Об утверждении Правил создания и эксплуатации (применения) космических ракетных комплексов на территории Республики Казахстан

Постановление Правительства Республики Казахстан от 1 октября 2012 года № 1249. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 1063

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 25.12.2015 № 1063 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

ПРЕСС-РЕЛИЗ

Примечание РЦПИ.
В соответствии с Законом РК от 29.09.2014 г. № 239-V ЗРК по вопросам разграничения полномочий между уровнями государственного управления см. приказ и.о. Министра по инвестициям и развитию РК от 29.04.2015 г. № 523.

В соответствии с подпунктом 13) статьи 8 Закона Республики Казахстан от 6 января 2012 года «О космической деятельности» Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемые Правила создания и эксплуатации (применения) космических ракетных комплексов на территории Республики Казахстан.
2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан С. Ахметов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 1 октября 2012 года № 1249

Правила
создания и эксплуатации (применения) космических ракетных
комплексов на территории Республики Казахстан

1. Общие положения

1. Настоящие Правила создания и эксплуатации (применения) космических ракетных комплексов (далее - КРК) на территории Республики Казахстан (далее - Правила) разработаны в соответствии сподпунктом 13) статьи 8 Закона Республики Казахстан от 6 января 2012 года «О космической деятельности» и определяют порядок создания и эксплуатации (применения) космических ракетных комплексов научного, социально-экономического и коммерческого назначения на территории Республики Казахстан.
2. В Правилах используются следующие основные понятия:
1) аванпроект – вид исходной технической документации, содержащей обоснование разработки продукции и ее технико-экономических показателей, исходные требования и предложения по разработке, производству и эксплуатации продукции;
2) автономные испытания (далее - АИ) – совокупность видов испытаний, определенных и проводимых при экспериментальной отработке отдельного изделия без проверки его функционирования со смежными изделиями КРК;
3) авторский надзор – правомочия организации-разработчика по осуществлению контроля за изготовлением организацией-изготовителем изделий;
4) безопасность эксплуатации – совокупность свойств процесса эксплуатации, обеспечивающих отсутствие или сведение к минимуму риска нанесения ущерба здоровью обслуживающего персонала, окружающей среде, прилегающим сооружениям и изделиям в течение всего срока эксплуатации КРК в заданных условиях;
5) ввод в эксплуатацию – совокупность работ по подготовке, наладке, проверке правильности функционирования систем, агрегатов составной части КРК и КРК в целом и приемке их приемочной комиссией в эксплуатацию, а также закрепление их за соответствующими должностными лицами эксплуатирующей организации;
6) головная организация-разработчик КРК – организация, которая совместно с организациями-разработчиками и изготовителями проводит работы по созданию КРК в целом в соответствии с тактико-техническим заданием или техническим заданием заказчика;
7) головная организация-разработчик изделия КРК – организация, которая совместно с организациями-соисполнителями проводит работы по созданию изделия КРК в соответствии с техническим заданием головной организации-разработчика КРК (изделия более крупной структуры);
8) жизненный цикл КРК (их изделий, материалов) – процессы разработки, проектирования, производства, эксплуатации, хранения, транспортировки, реализации, уничтожения и утилизации;
9) заказчик – физическое или юридическое лицо, в интересах которого создаются КРК;
10) изделие – составная часть КРК, система, аппаратура, агрегат, приборы, блоки, узлы, электрорадиоизделия (далее – ЭРИ), комплектующие элементы, программное изделие, автоматизированные системы управления (далее – АСУ) всех видов, входящие в состав КРК или любой их структуры;
11) исследование и обоснование разработки – стадия жизненного цикла КРК, их изделий и материалов, характеризующаяся выполнением совокупности работ по формированию исходных требований к ним и изысканию и обоснованию принципов их создания;
12) исходные данные – документ, содержащий необходимые в процессе проектирования технические характеристики и параметры, а также дополнительные или предварительные требования и согласованный между исполнителями работ;
13) качество КРК (изделия) – совокупность свойств, обусловливающих пригодность КРК (изделия) удовлетворять определенные потребности в соответствии с его назначением, при этом свойство выступает как объективная особенность КРК (изделия), проявляющаяся при их создании и эксплуатации;
14) квалификационные испытания – контрольные испытания установочной серии (головного образца) для оценки готовности организации к выпуску данной продукции;
15) комплексные испытания (далее - КИ) – совокупность видов испытаний, проводимых при экспериментальной отработке и проверке двух и более функционально связанных изделий КРК в условиях, близких к реальным. При этом испытания отдельного изделия КРК в целом по решению генерального (главного) конструктора могут являться КИ по отношению к входящим в них изделиям и одновременно АИ по отношению к изделию КРК более крупной структуры;
16) комплектующее изделие – изделие организации-поставщика (система, аппаратура, прибор, блок, узел, деталь, ЭРИ, комплектующий элемент), применяемое как составная часть изделия, выпускаемого организацией-изготовителем. В тексте Правил - изделие, поставляемое одной организацией другой организации;
17) контрольная сборка – сборка (монтаж, регулировка) изделия (составной части, сборочной единицы) в организации-изготовителе, назначаемая и предъявляемая приемочному контролю непосредственно в процессе проведения указанных работ с целью проверки требований технологической документации, а также конструкторской документации на технологичность, для подтверждения работоспособного состояния изделия (составной части, сборочной единицы);
18) космический ракетный комплекс – совокупность ракеты-носителя и технических средств, сооружений, технологического оборудования и коммуникаций, обеспечивающих прием, хранение, подготовку к пуску и пуск ракеты-носителя с космическим аппаратом;
19) космодром – комплекс технических средств, устройств, зданий, сооружений и земельных участков, предназначенный для обеспечения подготовки и осуществления запусков космических объектов;
20) летные испытания (далее - ЛИ) – испытания КРК в реальных натурных условиях функционирования и выполнения целевых задач;
21) объект наземной космической инфраструктуры – технический объект, предназначенный для выполнения одной или нескольких функций: транспортировка, хранение, приведение и содержание в установленной готовности, техническое обслуживание, подготовка и пуск ракеты космического назначения (далее – РКН), проведение телеметрических и траекторных измерений на активном участке полета РКН, а также их обеспечение;
22) опытный образец изделия (опытное изделие) – образец продукции, изготовленный (доработанный, модернизируемый) по вновь разработанной рабочей конструкторской документации для испытаний, в том числе летных, и проверки его на соответствие требованиям тактико-технического задания или технического задания в процессе выполнения опытно-конструкторских работ;
23) организация-разработчик изделия КРК – организация, которая проводит работы по созданию изделия в соответствии с техническим заданием головной организации-разработчика КРК (изделия более крупной структуры);
24) организация-изготовитель (поставщик) – организация, осуществляющая изготовление, сборку и поставку изделия КРК;
25) оценка соответствия – прямое или косвенное подтверждение соблюдения требований, предъявляемых к объекту;
26) параметр качества (свойства, состояния) – количественный признак свойства (группы свойств) или состояния изделия;
27) подготовка производства – совокупность действий по проведению организационных, технических, экономических, социальных и других мероприятий, обеспечивающих готовность организации к освоению производства изделий требуемого качества в заданном объеме выпуска;
28) потребитель – заказчик или ведомство, орган, организация, использующие результаты выполнения целевых задач КРК и их изделиям в своих интересах;
29) постановка изделий на производство – совокупность действий, обеспечивающих организацию производства вновь разработанных (модернизированных) изделий, характеризующаяся проведением мероприятий по подготовке и освоению производства изделий, подтверждаемого выпуском первых образцов продукции (установочной партии);
30) предварительные испытания – контрольные испытания опытных образцов для определения возможности их предъявления на приемочные испытания;
31) приемо-сдаточные испытания – контрольные испытания продукции при приемочном контроле в процессе производства;
32) приемочные испытания – контрольные испытания конкретных опытных образцов, готовых к поставке, для решения вопроса об их пригодности к использованию по назначению;
33) производство – стадия жизненного цикла изделий (материалов), характеризующаяся выполнением совокупности работ по организации и осуществлению их промышленного изготовления;
34) разработка – стадия жизненного цикла КРК, их изделий и материалов, характеризующаяся выполнением совокупности работ по разработке проектной и рабочей конструкторской документации на КРК и их изделия, изготовлению и испытанию опытных образцов, головного образца или партии опытных образцов изделий, корректировке и утверждению документации после их ЛИ;
35) ракета-носитель – техническое устройство, предназначенное для вывода космических аппаратов в космическое пространство;
36) ресурсные испытания – испытания на отработку и подтверждение ресурсных характеристик, определенных техническим заданием;
37) система качества – совокупность организационной структуры, ответственности, процедур, процессов и ресурсов, обеспечивающая осуществление общего руководства качеством;
38) система технического контроля – комплекс методов и планов контроля, правил и критериев приемки изделий, контрольных операций, определяющих объекты, объем, трудоемкость и режимы контроля, последовательность его проведения, техническую оснащенность и квалификационные требования как неотъемлемую часть технологических процессов изготовления;
39) система эксплуатации КРК (изделия КРК) – совокупность взаимосвязанных изделий техники, средств их эксплуатации, исполнителей и документации, взаимодействие которых происходит в соответствии с задачами каждого этапа эксплуатации этих изделий;
40) создание КРК (изделия, материала) – совокупность стадий жизненного цикла КРК (изделия, материала) от формирования исходных требований до окончания его производства;
41) стадия жизненного цикла – часть жизненного цикла продукции, характеризуемая определенным состоянием продукции, видом предусмотренных работ и их результатом. Стадии жизненного цикла изделий КРК – научные, проектные и системные исследования, разработка, проектирование, производство (изготовление), эксплуатация, снятие с эксплуатации (утилизация, ликвидация);
42) тактико-техническое задание (далее - ТТЗ) на выполнение аванпроекта, опытно-конструкторских работ (далее - ОКР) – исходный технический документ, утверждаемый заказчиком ОКР и устанавливающий комплекс тактико-технических требований к создаваемому КРК, а также требования к содержанию, объему и срокам выполнения ОКР;
43) техническое задание (далее - ТЗ) на выполнение составной части ОКР – исходный технический документ, утверждаемый заказчиком ОКР (головной организацией-разработчиком) и устанавливающий комплекс технических требований к создаваемым составным частям КРК, а также требования к содержанию, объему и срокам выполнения составной части ОКР;
44) технико-экономические показатели – совокупность технических, экономических, организационных и других показателей, характеризующих КРК (его изделия) и определяющих стоимость разработки, изготовления и испытаний опытных образцов, серийного производства, эксплуатации, утилизации и других работ по данному КРК (его изделиям) в денежном выражении;
45) технологическое обеспечение – совокупность мероприятий в комплексе работ по созданию и постановке на производство изделий, обуславливающих технологичность изделий, проведение научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ по решению технологических проблем, экспериментальную отработку новых технологических процессов, подготовку и освоение производства изделий. Технологическое обеспечение осуществляют во взаимодействии разработчики изделий, технологи, материаловеды и другие специалисты;
46) экспериментальная отработка – совокупность работ по подготовке и проведению испытаний на моделях, макетах, опытных образцах с целью проверки соответствия характеристик изделия требованиям ТТЗ (ТЗ) в условиях, близких к реальным, обеспечения функционирования изделий, определения запасов их работоспособности, включая работы по математическому и программному обеспечению, баллистическому обоснованию, по отработке технологических процессов, а также работы, проводимые на основе опытно-теоретического метода;
47) электрорадиоизделия (ЭРИ) – функционально завершенные изделия электронной техники, радио- и электротехники: электровакуумные приборы, полупроводниковые приборы, интегральные микросхемы, микромодули, резисторы, конденсаторы, радиодетали, реле и т.п.;
48) этап жизненного цикла – часть стадии жизненного цикла, являющаяся самостоятельным объектом планирования, финансирования и выполнения, направленная на получение определенных конечных результатов.
3. Создание КРК, а также отдельных составных частей КРК, если они создаются отдельно от конкретного КРК, осуществляется на основании ТТЗ или ТЗ заказчика на договорной (контрактной) основе с ним.
Создание изделий КРК осуществляется по ТЗ головных организаций-разработчиков (проектных организаций). Организации-разработчики, выдавшие ТЗ соисполнителям, выполняют по отношению к ним функции заказчика и заключают с ними договора (контракты) на выполнение работ по ТЗ.
4. Обоснование необходимости создания и работы по научно-техническому заделу (в том числе по прогрессивным технологиям, материалам и типовым конструкторско-технологическим решениям) в обеспечение создания КРК и их изделий проводится при выполнении НИР.
5. Создание, изготовление и ввод в эксплуатацию КРК и входящих в них изделий проводятся по договорам (контрактам) с заказчиком по следующим этапам:
1) научные разработки;
2) проектирование:
аванпроект (техническое предложение);
эскизный проект (технический проект);
3) изготовление:
разработка рабочей документации на опытные изделия КРК и макеты;
изготовление макетов и опытных изделий КРК, заводские испытания и корректировка рабочей документации;
изготовление опытных изделий КРК, заводские испытания и корректировка рабочей документации;
4) монтаж;
5) строительство;
6) испытания КРК и их составных частей:
АИ систем и агрегатов;
КИ составных частей КРК;
летные испытания;
7) ввод в эксплуатацию:
опытная эксплуатация;
штатная эксплуатация.
6. Номенклатура, основное содержание и объем работ на каждом этапе приводятся в соответствующих разделах настоящих Правил.
Работы по изготовлению макетов и опытных образцов изделий (далее - опытные изделия) относят к тем этапам создания, на которых эти макеты и опытные изделия запланированы для использования по назначению.
7. В ТТЗ (ТЗ) на КРК, в ТЗ на изделия КРК приводятся перечни необходимых этапов работ в соответствии с пунктом 5 настоящих Правил.
8. Общую координацию работ в процессе создания конкретных КРК (и их изделий) проводит головная организация-разработчик, которая руководствуется решениями заказчика.
Договор (контракт) составляется на весь период создания КРК (их изделий) с ежегодным уточнением объема и стоимости работ.
9. Государственное задание, финансируемое за счет республиканского бюджета, на создание, производство и использование КРК и их изделий в научных и социально-экономических целях формирует и размещает уполномоченный орган в области космической деятельности.
10. Процесс создания КРК подлежит сквозному планированию. Рабочими документами сквозного планирования являются: генеральный график (план-график) создания КРК (графики или планы-графики создания изделий КРК), планы-графики разработки аванпроекта (технического предложения) и эскизного проекта, планы-графики разработки, отработки и изготовления изделий КРК, утверждаемые заказчиком и головной организацией - разработчиком КРК, планы капитального строительства, создания (дооборудования, реконструкции) наземных объектов, стендов, сооружений в обеспечение создания КРК (изделий КРК).
Рабочие документы сквозного планирования на КРК разрабатывает головная организация-разработчик КРК совместно с организациями-соисполнителями. Головные организации-соисполнители разрабатывают рабочие документы сквозного планирования на изделия КРК в части, их касающейся, которые входят в соответствующие рабочие документы на КРК в целом.
Работы и мероприятия, предусмотренные программами обеспечения надежности (далее - ПОН) и другими программами КРК и их изделий, которые разрабатывают согласно настоящим Правилам, включаются соответственно в рабочие документы сквозного планирования на КРК и изделия КРК.
Рабочие документы сквозного планирования являются основными документами для текущего планирования и контроля работ по созданию КРК и их изделий. При этом допускается работы, предусмотренные рабочими документами сквозного планирования, подразделять на более мелкие работы, уточнять и дополнять их без изменения начальных и конечных сроков выполнения указанных работ, предусмотренных в договоре (контракте).
11. Рабочие документы сквозного планирования разрабатывают поэтапно применительно к конкретным этапам создания КРК и их изделий.
12. Генеральный график (план-график) создания КРК предназначен для организации, координации и контроля за выполнением работ исполнителей по данным КРК. Генеральный график (план-график) создания КРК может представлять собой укрупненную комплексную сетевую модель и содержит перечень укрупненных работ на этапах создания КРК и их основных изделий. Генеральный график (план-график) создания КРК и графики (планы-графики) создания изделий КРК взаимосвязаны по срокам, порядку проведения работ и исполнителям.
Генеральный график (план-график) создания КРК разрабатывают поэтапно: на этапе «Аванпроект (техническое предложение)» - предварительный, на этапе «Эскизный проект» - уточненный. Головная организация-разработчик в трехмесячный срок после согласования заказчиком эскизного проекта согласует график (план-график) с заинтересованными организациями и заказчиком и утверждает его.
13. Работы, включенные в генеральный график (план-график) создания КРК, и графики (планы-графики) создания изделий КРК могут быть детализированы и конкретизированы в следующих рабочих документах:
1) на этапах «Аванпроект (техническое предложение)» и «Эскизный проект» - в соответствующих планах-графиках разработки аванпроекта (технического предложения) и эскизного проекта;
2) на последующих этапах - в планах-графиках по разработке, отработке и изготовлению изделий КРК, утверждаемых государственным заказчиком (заказчиком) и головным разработчиком КРК;
3) в планах капитального строительства, создания (реконструкции, дооборудования) наземных объектов, стендов, сооружений в обеспечение создания КРК (изделий КРК).
14. Проекты планов-графиков по разработке, отработке и изготовлению изделий КРК разрабатывают головные организации-разработчики КРК на этапе «Эскизный проект» совместно с головными организациями-соисполнителями на основе результатов работ на этом этапе.
Головные организации-разработчики основных изделий КРК в сроки, установленные планом-графиком разработки эскизного проекта, представляют головной организации-разработчику КРК проекты планов-графиков по разработке, отработке и изготовлению соответствующих изделий КРК.
15. Организации-разработчики при создании КРК и их изделий предусматривают:
1) использование прогрессивных методов проектирования и испытаний, организацию работ и разработку мероприятий, направленных на обеспечение и гарантию качества, сокращение сроков создания и освоения производства;
2) выполнение основного объема экспериментальной отработки изделий КРК в наземных условиях до начала ЛИ КРК.
На этапе «Летные испытания» - проведение лишь той отработки, которая в наземных условиях технически невыполнима или экономически нецелесообразна в заданные сроки, в том числе с учетом выполнения международных договоров (правовых ограничений);
3) отработку (проведение АИ и КИ) в условиях, близких к реальным, включая предельно допустимые (экстремальные) по ТТЗ, ТЗ режимы работы;
4) создание комплексных стендов и макетов для экспериментальной отработки, включая создание конструкторско-технологического макета, комплексных моделирующих стендов в головной организации-разработчике и моделирующих стендов (с конкретными системами и приборами) в организациях-смежниках, позволяющих проводить как наземную отработку, так и моделирование работы систем и агрегатов в полете;
5) ввод в действие испытательного оборудования и средств до начала соответствующих испытаний изделий;
6) комплексный анализ реализуемости проекта;
7) обеспечение экологической безопасности и безопасности эксплуатации при создании, производстве и эксплуатации КРК, их изделий, материалов, полуфабрикатов;
8) внедрение прогрессивных, автоматических и автоматизированных средств и методов контроля качества изготовления, монтажа и подготовки к применению по назначению изделий КРК и КРК в целом, а также диагностического неразрушающего контроля и контрольных испытаний ЭРИ.
Организации-разработчики и организации-изготовители организовывают и проводят работы по технологическому обеспечению создания и производства КРК и их изделий.
16. Требования к надежности КРК и их изделий, к безопасности эксплуатации (в том числе экологической безопасности) КРК, их составных частей и систем, а также порядок и условия подтверждения этих требований заданы в ТТЗ на КРК и ТЗ на изделия КРК.
17. Требования к содержанию и выполнению работ, проводимых на этапах создания КРК (их изделий) с целью обеспечения, подтверждения и контроля заданного в ТТЗ (ТЗ) уровня надежности, безопасности эксплуатации (в том числе экологической безопасности) КРК, их составных частей, систем, а также перечень видов этих работ включены в ПОН и программы обеспечения безопасности эксплуатации (далее - ПОБЭ).
ПОН разрабатывают на КРК и их изделия, создаваемые по ТТЗ (ТЗ), а также на изделия КРК, дорабатываемые по ТЗ. ПОБЭ (в том числе экологической безопасности) разрабатывают на составные части, системы и КРК в целом.
Головная организация-разработчик КРК разрабатывает ПОН и ПОБЭ, КРК, а организации-соисполнители разрабатывают соответствующие ПОН и ПОБЭ изделий КРК, которые являются составными частями указанных программ на изделия КРК более крупной структуры, в которые входят данные изделия, вплоть до КРК в целом.
18. ПОН и ПОБЭ включают в состав аванпроектов (технических предложений) и эскизных проектов.
19. Организации-соисполнители представляют ПОН и ПОБЭ для согласования в организацию, выдавшую ТЗ. Согласованные ПОН и ПОБЭ используются организацией, выдавшей ТЗ, для составления соответствующих программ изделий КРК более крупной структуры, вплоть до КРК в целом.
20. Руководители организаций обеспечивают требуемый технический уровень, обоснование и выполнение сроков создания КРК и их изделий, полноту и достаточность их отработки, качество конструкторской (в том числе эксплуатационной), технологической документации, качественное выполнение запланированных работ на каждом этапе создания КРК (их изделий), качество и комплектность поставляемой заказчику продукции, поддержание требуемого уровня качества и надежности КРК и их изделий в процессе серийного (единичного) производства и эксплуатации.
Организация-разработчик обеспечивает своевременное и качественное выполнение требований ТТЗ (ТЗ), качество конструкторской документации, полноту и достаточность экспериментальной отработки, задание и поддержание требуемого уровня надежности изделий КРК в процессе создания, серийного (единичного) производства и эксплуатации.
21. Начальники и должностные лица в организациях-разработчиках и организациях-изготовителях обеспечивают в части, их касающейся, контроль качества отработки, изготовления и поставки КРК и их изделий.
22. Организации-разработчики КРК, составных частей, систем, агрегатов (приборов) в части, их касающейся, оцениваются и подтверждаются при завершении создания изделий КРК требования к надежности, заданные в ТТЗ (ТЗ) на КРК и ТЗ на изделия КРК.
Организации-изготовители (поставщики) изделий КРК, в том числе ЭРИ и комплектующих элементов, обеспечивают работоспособность и сохранность поставляемых ими изделий в соответствии с требованиями технических условий (далее – ТУ) на эти изделия.
23. Организации-разработчики совместно с соисполнителями при создании КРК и их изделий обеспечивают создание учебно-тренировочных средств, нестандартного ремонтно-технологического и имитационно-стендового оборудования, оборудования для утилизации составных частей РКН и изделий КРК, а также разработку необходимой конструкторской (в том числе эксплуатационной), технологической документации и программно-математического обеспечения.
24. В процессе создания КРК и их изделий проводится их экспериментальная отработка (АИ и КИ) в условиях, максимально приближенных к оговоренным ТТЗ (ТЗ) реальным условиям функционирования изделий, согласно комплексным программам экспериментальной отработки (далее - КПЭО).
Все изделия КРК, разрабатываемые по ТЗ, подвергаются предварительным испытаниям с целью определения возможности предъявления опытных штатных образцов (их партий) на приемочные испытания (ЛИ) КРК и их изделий. Перечни предварительных испытаний включают в КПЭО изделий.
25. Экспертизу результатов работ на этапах создания и производства с целью контроля качества работ и выполнения заданных в ТТЗ (ТЗ) требований (в том числе качества, безопасности, надежности) проводят головные научно-исследовательские и опытно-конструкторские учреждения и/или организации ракетно-космической промышленности и заказчика с привлечением других подобных организаций по направлениям.
26. Контроль в процессе создания, изготовления и применения КРК научного, социально-экономического и коммерческого назначения и их изделий за качеством научно-технической продукции, получаемых комплектующих изделий и изготавливаемой продукции, предназначенной для поставки заказчику работ, может осуществляться на договорной (контрактной) основе.

2. Порядок создания и эксплуатации (применения)
космических ракетных комплексов на территории
Республики Казахстан

2.1. Порядок разработки аванпроекта (технического предложения)

27. До этапа «Аванпроект (техническое предложение)» проводятся научно-исследовательские работы по обоснованию целесообразности создания КРК (изделий КРК), определению путей внедрения в их конструкцию и схемы инновационных достижений науки и техники.
28. Разработка аванпроекта (технического предложения) на КРК проводится по ТТЗ или ТЗ заказчика в соответствии с договором (контрактом).
29. Разработка аванпроекта (технического предложения) проводится на конкурсной основе несколькими головными организациями совместно с соисполнителями.
30. Заказчик до заключения договора (контракта) выдает ТТЗ (ТЗ) на разработку аванпроекта (технического предложения) или ТТЗ (ТЗ) на КРК головным организациям, а также направляет ТТЗ (ТЗ) головному научно-исследовательскому институту (далее – НИИ) заказчика, другим организациям, указанным заказчиком в договоре (контракте) или ТТЗ, ТЗ.
Головная организация-разработчик после получения ТТЗ (ТЗ) в срок не более двух месяцев выдает организациям-соисполнителям ТЗ на изделия КРК, а также, при необходимости, на разработку монтажно-технологической документации, разработку и отработку программно-математического обеспечения. ТЗ перед утверждением головной организацией подлежит согласованию с организациями-соисполнителями.
Организации-соисполнители в срок не более тридцати календарных дней со дня получения рассматривают проект ТЗ и письменно сообщают организациям, выдавшим ТЗ, о принятии ТЗ или наличии разногласий с обоснованием этих разногласий. Разногласия рассматриваются на совместном совещании организаций с участием головной организации. По нерешенным в процессе совместного рассмотрения вопросам решение принимает головная организация-разработчик КРК.
Допускается по совместному решению заинтересованных организаций разрабатывать исходные данные (дополнение к ТЗ) в согласованные сроки.
31. Головная организация-разработчик аванпроекта (технического предложения) на КРК определяет по согласованию с заказчиком головные организации-разработчики аванпроектов (технических предложений) на изделия КРК (составные части, основные системы, агрегаты, приборы), выдает им ТЗ, согласно пункту 30 настоящих Правил, и заключает с ними договора (контракты).
32. Головная организация-разработчик аванпроекта (технического предложения) на КРК совместно с головными организациями-соисполнителями в двухмесячный срок с момента заключения договора подготавливает план-график разработки аванпроекта (технического предложения) на КРК, согласует с головными организациями-соисполнителями и представляет его на утверждение заказчику.
При этом головная организация-разработчик аванпроекта (технического предложения) на КРК определяет необходимость разработки головными организациями-соисполнителями соответствующих планов-графиков разработки аванпроектов (технических предложений) на изделия КРК, сроки их разработки и согласования с ним. Эти планы-графики утверждают одновременно с планом-графиком на КРК как его составные части (приложения).
33. Аванпроект (техническое предложение) на КРК в целях обеспечения достаточной глубины проработки возможностей создания КРК содержит:
1) проработку вопросов целевого использования, определение основных тактико-технических характеристик (в том числе определение возможности повышения значений характеристик по сравнению с заданными) и оценку ожидаемой эффективности применения КРК (его основных изделий), проработку вопросов частотного обеспечения радиоэлектронных средств (далее – РЭС) КРК и оценку возможности их международно-правовой защиты, предварительное обоснование проведения испытаний в условиях действия ограничений на проведение ЛИ, проработку вопросов возможного использования информации в интересах международного, социально-экономического и научного применения, а также оценку возможности использования в интересах других заказчиков и на международном космическом рынке, включая предварительный бизнес-план для проектов на коммерческой основе;
2) краткое техническое описание и предложения по схеме деления КРК, особенности функционирования и эксплуатации КРК, обоснование основных технических решений и принципов функционирования КРК и их изделий, обеспечивающих получение основных тактико-технических и эксплуатационных характеристик;
3) проработку возможных вариантов КРК, путей решения возникших технических и технологических проблем и вопросов, проработку предварительных энергетических, массовых и габаритных характеристик КРК в целом и их изделий; обоснование выбора оптимального (наилучшего) варианта компоновки КРК с точки зрения технологии подготовки к пуску и запуска РКН, обеспечения надежности, обеспечения безопасности, возможностей экспериментальной и производственной базы, технико-экономических показателей КРК, защиты от несанкционированного пуска, а также проработку основных схемно-конструктивных и организационно-технических решений по обеспечению безопасности эксплуатации КРК и их изделий;
4) анализ полноты (возможностей) выполнения ТТЗ, оценку реализуемости проекта КРК, а также предложения по проекту ТТЗ на КРК;
5) анализ соответствия технического уровня создаваемого КРК и их изделий передовым достижениям науки и техники, сравнение КРК по основным техническим и эксплуатационным характеристикам и технико-экономическим показателям с лучшими существующими и разрабатываемыми аналогами с оценкой конкурентоспособности на мировом космическом рынке;
6) предварительную проработку и определение необходимых технологических, производственных и организационно-технических условий производства изделий КРК;
7) предварительную программу обеспечения надежности, содержащую обоснование реально достижимого уровня надежности КРК, предварительное обоснование перечня работ и мероприятий, необходимых для достижения и подтверждения такого уровня надежности КРК, требования к этим работам и мероприятиям, организационно-технические принципы обеспечения надежности КРК и их основных изделий и порядок их реализации;
8) предварительную оценку технико-экономических показателей КРК, затрат на технологическое обеспечение и подготовку производства, на капитальное строительство, обоснование предварительного генерального графика создания КРК, а также перечень исполнителей;
9) предварительный анализ схемных и конструктивных решений с целью определения возможных аварийных ситуаций КРК в целом, в случае появления предполагаемых отказов составных частей, основных систем, агрегатов (приборов) из-за внутренних и внешних воздействующих факторов, определенных ТТЗ;
10) предварительную программу обеспечения безопасности эксплуатации КРК (включая обеспечение экологической безопасности);
11) предварительную программу проведения работ по обеспечению защищенности КРК от несанкционированного применения;
12) перечень научных исследований (в том числе по технологическим проблемам и вопросам), подлежащих выполнению при эскизном проектировании в обеспечение создания конкретных изделий КРК и КРК в целом, и предложения по составу исполнителей этих исследований;
13) предварительные директивные технологические документы;
14) перечень и объем расчетно-теоретических и экспериментальных работ, работ по макетированию, математическому и полунатурному моделированию, выполняемых при разработке эскизного проекта и на других этапах создания КРК и их изделий, в том числе для их наземной отработки;
15) оценку воздействия на окружающую среду, проработку вопросов защиты окружающей среды при создании, производстве и эксплуатации КРК и их изделий, в том числе и при возникновении аварийных ситуаций;
16) оценку возможностей и потребных мощностей производственной и экспериментальной (испытательной) баз с указанием перечня оборудования, стендов, сооружений и испытательных баз, в том числе тех, которые необходимо создать, модернизировать, приобрести или арендовать с целью обеспечения создания КРК и их изделий с учетом их экологической безопасности;
17) предварительный анализ возможностей унификации, стандартизации и использования существующих и разрабатываемых изделий;
18) перечень изделий, на которые разработаны эскизные проекты;
19) анализ перспектив использования КРК (в том числе для других целей и задач, предложенных организациями-разработчиками и головными НИИ), совершенствование и определение возможности применения изделий КРК в последующих разработках;
20) результаты предварительной проработки метрологического и эргономического обеспечения в процессе производства, испытаний и эксплуатации КРК и их изделий;
21) предварительная проработка возможностей замены физических испытаний математическими (моделированием) в процессе экспериментальной отработки изделий КРК без снижения уровня надежности, необходимого для начала ЛИ КРК и их изделий, в целях сокращения расходов на создание КРК.
В процессе разработки аванпроекта (технического предложения) проводятся:
1) предварительная проработка вопросов математического и информационного обеспечения управляющего информационно-вычислительного комплекса, систем управления (в том числе автоматизированных) полетом и средств подготовки данных на пуски РКН (полетного задания и т.д.), испытаниями и контролем подготовки к применению по назначению ракет-носителей в организациях-изготовителях и эксплуатирующих организациях;
2) предварительное баллистическое обоснование (точности выведения космического аппарата, параметров орбиты или траекторий полета, полигонов посадки космических аппаратов и районов падения отделяющихся частей и т.п.);
3) разработка предварительных рабочих документов сквозного планирования (предварительного генерального графика (плана-графика) создания КРК, предварительных графиков или планов-графиков создания изделий КРК, предварительных планов капитального строительства, создания (реконструкции, дооборудования) наземных объектов, стендов, сооружений в обеспечение создания КРК (изделий КРК);
4) разработка предварительной калькуляции сметной стоимости создания КРК и их изделий, включая технологическое обеспечение и подготовку производства;
5) работы по технологическому обеспечению, включающие анализ вариантов конструкторско-технологических решений в обеспечение технологичности деления и компоновки изделия и выбор оптимального для данного этапа, а также выявления проблемных вопросов по материаловедению, технологии, метрологии и путей их решения.
Составными частями аванпроекта (технического предложения) на КРК являются аванпроекты (технические предложения) на их составные части, основные системы, агрегаты (приборы) и на другие изделия КРК, на которые выданы ТЗ. Они содержат предварительные ПОН, анализ выполнения требований ТЗ, предварительные технико-экономические показатели, материалы по другим требованиям ТЗ.
34. Головные организации-разработчики аванпроектов (технических предложений) на изделия КРК в сроки, предусмотренные планом-графиком разработки аванпроекта (технического предложения) на КРК, представляют на рассмотрение головному разработчику аванпроекта (технического предложения) на КРК соответствующие аванпроекты (технические предложения) и проводят перед ним их защиту до утверждения аванпроекта (технического предложения) на КРК.
Головной разработчик совместно с организациями-соисполнителями представляет аванпроект (техническое предложение) на КРК не позднее одного месяца после его разработки на рассмотрение и согласование заказчику, головным НИИ заказчика, другим организациям, указанным заказчиком в договоре (контракте) или ТТЗ, ТЗ.
По решению заказчика и (или) конкурсной комиссии, головной организации-разработчика (в части изделий КРК) аванпроект (техническое предложение) или отдельные его части могут направляться на рассмотрение для выдачи заключения другим организациям, занимающимся космической деятельностью.
Предварительные рабочие документы сквозного планирования высылают одновременно с аванпроектом (техническим предложением).
35. Заключения (включая заключения по техническим вопросам, государственной экологической экспертизы, унификации и стандартизации КРК и их изделий) на аванпроект (техническое предложение) организаций, проводящих согласование, представляют заказчику, головному разработчику КРК, конкурсной комиссии и головному НИИ заказчика, а также по их решению другим организациям в части, их касающейся.
Головные НИИ заказчика в процессе подготовки заключений проводят анализ выполнения ТТЗ на аванпроект (техническое предложение) или ТТЗ на КРК, предварительное сравнение и оценку предлагаемых технических решений и основных характеристик КРК с лучшими аналогами, прорабатывают вопросы целевого использования и дают предварительную оценку ожидаемой эффективности применения КРК и предварительную оценку КРК по критериям эффективности и стоимости, а также предварительную оценку их конкурентоспособности на мировом космическом рынке. Полученные результаты указанных работ включаются в заключения головных НИИ.
Кроме того, в заключениях головных НИИ приводится оценка выполнения требований настоящих Правил, нормативной технической документации (далее – НТД), указанной в ТТЗ (ТЗ), по разработке аванпроекта (технического предложения) и степени обоснованности предложений организаций-разработчиков по проекту ТТЗ на КРК, результаты рассмотрения каждого раздела аванпроекта (технического предложения), выводы о целесообразности и возможности продолжения работ по созданию КРК или их изделий с характеристиками, заданными в ТТЗ с учетом уточнений и дополнений к ТТЗ, предлагаемыми организациями-разработчиками.
Заключения головных НИИ по направлениям технологии и материаловедения содержат оценки технического уровня, полноты и достаточности проработки вопросов технологии и материаловедения, изложенных в технологической части пояснительной записки, предварительной оценки технологичности изделия и технологической реализуемости предлагаемых конструкторско-технологических решений с учетом базовых значений показателей технологичности, предварительную оценку метрологического обеспечения.
36. Если разработка аванпроекта (технического предложения) поручена на конкурсных началах нескольким головным организациям, то для подведения итогов создается конкурсная экспертная комиссия с участием головных НИИ заказчика, утверждаемая решением заказчика КРК с участием потребителей (заказчиков) космической информации (продукции).
Конкурсная экспертная комиссия может быть назначена решением организации, принимающей решение по вопросам создания КРК.
Порядок и сроки работы конкурсной экспертной комиссии определяются решением об образовании конкурсной экспертной комиссии.
Конкурсная экспертная комиссия после рассмотрения представленных аванпроектов (технических предложений) и заключений на них определяет:
1) аванпроект (техническое предложение), предлагаемый для дальнейшей разработки;
2) необходимость внесения изменений и дополнений в аванпроект (техническое предложение) при дальнейшей разработке.
37. Заключение конкурсной экспертной комиссии представляется заказчику, назначившему комиссию своим решением (если таковое было), организациям, проводящим экспертизу (в целом или в части, их касающейся), головным разработчикам аванпроектов (технических предложений).
38. Аванпроект (техническое предложение) на КРК в срок не более трех месяцев после его представления головной организацией-разработчиком подлежит рассмотрению заказчиком. Рассмотрение аванпроекта (технического предложения) осуществляется только при наличии экспертных заключений, в том числе заключений головных НИИ заказчика, конкурсной экспертной комиссии (если проводился конкурс). По результатам рассмотрения заказчик дает заключение на аванпроект (техническое предложение).
Положительные заключения являются основанием для окончательной разработки (уточнения) ТТЗ (ТЗ) на КРК и принятия в установленном порядке решения о дальнейшем проведении работ по созданию КРК (изделий КРК).
39. Головная организация-разработчик аванпроекта (технического предложения) совместно с организациями-соисполнителями не позднее двух месяцев после получения заключения заказчика на аванпроект (техническое предложение) вносит в случае необходимости изменения (дополнения) в аванпроект (техническое предложение) на КРК, в том числе в предварительные рабочие документы сквозного планирования.
Рассмотрение и выдача заключения по доработанному аванпроекту (техническому предложению) осуществляются в том же порядке, что и по аванпроекту (техническому предложению).
40. Разработанный или уточненный по результатам рассмотрения аванпроекта (технического предложения) проект ТТЗ (ТЗ) на КРК согласуется с головной организацией-разработчиком КРК в месячный срок с момента его поступления.
Согласованные ТТЗ, ТЗ на КРК (изделия КРК) утверждает заказчик КРК и выдает головной организации-разработчику КРК не позднее трех месяцев с момента принятия решения о дальнейшем проведении работ.
Утвержденное заказчиком ТТЗ обязательно для выполнения всеми организациями, участвующими в создании КРК, и является техническим основанием для заключения договора (контракта) на дальнейшее проведение ОКР.
В процессе эскизного проектирования ТТЗ может корректироваться по совместному решению согласовавших и утвердивших его организаций.

3. Порядок разработки эскизного проекта
и рабочей документации

3.1. Порядок разработки и рассмотрения эскизного проекта

41. Целью работ на этапе «Эскизный проект» являются:
1) комплексное (теоретическое и экспериментальное) обоснование основных характеристик, технических и технологических решений по созданию КРК в целом, их отдельных составных частей, систем, агрегатов (приборов), нестандартизированных средств измерения и контроля, учебно-тренировочных средств и других изделий КРК в обеспечение выполнения ТТЗ (ТЗ), а также обоснование технико-экономических показателей КРК и их изделий;
2) разработка и согласование с организациями-соисполнителями исходных данных с целью проектирования и выпуска рабочей конструкторской и технологической документации на КРК в целом и их изделий, для подготовки производства, строительства необходимых объектов и сооружений наземной космической инфраструктуры.
42. Эскизное проектирование КРК и их изделий проводят организации по утвержденным ТТЗ на КРК, ТЗ на изделия КРК в сроки, определенные договором (контрактом) с заказчиком и в соответствии с планом-графиком разработки эскизного проекта.
План-график разработки эскизного проекта на КРК готовит головная организация-разработчик КРК совместно с головными организациями-соисполнителями на основе предварительного генерального графика (плана-графика) создания КРК и результатов работ, проведенных на этапе «Аванпроект (техническое предложение)», не позднее двух месяцев после заключения контракта (договора) с заказчиком. Головная организация-разработчик КРК согласует план-график с головными организациями-соисполнителями и представляет на утверждение заказчику в месячный срок с момента завершения разработки.
При этом головная организация-разработчик КРК определяет необходимость разработки головными организациями-соисполнителями соответствующих планов-графиков разработки эскизных проектов на изделия КРК, сроки их разработки, согласования и представления ему на утверждение. Эти планы-графики после согласования с головным разработчиком КРК утверждают одновременно с утверждением плана-графика разработки эскизного проекта на КРК как их составные части (приложения).
43. На основании выданного заказчиком ТТЗ головные организации-разработчики в срок не более двух месяцев после получения ТТЗ на КРК выдают организациям-соисполнителям согласованное с ними, заказчиком (или организацией заказчика по его указанию) ТЗ на разработку основных изделий КРК, монтажно-технологической документации и на другие, вновь создаваемые изделия КРК, а также ТЗ на проведение научных (теоретических и экспериментальных) исследований при эскизном проектировании, необходимость которых была выявлена при разработке аванпроекта (технического предложения). ТЗ на проведение научных исследований подлежит согласованию с головными НИИ заказчика.
В ТЗ приводятся требования к содержанию эскизных проектов изделий КРК.
Организации-соисполнители рассматривают проект ТЗ в срок не более пятнадцати рабочих дней с момента получения и письменно сообщают организациям, выдавшим ТЗ, о согласовании ТЗ или наличии разногласий с обоснованием этих разногласий.
Организации-разработчики изделий КРК, на которые выданы ТЗ головными организациями-разработчиками, не позднее одного месяца после утверждения указанного ТЗ выдают в аналогичном порядке своим соисполнителям ТЗ на разработку изделий, входящих в указанные изделия КРК.
Головные организации-разработчики составляют и согласуют с заказчиком перечень ТЗ, подлежащих согласованию с заказчиком (или организацией заказчика по его указанию).
В процессе эскизного проектирования ТЗ может корректироваться по совместному решению подписавших его организаций.
Допускается по совместному решению заинтересованных организаций в развитие и конкретизацию требований ТЗ разрабатывать исходные данные (дополнения к ТЗ), которые согласуют, утверждают и выдают в согласованные сроки.
44. Научно-теоретические и экспериментальные исследования при эскизном проектировании завершаются до выпуска эскизных проектов, и их результаты включаются в эскизные проекты.
Результаты научных исследований при эскизном проектировании конкретных изделий КРК и КРК в целом содержат:
1) предложения по выбору схемы полета, полезных нагрузок (полезного груза), оптимальных условий (режимов) функционирования изделий КРК;
2) предложения по выбору оптимальных характеристик изделий КРК и конструкционных материалов;
3) рекомендации по использованию и подготовке существующих и созданию новых экспериментальных и испытательных баз для наземной отработки изделий КРК;
4) рекомендации по возможной унификации КРК, входящих в него объектов, изделий и сооружений;
5) рекомендации по проектам программ и методам проведения наземной отработки и ЛИ;
6) разработку (на базе типовых методик) методик обеспечения и контроля надежности КРК, их составных частей, систем, агрегатов (приборов), программных изделий;
7) рекомендации по частотному обеспечению РЭС КРК и их международно-правовой защите;
8) рекомендации по обеспечению безопасности эксплуатации КРК, их составных частей и систем и методики определения и контроля этой безопасности;
9) рекомендации по разработке программ проверки и оценки защищенности КРК от несанкционированного пуска;
10) рекомендации по мерам охраны окружающей среды в процессе создания, производства, эксплуатации (включая транспортировку и хранение) вновь разрабатываемого (модернизируемого, дорабатываемого) КРК (их изделий), в том числе при возникновении аварийных ситуаций;
11) разработку методологии экологического мониторинга территорий, включая методики оценки воздействия на окружающую среду и экологического риска при отработке, эксплуатации и утилизации изделий КРК;
12) рекомендации по метрологическому обеспечению в процессе производства и испытаний КРК и их изделий, в том числе по методам и средствам измерения и контроля, включая автоматизированные средства;
13) рекомендации по проведению специальных испытаний;
14) рекомендации по эргономическому обеспечению КРК и их составных частей;
15) комплексное прогнозирование развития и унификации конструкций, материаловедения и технологии изделий, а также прогнозирование сроков создания промышленных баз для производства новых материалов и оборудования;
16) рекомендации по внедрению полученных в ходе создания КРК ноу-хау и научно-технических достижений в другие отрасли экономики;
17) рекомендации по продвижению на мировой рынок космических услуг;
18) рекомендации по новым технологическим процессам и решениям, создание, отработку и отладку специального технологического оборудования и средств оснащения с изготовлением образцов перспективных элементов изделий;
19) рекомендации по созданию или совершенствованию производственной базы для изготовления изделий КРК, оснащению ее дополнительным оборудованием и аппаратурой.
Результаты научных исследований оформляют отчетами, которые согласуют с организациями, выдавшими ТЗ на эти исследования, и головными НИИ заказчика, согласовавшими эти ТЗ.
45. Эскизный проект на КРК (или отдельные составные части КРК создаваемые по ТТЗ заказчика) содержит:
1) обоснование выполнения заданных в ТТЗ (ТЗ) основных характеристик КРК по результатам расчетно-теоретических, экспериментальных и других работ, перечни которых определены при разработке аванпроекта (технического предложения) и дополнены, при необходимости, на данном этапе;
2) сравнительную оценку вариантов (в том числе с учетом их технологичности) и обоснование состава и параметров составных частей, систем, агрегатов (приборов) и их увязку в комплексной схеме;
3) техническое описание выбранного варианта КРК и их изделий, обоснование принятых технических решений по созданию КРК в соответствии с ТТЗ и его изделий в соответствии с ТЗ, выбранных материалов конструкции, покрытий и принятых компонентов топлива;
4) особенности функционирования, эксплуатации, сроки и условия хранения, условия транспортировки, основные данные по регламентным проверкам (техническому обслуживанию), а также схемно-конструктивные и организационно-технические решения по обеспечению безопасности эксплуатации КРК и их изделий, снятию с эксплуатации и утилизации;
5) оценку воздействия на окружающую среду, меры по охране окружающей среды в процессе создания, производства, эксплуатации (транспортировки и хранения) КРК (их изделий), в том числе при возникновении аварийных ситуаций;
6) ПОБЭ КРК, включая промышленную и экологическую безопасность;
7) программу эргономического обеспечения КРК и их составных частей;
8) обоснование мероприятий по реализации перечня охраняемых сведений, методы и средства их защиты;
9) перечень методик определения и контроля безопасности эксплуатации и проверки защищенности КРК от несанкционированного применения;
10) оценку выполнения требований к надежности КРК (их изделий) на основе результатов расчетно-теоретических и (или) экспериментальных работ, нормирование надежности составных частей КРК, систем, основных агрегатов (приборов), программного обеспечения, а также обоснование состава средств обнаружения аварийных ситуаций;
11) обоснование состава полигонных средств измерений и требований к ним;
12) уточненную оценку технико-экономических показателей КРК и их изделий, затрат на технологическое обеспечение и подготовку производства изделий, на капитальное строительство, обоснование уточненного генерального сетевого графика создания КРК и кооперацию исполнителей;
13) результаты комплексного анализа схемных и конструктивных решений с целью определения аварийных ситуаций КРК в целом, в случае появления предполагаемых отказов составных частей, систем, основных агрегатов (приборов) КРК из-за внутренних и внешних воздействующих факторов, перечень аварийных ситуаций с указанием изделий, возможных их отказов и возможных путей выхода из аварийных ситуаций, а также предложения по перечню критичных элементов изделий КРК и перечням критичных технологических процессов и операций;
14) уточненные схемы деления КРК и их составных частей;
15) перечень методик проведения наземных и ЛИ и методик оценки их результатов, в том числе методик оценки соответствия подтверждаемых характеристик;
16) данные о выполнении требований по обеспечению необходимого уровня унификации и стандартизации основных изделий КРК;
17) перечень эксплуатационной документации;
18) перечень специальных испытаний;
19) уточненный состав, характеристики, мощности необходимых экспериментальной, испытательной и производственной баз и обоснование их достаточности с указанием организаций, которым они принадлежат, а также перечень вновь создаваемых (приобретаемых) экспериментальных, вычислительных, измерительных и производственных средств с краткими их техническими характеристиками и целевым назначением;
20) состав учебно-тренировочных средств, нестандартизированных средств измерения и контроля, которые создаются для данного КРК в соответствии с ТТЗ (ТЗ);
21) чертежи общего вида, теоретические и габаритные чертежи, схемы, их описания для основных изделий КРК и КРК в целом;
22) ПОН, содержащую перечень работ и мероприятий, проводимых на последующих этапах создания КРК и их изделий с целью обеспечения и подтверждения требований к надежности, заданных в ТТЗ и ТЗ, по мере накопления информации на этапах наземной экспериментальной отработки и ЛИ. При этом в ПОН включают работы по математическому и полунатурному моделированию, макетированию и экспериментальной отработке, математическому обеспечению с указанием требуемого на этапах наземной отработки и ЛИ количества основных изделий КРК для подтверждения требований к их надежности, заданных в ТТЗ, ТЗ для этих этапов, а также перечень методик обеспечения и контроля надежности КРК в целом и изделий КРК. При обосновании экспериментальной отработки обязательному рассмотрению подлежат вопросы об использовании опытно-теоретического метода проверки и подтверждения отдельных характеристик КРК и их изделий, о включении в комплексные программы экспериментальной отработки АИ и КИ, подразделенных на виды испытаний (тепловые, тепловакуумные, прочностные, вибропрочностные, акустические, аэрогазодинамические, динамические, пневмогидравлические, доводочные, ресурсные, климатические, механические, электрические и другие виды испытаний в соответствии с действующими нормативными документами); о проведении испытаний на предельных (экстремальных) режимах (в том числе всех критичных элементов), испытаний на сохраняемость, ЛИ отдельных изделий в составе другого КРК (если такие испытания необходимы), а также вопросы обеспечения максимальной имитации одновременного воздействия внешних и внутренних нагрузок при проведении экспериментальной отработки КРК и их изделий, обоснования достаточности методов и средств для отработки математического обеспечения;
23) результаты технологической проработки конструкции и технологических исследований, разработки и обоснования основных технологических решений по созданию изделий КРК, исходные данные, необходимые для последующей подготовки производства, а также директивные технологические документы, которые содержат: маршрутный технологический процесс на основные методы получения заготовок, обработки, сборки, монтажа и испытаний;
24) перечень специального технологического оснащения;
25) указания по специфике организации производства;
26) директивную трудоемкость;
27) обоснование мероприятий метрологического обеспечения (в том числе обеспечения единства измерений) в процессе производства, испытаний и эксплуатации с указанием состава основных параметров изделий, точности измерения основных параметров, выбранного варианта построения системы контроля;
28) сравнительный анализ и оценку соответствия технического уровня создаваемого КРК (их изделий) передовым достижениям науки и техники и оценку перспектив совершенствования КРК и возможностей их использования при решении задач дальнейшего развития ракетной и космической техники;
29) оценку конкурентоспособности на мировом космическом рынке, уточненный бизнес-план для проектов на коммерческой основе, перечень полученных достижений для внедрения в других отраслях экономики страны.
В процессе разработки эскизного проекта КРК проводятся работы по математическому, программному и информационному обеспечению управляющего информационно-вычислительного комплекса, систем управления (в том числе автоматизированных) испытаниями и контролем подготовки к применению по назначению ракет-носителей и космических аппаратов (и их изделий) в организациях-изготовителях и на испытательных базах, автоматизированных систем управления полетом космических аппаратов и т.п. в соответствии с ТЗ и исходными данными согласно пункту 45 настоящих Правил.
К этим работам относятся:
1) работы по уточнению и (или) разработке перечня программных модулей, ресурса памяти и резерва производительности для их реализации, входных и выходных данных, алгоритмов функционирования, набора тестов;
2) уточнение баллистического обоснования (точности выведения космического аппарата, параметров орбиты или траектории полета, полигонов посадки космических аппаратов и районов падения отделяющихся частей и т.п.);
3) разработка уточненных проектов рабочих документов сквозного планирования, их согласование и утверждение;
4) уточнение оценки (результатов) комплексного анализа реализуемости проекта;
5) разработка проектов калькуляции, сметной стоимости изделий КРК, включая технологическое обеспечение и подготовку производства, их согласование и утверждение;
6) работы по анализу видов, последствий, критичности отказов (далее - АВПКО);
7) работы по обоснованию конструкторско-технологических решений создаваемых КРК с целью оценки возможностей его утилизации после снятия с эксплуатации.
Основные результаты указанных работ включают в эскизные проекты.
Проекты рабочих документов сквозного планирования высылают одновременно с эскизным проектом.
Головные организации-разработчики КРК и основных изделий КРК разрабатывают и представляют заказчику (или организации заказчика по его указанию) схемы деления КРК, их изделий, систем, агрегатов для присвоения изделиям КРК индексов заказчика. Заказчик присваивает индексы изделиям КРК в двухмесячный срок с момента получения. Схемы деления изделий КРК также подлежат согласованию с организацией, выдавшей ТЗ на разработку этого изделия.
Составными частями эскизного проекта на КРК являются эскизные проекты на их изделия, системы и основные агрегаты (приборы), на монтаж, а также другие изделия КРК, определенные на этапе «Аванпроект (технические предложения)», и на которые выданы ТЗ. Они содержат ПОН, обоснование выполнения ТЗ по результатам расчетно-теоретических и экспериментальных работ, технико-экономические показатели и материалы по другим требованиям ТЗ. Пропуск требований данного пункта или добавление новых требований к указанным изделиям КРК оговаривают в ТЗ или оформляют решением организации, выдавшей ТЗ, головного НИИ заказчика по направлению и организации-разработчика изделия КРК. Организации-разработчики изделий КРК, на которые выпущены эскизные проекты, проводят защиту своих эскизных проектов перед головным разработчиком, выдавшим ТЗ, с участием головной организации-разработчика КРК, головного НИИ заказчика и других организаций по указанию (решению) заказчика и головной организации-разработчика КРК.
46. Головная организация-разработчик КРК и головные организации-разработчики составных частей, систем, основных агрегатов (приборов) выдают в сроки, предусмотренные планом-графиком разработки эскизного проекта, исходные данные для проектирования средств обслуживания КРК.
47. Эскизный проект на КРК представляется головной организацией-разработчиком КРК совместно с головными организациями-разработчиками изделий КРК, на которые выпущены эскизные проекты, на рассмотрение и заключение заказчику, головным НИИ заказчика в сроки, предусмотренные планом-графиком разработки эскизного проекта.
Экспертиза промышленной безопасности и государственная экологическая экспертиза эскизного проекта проводятся в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.
Материалы эскизных проектов на КРК и изделия КРК могут направляться специализированным технологическим, метрологическим, монтажным организациям, определенным в договоре (контракте) или ТТЗ (ТЗ), головным организациям по стандартизации в части, их касающейся, для проведения экспертизы и выдачи заключения по технологическому обеспечению, в том числе о технологичности конструкции в производстве и при монтаже, об уровне стандартизации и унификации соответственно.
Эскизный проект на КРК представляют на рассмотрение заказчику и экспертизу головным НИИ заказчика в полном составе, включая эскизные проекты на изделия КРК, системы и основные агрегаты (приборы) и другие изделия КРК. Головным НИИ заказчика по направлению, другим организациям, указанным в данном пункте, проекты представляют в части, их касающейся.
48. Заключения головных НИИ на эскизный проект представляют заказчику, головному разработчику КРК, а также по решению заказчика и головной организации-разработчика КРК - другим организациям в части, их касающейся, в сроки, установленные договором.
Заключения на составные части эскизного проекта на КРК представляют также головной организации-разработчику составной части эскизного проекта.
Заключения головных НИИ заказчика по направлениям технологии и материаловедения содержат оценки технического уровня, полноты и достаточности проработки вопросов технологии, материаловедения и подготовки производства (в том числе директивной технологической документации), оценки технологичности изделий и технологической реализуемости принятых конструкторско-технологических решений, оценки реализуемости изделий по материальным, трудовым, стоимостным и другим видам ресурсов, уровня метрологического обеспечения, технологичности изделия, контроля пригодности и ремонтопригодности, а также оценки достаточности мероприятий по обеспечению экологической безопасности и сохранению здоровья работающих. Приводятся также рекомендации по внедрению в другие отрасли экономики страны достижений в области технологии и материаловедения.
49. Эскизный проект на КРК в срок не более трех месяцев после представления головной организацией-разработчиком КРК подлежит рассмотрению заказчиком с целью выдачи заключения на него.
Заказчик рассматривает эскизный проект при наличии заключений, указанных в пункте 45 настоящих Правил.
Решения по разногласиям, возникшим при рассмотрении эскизного проекта, принимают совместно заказчик и головная организация-разработчик КРК.
Заключение заказчика направляется головному разработчику КРК и (в копии) головному НИИ заказчика. В своем заключении заказчик оговаривает право головной организации-разработчика КРК на размножение и рассылку заключений заказчика в адреса организаций-соисполнителей в части, их касающейся.
50. Головная организация-разработчик КРК в срок не более двух месяцев после получения заключения заказчика на эскизный проект составляет и согласовывает с головными организациями-соисполнителями и заказчиком сводный план мероприятий по устранению замечаний, отмеченных в заключениях на эскизный проект, окончательно оформляет рабочие документы сквозного планирования, оговоренные пунктом 45 настоящих Правил, и представляет их после согласования заказчику для утверждения.
Головные организации-разработчики изделий КРК, на которые были выпущены эскизные проекты, совместно с организациями-соисполнителями в срок не более одного месяца после получения заключения заказчика на эскизный проект составляют планы мероприятий по устранению указанных замечаний, согласуют их с организацией, выдавшей ТЗ, проводят уточнение соответствующих документов сквозного планирования и представляют их головному разработчику КРК для составления сводного плана мероприятий и уточнения рабочих документов сквозного планирования на КРК.
В процессе оформления, согласования и утверждения рабочих документов сквозного планирования определяют организации, которые будут осуществлять серийное производство основных изделий КРК (если оно будет иметь место), а также выпуск комплектующих изделий, полуфабрикатов и материалов, необходимых для изготовления этих изделий. В сквозном планировании рабочими документами предусмотрен выпуск в этих организациях определенного количества опытных изделий, предназначенных для ЛИ. По совместному решению заказчика и головного разработчика выпуск этих опытных изделий может быть зачтен как изготовление установочной партии (серии) изделий (головного образца) для постановки на серийное производство.
51. По результатам рассмотрения эскизного проекта заказчик или организация по его указанию организуют и проводят контроль и приемку работ по созданию КРК.

3.2. Порядок разработки рабочей документации
на опытные изделия КРК и макеты

52. Целью работ на этапе «Разработка рабочей документации на опытные изделия КРК и макеты» являются разработка:
1) полного комплекта конструкторской документации для изготовления и испытаний опытных изделий КРК и макетов (в том числе КПЭО КРК, КПЭО изделий КРК и при необходимости документации на конструкторско-технологические макеты, ТУ и эксплуатационной документации в соответствии с составленным при разработке эскизного проекта перечнем этой документации);
2) в установленном порядке и утверждение заказчиком (или организацией заказчика по его указанию) перечня документации, который определяет конкретную номенклатуру документов (в том числе ТУ, перечня критичных элементов и критичных технологических процессов изделий, программ испытаний, отчетов по экспериментальной отработке изделий КРК), подлежащих согласованию на последующих этапах создания КРК, с указанием этих этапов (или сроков согласования);
3) технологической документации для изготовления опытных образцов;
4) программной документации.
53. Конструкторская документация для изготовления опытных изделий КРК должна соответствовать по комплектности требованиям ГОСТ 2.102-68, проработана (или согласована) организацией-изготовителем на технологичность.
Результаты проработки конструкторской документации на технологичность организация-изготовитель оформляет заключением (актом) или другим документом, действующим в организации, и прикладывает к акту готовности к опытному производству.
54. Условиями разработки конструкторской документации на опытные изделия КРК являются:
1) использование схемно-конструкторских и технологических решений, обеспечивающих выполнение требований, установленных в ТТЗ, ТЗ, в том числе требований к обеспечению эффективности, надежности, уровня унификации, безопасности эксплуатации и ресурсов работы изделий, а также к защищенности от несанкционированного применения;
2) проведение анализа возможных отказов и неисправностей систем, агрегатов (приборов), приводящих к аварийным ситуациям КРК и загрязнению окружающей среды, с составлением перечня критичных элементов и критичных технологических процессов изделий для последующей организации усиленного контроля их отработки, качества изготовления и подготовки к применению по назначению, с уточнением перечня возможных аварийных ситуаций, разработка циклограмм выхода из аварийных ситуаций (в том числе инструкций по действию эксплуатирующего персонала в аварийных ситуациях);
3) включение требований о выполнении основного объема работ по отработке в наземных условиях, в том числе и с использованием опытно-теоретического метода на основе имитационного моделирования;
4) обеспечение технологичности и применение прогрессивной технологии при производстве и обеспечении безопасности сборочных и монтажных работ;
5) обеспечение применения эффективных (в том числе автоматизированных) методов и средств контроля, измерений и технической диагностики при производстве, подготовке к ЛИ и целевом применении КРК и их изделий, а также экономичных методов монтажа эффективными средствами и способами;
6) соблюдение требований по обеспечению безопасности эксплуатации;
7) соблюдение требований эргономики и технической эстетики.
55. ТУ на опытные изделия КРК должны разрабатываться в соответствии с ГОСТ 2.114-70 и включать требования к качеству, надежности и входному контролю, если изделия поставляются одной организацией другой.
В ТУ на опытные изделия, содержащие критичные элементы и критичные технологические процессы, при необходимости, определяемой при разработке, устанавливают специальные требования к технологическим процессам, обеспечивающим качественное изготовление и монтаж, объемы входного контроля, дополнительный диагностический и неразрушающий контроль работоспособности (или технологических процессов изготовления) критичных элементов и критичных технологических процессов изделия и сборок.
56. Организации-разработчики изделий КРК, которым выданы ТЗ, на основе требований ПОН этих изделий и другой документации в сроки, определенные рабочими документами сквозного планирования, составляют КПЭО указанных изделий КРК, согласуют их с организацией-разработчиком и представляют их организации, выдавшей ТЗ, на согласование и для составления соответствующих КПЭО изделий КРК в целом. КПЭО составных частей, систем, основных агрегатов (приборов) данного КРК, кроме того, подлежат согласованию с заказчиком, с головной организацией-разработчиком КРК и головными НИИ заказчика.
Головная организация-разработчик КРК с участием организаций-соисполнителей (разработчиков и изготовителей) на основе требований ПОН КРК, ПОБЭ КРК, КПЭО изделий КРК и другой конструкторской документации разрабатывает КПЭО КРК в срок, установленный рабочими документами сквозного планирования. КПЭО КРК подлежит согласованию с головными НИИ заказчика, другими организациями по указанию заказчика, в сроки, установленные договором (контрактом), но не позднее двух месяцев с момента получения, после чего КПЭО КРК утверждает заказчик в месячный срок.
Программы направляются организациям, участвующим в проведении работ по этим программам, не позднее пятнадцати календарных дней после их утверждения.
Допускается проведение экспериментальной отработки изделий КРК по КПЭО этих изделий до их утверждения в составе КПЭО КРК.
КПЭО составных частей, систем данного КРК подлежат согласованию с теми организациями заказчика, которые согласовали ТЗ на эти изделия.
Допускается выпуск в составе КПЭО отдельным разделом (книгой) программы экспериментальной отработки технологических процессов, которую согласовывают с головным НИИ по направлениям технологии и материаловедения и, при необходимости, с изготовителями опытных изделий.
57. КПЭО КРК (составной части) содержит:
1) перечень и состав изделий (в том числе всех изделий, имеющих в своем составе критичные элементы), подвергаемых АИ, КИ и ЛИ;
2) цели и задачи испытаний, порядок и последовательность их выполнения при проведении АИ, КИ и ЛИ;
3) порядок и объем отработки комплектов конструкторской и технологической документации на конструкторско-технологическом и других макетах и опытных образцах;
4) порядок и объем отработки новых технологических процессов (в том числе основанных на применении новых физических и химических принципов, методов изготовления и контроля изделий, а также критичных технологических процессов и операций), характеристики и режимы которых экспериментально подтверждены или уточнены с целью обеспечения точности и стабильности технологических процессов, надежности соответствующих технологических систем и изделий КРК;
5) виды АИ и КИ (тепловые, тепловакуумные, огневые (для двигательных установок), электрические, прочностные, вибропрочностные, акустические, динамические, пневмогидравлические, ресурсные, механические, климатические испытания и т.п.), определенные в соответствии с действующими нормативными документами, количество изделий, распределенное по видам испытаний и этапам с учетом выполнения требований к надежности, и число испытаний;
6) порядок и объем отработки взаимного функционирования сопряженных (смежных) агрегатов (приборов) и систем при одновременной имитации различных воздействующих факторов на электрически действующих и других макетах, определенных организациями-разработчиками;
7) порядок отработки технических средств, применяемых для обеспечения экологической безопасности, в том числе для ликвидации аварийных ситуаций;
8) порядок и объем отработки и подтверждения основных эксплуатационных требований, а также отработки эксплуатационной документации с распределением работ по этапам;
9) порядок и объем отработки математического и информационного обеспечения (алгоритмов, программ), необходимого для функционирования изделий, в том числе бортовых вычислительных машин, в полете, а также автоматизированных систем управления полетом, испытаниями и контролем подготовки ракет-носителей, космических аппаратов в организациях-изготовителях и эксплуатирующих организациях;
10) порядок реализации мероприятий метрологического обеспечения КРК и их изделий, включая работы по уточнению состава и допустимых отклонений контролируемых параметров изделий, а также метрологической аттестации методик измерений;
11) перечень программ, методик проведения и оценки результатов испытаний;
12) перечень средств испытаний, измерений (стендов, оборудования, систем измерений), основные требования по их точности и перечень средств обработки информации, а также требования к обеспечению безопасности персонала, участвующего в испытаниях и измерениях;
13) требования по обеспечению максимальной имитации реальных условий функционирования изделий при наземной отработке и проведению испытания изделий на предельно допустимых (экстремальных) режимах функционирования;
14) порядок поставки объектов испытаний, оборудования, документации;
15) отчетность по АИ и КИ и их видам;
16) перечень специальных программ на специальные испытания (в том числе ресурсные или поэтапные ресурсные испытания для изделий длительного функционирования, испытания длительным хранением и т.п.).
Наземная отработка (испытания) с обязательным выполнением предусмотренного КПЭО КРК (составной части) объема испытаний завершается с положительными результатами до начала ЛИ КРК.
Образцы, подвергаемые приемочным испытаниям, проходят предварительные испытания.
58. На виды испытаний, определенные КПЭО КРК (КПЭО изделий КРК), организации-разработчики разрабатывают частные программы испытаний изделий КРК.
Если испытания проводят на испытательной базе других организаций, то указанные программы согласуют с этими организациями.
Для проведения отработки новых технологических процессов организации-изготовители и организации-разработчики разрабатывают частные программы испытаний.
Кроме того, программы испытаний составных частей, основных систем, агрегатов (приборов) для проведения их КИ подлежат согласованию с организацией, выдавшей ТЗ, организациями, участвующими в этих испытаниях, и при необходимости с соответствующими организациями по решению головного разработчика или совместному решению с заказчиком (в части объема испытаний и полноты имитации воздействующих факторов).
Программы испытаний содержат требования о дефектации изделий, прошедших испытания и подвергнутых различным видам износа, а также порядок и объем выполнения этой работы. Результаты дефектации приводят в отчетах по испытаниям.
Завершение отработки технологического процесса, предусмотренной КПЭО, согласовывают с организацией-разработчиком изделия и организацией-изготовителем.
59. Разработку эксплуатационной документации ведут по перечням эксплуатационной документации в сроки, установленные рабочими документами сквозного планирования.

4. Порядок изготовления КРК (опытных изделий КРК)
и их наземная отработка

4.1. Общие положения по обеспечению качества
и надежности опытных изделий КРК

60. При наземной отработке КРК и их изделий осуществляется следующий порядок проведения испытаний, поставок и отчетности:
1) испытания КРК и их изделий в объеме, предусмотренном КПЭО КРК и КПЭО изделий КРК, проводят по соответствующим программам испытаний согласно пункту 58 настоящих Правил;
2) поставка составной части, системы, агрегата (прибора), предназначенных для наземной отработки в составе изделий более крупной структуры (вплоть до КРК в целом), разрешается после успешного завершения запланированных предшествующих испытаний, результаты которых оформлены соответствующим отчетом (актом);
3) по результатам завершения всех АИ опытных изделий КРК, предусмотренных КПЭО КРК (КПЭО изделий КРК), организации-разработчики этих опытных изделий КРК в месячный срок после окончания АИ выпускают отчеты;
4) по результатам завершения всех КИ составных частей, основных систем, агрегатов (приборов), предусмотренных КПЭО КРК (КПЭО изделий КРК), организации-разработчики этих изделий КРК в месячный срок после окончания КИ выпускают отчеты, которые согласуют с организациями-соисполнителями, согласовавшими программы, указанные в пункте 58 настоящих Правил. Отчеты утверждают руководители организации-разработчика указанных изделий КРК и организаций, участвовавших в испытаниях.
Испытания изделия в составе изделия более крупной структуры проводят после согласования и утверждения отчетов на составные части.
61. Изготовление опытных изделий КРК для наземной отработки осуществляют по рабочей конструкторской документации, в том числе по ТУ на эти изделия, и соответствующей технологической документации.
62. Подготовку опытного производства в организациях-изготовителях и подготовку к монтажным работам на объекте монтажа специализированными монтажными организациями проводят по планам подготовки опытного производства и планам подготовки к монтажным работам.
Организации разрабатывают эти планы в сроки, установленные рабочими документами сквозного планирования. Планы утверждают руководители организаций.
Планы предусматривают:
1) проработку изготовителем конструкторской документации (в том числе ТУ) на опытные изделия КРК, а также анализ конструкторской документации на технологичность;
2) разработку (с учетом директивной технологической документации) рабочей технологической документации на изготовление, испытания в организации-изготовителе, монтаж изделий на объекте монтажа и контроль качества изготовления (монтажа) опытных изделий КРК, включая разработку инструкций по входному контролю комплектующих изделий, полуфабрикатов, материалов;
3) изготовление материальной части для конструкторско-технологической отработки изделий;
4) составление совместно с организациями-разработчиками перечня критичных технологических процессов и операций;
5) изготовление конструкторско-технологических и других макетов, определенных организацией-разработчиком;
6) составление перечня изделий КРК, на которые оформляются технологические паспорта с отметкой о выполнении операции технологического процесса, пооперационного контроля с подписями исполнителей, контролеров, должностных лиц;
7) заключение договоров (контрактов), в том числе на поставку комплектующих изделий (агрегатов, приборов, ЭРИ, комплектующих элементов), материалов и полуфабрикатов, специального контрольно-проверочного оборудования (аппаратуры) и измерительных средств, предусмотренных конструкторской и технологической документацией, а также договоров на проведение монтажных работ;
8) подготовку необходимого технологического, производственного и испытательного оборудования;
9) мероприятия по обеспечению промышленной и экологической безопасности;
10) разработку инструкций и методик, необходимых для обеспечения изготовления опытных изделий КРК и монтажных работ на объекте монтажа и проведения их контроля;
11) создание технологических стендов, на которых может быть осуществлена стыковка изделий, а также проверка функционирования и параметров механических, пневматических, гидравлических, электрических и радиоэлектронных систем;
12) проектирование, изготовление и приобретение необходимой технологической оснастки, средств измерений и контрольно-испытательной аппаратуры;
13) мероприятия по метрологическому обеспечению производства;
14) мероприятия по обеспечению и материальному стимулированию бездефектного изготовления изделий;
15) разработку мероприятий по контролю и соблюдению технологической дисциплины;
16) меры по охране здоровья работающих и защите окружающей среды.
Готовность опытного производства к изготовлению опытных изделий КРК оформляют актом (или другим документом).
При разработке технологической документации, включая и документацию на технологические процессы, необходимо разрабатывать (определять) систему технического контроля (объекты контроля, перечень контролируемых операций и последовательность их выполнения, техническое оснащение этих операций, режимы, методы, средства механизации и автоматизации контроля и другие компоненты системы) как неотъемлемую часть технологических процессов.
Необходимость создания технологических стендов определяют организации-изготовители на основе требований конструкторской документации и исходя из условий обеспечения эффективного контроля качества изготовления изделий.
Планы подготовки к монтажным работам на объекте испытаний (монтажа) согласуют также с испытательной, эксплуатирующей организацией.
63. Всю номенклатуру комплектующих изделий (агрегатов, приборов, ЭРИ, комплектующих элементов) материалов и полуфабрикатов подвергают входному контролю в порядке и объеме согласно разработанной конструкторской документации и инструкциям на входной контроль.
Инструкции по входному контролю поставляемых по кооперации ЭРИ, комплектующих элементов, агрегатов (приборов) разрабатывают организации-изготовители совместно с организациями-разработчиками этих изделий и согласуют с организациями-потребителями.
Инструкции по входному контролю изделий предусматривают идентичность методов и средств контроля в организации-изготовителе и организации-потребителе. При отличии указанных методов и средств в организации-потребителе их применимость согласовывается с поставщиком, организацией-разработчиком.
Инструкции по входному контролю покупных ЭРИ, комплектующих элементов, материалов и полуфабрикатов разрабатывают организации-потребители. Кроме того, инструкции подлежат согласованию с организациями-изготовителями (разработчиками) в случаях, когда:
1) применяемые на входном контроле аппаратура и стенды по своей схеме отличны от аналогичных изделий, применяемых на приемочном контроле организаций-изготовителей;
2) параметры, нормы, режимы и методы испытаний на входном контроле отличны от параметров, норм, режимов и методов испытаний, указанных в ТУ.
Инструкции ставятся на абонентный учет. Изменения в инструкциях согласуют со всеми организациями, с которыми инструкции были согласованы.
Перечень инструкций по входному контролю покупных ЭРИ, комплектующих элементов, материалов, полуфабрикатов разрабатывают организации-потребители и согласуют с заказчиком (или организацией заказчика по его указанию).
64. Если один и тот же образец опытных изделий КРК последовательно проходит АИ, КИ и подлежит дальнейшей поставке для участия в ЛИ КРК, его готовность к ЛИ определяют по результатам АИ и КИ.
Изделия КРК, входящие в состав указанного образца более крупной структуры, перед поставкой для комплектации этого образца подвергаются предварительным испытаниям согласно требованиям настоящих Правил.
65. Организации-разработчики и организации-изготовители изделий КРК участвуют в АИ и КИ изделий КРК более крупной структуры вплоть до КРК в целом, оперативно проводят доработки своих изделий по результатам проведенных испытаний и подтверждают до начала ЛИ эффективность этих доработок результатами расчетно-теоретических и (или) экспериментальных работ, которые включены в соответствующие итоговые отчеты.
66. Все организации-разработчики изделий КРК в процессе производства и наземной отработки осуществляют авторский надзор в организациях-изготовителях изделий КРК.
Организации-разработчики и организации-изготовители анализируют результаты изготовления и испытаний изделий и обобщают статистические данные в целях внесения корректировок в разработанную конструкторскую документацию.
67. Организации-разработчики и организации-изготовители опытных изделий КРК предоставляют возможность представителям организаций-изготовителей, на которых в дальнейшем изделия будут изготовляться серийно, знакомиться с технологией опытного производства и конструкторской документацией для проведения анализа технологичности изделий в производстве и выдаче соответствующих заключений (актов).
Организация-изготовитель, в которой в дальнейшем изделия КРК будут изготавливаться серийно:
1) прорабатывает директивную технологическую документацию;
2) принимает участие в отработке новых технологических процессов (по согласованию);
3) согласовывает с разработчиком изделия свои предложения по обеспечению производственной технологичности изделия и его серийной пригодности (с учетом использования имеющихся в организации освоенных технологических процессов, технологического оборудования, оснастки, инструмента, средств контроля и испытаний), а также применение стандартов и других технических документов, действующих в организации;
4) проводит работы по подготовке производственной и испытательной баз и их техническому перевооружению, включая разработку, при необходимости, ТЗ на проектирование (доработку) технологического оборудования.
68. Доработки изготовленных и принятых опытных изделий, предназначенных для КИ и ЛИ, проводят по конструкторской документации, откорректированной по извещениям об изменении, и соответствующей технологической документации. Извещения об изменениях согласуют с организацией-разработчиком.
Извещения об изменениях документации на опытные изделия, доработки которых влекут за собой доработки других изделий КРК, или изменения ТЗ или условий, оговоренных в эксплуатационной документации, дополнительно согласовываются с организацией, выдавшей ТЗ, и заказчиком (или организацией заказчика по его указанию).
69. Организации-изготовители при изготовлении изделий КРК ведут учет ошибок в конструкторской и технологической документации в соответствии с нормативной документацией организации-изготовителя, согласованной с разработчиком.
Организации-изготовители и организации-разработчики в части, их касающейся, проводят анализ причин ошибок в документации, по результатам которого принимают меры по устранению этих причин и осуществляют контроль за выполнением указанных мер до поставки изделий для последующих этапов отработки. Результаты анализа и принятые меры приводят в ежегодных отчетах.
70. Для контроля изменений конструкторской документации изделий КРК в организациях-изготовителях, не являющихся держателями подлинников, должно быть по одному учтенному контрольному экземпляру полного комплекта конструкторской документации. Изменения вносят одновременно в оба контрольных экземпляра полного комплекта конструкторской документации (или в подлинник, если организация-изготовитель является его держателем).
71. Изделия КРК не должны иметь отступлений от чертежей и ТУ. Как исключение, допускаются отступления, не снижающие качество и надежность, а также не влияющие на заданные параметры изделий. Эти отступления организация-изготовитель оформляет карточками разрешения, которые согласовываются с заместителем руководителя организации по качеству, утверждены главным инженером организации-изготовителя (его заместителем).
Одновременно в карточке разрешения приводятся обоснования принятого отступления, включая заключение об отсутствии влияния его на качество и надежность изделия, о допуске изделия к дальнейшему использованию по назначению, а также мероприятия по исключению повторения причин отступлений.
Организации-изготовители составляют ведомости допущенных отступлений, копии которых (отдельные выписки из них) - по согласованию с разработчиком включают в формуляры (паспорта) изделий. Ведомость (выписку из нее) подписывают руководитель (главный инженер) организации, заместитель руководителя по качеству. Подлинники ведомостей допущенных отступлений хранят в организациях-изготовителях до окончания эксплуатации изделий.
72. При выявлении отступлений от требований, оговоренных ТУ (ОСТ, ГОСТ), неисправностей и отказов покупных комплектующих изделий (агрегатов, приборов, ЭРИ, комплектующих элементов), дефектов материалов и полуфабрикатов на входном контроле, в процессе их изготовления и применения по назначению эти изделия, материалы и полуфабрикаты бракуют и на них составляют рекламационные акты. Организации обеспечивают проведение исследований и реализацию мер по устранению причин брака.
При выявлении отказов, неисправностей, дефектов и отступлений от норм, установленных в ТУ (ОСТ, ГОСТ), в процессе проведения выборочного входного контроля партии комплектующих изделий, полуфабрикатов и материалов всю партию подвергают сплошному контролю или бракуют, когда сплошной контроль технически невыполним или экономически нецелесообразен. При повторном выявлении отказов, неисправностей, дефектов и отступлений при сплошном контроле всю партию бракуют.
В случае выявления организацией-потребителем в опытных изделиях КРК, разработанных по ТЗ, отступлений от требований, оговоренных в ТУ или другой конструкторской документации, отказов и неисправностей, организация составляет сообщения о неисправности и акты исследования. Порядок и сроки исследования причин неисправностей и проведения доработок или ремонта изделий КРК определяют совместным решением разработчика и изготовителя изделия КРК, организации, выдавшей ТЗ, организации-потребителя.
73. При производстве опытных изделий организовываются учет, хранение и выдача в производство материалов, полуфабрикатов, комплектующих изделий, а также проверка и аттестация средств измерений испытательного, технологического и контрольно-проверочного оборудования.
74. Организации-разработчики, выдавшие ТЗ, осуществляют контроль за полнотой и достаточностью проведения организациями-соисполнителями наземной отработки изделия, выполнения работ, предусмотренных ПОН, ПОБЭ, КПЭО, рабочими документами сквозного планирования, за соблюдением ими порядка поставок изделий на испытания.
75. Организации-разработчики высылают в эксплуатирующую организацию (на космодром) необходимую конструкторскую (в том числе по математическому обеспечению), эксплуатационную и технологическую документацию, необходимые для подготовки, проведения ЛИ КРК (его изделий) и оценки результатов испытаний, не позднее, чем за два месяца до поставок изделий на космодром (объект монтажа). После получения вышеуказанной документации эксплуатирующей организацией внесение в нее изменений применительно к экземпляру опытного изделия, участвующего в ЛИ, осуществляется с разрешения заказчика КРК (составной части КРК).

4.2. Автономные испытания и корректировка рабочей документации

76. Целью АИ являются:
1) отработка и проверка функционирования отдельных опытных изделий КРК в условиях, близких к реальным (в том числе на предельно допустимых экстремальных режимах) с одновременной имитацией различных воздействующих факторов;
2) выявление и устранение ненадежных изделий и недопустимых режимов и условий работы критичных элементов, ЭРИ и комплектующих элементов;
3) определение границ (запасов) работоспособности, оценка соответствия характеристик опытных изделий КРК требованиям ТЗ по результатам испытаний;
4) корректировка конструкторской документации и присвоение ей литеры «О» (корректировку конструкторской документации с присвоением литеры «О» на изделия, которые подвергают только КИ, проводят по результатам этих испытаний);
5) отработка новых технологических процессов.
77. АИ подвергают все вновь создаваемые, модернизируемые, дорабатываемые изделия, на которые выданы ТЗ, а также заимствованные изделия, для которых изменены условия функционирования и выданы дополнения к утвержденным ТЗ.
К АИ допускают изделия, изготовленные по рабочей конструкторской и технологической документации.
78. В процессе изготовления опытных изделий КРК и АИ организации-разработчики:
1) проверяют (отрабатывают) конструкторскую (в том числе эксплуатационную) документацию на конструкторско-технологических и действующих макетах, определенных разработчиками согласно требованиям настоящих Правил, а также на опытных изделиях КРК, предназначенных для отработки, до изготовления (поставок, если это определено ТТЗ, ТЗ) изделий для ЛИ;
2) проводят, при необходимости, корректировку директивной технологической документации;
3) проводят с участием организации-изготовителя корректировку конструкторской документации по результатам макетирования, изготовления и проведения АИ, которой после корректировки и проверки присваивают литеру «О». Организация-разработчик уведомляет своих абонентов о присвоении литеры;
4) согласуют дополнительно (в случае необходимости) применение ЭРИ и комплектующих элементов в режимах и условиях, не оговоренных в ТУ на них.
Организации-изготовители совместно с организациями-разработчиками проводят соответствующую корректировку технологической документации с присвоением литеры в соответствии со стандартами Единой системы технологической документации (далее – ЕСТД).
Организации-изготовители в соответствии с пунктом 50 настоящих Правил осуществляют предварительную проработку технологии серийного (единичного) производства (для изделий, которые в дальнейшем будут изготовляться в серийном и единичном производстве) и отрабатывают технологическую документацию.
79. Достаточность отработки опытных изделий КРК при АИ подтверждается положительными результатами испытаний этих изделий в окончательном исполнении и штатной комплектации, выбранными на данном этапе, в объемах, определенных КПЭО КРК (КПЭО изделий КРК), с выпуском отчета в соответствии с пунктом 60 настоящих Правил, который является основанием для перехода к КИ.
Перечень изделий, достаточность отработки которых на данном этапе подтверждается также ресурсными испытаниями, определяется КПЭО КРК (КПЭО изделий КРК).

4.3. Комплексные испытания и корректировка рабочей документации

80. Целью КИ являются:
1) совместная отработка изделий КРК и проверка (в том числе на предельно допустимых (экстремальных) режимах) их взаимного функционирования в условиях, близких к реальным, с одновременной имитацией различных воздействующих факторов; отработка программ и алгоритмов для бортовых и наземных вычислительных машин, выявление и устранение конструкторских и производственных дефектов на стыках сопрягаемых (смежных) систем, агрегатов (приборов);
2) проверка отработанности технологии изготовления, достаточности и эффективности контроля качества изделий (в том числе критичных элементов), достаточности и правильности выбора испытательного оборудования и контрольно-измерительных средств и дальнейшая отработка технологии серийного изготовления (для изделий, которые в дальнейшем будут изготавливаться серийно);
3) дальнейшая отработка конструкторской (в том числе эксплуатационной) и технологической документации;
4) проверка работоспособности изделий при имитации аварийных ситуаций, которые технически возможно осуществить в наземных условиях с учетом обеспечения безопасности при проведении этих испытаний;
5) предварительная оценка соответствия характеристик опытных изделий КРК ТТЗ, ТЗ и ТУ (при их наличии), в том числе выполнение требований к надежности в порядке, установленном в ТТЗ, ТЗ, и объеме, определенном ПОН, а также предварительная оценка обеспечения заданных ресурсов работы изделий (кроме изделий, для которых ресурсные испытания проводятся по специальным программам);
6) проверка полноты и степени отработки комплекта конструкторской и технологической документации;
7) определение технической готовности изделий КРК для испытаний их в составе КРК в соответствии с программой ЛИ.
81. К КИ допускаются изделия КРК, изготовленные (доработанные) по конструкторской документации с литерой «О» (за исключением изделий, для которых АИ не были запланированы) и соответствующей технологической документации, прошедшие испытания в объеме, предусмотренном в ТУ и соответствующими программами испытаний.
82. В процессе КИ организации-разработчики изделий КРК и головная организация-разработчик КРК:
1) проводят по результатам КИ корректировку конструкторской документации и материального обеспечения бортовых и наземных вычислительных машин. Организации-изготовители проводят отработку и соответствующую корректировку технологической документации;
2) присваивают литеру «О» конструкторской документации на те изделия, АИ которых не были запланированы;
3) проводят отработку эксплуатационной документации и выпускают (при необходимости) дополнительную эксплуатационную документацию;
4) предъявляют конструкторскую документацию для согласования и выдачи заключения;
5) дорабатывают (уточняют) перечень аварийных ситуаций и порядок выхода из них;
6) разрабатывают методики проведения и оценки результатов ЛИ, в том числе оценки соответствия характеристик КРК и его изделий требованиям ТТЗ, ТЗ.
83. Организации-разработчики опытных изделий КРК по результатам изготовления и экспериментальной отработки в соответствии с КПЭО этих изделий выпускают итоговые отчеты о готовности изделий КРК к ЛИ.
84. Итоговый отчет о готовности КРК (его изделий) к ЛИ содержит:
1) обобщенные результаты и оценку выполнения работ, предусмотренных ПОН КРК и его изделий, ПОБЭ КРК, его составных частей и систем, КПЭО КРК (КПЭО изделий КРК);
2) уточненные по результатам экспериментальной отработки значения основных технических (тактико-технических) и эксплуатационных характеристик составных частей, систем, основных агрегатов (приборов) и предварительную оценку соответствия этих значений ТТЗ, ТЗ;
3) предварительную оценку полноты и достаточности отработки математического и информационного обеспечения (алгоритмов, программ) бортовых вычислительных машин, а также автоматизированных систем управления полетом, испытаниями и контролем подготовки изделий в организациях-изготовителях и эксплуатирующих организациях;
4) перечень имевших место в процессе экспериментальной отработки, при изготовлении и предварительных испытаниях изделий КРК отказов, неисправностей, отступлений, а также рекламационных актов с указанием обобщенных данных, принятых мер по устранению причин отказов, неисправностей, отступлений, с оценкой эффективности и достаточности этих мер;
5) описание и причины отступлений от схемных и конструктивных решений, приведенных в эскизном проекте;
6) перечень основных конструкторских доработок изделий по результатам АИ, КИ и предварительных испытаний, оценку эффективности и достаточности этих доработок, а также оценку полноты отработки и корректировки документации по результатам экспериментальной отработки изделий;
7) предварительную оценку выполнения требований к надежности КРК и изделий КРК, заданных в ТТЗ, ТЗ по результатам испытаний, в соответствии с действующими нормативными документами, включая оценку (предварительную оценку для изделий длительного функционирования, ресурсные испытания которых проводят по специальной программе) выполнения заданных требований к ресурсу работы изделия КРК;
8) комплексный анализ материалов по обеспечению безопасности испытаний и эксплуатации КРК, их составных частей и систем, включая оценку достаточности и обоснованности мер по обеспечению промышленной и экологической безопасности;
9) перечень неотработанных (непроверенных) технических характеристик, не проведенных конструкторских доработок (если таковые имеются), принятый порядок и сроки отработки (проверки);
10) оценку по результатам испытаний правильности применения ЭРИ (в том числе и зарубежного производства, если таковые были применены) и комплектующих элементов, а также соответствия режимов их работы режимам, оговоренным в ТУ на них;
11) оценку фактического уровня стандартизации и унификации КРК и их изделий (в том числе измерительной и проверочной аппаратуры, методов контроля);
12) оценку полноты и достаточности разработки и отработки эксплуатационной документации при экспериментальной отработке;
13) оценку по результатам испытаний правильности применения материалов конструкций и покрытий;
14) оценку отработанности технологических процессов, в том числе критичных и технологичности изделий КРК, в том числе контроля качества изготовления критичных элементов изделий;
15) оценку достаточности и полноты мероприятий метрологического обеспечения в процессе производства и испытаний, определенных эскизным проектом, КПЭО КРК (КПЭО КРК) и планами подготовки опытного производства;
16) оценку отработанности мер по выходу из аварийных ситуаций, перечень которых определен в пункте 45 настоящих Правил;
17) заключение о достаточности и полноте экспериментальной отработки КРК, их составных частей, систем, агрегатов (приборов) и технической готовности их к ЛИ.
По результатам испытаний изделий, которые заканчиваются после начала ЛИ КРК, а также дополнительных экспериментальных работ в обеспечение последующих (после первого) пусков изделий организации-разработчики выпускают дополнения к итоговым отчетам в том же порядке, что и итоговые отчеты.
85. Головная организация-разработчик КРК не позднее, чем за один месяц до начала ЛИ, представляет итоговый отчет о готовности КРК к ЛИ государственному заказчику (заказчику), головным НИИ заказчика, другим организациям по решению заказчика для выдачи ими заключений о готовности КРК и основных их изделий к ЛИ.
Итоговые отчеты о готовности изделий КРК к ЛИ представляют организации-разработчики заказчику, головным НИИ по направлениям в части, их касающейся, головному разработчику, выдавшему ТЗ, другим организациям по совместному решению заказчика и головного разработчика КРК не позднее, чем за два месяца до начала ЛИ для выдачи частных заключений о готовности систем, агрегатов, составных частей КРК к ЛИ.
Частные заключения о готовности систем, агрегатов, составных частей КРК к ЛИ головная организация-разработчик КРК представляет головным НИИ заказчика, а также - по решению заказчика - другим организациям для учета и (или) включения их в заключение головного НИИ о готовности КРК к ЛИ.
86. Организации-разработчики по замечаниям, изложенным в заключениях о готовности КРК и их изделий к ЛИ, до принятия решения о начале ЛИ КРК уведомляют заказчика и организации, выдавшие заключения, о принятых мерах по устранению указанных замечаний.

5. Порядок проектирования, строительства и монтажа

87. Проектирование, строительство и ввод объектов в эксплуатацию КРК осуществляются согласно требованиям действующих нормативных правовых актов и нормативных технических документов в сфере архитектуры, градостроительства и строительства, действующих на территории Республики Казахстан.
88. Разработку проектной (проектно-сметной) документации на строительство КРК осуществляет генеральный проектировщик на основании контракта (договора) с заказчиком создания КРК в соответствии со СНиП РК 1.02-01-2007 и СП РК 1.02-21-2007.
89. Задание на проектирование (техническое задание) утверждается заказчиком.
90. Проектная (проектно-сметная) документация разрабатывается в соответствии с утвержденной заказчиком предпроектной документацией (технико-экономическим обоснованием).
91. Разработанная и согласованная в соответствии с заданием на проектирование (техническое задание) и иными исходными данными предпроектная и проектная документация на основании положительного заключения государственной (межгосударственной) экспертизы проектов подлежит утверждению заказчиком.
92. Строительно-монтажные и пуско-наладочные работы (СМР и ПНР) осуществляет генеральный подрядчик по договору (контракту) с заказчиком создания КРК.

6. Порядок проведения летных испытаний

6.1. Порядок организации и проведения летных испытаний

93. Летные испытания проводятся с целью:
1) всесторонней проверки и подтверждения характеристик (в том числе предельно допустимых их значений) КРК (их составных частей и систем), заданных в ТТЗ (ТЗ), в условиях, максимально приближенных к условиям применения и эксплуатации, и реальных условиях функционирования;
2) отработки эксплуатационной документации и проверки достаточности и эффективности экспериментальной отработки изделий КРК и КРК в целом, проведения той отработки КРК и их изделий, которую невозможно осуществить в наземных условиях;
3) определения возможности принятия КРК в эксплуатацию.
94. Летные испытания являются приемочными испытаниями КРК и их изделий. Общее руководство ЛИ осуществляет приемочная комиссия, назначаемая заказчиком (приемочная комиссия заказчика).
Приемочная комиссия заказчика своим решением назначает из состава комиссии руководителей испытаний отдельных частей, систем и основных агрегатов (приборов), обеспечивающих проведение оценки технических и эксплуатационных характеристик КРК (включая надежность) и отработку эксплуатационной документации.
95. Программа ЛИ КРК предусматривает проведение летно-конструкторских и зачетных испытаний или их совмещение. Для каждого конкретного КРК порядок проведения ЛИ определяют заказчик и головной разработчик КРК совместным решением, согласованным с заинтересованными министерствами (ведомствами), головными НИИ заказчика и, в случае необходимости, с потребителями космической продукции (услуг).
Программа ЛИ КРК является основным документом, по которому проводят ЛИ и определяют задачи каждого пуска, вносимые в «Полетное задание» и (или) «Задачи пуска». Выпуск других документов взамен программы ЛИ КРК не допускается.
96. Программу ЛИ КРК разрабатывает головная организация-разработчик КРК не позднее, чем за два месяца до начала ЛИ, совместно с организациями заказчика по его указанию и организациями-соисполнителями согласует с эксплуатирующей организацией, головными НИИ заказчика, с уполномоченным органом в области чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера. Программу утверждает заказчик.
Порядок разработки, согласования и утверждения изменений или уточнений, вносимых в утвержденную программу ЛИ КРК, является таким же, что и для самой программы.
Одновременно с разработкой изменений или уточнений программы головной разработчик КРК с заинтересованными организациями-соисполнителями до проведения согласования изменений программы выпускает технический документ (отчет, справку) с обоснованием необходимости внесения этих изменений или уточнений.
97. Программа ЛИ КРК содержит:
1) цели и задачи испытаний, требования к испытаниям и порядок их выполнения;
2) перечень, состав и назначение объектов испытаний;
3) порядок и последовательность подтверждения требований ТТЗ, ТЗ;
4) порядок работ по оценке уровня контролируемости технического состояния КРК и их основных изделий (если этот уровень задан в ТТЗ, ТЗ) при вводе его в эксплуатацию;
5) перечень программ и методик определения и оценки характеристик КРК и их изделий в процессе ЛИ, а также программ и методик подготовки и проведения этих испытаний;
6) порядок полной обработки телеметрической информации и внешнетраекторных измерений;
7) виды испытаний (летно-конструкторские и зачетные), их задачи и содержание, распределение объектов по видам испытаний, включая количество и порядок пусков;
8) перечень частных программ проведения ЛИ для отдельных изделий КРК, в том числе и на те изделия, которые испытывают при пусках других КРК;
9) состав сил и средств служб космодрома;
10) порядок проверки и отработки системы эксплуатации, эксплуатационных характеристик и эксплуатационной документации;
11) порядок подтверждения требований к надежности (безопасности эксплуатации КРК, их составных частей и систем), заданных в ТТЗ, ТЗ, с учетом результатов экспериментальной отработки;
12) порядок подтверждения требований к промышленной и экологической безопасности, которые заданы в ТТЗ, ТЗ и определены конструкторской документацией;
13) порядок поставок изделий, оборудования и необходимой документации, а также материально-технического обеспечения ЛИ;
14) порядок подготовки изделий на стартовом и техническом комплексах;
15) порядок утилизации отделяемых частей РКН в районах падения;
16) форму и порядок отчетности по испытаниям с учетом требований СТ РК ГОСТ Р 51143-2010 и другой нормативной документации;
17) перечень испытаний, которые из-за длительных сроков или отсутствия на космодроме специальных средств проводят по специальным программам.
В программе ЛИ КРК при необходимости указывается: порядок и объем отработки ракеты-носителя, космического аппарата совместно с отдельными составными частями КРК, перечень программ и методик проведения указанных отработок, а также перечень предельных значений требований и характеристик КРК, подлежащих проверке в процессе ЛИ.
Основными задачами летно-конструкторских испытаний являются:
1) проверка достаточности и эффективности экспериментальной отработки изделий КРК и КРК в целом;
2) проведение той отработки КРК и их изделий, которую невозможно осуществить в наземных условиях, и отработка соответствующей конструкторской документации на изделия КРК;
3) проверка и отработка эксплуатационной документации в условиях эксплуатации и реальных условиях функционирования.
Основными задачами зачетных испытаний являются:
1) определение возможности принятия КРК в эксплуатацию и (или) решения комплексом целевых задач;
2) разработка рекомендаций по постановке изделий КРК на серийное производство (если предусмотрено серийное изготовление).
Программа ЛИ содержит мероприятия по защите окружающей среды, в том числе при возникновении аварийных ситуаций.
98. До начала ЛИ завершаются:
1) строительство зданий и сооружений, монтаж и отладка объектов и систем наземного оборудования и сдача их в эксплуатацию, включая средства обеспечения экологической безопасности;
2) поставка на космодром организациями промышленности необходимой конструкторской, технологической и эксплуатационной документации (по согласованным с заказчиком перечням), в том числе документации по баллистическому, математическому, астрономо-геодезическому и метеорологическому обеспечению ЛИ КРК и их изделий;
3) получение разрешения уполномоченного государственного органа по использованию частот (полос частот) РЭС КРК в установленном порядке;
4) поставка, монтаж, отладка и проверка изделий КРК организациями промышленности совместно с эксплуатирующими организациями;
5) отработка организациями промышленности совместно с эксплуатирующими организациями и космодромом технологии проверочных и предпусковых работ на техническом и стартовом комплексах, а также проведение ими проверочных АИ и КИ изделий КРК с соблюдением требований безопасности и охраны труда.
99. По окончании подготовки к ЛИ эксплуатирующие организации промышленности и (или) космодрома совместно с головными разработчиками составляют акт о готовности КРК к ЛИ. Акт утверждает руководитель эксплуатирующей организации и представляет в комиссию заказчика по проведению ЛИ.
100. Решение о начале ЛИ КРК принимает приемочная комиссия заказчика на основании рассмотрения результатов экспериментальной отработки, итогов подготовки к ЛИ, представленного в письменной форме доклада о готовности агрегатов (приборов), систем, составных частей и КРК в целом к ЛИ, докладов представителей и организаций – членов приемочной комиссии заказчика, акта готовности КРК к ЛИ, а также на основании рассмотрения докладов руководителей эксплуатирующих организаций о готовности космодрома к ЛИ и заключений заказчика, головных НИИ заказчика о технической готовности КРК к ЛИ.
101. К ЛИ допускают изделия, изготовленные по конструкторской и технологической документации, которая имеет литеру «О» (или более высокую литеру) и откорректирована по результатам испытаний на предыдущих этапах экспериментальной отработки.
Перед отправкой на космодром каждой ракеты-носителя, космического аппарата в соответствии с требованиями конструкторской документации определяют (контролируют) параметры и характеристики, которые заложены или используются в программах и алгоритмах бортовых вычислительных машин. В формулярах и паспортах дают заключение о соответствии фактических значений этих параметров и характеристик значениям, заложенным в программах (алгоритмах).
102. Поставки составной части, системы, агрегата (прибора), предназначенных для ЛИ в составе КРК, разрешают после завершения запланированных предшествующих испытаний (включая завершение работ по устранению выявленных замечаний), результаты которых оформлены соответствующим отчетом.
103. Подготовку КРК и их изделий к каждому ЛИ (пуску) и проведение этих испытаний осуществляет эксплуатирующая организация совместно с космодромом, представителями организаций промышленности и организаций заказчика.
При подготовке КРК и их изделий к ЛИ в специальных журналах делают записи о выполнении технологических операций, которые подписывают исполнители и контролеры от организаций промышленности и эксплуатирующей организации по каждой операции. Переход к выполнению следующей операции допускается только при наличии подписей лиц, осуществлявших и контролировавших выполнение предыдущей операции.
Пуски осуществляет расчет подготовки и пуска, прошедший специальную подготовку и сдавший зачеты. Расчет подготовки и пуска назначают совместным решением уполномоченного органа, космодрома и эксплуатирующей организации по согласованию с приемочной комиссией заказчика. В состав расчета подготовки и пуска включают специалистов головных организаций-разработчиков КРК и их основных изделий.
104. Технические решения, связанные с подготовкой на космодроме изделий КРК к ЛИ, рассматривает приемочная комиссия заказчика по проведению ЛИ.
Работы в соответствии с принятым техническим решением проводятся по специальному заданию, разработанному разработчиком изделия, согласованному с организацией, выдавшей ТЗ на разработку изделия (при необходимости и с изготовителем изделия).
При этом организация-разработчик после проведения работ по специальному заданию, при необходимости, вносит соответствующие изменения в конструкторскую документацию согласно требованиям ГОСТ 2.503-90. По результатам всех работ, проведенных по специальным заданиям, составляют акт, который согласуют и утверждают в том же порядке, что и специальные задания.
Доработки и работы по специальным заданиям осуществляют организации промышленности (для образцов изделий, подлежащих последующей передаче в эксплуатацию – организации-изготовители).
105. На каждый пуск составляют «Полетное задание» и (или) «Задачи пуска» в соответствии с «Методическим планом испытаний КРК».
Эти документы разрабатывает головная организация-разработчик КРК на основе программы ЛИ с участием заказчика и утверждает приемочная комиссия заказчика по проведению ЛИ.
106. На зачетных испытаниях КРК не допускается вносить усовершенствования и изменения в схему и конструкцию КРК, их изделий, систем, агрегатов (приборов), влекущие за собой изменения характеристик, параметров, режимов работы и условий функционирования изделий, которые были подтверждены в процессе экспериментальной отработки и предшествующих ЛИ.
Если программой ЛИ КРК предусмотрено совмещение летно-конструкторских и зачетных испытаний согласно пунктам 95, 97настоящих Правил, то в программе указывается номер пуска, начиная с которого не допускается внесение изменений и усовершенствований.
107. По каждому пуску службы космодрома и эксплуатирующие организации совместно с представителями организаций-разработчиков и организаций-изготовителей составных частей (изделий) КРК в срок, установленный приемочной комиссией заказчика, но не позднее трех рабочих дней после пуска докладывают приемочной комиссии заказчика результаты предварительного анализа итогов пуска и составляют в месячный срок технический отчет о результатах пуска, который рассылают в заинтересованные организации.
Анализ результатов каждого пуска проводят службы космодрома совместно с эксплуатирующими организациями, головным разработчиком КРК и с участием разработчиков изделий КРК, головных НИИ заказчика.
108. Работы по исследованию причин аварий и отказов изделий в полете или невыполнения требований, оговоренных ТТЗ, ТЗ и влияющих на технические или тактико-технические характеристики, которые были приведены в отчетах согласно пунктам 106, 107 настоящих Правил, а также работы по разработке и реализации мероприятий по их устранению проводят по специальным программам, разработанным головным разработчиком изделия совместно с организациями-соисполнителями (при необходимости), согласованным с организацией, выдавшей ТЗ, и заказчиком (или организацией заказчика по его указанию).
Специальная программа предусматривает всесторонний анализ аварий и отказов (неисправностей) изделий и необходимые расчетно-теоретические и (или) экспериментальные проверки эффективности и достаточности проведенных доработок изделий и мероприятий, исключающих повторение выявленных причин аварий или отказов. К этим работам привлекают головные НИИ заказчика. По результатам указанных работ выпускаются соответствующие технические отчеты.
109. Независимо от результатов пуска, организации по изделиям собственной разработки и изготовления, головная организация-разработчик КРК в целом до следующего пуска проводят анализ данных предыдущего пуска (подготовки к пуску и полета). При этом каждый выявленный отказ, неисправность или случай нахождения параметров на границе допусков фиксируются и разрабатываются мероприятия по устранению их причин. По результатам анализа и реализации принятых мер по устранению выявленных отказов, неисправностей организации выпускают отчеты.
После аварийного пуска, пуска с отказами изделий в полете или невыполнением требований, оговоренных в ТТЗ, ТЗ и влияющих на технические или тактико-технические характеристики изделий, последующий пуск осуществляют только после устранения причин аварий или отказа, выполнения необходимых расчетных и экспериментальных работ для подтверждения эффективности и достаточности, принятых мер или реализации мероприятий, исключающих повторение причин аварии или отказа изделия в полете.
Решение о продолжении ЛИ после аварийного пуска принимает приемочная комиссия заказчика не позднее, чем за два месяца до начала подготовительных работ к очередному пуску в рамках ЛИ.
Организации-разработчики и организации-изготовители своевременно представляют головным НИИ, заказчику (организации заказчика по его указанию) необходимые материалы для принятия решения о продолжении ЛИ.

6.2. Порядок завершения летных испытаний

110. Решение о завершении ЛИ КРК (их изделий, систем, агрегатов и приборов) и возможности принятия КРК в эксплуатацию принимает приемочная комиссия заказчика на основании оценки соответствия характеристик КРК требованиям ТТЗ (ТЗ) заказчика, полноты выполнения программы ЛИ, а также с учетом проверки полноты, достаточности и качества эксплуатационной документации и степени ее пригодности для дальнейшей эксплуатации КРК.
Оценка соответствия характеристик КРК и их изделий требованиям ТТЗ, ТЗ проводится по результатам расчетно-теоретических оценок, экспериментальной отработки, подготовки к пускам и пусков (полетов) при ЛИ (летно-конструкторских и зачетных) и специальных испытаний.
111. По окончании ЛИ КРК приемочная комиссия заказчика в месячный срок составляет акт о результатах этих испытаний с оценкой выполнения программы ЛИ КРК, соответствия характеристик КРК заданным в ТТЗ, ТЗ, достаточности проверки эксплуатационной документации и заключением о возможности принятия КРК в эксплуатацию, а также о возможности начала серийного производства (если оно предусмотрено).
Акт подписывают председатель и члены приемочной комиссии заказчика и представляют заказчику, головному разработчику КРК.
К акту приемочной комиссии заказчика прилагают технический отчет с изложением результатов выполнения программы ЛИ КРК и перечень недостатков, выявленных и неустраненных в процессе ЛИ, с рекомендациями и предложениями по их устранению (если эти недостатки имели место) с указанием сроков и этапов устранения.
Приложения к акту приемочной комиссии заказчика направляют головным НИИ заказчика, а также головным организациям-разработчикам и другим организациям, участвующим в ЛИ.

7. Порядок ввода в эксплуатацию КРК
(опытная эксплуатация, штатная эксплуатация)

112. Принятие КРК и их изделий в эксплуатацию определяется по результатам ЛИ.
Вводу в эксплуатацию на объектах заказчика подлежат КРК, их составные части и основные изделия, а также объекты наземной или иной инфраструктуры после завершения строительства (изготовления), а также составные части опытных КРК, если принято решение об их дальнейшем использовании по назначению.
113. Перечень и очередность ввода в эксплуатацию составных частей КРК, объектов наземной или иной инфраструктуры определены документами сквозного планирования и установлены в документации на их строительство и/или реконструкцию.
114. Все системы и агрегаты составной части КРК, вводимых в эксплуатацию, соответствуют требованиям конструкторской документации, должны быть полностью укомплектованными, иметь гарантийные сроки, заданные в ТТЗ (ТЗ) или договоре.
Подвижные агрегаты, входящие в состав КРК и используемые в работе по вводу основного оборудования составных частей КРК и объектов инфраструктуры, поставляются и вводятся в эксплуатацию до начала общих работ по вводу в эксплуатацию основного оборудования.
Подвижные агрегаты вводят в эксплуатацию силами и средствами эксплуатирующей организации с участием специалистов организации-изготовителя, если это определено эксплуатационной документацией. Результаты работ оформляют актом о вводе агрегата в эксплуатацию и допуске его к работе, на основании которого руководитель эксплуатирующей организации издает приказ о допуске агрегата к работе и закреплении его за соответствующим должностным лицом.
В формуляре агрегата производят соответствующие записи.
115. Организации-изготовители (поставщики) в сроки, определенные договором с заказчиком работ, но не позднее, чем за два месяца до начала работ поставляют в эксплуатирующую организацию в полном объеме (по договору) все необходимое оборудование и документацию в соответствии с перечнями, приложенными к договору (контракту).
116. Порядок и последовательность выполнения работ, технология которых не предусмотрена конструкторской документацией, определяются по согласованию с заказчиком в технических решениях, разрабатываемых организацией-разработчиком изделия и утвержденных техническим руководителем работ и заместителем руководителя эксплуатирующей организации.
117. Основными техническими документами, регламентирующими объем и порядок выполнения работ по вводу составных частей КРК в эксплуатацию, являются:
1) рабочая документация на строительные сооружения и технические системы;
2) конструкторская и эксплуатационная документация;
3) программы и методики проведения АИ и КИ.
Головная организация-разработчик составной части КРК согласовывает с заказчиком состав документов, количество комплектов и расчет рассылки по конкретной составной части КРК и поставляет их в эксплуатирующую организацию в сроки, определенные договором с заказчиком, но не позднее, чем за два месяца до начала работ по вводу в эксплуатацию составной части КРК.
Конкретный объем выполнения работ по вводу в эксплуатацию составной части КРК определяется договором (контрактом).
118. Для обеспечения организационного и технического руководства каждая организация, участвующая в работах на составной части КРК, назначает технического руководителя работ.
Общее техническое руководство по вводу в эксплуатацию составной части КРК осуществляет технический руководитель работ, назначаемый от головной организации-разработчика составной части КРК.
Общее руководство и координацию работ эксплуатирующей организации и исполнителей работ от промышленности осуществляет руководитель эксплуатирующей организации вместе с техническим руководителем работ.
119. При вводе в эксплуатацию составных частей КРК, законченных строительством или прошедших реконструкцию, проводят следующие виды работ:
1) АИ систем;
2) прием в эксплуатацию сооружений вспомогательного назначения и систем, не проверяемых при КИ;
3) проверку готовности и прием систем для проведения КИ;
4) КИ составной части;
5) прием в эксплуатацию составной части приемочной комиссией заказчика.
120. Перечень систем, подлежащих АИ, устанавливает головная организация-разработчик составной части по согласованию с заказчиком. Программы и методики АИ разрабатывают организации-разработчики систем и согласовывают их с головной организацией-разработчиком составной части. Данный перечень прилагают к договору (контракту).
121. АИ систем проводят с целью проверки соответствия характеристик требованиям конструкторской (в том числе эксплуатационной) документации и готовности к КИ или приему в эксплуатацию систем, не участвующих в КИ составной части. К АИ допускаются системы, полностью укомплектованные входящими в них изделиями согласно конструкторской документации (далее – КД).
122. АИ систем организует эксплуатирующая организация и проводят комиссии, в состав которых входят представители организаций, участвующих в испытаниях. Комиссии по проведению АИ создаются на основании положений СТ PK ГОСТ Р 51143-2010.
123. Материально-техническое обеспечение в соответствии с программами АИ систем осуществляет на договорной основе генподрядная организация; специальными приспособлениями, оснасткой, запасными частями, инструментами и принадлежностями (далее – ЗИП) - организации-изготовители систем в соответствии с требованиями эксплуатационной документации или программами АИ; расходными материалами - эксплуатирующая организация.
Обеспечение систем, проходящих АИ, электроэнергией, сжатыми газами, жидкостями, компонентами ракетного топлива осуществляет эксплуатирующая организация.
124. Объем, порядок и последовательность АИ определяются эксплуатационной документацией, программами, методиками.
125. По результатам АИ комиссия готовит заключение о готовности системы к КИ или о приеме в эксплуатацию, если система не участвует в КИ. По результатам АИ системы выпускают акт (отчет), который составляется по каждой системе и утверждается руководителем эксплуатирующей организации после согласования с техническим руководителем работ и руководителем генподрядной организации. В пятнадцатидневный срок после окончания АИ эксплуатирующей организации передаются оформленные журналы АИ систем, формуляры, комплект монтажных чертежей и другие документы, необходимые при эксплуатации систем. Сведения о проведении АИ заносятся в формуляр и заверяются подписью заместителя руководителя эксплуатирующей организации.
126. КИ составных частей КРК проводят по мере готовности систем с целью проверки правильности совместного функционирования систем составной части и определения готовности ее к приемке в эксплуатацию приемочной комиссией заказчика.
Основными задачами КИ являются:
1) проверка укомплектованности составной части КРК документацией на строительные сооружения и технические системы, эксплуатационной документацией на технологическое оборудование;
2) проверка укомплектованности технологическим оборудованием, техническими системами и ЗИП, их соответствия требованиям документации;
3) проверка готовности сооружений и коммуникаций;
4) проверка стыкуемости и взаимодействия подвижных агрегатов со стационарными системами;
5) проверка работоспособности и совместного функционирования технологического оборудования и технических систем во всех режимах, определенных в программах, методиках на КИ и эксплуатационной документации;
6) проверка обеспечения условий обитаемости сооружений и безопасности выполнения работ, предусмотренных эксплуатационной документацией;
7) проверка возможности проезда всех видов штатных подвижных агрегатов по внутри объектовым дорогам и подъездным путям;
8) оценка готовности систем, сооружений и составной части в целом к приемке их в эксплуатацию;
9) оценка надежности защиты от несанкционированного пуска или использования составных частей КРК.
127. КИ организует эксплуатирующая организация и проводит их с привлечением представителей головных организаций-разработчиков, генподрядчика, монтажных и наладочных организаций, организаций-изготовителей систем, инспекции технического надзора за капитальным строительством, инспекции технадзора, пожарного, экологического и санитарно-эпидемиологического надзора.
Руководство организацией и проведением КИ осуществляет руководитель эксплуатирующей организации.
128. КИ проводит комиссия, созданная решением заказчика (заказчика). Состав организаций, участвующих в КИ, определяется в программе КИ и учитывается при заключении договоров на участие в них.
Председатель комиссии (руководитель КИ) назначается от эксплуатирующей организации, его заместитель (технический руководитель работ) — представитель головной организации-разработчика составной части. Состав расчета, непосредственно проводящего КИ, назначают приказом руководителя эксплуатирующей организации.
КИ проводятся в объеме и последовательности, определенных программой и методиками КИ головной организации-разработчика составной части КРК.
129. Материально-техническое обеспечение КИ организует заказчик и осуществляет эксплуатирующая организация.
130. Результаты КИ комиссия оформляет актом, в котором дает заключение о готовности составной части к приемке в эксплуатацию. Акт утверждают заказчик и руководитель головной организации-разработчика составной части в месячный срок.
Сведения о проведении КИ заносятся в формуляр составной части и заверяются подписью заместителя руководителя эксплуатирующей организации.
Все выявленные в процессе КИ замечания и рекомендуемые сроки их устранения излагаются в приложении к акту комиссии.
131. Прием составных частей КРК в эксплуатацию осуществляет приемочная комиссия заказчика.
132. Эксплуатирующая организация и генеральный подрядчик представляют приемочной комиссии заказчика следующие документы:
1) формуляры составной части и систем, в нее входящих;
2) утвержденные акты о проведении АИ систем, о приемке в эксплуатацию сооружений вспомогательного назначения, подвижных агрегатов и систем, не проверяемых при КИ;
3) акт КИ и справку эксплуатирующей организации об устранении недостатков, выявленных комиссией при проведении КИ;
4) акты приемки в эксплуатацию внутриобъектовых дорог и коммуникаций;
5) журналы АИ или маршрутные паспорта;
6) программы и методики проведения АИ и КИ;
7) перечень организаций, участвовавших в разработке и проектировании составной части;
8) документы об отводе земельных участков;
9) документы о проведении геодезических работ;
10) документы об обеспечении безопасности районов падения отделяющихся частей (при необходимости);
11) документы о геологии и гидрологии строительной площадки, о результатах испытаний грунта и анализа уровня вод;
12) документы на специальное водопользование;
13) документы о разрешении на выброс, сброс, захоронение, размещение загрязняющих окружающую среду веществ;
14) справку об обеспеченности составной части электроэнергией, водой, газом, сжатым воздухом и т.п. ресурсами;
15) разрешение на использование частот (полос частот) при эксплуатации РЭС КРК;
16) справку по вопросам обеспечения выполнения требований режима секретности (если такие требования предъявляются в ТТЗ на КРК).
После приемки составной части КРК в эксплуатацию вся перечисленная документация хранится в эксплуатирующей организации.
133. Приемочная комиссия заказчика проверяет и оценивает полноту и качество выполненных на составной части работ, соответствие фактических характеристик КРК и его стоимости проектным значениям, устранение недостатков, выявленных на всех этапах работ, и готовность составной части к эксплуатации.
Приемка в эксплуатацию составной части КРК оформляется актом приемочной комиссии заказчика.
134. Эксплуатация КРК осуществляется организациями, во владении, пользовании, распоряжении которых находятся эти комплексы, либо другими юридическими и физическими лицами на основании договоров (контрактов) с ними, в соответствии с их компетенцией и имеющими лицензию на этот вид деятельности.
135. Все работы на КРК независимо от их принадлежности проводятся в строгом соответствии с требованиями эксплуатационной документации.
136. Взаимодействие организаций при эксплуатации КРК заключается в оказании на договорной основе взаимных услуг по выполнению того или иного вида работ (предоставлению услуг) и взаиморасчетов по ним.
137. Основными видами эксплуатации КРК и их составных частей являются:
опытная эксплуатация;
штатная эксплуатация.
138. Опытная эксплуатация КРК осуществляется с целью совершенствования системы эксплуатации КРК с учетом реальных условий эксплуатации, контроля в этих условиях технических характеристик КРК в целом и их составных частей.
139. Опытная эксплуатация КРК и их составных частей осуществляется после передачи и закрепления КРК за эксплуатирующими подразделениями, до принятия КРК в штатную эксплуатацию. Решение об опытной эксплуатации принимает заказчик. Опытная эксплуатация КРК и их составных частей проводится по договору заказчика с головной организацией-разработчиком КРК.
140. Опытная эксплуатация КРК проводится совместно с головной организацией-разработчиком КРК в соответствии с «Положением по опытной эксплуатации», разрабатываемым головной организацией-разработчиком КРК и утверждаемым заказчиком КРК.
141. Все мероприятия и работы по опытной эксплуатации КРК (составных частей КРК) проводятся расчетами эксплуатирующей организации при техническом руководстве головной организации-разработчика. Головная организация-разработчик также решает все вопросы взаимодействия с организациями, участвующими в работе.
142. Устранение отказов и неисправностей конструктивного и производственного характера на изделиях, находящихся в опытной эксплуатации, организует головной разработчик безвозмездно – в период гарантийного срока и по договорам – по истечении гарантийного срока.
143. Окончание опытной эксплуатации и приемка КРК в штатную эксплуатацию осуществляются на основании совместного решения заказчика и головной организации-разработчика КРК.
144. Штатная эксплуатация КРК осуществляется подразделениями эксплуатирующих организаций в соответствии с ЭД.
145. Подготовка расчета эксплуатирующей организации проводится под техническим руководством головной организации-разработчика КРК на месте эксплуатации или в организациях промышленности на договорной основе.

Қазақстан Республикасының аумағында ғарыш зымыран кешендерін құру және пайдалану (қолдану) қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 1 қазандағы № 1249 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 1063 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 25.12.2015 № 1063 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

БАСПАСӨЗ РЕЛИЗІ

РҚАО-ның ескертпесі.

ҚР мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша 2014 жылғы 29 қыркүйектегі № 239-V ҚРЗ Заңына сәйкес ҚР Инвестиция және даму министрінің м.а. 2015 жылғы 29 сәуірдегі № 523 бұйрығын қараңыз.

«Ғарыш қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 6 қаңтардағы Заңының 8-бабының 13) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының аумағында ғарыш зымыран кешендерін құру және пайдалану (қолдану) қағидалары бекітілсін.
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі С. Ахметов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2012 жылғы 1 қазандағы
№ 1249 қаулысымен
бекітілген

Қазақстан Республикасының аумағында ғарыш зымыран кешендерін құру және пайдалану (қолдану) қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасының аумағында ғарыш зымыран кешендерін (бұдан әрі – ҒЗК) құру және пайдалану (қолдану) қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) «Ғарыш қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 6 қаңтардағы Заңының 8-бабының 13) тармақшасына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасының аумағында ғарыш зымыран кешендерін құру және пайдалану (қолдану) тәртібін белгілейді.
2. Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) алғыжоба – өнімді әзірлеу негіздемесін және оның техникалық-экономикалық көрсеткіштерін, өнімді әзірлеу, өндіру және пайдалану бойынша бастапқы талаптар мен ұсыныстарды қамтитын бастапқы техникалық құжаттаманың түрі;
2) дербес сынаулар (бұдан әрі – ДС) – ҒЗК аралас бұйымдарымен оның жұмыс істеуін тексермей-ақ жекелеген бұйымды эксперименттік өңдеу кезінде айқындалатын және жүргізілетін сынау түрлерінің жиынтығы;
3) авторлық қадағалау – бұл жасаушы ұйымның бұйымдарды жасауға бақылауды жүзеге асыру жөніндегі әзірлеуші ұйымның өкілеттілігі;
4) пайдалану қауіпсіздігі – берілген шарттарда ҒЗК пайдалану мерзімі ішінде қызмет көрсететін персоналдың денсаулығына, қоршаған ортаға, жақын орналасқан ғимараттар мен бұйымдарға залал келтіру тәуекелінің болмауын немесе оны мейлінше азайтуды қамтамасыз ететін пайдалану процесі қасиеттерінің жиынтығы;
5) пайдалануға беру – бұл ҒЗК жүйелерінің, құрамдас бөлігі агрегаттарының және тұтастай ҒЗК жұмыс істеуге дайындығы, оларды жөндеу, жұмыс істеу дұрыстығын тексеру және оны пайдалануға қабылдау комиссиясының қабылдау, сондай-ақ пайдаланушы ұйымның тиісті лауазымды адамдарына бекіту жұмыстарының жиынтығы;
6) ҒЗК бас әзірлеуші ұйым – әзірлеуші ұйымдар мен жасаушылар бірлесіп, тапсырыс берушінің тактика-техникалық тапсырмасына немесе техникалық тапсырмасына сәйкес тұтастай ҒЗК құру жұмыстарын жүргізетін ұйым;
7) ҒЗК бұйымын бас әзірлеуші ұйым – бірлесіп орындаушы ұйымдармен бірлесіп ҒЗК-ні бас әзірлеуші ұйымның техникалық тапсырмасына сәйкес ҒЗК бұйымын жасау жөніндегі жұмыстарды жүргізетін ұйым (неғұрлым ірі құрылым бұйымы);
8) ҒЗК тіршілік циклы (олардың бұйымдары, материалдары) – әзірлеу, жобалау, өндіру, пайдалану, сақтау, тасымалдау, іске асыру, жою және кәдеге жарату процестері;
9) тапсырыс беруші – заңды немесе жеке тұлғаның мүддесінде құрылатын ҒЗК;
10) бұйым – ҒЗК құрамына немесе оның кез келген құрылымына кіретін барлық түрдегі ҒЗК-нің құрамдас бөлігі, жүйесі, аппаратурасы, агрегаты, аспаптары, блоктары, тораптары, электр радио бұйымдары (бұдан әрі – ЭРБ), жиынтықтаушы элементтері, бағдарламалық бұйымы, басқарудың автоматтандырылған жүйелері (бұдан әрі – БАЖ);
11) әзірлемені зерттеу және негіздемесі – бастапқы талаптарды қалыптастыру және оларды құру қағидаттарын іздестіру және негіздеу жөніндегі жұмыстар жиынтығының орындалуымен сипатталатын ҒЗК, оның бұйымдары мен материалдарының тіршілік циклының сатысы;
12) бастапқы деректер – жобалау процесінде қажетті техникалық сипаттамалар мен параметрлерді, сондай-ақ қосымша немесе алдын ала талаптарды қамтитын және орындаушылардың арасында келісілген жұмыстар құжаты;
13) ҒЗК (бұйым) сапасы – ҒЗК (бұйым) мақсатына сай белгілі бір қажеттіліктерді қанағаттандыруға ҒЗК (бұйым) жарамдылығына негізделген қасиеттердің жиынтығы; бұл ретте кешеннің құрылуы және пайдалануы кезінде байқалатын ҒЗК-нің (бұйымның) объективті ерекшелігі ретінде көрінеді;
14) біліктілік сынақтары – ұйымның осы өнімді шығаруға дайындығын бағалауға арналған алғашқы серияны (басты үлгіні) бақылау сынақтары;
15) кешендік сынақ (бұдан әрі – КС) – шынайы жағдайларға жақын эксперименттік өңдеу және екі немесе одан көп функционалдық байланысты ҒЗК бұйымдарын тексеру кезінде жүргізілетін сынақ түрлерінің жиынтығы. Бұл ретте тұтастай бас (басты) конструктордың шешімі бойынша ҒЗК жеке бұйымын сынау жалпы оған кіретін бұйымдарға қатысты КС және бір мезгілде неғұрлым ірі құрылым ҒЗК бұйымына қатысты АС болып табылуы мүмкін;
16) жиынтықтаушы бұйым – жасаушы ұйым шығаратын бұйымның құрамдас бөлігі ретінде қолданылатын жеткізуші ұйым бұйымы (жүйе, аппаратура, аспап, блок, торап, бөлшек, ЭРБ, жиынтықтаушы элемент). Қағидалар мәтінінде – бір ұйым екінші ұйымға жеткізетін бұйым;
17) соңғы құрастыру – бұйымның (құрамдас бөліктің, құрастыру бірлігінің) жұмыс істеуге қабілетті жай-күйін растау үшін тікелей технологиялық құжаттаманың, сондай-ақ конструкторлық құжаттаманың талаптарын тексеру мақсатында көрсетілген жұмыстарды жүргізу процесінде қабылдаудағы бақылауға тағайындалатын және ұсынылатын бұйымды (құрамдас бөлікті, құрастыру бірлігін) жасаушы ұйымда құрастыру (монтаждау, реттеу);
18) ғарыш зымыран кешені - ғарыш аппараты бар тасымалдағыш зымыранды қабылдауды, сақтауды, ұшыруға дайындауды және ұшыруды қамтамасыз ететін тасымалдағыш зымыран мен техникалық құралдардың, құрылыстардың, технологиялық жабдықтың және коммуникациялардың жиынтығы;
19) ғарыш айлағы - ғарыш объектілерін дайындауды қамтамасыз етуге және ұшыруды жүзеге асыруға арналған техникалық құралдар, құрылғылар, ғимараттар, құрылыстар мен жер учаскелері кешені;
20) ұшу сынаулары (бұдан әрі – ҰС) – ҒЗК шынайы табиғи жұмыс істеу және мақсатты міндеттерді орындау жағдайларында сынау;
21) жерүсті ғарыш инфрақұрылымының объектісі – бір немесе бірнеше функцияларды орындалуға арналған техникалық объекті: ғарыш мақсатындағы зымыранды (бұдан әрі – ҒМЗ) белгіленген әзірлікте тасымалдау, сақтау, жинау және ұстау, техникалық қызмет көрсету, дайындау және ұшыру, ҒМЗ ұшыруының белсенді учаскелерінде телеметриялық және траекториялық өлшеулерді өткізу, сондай-ақ оларды қамтамасыз ету;
22) бұйымның тәжірибелік үлгісі (тәжірибелік бұйым) – жаңадан әзірленген конструкторлық жұмыс құжаттамасы бойынша сынау, оның ішінде ұшуда сынау және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды орындау процесінде оның тактика-техникалық тапсырмасының немесе техникалық тапсырмасының талаптарына сәйкестігін тексеру үшін дайындалған (пысықталған, жаңғыртылатын) өнім үлгісі;
23) ҒЗК бұйымын әзірлеуші ұйым – кешенді (неғұрлым ірі құрылым бұйымды) бас әзірлеуші ұйымның техникалық тапсырмасына сәйкес бұйым жасау жөніндегі жұмыстарды жүргізетін ұйым;
24) жасаушы ұйым (жеткізуші) – ҒЗК бұйымын жасауды, құрастыруды және жеткізуді жүзеге асыратын ұйым;
25) сәйкестікті бағалау – объектіге қойылатын талаптардың сақталуын тікелей немесе жанама растау;
26) сапа (қасиет, жай-күй) параметрі – қасиеттің (қасиеттер тобының) сандық белгісі немесе бұйымдардың жай-күйі;
27) өндірісті дайындау – берілген шығару көлемінде талап етілетін сападағы бұйымдар шығаруға ұйымның әзірлігін қамтамасыз ететін ұйымдық, техникалық, экономикалық, әлеуметтік және басқа іс-шараларды өткізу жөніндегі іс-қимылдар жиынтығы;
28) тұтынушы – ҒЗК және оның бұйымдарының мақсатты міндеттерді орындау нәтижелерін өз мүддесінде пайдаланатын тапсырыс беруші немесе ведомство, орган, ұйым;
29) бұйымдарды өндіріске қою – өнімнің (алғашқы партиясының) алғашқы үлгілерін шығарылуын расталатын бұйымдар өндірісін дайындау және игеру жөніндегі іс-шараларды жүргізумен сипатталатын жаңадан әзірленген (жаңғыртылған) бұйымдар өндірісін ұйымдастыруды қамтамасыз ететін іс-қимылдар жиынтығы;
30) алдын ала сынаулар – тәжірибелік үлгілерді қабылдауды сынауға ұсыну мүмкіндігін айқындау үшін оларды бақылау сынауы;
31) қабылдау-тапсыру сынаулар – өндіріс процесінде қабылдауын бақылау кезіндегі өнімді бақылау сынаулары;
32) қабылдау сынаулар – жеткізуге дайын бұйымдардың үлгілерін мақсатты пайдалану бойынша тәжірибелік жарамдылығы туралы мәселені шешу үшін оларды нақты бақылау сынаулары;
33) өндіріс – өнеркәсіп дайындығын ұйымдастыру және жүзеге асыру жөніндегі жұмыстар жиынтығының орындалуымен сипатталатын бұйымдардың (материалдардың) тіршілік циклының сатысы;
34) әзірлеме – ҒЗК және оның бұйымының жобалау және жұмыс конструкторлық құжаттамасын әзірлеу, тәжірибелік үлгілердің, бас үлгінің немесе бұйымдардың тәжірибелік үлгілерінің лектерін жасау және сынау, олардың ҰС кейін құжаттаманы түзету және бекіту бойынша жұмыстар жиынтығының орындалуымен сипатталатын ҒЗК, оның бұйымдарының және материалдарының тіршілік циклының сатысы;
35) тасымалдағыш зымыран – ғарыш аппараттарын ғарыш кеңістігіне шығаруға арналған техникалық құрылғы;
36) ресурстық сынаулар – техникалық тапсырмада айқындалған ресурстық сипаттамаларды өңдеуге және растауға арналған сынаулар;
37) сапа жүйесі – сапаға жалпы басшылық етуді жүзеге асыруды қамтамасыз ететін ұйымдық құрылымның, жауапкершіліктің, рәсімдердің, процестер мен ресурстардың жиынтығы;
38) техникалық бақылау жүйесі – дайындаудың технологиялық процестерінің ажырамас бөлігі ретінде бақылау объектілерін, көлемін, оның көп еңбекті қажет ететін өлшемін және режимдерін, оны жүргізу дәйектілігін, техникалық жарақтандырылуын және біліктілік талаптарын айқындайтын бақылау әдістері мен жоспарларының, бұйымдарды қабылдау қағидалары мен өлшемдерінің, бақылау операцияларының кешені;
39) ҒЗК (ҒЗК бұйымның) пайдалану жүйесі – өзара іс-қимыл техника бұйымдарының пайдалану әр кезеңінің міндеттеріне сәйкес болатын өзара байланысты техника бұйымдарының, оларды пайдалану құралдарының, орындаушылардың және құжаттамалардың жиынтығы;
40) ҒЗК (бұйымның, материалдың) құрылуы – бастапқы талаптардың құрылуынан өндірістің аяқталуына дейінгі ҒЗК (бұйымның, материалдың) тіршілік циклы сатысының жиынтығы;
41) тіршілік циклының сатысы – өнімнің белгілі бір жай-күйімен көзделген жұмыстар түрімен және олардың нәтижесімен сипатталатын өнімнің тіршілік циклының бір бөлігі. ҒЗК бұйымдарының тіршілік циклының сатылары – ғылыми, жобалық және жүйелі зерттеулер, әзірлеу, жобалау, өндіру (дайындау), пайдалану, пайдаланудан шығару (кәдеге жарату, жою) процестері;
42) алғыжобаны, тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды (бұдан әрі – ТКЖ) орындауға тактикалық-техникалық тапсырма (бұдан әрі – ТТТ) – ТКЖ тапсырыс беруші бекітетін, құрылатын ҒЗК-ге тактикалық-техникалық талаптар кешенін, сондай-ақ ТКЖ маңызының, көлемінің және орындалу мерзімдерінің талаптарын белгілейтін бастапқы техникалық құжат;
43) ТКЖ құрамдас бөлігін орындау үшін техникалық тапсырма (бұдан әрі – ТТ) – ТКЖ тапсырыс беруші (бас әзірлеуші ұйым) бекітетін және құратын ҒЗК-нің құрамдас бөліктері техникалық талаптары кешенін, сондай-ақ ТКЖ құрамдас бөліктерінің мазмұны, көлемі мен орындалу мерзімдерінің талаптарын белгілейтін бастапқы техникалық құжат;
44) техникалық-экономикалық көрсеткіштер – ҒЗК (оның бұйымдарын) сипаттайтын және тәжірибелік үлгілерді әзірлеудің, дайындаудың және сынаудың, осы ҒЗК (оның бұйымдары) бойынша сериялы өндірістің, пайдаланудың, кәдеге жаратудың және басқа жұмыстардың ақшалай мәндегі құнын айқындайтын техникалық, экономикалық, ұйымдық және басқа да көрсеткіштердің жиынтығы;
45) технологиялық қамтамасыз ету – бұйымдардың технологиялылығын, технологиялық проблемаларды шешу бойынша ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды жүргізуді, бұйымдар өндірісін дайындауды және игеруді негіздейтін бұйымдарды жасау және оларды өндіріске қою жөніндегі жұмыстар кешеніндегі жаңа технологиялық процестерді эксперименттік өңдеуді, іс-шаралар кешені. Технологиялық қамтамасыз етуді бұйымдарды әзірлеушілер, технологтар, материалтанушылар және басқа да мамандар өзара іс-қимыл жасай отырып жүзеге асырады;
46) эксперименттік өңдеу – математикалық және бағдарламалық қамтамасыз ету, баллистикалық негіздеме бойынша, технологиялық процестерді өңдеу, бойынша жұмыстарды, сондай-ақ тәжірибелік-теориялық әдіс негізінде жүргізілетін жұмыстарды қоса алғанда, шынайы жағдайларға жақын жағдайларда бұйым сипаттамаларының ТТТ (ТТ) талаптарына сәйкестігін тексеру, олардың жұмыс істеуге қабілеттілік қорларын айқындау мақсатында модельдерде, макеттерде, тәжірибелік үлгілерде сынауды дайындау және жүргізу жөніндегі жұмыстардың жиынтығы;
47) электр радио бұйымдары (ЭРБ) – функционалдық аяқталған электронды техника бұйымдары, радио және электр техникалар: электр вакуумды аспаптар, жартылай өткізгішті аспаптар, интегралды микросызбалар, микромодульдер, резисторлар, конденсаторлар, радиобөлшектер, реле және т.б.
48) тіршілік циклының кезеңі – жобалаудың, қаржыландырудың және орындалудың дербес объектісі болып табылатын, белгілі нәтижелерге жету үшін бағытталған тіршілік циклы сатысының бір бөлігі.
3. Егер нақты ҒЗК-ден бөлек құрылатын болса, онда ҒЗК, сондай-ақ ҒЗК жекелеген құрамдас бөліктерін құруды тапсырыс берушінің олармен шарттық (келісімшарттық) негізінде ТТТ немесе ТТ негізінде жүзеге асырады.
ҒЗК бұйымдарын құру бас әзірлеуші ұйымдардың (жобалау ұйымдарының) ТТ бойынша жүзеге асырады. Бірлесіп орындаушыларға ТТ берген әзірлеуші ұйымдар оларға қатысты тапсырыс берушінің функцияларын орындайды және олармен ТТ бойынша жұмыстарды орындауға шарттар (келісімшарттар) жасасады.
4. ҒЗК мен оның бұйымдарын құруды қамтамасыз етуде ғылыми-техникалық мүмкіндік бойынша (оның ішінде прогрессивті технологиялар, материалдар және үлгілік конструкторлық-технологиялық шешімдер бойынша) құру мен жұмыс істеу қажеттілігін негіздеуді ҒЗӘ орындау кезінде жүргізеді.
5. ҒЗК мен оларға кіретін бұйымдарды жасау, өндіру пайдалануға беру тапсырыс берушімен шарттар бойынша (келісімшарттар) мынадай кезеңдер бойынша жүргізіледі:
1) ғылыми әзірлемелер.
2) жобалау:
- алғыжоба (техникалық ұсыныс);
- нобайлық жоба (техникалық жоба).
3) дайындау:
ҒЗК тәжірибелік бұйымдары мен макеттеріне жұмыс құжаттамасын әзірлеу;
ҒЗК макеттері мен тәжірибелік бұйымдарын жасау және жұмыс құжаттамасын түзету;
ҒЗК тәжірибелік бұйымдарын жасау, зауыттық сынаулар және жұмыс құжаттамасын түзету;
4) монтаждау;
5) құрылыс;
6) ҒЗК мен оның құрамдас бөліктерін сынау:
- жүйелер мен агрегаттарды ДС;
- ҒЗК құрамдас бөліктерін КС;
- ұшу сынаулары.
7) пайдалануға енгізу:
тәжірибелік пайдалану;
штаттық пайдалану.
6. Әрбір кезеңде жұмыстардың номенклатурасы, негізгі мазмұны және көлемі осы Қағидалардың тиісті бөлімдерінде келтірілген.
Макеттер мен бұйымдардың тәжірибелік үлгілерін дайындау жөніндегі жұмыстар (бұдан әрі – тәжірибелік бұйымдар) осы макеттер мен тәжірибелік бұйымдарды мақсатқа сай пайдалану үшін жоспарланған құрудың сол кезеңіне жатқызылады.
7. ҒЗК ТТТ-да (ТТ-да), ҒЗК бұйымдарына ТТ-да осы Қағидалардың 5-тармағына сәйкес жұмыстардың қажетті кезеңдерінің тізбелері келтірілуі тиіс.
8. Нақты ҒЗК (және оның бұйымдарын) құру процесінде жұмыстарды жалпы үйлестіруді тапсырыс берушінің шешімін басшылыққа алатын бас әзірлеуші ұйым жүргізеді.
Шарт (келісімшарт) жұмыстар көлемін және құнын жыл сайын нақтылаумен ҒЗК құрудың бүкіл кезеңіне жасалады.
9. Ғылыми және әлеуметтік-экономикалық мақсаттарда ҒЗК құруға, шығаруға және пайдалануға республикалық бюджет есебінен қаржыландырылатын мемлекеттік тапсырысты ғарыш қызметі саласындағы уәкілетті орган қалыптастырады және орналастырады.
10. ҒЗК құру процесі жалғаспалы жоспарлауға жатады. Жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттары мыналар болып табылады: ҒЗК құрудың бас кестесі (кесте-жоспары) (ҒЗК бұйымдарын құру кестелері немесе кесте- жоспарлары), алғыжобаны (техникалық ұсынысты) және нобайлық жобаны әзірлеудің кесте-жоспарлары, тапсырыс беруші мен бас әзірлеуші бекітетін ҒЗК бұйымдарын әзірлеудің, өңдеудің және дайындаудың кесте-жоспарлары, ҒЗК (ҒЗК бұйымдарын) құруды қамтамасыз ету үшін күрделі құрылысты, жерүсті объектілерін, стендтерді, ғимараттарды құру (толық жабдықтау, қалпына келтіру) жоспарлары.
ҒЗК арналған жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарын бірлесіп орындаушы ұйымдармен бірге, ҒЗК бас әзірлеуші ұйым әзірлейді. Бас орындаушы ұйымдар ҒЗК бұйымдарына жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарын, тұтастай алғанда ҒЗК арналған тиісті жұмыс құжаттары кіретін оларға қатысты бөлігінде әзірлейді.
Осы Қағидаларға сәйкес әзірленетін сенімділікті қамтамасыз ету бағдарламаларында (бұдан әрі – СҚБ) және ҒЗК мен оның бұйымдарының басқа бағдарламаларында көзделген жұмыстар мен іс-шаралар ҒЗК және ҒЗК бұйымдарына арналған жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарына тиісінше енгізіледі.
Жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттары ҒЗК мен оның бұйымдарын құру жөніндегі жұмыстарды ағымдағы жоспарлау және бақылау үшін негізгі құжаттар болып табылады. Бұл ретте жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарында көзделген жұмыстарды неғұрлым ұсақ жұмыстарға бөлуге, оларды шартта (келісімшартта) көзделген көрсетілген жұмыстарды орындаудың бастапқы және түпкі мерзімдерін өзгертпей нақтылауға және толықтыруға жол беріледі.
11. Жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттары ҒЗК мен оның бұйымдарын құрудың нақты кезеңдеріне кезең-кезеңімен қолдануға болатындай етіп әзірленеді.
12. ҒЗК құрудың бас кестесі (кесте-жоспары) осы ҒЗК бойынша орындаушылардың жұмыстарын орындау, ұйымдастыру, үйлестіру және бақылау үшін бағытталған. ҒЗК құрудың бас кестесі (кесте-жоспары) ұлғайтылған желілік модельді білдіре алады және ҒЗК мен оның негізгі бұйымдарын құру кезеңдеріндегі ұлғайтылған жұмыстардың тізбесінен тұрады. ҒЗК құрудың бас кестесі (кесте-жоспары) және ҒЗК бұйымдарын құрудың кестелері (кесте-жоспарлары) жұмыстарды жүргізу мерзімі, тәртібі және орындаушылар бойынша өзара байланысты.
ҒЗК құрудың бас кестесі (кесте-жоспары): «Алғыжоба (Техникалық ұсыныс)» кезеңінде – алдын ала, «Нобайлық жоба» кезеңінде – нақтыланған кезең-кезеңмен әзірленеді. Бас әзірлеуші ұйым үш ай мерзімде нобайлық жобаға тапсырыс беруші келіскеннен кейін кестені (кесте-жоспарды) мүдделі ұйымдармен және тапсырыс берушімен келіседі және оны бекітеді.
13. ҒЗК құрудың бас кестесіне (кесте-жоспарына) және ҒЗК бұйымдарын құру кестелеріне (кесте жоспарына) енгізілген жұмыстар мынадай жұмыс құжаттарында:
1) «алғыжоба (Техникалық ұсыныс)» және «Нобайлық жоба» кезеңдерінде – алғыжобаны (техникалық ұсынысты) және нобайлық жобаны әзірлеудің тиісті кесте-жоспарларында;
2) кейінгі кезеңдерде – мемлекеттік тапсырыс беруші (тапсырыс беруші) және ҒЗК бас әзірлеушісі бекітетін ҒЗК бұйымдарын әзірлеу, өңдеу және дайындау жөніндегі кесте-жоспарларда;
3) ҒЗК (ҒЗК бұйымдарын) құруды қамтамасыз ету үшін жерүсті объектілерін, стендтерді, ғимараттарды күрделі салу, құру (қайта жаңарту, толық жабдықтау) жоспарларында егжей-тегжейленеді және нақтыланады.
14. ҒЗК бұйымдарын әзірлеу, өңдеу және дайындау жөніндегі кесте-жоспарлардың жобаларын «Нобайлық жоба» кезеңінде ҒЗК бас әзірлеуші-ұйымдар осы кезеңдегі нәтижелер негізінде бірлесіп орындаушы бас ұйымдармен әзірлейді.
ҒЗК негізгі бұйымдарын бас әзірлеуші ұйымдар нобайлық жобаны әзірлеудің кесте жоспарында белгіленген мерзімде ҒЗК бас әзірлеуші ұйымына тиісті ҒЗК бұйымдарын әзірлеу, өңдеу және дайындау жөніндегі кесте жоспарлардың жобаларын ұсынады.
15. Әзірлеуші ұйымдар ҒЗК мен оның бұйымдарын құру кезінде мыналарды:
1) жобалау мен сынаудың прогрессивті әдістерін пайдалану, сапаны қамтамасыз ету мен кепілдік беруге, өндірісті құру мен игеруді қысқартуға бағытталған жұмыстарды ұйымдастыру және іс-шараларды әзірлеуді;
2) жерүсті жағдайында ҒЗК ҰС басталғанға дейін ҒЗК бұйымдарын эксперименттік өңдеудің негізгі көлемін орындау.
«Ұшу сынаулары» кезеңінде – жерүсті жағдайында, оның ішінде халықаралық шарттарды (құқықтық шектеулерді) орындауды есепке ала отырып, техникалық жағынан орындау мүмкін емес немесе берілген мерзімде экономикалық жағынан орынсыз өңдеуді ғана жүргізуді;
3) жұмыс режимінің ТТТ, ТТ бойынша шекті рұқсат етілетінін (экстремальдық) жағдайды қоса алғанда, шынайыға жақын жағдайда сынауы (АС және КС өткізуді);
4) жерүсті өңдеуді сондай-ақ ұшуда да жүйелер мен агрегаттардың жұмысын модельдеуді жүргізуге мүмкіндік беретін аралас ұйымдарда бас әзірлеуші ұйымда конструкторлық-технологиялық макет, кешенді модельдеуші стендтерді құруды нақты жүйелермен және құралдармен қоса алғанда, эксперименттік өңдеу үшін кешенді стендтер мен макеттерді құруды;
5) бұйымдардың тиісті сынақтары басталғанға дейін сынақ жабдықтары мен құралдарын іске қосуды;
6) жобаның іске асырылуын кешенді талдауды;
7) ҒЗК, оның бұйымдарын, материалдарын, жартылай өңделген өнімін құру, шығару және пайдалану кезінде экологиялық қауіпсіздікті және пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз етуді;
8) ҒЗК бұйымдары мен тұтастай алғанда ҒЗК-ны мақсатқа сай қолдану үшін жасаудың, монтаждаудың және дайындаудың прогрессивті, автоматты және автоматтандырылған құралдары мен сапаны бақылау әдістерін, сондай-ақ диагностикалық бұзбайтын бақылауды және ЭРБ бақылау сынақтарын енгізуді қарастырады.
Әзірлеуші ұйымдар мен жасаушы ұйымдар ҒЗК мен олардың бұйымдарын құру мен шығаруды технологиялық қамтамасыз ету жөніндегі жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.
16. ҒЗК және оның бұйымдарының сенімділігіне, ҒЗК пайдалану, оның құрамдас бөліктері мен жүйелері қауіпсіздігінің талаптары (оның ішінде экологиялық қауіпсіздік), сондай-ақ осы талаптарды растаудың тәртібі мен шарты ҒЗК-ге ТТТ-да және ҒЗК бұйымдарына ТТ көрсетілген.
17. ТТТ (ТТ) берілген сенімділік деңгейін, ҒЗК, оның құрамдас бөліктерін, жүйелерін пайдалану қауіпсіздігін (оның ішінде экологиялық қауіпсіздігін) қамтамасыз ету, растау және бақылау мақсатында ҒЗК (оның бұйымдарын) құру кезеңдерінде жүргізілетін жұмыстардың мазмұны мен орындалуына қойылатын талаптар, сондай-ақ осы жұмыс түрлерінің тізбесі СҚБ және пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз ету бағдарламаларына (бұдан әрі – ПҚҚБ) енгізілген.
СҚБ ТТТ (ТТ) бойынша құрылатын, барлық ҒЗК мен олардың бұйымдарына, сондай-ақ ТТ бойынша пысықталатын ҒЗК бұйымдарына әзірленеді. ПҚҚБ (оның ішінде экологиялық қауіпсіздігі) құрамдас бөліктеріне, жүйелерге және тұтастай ҒЗК-ға әзірленеді.
ҒЗК бас әзірлеуші ұйым ҒЗК, СҚБ және ПҚҚБ әзірлейді, ал бірлесіп орындаушы ұйымдар ҒЗК өзі де, осы бұйымдар да кіретін неғұрлым ірі құрылымдардың ҒЗК бұйымдарына көрсетілген бағдарламалардың құрамдас бөліктері болып табылатын ҒЗК бұйымдарының тиісті СҚБ және ПҚҚБ әзірлейді.
18. Алғыжобалардың (техникалық ұсыныстардың) және нобайлық жобалардың құрамына СҚБ және ПҚҚБ енгізіледі.
19. Бірлесіп орындаушы ұйымдар ТТ берген ұйымға келісу үшін СҚБ және ПҚҚБ ұсынады. Келісілген СҚБ және ПҚҚБ неғұрлым ірі құрылымдардың ҒЗК бұйымдарына, тұтастай ҒЗК-ны қоса алғанда, бұйымдардың тиісті бағдарламаларын жасау үшін ТТ берген ұйым пайдаланады.
20. Ұйымдардың басшылары талап етілетін техникалық деңгейді, ҒЗК мен олардың бұйымдарын құруды негіздеу және мерзімін орындау, оларды өңдеу толықтығы мен жеткілікті болуын, конструкторлық, (оның ішінде пайдалану), технологиялық құжаттаманың сапасы, ҒЗК (оның бұйымдарын) құрудың әрбір кезеңінде жоспарланған жұмыстардың сапалы орындалуын, тапсырыс берушіге жеткізілетін өнімнің сапасы мен жинақтылығын, сериялық (бір реттік) шығару және пайдалану процесінде ҒЗК мен олардың бұйымдарының талап етілетін сапасы мен сенімділігінің деңгейін беруді және ұстауды қамтамасыз етеді.
Әзірлеуші ұйым ТТТ (ТТ) талаптарының уақтылы және сапалы орындалуын, конструкторлық құжаттаманың сапасын, эксперименттік өңдеу толықтығы мен жеткіліктілікті болуын, құру, сериялық (бір реттік) шығару және пайдалану процесінде ҒЗК бұйымдарының сенімділігінің талап етілетін деңгейін қамтамасыз етеді.
21. Әзірлеуші ұйымдардағы және жасаушы ұйымдардағы бастықтар мен лауазымды тұлғалар, оларға қатысты бөлікте ҒЗК мен олардың бұйымдарын өңдеу, дайындау және жеткізу сапасын бақылауды қамтамасыз етеді.
22. ҒЗК, құрамдас бөліктерді, жүйелерді, агрегаттарды (құралдарды) әзірлеуші ұйымдар, оларға қатысты бөлікте ҒЗК бұйымдарын құруды аяқтау кезінде ҒЗК арналған ТТТ (ТТ) мен ҒЗК бұйымына арналған ТТ-да берілген сенімділікке қойылатын талаптарды бағалауға және растауға тиіс.
ҒЗК бұйымдарын, оның ішінде ЭРБ мен жинақтаушы элементтерді жасаушы ұйымдар (жеткізушілер) осы бұйымдарға арналған техникалық шарт (бұдан әрі – ТШ) талаптарына сәйкес олар жеткізетін бұйымдардың жұмыс істеу қабілеттілігі мен сақталуын қамтамасыз етеді.
23. ҒЗК және оның бұйымдарын құру кезінде әзірлеуші ұйымдар бірлесіп орындаушылармен бірге оқу-машықтану құралдарын, бейстандартты жөндеу - технологиялық және имитациялау-стенд жабдықтарын құруды, ҒМЗ жабдықтары мен ҒЗК бұйымдарын кәдеге жаратуға арналған жабдықтар, сондай-ақ қажетті конструкторлық (оның ішінде пайдалану) әзірлемені, технологиялық құжаттаманы және бағдарламалық математикалық қамтамасыз етеді.
24. ҒЗК мен олардың бұйымдарын құру процесінде эксперименттік сынаудың кешенді бағдарламаларына (бұдан әрі – ЭСКБ) сәйкес бұйымдардың жұмыс істеуінің ТТТ (ТТ) айтылған нақты шарттарға барынша жақындатылған жағдайларда оларды эксперименттік сынау (АС және КС) жүргізілуі тиіс.
ТТ бойынша әзірленетін ҒЗК барлық бұйымдары ҒЗК және оның бұйымдарын қабылдау сынақтарына (ҰС) тәжірибелік штаттық үлгілерді (олардың партияларын) көрсету мүмкіндігін айқындау мақсатында алдын ала сыналады. Алдын ала сынақтар тізбелерін бұйымдардың ЭСКБ-ге қосады.
25. Жұмыстардың сапасын және ТТТ-да (ТТ-да) берілген талаптардың (оның ішінде сапасының, қауіпсіздігінің, сенімділігінің) орындалуын бақылау мақсатында құру және шығару кезеңдерінде жұмыстардың нәтижелеріне сараптаманы бас ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық мекемелер және/немесе бағыттар бойынша осы сияқты басқа да ұйымдарды тарта отырып, зымыран-ғарыш өнеркәсібінің және тапсырыс берушінің ұйымдары жүргізеді.
26. Ғылыми, әлеуметтік-экономикалық және коммерциялық мақсаттағы ҒЗК және оның бұйымдарын құру, жасау және қолдану процесінде ғылыми-техникалық өнімдерінің, алынатын жинақтаушы бұйымдардың, тапсырыс берушіге жұмысты жеткізуге арналған жасалатын өнімнің сапасына бақылау шарттық (келісімшарттық) негізде жүзеге асырылуы мүмкін.

2. Қазақстан Республикасы аумағында ғарыш зымыран кешендерін құру мен пайдалану (қолдану) тәртібі

2.1. Алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеу тәртібі

27. «Алғыжоба (техникалық ұсыныс)» кезеңіне дейін ҒЗК (ҒЗК бұйымдарын) құру орындылығын негіздеу, олардың конструкциясына және ғылым мен техниканың инновациялық жетістіктерінің сызбасын енгізу жолдарын анықтау бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізіледі.
28. ҒЗК-ға алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеу тапсырыс берушінің ТТТ немесе ТТ бойынша шартқа (келісімшартқа) сәйкес жүргізіледі.
29. Алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеу конкурс негізінде бірнеше бас ұйым бірлесіп орындаушылармен бірге жүргізеді.
30. Тапсырыс беруші шарт (келісімшарт) жасасқанға дейін бас ұйымдарға алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеуге ТТТ (ТТ) немесе ҒЗК-ге ТТТ (ТТ) береді, сондай-ақ тапсырыс берушінің бас ғылыми-зерттеу институтына (бұдан әрі – ҒЗИ), тапсырыс беруші шартта (келісімшартта) немесе ТТТ, ТТ-да көрсетілген басқа ұйымдарға жібереді.
Бас әзірлеуші ұйым ТТТ (ТТ) алғаннан кейін екі айдан аспайтын мерзімде бірлесіп орындаушы ұйымдарға ҒЗК бұйымдарына, сондай-ақ, қажет болған кезде монтаждау-технологиялық құжаттаманы әзірлеуге, бағдарламалық-математикалық қамтамасыз етуді әзірлеуге және сынауға ТТ береді. ТТ-ны бас ұйым бекітер алдында бірлесіп орындаушы ұйымдармен келісілуге жатады.
Бірлесіп орындаушы ұйымдар отыз күннен аспайтын мерзімде ТТ жобасын қарап және ТТ берген ұйымдарға ТТ-ның қабылданғаны немесе осы келіспеушіліктерді негіздей отырып, келіспеушіліктердің бар-жоғы туралы жазбаша хабарлайды. Келіспеушіліктер бас ұйымның қатысуымен ұйымның бірлескен кеңесінде қаралады. Бірлесіп қарау процесінде шешілмеген мәселелер бойынша шешімді ҒЗК-нің бас әзірлеуші ұйым қабылдайды.
Мүдделі ұйымдардың бірлескен шешімі бойынша келісілген мерзімде бастапқы деректерді (ТТ-ға қосымша) әзірлеуге жол беріледі.
31. ҒЗК-ге алғыжобаны (техникалық ұсынысты) бас әзірлеуші ұйым тапсырыс берушімен келісім бойынша ҒЗК бұйымдарына (құрамдас бөліктерге, негізгі жүйелерге, агрегаттарға, құралдарға) алғыжобаларды (техникалық ұсыныстарды) бас әзірлеуші ұйымдарды айқындайды, осы Қағидалардың 30-тармағына сәйкес оларға ТТ береді және олармен шарттар (келісімшарттар) жасасады.
32. ҒЗК-ге алғыжобаны (техникалық ұсынысты) бас әзірлеуші ұйым бас бірлесіп орындаушы ұйымдармен бірге, ҒЗК бұйымдарына алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеудің кесте-жоспарын екі айлық мерзімде дайындайды, бас бірлесіп орындаушы ұйымдармен келіседі және оны тапсырыс берушінің бекітуіне ұсынады.
Бұл ретте ҒЗК-ге алғыжобаны (техникалық ұсынысты) бас әзірлеуші ұйым бас бірлесіп орындаушы ұйымдардың ҒЗК-ға алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеуінің және олармен келісудің тиісті кесте-жоспарларын, оларды әзірлеудің және олармен келісудің мерзімін айқындайды. Осы кесте-жоспарлар оның құрамдас бөліктері (қосымша) ретінде ҒЗК-ға кесте-жоспармен бір уақытта бекітіледі.
33. ҒЗК-ға алғыжоба (техникалық ұсыныс) ҒЗК құрудың мүмкіндіктерін пысықтаудың жеткілікті тереңдігін қамтамасыз ету мақсатында мыналарды:
1) нысаналы пайдалану мәселелерін пысықтау, негізгі тактикалық-техникалық сипаттамаларды айқындауды (оның ішінде берілгендермен салыстыру бойынша сипаттамалардың мәндерін арттыру мүмкіндігін айқындау) және ҒЗК (оның негізгі бұйымдарын) қолданудан күтілетін тиімділігін бағалауды, ҒЗК радио электрондық құралдарды (бұдан әрі – РЭҚ) жиілік қамтамасыз ету мәселелерін пысықтауды және олардың халықаралық-құқықтық қорғау мүмкіндігін бағалауды, ҰС жүргізуге шектеулердің қолданылу жағдайларында сынақтар өткізуді алдын ала негіздеуді, халықаралық, әлеуметтік-экономикалық және ғылыми қолдану мүддесінде ақпаратты пайдаланудың мүмкіндігі мәселелерін пысықтауды, сондай-ақ коммерциялық негізде жобалар үшін алдын ала бизнес-жоспарды қоса алғанда, басқа тапсырыс берушілердің мүддесінде және халықаралық ғарыш нарығында пайдалану мүмкіндігін бағалауды;
2) ҒЗК бөлу сызбасы бойынша қысқаша техникалық сипаттама және ұсыныстар, ҒЗК жұмыс істеуі мен оны пайдалану ерекшеліктері, негізгі тактикалық-техникалық және пайдалану сипаттамаларын алуды қамтамасыз ететін ҒЗК мен оның бұйымдарының негізгі техникалық шешімдері мен жұмыс істеу қағидаттарын негіздеуді;
3) ҒЗК ықтимал нұсқаларын, туындаған техникалық және технологиялық проблемалар мен мәселелерді пысықтауды, тұтастай алғанда ҒЗК және оның бұйымдарының алдын ала энергетикалық, бұқаралық және габариттік сипаттамаларын пысықтауды; ҒМЗ іске қосу мен ұшыруға дайындаудың технологиясы тұрғысынан ҒЗК жиынтықтау нұсқасының оңтайлысын (ең үздігін) таңдауды негіздеуді, сенімділікті қамтамасыз етуді, қауіпсіздікті, эксперименттік және өндірістік базаның мүмкіндіктерінен, ҒЗК техникалық-экономикалық көрсеткіштерін рұқсатсыз іске қосудан қорғауды қамтамасыз етуді, сондай-ақ ҒЗК мен ҒЗК бұйымдарын пайдаланудың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі негізгі сызба-конструктивтік және ұйымдық-техникалық шешімдерді пысықтауды;
4) ТТТ орындау толықтығын (мүмкіндіктерін) талдауды, ҒЗК жобасының іске асырылуын бағалауды, сондай-ақ ҒЗК-ге ТТ жобасы бойынша ұсыныстарды;
5) құрылатын ҒЗК мен оның бұйымдарының техникалық деңгейінің ғылым мен техниканың озық жетістіктеріне сәйкестігін талдауды, ҒЗК негізгі техникалық және пайдалану сипаттамалары және техникалық-экономикалық көрсеткіштері бойынша әлемдік ғарыш нарығындағы бәсекеге қабілеттілікті бағалай отырып, үздік қолданыстағы және әзірленетін ұқсас кешендермен салыстыруды;
6) ҒЗК бұйымдарын шығарудың қажетті технологиялық, өндірістік және ұйымдық-техникалық шарттарын алдын ала пысықтауды және айқындауды;
7) ҒЗК сенімділігінің нақты қолжетімді деңгейінің негіздемесін қамтитын сенімділікті қамтамасыз етудің алдын ала бағдарламасы, ҒЗК сенімділігінің осындай деңгейіне қол жеткізу мен оны растау үшін қажетті жұмыстар мен іс-шаралар тізбесін алдын ала негіздеуді, осы жұмыстар мен іс-шараларға қойылатын талаптарды, ҒЗК мен оның негізгі бұйымдарының сенімділігін қамтамасыз етудің ұйымдастыру-техникалық қағидаттары және оларды іске асыру тәртібін;
8) ҒЗК техника-экономикалық көрсеткіштерін алдын ала бағалау, өндірісті технологиялық қамтамасыз ету мен дайындауға, күрделі құрылысқа, ҒЗК құрудың алдын ала бас кестесін негіздеуге арналған шығындарды, сондай-ақ орындаушылардың тізбесін;
9) ТТТ-да айқындалған ішкі және сыртқы ықпал етуші факторларынан негізгі бөліктердің, негізгі жүйелердің, агрегаттардың (құралдардың) тұтастай алғанда болжамды істен шығулары пайда болған жағдайда ҒЗК ықтимал авариялық жағдайларын айқындау мақсатында сызбалық және конструктивтік шешімдерді алдын ала талдауды;
10) ҒЗК пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз етудің алдын ала бағдарламасын (экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуді қоса алғанда);
11) ҒЗК рұқсатсыз қолданудан қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды жүргізудің алдын ала бағдарламасын;
12) ҒЗК және ҒЗК нақты бұйымдарын және тұтастай алғанда ҒЗК құруды қамтамасыз ету үшін нобайлық жобалау кезінде орындауға жататын ғылыми зерттеулердің (оның ішінде технологиялық проблемалар мен мәселелер бойынша) тізбесі және осы зерттеулерді орындаушыларының құрамы бойынша ұсыныстарды;
13) алдын ала директивалық технологиялық құжаттарды;
14) нобайлық жобаны әзірлеу кезінде және ҒЗК мен оның бұйымдарын құрудың басқа кезеңдерінде, оның ішінде оларды жерүстінде сынау үшін орындалатын есептеу-теориялық және эксперименттік жұмыстар, макеттеу, математикалық және жартылай натуралық модельдеу жұмыстары бойынша тізбесі мен көлемін;
15) қоршаған ортаға әсерін бағалау, ҒЗК мен оның бұйымдарын құру, шығару және пайдалану кезінде, оның ішінде авариялық жағдайлар туындаған кезде де қоршаған ортаны қорғау мәселелерін пысықтауды;
16) экологиялық қауіпсіздігін есепке ала отырып, ҒЗК мен оның бұйымдарын құруды қамтамасыз ету мақсатында жабдықтардың, стендтердің, ғимараттар мен сынақ базаларының тізбесін көрсетуді, оның ішінде құру, жаңғырту, сатып алу немесе жалға алу қажет өндірістік және эксперименттік (сынау) базаларының мүмкіндіктері мен тұтынылатын қуаттылығын бағалауды;
17) қолданыстағы және әзірленетін бұйымдарды біріздендіру, стандарттау және пайдалану мүмкіндіктерін алдын ала талдауды;
18) нобайлық жобалар әзірленуі тиіс бұйымдардың тізбесін;
19) ҒЗК пайдалану (оның ішінде әзірлеуші ұйымдар және бас ҒЗИ ұсынған басқа да мақсаттар мен міндеттер үшін), оны жетілдіру перспективаларын талдау және ҒЗК бұйымдарын кейінгі әзірлемелерде қолдану мүмкіндігін айқындауды;
20) ҒЗК мен оның бұйымдарын шығару, сынау және пайдалану процесінде метрологиялық және эргономикалық қамтамасыз етуді алдын ала әзірлеу нәтижелерін;
21) ҒЗК мен оның бұйымдарына ҰС бастау үшін қажетті сенімділік деңгейін азайтпастан, оны құруға арналған шығыстарды қысқарту мақсатында ҒЗК бұйымдарын эксперименттік сынау процесінде физикалық сынауды математикалық сынаумен (модельдеумен) алмастыру мүмкіндіктерін алдын ала сынауды қамтуы тиіс.
Алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеу процесінде мыналар:
1) басқарушы ақпараттық-есептеу кешенін математикалық және ақпараттық қамтамасыз ету, ұшуды және деректерді ҒМЗ жіберуге дайындау құралдарын (ұшу тапсырмасын және т.б.) жасаушы ұйымдарда және пайдаланушы ұйымдарда, тасымалдағыш зымырандарды сынауды және мақсатына сай қолдануға дайындауды бақылауды басқару жүйелері (оның ішінде автоматтандырылған) мәселелерін алдын ала пысықтау;
2) алдын ала баллистикалық негіздеу (ғарыш аппаратының шығарылу дәлдігін, орбитаның параметрлерін немесе ұшу траекториясын, ғарыш аппараттарын қондыру полигондарын және бөлініп шығатын бөліктері құлайтын аудандарды және т.б.);
3) жалғаспалы жоспарлаудың, ҒЗК құрудың алдын ала жұмыс құжаттарын (алдын ала бас кесте (кесте-жоспар), ҒЗК бұйымдарын құрудың алдын ала кестелерін немесе кесте-жоспарларын, ҒЗК (ҒЗК бұйымдарын) құруды қамтамасыз ету үшін жерүсті объектілерін, стендтерді, ғимараттарды күрделі салудың, құрудың (қайта жаңарту, толық жабдықтау) алдын ала жоспарларын әзірлеу;
4) технологиялық қамтамасыз етуді және шығаруға дайындауды қоса алғанда, ҒЗК мен оның бұйымдарын құрудың сметалық құнын алдын ала калькуляциялауды әзірлеу;
5) бұйымды технологиялық бөлуді және жинақтауды қамтамасыз ету үшін конструкторлық-технологиялық шешімдердің нұсқаларын талдауды қамтитын технологиялық қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстар және осы кезең үшін оңтайлысын таңдау, сондай-ақ материалтану, технология, метрология және оларды шешу жолдары жөніндегі проблемалық мәселелерді анықтау жүргізіледі.
6) ҒЗК-ге арналған алғыжобаның (техникалық ұсыныстың) құрамдас бөліктері оның құрамдас бөліктеріне, негізгі жүйелеріне, агрегаттарына (құралдарына), ТТ берілген басқа бұйымдарға арналған алғыжобалар (техникалық ұсыныстар) болып табылады. Олар ТТ талаптарының сенімділігін, орындалуын талдауды қамтамасыз етудің алдын ала бағдарламаларын, алдын ала техникалық-экономикалық көрсеткіштерді, ТТ-ның және басқа талаптары жөніндегі материалдар қамтуы тиіс.
34. ҒЗК бұйымдарына алғыжобаларды (техникалық ұсыныстарды) бас әзірлеуші ұйымдар ҒЗК арналған алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеудің кесте-жоспарында көзделген мерзімде ҒЗК арналған алғыжобаны (техникалық ұсынысты) бас әзірлеушінің қарауына тиісті алғыжобаларды (техникалық ұсынысты) ұсынады және ҒЗК арналған алғыжоба (техникалық ұсыныс) бекітілгенге дейін олардың алдында оларды қорғауды жүргізеді.
Бас әзірлеуші бірлесіп орындаушы ұйымдармен бірге, бір айдан кешіктірмей, ҒЗК арналған алғыжобаны (техникалық ұсынысты) тапсырыс берушіге, тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-ге, тапсырыс беруші шартта (келісімшартта) немесе ТТТ, ТТ көрсетілген басқа ұйымдарға қарауына және сараптауына береді.
Тапсырыс берушінің және (немесе) конкурстық комиссияның, бас әзірлеуші ұйымның (ҒЗК бұйымдары бөлігінде) шешімі бойынша алғыжоба (техникалық ұсынысты) немесе оның жеке бөліктері ғарыш қызметімен айналысатын басқа да ұйымдарға қорытынды беру үшін қарауға жіберіледі.
Жалғаспалы жоспарлаудың алдын ала жұмыс құжаттарды бір уақытта алғыжобамен (техникалық ұсыныспен) жіберіледі.
35. Алғыжобаға (техникалық ұсынысқа) арналған қорытындыларды (ҒЗК мен оның бұйымдарының техникалық мәселелері, мемлекеттік экологиялық сараптамасы, оларды біріздендіру және стандарттау бойынша қорытындыларды қоса алғанда) келісуді жүргізетін ұйымдар қорытындысын тапсырыс берушіге, ҒЗК бас әзірлеушіге, конкурстық комиссияға және тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-ге, сондай-ақ олардың шешімі бойына оларға қатысты бөлігінде басқа да ұйымдарға береді.
Тапсырыс берушінің бас ҒЗИ қорытындыларды дайындау процесінде алғыжобаға (техникалық ұсынысқа) ТТТ-ның немесе ҒЗК арналған ТТ-ның орындалуына талдау, үздік ұқсастықтармен ұсынылатын техникалық шешімдері мен ҒЗК негізгі сипаттамаларын алдын ала салыстыру мен бағалауды жүргізеді, нысаналы пайдалану мәселелерін пысықтайды және ҒЗК қолданудың күтілетін тиімділігіне алдын ала баға және тиімділік өлшемдері мен құны бойынша ҒЗК алдын ала баға, сондай-ақ әлемдік ғарыштық нарықта олардың бәсекеге қабілеттілігіне алдын ала баға береді. Көрсетілген жұмыстардың алынған нәтижелері бас ҒЗИ қорытындыларына енгізіледі.
Бұдан басқа, бас ҒЗИ қорытындыларында осы Қағидаларда, алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеу және ҒЗК арналған ТТ жобасы бойынша әзірлеуші ұйымдар ұсыныстарының негізділігі дәрежесі бойынша ТТТ-да (ТТ-да) көрсетілген осы нормативтік техникалық құжаттамалар (бұдан әрі – НТҚ) талаптарының орындалуын бағалау, алғыжобаның (техникалық ұсыныстың) әр бөлімін қарау нәтижелері, әзірлеуші ұйымдар ұсынатын ТТТ-ға нақтылаулар мен толықтыруларды есе ала отырып, ТТТ-да берілген сипаттамалармен ҒЗК немесе оның бұйымдарын құру жөніндегі жұмыстарды жалғастырудың орындылығы мен мүмкіндігі туралы тұжырымдар келтірілуі тиіс.
Технология мен материалтану бағыттары бойынша бас ҒЗИ-дің қорытындылары түсіндірме жазбаның технологиялық бөлігінде жазылған технология және материалтану мәселелерін пысықтаудың техникалық деңгейін, толықтығы мен жеткіліктілігін бағалауды, технологиялық көрсеткіштерін базалық мәндерін есе ала отырып, бұйымның технологиялылығы мен метрологиялық қамтамасыз етуді ұсынылатын конструкторлық-технологиялық шешімдердің іске асырылуын алдын ала бағалауды қамтиды.
36. Алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеу конкурстық негіздерде бірнеше бас ұйымға тапсырылған болса, онда қорытынды шығару үшін тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-дің қатысуымен ғарыштық ақпаратты (өнімді) тұтынушылардың (тапсырыс берушілердің) қатысуымен ҒЗК тапсырыс берушісінің шешімімен бекітілетін конкурстық сараптама комиссиясы құрылады.
Конкурстық сараптама комиссиясы ҒЗК құру мәселелері бойынша шешім қабылдайтын ұйымның шешімімен тағайындалуы мүмкін.
Конкурстық сараптама комиссиясының жұмыс істеу тәртібі мен мерзімі конкурстық сараптама комиссиясын құру туралы шешіммен айқындалады.
Конкурстық сараптама комиссиясы ұсынылған алғыжобаларды (техникалық ұсыныстарды) және оларға қорытындыларды қарағаннан кейін мыналарды:
1) одан әрі әзірлеу үшін ұсынылатын алғыжобаны (техникалық ұсынысты);
2) одан әрі әзірлеу кезінде алғыжобаға (техникалық ұсынысқа) өзгерістер мен толықтырулар енгізу қажеттілігін айқындайды.
37. Конкурстық сараптама комиссиясының қорытындысы өз шешімімен (егер мұндай болса) конкурсты тағайындаған тапсырыс берушіге, сараптама жүргізген ұйымдарға (тұтастай немесе ішінара оларға қатысты бөлігінде), алғыжобаларды (техникалық ұсыныстарды) бас әзірлеушілерге ұсынылады.
38. ҒЗК арналған алғыжоба (техникалық ұсыныс) әзірлеуші бас ұйым оны ұсынғаннан кейін үш айдан аспайтын мерзімде тапсырыс берушінің қарауына жатады. Алғыжобаны (техникалық ұсынысты) қарау сараптамалық қорытындылар, оның ішінде тапсырыс беруші бас ҒЗИ-дің, конкурстық сараптама комиссиясының (егер конкурс өткізілсе) қорытындылары болған кезде ғана жүзеге асырылады. Қарау нәтижелері бойынша тапсырыс беруші алғыжобаға (техникалық ұсынысқа) қорытынды береді.
Оң қорытынды ҒЗК арналған түпкілікті ТТТ (ТТ) әзірлеу (нақтылау) және белгіленген тәртіппен ҒЗК (ҒЗК бұйымдарын) құру жөніндегі жұмыстарды одан әрі жүргізу туралы шешім қабылдау үшін негіз болып табылады.
39. Алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеуші бас ұйым бірлесіп орындаушы ұйымдармен бірге, алғыжобаға (техникалық ұсынысқа) тапсырыс берушінің қорытындысын алғаннан кейін екі айдан кешіктірмей, қажет болған кезде, ҒЗК арналған алғыжобаға (техникалық ұсынысқа), оның ішінде жалғаспалы жоспарлаудың алдын ала жұмыс құжаттарына өзгерістер (толықтырулар) енгізеді.
Пысықталған алғыжоба (техникалық ұсыныс) бойынша қорытындыны қарау және беру алғыжоба (техникалық ұсыныс) бойынша берілетін тәртіппен жүзеге асырылады.
40. Алғыжобаны (техникалық ұсынысты) қарау нәтижелері әзірленген немесе нақтыланған ҒЗК арналған ТТТ (ТТ) жобасы ҒЗК әзірлеуші бас ұйыммен оның түсу сәтінен бастап бір ай мерзімде келісіледі.
ҒЗК (ҒЗК бұйымдарына) арналған келісілген ТТТ (ТТ) ҒЗК тапсырыс беруші бекітеді, жұмыстарды одан әрі жүргізу туралы шешім қабылданған сәттен бастап үш айдан кешіктірмей, кешенді әзірлеуші бас ұйымға береді.
Тапсырыс беруші бекіткен ТТТ ҒЗК құруға қатысатын барлық ұйымдардың орындауы үшін міндетті және одан әрі ТКЖ жүргізуге арналған шартты (келісімшартты) жасасу үшін техникалық негіздеме болып табылады.
ТТТ-ны нобайлық жобалау процесінде оны келіскен немесе бекіткен ұйымдардың бірлескен шешімі бойынша түзетілуі мүмкін.

3. Нобайлық жоба мен жұмыс құжаттамасын әзірлеу тәртібі

3.1. Нобайлық жобаны әзірлеу және оны қарау тәртібі

41. «Нобайлық жоба» кезеңіндегі жұмыстардың мақсаты:
1) ТТТ (ТТ) орындауды қамтамасыз ету үшін тұтастай алғанда ҒЗК, оның жекелеген құрамдас бөліктерін, жүйелерін, агрегаттарды (құралдарды), бейстандарттық өлшеу және бақылау құралдарын, оқу-жаттығу құралдарын және ҒЗК басқа да бұйымдарын құру жөніндегі негізгі сипаттамаларды, техникалық және технологиялық шешімдерді кешенді (теориялық және эксперименттік) негіздеу, сондай-ақ ҒЗК мен оның бұйымдарының техникалық-экономикалық көрсеткіштерін негіздеу;
2) шығаруға дайындау үшін, жерүсті ғарыш инфрақұрылымының қажетті объектілері мен ғимараттарын салу үшін тұтастай алғанда ҒЗК және оның бұйымдарына жұмыс конструкторлық және технологиялық құжаттаманы жобалау және шығару мақсатында бірлесіп орындаушы ұйымдармен бастапқы деректерді әзірлеу және келісу болып табылады.
42. ҒЗК және оның бұйымдарын нобайлық жобалауды ҒЗК арналған ТТТ, ҒЗК бұйымына арналған ТТ бойынша ұйымдар тапсырыс берушімен жасалған шартта (келісімшартта) айқындалған мерзімде және нобайлық жобаны әзірлеудің кесте-жоспарына сәйкес жүргізеді.
ҒЗК арналған нобайлық жоба әзірлеудің кесте-жоспарын ҒЗК әзірлеуші бас ұйым бірлесіп орындаушы бас ұйымдармен бірге, ҒЗК құрудың алдын ала бас кестесі (кесте-жоспары) және «Алғыжоба (Техникалық ұсыныс)» кезеңінде жүргізілген жұмыстардың нәтижелері негізінде, егер осы құжатта өзгеше мерзім белгіленбесе, тапсырыс берушімен келісімшарт (шарт) жасалғаннан кейін екі айдан кешіктірмей дайындайды. ҒЗК әзірлеуші бас ұйым әзірлеуші бас ұйымдармен кесте-жоспарды, оларға ПТ-ны келіседі және тапсырыс берушіге бекітуге ұсынады.
Бұл ретте ҒЗК әзірлеуші бас ұйым бірлесіп орындаушы бас ұйымдардың ҒЗК бұйымына нобайлық жобалар әзірлеудің тиісті кесте-жоспарларын әзірлеудің, келісудің және оған бекітуге ұсынудың қажеттілігін айқындайды. Осы кесте-жоспарлар ҒЗК әзірлеуші бас ұйыммен келісілгеннен кейін оның құрамдас бөліктері (қосымшалары) сияқты ҒЗК арналған нобайлық жоба әзірлеудің кесте-жоспарын бір уақытта отырып бекітіледі.
43. Тапсырыс беруші берген ТТТ негізінде әзірлеуші бас ұйымдар ҒЗК арналған ТТТ алғаннан кейін екі айдан аспайтын мерзімде олармен, ҒЗК негізгі бұйымдарын әзірлеуге, монтаждау-технологиялық құжаттаманы әзірлеуге және басқа да ҒЗК жағадан құрылатын бұйымдарына, құралдарын әзірлеуге, алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеу кезінде қажеттілігі анықталған нобайлық жобалау кезіндегі ғылыми (теориялық және эксперименттік) зерттеулер жүргізуге арналған ТТ тапсырыс берушімен (немесе оның нұсқауы бойынша тапсырыс берушінің ұйымымен) келісілген, бірлесіп орындаушы ұйымдарға береді (бұрын берілгендерін нақтылайды). Ғылыми зерттеулер жүргізуге арналған ТТ тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-мен келісілуге жатады.
ТТ-да ҒЗК бұйымдарына нобайлық жобалардың мазмұнына қойылатын талаптар келтірілген.
Бірлесіп орындаушы ұйымдар алған сәттен он бес күннен аспайтын мерзімде ТТ жобасын қарап және ТТ берген ұйымдарға ТТ-ның келісілгені немесе осы келіспеушіліктерді негіздеумен келіспеушіліктердің бар-жоғы туралы жазбаша хабарлайды.
Бас әзірлеуші ұйымдар ТТ берген ҒЗК бұйымдарын әзірлеуші ұйымдар көрсетілген ТТ бекітілгеннен кейін бір айдан кешіктірмей ұқсас тәртіппен өздерінің брлесіп орындаушыларына ҒЗК көрсетілген бұйымдарына кіретін бұйымдарды әзірлеуге арналған ТТ береді.
Бас әзірлеуші ұйымдар тапсырыс берушімен (немесе оның нұсқауы бойынша тапсырыс берушінің ұйымымен) келісуге жататын ТТ тізбесін жасайды және тапсырыс берушімен келіседі.
Нобайлық жобалау процесінде ТТ оған қол қойған ұйымдардың бірлескен шешімі бойынша түзетілуі мүмкін.
Мүдделі ұйымдардың бірлескен шешімі және ТТ талаптарын дамыту мен нақтылау үшін олар келісілген мерзімде келісілетін, бекітілетін және берілетін бастапқы деректерді (ТТ-ға толықтырулар) әзірлеуге жол беріледі.
44. Нобайлық жобалау кезінде ғылыми-теориялық және эксперименттік зерттеулер нобайлық жобалардың шығуына дейін аяқталады және олардың нәтижелері нобайлық жобаларға енгізіледі.
ҒЗК нақты бұйымдарын және тұтастай алғанда ҒЗК нобайлық жобалау кезіндегі ғылыми зерттеулердің нәтижелері мыналар:
1) ұшу сызбасын, пайдалы жүктемелерін (пайдалы жүкті), ҒЗК бұйымдарының жұмыс істеуінің оңтайлы шарттарын (режимдерін) таңдау жөніндегі ұсыныстар;
2) ҒЗК бұйымдарының және конструкциялық материалдарының оңтайлы сипаттамаларын таңдау жөніндегі ұсыныстар;
3) ҒЗК бұйымдарын жерүсті сынау үшін эксперименттік және сынақ базаларының жұмыс істеп тұрғандарын пайдалану және жаңаларын құруды дайындау жөніндегі ұсынымдар;
4) ҒЗК, оған кіретін объектілерді, бұйымдар мен ғимараттарды ықтимал бір ізге түсіру жөніндегі ұсынымдар;
5) жерүсті сынақтары мен ҰС жүргізу бағдарламаларының жобалары мен әдістері жөніндегі ұсынымдар;
6) ҒЗК, оның құрамдас бөліктерінің, жүйелерінің, агрегаттарының (құралдарының), бағдарламалық бұйымдарының сенімділігін қамтамасыз ету мен бақылау әдістемелерін әзірлеу (үлгілік әдістемелер базасында);
7) ҒЗК РЭС жиілігін қамтамасыз ету және оларды халықаралық-құқықтық қорғау жөніндегі ұсынымдар;
8) ҒЗК, оның құрамдас бөліктері мен жүйелерін және осы қауіпсіздікті айқындау мен бақылау әдістемесін қамтамасыз ету жөніндегі ұсынымдар;
9) ҒЗК рұқсатсыз іске қосудан қорғалуын тексеру мен бағалау бағдарламаларын әзірлеу жөніндегі ұсынымдар;
10) жаңадан әзірленетін (жаңғыртылатын, пысықталатын) ҒЗК (оның бұйымдарын) құру, шығару, пайдалану (тасымалдауды және сақтауды қоса алғанда) процесінде, оның ішінде авариялық жағдайлар туындаған кезде қоршаған ортаны қорғау шаралары бойынша ұсынымдар;
11) қоршаған ортаға әсерін бағалау әдістемесін және ҒЗК бұйымдарын сынау, пайдалану және кәдеге жарату кезіндегі экологиялық қатерді қоса алғанда, аумақтардың экологиялық мониторингілеу әдіснамасын әзірлеу;
12) ҒЗК мен оның бұйымдарын шығару және сынау процесінде метрологиялық қамтамасыз ету жөніндегі, оның ішінде автоматтандырылған құралдарды қоса алғанда, өлшеу мен бақылау әдістері мен құралдары жөніндегі ұсынымдар;
13) арнайы сынаулар жүргізу жөніндегі ұсынымдар;
14) ҒЗК мен оның құрамдас бөліктерін эргономикалық қамтамасыз ету жөніндегі ұсынымдар;
15) Конструкцияларды, материалтануды және бұйымдар технологиясын дамыту мен біріздендіруді кешенді жобалау, сондай-ақ жаңа материалдар мен жабдықтарды шығару үшін өнеркәсіптік базаларды жасау мерзімін жобалау;
16) ҒЗК құру және ғылыми-техникалық жетістіктер барысында алынған ноу-хауды экономиканың басқа салаларына енгізу жөніндегі ұсынымдар;
17) ғарыш қызметтерін әлемдік нарыққа жылжыту жөніндегі ұсынымдар;
18) жаңа технологиялық процестер мен шешімдер жөніндегі ұсынымдар, бұйымдардың перспективалық элементтерінің үлгілерін дайындай отырып, арнайы технологиялық жабдықтарды және жарақтандыру құралдарын құру, сынау және жолға қою;
19) ҒЗК бұйымдарын дайындау үшін өндірістік базаны құру немесе жетілдіру, оны қосымша жабдықпен және аппаратурамен жарақтандыру жөніндегі ұсынымдар.
Ғылыми зерттеулердің нәтижелері осы бұйымдарға ТТ берген ұйымдармен және осы ТТ келіскен тапсырыс берушінің бас ҒЗИ келісілетін есептермен ресімделеді.
45. ҒЗК (тапсырыс берушінің ТТТ бойынша құрылатын ҒЗК жекелеген құрамдас бөліктеріне) арналған нобайлық жоба мыналарды:
1) тізбелері алғыжобаны (техникалық ұсынысты) әзірлеу кезінде тізбелері айқындалған және қажет болған кезде толықтырылған есептеу-теориялық, эксперименттік және басқа да жұмыстар нәтижелері бойынша ТТТ-да (ТТ-да) берілген ҒЗК айқындалатын негізгі сипаттамаларын орындаудың негіздемесін;
2) нұсқалардың салыстырмалы бағасын (оның ішінде олардың технологиялылығын есепке ала отырып) және құрамдас бөліктердің, агрегаттардың (құралдардың) құрамы мен параметрлерін және олардың кешенді сызбадағы байланысын негіздеуді;
3) ҒЗК мен оның бұйымдарының таңдап алынған нұсқасын техникалық сипаттауды, ТТТ-ға сәйкес ҒЗК және ТТ-ға сәйкес оның бұйымдарын құру жөнінде қабылданған техникалық шешімдерді, таңдап алынған материалдарды, конструкцияны, жабындарды және отынның қабылданған құрамдастарын негіздеуді;
4) ҒЗК мен оның бұйымдарының жұмыс істеу, пайдалану ерекшеліктері, сақтау мерзімі мен шарттары, тасымалдау шарттары, регламенттік тексеру (техникалық қызмет көрсету) жөніндегі негізгі деректер, сондай-ақ пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз ету, пайдаланудан алу мен кәдеге жарату жөніндегі сызбалық-конструктивтік және ұйымдастыру-техникалық шешімдерді;
5) қоршаған ортаға әсерін бағалау, ҒЗК (оның бұйымдарын) құру, шығару, пайдалану (тасымалдау және сақтау) процесінде, оның ішінде авариялық жағдайлар туындаған кезде қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды;
6) өнеркәсіптік және экологиялық қауіпсіздікті қоса алғанда, ҒЗК ПҚҚБ-ын;
7) ҒЗК мен оның құрамдас бөліктерін эргономикалық қамтамасыз ету бағдарламасын;
8) қорғалатын мәліметтердің, оларды қорғау әдістері мен құралдарының тізбесін іске асыру жөніндегі іс-шараларды негіздеуді;
9) рұқсатсыз қолданудан ҒЗК-ні пайдалану қауіпсіздігі мен қорғалуын тексеруді айқындау және бақылау әдістемелерінің тізбесін;
10) есептеу-теориялық және (немесе) эксперименттік жұмыстардың нәтижелері негізінде ҒЗК (оның бұйымдарының) сенімділігіне қойылатын талаптардың орындалуын бағалауды, оның құрамдас бөліктерінің, жүйелерінің, негізгі агрегаттарының (құралдарының), бағдарламалық бұйымдарының сенімділігін нормалауды, сондай-ақ авариялық жағдайларды табу құралдарының құрамын негіздеуді;
11) полигондық өлшеу құралдарының құрамын және оларға қойылатын талаптарды негіздеуді;
12) ҒЗК мен оның бұйымдарының техникалық-экономикалық көрсеткіштерінің нақтыланған бағасын, бұйымдарды шығаруды технологиялық қамтамасыз етуге және дайындауға, күрделі құрылыс салуға арналған шығындарды, ҒЗК құрудың нақтыланған бас желілік кестесін негіздеуді және орындаушыларды кооперациялауды;
13) ішкі және сыртқы әсер етуші факторлардан ҒЗК құрамдас бөліктерінің, жүйелерінің, негізгі агрегаттарының (құралдарының) істен болжалды шығуы пайда болған жағдайда тұтастай алғанда, ҒЗК авариялық жағдайларын анықтау мақсатында сызбалық және конструктивтік шешімдерді кешенді талдау нәтижелерін, бұйымдарды көрсете отырып, авариялық жағдайлардың тізбесін, олардың ықтимал істен шығуын және авариялық жағдайлардан шығудың ықтимал жолдарын, сондай-ақ ҒЗК бұйымдарының қауырт элементтерінің тізбесі бойынша және қауырт технологиялық процестері мен операциялардың тізбелері бойынша ұсыныстарды;
14) ҒЗК мен оның құрамдас бөліктерін бөлудің нақтыланған сызбаларын;
15) жерүсті және ҰС жүргізу әдістерінің және олардың нәтижелерін бағалау әдістерінің, оның ішінде расталатын сипаттамалардың сәйкестігін бағалау әдістерінің тізбесін;
16)ҒЗК негізгі бұйымдарын біріздендіру мен стандарттаудың қажетті деңгейін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды орындау туралы деректерді;
17) пайдалану құжаттамасының тізбесін;
18) арнайы сынаулар тізбесін;
19) қажетті эксперименттік, сынау және өндірістік базалардың нақтыланған құрамын, сипаттамасын, қажетті қуаттарын және олар тиесілі ұйымды көрсете отырып, олардың жеткіліктілігін негіздеуді, сондай-ақ олардың қысқаша техникалық сипаттамаларымен және нысаналы мақсатымен жаңадан құрылатын (сатып алынатын) эксперименттік, есептеу, өлшеу және өндірістік құралдарының тізбесін;
20) ТТТ-ға (ТТ-ға) сәйкес осы ҒЗК үшін құрылатын оқу-жаттығу құралдарының, бейстандарттық өлшеу және бақылау құралдарының құрамын;
21) ҒЗК негізгі бұйымдарының және тұтастай алғанда ҒЗК үшін жалпы түрдегі сызуларды, теориялық және габариттік сызуларды, сызбаларды, олардың сипаттамасын;
22) жерүсті эксперименттік сынау мен ұшу сынаулары кезеңдерінде ақпараттың жиналуына қарай ТТТ мен ТТ-да берілген сенімдікке қойылатын талаптарды қамтамасыз ету және растау мақсатында ҒЗК мен оның бұйымдарын кейінгі кезеңдерінде жүргізілетін жұмыстар мен іс-шаралардың тізбесін қамтитын СҚБ қамтуы тиіс. Бұл ретте, СҚБ ТТТ мен ТТ-да берілген сенімдікке қойылатын талаптарды растау үшін кешеннің негізгі бұйымдарын жерүсті және ҰС кезеңдерінде талап етілетін ҒЗК негізгі бұйымдарының санын көрсете отырып, математикалық және жартылай натуралық модельдеу, макеттеу және эксперименттік сынау, математикалық қамтамасыз ету жөніндегі жұмыстарды, сондай-ақ тұтастай алғанда ҒЗК және кешен бұйымдарының сенімділігін қамтамасыз ету және бақылау әдістерінің тізбесін қамтиды. Эксперименттік сынауды негіздеу кезінде ҒЗК мен оның бұйымдарының жекелеген сипаттамаларын тексеру мен растаудың тәжірибелік-теориялық әдісін пайдалану туралы, эксперименттік сынаудың кешенді бағдарламаларына сынақтардың түрлеріне бөлінген (жылу, жылу-ваккумдық, мықты, вибротөзімді, акустикалық, аэрогаз-динамикалық, динамикалық, пневмогидравликалық, айғақтық, ресурстық, климаттық, механикалық, электрлік және қолданыстағы нормативтік құжаттарға сәйкес сынақтардың барлық түрлері) дербес және кешенді сынақтарды қосу туралы; басқа ҒЗК құрамында жекелеген бұйымдарға ұшу сынауларын (егер мұндай сынақтар қажет болса), шекті (экстремалды) режимдерде (оның ішінде қауырт элементтерде) сынақтар, сақталуына сынақтар, ұшу сынауларын жүргізу туралы мәселелер, сондай-ақ ҒЗК мен оның бұйымдарына эксперименттік сынақ жүргізу кезінде сыртқы және ішкі ауыртпалықтардың бір уақытта әсер етуін барынша имитациялауды қамтамасыз ету, математикалық қамтамасыз етуді сынау үшін әдістер мен құралдардың жеткіліктілігін негіздеу мәселелері міндетті түрде қарауға жатады;
23) ҒЗК бұйымдарын құру жөнінде конструкциялар мен технологиялық зерттеулерді технологиялық пысықтау, негізгі технологиялық шешімдерді негіздеу нәтижелері, өндірісті кейіннен дайындау үшін қажетті бастапқы деректерін, сондай-ақ мыналарды: дайындамалар алудың, өңдеудің, жинаудың, монтаждау мен сынаудың негізгі әдістеріне бағыттық технологиялық процесті қамтуға тиіс директивалық технологиялық құжаттарды;
24) арнайы технологиялық жарақтандыру тізбесін;
25) өндірісті ұйымдастыру ерекшелігі бойынша нұсқауларды;
26) директивалық еңбекті қажет ететін;
27) бұйымдардың негізгі параметрлерінің құрамын, негізгі параметрлерді өлшеу дәлдігін, бақылау жүйесін құрудың таңдап алынған нұсқасын көрсете отырып, шығару, сынау және пайдалану процесінде метрологиялық қамтамасыз ету (оның ішінде өлшем бірлігін қамтамасыз ету) іс-шараларын негіздеуді;
28) құрылатын ҒЗК (оның бұйымдарының) техникалық деңгейінің ғылым мен техниканың озық жетістіктеріне сәйкестігіне салыстырмалы талдау мен бағалауды және ҒЗК жетілдіру перспективалары мен зымыран және ғарыш техникасын одан әрі дамыту міндеттерін шешу кезінде оны пайдаланылу мүмкіндігін бағалауды;
29) әлемдік ғарыштық нарықта бәсекеге қабілеттілікті бағалауды, коммерциялық негізде жобалар үшін нақтыланған бизнес-жоспарды, ел экономикасының басқа салаларына енгізу үшін алынған жетістіктердің тізбесін қамтуы тиіс.
ҒЗК нобайлық жобасын әзірлеу процесінде басқарушы ақпараттық-есептеу кешенін математикалық, бағдарламалық және ақпараттық қамтамасыз ету, тасымалдағыш зымырандарды және ғарыш аппараттарын (олардың бұйымдарын) жасаушы ұйымдарда және сынау базаларында мақсаты бойынша басқарудың автоматтандырылған жүйелерін қолдануға дайындықты сынау мен бақылауды басқару жүйелерін және т.б. ТТ мен осы Қағидалардың 45-тармағына және бастапқы деректерге сәйкес жұмыстар жүргізілуі тиіс.
Осы жұмыстарға:
1) бағдарламалық модульдердің, оларды іске асыру үшін жады ресурсы мен өнімділік резервінің, кіріс және шығыс деректердің, жұмыс істеу алгоритмдерінің, тестілер жинаудың тізбесін нақтылау және (немесе) әзірлеу жөніндегі жұмыстар;
2) баллистикалық негіздеуді нақтылау (ғарыш аппаратын шығару дәлдігі, орбитаның параметрлері немесе ұшу траекториясы, ғарыш аппараттарын қондыру полигондары және бөлініп шығатын бөліктері және т.б. құлау аудандары);
3) жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарының жобаларын әзірлеу, оларды келісу мен бекіту;
4) жобаның іске асырылуын кешенді талдау бағасын (нәтижелерін) нақтылау;
5) өндірісті технологиялық қамтамасыз ету мен дайындауды, оларды келісу мен бекітуді қоса алғанда, ҒЗК бұйымдарының сметалық құнын калькуляциялау жобаларын әзірлеу;
6) істен шығулар түрлерін, салдарын, қиындығын талдау (ІТСҚТ) жөніндегі жұмыстар;
7) құрылатын ҒЗК пайдаланудан алғаннан кейін оны кәдеге жарату мүмкіндіктерін бағалау мақсатында конструкторлық-технологиялық шешімдерді негіздеу жөніндегі жұмыстар жатқызылады.
Көрсетілген жұмыстардың негізгі нәтижелері нобайлық жобаларға енгізіледі.
Жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарының жобалары нобайлық жобамен бір уақытта жіберіледі.
ҒЗК және ҒЗК негізгі бұйымдарын бас әзірлеуші ұйымдар тапсырыс берушінің индекстерін беру үшін ҒЗК, оның бұйымдарын, жүйелерді, агрегаттарды бөлу сызбаларын тапсырыс берушіге (немесе оның нұсқауы бойынша тапсырыс берушінің ұйымына) әзірлейді және береді. ҒЗК бұйымдарын бөлу сызбалары осы бұйымды әзірлеуге ТТ берген ұйыммен келісуге жатады.
ҒЗК арналған нобайлық жобаның құрамдас бөліктері оның бұйымына, жүйелері мен негізгі агрегаттарына (құралдарына), құрамдас бөліктеріне, монтаждауға, сондай-ақ «Алғыжоба (техникалық ұсыныс)» кезеңінде айқындалған және ТТ берілген ҒЗК басқа бұйымдарына арналған нобайлық жобалар болып табылады. Олар СҚБ, есептеу-теориялық және эксперименттік жұмыстардың нәтижелері бойынша ТТ-ның орындалуын негіздеу, техника-экономикалық көрсеткіштер мен ТТ-ның басқа талаптары бойынша материалдарды қамтуы тиіс. Осы тармақтың талаптарын іске қосу немесе ҒЗК көрсетілген бұйымдарына қойылатын жаңа талаптарды қосу ТТ-да айтылады немесе бағыты бойынша ТТ-ны берген ұйымның, тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-дің және ҒЗК бұйымдарын әзірлеуші ұйымның шешімімен ресімделеді. Нобайлық жобалар шығарылған ҒЗК бұйымдарын әзірлеуші ұйымдар ҒЗК бас әзірлеуші ұйымның, тапсырыс беруші бас ҒЗИ-дің және тапсырыс берушінің нұсқауы (шешімі) бойынша басқа да ұйымдардың және ҒЗК әзірлеуші бас ұйымның қатысуымен өздерінің нобайлық жобаларын ТТ берген бас әзірлеушінің алдында қорғауды жүргізеді.
46. ҒЗК әзірлеуші бас ұйым және құрамдас бөліктерді, жүйелерді, негізгі агрегаттарды (құралдарды) бас әзірлеуші ұйымдар нобайлық жобаны әзірлеудің кесте-жоспарында көзделген мерзімде ҒЗК қызмет көрсету құралдарын жобалау үшін бастапқы деректерді береді.
47. ҒЗК арналған нобайлық жоба ҒЗК бұйымдарын бас әзірлеуші ұйымдармен бірлесіп қарауға және тапсырыс берушіге, тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-ге қорытынды жасауға нобайлық жобаны әзірлеудің жоспар-кестесінде көзделген мерзімде ҒЗК бас әзірлеуші ұйымға ұсынылады.
Нобайлық жобаның өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы және мемлекеттік экологиялық сараптамасы қолданыстағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүргізіледі.
ҒЗК мен ҒЗК бұйымдарына арналған нобайлық жобалардың материалдары сараптама жүргізу және технологиялық қамтамасыз ету жөніндегі, оның ішінде конструкцияны шығару мен монтаждау кезіндегі технологиялылығы туралы, тиісінше стандарттау және бір ізге түсіру деңгейі туралы қорытындыны беру үшін шартта (келісімшартта) немесе ТТТ-да (ТТ-да) айқындалған мамандандырылған технологиялық, метрологиялық, монтаждау ұйымдарына, оларға қатысты бөлігінде стандарттау бойынша бас ұйымдарға жіберіледі.
ҒЗК арналған нобайлық жоба тапсырыс берушіге қарауға және ҒЗК бұйымдарына, жүйелерге және негізгі агрегаттарға (құралдарға) және ҒЗК басқа да бұйымдарына арналған нобайлық жобаларды қоса алғанда ҒЗИ-ге сараптамаға толық құрамда ұсынылады. Тапсырыс берушінің бас ҒЗИ бағыт бойынша, осы тармақта көрсетілген басқа да ұйымдарға жобалар оларға қатысты бөлігінде ұсынылады.
48. Нобайлық жобаға Бас ҒЗИ қорытындылар шартта белгіленген мерзімде тапсырыс берушіге, ҒЗК бас әзірлеушіге, сондай-ақ тапсырыс берушінің және ҒЗК бас әзірлеуші ұйымның шешімі бойынша – оларға қатысты бөлігінде басқа да ұйымдарға ұсынылады.
ҒЗК арналған нобайлық жобаның құрамдас бөліктеріне қорытындылар сондай-ақ нобайлық жобаның құрамдас бөлігін бас әзірлеуші ұйымға ұсынылады.
Технология және материалтану бағыттары бойынша тапсырыс берушінің бас ҒЗИ қорытындылары технология, материалтану мәселелерін пысықтаудың техникалық деңгейін, толықтығы мен жеткіліктілігіне және шығаруға дайындаудың (оның ішінде директивалық технологиялық құжаттаманы), бұйымдардың технологиялылығы мен қабылданған конструкторлық-технологиялық шешімдердің технологиялық іске асырылуын бағалауды, бұйымдардың материалдық, еңбек, құндық және ресурстардың басқа түрлері бойынша іске асырылуын, метрологиялық қамтамасыз ету деңгейін, бұйымның технологиялылығын, бақылауға жарамдылығы мен жөндеуге жарамдылығын бағалауды, сондай-ақ экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету және жұмыс істейтіндердің денсаулығын сақтау жөніндегі іс-шаралардың жеткіліктілігін бағалауды қамтуы тиіс. Ел экономикасының басқа салаларына технология және материалтану саласындағы жетістіктерді енгізу жөніндегі ұсынымдар да келтіріледі.
49. ҒЗК арналған нобайлық жоба ҒЗК бас әзірлеуші ұйым ұсынғаннан кейін үш айдан аспайтын мерзімде оған қорытынды беру мақсатында тапсырыс берушінің қарауына жатады.
Тапсырыс беруші нобайлық жобаны осы Қағидалардың 45-тармағында көрсетілген қорытындылар болған кезде ғана қарайды.
Нобайлық жобаны қарау кезінде туындаған келіспеушіліктер бойынша шешімдерді тапсырыс беруші мен ҒЗК бас әзірлеуші ұйым бірлесіп қабылдайды.
Тапсырыс берушінің қорытындысы ҒЗК бас әзірлеуші ұйымға және тапсырыс берушінің бас ҒЗИ (көшірмесі) жіберіледі. Өзінің қорытындысында тапсырыс беруші ҒЗК бас әзірлеуші ұйымның тапсырыс берушінің қорытындыларын көбейту және оларға қатысты бөлігінде бірлесіп орындаушы ұйымдардың атына жіберу құқығын айтады.
50. ҒЗК бас әзірлеуші ұйым, егер тапсырыс беруші өзге мерзімді келіспесе, нобайлық жобаға тапсырыс берушінің қорытындысын алғаннан кейін екі айдан аспайтын мерзімде нобайлық жобаға қорытындыларда айтылған ескертулерді жою жөніндегі іс-шаралардың жиынтық жоспарын жасайды және білесіп бас орындаушы ұйымдармен және тапсырыс берушімен келіседі, осы Қағидалардың 45-тармағында айтылған жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарын ресімдейді және оларды келісілгеннен кейін бекіту үшін тапсырыс берушіге ұсынады.
Нобайлық жобалар шығарылған ҒЗК бұйымдарын бас әзірлеуші ұйымдар бірлесіп орындаушы ұйымдармен бірге, егер бас әзірлеуші мен тапсырыс берушінің бірлескен шешімінде өзгеше мерзім айқындалмаса, нобайлық жобаға тапсырыс берушінің қорытындысын алғаннан кейін бір айдан аспайтын мерзімде көрсетілген ескертулерді жою жөніндегі іс-шаралардың жиынтық жоспарын жасайды, оларды ТТ, берген ұйыммен келіседі, жалғаспалы жоспарлауды, тиісті құжаттарын нақтылауды жүргізеді және оларды іс-шаралардың жиынтық жоспарын жасау және ҒЗК арналған жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарын нақтылау үшін ҒЗК бас әзірлеушіге ұсынады.
Жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарын ресімдеу, келісу жәнебекіту процесінде ҒЗК негізгі бұйымдарын сериялық шығаруды (егер ол орын алатын болса), сондай-ақ жинақтаушы бұйымдарды, осы бұйымдарды дайындау үшін қажетті жартылай өңделген өнімдер мен материалдарды шығаруды жүзеге асыратын ұйымдарды айқындайды. Жалғаспалы жоспарлау жұмыс құжаттарында осы ұйымдарда ҰС арналған тәжірибелік бұйымдардың белгілі бір санын шығарумен қарастырылған. Тапсырыс беруші мен бас әзірлеушінің бірлескен шешімі бойынша осы тәжірибелік бұйымдарды шығару сериялық шығаруға қою үшін бұйымдардың (бас үлгінің) белгілеу партиясын (сериясын) дайындау ретінде есептелуі мүмкін.
51. Нобайлық жобаны қарау нәтижелері бойынша тапсырыс беруші немесе оның нұсқауы бойынша ұйым ҒЗК құру жөніндегі жұмыстарды ұйымдастырады және бақылау мен қабылдауды жүргізеді.

3.2. ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарына және макеттерге жұмыс құжаттамасын әзірлеу тәртібі

52. «ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарына және макеттерге жұмыс құжаттамасын әзірлеу тәртібі» кезеңіндегі жұмыстардың мақсаты:
1) ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарын және макеттерді (оның ішінде ҒЗК ЭСКБ, ҒЗК-нің бұйымдарын ЭСКБ және қажет болған кезде конструкторлық-технологиялық макеттерге, нобайлық жобаны әзірлеу кезінде жасалған осы құжаттаманың тізбесіне сәйкес ТШ және пайдалану құжаттамасын), дайындау мен оларды сынауға арналған конструкторлық құжаттаманың толық жиынтығын әзірлеу;
2) осы кезеңдерді (немесе келісу мерзімдерін) көрсете отырып, ҒЗК-ні құрудың кейінгі кезеңдерінде келісуге жататын құжаттардың нақты номенклатурасын (оның ішінде ТШ, қауырт элементтер тізбесін және бұйымдардың қауырт технологиялық процестерді, сынау бағдарламаларын, ҒЗК-нің бұйымдарын эксперименттік сынау жөніндегі есептерді) айқындайтын құжаттаманың тізбесін белгіленген тәртіппен әзірлеу және тапсырыс берушінің (немесе оның нұсқауы бойынша тапсырыс берушінің ұйымының) бекітуі;
3) тәжірибелік үлгілерді дайындау үшін технологиялық құжаттаманы әзірлеу;
4) бағдарламалық құжаттаманы әзірлеу болып табылады.
53. ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарын дайындауға арналған конструкторлық құжаттама жинақтылығы бойынша қолданыстағы МемСТ 2.102-68 талаптарына сәйкес болуы, технологиялылығы жасаушы ұйым пысықтауы (немесе келісуі) тиіс.
Конструкторлық құжаттаманы технологиялылығына пысықтау нәтижелерін жасаушы ұйым қорытындымен (актімен) немесе ұйымда қолданылатын басқа құжатпен ресімдейді және тәжірибелік шығаруға дайындық актісіне қоса береді.
54. ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарына арналған конструкторлық құжаттаманы әзірлеуді міндетті шарттары:
1) ТТТ-да, ТТ-да белгіленген талаптардың, оның ішінде бұйымдардың тиімділігін, сенімділігін, бір ізге түсіру деңгейін, пайдалану қауіпсіздігін және жұмыс істеу ресурстарын қамтамасыз етуге, сондай-ақ рұқсатсыз қолданудан қорғалуына қойылатын талаптарының орындалуын қамтамасыз ететін сызбалық-конструкторлық және технологиялық шешімдерді пайдалану;
2) ықтимал авариялық жағдайлардың тізбесін нақтылап, кейіннен сынауды күшейтіп бақылау, мақсатқа сай қолдануға жасауды, дайындауды ұйымдастыру үшін қауырт элементтер мен бұйымдардың қауырт технологиялық процестерінің тізбесін жасай отырып, ҒЗК-ні авариялық жағдайға және қоршаған ортаның ластануына әкеп соғатын ықтимал істен шығуларын және жүйелердің, агрегаттардың (құралдардың) бұзылуына талдау жүргізу, авариялық жағдайлардан шығудың циклограммаларын (оның ішінде авариялық жағдайларда пайдаланылатын персоналдың іс-қимылы жөніндегі нұсқаулықтарды) әзірлеу;
3) жерүсті жағдайында, оның ішінде имитациялық модельдеу негізінде тәжірибелік-теориялық әдісті пайдалана отырып, сынау бойынша жұмыстардың негізгі көлемін орындау туралы талаптарды қосу;
4) жинау және монтаждау жұмыстарын жүргізу мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету кезінде технологиялылығын қамтамасыз ету және прогрессивті технологияны қолдану;
5) ҰС-ын жүргізу және оған дайындау, ҒЗК мен олардың бұйымдарын мақсатқа сай қолдану кезінде бақылаудың, өлшеу мен техникалық диагностикалаудың (оның ішінде автоматтандырылған) тиімді әдістері мен құралдарын, сондай-ақ тиімді құралдармен және әдістермен монтаждаудың үнемді әдістерін қолдануды қамтамасыз ету;
6) пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды сақтау;
7) эргономика және техникалық эстетика талаптарын сақтау болып табылады.
55. ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарына ТЖ МемСТ 2.114-70 сәйкес әзірленеді және егер бұйымдарды бір ұйым екіншісіне жеткізетін болса, сапаға, сенімділікке және кіріс бақылауына қойылатын талаптарды қамтиды.
Қауырт элементтерді және қауырт технологиялық процестерді қамтитын, қажет болған кезде, әзірлеу кезінде айқындалатын тәжірибелік бұйымдарға ТЖ сапалы дайындау мен монтаждауды қамтамасыз ететін технологиялық процестерге қойылатын арнайы талаптарды, кіріс бақылауының көлемін, бұйымдар мен қауырт элементтердің және қауырт технологиялық процестердің қосымша диагностикалық және жұмыс қабілетін бұзбайтын бақылауды (немесе дайындаудың технологиялық процестерін) белгілейді.
56. ТТ берген ҒЗК-нің бұйымдарын әзірлеуші ұйымдар осы бұйымдардың СҚБ және басқа құжаттаманың талаптары негізінде жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарында айқындалған мерзімде ҒЗК-нің көрсетілген бұйымдардың ЭСКБ жасайды, оларды әзірлеуші ұйыммен келіседі және тұтастай алғанда ҒЗК-нің бұйымдарын тиісті жасау үшін ұсынады. Осы ҒЗК-ның құрамдас бөліктері, жүйелері, негізгі агрегаттары (құралдары) ЭСКБ, бұдан басқа, тапсырыс берушімен, ҒЗК-ні бас әзірлеуші ұйыммен, тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-мен келісуге жатады.
ҒЗК-ні бас әзірлеуші ұйым СҚБ, ҒЗК ПҚҚБ, ҒЗК, ҒЗК бұйымдарына ЭСКБ және басқа конструкторлық құжаттама талаптарының негізінде бірлесіп орындаушы ұйымдардың (әзірлеушілер мен жасаушылардың) қатысуымен жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарында белгіленген мерзімде ҒЗК-ні ЭСКБ әзірлейді. Осы бағдарламаны тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-мен, тапсырыс берушінің нұсқауы бойынша басқа ұйымдармен келіседі, одан кейін оны тапсырыс беруші бекітеді.
Бағдарламалар бекітілгеннен кейін осы бағдарламалар бойынша жұмыстар жүргізуге қатысушы ұйымдарға күнтізбелік он бес күннен кешіктірілмей жіберіледі.
ҒЗК ЭСКБ оларды келіскенге дейін осы бұйымдардың ЭСКБ бойынша, эксперименттік сынау жүргізуге жол беріледі.
Осы ҒЗК жүйелері құрамдас бөліктерінің ЭСКБ осы бұйымға ТТ-ны келіскен тапсырыс берушінің ұйымдарымен келісілуге жатады.
ЭСКБ құрамында бөлек бөліммен (кітаппен) технологиялық процестерді эксперименттік сынау бағдарламаларын шығаруға жол беріледі, оны технология және материалтану бағыттары бойынша бас ҒЗИ-мен, қажет болған кезде тәжірибелік бұйымдарды жасаушылармен келісіледі.
57. ҒЗК (құрамдас бөлігінің) ЭСКБ мына:
1) АС, КС, және ҰС ұшырайтын бұйымдардың (оның ішінде қауырт элементтері бар барлық бұйымдар) тізбесі мен құрамын;
2) АС, КС, және ҰС жүргізген кезде сынаулардың мақсаттары мен міндеттерін, оларды орындау тәртібі мен дәйектілігін;
3) конструкторлық-технологиялық және басқа макеттер мен тәжірибелік үлгілерде конструкторлық және технологиялық құжаттама жиынтықтарын сынаудың тәртібі мен көлемін;
4) жаңа технологиялық процестерді (оның ішінде жаңа физикалық және химиялық қағидаттарды, бұйымдарды дайындау мен бақылаудың әдістерін, сондай-ақ қиын технологиялық процестер мен операцияларды қолдануға негізделген), технологиялық процестердің дәлдігі мен тұрақтылығын, тиісті технологиялық жүйелер мен ҒЗК бұйымдарының сенімділігін қамтамасыз ету мақсатында эксперименттік расталуға немесе нақтылануға тиіс сипаттамалары мен режимдері сынаудың тәртібі мен көлемін;
5) қолданыстағы нормативтік құжаттарға сәйкес айқындалған АС және КС түрлері (жылу, жылу-вакуумдық, от (қозғалтқыш құрылғылары үшін), электр, төзімді, вибротөзімді, акустикалық, динамикалық, пневмогидравликалық, ресурстық, механикалық, климаттық сынақтар және т.б.), сенімділікке қойылатын талаптардың орындалуын есепке ала отырып, сынаулардың түрлері мен кезеңдері бойынша бөлінген бұйымдардың саны, сынаулардың санын;
6) бірге жүретін (сабақтас) агрегаттардың (құралдардың) және жүйелердің әзірлеуші ұйымдар айқындаған электрлік қолданылатын және басқа макеттерде әртүрлі ықпал етуші факторлардың бір уақыттағы имитациясы кезінде өзара жұмыс істеуін сынаудың тәртібі мен көлемін;
7) экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін қолданылатын, оның ішінде авариялық жағдайларды жою үшін қолданылатын техникалық құралдарды сынаудың тәртібін;
8) негізгі пайдалану талаптарын сынау мен растаудың, сондай-ақ жұмыстарды кезеңдері бойынша бөле отырып, пайдалану құжаттамасын сынаудың тәртібі мен көлемін;
9) бұйымдардың жұмыс істеуі үшін қажетті математикалық және ақпараттық қамтамасыз етуді (алгоритмдерді, бағдарламаларды), оның ішінде борттағы есептеу машиналарын ұшуда, сондай-ақ ұшуды, жасаушы ұйымдарда және пайдаланушы ұйымдарда зымырандарды, тасымалдағыш зымырандарды, ғарыш аппараттарын автоматтандырылған басқару жүйелерін сынау тәртібі мен көлемін;
10) құрамын нақтылау жөніндегі жұмыстарды және бұйымдардың бақыланатын параметрлерінің жол берілетін ауытқуларын қоса алғанда, ҒЗК мен оның бұйымдарын метрологиялық қамтамасыз ету іс-шараларын іске асыру, сондай-ақ өлшеу әдістерін метрологиялық аттестаттау тәртібін;
11) бағдарламалар тізбесін, сынауды жүргізу әдістемелерін және нәтижелерін бағалауды;
12) сынау, өлшеу құралдарының (стендтердің, жабдықтардың, өлшеу жүйелерінің) тізбесін, олардың дәлдігі бойынша негізгі талаптарды және ақпаратты өңдеу құралдарының тізбесін, сынаулар мен өлшеулерге қатысатын персоналдың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қойылатын талаптарды;
13) жерүсті сынау кезінде бұйымдардың жұмыс істеуінің нақты шарттарын барынша имитациялауды қамтамасыз ету және бұйымдармен жұмыс істеуге рұқсат етілген шекті (экстремалды) режимдерінде сынауды жүргізу жөніндегі талаптарды;
14) сынау объектілерін, жабдықтарды, құжаттаманы жеткізу тәртібін;
15) АС пен КС және олардың түрлері бойынша есептілікті;
16) арнайы сынауларға (оның ішінде ұзақ жұмыс істейтін бұйымдарға арналған ресурстық немесе кезең-кезеңмен ресурстық сынауларға, ұзақ сақталатын сынауларға және т.б.) арналған арнайы бағдарламалардың тізбесін қамтиды.
ҒЗК (құрамдас бөлігінің) ЭСКБ міндетті түрде орындалуымен көзделген жерүсті сынауы ҒЗК ҰС басталғанға дейін оң нәтижелермен аяқталуы тиіс.
Қабылдау сынауларының үлгілері алдын ала сынаудан өтуі тиіс.
58. ҒЗК-нің ЭСКБ (ҒЗК-нің бұйымдарына ЭСКБ) белгіленген сынау түрлеріне әзірлеуші ұйымдар ҒЗК бұйымдарын сынаудың жеке бағдарламаларын әзірлейді.
Егер сынаулар басқа ұйымдардың сынау базасында жүргізілсе, онда көрсетілген бағдарламаларды осы ұйымдармен келіседі.
Жаңа технологиялық процестерге сынау өткізу үшін жасаушы ұйымдар және әзірлеуші ұйымдар жеке сынау бағдарламаларын әзірлейді.
Бұдан басқа, құрамдас бөліктерді, негізгі жүйелерді, агрегаттарды (аспаптарды) олардың КС өткізуге арналған сынаудан өткізу бағдарламалары ТТ берген ұйыммен, қажет болған кезде осы сынауларға қатысушы ұйымдармен және бас әзірлеушінің шешімі бойынша немесе тапсырыс берушімен бірлескен шешім бойынша келісілуге жатады (сынаулардың көлемінің толықтығы және ықпал ететін факторлар имитациясының бөлігінде).
Сынау бағдарламалары сынаудан өткен және тозудың әр түріне ұрынған бұйымның ақауы туралы талаптарды, сондай-ақ осы жұмыстың тәртібі мен орындау көлемін қамтуы тиіс. Ақау салдары сынаулар бойынша есептерде келтіріледі.
ЭСКБ көзделген технологиялық процесті сынаудан өткізуді аяқтауды бұйымды әзірлеуші ұйыммен, жасаушы ұйыммен келісіледі.
59. Пайдалану құжаттамасын әзірлеу жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарында белгіленген мерзімдерде пайдалану құжаттамасының тізбелері бойынша жүргізіледі.

4. ҒЗК-ні (ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарын) жасау және оларды жерүсті өңдеу тәртібі

4.1. ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарының сапасы мен сенімділігін қамтамасыз ету жөніндегі жалпы ережелер

60. ҒЗК және олардың бұйымдарына жерүсті өңдеуден өткізу кезінде мынадай сынаудан өткізу, жеткізу және есептілік тәртібі жүзеге асырылады:
1) ҒЗК ЭСКБ және ҒЗК бұйымдарының ЭСКБ көзделген мөлшерінде ҒЗК-ге және оның бұйымдарына сынау өткізу осы Қағидалардың 58-тармағына сәйкес тиісті сынау бағдарламалары бойынша жүргізіледі;
2) анағұрлым ірі құрылым бұйымдарының құрамындағы (тұтастай ҒЗК-ға дейін) жерүсті сынауына арналған құрамдас бөліктің, жүйенің, агрегаттың (аспаптың) жеткізілімі нәтижелері тиісті есеппен (актімен) ресімделуі тиіс бұдан бұрынғы жоспарланған сынаулар сәтті аяқталғаннан кейін рұқсат етіледі;
3) ҒЗК ЭСКБ (ҒЗК бұйымдарының ЭСКБ) көзделген ҒЗК тәжірибелік бұйымдарының барлық АС аяқталу нәтижелері бойынша ҒЗК-нің осы тәжірибелік бұйымдарын әзірлеуші ұйымдар АС аяқталғаннан кейін бір айлық мерзімде есептерді шығарады;
4) ҒЗК ЭСКБ (ҒЗК бұйымдарының ЭСКБ) көзделген құрамдас бөліктердің, негізгі жүйелердің, агрегаттардың (аспаптардың) барлық КС аяқталуы нәтижелері бойынша әзірлеуші ұйымдар КС аяқталғаннан кейін бір айлық мерзімде осы Қағидалардың 58-тармағында көрсетілген есептерді шығарады, оларды бағдарламаларды келіскен бірлесіп орындаушы ұйымдармен келіседі. Есепті көрсетілген ҒЗК бұйымдарын әзірлеуші ұйымдардың және сынауларға қатысқан ұйымдардың басшылары бекітеді.
Бұйымды анағұрлым ірі құрылымның бұйым құрамында сынаудан өткізу құрамдас бөліктерге есептерді келіскеннен және бекіткеннен кейін жүргізіледі.
61. Жерүсті өндеу үшін ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарын шығару конструкторлық жұмыс құжаттамасы бойынша, оның ішінде осы бұйымдарға арналған ТЖ және тиісті технологиялық құжаттама бойынша жүзеге асырылады.
62. Мамандандырылған монтаждау ұйымдарының жасаушы ұйымдарда тәжірибелік өндірісті дайындау және монтаждау объектісінде монтаждау жұмыстарына дайындау, тәжірибелік өндірісті дайындау жоспарлары мен монтаждау жұмыстарына дайындық жоспарлары бойынша жүргізіледі.
Ұйымдар бұл жоспарларды жалғаспалы жоспарлаудың жұмыс құжаттарында белгіленген мерзімдерде әзірлейді. Жоспарларды ұйымдардың басшылары бекітеді.
Жоспарларда:
1) шығарушының ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарына конструкторлық құжаттаманы (оның ішінде ТШ) пысықтау, сондай-ақ конструкторлық құжаттаманы технологиялық талдау;
2) жинақтайтын бұйымдарға, жартылай өңделген өнімдерге, материалдарға кіріс бақылау бойынша нұсқалықтарды әзірлеуді қоса алғанда, ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарын жасаушы ұйымда шығаруға, сынауға, технологиялық жұмыс құжаттамасын (директивалық технологиялық құжаттамасын есепке ала отырып) әзірлеу, монтаждау объектісінде бұйымдарды монтаждау және шығару сапасын бақылау;
3) бұйымдарды конструкторлық-технологиялық сынақ өткізу үшін материалдық бөліктерді шығару;
4) әзірлеуші ұйымдармен бірлесіп қауырт технологиялық процестер мен операциялар тізбесін жасау;
5) әзірлеуші ұйым айқындаған конструкторлық-технологиялық және басқа да макеттерді шығару;
6) технологиялық процесс операциясының орындалуы туралы, оларға орындаушылардың, бақылаушылардың, лауазымды тұлғалардың қол қоюымен, операциялық кезеңді бақылау бойынша белгі қойыла отырып, технологиялық төлқұжат ресімделетін ҒЗК бұйымдарының тізбесін жасау;
7) конструкторлық және технологиялық құжаттамада көзделген шарттарды (келісімшарттарды), оның ішінде жинақтайтын бұйымдарды (агрегаттарды, аспаптарды, ЭРБ, жинақтаушы элементтерді), материалдар мен жартылай фабрикаттарды, арнайы бақылау-тексеру жабдықтарын (аппаратураларды) және өлшеу құралдарын жеткізуге, сондай-ақ монтаждау жұмыстарын жүргізуге шарттарды жасау;
8) қажетті технологиялық, өндірістік және сынақ жабдықтарын дайындау;
9) өндірістік және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша іс-шаралары;
10) ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарының шығаруын және монтаждау объектісінде монтаждау жұмыстарды мен олардың бақылауын өткізуін қамтамасыз ету үшін қажетті нұсқаулықтар мен әдістемелер әзірлеу;
11) бұйымдардың түйістірілуі, сондай-ақ механикалық, пневматикалық, гидравликалық, электрлік және радиоэлектрондық жүйелердің жұмыс істеуі және олардың параметрлерін тексерілуі болғанда, технологиялық стендтердің құру;
12) қажет технологиялық жабдықтардың, өлшеу құралдардың және бақылау-сынау аппаратурасының жобалауын, шығаруын және сатып алу;
13) өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету бойынша іс-шаралары;
14) бұйымдарды ақаусыз шығаруды қамтамасыз ету және материалдық ынталандыру бойынша іс-шараларын қарастыру;
15) технологиялық тәртіпті бақылау және оны сақтау бойынша іс-шараларды әзірлеу;
16) жұмыс істейтіндердің денсаулығын сақтау және қоршаған ортаны қорғау бойынша іс-шаралары қарастырылады.
ҒЗК тәжірибелік өнімдерін шығаруға тәжірибелік өндірістің дайындығы актімен (немесе басқа құжатпен) ресімделеді.
Технологиялық процестердің құжаттамасын қоса алғанда, технологиялық құжаттаманы әзірлеуде, технологиялық процестердің ажырамас бөлігі ретінде техникалық бақылау жүйесін (бақылау объектілерін, бақыланатын операциялардың тізбесін және олардың орындалу реттілігін, осы операциялардың техникалық жарақтандыруын, режимдерді, әдістерді, бақылауды механикаландыруды мен автоматтандыруды және жүйенің басқа да жиынтықтарын) әзірлеу (анықтау) қажет.
Конструкторлық құжаттама талаптары негізінде және бұйымдарды шығару сапасына тиімді бақылауды қамтамасыз ету шарттарына сүйене отырып технологиялық стендтерді құру қажеттілігін әзірлеуші ұйымдар анықтайды.
Сынақ (монтаж) нысанындағы монтаждау жұмыстарының дайындық жоспарларын сынақ, пайдаланушы ұйымымен келіседі.
63. Жиынтықтаушы бұйымдардың (агрегаттардың, аспаптардың, ЭРБ, жиынтықтаушы элементтердің) материалдардың және жартылай фабрикаттардың барлық номенклатурасын әзірленген конструкторлық құжаттамасына және кіріс бақылауының нұсқаулықтарына сәйкес кіріс бақылауына салады.
ЭРБ, жиынтықтаушы элементтердің, агрегаттардың (аспаптардың) кооперация бойынша жеткізілетін кіріс бақылауы жөніндегі нұсқаулықтарды осы бұйымдарды әзірлеуші ұйымдармен бірлесіп жасаушы ұйымдар әзірлеп, тұтынушы ұйымдармен келіседі.
Бұйымдардың кіріс бақылауы жөніндегі нұсқаулықтар жасаушы ұйымдағы және тұтынушы ұйымдағы бақылау әдістері мен құралдарының сәйкестігін көздеуге тиіс. Тұтынушы ұйымда аталған әдістер мен құралдардың айырмашылықтары болған кезде, олардың қолданылуы жеткізушімен, әзірлеуші ұйыммен келісілуі тиіс.
Сатып алатын ЭРБ, жиынтықтаушы элементтердің, материалдардың және жартылай фабрикаттардың кіріс бақылауы бойынша нұсқаулықтарды тұтынушы ұйымдар әзірлейді. Бұдан басқа, нұсқаулықтар жасаушы ұйымдармен (әзірлеушілермен) мынадай жағдайларда келісіледі, егер:
1) кіріс бақылауында қабылданатын аппаратура мен стендтер өз жүйелері бойынша жасаушы ұйымдардың қабылдау бақылауында қолданылатын ұқсас бұйымдардан ерекше болса;
2) сынақтардың параметрлері, нормалары, режимдері мен әдістері кіріс бақылауында ТЖ көрсетілген сынақтардың параметрлерінен, нормаларынан, режимдерінен және әдістерінен ерекше болса.
Нұсқаулықтар абоненттік есепке қойылуға тиіс. Нұсқаулықтардың өзгерістерін нұсқаулықтар келісілген барлық ұйымдармен келісіледі.
Сатып алатын ЭРБ, жиынтықтаушы элементтердің, материалдардың, жартылай фабрикаттардың кіріс бақылауы бойынша нұсқаулықтар тізбесін тұтынушы ұйымдар әзірлейді және тапсырыс берушімен (немесе оның нұсқауы бойынша тапсырыс берушінің ұйымымен) келіседі.
64. Егер ҒЗК тәжірибелік бұйымдардың бір үлгісі дәйекті түрде АС, КС өтіп, одан әрі ҒЗК ҰС қатысу үшін есепке қойылатын болса, оның ҰС дайындығы АС және КС нәтижелері бойынша айқындалады.
Аталған үлгінің анағұрлым ірі құрылым құрамына кіретін ҒЗК бұйымдары осы үлгіні жиынтықтау үшін есепке қою алдында осы Қағидалардың талаптарына сәйкес алдын ала сынақтан өтеді.
65. ҒЗК бұйымдарын әзірлеуші ұйымдар мен жасаушы ұйымдар анағұрлым ірі құрылымдағы ҒЗК бұйымдардың АС және КС тұтас ҒЗК-ге дейін қатысады, жүргізілген сынақтардың нәтижелері бойынша өз бұйымдардың түзетуін шұғыл түрде жүргізіп, ҰС басталғанға дейін осы түзетулерді есептік-теориялық және (немесе) эксперименттік жұмыстардың нәтижелерімен дәлелдеп, олар тиісті қорытынды есептерге енгізіледі.
66. ҒЗК бұйымдардың барлық әзірлеуші ұйымдар өндіріс және жерүсті өңдеуі процесінде ҒЗК бұйымдардың орындаушы ұйымдарда авторлық қадағалауды жүзеге асырады.
Әзірлеуші ұйымдар мен жасаушы ұйымдар бұйымдардың шығару мен сынақ нәтижелерін талдап, әзірленген конструкторлық құжаттамасына түзетулерді енгізу үшін статистикалық деректерді жинақтайды.
67. ҒЗК тәжірибелік бұйымдарын әзірлеуші ұйымдар мен жасаушы ұйымдар алдағы уақытта бұйымдар үздіксіз шығарылатын жасаушы ұйымдардың өкілдеріне үздіксіз өндірістегі бұйымдардың технологиялығына талдау жүргізу үшін тәжірибелік өндіріс технологиясымен және конструкторлық құжаттамасымен танысуға тиісті қорытындыларды (актілерді) беру мүмкіндігін береді.
Алдағы уақытта ҒЗК бұйымдары топтама болып шығарылатын жасаушы ұйым:
1) директивалы технологиялық құжаттаманы талқылайды;
2) жаңа технологиялық процестер сынақтан өткізуге қатысады (келісім бойынша);
3) бұйымды жасаушымен бұйымның өндірістік технологиялылығын және оның топтамалық жарамдылығын (ұйымдағы игерілген технологиялық процестерді, технологиялық жабдықтарды, жарақтарды, аспаптарды, бақылау мен сынақтардың құралдарын пайдалануды есепке ала отырып) қамтамасыз ету бойынша өз ұсыныстарын, сондай-ақ ұйымда қолданылатын стандарттардың және басқа техникалық құжаттардың қолданылуын келіседі;
4) технологиялық жабдықты жобалауға (талқылауға), қажет болған кезде, ТТ әзірлеуді қоса алғанда, өндірістік және сынақ базаларын дайындау және оларды техникалық қайта жарақтандыру бойынша жұмыстарды жүргізеді.
68. КС және ҰС үшін арналған тәжірибелік бұйымдардың шығарылған және қабылданған талқылауларды өзгерістер туралы хабарландырулар бойынша түзетілген конструкторлық құжаттама және тиісті технологиялық құжаттама бойынша жүргізеді. Өзгерістер туралы хабарландыруды әзірлеуші ұйыммен келіседі.
ҒЗК-нің басқа бұйымдардың талқылауына, немесе пайдалану құжаттамасында айтылған ТТ немесе шарттардың өзгерілуіне әкеліп соқтыратын талқылаулар, тәжірибелік бұйымдар құжаттамалардың өзгерілуі туралы хабарландырулар қосымша ТТ берген ұйымымен және тапсырыс берушімен (немесе оның нұсқауы бойынша тапсырыс берушінің ұйымымен) келісіледі.
69. Жасаушы ұйымдар ҒЗК-ң бұйымдарын жасау кезінде конструкторлық және технологиялық құжаттамасында әзірлеушімен келісілген жасаушы ұйымының нормативтік құжаттамасына сәйкес қателер есебін жүргізеді.
Жасаушы ұйымдар мен әзірлеуші ұйымдар оларға қатысты бөліктерде құжаттамадағы қателіктер себептерін талдайды, талдау нәтижелері бойынша осы себептерді жою бойынша шаралар қолданады және сынақтың кейінгі кезеңдері үшін бұйымдарды жеткізгенге дейін аталған шаралардың орындалу бақылауын жүзеге асырады. Талдау нәтижелер және қолданылған шаралар жыл сайынғы есептерде келтіріледі.
70. ҒЗК бұйымдардың конструкторлық құжаттамасының өзгерістерін бақылау үшін, түпнұсқалардың ұстаушылары болып табылмайтын, жасаушы ұйымдарда конструкторлық құжаттаманың толық жинағының есепке алынған бір бақылау данасы болуы тиіс. Өзгерістерді бір мезгілде конструкторлық құжаттаманың толық жинағының екі бақылау данасына (немесе түпнұсқаға, егер жасаушы ұйым ұстаушы болып табылса) енгізеді.
71. ҒЗК бұйымдарының сызбалардан және ТЖ-дан ауытқуы болмауы тиіс. Ерекшелік ретінде, сапасын және сенімділігін төмендетпейтін, сондай-ақ берілген бұйымдардың параметрлеріне ықпал етпейтін ауытқушылықтарға жол беріледі. Бұл ауытқушылықтарды жасаушы ұйым рұқсат карточкаларымен ресімдейді, олар сапа бойынша ұйым басшысының орынбасарымен келісіледі, жасаушы ұйымының бас инженері (оның орынбасары) бекітуі тиіс.
Бір мезгілде рұқсат карточкасында бұйымының сапасына және сенімділігіне әсер етпейтіні туралы, бұйымды одан әрі нысаналы пайдалануға жіберу туралы қорытындыны қоса алғанда, қабылданған ауытқудың негіздемелері, сондай-ақ ауытқу себептерінің қайталануын болдырмау бойынша іс-шаралар келтірілген болуы тиіс.
Жасаушы ұйымдар жіберілген ауытқушылықтардың тізбесін жасайды, олардың көшірмелері (олардан жекелеген үзінділер) бұйымдардың формулярларына (төлқұжаттарына) енгізіледі. Тізбеге (оның үзіндісіне) ұйымының басшысы (бас инженері), сапа бойынша басшысының орынбасары қол қояды. Жіберілген ауытқушылықтар ведомосының түпнұсқаларын жасаушы ұйымдар бұйымдардың пайдаланылуы аяқталғанға дейін сақтайды.
72. Кіріс бақылауында, осы бұйымдарды дайындау және оларды нысаналы қолдану процесінде ТШ (ССТ, МЕМСТ) айтылған талаптардан ауытқушылықтар, сатып алатын жиынтықтаушы бұйымдардың (агрегаттардың, аспаптардың, ЭРБ, жиынтықтаушы элементтердің) ақаулықтары мен бас тартулары, материалдар мен жартылай фабрикаттардың кемшіліктері анықталған кезде материалдар мен жартылай фабрикаттар жарамсыз болып шығарылады және оларға рекламациялық актілер жасалынады. Ұйымдар жарамсыздық себептерін жою жөніндегі іс-шаралардың іске асыруын және зерттеу жүргізуін қамтамасыз етеді.
Жиынтықтаушы бұйымдардың, жартылай фабрикаттар мен материалдардың топтарында таңдау кіріс бақылауын жүргізу процесінде бас тартулар, ақаулықтар, кемшіліктер және ТШ (ССТ, МЕМСТ) белгіленген нормалардан ауытқушылықтар анықталған кезде, барлық топты тұтас бақылауға алады немесе тұтас бақылау техникалық жағынан мүмкін болмаған немесе экономикалық жағынан қисынсыз болған жағдайда жарамсыз болып табылады. Тұтас бақылау кезінде жаңа бас тартулар, ақаулықтар, кемшіліктер және ауытқушылықтар анықталған кезде, барлық топ жарамсыз болып табылады.
Тұтынушы ұйым ТТ бойынша әзірленген ҒЗК тәжірибелік бұйымдарында ТШ-да немесе басқа конструкторлық құжаттамада айтылған талаптардан ауытқушылықтарды, бас тартулар мен ақаулықтарды анықтаған жағдайда ұйым ақаулықтар туралы хабарламаны және зерттеу актілерін жасайды. Ақаулықтардың себептерін зерттеу және ҒЗК бұйымдарына пысықтау немесе жөндеу жүргізу тәртібі мен мерзімдері ҒЗК бұйымын әзірлеуші мен жасаушының, ТТ берген ұйымының, тұтынушы ұйымының бірлескен шешімімен анықтайды.
73. Тәжірибелік бұйымдарды өндіру кезінде материалдарды, жартылай фабрикаттарды, жиынтықтаушы бұйымдарды есепке алу, сақтау және өндіріске беру есебі ұйымдастырылған болу тиіс, сондай-ақ сынақ, технологиялық және бақылау-тексеру құралдардың тексерісі және аттестациялауы ұйымдастырылады.
74. ТТ берген әзірлеуші ұйымдар бірлесіп орындаушы ұйымдардың бұйымдарына жерүсті өңдеуін, СҚБ, ҚҚБ, ЭПКБ, аралық жоспарлаудың жұмыс құжаттарында көзделген жұмыстарды толық және жеткілікті дәрежеде жүргізуіне, олардың бұйымдарын сынаққа жеткізу тәртібінің сақталу бақылауын жүзеге асырады.
75. Әзірлеуші ұйымдар пайдаланушы ұйымға (ғарыш айлағына) бұйымдар жеткізілгенге дейін екі ай бұрын ғарыш айлағына (монтаждау объектісіне) ҒЗК ҰС (оның бұйымдарын) дайындау, оған ұшу сынауларын жүргізу және сынақ нәтижелерін бағалау үшін қажетті конструкторлық (оның ішінде математикалық қамтамасыз ету бойынша және пайдалану) және технологиялық құжаттаманы жібереді. Пайдаланушы ұйым осы құжаттаманы алғаннан кейін ҰС қатысушы тәжірибелік бұйымының данасына қатысты өзгеріс енгізу ҒЗК (ҒЗК-нің құрамдас бөлігіне) тапсырыс берушінің рұқсатымен жүзеге асырылады.

4.2. Дербес сынақтар және жұмыс құжаттамасын түзету

76. АС мақсаты:
1) әртүрлі ықпал ететін факторлардың имитациясымен бір мезгілде шынайыға жақын (оның ішінде рұқсат етілген шекті экстремалды режимдерде) жағдайларда ҒЗК-нің жекелеген тәжірибелік бұйымдарын сынақтан өткізу және жұмыс істеуін тексеру;
2) қауырт элементтердің, ЭРБ және жиынтықтаушы элементтердің сенімсіз бұйымдарын және жарамайтын режимдерін және жұмыс жағдайларын анықтау және жою;
3) жұмыс қабілетінің шегін (қорларын) анықтау, сынақ нәтижелері бойынша ТТ талаптарына ҒЗК тәжірибелік бұйымдардың сипаттамаларының сәйкестігін бағалау;
4) конструкторлық құжаттаманы түзету және оған «О» литерін беру (тек КС өткізілетін бұйымдарға «О» литерін бере отырып, конструкторлық құжаттаманы түзету осы сынақтардың нәтижелері бойынша жүргізіледі);
5) жаңа технологиялық процестерді сынақтан өткізу болып табылады.
77. ТТ берілген барлық жаңадан құрылатын, жаңғыртылатын, пысықталатын бұйымдар, сондай-ақ жұмыс істеу жағдайлары өзгерген және бекітілген ТТ-ға толықтырулар берілген кірме бұйымдар АС-қа ұшырайды.
АС жұмыс конструкторлық және технологиялық құжаттама бойынша дайындалған бұйымдарға рұқсат етіледі.
78. ҒЗК-нің және АС-ты тәжірибелік бұйымдарын жасау процесінде әзірлеуші ұйымдар:
1) осы Қағидалардың талаптарына сәйкес әзірлеушілер белгіленген конструкторлық-технологиялық және қолданыстағы үлгілердің, сондай-ақ ҰС үшін бұйымдарды (жеткізілімдерді, егер бұл ТТТ, ТТ айқындалса) жасалғанға дейін, сынақ үшін арналған ҒЗК-ні тәжірибелік бұйымдардың конструкторлық (оның ішінде пайдалану) құжаттамасын тексереді (өңдейді);
2) қажет болған кезде, директивалық технологиялық құжаттамаға түзету жүргізеді;
3) жасаушы ұйымының қатысуымен АС-ты макеттеу, дайындау және өткізу нәтижелері бойынша конструкторлық құжаттаманың түзетуін жүргізеді, оған түзетуден және тексергеннен кейін «О» литері беріледі. Әзірлеуші ұйым литердің берілгені туралы өз абоненттеріне хабарлайды;
4) ТЖ айтылмаған режимдерде және жағдайларда ЭРБ және жиынтықтаушы элементтердің пайдалануын қосымша (қажет болған жағдайда) келіседі.
Әзірлеуші ұйымдар жасаушы ұйымдармен бірлесіп, Технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесінің (бұдан әрі – ТҚБЖ) стандарттарына сәйкес тиісті литер бере отырып, технологиялық құжаттамаға тиісті түзету жүргізеді.
Жасаушы ұйымдар осы Қағидалардың 50-тармағына сәйкес сериялық (жеке) өндіріс (одан әрі сериялық және жеке өндірісте дайындалатын бұйымдар үшін) технологияның алдын ала талқылауын жүзеге асырады және технологиялық құжаттаманы пысықтайды.
79. АС кезіндегі ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарының жеткіліктілігі осы кезеңде таңдап алынған, ҒЗК ЭӨКБ (ҒЗК бұйымдарын ЭӨКБ) айқындалған көлемінде, КС ауысу үшін негіз болып табылатын осы Қағидалардың 60-тармағына сәйкес есептің шығарылуымен, соңғы орындалуындағы және штаттық жиынтығындағы осы бұйымдар сынақтарының оң нәтижелерімен расталуы тиіс.
Осы кезеңдегі сынақ жеткіліктілігі, сондай-ақ ресурстық сынақтармен расталады, бұйымдардың тізбесі ҒЗК ЭӨКБ (ҒЗК бұйымдардың ЭӨКБ) айқындалады.

4.3. Кешенді сынақтар және жұмыс құжаттамаларын түзету

80. КС-тің мақсаты:
1) ҒЗК-ң бұйымдарын бірлесіп сынау және әртүрлі әсер ету факторларын бір мезгілде ұқсатып отырып, шынайылыққа жақын жағдайларда олардың өзара жұмыс істеуін (оның ішінде рұқсат етілген шекті (экстремалдық) режимдерде) тексеру; борттық және жерүсті есептеу машиналарына арналған бағдарламаларды және алгоритмдерді пысықтау, түйіндес (сабақтас) жүйелердің, агрегаттардың (аспаптардың) қиылысуларындағы конструкторлық және өндірістік ақауларды анықтау және жою;
2) бұйымдарды жасау технологиясының сынағын, жеткіліктілігін және сапа бақылауының тиімділігін (оның ішінде қауырт элементтерді), жеткіліктілігін және сынау жабдығын және бақылау-өлшеу құралдарын таңдауын тексеру және сериялық дайындау технологиясының сынауы (одан әрі сериялық түрде жасалатын бұйымдар үшін);
3) конструкторлық (оның ішінде пайдалану) және технологиялық құжаттаманы одан әрі сынау;
4) осы сынақтарды жүргізу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз етуді ескере отырып, жерүсті жағдайларында техникалық түрде жүзеге асыру мүмкін болатын авариялық жағдайды имитация кезінде бұйымдардың жұмыс қабілетін тексеру;
5) ҒЗК ТТТ, ТТ және ТЖ (олар болған жағдайда) тәжірибелік бұйымдардың сипаттамаларының сәйкестігін алдын ала бағалау, оның ішінде ТТТ-да, ТТ-да белгіленген тәртіппен және сенімділікті қамтамасыз ету бағдарламасында айқындалған көлемінде сенімділікке қойылатын талаптарын орындау, сондай-ақ бұйымдар жұмысының берілген ресурстарының (ресурстық сынақтары арнайы бағдарламалар бойынша жүргізілетін бұйымдардан басқа) қамтамасыз етілуін алдын ала бағалау;
6) конструкторлық және технологиялық құжаттама жиынтығының толықтығын және сынау дәрежесін тексеру;
7) ҰС бағдарламасына сәйкес оларды ҒЗК құрамында сынау үшін ҒЗК бұйымдарын техникалық дайындығын анықтау болып табылады.
81. «О» литері бар (АС жоспарланбаған бұйымдарды қоспағанда) конструкторлық құжаттама және ТЖ-да мен тиісті сынау бағдарламаларда көзделген көлемінде сынақтардан өткен тиісті технологиялық құжаттама бойынша дайындалған (түзетілген) ҒЗК бұйымдары КС-қа жіберіледі.
82. ҒЗК-ң бұйымдарын әзірлеуші ұйымдар және ҒЗК әзірлеуші бас ұйым КС процесінде:
1) КС нәтижелері бойынша конструкторлық құжаттамасына және борттық пен жерүсті есептеу машиналарының материалдық қамтамасыз етуіне түзету жүргізеді;
2) АС жоспарланбаған бұйымдарға конструкторлық құжаттаманың «О» литерін береді;
3) пайдалану құжаттамасын сынақтан жүргізеді және қосымша пайдалану құжаттамасын (қажет болған кезде) шығарады;
4) қорытындыларды келісу және беру үшін конструкторлық құжаттаманы ұсынады;
5) авариялық жағдайлардың тізбесін және олардан шығу тәртібін пысықтайды (нақтылайды);
6) ҰС жүргізу және нәтижелерін бағалау әдістемесін, оның ішінде ТТТ, ТТ талаптарына ҒЗК мен оның бұйымдар сипаттамасының сәйкестігінің бағалауын әзірлейді.
83. ҒЗК-нің тәжірибелік бұйымдарын әзірлеуші ұйымдар осы бұйымдардың ЭПКБ сәйкес жасау және эксперименттік сынау нәтижелері бойынша ҒЗК бұйымдарының ҰС дайындығы туралы қорытынды есептерді шығарады.
84. ҰС ҒЗК (оның бұйымдарының) дайындығы туралы қорытынды есеп:
1) ҒЗК мен оның бұйымдарының СҚБ, ҒЗК ПҚҚБ, оның құрамдас бөліктері мен жүйелерін ПҚҚБ, ҒЗК ЭПКБ (ҒЗК бұйымдарын ЭПКБ) көзделген жұмыстарды орындау бағалауын және жинақталған нәтижелерін;
2) құрамдас бөліктердің, жүйелердің, негізгі агрегаттарды (аспаптардың) негізгі техникалық (тактикалық-техникалық) және пайдалану сипаттамаларының эксперименттік сынау нәтижелері бойынша нақтыланған мәндерін және осы мәндердің ТТТ-ға, ТТ-ға сәйкестігін алдын ала бағалауды;
3) борттық есептеу машиналардың, сондай-ақ ұшуды, сынақтарды және жасаушы ұйымдарда және пайдаланушы ұйымдарда бұйымды дайындауды бақылауды басқарудың ақпараттық жүйелерінің математикалық және ақпараттық қамтамасыз етудің (алгоритмдерді, бағдарламаларды) сынақ жеткіліктілігін және алдын ала бағалауды;
4) ҒЗК бұйымдарын жасау және алдын ала сынау кезінде эксперименттік пысықтау процесінде орын алған істен шығудың, ақаулардың, ауытқушылықтардың, сондай-ақ шаралардың тиімділігі мен жеткіліктілігін бағалау арқылы қорытылған деректерді, істен шығудың, ақаулардың, ауытқушылықтардың себептерін жою жөніндегі қабылданған шараларды көрсете отырып, жарнамалық актілердің тізбесін;
5) нобайлық жобада келтірілген схемалық және конструктивті шешімдерден ауытқуларды сипаттауын мен олардың себептерін;
6) АС, КС және алдын ала сынау нәтижелері бойынша бұйымдардың негізгі конструкторлық сынаулардың тізбесін, осы сынаулар тиімділігіні және жеткіліктілігін бағалауды, сондай-ақ бұйымдардың эксперименттік сынау нәтижелері бойынша құжаттардың сынау мен түзету толықтығын бағалауды;
7) ҒЗК бұйымдарының жұмыс ресурсына берілген талаптардың орындалуын бағалауды (ресурстық сынау арнайы бағдарлама бойынша жүргізетін ұзақ жұмыс істеу бұйымдары үшін алдын ала бағалауды) қоса алғанда, қолданыстағы нормативтік құжаттарға сәйкес сынақтардың нәтижелері бойынша ҒЗК және ҒЗК бұйымдарының сенімділігіне ТТТ, ТТ берілген талаптардың орындалуын алдын ала бағалауды;
8) экологиялық және өнеркәсіп қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша іс-шаралардың жеткіліктілігінің және негізділігінің бағалауын қоса алғанда, ҒЗК, оның құрамдас бөліктерінің және жүйелерінің сынау және пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша материалдардың кешенді талдауын;
9) пысықталмаған (тексерілмеген) техникалық сипаттамалардың, жүргізілмеген конструкторлық сынақтарының (егер мұндайлар болса) тізбесін, қабылданған тәртібін және сынау (тексеру) мерзімін;
10) сынақтардың нәтижелері бойынша ЭРБ (оның ішінде шетелде өндірілген егер мұндайлар пайдаланылған болса,) пайдалану дұрыстығын, сондай-ақ олардың жұмыс режимдерінің, оларға ТЖ айтылған режимдерге сәйкестігінің бағалауын;
11) ҒЗК мен оның бұйымдарының стандарттау мен сәйкестендірудің нақты деңгейінің бағалауын (оның ішінде өлшеу және тексеру аппаратурасы, бақылау әдістері);
12) эксперименттік сынау кезінде пайдалану құжаттамасының әзірлеу мен сынау толықтығын және сынауды бағалауды;
13) сынау нәтижелері бойынша конструкциялар, құрылыстар мен жабу материалдарын қолданудың дұрыстығын бағалауды;
14) технологиялық процестердің, оның ішінде ҒЗК қауырт және технологиялылықтың, оның ішінде бұйымдардың қауырт элементтерінің дайындау сапасының бақылау сынауын бағалауды;
15) өндіру және сынау процесінде метрологиялық қамтамасыз етудің нобайлық жобада, кешенді эксперименттік пысықтаудың кешенді бағдарламасында (ҒЗК бұйымдарын эксперименттік пысықтаудың кешенді бағдарламаларында) айқындалған іс-шаралардың жеткіліктілігін және толықтығын бағалауды;
16) авариялық жағдайдан шығу бойынша тізбесі осы Қағидалардың 45-тармағында айқындалған іс-шаралар сынауларын бағалауды;
17) ҒЗК, оның құрамдас бөліктерін, жүйелерді, агрегаттарды (аспаптарды) эксперименттік пысықтаудың жеткіліктігі мен толықтығы және олардың ҰС техникалық дайындығы туралы қорытындыны қамтиды.
ҒЗК ҰС басталғаннан кейін аяқталатын бұйымдардың сынау нәтижелері бойынша, сондай-ақ бұйымдардың ұшу қамтамасыз етуінде қосымша эксприменттік жұмыстардың нәтижелері бойынша қорытынды есептер сияқты, сол тәртіппен, қорытынды есептерге қосымша шығару қажет.
85. ҒЗК бас әзірлеуші ұйым ҰС басталғанға дейін бір айдан кешіктірмей, мемлекеттік тапсырыс берушіге (тапсырыс берушіге), өнеркәсіптің бас ҒЗИ-ға, тапсырыс берушінің шешімі бойынша басқа ұйымдарға олар ҒЗК және оның негізгі бұйымдарының ҰС әзірлігі туралы қорытындылар беру үшін кешеннің ҰС әзірлігі туралы қорытынды есепті береді.
ҒЗК ҰС әзірлігі туралы қорытынды есептерді кешенді әзірлеуші ұйымдар ұшу сынаулары басталғанға дейін бір жарым айдан кешіктірмей, ҒЗК жүйелерінің, агрегаттарының, құрамдас бөліктерінің ҰС әзірлігі туралы жеке қорытындылар беру үшін тапсырыс берушіге, бас ҒЗИ-дің өздеріне қатысты бөліктегі бағыттары бойынша, ТТ берген бас әзірлеушіге, тапсырыс берушінің және ҒЗК бас әзірлеушінің бірлескен шешімі бойынша басқа ұйымдарға береді.
ҒЗК жүйелерінің, агрегаттарының, құрамдас бөліктерінің ҰС әзірлігі туралы жеке қорытындыларды тапсырыс беруші бас ҒЗИ-мен ұсынады, сондай-ақ - тапсырыс берушінің шешімі бойынша басқа ұйымдарға есепке алу және оларды ҒЗК ҰС әзірлігі туралы бас ҒЗИ-дің қорытындысына енгізу үшін береді.
86. Әзірлеуші ұйымдар ҒЗК және оның бұйымдарының ҰС әзірлігі туралы қорытындыларда жазылған ескертулер бойынша ҰС бастау туралы шешім қабылдағанға дейін көрсетілген ескертулерді жою жөніндегі қабылданған шаралар туралы хабардар етеді.

5. Жобалау, салу және монтаждау тәртібі

87. ҒЗК объектілерін жобалау және салу Қазақстан Республикасының аумағында қолданыстағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құқықтық актілердің және нормативтік техникалық құжаттардың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
88. ҒЗК құрылыс бөлігінің жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзірлеуді ҚР ҚНжЕ 1.02-01-2007 және ҚР ҚЕ 1.02-21-2007 сәйкес, ҒЗК-нің құру тапсырыс берушінің келісімшарт (шарт) негізінде құрылыс бойынша бас жобалау ұйымы жүзеге асырады.
89. Жобалау тапсырмасын (техникалық тапсырманы) тапсырыс беруші бекітеді.
90. Жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы тапсырыс беруші бекіткен жобалау алдындағы құжаттамасына (техника-экономикалық негіздемесіне) сәйкес әзірленеді.
91. Жобалау тапсырмасына (техникалық тапсырмасына) және басқа да бастапқы мәліметтерге сәйкес әзірленген және келісілген жобалау алдындағы және жобалау құжаттамасы жобалар сараптамасының мемлекеттік (мемлекетаралық) оң қорытындысы негізінде тапсырыс берушімен бекітіледі.
92. Салу-монтаждау және ұшу-реттеу жұмыстарын (ҚЖЖ және ҰРЖ) ҒЗК құру тапсырыс берушімен шарт (келісімшарт) бойынша бас мердігер жүзеге асырады.

6. Ұшу сынауларын өткізу тәртібі

6.1. Ұшу сынауларын ұйымдастыру және өткізу тәртібі

93. Ұшу сынаулары:
1) ТТТ (ТТ) берілген қолдану және пайдалану жағдайларына барынша жақындатылған жағдайда және жұмыс істеуінің нақты жағдайында ҒЗК (оның құрамдас бөліктерінің және жүйелерінің) сипаттамаларын (оның ішінде рұқсат етілген олардың шекті мәндерін) жан-жақты тексеру мен растау;
2) ҒЗК-нің бұйымдарын және ҒЗК тұтастай эксперименттік сынаудың жеткіліктілігін және тиімділігін тексеру және пайдалану құжаттамасын сынау, жерүсті жағдайында ҒЗК және оның бұйымдарының сынауын жүзеге асыру мүмкін еместігіне байланысты, ҒЗК және оның бұйымдарының сынауын өткізу;
3) ҒЗК пайдалануға қабылдау мүмкіндігін айқындау мақсатында жүргізіледі.
94. Ұшу сынаулары ҒЗК мен олардың бұйымдарының қабылдау сынақтары болып табылады. ҰС жалпы басшылық жасауды тапсырыс беруші тағайындалатын (тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясы) қабылдау комиссиясы жүзеге асырады.
Тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясы өз шешімімен комиссия құрамынан ҒЗК-нің (сенімділігін қоса алғанда) техникалық және пайдалану сипаттамаларының бағалауын жүргізуін және пайдалану құжаттаманың сынауын қамтамасыз ететін жекелеген бөліктер, жүйелер және негізгі агрегаттар (аспаптар) сынағының басшыларын тағайындайды.
95. ҒЗК ҰС бағдарламасы не ұшу-конструкторлық және есептік сынақтарды өткізуді не оларды араластыруды көздейді. Әрбір нақты ҒЗК үшін ҰС өткізу тәртібін тапсырыс беруші мен ҒЗК бас әзірлеуші мүдделі министрліктермен (ведомстволармен), тапсырыс берушінің және бас ҒЗИ-мен және қажет болған кезде ғарыш өнімді (қызметтерді) тұтынушылармен келісілген бірлескен шешіммен айқындайды.
ҰС өткізілетін және әрбір іске қосудың міндеттері айқындалатын, «Ұшу міндетіне» және (немесе) «Іске қосу міндеттеріне» енгізілетін ҒЗК ҰС бағдарламасы негізгі құжат болып табылады. ҒЗК ҰС бағдарламаның орнына басқа құжаттардың шығарылуына рұқсат берілмейді.
96. ҒЗК ҰС бағдарламасын ҒЗК бас әзірлеуші ұйым, ҰС басталғанға дейін екі айдан кешіктірмей, өзінің нұсқауы бойынша тапсырыс берушінің ұйымдарымен бірлесіп әзірлейді, пайдаланушы ұйыммен, тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-мен, табиғи және техноген түрінің төтенше жағдайларының саласындағы уәкілетті органмен келіседі. Бағдарламаны тапсырыс беруші бекітеді.
ҒЗК ҰС бекітілген бағдарламасын енгізілетін өзгерістерді немесе нақтылауларды әзірлеу, келісу және қарау тәртібі бағдарламаның өзіне арналған сияқты болады.
ҒЗК бас әзірлеуші бағдарламаның өзгерістерін және нақтылауларын әзірлеумен бір мезгілде мүдделі бірлесіп орындаушы ұйымдармен бағдарламаның өзгерістеріне келісу жүргізілгенге дейін осы өзгерістерді немесе нақтылауларды енгізу қажеттігін негіздей отырып, техникалық құжатты (есеп, анықтама) шығарады.
97. ҒЗК ҰС бағдарламасы:
1) сынақтардың мақсаты мен міндеттерін, сынақтарға қойылатын талаптарды, оларды орындау тәртібін;
2) сынақ объектілерінің тізбесін, құрамын және мақсатын;
3) ТТТ, ТТ талаптарын растау тәртібін және реттілігін;
4) пайдалануға беру кезінде ҒЗК мен оның бұйымдарының техникалық ахуалының бақыланбалығының деңгейін (егер бұл деңгей ТТТ, ТТ берілген болса) бағалау жөніндегі жұмыс тәртібін;
5) ҰС процесінде ҒЗК және оның бұйымдар сипаттамаларының бағалау мен анықталу бағдарламаларының және әдістемелерінің, сондай-ақ осы сынауларды дайындау мен өткізу бағдарламаларының және әдістемелерінің тізбесін;
6) телеметрикалық ақпараттың және сыртқы траекториялық өлшеудің толық сынау тәртібін;
7) сынақтардың түрлерін (ұшу-конструкторлық және есептік), олардың міндеттерін және мазмұнын, объектілерді іске қосу саны мен тәртібін қоса алғанда, сынақ түрлері бойынша бөлуді;
8) ҒЗК жекелеген бұйымдары үшін, оның ішінде басқа ҒЗК іске қосу кезінде пайдаланылатын бұйымдар үшін де ҰС өткізудің жеке бағдарламаларының тізбесін;
9) ғарыш айлағы қызметі күштерінің және құралдарының құрамын;
10) пайдалану жүйесінің, пайдалану сипаттамаларының және пайдалану құжаттамасының тексеру және сынау тәртібін;
11) эксперименттік сынау нәтижелерін еске ала отырып, сенімділікке (ҒЗК, оның құрамдас бөліктерінің және жүйелерінің пайдалану қауіпсіздігіне) ТТТ, ТТ берілген талаптарды растау тәртібін;
12) ТТТ, ТТ берілген және конструкторлық құжаттамада анықталған экологиялық және өнеркәсіп қауіпсіздігіне қойылатын талаптарды растау тәртібін;
13) бұйымдарды, жабдықтарды және қажетті құжаттаманы, сондай-ақ ҰС материалдық-техникалық қамтамасыз етуді жеткізу тәртібін;
14) старт және техникалық кешендерде бұйымдарды дайындау тәртібін;
15) құлау аудандарында ҒМЗ бөлінетін бөліктердің пайдалану тәртібін;
16) ҚР МЕМСТ Р 51143-2010 талаптар мен басқа да нормативтік құжаттаманы есепке ала отырып, сынақтар бойынша есептіліктің нысанын және тәртібін;
17) мерзімінің ұзақ болуынан немесе ғарыш айлағында арнайы құралдарының болмауынан арнайы бағдарламалар бойынша өткізілетін сынақтардың тізбесін қамтиды.
ҒЗК ҰС бағдарламасында қажет болған кезде тасымалдағыш зымыранның, ҒЗК жеке құрамдас бөліктерімен бірлесіп ғарыш аппараты сынауының тәртібі мен көлемі, көрсетілген сынаулардың өткізу бағдарламасының және әдістемесінің тізбесі, сондай-ақ ҰС процесінде тексеріске жататын ҒЗК соңғы сипаттамалар және талаптар мазмұнының тізбесі көрсетіледі.
Ұшу-конструкторлық сынаулардың негізгі міндеттері мыналар болып табылады:
1) ҒЗК бұйымдардың және тұтастай ҒЗК эксперименттік сынаудың жеткіліктілігін және тиімділігін тексеру;
2) жерүсті жағдайларында жүзеге асыру мүмкін емес сол бір сынауды және ҒЗК бұйымына конструкторлық тиісті құжаттамаға сынау жүргізу;
3) пайдалану жағдайында және нақты жұмыс істеу жағдайларында пайдалану құжаттамасын тексеру және сынау.
Есептік сынақтардың негізгі міндеттері мыналар болып табылады:
1) ҒЗК пайдалануға қабылдау мүмкіндігін айқындау және (немесе) кешенмен нысаналы міндеттерді шешу (орындау);
2) ҒЗК бұйымдарын сериялық өндіріске қою (егер сериялық дайындау көзделсе) жөнінде ұсынымдар әзірлеу.
ҰС бағдарламасы қоршаған ортаны, оның ішінде авариялық жағдайлар туындаған кезде қорғау жөніндегі іс-шараларды қамтуы тиіс.
98. ҰС басталғанға дейін:
1) экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету құралдарын қоса алғанда, ғимараттар мен құрылыстар құрылысы, жерүсті жабдығы объектілерінің және жүйелердің құрастыруы және реттелуі және олардың пайдалануға берілуі;
2) өнеркәсіп ұйымдары ғарыш айлағына қажетті конструкторлық, технологиялық және пайдалану құжаттамасының (тапсырыс берушімен келісілген тізімдер бойынша), оның ішінде ҒЗК мен оның бұйымдарының ҰС баллистикалық, математикалық, астрономиялық-геодезиялық және метрологиялық қамтамасыз ету жөніндегі құжаттамасының жеткізілуі;
3) белгіленген тәртіппен ҒЗК ЭРБ жиіліктерін (жиіліктер жолағын) пайдалану жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның рұқсатын алуы;
4) пайдаланушы ұйымдармен бірлесіп өнеркәсіп ұйымдар ҒЗК бұйымдарының жеткізілуі, құрастырылуы, реттелуі;
5) өнеркәсіп ұйымдар пайдаланушы ұйымдармен бірлесіп және ғарыш айлағымен техникалық және бастапқы кешендерде тексеру және іске қосу алдындағы жұмыстардың технологиясын пысықтауын, сондай-ақ олардың техникалық қауіпсіздік талаптарын сақтай отырып, ҒЗК бұйымдарының АС және КС өткізу аяқталады.
99. ҰС дайындық аяқталғаннан кейін өнеркәсіптің және (немесе) ғарыш айлағының пайдалану ұйымдары бас әзірлеушілерімен бірлесіп ҒЗК ҰС дайындығы туралы акт жасайды. Актіні пайдаланушы ұйымның басшысы бекітеді және ҰС өткізу бойынша тапсырыс берушінің комиссиясына тапсырады.
100. ҒЗК ҰС бастау туралы шешімді эксперименттік сынау нәтижелерін, жалпы ҰС ҒЗК және құрамдас бөліктердің, жүйелердің, агрегаттардың (аспаптардың) дайындығы туралы баяндаманың жазбаша түрде ұсынылған ҰС дайындау қорытындыларын, тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясының мүшелері – өкілдерінің және ұйымдардың баяндамаларын, ҰС ҒЗК дайындығының актілерін қарау негізінде, сондай-ақ ғарыш айлағы ҰС дайындығы туралы пайдаланушы ұйымдар басшыларының баяндамаларын және тапсырыс берушінің, тапсырыс берушінің бас ҒЗИ ҒЗК ҰС техникалық дайындығы туралы қорытындыларын қарау негізінде қабылдайды.
101. ҰС «О» литері (немесе одан жоғары литері) бар және эксперименттік сынаудың алдыңғы кезеңдерінде сынақ нәтижелері бойынша түзетілген конструкторлық және технологиялық құжаттама бойынша жасалған бұйымдар жіберіледі.
Әрбір тасымалдағыш зымыран, ғарыш аппараты ғарыш айлағына жіберілгенге дейін конструкторлық құжаттаманың талаптарына сәйкес, борттық есептеу машиналарының бағдарламаларында және алгоритмдерінде салынған немесе оларда қолданылатын параметрлер мен сипаттамалар айқындалады (бақыланады). Формулярларда және төлқұжаттарда осы параметрлер мен сипаттамалар мәндерінің бағдарламаларда (алгоритмдерде) салынған мәндерге сәйкестігі туралы қорытынды береді.
102. ҒЗК құрамында ҰС арналған құрамдас бөліктерді, жүйелерді, агрегатты (аспапты) жеткізуге нәтижелері тиісті есеппен ресімделуі тиіс жоспарланған алдыңғы сынақтар (анықталған ескертулерді жою жұмыстарын аяқтауды қоса алғанда) аяқталғаннан кейін рұқсат етіледі.
103. ҒЗК және оның бұйымдарын әрбір ҰС (ұшуына) дайындауды және осы сынақтарды жүргізуді пайдаланушы ұйым өнеркәсіп ұйымдарының және тапсырыс берушінің ұйымдарымен бірлесіп жүзеге асырады.
ҒЗК және оның бұйымдарын ҰС дайындау кезінде арнайы журналдарда технологиялық операциялардың орындалғаны туралы жазба жасалады, оған өнеркәсіп ұйымдарынан және әрбір операция бойынша орындаушылар мен бақылаушылар қол қояды. Келесі операцияны орындауға көшуге алдыңғы операцияны орындауға және бақылауға жауапты барлық тұлғалардың қолдары болған кезде ғана жол беріледі.
Ұшыруларды арнайы дайындықтан және сынақтардан өткен дайындықтың есебі мен ұшыруы жүзеге асырады. Дайындықтың есебі мен ұшыруын тапсырыс берушінің комиссиясының келісуі бойынша уәкілетті органның, ғарыш айлағының және пайдаланушы ұйымның бірлескен бұйрығымен белгіленеді.
104. Ғарыш айлағында ҒЗК және оның бұйымдарын ҰС дайындауға байланысты техникалық шешімдерді, жұмыстарды техникалық басқаруды қарайды және тапсырыс берушінің комиссиясы қарастырады.
Қабылданған техникалық шешімге сәйкес жұмыстар бұйымды әзірлеуші әзірлеген, бұйымды әзірлеуге ТТ берген ұйыммен арнайы тапсырма бойынша жүргізілуі тиіс (қажет болған кезде бұйымының жасаушымен де).
Бұл ретте әзірлеуші ұйым арнайы тапсырма бойынша жұмыстар жүргізілгеннен кейін қажет болған кезде, қолданыстағы МЕМСТ 2.503-90 талаптарына сәйкес конструкторлық құжаттамаға тиісті өзгерістер енгізеді. Арнайы тапсырмалар бойынша жүргізілген барлық жұмыстардың нәтижелері бойынша арнайы тапсырмалар сияқты келісілетін және бекітілетін акті жасалады.
Арнайы тапсырмалар бойынша пысықтаулар мен жұмыстарды өнеркәсіп ұйымдары жүзеге асырады (кейіннен пайдалануға беруге жататын бұйымдардың үлгілері – жасаушы ұйым), ТББ және оларға ТӨ бақылайды.
105. Әрбір іске қосуға «ҒЗК өзге сынақтарының әдістемелік жоспарына» сәйкес «Ұшу міндеті» және (немесе) «Іске қосу міндеттері» жасалады.
Бұл құжаттарды тапсырыс берушінің (оның нұсқауы бойынша тапсырыс беруші ұйымының) қатысуымен ҒК бас әзірлеуші ҒЗК ҰС бағдарламасы негізінде әзірлейді және ҰС өткізу бойынша тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясы бекітеді.
106. ҒЗК есептік сынақтарында ҒЗК, оның құрамдас бөліктерінің, жүйелерінің, агрегаттарының (аспаптарының) схемаларына және конструкциясына бұйымның эксперименттік пысықтау және алдыңғы ұшу сынаулары процесінде расталған сипаттамаларының, параметрлерінің, жұмыс режимдерінің және жұмыс істеу жағдайларының өзгеруіне алып келетін жетілдірулер мен өзгерістер енгізуге тыйым салынады.
Егер ҒЗК ҰС бағдарламасында осы Қағидалардың 95, 97-тармақтарына сәйкес ұшу-конструкторлық және есептік сынауларды араластыру көзделсе, онда бағдарламада өзгерістер мен жетілдірулер енгізуге аталған тыйымның басталуы қолданылатын іске қосудың нөмірі көрсетілуі тиіс.
107. Әрбір іске қосу бойынша ғарыш айлағының қызметтері өнеркәсіп ұйымдарымен бірлесіп, тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясы белгілеген мерзімде, бірақ іске қосудан кейін үш күннен кешіктірмей, Мемлекеттік комиссияға іске қосу қорытындыларының алдын ала талдау нәтижелерін баяндайды және бір ай мерзімде іске қосудың нәтижелері туралы техникалық есеп жасайды, оны ол өнеркәсіп ұйымдары мен тапсырыс беруші арасындағы өзара ақпарат алмасу туралы нормативтік және басшылық құжаттарға сәйкес таратады.
Әрбір іске қосудың нәтижелерін талдауды ғарыш айлағының қызметтері ҒЗК бас әзірлеушімен бірлесіп және бұйымдарды әзірлеушілердің, бас ҒЗИ-дің қатысуымен жүргізеді.
108. Ұшуда авариялардың себептерін зерттеу және бұйымдардың бұзылуы немесе ТТТ, ТТ айтылған және осы Қағидалардың 106-107-тармақтарына сәйкес есептерде келтірілген, техникалық немесе тактикалық-техникалық сипаттамаларға әсер ететін талаптардың орындалмауы бойынша жұмыстарды, сондай-ақ оларды жою жөніндегі іс-шараларды әзірлеу мен іске асыру бойынша жұмыстарды ТТ берген ұйыммен және тапсырыс берушімен (немесе оның нұсқауы бойынша тапсырыс берушінің ұйымымен) келісілген, бас әзірлеуші бірлесіп орындаушы ұйымдармен (қажет болған кезде) бірге әзірлеген арнайы бағдарламалар бойынша жүргізеді.
Арнайы бағдарламада бұйымдар авариялардың және бұзылулардың (ақаулықтардың) жан-жақты талдауы және авариялар мен бұзылулардың қайталап анықталған себептерін болдырмайтын бұйымдардың және іс-шаралардың жүргізілген өндеулер тиімділігінің және жеткіліктілігінің қажетті есептік-теориялық және (немесе) эксперименттік тексерістерді қарастырады. Бұл жұмыстарға тапсырыс берушінің бас ҒЗИ-ын қатыстырады. Көрсетілген жұмыстардың нәтижелері бойынша тиісті техникалық есептер шығарылуы тиіс.
109. Ұшырулардың нәтижелеріне қарамастан, жеке өңдеудiң және жасаудың бұйымдары жөніндегі ұйымдар, ҒЗК тұтастай бас әзірлеуші ұйым келесі ұшыруға дейін өткен ұшу мәліметтердің (ұшуға дайындығының) талдауын жүргізеді. Бұл ретте әрбір табылған бұзылу, ақаулық немесе рұқсат беру шегінде параметрлердің болу жағдайының тіркелуі және олардың себептерін жою бойынша іс-шаралар әзірленуі тиіс. Ұйымдар талдау нәтижелері және табылған бұзылуларды, ақаулықтарды жою және қабылданған іс-шараларды іске асыру бойынша есептерді шығарады.
Авариялық ұшудан, ұшуда бұйымдардың бұзылуымен немесе ТТТ, ТТ айтылған және бұйымдардың техникалық немесе тактика-техникалық сипаттамаларына әсер ететін талаптарды орындалмауынан болған ұшудан кейін, келесі ұшуды тек аварияның немесе бұзудың себептерін жойған соң, тиімділікті және жеткіліктілігін растау үшін қажетті есептік және эксперименттік жұмыстарды орындаған соң, ұшуда бұйымның авария немесе бұзудың себептерінің қайталауын болдырмайтын іс-шараларды қабылданған соң немесе іске асырған соң жүзеге асырады.
Авариялық ұшудан кейін ҰС жалғастыру туралы шешімін ҰС шеңберінде кезекті ұшуға дайындық жұмыстардың басталуына дейін екі айдан кешіктірмей тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясы қабылдайды.
Әзірлеуші ұйымдар мен жасаушы ұйымдар бас ҒЗИ-ге, тапсырыс берушіге (оның нұсқауы бойынша тапсырыс берушінің ұйымына) аталған қорытындыларды жасау үшін қажетті материалдарды уақтылы ұсынады.

6.2. Ұшу сынауларын аяқтау тәртібі

110. ҒЗК-нің (оның құрамдас бөліктерінің, жүйелерінің, агрегаттары мен аспаптарының) ұшу сынауларын аяқтау және ҒЗК-ні пайдалануға қабылдау мүмкіндігі туралы шешімді Мемлекеттік комиссия ҒЗК сипаттамаларының мемлекеттік тапсырыс берушінің (тапсырыс берушінің) ТТТ (ТТ) талаптарына сәйкестігін, ұшу сынаулары бағдарламасын орындау толықтығын бағалау негізінде, сондай-ақ пайдалану құжаттамасының толықтығын, жеткіліктігін және сапасын тексеру және оның ҒЗК-ні одан әрі пайдалану (мақсаты бойынша пайдалану) үшін жарамдылық дәрежесін есепке ала отырып қабылдайды.
ҒЗК мен және оның бұйымдары сипаттамаларының ТТТ, ТТ талаптарына сәйкестігін бағалау есептік-теориялық бағалау, эксперименттік пысықтау, ұшу сынаулары (ұшу-конструкторлық және есептік) және арнайы сынақтар кезінде іске қосуға және іске қосуды (ұшыруды) дайындау нәтижелері бойынша жүргізіледі.
111. ҒЗК-нің ҰС аяқталғаннан кейін тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясы бір ай мерзімде ҒЗК-нің ҰС бағдарламасының орындалуының, ҒЗК сипаттамаларының ТТТ, ТТ берілген талаптарға сәйкестігін, пайдалану құжаттамасын тексеру жеткіліктілігін бағалап, ҒЗК-ні пайдалануға қабылдау мүмкіндігі туралы, сондай-ақ сериялық өндірісті бастау (егер мұндай көзделсе) мүмкіндігі туралы қорытындысымен осы сынақтардың нәтижелері туралы акт жасайды.
Актіге тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясының төрағасы мен мүшелері қол қояды және оны тапсырыс берушіге, ҒЗК-нің бас әзірлеушісіне береді.
Тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясының актісіне ҒЗК ҰС бағдарламасын орындау нәтижелерін баяндай отырып, техникалық есепті және жою мерзімдері мен кезеңдерін көрсете отырып, ҰС процесінде анықталған және жойылмаған кемшіліктерді (егер мұндай кемшіліктер болған жағдайда) жою жөніндегі ұсынымдар мен ұсыныстары бар кемшіліктердің тізбесін қоса береді.
Тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясы актісіне қосымшаларын тапсырыс берушінің бас ҒЗИ, сондай-ақ бас әзірлеуші ұйымдарға және ҰС қатысатын басқа ұйымдарға жібереді.

7. ҒЗК пайдалануға енгізу тәртібі (тәжірибелік пайдалану, штаттық пайдалану)

112. ҒЗК және оның құрамдас бөліктерін пайдалануға енгізу тәртібі ҰС қорытындысы бойынша анықталады.
Тапсырыс берушінің объектілерінде пайдалануға енгізілуге ҒЗК, оның құрамдас бөліктері мен негізгі құралдары, сондай-ақ құрылыс аяқталғаннан кейінгі жерүсті және басқа да инфрақұрылым объектілері, сондай-ақ егер мақсаты бойынша әрі қарай пайдалану туралы шешім қабылданса, ҒЗК-нің сынақтағы құрамдас бөліктері жатады.
113. ҒЗК, оның құрамдас бөліктері мен негізгі құралдары, сондай-ақ құрылыс аяқталғаннан кейінгі жерүсті және басқа да инфрақұрылым объектілерінің пайдалануға енгізу тәртібі мен кезектілігі жалғаспалы жоспарлау әдісімен анықталып, олардың құрылысы және/немесе қайта құру құжаттамаларында айқындалуы тиіс.
114. Пайдалануға енгізу үстіндегі барлық ҒЗК-нің құрамдас бөліктері мен жүйелері конструкторлық құжаттамалардың талаптарына сай, толық жинақтастырылған, ТТТ (ТТ) немесе келісімде берілген кепілдік мерзімге ие болуы тиіс.
ҒЗК құрамындағы және инфрақұрылым объектілері мен ҒЗК-нің құрамдас бөліктеріндегі негізгі құралдарды пайдалануға енгізілу жұмыстарындағы жылжымалы агрегаттар негізгі құралдарды пайдалануға енгізілу жұмыстарынан бұрын қойылып, пайдалануға енгізіледі.
Жылжымалы агрегаттар жасаушы ұйым мамандарының қатысуымен пайдаланушы ұйымның күш-жігерімен және құралдарымен пайдалануға беріледі. Жұмыстардың нәтижелері агрегатты пайдалануға беру және оған жұмыс істеуге рұқсат беру туралы актімен ресімделеді, оның негізінде пайдаланушы ұйымның басшысы агрегатқа жұмыс істеуге рұқсат беру және оны тиісті лауазымды тұлғаға бекітіп беру туралы бұйрық шығарады.
Агрегат формулярында тиісті жазбалар жүргізіледі.
115. Жасаушы ұйымдар жұмыстарға тапсырыс берушімен жасалған шартта айқындалған мерзімде, бірақ жұмыстар басталғанға дейін кемінде екі ай бұрын пайдаланушы ұйымға шартқа (келісімшартқа) қоса берілген тізбелерге сәйкес барлық қажетті жабдық пен құжаттаманы толық көлемде (шарт бойынша) жеткізуге міндетті.
116. Технологиясы конструкторлық құжаттамада көзделмеген жұмыстарды орындау тәртібі мен дәйектілігі мемлекеттік тапсырыс берушімен (тапсырыс берушімен) – бұдан әрі мәтін бойынша – тапсырыс беруші – келісім бойынша бұйымды әзірлеуші ұйым әзірлейтін және жұмыстардың техникалық басшысы мен пайдаланушы ұйым басшысының орынбасары бекітетін техникалық шешімдерде айқындалады.
117. ҒЗК-нің құрамдас бөліктерін пайдалануға енгізу жұмыстарының тәртібі мен кезектілігін реттейтін негізгі техникалық құжаттар мыналар:
1) құрылыстар мен техникалық жүйелерге арналған жұмыс құжаттамасы;
2) конструкторлық және пайдалану құжаттамасы;
3) дербес және ҒЗК-ді сынақтарды жүргізу бағдарламалары мен әдістемелері.
ҒЗК құрамдас бөлігін бас әзірлеуші ұйым ҒЗК нақты құрамдас бөлігі бойынша құжаттардың құрамын, жиынтықтар санын және жіберу есептемесін тапсырыс берушімен келісіп, оларды тапсырыс берушімен жасалған шартта айқындалған мерзімде, бірақ жұмыстар басталғанға дейін кемінде екі ай бұрын пайдаланушы ұйымға жібереді.
ҒЗК құрамдас бөлігін пайдалануға беру жөніндегі жұмыстарды орындаудың нақты көлемі шартта (келісімшартта) айқындалады.
118. Ұйымдық және техникалық басшылықты қамтамасыз ету үшін ҒЗК-нің құрамдас бөлігінің жұмысында қатысқан әрбір ұйым жұмыстардың техникалық басшысын тағайындайды.
ҒЗК-нің құрамдас бөлігін пайдалануға беру бойынша жалпы техникалық басшылықты ҒЗК-нің құрамдас бөлігінің бас әзірлеуші ұйымы атынан тағайындалатын жұмыстардың техникалық басшы жүзеге асырады.
Пайдаланушы ұйымның және өнеркәсіптің жұмыстарын орындаушылардың жалпы басшылығы мен жұмыстардың үйлестірілуін жұмыстардың техникалық басшысымен бірге пайдаланушы ұйымының басшысы жүргізеді.
119. Құрылысы біткен немесе қайта құрылудан өткен ҒЗК-нің құрамдас бөліктерін пайдалануға беру кезінде жұмыстардың мынадай түрлері жүргізіледі:
1) жүйелердің АС;
2) КС кезінде тексерілмейтін жүйелерді және қосалқы мақсаттағы құрылыстарды пайдалануға қабылдауы;
3) КС өткізу үшін жүйелердің дайындығын тексеру және қабылдау;
4) құрамдас бөлігінің КС;
5) тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясының құрамдас бөлікті пайдалануға қабылдау.
120. АС-қа жататын жүйелердің тізбесін құрамдас бөлікті бас әзірлеуші ұйым тапсырыс берушімен келісім бойынша белгілейді. АС бағдарламалары мен әдістемелерін жүйелерді әзірлеуші ұйымдар әзірлейді және оларды құрамдас бөлікті БӘҰ-мен келіседі. Бұл тізбе шартқа (келісімшартқа) қоса беріледі.
121. Жүйелерді АС сипаттамаларының конструкторлық (оның ішінде пайдалану) құжаттама талаптарына сәйкестігін және құрамдас бөлікті ҒЗКді сынауға қатыспайтын жүйелердің КС-қа немесе пайдалануға қабылдауға әзірлігін тексеру мақсатында жүргізіледі. АС-қа КҚ-ға сәйкес оларға кіретін бұйымдармен толық жиынтықталған жүйелер жіберіледі.
122. Жүйелерді АС-ты пайдаланушы ұйым ұйымдастырады және құрамына сынауға қатысатын ұйымдардың өкілдері кіретін комиссиялар жүзеге асырады. АС жүргізу жөніндегі комиссиялар ҚР МЕМСТ СТ 51143-2010 тәртібінің негізінде құрылады.
123. Жүйелердің АС бағдарламаларына сәйкес материалдық-техникалық қамтамасыз етуді шарт негізде бас мердігер ұйым; пайдалану құжаттамасының немесе АС бағдарламаларының талаптарына сәйкес – жүйелерді жасаушы ұйымдар арнайы құрылғылармен, құралдармен, қосалқы бөлшектермен, саймандармен, жабдықтармен (бұдан әрі - ҚСЖ); пайдаланушы ұйым шығыс материалдарымен жүзеге асырады.
АС-дан өтетін жүйелерді, электр энергиясымен, сығылған газбен, сұйықтықтармен, зымыран отынының құрамдауыштарымен қамтамасыз етуді пайдаланушы ұйым жүзеге асырады.
124. АС-тың көлемі, тәртібі мен дәйектілігі пайдалану құжаттамасымен, бағдарламалармен, әдістемелермен айқындалады.
125. АС нәтижелері бойынша комиссия жүйенің КС-қа әзірлігі туралы немесе егер жүйе КС-қа қатыспайтын болса, пайдалануға қабылдау туралы қорытынды дайындайды. АС жүйелерінің нәтижелері бойынша акт (есеп) шығарылады, ол әрбір жүйе бойынша жасалады және жұмыстардың техникалық басшысы мен бас мердігер ұйым басшысымен келісілгеннен кейін пайдаланушы ұйымның басшысы бекітеді. АС аяқталғаннан кейін пайдаланушы ұйым жүйелерді АС-тың ресімделген журналдарын, формулярларды, монтаждау сызбаларының жиынтығын және жүйелерді пайдалану кезінде қажетті басқа да құжаттарды береді. АС жүргізілгені туралы мәліметтер формулярға енгізіліп, пайдаланушы ұйым басшысы орынбасарының қолымен расталады.
126. ҒЗК құрамдас бөліктерін ҒЗК-ні сынау құрамдас бөлігі жүйелерінің бірлесіп жұмыс істеуінің дұрыстығын тексеру және оның мемлекеттік қабылдау комиссиясының пайдалануға қабылдауына әзірлігін айқындау мақсатында жүйелер әзір болғаннан кейін жүргізіледі.
Мыналар КС-тың негізгі міндеттері болып табылады:
1) ҒЗК құрамдас бөлігінің тұрғызылатын құрылыстар мен техникалық жүйелерге арналған құжаттамамен, технологиялық жабдыққа арналған пайдалану құжаттамасымен жасақталғанын тексеру;
2) технологиялық жабдықпен, техникалық жүйелермен және ҚСЖ-мен жасақталғанын, олардың құжаттама талаптарына сәйкестігін тексеру;
3) құрылыстар мен коммуникацияның әзірлігін тексеру;
4) жылжымалы агрегаттардың тұрақты жүйелермен түйісуін және өзара әрекет етуін тексеру;
5) технологиялық жабдық пен техникалық жүйелердің КС-ға арналған бағдарламаларда, әдістемелерде және пайдалану құжаттамасында айқындалған барлық режимдерде жұмыс істеу қабілеті мен бірлесіп жұмыс істеуін тексеру;
6) құрылыстарда тіршілік етуге болатын жағдайларды қамтамасыз етуді және пайдалану құжаттамасында көзделген жұмыстарды орындау қауіпсіздігін тексеру;
7) штаттық жылжымалы агрегаттардың барлық түрлерінің объектішілік жолдармен және кіреберіс жолдармен жүріп өту мүмкіндігін тексеру;
8) тұтастай жүйелердің, құрылыстар мен құрамдас бөліктің мемлекеттік қабылдау комиссиясының пайдалануға қабылдауына әзірлігін бағалау;
9) ҒЗК құрамдас бөліктерін санкцияланбаған іске қосудан немесе пайдаланудан қорғаудың сенімділігін бағалау.
127. КС-тың пайдаланушы ұйым ұйымдастырады және оны бас әзірлеуші ұйымдардың, бас мердігердің, монтаждау және реттеу ұйымдарының, жүйелерді жасаушы ұйымдардың өкілдерін, күрделі құрылысты техникалық қадағалау инспекциясының, техқадағалау инспекциясының, өрт, экологиялық және санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау өкілдерін тарта отырып жүргізеді.
КС-ты орындау және жүргізу үшін жауапкершілік пайдаланушы ұйым басшысына жүктеледі.
128. КС-ты тапсырыс берушінің бұйрығымен тағайындалған комиссия жүргізеді. КС-қа қатысатын ұйымдардың құрамы КС бағдарламасында айқындалып, оларға қатысуға шарттар жасасу кезінде ескеріледі.
Комиссия төрағасы (КС басшысы) пайдаланушы ұйымнан тағайындалады, оның орынбасары (жұмыстардың техникалық басшысы) – құрамдас бөлікті бас әзірлеуші ұйымның өкілі. КС-ты тікелей жүргізетін есеп құрамы пайдаланушы ұйым басшысының бұйрығымен тағайындалады.
КС ҒЗК құрамдас бөлігін бас әзірлеуші ұйымның КС бағдарламасы мен әдістемесінде айқындалған көлемде және дәйектілікпен жүргізіледі.
129. КС-ты материалдық-техникалық қамтамасыз етуді тапсырыс беруші ұйымдастырады және пайдаланушы ұйым жүзеге асырады.
130. КС нәтижелерін комиссия актімен ресімдейді, онда құрамдас бөлікті пайдалануға қабылдау әзірлігі туралы қорытынды беріледі. Актіні тапсырыс беруші мен құрамдас бөлікті бас әзірлеуші ұйымның басшысы бекітеді.
КС жүргізу туралы мәліметтер құрамдас бөліктің формулярына енгізіледі және пайдаланушы ұйым басшысы орынбасарының қолымен расталады.
КС процесінде анықталған барлық ескертулер мен оларды жоюдың ұсынылатын мерзімдері комиссия актісіне қосымшада баяндалады.
131. ҒЗК-нің құрамдас бөліктерін пайдалануға қабылдауды тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясы жүзеге асырады.
132. Пайдаланушы ұйым мен бас мердігер мемлекеттік қабылдау комиссиясына мынадай құжаттарды ұсынады:
1) құрамдас бөліктің және оның құрамындағы жүйелердің формулярлары;
2) жүйелерді АС мен ЖКР жүргізілгені туралы, КС кезінде тексерілмейтін қосалқы мақсаттағы құрылыстарды, жылжымалы агрегаттар мен жүйелерді пайдалануға қабылдау туралы бекітілген актілер;
3) КС актісі және пайдаланушы ұйымның КС жүргізу кезінде комиссия анықтаған кемшіліктерді жойғаны туралы анықтама;
4) объектішілік жолдар мен коммуникацияларды пайдалануға қабылдау актілері;
5) АС журналдары немесе маршруттық төлқұжаттар;
6) АС және КС бағдарламасы мен әдістемесі;
7) құрамдас бөлікті әзірлеуге және жобалауға қатысқан ұйымдардың тізбесі;
8) жер учаскелерін бөлу туралы құжаттар;
9) геодезиялық жұмыстарды жүргізу туралы құжаттар;
10) бөлінетін бөліктер құлайтын аудандардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету туралы құжаттар (қажет болған кезде);
11) құрылыс алаңының геологиясы мен гидрологиясы туралы, топырақты сынау және су деңгейін талдау нәтижелері туралы құжаттар;
12) арнайы су пайдалануға арналған құжаттар;
13) қоршаған ортаны ластайтын заттарды шығаруға, төгуге, көмуге, орналастыруға рұқсат беру туралы құжаттар;
14) құрамдас бөліктің электр энергиясымен, сумен, бумен, газбен, сығылған ауамен және т.б. ресурстармен қамтамасыз етілуі туралы анықтама;
15) ҒЗК-нің РЭҚ-ын пайдалану кезінде жиіліктерді (жиілік белдеулерін) пайдалануға рұқсат;
16) құпиялылық режимінің талаптарын орындау (егер осы талаптар ҒЗК-нің ТТТ-ға қойылатын болса) жөніндегі іс-шараларды орындауды қамтамасыз ету мәселелері жөніндегі анықтама.
ҒЗК құрамдас бөлігі пайдалануға қабылданғаннан кейін санамаланған барлық құжаттама пайдаланушы ұйымда сақталады.
133. Қабылдау комиссиясы құрамдас бөлікте орындалған жұмыстардың толықтығы мен сапасын, ҒЗК-нің нақты сипаттамалары мен оның құнының жобадағы мәндерге сәйкестігін, барлық жұмыс кезеңдерінде анықталған кемшіліктердің жойылуын және құрамдас бөліктің пайдалануға әзірлігін тексереді және бағалайды.
ҒЗК-нің құрамдас бөлігін пайдалануға қабылдау тапсырыс берушінің қабылдау комиссиясының актісімен ресімделеді.
134. ҒЗК пайдалану осы кешендерге иелік ететін, пайдаланатын, билік ететін жататын ұйымдармен, немесе олармен шарттар (келісімшарттар) негізінде олардың құзіретіне сәйкес келетін және осы қызмет түріне лицензиясы бар заңды және жеке тұлғалармен жүзеге асырылады.
135. ҒЗК барлық жұмыстар олардың тиістілігіне қарамастан қатаң түрде пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес жүргізіледі.
136. ҒЗК пайдалану кезінде ұйымдардың өзара іс-қимылы оның немесе өзге де жұмыс түрін орындауы (қызмет көрсетуі) және олар бойынша өзара есеп айырысу бойынша шарттық негізде өзара қызметтер көрсету болып табылады
137. ҒЗК мен олардың құрамдас бөліктерін пайдаланудың негізгі түрлеріне мыналар жатады:
тәжірибелік пайдалану;
штаттық пайдалану.
138. ҒЗК тәжірибелік пайдалану жалпы ҒЗК мен оның құрамдас бөліктерін пайдаланудың нақты жағдайларын, жалпы техникалық сипаттамаларын тексерудің осы жағдайларын есепке ала отырып, ҒЗК пайдалану жүйесін жетілдіру мақсатында жүзеге асырылады.
139. ҒЗК мен оның құрамдас бөліктерін тәжірибелік пайдалану ҒЗК штаттық пайдалануға қабылдағанға дейін ҒЗК тапсырылғаннан және пайдаланушы құрылымдарға бекіткеннен кейін жүзеге асырылады. Тәжірибелік пайдалану туралы шешімді тапсырыс беруші қабылдайды. ҒЗК мен оның құрамдас бөліктерін тәжірибелік пайдалану тапсырыс берушінің ҒЗК бас әзірлеуші ұйыммен жасасқан шарты бойынша жүргізіледі.
140. ҒЗК мен оның құрамдас бөліктерін тәжірибелік пайдалану ҒЗК бас әзірлеуші ұйыммен бірлесіп ҒЗК бас әзірлеуші ұйым әзірлеген және ҒЗК тапсырыс беруші бекіткен «Тәжірибелік пайдалану бойынша ережеге» сәйкес жүргізіледі.
141. ҒЗК тәжірибелік пайдалану бойынша (ҒЗК-нің құрамдас бөліктері) бойынша барлық іс-шаралар мен жұмыстар бас әзірлеуші ұйымның техникалық жетекшілік етуімен пайдаланушы ұйымның есептеулері бойынша жүргізіледі. Бас әзірлеуші ұйым сондай-ақ жұмысқа қатысушы ұйымдармен барлық өзара іс-қимыл мәселелерін шешеді.
142. Тәжірибелік пайдалануда тұрған бұйымдардың құрылымдық және өндірістік сипаттағы бұзылуын және ақауын жоюды бас әзірлеуші – кепілдік мерзім аралығында ақысыз және кепілдік мерзімі аяқталғанда шарт бойынша ұйымдастырады.
143. ҒЗК тәжірибелік пайдалану және штаттық пайдалануға қабылдау тапсырыс беруші мен ҒЗК бас әзірлеуші ұйымның бірлескен шешімі негізінде жүзеге асырылады.
144. ҒЗК штаттық пайдалану ПҚ-ға сәйкес пайдаланушы ұйымдардың бөлімшелерімен жүзеге асырылады.
145. Пайдаланушы ұйымның есептеулерін дайындау ҒЗК бас әзірлеуші ұйымның техникалық жетекшілік етуімен пайдалану орнында немесе шарттық негізде өнеркәсіп ұйымдарында жүргізіледі.