ИПС "Әділет"

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 10.02.2017 № 43 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

ПРЕСС-РЕЛИЗ

Примечание РЦПИ.
В соответствии с Законом РК от 29.09.2014 г. № 239-V ЗРК по вопросам разграничения полномочий между уровнями государственного управления см. приказ приказ Министра информации и коммуникаций Республики Казахстан от 29 июля 2016 года № 65.

В соответствии с подпунктами 5) и 7) пункта 1 статьи 8 Закона Республики Казахстан от 8 февраля 2003 года "О почте" и подпунктом 12) статьи 7 Закона Республики Казахстан от 5 июля 2004 года "О связи" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

Сноска. Преамбула в редакции постановления Правительства РК от 10.02.2014 № 74 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые:

1) Правила предоставления услуг почтовой связи;

2) Правила применения почтового штемпеля на почтовых отправлениях.

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан	К. Масимов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 16 января 2012 года № 72

Правила
предоставления услуг почтовой связи
1. Общие положения

1. Настоящие Правила предоставления услуг почтовой связи (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 8 февраля 2003 года "О почте", международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан, и определяют порядок предоставления пользователям услуг почтовой связи операторами почты.

2. К услугам почтовой связи относятся:

1) общедоступные услуги почтовой связи, которые заключаются в пересылке простых писем, почтовых карточек и бандеролей пользователей, собранных из почтовых ящиков и (или) принятых в операционных окнах;

2) услуги по пересылке регистрируемых почтовых отправлений, к которым относится пересылка:

заказного письма;

заказной почтовой карточки;

заказной бандероли;

письма с объявленной ценностью;

бандероли с объявленной ценностью;

мелкого пакета;

мешка "М";

посылки простой;

посылки с объявленной ценностью;

прямого почтового контейнера;

3) услуги ускоренной и курьерской почты, к которым относится пересылка письма (пакета) и посылки ускоренной и курьерской почтой;

4) услуга почтового перевода денег, к которой относится пересылка денег с использованием пересылаемого по почтовой сети бланка установленного образца. Настоящими Правилами не регламентируется услуга переводов денег, осуществляемых согласно законодательству Республики Казахстан в области платежей и переводов денег;

5) услуга распространения периодических печатных изданий по подписке, которая заключается в приеме подписки по каталогу, обработке заказов, экспедировании, пересылке и доставке периодических печатных изданий, и реализация периодических печатных изданий, которая заключается в их розничной продаже;

6) услуга реализации филателистической продукции, которая заключается в продаже государственных знаков почтовой оплаты Республики Казахстан пользователям для целей коллекционирования. Проведение филателистических мероприятий Национальным оператором почты регламентируется его внутренними правовыми актами;

7) иные услуги почтовой связи, которыми являются:

прием почтовых отправлений на дому;

доставка на дом почтовых отправлений, которые подлежат выдаче в производственных объектах оператора почты;

предоставление в пользование абонементного и абонентского ящиков;

заполнение сопроводительных бланков;

упаковка почтовых отправлений;

хранение почтовых отправлений;

услуги, предоставление которых неразрывно связано с услугами почтовой связи, в том числе услуги электронной почты и факсимильной связи.

Услуги электронной почты подразделяются на электронное сообщение, выдаваемое пользователю на электронном носителе или передаваемое на персональный компьютер пользователя, и электронное сообщение, пересылаемое на отдельном этапе простым или заказным письмом (гибридное отправление).

Услуги факсимильной связи подразделяются на открытое факсимильное сообщение, выдаваемое в производственных объектах оператора почты, и закрытое факсимильное сообщение, доставляемое по указанному адресу простым или заказным письмом.

3. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) дефектное отправление - отправление, имеющее признаки доступа к вложению (нарушения целости упаковки), или вес которого не соответствует весу при приеме;

2) почтовое отправление с уведомлением о получении - регистрируемое почтовое отправление, при подаче которого отправитель поручает оператору почты сообщить ему или указанному им лицу, когда и кому вручено почтовое отправление;

3) контрольный срок (контрольные сроки пересылки почтовых отправлений, почтовых переводов денег, отправлений ускоренной и курьерской почты) - срок, в течение которого оператор должен осуществить пересылку отправлений от производственного объекта места их приема до производственного объекта места их выдачи;

4) бандероль - почтовое отправление с печатными изданиями, деловыми бумагами и другими предметами, вложение, размеры, масса и способ упаковки которого предусмотрены настоящими Правилами;

5) Всемирный почтовый союз (далее - ВПС) - международная организация в области почтовой связи;

6) акты Всемирного почтового союза (далее - Акты ВПС) - Устав, Общий регламент Всемирного почтового союза, Всемирная почтовая конвенция, Регламент письменной корреспонденции, Регламент почтовых посылок, Соглашение и Регламент Соглашения о службе почтовых платежей;

7) простая посылка - посылка без оценки стоимости вложения, которая принимается от отправителя с выдачей квитанции и выдается получателю под расписку;

8) отправления ускоренной почты - письма (пакеты) и посылки, обрабатываемые и доставляемые в ускоренном порядке;

9) каталог - сборник-перечень периодических печатных изданий, принятых к распространению по рознице и подписке;

10) "Консигнация" - услуга пересылки международных почтовых отправлений, сгруппированных одним отправителем в адрес одного получателя;

11) отправления курьерской почты - письма (пакеты) и посылки, обрабатываемые и доставляемые в ускоренном порядке с использованием курьера;

12) мешок "М" (специальный мешок) - международное почтовое отправление, содержащее печатные издания (периодические издания, книги и прочее), направляемое одним отправителем одному адресату;

13) операционное окно - рабочее место на производственном объекте оператора почты, где пользователю предоставляются услуги;

14) доставка почтового отправления - перемещение почтового отправления из производственных объектов места назначения в абонентский, абонементный почтовый ящик, или по иному адресу, указанному отправителем;

15) категория почтового отправления - совокупность признаков, определяющих порядок и условия приема, обработки, пересылки и доставки почтового отправления (простое, заказное, с объявленной ценностью, со специальными отметками);

16) посылка - почтовое отправление с товарами и другими предметами, вложение, размеры, масса и упаковка которого предусмотрены настоящими Правилами;

17) секограмма - почтовое отправление с вложением письменных сообщений, написанных секографическим способом, подаваемых открыто, клише со знаками секографии, звуковых записей, предназначенных исключительно для слепых;

18) нерозданные почтовые отправления - не доставленные (не врученные) адресату в течение установленного срока почтовые отправления, которые из-за отсутствия обратного адреса не возвращены отправителю;

19) почтовое отправление с наложенным платежом - почтовое отправление, при подаче которого отправитель поручает оператору почты получить с адресата сумму наложенного платежа;

20) прямой почтовый контейнер - почтовое отправление в виде контейнера с товарами и другими материальными ценностями, опломбированного (опечатанного) отправителем в установленном порядке и направляемого до места назначения без вскрытия в пути;

21) почтовый шкаф опорного пункта - специальный шкаф, предназначенный для временного хранения почтовых отправлений на доставочном участке, или для получения адресатом почтовых отправлений;

22) мелкий пакет - международное заказное почтовое отправление с единичными образцами товаров, мелкими предметами подарочного характера, вложение, размеры, масса и упаковка которого предусмотрены настоящими Правилами;

23) доплатная письменная корреспонденция - простая письменная корреспонденция, пересылка которого отправителем частично или полностью не оплачена;

24) внутреннее почтовое отправление - отправление, принимаемое для пересылки и доставки адресату в пределах территории Республики Казахстан;

25) международное почтовое отправление - отправление, принимаемое для пересылки и доставки адресату в пределах территории стран-членов ВПС;

26) письмо - почтовое отправление, пересылаемое в виде конверта с письменным вложением.

2. Требования по организации обслуживания пользователей
и порядок проведения операционного дня

4. Национальным оператором почты по согласованию с местными исполнительными органами города республиканского значения, столицы, районов (городов областного значения) в населенных пунктах, а также на железнодорожных станциях, в аэропортах, морских (речных) портах и на пристанях, обслуживающих пассажиров, на стоянках передвижных пунктов почтовой связи устанавливаются почтовые ящики для сбора простой письменной корреспонденции. Почтовые ящики устанавливаются также у входа в производственный объект Национального оператора почты.

На почтовые ящики наносится логотип Национального оператора почты, присвоенный номер, частота и время выемки корреспонденции (начало первой и последней выемки). На почтовых ящиках в сельской местности указываются логотип Национального оператора почты, присвоенный номер, почтовый индекс обслуживающего отделения почтовой связи, время выемки, а также дни, когда выемка не осуществляется.

5. Для предоставления услуг почтовой связи в производственных объектах оператора почты оборудуются операционные окна с рабочими местами для предоставления услуг почтовой связи в течение всего операционного дня.

6. Порядок проведения операционного дня и его продолжительность устанавливается оператором почты в удобном для пользователей режиме, с учетом технологий почтовой связи.

7. У входа в производственные объекты оператора почты устанавливается вывеска с указанием наименования производственного объекта и режима работы. В производственных объектах, расположенных в городах и работающих по скользящему графику, с обеденным перерывом или с выходным днем, также размещается объявление о местонахождении и режиме работы ближайшего производственного объекта, предоставляющего услуги по другому графику или без выходных дней. Текст вывески и объявления излагается на государственном и русском языках.

8. В операционном зале производственного объекта оператора почты на видном и доступном для пользователей месте находится книга обращений, жалоб и предложений, а также следующий информационный материал:

1) перечень видов предоставляемых услуг почтовой связи;

2) тарифы на услуги почтовой связи;

3) контрольные сроки пересылки почтовых отправлений, почтового перевода денег;

4) сроки хранения почтовых отправлений, почтового перевода денег;

5) порядок написания адреса;

6) порядок упаковки почтовых отправлений;

7) размеры и предельная масса почтовых отправлений;

8) перечень предметов и веществ, запрещенных и ограниченных к пересылке;

9) почтовые индексы;

10) о преимуществах в обслуживании отдельных категорий граждан;

11) ответственность оператора почты за нарушение обязательств перед пользователями при предоставлении почтовых услуг и нарушение законодательства Республики Казахстан о почте;

12) ответственность пользователей за нарушение законодательства Республики Казахстан о почте;

13) наименование, адрес и номер телефона вышестоящего подразделения оператора почты;

14) иная информация, связанная с предоставлением услуг почтовой связи.

Информация излагается на государственном и русском языках.

3. Порядок использования именных вещей операторов почты

9. Производственные объекты оператора почты обеспечиваются собственными именными вещами.

10. Именными вещами Национального оператора почты являются: почтовые, доплатные и специальные штемпели, страховые печати, пломбиры, накатные устройства, металлические пластины с гравировкой наименования производственных объектов, контрольно-переводные печати.

11. На каждой именной вещи Национального оператора почты гравируются наименования: государства ("Қазақстан"), области, Национального оператора почты, его производственного объекта и номера объекта (при наличии нескольких объектов в одном населенном пункте).

На именных вещах производственного объекта в областных центрах и городах Астана, Алматы название области не указывается.

При наличии в одном населенном пункте нескольких производственных объектов оператора почты, а в одном производственном объекте, где по условиям работы необходимо иметь более одной именной вещи, на именных вещах наносится отличительный литер или номер. Кроме этого, почтовый штемпель содержит дату нанесения оттиска.

12. Именные вещи других операторов почты должны отличаться от установленных для производственных объектов Национального оператора почты именных вещей путем указания наименования данного оператора почты.

4. Стандарты оформления почтовых отправлений

Упаковка почтовых отправлений

13. Упаковка почтовых отправлений должна соответствовать характеру вложения, условиям пересылки и продолжительности пути, исключать возможность повреждения вложения при обработке и пересылке, доступа к нему без нарушения оболочки, печатей, пломб, перевязей, лент, а также порчи других отправлений и причинения какого-либо вреда работникам оператора почты.

14. Конверты и почтовые карточки, тара для упаковки посылок (бандеролей) должны соответствовать требованиям настоящих Правил и Актов ВПС.

В качестве упаковки применяются:

1) для писем - почтовые конверты;

2) для писем с объявленной ценностью - почтовые конверты или прочная бумага, ткань, полиэтиленовые конверты и другие подобные материалы, обеспечивающие сохранность вложения;

3) для бандеролей и мелких пакетов - полиэтиленовые пакеты, почтовые конверты, прочная бумага, ткань, футляры, картонные коробки, деревянные (фанерные) или металлические ящики;

4) для посылок - посылочные ящики (картонные, деревянные, фанерные и полимерные) или мягкая оболочка.

Ткань, используемая для упаковки почтовых отправлений, должна быть однотонной светлых тонов, состоящей из цельного куска.

15. Вложение не должно перемещаться внутри упаковки. При упаковке в бандероль нескольких предметов они предварительно перевязываются.

Простые и заказные бандероли массой свыше 500 грамм (далее - г) перевязываются крестообразно шпагатом.

16. Вложение бандероли может быть свернуто трубкой и дополнительно скреплено (обандеролено) бумажной или другой лентой, при длине предмета свыше 45 сантиметров (далее - см) навертывается на твердую основу.

17. В зависимости от особенностей вложения посылок, при их упаковке должны соблюдаться следующие условия, о необходимости выполнения которых ставится в известность отправитель:

1) хрупкие и бьющиеся предметы упаковываются в твердую тару и пересыпаются опилками или обкладываются стружками, ватой или прочим наполнителем;

2) фильмы, исходные материалы фильмов и кинолетописей, магнитные ленты, компакт-кассеты, компакт-диски упаковываются в специальную тару;

3) семена, семечки, орехи, сухофрукты, мука и другие сыпучие вещества должны упаковываться в мешочки из плотной ткани, пленки, прочные бумажные пакеты и вкладываться в ящики или картонные коробки;

4) рассада должна быть упакована в корзины, обшитые сверху тканью, или ящики, имеющие отверстия для вентиляции. На дно корзины (ящика) укладывается плотная полиэтиленовая пленка;

5) красящие сухие порошки (такие как анилиновая синька), жирные, текучие вещества, могущие переходить в жидкое состояние (мази, мягкое мыло, смола, сиропы, варенье, мед и т.д.), должны заделываться в закрытые внутренние нестеклянные сосуды, которые затем вкладываются во второй прочный ящик с соответствующим защитным и поглощающим материалом между обеими упаковками, не допускающим утечки содержимого;

6) живые пчелы, пиявки и паразиты должны помещаться в ящики с отверстиями с сеткой, устройство которых должно предупреждать возможность высвобождения. Посылки с пчелами должны храниться в затемненном месте со свободным доступом воздуха, не допускается укладывать такие посылки в плотно закрывающиеся шкафы;

7) посылки с вложением пушнины и шкурок грызунов, не подвергшихся фабричной обработке, а также шерсти, щетины, волос, пера и пуха должны быть предварительно упакованы в ткань (мешковину, полиэтиленовую пленку), а затем вложены в ящики или картонные коробки;

8) радиолампы и другие точные (измерительные и др.) приборы должны быть упакованы в прочную тару с мягким наполнителем или в ящики со специальной закрепляющей системой;

9) живые растения (виноградные лозы, саженцы и др.), а также крупногабаритные небьющиеся предметы, не имеющие острых выступов и заусенец, которые из-за своих размеров не могут быть упакованы в посылочную тару установленных размеров, принимаются к пересылке упакованными в мешковину (ткань);

10) цельные и небьющиеся, а также неразборные предметы, не имеющие острые выступы, размеры и масса которых не превышают установленных в приложении 1 к настоящим Правилам (чертежные доски, детские санки, чемоданы, бидоны и прочее), могут пересылаться открыто без упаковки в ящиках или в ткани. Автопокрышки принимаются только в чистом виде;

11) посылки с твердыми сортами свежих овощей и фруктов принимаются в деревянных или фанерных ящиках, торцевые и боковые стенки которых должны иметь вентиляционные отверстия или вертикальные просветы;

12) упаковка драгоценных металлов должна состоять из прочного металлического ящика, либо деревянного ящика с минимальной толщиной стенок 1 см для посылок весом до 10 килограммов (далее - кг), и 1,5 см для посылок весом свыше 10 кг. Упаковка может также состоять из двух мешков без швов, образующих двойную упаковку. Если используются деревянные ящики, сделанные из фанеры, толщина их может быть ограничена 5 мм при условии, что края этих ящиков будут укреплены угольниками;

13) неделимые предметы в заводской упаковке (в деревянных или прочных картонных ящиках), которые отвечают установленным размерам и обеспечивают сохранность вложения, разрешается принимать для пересылки наземным транспортом без дополнительной упаковки.

Порядок оформления адреса на почтовых отправлениях,

почтовых переводах денег

18. Все адресные данные на почтовых отправлениях и сопроводительных бланках, а также на бланках почтовых переводов денег пишутся от руки (или печатаются типографским способом либо с использованием другой печатающей техники), четко, разборчиво, без исправлений, без сокращенных названий и условных букв, цифр, знаков. На почтовые отправления можно наклеивать отпечатанные или написанные от руки адресные ярлыки на белой бумаге.

Почтовый индекс адресата на письмах и почтовых карточках с кодовыми штампами пишется цифрами чернилами любого цвета, за исключением красного, желтого и зеленого.

19. Указание адреса отправителя и адресата на почтовых отправлениях, на сопроводительных бланках и на бланках почтовых переводов денег производится отправителем с указанием только одного адреса отправителя и получателя.

На международных почтовых отправлениях указывается только один адрес отправителя, который должен быть адресом населенного пункта Республики Казахстан.

20. Написание адреса осуществляется в следующем порядке:

1) фамилия, имя, отчество физического лица, или наименование юридического лица;

2) название улицы, микрорайона, номер дома, номер квартиры;

3) название населенного пункта (города, поселка, аула и села);

4) название района;

5) название области;

6) название страны (для международных отправлений);

7) почтовый индекс.

Для ускорения получения отправитель может указать домашний, мобильный номер телефона адресата (отправителя), адрес электронной почты.

21. Адрес отправителя указывается в левом верхнем углу почтового отправления, адресата - в нижней правой части почтового отправления. Строки в адресном блоке должны быть выровнены с левой стороны.

22. На почтовых отправлениях может размещаться реклама оператора почты, а также заказчиков в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в области рекламы.

23. Почтовые отправления, почтовые переводы денег, отправления факсимильной связи и электронной почты могут быть адресованы "До востребования" или на "Абонементный ящик", с указанием фамилии, имени, отчества адресата, наименования юридического лица.

24. Адреса отправителя и получателя почтовых отправлений, почтовых переводов денег, пересылаемых в пределах территории Республики Казахстан, должны оформляться по желанию отправителя на государственном или русском языках.

На международных почтовых отправлениях и на бланках международных почтовых переводов денег адрес пишется латинскими буквами и арабскими цифрами, или на языке страны назначения с обязательным повтором наименования страны на государственном или русском языках.

25. В зависимости от вида, категории внутренних почтовых отправлений и почтового перевода денег, в верхней части их адресной стороны должны быть следующие дополнительные надписи:

1) на бандеролях с объявленной ценностью - "Бандероль с объявленной ценностью на... тенге", на бандеролях с объявленной ценностью с описью вложения, кроме того, - "С описью", на бандеролях с выпуклыми знаками для слепых - "Бандероль с выпуклыми знаками для слепых", а с аудиозаписями для слепых - "Бандероль. Говорящая книга для слепых";

2) на письмах с объявленной ценностью - "с объявленной ценностью на... тенге" или "с объявленной ценностью закрытое на... тенге", на письмах с объявленной ценностью с описью вложения, кроме того - "С описью";

3) на почтовых отправлениях с наложенным платежом - "Наложенный платеж... тенге";

4) на регистрируемых почтовых отправлениях и почтовом переводе денег, принятых с уведомлением о получении - отметка об уведомлении, для посылок эта отметка должна указываться также на сопроводительных бланках;

5) на оболочке почтовых отправлений, подлежащих вручению лично адресату - отметка "Вручить в собственные руки. С заказным уведомлением";

6) на заказных письмах с заказным уведомлением с вложением судебных повесток - "Судебная повестка. С заказным уведомлением";

7) на почтовых отправлениях с хрупкими предметами, в том числе с точными приборами и радиолампами, а также на сопроводительных бланках к посылкам с таким вложением - "Осторожно";

8) на посылках и сопроводительных бланках к ним:

с объявленной ценностью - "С объявленной ценностью на... тенге";

с описью вложения, кроме того, - "С описью";

с рассадой - "Рассада";

с пчелами - "Осторожно. Пчелы. На солнце не держать. С ветеринарным сертификатом";

с пушниной и шкурками грызунов - "Пушнина. С ветеринарным сертификатом";

с шерстью, щетиной, волосами, пером, пухом - "С ветеринарным сертификатом";

со свежими фруктами и овощами - соответственно "Фрукты", "Овощи";

9) на посылках и сопроводительных бланках к ним, на бандеролях, отправляемых воздушным путем - "Авиа";

10) на почтовых отправлениях, принятых от должностных лиц, указанных в пункте 165 настоящих Правил - отметка "Үкіметтік" - "Правительственное".

26. Международная посылка, содержащая легко бьющиеся предметы, и обращение с которой требует особой осторожности, относится к хрупкой посылке и должна иметь отметку "Абайлаңыз" - "Осторожно" - "Colis fragile". При условии соблюдения общих правил заделки и упаковки отправитель или работник производственного объекта оператора почты наклеивает на хрупкую посылку ярлык с изображением на нем стеклянного предмета, отпечатанного красным цветом на белом фоне. На лицевой стороне сопроводительного бланка наклеивается ярлык с отчетливой отметкой "Абайлаңыз" - "Осторожно" - "Colis fragile".

27. Международная посылка, размеры которой превышают пределы, установленные в приложении 2 к настоящим Правилам, и которая по своей форме или структуре не может легко грузиться вместе с другими посылками или требует особой предосторожности, называется "Громоздкой".

На громоздкой международной посылке, а также на лицевой стороне соответствующего сопроводительного бланка наклеивается ярлык с отчетливой отметкой "Қомақты", "Громоздкая", "Encombrant".

28. В международном обмене посылки с объявленной ценностью, посылки с вложением хрупких, громоздких предметов принимаются в страны, которые разрешают прием таких отправлений.

5. Виды почтовых отправлений и их технические характеристики

Внутренние и международные почтовые отправления

29. Почтовые отправления и почтовые переводы денег подразделяются на внутренние и международные.

30. Виды внутренних почтовых отправлений различаются по следующим категориям:

1) письма (простые, заказные, с объявленной ценностью);

2) почтовые карточки (простые и заказные);

3) бандероли (простые, заказные, с объявленной ценностью);

4) посылки (простые, то есть без объявленной ценности, и с объявленной ценностью);

5) почтовые переводы денег;

6) прямые почтовые контейнеры;

7) отправления ускоренной и курьерской почты;

8) отправления электронной и факсимильной почты, в том числе гибридные отправления.

Письма, почтовые карточки, бандероли и посылки, отправляемые должностными лицами, указанными в пункте 165 настоящих Правил, могут иметь отметку "Үкіметтік" - "Правительственное".

31. Виды международных почтовых отправлений различаются по следующим категориям:

1) письма (простые, заказные, с объявленной ценностью);

2) почтовые карточки (простые и заказные);

3) бандероли (простые, заказные);

4) посылки (простые, с объявленной ценностью);

5) почтовые переводы денег;

6) отправления ускоренной и курьерской почты;

7) мелкие пакеты (заказные);

8) мешки "М" (заказные);

9) сгруппированные отправления "Консигнация".

Простая письменная корреспонденция, их вложения

32. Простыми являются письма и бандероли, принимаемые без выдачи отправителям квитанции об их приеме (без присвоения номера почтовой регистрации, идентификационного штрих-кода) и доставляемые без получения расписки с адресатов.

Простая письменная корреспонденция принимается к пересылке как по территории Республики Казахстан, так и за ее пределы.

33. В простых внутренних письмах пересылаются письменные сообщения и следующие малоценные вложения: деловые бумаги, фотографии, художественные открытки и другая аналогичная бумажная продукция.

В простых внутренних бандеролях пересылаются следующие малоценные вложения: бланки, брошюры, плакаты, газеты, журналы, книги, деловые бумаги невысокой важности, рукописи, фотографии, альбомы, тетради, лекарственные травы, семена, звукозаписи и другие аналогичные предметы.

34. В простых международных письмах пересылаются личные и служебные письменные сообщения, квитанции, счета, фотографии.

В простых международных бандеролях пересылаются печатные издания, гравюры, рисунки, выкройки, каталоги, проспекты, различные объявления, уведомления, оттиски и репродукции, выполненные различными способами печатания, рукописи.

35. В простых почтовых бандеролях могут пересылаться секограммы, отправляемые для слепых официальными организациями (или в адреса этих организаций от слепых). Они принимаются бесплатно согласно актам ВПС.

Регистрируемые почтовые отправления, их вложения

36. Регистрируемым почтовым отправлением является отправление, которому присваивается номер почтовой регистрации (идентификационный штрих-код), и отправителю выдается квитанция с оттиском почтового штемпеля или клише (именного модуля) контрольно-кассовой машины, персонального компьютера с указанием фамилии работника оператора почты. При вручении регистрируемого почтового отправления с адресата получается расписка. Регистрируемые почтовые отправления принимаются с обязательным указанием обратного адреса.

На упаковке регистрируемого почтового отправления наносятся: наименование производственного объекта приема оператора почты, оттиск почтового штемпеля с указанием даты приема и регистрационный номер (штрих-код). На принятые по списку почтовые отправления выдается одна квитанция.

37. К регистрируемым почтовым отправлениям относятся отправления заказные и с объявленной ценностью, посылки простые и с объявленной ценностью, почтовые переводы денег, прямые почтовые контейнеры, отправления ускоренной и курьерской почты.

38. К заказным почтовым отправлениям относятся письма, почтовые карточки, бандероли, мелкие пакеты, мешки "М". В виде заказного письма могут пересылаться на отдельных этапах пересылки сообщения электронной почты, распечатанные по желанию пользователя на бумажном носителе (гибридное отправление).

39. В заказных внутренних и международных почтовых отправлениях помимо вложений, указанных в пунктах 33, 34 настоящих Правил, разрешается пересылать:

1) органам записи актов гражданского состояния - все виды свидетельств о регистрации актов гражданского состояния;

2) судебным и правоохранительным органам, а также местным органам военного управления - повестки и извещения, которые принимаются с заказным уведомлением о получении с соответствующими отметками на упаковке заказного письма;

3) в заказных бандеролях могут пересылаться художественная литература, литература по искусству, судебные дела и контрольные работы студентов-заочников;

4) в мешках "М" - периодические издания (газеты и журналы), книги и другие печатные материалы, направляемые в адрес одного и того же получателя и в одно и то же место назначения;

5) в мелких пакетах - мелкие небьющиеся предметы подарочного характера и единичные образцы товаров. Стоимость пересылаемого вложения не должна превышать суммы возмещения при утрате мелкого пакета.

40. Почтовое отправление, содержащее ценные бумаги, документы или ценные предметы, пересылаются как отправление с объявленной ценностью.

Отправитель самостоятельно определяет сумму оценки вложения почтового отправления с объявленной ценностью в национальной валюте Республики Казахстан и выбирает упаковку в соответствии с настоящими Правилами.

41. Во внутренних почтовых отправлениях с объявленной ценностью пересылаются:

1) в письмах - документы и ценные бумаги (удостоверения, паспорта, свидетельства о рождении, смерти, заключении и расторжении брака, о праве на недвижимость, дипломы и сертификаты, пенсионные и судебные дела, облигации государственных займов, лотерейные билеты и прочие финансовые документы);

2) в бандеролях - потребительские товары, печатные издания, художественная литература, литература по искусству, деловые бумаги, лекарства, кондитерские изделия и другие продукты питания длительного хранения, сохранность которых будет обеспечена в упаковке, предусмотренной для данного вида почтовых отправлений;

3) в посылках пересылаются потребительские товары, продукты питания длительного срока хранения, книги, растения, пчелы, медикаменты, медицинские препараты и иные вложения, не запрещенные к пересылке действующим законодательством Республики Казахстан.

42. В международных письмах с объявленной ценностью пересылаются ценные бумаги, документы, удостоверяющие личность, копии документов и справок, заверенные нотариально.

В международных посылках пересылаются потребительские товары, разрешенные к пересылке в соответствии с Актами ВПС.

43. Объявленная ценность не должна превышать действительную стоимость вложения почтового отправления.

Объявленная ценность почтовых отправлений с вложением документов не должна превышать размера возможных расходов по восстановлению этих документов в случае утраты.

44. Объявленная ценность внутренних бандеролей и посылок в бумажной упаковке не должна превышать трехкратного размера месячного расчетного показателя, утвержденного законом Республики Казахстан о республиканском бюджете на соответствующий финансовый год.

45. Международные письма с объявленной ценностью, посылки и мелкие пакеты принимаются только в страны и территории, в которые разрешен прием отдельных видов и категорий международных почтовых отправлений. Список стран составляется оператором почты на основании сведений Международного бюро ВПС.

46. Объявленная ценность международных почтовых отправлений не должна превышать предельную сумму ценности, объявленную страной назначения, информация о которой содержится в Актах ВПС.

47. Посылки с пчелами, пиявками, шелковичными червями, растениями, рассадой, свежими фруктами и овощами, радиолампами и точными приборами, имеющими стеклянные или иные легкоповреждаемые детали (кроме изделий бытовой техники и бытовых приборов), принимаются к пересылке без объявления ценности вложения.

48. Услуги "Консигнация" и пересылка прямых почтовых контейнеров являются договорными услугами. Условия, ответственность и тарифы на эти услуги оговариваются в договоре пользователя с оператором почты.

49. Услуги ускоренной и курьерской почты должны иметь оригинальный логотип, определенный оператором почты в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области охраны авторских прав и интеллектуальной собственности.

50. В пакетах и посылках ускоренной и курьерской почты (без объявленной и с объявленной ценностью) пересылаются вложения, предусмотренные к пересылке в международных и внутренних почтовых отправлениях, с учетом запрещений и ограничений к пересылке, определенных настоящими Правилами.

51. Сумма почтового перевода денег, пересылаемого внутри Республики Казахстан, не ограничивается. Почтовые переводы денег принимаются в национальной валюте Республики Казахстан и других валютах в соответствии с валютным законодательством Республики Казахстан.

В случае платежей и переводов денег по валютным операциям отправитель дополнительно представляет документы и сведения в соответствии с Правилами осуществления валютных операций в Республики Казахстан, утвержденных постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 11 декабря 2006 года № 129.

52. Переводы могут приниматься:

1) наличными и безналичными - для получения наличными деньгами, либо для зачисления на банковский счет получателя;

2) со счета отправителя, открытого у оператора почты, на счет получателя в банке.

Прием по безналичному расчету почтовых переводов производится только после поступления переводимых средств и платы за их пересылку на расчетный счет оператора почты.

53. Почтовые переводы денег за пределы Республики Казахстан принимаются Национальным оператором почты на основании Актов ВПС и соответствующих международных договоров, с учетом предельной суммы одного почтового перевода, порядка оформления, способа пересылки, оплаты, конвертации и взаиморасчетов.

Технические характеристики почтовых отправлений (размеры и массы)

54. Размеры и предельная масса внутренних почтовых отправлений приведены в приложении 1 к настоящим Правилам.

55. Размеры и предельная масса международных почтовых отправлений приведены в приложении 2 к настоящим Правилам.

6. Порядок приема, обработки, перевозки и (или) передачи,
доставки и (или) вручения внутренних почтовых отправлений и
(или) почтовых переводов денег

Прием и обработка почтовых отправлений, почтовых переводов денег

56. Любое почтовое отправление, почтовый перевод денег принадлежат отправителю до тех пор, пока они не выданы адресату.

57. При подаче отправлений пользователям необходимо знать следующее:

1) почтовые марки размещаются в правом верхнем углу почтового конверта, почтовой карточки, бандероли, мелкого пакета;

2) запрещено наклеивать почтовые марки одну на другую;

3) почтовые марки, изъятые из обращения, испорченные (загрязненные, поврежденные, заклеенные, погашенные каким-либо способом) для оплаты недействительны;

4) иностранные почтовые марки для пересылки внутренней и международной корреспонденции недействительны;

5) на партионную отправку простых писем список не составляется;

6) дубликат квитанции о приеме почтового отправления, почтового перевода денег, отправлений ускоренной и курьерской почты не выдается;

7) в почтовые ящики, устанавливаемые на улицах (в общественных местах), опускаются только простые письма в стандартных почтовых конвертах и почтовые карточки. Письма в почтовых конвертах других размеров опускаются в специальные почтовые ящики, устанавливаемые в операционных залах, или подаются в операционное окно производственного объекта Национального оператора почты.

58. При приеме почтовых отправлений ускоренной и курьерской почты операторы могут устанавливать иные места и время приема почтовых отправлений вне своих производственных объектов (курьером в офисе или на дому, ином месте, оговоренном в договоре с пользователем).

59. При подаче регистрируемых почтовых отправлений отправитель:

1) выбирает упаковку почтового отправления в соответствии с требованиями настоящих Правил;

2) заполняет сопроводительный бланк, а на международные отправления дополнительно - таможенные декларации;

3) в случаях, предусмотренных настоящими Правилами, составляет опись вложения и предъявляет отправление в открытом виде для сверки;

4) предъявляет документ, удостоверяющий личность и указывает его данные на сопроводительных бланках, подтверждает своей подписью текст "Запрещенных к пересылке вложений нет. С требованиями к упаковке ознакомлен";

5) предъявляет ветеринарный сертификат при сдаче посылок:

с пчелами;

пушниной и шкурками грызунов, не подвергшимися фабричной обработке;

с шерстью, щетиной, волосами, пером, пухом;

6) при сдаче бандеролей с семенами в местностях, где объявлен карантин, отправитель предъявляет карантинное свидетельство (сертификат);

7) подтверждает принятие на себя возможных убытков при отправке почтовых отправлений с вложением твердых сортов свежих овощей и фруктов при условии, если срок пересылки превышает семь суток;

8) предъявляет вложения бандеролей, посылок, мелких пакетов с целью удостоверения отсутствия запрещенных к пересылке предметов.

60. Принимаются в открытом виде от физических и юридических лиц:

1) внутренние почтовые отправления с объявленной ценностью и описью вложения, и международные отправления - с таможенной декларацией;

2) посылки, отправляемые от имени третьих лиц, с обязательным составлением описи вложения.

61. Принимаются в закрытом виде:

1) от физических лиц внутренние почтовые отправления без объявленной ценности и международные заказные почтовые отправления, с соблюдением условий подпункта 4) пункта 59 настоящих Правил;

2) от юридических лиц внутренние и международные письма, бандероли и посылки с объявленной ценностью, опечатанные сургучным оттиском фирменной печати (или опломбированные пломбой), с удостоверенной надписью "Запрещенных к пересылке вложений нет".

На данный пункт действие подпункта 8) пункта 59 настоящих Правил не распространяется.

62. С отметкой "Вручить в собственные руки" принимаются внутренние заказные письма и почтовые карточки с заказными уведомлениями о получении, письма с объявленной ценностью, адресованные на дом физическим лицам.

Международные почтовые отправления с отметкой "Вручить в собственные руки" принимаются в страны, предоставляющие данный вид услуги.

63. От представителей лиц, указанных в пункте 165 настоящих Правил, письма, почтовые карточки, бандероли и посылки с отметкой "Үкіметтік" - "Правительственное" и не содержащие государственных секретов принимаются в любом производственном объекте оператора почты с оплатой по действующим тарифам.

64. При направлении почтовых отправлений и почтовых переводов денег в адреса войсковых частей и учреждений необходимо руководствоваться следующим:

1) в войсковые части и учреждения с указанием пункта назначения принимаются все виды почтовых отправлений, отправлений ускоренной и курьерской почты и почтовых переводов денег;

2) регистрируемые почтовые отправления могут приниматься с уведомлением о получении;

3) почтовые отправления с наложенным платежом не принимаются;

4) с адресом "Полевая почта" принимаются только простые и заказные письма и почтовые карточки, письма с объявленной ценностью, а также почтовые переводы денег.

Кроме того, разрешается прием от юридических лиц простых и заказных бандеролей, а также посылок в адреса командиров воинских частей.

Почтовые отправления от лиц, отбывающих наказание в уголовно-исправительных учреждениях, сдаются уполномоченными лицами этих учреждений непосредственно в обслуживающий их производственный объект.

65. Юридические лица, применяющие франкировальные машины, письменную корреспонденцию сдают в обслуживающий их производственный объект Национального оператора почты.

66. При сдаче регистрируемого почтового отправления, почтового перевода денег в количестве пяти и более отправлений в один или несколько адресов, отправителем составляются списки установленной оператором почты формы.

67. По желанию пользователя почтовые отправления с объявленной ценностью могут быть приняты с наложенным платежом. При этом оператор почты обязуется получить с адресата при вручении ему почтового отправления сумму наложенного платежа, оговоренную отправителем, и выслать ее по указанному отправителем адресу. Почтовые отправления с наложенным платежом принимаются для пересылки по всей территории Республики Казахстан и в те страны, с почтовыми операторами которых заключены соответствующие договоры.

68. Оплата за почтовый перевод наложенного платежа производится в соответствии с внутренними нормативными актами оператора почты. Адресат оплачивает общую сумму наложенного платежа (включая сбор) предварительно, в момент получения почтового отправления с наложенным платежом.

69. При подаче внутренних и международных регистрируемых почтовых отправлений и почтовых переводов денег отправитель может по желанию запросить уведомление о получении адресатом почтового отправления. Плата за уведомление производится при подаче почтовых отправлений и почтовых переводов денег.

70. Уведомление о получении внутренних почтовых отправлений может быть только заказным, международных почтовых отправлений - только простым.

71. Упаковка и опечатывание (опломбирование) работником оператора почты писем и бандеролей с объявленной ценностью, посылок простых и с объявленной ценностью, производится в присутствии отправителя в процессе приема почтовых отправлений.

72. Работники оператора почты обеспечивают сохранность почтовых отправлений в производственных объектах в процессе передачи их на последующие операции обработки, сортировки и перевозки.

Перевозка почтовых отправлений

73. Перевозка почтовых отправлений осуществляется транспортными средствами, как ведомственными (оператора почты), так и принадлежащими перевозчикам различных видов транспорта.

74. Перевозка почтовых отправлений Национальным оператором почты осуществляется по междугородным межобластным, междугородным внутриобластным, городским, пригородным, а также соединяющим населенные пункты с районными или областными центрами, городами республиканского значения (столицей) маршрутам.

75. Составление маршрута и расписания движения транспорта производится Национальным оператором почты в соответствии с действующими параметрами качества общедоступных услуг почтовой связи, внутренними нормативами и контрольными сроками обработки, перевозки и доставки почтовых отправлений.

76. Процесс перевозки и передачи производится с оформлением (регистрацией) перевозимых регистрируемых почтовых отправлений поименно в накладных и росписью работников в получении в пунктах сортировки, направления, назначения.

Оператор почты обеспечивает сопровождение и сохранность всех видов почтовых отправлений в процессе их перевозки и передачи, а также соблюдение маршрута и расписания перевозки.

Доставка и вручение почтовых отправлений, почтовых переводов денег

77. Абонентские почтовые ящики для вложения адресованной пользователю письменной корреспонденции, печатных изданий должны быть в исправном состоянии и находиться в доступном для почтальона месте.

К абонентским почтовым ящикам устанавливаются следующие требования:

должен быть ясно указан номер квартиры или дома, или наименование юридического лица;

должен быть обеспечен замком (запором);

в городах и сельских населенных пунктах ящик устанавливается в освещенном месте в подъездах многоквартирных домов не выше второго этажа, или у входа ограды частного дома, или в непосредственной близости от домов в местах, к которым должен быть обеспечен беспрепятственный подъезд транспорта и безопасный проход почтальона.

78. Пользование абонементными ящиками в производственном объекте оператора почты осуществляется за плату по письменному заявлению абонента. Пользование одним абонементным ящиком нескольких абонентов, а также передача его в период абонирования в пользование другому лицу не допускается.

При отказе абонента от дальнейшего пользования ящиком данный номер предоставляется в пользование другому абоненту не ранее, чем через месяц с момента подачи заявления или окончания срока абонирования. Корреспонденция, поступающая после истечения срока абонирования или указанной в заявлении о прекращении абонирования даты, возвращается или передается в число нерозданных при отсутствии обратного адреса.

79. Через абонентские и абонементные ящики производится доставка следующих почтовых отправлений:

1) простых писем;

2) простых почтовых карточек;

3) простых бандеролей;

4) простых уведомлений о получении почтовых отправлений и почтовых переводов денег;

5) первичных извещений о регистрируемых почтовых отправлениях и почтовых переводов денег;

6) первичных извещений о простых почтовых отправлениях, размеры которых не позволяют опустить их в абонементные или абонентские почтовые ящики;

7) заказных писем, бандеролей, почтовых карточек, при наличии заявления адресата о согласии на получение без расписки;

8) периодические печатные издания по подписке.

80. Вручению адресату на дому подлежат:

1) заказные почтовые отправления (кроме мешков "М"), в том числе мелкие пакеты весом до пятисот грамм;

2) уведомления о получении почтовых отправлений и почтовых переводов денег;

3) вторичные извещения о регистрируемых почтовых отправлениях, почтовых переводов денег;

4) отправления ускоренной и курьерской почты.

81. Оператор почты не использует абонентские почтовые ящики для доставки почтовых отправлений, если они неисправны или не обеспечивают сохранность почтовых отправлений. В этом случае почтовое отправление выдается пользователю в производственном объекте оператора почты.

82. При наличии возможности у оператора почты адресаты могут быть уведомлены о поступлении почтового отправления по телефону, sms-сообщением, по электронной почте, если они указаны в адресе.

83. Простая корреспонденция, уведомления о получении почтовых отправлений, извещения о регистрируемых почтовых отправлениях и о почтовых переводах денег в адрес юридического лица выдаются в производственных объектах оператора почты либо в офисе лицам, уполномоченным этим юридическим лицом на прием корреспонденции, либо опускаются почтальоном в почтовые шкафы опорных пунктов, устанавливаемые юридическим лицом на первом этаже здания, в котором оно расположено. Порядок доставки простых отправлений определяется договором, заключенным между оператором почты и юридическим лицом.

84. Юридические лица - получатели регистрируемых почтовых отправлений оформляют доверенность на право получения этих отправлений на имя уполномоченного им лица. Доверенность остается у уполномоченного лица и предъявляется при каждом получении регистрируемых почтовых отправлений, а копия доверенности остается в производственном объекте оператора почты.

При доставке регистрируемых отправлений по договору оператора почты с юридическим лицом порядок выдачи отправлений его уполномоченному лицу по доверенности определяется условиями данного договора.

85. Физическим лицам, проживающим в зданиях, помещениях, принадлежащих юридическим лицам (в общежитиях, интернатах, детских домах, гостиницах, оздоровительных и лечебных учреждениях и т.д.), доставка простых почтовых отправлений, уведомлений о получении почтовых отправлений, извещений о регистрируемых почтовых отправлениях и почтовых переводах денег производится в порядке, указанном в пункте 84 настоящих Правил.

86. Доставка почтовых отправлений и почтовых переводов денег адресатам, находящимся вне населенных пунктов:

чабанам на отгонных пастбищах, рабочим сельскохозяйственных организаций, находящихся на фермах, производственных участках и бригадах;

рыбакам по месту лова;

работникам лесоучастков, геологических партий (экспедиций);

работникам железнодорожных разъездов;

лицам, отбывающим срок наказания в учреждениях уголовно-исправительной системы;

иным адресатам, находящимся вне населенных пунктов, осуществляется оператором почты до юридических лиц, в которых работают (содержатся) адресаты.

87. Почтовые отправления, в том числе ускоренные и курьерские отправления, адресованные личному составу, войсковым частям и лицам, содержащимся в уголовно-исправительном учреждении, могут выдаваться как лично адресатам, так и воинским почтальонам или уполномоченным лицам частей, учреждений.

88. На производственных объектах оператора почты выдаются:

1) письма и бандероли с объявленной ценностью;

2) почтовые отправления с наложенным платежом;

3) посылки;

4) почтовые переводы денег;

5) почтовые отправления и почтовые переводы денег, адресованные лицам находящимся в войсковых частях и уголовно-исправительных учреждениях (в установленном настоящими Правилами порядке);

6) мелкие пакеты весом свыше пятисот грамм;

7) сообщения электронной почты на электронном носителе или распечатанные на бумажном носителе в открытом виде;

8) отправления факсимильной связи в открытом виде;

9) дефектные почтовые отправления;

10) мешки "М".

Выдача адресату международных почтовых отправлений, на которые начислены таможенные пошлины, осуществляется после оплаты данных пошлин, а также оплаты таможенного сбора за таможенное оформление.

89. Регистрируемые почтовые отправления, почтовые переводы денег выдаются адресату, его законному представителю или поверенному при предъявлении одного из следующих документов, удостоверяющих личность адресата или его представителя:

1) удостоверения личности;

2) паспорта;

3) вида на жительство иностранца в Республике Казахстан;

4) удостоверения лица без гражданства;

5) дипломатического паспорта;

6) служебного паспорта;

7) паспорта моряка;

8) военного билета для военнослужащих.

Пользователь услуг почтовой связи указывает при получении почтового отправления данные предъявленного документа, адрес места регистрации или фактического проживания.

90. При получении регистрируемого почтового отправления, почтовых переводов денег пользователь услуг почтовой связи расписывается в получении отправления.

Если адресат не может по какой-либо причине расписаться в получении регистрируемых почтовых отправлений и почтовых переводов денег, разрешается выдавать почтовые отправления под расписку иного присутствующего лица при предъявлении документа, удостоверяющего его личность. Почтовый работник записывает данные предъявленных документов адресата и иного лица.

91. По просьбе адресата - физического лица и при наличии у оператора почты возможности, перечисленные в пункте 88 настоящих Правил почтовые отправления, кроме подпунктов 9) и 10), могут за дополнительную плату доставляться на дом.

92. Вручение регистрируемых почтовых отправлений производится под роспись:

1) лично адресату;

2) совершеннолетним членам семьи без доверенности, по предъявлению одного из документов, перечисленных в пункте 89 настоящих Правил и документов, подтверждающих их отношение к адресату;

3) соседям по квартире (дому) с письменного заявления адресата (только простую и заказную письменную корреспонденцию);

4) предъявителю нотариально заверенной доверенности адресата и приравненной к ней, оформленной в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан, на получение почтовых отправлений, отправлений ускоренной и курьерской почты при предъявлении доверенным лицом одного из документов, указанных в пункте 89 настоящих Правил;

5) родителям (усыновителям, опекунам) несовершеннолетних лиц в возрасте до 16 лет без доверенности, по предъявлению одного из документов, перечисленных в пункте 89 настоящих Правил и документов, подтверждающих их отношение к адресату;

6) родителям (усыновителям, опекунам) недееспособных лиц без доверенности, по предъявлению одного из документов, перечисленных в пункте 89 настоящих Правил и подтверждающих их отношение к адресату;

7) уполномоченным юридического лица - школ, интернатов, детских домов и других подобных им учреждений для дальнейшего вручения несовершеннолетним адресатам в возрасте до 16 лет - по доверенностям, а также другим физическим лицам, указанным в пункте 86 настоящих Правил.

93. Заказные письма и заказные почтовые карточки, письма с объявленной ценностью с отметкой "Вручить в собственные руки" вручаются лично адресату, его законному представителю или поверенному, под расписку на бланке уведомления.

94. Вручение почтовых отправлений, извещений о регистрируемых почтовых отправлениях и уведомлений о получении почтовых отправлений, доставляемых адресатам, указанным в пункте 86 настоящих Правил, осуществляется силами и средствами юридических лиц.

95. В случае отказа от получения регистрируемого почтового отправления адресат производит соответствующую отметку с подписью на почтовом отправлении или извещении.

96. При неявке адресатов за почтовым отправлением и почтовым переводом денег, им доставляется и вручается под расписку вторичное извещение, кроме почтовых отправлений, адресованных на абонементный ящик:

1) по истечении трех рабочих дней после доставки первичных извещений:

для посылок со свежими фруктами (овощами);

"Судебная повестка. С заказным уведомлением", "Повестка. С заказным уведомлением";

2) по истечении пяти рабочих дней после доставки первичного извещения - для всех остальных видов почтовых отправлений.

97. Почтовые отправления с описью вложения и дефектные регистрируемые почтовые отправления вскрываются почтовым работником при вручении адресату.

В случае несоответствия вложения описи или порчи вложения составляется акт установленной формы, акт подписывается руководителем производственного объекта оператора почты, почтовым работником и адресатом. Один экземпляр акта вручается адресату с вложением дефектного почтового отправления.

В случае отказа адресата от подписи акта, работник оператора почты делает отметку "Адресат от подписи отказался". Акт служит основанием для служебной проверки и (или) выплаты возмещения. Упаковка посылки в качестве вещественного доказательства остается в производственном объекте оператора почты.

Адресат может отказаться от вскрытия почтового отправления, при этом он делает соответствующую отметку на извещении, что в последующем является основанием для отказа в удовлетворении претензии.

98. Почтовое отправление с наложенным платежом в исправной упаковке вскрывается по требованию адресата только после оплаты им суммы наложенного платежа. До оплаты суммы наложенного платежа адресат может получить у оператора почты информацию об адресных данных отправителя.

После выдачи адресату почтового отправления с наложенным платежом в исправном состоянии в порядке, установленном настоящими Правилами, отправление назад не принимается, и не принимаются претензии к оператору почты по виду, размерам и ассортименту пересылаемых предметов.

99. Дефектные почтовые отправления с наложенным платежом вскрываются работником оператора почты в присутствии адресата. Сумма наложенного платежа до вскрытия дефектного почтового отправления с наложенным платежом не уплачивается.

В случае соответствия вложения описи, отсутствия порчи или повреждения вложения акт установленной формы не составляется и адресат уплачивает сумму наложенного платежа.

В случае недостачи, замены, полной или частичной порчи вложения составляется акт, один экземпляр которого передается адресату. Почтовое отправление с другим экземпляром акта возвращается в место подачи отправителю для проведения служебного расследования в подразделении оператора почты.

Вручение дефектного международного почтового отправления с наложенным платежом производится в соответствии с международными соглашениями между операторами почты.

7. Порядок приема, обработки и вручения международных
почтовых отправлений

100. При приеме международных почтовых отправлений необходимо дополнительно, помимо запретов к вложению во внутренних почтовых отправлениях, руководствоваться сведениями о запретах, действующих в стране назначения на основании информации (циркуляров) ВПС.

101. Международные почтовые отправления досматриваются в местах международного почтового обмена органами таможенного контроля в случаях, предусмотренных таможенным законодательством Республики Казахстан и Таможенного союза.

102. Не досматривается органами таможенного контроля международная письменная корреспонденция, а также все виды почтовых отправлений, пересылаемых в пределах Таможенного союза, которые не подлежат таможенному контролю, не помещаются под таможенные процедуры, в отношении них не совершаются таможенные операции.

103. Принимаются от физических и юридических лиц в открытом виде:

1) мелкие пакеты с заполнением таможенных деклараций или ярлыка установленной формы;

2) письма с объявленной ценностью, посылки с опросом отправителя о характеристике вложений, заполнением сопроводительного бланка и таможенных деклараций.

104. Принимаются от юридических лиц в закрытом виде посылки, опечатанные собственной печатью или опломбированные, по списку установленной оператором почты формы, с приложением сопроводительных бланков и таможенных деклараций.

105. Международные почтовые отправления с отметкой "Вручить в собственные руки" принимаются в страны, предоставляющие данный вид услуги.

106. Отправления с наложенным платежом принимаются в те страны, с которыми заключены соответствующие договоры.

107. При пересылке регистрируемых международных почтовых отправлений отправитель может получить уведомление о получении адресатом почтового отправления. Плата за уведомление производится при подаче почтового отправления.

Уведомление о получении международных почтовых отправлений может быть только простым.

8. Порядок получения, обработки и проверки почтовых отправлений

108. Почтовые отправления, поступившие на производственный объект оператора почты, осматриваются на предмет состояния наружной оболочки, а также правильности их заделки и направления.

При обнаружении дефектов наружной оболочки, нарушения печатей, пломб, перевязей, несоответствия массы и других нарушений составляется акт, форма которого устанавливается внутренними правовыми актами оператора почты, и направляется в адрес руководителя того производственного объекта, откуда получена дефектная почта.

109. По поступившему акту в производственном объекте оператора почты проводится проверка. О результатах проверки и принятых мерах сообщается составившему (направившему) акт производственному объекту.

110. Порядок взаимодействия по вопросам организации обмена и рассмотрения актов между операторами почты и транспортными организациями, осуществляющими перевозку почтовых отправлений, определяется договорами, заключаемыми между оператором почты и транспортной организацией.

9. Сроки хранения почтовых отправлений

111. Внутренние и международные почтовые отправления, почтовые переводы денег в месте назначения, а также возвращенные в места приема или досланные по адресу, указанному отправителем, при невозможности их вручения хранятся тридцать календарных дней; отправления ускоренной и курьерской почты - семь календарных дней, данный срок может быть продлен до четырнадцати календарных дней в случае необходимости обращения к отправителю за инструкциями или дополнительной информацией.

Длительность хранения заказных писем с отметкой "Судебная повестка. С заказным уведомлением", "Повестка. С заказным уведомлением" - семь календарных дней со дня поступления на производственный объект оператора почты.

112. За хранение регистрируемых почтовых отправлений (кроме заказных писем) на производственном объекте более одного рабочего дня после вручения вторичного извещения (не считая дня вручения) с адресата взимается плата по тарифам, установленным в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

По заявлению пользователя срок хранения почтового перевода денег, почтового отправления, кроме отправлений ускоренной и курьерской почты, может быть продлен на тридцать календарных дней, с взиманием платы за хранение.

Оплата за хранение простых писем, адресованных "До востребования", не производится.

Оплата за хранение регистрируемых почтовых отправлений, адресованных "До востребования", взимается с адресата, а в случае его возврата - с отправителя в соответствии с установленными тарифами.

10. Условия досылки и возврата почтовых отправлений,
почтовых переводов денег

113. Неврученные почтовые отправления, почтовые переводы денег возвращаются по указанным на отправлениях обратным адресам в следующих случаях:

1) по заявлению отправителя;

2) при отказе адресата от получения почтового отправления, почтового перевода денег;

3) по истечении срока хранения;

4) в случае отсутствия или смерти адресата;

5) при невозможности прочтения адреса пользователя (смыт, оторван и прочее), отсутствии или неправильном указании адресата;

6) при отсутствии или неправильном указании адресата, абонирующего абонементный ящик;

7) при иных обстоятельствах, исключающих возможность выполнения оператором почты своих обязательств.

114. При подаче заявления об изменении адреса, о досылке или возвращении почтового отправления или почтового перевода денег пользователь предъявляет квитанцию о приеме и один из документов, указанных в пункте 89 настоящих Правил, а на почтовые отправления, принятые по списку - данный список. При этом в заявлении указываются сведения о предъявленном документе.

115. За возвращение и отправление по новому адресу (досылке) регистрируемых почтовых отправлений взимается плата по установленным тарифам, действующим на момент возврата или досылки с отправителя, в случае специального указания в заявлении отправителя плата за досылку может быть взыскана с адресата.

Оплата за возврат почтовых отправлений по причине невозможности прочтения адреса получателя не по вине отправителя (смыт, оторван), не взимается.

116. Неоплаченные почтовые переводы денег возвращаются юридическим лицам путем перечисления на расчетные счета, физическим лицам - выплачивается наличными или перечислением (по заявлению) отправителю, взысканная плата за пересылку этих переводов, не возвращается.

117. Почтовое отправление передается в число нерозданных в следующих случаях:

1) отсутствие необходимых (или несоответствие существующим) адресных данных адресата и отправителя;

2) отказ от получения почтового отправления адресатом и отправителем;

3) по истечении установленного срока хранения и неявкой пользователя за получением возвращенного почтового отправления.

Почтовое отправление передается в число нерозданных только после использования всех возможностей его вручения и тщательной проверки причин невручения.

118. Вынутые из почтовых ящиков простые письма, почтовые карточки и бандероли без адресов или с неполными, неясными, сокращенными адресами, почтовые отправления с отсутствующими (поврежденными) адресами, не позволяющими направить их по назначению или возвратить отправителям, а также неврученные адресатам по причине отказа от получения доплатные почтовые отправления, передаются на временное хранение как нерозданные.

Вынутые из почтовых ящиков вместе с корреспонденцией документы (удостоверения, паспорта, военные билеты и др.) передаются в соответствующие организации.

Невостребованные в течении календарного года денежные переводы хранятся у оператора почты и выплачиваются адресату или отправителю на основании их заявления после изучения причины их неоплаты в срок. В случае невостребования после одного года денежные переводы зачисляются в бюджет оператора почты, производственная документация по ним хранится в текущем архиве в течении трех лет.

119. Нерозданные почтовые отправления по мере поступления на временное хранение, но не реже одного раза в квартал, подлежат вскрытию в целях установления адресов пользователей либо иных сведений, необходимых для доставки (вручения) их адресату или возврата отправителю.

Для вскрытия нерозданных почтовых отправлений создается комиссия в составе руководителя (его заместителя), почтового работника производственного объекта оператора почты, представителя местных исполнительных органов власти, представителя органов внутренних дел.

Если в результате предварительного исследования установлено, что вложения нерозданных почтовых отправлений содержат предметы или вещества, которые при вскрытии почтовых отправлений могут представлять опасность для жизни и здоровья людей, то почтовые отправления изымаются и уничтожаются компетентными органами без вскрытия. Уничтожение таких почтовых отправлений производится с соблюдением необходимых мер безопасности.

По факту вскрытия, изъятия или уничтожения без вскрытия указанная комиссия составляет акт.

Если при вскрытии регистрируемого почтового отправления из числа нерозданных удалось установить адреса пользователей, то оно вместе с одним экземпляром акта упаковывается в мешок и досылается адресату или возвращается отправителю, в таком же порядке досылаются обнаруженные денежные суммы (за вычетом платы за пересылку).

За возвращение или пересылку по установленному адресу почтового отправления с пользователя взимается плата, размер которой определяется по тарифам, действующим на дату возврата (пересылки).

120. Неврученные международные посылки по истечении срока их хранения возвращаются в производственные объекты, установленные для обработки международных почтовых отправлений (места международного почтового обмена), из которых они были получены, для дальнейшей обработки в соответствии с пунктом 119 настоящих Правил.

11. Порядок задержки, осмотра и выемки почтовых отправлений

121. Задержка почтовых отправлений (арест) в необходимых случаях осуществляется в соответствии с уголовно-процессуальным законодательством Республики Казахстан по постановлению следователя о наложении ареста почтово-телеграфных отправлений, санкционированному прокурором. Постановление направляется руководителю производственного объекта оператора почты.

122. Осмотр, выемка и снятие копий с задержанных почтовых отправлений производятся с участием понятых и составлением протокола. Один экземпляр протокола остается в производственном объекте оператора почты.

123. При изъятии (конфискации) почтовых отправлений и почтовых переводов денег правоохранительными органами Республики Казахстан оператор почты освобождается от ответственности перед отправителем.

124. Оператор почты может задержать внутренние почтовые отправления в случае, когда у него возникает обоснованное предположение (по органолептическим показателям) о наличии в них вложений, запрещенных к пересылке, в месте их обнаружения. Временное хранение таких почтовых отправлений осуществляется в производственном объекте оператора почты с обеспечением общественной безопасности, сохранности и учета, исключается возможность доступа к ним посторонних лиц.

125. О факте обнаружения в почтовых отправлениях предметов, запрещенных к пересылке по почтовым сетям, и задержании этих почтовых отправлений оператор почты немедленно уведомляет органы внутренних дел или национальной безопасности, при необходимости - органы здравоохранения.

Сотрудники указанных органов в присутствии руководителя производственного объекта оператора почты производят изъятие запрещенных предметов и веществ с составлением соответствующего акта, один экземпляр которого направляется отправителю.

126. Обнаруженные в почтовых отправлениях ядовитые животные и растения передаются по принадлежности в ветеринарные органы и органы фитосанитарного контроля Республики Казахстан.

127. Обнаруженная в почтовых отправлениях национальная валюта Республики Казахстан возвращается отправителю или досылается адресату почтовым переводом денег, при этом из обнаруженной суммы взыскивается сумма в размере установленного тарифа за почтовый перевод денег.

Иностранная валюта, изъятая из почтовых отправлений, конвертируется по рыночному курсу на день конвертации в национальную валюту Республики Казахстан и пересылается отправителю или адресату почтовым переводом денег за вычетом суммы в размере установленного тарифа за почтовый перевод денег.

128. Об изъятии предметов, запрещенных к пересылке по почтовым сетям, оператор почты в срок десять календарных дней сообщает в письменной форме отправителю почтового отправления, если по факту обнаружения указанных предметов правоохранительными органами не было принято иное решение.

129. О факте обнаружения в международных почтовых отправлениях предметов, запрещенных к пересылке по почтовым сетям, оператор почты немедленно ставит в известность таможенные органы Республики Казахстан.

12. Порядок рассмотрения заявлений и жалоб пользователей

130. Жалобы (заявления) по почтовым отправлениям или почтовым переводам денег принимаются в течение шести календарных месяцев, по отправлениям ускоренной и курьерской почты - в течение четырех календарных месяцев со дня следующего за днем подачи отправлений.

Претензии (заявления) предъявляются операторам почты по месту приема почтового отправления или почтового перевода денег, отправления ускоренной и курьерской почты, при предъявлении квитанции, выданной при приеме почтового отправления, в случае партионных отправлений - списка. Допускается обращение по месту назначения при наличии полных достоверных данных почтового отправления (номер или штрих-код, дата и место подачи, адрес назначения, имя отправителя и адресата).

Претензии (заявления) предъявляются в письменном виде, подлежат обязательной регистрации оператором почты в установленном порядке и рассматриваются в сроки, предусмотренные законодательством Республики Казахстан о порядке рассмотрения обращений физических и юридических лиц.

Претензии (заявления) о несвоевременной доставке (вручении) почтового отправления принимаются при предъявлении упаковки почтового отправления с оттиском почтового штемпеля, подтверждающим дату его отправки и получения.

131. Претензии (заявления) о розыске регистрируемых почтовых отправлений, почтовых переводов денег и возмещении ущерба, связанного с утратой, недостачей, заменой или порчей пересылавшегося вложения, а также о возврате денег, ценных бумаг и других предметов, обнаруженных в нерозданных почтовых отправлениях, принимаются при предъявлении квитанции либо копии списка, выданного при приеме почтовых отправлений и почтовых переводов денег.

132. В претензии (заявлении), подаваемой с приложением квитанции и копии списка, а в случае международного отправления - и копии таможенной декларации, указываются:

1) вид почтового отправления или почтового перевода денег;

2) номер по квитанции;

3) дата и место приема;

4) место назначения;

5) объявленная ценность;

6) адрес и полное наименование адресата.

В претензии (заявлении) на неполучение посылки, прямого контейнера или бандероли с объявленной ценностью указываются вид упаковки, подробный перечень и стоимость пересылавшегося вложения.

При получении заявления оператор почты возвращает заявителю почтовые квитанции, копии списков и декларации.

В том случае, если с претензией (заявлением) обращается не само физическое лицо, а его доверенное лицо, прикладывается оформленная в установленном порядке доверенность.

133. Претензии (заявления) о розыске регистрируемых почтовых отправлений рассматриваются по истечении контрольного срока их прохождения, а по внутренним почтовым отправлениям, кроме этого, после отправки и получения последующего уведомления.

134. Розыск внутренних и международных почтовых отправлений, пересылавшихся с уведомлением о получении, производится бесплатно.

За розыск регистрируемого почтового отправления, пересылаемого без уведомления о получении, взимается плата в соответствии с установленными тарифами.

13. Перечень предметов и веществ, запрещенных и ограниченных
к пересылке по почтовым сетям

Предметы и вещества, запрещенные к пересылке во внутренних

почтовых отправлениях

135. Во внутренних почтовых отправлениях запрещается пересылать следующие предметы и вещества:

1) боевое ручное стрелковое, гражданское и служебное оружие, боеприпасы, запасные части и комплектующие для них, луки и арбалеты спортивные, оружие предназначенное для подачи световых, дымовых и звуковых сигналов, электрическое оружие, электрошоковые устройства и искровые разрядники, холодное клинковое оружие, кистени, кастеты, сурикены, бумеранги и другие приспособленные предметы ударно-дробящего, метательного, колюще-режущего действия за исключением спортивных снарядов, специальные технические средства двойного применения и комплектующие для них;

2) наркотические средства, психотропные вещества и прекурсоры;

3) ядерные материалы, радиоактивные, сильнодействующие, едкие, взрывчатые и легковоспламеняющиеся вещества, средства взрывания, пиротехнические вещества и изделия с их применением, и другие опасные вещества;

4) яды, ядовитые животные, ядовитые вещества, ядовитые растения и семена;

5) национальную валюту Республики Казахстан и иностранную валюту;

6) печатные издания, изобразительные материалы, кино-, фото-, аудио-, и видеоматериалы, содержащие пропаганду или агитацию насильственного изменения конституционного строя, нарушения целостности Республики Казахстан, подрыва безопасности государства, войны, социального, расового, национального, религиозного, сословного и родового превосходства, культа жестокости, насилия и порнографии;

7) скоропортящиеся продукты питания;

8) предметы, которые по своему характеру или упаковке могут представлять опасность для почтовых работников, пачкать или портить другие почтовые отправления и почтовое оборудование.

136. В порядке исключения разрешается принимать к пересылке:

1) в посылках - неисправные части гражданского и служебного оружия, отправляемые магазинами, имеющими лицензию на торговлю ими, в адреса заводов-изготовителей или других юридических и физических лиц, имеющих лицензии на право ремонта гражданского, служебного оружия, а также названными заводами-изготовителями или другими юридическими и физическими лицами - в адреса соответствующих магазинов.

Вложение указанных предметов осуществляется при предъявлении отправителем соответствующей лицензии;

2) в письмах и посылках с объявленной ценностью - банкноты, монеты и ценности, отправляемые юридическими лицами, обладающими в соответствии с банковским законодательством Республики Казахстан правом на инкассацию и пересылку банкнот, монет и ценностей;

3) всем другим отправителям разрешена пересылка в письмах с объявленной ценностью ветхих и сомнительных денежных единиц в адрес филиала Национального Банка Республики Казахстан, направляемых в соответствии с банковским законодательством Республики Казахстан. Разрешается также пересылка в посылках нумизматических монет и коллекций.

137. Во внутренних бандеролях, письмах с объявленной ценностью и в посылках запрещается пересылка писем в конверте или без него, иных документов и корреспонденции, которой обмениваются между собой другие лица, не являющиеся отправителем и адресатом. В посылках запрещается пересылка периодических печатных изданий.

Во всех видах внутренних почтовых отправлений запрещается вложение любых видов почтовых отправлений, принятых и оформленных к пересылке другим оператором почты Республики Казахстан.

Предметы и вещества, запрещенные к пересылке

в международных почтовых отправлениях

138. В международных почтовых отправлениях запрещается пересылать следующие предметы и вещества:

2) наркотические средства, психотропные вещества и прекурсоры;

3) ядерные материалы, радиоактивные, сильнодействующие, едкие, взрывчатые, легковоспламеняющиеся вещества, средства взрывания, пиротехнические вещества и изделия с их применением, и другие опасные вещества;

4) яды, ядовитые животные, ядовитые вещества, ядовитые растения и семена;

5) иностранную валюту и национальную валюту Республики Казахстан, а также аннулированные ценные бумаги, за исключением денежных знаков, пересылаемых в нумизматических целях;

6) рога, копыта, панты маралов, сайгаков, пятнистых оленей, а также шкуры пятнистого оленя (при перемещении за пределы Республики Казахстан), дериваты животных и растения, занесенные в Красную книгу Республики Казахстан;

7) печатные издания, изобразительные материалы, кино-, фото-, аудио-, и видеоматериалы, содержащие пропаганду или агитацию насильственного изменения конституционного строя, нарушения целостности Республики Казахстан, подрыва безопасности государства, войны, социального, расового, национального, религиозного, сословного и родового превосходства, культа жестокости, насилия и порнографии;

8) живых животных, кроме пчел, пиявок и шелковичных червей, паразитов и истребителей вредных насекомых, предназначенных для исследования этих насекомых и обмениваемых между официально признанными учреждениями;

9) предметы, которые по своему характеру или упаковке могут представлять опасность для почтовых работников, пачкать или портить другие почтовые отправления и почтовое оборудование;

10) скоропортящиеся продукты питания;

11) монеты, банковские билеты, кредитные билеты или какие-либо ценности на предъявителя, дорожные чеки, драгоценные металлы и камни, а также изделия из них;

12) предметы, ввоз или обращение которых запрещаются в стране назначения.

139. В пределах стран Таможенного союза запрещается пересылать следующие предметы и вещества:

1) любые виды оружия и патроны к ним, а также их составные части, ввоз, вывоз, транзит которых на (с) территорию Таможенного союза запрещен или ограничен;

2) взрывчатые вещества, взрывные устройства, средства взрывания;

3) условно патогенные и патогенные организмы, биологический материал, возбудители инфекционных и паразитарных заболеваний;

4) товары, подвергающиеся быстрой порче;

5) алкогольная продукция и этиловый спирт, пиво;

6) любые виды табачных изделий и курительные смеси;

7) растения в любом виде и состоянии, семена растений;

8) драгоценные камни в любом виде и состоянии и природные алмазы, за исключением ювелирных изделий;

9) наркотические средства, психотропные вещества и их прекурсоры;

10) озоноразрушающие вещества;

11) опасные отходы;

12) ядовитые вещества, не являющиеся прекурсорами наркотических средств и психотропных веществ.

140. В международных бандеролях, мелких пакетах, письмах с объявленной ценностью и в посылках запрещается пересылка писем в конверте или без него, иных документов и корреспонденции, которой обмениваются между собой другие лица, не являющиеся отправителем и адресатом. Кроме того, в мелких пакетах и посылках запрещается пересылка периодических печатных изданий.

Во всех видах международных почтовых отправлений запрещается вложение любых видов почтовых отправлений, принятых и оформленных к пересылке другим оператором почты Республики Казахстан.

Предметы, ограниченные к пересылке во внутренних

и международных почтовых отправлениях

141. К перечню предметов и веществ, принимаемых к пересылке по почтовым сетям во внутренних и международных почтовых отправлениях при наличии следующих определенных условий, относятся:

1) культурные ценности в соответствии с законодательством Республики Казахстан о культуре (при перемещении за пределы Республики Казахстан) - по разрешению уполномоченного органа в области культуры;

2) растения, продукты растительного происхождения, а также животные, продукты животного происхождения - по разрешению уполномоченного органа в области сельского хозяйства;

3) радиоэлектронные средства и высокочастотные устройства (при перемещении в Республику Казахстан) - по разрешению уполномоченного органа в области связи;

4) лекарственные средства, не зарегистрированные на территории Республики Казахстан (при перемещении в Республику Казахстан) - по разрешению уполномоченного органа в области здравоохранения;

5) урны с прахом умерших, пересылаемые в международном почтовом сообщении - со следующими документами:

врачебное свидетельство о смерти и выписка из протокола вскрытия, если оно производилось, выданные медицинской организацией и заверенные печатью дипломатического представительства или консульского учреждения, а в случае их отсутствия печатями дипломатических представительств или консульских учреждений государства, которое представляет интересы данной страны в Республике Казахстан, или иные документы, выдаваемые органами записи актов гражданского состояния;

справка об отсутствии в урне посторонних предметов, составляемая дипломатическими представительствами или консульскими учреждениями, в случае их отсутствия - дипломатическими представительствами и консульскими учреждениями государства, которое представляет интересы данной страны в Республике Казахстан;

6) государственные награды (ордена, медали, знаки, именные предметы) допускаются к пересылке через таможенную границу Республики Казахстан только по предъявлению документа о награждении, подтверждающего право собственности лица, перемещающего такие награды в международных почтовых отправлениях с объявленной ценностью;

7) электронные носители информации (дискеты, компакт-диски, жесткие диски и флэш-накопители), пересылаемые с записью информации - при наличии сведений о типе электронно-вычислительной машины (далее - ЭВМ) или операционной системе, с использованием которых произведена запись. В случае отсутствия на носителе информации также указывается тип ЭВМ или операционной системы, или прилагается заводской паспорт.

142. В пределах стран Таможенного союза ограничивается пересылка следующих вложений:

1) шифровальные (криптографические) средства, ввоз которых на таможенную территорию Таможенного союза и вывоз с таможенной территории Таможенного союза ограничен;

2) радиоэлектронные средства и (или) высокочастотные устройства гражданского назначения, в том числе встроенные либо входящие в состав других товаров, ограниченные к ввозу на таможенную территорию Таможенного союза;

3) коллекции и предметы коллекционирования по минералогии и палеонтологии, ограниченные к перемещению через таможенную границу при вывозе;

4) виды дикой фауны и флоры, подпадающие под действие Конвенции о международной торговле видами дикой фауны и флоры, находящимися под угрозой исчезновения от 3 марта 1973 года, ограниченные к перемещению через таможенную границу при вывозе;

5) редкие и находящиеся под угрозой исчезновения виды диких животных и дикорастущих растений, их части и (или) дериваты, включенные в красные книги Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации, ограниченные к перемещению через таможенную границу при вывозе;

6) документы национальных архивных фондов, оригиналы архивных документов, ограниченные к перемещению через таможенную границу при вывозе.

143. Во внутренних почтовых отправлениях посылки с твердыми сортами свежих овощей и фруктов принимаются с учетом отправки их прямыми рейсами самолетов в пределах гарантированных норм загрузки, а железнодорожным транспортом - при условии прохождения таких посылок в течение семи суток, при превышении этого срока отправитель принимает на себя возможную порчу вложения.

Предметы и вещества, запрещенные к пересылке в адреса лиц,
отбывающих лишение свободы в учреждениях
уголовно-исполнительной системы

144. Во внутренних почтовых отправлениях, пересылаемых в адреса лиц, отбывающих лишение свободы в учреждениях уголовно-исполнительной системы, не допускаются следующие виды вложений:

1) все виды огнестрельного и холодного оружия, боеприпасы;

2) взрывчатые, отравляющие и пожароопасные вещества;

3) оптические приборы;

4) деньги, ценные вещи, ценные бумаги;

5) пиротехнические изделия, спички;

6) продукты питания, требующие тепловой обработки (кроме кофе и чая, сухого молока, пищевых концентратов быстрого приготовления, не требующих кипячения или варки), а также дрожжи, сахар;

7) все виды алкогольных напитков, пиво;

5) духи, одеколон и иные изделия на спиртовой основе;

6) наркотические средства, психотропные вещества, токсические и сильно действующие одурманивающие вещества, их аналоги и без медицинских показаний лекарственные вещества, предметы медицинского назначения;

7) пишущие машинки, множительные аппараты, компьютерное оборудование и другая оргтехника;

8) ножи, другие острые, режущие и колющие предметы;

9) топоры, молотки и другой инструмент;

10) игральные карты;

11) печатные издания, изобразительные материалы, кино-, фото-, аудио- и видеоматериалы, содержащие пропаганду или агитацию насильственного изменения конституционного строя, нарушения целостности Республики Казахстан, подрыва безопасности государства, войны, социального, расового, национального, религиозного, сословного и родового превосходства, культа жестокости, насилия и порнографии;

12) фотоаппараты, фотоматериалы, химикаты, видео- и кинокамеры;

13) электробытовые приборы (за исключением электробритв, электрочайников, бытовых электрокипятильников заводского исполнения);

14) документы (кроме копий приговоров и определений судов, квитанций на сданные для хранения деньги, вещи, ценности);

15) топографические карты, компасы, литература по топографии, единоборствам, служебному собаководству, устройству оружия;

16) военная и другая форменная одежда, принадлежности к ней;

17) верхняя одежда, головные уборы и обувь светлых тонов (за исключением тапочек, теплого и простого нательного белья, футболок, пуловеров, свитеров, спортивных костюмов и спортивной обуви однотонного черного, темно-синего либо темно-коричневого цвета);

18) рации, мобильные телефоны и другие средства мобильной связи, составные части к ним, в том числе зарядные устройства, сим-карты, электронные носители информации всех видов;

19) иные предметы и вещества, за перевозку, передачу и хранение которых предусмотрена административная и уголовная ответственность.

14. Иные положения, связанные с предоставлением почтовых услуг

Порядок оплаты услуг почтовой связи

145. Оплата за пересылку почтовых отправлений и почтовых переводов денег осуществляется в момент их приема, кроме иных случаев, когда это определено договором, заключенным между оператором почты и пользователем услуг.

146. Услуги почтовой связи оплачиваются наличными деньгами в национальной валюте Республики Казахстан, или путем безналичных расчетов. Государственные знаки почтовой оплаты удостоверяют факт оплаты пересылки письменной корреспонденции, в том числе назначением за рубеж.

147. Оплата услуг почтовой связи за отправления с объявленной ценностью включает в себя плату за пересылку в зависимости от веса, и за объявленную ценность отправления.

Оплата услуг почтовой связи за международные посылки с объявленной ценностью включает в себя весовой сбор за пересылку, за объявленную ценность и экспедиционный сбор.

148. Размер оплаты услуг почтовой связи определяется оператором почты также в зависимости от используемого способа (авиа или наземным путем) пересылки почтовых отправлений (кроме тарифов на общедоступные услуги почтовой связи, устанавливаемые уполномоченным органом).

149. За пересылку хрупких, громоздких, крупногабаритных посылок, а также посылок с отметкой "Абайлаңыз" - "Осторожно" взимается дополнительная плата согласно действующим тарифам.

150. Неоплаченные или частично оплаченные внутренние простые письма, почтовые карточки и бандероли от физических лиц могут пересылаться до пункта назначения, но выдача таких почтовых отправлений производится только после доплаты их адресатом до суммы тарифа на доплатные почтовые отправления. В случае возврата данных отправлений оплата взимается с отправителя.

Неоплаченные или частично оплаченные почтовые отправления юридических лиц возвращаются отправителям с первого этапа обработки с гашением марок.

151. При отсутствии адреса отправителя на доплатных почтовых отправлениях и отказа адресата от их получения такие почтовые отправления передаются в число нерозданных.

152. Неоплаченные или частично оплаченные международные письма, карточки и бандероли, опущенные в почтовые ящики физическими и юридическими лицами, возвращаются отправителю для полной оплаты без гашения марок.

153. В оплату международной письменной корреспонденции Национальный оператор почты принимает международные ответные купоны с оттиском почтового штемпеля иностранной почтовой администрации, продавшей купон.

154. Национальный оператор почты продает международные ответные купоны, стоимость которых устанавливается Актами ВПС.

155. Международные ответные купоны обмениваются в производственном объекте Национального оператора почты на почтовые марки Республики Казахстан из расчета тарифа оплаты одного простого международного письма массой до 20 граммов, пересылаемого воздушным транспортом.

Государственные знаки почтовой оплаты

156. Оплата пересылки письменной корреспонденции, принятой Национальным оператором почты, подтверждается государственными знаками почтовой оплаты Республики Казахстан. Выпуск государственных знаков почтовой оплаты в соответствии с видами и объемами, утверждаемыми уполномоченным органом в области почтовой связи, а также их реализацию осуществляет Национальный оператор почты.

157. В качестве государственных знаков почтовой оплаты применяются почтовые марки и блоки марок стандартных и художественных серий, наклеиваемые на почтовые отправления или наносимые типографским способом на почтовые конверты и почтовые карточки, а также оттиски клише франкировальных машин и иные знаки, подтверждающие оплату услуг почтовой связи, вводимые в обращение уполномоченным органом в области почтовой связи.

На государственных знаках почтовой оплаты название государства ("Қазақстан" и в латинской транслитерации "Kazakhstan"), а также название темы, изображения указываются на государственном языке, сумма платы (номинал) арабскими цифрами или латинскими буквами, год выпуска (или регистрационный номер).

158. Проданные государственные знаки почтовой оплаты обратно не принимаются и не обмениваются.

159. Могут использоваться для оплаты пересылки писем, бандеролей и почтовых карточек в пределах Республики Казахстан вырезанные из маркированных конвертов и почтовых карточек непогашенные почтовые марки. Другие вырезанные знаки почтовой оплаты (например, из каталогов и рекламных изданий, в том числе марки других стран) для оплаты пересылки почтовых отправлений не принимаются.

Франкировальные машины

160. Внутренние и международные простые и заказные почтовые отправления могут оплачиваться путем нанесения на них оттиска франкировальных машин.

161. Франкировальные машины могут применять юридические лица, являющиеся пользователями услуг Национального оператора почты, с регистрацией их у Национального оператора почты и заключением договора на их использование.

162. Оттиск клише франкировальной машины должен быть красного цвета и включать в себя:

1) условное обозначение почтовой марки с необходимыми надписями, указанными во внутренних нормативных актах Национального оператора почты;

2) оттиск почтового штемпеля;

3) адрес отправителя.

163. В случае невозможности нанесения на письмо оттиска клише франкировальной машины, на них могут наклеиваться бумажные полоски с нанесенными на них оттисками клише франкировальных машин.

164. В случае окончания эксплуатации франкировальной машины, ее передачи (продажи) другому юридическому лицу клише машины подлежит передаче по акту соответствующему подразделению Национального оператора почты для уничтожения.

Иные положения

165. Следующие должностные лица Республики Казахстан пересылают отправления в разряде "Үкіметтік" - "Правительственное":

1) Президент Республики Казахстан;

2) Премьер-Министр Республики Казахстан;

3) Председатель и Заместитель Председателя Сената Парламента Республики Казахстан;

4) Председатель и Заместитель Председателя Мажилиса Парламента;

5) Государственный секретарь Республики Казахстан;

6) Руководитель Администрации Президента Республики Казахстан;

7) Председатель и Заместитель Председателя Конституционного Совета Республики Казахстан;

8) Председатель и Заместитель Председателя Верховного Суда Республики Казахстан;

9) Председатель Национального Банка Республики Казахстан;

10) Председатель Центральной избирательной комиссии Республики Казахстан;

11) Заместители Премьер-Министра Республики Казахстан;

12) Генеральный прокурор и Заместитель Генерального прокурора Республики Казахстан;

13) Руководители органов, подотчетных Президенту Республики Казахстан;

14) Министры Республики Казахстан, руководители ведомств центральных исполнительных органов;

15) Председатели Агентств Республики Казахстан;

16) Председатели Комитетов Парламента Республики Казахстан;

17) Акимы городов Астаны и Алматы, областей Республики Казахстан.

Почтовые отправления в разряде "Үкіметтік" - "Правительственное" обрабатываются и доставляются в первую очередь.

166. До момента выдачи адресату заказного письма или бандероли, почтового отправления с объявленной ценностью, отправлений ускоренной и курьерской почты и почтового перевода денег отправитель, изложив свои пожелания в письменной форме с приложением квитанции, может за дополнительную плату:

1) распорядиться о возврате своего почтового отправления и почтового перевода денег;

2) распорядиться о выдаче почтового отправления, почтового перевода денег другому лицу и по другому адресу, или о доставке его тому же лицу, но по другому адресу;

3) продлить срок хранения почтового отправления, почтового перевода денег в производственных объектах оператора почты места назначения до шестидесяти календарных дней со дня их поступления;

4) отказаться от возврата отправления.

167. Отправитель международного почтового отправления может сделать распоряжение через оператора почты о возвращении или изменении адреса, посланного им почтового отправления.

При подаче международной посылки отправитель может распорядиться о том, как поступить в случае невыдачи адресату посылки, о чем делается отметка на лицевой стороне сопроводительного адреса.

168. Простые письма и бандероли до момента отправки их по назначению могут быть возвращены отправителям по их письменным заявлениям, при этом плата за возврат не взимается, и сумма, оплаченная государственными знаками почтовой оплаты, не возвращается.

Отправитель может по письменному заявлению получить обратно регистрируемое почтовое отправление, не отправленное по назначению с производственного объекта приема отправления, возвратив оператору почты подлинную квитанцию (при партионных отправлениях - и список).

В этих случаях отправителю возвращается полученная оплата, кроме внесенной государственными знаками почтовой оплаты, и платы за оказанные дополнительные услуги.

169. Адресат за дополнительную плату может сделать письменное распоряжение:

1) о хранении в производственном объекте почтовых отправлений и почтовых переводов денег, поступающих на его имя, в течение шестидесяти календарных дней со дня их поступления;

2) об отправлении или доставке по другому адресу поступающих на его имя почтовых отправлений и почтовых переводов денег;

3) о доставке на дом почтовых отправлений и почтовых переводов денег, поступающих на его имя "До востребования", если доставка их на дом производится;

4) об отказе от возврата недоставленных отправлений.

Приложение 1
к Правилам предоставления услуг
почтовой связи

Размеры и предельная масса внутренних почтовых отправлений

№	Вид отправления	Предельная масса, кг	Размеры в упаковке
1	2	3	4
1.	Почтовая карточка	–	105х148 мм
2.	Письмо	2	110х220 мм; 114х162 мм; 162х229 мм; 229х324 мм; 250х353 мм.
3.	Бандероль За исключением бандеролей:	2	Максимальный размер: 35 см в одном из трех измерений (длина, ширина, высота). Сумма трех измерений не должна превышать 65 см. Для бандероли, свернутой трубкой, 70 см в длину и 15 см в диаметре. В отдельных случаях бандероль, свернутая трубкой, может приниматься до 150 см, когда вложение не может быть перегнуто (карты, схемы и т.д.). Минимальный размер: 10 см в одном измерении и не менее 5 см в другом измерении (при любой минимальной толщине), а свернутых трубкой 10 см в длину и 5 см в диаметре.
	а) с семенами	1
	б) с вложением одной книги	3
	в) с бумагой и книгами, имеющими выпуклые знаки для слепых	5 Допускается превышение предельной массы до 100 г
4.	Посылка	14	Максимальный размер: 80х80х50 см. Минимальный размер (кроме посылок с пчелами): 10 см в одном из измерений и не менее 5 см в каждом из остальных измерений. Одна из сторон посылки с пчелами, пересылаемой воздушными судами, не должна быть менее 30 см.
5.	Прямые контейнеры	500
6.	Письмо (пакет) ускоренной и курьерской почты.	2	165х220 мм; 229х324 мм; 280х350 мм; 315х415 мм; 395х475 мм.
7.	Посылка ускоренной и курьерской почты	14	Максимальный размер: 150 см для одного из нескольких измерений или 300 см для суммы длины и самой большей окружности, взятой в направлении, противоположном длине. Минимальный размер: как для писем.

Размеры и масса стандартных писем: 114х162х5 мм, 110х220х5 мм, 162х229 мм и массой до 20 г.

Масса мелких посылок: до 3 кг, у которых наибольшая сторона не более 35 см, а сумма трех измерений не превышает 65 см.

Масса тяжеловесных посылок: свыше 10 кг.

Крупногабаритные посылки: посылки, одна из сторон которых превышает 80х80х50 см. Максимальный размер: 230х180х110см.

Прием тяжеловесных, крупногабаритных посылок производится только при условии сдачи и получения их через выделенные производственные объекты оператора почты.

Приложение 2
к Правилам предоставления услуг
почтовой связи

Размеры и предельная масса международных почтовых отправлений

№	Вид отправления	Предельная масса, кг	Размеры в упаковке
1	2	3	4
1.	Почтовая карточка	–	Минимальный размер: 90х140 мм; Максимальный размер: 120х235 мм
2.	Письмо	2	Минимальный размер: 90х140 мм; Максимальный размер: 120х235 мм.
3.	Бандероль с изданиями для слепых (секограммы)	5 7	Максимальный размер: Сумма трех измерений (длина, ширина, высота) не должна превышать 90 см; наибольшее измерение – 60 см. Для рулона сумма длины и двойного диаметра – не более 104 см; наибольшее измерение 90 см. Минимальный размер: 14х9 см, для рулона сумма длины и двойного диаметра – 17 см. Наибольшее измерение – не более 10 см
4.	Мелкий пакет	2	Максимальный размер: сумма трех измерений (длина, ширина, высота) не должна превышать 90 см; наибольшее измерение – 60 см. Для рулона сумма длины и двойного диаметра – не более 104 см; наибольшее измерение 90 см. Минимальный размер: 14х9 см, для рулона сумма длины и двойного диаметра – 17 см. Наибольшее измерение – не более 10 см.
5.	Мешок "М" с печатными изданиями для одного адресата и в один адрес	20
6.	Посылка	20	Максимальный размер: любое измерение – не более 105 см. Сумма длины и наибольшей окружности – не более 200 см. Минимальный размер: как для писем.
7.	Письмо (пакет) ускоренной почты	2	165х220 мм; 229х324 мм; 280х350 мм; 315х415 мм; 395х475 мм.
8.	Посылка ускоренной почты	20	Максимальный размер: 150 см для одного из нескольких измерений или 300 см для суммы длины и самой большей окружности, взятой в направлении, противоположном длине. Минимальный размер: как для писем.
9.	Сгруппированные отправления "Консигнация"	31,5	Максимальный размер: 150 см для одного из нескольких измерений или 300 см для суммы длины и самой большей окружности, взятой в направлении, противоположном длине. Минимальный размер: как для писем.

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 16 января 2012 года № 72

Правила применения почтового штемпеля на почтовых отправлениях
1. Общие положения

1. Настоящие Правила применения почтового штемпеля на почтовых отправлениях (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 8 февраля 2003 года "О почте", актами Всемирного почтового союза, ратифицированными Республикой Казахстан, и определяют порядок применения почтового штемпеля на почтовых отправлениях операторами почты Республики Казахстан.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) гашение – нанесение оттиска почтового штемпеля на государственные знаки почтовой оплаты, подтверждающее прием почтового отправления;

2) дата и время почтового штемпеля – обозначение текущей календарной даты и времени, устанавливаемое на почтовом штемпеле.

2. Порядок применения почтовых штемпелей

3. Почтовый штемпель применяется в целях фиксации текущей календарной даты и времени обработки почтового отправления путем нанесения его оттиска:

1) при приеме письменной корреспонденции для гашения государственных знаков почтовой оплаты, находящихся в почтовом обращении на территории Республики Казахстан, а также на обрабатываемых почтовых отправлениях;

2) для удостоверения выданных пользователю квитанций в приеме почтовых отправлений;

3) для оформления производственных документов оператора почты.

Не ставятся оттиски почтовых штемпелей по просьбе клиента на различные филателистические и другие материалы (конверты, открытки, марки), на пересылаемые в почтовых отправлениях вложения всех видов и документы, не являющиеся производственными документами оператора почты.

4. Государственные знаки почтовой оплаты гасятся оттиском почтового штемпеля так, чтобы их нельзя было использовать вторично. При гашении знаков почтовой оплаты с портретами оттиск почтового штемпеля не должен загрязнять изображение лица. Недействительные к оплате знаки почтовой оплаты (изъятые из обращения, знаки почтовой оплаты других государств) почтовым штемпелем не погашаются.

5. Дата почтового штемпеля на простых письмах, собранных из почтовых ящиков до времени выемки, указанного на ящике, должна соответствовать фактической календарной дате.

Дата почтового штемпеля на простых письмах, опущенных в почтовый ящик после указанного на данном ящике времени выемки, должна соответствовать календарной дате следующего дня.

6. Дата почтового штемпеля на выданной пользователю услуг квитанции должна соответствовать фактической календарной дате приема почтового отправления. Не допускается проставление иных дат, как по просьбе отправителя, так и по причине закрытия текущего операционного дня.

7. Все надписи (наименования производственных объектов) на почтовых штемпелях выполняются на государственном языке.

На почтовых штемпелях для мест и пунктов международного почтового обмена надписи выполняются латинскими буквами.

Производственные объекты, если это требуется по условиям работы, могут иметь необходимое количество почтовых штемпелей, в этом случае на них гравируется дополнительный буквенный литер.

8. При штемпелевании почтовых отправлений и на производственных документах во всех производственных объектах Национального оператора почты Республики Казахстан используется штемпельная краска черного (синего) цвета, в почтовых вагонах – красного.

9. Для даты и времени почтового штемпеля Национального оператора почты Республики Казахстан используется формат: "ДДММГГЧЧ", где:

ДД – число календарной даты;

ММ – месяц;

ГГ – год;

ЧЧ – час (с начала наступившего текущего часа по поясному времени).

Допускается отсутствие обозначения текущего времени на почтовом штемпеле призводственных объектов Национального оператора почты Республики Казахстан, обрабатывающих незначительный объем почтового трафика (неузловых пунктов почтовой сети).

10. В производственных объектах оператора почты ведется ежедневный учет выдачи почтовых штемпелей на рабочие места, а также контроль за соответствием установленных календарных дат (времени) и обеспечением сохранности штемпелей.

11. Контроль за соблюдением порядка применения почтовых штемпелей осуществляют должностные лица оператора почты и руководители производственных объектов (структурных подразделений) согласно утвержденных в установленном порядке должностных инструкций.

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 10.02.2017 № 43 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      БАСПАСӨЗ РЕЛИЗІ
      РҚАО-ның ескертпесі.
      ҚР мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша 2014 жылғы 29 қыркүйектегі № 239-V ҚРЗ Заңына сәйкес ҚР Ақпарат және коммуникациялар министрінің 2016 жылғы 29 шілдедегі № 65 бұйрығын қараңыз.
      "Почта туралы" 2003 жылғы 8 ақпандағы Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабы 1-тармағының 5) және 7) тармақшаларына және "Байланыс туралы" 2004 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 12) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 10.02.2014 № 74 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).
       1. Қоса беріліп отырған:
      1) Почта байланысы қызметтерін көрсету қағидалары;
      2) Почта жөнелтiмдерiнде почта мөртабанын қолдану қағидалары бекітілсін.
      2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі	К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2012 жылғы 16 қаңтардағы
№ 72 қаулысымен
бекітілген

Почта байланысы қызметтерін көрсету қағидалары
1. Жалпы ережелер

      1. Осы Почта байланысы қызметтерін көрсету қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Почта туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 ақпандағы Заңына, Қазақстан Республикасымен ратификацияланған халықаралық келісім-шарттарына сәйкес әзірленген және почта операторларының пайдаланушыларға почта байланысы қызметтерін көрсету тәртібін айқындайды.
      2. Почта байланысының қызмет көрсетуіне мыналар жатады:
      1) почта байланысының баршаға қолжетімді қызметтерін көрсету, олар почта жәшіктерінен жиналып алынған және (немесе) операциялық терезелер арқылы қабылданған жай хаттарды, почталық карточкаларды және бандерольдерді жіберуді білдіреді;
      2) тіркелінетін почта жөнелтімдерін жіберу бойынша қызмет көрсету, оларға:
      тапсырысты хатты;
      тапсырысты почта карточкасын;
      тапсырысты бандерольді;
      құндылығы жарияланған хатты;
      құндылығы жарияланған бандерольді;
      ұсақ пакетті;
      "М" қабын;
      жай посылканы;
      құндылығы жарияланған посылканы;
      тікелей почталық контейнерді жіберу жатады;
      3) жеделдетілген және курьерлiк почта қызметiн көрсету, оларға жеделдетілген және курьерлiк почтаның хатын (пакетін) және посылкасын жіберу жатады;
      4) ақшаны почтамен аудару қызметiн көрсету, оған почта желісі бойынша жіберілетін белгіленген үлгідегі бланкіні пайдаланып ақшаны жіберу жатады. Осы Қағидаларда төлемдер мен ақша аударымдары саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылатын ақша аударымдары регламенттелмейді;
      5) жазылып алынатын мерзімдік баспасөз басылымдарын тарату қызметiн көрсету, ол мерзімдік баспасөз басылымдарына каталог бойынша жазылуды қабылдауды, тапсырыстарды өңдеуді, экспедициялауды, жіберуді және жеткізуді бiлдіреді, және олардың бөлшек сатуын бiлдіретін мерзімдік баспасөз басылымдарын сату;
      6) филателистік өнімді сату қызметiн көрсету, ол Қазақстан Республикасының мемлекеттік почта төлемі белгілерін пайдаланушыларға коллекциялау мақсаты үшін сату қызметін білдіреді. Ұлттық почта операторының филателистік іс-шараларды өткізуі оның ішкі құқықтық актілерімен регламенттеледі;
      7) Почта байланысының өзге қызметтерін көрсету, олар:
      почта жөнелтімдерін үйден қабылдап алу;
      почта операторының өндірістік объектісінде беруге жататын почта жөнелтімдерін үйге жеткізіп беру:
      абонементтік және абоненттік жәшіктерді пайдалануға беру;
      сүйемелдеуші бланкілерді толтырып беру;
      почта жөнелтімдерін буып-түю;
      почта жөнелтімдерін сақтау;
      көрсетілуі почта байланысы қызметтерімен ажыратылусыз байланысқан өзге де қызметтер, оның ішінде электрондық почта және факсимильдік байланыс қызметін көрсету болып табылады.
      Электрондық почта қызметтері пайдаланушыға электрондық тасығышта берілетін немесе пайдаланушының дербес компьютеріне жіберілетін электронды хабарламаға және бөлек кезеңде жай немесе тапсырысты хатпен жіберілетін (гибридтік жөнелтім) электронды хабарламаға бөлінеді.
      Факсимильдік байланыс қызметтері почта операторының өндірістік объектісінде қолға берілетін ашық факсимильдік хабарламаға, және көрсетілген мекенжайға тапсырысты немесе жай хатпен жеткізілетін жабық факсимильдік хабарламаға бөлінеді.
      3. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
      1) ақаулы жөнелтім – салымға қол салушылық белгісі бар (буып-түюі бұзылған) немесе салмағы жөнелтімде көрсетілген салмаққа сәйкес келмейтін жөнелтім;
      2) алынғаны туралы хабарламасы бар почта жөнелтімі – беру кезінде жөнелтуші почта жөнелтімінің кімге және қашан табыс етілгендігін өзіне немесе көрсеткен адамына хабарлауды почта операторына тапсырған, тіркелетін почта жөнелтімі;
      3) бақылау мерзімі (почта жөнелтімдерін, почтамен ақша аударымдарын, жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімдерін жіберудің бақылау мерзімдері) – оларды қабылдаған орынның өндіріс объектісінен оларды беретін орын өндіріс объектісіне дейін жөнелтімдерді жіберуді оператор жүзеге асыруға міндетті мерзім;
      4) бандероль – баспасөз басылымдары, іс қағаздары және басқа заттар салынған почта жөнелтімі, оның салымы, мөлшері, салмағы мен буып-түю тәсілі осы Қағидаларда көзделген;
      5) Дүниежүзілік почта одағы (ДПО) – почта байланысы саласындағы халықаралық ұйым;
      6) Дүниежүзілік почта одағының актілері (ДПО актілері) – Дүниежүзілік почта одағының Жарғысы, Жалпы регламенті, Дүниежүзілік почта конвенциясы, Жазбаша хат-хабарлар регламенті, Почталық посылкалар регламенті, Почта төлемдерінің қызметі туралы келісім және Келісімнің регламенті;
      7) жай почта посылкасы – салынымдарының құнын бағаламай жіберушіге түбіртек беріп қабылданатын және алушыға қолхат арқылы тапсырылатын посылка;
      8) жеделдетілген почта жөнелтімдері – жеделдетілген тәртіпте өңделетін және жеткізілетін хаттар (пакеттер) және посылкалар;
      9) каталог – бөлшек сату және жазылым бойынша таратуға қабылданған мерзімді баспасөз басылымдарының жинақ тізбесі;
      10) "Консигнация" – халықаралық почта жөнелтімдерін бір жөнелтуші бір алушының мекенжайына топтастыра жіберу қызметін көрсету;
      11) курьерлік почта жөнелтімдері – курьерді пайдалану арқылы жедел тәртіпте өңделетін және жеткізілетін хаттар (пакеттер) және посылкалар;
      12) "М" қабы (арнайы қап) – бір жөнелтушімен бір алушыға жіберілетін басылымдарын (мерзімді басылымдар, кітаптар және сол сияқты) қамтитын халықаралық почта жөнелтімі;
      13) операциялық терезе – пайдаланушыға қызмет көрсететін почта операторының өндірістік объектісіндегі жұмыс орны;
      14) почта жөнелтімін жеткізу – почта жөнелтімін жеткізу жеріндегі өндірістік объектілерінен абоненттік, абонементтік почта жәшігіне, не болмаса жөнелтушімен көрсетілген басқа мекенжайға орын ауыстыру;
      15) почта жөнелтімінің санаттары – почта жөнелтімінің қабылдау, өңдеу, жіберу және жеткізу тәртібі мен шарттарын айқындайтын сипаттар жиынтығы (жай, тапсырысты, құндылығы жарияланған, арнайы белгілермен);
      16) посылка – салынымы, көлемдері, салмағы және буып-түюі осы Қағидаларда көзделген тауарлар және басқа заттар салынып жіберілетін почта жөнелтімі;
      17) секограмма – секографиялық әдіспен жазылған, ашық түрде берілетін жазбаша хабарламалар, секографиялық белгілері басылған клишелер, тек зағиптарға арналған дыбыс жазулары салынған почта жөнелтімі;
      18) таратылмаған почта жөнелтімдері – белгіленген мерзім ішінде алушыға жеткізілмеген (табыс етілмеген), жіберушісіне кері мекенжайы көрсетілмегендіктен қайтарылмаған почта жөнелтімдері;
      19) төлемақысы қосарланған почта жөнелтімі – тапсыру кезінде жөнелтуші төлемақы сомасын алушыдан алуды почта операторына тапсырған почта жөнелтімі;
      20) тікелей почта контейнері – тауарлар және басқа да материалды құндылықтар салынып, белгіленген тәртіппен жөнелтушімен пломбалаған (мөрлеп бекіткен) және тиісті орнына жеткізілгенге дейін жолда ашылмайтын контейнер түріндегі почта жөнелтімі;
      21) тірек пунктінің почта шкафы – жеткізу учаскесінде почта жөнелтімдерін уақытша сақтау үшін немесе адресаттың почта жөнелтімдерін алуына арналған арнайы шкаф;
      22) ұсақ пакет – салынымы тауарлардың бір үлгілерінен, сыйлық сипатындағы ұсақ заттар болатын, және көлемдері, салмағы және буып-түюі осы Қағидаларда қарастырылған халықаралық тапсырысты почта жөнелтімі;
      23) үстеме төленетін жазбаша хат-хабар – жөнелтуші жіберу ақысын жартылай немесе толық төлемеген жай жазбаша хат-хабар;
      24) ішкі почта жөнелтімі – Қазақстан Республикасы аумағының шегінде алушыға жіберу және жеткізіп беру үшін қабылданатын жөнелтім;
      25) халықаралық почта жөнелтімі – ДПО-ға мүше елдердің аумағы шегінде алушыға жіберу және жеткізіп беру үшін қабылданатын жөнелтім;
      26) хат – жазбаша хабарлама салынған хатқалта түрінде жіберілетін почта жөнелтімі.

2. Пайдаланушыларға қызмет көрсетуді ұйымдастыру бойынша
талаптар және операциялық күнді өткізу тәртібі

      4. Ұлттық почта операторымен республикалық маңызы бар қаланың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органдарының келісімі бойынша елді мекендерде, сондай-ақ жолаушыларға қызмет көрсететін теміржол станцияларында, әуежайларда, теңіз (өзен) айлақтарында және кеме тоқтайтын жағалауларда, көшпелі почталық пункттер аялдамаларында жай жазбаша хат-хабарларды жинау үшін почта жәшіктері орнатылады. Почта жәшіктері сондай-ақ Ұлттық почта операторының өндірістік объектісінің кіреберісте орнатылады.
      Почта жәшігінде Ұлттық почта операторының логотипі, берілген нөмірі, хат-хабарларды жәшіктен алу жиілігі мен уақыты (алғашқы және соңғы алыну уақыты) көрсетіледі. Ауылдық жерлердегі почта жәшігінде Ұлттық почта операторының логотипі, берілген нөмірі, қызмет көрсететін почта байланысы бөлімшесінің почта индексі, алыну уақыты, сондай-ақ алынбайтын күндер көрсетіледі.
      5. Почта байланысының қызметін көрсету үшін почта операторының өндірістік объектілерінде барлық операциялық күн бойы почта байланысының қызметін көрсету үшін операциялық терезелер орнатылады.
      6. Операциялық күннің жүргізілу тәртібі мен оның ұзақтығы почта операторы почта байланысы технологияларын ескере отырып пайдаланушылар үшін ыңғайлы режимде почта операторымен белгіленеді.
      7. Почта операторының өндірістік объектісіне кірер жерде өндірістік объектінің атауы және жұмыс тәртібі көрсетілген маңдайша жазба орнатылады. Қалаларда орналасқан және жылжымалы кесте бойынша, түскі үзіліспен немесе демалыс күндерімен жұмыс істейтін өндірістік объектілерде сондай-ақ басқа кесте бойынша немесе демалыс күндерсіз қызмет көрсететін таяу маңдағы өндірістік объектінің орналасқан жері және жұмыс тәртібі көрсетілген хабарландыру ілінеді. Маңдайша мен хабарландыру мәтіні мемлекеттік және орыс тілдерінде жазылады.
      8. Почта операторының өндірістік объектісінің операция залында пайдаланушыларға көрнекі және қол жетімді жерде өтініш, шағым және ұсыныстар кітабы, сондай-ақ, мынадай ақпараттық материалдар ілінеді:
      1) почта байланысының қызмет көрсету түрлерінің тізбесі;
      2) почта байланысының қызмет көрсетулеріне тарифтер;
      3) почта жөнелтімдерін, почтамен ақша аударымдарын жіберудің бақылау мерзімдері;
      4) почта жөнелтімдерін, почтамен ақша аударымдарын сақтау мерзімдері;
      5) мекенжайды жазу тәртібі;
      6) почта жөнелтімдерін буып-түю тәртібі;
      7) почта жөнелтімдерінің көлемдері және шектеулі салмағы;
      8) жіберуге тыйым салынған және шектелген заттар мен бұйымдардың тізбесі;
      9) почта индекстері;
      10) жеке санаттағы азаматтарға қызмет көрсетудің артықшылықтары туралы;
      11) почта қызметін көрсету барысында пайдаланушылар алдындағы міндеттерін бұзғаны және почта туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзғаны үшін почта операторының жауапкершілігі;
      12) пайдаланушылардың почта туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзғаны үшін жауапкершілігі;
      13) почта операторының өзінен жоғары тұрған бөлімшесінің атауы, мекенжайы және телефон нөмірі;
      14) почта байланысының қызметтерін көрсету жөнінде басқа да ақпарат.
      Ақпарат мемлекеттік және орыс тілдерінде беріледі.

3. Почта операторының атаулы заттарын пайдалану тәртібі

      9. Почта операторының өндірістік объектілері өзіндік атаулы мүліктермен қамтамасыз етіледі.
      10. Ұлттық почта операторының атаулы мүліктері: почталық, қосымша төлеу және арнайы штемпельдер, сақтандыру мөрлері, пломбирлер, айналмалы баспа құрылғылары, өндірістік объектілердің атауы ойылып жазылған металл пластиналар, бақылау-аударым мөрлері болып табылады.
      11. Ұлттық почта операторының әрбір атаулы мүлігінде: мемлекеттің ("Қазақстан"), облыстың, Ұлттық почта операторының, оның өндірістік объектісінің атаулары және объектінің нөмірі (егер бір елді мекенде бірнеше объектілері болса) ойылып жазылады. Облыс орталықтарының және Астана, Алматы қалаларының өндірістік объектілерінің атаулы мүліктерінде облыстардың аттары көрсетілмейді.
      Бір елді мекенде почта операторының бірнеше өндірістік объектілері болған жағдайда, ал бір өндірістік объектіде жұмыс шарттары бойынша біреуден аса атаулы мүлік болуы қажет болса, атаулы мүліктерге ерекшелік әріп немесе нөмір енгізіледі. Одан басқа, почта штемпелінде бедерді соққан күні болады.
      12. Өзге почта операторларының атаулы мүліктерінде осы операторлардың атауын көрсету арқылы Ұлттық почта операторының өндірістік объектілерінде қолданылатын атаулы мүліктерінен айырмашылығы болуы тиіс.

4. Почта жөнелтімдерін ресімдеу стандарттары
Почта жөнелтімдерін буып-түю

      13. Почта жөнелтімдерінің буып-түйілуі салыным сипатына, жіберілу шарттарына және жол ұзақтығына сәйкес болуы, өңдеу және тасымалдау кезінде салынымдардың бүліну, оған орамын, мөрін, пломбасын, байламын, таспасын бүлдірместен қол сұғу, сондай-ақ басқа жөнелтімдерді бүлдіру және почта операторының жұмыскерлеріне залал тигізу мүмкіндігіне жол бермейтіндей болуы тиіс.
      14. Хатқалталар және почта карточкалары, посылкаларды (бандерольдерді) буып түю үшін ыдыс осы Қағидалар мен ДПО актілерінің талаптарына сәйкес болуы тиіс.
      Буып-түю материалы ретінде:
      1) хаттар үшін – почта хатқалталары;
      2) құндылығы жарияланған хаттар үшін – почта хатқалталары немесе қатты қағаз, мата, полиэтилен хатқалталары және салынымның сақталуын қамтамасыз ететін басқа материалдар;
      3) бандерольдер мен ұсақ пакеттер үшін – полиэтилен пакеттері, почта хатқалталары, қатты қағаз, мата, қорап, картон қорап, ағаш (фанер) не металл жәшіктер;
      4) посылкалар үшін – посылкалық жәшіктер (картон, ағаш, фанер және полимер) немесе жұмсақ тыс қолданылады.
      Почта жөнелтімдерін буып-түю үшін қолданылатын мата тұтас кездемеден жасалып, ашық бір түсті болуы тиіс.
      15. Салыным орам ішінде қозғалмауы тиіс. Бір бандерольге бірнеше заттар салынатын болса, олар алдын ала байланады.
      Салмағы 500 граммнан (бұдан әрі – г) асатын жай және тапсырысты бандерольдер айқастырылып кендір жіппен буылады.
      16. Бандероль салынымы түтікше етіп оралуы және қағаз не басқа таспамен қосымша бекітілуі (бандерольденуі) мүмкін, заттың ұзындығы 45 сантиметрден (бұдан әрі – см) артық болған кезде ол қатты затқа оралады.
      17. Посылкалар салынымының ерекшеліктеріне байланысты, оларды буып-түю кезінде мына шарттар сақталуы тиіс және оларды орындауы қажеттілігі туралы жөнелтуші ескертіледі:
      1) осал және сынатын заттар қатты ыдысқа ағаш үгіндісімен аралас салынады немесе жоңқамен, мақтамен және басқа толтырғышпен салынады;
      2) фильмдер, фильмдер мен киношежіренің бастапқы материалдары, магнит таспалары, компакт-кассеталар, компакт-дискілер арнайы ыдысқа салынады;
      3) тұқым, дән, жаңғақ, кептірілген жеміс, ұн және басқа сусымалы заттар тығыз матадан, үлдіршектен істелген қапшықтарға, мықты қағаз пакеттерге оралып, жәшікке немесе картон қорапқа салынады;
      4) көшеттер сырты матамен тігілген себетке немесе желдеткіш тесіктері бар жәшіктерге салынады. Себеттің (жәшіктің) түбіне тығыз полиэтилен үлдіршек салынады;
      5) құрғақ бояу ұнтақтары (анилин көктігі сияқты), майлы, сұйық, сұйық күйге айналатын заттар (май сылаулар, жұмсақ сабындар, сағыздар, сироптар, қайнатпалар, бал және басқалар) алдымен жабық шыны емес ішкі ыдыстарда болуы керек, кейіннен олар екінші мықты жәшікке салынып, екі арасына сәйкесінше ағып кетуден сақтандыратын және тартып алғыш материалмен толтырылады;
      6) тірі аралар, сүліктер және жәндіктер шығып кету мүмкіндігінің алдын алуы тиіс арнайы мықты торкөзді жәшіктерге салынады. Аралары бар посылкалар ауа еркін кіретін көлеңкелі орында сақталуы керек, мұндай посылкаларды тығыз жабылатын шкафтарға салуға тыйым салынады;
      7) фабрикалық өңдеуден өтпеген аң және кеміргіштер терілері, сондай-ақ жүн, қылшық, шаш, мамық салынған посылкалар алдымен матаға (қапқа, полиэтилен үлдіршекке) оралады, содан кейін жәшікке не картон қорапқа салынады;
      8) радиолампалар мен басқа дәл аспаптар (өлшеуші және т.б.) жұмсақ төсенішпен толтырылған қатты ыдысқа немесе орнықтыратын арнайы жүйесі бар жәшіктерге салынады;
      9) тірі өсімдіктер (жүзім сабағы, көшет және т.б.), сондай-ақ сынбайтын ірі габаритті үшкір ұштары мен қырлары жоқ, өздерінің көлемі жағынан белгіленген көлемдердегі посылка ыдысына буып түюлуі мүмкін емес заттар, олар жіберу үшін қаптық материалға (матаға) оралған күйде қабылданады;
      10) тұтас және сынбайтын, сондай-ақ бөлшектенбейтін, өткір қырлары жоқ заттарды көлемі мен салмағы осы Қағидалардың 1-қосымшасында белгіленгеннен аспайтын заттар (сызу тақтасы, балалар шанасы, чемодандар, бидондар және басқалары), жәшіктерде немесе матада буып-түйілмей ақ ашық жіберіле алады. Автодөңгелектер тек таза күйінде қабылданады;
      11) жас жеміс-жидектердің қатты сорттары салынған посылкалар ағаш не фанер жәшікпен қабылданады, олардың бүйір қабырғаларында желдеткіш тесіктері не көлденең ойықтары болады;
      12) қымбат бағалы металдардың буып-түюі мықты метал жәшіктен немесе ағаш жәшіктен болуы тиіс, оның қабырғасы 10 килограммға (бұдан әрі – кг) дейінгі посылка үшін кем дегенде 1 см, және салмағы 10 кг жоғары посылка үшін 1,5 см болуы керек. Сондай-ақ буып-түю қосарланған ораманы құрайтын тігісі жоқ екі қаптан болуы мүмкін. Егер фанерден жасалған ағаш жәшік қолданылса, оның шеттері темір бұрыштамамен бекітілген жағдайда қабырғаларының қалыңдығы 0,5 см-мен шектелуі мүмкін.
      13) зауыттық орамадағы бөлінбейтін заттарды (ағаш немесе мықты картон жәшікте), белгіленген көлемдерге жауап беретін және салыным сақталуын қамтамасыз ететін болса, жерүсті көлігімен жіберу үшін қосымша буып-түюсіз қабылдауға рұқсат етіледі.

Почта жөнелтімдерінде, почтамен ақша аударымдарында
мекенжайды ресімдеу тәртібі

      18. Почта жөнелтімдеріндегі және сүйемелдеуші бланкілеріндегі, сондай-ақ почтамен ақша аударымдары бланкілеріндегі мекенжайлық барлық деректері қолмен (немесе типографиялық әдіспен не басқа да баспа техникасын пайдалану арқылы басылып) айқын, түсінікті, түзетулерсіз, қысқартылған атауларсыз немесе шартты әріпсіз, цифрлерсіз, белгілерсіз жазылады. Почта жөнелтімдеріне мекенжайы ақ қағазға басылған немесе қолмен жазылған адрестік жапсырма жапсыруға болады.
      Хаттардағы және почта карточкаларындағы адресаттың почталық индексі кодтық орынға цифрлермен қызыл, сары және жасыл түсті сиялардан басқа кез келген түсті сиямен жазылады.
      19. Почта жөнелтімдерінде, сүйемелдеуші бланкілерінде және почтамен ақша аударым бланкілерінде жіберуші мен адресаттың мекенжайын көрсету жіберуші мен алушының тек бір мекенжайын көрсету арқылы жүзеге асырылады.
      Халықаралық почта жөнелтімдерінде Қазақстан Республикасының елді мекенінің мекенжайы болып табылатын жіберушінің тек бір мекенжайы көрсетіледі.
      20. Мекенжайды жазу мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:
      1) жеке тұлғаның фамилиясы, аты, әкесінің аты немесе заңды тұлғаның атауы;
      2) көшенің, ықшам ауданның аты, үй нөмірі, пәтер нөмірі;
      3) елді мекеннің атауы (қала, кент, ауыл және село);
      4) ауданның атауы;
      5) облыстың атауы;
      6) елдің атауы (халықаралық жөнелтімдер үшін);
      7) почта индексі.
      Алуды тездету үшін жіберуші адресаттың (жіберушінің) үй, мобильді телефон номерін, электронды почтасының мекенжайын көрсете алады.
      21. Жөнелтушінің мекенжайы почта жөнелтімінің сол жоғарғы бұрышында, адресаттың мекенжайы – почта жөнелтімінің оң астыңғы бөлігінде көрсетіледі. Адрестік блоктағы жолдар сол жақпен түзете жазылуы тиіс.
      22. Почта жөнелтімдерінде почта операторының, сондай-ақ тапсырыс берушілердің жарнамасын жарнама туралы Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіппен орналастыруға болады.
      23. Почта жөнелтімдері, почтамен ақша аударымдары, факсимильдік байланыс пен электрондық почта жөнелтімдері адресаттың аты-жөнін, заңды тұлғаның атауын көрсете "Талап еткенге дейін" немесе "Абонемент жәшігіне" адрестелуі мүмкін.
      24. Қазақстан Республикасы аумағы бойынша жіберілетін почта жөнелтімдеріндегі, почтамен ақша аударымындағы жөнелтуші мен алушының мекенжайлары жөнелтушінің қалауы бойынша мемлекеттік тілде немесе орыс тілінде ресімделуі тиіс.
      Халықаралық почта жөнелтімдерінде және халықаралық почтамен ақша аударымы бланкілерінде мекенжай латын әріптерімен және араб цифрымен немесе жеткізілетін елдің тілінде, елдің аты міндетті түрде мемлекеттік немесе орыс тілдерінде қайталай отырып, жазылады.
      25. Түрлеріне, санатына қарай ішкі почта жөнелтімдері мен почтамен ақша аударымдары бланкілерінің адрес жақ бетінің жоғарғы бөлігіне мынадай қосымша жазбалар жазылуы тиіс:
      1) құндылығы жарияланған бандерольдерде – "... теңгеге құндылығы жарияланған бандероль", оған қосымша, ішіне салынғандарына тізімдеме жасалған құндылығы жарияланған бандерольдерге – "Тізімдеме жасалған", зағиптарға арналған шығыңқы әріпті бандерольдерге – "Зағиптарға арналған шығыңқы әріпті бандероль", зағиптарға арналған аудио жазба салынған бандерольдерге – "Бандероль. Зағиптар үшін сөйлейтін кітап";
      2) құндылығы жарияланған хаттарға – "... теңгеге құндылығы жарияланған" немесе "Жабық... теңгеге құндылығы жарияланған", ішіне салынғандары хатталып, құндылығы жарияланғанға – оған қосымша "Тізімдеме жасалған" деп жазылады;
      3) төлемақысы қосарланған почта жөнелтімдеріне – "...теңге төлемақысы қосарланған" деп жазылады;
      4) алғандығы туралы хабарламасымен қабылданған тіркелетін почта жөнелтімдері мен почтамен ақша аударымы бланкілеріне хабарламалы екені туралы жазылады, ал посылкаларда ондай жазба ілеспе бланкілерде көрсетілуі керек;
      5) адресаттың өзіне табыс етуге жататын почта жөнелтімдерінің үстінгі бетінде мынадай белгілер болуы тиіс – "Өзіне табыс етілсін. Тапсырысты хабарламамен" деп жазылады;
      6) соттық шақыру қағазымен тапсырысты хаттарда – "Сот шақыруы. Тапсырысты хабарламамен";
      7) дәл құралдар және радиолампалар сияқты осал заттар салынған почта жөнелтімдеріне және ондай посылкалардың ілеспе бланкілеріне "Абайлаңыз" деп жазылады;
      8) посылкаларда және олардың ілеспе бланкілерінде:
      құндылығы жарияланғандарына – "... теңгеге құндылығы жарияланған";
      ішіне салынғандары тізімдеме жасалғандарына – "Тізімдеме жасалған";
      көшет салынғандарына – "Көшет";
      бал аралары салынғандарына – "Абайлаңыз. Бал арасы. Күнге ұстамаңыз. Ветеринариялық сертификатпен";
      аң және кеміргіштер терісі салынғандарға – "Аң терісі. Ветеринариялық сертификатпен";
      жүн, қыл, шаш, қауырсын, түбіт салынғандарына – "Ветеринариялық сертификатпен";
      жаңа піскен жемістер мен көкөністер салынғандарына тиісінше "Жеміс", "Көкөніс" деп жазылады;
      9) әуе кемелері арқылы жіберілетін посылкалар мен олардың ілеспе бланкілеріне, бандерольдерге – "Авиа" деп жазылады;
      10) осы Қағидалардың 165-тармағында көрсетілген лауазымды тұлғалардан қабылданған почта жөнелтімдерінде – "Үкіметтік"-"Правительственное" белгісі болуы тиіс.
      26. Ішіне оңай сынатын заттар салынған және оны ұстағанда өте абай болуды қажет ететін халықаралық посылка осал посылкаға жатады және оларда "Абайлаңыз" - "Осторожно" - "Colіs fragile" белгілері болуы тиіс. Әр осал посылкаға салудың және буып-түюдің жалпы ережесін сақтаған кезде жөнелтуші немесе почта операторының өндірістік объектісінің жұмысшысы оған ақ түске қызыл бояумен басылған шыны бұйымның бейнесі бар жапсырма желімдейді. Ілеспе бланкінің бет жағына өте анық көрінетіндей етіп "Абайлаңыз" - "Осторожно" - "Colіs fragile" белгілері желімделеді.
      27. Өлшемдері осы Қағидалардың 2-қосымшасында белгіленген шамалардан асатын және өзінің көлемі немесе құрылымы бойынша басқа посылкалармен бірге тиеуге болмайтын немесе ерекше ұқыптылықты талап ететін халықаралық посылка "Қомақты" деп аталады.
      Қомақты халықаралық посылкаға, сондай-ақ тиісті ілеспе мекенжайдың бет жағына айқын етіп "Қомақты", "Громоздкая", "Encombrant" сөздері жазылған жапсырма желімделуі тиіс.
      28. Халықаралық алмасуда құндылығы жарияланған, осал және қомақты заттар салынған посылкалар мұндай жөнелтімдерді қабылдауға рұқсат ететін елдерге жіберуге қабылданады.

5. Почта жөнелтімдерінің түрлері және олардың
техникалық сипаттамасы
Ішкі және халықаралық почта жөнелтімдері

      29. Почта жөнелтімдері мен почтамен ақша аударымдары ішкі және халықаралық почта жөнелтімдері болып бөлінеді.
      30. Ішкі почта жөнелтімдерінің түрлері мынадай санаттарға бөлінеді:
      1) хаттар (жай, тапсырысты, құндылығы жарияланған);
      2) почталық карточкалар (жай және тапсырысты);
      3) бандерольдер (жай, тапсырысты, құндылығы жарияланған);
      4) посылкалар (жай, демек құндылығы жарияланбаған және құндылығы жарияланған);
      5) почтамен ақша аударымы;
      6) тікелей почта контейнерлері;
      7) жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімдері;
      8) электронды және факсимильді почта жөнелтімдері, оның ішінде гибридтік жөнелтімдер.
      Осы Қағидалардың 165-тармағында көрсетілген лауазымды тұлғалар жөнелтетін хаттардың, почта карточкаларының, бандерольдер мен посылкалардың "Үкіметтік"-"Правительственное" деген белгісі болуы мүмкін.
      31. Халықаралық почта жөнелтімдерінің түрлері келесі санаттар бойынша бөлінеді:
      1) хаттар (жай, тапсырысты, құндылығы жарияланған);
      2) почталық карточкалар (жай және тапсырысты);
      3) бандерольдер (жай, тапсырысты);
      4) посылкалар (жай, құндылығы жарияланған);
      5) почтамен ақша аударымы;
      6) жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімдері;
      7) ұсақ пакеттер (тапсырысты);
      8) "М" қаптар (тапсырысты);
      9) топтастырылған "Консигнация" жөнелтімдері.

Жай жазбаша хат-хабарлар, олардың салынымдары

      32. Жөнелтушіге оларды қабылдағаны туралы түбіртек берілмей (почталық тіркеу нөмірін, сәйкестендіру штрих-кодын берусіз) қабылданатын және адресатына қолхат алусыз жеткізілетін хаттар мен бандерольдер жай жазбаша хат-хабарлар болып табылады.
      Жай жазбаша хат-хабарлар Қазақстан Республикасының аумағы бойынша да, сондай-ақ тыс жерлерге де жіберілуге қабылданады.
      33. Жай ішкі хаттарда жазбаша хабарлар және іс қағаздары, фотосуреттер, көркемсуретті ашық хаттар және өзге де ұқсас қағаз өнімдері сияқты төмен бағалы заттар жіберіледі.
      Жай ішкі бандерольдер арқылы бланкілер, брошюралар, плакаттар, газеттер, журналдар, кітаптар, маңыздылығы төмен іс қағаздары, қолжазбалар, фотосуреттер, альбомдар, дәптерлер, дәрілік шөптер, тұқымдар, дыбыс жазбалар және өзге де ұқсас төмен бағалы заттар жіберіледі.
      34. Жай халықаралық хаттармен жеке және қызметтік жазбаша хат-хабарлар, түбіртектер, шоттар, фотосуреттер жіберіледі.
      Жай халықаралық бандерольдермен баспасөз басылымдары, гравюралар, суреттер, пішу үлгілері, каталогтар, проспектілер, әртүрлі хабарландырулар, хабарламалар, әртүрлі баспа тәсілдерімен жасалған бедерлер мен репродукциялар, қолжазбалар жіберіледі.
      35. Жай почта бандерольдерінде ресми мекемелер зағиптарға (немесе зағиптардан осы ұйымдардың мекенжайына) секограммалар жіберуіне болады. Олар ДПО актілеріне сәйкес ақысыз қабылданады.

Тіркелетін почта жөнелтімдері, олардың салынымдары

      36. Тіркелетін почта жөнелтімі почталық тіркеу нөмірі (сәйкестендіру штрих коды) берілген және жөнелтушіге почта операторының жұмысшысының тегі көрсетілген почталық мөртабанның немесе бақылаулық-кассалық машинаның мөр (атаулы модуль) бедері басылған түбіртек беріліп қабылданған жөнелтім болып табылады. Тіркелетін почта жөнелтімін табыс ету кезінде адресаттан қолхат алынады. Тіркелетін почта жөнелтімдері кері мекенжайы міндетті түрде көрсетіліп қабылданады.
      Әрбір тіркелетін почта жөнелтімінің бумасында қабылдаған почта операторы өндірістік объектісінің атауы, қабылдаған күні мен тіркеу нөмірі (штрих коды) көрсетілген почта мөртабанының бедері соғылады. Тізім бойынша қабылданған почта жөнелтімдеріне бір түбіртек беріледі.
      37. Тіркелетін почта жөнелтімдеріне тапсырысты хат-хабарлар және құндылығы жарияланған хаттар, жай және құндылығы жарияланған посылкалар, почта арқылы ақша аударымдары, тікелей почта контейнерлері, жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімдері жатады.
      38. Тапсырысты хат-хабарларға хаттар, почта карточкалары, бандерольдер, ұсақ пакеттер, "М" қаптары жатады. Пайдаланушының тілегі бойынша қағаз тасығышқа басып шығарылған электронды почта хабарламалары жеке жіберу кезеңінде тапсырысты хат түрінде жіберілуі мүмкін (гибридтік жөнелтім).
      39. Ішкі және халықаралық тапсырысты жөнелтімдермен осы Қағидалардың 33, 34-тармақтарында аталғандардан басқа жіберуге рұқсат етіледі:
      1) азаматтық хал актілерін жазу органдары үшін – азаматтық хал актілерін тіркеу туралы куәліктердің барлық түрлері;
      2) соттар мен құқық қорғау органдарына, сондай-ақ жергілікті әскери басқару органдарына – шақыру қағаздары мен хабарламалар, олардың алғандығы туралы тапсырысты хабарламамен, тапсырысты хаттың орамасында тиісті белгілермен қабылданады;
      3) тапсырысты бандерольдер арқылы көркем әдебиет, өнер жөніндегі әдебиет, сот істері және сырттай оқитын студенттердің бақылау жұмыстары жіберіле алады;
      4) "М" қаптарында бір орынға жолданатын және бір адресаттың мекенжайына жіберілетін мерзімді басылымдар (газеттер мен журналдар, кітаптар және басқа баспа материалдары) жіберіледі;
      5) ұсақ пакеттер арқылы сыйлық сипатындағы сынбайтын ұсақ заттар және жеке тауар үлгілері жіберіледі. Жіберілетін салынымдар құны ұсақ пакеттер жоғалған жағдайда төленетін өтемақы құнынан аспайтын болуы тиіс.
      40. Құнды қағаздар, құжаттар немесе басқа да құнды заттар салынған почта жөнелтімдері құндылығы жарияланған почта жөнелтімдері ретінде жіберіледі.
      Жіберуші құндылығы жарияланған почта жөнелтімінің ішіне салынғандардың бағалау құнын Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы арқылы өз еркімен анықтайды және осы Қағидаларға сәйкес буып-түю түрін таңдап алады.
      41. Құндылығы жарияланған ішкі почта жөнелтімдері арқылы жіберілетіндер:
      1) хаттарда – құжаттар мен құнды қағаздар (куәліктер, паспорттар, тууы, қайтыс болуы, неке қиюы және бұзуы туралы, жылжымайтын мүлік құқығы туралы куәліктер, дипломдар мен сертификаттар, зейнетақы мен сот істері, мемлекеттік заем облигациялары, лоторея билеттері және басқа қаржылық құжаттар);
      2) бандерольдерде – тұтыну тауарлары, баспа басылымдары, көркем әдебиет, өнер әдебиеті, іс қағаздары, дәрі-дәрмек, кондитерлік бұйымдар және сақталуын почта жөнелтімдерінің осы түріне арналған бумасы қамтамасыз етуі тиіс басқа ұзақ сақталатын тамақ өнімдері;
      3) посылкаларда тұтыну тауарлары, ұзақ мерзім сақталатын азық-түлік, кітаптар, өсімдіктер, бал аралары, дәрі-дәрмектер, медициналық препараттар және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасымен жіберуге тыйым салынбаған өзге де салынымдар.
      42. Құндылығы жарияланған халықаралық хаттармен құнды қағаздар, жеке басты куәландыратын құжаттар, нотариалды расталған құжаттар мен анықтамалардың көшірмелері жіберіледі.
      Халықаралық посылкаларда ДПО-ның актілеріне сәйкес жіберуге рұқсат етілген тұтыну тауарлары жіберіледі.
      43. Жарияланған құндылық мөлшері почта жөнелтімінің ішіне салынғандардың нақтылы құнынан аспауы тиіс.
      Құжаттар салынған почта жөнелтімдерінің жарияланған құны жөнелтім жоғалған жағдайда сол құжаттарды қалпына келтіру шығынынан аспайтын мөлшерде болуы тиіс.
      44. Қағазға оралған ішкі бандерольдер мен посылкалардың жарияланған құны Қазақстан Республикасының ағымдағы күнтізбелік жылға арналған республикалық бюджет туралы заңымен бекітілген үш айлық есептік көрсеткіш мөлшерінен аспауы тиіс.
      45. Құндылығы жарияланған халықаралық хаттар, посылкалар және ұсақ пакеттер тек қана халықаралық почта жөнелтімдерінің жеке түрлерін қабылдауға рұқсат етілген елдер мен аумақтарға қабылданады. Елдер тізімін почта операторы ДПО-ның Халықаралық бюросының мәліметтері негізінде жасайды.
      46. Халықаралық почта жөнелтімдердің жарияланған құндылығы ДПО актілерінде хабарланған жеткізілу елдің атаған құндылықтың шекті сомасынан аспауы тиіс.
      47. Бал арасы, сүліктер, жібек құрттары, өсімдіктер, көшеттер, жаңа піскен көкөністер мен жемістер, радиолампалар және шыны немесе басқа да оңай бүлінетін осал бөлшектері бар дәл өлшеу құралдары (тұрмыстық техника мен тұрмыстық аспаптардан басқа) салынған посылкалар жіберілуге құндылығын жарияламай қабылданады.
      48. "Консигнация" қызметі және тікелей почта контейнерлерін жіберу жөніндегі қызмет шарттық қызметтер болып табылады. Осы қызметтердің талаптары, жауапкершіліктері мен тарифтері пайдаланушымен почта операторы арасындағы шартта аталады.
      49. Жеделдетілген және курьерлік почтаның қызметтерінде өзіндік, почта операторымен авторлық құқықтар мен зияткерлік меншік саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгіленген логотип болуы тиіс.
      50. Жеделдетілген және курьерлік почта пакеттері мен посылкаларында (құндылығы жарияланбаған және жарияланған) осы Қағидаларда белгіленген жіберуге тыйым салынғандар және шектеу қойылғандарды ескере отырып халықаралық және ішкі почта жөнелтімдерінде жіберілуі қарастырылған заттар жіберіледі.
      51. Қазақстан Республикасы ішінде жіберілетін почтамен ақша аударымының сомасына шек қойылмайды. Почтамен ақша аударымдары Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен және Қазақстан Республикасының валюталық заңнамасына сәйкес басқа да валюталармен қабылданады.
      Төлемдер мен ақша аударымдарын валюталық операция бойынша жүзеге асырған жағдайда жіберуші Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2006 жылғы 11 желтоқсанда № 129 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасында валюталық операцияларды жүзеге асыру ережелеріне сәйкес қосымша құжаттар мен мәліметтерді береді.
      52. Аударым қабылдау:
      1) қолма-қол және қолма-қол емес ақшаны аудару арқылы – қолма-қол ақшамен алу немесе алушының банк шотына аудару үшін;
      2) почта операторында ашылған жөнелтушінің шотынан банктегі алушының шотына.
      Почтамен ақша аударымын қолма-қол емес есеп айырысу бойынша қабылдау аударылатын қаржы тек почта операторының есеп шотына келіп түскеннен кейін орындалады.
      53. Ұлттық почта операторы почтамен ақша аударымын Қазақстан Республикасы аумағынан тыс аумаққа, почта аударымын шекті сомасы, ресімдеу тәртібі, жіберу, төлеу, конвертациялау және өзара есептесу әдісі көрсетілген тиісінше халықаралық шарттардың және ДПО Актілері негізінде қабылдайды.

Почта жөнелтімдерінің техникалық сипаттамасы
(көлемі мен салмағы)

54. Ішкі почта жөнелтімдерінің өлшемдері мен шекті салмақтары осы Қағидалардың 1-қосымшасында келтірілген.
55. Халықаралық почта жөнелтімдерінің өлшемдері мен шекті салмақтары осы Қағидалардың 2-қосымшасында келтірілген.

6. Почта жөнелтімдерін және (немесе) почта арқылы ақша
аударымдарын қабылдау, өңдеу, тасымалдау және (немесе)
беру, жеткізу және (немесе) табыс ету тәртібі

      Почта жөнелтімдерін, почтамен ақша аударымдарын
      қабылдау және өңдеу
      56. Кез келген почта жөнелтімі, почтамен ақша аударымы адресатқа берілмегенше жіберушісінің мүлкінде болып табылады.
      57. Жөнелтімдерді бергенде пайдаланушылар мынаны білуі тиіс:
      1) почта маркалары почта конвертінің, почта карточкасының, бандерольдердің, ұсақ пакеттің оң жақ жоғарғы бұрышына орналастырылады;
      2) почта маркаларын бірінің үстіне бірін жапсыруға тыйым салынады;
      3) айналымнан шығарылған, бүлінген (былғанған, жыртылған, желімделген, қандай да бір әдіспен өшірілген) почта маркалары төлем үшін жарамсыз;
      4) шетелдік почта маркалары ішкі және халықаралық хат-хабарлар үшін жарамсыз;
      5) жай хат-хабарды топтамамен жібергенде тізім жасалмайды;
      6) почта жөнелтімінің, почтамен ақша аударымының, жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімін қабылдау туралы түбіртекке көшірме берілмейді;
      7) көшелерге (көпшілік жерлерде) орнатылатын почта жәшіктеріне тек стандарттық почта конверттеріндегі жай хаттар және почта карточкалары салынады. Басқа өлшемді почта конверттеріндегі хаттар Ұлттық почта операторының операциялық залдарына қойылатын арнайы почта жәшіктеріне салынады немесе өндірістік объектінің операциялық терезесіне беріледі.
      58. Жеделдетілген және курьерлік жөнелтімін қабылдағанда операторлар өзінің өндірістік объектілерінен тыс басқа да жерлерде қабылдау орны мен уақытын белгілеуі мүмкін (курьер арқылы пайдаланушының кеңсесінде немесе үйінде, шартта аталған өзге де жерде).
      59. Тіркелетін почта жөнелтімдерін тапсыру кезінде жіберуші:
      1) осы Қағидаларға сәйкес почта жөнелтімінің буып-түюін таңдайды;
      2) ілеспе бланкіні толтырады, ал халықаралық жөнелтімдер үшін қосымша кедендік декларация толтырады;
      3) осы Қағидалармен қарастырылған жағдайларда салынатын заттар тізімдемесін жасайды және тізімдемемен салыстыру үшін жөнелтімді ашық күйде ұсынады;
      4) жеке басын куәландыратын құжатты көрсетеді және оның деректерін ілеспе бланкілерге жазады және өз қолымен "Жіберуге тыйым салынған заттар жоқ. Буып-түю талабымен таныстым" деген жазбаны растайды;
      5) мынадай посылкаларды тапсырғанда ветеринарлық сертификат көрсетеді:
      бал арасы салынғанда;
      фабрикалық өңдеуден өтпеген елтірі және кеміргіштер терісі салынғанда;
      жүн, қыл, қауырсын, түбіт салынғанда;
      6) тұқым салынған бандерольдерді карантин жарияланған аймақтарға жіберген кезде карантиндік куәлікті (сертификатты) көрсетеді;
      7) жаңа піскен көкөніс пен жемістің қатты сорттары салынған посылкалар жеті тәуліктен асыра жеткізілетін жағдайда мүмкін болатын шығындарды өзінің жауапкершілігіне алатындығын растайды;
      8) тыйым салынған заттардың жоқтығына көз жеткізу мақсатында бандерольдердің, посылкалардың, ұсақ пакеттердің ішіндегі салынымды ұсынады.
      60. Жеке және заңды тұлғалардан ашық түрде қабылданады:
      1) құндылығы жарияланған және тізімдемемен берілетін ішкі почта жөнелтімдері, және кедендік декларациямен – халықаралық жөнелтімдер;
      2) салынғандарына міндетті түрде тізімдеме жасай отырып үшінші тұлғалар атынан жіберілетін посылкалар.
      61. Жабық түрде қабылданады:
      1) жеке тұлғалардан осы Қағидалардың 59-тармағы 4) тармақшасының талаптары сақталуымен жарияланған құндылығысыз ішкі почта жөнелтімдері және халықаралық тапсырысты почта жөнелтімдері;
      2) заңды тұлғалардан фирмалық сүргіштік мөрмен мөрленген (немесе пломбасымен пломбаланған) "Жіберуге тыйым салынған заттар жоқ" деген расталынған жазбасы бар ішкі және халықаралық құндылығы жарияланған хаттар, бандерольдер және посылкалар.
      Осы тармаққа осы Қағиданың 59-тармағы 8) тармақшасы қолданбайды.
      62. "Өз қолына тапсырылсын" деген белгісі бар ішкі тапсырысты хаттар мен алғаны туралы тапсырысты хабарламасы бар почта карточкалары, жеке тұлғалардың үйлеріне адрестелген құндылығы жарияланған хаттар қабылданады. "Өз қолына тапсырылсын" белгісі бар халықаралық почта жөнелтімдері осы қызмет түрін көрсететін елдерге қабылданады.
      63. Осы Қағидалардың 165-тармағында көрсетілген тұлғалардың өкілдерінен мемлекеттік құпияларды мазмұндамайтын "Үкіметтік"-"Правительственное" белгісі бар хаттары, почта карточкалары, бандерольдер мен посылкалар почта операторының кез келген өндірістік объектілерінде қолданыстағы тарифпен төлеу арқылы қабылданады.
      64. Почта жөнелтімдерін және почтамен ақша аударымын әскери бөлімдер мен мекемелер атына жолдаған кезде мынаны басшылыққа алу қажет:
      1) жеткізілетін пункттері көрсетілген әскери бөлімдер мен мекемелер үшін почта жөнелтімдерінің, жеделдетілген, курьерлік почта жөнелтімдері мен почтамен ақша аударымының барлық түрлері қабылданады;
      2) тіркелетін почта жөнелтімдері алғаны туралы хабарламамен қабылдана алады;
      3) төлемақысы қосарланған почта жөнелтімдері қабылданбайды;
      4) "Дала почтасы" деген мекенжаймен тек жай және тапсырысты хаттар мен почта карточкалары, құндылығы жарияланған хаттар, сондай-ақ почтамен ақша аударымдары қабылданады.
      Бұдан басқа, заңды тұлғалардан командирлердің аттарына жай және тапсырысты бандерольдер, сондай-ақ посылкаларды жолдауға рұқсат етіледі.
      Қылмыстық-түзеу мекемелерінде жазасын өтеп жатқан тұлғалардың почта жөнелтімдерін осы мекемелердің уәкілетті тұлғалары тікелей қызмет көрсетуші өндірістік объектіге өткізеді.
      65. Франкирлеу машинасын қолданатын заңды тұлғалар жазба хат-хабарларды Ұлттық почта операторының қызмет көрсететін өндірістік объектісіне тапсырады.
      66. Егер жіберуші бір немесе бірнеше мекенжайға бес немесе одан да көп тіркелетін почта жөнелтімін, почтамен ақша аударымын жіберетін болса, онда ол почта операторы белгілеген нысанда тізім жасайды.
      67. Пайдаланушының қалауы бойынша құндылығы жарияланған почта жөнелтімдерін косарланған төлемақымен қабылдай алады. Мұндайда почта операторы почта жөнелтімін тапсырған кезде алушыдан жөнелтуші көрсеткен төлемақы сомасын қабылдап, оны почта аударымымен жөнелтуші көрсеткен мекенжайға салып жіберуге міндеттенеді. Төлемақысы қосарланған посылкалар Қазақстан Республикасының барлық аумағы бойынша және почта операторларымен тиісті шарттар жасалған елдерге қабылданады.
      68. Қосарланған төлемақыны почтамен аудару үшін ақысы белгіленген тарифпен почта операторының ішкі нормативтік актілеріне сәйкес жүргізіледі. Адресат қосарланған төлемақының жалпы сомасын (алымды қосқанда) почта жөнелтімін алған кезде алдын ала төлейді.
      69. Ішкі және халықаралық тіркелетін почта жөнелтімдері мен почтамен ақша аударымын берген кезде жөнелтуші қалауы бойынша адресаттың почта жөнелтімін алғаны туралы өзіне хабарлама жолдануын талап ете алады. Хабарлама үшін төлем почта жөнелтімін және почтамен ақша аударымын өткізу кезінде төленеді.
      70. Ішкі почта жөнелтімдерін алғандығы туралы хабарлама тек тапсырысты болуы мүмкін, ал халықаралық почта жөнелтімдері үшін – тек жай болады.
      71. Почта операторының қызметкері құндылығы жарияланған хаттар мен бандерольдерді, жай және құндылығы жарияланған посылкаларды буып-түюі (пломбалауы) жөнелтушінің көз алдында, почта жөнелтімдерін қабылдау үдерісінде орындалады.
      72. Почта операторының қызметкерлері өндірістік объектілеріндегі почта жөнелтімдерінің одан әрі өңдеу, сұрыптау және тасымалдау операцияларына өткізу үдерісінде сақтығын қамтамасыз етеді.

Почта жөнелтімдерін тасымалдау

      73. Почта жөнелтімдерін тасымалдау ведомстволық (почта операторының) көлік құралдарымен де, сондай-ақ әртүрлі көлік түрлерінің тасымалдаушыларымен де жүзеге асырылады.
      74. Ұлттық почта операторы почта жөнелтімдерін облыстар арасындағы қалааралық, облыс ішіндегі қалааралық, қалалық, қаламаңындағы және аудан ішіндегі әртүрлі елді мекендерді өзге орталықтармен, қалалармен, республикалық маңызы бар қалалармен (астанамен) байланыстыратын бағдарлармен тасымалдайды.
      75. Бағдарлар мен көліктің жүру кестесін құрастыру Ұлттық почта операторымен қолданыстағы баршаға қолжетімді почта байланысы қызметтерінің сапа параметрлеріне, почта жөнелтімдерін өңдеу, тасымалдау және жеткізудің ішкі нормативтері мен бақылау мерзімдеріне сәйкес жасалады.
      76. Тасымалдау мен өткізу үдерістері сұрыптау, жолдау, жеткізілу мекендерінде тасымалдағы тіркелетін почта жөнелтімдері сүйемелдеуші құжаттарда бөлек аталып, ресімдеуімен (тіркеуімен) және қызметкерлердің алғаны туралы қолымен расталып, жазылады.
      Почта операторы почта жөнелтімдерінің барлық түрлерінің тасымалдау және өткізу кезінде сүйемелденуі мен сақтығын, сондай-ақ жүру бағдары мен кестесінің сақталуын қамтамасыз етеді.

Почта жөнелтімдерін, почтамен ақша аударымдарын
жеткізу және табыстау

      77. Пайдаланушыларға жіберілген жазбаша хат-хабарларды, баспасөз басылымдарын салу үшін абоненттік почта жәшіктері түзу қалпында, почташы бара алатын жерде болуы керек.
      Абоненттік почта жәшіктеріне мынадай талаптар қойылады:
      пәтер немесе үй нөмірі немесе заңды тұлғаның атауы анық көрсетілуі тиіс;
      құлыппен жабдықталуы тиіс;
      қалаларда және ауылдық елді мекендерде жәшіктер көп пәтерлі үйлердің жарықтандырылған кіреберісіне екінші қабатынан жоғары емес, жеке үйлердің кіруге жақын немесе қақпасы жанына, көлікпен өтуге ыңғайлы да почташыға қауіпсіз жерге қойылады.
      78. Почта операторының өндірістік объектідегі абонементтік жәшіктерді пайдалануы абоненттің жазбаша өтініші бойынша төлеммен жүзеге асырылады. Бірнеше абоненттердің бір абонементтік жәшігін пайдалануына және де оны абоненттеу мерзімі ішінде басқа адамға беруіне жол берілмейді.
      Абонент жәшікті әрі қарай пайдаланудан бас тартса, оның нөмірі арыз берілген мерзімнен бір ай өткенде немесе абоненттеу мерзімі аяқталғанда басқа абоненттің пайдалануына беріледі. Абоненттеу мерзімінің аяқталуы туралы арыз берілген соң келіп түскен хат-хабарлар қайтарылады немесе кері мекенжайы болмаса таратылмағандар санына беріледі.
      79. Абоненттік және абонементтік жәшіктер арқылы келесі почта жөнелтімдері жеткізіледі:
      1) жай хаттар;
      2) жай почта карточкалары;
      3) жай бандерольдер;
      4) почта жөнелтімін және почтамен ақша аударымын алғаны туралы жай хабарлама;
      5) тіркелетін почта жөнелтімдері мен почта аударымы туралы алғашқы хабарламалар;
      6) көлемі абонементтік немесе абоненттік почта жәшіктеріне салуға мүмкіндік бермейтін жай почта жөнелтімдері туралы алғашқы хабарламалар;
      7) тапсырысты хаттар, бандерольдер, почта карточкалары – адресаттың қолхатсыз алуға келісуі туралы арызы болған жағдайда;
      8) жазылу бойынша мерзімді баспасөз басылымдары.
      80. Адресаттарға мекенжайлары бойынша үйде беруге жататындар:
      1) тапсырысты почта жөнелтімдері ("М" қаптарынан басқа), соның ішінде салмағы бес жүз грамға дейінгі ұсақ пакеттер;
      2) почта жөнелтімдері мен почта аударымын алғаны туралы хабарлама;
      3) тіркелетін почта жөнелтімдері, почтамен ақша аударымы туралы қайталау (екінші реттік) хабарлама;
      4) жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімдері.
      81. Почта операторы абоненттік жәшіктер бұзылған болса немесе почта жөнелтімдерінің сақтығын қамтамасыз етпеген жағдайда почта жөнелтімдерін жеткізу үшін оны қолданбайды. Бұл жағдайда хат-хабарлар пайдаланушыға почта операторының өндірістік объектісінде беріледі.
      82. Почта операторының мүмкіндігі болса, адресаттар почта жөнелтімінің келуі туралы телефонмен, sms-хабарламамен, электрондық почтамен (олар мекенжайда көрсетілген жағдайда) хабарлануы мүмкін.
      83. Заңды тұлғаға жолданған жай хат-хабарлар, почта жөнелтімін алғандығы туралы хабарлама тіркелетін почта жөнелтімі туралы және почтамен ақша аударымы туралы хабарлама почта операторының өндірістік объектісінде сол заңды тұлғаның почтаны қабылдауға уәкілетті тұлғасына беріледі немесе олар почташымен заңды тұлға орналасқан ғимараттың бірінші қабатына қоятын тіректік пункттің почта шкафына салынады. Жай жөнелтімдерді жеткізу тәртібі заңды тұлға мен почта операторы арасындағы жасалатын шартпен белгіленеді.
      84. Тіркелетін почта жөнелтімін алушылар – заңды тұлғалар почта алуға өкілетті тұлға атына ондай почта жөнелтімдерді алуға құқық беретін сенімхат ресімдейді. Сенімхат өкілетті тұлғаның өзінде қалдырылады және ол әрбір тіркелетін почта жөнелтімін алу кезінде көрсететін болады, ал сенімхаттың көшірмесі почта операторының өндірістік объектісінде болады.
      Тіркелетін почта жөнелтімдерін почта операторы мен заңды тұлға арасындағы жасалған шарт бойынша жеткізгенде жөнелтімдерді оның өкілетті тұлғасына сенімхатпен беру тәртібі осы шартпен белгіленеді.
      85. Заңды тұлғаларға тиесілі ғимараттарда, үй-жайларда (жатақханаларда, интернаттарда, балалар үйінде, қонақ үйлерде, сауықтыру және емдеу мекемелерінде және т.б.) тұратын жеке тұлғаларға жай почта жөнелтімдері, почта жөнелтімін алғандығы туралы хабарламалар, тіркелетін почта жөнелтімі туралы және почтамен ақша аударымы туралы хабарламалар осы Қағидалардың 84-тармағында көрсетілген тәртіппен жеткізіледі.
      86. Почта жөнелтімдерін және почтамен ақша аударымын елді мекендерден тыс жерлердегі адресаттарға:
      жайылымдағы малшыларға, фермалар, өндірістік учаскелерде және бригадаларда жүрген ауылшаруашылығы ұйымдарының жұмыскерлеріне;
      айдындағы балықшыларға;
      орман учаскелеріндегі, геологиялық партиялардағы (экспедициядағы) қызметкерлерге;
      теміржол бойындағы жұмыскерлерге;
      қылмыстық түзету мекемелерінде жазалау мерзімін өтеп жатқан тұлғаларға;
      елді мекендерден тыс жерлердегі өзге де адресаттарға осы адресаттар қарауында жұмыс істейтін заңды тұлғаға дейін почта операторымен жүзеге асырылады.
      87. Әскери бөлімдер мен мекемелерге және олардағы жеке құрамдарға, қылмыстық түзету мекемелеріндегілерге жолданған почта жөнелтімдері, оның ішінде жеделдетілген және курьерлік, адресаттың өзіне, сонымен бірге әскери почташыға немесе бөлімдер мен мекемелердің өкілетті тұлғасына беріледі.
      88. Почта операторының өндірістік объектісінде берілетіндер:
      1) құндылығы жарияланған хаттар мен бандерольдер;
      2) төлемақысы қосарланған почта жөнелтімдері;
      3) посылкалар;
      4) почтамен ақша аударымдары;
      5) әскери бөлімдер мен қылмыстық түзету мекемелеріне жолданған почта жөнелтімдері мен почтамен ақша аударымдары;
      6) салмағы бес жүз грамнан жоғары ұсақ пакеттер;
      7) электронды тасығыштағы электронды почта хабары немесе ашық түрде қағаз тасығышта басып шығарылған электрондық хабарлар;
      8) ашық түрде жіберілетін факсимильдік байланыс жөнелтімдері;
      9) ақаулы почта жөнелтімдері;
      10) "М" қаптары.
      Кедендік төлем есептелген халықаралық почта жөнелтімдерін адресатқа табыстау осындай төлемді, сондай-ақ кедендік ресімдеу үшін кедендік алым төленгеннен кейін жүзеге асырылады.
      89. Тіркелетін почта жөнелтімдері мен почта аударымдары адресатқа, немесе сенімхат негізінде әрекет ететін оның заңды өкіліне және сенген адамына, почта қызметкеріне адресаттың немесе оның өкілінің тұлғасын растайтын мына құжаттардың бірін көрсеткенде ғана беріледі:
      1) жеке куәлігін;
      2) паспортын;
      3) шетел азаматының Қазақстан Республикасында тұруға рұқсаты;
      4) азаматтығы жоқ адамның куәлігі;
      5) дипломатиялық паспорт;
      6) қызметтік паспорт;
      7) теңізшінің паспорты;
      8) әскери қызметкерлер үшін әскери билет.
      Почта байланысы қызметін пайдаланушы почта жөнелтімін алған кезде ұсынған құжаттың деректерін, тіркелген орнының мекенжайын немесе нақты тұрып жатқан жерін көрсетеді.
      90. Тіркелетін почта жөнелтімін, почта аударымын алған кезде почта байланысы қызметін пайдаланушы жөнелтімді алғаны туралы қол қояды.
      Егер адресат белгілі бір себептермен почта жөнелтімін және почтамен ақша аударымын алғандығына қол қоя алмаса, онда өзге тұлғаға жеке басын куәландыратын құжат негізінде қол қою арқылы почта жөнелтімін беруге рұқсат беріледі. Почта қызметкері адресаттың және өзге тұлғаның берген құжатындағы деректерді жазып алады.
      91. Почта операторының мүмкіндігі бар болса адресаттың өтініші немесе почта операторының ұсынысы бойынша осы Қағидалардың 88-тармағында аталған почта жөнелтімдері, 9) бен 10) тармақшалардан басқа, қосымша ақы үшін үйге жеткізіліп берілуі мүмкін.
      92. Почта жөнелтімдерін табыс ету:
      1) адресаттың өзіне;
      2) отбасының кәмелетке толған мүшелерінің біріне сенімхатсыз, осы Қағидалардың 89-тармағында аталған құжаттардың бірін және адресатқа жақын екенін растайтын құжатын көрсеткенде;
      3) адресаттың жазбаша арызы бойынша – пәтер (үй) көршісіне (тек жай және тапсырысты хат-хабарлар);
      4) почта жөнелтімін, жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімін алуға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ресімделген адресаттың нотариалды расталған сенімхатты және оған теңелген сенімхат ұсынушыға осы Қағидалардың 89-тармағында көрсетілген құжаттардың бірін көрсеткенде;
      5) кәмелетке толмаған 16 жасқа дейінгі жасөспірімдердің ата-аналарына (асыраушыларына, қамқоршыларына) сенімхатсыз, осы Қағидалардың 89-тармағында аталған құжаттардың бірін және адресатқа жақын екенін растайтын құжатын көрсеткенде;
      6) қабілетсіз тұлғалардың ата-аналарына (асыраушыларына, қамқоршыларына) сенімхатсыз, адресатқа жақын екенін растайтын осы Қағидалардың 89-тармағында аталған құжаттардың бірін көрсеткенде;
      7) мектеп-интернаттардың, балалар үйлерінің және басқа осындай мекеме, заңды тұлғалар өкілдеріне, соңынан 16 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандарға беру үшін – сенімхатпен және осы Қағидалардың 86-тармағында көрсетілген басқа жеке тұлғаларға.
      93. "Өз қолына табыс етілсін" деген белгісі бар тапсырысты хаттар (почта карточкалары) құндылығы жарияланған хаттар адресаттың өзіне, оның заңды өкіліне немесе сенім артқан тұлғасына хабарлама бланкісіне қол қоюы арқылы беріледі.
      94. Осы Қағидалардың 86-тармағында көрсетілген адресатқа жеткізілетін почта жөнелтімдерін табыстау, тіркелетін почта жөнелтімдері мен почта жөнелтімдерін алу туралы хабарламаларды тапсыру заңды тұлғалардың күшімен және есебінен жүзеге асырылады.
      95. Тіркелетін почта жөнелтімін алудан бас тартқан болса адресат почта жөнелтімінде немесе хабарламада тиісті жазба жасайды.
      96. Адресат почта жөнелтімдерін, почтамен ақша аударымын алуға келмесе, оларға абонементтік жәшікке жолданған жөнелтімдерден басқа жөнелтімдер үшін мынадай мерзімдерде қайталап хабарлама беріледі және қол қойғызу арқылы тапсырылады:
      1) алғаш рет жазылған хабарламаны бергеннен кейін үш жұмыс күні өткен соң:
      жана піскен жемістер (көкөніс) салынған посылкалар үшін;
      "Сот шақыруы. Тапсырысты хабарламамен", "Шақыру. Тапсырысты хабарламамен" белгісі бар хаттарға;
      2) алғаш рет жазылған хабарламаларды апарғаннан кейін бес жұмыс күні өткен соң – барлық басқа почта жөнелтімдері үшін.
      97. Салынғандарының тізімдемесі бар почта жөнелтімдері мен ақаулы тіркелетін почта жөнелтімдерін почта қызметкері адресатқа тапсыру кезінде ашады.
      Салынғандар тізімдемеге сәйкес келмесе немесе бұзылған болса почта қызметкері белгіленген нысанда акті жасайды, оған почта операторының өндірістік объектісінің басшысы, почта қызметкері мен адресат қол қояды. Актінің бір данасы ақаулы почта жөнелтімінің салымымен қоса адресатқа тапсырылады.
      Адресат актіге қол қоюдан бас тартса почта операторы "Адресат қол қоюдан бас тартты" деп белгі салады. Акт қызметтік тексеру және (немесе) өтемақыны төлеу үшін негіз болады. Посылканың орамы заттай дәлел ретінде почта операторының өндірістік объектісінде қалады.
      Адресат почта жөнелтімін ашудан бас тарта алады, ондайда адресат хабарламаға тиісті белгі соғады, бұл келешекте шағымды қанағаттандырудан бас тарту үшін негіз болады.
      98. Адресаттың сұрауы бойынша орамасы бүлінбеген (бүтін) төлемақысы қосарланған почта жөнелтімі тек оның төлемақысы төлегеннен кейін ашылуы мүмкін. Қосарланған төлемақыны төлемей тұрып адресат жөнелтушінің мекенжайлық деректерін алуына болады.
      Осы Қағидаларға сәйкес адресаттың қолына берілген, орамасы бүтін төлемақысы қосарланған почта жөнелтімі қайта қабылданбайды және почта операторына салынған заттардың түрі, көлемі, атаулары бойынша өтініштер қабылданбайды.
      99. Ақаулы келіп түскен төлемақысы қосарланған почта жөнелтімі адресаттың көзінше почта операторы қызметкерімен ашылады. Ақаулы почта жөнелтімі ашылғанға дейін оның қосарланған төлемақысы төленбейді.
      Салынғандары тізімдемеге сәйкес келіп, салынымы бұзылмаса не зақымдалмаса, белгіленген нысанда акт жасалынбайды және адресат төлемақы сомасын төлейді.
      Салынғандары жетіспеген, ауыстырылған, толықтай не ішінара бұзылған болса акті жасалады, оның бір данасы адресатқа беріледі. Актінің басқа данасы бар почта жөнелтімі жөнелтушіге жіберген жеріне почта операторының бөлімшесінде қызметтік тексеріс жүргізу үшін қайтарылады.
      Халықаралық төлемақысы қосарланған ақаулы почта жөнелтімдері операторлар арасындағы халықаралық келісімдерге сәйкес өңделеді.

7. Халықаралық почта жөнелтімдерін қабылдау, өңдеу
және табыстау тәртібі

      100. Халықаралық почта жөнелтімдерін қабылдау кезінде ішкі почта жөнелтімдерінде жіберуге тыйым салуда қойылатын талаптарынан басқа, оларға қосымша ДПО ақпаратына (циркулярына) сүйеніп, баратын елдегі қолданылатын тыйымдар туралы мәліметтерді басшылыққа алу қажет.
      101. Халықаралық почта жөнелтімдері халықаралық почта алмасу орындарында Қазақстан Республикасы және Кедендік одақтың кедендік заңнамасымен қаралған жағдайларда кедендік бақылау органдарымен қаралады.
      102. Кедендік бақылау органдарымен халықаралық хат-хабар, сондай-ақ Кедендік одақтың шегінде жіберілетін почта жөнелтімдерінің барлық түрлері қаралмайды, олар кедендік бақылауға жатпайды, кедендік рәсімдер астына орналастырылмайды, оларға қатысты кедендік операциялар жасалмайды.
      103. Жеке және заңды тұлғалардан ашық түрде қабылданады:
      1) кедендік декларацияларды немесе бекітілген нысан бойынша жапсырма толтырумен ұсақ пакеттер;
      2) құндылығы жарияланған хаттар, салынымдардың сипаттамасы туралы жіберушіні сұраумен және ілеспе бланкі мен кедендік декларацияларын толтырумен посылкалар.
      104. Заңды тұлғалардан өздерінің мөрлерімен мөрленген немесе пломбаланған посылкалар жабық түрде почта операторы бекіткен нысандағы тізіммен, оған қоса ілеспе бланкі мен кедендік декларацияларын толтырумен қабылданады.
      105. "Өз қолына табыс етілсін" белгісімен халықаралық почта жөнелтімдері қызметтің осындай түрін көрсететін елдерге қабылданады.
      106. Төлемақысы қосарланған жөнелтімдер тиісті шарттар жасалған елдерге қабылданады.
      107. Тіркелетін халықаралық почта жөнелтімдерін жібергенде жөнелтуші адресаттың почта жөнелтімін алғаны туралы хабарламасын ала алады. Хабарламаның ақысы почта жөнелтімін жібергенде төленеді.
      Халықаралық почта жөнелтімдердің алғаны туралы хабарлама тек жай болады.

8. Почта жөнелтімдерін алу, өңдеу және тексеру тәртібі

      108. Почта операторының өндірістік объектісіне келіп түскен почта жөнелтімдері олардың сыртқы орамасының бүтіндігі, сондай-ақ олардың буып-түюлігінің дұрыстығына және жолдану сәйкестігіне қаралады.
      Сыртқы орамасының ақаулығы табылғанда, мөрлердің, пломбалардың, байлауларының, салмағының сәйкес еместігі және өзге бұзушылықтар табылған жағдайларда нысаны почта операторының ішкі құқықтық актілерімен белгіленген акт жасалады және ол ақаулы почта алынған өндірістік объектінің басшысы атына жолданады.
      109. Келіп түскен акті бойынша почта операторының өндірістік объектісінде тексеру жүргізіледі. Тексеру қорытындысы және қабылданған шаралар туралы актіні жасаған (жолдаған) өндірістік объектісіне хабарланады.
      110. Почта операторлары мен почта жөнелтімдерін тасымалдауды жүзеге асыратын көліктік ұйымдар арасындағы почта алмасу және актілерді қарау бойынша қатынас тәртібі шарттармен анықталады.

9. Почта жөнелтімдерін сақтау мерзімдері

      111. Ішкі және халықаралық почта жөнелтімдері, тиісті орынға жіберілген почта аударымдары, сонымен қатар қабылдау орнына қайтарылған немесе жөнелтушімен көрсетілген мекенжай бойынша жіберілген жөнелтімдер табыстау мүмкін болмаған жағдайда отыз күнтізбелік күн, жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімдері жеті күнтізбелік күн сақталады және жөнелтушіге нұсқаулық және қосымша ақпарат үшін өтініш білдіру қажет болған жағдайда он төрт күнтізбелік күнге созылуы мүмкін.
      "Сот шақыруы. Тапсырысты хабарламамен", "Шақыру. Тапсырысты хабарламамен" белгілері бар тапсырысты хаттар почта операторының өндірістік объектісіне келіп түскен күннен бастап жеті күнтізбелік күн сақталады.
      112. Тіркелетін почта жөнелтімдерін (тапсырысты хаттан басқа) өндірістік объектіде сақталған күндері үшін екінші рет хабарлама тапсырылған соң бір жұмыс күнінен кейін (тапсырылған күн есепке алынбайды) Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес белгіленген тарифтер бойынша төлемақы алынады.
      Жіберушінің арызы бойынша почтамен ақша аударымының, почта жөнелтімінің сақталу мерзімі (жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімдерінен басқа) сақталғаны үшін төлемақы алынумен отыз күнтізбелік күнге ұзартылу мүмкін.
      "Талап етілгенге дейін" жолданған жай хаттардың сақталғаны үшін төлемақы алынбайды.
      "Талап етілгенге дейін" жолданған тіркелетін жөнелтімдерінің сақталғаны үшін төлем адресаттан алынады, ал қайтарылған жағдайда белгіленген тариф бойынша жөнелтушіден алынады.

10. Почта жөнелтімдерін, почтамен ақша аударымдарын
қайтару және әрі қарай жіберу шарттары

      113. Табыс етілмеген почта жөнелтімдері, почтамен ақша аударымдары жіберуші көрсеткен кері мекенжай бойынша мынадай жағдайларда кері қайтарылады:
      1) жіберушінің арызы бойынша;
      2) алушы почта жөнелтімін, почтамен ақша аударымын алудан бас тартқан жағдайда;
      3) сақтау мерзімі аяқталғаннан кейін;
      4) адресаттың болмауы немесе қайтыс болған жағдайда;
      5) пайдаланушының мекенжайын оқуға мүмкіндік болмаған жағдайда (жуылып кеткен, жыртылған және т.б), адресаты болмағанда немесе дұрыс көрсетілмегенде;
      6) абонементтік жәшікті пайдаланушы адресат көрсетілмегенде немесе дұрыс көрсетілмеген жағдайда;
      7) почта операторын өз міндеттемесін орындау мүмкіндігінен айыратын басқа да жағдайларда.
      114. Жіберуші мекенжайының өзгергені, почта жөнелтімін қайта жіберу немесе әрі қарай жіберу, алмағандығы, уақытында алмағаны туралы арыз берген кезде осы Қағидалардың 89-тармағында көрсетілген құжаттардың бірі және жібергені туралы түбіртек, ал почта жөнелтімі тізім бойынша қабылданған болса, осы тізім беріледі. Мұндай арызға ұсынған құжаттың мәліметі жазылады.
      115. Тіркелетін почта жөнелтімдерін қайтару және жаңа мекенжайы бойынша жіберу (әрі қарай жіберу) үшін жөнелтушінің өтінішінде арнайы көрсетілген жағдайда жөнелтушіден не адресаттан қайтару немесе әрі қарай жіберу тарифтеріне сәйкес төлемақы алынады.
      Адресаттың мекенжайын оқуға мүмкін болмаған (жуылып кеткен, үзілген) себептен қайтарылған почта жөнелтімдеріне төлем алынбайды.
      116. Төленбеген почтамен ақша аударымы заңды тұлғаларға есеп шотына ақша аудару жолымен қайтарылады, жеке тұлғаларға – жөнелтушіге қолына немесе есеп шотына (өтініш бойынша) төленеді, бұл аударымдар үшін төленген ақысы қайтарылмайды.
      117. Почта жөнелтімдерін таратылмағандар санатына беру мынадай жағдайларда беріледі:
      1) адресат пен жөнелтушінің қажетті мекенжайлық деректерінің дәл еместігі немесе болмауы;
      2) адресат пен жөнелтушінің алудан бас тартуы;
      3) қайтарылып келген почта жөнелтімінің белгіленген сақтау мерзімінің бітуі және пайдаланушының оны алуға келмеуі.
      Почта жөнелтімдері таратылмағандар санына тек оларды тапсырудың барлық мүмкіндіктері қарастырылып, тапсырылмау себебі мұқият тексерілген соң ғана беріледі.
      118. Почта жәшігінен алынған мекенжайсыз немесе мекенжайы толық емес, түсініксіз, мекенжайы қысқартылған жай хаттар, почта карточкалары және бандерольдер, мекенжайы жоқ (бүлінген) тиісті жеріне жіберуге немесе жіберушісіне қайтаруға болмайтын почта жөнелтімдері, сондай-ақ алудан бас тартқандығы себебімен адресаттарға табыс етілмеген үстеме төлемақылы почта жөнелтімдері таратылмағандар ретінде уақытша сақталуға тапсырылады.
      Почта жәшіктерінен хат-хабарлармен бірге алынған құжаттар (жеке куәліктер, паспорттар, әскери билеттер және басқалар) тиісті ұйымдарға беріледі.
      Күнтізбелік жыл бойында талап етілмеген ақша аударымдары почта операторында сақталады және арыздары негізінде жіберушіге немесе адресатқа уақытында алмау себептерін зерттегеннен кейін төленеді. Бір жылдан соң талап етілмеген жағдайда ақша аударымдары почта операторының бюджетіне аударылады, олар бойынша өндірістік құжаттама ағымдық мұрағатта үш жыл бойы сақталады.
      119. Таратылмаған жөнелтімдер уақытша сақтауға келіп түсуіне қарай, бірақ кем дегенде тоқсанына бір рет, пайдаланушылар мекенжайын немесе оларды адресатына немесе жіберушісіне жеткізіп беруге қажетті басқа да мәліметтер алу мақсатымен ашып көруге жатады.
      Таратылмаған почта жөнелтімдерін ашу үшін почта байланысы мекемесінің бастығы (оның орынбасары) почта операторының өндірістік объектінің почта қызметкерлерінен, жергілікті атқарушы үкімет органының, ішкі істер органының өкілдерінен тұратын комиссия құрады.
      Егер алдын ала тексеру нәтижесінде таратылмаған почта жөнелтімі адам өміріне және денсаулығына қауіп төндіретін заттардан немесе бұйымдардан тұратындығы анықталатын болса, онда почта жөнелтімі бөлініп алынады және ашылмастан құзыретті органдармен жойылады. Ондай жөнелтімдерді жою қажетті сақтық шараларын қолдану арқылы жүзеге асырылады.
      Аталған комиссия почта жөнелтімін ашу, бөліп алу немесе ашпастан жою туралы акті жасайды.
      Егер таратылмаған почта жөнелтімін ашу нәтижесінде пайдаланушылар мекенжайы анықталған болса, онда ол актінің бір көшірмесімен бірге қапқа салынып, адресатқа қайта жіберіледі немесе жіберушісіне қайтарылады, осындай тәртіппен де табылған ақшалай сомалар жолданады (жіберу үшін ақысы ұсталып).
      Анықталған мекенжай бойынша почта жөнелтімдерін қайтару немесе жіберу пайдаланушыдан төлемақы алу арқылы орындалады, төлемақы мөлшері қайтару (қайта жіберу) күнгі қолданыстағы тарифімен анықталады.
      120. Табыс етілмеген халықаралық посылкалар сақтау мерзімі аяқталғаннан кейін бұрын оларды жіберген халықаралық почта жөнелтімдерін өңдеу үшін белгіленген өндірістік объектіге (халықаралық почта алмасу орындарына), сол жерлерде осы Қағидалардың 119-тармағында көрсетілген тәртіппен өңдеулері үшін қайта жіберіледі.

11. Почта жөнелтімдерін кідірту, қарау және алу тәртібі

      121. Почта жөнелтімдерін кідірту (қамау) қажетті жағдайларда Қазақстан Республикасының қылмыстық-процессуалдық заңнамасына сәйкес тергеушінің прокурор санкциясы алынған почта-телеграфтық жөнелтімдерді қамау туралы қаулысы арқылы жүзеге асырылады. Қаулы почта операторының өндірістік объектісінің басшысына жолданады.
      122. Кідіртілген почта жөнелтімін қарау, алу және олардың көшірмесін алу куәгерлердің қатысуымен және тиісті хаттама жасаумен жүргізіледі. Хаттаманың бір данасы почта операторының өндірістік объектісінде қалады.
      123. Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдарымен алынған (тәркіленген) почта жөнелтімдері және почтамен ақша аударымдары үшін почта операторы жіберуші алдындағы жауапкершіліктен босатылады.
      124. Почта операторы посылкаларды олардың ішіне жіберуге тыйым салынған заттардың салынғандығы туралы негізді болжам (органолептикалық көрсеткіштермен) пайда болған жағдайда оны тапқан жерде ұстап қала алады. Ондай почта жөнелтімдерін уақытша сақтау қоғамдық қауіпсіздігін, жөнелтімдердің сақталуын және есепке алынуын қамтамасыз етумен почта операторының өндірістік объектісінде жүзеге асырылады, бөгде адамдарға кіруге тыйым салынады.
      125. Почта желісі бойынша жіберуге тыйым салынған заттардың почта жөнелтімдерінде анықталғаны және ондай жөнелтімдердің ұсталғаны туралы почта операторы дереу ішкі істер немесе ұлттық қауіпсіздік органдарына, қажет жағдайда – денсаулық сақтау органдарына хабарлайды.
      Аталған органдардың қызметкерлері почта операторының өндірістік объекті басшысының қатысуымен тыйым салынған заттар мен бұйымдарды алуды жүзеге асырады және ол туралы тиісті акті жасалып, оның бір данасы жөнелтім жіберушісіне жіберіледі.
      126. Почта жөнелтімінде табылған улы жәндіктер мен өсімдіктер түріне қарай Қазақстан Республикасының ветеринарлық немесе фитосанитарлық бақылау органдарына беріледі.
      127. Почта жөнелтімінде табылған Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы жіберушісіне қайтарылады немесе адресатқа почтамен ақша аударымы түрінде жіберіледі, соңғы жағдайда табылған сомадан ақша аударымының белгіленген тарифі бойынша тиесілі төлемақы алынады.
      Почта жөнелтімінен алынған шетел валютасы Қазақстан Республикасының ұлттық валютасына конвертация күніндегі нарықтық бағам бойынша конверттеледі, одан кейін жіберушісіне қайтарылады немесе адресатқа почтамен ақша аударымы түрінде жіберіледі, соңғы жағдайда конверттелген сомадан ақша аударымының белгіленген тарифі бойынша тиесілі төлемақы алынады.
      128. Почта байланысы желісімен жіберуге тыйым салынған заттардың алынғаны туралы почта операторы он күнтізбелік күн мерзім ішінде почта жөнелтімін жөнелтушіге, егер аталған заттарды табу фактісі бойынша құқық қорғау органы өзгеше шешім қабылдамаса, жазбаша түрде хабарлайды.
      129. Халықаралық почта жөнелтімдерінде почта желілері бойынша жіберуге тыйым салынған заттар табылған жағдайда почта операторы дереу Қазақстан Республикасының кедендік органдарын хабардар етеді.

12. Пайдаланушылардың өтініш пен шағымдарын қарау тәртібі

      130. Почта жөнелтімдері немесе почтамен ақша аударымдары бойынша арыздар (өтініштер) жөнелтім берілген күнінің ертеңінен бастап алты күнтізбелік ай ішінде, жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімдері бойынша төрт күнтізбелік ай ішінде қабылданады.
      Арыз (өтініш) почта жөнелтімін немесе почтамен ақша аударымын, жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімін қабылдаған орнында почта операторына қабылдау кезінде берілген түбіртекті, топтамалы жөнелтімдер болғанда – тізімді көрсете отырып беріледі. Почта жөнелтімінің толық дәйекті деректері болған жағдайда (нөмірі немесе штрих-коды, беру күні және орны, жіберу мекенжайы, жіберуші мен адресаттың аты) жеткізілу орны бойынша да өтінуге жол беріледі.
      Арыз (өтініш) жазбаша түрде беріледі, почта операторы тарапынан міндетті түрде белгіленген тәртіппен тіркеуге жатады және Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы заңнамасында қарастырылған мерзімдерде қаралады.
      Почта жөнелтімдерін уақытында жеткізбеу (табыс етпеу) туралы арыз (өтініш) почта жөнелтімдерінің жіберу және алу күндерін растап көрсететін почта штемпелінің бедері бар буманы ұсынғанда қабылданады.
      131. Почта жөнелтімдері мен почтамен ақша аударымын іздестіру және почта жөнелтімдерінің жоғалғанына, жетпегеніне, ауыстырылғанына немесе бұзылғанына байланысты шығын орнын толтыру және таратылмаған почта жөнелтімдерінде табылған ақшалар мен құнды қағаздарды, басқа заттарды қайтару туралы шағым (арыз), почта жөнелтімдері мен почтамен ақша аударымы тапсырылған кезінде берілген түбіртек немесе тізімдеме көшірмесін көрсеткенде қабылданады.
      132. Түбіртек пен тізім көшірмесі, ал халықаралық жөнелтім болғанда кедендік декларацияның көшірмесі де қоса берілетін шағымда (арызда) мыналар көрсетіледі:
      1) почта жөнелтімінің немесе почтамен ақша аударымының түрі;
      2) түбіртек бойынша нөмірі;
      3) қабылданған күні мен орны;
      4) жеткізілетін жері;
      5) жарияланған құндылығы;
      6) адресаттың мекенжайы мен толық атауы.
      Посылкаларды, тікелей контейнерді немесе құндылығы жарияланған бандерольді алмағаны туралы шағымда (арызда) орам түрі, жіберілген заттардың егжей-тегжейлі тізбесі мен құны көрсетіледі.
      Почта операторы арызды алғаннан кейін арыз иесіне почта түбіртегін, тізім және декларация көшірмесін қайтарып береді.
      Егер шағым (арыз) беруші жеке адамның өзі емес, оның сенімді өкілі болса, онда арызға белгіленген тәртіппен ресімделген сенімхат тіркеледі.
      133. Тіркелетін почта жөнелтімдерін іздестіру туралы шағым (арыз) олардың жеткізілуінің бақылау мерзімі аяқталғаннан кейін қаралады, ал ішкі почта жөнелтімдері жөнінде – кейінгі хабарламаны жібергеннен және алғаннан кейін қаралады.
      134. Алғандығы туралы хабарламамен жіберілген ішкі және халықаралық почта жөнелтімдерін іздестіру тегін жүргізіледі.
      Алғандығы туралы хабарламасыз жолданған тіркелетін почта жөнелтіміне іздеу салу үшін белгіленген тарифке сәйкес төлемақы алынады.

13. Почта желілері бойынша жіберуге тыйым салынған және
шектелген заттар мен бұйымдардың тізілімі
Ішкі почта жөнелтімдерінде жіберуге тыйым салынған
заттар мен бұйымдар

      135. Ішкі почта жөнелтімдерінде мына заттар мен бұйымдарды жіберуге тыйым салынады:
      1) әскери қолға ұстайтын атқыш, азаматтық және қызметтік қару, оқ-дәрілер, қосалқы және жинақтаушы бөлшектер, спорттық садақтар мен арбалеттер, жарық, түтін және дыбыс дабылдарын беруге арналған қару, электрлік қару, электр соққыш құрылғылар мен ұшқын шашқыштар, қылыш жүзді суық қару, кистендер, кастеттер, сурикендер, бумерангтер және өзге спорттық құралдардан басқа ұрып соғуға, лақтыруға, сұғып кесуге бейімделген заттар, екі түрлі қолданатын арнайы техникалық құралдар және олардың бөлшектері;
      2) есірткі құралдары, психотроптық заттар мен прекурсорлар;
      3) ядролық материалдар, радиоактивтік, күшті әсер етуші, күйдіргіш, жарылғыш және тез тұтанатын заттар, қопару құралдары, пиротехникалық заттар мен олар қолданылған бұйымдар және басқа қауіпті заттар;
      4) улар, улы жәндіктер, заттар, өсімдіктер мен тұқымдар;
      5) Қазақстан Республикасы ұлттық валютасы мен шетел валюталары;
      6) Қазақстан Республикасының конституциялық құрылымын күшпен өзгерту, тұтастығына қол сұғу, мемлекет қауіпсіздігін бұзу, соғыс, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, таптық және рулық артықшылықты, қаталдық, зорлық және порнография насихатталатын немесе үгіттелетін баспасөз басылымдары, бейнелеу материалдары, кино-, фото-, аудио-, және бейне материалдар;
      7) тез бұзылатын тағам өнімдері;
      8) өзінің сипаты немесе буып-түйілуі жағынан почта қызметкерлеріне қауіп төндіретін, басқа почта жөнелтімдер мен почта жабдықтарын былғайтын немесе бүлдіретін заттар.
      136. Аса ерекшелік ретінде мыналарды қабылдауға және жіберуге жол беріледі:
      1) посылкалар арқылы – азаматтық және қызметтік қарудың бұзылған бөлшектерін, оларды сатуға лицензиясы бар дүкендердің жасап шығарған зауыттарға немесе азаматтық және қызметтік қаруды жөндеу құқығына лицензиясы бар заңды және жеке тұлғалар атына жібергенде, сондай-ақ аталған зауыттардың, заңды және жеке тұлғалардың тиісті дүкендер атына жіберген кездерінде.
      Аталған заттарды салу жөнелтуші тиісті лицензияны көрсеткенде ғана жүзеге асырылады;
      2) құндылығы жарияланған хаттар мен посылкалар арқылы – Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес банкнот, металл ақша мен құндылықтарды инкассациялау және жіберу құқығы бар заңды тұлғалар жіберетін банкнот, металл ақша мен құндылықтар;
      3) барлық басқа жөнелтушілерге құндылығы жарияланған хаттарда Қазақстан Республикасы Ұлттық банкі филиалының мекенжайына ескірген және күдікті ақша бірліктерін Қазақстан Республикасының банктік заңнамасына сәйкес жіберуге рұқсат етіледі. Сондай-ақ, посылкалармен нумизматикалық металл ақшалар мен коллекцияларды жіберуге рұқсат етіледі.
      137. Құндылығы жарияланған ішкі бандерольдерде, хаттарда және посылкаларда тізімдемеден басқа конвертпен немесе онынсыз жолданған хаттар, алмасып отырғандар тұлғалары жіберуші мен адресаттан өзге тұлғалар болатын құжаттар мен жазбаша хат-хабарларды жіберуге тыйым салынады. Посылкаларда мерзімді баспасөз басылымдарын жіберуге тыйым салынады.
      Ішкі почта жөнелтімдерінің барлық түрлерінде Қазақстан Республикасының басқа почта операторымен қабылданып ресімделген почта жөнелтімдерінің барлық түрлерін салып жіберуге тыйым салынады.

Халықаралық почта жөнелтімдерінде жіберуге тыйым салынған
заттар мен бұйымдар

      138. Халықаралық почта жөнелтімдерінде мына заттар мен бұйымдарды жіберуге тыйым салынады:
      1) әскери қолға ұстайтын атқыш, азаматтық және қызметтік қару, оқ-дәрілер, қосалқы және жинақтаушы бөлшектер, спорттық садақтар мен арбалеттер, жарық, түтін және дыбыс дабылдарын беруге арналған қару, электрлік қару, электр соққыш құрылғылар мен ұшқын шашқыштар, қылыш жүзді суық қару, кистендер, кастеттер, сурикендер, бумерангтер және өзге спорттық құралдардан басқа ұрып соғуға, лақтыруға, сұғып кесуге бейімделген заттар, екі түрлі қолданылатын арнайы техникалық құралдар, олардың бөлшектері;
      2) есірткі құралдары, психотроптық заттар мен прекурсорлар;
      3) ядролық материалдар, радиоактивтік, күшті әсер етуші, күйдіргіш, жарылғыш және тез тұтанатын заттар, қопару және пиротехникалық заттар мен олар қолданылған бұйымдар және басқа да қауіпті заттар;
      4) улар, улы жәндіктер, улы заттар, улы өсімдіктер мен тұқымдар;
      5) нумизматикалық мақсатпен жіберілетін ақша белгілерінен басқа Қазақстан Республикасы ұлттық валютасы мен шетел валюталары, сондай-ақ күшін жойған құнды қағаздар;
      6) маралдардың, ақбөкендердің, теңбіл бұғылардың мүйіздері мен тұяқтары және де теңбіл бұғының терісі (Қазақстан Республикасынан сыртқа шығарған кезде), Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілген аңдар мен өсімдіктер дериваттары;
      7) Қазақстан Республикасының конституциялық құрылымын күшпен өзгерту, тұтастығына қол сұғу, мемлекет қауіпсіздігін бұзу, соғыс, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, таптық және рулық артықшылықты, қаталдық, зорлық және порнография насихатталатын немесе үгіттелетін баспасөз басылымдары, бейнелеу материалдары, кино-, фото-, аудио-, және бейнематериалдар;
      8) бал арасы, сүліктер мен жібек құрттары, ресми танылған мекемелер арасында зерттеуге арналып алмасылатын паразиттер мен зиянды жәндіктерді құртушыларды алмағанда, олардан басқа тірі аңдар;
      9) өзінің сипаты немесе буып-түйілуі жағынан почта қызметкерлеріне қауіп төндіретін, басқа почта жөнелтімдер мен почта жабдықтарын былғайтын немесе бүлдіретін заттар;
      10) тез бұзылатын тағам өнімдері;
      11) металл ақшалар, банк билеттері, кредит билеттері немесе алушыға арналған қандай да бір құндылықтар, жол чектері, қымбат металдар мен тастар және солардан жасалған бұйымдар;
      12) жеткізілетін елде енгізуге немесе айналымға түсуіне тыйым салынған бұйымдар.
      139. Кедендік одақ елдері шегінде келесі бұйымдар мен заттарды жіберуге тыйым салынады:
      1) Кедендік одақ аумағына (аумағынан) олардың енгізілуіне, шығаруына, транзитіне шектеу немесе тыйым салынған қарудың кез келген түрлері және олардың оқ-дәрілері, сондай-ақ олардың құраушы бөлшектері, оқ-дәрілері;
      2) жарылғыш заттар, жарылғыш құрылғылар, жару құралдары;
      3) шартты түрдегі патогенді және патогенді организмдер, биологиялық материалдар, жұқпалы және паразитарлық аурулардың қоздырғыштары;
      4) тез бұзылғыш тауарлар;
      5) алкогольді өнімдер мен этил спирті, сыра;
      6) темекі бұйымдарының кез келген түрлері және шылымдық қоспалар;
      7) кез келген түрдегі және күйдегі өсімдіктер, өсімдіктердің тұқымдары;
      8) зергерлік бұйымдардан басқа кез келген түрдегі және күйдегі бағасы құнды тастар мен табиғи алмастар;
      9) есірткі құралдары, психотроптық заттар мен олардың прекурсорлары;
      10) озонды бұзғыш заттар;
      11) қауіпті қалдықтар;
      12) есірткі құралдары мен психотроптық заттардың прекурсорлары болып табылмайтын улы заттар.
      140. Халықаралық құндылығы жарияланған бандерольдерде, ұсақ пакеттерде, хаттарда және посылкаларда тізімдемеден басқа конвертпен немесе онынсыз жолданған хаттар, алмасып отырған тұлғалары жіберуші мен адресаттан өзге тұлғалар болатын документтер мен жазбаша хат-хабарларды жіберуге тыйым салынады. Одан басқа, ұсақ пакеттер мен посылкаларда мерзімді баспасөз басылымдарын жіберуге тыйым салынады.
      Халықаралық почта жөнелтімдерінің барлық түрлерінде Қазақстан Республикасының басқа почта операторымен қабылданып ресімделген почта жөнелтімдерінің барлық түрлерін салып жіберуге тыйым салынады.

Ішкі және халықаралық почта жөнелтімдерімен жіберуге шектелген заттар

      141. Ішкі және халықаралық почта жөнелтімдерінде жіберуге келесі белгілі шарттар болған жағдайда қабылданатын бұйымдар мен заттар тізбесіне жататындар:
      1) мәдениет туралы Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес мәдени құндылықтар (Қазақстан Республикасынан сыртқа шығарған кезде) – мәдениет саласындағы уәкілетті органның рұқсаты бойынша;
      2) өсімдіктер, тегі өсімдік өнімдері, сондай-ақ жануарлар, тегі жануар өнімдері – ауылшаруашылық саласындағы уәкілетті органның рұқсаты бойынша;
      3) радиоэлектронды құралдар мен жоғары жиілікті қондырғылар (Қазақстан Республикасына енгізілген кезде) – байланыс саласындағы мемлекеттік уәкілетті органның рұқсаты бойынша;
      4) Қазақстан Республикасы аумағында тіркелмеген дәрілік құралдар (Қазақстан Республикасына енгізілген кезде) – денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның рұқсаты бойынша;
      5) халықаралық почталық қатынасында жіберілетін өлгендердің мәйіті салынған урналар – мына құжаттармен:
      өлімі туралы дәрігерлік куәлік және егер сойылған болса, медициналық мекеме берген хаттаманың көшірмесі және дипломатиялық өкілдікпен немесе консулдық мекеменің мөрімен, ал егер олар болмаса Қазақстан Республикасында осы елдің мүддесін қорғайтын мемлекеттің дипломатиялық өкілдігінің немесе консулдық мекеменің мөрімен куәландырылған немесе азаматтық ауқат актілерін жазу мемлекеттік органдары беретін өзге құжаттар;
      дипломатиялық өкілдіктердің немесе консулдық мекемелердің, олар болмаған жағдайда Қазақстан Республикасында осы елдің мүддесін қорғайтын мемлекеттің дипломатиялық өкілдіктері мен консулдық мекемелері урнада бөгде заттар жоқтығы туралы жасаған анықтамасымен;
      6) мемлекеттік наградалар (орден, медаль, белгі, атаулы заттар) – Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы жіберуге тек жіберушінің меншік құқығын растайтын марапаттау, құндылығы жарияланған халықаралық почта жөнелтімдерінде осындай тауарды жіберу туралы құжаттары бойынша;
      7) бейне, фото, дыбыс жазбаларымен жіберілген электронды ақпарат тасығыштары (дискеттер, компакт-дискілер, қатты дискілер және флэш тасығыштар) – оларды жазғанда пайдаланылған электронды есептегіш машина (бұдан әрі – ЭЕМ) мен операциялық жүйе типтері туралы мәліметтер бар болса. Тасығышта жазба болмаған жағдайда да пайдаланылған ЭЕМ мен операциялық жүйе типтері көрсетіледі немесе заводтың паспорты қоса беріледі.
      142. Кедендік одақ елдері шегінде келесі салынымдарды жіберу шектеледі:
      1) Кедендік одақтың кедендік аумағына енгізілуі және Кедендік одақтың кедендік аумағынан шығарылуы шектелген шифрлеу (криптографиялық) құралдар;
      2) Кедендік одақтың кедендік аумағына енгізілуі шектелген азаматтық белгілеудегі радиоэлектронды құралдар және (немесе) жоғары жиілікті құрылғылар, оның ішінде өзге тауарлармен қоса құрастырылған немесе құрамына кіретіндер;
      3) кедендік шекарадан өткізгенде шығаруға шектелген минералогия және палеонтология бойынша топтамалар мен топтамалық заттар;
      4) кедендік шекарадан өткізгенде шығаруға шектелген 1973 жылғы 3 наурыздағы Жоғалу қаупінде тұрған жабайы фауна мен флораның түрлерімен халықаралық сауда туралы конвенцияның құзыретіне кіретін жабайы фауна мен флораның түрлері;
      5) кедендік шекарадан өткізгенде шығаруға шектелген Беларусь Республикасы, Қазақстан Республикасы және Ресей федерациясының Қызыл кітаптарына енгізілген, кедендік шекарадан өткізгенде шығаруға шектелген сирек кездесетін және жоғалу қаупінде тұрған жабайы аңдар мен жабайы өсетін өсімдіктер түрлері, олардың бөлшектері және (немесе) дериваттары;
      6) кедендік шекарадан өткізгенде шығаруға шектелген ұлттық мұрағат қорларының құжаттары мен мұрағаттық құжаттардың түпнұсқалары.
      143. Жаңа піскен жеміс-жидектердің қатты сорттары салынған посылкалар тиеудің кепілді нормасы шегінде ұшақтардың тікелей рейсімен жіберуді ескере отырып қабылданады, ал теміржол көлігімен мұндай посылкалар жеті тәулікте жететін шарт болғанда қабылданады, егер ол мерзімнен асатын болса салынғанның болжанарлық бүлінуін жөнелтуші өзіне алады.

Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде бас бостандығынан айырылып жазасын өтеуші адамдардың мекенжайына жөнелтуге тыйым салынған бұйымдар мен заттар

      144. Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде бас бостандығынан айырылып жазасын өтеуші адамдар мекенжайына жібергенде ішкі почта жөнелтімдерде келесі бұйымдар мен заттардың салынымына жол берілмейді:
      1) атқыш және суық қарулардың барлық түрлері, оқ-дәрілер;
      2) жарылғыш, уландырғыш және өрт қауіпті заттарды;
      3) оптикалық құралдар;
      4) ақша, құнды заттар, құнды қағаздар;
      5) пиротехникалық заттар, сіріңкелер;
      6) жылы өңдеуді талап ететін тамақтар (кофе мен шай, құрғақ сүт, тез дайын болатын қайнау мен пісіруді қажет етпейтін тамақ концентраттарынан басқа), сондай-ақ ашытқылар, қант;
      7) алкогольдік сусындардың барлық түрлері, сыра;
      5) әтір, одеколон және спирттік негіздегі өзге де заттар;
      6) есірткі құралдары, психотроптық заттар, уытқұмарлық және күшті әсер ететін есеңгіртетін заттар, олардың аналогтары және медициналық көрсетулерсіз дәрілік заттар, медициналық тағайындаудағы заттар;
      7) жазу машинкасы, көбейткіш аппараттар, компьютерлік құрал-жабдықтар және басқа да кеңсе техникасы;
      8) пышақ, басқа да өткір, кескіш және сұққыш заттар;
      9) балталар, балғалар және басқа саймандар;
      10) ойын карталары;
      11) конституциялық құрылымды зорлықпен өзгертулерді, Қазақстан Республикасының біртұтастығын бұзу, мемлекет қауіпсіздігін бұзу, соғысты, әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, рулық және тектік артықшылықты, қатыгездік, зорлық және порнография насихаттауды немесе үгіттеуді мазмұндаған баспа басылымдары, көркем өнер материалдары, кино-, фото-, аудио- және бейнематериалдар;
      12) фотоаппараттар, фотоматериалдар, химикаттар, бейне- және кинокамералар;
      13) электр тұрмыстық құралдар (электр сақалалғыштар, электр шәйнектер, зауытта шығарылған тұрмыстық электр қайнатқыштардан басқа);
      14) құжаттар (соттың үкімдері мен анықтаулары, ақша, заттар, құндылықтарды сақтау үшін берілген түбіртектерден басқа);
      15) топографикалық карталар, компастар, топография, күрес, қызметтік иттерді баптау, қарудың құрылымы бойынша әдебиеттер;
      16) әскери және басқа да нысандық киім, оның бөлшектері;
      17) ашық түсті сыртқы киім, бас киім және аяқ киім (кебіс, жылы және жұқа ішкі киім, бірыңғай қара, қара-көкшіл немесе қара-қоңыр түсті футболкалар, жемпірлер, свитерлер, спорттық костюмдер және спорттық аяқ киімдерден басқа);
      18) рациялар, мобильдік телефондар және өзге де мобильдік байланыс құрылғылары, олардың зарядты құрылғыларын қоса, құрамдық бөлшектері, сим-карталары, электрондық ақпарат тасымалдағыштардың барлық түрі;
      19) өзге де тасуға, тасымалдауға және сақтауға әкімшілік және қылмыстық жауаптылық көзделген заттар мен құралдарға.

14. Почта қызметтерін көрсетуге байланысты өзге ережелер

      Почта байланысы қызметтерін төлеу тәртібі
      145. Почта жөнелтімін және почтамен ақша аударымын жіберу үшін төлем оларды қабылдау кезінде алынады, өзгеше жағдайлар тек почта операторымен және қызметті пайдаланушы арасында жасалған шартпен белгіленеді.
      146. Почта байланысының қызметтері Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен қолма-қол ақша немесе есеп айырысу арқылы төленеді. Мемлекеттік почта төлемі белгілері жазбаша хат-хабарды жібергенде, оның ішінде шетелге жолдағанда, ақысы төленгенін көрсетеді.
      147. Құндылығы жарияланған жөнелтім үшін почта байланысы қызметінің төлеміне салмағына қарай алатын төлем және құндылығын жариялау үшін төлем кіреді.
      Құндылығы жарияланған халықаралық посылкалар төлеміне салмағына қарай жіберу ақысы, құндылығын жариялау үшін және экспедициялық ақы кіреді.
      148. Почта операторы почта байланысы қызметінің төлемақы көлемін, сондай-ақ почта жөнелтімдерін жіберуде қолданылған (әуе немесе жерүсті жолымен) әдіске байланысты белгілейді (уәкілетті органмен бекітілетін баршаға қолжетімді қызметтердің тарифтерінен басқа).
      149. Қолданыстағы тарифтерге сәйкес осал, қомақты, ірі габаритті посылкаларды, сондай-ақ "Абайлаңыз" белгісі бар посылкаларды жіберу үшін қосымша ақы алынады.
      150. Жеке тұлғалардан қабылданған төленбеген немесе толық төленбеген ішкі жай хаттар, почта карточкалары және бандерольдер тиісті пунктіне жеткізіле алады, бірақ ондай жөнелтімдер адресаттарына үстеме төлем тарифіне сәйкес почталық төлем төленгеннен кейін беріледі. Мұндай жөнелтім қайтарылған жағдайда төлем жіберушіден өндіріледі.
      Заңды тұлғалар жіберетін төленбеген немесе толық төленбеген жөнелтімдер маркаларды өшіру арқылы өңдеудің бірінші кезеңінде жіберушілеріне қайтарылады.
      151. Үстеме төлем төленетін жөнелтімдердің адресаттары жоқ болғанда немесе адресат оларды алудан бас тартқан кезде почта жөнелтімдері таратылмаған хат-хабарлар қатарына өткізіледі.
      152. Заңды және жеке тұлғалар почта жәшігіне салған, төленбеген немесе толық төленбеген халықаралық хаттар, карточкалар және бандерольдер толық төленуі үшін маркалары өшірілместен жіберушілеріне қайтарылады.
      153. Ұлттық почта операторы халықаралық хат-хабарлар төлемі ретінде купон сатқан шетел почта әкімшілігі мөртабанының бедері басылған халықаралық жауап купонын қабылдай алады.
      154. Ұлттық почта операторы құны ДПО актілерімен белгіленетін халықаралық жауап купондарын сатады.
      155. Халықаралық жауап купондарын Ұлттық почта операторының әрбір өндірістік объектілерінде әуе көлігімен жіберілетін, салмағы 20 граммға дейін бір жай халықаралық хатты төлеу тарифінің есебінен почта маркаларына алмастырылады.

Мемлекеттік почта төлемі белгілері

      156. Ұлттық почта операторы жіберуге қабылдаған жазба хат-хабарлардың төленгендігі Қазақстан Республикасының мемлекеттік почта төлемі белгілерімен расталады. Почта төлемі белгілерінің почта байланысы саласындағы уәкілетті орган бекіткен түрі мен көлеміне сәйкес шығарылуын, сондай-ақ оларды сатуды Ұлттық почта операторы жүзеге асырады.
      157. Мемлекеттік почта төлемі белгілері ретінде почта жөнелтімдеріне желімделетін немесе баспа әдісімен почта конверттері мен почта карточкаларына басылатын почта маркалары мен стандартты және көркемсуретті сериялардағы блоктар, сондай-ақ франкирлеу машинасы клишесінің бедері және де почта байланысы саласындағы уәкілетті орган бекіткен почта байланысы қызметтеріне төлем жасалғанын растайтын басқа да белгілер қолданылады.
      Мемлекеттік почта төлемі белгілерінде мемлекеттің атауы ("Қазақстан" және латын транслитерациясымен "Kazakhstan"), сондай-ақ суреттің, тақырыптың атауы мемлекеттік тілде белгіленеді, төлем сомасы (номиналы) араб цифрларымен немесе латын әрпімен басылады, шығарылған жылы (немесе тіркеу нөмірі) көрсетіледі.
      158. Сатылған мемлекеттік почта төлемі белгілері кері қайтарылып алынбайды және айырбасталмайды.
      159. Маркаланған конверттерден және карточкалардан қиылып алынған және өшірілмеген почта маркаларын Қазақстан Республикасы аумағында хаттар, бандерольдер және почта карточкаларын жіберу үшін пайдалануға болады. Басқа қиылып алынған почта төлемінің белгілері (мысалы каталогтардан немесе жарнамалық басылымдардан, оның ішінде басқа ел маркалары) почта жөнелтімдерін жіберу үшін төлем ретінде қабылданбайды.

Франкирлеу машиналары

      160. Ішкі және халықаралық жай және тапсырысты почта жөнелтімдері франкирлеу машинасының бедерін қою арқылы төленуі мүмкін.
      161. Франкирлеу машинасын Ұлттық почта операторының қызметін пайдаланушы болып табылатын заңды тұлғалар Ұлттық почта операторында тіркеп оны пайдалануға шарт жасасу арқылы пайдалана алады.
      162. Франкирлеу машинасы клишесінің бедері қызыл түсті болып, оның құрамында:
      1) Ұлттық почта операторының ішкі нормативтік актілерінде көрсетілген тиісті жазулары бар почта маркасының шартты белгісі;
      2) почта мөртабанының бедері;
      3) жөнелтушінің мекенжайы болуы тиіс.
      163. Почта жөнелтімдеріне франкирлеу машинасы клишесінің бедерін басу мүмкін болмаған жағдайда ондай бедер жолақ қағазға басылып почта жөнелтіміне жапсырылады.
      164. Франкирлеу машинасының пайдалану мерзімі аяқталған жағдайда, басқа заңды тұлғаға берілгенде (сатылғанда) машина клишесі Ұлттық почта операторының тиісті бөлімшесіне жойюы үшін акті бойынша берілуі тиіс.

Өзге ережелер

      165. Келесі Қазақстан Республикасының лауазымды тұлғалары жөнелтімдерді "Үкіметтік"-"Правительственное" разрядымен жібере алады:
      1) Қазақстан Республикасының Президенті;
      2) Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі;
      3) Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының Төрағасы және орынбасары;
      4) Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Төрағасы және орынбасары;
      5) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік хатшысы;
      6) Қазақстан Республикасының Президенті Әкімшілігінің Басшысы;
      7) Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің Төрағасы және орынбасары;
      8) Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Төрағасы және орынбасары;
      9) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы;
      10) Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының Төрағасы;
      11) Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары;
      12) Қазақстан Республикасы Бас прокуроры және орынбасары;
      13) Қазақстан Республикасының Президентіне есеп беруші органдардың басшылары;
      14) Қазақстан Республикасының Министрлері, орталық атқарушы органдардың ведомство басшылары;
      15) Қазақстан Республикасы Агенттіктерінің төрағалары;
      16) Қазақстан Республикасы Парламенті Комитеттерінің төрағалары;
      17) Астана және Алматы қалаларының, Қазақстан Республикасы облыстарының әкімдері.
      "Үкіметтік"-"Правительственное" разрядындағы почта жөнелтімдері бірінші кезекте өңделеді және жеткізіледі.
      166. Адресатқа тапсырысты хат пен бандеролді, құндылығы жарияланған почта жөнелтімдері, жеделдетілген және курьерлік почта жөнелтімдері, почтамен ақша аударымы табысталмаған кезде жөнелтуші түбіртекті тіркей отыра өз тілегін жазбаша түрде беріп, қосымша төлем төлеу арқылы:
      1) өзінің почта жөнелтімін және почтамен ақша аударымын қайтаруға;
      2) почта жөнелтімін, почтамен ақша аударымын басқа тұлғаға және басқа мекенжай бойынша беруге немесе оны сол алушыға, бірақ басқа мекенжай бойынша жеткізуге өкім жасауға;
      3) почта жөнелтімінің, почтамен ақша аударымының сақталу мерзімін баратын жеріндегі почта операторының өндірістік объектісіне түскен күннен бастап алпыс күнтізбелік күнге дейін ұзартуға;
      4) жөнелтімді қайтарудан бас тартуы туралы өкім жасай алады.
      167. Халықаралық почта жөнелтімінің жіберушісі почта операторы арқылы өзі жіберген почта жөнелтімінің қайтарылуы немесе мекенжайын өзгерту туралы өкім жасай алады.
      Жіберуші халықаралық посылка алушысына тапсырылмаған жағдайда не істеу керектігі туралы оны жіберген кезде өкім жасай алады, бұл туралы ілеспе бланктің алдыңғы бетіне белгі соғылады.
      168. Қабылданған жай хаттар мен бандерольдер тиесілі жеріне жіберілмеген сәтке дейін жазбаша өтініші бойынша жөнелтушіге қайтарылып беріле алады, бұл ретте қайтарғаны үшін ақы алынбайды және мемлекеттік почта төлемі белгілерімен төленген сома қайтарылмайды.
      Қабылдап алған өндірістік объектіден әлі жіберілмеген тіркелетін почта жөнелтімдерін жөнелтуші жазбаша өтінішімен кері алуына болады, мұндайда ол почта операторына түбіртектің түпнұсқасын қайтарып береді (топтамалы почта жөнелтімдер қабылданса – тізімін де).
      Мұндай жағдайда жөнелтушіге төлеген сомасы, тек мемлекеттік почта төлемінің белгілері мен қосымша көрсетілген қызмет ақысынан басқа, қайтарылып беріледі.
      169. Адресат қосымша төлем арқылы мынадай жазбаша өкім жасай алады:
      1) өндірістік объектіде өз атына келген почта жөнелтімін, почтамен ақша аударымын түскен күннен бастап алпыс күнтізбелік күн сақтау туралы;
      2) өз атына келген почта жөнелтімін, почтамен ақша аударымын басқа мекенжайға жеткізу немесе жіберу жөнінде;
      3) өз атына "Талап еткенге дейін" келген почта жөнелтімін, почтамен ақша аударымын үйге жеткізіп беру туралы (үйге жеткізу қолданылатын болса);
      4) жеткізілмеген жөнелтімдерді қайтарудан бас тартуы туралы.

Почта байланысы қызметтерін
көрсету қағидаларына
1-қосымша

Ішкі почта жөнелтімдері үшін өлшемдер мен шекті салмақтар

	Жөнелтім түрлері	Шекті салмағы, кг	Буып-түйілген көлемі
1	2	3	4
1.	Почта карточкасы	-	105х148 мм
2.	Хат	2	110х220мм; 114х162 мм; 162х229мм; 229х324 мм; 250х353 мм.
3.	Бандероль		Ең жоғарғы өлшемдері: үш өлшемнің (ұзындығы, ені, биіктігі) бірінің ең үлкен шамасы – 35 см. Үш өлшемнің қосындысы 65 см-ден аспауы тиіс. Орама тәрізді оралған бандероль үшін – ұзындығы 70 см, диаметрі 15 см. Ішіне салынғандарын (карталар, кестелер және т.б.) бүктеуге болмайтын, ұзындығы 150 см-ге дейінгі бандерольдер. Ең төменгі өлшемдері: (қалыңдығы кез келген аз мөлшерде болғанда) бір өлшемі – 10 см, басқа өлшемі – 5 см-ден кем емес, ал орама түрінде оралған болса, ұзындығы – 10 см, диаметрі – 5 см.
	Мына бандерольдерден басқа:	2
	а) тұқым салынған	1
	б) бір кітап салынған	3
	в) зағиптар үшін шығыңқы әріптері бар қағаздар мен кітаптар салынған	5 шекті салмақтан 100 гр-ға дейін асуына жол беріледі
4.	Посылка	14	Ең жоғарғы көлемі 80х80х50 см. Ең төменгі өлшемі (бал аралары салынғаннан басқалары үшін) бір өлшемі – 10 см, қалған өлшемдерінің әрқайсысы 5 см-ден кем емес. Әуе кемесімен тасымалданатын бал арасы салынған посылкалардың бір жағының ұзындығы 30 см-ден кем болмауы тиіс.
5.	Тікелей контейнерлер	500
6.	Жеделдетілген және курьерлік почта хаты (пакеті)	2	165х220мм; 229х324 мм; 280х350мм; 315х415 мм; 395х475 мм.
7.	Жеделдетілген және курьерлік почта посылкасы	14	Ең үлкен көлемі: өлшемдерінің бірінің ұзындығы 150 см-ден, ұзындықтарының қосындысы және ұзындығынан басқа бағыттағы шеңберінің ең үлкен ұзындығы 300 см-ден аспауы тиіс. Ең төменгі көлемі: хаттармен бірдей.

      Стандартты хаттардың өлшемдері мен салмағы: 114х162х5 мм,110х220х5 мм, 162х229 мм және салмағы 20 гр-ға дейін.
      Ұсақ посылкалардың салмағы: 3 кг-ға дейінгі және ең ұзын жағы 35 см-ден аспайтын, ал үш өлшемінің қосындысы 65 см-ден аспайтын посылкалар.
      Ауыр салмақты посылкалар: салмағы 10 кг-нан асатын.
      Ірі габаритті посылкалар: посылкалардың бір жағы 80х80х50 см-ден артық. Ең жоғары көлемі: 230х180х110 см.
      Ірі габаритті және ауыр салмақты посылкаларды қабылдау оларды почта операторының тек қана белгіленген өндірістік объектілері арқылы тапсыру және алу шартымен жүргізіледі.

Почта байланысы қызметтерін
көрсету қағидаларына
2-қосымша

Халықаралық почта жөнелтімдері үшін өлшемдер мен
шекті салмақтар

№	Жөнелтім түрлері	Шекті салмағы, кг	Буып-түйілген көлемі
1	2	3	4
1.	Почта карточкасы	–	Ең төменгі өлшемдері: 90х140 мм Ең жоғарғы өлшемдері: 120х235 мм
2.	Хат	2	Ең төменгі өлшемдері: 90х140 мм Ең жоғарғы өлшемдері: 120х235 мм
3.	Бандероль Зағиптарға арналған басылымдар (секограммалар) салынған	5 7	Ең жоғарғы көлемі: үш өлшемнің (ұзындығы, ені, биіктігі) қосындысы 90 см-ден аспауы тиіс; ең үлкен өлшемі 60 см. Рулон үшін ұзындығы мен екі еселенген диаметрінің қосындысы – 104 см-ден аспайды. Ең ұзын өлшемі – 90 см. Ең төменгі өлшем: 14х9 см, рулон үшін ұзындығы мен екі еселенген диаметрінің қосындысы – 17 см. Ең ұзын өлшемі – 10 см-ден аспайды.
4.	Ұсақ пакеттер	2	Ең жоғарғы көлемі: үш өлшемнің (ұзындығы, ені, биіктігі) қосындысы – 90 см-ден аспауы тиіс; ең үлкен өлшемі 60 см. Рулон үшін ұзындығы мен екі еселенген диаметрінің қосындысы – 104 см-ден аспайды. Ең ұзын өлшемі – 90 см. Ең төменгі өлшем: 14х9 см, рулон үшін ұзындығы мен екі еселенген диаметрінің қосындысы – 17 см. Ең ұзын өлшемі – 10 см-ден аспайды.
5.	Бір мекенжайға және бір адресатқа арналған баспа басылымдары салынған ""М" қабы	20
6.	Посылка	20	Ең жоғарғы көлемі: кез келген өлшемі – 105 см-ден аспайды. Ұзындығы мен ең үлкен шеңберінің қосындысы – 200 см-ден аспайды. Ең төменгі көлемі: хаттармен бірдей.
7.	Жеделдетілген почта хаты (пакеті)	2	165х220 мм; 229х324 мм; 280х350 мм; 315х415 мм; 395х475 мм.
8.	Жеделдетілген почта посылкасы	20	Ең үлкен көлемі: өлшемдерінің бірінің ұзындығы 150 см-ден, ұзындықтарының қосындысы және ұзындығынан басқа бағыттағы шеңберінің ең үлкен ұзындығы 300 см-ден аспауы тиіс. Ең төменгі көлемі – хаттармен бірдей.
9.	Топтастырылған "Консигнация" жөнелтімдері	31,5	Ең үлкен көлемі: өлшемдерінің бірінің ұзындығы 150 см-ден, ұзындықтарының қосындысы және ұзындығынан басқа бағыттағы шеңберінің ең үлкен ұзындығы 300 см-ден аспауы тиіс. Ең төменгі көлемі – хаттармен бірдей.

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2012 жылғы 16 қаңтардағы
N 72 қаулысымен
бекітілген

Почта жөнелтімдерінде почта мөртабанын қолдану қағидалары
1. Жалпы ережелер

      1. Осы Почта женелтімдерінде почта мөртабанын қолдану қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Почта туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 ақпандағы Заңына, Дүниежузілік почта одағының Қазақстан Республикасымен ратификацияланған актілеріне сәйкес әзірленген және Қазақстан Республикасы почта операторларымен почта жөнелтімдерінде почта мөртабанын қолдану тәртібін айқындайды.
      2. Осы Қағидаларда келесі негізгі ұғымдар пайдаланылады:
      1) өшіру - почта жөнелтімі қабылданғанын растайтын мемлекеттік почта төлемі белгілеріне почта мөртабанының бедерін басып шығару;
      2) почта мөртабанының күні мен уақыты - почта мөртабанының ауыстырылып орнатылатын ағымдағы күнтізбелік күн мен уақыттың белгілеуі.

2. Почта мертабанын қолдану тәртібі

      3. Почта мөртабаны оның бедерін басу жолымен почта жөнелтімін өңдеудің ағымдағы күнтізбелік күні мен уақытын белгілеу мақсатында төмендегі жағдайларда қолданылады:
      1) жазбаша хат-хабарларды қабылдау кезінде Қазақстан Республикасының аумағында почта айналымында жүрген мемлекеттік почта төлемі белгілерін өшіру үшін, сондай-ақ өңделетін почта жөнелтімдеріне;
      2) почта жөнелтімдерін қабылдауда пайдаланушыға. берілген түбіртекті растау үшін;
      3) почта операторының өндірістік құжаттарын ресімдеу үшін.
      Почта мөртабанының бедерлері клиенттің сұрауы бойынша әртүрлі филателиялық және басқа материалдарға (хатқалталар, ашық хаттар, маркалар), почта женелтімдеріндегі жіберілетін салымдардың барлық түрлеріне және почта операторының өндірістік құжаттары болып табылмайтын құжаттарға қойылмайды.
      4. Мемлекеттік почта төлемі белгілері почта мөртабанының бедерімен қайтадан екінші рет қолданылмайтындай етіп өшіріледі. Портреттері бар почта төлемі белгілерін өшіру кезінде почта мөртабанының бедері бет бейнені ластамауы керек. Төлемге жарамсыз почта төлемі белгілері (айналымнан алынған, басқа мемлекеттердің почта төлемі белгілері) почта мөртабанымен өшірілмейді.
      5. Почта жәшіктерінен жәшіктегі көрсетілген алу уақытына дейін жиналып алынған жай хаттарға басылған почта мөртабанының күні нақты күнтізбелік күнге сәйкес келуі тиіс.
      Почта жәшігіне осы жәшікте көрсетілген алу уақытынан кейін түсірілген жай хаттарға басылған почта мөртабанының күні келесі алынудың күнтізбелік күніне сәйкес келуі тиіс.
      6. Қызмет пайдаланушысына берілген түбіртектегі почта мөртабанының күні почта жөнелтімінің нақты қабылданған күнтізбелік күніне сәйкес келуі тиіс. Жіберушінің сұрауы бойынша да, ағымдық операциялық күннің жабылуы себебі бойынша да өзге күндерді қоюға жол берілмейді.
      7. Почта мөртабанындағы барлық жазбалар (өндірістік объектілердің атаулары) мемлекеттік тілде орындалады.
      Халықаралық почта алмастыру орындары мен пункттері үшін почта мөртабанындағы жазбалар латын әріптерімен орындалады.
      Егер жұмыс талаптары бойынша қажет болса, өндірістік объектілер почта мөртабандарының қажетті санын қолдана алады, бұл жағдайда оларға қосымша әріптік литер ойып жазылады.
      8. Қазақстан Республикасы Ұлттық почта операторының барлық өндірістік объектілерінде почта жөнелтімдеріне мөр соғу кезінде және өндірістік құжаттарда қара (көк) түсті, ал почта вагондарында - қызыл түсті мөртабандық бояу қолданылады.
      9. Қазақстан Республикасы Ұлттық почта операторының почта мөртабанының күні мен уақыты үшін "ККААЖЖСС", форматы пайдаланылады, мұндағы:
      КК - күнтізбелік күннің саны;
      АА-айы;
      ЖЖ - жылы;
      СС - сағаты (белдеулік уақыт бойынша ағымдағы сағаттың басталуынан).
      Қазақстан Республикасы Ұлттық почта операторының өңдейтін почта трафигі көлемі елеулі емес өндірістік объектілерінде (почта желісінің торапты емес пунктілерінде) почта мөртабанында ағымдық уақыттың белгісі болмауы да мүмкін.
      10. Почта операторының өндірістік объектілерінде почта мөртабандарының жұмыс орындарына берілуі туралы күнделікті есеп, сондай-ақ орнатылған күнтізбелік күндердің (уақыттың) сәйкестігіне және мөртабандардың сақталуын қамтамасыз етуге бақылау жүргізіледі.
      11. Почта мөртабандарын қолдану тәртібінің орындалуына бақылауды белгіленген тәртіппен бекітілген лауазымдық нұсқаулықтарға сәйкес почта операторының лауазымды тұлғалары және өндірістік объектілерінің (құрылымдық бөлімшелерінің) басшылары жүзеге асырады.

Об утверждении Правил предоставления услуг почтовой связи и Правил применения почтового штемпеля на почтовых отправлениях

Правилапредоставления услуг почтовой связи1. Общие положения

2. Требования по организации обслуживания пользователейи порядок проведения операционного дня