О проекте Конституционного закона Республики Казахстан "О внесении изменений в некоторые конституционные законы Республики Казахстан"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 сентября 2013 года № 1012

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Конституционного закона Республики Казахстан «О внесении изменений в некоторые конституционные законы Республики Казахстан».

Премьер-Министр
Республики Казахстан С. Ахметов

Проект

КОНСТИТУЦИОННЫЙ ЗАКОН
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН О внесении изменений в некоторые конституционные законы
Республики Казахстан

Статья 1. Внести изменения в следующие конституционные законы Республики Казахстан:
1. В Конституционный закон Республики Казахстан от 28 сентября 1995 года «О выборах в Республике Казахстан» (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., № 17-18, ст. 114; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 12, ст. 192; 1998 г., № 7-8, ст. 71; № 22, ст. 290; 1999 г., № 10, ст. 340; № 15, ст. 593; 2004 г., № 7, ст. 45; 2005 г., № 7-8, ст. 17; 2006 г., № 23, ст. 138; 2007 г., № 12, ст. 85; 2009 г., № 2-3, ст. 5; 2010 г., № 11, ст. 55; 2011 г., № 3, ст. 30):
пункт 3 статьи 47 изложить в следующей редакции:
«3. Кандидаты в Президенты, депутаты Парламента со дня их регистрации и до опубликования итогов выборов, а также до их регистрации в качестве Президента, депутата Парламента без согласия Центральной избирательной комиссии не могут быть арестованы и содержаться под стражей, подвергнуты приводу, мерам административного взыскания, налагаемым в судебном порядке, привлечены к уголовной ответственности, а также задержаны, кроме случаев задержания непосредственно на месте преступления и совершения тяжкого или особо тяжкого преступления.».

2. В Конституционный закон Республики Казахстан от 16 октября 1995 года «О Парламенте Республики Казахстан и статусе его депутатов» (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., № 21, ст. 124; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 7, ст. 78; 1999 г., № 4, ст. 100; № 10, ст. 342; 2006 г., № 23, ст. 137; 2007 г., № 12, ст. 83):
1) пункт 2 статьи 27 изложить в следующей редакции:
«2. Депутат Парламента имеет право обратиться с запросом к Премьер-Министру и членам Правительства, Председателю Национального Банка, Председателю и членам Центральной избирательной комиссии, Генеральному Прокурору, Председателю Комитета национальной безопасности, Председателю и членам Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета. При этом запрос, обращенный к Генеральному Прокурору либо первым руководителям правоохранительных и специальных государственных органов, не может касаться вопросов, связанных с осуществлением функций уголовного преследования. Рассмотрение запросов, обращенных к Председателю Комитета национальной безопасности, проводится на закрытом заседании Палат.»;
2) статью 32 изложить в следующей редакции:
«Статья 32. Депутатская неприкосновенность
1. Депутат Парламента в течение срока своих полномочий не может быть арестован и содержаться под стражей, подвергнут приводу, мерам административного взыскания, налагаемым в судебном порядке, привлечен к уголовной ответственности без согласия соответствующей Палаты, кроме случаев задержания на месте преступления или совершения тяжких или особо тяжких преступлений.
2. Для получения согласия на привлечение депутата к уголовной ответственности, арест и содержание под стражей, привод или применение мер административного взыскания, налагаемых в судебном порядке, Генеральный Прокурор вносит представление в Сенат либо Мажилис, которое направляется Палатами в Центральную избирательную комиссию для подготовки его рассмотрения на заседании соответствующей Палаты. Представление вносится перед ознакомлением депутата с постановлением о квалификации деяний подозреваемого, перед обращением в суд с ходатайством о санкционировании его ареста и содержания под стражей, приводом, а также направлением дела об административном правонарушении в суд. Представление Генерального Прокурора и заключение Центральной избирательной комиссии рассматриваются не позднее чем в двухнедельный срок со дня их поступления, и Палата вправе потребовать от соответствующих должностных лиц представления дополнительной информации. Палата принимает мотивированное решение в течение трех рабочих дней направляет его Генеральному Прокурору и руководителю государственного органа республики, осуществляющего дознание и предварительное расследование. Депутат вправе участвовать в рассмотрении Палатой вопроса о его неприкосновенности.
3. После регистрации повода к началу досудебного расследования в Едином реестре досудебное расследование может быть продолжено только с согласия Генерального Прокурора. В случаях, когда депутат Парламента задержан на месте преступления либо имеются основания полагать, что им готовится либо совершено тяжкое или особо тяжкое преступление, досудебное расследование в отношении него может быть продолжено до получения согласия Генерального Прокурора, но с обязательным его уведомлением в течение 24 часов. Надзор за соблюдением законности в ходе расследования дела осуществляется Генеральным Прокурором.
4. Центральная избирательная комиссия запрашивает в соответствующем суде, принявшем решение по делу, информацию о результатах рассмотрения дела и, в случае вынесения обвинительного приговора, вносит представление в соответствующую Палату о лишении депутатского мандата.».

3. В Конституционный закон Республики Казахстан от 29 декабря 1995 года «О Конституционном Совете Республики Казахстан» (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., № 24, ст. 173; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., № 22, ст. 129; 2008 г., № 10-11, ст. 34):
1) пункты 1 и 2 статьи 12 изложить в следующей редакции:
«1. Председатель и члены Конституционного Совета в течение срока своих полномочий не могут быть арестованы и содержаться под стражей, подвергнуты приводу, мерам административного взыскания, налагаемым в судебном порядке, привлечены к уголовной ответственности без согласия Парламента, кроме случаев задержания на месте преступления или совершения тяжких или особо тяжких преступлений.
2. После регистрации повода к началу досудебного расследования в Едином реестре досудебное расследование в отношении Председателя или члена Конституционного Совета может быть продолжено только с согласия Генерального Прокурора, который вносит в Парламент представление о даче согласия на привлечение к уголовной ответственности Председателя или члена Конституционного Совета. В случаях, когда Председатель и члены Конституционного Совета задержаны на месте преступления либо имеются основания полагать, что ими готовится либо совершено тяжкое или особо тяжкое преступление, досудебное расследование в отношении их может быть продолжено до получения согласия Генерального Прокурора, но с обязательным его уведомлением в течение 24 часов.
Надзор за соблюдением законности в ходе расследования дела осуществляется Генеральным Прокурором.»;
2) пункт 2 статьи 14 изложить в следующей редакции:
«2. Полномочия Председателя, члена Конституционного Совета могут быть приостановлены также в случае, если в установленном законом порядке дано согласие на его арест и содержание под стражей, привод, привлечение к административной или уголовной ответственности, на возбуждение в суде соответствующего ходатайства о применении принудительных мер медицинского характера, признании недееспособным или ограничении в дееспособности.».

4. В Конституционный закон Республики Казахстан от 20 июля 2000 года «О Первом Президенте Республики Казахстан - Лидере Нации» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., № 10, ст. 232; 2010 г., № 11, ст. 55; 2012 г., № 1, ст. 2; 2013 г., № 14, ст. 72):
статью 3 изложить в следующей редакции:
«Статья 3. Неприкосновенность Первого Президента
Республики Казахстан - Лидера Нации
Первый Президент Республики Казахстан - Лидер Нации обладает неприкосновенностью. Он не может быть привлечен к ответственности за действия, совершенные в период исполнения им полномочий Президента Республики Казахстан, а после их прекращения - связанные с осуществлением своего статуса Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации. Он не может быть подвергнут задержанию, аресту и содержаться под стражей, обыску, допросу либо личному досмотру.
Неприкосновенность распространяется на все имущество, принадлежащее на праве частной собственности Первому Президенту Республики Казахстан - Лидеру Нации и совместно проживающим с ним членам его семьи, а также на используемые ими жилые и служебные помещения, служебный транспорт, средства связи, переписку, принадлежащие им документы. Неприкосновенность также распространяется на имущество, принадлежащее фонду Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации.
На имущество, принадлежащее на праве частной собственности Первому Президенту Республики Казахстан - Лидеру Нации и совместно проживающим с ним членам его семьи, не могут быть наложены какие бы то ни было ограничения.
Гарантируются банковская тайна и неприкосновенность банковских счетов Первого Президента Республики Казахстан - Лидера Нации и совместно проживающих с ним членов его семьи.».

5. В Конституционный закон Республики Казахстан от 25 декабря 2000 года «О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., № 23, ст. 410; 2006 г., № 23, ст. 136; 2008 г., № 20, ст. 77; 2010 г., № 24, ст. 147; 2012 г., № 5, ст. 38):
пункты 1 и 2 статьи 27 изложить в следующей редакции:
«1. Судья не может быть арестован и содержаться под стражей, подвергнут приводу, мерам административного взыскания, налагаемым в судебном порядке, привлечен к уголовной ответственности без согласия Президента Республики Казахстан, основанного на заключении Высшего Судебного Совета, а в случае, предусмотренном подпунктом 3) статьи 55 Конституции, без согласия Сената Парламента Республики Казахстан, кроме случаев задержания на месте преступления или совершения тяжкого или особо тяжкого преступления.
2. После регистрации повода к началу досудебного расследования в Едином реестре досудебное расследование может быть продолжено только с согласия Генерального Прокурора Республики Казахстан. В случаях, когда судья задержан на месте преступления либо имеются основания полагать, что им готовится либо совершено тяжкое или особо тяжкое преступление, досудебное расследование в отношении него может быть продолжено до получения согласия Генерального Прокурора Республики Казахстан, но с обязательным его уведомлением в течение 24 часов. Специальные оперативно-розыскные мероприятия и негласные следственные действия в отношении судьи могут быть проведены с санкции прокурора в порядке, предусмотренном законодательными актами Республики Казахстан.».
Статья 2. Настоящий Конституционный закон вводится в действие с 1 июля 2014 года.

Президент
Республики Казахстан

"Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 30 қыркүйектегі № 1012 қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
"Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-министрі С. Ахметов

Жоба

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ ЗАҢЫ Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына өзгерістер енгізу туралы

1-бап. Қазақстан Республикасының мына конституциялық заңдарына өзгерістер енгізілсін:
1. «Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» 1995 жылғы 28 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 17-18, 114-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 12, 192-құжат; 1998 ж., № 7-8, 71-құжат; № 22, 290-құжат; 1999 ж., № 10, 340-құжат; № 15, 593-құжат; 2004 ж., № 7, 45-құжат; 2005 ж., № 7-8, 17-құжат; 2006 ж., № 23, 138-құжат; 2007 ж., № 12, 85-құжат; 2009 ж., № 2-3, 5-құжат; 2010 ж., № 11, 55-құжат; 2011 ж., № 3, 30-құжат):
47-баптың 3-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
«3. Тікелей қылмыс жасалған жерде ұсталған және ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасалған жағдайлардан басқа, Президенттікке, Парламент депутаттығына кандидаттар тіркелген күнінен бастап және сайлау қорытындылары жарияланғанға дейін, сондай-ақ олар Президент, Парламент депутаты ретінде тіркелгенге дейін оларды Орталық сайлау комиссиясының келісімінсіз қамауға алуға және қамауда ұстауға, алып келуге, сот тәртібімен қолданылатын әкімшілік жазалау шараларына тартуға, қылмыстық жауаптылыққа тартуға, сондай-ақ ұстауға болмайды.».
2. «Қазақстан Республикасының Парламенті және оның депутаттарының мәртебесі туралы» 1995 жылғы 16 қазандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 21, 124-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 7, 78-құжат; 1999 ж., № 4, 100-құжат; № 10, 342-құжат; 2006 ж., № 23, 137-құжат; 2007 ж., № 12, 83-құжат):
1) 27-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
«2. Парламент депутатының Премьер-Министр мен Үкімет мүшелеріне, Ұлттық Банк Төрағасына, Орталық сайлау комиссиясының төрағасы мен мүшелеріне, Бас Прокурорға, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің төрағасына, Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің Төрағасы мен мүшелеріне сұрау салуға құқығы бар. Бұл ретте Бас Прокурорға не құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың бірінші басшыларына салынған сұрау қылмыстық қудалау функцияларын жүзеге асырумен байланысты мәселелерге қатысты бола алмайды. Ұлттық қауіпсіздік комитетінің төрағасына салынған сұрауды қарау Палаталардың жабық отырысында жүргізіледі.»;
2) 32-бап мынадай редакцияда жазылсын:
«32-бап. Депутатқа ешкімнің тиіспеушілігі
1. Қылмыс жасалған жерде ұсталған немесе ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасаған жағдайлардан басқа, Парламент депутатын оның өкілеттік мерзімі ішінде тиісті Палатаның келісімінсіз қамауға алуға және қамауда ұстауға, алып келуге, сот тәртібімен қолданылатын әкімшілік жазалау шараларына тартуға, қылмыстық жауаптылыққа тартуға болмайды.
2. Депутатты қылмыстық жауаптылыққа тартуға, қамауға алуға және қамауда ұстауға, алып келуге немесе сот тәртібімен қолданылатын әкімшілік жазалау шараларына тартуға келісім алу үшін Бас Прокурор Сенатқа не Мәжіліске ұсыным енгізеді, оны Палаталар тиісті Палатаның отырысында қарауға дайындау үшін Орталық сайлау комиссиясына жібереді. Ұсыным күдіктінің әрекеттерін саралау туралы қаулымен таныстырудың алдында, қамауға алуға және қамауда ұстауға санкция беру туралы өтінішпен сотқа жүгінудің, алып келудің алдында, сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі сотқа жіберудің алдында енгізіледі. Бас Прокурордың ұсынымы мен Орталық сайлау комиссиясының қорытындысы олар келіп түскен күннен бастап екі апта мерзімінен кешіктірілмей қаралады және Палата тиісті лауазымды тұлғалардан қосымша ақпаратты табыс етуді талап етуге құқылы. Палата дәлелді шешім қабылдап, оны республиканың Бас Прокурорына және анықтау мен алдын ала тергеуді жүзеге асыратын мемлекеттік органының басшысына үш жұмыс күні ішінде жібереді. Депутат өзіне ешкімнің тиіспеуі туралы мәселені Палата қараған кезде қатысуға құқылы.
3. Сотқа дейінгі тергеудің басталуына себеп Бірыңғай тізілімде тіркелгеннен кейін сотқа дейінгі тергеу Бас Прокурорының келісімімен ғана қарастырылуы мүмкін. Парламентінің депутаты қылмыс жасалған жерде ұсталған не ол ауыр немесе аса ауыр қылмысты жасауға дайындалып жатыр не жасады деп есептеуге негіздер болған жағдайларда оған қатысты сотқа дейінгі тергеу Бас Прокурорын 24 сағаттың ішінде міндетті түрде хабардар ете отырып, оның келісімін алғанға дейін жалғастырылуы мүмкін. Істі тергеу барысында заңдылықтың сақталуына қадағалауды Бас Прокуроры жүзеге асырады.
4. Орталық сайлау комиссиясы іс бойынша шешім қабылдаған тиісті соттан істі қарау нәтижелері туралы ақпаратты сұратып алады және айыптау үкімі шығарылған жағдайда тиісті Палатаға депутаттық мандаттан айыру жөнінде ұсыныс енгізеді.».
3. «Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесі туралы» 1995 жылғы 29 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 24, 173-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2004 ж., № 22, 129-құжат; 2008 ж., № 10-11, 34-құжат):
1) 12-баптың 1 және 2-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын:
«1. Қылмыс жасалған жерде ұсталған немесе ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасаған жағдайлардан басқа, Конституциялық Кеңестің Төрағасы мен мүшелерін олардың өкілеттік мерзімі ішінде Парламенттің келісімінсіз қамауға алуға және қамауда ұстауға, алып келуге, сот тәртібімен қолданылатын әкімшілік жазалау шараларына тартуға, қылмыстық жауаптылыққа тартуға болмайды.
2. Сотқа дейінгі тергеудің басталуына себеп Бірыңғай тізілімде тіркелгеннен кейін Конституциялық Кеңестің Төрағасына немесе мүшелеріне қатысты сотқа дейінгі тергеу Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының келісімімен ғана жалғастырылуы мүмкін, ол Конституциялық Кеңестің Төрағасын немесе мүшесін қылмыстық жауаптылыққа тартуға келісім беру туралы ұсынымды Парламентке енгізеді. Конституциялық Кеңестің Төрағасы және мүшелері қылмыс жасалған жерде ұсталған не ол ауыр немесе аса ауыр қылмысты жасауға дайындалып жатыр не жасады деп есептеуге негіздер болған жағдайларда оларға қатысты сотқа дейінгі тергеу Қазақстан Республикасының Бас Прокурорын 24 сағаттың ішінде міндетті түрде хабардар ете отырып, оның келісімін алғанға дейін жалғастырылуы мүмкін.
Істі тергеу барысында заңдылықтың сақталуына қадағалауды Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры жүзеге асырады.»;
2) 14-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
«2. Егер Конституциялық Кеңес Төрағасын, мүшесін заңда белгіленген тәртіппен қамауға алуға және қамауда ұстауға, алып келуге, әкімшілік немесе қылмыстық жауаптылыққа тартуға, сотта медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану, әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп тану туралы тиісті өтініштің қозғалуына келісім берілсе, оның өкілеттіктері тоқтатыла тұруы мүмкін.».
4. «Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы туралы» 2000 жылғы 20 шілдедегі Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 10, 232-құжат; 2010 ж., № 11, 55-құжат; 2012 ж., № 1, 2-құжат; 2013 ж., № 14, 72-құжат):
3-бап мынадай редакцияда жазылсын:
«3-бап. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне - Елбасына ешкімнің тиіспеушілігі Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне - Елбасына ешкімнің тиісуіне болмайды. Ол өзі Қазақстан Республикасы Президентінің өкілеттігін орындау кезеңінде жасаған, сондай-ақ олар тоқтатылғаннан кейін Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы деген өз мәртебесін жүзеге асыруға байланысты іс-әрекеттері үшін жауаптылыққа тартылмайды. Оны ұстауға, қамауға алуға және қамауда ұстауға, тінтуге, одан жауап алуға не жеке тексеруге болмайды.
Тиіспеушілік Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне - Елбасына және онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне жеке меншік құқығында тиесілі барлық мүлікке, сондай-ақ олар пайдаланатын тұрғын және қызметтік үй-жайларына, қызметтік көлігіне, байланыс құралдарына, хат-хабарларына, оларға тиесілі құжаттарға қолданылады.
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне - Елбасына және онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне жеке меншік құқығында тиесілі қандай да бір шектеулер қойылмайды.
Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің - Елбасының және онымен бірге тұратын отбасы мүшелерінің банктік құпиялылығы мен банк шоттарына қол сұғылмауына кепілдік беріледі.».
5. Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы 2000 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 23, 410 құжат; 2006 ж., № 23, 136-құжат; 2008 ж., № 20, 77-құжат; 2010 ж., № 24, 147-құжат; 2012 ж., № 5, 38-құжат):
27-баптың 1 және 2-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын:
«1. Қылмыс жасалған жерде ұсталған немесе ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасаған жағдайлардан басқа, судьяны Жоғары Сот Кеңесінің қорытындысына негізделген Қазақстан Республикасы Президентінің келісімінсіз, ал Конституцияның 55-бабының 3) тармақшасында көзделген жағдайда Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының келісімінсіз қамауға алуға және қамауда ұстауға, алып келуге, сот тәртібімен қолданылатын әкімшілік жазалау шараларына тартуға, қылмыстық жауаптылыққа тартуға болмайды.
2. Сотқа дейінгі тергеудің басталуына себеп Бірыңғай тізілімде тіркелгеннен кейін сотқа дейінгі тергеу тек Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының келісімімен ғана жалғастырылуы мүмкін. Судья қылмыс жасалған жерде ұсталған не ол ауыр немесе аса ауыр қылмысты жасауға дайындалып жатыр не жасады деп есептеуге негіздер болған жағдайларда оған қатысты сотқа дейінгі тергеу Қазақстан Республикасының Бас Прокурорын 24 сағаттың ішінде міндетті түрде хабардар ете отырып, оның келісімін алғанға дейін жалғастырылуы мүмкін. Судьяға қатысты арнаулы жедел-іздестіру іс-шаралары мен жасырын тергеу іс-әрекеттері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен прокурордың санкциясымен жүргізілуі мүмкін.».
2-бап. Осы Конституциялық заң 2014 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті