналастыруға арналған елді мекеннің аумағының бір бөлігі;
11) таратқыш антеннаның жиынтық қуаты – бір объектіде орнатылған таратқыштардың паспорттық қуаты мен санына байланысты РЭҚ бір таратқыш антеннасына берілетін электромагниттік энергияның қуаты;
12) таратқыштың ең жоғары жұмыс қуаты – таратқыштың АФТ-дағы шығынды есепке алмастан осы жабдықта техникалық қол жетерлік немесе қандай да бір себептерге байланысты шектелген максималды дамитын қуаты;
13) таратқыштың паспорттық қуаты – техникалық құжаттамада таратушы жабдыққа көрсетілген максималды ықтимал қуат;
14) электромагниттік өріс (бұдан әрі - ЭМӨ) – электромагниттік тербелістердің көзіне жақын жерде және олардың таралу жолының бойында туындайтын өріс;
15) электромагниттік сәулелену (бұдан әрі - ЭМС) – табиғи немесе жасанды көздерден туындайтын электромагниттік тербелістер;
16) энергетикалық жүктеме (доза, экспозиция) – электромагниттік энергияның әсер ету уақытындағы (ауысымдағы) оның жиынтық қарқындылығы.

2. Радиотехникалық объектілерді, радиоэлектрондық құралдарды орналастыруға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

5. РТО-ді орналастыруға жүргізілген санитариялық-эпидемиологиялық сараптама негізінде санитариялық-эпидемиологиялық қорытынды беріледі. Санитариялық-эпидемиологиялық қорытындыны алу үшін денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның талаптарына сәйкес қажетті мәліметтер мен құжаттар тізбесі ұсынылады.
Осы тармақтың талаптары мачталық немесе мұнаралық позициялардағы жаңадан тұрғызылған, жеке радиотехникалық объектіні орналастыруға қолданылады. Ішінара антенналарды (спутник байланысының жер станциялары, радиорелелі тораптарды), сондай-ақ тұрғын үй және қоғамдық ғимараттарда орналастырылған ұялы байланыс операторларының РЭҚ антенналарын орнату кезінде осы тармақтың талаптары қолданылмайды.
6. Радиотехникалық жабдықты орналастыру бойынша антенналардың техникалық сипаттамасы осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес жүргізіледі.
7. Ішінара антенналарды және бағытталған сәулелену антенналарын орнату кезінде СҚА-ның, ҚША-ның шекараларын, БҚА-тың өлшемін есептеуді РЭҚ кімнің қарамағында болса соның заңды немесе жеке тұлғасы береді.
8. Радиотехникалық бейіндегі объекті болып табылмайтын объектіде шеңберлік және секторлық сәулеленудің бірнеше РЭҚ антенналары орналасқан жағдайда, СҚА мен ҚША шекараларын есептеулер осы уақытта объектіде орналасқан барлық РЭҚ-тың жиынтық электромагниттік сәулеленуін ескере отырып, жүргізіледі. Бұл ретте РЭҚ иелері осындай есептеулер жүргізуге қажетті деректермен өзара алмасуды қамтамасыз етеді.
9. Таратқыштарының жиынтық қуаты 1000 Ваттан (бұдан әрі - Вт) астам болатын көлденең жазықтықтағы шеңберлік және секторлық сәулеленудің РЭҚ таратушы антенналарын орналастыру (басты күлтесі тиісті бағытқа бағытталғанда) тұрғын үй құрылысы, балалардың, оқу және емдеу-профилактикалық ұйымдардың аумағына дейін, СҚА мен ҚША көлемдерін есептеу нәтижесі бойынша анықталған қашықтықта, бірақ кемінде:
1) антеннаны жерден 100 метрден жоғары биіктікте орналастырған кезде - 100 метр;
2) антеннаны 50-ден 100 метрге дейінгі биіктікте орналастырған кезде - 200 метр;
3) антеннаны кемінде 50 метр биіктікте орналастырған кезде - 300 метр қашықтықта радиомачталарда жүргізіледі.
10. Жиынтық қуаты 100 Вт және одан жоғары, ауқымы 30 МегаГерцтен (бұдан әрі - МГц) асатын РЭҚ таратушы антенналарын тұрғын үйлердің, қоғамдық және әкімшілік ғимараттардың шатырларына орналастыруға жол берілмейді.
11. Ауқымы 1,8-30 МГц радио әуесқой радиостанциялардың, тиімді сәулелену қуаты 100 Вт астам 26,5-27,5 МГц жиіліктерінің азаматтық ауқым радиостанцияларының антенналарын орналастыру кезінде антенналарды орнату аймағына оның кез келген нүктесінен кемінде 5 м қашықтықта адамдардың кіруінің мүмкін болмауы қамтамасыз етіледі. Таратқыштарының қуаты 1 килоВаттан (бұдан әрі - кВт) астам болатын ауқымы 3-30 МГц таратушы антенналарды тұрғын үйлердің, қоғамдық және әкімшілік ғимараттардың шатырларында орналастыруға жол берілмейді.
12. Тұрғын үйлердің, қоғамдық және әкімшілік ғимараттардың шатырларында орналастырылған көлденең жазықтықтағы шеңберлік сәулеленудің РЭҚ антенналары, сондай-ақ қуаты 25 Вт-тан артық максималды сәулелену орнының бұрышы теріс көлденең жазықтықтағы секторлық сәулелену антенналары шатыр деңгейінен кемінде 5 м биіктікте орнатылады.
13. Көлденең жазықтықтағы шеңберлік және секторлық сәулелену РЭҚ антенналарын, сондай-ақ спутниктік байланыс станцияларының антенналарын адамдар болуға арналған ғимараттардың (өндірістік, тұрғын үй және қоғамдық ғимараттар) шатырында, мынадай шарттар сақталған жағдайда, орналастыруға жол беріледі:
1) жоғарғы қабаттың темір-бетон жабынының болуы;
2) металл шатырдың болуы;
3) техникалық қабаттың болуы.
14. Көлденең жазықтықтағы шеңберлік сәулеленудің РЭҚ антенналары терезелері, балкондары, лоджиялары бар тұрғын және қоғамдық ғимараттардың қабырғаларына СҚА, ҚША және БҚА есептеу нәтижелеріне қарамастан орнатылмайды.
15. Таратқыштың қуаты 10 Вт-тан аспайтын секторлық және бағытталған сәулелену антенналарын ғимараттардың негізгі қабырғаларына (кірпіштен, темір бетоннан орындалған) немесе адамдар болатын үй-жайлармен шектеспейтін негізгі емес қабырғаларға орналастыруға жол беріледі. Антеннадан терезеге, балкондарға, лоджияға дейінгі қашықтық кемінде 3 метрді құрайды.
16. Таратқыштарының қуаттылығы 25 Вт аспайтын бағытталған сәулеленудің РЭҚ антенналарын ғимараттардың ең жоғарғы қабатының негізгі қабырғаларына (кірпіштен, темірбетоннан орындалған) ғана орналастыруға жол беріледі.
17. Көлденең жазықтықтағы бағытталған сәулеленудің РЭҚ антенналарын техникалық қабаттардың қабырғаларында орналастыруды қоспағанда, тротуарларға жақын жарнама қалқандарына, билбордтарға орналастыруға жол берілмейді.
18. Ғимараттар мен құрылыстардың ішіне осыған арналған арнайы ішкі антенналарды тиісті аумақтағы мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қызмет органдарының келісімі бойынша орнатуға жол беріледі.
19. СҚА шекаралары жер бетінен 2 м биіктікте белгіленеді. СҚА-ның көлемі РТО-ның перспективалық дамуын ескере отырып, антеннаның негізінен есептеледі.
20. ҚША-ның сыртқы шекараларында жұмыс істеп тұрған құрылыс салудың биіктігіндегі ЭМӨ деңгейі РШД-ден артуына жол берілмейді. ҚША-ның сыртқы шекарасы қалыптасқан және болашақтағы құрылыс ғимаратының ең жоғары биіктігі бойынша, жер деңгейінен РЭҚ антенналарын орнату биіктігінде болашақтағы құрылыс туралы мәліметтер жоқ болғанда белгіленеді.
21. Объектіні пайдалануға қабылдау кезінде СҚА, ҚША және БҚА шекаралары электромагниттік өріс деңгейлерін құрал-саймандық өлшеулер жүргізілгеннен кейін нақтыланады.
22. Көлденең жазықтықтағы бағытталмаған сәулелену антенналарымен жабдықталған таратушы радиостанциялар, телевизиялық станциялар, сондай-ақ айналма шолу радиолокациялық станциялар үшін СҚА және ҚША РТО-ның айналасына орналастырылады.
23. Бағытталған әрекеттегі антенналармен жабдықталған таратушы станциялар үшін, сондай-ақ антенналары белгілі бір секторда сканерлейтін немесе бір бағытта тіркелген радиолокациялық станциялар үшін СҚА және ҚША электромагниттік энергияның сәулелену бағытында, бүйірлік және артқы күлтелерді, антенналардың сәулелену бағытталуының тік және көлденең диаграммалары ескеріле отырып орнатылады.
24. Антенналары белгілі бір бұрышпен көкжиекке электромагниттік энергияны сәулелейтін және ЭМӨ деңгейі биіктікке байланысты өзгеретін таратушы станциялар үшін ҚША іргелес тұрғын үй құрылысы ғимаратының биіктігі шегінде тігінен сәуленің төменгі көлбеуі бойынша дифференциалды орнатылады.
25. БҚА шекаралары тек айналма сәулеленудің жеке антенналары немесе бағытталған антенналары үшін ғана есептелінеді. Бір алаңда (мачтада, тіректе) айналма сәулеленудің көптеген антенналарын орнату кезінде немесе жеке антеннаға жақын жерге болашақта басқа антенналарды орнату кезінде СҚА және ҚША шекаралары белгіленуі тиіс.
26. СҚА, ҚША-ны селитебті аумақ ретінде, тұраққа арналған алаңдарды және көліктің барлық түрлерінің аялдамаларын, автомобильге қызмет көрсететін объектілерді, май құю станцияларын, мұнай және мұнай өнімдерінің қоймаларын орналастыру үшін, өнеркәсіптік алаңды кеңейту үшін, ұжымдық немесе жеке саяжай және бау-бақша учаскелеріне пайдалануға жол берілмейді.

3. Радиоэлектрондық құралдармен жұмыс істеу жағдайларына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

27. Селитебті аумақта, демалыс орындарында, тұрғын үй, қоғамдық және өндірістік үй-жайлардың ішіндегі ЭМӨ-нің рұқсат етілетін шекті деңгейі осы Санитариялық қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес қабылданады.
28. Қызмет көрсететін персоналға РЭҚ тудыратын ЭМӨ әсерін гигиеналық бағалау, электр өрісінің энергетикалық жүктемесі, магнит өрісі, осы Санитариялық қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес электромагнит энергиясы ағынының тығыздығы бойынша жүзеге асырылады.
29. РШД бірдей белгіленген бірнеше көздерден бір мезгілде сәулеленген кезде электр өрісінің (Е) жиынтық кернеулігі немесе энергия ағынының жиынтық тығыздығы (бұдан әрі – ЭАТ) РШД мәнінен аспауы тиіс:

T_жиынт. = (T₁² + T₂² + … + Tn₂)0,5 T_ршд (1)

ЭАТ_жиынт. = ЭАТ₁ + ЭАТ₂ + … + ЭАТ_n ЭАТ_ршд (2)

Әртүрлі РШД белгіленген бірнеше көздерден бір мезгілде сәулеленген кезде электр өрісінің (бұдан әрі – Е) жиынтық кернеулігі және ЭАТ жиынтық кернеулігі 1,0-ден аспауы тиіс:

Е₁ Е₂ ЭАТ₁ ЭАТ_n

------- + ------- + ---------- +... ----------

ЕРШД₁ ЕРШД₂ ЭАТРШД₁ РШДЭАТ_n (3)

мұндағы:
Е_1,2,…,n – (1) формулада – әрбір ЭМӨ көзі жеке түзетін электр өрісінің кернеулігі, метрге вольт (бұдан әрі – В/м); (3) формулада – (1) формула бойынша анықталған әрбір нормаланған жиілік ауқымындағы электр өрісінің жиынтық кернеулігі, В/м;
Ершд _1,2,…,n - нормаланған ауқымдағы электр өрісінің рұқсат етілетін шекті кернеулігі, В/м;
ЭАТ_1,2,…,n - (2) формулада - әрбір ЭМӨ көзі жеке шығаратын энергия ағымының тығыздығы, шаршы сантиметрге микроватт (бұдан әрі – мкВт/см²);
(3) формулада - (2) формула бойынша анықталған әрбір нормаланған жиілік ауқымындағы энергия ағымының жиынтық тығыздығы, мкВт/см²;
ЭАТ_ршд – нормаланған ауқымның энергия ағымы тығыздығының рұқсат етілетін шекті деңгейі, мкВт/см².
30. РЭҚ тудыратын ЭМӨ деңгейлерін бақылау үшін есептеу және құрал-саймандық әдістер пайдаланылады.
31. Есептеу әдістері таратушы құралдардың типтерін, жұмыс жиіліктерін, режімдері мен қуаттарын, параметрлері мен антенналардың кеңістікте орналасуын, жер бедерін, қайта шағылысатын беттердің болуын ескере отырып, жобалық құжаттарды, РТО-ның санитариялық-эпидемиологиялық қорытындысын сараптау кезінде пайдаланылады. Радиолокациялық станциялардың жобалық құжаттарында қосымша импульстерді жіберу жиілігі, импульс ұзақтығы және антеннаның айналу жиілігі жөніндегі мәліметтер болуы тиіс.
32. Құрал-саймандық әдістер РЭҚ тудыратын ЭМӨ-нің деңгейін бақылау үшін пайдаланылады. Бақылаудың құрал-саймандық әдістерін пайдалану кезінде сәулелендіруші құралдардың максималды қуатының және режімдерінің тұрақтылығы қамтамасыз етіледі.
33. ЭМӨ деңгейін бақылаудың құрал-саймандық әдісі кезінде мемлекеттік тексеруден өткен және тиісті куәлігі (сертификат) бар өлшеу құралдары пайдаланылады.
34. РЭҚ-тың ЭМӨ деңгейлерін құрал-саймандық бақылау:
1) РТО-ны пайдалануға берген кезде;
2) ЭМӨ деңгейіне әсер ететін (антенналар бағдарының өзгеруі, таратқыштардың қуатының көбейуі) РЭҚ жұмыс жағдайы мен режімін өзгерткен кезде;
3) РЭҚ-қа іргелес аумақтарға жағдайлық жоспарды өзгерткен кезде;
4) мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау жүргізген кезде;
5) ЭМӨ деңгейін төмендету бойынша іс-шаралар өткізілгеннен кейін жүргізіледі.

4. РЭҚ тудыратын электромагниттік өрістердің адамға жағымсыз әсерінің алдын алу жөніндегі іс-шаралар

35. Қызметкерлерді ЭМӨ-нің жағымсыз әсерінен қорғауды қамтамасыз ету ұйымдастыру, инженерлік-техникалық және профилактикалық іс-шараларды жүргізу жолымен жүзеге асырылады.
36. Ұйымдастыру іс-шаралары:
1) жұмыстың тиімді режімдерін таңдауды;
2) ЭМӨ-нің әсер ету жағдайларында персоналдың болу ұзақтығын шектеуді;
3) ЭМӨ көздерінен қашықтықта, нормативтік талаптарды сақтауды қамтамасыз ететін жұмыс орындарын ұйымдастыруды көздейді.
37. Инженерлік-техникалық іс-шаралар ЭМӨ көздерін тиімді орналастыруды және ұжымдық және жеке қорғаныш құралдарын қолдануды, оның ішінде ЭМӨ көздерін немесе жұмыс орындарын экрандауды қамтиды.
38. РТО орналастырудың барлық жағдайларында оның иесі қоғамдық және өндірістік ғимараттарды жобалау, салу, қайта жаңарту және пайдалану сатысында ЭМӨ-ден қорғаудың әртүрлі әдістерін (белсенді емес және белсенді) қолдану мүмкіндігін қарастырады.
39. Радиожиіліктердің ЭМӨ шағылдыратын экрандар металл табақтардан, торлардан, өткізгіш үлдірлерден, микросымдары бар арқаулардан, синтетикалық талшықтар негізіндегі металл арқаулардан немесе электр өткізгіштігі жоғары кез келген басқа да материалдардан жасалады. Экрандар жерлендіріледі.
40. РЭҚ-тың ЭМӨ көздерінің әсерімен кәсіби байланысы бар адамдар Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен Міндетті медициналық тексеріп-қарауларды өткізу қағидаларына сәйкес міндетті медициналық тексеріп-қараулардан өтеді.
41. РЭҚ-тың антенна жабдығына қызмет көрсетуге тікелей байланысты емес адамдардың таратушы антенналар орналасқан жерлерге кіруіне шектеу қойылады.
42. Халық үшін ЭМӨ деңгейі РШД-ден асатын және РТО-ға қызмет көрсетуге тікелей байланысты емес адамдардың кіруі мүмкін аумақтар (шатырлардың учаскелері) қоршалады және ескерту белгілерімен белгіленеді. Осы учаскелерде қандай да бір жұмыс жүргізу кезінде РТО таратқыштары ажыратылады.
43. Тұрғын үй құрылысының іргелес аумағындағы ЭМӨ деңгейлері осы Санитариялық қағидаларының талаптарына сәйкес келмейтін РЭҚ-ты пайдалануға жол берілмейді.

«Радиотехникалық объектілерге
қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық қағидаларына
1-қосымша

Антеннаның (антенналардың) техникалық сипаттамалары

1	2	3
1	Таратушы радиоэлектрондық құралдың қуаты Вт-пен
2	Таратуға арналған жұмыс жиілілігі (жиіліктердің ауқымы)
3	Антеннаны күшейту коэффициенті (дБ/рет)
4	Антенна-фидерлік трактта қуаттың таратуға арналған шығыны (дБ/рет) (егер деректер болмаса, онда фидердің ұзындығын көрсету керек (таратқыштан антеннаға дейін кабельдер), м және фидердегі қуаттың шығыны, (дБ/метр)
5	Антеннаның тік өлшемі немесе диаметрі
6	Негізгі күлте орнының бұрышы градҮ-пен, (яғни, антеннаның тік жазықтықтағы барынша көп сәулелену бағытының бұрышы)
7	Сәулеленудің максимум азимуты (айналма жұмыс істейтін антенна үшін 0-3600)
8	РТЖ-ның сәулеленуге арналған жұмыс режімі (тұрақты, қайталама-қысқа мерзімді, импульстік)
9	Антеннаны орналастыру орны және типі (мысалы, «АБК» төбесінде, «техникалық қабаттың қабырғасындағы тіреуіште» және т.б.)
10	Антенна ілгішінің биіктігі метрмен, м: - жер деңгейінен (әрбір антеннаның фазалық орталығының орналасу биіктігі көрсетіледі) - шатыр деңгейінен (антенна орналасқан шатырдан немесе жақын орналасқан неғұрлым биік ғимараттың шатыры деңгейінен көрсетіледі)
11	Антеннадан шатырдың жиегіне (ғимараттың) дейінгі ең аз көлденең қашықтық, м (яғни, антенна орналасқан шатырдан немесе жақын орналасқан неғұрлым биік ғимаратқа дейін)
Спутниктік байланыс станциялары үшін қосымша:
12	Жердің жасанды серігі, тұрғын нүктесі
13	РТЖ (РЭҚ) орналасқан орнының географиялық координаттары	ені және бойлығы
Радиолокаторлар үшін қосымша:
14	Таратқыштың импульстік қуаты, Вт немесе кВт
15	Импульстердің қайталану жиілігі, Гц
16	Импульстің ұзақтығы, сек.
17	Антеннаның айналу жылдамдығы, айн/мин.	айналатын және сканерлейтін антенналар үшін
18	Айналу кезеңі, сек.
19	Сканерлеу секторы, ғ	сканерлейтін антенналар үшін

Ескертпе:
1. 2-бөлімнің деректерін таратушы антенналардың/таратқыштардың әрқайсысы үшін көрсету керек.
2. Кейбір РЭҚ әсерін бағалау үшін қажетті қосымша деректер енгізілуі мүмкін.
3. Антенналардың тік және көлденең жазықтықтағы сәулелену диаграммалары.
Ескертпе: диаграммалардың орнына диаграммаларды сипаттайтын есептеу формулаларына нұсқаулар (сілтемелер) болуы мүмкін; бірқалыпты айналма сәулелену антенналары үшін көлденең жазықтықтағы сәулелену диаграммасы талап етілмейді.
4. Іргелес аумақтың жағдайлық жоспары.
Ескертпе: антенналардың орналасу орнын, құрылыстың қабаттылығын, санитариялық-қорғаныш аймағының шекараларын (бұдан әрі – СҚА) және құрылысты шектеу аймағын (ҚША) (қажеттілігіне қарай) және көшелерге, магистральдарға немесе басқа белгілі бағдарларға байланыстылығын көрсете отырып 1:500 – 1:2000 масштабында.
5. Антенналарды тік жазықтықта орналасу схемасы.
6. РТЖ (РЭҚ) орналастырудың фотоматериалдары (ұсынылады).
7. Іргелес аумақтағы элетромагниттік өрістің деңгейлерін бөлуді есептеу материалдары (таратушы антенналардан биологиялық қауіпті аймақтардың шекарасын).
Ескертпе: есептеу материалдары мыналарды қамтуы тиіс: формулалары бар теориялық (суреттейтін) бөлік, есептеулері мен графиктері бар тікелей кестелер (биологиялық қауіпті аймақтың өлшемдері, СҚА, ҚША), қолданылатын автоматтандырылған есептеу бағдарламаларға сілтеме (бар болса), есептеулер нәтижелері және көзделген қорғау (қауіпсіздік) шаралары бойынша іргелес аумақтағы электромагниттік жағдай туралы қорытындылар.

Радиотехникалық объектілерге
қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық қағидаларына
2-қосымша

Селитебті аумақтағы, демалыс орындарындағы, тұрғын, қоғамдық және өндірістік үй-жайлардың ішіндегі электромагниттік өрістің рұқсат етілетін шекті деңгейлері

Жиіліктер диапазоны	30-300 кГц	0,3-3 МГц	3-30 МГц	30-300 МГц	0,3-300 ГГц
Нормаланған параметр	Электр өрісінің кернеулігі, Е (Вольт/метр. В/м)				Энергия ағынының тығыздығы, ЭАТ (шаршы сантиметрге микроВатт, мкВт/см2)
Рұқсат етілетін шекті деңгейлер	25	15	10	3	10 25*

Ескертпе: * - айналатын және сканерлейтін антенналардан сәулелену жағдайлары үшін

Радиотехникалық объектілерге
қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық қағидаларына
3-қосымша

Электр өрісінің, магнит өрісінің, элетромагниттік энергия ағыны тығыздығының энергетикалық жүктемесі

30 килогерц жиіліктер диапазонындағы энергетикалық жүктеме (бұдан әрі – кГц) – 300 МегаГерц (бұдан әрі – МГц) мына формулалар бойынша есептеледі:

ЭЖ_Е = Е² . Т; ЭЖ_Н = Н² . Т (1)

мұндағы: Е – электр өрісінің кернеуі, Вольт/метр (бұдан әрі – В/м); Н – магнит өрісінің кернеуі, Ампер/метр (бұдан әрі – А/м); Т – жұмыс ауысымы кезіндегі әсер ету уақыты, сағат.
0,03-3 МГц және 30-50МГц жиіліктер ауқымындағы электр және магнит өрісінің бір уақыттағы әсерін мынадай жағдайда рұқсат етілген деп санау керек:

(ЭЖ_Е / ЭЖЕ_шр) + (ЭЖ_Н / ЭЖ Н_шр ) 1 (2)

мұндағы: ЭЖЕшр, ЭЖНшр – энергетикалық жүктеменің рұқсат етілетін шекті мәндері (қосымшаның кестесі бойынша қабылданады).
300 МГц - 300 ГигаГерц (бұдан әрі – ГГц) жиіліктер ауқымындағы энергетикалық жүктеме мына формула бойынша есептеледі:

ЭЖ_ЭАТ = ЭАТ·Т (3)

мұндағы: ЭАТ - өріс энергиясы ағынының беттік тығыздығы, шаршы сантиметрге микроВатт (бұдан әрі – Ватт/см²); Т – жұмыс ауысымы кезіндегі әсер ету уақыты, сағат.
Жұмыс орындарындағы Е, Н және ЭАТ рұқсат етілетін шекті мәндерді рұқсат етілетін энергетикалық жүктемеге және әсер ету уақытына қарай мына формула бойынша анықтау қажет:

Ерш= (ЭЖ_Ерш / Т)^0,5; Нрш = (ЭЖН_рш /Т)0,5; АЭТрш = К·ЭЖ_эатрш/Т (4)

мұндағы: Ерш, Нрш, ЭАТрш – электр В/м, магнит А/м өрістерінің және энергия ағыны тығыздығының мкВт/см² рұқсат етілетін шекті мәндері;
ЭЖ_Ерш, ЭЖ_Нрш, ЭЖ_эатрш – энергетикалық жүктеменің рұқсат етілетін шекті мәндері (1-кесте бойынша қабылданады); К – биологиялық тиімділіктің бәсеңдеу коэффициенті, мынаған тең: 10 – айналатын және сканерлейтін антенналардан сәулеленуі үшін және 1 – қалған жағдайларда.
Ескертпе: Егер алынған мәндер 1-кестеде көрсетілген Ерш, Нрш, ЭАТрш максималды мәндерінен асатын болса, рұқсат етілетін шекті мән ретінде соңғылар қабылданады.
ЭМС қарқындылығына байланысты рұқсат етілетін әсер ету уақыты мына формулалар бойынша анықталады:

Т=ЭЖ_Ерш /Е²; ЭЖн_рш/ Н²; ЭЖэат_рш/ЭАТ (5)

мұндағы: Ерш, Нрш, ЭАТрш – электр В/м, магнит А/м және энергия ағыны тығыздығының мкВт/см² рұқсат етілетін шекті мәндері; ЭЖЕрш, ЭЖнрш ЭЖэатрш – энергетикалық жүктеменің рұқсат етілетін шекті мәндері (кесте бойынша қабылданады).

Жұмыс орындарында 30 кГц – 300 ГГц жиіліктер диапазонында кәсіби әсер ету кезінде элетромагниттік өрістердің рұқсат етілетін шекті деңгейлері

Параметр	Жиіліктер диапазонындағы шекті мәндер (МГц)
	0,03-3	3-30	30-50	50-300	300-300000
Рұқсат етілетін шекті мән ЭЖЕрш, (В/м)2 . сағ.	20000	7000	800	800	-
Рұқсат етілетін шекті мән ЭЖнрш, (А/м)2 . сағ.	200	-	0,72	-	-
Рұқсат етілетін шекті мән ЭЖэатрш, (мкВт/см2). сағ.	-	-	-	-	200
Максималды РШД Ерш, В/м	500	300	80	80	-
Максималды РШД Нрш, А/м	50	-	3	-	-
Максималды РШД ЭАТ, мкВт/см2	-	-	-	-	1000

Ескертпе:
1) кестеде көрсетілген диапазондарда жиіліктің төменгі шегі болмайды және жоғарғы шегі кіреді.
2) электромагнитті сәулеленуге кәсіби байланысы жоқ адамдардың болуы мүмкін жұмыс орындарында рұқсат етілетін шекті деңгейлер мәндер кестесінде көрсетілген 0,5 өлшемде қабылданады.