О проекте Закона Республики Казахстан "О физической культуре и спорте"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 сентября 2013 года № 1017

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан «О физической культуре и спорте».

Премьер-Министр
Республики Казахстан С. Ахметов

Проект

ЗАКОН РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН О физической культуре и спорте

Настоящий Закон регулирует общественные отношения в области физической культуры и спорта, определяет правовые, организационные, экономические и социальные основы обеспечения деятельности и развития массовой физической культуры, любительского и профессионального спорта.

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в
настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) спортсмен-ветеран – спортсмен высокого класса, завершивший спортивную карьеру, возраст которого определяется с учетом специфики вида спорта в правилах по видам спорта;
2) любительский спорт – массовое спортивное движение, дающее гражданам возможность совершенствовать свое спортивное мастерство и достигать высших результатов в различных видах спорта;
3) массовый спорт – массовое спортивное движение, способствующее развитию физической культуры среди населения в целях привлечения к занятиям физическими упражнениями и выявления одаренных в спорте детей и подростков в различных видах спорта;
4) единая спортивная классификация – система спортивных званий, разрядов спортсменов, тренеров и категорий спортивных судей, определяющих уровень мастерства спортсменов или квалификации тренеров и спортивных судей;
5) физическое воспитание – педагогический процесс, направленный на формирование здорового, физически и духовно совершенного подрастающего поколения, укрепление здоровья, повышение работоспособности, творческое долголетие и продление жизни человека;
6) физическая подготовка – педагогический процесс, направленный на воспитание физических качеств и развитие функциональных возможностей человека;
7) физическая культура – составная часть культуры, область социальной деятельности, представляющая собой совокупность духовных и материальных ценностей, создаваемых и используемых обществом в целях развития физических и интеллектуальных способностей человека, совершенствования его двигательной активности и формирования здорового образа жизни, социальной адаптации путем физического воспитания и развития;
8) физкультурное (физкультурно-спортивное) движение – форма социального движения, содействующая повышению уровня физической культуры населения, целенаправленной деятельности физических и юридических лиц по развитию физической культуры и спорта;
9) методист по физической культуре и спорту (далее – методист) – физическое лицо, имеющее профессиональное образование, осуществляющее методическое обеспечение и руководство учебно-тренировочным процессом, проведение физкультурно-оздоровительных и спортивных мероприятий;
10) система физической культуры и спорта – совокупность физических и юридических лиц, осуществляющих деятельность в целях физического воспитания населения и развития физической культуры и спорта;
11) местный исполнительный орган в области физической культуры и спорта – местный исполнительный орган, осуществляющий государственное регулирование в области физической культуры и спорта на территории соответствующей административно-территориальной единицы;
12) специалист в области физической культуры и спорта – лицо, осуществляющее деятельность в области физической культуры и спорта;
13) уполномоченный орган в области физической культуры и спорта – центральный исполнительный орган, осуществляющий государственное регулирование в области физической культуры и спорта;
14) физкультурно-оздоровительные и спортивные сооружения – специально оборудованные (в том числе спортивным инвентарем) объекты (площадки, здания, сооружения), предназначенные для занятий граждан физическими упражнениями, спортом и проведения спортивных мероприятий;
15) физкультурно-спортивная организация – юридическое лицо, осуществляющее деятельность в области физической культуры и спорта в качестве основного вида деятельности;
16) Всемирные специальные олимпийские игры «Спешиал Олимпикс» – международные зимние и летние соревнования, проводимые среди спортсменов из числа инвалидов и лиц с ограниченными интеллектуальными возможностями;
17) Всемирная универсиада – комплексные международные зимние и летние соревнования, проводимые среди студентов по различным видам спорта;
18) тренер, тренер-преподаватель – физическое лицо, имеющее спортивное профессиональное образование, осуществляющее учебно-тренировочный процесс подготовки спортсмена и руководство его состязательной деятельностью для достижения спортивных результатов;
19) дисквалификация тренера, спортивного врача – отстранение тренера, спортивного врача от их трудовой (профессиональной) деятельности за использование допинга, нарушение норм, утвержденных международными и республиканскими спортивными организациями (федерациями), а также нарушение морально-этических норм поведения и обязанностей, установленных законодательством о физической культуре и спорте;
20) аккредитация местных спортивных федераций – процедура признания местным исполнительным органом правомочий местных спортивных федераций по развитию вида (видов) спорта на соответствующей административно-территориальной единице;
21) спортсмен высокого класса – спортсмен, являющийся членом сборной команды Республики Казахстан (национальной сборной команды по виду спорта) и (или) имеющий спортивное звание не ниже, чем «Мастер спорта Республики Казахстан»;
22) спорт высших достижений – область спорта, предусматривающая достижение спортсменами максимально возможных спортивных результатов или побед на спортивных соревнованиях;
23) профессиональный спорт – составная часть спорта, направленная на организацию и проведение спортивно-зрелищных мероприятий (соревнований), за подготовку и участие в которых спортсмены, избравшие спорт в качестве профессиональной деятельности, получают вознаграждение в соответствии с гражданским законодательством;
24) комплексная научная группа – группа квалифицированных специалистов, создаваемая для проведения научно-методических, медико-биологических, психологических исследований, направленных на оценку функционального состояния, резервных возможностей, психологического и технического уровня подготовки спортсмена;
25) тесты Первого Президента Республики Казахстан – совокупность нормативных требований к физической подготовленности детей, молодежи и взрослого населения;
26) штатные сборные команды Республики Казахстан (штатные национальные сборные команды по видам спорта) – коллективы спортсменов, тренеров, отечественных и иностранных специалистов, осуществляющих спортивную деятельность на финансовых условиях, предусмотренных бюджетным законодательством Республики Казахстан, и принимающих участие в международных спортивных соревнованиях под Государственным флагом Республики Казахстан;
27) школьный спорт – часть спорта, направленная на физическое воспитание обучающихся в организациях образования начального, среднего общего образования, их подготовку к участию в спортивных мероприятиях;
28) школьная спортивная лига – спортивное движение среди школьников, целью которого являются содействие в популяризации школьного спорта и развитие одного или нескольких видов спорта, организация и проведение спортивных мероприятий со школьниками;
29) государственный тренер – тренер, осуществляющий функции и мероприятия по выработке и проведению государственной политики по развитию вида (видов) спорта на территории Республики Казахстан;
30) классификация спортсменов-инвалидов – процесс определения классификатором или группой классификаторов класса (классификационной категории) спортсменов-инвалидов и лиц с ограниченными физическими возможностями с целью создания им возможности соревноваться с другими спортсменами, имеющими аналогичный уровень функциональных возможностей;
31) инструктор-спортсмен – спортсмен, осуществляющий спортивную деятельность на условиях оплаты труда в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан;
32) учебно-тренировочный сбор – централизованное мероприятие, организованное в целях повышения спортивного мастерства и качества учебно-тренировочного процесса спортсменов;
33) Паралимпийские игры – международные зимние и летние соревнования, проводимые среди спортсменов-инвалидов с поражением опорно-двигательного аппарата и органов зрения;
34) аккредитация республиканских и региональных спортивных федераций – процедура признания уполномоченным органом в области физической культуры и спорта правомочий республиканских и региональных спортивных федераций по развитию вида (видов) спорта в Республике Казахстан и представлению Республики Казахстан в соответствующих международных спортивных организациях;
35) спорт – сфера социально-культурной деятельности как совокупность видов спорта, сложившаяся в форме соревнований и специальной практики подготовки человека к ним;
36) спортивная дисциплина – часть вида спорта, имеющая отличительные признаки и включающая в себя один или несколько видов (программ) спортивных соревнований;
37) спортивный резерв – спортсмены молодежного и юношеского возрастов, имеющие потенциал для достижения высоких спортивных результатов;
38) спортивный судья – физическое лицо, прошедшее специальную подготовку и получившее соответствующую квалификационную категорию, уполномоченное организатором спортивного мероприятия обеспечить судейство в соответствии с правилами вида спорта и положениями (регламентами) спортивного мероприятия;
39) сборные команды Республики Казахстан по видам спорта (национальные сборные команды по видам спорта) – коллективы спортсменов, тренеров, отечественных и иностранных специалистов, осуществляющих подготовку и принимающие участие в международных спортивных соревнованиях под Государственным флагом Республики Казахстан;
40) главный тренер сборной команды Республики Казахстан по виду спорта (национальной сборной команды по виду спорта) – тренер, отвечающий за руководство, подготовку, формирование и выступление сборной команды Республики Казахстан по виду спорта (национальной сборной команды по виду спорта) в чемпионатах мира, Олимпийских и Азиатских играх и других международных соревнованиях;
41) реестр видов спорта – информационная система, содержащая зафиксированные на бумажном и электронном носителях сведения о видах спорта и спортивных дисциплинах, получивших развитие на территории Республики Казахстан;
42) вид спорта – составная часть спорта, отличительными признаками которой являются среда занятий, совокупность физических упражнений или интеллектуальных способностей в состязательной деятельности и правила соревнований;
43) спортивная федерация – некоммерческая организация, созданная в форме общественного объединения или объединения юридических лиц в форме союза (ассоциации) в целях развития одного или нескольких видов спорта;
44) запрещенные субстанции и (или) методы в спорте (далее – допинг) – химические соединения (вещества, лекарства) и методы, включенные в запрещенный список Всемирной антидопинговой организации и Международного стандарта Всемирной антидопинговой организации, в том числе использование или попытка использования субстанции и (или) метода, включенных в перечни субстанций и (или) методов, запрещенных для использования в спорте;
45) единый календарь спортивно-массовых мероприятий – перечень ежегодных соревнований международного, республиканского и местного уровня, а также мероприятий по подготовке к соревнованиям;
46) спортивное соревнование – состязание среди спортсменов или команд по видам спорта в целях выявления лучшего участника состязания, проводимое по утвержденному его организатором положению (регламенту);
47) договор о спортивной деятельности – гражданско-правовой договор, заключаемый между спортсменом, тренером или иным специалистом в области физической культуры и спорта и физкультурно-спортивной организацией;
48) спортивное мероприятие – спортивные соревнования, учебно-тренировочные сборы с участием спортсменов, тренеров и специалистов в области физической культуры и спорта;
49) спортсмен – физическое лицо, систематически занимающееся видом (видами) спорта и выступающее на спортивных соревнованиях;
50) дисквалификация спортсмена – отстранение спортсмена от участия в спортивных соревнованиях, которое осуществляется республиканской спортивной федерацией за нарушение правил вида спорта, положений (регламента) спортивных соревнований, использование допинга, нарушение норм, утвержденных международными спортивными организациями, и норм, утвержденных республиканскими спортивными федерациями, а также нарушение морально-этических норм поведения и обязанностей, установленных законодательством о физической культуре и спорте;
51) регистрация спортсмена – процедура признания спортивной федерацией по виду спорта принадлежности спортсмена к данному виду спорта с целью наделения его правом принимать участие в спортивных соревнованиях и иных спортивных мероприятиях, проводимых федерацией или с ее участием, с выдачей свидетельства о регистрации спортсмена;
52) студенческий спорт – часть спорта, направленная на физическое воспитание обучающихся в организациях образования высшего профессионального образования, их подготовку к участию в спортивных мероприятиях;
53) студенческая спортивная лига – спортивное движение среди студентов, целью которого являются содействие в популяризации студенческого спорта и развитие одного или нескольких видов спорта, организация и проведение спортивных мероприятий со студентами;
54) Сурдлимпийские игры – международные зимние и летние соревнования, проводимые среди спортсменов-инвалидов с поражением органов слуха;
55) классификатор – лицо, осуществляющее проведение классификации спортсменов-инвалидов и лиц с ограниченными физическими возможностями по уровню их функциональных возможностей, уполномоченное на это организаторами соревнований и прошедшее специальную подготовку, подтвержденную соответствующим документом;
56) технические и прикладные виды спорта – часть видов спорта, требующая специальной подготовки спортсмена к соревнованиям с применением технических средств;
57) национальные виды спорта – виды спорта, исторически сложившиеся в форме соревновательной деятельности и представляющие собой своеобразные физические упражнения и народные игры с самобытными правилами и способами организации физической активности;
58) международные спортивные соревнования – состязания по виду спорта среди спортсменов (команд), в которых принимают участие иностранные спортсмены (команды).

Статья 2. Принципы и задачи государственной политики
в области физической культуры и спорта

1. Государственная политика в области физической культуры и спорта проводится на основе принципов:
1) равенства и общедоступности занятий физической культурой и спортом для всех граждан;
2) непрерывности и преемственности физического воспитания различных возрастных групп населения;
3) добровольности занятий физической культурой и спортом;
4) оздоровительной направленности физкультурно-спортивных мероприятий;
5) равного уважения к занятиям физической культурой, любительскому и профессиональному спорту;
6) запрета на дискриминацию и недопущения пропаганды культа жестокости, насилия и унижения человеческого достоинства;
7) приоритетности спорта высших достижений, отстаивающего честь Республики Казахстан на международных спортивных соревнованиях;
8) выполнения международных договоров Республики Казахстан в области физической культуры и спорта.
2. Задачами государственной политики в области физической культуры и спорта являются:
1) обеспечение безопасности жизни и здоровья лиц, занимающихся физической культурой и спортом, а также участников и зрителей физкультурно-оздоровительных и спортивных мероприятий;
2) развитие национальных, технических и прикладных видов спорта;
3) поддержка и стимулирование физической культуры и спорта, спонсорской, благотворительной деятельности и меценатства;
4) сохранение физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружений и других объектов для занятий граждан физической культурой и спортом в условиях изменения их форм собственности;
5) развитие научной базы для исследования проблем в области физической культуры и спорта;
6) содействие развитию всех видов спорта с учетом их уникальности, социальной и образовательной функций, а также специфики его структуры, основанной на добровольной деятельности его субъектов;
7) соблюдение общественного порядка в местах проведения спортивно-массовых мероприятий.

Статья 3. Законодательство Республики Казахстан в области
физической культуры и спорта

1. Законодательство в области физической культуры и спорта основывается на Конституции Республики Казахстан, состоит из настоящего Закона, иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем в настоящем Законе, применяются правила международного договора.

Статья 4. Государственная поддержка в области физической
культуры и спорта

1. Государство регулирует отношения в сфере физической культуры и спорта путем развития ее системы, формирования государственной политики, создания соответствующего финансового, материально-технического, кадрового, научно-методического, медицинского, информационного, нормативного правового обеспечения развития физической культуры и спорта.
2. Государство оказывает поддержку развитию внешних связей физкультурно-спортивных организаций, интеграции в международные спортивные организации, способствующие развитию физкультурно-спортивного движения в Республике Казахстан.
3. Государство создает благоприятный инвестиционный климат для отечественных и зарубежных инвесторов, вкладывающих свои средства в проектирование и строительство отвечающих международным стандартам спортивных сооружений, а также развитие спортивной индустрии.

Статья 5. Права физических лиц в области
физической культуры и спорта

1. Граждане Республики Казахстан, иностранцы и лица без гражданства в Республике Казахстан имеют право:
1) заниматься физической культурой и спортом;
2) вступать в общественные объединения физкультурно-оздоровительной и спортивной направленности;
3) пользоваться государственными и частными спортивными сооружениями и услугами.

Глава 2. Государственное управление в области физической культуры и спорта

Статья 6. Компетенция Правительства Республики Казахстан
в области физической культуры и спорта

1. Правительство Республики Казахстан:
1) утверждает Правила аккредитации республиканских, региональных и местных спортивных федераций;
2) утверждает нормативы материального обеспечения спортсменов, тренеров и специалистов в области физической культуры и спорта, военнослужащих всех категорий и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов в период подготовки и участия в спортивных мероприятиях, проводимых на территории Республики Казахстан и за ее пределами;
3) утверждает перечень международных соревнований, размеры и правила выплат денежных поощрений чемпионов и призеров международных соревнований, тренеров и членов сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта);
4) утверждает правила и размеры выплаты пожизненного ежемесячного материального обеспечения спортсменам и тренерам;
5) утверждает правила проведения тестов Первого Президента Республики Казахстан;
6) утверждает составы организационных комитетов по подготовке сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) к Олимпийским, Паралимпийским, Сурдлимпийским, Азиатским играм и другим международным соревнованиям;
7) выполняет иные полномочия, возложенные на него Конституцией, настоящим Законом и другими нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Статья 7. Компетенция уполномоченного органа в области
физической культуры и спорта

1. Уполномоченный орган в области физической культуры и спорта:
1) осуществляет государственное регулирование, координацию и государственный контроль в области физической культуры и спорта;
2) реализует государственную политику в области физической культуры и спорта;
3) разрабатывает и утверждает формы, предназначенные для сбора административных данных в области физической культуры и спорта, по согласованию с уполномоченным органом в области государственной статистики;
4) проводит ведомственные статистические наблюдения;
5) разрабатывает и утверждает отраслевую систему поощрения;
6) организует подготовку, переподготовку, повышение квалификации кадров в области физической культуры и спорта;
7) проводит республиканские и международные соревнования по видам спорта, в том числе национальным, техническим и прикладным видам, массовому спорту, а также среди спортсменов-ветеранов совместно с аккредитованными республиканскими федерациями;
8) организует и осуществляет подготовку и участие членов сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) в международных спортивных соревнованиях;
9) организует и координирует научные исследования в области физической культуры и спорта, внедрение их результатов в практику физической культуры и спорта в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
10) осуществляет контроль за проведением антидопинговых мероприятий в спорте;
11) разрабатывает и утверждает антидопинговые правила Республики Казахстан;
12) присваивает спортивные звания спортсменам и тренерам («Заслуженный тренер Республики Казахстан», «Заслуженный мастер спорта Республики Казахстан», «Мастер спорта международного класса Республики Казахстан», «Мастер спорта Республики Казахстан»);
13) присваивает категории тренерам, инструкторам-спортсменам, методистам и спортивным судьям (тренер высшего и среднего уровня квалификации высшей категории, инструктор-спортсмен высшего и среднего уровня квалификации высшей категории, методист высшего и среднего уровня квалификации высшей категории, национальный спортивный судья высшей категории, национальный спортивный судья);
14) осуществляет аккредитацию республиканских и региональных спортивных федераций;
15) разрабатывает правила проведения тестов Первого Президента Республики Казахстан;
16) разрабатывает нормативы материального обеспечения спортсменов, тренеров и специалистов в области физической культуры и спорта, военнослужащих всех категорий и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов в период подготовки и участия в спортивных мероприятиях, проводимых на территории Республики Казахстан и за ее пределами;
17) утверждает методику нормативов питания и фармакологического обеспечения спортсменов, в том числе военнослужащих всех категорий и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов в период учебно-тренировочного процесса и спортивных мероприятий;
18) разрабатывает перечень международных соревнований, размеры и правила выплат поощрений чемпионов и призеров международных соревнований, тренеров и членов сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта);
19) разрабатывает правила и размеры выплаты пожизненного ежемесячного материального обеспечения спортсменам и тренерам и обеспечивает их выплаты;
20) утверждает правила безопасности при проведении занятий физической культурой и спортом;
21) утверждает требования к квалификационным категориям тренеров, инструкторов-спортсменов, методистов, спортивных судей и порядок их присвоения;
22) утверждает комплексные целевые программы по видам спорта и индивидуальные планы подготовки спортсменов сборных команд Республики Казахстан по виду спорта (национальных сборных команд по видам спорта);
23) утверждает программы по видам спорта для физкультурно-спортивных организаций, в которых осуществляется подготовка спортивного резерва и спортсменов высокого класса;
24) утверждает порядок присвоения спортсменам и тренерам спортивных званий, разрядов и категорий спортивным судьям;
25) утверждает перечень видов соревнований, учебно-тренировочных сборов и определяет их классификацию;
26) утверждает правила проведения спортивных мероприятий;
27) утверждает правила перехода спортсмена из одной физкультурно-спортивной организации в другую;
28) разрабатывает правила аккредитации республиканских, региональных и местных спортивных федераций;
29) ежегодно утверждает составы сборных и штатных сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) по представлению аккредитованных республиканских спортивных федераций;
30) утверждает молодежный и юношеский возрасты спортсменов по видам спорта в физкультурно-спортивных организациях;
31) назначает и освобождает от должности главных и государственных тренеров по видам спорта по представлению аккредитованных республиканских спортивных федераций;
32) осуществляет компенсационные выплаты членам сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) при получении ими спортивных травм и увечий на республиканских спортивных соревнованиях;
33) по согласованию с уполномоченным органом в области здравоохранения разрабатывает и утверждает правила компенсационных выплат членам сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) при получении ими спортивных травм и увечий на республиканских спортивных соревнованиях;
34) осуществляет страхование при подготовке и участии членов сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) в международных спортивных соревнованиях;
35) утверждает правила признания видов спорта и формирования реестра видов спорта;
36) утверждает правила формирования единого календаря спортивно-массовых мероприятий;
37) утверждает и реализует единый календарь спортивно-массовых мероприятий;
38) утверждает типовые штаты для физкультурно-спортивных организаций, в которых осуществляются учебно-тренировочный процесс, подготовка спортивного резерва и спортсменов высокого класса;
39) координирует использование спортивных сооружений вне зависимости от форм собственности;
40) присваивает статусы «Специализированная» спортивным школам, «Специализированное» отделениям спортивных школ;
41) разрабатывает и утверждает порядок и условия присвоения статусов «специализированная» спортивным школам и «специализированное» отделениям спортивных школ;
42) ведет реестр физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружений;
43) утверждает правила присвоения званий в номинации «Лучший» спортсменам, тренерам, специалистам отрасли физической культуры и спорта и физкультурно-спортивным организациям;
44) по согласованию с уполномоченным органом в области информации разрабатывает правила присвоения звания «Лучший спортивный журналист»;
45) утверждает перечень видов физкультурно-спортивных организаций и Правила их деятельности, в которых осуществляется учебно-тренировочный процесс по подготовке спортивного резерва и спортсменов высокого класса;
46) по согласованию с уполномоченным органом в области образования утверждает правила деятельности специализированных школ-интернатов для одаренных в спорте детей, специализированных школ-интернатов-колледжей олимпийского резерва;
47) утверждает нормативы обеспеченности питанием животных, использующихся в видах спорта;
48) утверждает размеры денежных средств для заключения договоров о спортивной деятельности со спортсменами высокого класса и тренерами, специалистами, осуществляющими подготовку спортсменов высокого класса;
49) утверждает положения (регламенты) комплексных международных и республиканских соревнований;
50) по согласованию с уполномоченным органом в области здравоохранения утверждает порядок и условия проведения классификации спортсменов-инвалидов и лиц с ограниченными физическими возможностями;
51) разрабатывает составы организационных комитетов по подготовке сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) к Олимпийским, Паралимпийским, Сурдлимпийским, Азиатским играм, Всемирной универсиаде и другим международным соревнованиям;
52) в пределах своей компетенции разрабатывает, заключает и исполняет международные договоры в области физической культуры и спорта, представляет Республику Казахстан в международных спортивных организациях и на международных спортивных мероприятиях;
53) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

Статья 8. Компетенция местных исполнительных органов в
области физической культуры и спорта

1. Местный исполнительный орган области (города республиканского значения, столицы):
1) создает инфраструктуру для занятий спортом граждан по месту жительства и в местах массового отдыха;
2) проводит областные (города республиканского значения, столицы) соревнования по видам спорта, в том числе национальным, техническим и прикладным видам, массовому спорту, а также среди спортсменов-ветеранов;
3) обеспечивает подготовку областных (города республиканского значения, столицы) сборных команд по видам спорта и их выступления на республиканских и международных спортивных соревнованиях;
4) обеспечивает развитие массового спорта и национальных видов спорта на территории соответствующей административно-территориальной единицы;
5) координирует деятельность физкультурно-спортивных организаций на территории области (города республиканского значения, столицы);
6) координирует вопросы строительства спортивных сооружений на территории области (города республиканского значения, столицы) и обеспечивает их доступность населению;
7) присваивает спортивные разряды спортсменам (кандидат в мастера спорта, первый разряд);
8) присваивает категории тренерам, инструкторам-спортсменам, методистам и спортивным судьям: тренер высшего и среднего уровня квалификации первой категории, инструктор-спортсмен высшего уровня квалификации первой категории, методист высшего и среднего уровня квалификации первой категории, спортивный судья первой категории;
9) утверждает и реализует единый региональный календарь спортивно-массовых мероприятий;
10) координирует организацию и проведение спортивных мероприятий на территории соответствующей административно-территориальной единицы;
11) анализирует и представляет уполномоченному органу в области физической культуры и спорта сведения по развитию физической культуры и спорта на соответствующей административно-территориальной единице;
12) осуществляет аккредитацию местных спортивных федераций;
13) формирует и утверждает списки сборных команд по видам спорта области (города республиканского значения, столицы) по предложениям региональных и местных спортивных федераций;
14) обеспечивает жилищем чемпионов и призеров Олимпийских игр;
15) назначает первого руководителя областного (города республиканского значения, столицы) органа управления по физической культуре и спорту по согласованию с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта;
16) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.
2. Местный исполнительный орган района (города областного значения):
1) создает инфраструктуру для занятий спортом граждан по месту жительства и в местах массового отдыха;
2) проводит районные (города областного значения) соревнования по видам спорта;
3) обеспечивает подготовку районных (города областного значения) сборных команд по видам спорта и их выступления на областных спортивных соревнованиях;
4) обеспечивает развитие массового спорта и национальных видов спорта на территории соответствующей административно-территориальной единицы;
5) координирует деятельность районных (города областного значения) физкультурно-спортивных организаций на территории соответствующей административно-территориальной единицы;
6) присваивает спортивные разряды спортсменам (второй и третий разряды, первый, второй и третий юношеские разряды);
7) присваивает категории тренерам, инструкторам-спортсменам, методистам и спортивным судьям (тренер высшего и среднего уровня квалификации второй категории инструктор-спортсмен высшего уровня квалификации второй категории методист высшего и среднего уровня квалификации второй категории, спортивный судья);
8) реализует единый региональный календарь спортивно-массовых мероприятий;
9) координирует организацию и проведение спортивных мероприятий на территории соответствующей административно-территориальной единицы;
10) анализирует и представляет областному (города республиканского значения столицы) исполнительному органу сведения по развитию физической культуры и спорта по соответствующей административно-территориальной единице;
11) формирует и утверждает списки сборных команд по видам спорта района (города областного значения) по предложениям региональных и местных спортивных федераций;
12) обеспечивает жилищем чемпионов и призеров Олимпийских игр в соответствии с настоящим Законом;
13) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.
3. Местный исполнительный орган района в городе республиканского значения, столицы:
1) присваивает спортивные разряды спортсменам (второй и третий разряды, первый, второй и третий юношеские разряды);
2) присваивает спортивные категории тренерам, инструкторам-спортсменам, методистам и спортивным судьям (тренер высшего и среднего уровня квалификации второй категории инструктор-спортсмен высшего уровня квалификации второй категории, методист высшего и среднего уровня квалификации второй категории, спортивный судья).
4. Аким района в городе, города районного значения, сельского округа, поселка и села:
1) поддерживает и оказывает содействие в материально-техническом обеспечении учреждений спорта;
2) создает условия для развития физической культуры и спорта по месту жительства граждан и в местах массового отдыха на территории соответствующей административно-территориальной единицы;
3) организует совместно с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта и общественными объединениями инвалидов проведение оздоровительных и спортивных мероприятий среди инвалидов.

Статья 9. Участие физкультурно-спортивных организаций и
средств массовой информации в пропаганде
физической культуры и спорта

1. Уполномоченные органы в области физической культуры и спорта, здравоохранения и образования, физкультурно-спортивные организации, средства массовой информации осуществляют пропаганду физической культуры и спорта с учетом возрастных, профессиональных и социальных особенностей различных групп населения, обеспечивают раскрытие социальной значимости физической культуры и спорта, их роль в оздоровлении нации, формировании здорового образа жизни граждан и борьбе с негативными проявлениями.
2. Средства массовой информации, местные исполнительные органы в области физической культуры и спорта, общественные объединения физкультурной и спортивной направленности ведут пропаганду физической культуры и спорта, повышают уровень знаний населения в практическом использовании компонентов физической культуры для сохранения и укрепления здоровья, предупреждения заболеваний, достижения высокого уровня работоспособности и активного долголетия, а также гуманистических идеалов и ценностей спорта.

Глава 3. Система физической культуры и спорта

Статья 10. Физкультурно-спортивные организации

1. К субъектам физической культуры и спорта в Республике Казахстан относятся:
1) физкультурно-спортивные организации: центры олимпийской подготовки, центры подготовки олимпийского резерва, спортивные федерации, спортивные школы и спортивные клубы всех видов, спортивные секции, организации, организующие соревнования по военно-прикладным и служебно-прикладным видам спорта, ведомственные спортивные общества и общественные объединения, осуществляющие развитие спорта;
2) организации образования, осуществляющие деятельность в области физической культуры и спорта;
3) научные организации, осуществляющие исследования в области физической культуры и спорта;
4) уполномоченный орган в области физической культуры и спорта, местные исполнительные органы;
5) граждане, занимающиеся физической культурой, спортсмены, коллективы (спортивные команды), спортивные судьи, тренеры и иные специалисты в области физической культуры и спорта.
2. Физкультурно-спортивные организации участвуют в организации работы по развитию физической культуры и спорта среди различных групп населения, создают условия для охраны и укрепления здоровья спортсменов и других участвующих в спортивных соревнованиях и учебно-тренировочных мероприятиях лиц, обеспечивают спортсменам, тренерам и специалистам в области физической культуры и спорта необходимые условия для тренировок, а также иным образом содействуют этим лицам в достижении высоких спортивных результатов.
3. Физкультурно-спортивные организации могут быть членами международных спортивных организаций, приобретать права и нести обязанности в соответствии со статусом членов международных спортивных организаций, если такие права и обязанности не противоречат законодательству Республики Казахстан.

Статья 11. Аккредитация спортивных федераций

1. Аккредитации подлежат республиканские, региональные и местные спортивные федерации.
2. Республиканские и региональные спортивные федерации подлежат аккредитации в уполномоченном органе в области физической культуры и спорта.
3. Местные спортивные федерации подлежат аккредитации в местном исполнительном органе в области физической культуры и спорта.
4. По каждому виду (видам) спорта аккредитуется не более одной республиканской и (или) региональной и местной спортивной федерации.
5. По олимпийскому виду (видам) спорта аккредитуется не более одной республиканской и (или) региональной спортивной федерации, которая должна являться членом международной и Азиатской спортивных организаций от имени Республики Казахстан и быть признанной Национальным олимпийским комитетом Республики Казахстан.
6. По неолимпийскому виду (видам) спорта аккредитуется не более одной республиканской и (или) региональной спортивной федерации, которая должна являться членом международной и спортивной организации от имени Республики Казахстан.
7. По национальному виду (видам) спорта аккредитуется не более одной республиканской и (или) региональной спортивной федерации.
8. Порядок аккредитации спортивных федераций устанавливается Правительством Республики Казахстан.
9. В связи с особенностями вида спорта, установленными в порядке аккредитации, развитие которых осуществляется на территориях менее чем половины областей Республики Казахстан, региональная спортивная федерация приобретает статус республиканской спортивной федерации.

Статья 12. Права и обязанности республиканских
аккредитованных спортивных федераций

1. Республиканские спортивные федерации вправе:
1) организовывать и проводить по соответствующему виду (видам) спорта спортивные мероприятия;
2) совершенствовать систему подготовки спортсменов по виду (видам) спорта;
3) в пределах своей компетенции участвовать в организации переходов спортсменов из одной физкультурно-спортивной организации в другую;
4) устанавливать ограничения на участие в международных спортивных соревнованиях по соответствующим видам спорта спортсменов, не имеющих права выступать за сборные команды Республики Казахстан по видам спорта (национальные сборные команды по видам спорта) в соответствии с нормами международных спортивных организаций, проводящих соответствующие международные соревнования;
5) вступать в международные спортивные организации, приобретать права и обязанности, соответствующие статусу членов международных спортивных организаций, если такие права и обязанности не противоречат законодательству Республики Казахстан;
6) обладать всеми правами на использование символики сборных команд Республики Казахстан (национальных сборных команд) по соответствующим видам спорта;
7) вносить предложения о включении спортивных дисциплин в реестр видов спорта;
8) получать финансовую и иную поддержку, предоставленную для развития соответствующих видов спорта, из различных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан;
9) осуществлять иные права в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Республиканские спортивные федерации обязаны:
1) развивать и популяризировать вид спорта;
2) разрабатывать и утверждать Правила по видам спорта по согласованию с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта в соответствии с требованиями международных спортивных организаций;
3) разрабатывать комплексные целевые программы по видам спорта и индивидуальные планы подготовки спортсменов сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта);
4) разрабатывать и согласовывать с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта положения (регламенты) о соревнованиях, проводимых республиканской спортивной федерацией;
5) обеспечивать подготовку и участие сборных команд Республики Казахстан (национальных сборных команд) по соответствующим видам спорта в международных спортивных соревнованиях;
6) обеспечивать подготовку и участие спортсменов-ветеранов по соответствующим видам спорта в международных и республиканских спортивных соревнованиях;
7) представлять в уполномоченный орган в области физической культуры и спорта информацию по развитию соответствующих видов спорта;
8) противодействовать проявлению любых форм дискриминации и насилия в спорте;
9) разрабатывать и реализовывать единый республиканский календарь спортивно-массовых мероприятий;
10) представлять в уполномоченный орган в области физической культуры и спорта в установленном порядке требования и нормы соответствующих видов спорта в целях их включения в единую спортивную классификацию и квалификационные требования по аттестации тренеров;
11) осуществлять подготовку спортивных судей по видам спорта;
12) осуществлять переподготовку тренеров, аттестацию тренеров, спортивных судей и специалистов в области физической культуры и спорта;
13) представлять в уполномоченный орган в области физической культуры и спорта документы для присвоения спортивных званий и разрядов спортсменам и тренерам, категорий спортсменам-инструкторам, тренерам, специалистам в области физической культуры и спорта, спортивным судьям;
14) проводить регистрацию спортсменов;
15) вести реестр спортсменов, аттестованных спортивных судей, тренеров;
16) противодействовать использованию допинга в соответствии с требованиями, установленными антидопинговыми правилами Республики Казахстан;
17) опубликовывать или размещать на своих официальных сайтах в сети интернет антидопинговые правила Республики Казахстан и антидопинговые Правила, утвержденные международными спортивными Федерациями по соответствующим видам спорта, на государственном и русском языках;
18) предоставлять в соответствии с антидопинговыми правилами Республики Казахстан необходимую национальной антидопинговой организации информацию для формирования списка спортсменов в целях проведения тестирования как в соревновательный период, так и внесоревновательный;
19) уведомлять спортсменов в соответствии с антидопинговыми правилами Республики Казахстан о включении их в список спортсменов, подлежащих тестированию как в соревновательный период, так и внесоревновательный;
20) содействовать в проведении тестирования в соответствии с порядком проведения допинг-контроля;
21) применять санкции (в том числе спортивную дисквалификацию спортсменов) на основании и во исполнение решения соответствующей антидопинговой организации о нарушении антидопинговых правил спортсменами, а также тренерами, иными специалистами в области физической культуры и спорта в отношении спортсменов, и животных, участвующих в спортивном соревновании;
22) информировать о примененных санкциях уполномоченный орган в области физической культуры и спорта, национальную антидопинговую организацию, международную спортивную федерацию по соответствующему виду спорта;
23) на основании результатов методической работы представлять в уполномоченный орган в области физической культуры и спорта рекомендации по развитию вида спорта;
24) исполнять обязанности по развитию профессионального спорта, если данные условия предусмотрены требованиями международных спортивных федераций;
25) исполнять иные обязанности в соответствии с законодательством Республики Казахстан и своими уставами.

Статья 13. Национальное олимпийское движение.
Национальный олимпийский комитет
Республики Казахстан

1. Национальное олимпийское движение – составная часть международного олимпийского движения, целью которой являются пропаганда и внедрение принципов олимпийского движения, содействие развитию физической культуры и спорта, укрепление международного спортивного сотрудничества, участие в Олимпийских играх и других международных спортивных мероприятиях, проводимых под эгидой Международного олимпийского комитета.
2. Национальное олимпийское движение возглавляется Национальным олимпийским комитетом Республики Казахстан – общественным объединением, осуществляющим свою деятельность в соответствии с законодательством Республики Казахстан об общественных объединениях, олимпийской хартией Международного олимпийского комитета и на основе признания Международным олимпийским комитетом, а также в соответствии со своим уставом. Государство признает и поддерживает национальное олимпийское движение, оказывая всемерное содействие Национальному олимпийскому комитету Республики Казахстан в реализации его уставных целей.
3. Национальный Олимпийский комитет Республики Казахстан:
1) пропагандирует в государстве принципы олимпийского движения, способствует развитию спорта высших достижений и массового спорта;
2) представляет в соответствии с Олимпийской хартией Международного Олимпийского комитета Республику Казахстан на Олимпийских играх и других международных спортивных мероприятиях, проводимых под эгидой Международного Олимпийского комитета;
3) представляет Республику Казахстан в Международном Олимпийском комитете;
4) при взаимодействии с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта проводит единую политику развития спорта высших достижений и массового спорта;
5) участвует в разработке и осуществлении мер, направленных на обеспечение необходимого уровня подготовки спортсменов Республики Казахстан для участия в Олимпийских играх и других международных спортивных мероприятиях, проводимых под эгидой Международного Олимпийского комитета;
6) по согласованию с местным исполнительным органом вправе подать в Международный Олимпийский комитет заявку о городе-кандидате Республики Казахстан на проведение Олимпийских игр.
4. Национальный Олимпийский комитет Республики Казахстан в соответствии с Олимпийской хартией Международного Олимпийского комитета осуществляет меры по защите принадлежащих Международному Олимпийскому комитету прав на использование олимпийских символа, девиза, флага и гимна, наименований «Олимпийские игры», «Игры Олимпиады» на территории Республики Казахстан. Национальный Олимпийский комитет Республики Казахстан обладает исключительными правами на олимпийскую эмблему Национального Олимпийского комитета Республики Казахстан, девиз, флаг и иную национальную олимпийскую символику.
5. Выступления сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) на Олимпийских, Азиатских играх, Всемирной Универсиаде и других международных спортивных мероприятиях, проводимых под патронажем Международного Олимпийского комитета, осуществляются под Государственным флагом Республики Казахстан.
6. Реализация Национальным Олимпийским комитетом Республики Казахстан своих полномочий по развитию спорта высших достижений и массового спорта, а также обеспечению необходимого уровня подготовки спортсменов Республики Казахстан для участия в Олимпийских играх и других международных спортивных мероприятиях, проводимых под эгидой Международного Олимпийского комитета, осуществляется во взаимодействии с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта и республиканскими спортивными федерациями.
7. Национальный Олимпийский комитет Республики Казахстан реализует выполнение стоящих перед ним уставных задач за счет собственных источников финансирования, в том числе спонсорской помощи, добровольных пожертвований граждан и организаций.

Статья 14. Паралимпийское движение, Сурдлимпийское
движение, «Спешиал олимпикс», общественные
объединения по развитию Паралимпийского,
Судрлимпийского движения и «Спешиал олимпикс»

1. Паралимпийское движение, Сурдлимпийское движение, «Спешиал олимпикс» – части соответственно международного паралимпийского движения, международного сурдлимпийского движения, международной специальной олимпиады, целями которых являются содействие развитию физической культуры и спорта инвалидов и лиц с ограниченными физическими возможностями, укрепление международного сотрудничества в указанной сфере, участие в Паралимпийских играх, Сурдлимпийских играх, Всемирных специальных Олимпийских играх.
2. Паралимпийское движение, Сурдлимпийское движение, «Спешиал олимпикс» возглавляются общественными объединениями по паралимпийским, сурдлимпийским видам спорта и «Спешиал олимпикс», осуществляющими свою деятельность в соответствии с законодательством Республики Казахстан об общественных объединениях, уставами соответствующих международных спортивных организаций и на основе признания международными спортивными организациями, а также в соответствии со своими уставами.
3. Общественные объединения по паралимпийским, сурдлимпийским видам спорта и «Спешиал олимпикс» представляют сборные команды Республики Казахстан по видам спорта (национальные сборные команды по видам спорта) соответственно на Паралимпийских играх, Сурдлимпийских играх, Всемирных специальных Олимпийских играх, других международных спортивных мероприятиях, проводимых под эгидой Международного Паралимпийского комитета, Международного Сурдлимпийского комитета и Международной специальной олимпиады.
4. Общественные объединения по паралимпийским, сурдлимпийским видам спорта и «Спешиал олимпикс» реализуют выполнение стоящих перед ними уставных задач за счет собственных источников финансирования, в том числе спонсорской помощи, добровольных пожертвований граждан и организаций.

Статья 15. Физическое воспитание и спорт в организациях
образования. Студенческий и школьный спорт

1. Физическое воспитание осуществляется в учебное и во внеучебное время в организациях образования в соответствии с государственными общеобязательными стандартами образования и типовыми (рабочими) учебными планами.
2. Физическое воспитание проводится: в дошкольных организациях в объеме не менее трех часов в неделю, в общеобразовательных школах – не менее трех часов в неделю, в колледжах – не менее четырех часов в неделю, в высших учебных заведениях, реализующих программы высшего образования, не менее четырех часов в неделю для обучающихся первого и второго года обучения.
Обучающиеся и воспитанники с ослабленным здоровьем занимаются в специальных медицинских группах и группах лечебной физической культуры.
Обучающиеся и воспитанники с ограниченными физическими возможностями занимаются с использованием средств адаптивной физической культуры и спорта.
3. Дошкольные организации образования, общеобразовательные школы и другие организации образования в целях физического воспитания обучающихся и воспитанников формируют навыки физической культуры, вовлекают в занятия спортом, проводят физкультурно-оздоровительные и спортивные мероприятия и содействуют общественным объединениям и другим юридическим лицам в организации и проведении спортивных мероприятий с участием детей дошкольного возраста, обучающихся и воспитанников.
4. Для занятий спортом во внеучебное время создаются спортивные клубы, секции и внешкольные физкультурно-оздоровительные организации, в число которых входят спортивные школы различных видов, детско-юношеские клубы физической подготовки, детские и подростковые клубы по месту жительства и другие юридические лица, деятельность которых направлена на физическое воспитание и спортивную подготовку детей дошкольного возраста, обучающихся и воспитанников.
5. В целях подготовки спортивного резерва в физкультурно-спортивных организациях по согласованию с местными исполнительными органами создаются на базе общеобразовательных школ специализированные спортивные классы и группы, осуществляющие спортивную подготовку обучающихся и воспитанников по различным видам спорта на основе углубленного учебно-тренировочного процесса.
6. Подготовка спортсменов в специализированных школах-интернатах для одаренных в спорте детей, специализированных школах-интернатах-колледжах олимпийского резерва осуществляется в порядке, установленном уполномоченным органом в области физической культуры и спорта, по согласованию с уполномоченным органом в области образования.
7. Подготовка спортсменов в образовательных учебных заведениях осуществляется в соответствии с правилами, программами и нормативами, утвержденными уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
8. Создание необходимых условий для физического воспитания в дошкольных организациях образования, внешкольных физкультурно-оздоровительных организациях и других организациях образования возлагается на местные исполнительные органы областей, городов и районов, а также учредителей.
9. В целях развития студенческого и школьного спорта в организациях образования могут создаваться спортивные клубы, федерации по видам спорта среди обучающихся и воспитанников.
10. Физические и юридические лица, осуществляющие деятельность в области студенческого и школьного спорта, могут являться членами студенческой и (или) школьной спортивной лиги.

Статья 16. Развитие военно-прикладных,
служебно-прикладных и других видов спорта в
Вооруженных Силах, других войсках и воинских
формированиях, правоохранительных и специальных
государственных органах Республики Казахстан

1. Военно-прикладные и служебно-прикладные виды спорта – виды спорта, основой которых являются специальные действия (в том числе приемы), связанные с выполнением военнослужащими и сотрудниками правоохранительных и специальных государственных органов своих служебных обязанностей, и которые развиваются в рамках деятельности одного или нескольких ведомственных органов исполнительной власти.
2. Физическая подготовка военнослужащих и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов – основной предмет подготовки, проводимый в целях повышения устойчивости организма военнослужащих и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов к различным условиям, связанным с особенностями воинской службы, службы в правоохранительных и специальных государственных органах и выполнением боевых и оперативно-служебных задач с учетом изменений физических факторов окружающей среды.
3. Физическая подготовка в Вооруженных силах, других войсках и воинских формированиях, правоохранительных и специальных государственных органах Республики Казахстан осуществляется в целях успешного выполнения ими своих служебных обязанностей на основе программ по физической подготовке, утверждаемых первыми руководителями органов управления физической культурой и спортом Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований, правоохранительных и специальных государственных органов Республики Казахстан.
4. В Вооруженных силах, других войсках и воинских формированиях, правоохранительных и специальных государственных органах Республики Казахстан в целях привлечения военнослужащих и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов к регулярным занятиям спортом могут создаваться и действовать спортивные клубы, физкультурно-спортивные организации, осуществляющие развитие соответствующих военно-прикладных, служебно-прикладных, технических и других видов спорта, подготовку спортсменов, а также формирующие сборные команды.
5. Организации, указанные в пункте 2 настоящей статьи, осуществляют: учебно-тренировочный процесс, создают условия для занятий военнослужащих всех категорий и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов спортом, подготовку спортсменов для участия в спортивных соревнованиях, в том числе во Всемирных армейских играх, Спартакиаде дружественных армий, чемпионатах мира и Всемирных играх полицейских и пожарных, предусматривающую организацию учебно-тренировочных и спортивных мероприятий, медицинское обслуживание, восстановительные мероприятия после интенсивных физических нагрузок, заболеваний и травм у спортсменов, обеспечение питанием, проживание и проезд, а также обеспечение спортивной экипировкой, спортивным инвентарем и оборудованием, проведение мероприятия по повышению квалификации тренеров и других специалистов в области физической культуры и спорта.
Нормативы обеспечения военнослужащих всех категорий и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов питанием, спортивной экипировкой, спортивным инвентарем и оборудованием в период подготовки и участия в спортивных мероприятиях устанавливаются Правительством Республики Казахстан.
6. Органы управления физической культурой и спортом Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований, правоохранительных и специальных государственных органов Республики Казахстан, осуществляющие руководство развитием военно-прикладных и служебно-прикладных, технических и других видов спорта, формируют сборные команды по соответствующим видам спорта для участия в спортивных мероприятиях, проводят регулярное тестирование физической подготовки военнослужащих и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов, организовывают, проводят и обеспечивают республиканские и международные спортивные мероприятия, разрабатывают и своевременно вносят изменения в спортивную классификацию по военно-прикладным, служебно-прикладным, техническим и другим видам спорта, присваивают спортивные разряды и степени, квалификационные требования тренерам, методистам, спортивным судьям, инструкторам-спортсменам в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
7. Единый календарь спортивно-массовых мероприятий по военно-прикладным и служебно-прикладным, техническим и другим видам спорта, проводимым среди военнослужащих и сотрудников правоохранительных и специальных государственных органов, утверждается уполномоченными органами, осуществляющими руководство развитием этих видов спорта по согласованию с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.

Статья 17. Физическая культура и спорт в
трудовых коллективах

1. Юридические лица могут предусматривать средства для развития физической культуры по оздоровлению работников и создают условия для реализации гражданами права на занятия физической культурой и спортом.
2. Создание материальной базы, ее использование, финансирование, обеспечение специалистами для организации индивидуальных и коллективных физкультурно-спортивных занятий работников, членов их семей определяются коллективными договорами и программами развития физической культуры и спорта.
3. В трудовых коллективах могут создаваться на добровольной основе и по отраслевому принципу ведомственные физкультурно-спортивные общества, объединяющие граждан для занятий спортом.
4. В каждой отрасли может быть создано одно республиканское ведомственное физкультурно-спортивное общество. Организационно-правовая форма обществ и порядок их деятельности осуществляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 18. Физическая культура и спорт по месту жительства
и в местах массового отдыха населения

1. Развитие физической культуры и спорта по месту жительства и в местах массового отдыха населения включает в себя:
1) создание инфраструктуры для занятий гражданами физической культурой и спортом;
2) организацию работы спортивных клубов и секций;
3) организацию и проведение физкультурно-оздоровительных и спортивных мероприятий;
4) содействие физкультурно-спортивным организациям в выделении необходимых помещений и предоставлении спортивных сооружений для занятий физической культурой и спортом населения в местах массового отдыха.
2. Санаторно-курортные организации, пансионаты, дома отдыха, туристские базы и детские оздоровительные лагеря создают условия для проведения индивидуальных, групповых и семейных физкультурно-оздоровительных мероприятий.

Статья 19. Адаптивная физическая культура и спорт,
физическая реабилитация инвалидов и лиц с
ограниченными интеллектуальными и физическими
возможностями здоровья

1. Адаптивная физическая культура и спорт являются комплексом мер спортивно-оздоровительного характера, направленных на реабилитацию и адаптацию к нормальной социальной среде инвалидов и лиц с ограниченными интеллектуальными и физическими возможностями здоровья, преодоление психологических барьеров, препятствующих ощущению полноценной жизни, а также сознанию необходимости своего личного вклада в социальное развитие общества.
2. Физическая реабилитация и социальная адаптация инвалидов и лиц с ограниченными интеллектуальными и физическими возможностями здоровья с использованием методов адаптивной физической культуры и адаптивного спорта осуществляются в физкультурно-спортивных клубах, школах и секциях инвалидов, физкультурно-спортивных организациях.
3. Учебно-тренировочный процесс, содержание этапов подготовки в физкультурно-спортивных организациях для инвалидов и лиц с ограниченными интеллектуальными и физическими возможностями здоровья осуществляются на основе программ по видам спорта, разрабатываемых соответствующими паралимпийским, сурдлимпийским общественными объединениями и утверждаемых уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
4. Организация занятий физической культурой и спортом инвалидов и лиц с ограниченными интеллектуальными и физическими возможностями, подготовка кадров, методическое, медицинское обеспечение и врачебный контроль за занятиями физической культурой и спортом инвалидов и лиц с ограниченными интеллектуальными и физическими возможностями возлагаются на органы образования, здравоохранения, социальной защиты населения, физической культуры и спорта.
5. Местные исполнительные органы обеспечивают инвалидам и лицам с ограниченными интеллектуальными и физическими возможностями условия для доступа к спортивным сооружениям для занятия физической культурой и спортом, предоставление специального спортивного инвентаря.
В зависимости от категории инвалидности перечисленные услуги осуществляются за счет бюджетных средств и на льготных условиях в соответствии с Законом Республики Казахстан «О социальной защите инвалидов».
6. Местные исполнительные органы областей (города республиканского значения, столицы), района (города областного значения) совместно с физкультурно-спортивными организациями инвалидов и лиц с ограниченными интеллектуальными и физическими возможностями обеспечивают открытие спортивных клубов, школ, секций, организуют проведение спортивных мероприятий на уровне области (города республиканского значения, столицы), а также их подготовку и участие в республиканских спортивных соревнованиях.
7. Уполномоченный орган в области физической культуры и спорта совместно с физкультурно-спортивными организациями инвалидов и лиц с ограниченными интеллектуальными и физическими возможностями организует проведение республиканских соревнований, подготовку и участие сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) среди инвалидов и лиц с ограниченными интеллектуальными и физическими возможностями на международных спортивных соревнованиях, в том числе в Паралимпийских, Сурдлимпийских играх и Всемирных специальных Олимпийских играх.

Статья 20. Физическая культура и спорт в
исправительных учреждениях

1. В исправительных учреждениях осуществляется физическое воспитание осужденных к лишению свободы.
2. Администрация исправительных учреждений обеспечивает условия для занятий физической культурой и спортом и организует спортивные мероприятия в соответствии с Правилами по видам спорта.
3. Осужденные имеют право за счет собственных средств приобретать спортивную одежду, обувь и инвентарь для занятий физической культурой и спортом.

Глава 4. Развитие национальных видов спорта

Статья 21. Национальные виды спорта

1. Национальные виды спорта являются неотъемлемой частью спорта, признание которых осуществляется в порядке, установленном настоящим Законом.
2. Местные исполнительные органы областей (города республиканского значения, столицы) обеспечивают развитие национальных видов спорта путем открытия спортивных клубов, школ, секций, проведения спортивных мероприятий на уровне области (города республиканского значения, столицы), подготовки и участия спортсменов по национальным видам спорта на республиканских, международных спортивных соревнованиях, создания соответствующей инфраструктуры.
3. Организация занятий по национальным видам спорта, подготовка кадров, методическое, медицинское и антидопинговое обеспечение, присвоение спортивных званий и разрядов, тренерские квалификации и категории спортивных судей осуществляются в порядке, установленном настоящим Законом и законодательством Республики Казахстан.
4. Уполномоченный орган в области физической культуры и спорта совместно с республиканскими спортивными федерациями по национальным видам спорта организует проведение международных и республиканских соревнований, подготовку и участие сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) на международных и республиканских спортивных соревнованиях.

Статья 22. Право на создание объединений,
спортивных клубов
по национальным видам спорта

1. Граждане Республики Казахстан имеют право создавать на добровольных началах объединения, любительские и профессиональные спортивные клубы и приравненные к ним организации национальных видов спорта, действующие в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Порядок аккредитации спортивных федераций по национальным видам спорта осуществляется в порядке, установленном настоящим Законом.

Глава 5. Спортивный резерв и спорт высших достижений

Статья 23. Права и обязанности спортсменов

1. Спортсмены имеют право на:
1) выбор видов спорта;
2) участие в спортивных соревнованиях по выбранным видам спорта в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
3) получение спортивных разрядов и спортивных званий при выполнении норм и требований единой спортивной классификации;
4) заключение договоров в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
5) содействие спортивных федераций по выбранным видам спорта в защите прав и законных интересов спортсменов в международных спортивных организациях;
6) осуществление иных прав в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Спортсмены обязаны:
1) соблюдать требования безопасности во время участия в спортивных мероприятиях и при нахождении на спортивных сооружениях;
2) не использовать допинг, в установленном порядке соблюдать прохождение обязательного допингового контроля;
3) соблюдать этические нормы в области спорта;
4) соблюдать требования организаторов соревнований в соответствии с положениями таких соревнований;
5) соблюдать санитарно-гигиенические требования, медицинские требования, регулярно проходить медицинские обследования;
6) исполнять иные обязанности в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 24. Подготовка спортивного резерва и спортсменов
высокого класса

1. Подготовка спортивного резерва и спортсменов высокого класса осуществляется физкультурно-спортивными организациями в соответствии с программами по видам спорта для физкультурно-спортивных организаций, разрабатываемыми аккредитованными республиканскими федерациями и утверждаемыми уполномоченным органом в области физической культуры и спорта. Подготовка спортивного резерва и спортсменов высокого класса включает в себя проведение учебно-тренировочного процесса и спортивных мероприятий.
2. Учебно-тренировочный процесс подразделяется на следующие этапы многолетней подготовки спортсменов, содержание которых утверждается уполномоченным органом в области физической культуры и спорта:
1) спортивно-оздоровительный;
2) начальной подготовки;
3) учебно-тренировочный;
4) совершенствования спортивного мастерства;
5) высшего спортивного мастерства.
3. Расходы по организации учебно-тренировочного процесса осуществляются в пределах предусмотренных средств физкультурно-спортивных организаций. Структура расходов спортивных мероприятий определяется уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
4. Молодежный и юношеский возрасты спортсменов по видам спорта в физкультурно-спортивных организациях определяются уполномоченным органом в области физической культуры и спорта в соответствии с правилами по видам спорта.
5. Наименования видов и Правила деятельности физкультурно-спортивных организаций, в которых осуществляется учебно-тренировочный процесс по подготовке спортивного резерва и спортсменов высокого класса, утверждаются уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.

Статья 25. Особенности подготовки спортсменов
высокого класса

1. Подготовка спортсменов высокого класса осуществляется отечественными и иностранными специалистами в области физической культуры и спорта, а также физкультурно-спортивными организациями в соответствии с индивидуальными планами подготовки спортсменов сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта), утвержденными уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
2. Подготовка спортсменов высокого класса Республики Казахстан осуществляется на договорной основе в соответствии с гражданским законодательством Республики Казахстан.
3. Договор о спортивной деятельности должен содержать права и обязанности спортсмена, тренера и юридического лица, положения о социальном и медицинском страховании, условия заключения и расторжения договора. Договор о спортивной деятельности может содержать и другие условия и обязательства, не противоречащие законодательству Республики Казахстан.
4. Обязательным условием договора о спортивной деятельности является наличие свидетельства о регистрации спортсмена.

Статья 26. Сборные команды Республики Казахстан
по видам спорта (национальные сборные команды
по видам спорта) и порядок их формирования.
Сборные команды по видам спорта областей и
городов республиканского значения и столицы

1. Сборные команды Республики Казахстан по видам спорта (национальные сборные команды по видам спорта), сборные команды по видам спорта областей и города республиканского значения и столицы формируются в целях подготовки и участия в международных спортивных мероприятиях и могут состоять из основного и резервного составов.
2. Состав сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) формируется и утверждается уполномоченным органом в области физической культуры и спорта по предложениям республиканских аккредитованных спортивных федераций из числа лиц, включенных в соответствующий список кандидатов в сборные команды Республики Казахстан по видам спорта (национальные сборные команды по видам спорта).
3. Списки кандидатов в сборные команды Республики Казахстан по видам спорта (национальные сборные команды по видам спорта) ежегодно формируются и утверждаются уполномоченным органом в области физической культуры и спорта по предложениям республиканских аккредитованных спортивных федераций.
4. Условия и порядок формирования списков кандидатов в сборные команды Республики Казахстан по видам спорта (национальные сборные команды по видам спорта), списков кандидатов в сборные команды по видам спорта областей и городов республиканского значения и столицы устанавливаются уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
5. Материально-техническое обеспечение членов сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) предусматривает: научно-методическое, медико-биологическое, медицинское и антидопинговое обеспечение, обеспечение спортивной экипировкой.

Глава 6. Профессиональный спорт

Статья 27. Право на занятие профессиональным спортом

1. Граждане Республики Казахстан имеют право заниматься оплачиваемой профессиональной спортивной деятельностью как в Республике Казахстан, так и других странах на договорной основе.
2. Особенности регулирования отношений между профессиональными спортсменами, тренерами и другими специалистами в области физической культуры и спорта устанавливаются гражданским законодательством Республики Казахстан и иными нормативными правовыми актами.
3. Для обеспечения и защиты своих прав и законных интересов спортсмены-профессионалы могут в соответствии с нормами законодательства Республики Казахстан объединяться в профессиональные союзы.
4. Порядок создания и условия функционирования профессиональных объединений, организаций и проведения занятий профессиональным спортом, заключения договоров о спортивной деятельности определяются законодательством Республики Казахстан.
5. Профессиональная деятельность спортсменов, судей, тренеров и других специалистов в области физической культуры и спорта, связанная с подготовкой и участием в спортивных соревнованиях и являющаяся источником их доходов, регулируется законодательством Республики Казахстан.

Статья 28. Гарантии прав профессиональных спортсменов,
профессиональных тренеров и иных
спортивных работников

1. Лица, заключившие договор о спортивной деятельности с профессиональным спортивным клубом, имеют право на какие-либо компенсации, связанные с их деятельностью, в том числе в связи с их переходом в иной профессиональный спортивный клуб.
2. На период дисквалификации, при привлечении к спортивной ответственности профессиональный спортивный клуб обязан обеспечить участие профессионального спортсмена в учебно-тренировочном процессе.
3. Профессиональному спортсмену, профессиональному тренеру или иному спортивному работнику компенсируются затраченные им расходы на питание, проезд, проживание и подготовку к спортивным соревнованиям, организацию восстановительного процесса, медицинское лечение в случае получения спортивной травмы или заболеваний, а также иные расходы в размерах, определенных договором о спортивной деятельности.
4. В том случае, если профессиональный спортсмен не допущен до участия в спортивных соревнованиях по вине профессионального спортивного клуба (в частности, в связи с незаключением необходимых договоров страхования, непрохождением профессиональным спортсменом обязательного предварительного или периодического медицинского осмотра, обучения, проверки знаний и навыков в области охраны труда), профессиональный спортивный клуб возмещает профессиональному спортсмену понесенный последним ущерб в установленном законодательством порядке.
5. Профессиональный спортсмен, профессиональный тренер или иной спортивный работник осуществляют деятельность в соответствии с договором о спортивной деятельности.

Статья 29. Основные права и обязанности
профессиональных спортивных федераций

1. Профессиональная спортивная федерация имеет право:
1) в пределах своей компетенции разрабатывать и принимать правила, уставы, инструкции и другие документы обязательные для исполнения субъектами профессионального спорта, являющимися членами этой спортивной федерации или признающими данную федерацию;
2) допускать профессиональных спортсменов, профессиональных тренеров и иных спортивных работников к участию в спортивных соревнованиях;
3) организовывать и проводить спортивные соревнования, определять структуру, календарь и иные условия проведения спортивных соревнований, делегировать право на проведение спортивных соревнований в виде спорта, определенного уставом федерации;
4) осуществлять регистрацию и учет договоров о спортивной деятельности и иных договоров в сфере профессионального спорта;
5) вводить и осуществлять сертификацию, аккредитацию профессиональных спортивных клубов, дающие право допуска к участию в соревнованиях, проводимых федерацией;
6) осуществлять организацию судейства спортивных соревнований;
7) осуществлять контроль за спортивными соревнованиями, проводимыми профессиональными спортивными клубами;
8) осуществлять выдачу спортивных свидетельств и иных документов профессиональным спортсменам;
9) развивать и укреплять связи с международными спортивными федерациями.
2. Профессиональная спортивная федерация обязана:
1) соблюдать законы и иные нормативные правовые акты;
2) обеспечивать защиту прав и интересов субъектов профессионального спорта на международном и национальном уровне;
3) проверять на соответствие законодательству Республики Казахстан и проводить регистрацию договоров о спортивной деятельности;
4) применять меры против использования допинга;
5) осуществлять подготовку спортивного резерва;
6) развивать инфраструктуру и материально-техническую базу спорта;
7) организовывать пропаганду и популяризацию спорта среди населения;
8) оказывать помощь ветеранам и инвалидам профессионального спорта;
9) исполнять иные обязанности в соответствии с законодательством Республики Казахстан и своим уставом.
3. Профессиональная спортивная федерация вправе передавать отдельные права и обязанности, предусмотренные настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами, профессиональным спортивным организациям на основе заключаемых между ними соглашений, если иное не противоречит учредительным документам профессиональной спортивной федерации.

Статья 30. Основные права и обязанности
профессиональных спортивных клубов

1. Профессиональный спортивный клуб вправе:
1) разрабатывать и принимать правила внутреннего распорядка и решения в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
2) заключать, изменять и расторгать со спортсменами, тренерами и иным специалистами в области физической культуры и спорта контракты о спортивной деятельности в установленном законодательством порядке;
3) поощрять профессиональных спортсменов, профессиональных тренеров и иных спортивных работников за достижение высоких спортивных результатов;
4) требовать от профессиональных спортсменов, профессиональных тренеров и иных спортивных работников исполнения ими обязанностей, содержащихся в заключенных договорах о спортивной деятельности, а также соблюдения правил внутреннего распорядка профессионального спортивного клуба;
5) осуществлять иные полномочия в соответствии с нормами законодательства в области физической культуры и спорта.
2. Профессиональный спортивный клуб обязан:
1) своевременно выплачивать профессиональному спортсмену, профессиональному тренеру и иному спортивному работнику выплаты в соответствии с заключенным договором о спортивной деятельности;
2) организовывать проведение за счет собственных средств обязательных предварительных, периодических и внеочередных медицинских обследований профессиональных спортсменов, профессиональных тренеров и иных спортивных работников с сохранением за ними места работы (должности) и среднего заработка на время прохождения указанных медицинских обследований;
3) проводить регистрацию договоров о спортивной деятельности в спортивной федерации в срок, установленный спортивной федерацией;
4) обеспечивать профессионального спортсмена, профессионального тренера и иного спортивного работника необходимой спортивной формой, экипировкой, медицинским обслуживанием и иными средствами, необходимыми для исполнения ими обязанностей, предусмотренных контрактом о спортивной деятельности, включая средства индивидуальной защиты работников;
5) создавать надлежащее техническое оборудование мест проведения спортивных соревнований и учебно-тренировочных сборов, отвечающее требованиям охраны и гигиены труда, и обеспечивать безопасность профессионального спортсмена и иного спортивного работника;
6) в случае травмы профессионального спортсмена во время подготовки к спортивным соревнованиям или непосредственно во время участия в них, а также при наличии иных обстоятельств, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, организовать квалифицированную медицинскую помощь профессиональному спортсмену, а также обеспечить расследование и учет такого несчастного случая;
7) в период временного приостановления спортивной деятельности профессионального спортсмена, профессионального тренера и иного спортивного работника, вызванного спортивной травмой, выплачивать им за собственный счет в полном размере выплаты, размеры которых предусмотрены в контракте о спортивной деятельности;
8) бороться против использования допинга в спорте и других вредных для здоровья средств и (или) методов при подготовке к спортивным соревнованиям и непосредственно во время участия в них;
9) организовывать пропаганду и популяризацию спорта среди населения;
10) осуществлять обязательное социальное и медицинское страхование профессионального спортсмена, профессионального тренера и иного спортивного работника в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
11) обучать профессионального спортсмена, профессионального тренера и иного спортивного работника безопасным методам и приемам выполнения работ по охране труда и оказанию первой помощи при несчастных случаях, проводить инструктаж по охране труда, стажировку на рабочем месте и проверку знаний требований охраны труда, безопасных методов и приемов выполнения работ;
12) осуществлять подготовку спортивного резерва среди молодежи, создавать детские спортивные школы, готовить тренеров и судей в профилирующем виде спорта;
13) исполнять иные обязанности в соответствии с законодательством Республики Казахстан и своими учредительными документами.

Глава 7. Нормативные требования в области физической культуры и спорта

Статья 31. Тесты Первого Президента Республики Казахстан

1. Тесты Первого Президента Республики Казахстан представляют собой совокупность нормативных требований к физической подготовленности детей, молодежи и взрослого населения.
2. Тесты Первого Президента Республики Казахстан включают в себя виды физических упражнений, отражающих силу, выносливость, быстроту и ловкость и состоят из уровней в зависимости от возрастной категории граждан.
3. В тестах Первого Президента Республики Казахстан принимают участие граждане, не имеющие противопоказаний к занятиям физической культурой и спортом.
4. Руководство и контроль за работой по выполнению тестов Первого Президента Республики Казахстан осуществляются уполномоченным органом в области физической культуры и спорта и местными исполнительными органами.
5. Организация работы по проведению тестов Первого Президента Республики Казахстан возлагается в общеобразовательных школах, профессионально-технических колледжах, высших учебных заведениях и трудовых коллективах на руководителей данных организаций.
6. Порядок и условия проведения тестов Первого Президента Республики Казахстан утверждаются Правительством Республики Казахстан.

Статья 32. Свидетельство о регистрации спортсмена

1. Свидетельство о регистрации спортсмена является документом, подтверждающим прохождение им регистрации в спортивной федерации.
2. В свидетельстве о регистрации спортсмена указываются:
1) фамилия, имя, отчество;
2) пол;
3) дата рождения;
4) регистрационный номер;
5) дата присвоения регистрационного номера;
6) наименование спортивной федерации, осуществившей регистрацию;
7) вид спорта;
8) сведения о присвоении спортивных разрядов, категорий и спортивных званий;
9) сведения о прохождении медицинских осмотров;
10) результаты, достигнутые на спортивных соревнованиях;
11) сведения о дисквалификации;
12) сведения о случаях применения допинга;
13) сведения о государственных наградах и иных формах поощрения;
14) фамилия, имя, отчество тренера;
15) иные связанные со спецификой выбранных видов спорта сведения;
16) фотография.
3. Порядок ведения, выдачи, замены свидетельств о регистрации спортсмена, а также представления сведений спортивными федерациями о регистрации спортсменов устанавливается уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.

Статья 33. Классификация спортсменов-инвалидов и лиц с
ограниченными физическими возможностями

1. В целях создания равных состязательных условий на спортивных соревнованиях по паралимпийским и сурдлимпийским видам спорта, организаторы обеспечивают проведение классификации спортсменов-инвалидов и лиц с ограниченными физическими возможностями, заявленных на участие в соответствующих соревнованиях, по уровню их функциональных возможностей.
2. Порядок и условия проведения классификации спортсменов-инвалидов и лиц с ограниченными физическими возможностями разрабатываются республиканскими общественными объединениями по паралимпийским и сурдлимпийским видам спорта с учетом требований Международного Паралимпийского и Сурдлимпийского комитетов и (или) соответствующих международных спортивных организаций инвалидов и утверждаются уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
3. Проведение классификации осуществляется классификатором, имеющим соответствующий документ, выданный Национальным Паралимпийским и (или) Сурдлимпийским комитетами.
4. Подготовка классификаторов и судей по паралимпийским и сурдлимпийским видам спорта осуществляется Национальным Паралимпийским и Сурдлимпийским комитетами в соответствии с планами обучающих семинаров по подготовке классификаторов и судей с участием международных экспертов по представлению Паралимпийского и Сурдлимпийского комитетов.

Статья 34. Признание видов спорта и спортивных дисциплин.
Реестр видов спорта

1. Признание видов спорта и спортивных дисциплин на территории Республики Казахстан осуществляется уполномоченным органом в области физической культуры и спорта путем внесения в реестр видов спорта в соответствии с Правилами, разработанными и утвержденными уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
2. Реестр видов спорта представляет собой информационную систему, предназначенную для учета видов спорта, получивших развитие на территории Республики Казахстан.
3. Проведение спортивных мероприятий на территории Республики Казахстан осуществляется по видам спорта и спортивным дисциплинам, включенным в реестр видов спорта.

Статья 35. Единая спортивная классификация.
Квалификационные категории тренерам,
методистам, инструкторам-методистам,
спортивным судьям

1. Единая спортивная классификация определяет нормы, требования и условия выполнения спортивных званий, разрядов спортсменами и тренерами и квалификационных категорий спортивными судьями.
2. Единая спортивная классификация формируется аккредитованными спортивными федерациями и утверждается уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
3. Нормы, требования и формирование Единой спортивной классификации по военно-прикладным и служебно-прикладным видам спорта осуществляются уполномоченными органами по развитию данными видами спорта.
4. Спортсменам присваиваются следующие спортивные звания и разряды:
1) спортивные звания:
Заслуженный мастер спорта Республики Казахстан;
мастер спорта международного класса Республики Казахстан;
мастер спорта Республики Казахстан;
2) спортивные разряды:
кандидат в мастера спорта Республики Казахстан;
спортсмен 1 разряда;
спортсмен 2 разряда;
спортсмен 3 разряда;
спортсмен 1 юношеского разряда;
спортсмен 2 юношеского разряда;
спортсмен 3 юношеского разряда.
5. Тренерам присваивается спортивное звание – «Заслуженный тренер Республики Казахстан».
6. Спортсменам в сфере военной подготовки присваиваются следующие спортивные разряды:
1) отличник военно-спортивного комплекса;
2) воин-спортсмен первой степени;
3) воин-спортсмен второй степени.
7. Тренерам, методистам, инструкторам-спортсменам и спортивным судьям присваиваются следующие квалификационные категории:
1) тренерам:
тренер высшего уровня квалификации высшей категории;
тренер высшего уровня квалификации первой категории;
тренер высшего уровня квалификации второй категории;
тренер среднего уровня квалификации высшей категории;
тренер среднего уровня квалификации первой категории;
тренер среднего уровня квалификации второй категории;
2) методистам:
методист высшего уровня квалификации высшей категории;
методист высшего уровня квалификации первой категории;
методист высшего уровня квалификации второй категории;
методист высшего уровня квалификации без категории;
методист среднего уровня квалификации высшей категории;
методист среднего уровня квалификации первой категории;
методист среднего уровня квалификации второй категории;
методист среднего уровня квалификации без категории;
3) инструкторам-спортсменам:
инструктор-спортсмен высшего уровня квалификации высшей категории;
инструктор-спортсмен высшего уровня квалификации первой категории;
инструктор-спортсмен высшего уровня квалификации второй категории;
4) спортивным судьям:
национальный спортивный судья высшей категории;
национальный спортивный судья;
спортивный судья первой категории.

Статья 36. Единый календарь спортивно-массовых мероприятий

1. Единый календарь спортивно-массовых мероприятий подразделяется на республиканский и региональный и определяет в зависимости от его уровня перечень ежегодных соревнований международного, республиканского и местного уровня, а также мероприятий по подготовке к соревнованиям.
2. Единый республиканский календарь спортивно-массовых мероприятий включает перечень международных и республиканских спортивных мероприятий и утверждается уполномоченным органом в области физической культуры и спорта по предложениям республиканских аккредитованных спортивных федераций до начала соответствующего календарного года.
3. Единый региональный календарь спортивно-массовых мероприятий включает перечень областных (города республиканского значения), районных (города районного значения) спортивных мероприятий и утверждается соответствующим местным исполнительным органом по предложениям региональных и местных спортивных федераций до начала соответствующего календарного года.
4. Порядок формирования единого календаря спортивно-массовых мероприятий утверждается уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.

Статья 37. Правила по виду спорта

1. По каждому виду спорта разрабатываются и утверждаются аккредитованными республиканскими спортивными федерациями с учетом правил международных спортивных организаций Правила по виду спорта, за исключением военно-прикладных, служебно-прикладных и национальных видов спорта.
2. Правила по национальному виду спорта и видам спорта, в которых отсутствуют международные федерации, разрабатываются и утверждаются республиканскими спортивными федерациями по согласованию с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
3. Правила по военно-прикладному и служебно-прикладному виду спорта утверждаются уполномоченными органами по развитию данными видами спорта.

Статья 38. Правила проведения спортивных мероприятий

1. Комплексные республиканские соревнования, международные и республиканские соревнования проводятся по решению уполномоченного органа в области физической культуры и спорта и согласованию с аккредитованными республиканскими федерациями по видам спорта в соответствии с единым республиканским календарем спортивно-массовых мероприятий.
2. Комплексные международные соревнования на территории Республики Казахстан проводятся по решению международных спортивных организаций и уполномоченного органа в области физической культуры и спорта. Данные соревнования включаются в единый республиканский календарь спортивно-массовых мероприятий.
3. Областные, городские и районные соревнования проводятся по решению местных исполнительных органов и согласованию с соответствующими местными спортивными федерациями или филиалами аккредитованных спортивных федераций в соответствии с едиными региональными календарями спортивно-массовых мероприятий.
4. Соревнования проводятся по видам спорта, включенным в реестр видов спорта на основании положения (регламента) о соревновании.
5. Международные соревнования проводятся в соответствии с положениями (регламентами) о соревнованиях, разрабатываемыми аккредитованными спортивными федерациями и/или международными спортивными организациями и утверждаемыми международными спортивными организациями и/или аккредитованными спортивными федерациями по согласованию с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта. Аккредитованные спортивные федерации направляют положения (регламенты) о международных соревнованиях в уполномоченный орган в области физической культуры и спорта не позднее, чем за один год до начала даты их проведения.
6. Республиканские соревнования проводятся в соответствии с положениями (регламентами) о соревнованиях, разрабатываемыми республиканскими аккредитованными федерациями и утверждаемыми республиканскими аккредитованными спортивными федерациями по согласованию с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта. Республиканские аккредитованные спортивные федерации направляют положения (регламенты) о республиканских соревнованиях в уполномоченный орган в области физической культуры и спорта не позднее, чем за шесть месяцев до начала даты их проведения.
7. Положения (регламенты) областных, городских и районных соревнований разрабатываются областными спортивными федерациями или филиалами аккредитованных спортивных федераций и утверждаются местным исполнительным органом. Областные спортивные федерации направляют положения (регламенты) о соревнованиях в областные, городские и районные исполнительные органы в области физической культуры и спорта не позднее, чем за шесть месяцев до начала даты их проведения.
8. Порядок проведения спортивных мероприятий, в том числе учебно-тренировочных сборов, перечень видов спортивных мероприятий и их классификация определяются уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
9. Право на участие в учебно-тренировочном процессе и спортивных мероприятиях имеют спортсмены, прошедшие обязательное медицинское обследование.
10. Спортивные федерации, главные тренеры обязаны обеспечить соблюдение организаторами спортивных мероприятий порядка использования государственных символов Республики Казахстан, а также знание спортсменами музыкальной редакции и текста Государственного Гимна Республики Казахстан.

Статья 39. Безопасность, охрана здоровья граждан
при проведении занятий физической культурой и
спортом и спортивных соревнований

1. Специалисты в области физической культуры и спорта при проведении занятий физической культурой и спортом обеспечивают соблюдение правил безопасности, разрабатываемых и утверждаемых уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
2. Администрация организаций физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружений обеспечивает спортивным инвентарем и оборудованием места проведения занятий и спортивных соревнований в соответствии с правилами техники безопасности, санитарными правилами и гигиеническими нормативами и несет ответственность за вред, причиненный здоровью граждан, в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
3. Спортивные сооружения, предназначенные для проведения занятий и спортивных соревнований, должны соответствовать техническим, санитарным правилам и гигиеническим нормативам, правилам эксплуатации спортивных сооружений и пожарной безопасности и обеспечивать доступ для инвалидов и лиц с ограниченными физическими возможностями.
4. Специалисты в области физической культуры и спорта несут ответственность за вред, причиненный здоровью граждан, занимающихся физической культурой и спортом, в соответствии с законами Республики Казахстан.
5. В случае обнаружения нарушений требований правил эксплуатации спортивных сооружений и пожарной безопасности, осложняющих обеспечение безопасности граждан и участников, в том числе в части ветхости несущих конструкций трибун, размещения в подтрибунных помещениях горюче-опасных веществ и материалов, отсутствия аварийного освещения и путей эвакуации, отсутствия или неисправности средств противопожарной защиты, а также нарушений правил монтажа и эксплуатации электрооборудования, могущих привести к возникновению пожара, местные исполнительные органы по представлению, вносимому органами в области чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера самостоятельно либо по инициативе органов внутренних дел, запрещают проведение спортивных соревнований до устранения выявленных нарушений условий безопасности.
6. Организаторы спортивных соревнований не позднее десяти календарных дней до проведения мероприятия обязаны информировать местные исполнительные органы о предполагаемом количестве зрителей, за один календарный день – о количестве проданных билетов, выданных пропусков, в том числе на автотранспорт, а также мест парковок для специальной техники органов внутренних дел, по чрезвычайным ситуациям природного и техногенного характера и здравоохранения, а также для транспорта и автотранспорта инвалидов и лиц с ограниченными физическими возможностями.

Глава 8. Кадровое, научное, медицинское обеспечение и антидопинговый контроль в области физической культуры и спорта

Статья 40. Подготовка специалистов в области
физической культуры и спорта

1. Подготовка специалистов в области физической культуры и спорта осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан об образовании.
2. Государство содействует укреплению в учреждениях среднего и высшего профессионального образования в области физической культуры и спорта материально-технической базы, включающей в себя комплекс физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружений для учебных целей, типовой набор оборудования, специализированные спортивные сооружения и инвентарь для подготовки специалистов в области физической культуры и спорта различного профиля.
3. Обучение лиц в специализированных учебных заведениях по спорту и на факультетах физического воспитания осуществляется из средств государственного бюджета, предприятий, организаций, учреждений, добровольных взносов, благотворительных фондов и отдельных лиц.
4. К педагогической, тренерско-преподавательской деятельности по физической культуре и спорту допускаются лица, имеющие диплом о высшем или среднем специальном физкультурном образовании.
5. К судейству спортивных соревнований и спортивно-массовых мероприятий допускаются лица, прошедшие специальную подготовку в физкультурно-спортивных организациях и аттестованные в установленном законодательством порядке как спортивные судьи.

Статья 41. Аттестация тренеров, спортивных судей

1. Аттестация тренеров по видам спорта является процедурой признания и подтверждения надлежащей квалификации и знаний тренеров в области соответствующего вида спорта, включая знания по правилам техники безопасности, с целью подтверждения права тренеров вести работу по подготовке спортсменов.
2. Аттестация спортивных судей является процедурой признания и подтверждения надлежащей квалификации и знаний спортивных судей в области соответствующего вида спорта, с целью подтверждения права проводить судейскую работу на спортивных мероприятиях.
3. Аттестация проводится аккредитованными республиканскими спортивными федерациями.
4. Тренеры и спортивные судьи, получившие спортивное звание или квалификационную категорию, предусмотренные пунктами 5, 7 статьи 35 настоящего Закона, не подлежат аттестации.
5. Порядок и условия проведения аттестации тренеров, спортивных судей устанавливаются уполномоченным органом в области физической культуры и спорта по предложениям республиканских аккредитованных спортивных федераций.
6. По результатам аттестации тренеров и спортивных судей им выдается свидетельство об аттестации со сроком на четыре года.

Статья 42. Научно-методическое и научно-техническое
обеспечение развития физической культуры
и спорта

1. Проведение фундаментальных, поисковых, опытно-конструкторских, технологических, прикладных и других научно-исследовательских работ в области физической культуры и спорта осуществляют научные центры, научно-исследовательские институты, лаборатории, образовательные учреждения в области физической культуры и спорта, созданные в установленном порядке и осуществляющие свою деятельность в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Уполномоченный орган в области физической культуры и спорта координирует деятельность комплексных научных групп, временных научных коллективов при сборных командах Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) или в подведомственных организациях.
3. Местные исполнительные органы в области физической культуры и спорта координируют деятельность региональных научно-методических объединений, комплексных научных групп.

Статья 43. Медицинское обеспечение в области
физической культуры и спорта

1. Медицинское обеспечение лиц, занимающихся физической культурой и спортом, включает в себя:
1) систематический контроль за состоянием здоровья;
2) оценку адекватности физических нагрузок по состоянию их здоровья;
3) профилактику и лечение заболеваний, травм, медицинскую реабилитацию, витаминизацию и обеспечение лекарственными средствами в соответствии с нормативами;
4) восстановление здоровья средствами и методами, используемыми при занятиях физической культурой и спортом.
2. Медицинское обеспечение спортсменов, организация медицинского обслуживания при проведении спортивных мероприятий, порядок создания организаций спортивной медицины осуществляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан о здравоохранении.

Статья 44. Противодействие использованию допинга в спорте,
допинговых субстанций и (или) методов в спорте

1. Предотвращение допинга в спорте и борьба с ним осуществляются в соответствии с антидопинговыми правилами, утвержденными уполномоченным органом в области физической культуры и спорта, и антидопинговыми правилами, утвержденными международными антидопинговыми организациями (далее – антидопинговые правила).
2. Нарушением антидопингового правила являются одно или несколько следующих нарушений:
1) использование допинга спортсменом или животным, участвующим в спортивном соревновании;
2) отказ спортсмена явиться на взятие пробы, неявка спортсмена на взятие пробы без уважительных причин после получения уведомления в соответствии с антидопинговыми правилами или уклонение иным образом спортсмена от взятия пробы;
3) нарушение требований антидопинговых правил, касающихся доступности спортсмена для взятия у него проб во внесоревновательный период, в том числе непредставление информации о его местонахождении и его неявка для участия в тестировании;
4) фальсификация или попытка фальсификации на любом этапе допинг-контроля;
5) обладание запрещенными субстанциями и (или) запрещенными методами без разрешения на их терапевтическое использование, выдаваемого в соответствии с Международным стандартом для терапевтического использования запрещенных субстанций Всемирного антидопингового агентства;
6) распространение агитационной информации о допинге.
3. Не допускается нарушение антидопинговых правил спортсменами, а также тренерами, специалистами по спортивной медицине, иными специалистами в области физической культуры и спорта в отношении спортсменов, а также животных, участвующих в спортивных соревнованиях, допинга. Факт использования допинга спортсменом, а также, в отношении животного, участвующего в спортивном соревновании, подтверждается результатами исследований, проведенных в лабораториях, аккредитованных Всемирным антидопинговым агентством.
4. Допинг-контроль представляет собой процесс, включающий в себя планирование проведения тестов, взятие проб, их хранение, транспортировку, лабораторный анализ проб, послетестовые процедуры, а также проведение соответствующих слушаний и рассмотрение апелляций.
5. Процедура допинг-контроля (тестирование) осуществляется как в соревновательный период, так и внесоревновательный. Под соревновательным периодом понимается период, связанный с участием спортсмена и (или) животного в конкретном спортивном соревновании, если правилами международной спортивной федерации по соответствующему виду спорта или иной международной антидопинговой организацией либо Национальным антидопинговой центром не предусмотрено иное. Время, не включенное в соревновательный период, является внесоревновательным периодом.
6. Меры по противодействию использованию допинга включают в себя:
1) проведение допинг-контроля;
2) установление ответственности спортсменов, тренеров, иных специалистов в области физической культуры и спорта за нарушение антидопинговых правил;
3) предупреждение применения допинга;
4) повышение квалификации специалистов, проводящих допинг-контроль;
5) проведение антидопинговой пропаганды в средствах массовой информации;
6) проведение научных исследований, направленных на предотвращение допинга в спорте и борьбу с ним;
7) проведение научных исследований по разработке средств и методов восстановления работоспособности спортсменов;
8) установление ответственности за фальсификацию лекарственных средств и пищевых добавок посредством включения запрещенных субстанций в их состав, реализацию таких лекарственных средств и пищевых добавок, а также за деятельность, направленную на распространение сведений о способах, методах разработки, изготовления, использования запрещенных субстанций и местах их приобретения;
9) установление ответственности физкультурно-спортивных организаций за нарушение условий проведения допинг-контроля, предусмотренных порядком проведения допинг-контроля;
10) осуществление международного сотрудничества в области предотвращения допинга в спорте и борьбы с ним.
7. Организаторы спортивных соревнований обязаны обеспечить условия для проведения обязательного допингового контроля с соблюдением требований и решений международных спортивных организаций и законодательства Республики Казахстан.

Глава 9. Система государственных социальных гарантий
в области физической культуры и спорта

Статья 45. Социальная защищенность спортсменов

1. Местные исполнительные органы, спортивные федерации, физкультурно-спортивные организации выплачивают ежемесячное денежное содержание выдающимся спортсменам – олимпийским чемпионам и призерам, чемпионам мира, имеющим звания «Заслуженный мастер спорта СССР», «Заслуженный мастер спорта Республики Казахстан», «Мастер спорта СССР международного класса», «Мастер спорта международного класса Республики Казахстан», входившим или входящим в состав сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта), их тренерам, имеющим звания «Заслуженный тренер Республики Казахстан» или «Заслуженный тренер СССР».
2. Местные исполнительные органы, спортивные федерации, физкультурно-спортивные организации выплачивают ежемесячное денежное содержание спортсменам, входящим в состав сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта), их тренерам, а также спортсменам, выступающим в составах сборных команд Республики Казахстан (национальных сборных команд) по игровым видам спорта, их тренерам и руководителям клубных команд.
3. Уполномоченный орган в области физической культуры и спорта осуществляет компенсационные выплаты членам сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) при получении ими спортивных травм и увечий на республиканских соревнованиях в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
4. Порядок компенсационных выплат и предоставления ежемесячного денежного содержания при получении ими спортивных травм и увечий на республиканских соревнованиях устанавливается Правительством Республики Казахстан.
5. Спортсмен имеет право перехода из одной физкультурно-спортивной организации в другую или иностранную физкультурно-спортивную организацию (иностранный спортивный клуб) по взаимному согласию физкультурно-спортивных организаций.

Статья 46. Государственная социальная поддержка
спортсменов и тренеров

1. Государство осуществляет социальную поддержку спортсменов и тренеров в виде пожизненного ежемесячного материального обеспечения (далее – материальное обеспечение), представляющего собой ежемесячные выплаты.
2. Право на получение материального обеспечения имеют следующие спортсмены и тренеры, имеющих трудовой стаж не менее двадцати лет:
1) спортсмены, завоевавшие звания чемпионов и призеров Олимпийских игр и (или) чемпионов мира по олимпийским видам спорта;
2) тренеры, подготовившие спортсменов, завоевавших звания чемпионов и призеров Олимпийских игр и (или) чемпионов мира по олимпийским видам спорта.
3. Лицам, имеющим одновременно право на получение материального обеспечения по нескольким основаниям, установленным подпунктами 1), 2) настоящей статьи, материальное обеспечение выплачивается только по одному из оснований по наивысшему размеру.
4. Порядок и размеры выплаты пожизненного ежемесячного материального обеспечения спортсменам и тренерам устанавливаются Правительством Республики Казахстан.

Статья 47. Выдача жилища чемпионам и призерам
Олимпийских игр и порядок его приобретения

1. Спортсменам Республики Казахстан, являющимся чемпионами или призерами Олимпийских игр предоставляется жилище с правом собственности на данных лиц.
2. Лицам, завоевавшим более одной медали на одних Олимпийских играх, предоставляется право на получение жилища от местного исполнительного органа один раз.
3. Жилище для чемпионов и призеров Олимпийских игр приобретается местными исполнительными органами в городах республики в зависимости от местожительства и занятого места спортсмена.
4. Для чемпионов и призеров Олимпийских игр устанавливаются следующие условия:
1) для чемпиона, завоевавшего золотую медаль на Олимпийских играх, – трехкомнатная квартира;
2) для призера, завоевавшего серебряную медаль на Олимпийских играх, – двухкомнатная квартира;
3) для призера, завоевавшего бронзовую медаль на Олимпийских играх, – однокомнатная квартира.
5. Лица, имеющие право на получение жилища (далее – заявитель), в течение месяца со дня завершения Олимпийских игр подают заявление с указанием месторасположения жилища (город, область) в соответствующий местный исполнительный орган и представляют следующие документы:
нотариально засвидетельствованную копию удостоверения личности заявителя;
копию протокола соревнований, подтверждающего звание чемпиона или призера Олимпийских игр соответственно от Олимпийского комитета.
6. Местный исполнительный орган после получения необходимых документов осуществляет следующие мероприятия:
1) в течение 5 рабочих дней осуществляет проверку полноты представленных документов и выносит решение о предоставлении/непредоставлении жилища;
2) в течение 3-х рабочих дней после принятия решения направляет письменный ответ заявителю;
3) в течение 10 рабочих дней направляет в уполномоченный орган в области физической культуры и спорта заявку по целевым текущим трансфертам;
4) заключает с уполномоченным органом в области физической культуры и спорта соглашение о результатах по целевым текущим трансфертам по форме, и в сроки, установленные бюджетным законодательством Республики Казахстан;
5) приобретает жилище для чемпионов и призеров Олимпийских игр в сроки не позднее шести месяцев со дня поступления целевых текущих трансфертов;
6) передает жилище в собственность спортсменов – чемпионов или призеров Олимпийских игр в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
7. Местный исполнительный орган отказывает заявителю в назначении государственного поощрения в случаях:
1) непредставления всех документов, указанных в пункте 6 настоящей статьи;
2) несоответствия заявителя условиям пункта 1 настоящей статьи.
8. Финансирование на приобретение (покупку) жилища чемпионам или призерам Олимпийских игр осуществляется путем перечисления целевых текущих трансфертов в соответствии с бюджетным законодательством Республики Казахстан не позднее шести месяцев со дня завершения Олимпийских игр.
9. Данные нормы не распространяются на лиц, завоевавших звания чемпионов и призеров Олимпийских игр до введения в действие настоящего закона.

Статья 48. Льготные услуги в области физической культуры

1. Перечень категорий граждан, пользующихся физкультурно-оздоровительными услугами бесплатно или на льготных условиях, за исключением инвалидов, а также размер льгот устанавливаются уполномоченным органом в области физической культуры и спорта, решениями местного исполнительного органа района (города областного значения) и администраций физкультурно-спортивных организаций.
2. Категории граждан-инвалидов, размер льгот, условия их доступа и предоставление им специального спортивного инвентаря устанавливаются местными исполнительными органами в соответствии с законодательством Республики Казахстан о социальной защите инвалидов.

Статья 49. Страхование жизни и здоровья спортсменов

Спортсмены, тренеры, спортивные судьи, за исключением военнослужащих, подлежат страхованию от несчастных случаев за счет средств организаций, направляющих их на спортивные мероприятия.

Глава 10. Финансовое и инфраструктурное обеспечение
физической культуры и спорта

Статья 50. Источники финансирования
физической культуры и спорта

Финансирование физической культуры и спорта осуществляется за счет бюджетных средств и иных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

Статья 51. Спонсорство и предпринимательская
деятельность в области
физической культуры и спорта

1. Спонсорами физкультурно-спортивных организаций, команд или спортивных мероприятий могут быть физические и юридические лица, кроме организаций, финансируемых за счет бюджетных средств. Отношения между спонсорами и физкультурно-спортивными организациями, командами, организаторами мероприятия устанавливаются на договорной основе. Спонсоры, финансируя спортивные мероприятия, получают право на их проведение под знаком (эмблемой) спонсоров или их продукции.
2. В соответствии с законодательством Республики Казахстан физические и юридические лица могут заниматься предпринимательской деятельностью по оказанию услуг физкультурно-спортивным организациям и отдельным лицам, производить физкультурно-спортивные и сопутствующие товары, использовать физическую культуру и спорт в рекламной деятельности. Эмблемы и именная символика физкультурно-спортивных организаций, спортивных федераций, общественных объединений являются их собственностью и могут использоваться только с их согласия.

Статья 52. Физкультурно-оздоровительные
и спортивные сооружения

1. Материальную базу физической культуры и спорта составляют все виды физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружений, которые относятся к объектам социальной инфраструктуры.
2. Спортивные сооружения могут находиться в государственной и (или) частной собственности.
3. Потребности в обеспеченности территорий спортивными сооружениями определяются в соответствии с государственными нормативами в области архитектуры, градостроительства и строительства.
4. Размещение спортивных сооружений осуществляется в соответствии с государственными нормативами в области архитектуры, градостроительства и строительства.
5. Не допускаются ликвидация, изменение целевого и функционального назначения физкультурно-оздоровительных, спортивных и спортивно-технических сооружений, находящихся в государственной собственности, без создания равнозначного физкультурно-оздоровительного, спортивного и спортивно-технического сооружения.
6. Лица, в собственности или владении которых находятся спортивные сооружения, обеспечивают надлежащее техническое оборудование мест проведения спортивных мероприятий в соответствии с требованиями технических регламентов, стандартов, нормами, правилами и требованиями, установленными органами государственного контроля (надзора), санитарными правилами.

Статья 53. Реестр физкультурно-оздоровительных
и спортивных сооружений

1. Реестр физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружений представляет собой информационную систему, предназначенную для учета и хранения сведений о физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружениях.
2. Реестр физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружений формируется и ведется уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
3. Включению в реестр подлежат физкультурно-оздоровительные и спортивные сооружения.
4. Порядок формирования и ведения реестра физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружений, представления сведений из него, внесения в него изменений и исключения устанавливается уполномоченным органом в области физической культуры и спорта.
5. Реестр физкультурно-оздоровительных и спортивных сооружений содержит следующие обязательные сведения:
1) полное наименование физкультурно-оздоровительного или спортивного сооружения;
2) адрес (местонахождение) физкультурно-оздоровительного или спортивного сооружения;
3) сведения о собственнике, у которого находится физкультурно-оздоровительное или спортивное сооружение;
4) дата ввода в эксплуатацию, окончания реконструкции, капитального ремонта;
5) функциональное назначение физкультурно-оздоровительного или спортивного сооружения;
6) единовременная пропускная способность;
7) площадь земельного участка, на котором расположено физкультурно-оздоровительное или спортивное сооружение;
8) наличие или отсутствие в сооружениях мест для обслуживающего персонала;
9) наличие или отсутствие специально оборудованных помещений для медицинского обслуживания и проведения допинг-контроля;
10) количество зрительских мест.

Глава 11. Международная деятельность в области
физической культуры и спорта

Статья 54. Международное сотрудничество в
области физической культуры и спорта

1. Международное сотрудничество в области физической культуры и спорта осуществляется в соответствии с международными договорами и законодательством Республики Казахстан.
2. Физкультурно-спортивные организации в отношениях со спортивными организациями иностранных государств соблюдают регламенты и требования, международные договоры Республики Казахстан.
3. На территории Республики Казахстан могут создаваться международные физкультурно-спортивные организации, а также филиалы и представительства международных физкультурно-спортивных организаций. Национальные физкультурно-спортивные организации имеют право в установленном законодательством порядке привлекать к осуществлению своей деятельности иностранцев и лиц без гражданства, а также самостоятельно распоряжаться полученными от иностранных государств, международных организаций, иностранных организаций, иностранцев и лиц без гражданства денежными средствами и иным имуществом.
4. В состав органов международных физкультурно-спортивных организаций и их структурных подразделений, осуществляющих деятельность на территории Республики Казахстан, могут входить лица, занимающие должности государственной службы на безвозмездной основе.

Статья 55. Организаторы, ведущие на добровольной основе
работу в области физической культуры и спорта
(спортивные волонтеры)

1. Тренеры, инструкторы по видам спорта и производственной гимнастике, спортивные судьи, организаторы физкультурно-оздоровительной и спортивной работы с населением (спортивные волонтеры) могут осуществлять общественную деятельность в области физической культуры и спорта на добровольной основе, проходить специальную подготовку и аттестацию в физкультурно-спортивных организациях, руководство которыми осуществляют центральные и местные исполнительные органы.
2. Лица, указанные в пункте 1 настоящей статьи, не прошедшие соответствующую подготовку и аттестацию, к организации и проведению спортивных занятий, судейству спортивных соревнований и иной самостоятельной спортивной деятельности не допускаются.

Статья 56. Права иностранцев и лиц без гражданства,
проживающих на территории Республики Казахстан,
в области физической культуры и спорта

Иностранцы и лица без гражданства, находящиеся на территории Республики Казахстан, пользуются правами на занятия физической культурой и спортом в объеме, предусмотренном настоящим Законом, за исключением права выступать в составе сборных команд Республики Казахстан по видам спорта (национальных сборных команд по видам спорта) на международных спортивных соревнованиях.

Глава 12. Заключительные положения

Статья 57. Государственный контроль в области
физической культуры и спорта

1. Государственный контроль в области физической культуры и спорта осуществляет уполномоченный орган в области физической культуры и спорта на предмет соблюдения требований, установленных законодательством Республики Казахстан.
2. Государственный контроль в области физической культуры и спорта осуществляется в форме проверки и иных формах.
3. Проверка осуществляется в соответствии с Законом Республики Казахстан «О государственном контроле и надзоре в Республике Казахстан». Иные формы государственного контроля осуществляются в соответствии с настоящим Законом.

Статья 58. Ответственность за нарушение законодательства
Республики Казахстан о физической культуре
и спорте

Физические и юридические лица, виновные в нарушении законодательства Республики Казахстан о физической культуре и спорте, несут ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

Статья 59. Порядок введения в действие настоящего Закона

1. Спортивные федерации в течение шести месяцев со дня введения в действие настоящего Закона должны привести свою деятельность в соответствие с требованиями настоящего Закона.
2. Тренеры и спортивные судьи, указанные в статье 41 настоящего Закона, подлежат аттестации в течение двух лет со дня введения настоящего Закона.
3. Признать утратившим силу Закон Республики Казахстан от 2 декабря 1999 года «О физической культуре и спорте» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., № 24, ст. 1065; 2003 г., № 15, ст. 129; 2004 г., № 23, ст. 142; 2006 г., № 3, ст. 22; № 13, ст. 86; 2007 г., № 2, ст. 18; № 10, ст. 69; № 20, ст. 152; 2009 г., № 15-16, ст. 77; № 18, ст. 84; № 23, ст. 111; 2010 г., № 5, ст. 23; № 24, ст. 149; 2011 г., № 1, ст. 2; № 11, ст. 102; № 12, ст. 111; 2012 г., № 3, ст. 25; № 8, ст. 64; № 12, ст.84; № 15, ст. 97; 2013 г. № 14, ст. 72, 75).
4. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан

"Дене шынықтыру және спорт туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 30 қыркүйектегі № 1017 қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
«Дене шынықтыру және спорт туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі С. Ахметов

Жоба

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫ Дене шынықтыру және спорт туралы

Осы Заң дене шынықтыру және спорт саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейдi, бұқаралық дене шынықтыру, әуесқой және кәсiпқой спорт қызметiн қамтамасыз етудiң және оларды дамытудың құқықтық, ұйымдық, экономикалық және әлеуметтiк негiздерiн айқындайды.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) ардагер спортшы – жас шамасы спорт түрлері жөніндегі қағидаларда спорт түрінің ерекшелігі ескеріле алына отырып айқындалатын, спорттық мансабын аяқтаған жоғары дәрежелі спортшы;
2) әуесқой спорт – азаматтарға өзінің спорттық шеберлiгiн жетiлдiруге және спорттың әр түрiнде жоғары нәтижелерге қол жеткізуге мүмкiндiк беретiн бұқаралық спорт қозғалысы;
3) бұқаралық спорт – дене жаттығуларымен айналысуға тарту және спорттың әр түрiнде спортта дарынды балаларды және жасөспірімдерді анықтау мақсатында халық арасында дене шынықтыруды дамытуға ықпал ететiн бұқаралық спорт қозғалысы;
4) бірыңғай спорттық сыныптама – спортшылардың шеберлiк деңгейiн немесе жаттықтырушылар мен спорт төрешiлерінiң бiлiктiлiк деңгейiн айқындайтын спортшылардың, жаттықтырушылардың спорттық атақтары, разрядтары және спорт төрешілерінің санаттары жүйесi;
5) дене тәрбиесi – денi сау, дене бiтiмi және рухани жағынан жетiлген өскелең ұрпақты қалыптастыруға, адамның денсаулығын нығайтуға, жұмысқа қабiлеттілігiн арттыруға, шығармашылық ғұмыры мен өмiрiн ұзартуға бағытталған педагогикалық процесс;
6) дене шынықтыру даярлығы – адамның дене шынығуы қасиеттерін тәрбиелеуге және функционалдық мүмкіндіктерін дамытуға бағытталған педагогикалық процесс;
7) дене шынықтыру – мәдениеттiң ажырамас бөлiгi, адамның дене бітімін және зияткерлік қабілеттерін дамыту, оның қозғалыс белсенділігін жетілдіру және саламатты өмір салтын қалыптастыру, дене тәрбиесі мен дене бітімін дамыту арқылы әлеуметтік бейімдеу мақсатында қоғам жасайтын және пайдаланатын, рухани және материалдық құндылықтар жиынтығын білдіретін әлеуметтiк қызмет саласы;
8) дене шынықтыру (дене шынықтыру-спорт) қозғалысы – халықтың дене шынықтыру деңгейiн арттыруға, жеке және заңды тұлғалардың дене шынықтыру мен спортты дамыту жөнiндегi нысаналы қызметiне жәрдемдесетiн әлеуметтiк қозғалыс нысаны;
9) дене шынықтыру және спорт жөнiндегi әдiскер (бұдан әрi – әдiскер) – оқу-жаттығу процесін әдiстемелiк қамтамасыз етудi және оған басшылық жасауды, дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық іс-шараларын өткізуді жүзеге асыратын, кәсіби білімі бар жеке тұлға;
10) дене шынықтыру және спорт жүйесi – халыққа дене тәрбиесiн беру және дене шынықтыру мен спортты дамыту мақсатындағы қызметтi жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалардың жиынтығы;
11) дене шынықтыру және спорт саласындағы жергілікті атқарушы орган – тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын жергілікті атқарушы орган;
12) дене шынықтыру және спорт саласындағы маман – дене шынықтыру және спорт саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлға;
13) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттi орган – дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;
14) дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары – азаматтардың дене жаттығуларымен, спортпен айналысуына және спорттық іс-шараларды өткізуге арналған арнайы жабдықталған (соның ішінде спорттық керек-жарақпен) объектiлер (алаңдар, үйлер, ғимараттар);
15) дене шынықтыру-спорт ұйымы – негізгі қызмет түрі ретінде дене шынықтыру және спорт саласындағы қызметтi жүзеге асыратын заңды тұлға;
16) Дүниежүзілік арнайы олимпиада ойындары «Спешиал Олимпикс» – мүгедектер мен зияткерлік мүмкiндiктері шектеулi адамдар арасындағы спортшылар арасында өткiзiлетiн халықаралық қысқы және жазғы жарыстар;
17) Дүниежүзілік Универсиада – студенттер арасында спорттың әр түрi бойынша өткiзiлетiн кешенді халықаралық қысқы және жазғы жарыстар;
18) жаттықтырушы, жаттықтырушы-оқытушы – спорттық кәсіби білімі бар, спортшыны даярлаудың оқу-жаттығу процесіне және оның спорттық нәтижелерге қол жеткізуі үшін жарысушылық қызметіне басшылықты жүзеге асыратын жеке тұлға;
19) жаттықтырушыны, спорт дәрігерін біліктілігінен айыру – жаттықтырушыны, спорт дәрігерін допингті пайдаланғаны, халықаралық және республикалық спорт ұйымдары (федерациялары) бекіткен нормаларды бұзғаны, сондай-ақ мінез-құлықтың моралдық-этикалық нормаларын және дене шынықтыру мен спорт туралы заңнамада белгіленген міндеттерді бұзғаны үшін еңбек (кәсіби) қызметінен шеттету;
20) жергілікті спорт федерацияларын аккредиттеу – тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктегі жергілікті спорт федерацияларының спорт түрін (түрлерін) дамыту жөніндегі өкілеттіктерін жергілікті атқарушы органның тану рәсімі;
21) жоғары дәрежелі спортшы – Қазақстан Республикасы құрама командасының (спорт түрі бойынша ұлттық құрама команданың) мүшесi болып табылатын және (немесе) «Қазақстан Республикасының Спорт шеберінен» төмен емес спорттық атағы бар спортшы;
22) жоғары жетiстiктер спорты – спортшылардың спорттық жарыстарда барынша мүмкін болатын спорттық нәтижелерге немесе жеңістерге қол жеткiзуiн көздейтін спорт саласы;
23) кәсiпқой спорт – спорттық ойын-сауық іс-шараларын (жарыстарды) ұйымдастыруға және өткізуге бағытталған, оларға дайындалғаны және қатысқаны үшін спортты кәсіби қызметі ретінде таңдаған спортшылар азаматтық заңнамаға сәйкес сыйақы алатын спорттың құрамдас бөлігі;
24) кешендi ғылыми топ – спортшының функционалдық жай-күйін, резервтік мүмкіндіктерін, даярлығының психологиялық және техникалық деңгейін бағалауға бағытталған, ғылыми-әдiстемелiк, медициналық-биологиялық, психологиялық зерттеулер жүргiзу үшiн құрылатын бiлiктi мамандар тобы;
25) Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің тестілері – балалардың, жастардың және ересек тұрғындардың дене шынықтыру даярлығына қойылатын нормативтік талаптардың жиынтығы;
26) Қазақстан Республикасының штаттық құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық штаттық құрама командалар) – Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасында көзделген қаржылық жағдайларда спорттық қызметті жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасы Мемлекеттік туының астында халықаралық спорттық жарыстарға қатысатын спортшылардың, жаттықтырушылардың, отандық және шетелдік мамандардың ұжымдары;
27) мектеп спорты – бастауыш, жалпы орта білім беру ұйымдарында оқитындардың дене тәрбиесіне, олардың спорттық іс-шараларға қатысуға даярлығына бағытталған спорттың бір бөлігі;
28) мектептегі спорттық лига – мақсаты мектеп спортын кеңінен таратуға және бір немесе бірнеше спорт түрін дамытуға жәрдемдесу, мектеп оқушыларымен спорттық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу болып табылатын оқушылар арасындағы спорттық қозғалыс;
29) мемлекеттiк жаттықтырушы – Қазақстан Республикасының аумағында спорт түрін (түрлерін) дамыту жөніндегі мемлекеттік саясатты әзірлеу және жүргізу бойынша функциялар мен іс-шараларды жүзеге асыратын жаттықтырушы;
30) мүгедек спортшыларды сыныптау – мүгедек спортшылар мен мүмкіндіктері шектеулі адамдарға функционалдық мүмкіндіктер деңгейі өздеріне ұқсас басқа спортшылармен жарысқа түсу мүмкіндігін жасау үшін сыныптаушының немесе сыныптаушылар тобының олардың дәрежесін (сыныптамалық санаты) айқындау процесі;
31) нұсқаушы-спортшы – спорттық қызметін Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес еңбекақы төлемі шартында жүзеге асыратын спортшы;
32) оқу-жаттығу жиыны – спортшылардың спорттық шеберлігін және оқу-жаттығу процесінің сапасын арттыру мақсатында ұйымдастырылған орталықтандырылған іс-шара;
33) Паралимпиадалық ойындар – тiрек-қозғалу аппараты мен көру органдары зақымданған мүгедек-спортшылар арасында өткiзiлетiн халықаралық қысқы және жазғы жарыстар;
34) республикалық және өңірлік спорт федерацияларын аккредиттеу – республикалық спорт федерацияларының Қазақстан Республикасындағы спорт түрiн (түрлерін) дамыту және Қазақстан Республикасын тиiстi халықаралық спорттық ұйымдарда көрсету бойынша өкiлеттіктерін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттi органның тану рәсімі;
35) спорт – жарыстар және адамды оған даярлаудың арнайы практикасы нысанында қалыптасқан спорт түрлерінің жиынтығы ретіндегі әлеуметтік-мәдени қызмет саласы;
36) спорт пәні – айырым белгілері бар және өзінде бір немесе бірнеше спорттық жарыстар (бағдарламалар) түрін қамтитын спорт түрінің бір бөлігі;
37) спорт резерві – жоғары спорттық нәтижелерге қол жеткізуге әлеуеті бар жас және жасөспірім жастағы спортшылар;
38) спорт төрешiсі – арнайы даярлықтан өткен және тиiстi бiлiктiлiк санатын алған, спорттық iс-шараны ұйымдастырушы спорт түрiнiң қағидаларына және спорттық iс-шараның ережелерiне (регламенттеріне) сәйкес төрелікті қамтамасыз етуге уәкiлеттiк берген жеке тұлға;
39) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар) – даярлықты жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туы астында халықаралық спорттық жарыстарға қатысатын спортшылардың, жаттықтырушылардың, отандық және шетелдік мамандардың ұжымдары;
40) спорт түрі бойынша Қазақстан Республикасы құрама командасының (спорт түрі бойынша ұлттық құрама команданың) бас жаттықтырушысы – Қазақстан Республикасының спорт түрi бойынша құрама командасына (спорт түрі бойынша ұлттық құрама командаға) басшылық жасауға, оның даярлығына, қалыптастырылуына және әлем чемпионаттарында, Олимпиада және Азия ойындарында және басқа да халықаралық жарыстарда өнер көрсетуіне жауап беретiн жаттықтырушы;
41) спорт түрлерінің тізілімі – Қазақстан Республикасының аумағында дамыған спорт түрлері мен спорт пәндері туралы қағаз және электрондық тасығышта тіркелген мәліметтерді қамтитын ақпараттық жүйе;
42) спорт түрi – жаттығу ортасы, жарысушылық қызметіндегі дене шынықтыру жаттығуларының немесе зияткерлік қабілеттердің жиынтығы және жарыс қағидалары айырым белгiлерi болып табылатын спорттың құрамдас бөлiгi;
43) спорт федерациясы – бір немесе бірнеше спорт түрін дамыту мақсатында қоғамдық бірлестік немесе одақ (қауымдастық) нысанындағы заңды тұлғалар бірлестігі нысанында құрылған коммерциялық емес ұйым;
44) спорттағы тыйым салынған субстанциялар және (немесе) әдістер (бұдан әрі – допинг) – Дүниежүзілік Допингке қарсы ұйымның және Дүниежүзілік Допингке қарсы ұйымның Халықаралық Стандартының тыйым салынған тізіміне енгізілген химиялық қоспалар (заттар, дәрілер) мен әдістер, оның ішінде спортта пайдалануға тыйым салынған субстанциялар және (немесе) әдістер тізбесіне енгізілген субстанцияларды және (немесе) әдістерді пайдалану немесе пайдалануға әрекеттену;
45) спорттық-бұқаралық iс-шаралардың бірыңғай күнтiзбесi – халықаралық, республикалық және жергілікті деңгейдегі жыл сайынғы жарыстардың, сондай-ақ жарыстарға дайындық жөніндегі іс-шаралардың тізбесі;
46) спорттық жарыс – ұйымдастырушысы бекіткен ереже (регламент) бойынша өткізілетін сайыстың үздік қатысушысын анықтау мақсатында спортшылар немесе спорт түрлері бойынша командалар арасындағы сайыс;
47) спорттық қызмет туралы шарт – спортшы, жаттықтырушы немесе дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де маман және дене шынықтыру-спорт ұйымы арасында жасалатын азаматтық-құқықтық шарт;
48) спорттық іс-шара – спортшылардың, жаттықтырушылардың және дене шынықтыру және спорт саласындағы басқа да мамандардың қатысуымен өткізілетін спорт жарыстары, оқу-жаттығу жиындары;
49) спортшы – спорт түрімен (түрлерімен) жүйелі түрде айналысатын және спорт жарыстарында өнер көрсететін жеке тұлға;
50) спортшыны жарыстан шығарып тастау – спортшыны спорттық жарыстардан шеттету, оны спорт түрінің қағидаларын, спорттық жарыстардың ережелерін (регламенттерін) бұзғаны үшін, допингті пайдаланғаны, халықаралық спорт ұйымдары бекіткен нормаларды бұзғаны үшін, сондай-ақ дене шынықтыру және спорт туралы заңнамада белгіленген мінез-құлықтың моральдық-этикалық нормалары мен міндеттемелерді бұзғаны үшін республикалық спорт федерациясы жүзеге асырады;
51) спортшыны тіркеу – спортшыны тіркеу туралы куәлікті бере отырып, спортшыға спорт түрі бойынша спорт федерациясы өткізетін немесе оның қатысуымен өткізілетін спорттық жарыстарға және өзге де спорттық іс-шараларға қатысу құқығын беру мақсатында федерацияның оның сол спорт түріне тиесілігін танитын рәсім;
52) студенттік спорт – жоғары кәсіптік білім беру ұйымдарында білім алушылардың дене тәрбиесіне, оларды спорттық іс-шараларға қатысуға даярлауға бағытталған спорттың бір бөлігі;
53) студенттік спорт лигасы – студенттер арасындағы спорттық қозғалыс, оның мақсаты студенттік спортты кеңінен таратуға және бір немесе бірнеше спорт түрін дамытуға жәрдемдесу, студенттермен спорттық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу болып табылады;
54) Сурдлимпиадалық ойындар – есту органдары зақымданған мүгедек-спортшылар арасында өткiзiлетiн халықаралық қысқы және жазғы жарыстар;
55) сыныптаушы – мүгедек спортшылар мен мүмкіндіктері шектеулі адамдарды олардың функционалдық мүмкіндіктерінің деңгейіне қарай сыныптауды жүзеге асыратын, жарыстарды ұйымдастырушылар осыған уәкілеттік берген және арнайы даярлықтан өтіп, ол тиісті құжатпен расталған тұлға;
56) техникалық және қолданбалы спорт түрлерi – спортшының техникалық құралдар қолданыла отырып өткізілетін жарыстарға арнайы даярлығын талап ететiн спорт түрлерінің бір бөлiгi;
57) ұлттық спорт түрлерi – жарысу әрекеті нысанында тарихи түрде қалыптасқан және өзiне тән дене шынықтыру жаттығуларын және дене шынықтыру белсендiлiгiн ұйымдастырудың өзiндiк қағидалары мен тәсiлдерi бар халық ойындарын білдіретін спорт түрлері;
58) халықаралық спорттық жарыстар – шетелдік спортшылар (командалар) қатысатын спортшылар (командалар) арасында спорт түрi бойынша өтетін сайыстар.

2-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттiк
саясаттың қағидаттары мен міндеттері

Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттiк саясат:
1) барлық азаматтар үшiн дене шынықтырумен және спортпен айналысу теңдiгi және оның жалпыға бірдей қолжетімділігі;
2) халықтың әртүрлi жас топтарына дене тәрбиесiн берудің үздіксіздігі мен сабақтастығы;
3) дене шынықтырумен және спортпен айналысудың ерiктiлiгi;
4) дене шынықтыру-спорттық іс-шаралардың сауықтыру бағыты;
5) дене шынықтырумен айналысуға, әуесқой және кәсіпқой спортқа тең құрмет көрсету;
6) кемсітушілікке тыйым салу және қатігездікке, зорлық-зомбылыққа және адамның қадір-қасиетін қорлауға жол бермеу;
7) халықаралық спорттық жарыстарда Қазақстан Республикасының намысын қорғайтын жоғары жетiстiктер спортының басымдығы;
8) Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт саласындағы халықаралық шарттарын орындау қағидаттары негізінде жүргiзiледi.
2. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік саясаттың міндеттері:
1) дене шынықтырумен және спортпен айналысатын адамдардың, сондай-ақ дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық іс-шаралардың қатысушылары мен көрермендерінің өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
2) ұлттық, техникалық және қолданбалы спорт түрлерін дамыту;
3) дене шынықтыруды және спортты, демеушiлiк, қайырымдылық қызмет пен меценаттықты қолдау және ынталандыру;
4) дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының және басқа объектілердің меншік нысандарының өзгеруі жағдайларында азаматтардың дене шынықтырумен және спортпен айналысуы үшін оларды сақтап қалу;
5) дене шынықтыру және спорт саласындағы проблемаларды зерттеу үшін ғылыми базаны дамыту;
6) спорттың бірегейлігін, оның әлеуметтік және білім беру функцияларын, сондай-ақ оның субъектілерінің ерікті қызметіне негізделген құрылымының ерекшелігін ескере отырып, спорттың барлық түрлерін дамытуға жәрдемдесу;
7) спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орындарда қоғамдық тәртіпті сақтау болып табылады.

3-бап. Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және
спорт саласындағы заңнамасы

1. Дене шынықтыру және спорт саласындағы заңнама Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше қағидалар белгiленсе, халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

4-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттiк
қолдау

1. Мемлекет дене шынықтыру және спорт саласындағы қатынастарды оның жүйесін дамыту, мемлекеттiк саясатты қалыптастыру, дене шынықтыру мен спортты дамытуды тиісті қаржылық, материалдық-техникалық, кадрлық, ғылыми-әдiстемелiк, медициналық, ақпараттық, нормативтiк-құқықтық қамтамасыз ету арқылы реттейдi.
2. Мемлекет дене шынықтыру-спорт ұйымдарының сыртқы байланыстарын дамытуға, Қазақстан Республикасында дене шынықтыру-спорттық қозғалыстың дамуына ықпал ететін халықаралық спорттық ұйымдарға ықпалдасуына қолдау көрсетедi.
3. Мемлекет халықаралық стандарттарға сай келетін спорт ғимараттарын жобалау мен салуға, сондай-ақ спорттық индустрияны дамытуға өз қаражатын салатын отандық және шетелдiк инвесторларға қолайлы инвестициялық жағдай жасайды.

5-бап. Дене шынықтырумен және спортпен айналысатын
адамдардың құқықтары

1. Қазақстан Республикасы азаматтарының, Қазақстан Республикасындағы шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың:
1) дене шынықтырумен және спортпен айналысуға;
2) дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық бағыттағы қоғамдық бiрлестiктерге кiруге;
3) мемлекеттiк және жеке меншік спорт ғимараттарын және көрсетілетін қызметтердi пайдалануға құқығы бар.

2-тарау. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік
басқару

6-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң дене шынықтыру
және спорт саласындағы құзыретi

1. Қазақстан Республикасының Үкiметi:
1) Республикалық, өңірлік және жергілікті спорт федерацияларын аккредиттеу қағидасын бекiтедi;
2) Қазақстан Республикасының аумағында және одан тысқары жерлерде өткізілетін спорттық іс-шараларға даярлық және оған қатысу кезеңінде спортшыларды, жаттықтырушыларды және дене шынықтыру мен спорт саласындағы мамандарды, барлық санаттағы әскери қызметшілер мен құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлерін материалдық қамтамасыз ету нормативтерін бекітеді;
3) халықаралық жарыстардың тізбесін, халықаралық жарыстардың чемпиондары мен жүлдегерлерiн, спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) жаттықтырушылары мен мүшелерiн көтермелеу төлемдерінің мөлшерi мен қағидасын бекiтедi;
4) спортшылар мен жаттықтырушыларға өмір бойы ай сайынғы материалдық қамсыздандыруды төлеу қағидасы мен оның мөлшерін бекiтедi;
5) Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің тестілерін өткiзу қағидаларын бекiтедi;
6) Қазақстан Республикасының құрама командаларын (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларды) Олимпиада, Паралимпиадалық, Сурдлимпиадалық, Азия ойындарына және басқа да халықаралық жарыстарға даярлау жөніндегі Ұйымдастыру комитеттерінің құрамдарын бекітеді;
7) Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңда және Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерінде өзiне жүктелген өзге де өкілеттіктерді орындайды.

7-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттi
органның құзыретi

Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттi орган:
1) дене шынықтыру және спорт саласында мемлекеттiк басқаруды, үйлестiруді және мемлекеттiк бақылауды жүзеге асырады;
2) дене шынықтыру және спорт саласында мемлекеттiк саясатты іске асырады;
3) мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша дене шынықтыру және спорт саласында әкімшілік деректерді жинауға арналған нысандарды әзірлейді және бекітеді;
4) ведомстволық статистикалық бақылаулар жүргiзедi;
5) салалық көтермелеу жүйесiн әзiрлейдi және бекiтедi;
6) дене шынықтыру және спорт саласындағы кадрларды даярлауды, қайта даярлауды, олардың бiлiктiлiгiн арттыруды ұйымдастырады;
7) аккредиттелген спорт федерацияларымен бірлесе отырып, спорт түрлері, оның iшiнде ұлттық, техникалық және қолданбалы түрлері бойынша, бұқаралық спорт бойынша, сондай-ақ ардагер спортшылар арасында республикалық және халықаралық жарыстар өткiзедi;
8) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелерiн халықаралық спорттық жарыстарға даярлауды және олардың қатысуын ұйымдастырады және жүзеге асырады;
9) дене шынықтыру және спорт саласындағы ғылыми зерттеулердi, олардың нәтижелерiн Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес дене шынықтыру және спорт практикасына енгiзудi ұйымдастырады және үйлестiредi;
10) спортта допингке қарсы іс-шаралардың жүргiзiлуiне бақылауды жүзеге асырады;
11) Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
12) спортшылар мен жаттықтырушыларға спорттық атақтар береді («Қазақстан Республикасының еңбек сiңiрген жаттықтырушысы», «Қазақстан Республикасының еңбек сiңiрген спорт шеберi», Қазақстан Республикасының халықаралық дәрежедегi спорт шеберi, Қазақстан Республикасының спорт шеберi);
13) жаттықтырушыларға, нұсқаушы-спортшыларға, әдіскерлер мен спорт төрешілеріне санаттар береді (бiлiктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi жоғары санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi жоғары санатты нұсқаушы-спортшы, бiлiктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi жоғары санатты әдiскер, жоғары санатты ұлттық спорт төрешiсi, ұлттық спорт төрешiсi);
14) республикалық және өңірлік спорт федерацияларын аккредиттеудi жүзеге асырады;
15) Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің тестілерін өткізу қағидаларын әзірлейді;
16) Қазақстан Республикасының аумағында және одан тыс жерлерде өтетін спорттық іс-шараларға даярлық және оған қатысу кезеңінде спортшыларды, жаттықтырушылар мен дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандарды, оның ішінде барлық санаттағы әскери қызметшілер мен құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлерін материалдық қамтамасыз ету нормативтерін әзірлейді;
17) оқу-жаттығу процесі мен спорттық іс-шаралар кезеңінде спортшыларды, оның ішінде барлық санаттағы әскери қызметшілер мен құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлерін тамақтандыру және фармакологиялық қамтамасыз ету нормативтерінің әдістемесін бекітеді;
18) халықаралық жарыстардың тізбесін, халықаралық жарыстардың чемпиондары мен жүлдегерлерін, спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) жаттықтырушылары мен мүшелерiн көтермелеу төлемдерінің мөлшері мен қағидаларын әзірлейді;
19) спортшылар мен жаттықтырушыларға өмір бойы ай сайынғы материалдық қамсыздандыруды төлеу қағидаларын және мөлшерін әзірлейді және оларды төлеуді қамтамасыз етеді;
20) дене шынықтырумен және спортпен айналысу кезіндегі қауіпсіздік қағидаларын бекітеді;
21) жаттықтырушылардың, нұсқаушы-спортшылардың, әдіскерлердің, спорт төрешілерінің біліктілік санаттарына қойылатын талаптарды және оларды беру тәртібін бекітеді;
22) спорт түрлері бойынша кешенді нысаналы бағдарламаларды және спорт түрі бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) спортшыларын даярлаудың жеке жоспарларын бекітеді;
23) спорт резервін және жоғары дәрежелі спортшыларды даярлау жүзеге асырылатын дене шынықтыру-спорт ұйымдары үшін спорт түрлері бойынша бағдарламаларды бекітеді;
24) спортшылар мен жаттықтырушыларға спорттық атақтар, разрядтар және спорт төрешілеріне санаттар беру тәртiбiн бекітеді;
25) жарыс түрлерінің, оқу-жаттығу жиындарының тізбесін бекітеді және оларды сыныптауды айқындайды;
26) спорттық іс-шараларды өткізу қағидаларын бекітеді;
27) спортшының бiр дене шынықтыру-спорт ұйымынан басқа дене шынықтыру-спорт ұйымына ауысу қағидаларын бекiтедi;
28) республикалық, өңірлік және жергілікті спорт федерацияларын аккредиттеу қағидаларын әзірлейді;
29) аккредиттелген республикалық спорт федерацияларының ұсынуымен спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама және штаттық құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) құрамын жыл сайын бекітіп отырады;
30) спорт түрлері бойынша дене шынықтыру-спорттық ұйымдарда жасөспірімдер мен жастардың жас шамасын бекітеді;
31) аккредиттелген республикалық спорт федерацияларының ұсынуымен спорт түрлерi бойынша бас және мемлекеттiк жаттықтырушыларды лауазымға тағайындайды және лауазымнан босатады;
32) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне олардың республикалық спорттық жарыстарда жарақаттар алуы және мертігуі кезінде өтемақы төлемдерін беруді жүзеге асырады;
33) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелеріне олардың республикалық спорттық жарыстарда жарақаттар алуы және мертігуі кезіндегі өтемақы төлемдерін берудің қағидаларын әзірлейді және бекітеді;
34) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелерін халықаралық спорттық жарыстарға даярлау және оған қатысу кезінде сақтандыруды жүзеге асырады;
35) спорт түрлерін тану және спорт түрлерінің тізілімін қалыптастыру қағидаларын бекітеді;
36) спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай күнтізбесін қалыптастыру қағидаларын бекітеді;
37) спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай күнтізбесін бекітеді және іске асырады;
38) оқу-жаттығу процесі, спорт резервін және жоғары дәрежелі спортшыларды даярлау жүзеге асырылатын дене шынықтыру-спорт ұйымдары үшін үлгілік штаттарды бекітеді;
39) меншік нысандарына қарамастан спорт ғимараттарының пайдаланылуын үйлестіреді;
40) спорт мектептеріне, спорт мектептерінің бөлімшелеріне «Мамандандырылған» деген мәртебе береді;
41) спорт мектептеріне және спорт мектептерінің бөлімшелеріне «Мамандандырылған» деген мәртебе беру тәртібі мен шарттарын әзірлейді және бекітеді;
42) дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының тізілімін жүргізеді;
43) спортшыларға, жаттықтырушыларға, дене шынықтыру және спорт саласының мамандары мен дене шынықтыру-спорт ұйымдарына «Үздік» номинациясында атақтар беру қағидаларын бекітеді;
44) ақпарат саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша «Үздік спорт журналисі» атағын беру қағидаларын әзірлейді;
45) спорт резерві мен жоғары дәрежелі спортшыларды даярлау жөніндегі оқу-жаттығу процесі жүзеге асырылатын Дене шынықтыру-спорт ұйымдары түрлерінің тізбесін және олардың қызметі қағидаларын бекітеді;
46) білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша спортта дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектеп-интернаттардың, олимпиада резервінің мамандандырылған мектеп-интернат-колледждері қызметінің қағидаларын бекітеді;
47) спорт түрлерінде пайдаланылатын жануарларды азықпен қамтамасыз етудің нормативтерін бекітеді;
48) жоғары дәрежелі спортшылармен және жоғары дәрежелі спортшыларды даярлауды жүзеге асыратын жаттықтырушылармен, мамандармен спорттық қызмет туралы шарт жасау үшін ақшалай қаражаттың мөлшерін бекітеді;
49) кешенді халықаралық және республикалық жарыстардың ережелерін (регламенттерін) бекітеді;
50) денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша мүгедек спортшыларға және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдарға сыныптауды жүргізу тәртібі мен шарттарын бекітеді;
51) спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларын (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларды) Олимпиадалық, Паралимпиялық, Сурдлимпиялық, Азия ойындарына, Дүниежүзілік Универсиадаға және басқа да халықаралық жарыстарға даярлау жөніндегі ұйымдастыру комитеттерінің құрамдарын әзірлейді;
52) өз құзыреті шегінде дене шынықтыру және спорт саласындағы халықаралық шарттарды әзірлейді, жасасады және орындайды, халықаралық спорт ұйымдарында және халықаралық спорттық іс-шараларда Қазақстан Республикасының атынан өкілдік етеді;
53) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

8-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы жергiлiктi
атқарушы органдардың құзыретi

1. Облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы:
1) азаматтардың тұрғылықты жері бойынша және жаппай демалу орындарында спортпен айналысуы үшін инфрақұрылым жасайды;
2) спорт түрлерi, оның ішінде ұлттық, техникалық және қолданбалы түрлері бойынша, бұқаралық спорт бойынша, сондай-ақ ардагер спортшылар арасында облыстық (республикалық маңызы бар қалалық, астаналық) жарыстар өткiзедi;
3) спорт түрлерi бойынша облыстық (республикалық маңызы бар қалалық, астаналық) құрама командаларды даярлау және олардың республикалық және халықаралық спорттық жарыстарда өнер көрсетуiн қамтамасыз етедi;
4) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында бұқаралық спортты және ұлттық спорт түрлерiн дамытуды қамтамасыз етеді;
5) облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) аумағында дене шынықтыру-спорт ұйымдарының қызметiн үйлестiредi;
6) облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) аумағында спорт ғимараттарын салу мәселелерiн үйлестiредi және олардың халыққа қолжетімділігін қамтамасыз етеді;
7) спортшыларға (спорт шеберіне үміткер, бiрiншi разряд) спорттық разрядтар береді;
8) жаттықтырушыларға, нұсқаушы-спортшыларға, әдіскерлер мен спорт төрешілеріне: бiлiктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi бiрiншi санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi бiрiншi санатты нұсқаушы-спортшы, бiлiктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi бiрiншi санатты әдiскер, бiрiншi санатты спорт төрешiсi санаттарын береді;
9) спорттық-бұқаралық iс-шаралардың бірыңғай өңірлік күнтiзбесін бекiтедi және iске асырады;
10) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында спорттық іс-шараларды ұйымдастыруды және өткiзудi үйлестiредi;
11) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктегі дене шынықтыру мен спортты дамыту жөніндегі мәлiметтердi талдайды және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттi органға ұсынады;
12) жергілікті спорт федерацияларын аккредиттеуді жүзеге асырады;
13) өңірлік және жергілікті спорт федерацияларының ұсыныстары бойынша облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) спорт түрлері бойынша құрама командаларының тізімдерін қалыптастырады және бекітеді;
14) Олимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлерін осы Заңға сәйкес тұрғын үймен қамтамасыз етеді;
15) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша дене шынықтыру және спорт жөніндегі облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) басқару органының бірінші басшысын тағайындайды;
16) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.
2. Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органы:
1) азаматтардың тұрғылықты жері бойынша және жаппай демалу орындарында спортпен айналысуы үшін инфрақұрылым құрады;
2) спорт түрлерi бойынша аудандық (облыстық маңызы бар қалалық) жарыстар өткiзедi;
3) спорт түрлерi бойынша аудандық (облыстық маңызы бар қалалық) құрама командаларды даярлауды және олардың облыстық спорттық жарыстарда өнер көрсетуiн қамтамасыз етедi;
4) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында бұқаралық спортты және ұлттық спорт түрлерiн дамытуды қамтамасыз етеді;
5) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында аудандық (облыстық маңызы бар қалалық) дене шынықтыру-спорт ұйымдарының қызметiн үйлестiредi;
6) спортшыларға спорттық разрядтар (екiншi және үшiншi разрядтар, бiрiншi, екiншi және үшiншi жасөспірімдік разрядтар) береді;
7) жаттықтырушыларға, нұсқаушы-спортшыларға, әдіскерлер мен спорт төрешілеріне санаттар (бiлiктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты нұсқаушы-спортшы, бiлiктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi екiншi санатты әдiскер, спорт төрешiсi) береді;
8) спорттық-бұқаралық iс-шаралардың бірыңғай өңірлік күнтiзбесін iске асырады;
9) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында спорттық iс-шараларды ұйымдастыруды және өткiзудi үйлестiредi;
10) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк бойынша дене шынықтыруды және спортты дамыту жөніндегі мәлiметтердi талдайды және облыстық (республикалық маңызы бар қалалық, астаналық) атқарушы органға береді;
11) өңірлік және жергілікті спорт федерацияларының ұсынуы бойынша ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) спорт түрлері бойынша құрама командаларының тізімдерін қалыптастырады және бекітеді;
12) осы Заңға сәйкес Олимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлерін тұрғын үймен қамтамасыз етеді;
13) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.
3. Республикалық маңызы бар қаладағы, астанадағы ауданның жергілікті атқарушы органы:
1) спортшыларға спорттық разрядтар (екінші және үшінші разрядтар, бірінші, екінші және үшінші жасөспірімдік разрядтар) береді;
2) жаттықтырушыларға, нұсқаушы-спортшыларға, әдіскерлер мен спорт төрешілеріне cпорттық санаттар (бiлiктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi екiншi санатты жаттықтырушы, бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екiншi санатты нұсқаушы-спортшы, бiлiктiлiгi жоғары және орта деңгейдегi екiншi санатты әдiскер, спорт төрешi) береді.
4. Қаладағы ауданның, аудандық маңызы бар қаланың, селолық округтің, кенттің және селоның әкiмi:
1) спорт мекемелерiнiң материалдық-техникалық қамтамасыз етiлуiн қолдайды және оған жәрдем көрсетедi;
2) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында азаматтардың тұрғылықты жерiнде және жаппай демалу орындарында дене шынықтыру мен спортты дамыту үшiн жағдайлар жасайды;
3) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен және мүгедектердің қоғамдық бірлестіктерімен бірлесіп, мүгедектер арасында сауықтыру және спорттық іс-шаралар өткізуді ұйымдастырады.

9-бап. Дене шынықтыру мен спортты насихаттауға дене
шынықтыру-спорт ұйымдарының және бұқаралық ақпарат
құралдарының қатысуы

1. Дене шынықтыру және спорт, денсаулық сақтау және білім беру саласындағы уәкілетті органдар, дене шынықтыру-спорт ұйымдары, бұқаралық ақпарат құралдары тұрғындардың әртүрлі топтарының жас мөлшері, кәсіби және әлеуметтік ерекшеліктерін ескере отырып, дене шынықтыру мен спортты насихаттауды жүзеге асырады, дене шынықтыру мен спорттың әлеуметтік маңызын, ұлтты сауықтырудағы, азаматтардың саламатты өмір салтын қалыптастырудағы және теріс көріністермен күресудегі олардың рөлін ашуды қамтамасыз етеді.
2. Бұқаралық ақпарат құралдары, дене шынықтыру және спорт саласындағы жергілікті атқарушы органдар, дене шынықтыру және спорт бағытындағы қоғамдық бірлестіктер дене шынықтыру мен спортты насихаттауды жүргізеді, денсаулықтарын сақтау және нығайту, аурулардың алдын алу, жұмысқа қабілеттілік пен белсенді ұзақ өмірдің жоғары деңгейіне, сондай-ақ гуманистік идеалдар мен спорт құндылықтарына қол жеткізу үшін дене шынықтыру компоненттерін практикалық пайдалануда халықтың білім деңгейін арттырады.

3-тарау. Дене шынықтыру және спорт жүйесі

10-бап. Дене шынықтыру-спорт ұйымдары

1. Қазақстан Республикасындағы дене шынықтыру және спорт субъектiлерiне:
1) дене шынықтыру-спорт ұйымдары: ведомстволық спорт қоғамдары, олимпиадалық даярлау орталықтары, олимпиада резервін даярлау орталықтары, спорт федерацияларының, спорт мектептері мен спорт клубтарының барлық түрлері, спорт секциялары, әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы спорт түрлері бойынша жарыстарды ұйымдастыратын ұйымдар және спортты дамытуды жүзеге асыратын қоғамдық бірлестіктер;
2) дене шынықтыру және спорт саласындағы қызметті жүзеге асыратын білім беру ұйымдары;
3) дене шынықтыру және спорт саласындағы зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдар;
4) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органдар, жергілікті атқарушы органдар;
5) дене шынықтырумен айналысатын азаматтар, спортшылар, ұжымдар (спорт командалары), спорт төрешілері, жаттықтырушылары және дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де мамандар жатады.
2. Дене шынықтыру-спорт ұйымдары әртүрлі топтағы халық арасында дене шынықтыру және спортты дамыту бойынша жұмыстарды ұйымдастыруға қатысады, спорттық жарыстарға және оқу-жаттығу іс-шараларына қатысатын спортшылардың және басқа да қатысушылардың денсаулығын қорғау және нығайту үшін жағдайлар жасайды, спортшыларға, жаттықтырушыларға және дене шынықтыру мен спорт саласындағы мамандарға жаттығу жасау үшін қажетті жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді, сондай-ақ осы адамдарға жоғары спорттық нәтижелерге қол жеткізу үшін өзгеше түрде жәрдемдеседі.
3. Дене шынықтыру-спорт ұйымдары халықаралық спорттық ұйымдарға мүше бола алады, егер мұндай құқықтар мен міндеттер Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмесе, халықаралық спорттық ұйымдардың мүшелері мәртебесіне сәйкес құқықтарға ие болады және міндеттерді алады.

11-бап. Спорт федерацияларын аккредиттеу

1. Республикалық, өңірлік және жергілікті спорт федерациялары аккредиттелуге жатады.
2. Республикалық және өңірлік спорт федерациялары дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органда аккредиттелуге жатады.
3. Жергілікті спорт федерациялары дене шынықтыру және спорт саласындағы жергілікті атқарушы органда аккредиттелуге жатады.
4. Әрбір спорт түрі (түрлері) бойынша біреуден көп емес республикалық және (немесе) өңірлік және жергілікті спорт федерациясы аккредиттеледі.
5. Спорттың олимпиадалық түрi (түрлері) бойынша Қазақстан Республикасының атынан халықаралық және Азия спорт ұйымдарының мүшесі болып табылуы және оны Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитеті тануы тиіс біреуден көп емес республикалық және (немесе) өңірлік спорт федерациясын аккредиттейді.
6. Олимпиадалық емес спорт түрі (түрлері) бойынша Қазақстан Республикасының атынан халықаралық және спорт ұйымдарының мүшесі болып табылуы тиіс республикалық және (немесе) өңірлік біреуден көп емес спорт федерациясын аккредиттейді.
7. Ұлттық спорт түрі (түрлері) бойынша республикалық және (немесе) өңірлік біреуден көп емес спорт федерациясы аккредиттеледі.
8. Спорт федерацияларын аккредиттеу тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.
9. Қазақстан Республикасы облыстарының кемінде жартысының аумағында дамыту жүзеге асырылатын, аккредиттеу тәртібімен белгіленген спорт түрінің ерекшеліктеріне байланысты өңірлік спорт федерациясы республикалық спорт федерациясының мәртебесін иеленеді.

12-бап. Республикалық аккредиттелген спорт
федерацияларының құқықтары мен міндеттері

1. Республикалық спорт федерациялары:
1) тиісті спорт түрі (түрлері) бойынша спорттық іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге;
2) спорт түрі (түрлері) бойынша спортшыларды даярлау жүйесін жетілдіруге;
3) өз құзыреті шегінде спортшылардың бір дене шынықтыру-спорт ұйымынан басқа дене шынықтыру-спорт ұйымына ауысуын ұйымдастыруға қатысуға;
4) тиісті халықаралық жарыстарды өткізетін халықаралық спорт ұйымдарының нормаларына сәйкес спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар) үшін қатысуға құқығы жоқ спортшылардың тиісті спорт түрлері бойынша халықаралық спорттық жарыстарға қатысуына шектеулер белгілеуге;
5) халықаралық спорт ұйымдарына кіруге, егер мұндай құқықтар мен міндеттер Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмесе, халықаралық спорт ұйымдарының мүшелері мәртебесіне сәйкес келетін құқықтар мен міндеттерді иеленуге;
6) тиісті спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (ұлттық құрама командалардың) нышандарын пайдалануға барлық құқықтарды иеленуге;
7) спорт пәндерін спорт түрлерінің тізіліміне қосу туралы ұсыныстар енгізуге;
8) Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған түрлі көздерден тиісті спорт түрлерін дамыту үшін ұсынылған қаржылық және өзге де қолдауды алуға;
9) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.
2. Республикалық спорт федерациялары:
1) спорт түрін дамытуға және кеңінен таратуға;
2) халықаралық спорт ұйымдарының талаптарына сәйкес дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша Спорт түрлері жөніндегі қағидаларды әзірлеуге және бекітуге;
3) спорт түрлері бойынша кешенді нысаналы бағдарламаларды және спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар) спортшыларын даярлаудың жеке жоспарларын әзірлеуге;
4) республикалық спорт федерациялары өткізетін жарыстар туралы ережелерді (регламенттерді) әзірлеуге және оны дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісуге;
5) тиісті спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (ұлттық құрама командалардың) халықаралық спорттық жарыстарға дайындығын және оларға қатысуын қамтамасыз етуге;
6) халықаралық және республикалық спорттық жарыстарға тиісті спорт түрлері бойынша ардагер спортшылардың дайындығын және олардың қатысуын қамтамасыз етуге;
7) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға тиісті спорт түрлерін дамыту жөнінде ақпарат беруге;
8) спорттағы кемсітушілік пен зорлық-зомбылықтың кез келген нысаны көріністеріне қарсы іс-қимыл жасауға;
9) спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай республикалық күнтізбесін әзірлеуге және іске асыруға;
10) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға Бірыңғай спорттық сыныптамаға енгізу мақсатында белгіленген тәртіппен спорттың тиісті түрлерiне қойылатын талаптар мен нормаларды және жаттықтырушыларды аттестаттау бойынша біліктілік талаптарын ұсынуға;
11) спорт түрлері бойынша спорт төрешілерін даярлауды жүзеге асыруға;
12) жаттықтырушыларды қайта даярлауды, жаттықтырушыларды, спорт төрешілері мен дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандарды аттестаттауды жүзеге асыруға;
13) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға спортшылар мен жаттықтырушыларға спорттық атақтар мен разрядтар, нұсқаушы-спортшыларға, жаттықтырушыларға, дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандарға, спорт төрешілеріне санаттар беру үшін құжаттарды беруге;
14) спортшыларды тіркеуді жүргізуге;
15) спортшылардың, аттестатталған спорт төрешілерінің, жаттықтырушылардың тізілімін жүргізуге;
16) Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларында белгіленген талаптарға сәйкес допингті пайдалануға қарсы іс-қимыл жасауға;
17) Интернет желісіндегі өздерінің ресми сайттарында Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларын және тиісті спорт түрлері бойынша халықаралық спорт федерациялары бекіткен допингке қарсы қағидаларды мемлекеттік және орыс тілдерінде жариялауға немесе орналастыруға;
18) жарыс кезеңіндегі сияқты, сондай-ақ жарыстан тыс кезеңде де тестілеу өткізу мақсатында спортшылардың тізімін қалыптастыру үшін Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларына сәйкес ұлттық допингке қарсы ұйымға қажетті ақпаратты беруге;
19) спортшыларды Қазақстан Республикасының допингке қарсы қағидаларына сәйкес жарыс кезеңіндегі сияқты, сондай-ақ жарыстан тыс кезеңде де тестілеуге жататын спортшылардың тізіміне енгізу туралы хабардар етуге;
20) допинг-бақылау жүргізу тәртібіне сәйкес тестілеу өткізуге жәрдемдесуге;
21) спортшылардың, сондай-ақ жаттықтырушылардың, дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де мамандардың спортшыларға, спорттық жарыстарға қатысатын жануарларға қатысты допингке қарсы қағидаларды бұзғаны туралы тиісті допингке қарсы ұйымның шешімінің негізінде және оны орындау үшін санкция қолдануға (оның ішінде спортшыны спорттан шеттетуге);
22) қолданылған санкциялар туралы дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органды, ұлттық допингке қарсы ұйымды, тиісті спорт түрі бойынша халықаралық спорт федерациясын хабардар етуге;
23) әдістемелік жұмыс нәтижелерінің негізінде дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға спорт түрін дамыту жөнінде ұсынымдар беруге;
24) егер осы шарттар халықаралық спорт федерацияларының талаптарында көзделсе, кәсіпқой спортты дамыту жөніндегі міндеттерді орындауға;
25) Қазақстан Республикасының заңнамасына және өз жарғыларына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

13-бап. Ұлттық олимпиадалық қозғалыс.
Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада
комитетi

1. Ұлттық олимпиадалық қозғалыс – мақсаты олимпиадалық қозғалыс қағидаттарын насихаттау және енгізу, дене шынықтыру мен спортты дамытуға жәрдемдесу, халықаралық спорттық ынтымақтастықты нығайту, Олимпиада ойындары мен Халықаралық Олимпиада комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу болып табылатын халықаралық олимпиадалық қозғалыстың құрамдас бөлігі.
2. Ұлттық олимпиадалық қозғалысты өз қызметін Қазақстан Республикасының қоғамдық бiрлестiктер туралы заңнамасына, Халықаралық Олимпиада комитетінің Олимпиадалық хартиясына сәйкес және Халықаралық Олимпиада комитетінің тануы негізінде, сондай-ақ өзінің жарғысына сәйкес жүзеге асыратын қоғамдық бірлестік - Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитетi басқарады. Мемлекет ұлттық олимпиадалық қозғалысты таниды және Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитетіне өзінің жарғылық мақсаттарын іске асыру үшін жан-жақты жәрдем көрсете отырып, қолдайды.
3. Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитетi:
1) мемлекетте олимпиадалық қозғалыс қағидаттарын насихаттайды, спорттың жоғары жетістіктері мен бұқаралық спортты дамытуға ықпал етеді;
2) Олимпиада ойындары мен Халықаралық Олимпиада комитетінің аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларды Халықаралық Олимпиада комитетінің Олимпиадалық хартиясына сәйкес Қазақстан Республикасын білдіреді;
3) Халықаралық Олимпиада комитетінде Қазақстан Республикасын білдіреді;
4) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкiлеттi органмен өзара iс-қимыл жасау кезiнде спорттың жоғары жетiстiктері мен бұқаралық спортты дамытудың бiрыңғай саясатын жүргiзедi;
5) Олимпиада ойындарына және Халықаралық Олимпиада комитеті аясында өткiзілетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу үшiн Қазақстан Республикасының спортшыларын қажетті деңгейде даярлауды қамтамасыз етуге бағытталған шараларды әзірлеу мен жүзеге асыруға қатысады;
6) жергілікті атқарушы органмен келісу бойынша Халықаралық Олимпиада комитетіне Олимпиада ойындарын өткізуге Қазақстан Республикасының кандидат қаласы туралы өтінім беруге құқылы.
4. Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитетi Халықаралық Олимпиада комитетінің Олимпиадалық хартиясына сәйкес Халықаралық Олимпиада комитетіне тиесілі олимпиадалық нышанды, ұранды, туды және әнұранды, «Олимпиадалық ойындар», «Олимпиада ойындары» деген атауларды Қазақстан Республикасының аумағында пайдалануға арналған құқықтарын қорғау жөнiндегi шараларды жүзеге асырады. Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитетi Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитетiнің олимпиадалық эмблемасына, ұранына, туына және өзге де ұлттық олимпиадалық нышанына айрықша құқықтарды иеленеді.
5. Олимпиада, Азия ойындарында, Дүниежүзілік Универсиадада және Халықаралық Олимпиада комитетінiң қамқорлығы аясында өткiзiлетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларда спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) өнер көрсетуi Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туы астында жүзеге асырылады.
6. Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитетiнің спорттың жоғары жетістіктері мен бұқаралық спортты дамыту, сондай-ақ Қазақстан Республикасы спортшыларының Олимпиада ойындарына және Халықаралық Олимпиада комитетінің аясында өткiзілетiн басқа да халықаралық спорттық іс-шараларға қатысу үшін қажетті даярлық деңгейін қамтамасыз ету жөніндегі өз өкілеттіктерін іске асыруы дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен және республикалық спорт федерацияларымен бірлескен өзара іс-қимылда жүзеге асырылады.
7. Қазақстан Республикасының Ұлттық Олимпиада комитетi өзінің алдында тұрған жарғылық міндеттерін орындауды өзінің жеке қаржыландыру көздері, оның ішінде демеушілік көмек, азаматтар мен ұйымдардың ерікті қайырымдылықтары есебінен іске асырады.

14-бап. Паралимпиадалық қозғалыс, Сурдлимпиадалық
қозғалыс, «Спешиал олимпикс», Паралимпиадалық,
Сурдлимпиадалық қозғалыстарды және «Спешиал
олимпиксті» дамыту жөніндегі қоғамдық
бірлестіктер

1. Паралимпиадалық қозғалыс, Сурдлимпиадалық қозғалыс, Спешиал олимпикс – мақсаты мүгедектер мен дене мүмкіндіктері шектеулі адамдар арасында дене шынықтыру мен спортты дамытуға жәрдемдесу, аталған салада халықаралық ынтымақтастықты нығайту, Паралимпиадалық ойындарға, Сурдлимпиадалық ойындарға, Дүниежүзілік арнайы Олимпиада ойындарына қатысу болып табылатын тиісті халықаралық паралимпиадалық қозғалыстың, халықаралық сурдлимпиадалық қозғалыстың, халықаралық арнайы олимпиаданың бөліктері.
2. Паралимпиадалық қозғалысты, Сурдлимпиадалық қозғалысты, «Спешиал олимпксті» паралимпиадалық, сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша қоғамдық бірлестіктер және өз қызметін Қазақстан Республикасының қоғамдық бірлестіктер туралы заңнамасына, тиісті халықаралық спорт ұйымдарының жарғыларына сәйкес және халықаралық спорт ұйымдарының тануы негізінде, сондай-ақ өз жарғыларына сәйкес жүзеге асыратын «Спешиал олимпкс» басқарады.
3. Паралимпиадалық, сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша қоғамдық бірлестіктер және «Спешиал олимпикс» тиісінше Паралимпиадалық ойындарда, Сурдлимпиадалық ойындарда, Дүниежүзілік арнайы Олимпиада ойындарында, Халықаралық паралимпиадалық комитет, Халықаралық Сурдлимпиадалық комитет және Халықаралық арнайы олимпиада аясында өткізілетін басқа да халықаралық спорттық іс-шараларда спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларын (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларды) білдіреді.
4. Паралимпиадалық, сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша қоғамдық бірлестіктер және «Спешиал олимпикс» өздерінің алдында тұрған жарғылық міндеттерін орындауды жеке қаржыландыру көздерінің, оның ішінде демеушілік көмек, азаматтар мен ұйымдардың ерікті қайырымдылықтары есебінен іске асырады.

15-бап. Білім беру ұйымдарындағы дене тәрбиесi мен спорт.
Студенттік және мектеп спорты

1. Дене тәрбиесі мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына және үлгілік (жұмыс) оқу жоспарларына сәйкес білім беру ұйымдарында сабақ және сабақтан тыс уақытта жүзеге асырылады.
2. Дене тәрбиесi: мектепке дейiнгi ұйымдарда - аптасына кемiнде үш сағат, жалпы бiлiм беретiн мектептерде - аптасына кемiнде үш сағат, колледждерде - аптасына кемiнде төрт сағат, жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын жоғары оқу орындарында бірінші және екінші оқу жылдарында білім алушылар үшін аптасына кемінде төрт сағат көлемінде жүргiзiледi.
Денсаулығы нашар білім алушылар мен тәрбиеленушілер арнайы медициналық топтар мен емдiк дене шынықтыру топтарында айналысады.
Дене мүмкіндіктері шектеулі білім алушылар мен тәрбиеленушілер бейімдік дене шынықтыру мен спорт құралдарын пайдалана отырып айналысады.
3. Мектепке дейiнгi білім беру ұйымдары, жалпы бiлiм беретiн мектептер мен басқа да білім беру ұйымдары білім алушылар мен тәрбиеленушілерді дене тәрбиесiне баулу мақсатында: дене шынықтыру машықтарын қалыптастырады, спортпен айналысуға тартады, дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық iс-шаралар өткiзедi және қоғамдық бiрлестiктер мен басқа да заңды тұлғаларға мектеп жасына дейiнгi балалардың, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің қатысуымен спорттық iс-шараларды ұйымдастыруға және өткiзуге жәрдемдеседi.
4. Сабақтан тыс уақытта спортпен айналысу үшiн спорт клубтары, секциялар мен мектептен тыс дене шынықтыру-сауықтыру ұйымдары құрылады, олардың қатарына әртүрлі спорт мектептерi, балалар- жасөспiрiмдер дене тәрбиесі даярлығы клубтары, тұрғылықты жерi бойынша балалар мен жасөспiрiмдер клубтары және қызметi мектеп жасына дейiнгi балалардың, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің дене тәрбиесi мен спорттық даярлығына бағытталған басқа да заңды тұлғалар кiредi.
5. Дене шынықтыру-спорт ұйымдарында спорт резервін даярлау мақсатында жергілікті атқарушы органдармен келісу бойынша жалпы білім беретін мектептердің базасында тереңдетілген оқу-жаттығу процесі негізінде әртүрлі спорт түрлері бойынша білім алушылар мен тәрбиеленушілердің спорттық даярлығын жүзеге асыратын мамандандырылған спорт сыныптары мен топтары құрылады.
6. Спорттағы дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектеп-интернаттарда, олимпиадалық мамандандырылған резервтің мектеп-интернаттарында-колледждерінде спортшыларды даярлау білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады.
7. Білім беретін оқу орындарында спортшыларды даярлау дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекіткен қағидаларға, бағдарламалар мен нормативтерге сәйкес жүзеге асырылады.
8. Мектеп жасына дейінгі білім беру ұйымдарында, мектептен тыс дене шынықтыру-сауықтыру ұйымдарында және басқа да білім беру ұйымдарында дене тәрбиесі үшін қажетті жағдайлар жасау облыстардың, қалалар мен аудандардың жергілікті атқарушы органдарына, сондай-ақ құрылтайшыларға жүктеледі.
9. Білім беру ұйымдарында студенттік және мектеп спортын дамыту мақсатында білім алушылар мен тәрбиеленушілер арасында спорт түрлері бойынша спорт клубтары, федерациялары құрылуы мүмкін.
10. Студенттік және мектеп спорты саласындағы қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар студенттік және (немесе) мектеп спорт лигасының мүшелері болуы мүмкін.

16-бап. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде,
басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында,
құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік
органдарында әскери-қолданбалы,
қызметтік-қолданбалы және басқа да спорт түрлерін
дамыту

1. Әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы спорт түрлері – әскери қызметшілердің және құқық қорғау мен арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің өздерінің қызметтік міндеттерін орындауына байланысты арнайы іс-қимылдары (оның ішінде тәсілдері) негіз болып табылатын және атқарушы биліктің бір немесе бірнеше ведомстволық органдары қызметінің шеңберінде дамитын спорт түрлері.
2. Әскери қызметшілердің және құқық қорғау мен арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің дене шынықтыру даярлығы – қоршаған ортаның физикалық факторларының өзгерістері ескеріле отырып, әскери қызметтің, құқық қорғау мен арнайы мемлекеттік органдардың қызметінің ерекшеліктеріне және жауынгерлік және жедел қызметтік міндеттерді орындауына байланысты түрлі жағдайларға әскери қызметшілердің және құқық қорғау мен арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлері ағзасының төзімділігін арттыру мақсатында өткізілетін даярлықтың негізгі пәні.
3. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарында дене шынықтыру даярлығы Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарының дене шынықтыру мен спортты басқару органдарының бірінші басшылары бекітетін дене шынықтыру даярлығы бойынша бағдарламалар негізінде олардың қызметтік міндеттерін табысты орындауы мақсатында жүзеге асырылады.
4. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарында әскери қызметшiлер мен құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлерін спортпен тұрақты айналысуға тарту мақсатында тиісті әскери-қолданбалы, қызметтік-қолданбалы, техникалық және басқа да спорт түрлерін дамытуды, спортшылар даярлауды жүзеге асыратын спорт клубтары, дене шынықтыру-спорт ұйымдары құрылуы және жұмыс істеуі мүмкін, сондай-ақ құрама командаларды жасақтайды.
5. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген ұйымдар: оқу-жаттығу процесін жүзеге асырады, барлық санаттағы әскери қызметшiлердің және құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің спортпен айналысуы үшін жағдайлар жасайды, спортшылардың спорттық жарыстарға, оның ішінде оқу-жаттығу және спорттық іс-шараларды, медициналық қызмет көрсетуді, спортшылардың қарқынды дене шынықтыру жүктемелерінен, аурулары мен жарақаттарынан кейін қалпына келтіру іс-шараларын, олардың тамақтануын, тұруын және жол жүруін қамтамасыз етуді, сондай-ақ спорттық керек-жарақпен, спорттық құрал-сайманмен және жабдықпен қамтамасыз етуді, жаттықтырушылар мен дене шынықтыру және спорт саласындағы басқа да мамандардың біліктілігін арттыру жөніндегі іс-шараларды жүргізуді ұйымдастыруды көздейтін, Дүниежүзілік армия ойындарына, Ынтымақтас армиялардың спартакиадасына, Әлем чемпионаттарына және Полицейлер мен өрт сөндірушілердің дүниежүзілік ойындарына қатысуы үшін даярлығын жүзеге асырады.
Спорттық іс-шараларға дайындалу және қатысу кезеңінде барлық санаттағы әскери қызметшiлер мен құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлерін тамақпен, спорттық керек-жарақпен, спорттық құрал-сайманмен және жабдықпен қамтамасыз ету нормативтерін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.
6. Әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы, техникалық және басқа да спорт түрлерін дамытуға басшылықты жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының, құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарының дене шынықтыру және спорт басқару органдары спорттық іс-шараларға қатысу үшін тиісті спорт түрлері бойынша құрама командаларды жасақтайды, әскери қызметшiлер мен құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің дене шынықтыру даярлығына үнемі тестілеу жүргізіп отырады, республикалық және халықаралық спорттық іс-шараларды ұйымдастырады, өткізеді және қамтамасыз етеді, әскери-қолданбалы, қызметтік-қолданбалы, техникалық және басқа да спорт түрлері бойынша спорттық сыныптаманы әзірлейді және оған уақтылы өзгерістер енгізеді, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жаттықтырушыларға, әдіскерлерге, спорт төрешілеріне, нұсқаушы-спортшыларға спорттық разрядтар мен дәрежелер, біліктілік талаптарын береді.
7. Әскери қызметшiлер мен құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері арасында өткізілетін әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы, техникалық және басқа да спорт түрлері бойынша спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай күнтізбесін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша осы спорт түрлерінің дамуына басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті орган бекітеді.

17-бап. Еңбек ұжымдарындағы дене шынықтыру мен спорт

1. Заңды тұлғалар жұмыскерлердi сауықтыру бойынша дене шынықтыруды дамыту үшін қаражат көздей алады және азаматтардың дене шынықтырумен және спортпен айналысу құқықтарын iске асыруына жағдайлар жасайды.
2. Қызметкерлердiң, олардың отбасы мүшелерiнiң жеке және ұжымдық дене шынықтыру-спорт сабақтарын ұйымдастыру үшiн материалдық база құру, оны пайдалану, қаржыландыру, мамандармен қамтамасыз ету ұжымдық шарттарда және дене шынықтыру мен спортты дамыту бағдарламаларында айқындалған.
3. Еңбек ұжымдарында ерікті негізде және салалық қағидат бойынша спортпен айналысу үшін азаматтарды біріктіретін ведомстволық дене шынықтыру-спорт қоғамдары құрылуы мүмкін.
4. Әрбір салада бір республикалық ведомстволық дене шынықтыру- спорт қоғамы құрылуы мүмкін. Қоғамдардың ұйымдастырушылық-құқықтық нысаны және олардың қызмет тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

18-бап. Тұрғылықты жердегi және халық жаппай демалатын
орындардағы дене шынықтыру мен спорт

1. Тұрғылықты жерде және халық жаппай демалатын орындарда дене шынықтыру мен спортты дамыту мыналарды:
1) азаматтардың дене шынықтырумен және спортпен айналысу үшін инфрақұрылым құруды;
2) спорт клубтары мен секцияларының жұмысын ұйымдастыруды;
3) дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық iс-шараларды ұйымдастыруды және өткiзуді;
4) дене шынықтыру-спорт ұйымдарына жаппай демалыс орындарында халықтың дене шынықтырумен және спортпен айналысуына арналған қажеттi үй-жайлар бөлуде және спорт ғимараттарын беруде жәрдемдесуді қамтиды.
2. Санаториялық-курорттық ұйымдар, пансионаттар, демалыс үйлерi, туристiк базалар және балаларды сауықтыру лагерьлерi жеке, топтық және отбасылық дене шынықтыру-сауықтыру іс-шараларын өткiзу үшін жағдайлар жасайды.

19-бап. Бейімдік дене шынықтыру және спорт, мүгедектер
мен денсаулығының зияткерлік және дене
мүмкіндіктері шектеулі адамдардың дене бітімін
оңалту

1. Бейімдік дене шынықтыру және спорт мүгедектер мен денсаулығының зияткерлік және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдарды оңалтуға және қалыпты әлеуметтік ортаға бейімдеуге, толыққанды өмірді сезінуге, сондай-ақ қоғамның әлеуметтік дамуына өзінің жеке үлесінің қажеттігін сезінуге кедергі келтіретін психологиялық тосқауылдарды жеңуге бағытталған спорттық-сауықтыру сипатындағы шаралар кешені болып табылады.
2. Бейімдік дене шынықтыру мен бейімдік спорттың әдістерін пайдалана отырып, мүгедектер мен денсаулығының зияткерлік және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдардың дене бітімін оңалту және әлеуметтік бейімдеу дене шынықтыру-спорт клубтарында, мүгедектер мектептері мен секцияларында, дене шынықтыру-спорт ұйымдарында жүзеге асырылады.
3. Мүгедектер мен денсаулығының зияткерлік және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдарға арналған дене шынықтыру-спорт ұйымдарындағы оқу-жаттығу процесі, даярлық кезеңдерінінің мазмұны тиісті параолимпиадалық, сурдлимпиадалық қоғамдық бірлестіктер әзірлейтін және дене шынықтыру мен спорт саласындағы уәкілетті орган бекітетін спорт түрлері бойынша бағдарламалардың негізінде жүзеге асырылады.
4. Мүгедектер мен денсаулығының зияткерлік және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдарға дене шынықтыру және спорт сабақтарын ұйымдастыру, кадрларды даярлау, әдістемелік, медициналық қамтамасыз ету және мүгедектер мен денсаулығының зияткерлік және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдардың дене шынықтыру және спорт сабақтарын дәрігерлік бақылау білім беру, денсаулық сақтау, халықты әлеуметтік қорғау, дене шынықтыру және спорт органдарына жүктеледі.
5. Жергілікті атқарушы органдар мүгедектер мен денсаулығының зияткерлік және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдарға дене шынықтырумен және спортпен айналысу үшін спорт ғимараттарына бару үшін жағдай жасауды, арнайы спорттық құрал-сайманмен қамтамасыз етеді.
Мүгедектігінің санатына қарай, санамаланған көрсетілетін қызметтер бюджет қаражаты есебінен және «Мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жеңілдікті шарттармен жүзеге асырылады.
6. Облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың), ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органдары мүгедектер мен зияткерлік және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдардың дене шынықтыру-спорт ұйымдарымен бірлесе отырып, спорт клубтарының, мектептерінің, секцияларының ашылуын қамтамасыз етеді, облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) деңгейінде спорттық іс-шаралар өткізуді, сондай-ақ оларды республикалық спорттық жарыстарға даярлауды және оларға қатысуды ұйымдастырады.
7. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган мүгедектер мен зияткерлік және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдардың дене шынықтыру-спорт ұйымдарымен бірлесе отырып, республикалық жарыстарды өткізуді, мүгедектер мен зияткерлік және дене мүмкіндіктері шектеулі адамдар арасындағы спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларын (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларды) халықаралық спорттық жарыстарға, соның ішінде Параолимпиадалық, Сурдлимпиадалық және Дүниежүзілік арнайы Олимпиада ойындарына даярлауды және оларға қатысуды ұйымдастырады.

20-бап. Түзеу мекемелеріндегі дене шынықтыру және спорт

1. Түзеу мекемелерінде бас бостандығынан айыруға сотталғандардың дене тәрбиесі жүзеге асырылады.
2. Түзеу мекемелерінің әкімшілігі дене шынықтырумен және спортпен айналысуға жағдай жасауды қамтамасыз етеді және Спорт түрлері жөніндегі қағидаларға сәйкес спорттық іс-шараларды ұйымдастырады.
3. Сотталғандар дене шынықтырумен және спортпен айналысу үшін өз қаражаты есебінен спорттық киім, аяқ киім және құрал-сайман сатып алуға құқылы.

4-тарау. Ұлттық спорт түрлерін дамыту

21-бап. Ұлттық спорт түрлері

1. Ұлттық спорт түрлері танылуы осы Заңда белгіленген тәртіппен жүзеге асырылатын спорттың ажырамас бөлігі болып табылады.
2. Облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдары ұлттық спорт түрлерінің дамуын спорт клубтарын, мектептерін, секцияларын ашу, облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) деңгейінде спорттық іс-шараларды өткізу, ұлттық спорт түрлері бойынша республикалық, халықаралық спорттық жарыстарға спортшыларды даярлауды және оларға қатысуды, тиісті инфрақұрылым құру арқылы қамтамасыз етеді.
3. Ұлттық спорт түрлері бойынша сабақтарды ұйымдастыру, кадрларды даярлау, әдістемелік, медициналық және допингке қарсы қамтамасыз ету, спорттық атақтар мен разрядтарды, жаттықтырушылық біліктілік пен спорт төрешілерінің санаттарын беру осы Заңда және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
4. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган ұлттық спорт түрлері бойынша республикалық спорт федерацияларымен бірлесіп, халықаралық және республикалық жарыстарды өткізуді, спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларын (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларды) халықаралық және республикалық спорттық жарыстарға даярлау мен олардың қатысуын ұйымдастырады.

22-бап. Ұлттық спорт түрлері бойынша бірлестіктерді,
спорт клубтарын құру құқығы

1. Қазақстан Республикасының азаматтарының ерікті бастамаларда Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жұмыс істейтін ұлттық спорт түрлері бойынша бірлестіктер, әуесқой және кәсіпқой спорт клубтары мен оларға теңестірілген ұйымдар құруға құқығы бар.
2. Ұлттық спорт түрлері бойынша спорт федерацияларын аккредиттеу осы Заңда белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

5-тарау. Спорт резерві және жоғары жетістіктер спорты

23-бап. Спортшылардың құқықтары мен міндеттері
1. Спортшылардың:
1) спорт түрлерін таңдауға;
2) таңдаған спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен спорттық жарыстарға қатысуға;
3) Бірыңғай спорттық сыныптама нормалары мен талаптарын орындаған кезде спорттық разрядтар мен спорттық атақтар алуға;
4) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шарттар жасасуға;
5) таңдаған спорт түрлері бойынша спортшылардың құқықтары мен заңды мүдделерін халықаралық спорттық ұйымдарда қорғауда спорт федерацияларынан жәрдем алуға;
6) Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.
2. Спортшылар:
1) спорттық іс-шараларға қатысу уақытында және спорт ғимараттарында болған кезде қауіпсіздік талаптарын сақтауға;
2) допингті пайдаланбауға, міндетті допингтік бақылаудан өтуді белгіленген тәртіппен сақтауға;
3) спорт саласындағы әдеп нормаларын сақтауға;
4) осындай жарыстардың ережелеріне сәйкес жарыстарды ұйымдастырушылардың талаптарын сақтауға;
5) санитариялық-гигиеналық талаптарды, медициналық талаптарды сақтауға, тұрақты түрде медициналық тексеруден өтуге;
6) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

24-бап. Спорт резервін және жоғары дәрежелі спортшыларды
даярлау

1. Спорт резервін және жоғары дәрежедегі спортшыларды даярлауды аккредиттелген республикалық федерациялар әзірлейтін және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітетін, дене шынықтыру-спорт ұйымдарына арналған спорт түрлері бойынша бағдарламаларға сәйкес дене шынықтыру-спорт ұйымдары жүзеге асырады. Спорт резервін және жоғары дәрежеделі спортшыларды даярлау оқу-жаттығу процесін және спорттық іс-шараларды өткізуді қамтиды.
2. Оқу-жаттығу процесі мазмұнын дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітетін, спортшыларды көпжылдық даярлаудың мынадай кезеңдеріне бөлінеді:
1) спорттық-сауықтыру;
2) бастапқы даярлық;
3) оқу-жаттығу;
4) спорттық шеберлікті жетілдіру;
5) жоғары спорт шеберлігі.
3. Оқу-жаттығу процесін ұйымдастыру бойынша шығыстар дене шынықтыру-спорт ұйымдарының көзделген қаражаты шегінде жүзеге асырылады. Спорттық іс-шаралар шығыстарының құрылымын дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган айқындайды.
4. Дене шынықтыру-спорт ұйымдарында спорт түрлері бойынша жастар мен жасөспірімдердің жасын дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган спорт түрлері жөніндегі қағидаларға сәйкес айқындайды.
5. Спорт резервін және жоғары дәрежелі спортшыларды даярлау бойынша оқу-жаттығу процесі жүзеге асырылатын дене шынықтыру-спорт ұйымдары түрлерінің атауын және олардың қызметі қағидаларын дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

25-бап. Жоғары дәрежедегі спортшыларды даярлаудың
ерекшеліктері

1. Жоғары дәрежедегі спортшыларды даярлауды сондай-ақ дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекіткен спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) спортшыларын даярлаудың жеке жоспарларына сәйкес дене шынықтыру және спорт саласындағы отандық және шетелдік мамандар, дене шынықтыру-спорт ұйымдары жүзеге асырады.
2. Қазақстан Республикасының жоғары дәрежедегі спортшыларын даярлау Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес шарттық негізде жүзеге асырылады.
3. Спорттық қызмет туралы шартта спортшының, жаттықтырушының және заңды тұлғаның құқықтары мен міндеттері, әлеуметтік және медициналық сақтандыру туралы ережелер, шартты жасасу және бұзу талаптары қамтылуы тиіс. Спорттық қызмет туралы шартта Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін басқа да талаптар мен міндеттемелер қамтылуы мүмкін.
4. Спортшыны тіркеу туралы куәліктің болуы спорттық қызмет туралы шарттың міндетті талабы болып табылады.

26-бап. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының
құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық
құрама командалар) және оларды қалыптастыру
тәртібі. Облыстардың және республикалық маңызы
бар қалалардың және астананың спорт түрлері
бойынша құрама командалары

1. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар), спорт түрлері бойынша облыстардың және республикалық маңызы бар қаланың және астананың құрама командалары халықаралық спорттық іс-шараларға даярлану және қатысу мақсатында қалыптастырылады және негізгі және резервтік құрамдардан тұруы мүмкін.
2. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командалары (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалар) республикалық аккредиттелген спорт федерацияларының ұсыныстары бойынша спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларына (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларға) кандидаттардың тиісті тізіміне енгізілген адамдардың арасынан дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган қалыптастырады және бекітеді.
3. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларына (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларға) кандидаттардың тізімдерін республикалық аккредиттелген спорт федерацияларының ұсыныстары бойынша жыл сайын дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган қалыптастырады және бекітеді.
4. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасының құрама командаларына (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларға) кандидаттардың тізімдерін, спорт түрлері бойынша облыстардың және республикалық маңызы бар қаланың және астананың құрама командаларына кандидаттардың тізімдерін қалыптастырудың шарттары мен тәртібін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган белгілейді.
5. Спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) мүшелерін материалдық-техникалық қамтамасыз ету: ғылыми-әдістемелік, медициналық-биологиялық, медициналық және допингке қарсы қамтамасыз етуді, спорттық керек-жарақпен қамтамасыз етуді көздейді.

6-тарау. Кәсіпқой спорт

27-бап. Кәсіпқой спортпен айналысуға құқық

1. Қазақстан Республикасының азаматтары шарттық негізде Қазақстан Республикасында да, басқа елдерде де ақы төленетін кәсіпқой спорт қызметімен айналысуға құқығы бар.
2. Кәсіпқой спортшылардың, жаттықтырушылардың және дене шынықтыру және спорт саласындағы басқа да мамандардың арасындағы қатынастарды реттеу ерекшеліктері Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасымен және өзге де нормативтік құқықтық актілермен белгіленеді.
3. Өз құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету және қорғау үшін кәсіпқой спортшылар Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларына сәйкес кәсіптік одақтарға біріге алады.
4. Кәсіптік бірлестіктерді, ұйымдарды құру тәртібі және олардың жұмыс істеу шарттары және кәсіпқой спорт сабақтарын өткізу, спорттық қызмет туралы шарттар жасасу тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.
5. Спортшылардың, төрешілердің, жаттықтырушылардың және дене шынықтыру және спорт саласындағы басқа да мамандардың спорттық жарыстарға даярлану мен қатысуға байланысты және олардың табыс көзі болып табылатын кәсіптік қызметтері Қазақстан Республикасының заңнамасында реттеледі.

28-бап. Кәсіпқой спортшылардың, кәсіпқой
жаттықтырушылардың және өзге де спорт
қызметкерлерінің құқықтарының кепілдігі

1. Кәсіпқой спорт клубымен спорттық қызмет туралы шарт жасасқан адамдардың өзінің қызметіне байланысты, оның ішінде оның өзге кәсіпқой спорт клубына өтуіне байланысты қандай да бір өтемақыларға құқығы бар.
2. Спорт жарысынан шеттету кезеңінде, спорттық жауаптылыққа тартылған кезде кәсіпқой спорт клубы кәсіпқой спортшының оқу-жаттығу процесіне қатысуын қамтамасыз етуге міндетті.
3. Кәсіпқой спортшыға, кәсіпқой жаттықтырушыға немесе өзге де спорт қызметкеріне тамақтануға, жол жүруге, тұруға және спорттық жарыстарға даярлануға, қалыпқа келу процесін ұйымдастыруға, спорттық жарақат алған немесе науқастанған жағдайда медициналық ем алуға жұмсалған шығыстары, сондай-ақ өзге де шығыстары спорттық қызмет туралы шартта айқындалған мөлшерде өтеледі.
4. Егер кәсіпқой спортшы кәсіпқой спорт клубының кінәсінен (атап айтқанда, қажетті сақтандыру шарттарын жасаспауына, кәсіпқой спортшының міндетті алдын-ала немесе мерзімді медициналық қарап тексеруден, оқудан, еңбекті қорғау саласындағы білімі мен дағдыларын тексеруден өткізбеуіне және т.б. байланысты) спорттық жарыстарға қатысуға дейін жіберілмеген болса, кәсіпқой спорт клубы кәсіпқой спортшыға оның шеккен шығынын заңнамада белгіленген тәртіппен өтейді.
5. Кәсіпқой спортшы, кәсіпқой жаттықтырушы немесе өзге де спорт қызметкері қызметін спорт қызметі туралы шартқа сәйкес жүзеге асырады.

29-бап. Кәсіпқой спорт федерацияларының негізгі
құқықтары мен міндеттері

1. Кәсіпқой спорт федерацияларының:
1) өз құзыреті шегінде сол спорт федерациясының мүшелері болып табылатын немесе сол федерацияны мойындайтын кәсіпқой спорт субъектілерінің орындауы міндетті қағидаларды, жарғыларды, нұсқаулықтарды және басқа да құжаттарды әзірлеуге және қабылдауға;
2) кәсіпқой спортшыларды, кәсіпқой жаттықтырушыларды және өзге де спорт қызметкерлерін спорттық жарыстарға қатысуға жіберуге;
3) спорттық жарыстарды ұйымдастыруға және өткізуге, спорттық жарыстарды өткізу құрылымын, күнтізбесін және өзге де шарттарын айқындауға, федерация жарғысымен айқындалған спорттың түрінен спорттық жарыстарды өткізуге құқық беруге;
4) спорттық қызмет туралы шарттарды және кәсіпқой спорт саласындағы өзге де шарттарды тіркеуді және есепке алуды жүзеге асыруға;
5) федерация өткізетін жарыстарға қатысуға жіберуге құқық беретін кәсіпқой спорт клубтарын сертификаттауды, аккредиттеуді енгізуге және жүзеге асыруға;
6) спорттық жарыстарда төрелікті ұйымдастыруды жүзеге асыруға;
7) кәсіпқой спорт клубтары өткізетін спорттық жарыстарға бақылауды жүзеге асыруға;
8) кәсіпқой спортшыларға спорттық куәліктер мен өзге де құжаттар беруді жүзеге асыруға;
9) халықаралық спорт федерацияларымен байланысты дамытуға және нығайтуға құқығы бар.
2. Кәсіпқой спорт федерациясы:
1) заңдар мен өзге де нормативтік құқықтық актілерді сақтауға;
2) халықаралық және ұлттық деңгейде кәсіпқой спорт субъектілерінің құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз етуге;
3) спорттық қызмет туралы шарттардың Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкестігін тексеруге және оларға тіркеу жүргізуге;
4) допингі пайдалануға қарсы шаралар қолдануға;
5) спорт резервін даярлауды жүзеге асыруға;
6) спорттың инфрақұрылымын және материалдық-техникалық базасын дамытуға;
7) халық арасында спортты насихаттауды және кеңінен таратуды ұйымдастыруға;
8) кәсіпқой спорт ардагерлері мен мүгедектеріне көмек көрсетуге;
9) Қазақстан Республикасының заңнамасына және өз жарғысына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.
3. Кәсіпқой спорт федерациясы егер өзгесі кәсіпқой спорт федерациясының құрылтай құжаттарына қайшы келмесе, кәсіпқой спорт ұйымдарының арасында жасалатын келісімдер негізінде оларға осы Заңда және өзге де нормативтік құқықтық актілерде көзделген жекелеген құқықтар мен міндеттерді беруге құқылы.

30-бап. Кәсіпқой спорт клубтарының негізгі құқықтары мен
міндеттері

1. Кәсіпқой спорт клубы:
1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ішкі тәртіп қағидалары мен өзге де шешімдерді әзірлеуге және қабылдауға;
2) заңнамада белгіленген тәртіппен спортшылармен, жаттықтырушылармен және дене шынықтыру және спорт саласындағы басқа да мамандармен спорттық қызмет туралы келісімшарттарды жасасуға, өзгертуге және бұзуға;
3) жоғары спорттық нәтижелерге жеткені үшін кәсіпқой спортшыларды, кәсіпқой жаттықтырушыларды және өзге де спорт қызметкерлерін көтермелеуге;
4) кәсіпқой спортшылардан, кәсіпқой жаттықтырушылардан және өзге де спорт қызметкерлерінен спорттық қызмет туралы жасалған шарттарда қамтылған міндеттерді орындауын, сондай-ақ кәсіпқой спорт клубының ішкі тәртіп қағидаларының сақталуын талап етуге;
5) дене шынықтыру және спорт саласындағы заңнама нормаларына сәйкес өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыруға құқылы.
2. Кәсіпқой спорт клубы:
1) кәсіпқой спортшыға, кәсіпқой жаттықтырушыға және өзге де спорт қызметкеріне спорттық қызмет туралы жасалған шартқа сәйкес төлемдерді уақтылы төлеуге;
2) міндетті алдын ала, мерзімді және кезектен тыс медициналық тексерулерден өту кезеңінде жұмыс орындары (лауазымдары) мен орташа жалақыларын сақтай отырып, өз қаражаты есебінен кәсіпқой спортшылардың, кәсіпқой жаттықтырушылардың және өзге де спорт қызметкерлерінің аталған медициналық тексерулерден өтуін ұйымдастыруға;
3) спорт федерациясы белгілеген мерзімде спорт федерациясында спорттық қызмет туралы шарттарға тіркеу жүргізуге;
4) қызметкердің жеке қорғану құралдарын қоса алғанда, кәсіпқой спортшының, кәсіпқой жаттықтырушының және өзге де спорт қызметкерінің спорттық қызмет туралы келісімшартта көзделген міндеттерін орындауы үшін оларды қажетті спорттық киіммен, керек-жарақпен, медициналық қызмет көрсетумен және өзге де құралдармен қамтамасыз етуге;
5) спорттық жарыстар мен оқу-жаттығу жиындары өтетін орындарда күзет пен еңбек гигиенасының талаптарына жауап беретін тиісті техникалық жабдықтарды жасауға және кәсіпқой спортшы мен өзге де спорт қызметкерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге;
6) спорттық жарыстарға дайындалу кезінде немесе оларға тікелей қатысу кезінде кәсіпқой спортшы жарақат алған жағдайда, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де мән-жайлар болғанда кәсіпқой спортшыға білікті медициналық көмекті ұйымдастыруға, сондай-ақ осындай жазатайым оқиғаны тексеруді және есепке алуды қамтамасыз етуге;
7) кәсіпқой спортшы, кәсіпқой жаттықтырушы және өзге де спорт қызметкері спорттық жарақаттың салдарынан спорттық қызметті уақытша тоқтата тұрған кезеңде оған өз есебінен мөлшері спорттық қызмет туралы келісімшартта көзделген төлемді толық көлемде төлеуге;
8) спорттық жарыстарға дайындалу және оларға тікелей қатысу кезінде спортта допингті және денсаулыққа зиянды басқа да құралдарды және (немесе) әдістерді пайдалануға қарсы күресуге;
9) халық арасында спортты насихаттауды және кеңінен таратуды ұйымдастыруға;
10) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен кәсіпқой спортшыны, кәсіпқой жаттықтырушының және өзге де спорт қызметкерінің міндетті әлеуметтік және медициналық сақтандырылуын жүзеге асыруға;
11) кәсіпқой спортшыны, кәсіпқой жаттықтырушыны және өзге де спорт қызметкерін еңбекті қорғау және жазатайым оқиғалар болған жағдайда алғашқы көмек көрсету жөніндегі жұмыстарды орындаудың қауіпсіз әдістері мен тәсілдеріне үйретуге, еңбекті қорғау жөнінде нұсқаулар беруге, жұмыс орнында тағылымдамадан өткізуге және еңбек қорғау талаптары, жұмысты орындаудың қауіпсіз әдістері мен тәсілдерін білетіндіктеріне тексеру жүргізуге;
12) жастар арасында спорт резервін даярлауды жүзеге асыруға, балаларға арналған спорт мектептерін ашуға, бейіндеуші спорт түріне жаттықтырушылар мен төрешілер даярлауға;
13) Қазақстан Республикасының заңнамасына және өзінің құрылтай құжаттарына сәйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

7-тарау. Дене шынықтыру және спорт саласындағы нормативтік
талаптар

31-бап. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің
тестілері

1. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің тестілері балалардың, жастар мен ересек тұрғындардың дене шынықтыру даярлығына қойылатын нормативтік талаптарының жиынтығын білдіреді.
2. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің тестілері күшті, төзімділікті, жылдамдық пен ептілікті көрсететін дене шынықтыру жаттығуларының түрлерін қамтиды және азаматтардың жас санаттарына байланысты деңгейлерден тұрады.
3. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің тестілеріне дене шынықтырумен және спортпен айналысуға жарамды азаматтар қатысады.
4. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің тестерілерін орындау жөніндегі жұмысына басшылық етуді және оны бақылауды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган және жергілікті атқарушы органдар жүзеге асырады.
5. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің тестілерін өткізу жөніндегі жұмысты ұйымдастыру жалпы білім беретін мектептерде, кәсіптік-техникалық колледждерде, жоғары оқу орындарында және еңбек ұжымдарында осы ұйымдардың басшыларына жүктеледі.
6. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің тестілерін өткізу тәртібі мен шарттарын Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.

32-бап. Спортшыны тіркеу туралы куәлік

1. Спортшыны тіркеу туралы куәлік оның спорт федерациясында тіркеуден өткенін растайтын құжат болып табылады.
2. Спортшыны тіркеу туралы куәлікте мыналар:
1) спортшының тегі, аты, әкесінің аты;
2) жынысы;
3) туған күні;
4) спортшыны тіркеу нөмірі;
5) спортшыға тіркеу нөмірі берілген күн;
6) тіркеуді жүзеге асырған спорт федерациясының атауы;
7) спорт түрі;
8) спорттық разрядтар, санаттар мен спорттық атақтар беру туралы мәліметтер;
9) спортшының медициналық қарап-тексеруден өткені туралы мәліметтер;
10) спорттық жарыстарда қол жеткізген нәтижелері;
11) спорттан шеттету туралы мәліметтер;
12) допинг қолданған жағдайлар туралы мәліметтер;
13) мемлекеттік наградалар мен көтермелеудің өзге де нысандары туралы мәліметтер;
14) жаттықтырушының тегі, аты, әкесінің аты;
15) таңдалған спорт түрінің ерекшелігімен байланысты өзге де мәліметтер;
16) фотосуреті көрсетіледі.
3. Спортшыны тіркеу туралы куәлікті жүргізу, беру, ауыстыру тәртібін, сондай-ақ спорт федерацияларының спортшыларды тіркеу туралы мәліметтерді беру тәртібін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган белгілейді.

33-бап. Мүгедек спортшылар мен дене мүмкіндіктері
шектеулі адамдарды сыныптау

1. Паралимпиадалық және сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша спорттық жарыстарда тең сайыс жағдайларын жасау мақсатында ұйымдастырушылар тиісті жарыстарға қатысуға өтінім берген мүгедек спортшылар мен дене мүмкіндіктері шектеулі адамдарды олардың функционалдық мүмкіндік деңгейлері бойынша сыныптау жүргізуді қамтамасыз етеді.
2. Мүгедек спортшылар мен дене мүмкіндіктері шектеулі адамдарға сыныптауды жүргізу тәртібі мен шарттарын Халықаралық Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық комитеттердің және (немесе) мүгедектердің тиісті халықаралық спорт ұйымдарының талаптарын ескере отырып, паралимпиадалық және сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша республикалық қоғамдық бірлестіктер әзірлейді және оны дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітеді.
3. Сыныптау жүргізуді Ұлттық Паралимпиадалық және (немесе) Сурдлимпиадалық комитеттер берген тиісті құжаты бар сыныптаушы жүзеге асырады.
4. Паралимпиадалық және сурдлимпиадалық спорт түрлері бойынша сыныптаушылар мен төрешілерді даярлауды Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық комитеттердің ұсынысы бойынша халықаралық сарапшылардың қатысуымен сыныптаушылар мен төрешілерді даярлау жөніндегі оқыту семинарларының жоспарларына сәйкес Ұлттық Паралимпиадалық және Сурдлимпиадалық комитеттер жүзеге асырады.

34-бап. Спорт түрлерін және спорт пәндерін тану. Спорт
түрлерінің тізілімі

1. Қазақстан Республикасының аумағында спорт түрлері мен спорттық пәндерді тануды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган әзірлеген және бекіткен Қағидаларға сәйкес Спорт түрлерінің тізіліміне енгізу арқылы дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады.
2. Спорт түрлерінің тізілімі Қазақстан Республикасының аумағында дамыған спорт түрлерін есепке алуға арналған ақпараттық жүйені білдіреді.
3. Қазақстан Республикасының аумағында спорттық іс-шараларды өткізу Спорт түрлерінің тізіліміне енгізілген спорт түрлері мен спорттық пәндер бойынша жүзеге асырылады.

35-бап. Бірыңғай спорттық сыныптама.
Жаттықтырушыларға, әдіскерлерге,
нұсқаушы-әдіскерлерге, спорт төрешілеріне
қойылатын біліктілік санаттары

1. Бірыңғай спорттық сыныптама спортшылардың, жаттықтырушылар мен спорт төрешілерінің спорттық атақтар мен разрядтарды орындауының нормаларын, талаптары мен шарттарын айқындайды.
2. Бірыңғай спорттық сыныптаманы аккредиттелген спорт федерациялары қалыптастырады және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітеді.
3. Әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы спорт түрлері бойынша Бірыңғай спорттық сыныптама нормаларын, талаптарын қалыптастыруды осы спорт түрлерін дамыту жөніндегі уәкілетті органдар жүзеге асырады.
4. Спортшыларға мынадай спорттық атақтар мен разрядтар беріледі:
1) спорттық атақтар:
Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген спорт шебері;
Қазақстан Республикасының халықаралық дәрежедегі спорт шебері;
Қазақстан Республикасының спорт шебері;
2) спорттық разрядтар:
Қазақстан Республикасының спорт шеберіне кандидат;
1-разрядтағы спортшы;
2-разрядтағы спортшы;
3-разрядтағы спортшы;
1-жасөспірімдік разрядтағы спортшы;
2-жасөспірімдік разрядтағы спортшы;
3-жасөспірімдік разрядтағы спортшы.
5. Жаттықтырушыларға Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген жаттықтырушысы спорттық атағы беріледі.
6. Әскери даярлық саласындағы спортшыларға мынадай спорттық разрядтар беріледі:
1) Әскери-спорттық кешеннің үздігі;
2) бірінші дәрежелі жауынгер-спортшы;
3) екінші дәрежелі жауынгер-спортшы.
7. Жаттықтырушыларға, әдіскерлерге, нұсқаушы-спортшыларға және спорт төрешілеріне мынадай біліктілік санаттары беріледі:
1) жаттықтырушыларға:
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi жоғары санатты жаттықтырушы;
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi бiрiншi санатты жаттықтырушы;
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екінші санатты жаттықтырушы;
бiлiктiлiгi орта деңгейдегi жоғары санатты жаттықтырушы;
бiлiктiлiгi орта деңгейдегi бірінші санатты жаттықтырушы;
бiлiктiлiгi орта деңгейдегi екінші санатты жаттықтырушы;
2) әдіскерлерге:
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi жоғары санатты әдіскер;
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi бiрiншi санатты әдіскер;
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екінші санатты әдіскер;
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi санатсыз жаттықтырушы;
бiлiктiлiгi орта деңгейдегi жоғары санатты әдіскер;
бiлiктiлiгi орта деңгейдегi бірінші санатты әдіскер;
бiлiктiлiгi орта деңгейдегi екінші санатты әдіскер;
бiлiктiлiгi орта деңгейдегi санатсыз әдіскер;
3) нұсқаушы-спортшыларға:
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi жоғары санатты нұсқаушы-спортшы;
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi бiрiншi санатты нұсқаушы-спортшы;
бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегi екінші санатты нұсқаушы-спортшы;
4) спорт төрешілеріне:
жоғары санатты ұлттық спорт төрешісі;
ұлттық спорт төрешісі;
бірінші санатты спорт төрешісі.

36-бап. Спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай
күнтізбесі

1. Спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай күнтізбесі республикалық және өңірлік деп бөлінеді және ол деңгейіне байланысты жыл сайынғы халықаралық, республикалық және жергілікті деңгейдегі жарыстардың, сондай-ақ жарыстарға даярлық жөніндегі іс-шаралардың тізбесін айқындайды.
2. Спорттық-бұқаралық іс-шаралардың республикалық бірыңғай күнтізбесі халықаралық және республикалық спорттық іс-шаралардың тізбесін қамтиды және оны республикалық аккредиттелген спорт федерацияларының ұсынысы бойынша тиісті күнтізбелік жыл басталғанға дейін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітеді.
3. Спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай өңірлік күнтізбесі облыстық (республикалық маңызы бар қала), аудандық (аудандық маңызы бар қала) спорттық іс-шаралардың тізбесін қамтиды және оны өңірлік және жергілікті спорт федерацияларының ұсыныстары бойынша тиісті күнтізбелік жыл басталғанға дейін тиісті жергілікті атқарушы орган бекітеді.
4. Спорттық-бұқаралық іс-шаралардың бірыңғай күнтізбені қалыптастыру тәртібін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекітеді.

37-бап. Спорт түрлері бойынша қағидалар

1. Әрбір спорт түрі бойынша қағидалар әскери-қолданбалы, қызметтік-қолданбалы және ұлттық спорт түрлерін қоспағанда, халықаралық спорт ұйымдарының қағидаларын ескере отырып, аккредиттелген республикалық спорт федерациялары әзірлейді және бекітеді.
2. Ұлттық спорт түрлері бойынша және халықаралық федерациялары жоқ спорт түрлері бойынша қағидаларды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша республикалық спорт федерациялары әзірлейді және бекітеді.
3. Әскери-қолданбалы және қызметтік-қолданбалы спорт түрлері бойынша қағидаларды осы спорт түрлерін дамыту жөніндегі уәкілетті орган бекітеді.

38-бап. Спорттық іс-шараларды өткізу қағидалары

1. Кешенді республикалық жарыстар, халықаралық және республикалық жарыстар дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органның шешімі және спорт түрлері бойынша республикалық аккредиттелген федерациялармен келісу бойынша спорттық-бұқаралық іс-шаралардың республикалық бірыңғай күнтізбесіне сәйкес өткізіледі.
2. Қазақстан Республикасының аумағында кешенді халықаралық жарыстар халықаралық спорт ұйымдарының және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органның шешімі бойынша өткізіледі. Аталған жарыстар спорттық-бұқаралық іс-шаралардың республикалық бірыңғай күнтізбесіне енгізіледі.
3. Облыстық, қалалық және аудандық жарыстар жергілікті атқарушы органдардың шешімі бойынша және тиісті жергілікті спорт федерацияларының немесе аккредиттелген спорт федерацияларының филиалдарымен келісу бойынша спорттық-бұқаралық іс-шаралардың өңірлік бірыңғай күнтізбесіне сәйкес өткізіледі.
4. Жарыстар Спорт түрлерінің тізіліміне енген спорт түрлері бойынша Жарыстар туралы ереженің (регламенттің) негізінде өткізіледі.
5. Халықаралық жарыстар аккредиттелген спорт федерациялары және/немесе халықаралық спорт ұйымдары әзірлейтін және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша халықаралық спорт ұйымдары және/немесе аккредиттелген спорт федерациялары бекітетін Жарыстар туралы ережелерге (регламенттерге) сәйкес өткізіледі. Аккредиттелген спорт федерациялары Халықаралық жарыстар туралы ережелерді (регламенттерді) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға оларды өткізу күні басталғанға дейін бір жылдан кешіктірмей жібереді.
6. Республикалық жарыстар республикалық аккредиттелген федерациялар әзірлейтін және дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша республикалық аккредиттелген спорт федерациялары бекітетін Жарыстар туралы ережелерге (регламенттерге) сәйкес өткізіледі. Республикалық аккредиттелген спорт федерациялары Республикалық жарыстар туралы ережелерді (регламенттерді) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға оларды өткізу күні басталғанға дейін алты айдан кешіктірмей жібереді.
7. Облыстық, қалалық және аудандық жарыстардың ережелерін (регламенттерін) облыстық спорт федерациялары немесе аккредиттелген спорт федерацияларының филиалдары әзірлейді және оны жергілікті атқарушы орган бекітеді. Облыстық спорт федерациялары Жарыстар туралы ережелерді (регламенттерді) дене шынықтыру және спорт саласындағы облыстық, қалалық және аудандық атқарушы органдарға оларды өткізу күні басталғанға дейін алты айдан кешіктірмей жібереді.
8. Спорттық іс-шараларды, соның ішінде оқу-жаттығу жиындарын өткізу тәртібін, спорттық іс-шаралар түрлерінің тізбесі мен оларды сыныптауды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган айқындайды.
9. Міндетті медициналық тексеруден өткен спортшылардың оқу-жаттығу процестері мен спорттық іс-шараларға қатысуға құқығы бар.
10. Спорт федерациялары, бас жаттықтырушылар спорттық іс-шараларды ұйымдастырушылардың Қазақстан Республикасының мемлекеттік нышандарын пайдалану тәртібін сақтауын, сондай-ақ спортшылардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік Әнұранының музыкалық редакциясы мен мәтінін білуін қамтамасыз етуге міндетті.

39-бап. Дене шынықтыру және спорт сабақтары мен спорттық
жарыстарды өткізу кезіндегі қауіпсіздік,
азаматтардың денсаулығын қорғау

1. Дене шынықтыру және спорт сабақтарын өткізу кезінде дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандар дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган әзірлейтін және бекітетін қауіпсіздік қағидаларының сақталуын қамтамасыз етеді.
2. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары ұйымдарының әкiмшiлiгi сабақтар мен спорттық жарыстар өткiзiлетiн орындарды қауiпсiздiк техникасы қағидаларына, санитариялық қағидалар мен гигиеналық нормативтерге сәйкес спорттық керек-жарақпен және спорттық жабдықтармен қамтамасыз етедi және азаматтардың денсаулығына келтiрiлген зиян үшiн Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауаптылықта болады.
3. Сабақтар мен спорттық жарыстарды өткiзуге арналған спорт ғимараттары техникалық, санитариялық қағидалар мен гигиеналық нормативтерге, спорт ғимараттарын пайдалану мен өрт қауiпсiздiгi қағидаларына сай болуға және мүгедектер мен дене мүмкіндіктері шектеулі адамдар үшін қолжетімділікті қамтамасыз етуге тиіс.
4. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мамандар дене шынықтыру және спортпен айналысатын азаматтардың денсаулығына келтiрілген зиян үшiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.
5. Азаматтар мен қатысушылардың қауiпсiздiк жағдайын қамтамасыз етудi күрделендiретiн, оның iшiнде мiнбенiң тiреуiш конструкцияларының ескiруi, мiнбе астындағы үй-жайларда жанар-жағармай заттары мен материалдарының болуы, авариялық жарық беру мен эвакуациялау жолдарының болмауы, өртке қарсы қорғану құралдарының болмауы немесе ақаулы болуы, сондай-ақ өрттiң туындауына әкеп соғуы мүмкiн электр жабдығын монтаждау және пайдалану қағидаларын бұзу бөлігінде спорт ғимараттарын пайдалану және өрт қауiпсiздiгi қағидалары талаптарының бұзылуы анықталған жағдайда, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы органдар енгiзетiн ұсыныс бойынша өз бетiнше не iшкi iстер органдарының бастамасы бойынша жергiлiктi атқарушы органдар қауiпсiздiк жағдайларының анықталған бұзушылықтары жойылғанға дейiн спорттық жарыстарды өткiзуге тыйым салады.
6. Спорттық жарыстарды ұйымдастырушылар iс-шараны өткiзгенге дейiн он күннен кешiктiрмей көрермендердiң болжамды саны туралы, бiр күн бұрын - сатылған билеттердiң, берiлген рұқсаттардың, оның iшiнде автокөлiкке берiлген рұқсаттардың саны, сондай-ақ iшкi iстер, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар және денсаулық сақтау органдарының арнаулы техникасына арналған, сондай-ақ мүгедектер мен дене мүмкіндіктері шектеулі адамдардың көлігі мен автокөлігіне арналған тұрақ орындары туралы жергiлiктi атқарушы органдарды хабардар етуге мiндеттi.

8-тарау. Дене шынықтыру және спорт саласын кадрлық, ғылыми және
медициналық қамтамасыз ету және допингке қарсы бақылау

40-бап. Дене шынықтыру және спорт саласында мамандар
даярлау

1. Дене шынықтыру және спорт саласында мамандарды даярлау Қазақстан Республикасының білім беру туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
2. Мемлекет дене шынықтыру және спорт саласындағы орта және жоғары кәсіптік білім беру мекемелерінде оқу мақсатына арналған дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары кешенін, жабдықтардың үлгілік жиынтығын, дене шынықтыру және спорт саласындағы түрлі бейіндегі мамандарды даярлауға арналған мамандандырылған спорт ғимараттарын және керек-жарақты қамтитын материалдық-техникалық базаны нығайтуға жәрдемдеседі.
3. Спорттан мамандандырылған оқу орындарында және дене тәрбиесі факультеттерінде адамдарды оқыту мемлекеттік бюджет қаражатынан, кәсіпорындардың, ұйымдардың, мекемелердің қаражатынан, ерікті жарналардан, қайырымдылық қорларының және жекелеген адамдардың қаражатынан жүзеге асырылады.
4. Дене шынықтыру және спорт бойынша педагогикалық, жаттықтырушылық-оқытушылық қызметке жоғары немесе арнайы орта дене шынықтыру білімі туралы дипломы бар адамдар жіберіледі.
5. Спорттық жарыстар мен спорттық-бұқаралық іс-шараларға төрешілік етуге дене шынықтыру-спорт ұйымдарында арнайы даярлықтан өткен және заңнамада белгіленген тәртіппен спорт төрешісі ретінде аттестатталған адамдар жіберіледі.

41-бап. Жаттықтырушыларды, спорт төрешілерін аттестаттау

1. Спорт түрлері бойынша жаттықтырушыларды аттестаттау жаттықтырушылардың спортшыларды даярлау бойынша жұмысты жүргізу құқығын растау мақсатында қауіпсіздік техникасы қағидалары бойынша білімін қоса алғанда, жаттықтырушылардың тиісті біліктілігі мен тиісті спорт түрі саласындағы білімдерін тану және растау рәсімі болып табылады.
2. Спорт төрешілерін аттестаттау спорттық іс-шараларда төрешілік жұмысты жүргізу құқығын растау мақсатында спорт төрешілерінің тиісті біліктілігі мен тиісті спорт түрі саласындағы білімін тану және растау рәсімі болып табылады.
3. Аттестаттауды аккредиттелген республикалық спорт федерациялары жүргізеді.
4. Осы Заңның 35-бабының 5, 7-тармақтарында көзделген спорттық атақ немесе біліктілік санатын алған жаттықтырушылар мен спорт төрешілері аттестатталуға жатпайды.
5. Жаттықтырушыларға, спорт төрешілеріне аттестаттауды жүргізу тәртібі мен шарттарын республикалық аккредиттелген спорт федерацияларының ұсыныстары бойынша дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган белгілейді.
6. Жаттықтырушыларды, спорт төрешілерін аттестаттау нәтижелері бойынша оларға төрт жылдық мерзімге аттестаттау туралы куәлік беріледі.

42-бап. Дене шынықтыру мен спортты дамытуды ғылыми
әдістемелік және ғылыми-техникалық қамтамасыз ету

1. Дене шынықтыру және спорт саласында іргелі, іздестіру, тәжірибелік-конструкторлық, технологиялық, қолданбалы және басқа да ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуді белгіленген тәртіппен құрылған және өзінің қызметін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асыратын ғылыми орталықтар, ғылыми-зерттеу институттары, зертханалар, дене шынықтыру және спорт саласындағы білім беру мекемелері жүзеге асырады.
2. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) немесе ведомстволық бағынысты ұйымдардың жанындағы кешенді ғылыми топтар, уақытша ғылыми ұжымдар қызметін үйлестіреді.
3. Дене шынықтыру және спорт саласындағы жергілікті атқарушы органдар өңірлік ғылыми-әдістемелік бірлестіктердің, кешенді ғылыми топтардың қызметін үйлестіреді.

43-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы медициналық
қамтамасыз ету

1. Дене шынықтырумен және спортпен айналысатын адамдарды медициналық қамтамасыз ету:
1) денсаулық жағдайын жүйелі бақылауды;
2) физикалық жүктемелерінің олардың денсаулық жағдайына бара-барлығын бағалауды;
3) аурулардың, жарақаттардың алдын алу және оларды емдеу, медициналық оңалту, нормативтерге сәйкес дәрумен беру және дәрілік заттармен қамтамасыз етуді;
4) дене шынықтырумен және спортпен айналысу кезінде пайдаланылатын құралдармен және әдістермен денсаулығын қалпына келтіруді қамтиды.
2. Спортшыларды медициналық қамтамасыз ету, спорттық іс-шаралар өткізу кезінде медициналық қызмет көрсетуді ұйымдастыру, спорттық медицина ұйымдарын құру тәртібі Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

44-бап. Спортта допингті, допингтік субстанцияларды және
(немесе) әдістерді пайдалануға қарсы іс-қимыл

1. Спортта допингті болдырмау және онымен күрес дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган бекіткен допингке қарсы қағидаларға және халықаралық допингке қарсы ұйымдар бекіткен допингке қарсы қағидаларға (бұдан әрі – допингке қарсы қағидалар) сәйкес жүзеге асырылады.
2. Бір немесе бірнеше мынадай бұзушылықтар:
1) спортшының немесе спорттық жарысқа қатысатын жануардың допингті пайдалануы;
2) допингке қарсы қағидаларға сәйкес хабарлама алғаннан кейін спортшының сынама тапсыруға келуден бас тартуы, спортшының дәлелді себепсіз сынама тапсыруға келмеуі немесе спортшының сынама тапсырудан өзгеше түрде жалтаруы;
3) допингке қарсы қағидалардың жарыстан тыс кезеңде сынама алу үшін спортшының қолжетімді болуына қатысты талаптарын бұзуы, оның ішінде оның тұратын жері туралы ақпаратты бермеу және оның тестілеуге қатысуға келмеуі;
4) допинг-бақылаудың кез келген сатысында бұрмалау немесе бұрмалауға әрекеттену;
5) Дүниежүзілік допингке қарсы агенттіктің тыйым салынған субстанцияларын терапевтік пайдалану үшін Халықаралық стандарттарға сәйкес берілген тыйым салынған субстанцияларды және (немесе) тыйым салынған әдістерді, оларды терапевтік пайдалануға рұқсатсыз иелік ету;
6) допинг туралы үгіт-ақпаратты тарату допингке қарсы қағидаларды бұзу болып табылады.
3. Спортшылардың, сондай-ақ жаттықтырушылардың, спорттық медицина бойынша мамандардың, дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де мамандардың спортшыларға қатысты, сондай-ақ спорттық жарыстарға қатысатын жануарларға қатысты допингке қарсы қағидаларды бұзуына жол берілмейді. Спортшының, сондай-ақ спорттық жарысқа қатысатын жануарларға қатысты допингті пайдалану фактісі Дүниежүзілік допингке қарсы агенттік аккредиттеген зертханаларда жүргізілген зерттеулердің нәтижелері бойынша расталады.
4. Допинг-бақылау тест өткізуді жоспарлауды, сынамалар алуды, оларды сақтауды, тасымалдауды, сынамаларды зертханалық талдауды, тестілеуден кейінгі рәсімдерді, сондай-ақ тиісті тыңдаулар мен апелляцияларды қарауды қамтитын процесті білдіреді.
5. Допинг-бақылау (тестілеу) рәсімі жарыс кезеңінде де, жарыстан тыс кезеңде де жүзеге асырылады. Жарыс кезеңі деп егер тиісті спорт түрі бойынша халықаралық спорт федерациясы қағидасымен немесе өзге де халықаралық допингке қарсы ұйыммен не Ұлттық допингке қарсы орталықпен өзгеше көзделмесе, спортшының және (немесе) жануардың нақты жарысқа қатысуымен байланысты кезең түсініледі. Жарыс кезеңіне қосылмаған уақыт жарыстан тыс кезең болып табылады.
6. Допингті пайдалануға қарсы іс-қимыл жөніндегі шаралар:
1) допинг-бақылау жүргізуді;
2) спортшылардың, жаттықтырушылардың, дене шынықтыру және спорт саласындағы өзге де мамандардың допингке қарсы қағидаларды бұзғаны үшін жауаптылығын белгілеуді;
3) допингті қолданудың алдын алуды;
4) допинг-бақылауды жүргізетін мамандардың біліктілігін арттыруды;
5) бұқаралық ақпарат құралдарында допингке қарсы насихат жүргізуді;
6) спортта допингтің болдырмауға және онымен күресуге бағытталған ғылыми зерттеулер жүргізуді;
7) спортшылардың жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру құралдары мен әдістерін әзірлеу бойынша ғылыми зерттеулер жүргізуді;
8) құрамына тыйым салынған субстанцияларды қосу арқылы дәрілік заттар мен тағамдық қоспаларды бұрмалағаны, осындай дәрілік заттар мен тағамдық қоспаларды өткізгені үшін, сондай-ақ тыйым салынған субстанцияларды әзірлеу, дайындау, пайдалану тәсілдері, әдістері және оларды сатып алу орындары туралы мәліметтерді таратуға бағытталған қызмет үшін жауаптылықты белгілеуді;
9) допинг-бақылау жүргізу тәртібінде көзделген допинг-бақылау жүргізу шарттарын бұзғаны үшін дене шынықтыру-спорт ұйымдарының жауаптылығын белгілеуді;
10) спортта допингті болдырмау және онымен күрес саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыруды қамтиды.
7. Спорттық жарыстарды ұйымдастырушылар халықаралық спорт ұйымдарының талаптары мен шешімдерін және Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтай отырып, міндетті допингтік бақылауды жүргізу үшін жағдайларды қамтамасыз етуге міндетті.

9-тарау. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік
әлеуметтік кепілдіктер жүйесі

45-бап. Спортшылардың әлеуметтік қорғалуы

1. Жергілікті атқарушы органдар, спорт федерациялары, дене шынықтыру-спорт ұйымдары көрнекті спортшыларға – «КСРО-ның Еңбек сіңірген спорт шебері», «Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген спорт шебері», «КСРО-ның Халықаралық дәрежедегі спорт шебері», «Қазақстан Республикасының Халықаралық дәрежедегі спорт шебері» атақтары бар, спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлтты құрама командалардың) құрамына кірген немесе кіретін Олимпиада чемпиондары мен жүлдегерлеріне, әлем чемпиондарына, олардың «Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген жаттықтырушысы» немесе «КСРО-ның Еңбек сіңірген жаттықтырушысы» атақтары бар жаттықтырушыларына ай сайын ақшалай үлес төлейді.
2. Жергілікті атқарушы органдар, спорт федерациялары, дене шынықтыру-спорт ұйымдары спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командалардың) құрамына кіретін спортшыларға, олардың жаттықтырушыларына, сондай-ақ спорттың ойын түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (ұлттық құрама командалардың) құрамында өнер көрсететін спортшыларға, олардың жаттықтырушыларына және клубтық командалардың жетекшілеріне ай сайын ақшалай үлес төлейді.
3. Дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлтты құрама командалардың) мүшелері республикалық жарыстарда спорттық жарақат алған және мертіккен кезде, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен, оларға өтемақы төлеуді жүзеге асырады.
4. Республикалық жарыстарда спорттық жарақат алған және мертіккен кезде өтемақы төлеу мен ай сайын ақшалай үлес беру тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.
5. Спортшы дене шынықтыру-спорт ұйымының өзара келісімі бойынша бір дене шынықтыру-спорт ұйымынан басқа дене шынықтыру-спорт ұйымына немесе шетелдік дене шынықтыру-спорт ұйымына (шетелдік спорт клубы) өтуге құқылы.

46-бап. Спортшылар мен жаттықтырушыларды мемлекеттік
әлеуметтік қолдау

1. Мемлекет ай сайынғы төлемдерді білдіретін өмір бойы ай сайынғы материалдық қамтамасыз ету түрінде (бұдан әрі – материалдық қамтамасыз ету) спортшылар мен жаттықтырушыларды әлеуметтік қолдауды жүзеге асырады.
2. Материалдық қамтамасыз етуді алу құқығына кемінде жиырма жыл еңбек стажы бар, мына спортшылар мен жаттықтырушылар ие:
1) Олимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері және (немесе) олипиадалық спорт түрлері бойынша әлем чемпиондары атағын жеңіп алған спортшылар;
2) Олимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері және (немесе) олипиадалық спорт түрлері бойынша әлем чемпиондары атағын жеңіп алған спортшыларды даярлаған жаттықтырушылар.
3. Осы баптың 1), 2) тармақшаларында белгіленген бірнеше негіздер бойынша бір мезгілде материалдық қамтамасыз етілуге құқығы бар адамдарға материалдық қамтамасыз ету негіздердің тек біреуі бойынша ең жоғары мөлшер бойынша төленеді.
4. Спортшылар мен жаттықтырушыларға өмір бойғы ай сайын материалдық қамтамасыз етуді беру тәртібі мен мөлшерлерін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.

47-бап. Олимпиада ойындарының чемпиондары мен
жүлдегерлеріне тұрғын үй беру және оны сатып алу
тәртібі

1. Олимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері болып табылатын Қазақстан Республикасының спортшыларына тұрғын үй аталған адамдарға меншік құқығымен беріледі.
2. Бір Олимпиада ойындарында біреуден көп медаль жеңіп алған адамдарға бір рет тұрғын үй алу құқығы жергілікті атқарушы органнан беріледі.
3. Олимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері үшін тұрғын үйді жергілікті атқарушы органдар спортшының тұрғылықты жеріне және алған орнына қарай республиканың қалаларынан алып береді.
4. Олимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері үшін мынадай шарттар белгіленеді:
1) Олимпиада ойындарында алтын медаль жеңіп алған чемпионға – үш бөлмелі пәтер;
2) Олимпиада ойындарында күміс медаль жеңіп алған чемпионға – екі бөлмелі пәтер;
3) Олимпиада ойындарында қола медаль жеңіп алған чемпионға – бір бөлмелі пәтер.
5. Тұрғын үй алуға құқығы бар адамдар (бұдан әрі - өтініш беруші) Олимпиада ойындары аяқталған күннен бастап бір ай ішінде тиісті жергілікті атқарушы органға тұрғын үйдің орналасу орнын (қала, облыс) көрсете отырып өтініш береді және мынадай құжаттарды ұсынады:
өтініш берушінің жеке куәлігінің нотариалды куәландырылған көшірмесін;
тиісті Олимпиада комитеттерінен Олимпиада ойындарының чемпионы немесе жүлдегері атағын растайтын жарыстар хаттамасының көшірмесін.
6. Жергілікті атқарушы орган қажетті құжаттарды алған соң мынадай іс-шараларды жүзеге асырады:
1) 5 жұмыс күні ішінде ұсынылған құжаттардың толықтығын тексеруді жүзеге асырады және тұрғын үй беру/бермеу туралы шешім шығарады;
2) шешім қабылданған соң 3 жұмыс күні ішінде өтініш берушіге жазбаша жауап жібереді;
3) 10 жұмыс күні ішінде дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органға ағымдағы нысаналы трансферттер бойынша өтінім жібереді;
4) дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасында белгіленген нысан бойынша және мерзімдерде ағымдағы нысаналы трансферттер бойынша нәтижелер туралы келісім жасайды;
5) ағымдағы нысаналы трансферттер түскен күннен бастап алты айдан кешіктірмей Олимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері үшін тұрғын үй сатып алады;
6) спортшылардың - Олимпиада ойындарының чемпионы немесе жүлдегерінің меншігіне Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тұрғын үйді береді.
7. Жергілікті атқарушы орган мынадай жағдайларда:
1) осы баптың 6-тармағында көрсетілген барлық құжаттар ұсынылмағанда;
2) өтініш беруші осы баптың 1-тармағының шарттарына сәйкес келмегенде, өтініш берушіге мемлекеттік көтермелеуді тағайындаудан бас тартады.
8. Олимпиада ойындарының чемпиондарына немесе жүлдегерлеріне тұрғын үй алуды (сатып алуды) қаржыландыру Олимпиада ойындары аяқталған күннен бастап алты айдан кешіктірілмей, Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес ағымдағы нысаналы трансферттерді аудару арқылы жүзеге асырылады.
9. Аталған нормалар осы заң қолданысқа енгізілгенге дейін Олимпиада ойындарының чемпиондары мен жүлдегерлері атағын жеңіп алған адамдарға қолданылмайды.

48-бап. Дене шынықтыру саласындағы жеңілдікпен
көрсетілетін қызметтер

1. Мүгедектерді қоспағанда, дене шынықтыру-сауықтыру қызметтерін тегін немесе жеңілдікті шарттармен пайдаланатын азаматтар санаттарының тізбесі, сондай-ақ жеңілдіктер мөлшері дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті органмен, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органының және дене шынықтыру-спорт ұйымдары әкімшілігінің шешімдерімен белгіленеді.
2. Мүгедек азаматтар санаттарын, жеңілдіктердің мөлшерін, арнайы спорттық керек-жараққа қол жеткізу шарттарын және оларды беруді Қазақстан Республикасының мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы заңнамасына сәйкес жергілікті атқарушы органдар белгілейді.

49-бап. Спортшылардың өмірі мен денсаулығын сақтандыру

1. Әскери қызметшілерді қоспағанда, спортшылар, жаттықтырушылар, спорт төрешілері оларды спорттық іс-шараларға жіберетін ұйымдардың қаражаттары есебінен жазатайым жағдайлардан сақтандырылуға жатады.

10-тарау. Дене шынықтыру мен спортты қаржылық және
инфрақұрылымдық қамтамасыз ету

50-бап. Дене шынықтыру мен спортты қаржыландыру көздері

Дене шынықтыру мен спортты қаржыландыру бюджет қаражаты және Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен жүзеге асырылады.

51-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы демеушілік
пен кәсіпкерлік қызмет

1. Дене шынықтыру-спорт ұйымдарының, командалардың немесе спорттық іс-шаралардың демеушілері бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын ұйымдардан басқа, жеке және заңды тұлғалар бола алады. Демеушілер мен дене шынықтыру-спорт ұйымдарының, командалардың, іс-шараларды ұйымдастырушылардың арасындағы қатынастар шарттық негізде белгіленеді. Демеушілер спорттық іс-шараларды қаржыландыра отырып, оларды демеушілердің немесе олардың өнімдерінің белгісімен (эмблемасымен) өткізу құқығына ие болады.
2. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке және заңды тұлғалар дене шынықтыру-спорт ұйымдарына және жекелеген адамдарға қызмет көрсету бойынша кәсіпкерлік қызметпен айналыса алады, дене шынықтыру-спорт және қосымша тауарларды өндіре алады, дене шынықтыру мен спортты жарнама қызметінде пайдалана алады. Дене шынықтыру-спорт ұйымдарының, спорт федерацияларының, қоғамдық бірлестіктердің эмблемалары мен атаулы нышаны олардың меншігі болып табылады және тек олардың келісімімен ғана пайдаланыла алады.

52-бап. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары

1. Дене шынықтыру мен спорттың материалдық базасын әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне жататын дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының барлық түрлері құрайды.
2. Спорт ғимараттары мемлекеттік және (немесе) жекеше меншікте болуы мүмкін.
3. Аумақтарды спорт ғимараттарымен қамтамасыз ету қажеттілігі сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерге сәйкес айқындалады.
4. Спорт ғимараттарын орналастыру сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерге сәйкес жүзеге асырылады.
5. Мемлекет меншігіндегі дене шынықтыру-сауықтыру, спорт және спорттық-техникалық ғимараттарды оларға тең дене шынықтыру-сауықтыру, спорттық және спорттық-техникалық ғимараттарды құрмай жоюға, нысаналы және функционалдық мақсатын өзгертуге жол берілмейді.
6. Меншігінде немесе иелігінде спорт ғимараттары бар адамдар техникалық регламенттер, стандарттар талаптарына, мемлекеттік бақылау (қадағалау) органдары белгілеген нормаларға, қағидалар мен талаптарға, санитариялық қағидаларға сәйкес спорттық іс-шаралар өткізілетін орындарды тиісінше техникалық жабдықтармен қамтамасыз етеді.

53-бап. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт
ғимараттарының тізілімі

1. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының тізілімі дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары туралы мәліметтерді есепке алуға және сақтауға арналған ақпараттық жүйені білдіреді.
2. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттардың тізілімін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган қалыптастырады және жүргізеді.
3. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары тізілімге енгізілуге жатады.
4. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының тізілімін қалыптастыру және жүргізу, одан мәліметтер беру, оған өзгерістер енгізу және алып тастау тәртібін дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган белгілейді.
5. Дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттарының тізілімі мынадай міндетті мәліметтерді:
1) дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимаратының толық атауын;
2) дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимаратының мекенжайын (орналасқан жерін);
3) дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимаратының меншік иесі туралы мәліметті;
4) пайдалануға беру, реконструкциялау, күрделі жөндеу аяқталған күнін;
5) дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимаратының функционалдық мақсатын;
6) біржолғы қабылдау қабілеті;
7) дене шынықтыру-сауықтыру немесе спорт ғимараты орналасқан жер учаскесінің алаңын;
8) ғимараттарда қызмет көрсетуші персоналға арналған орындардың барлығын немесе жоқтығын;
9) медициналық қызмет көрсетуге және допинг-бақылау жүргізуге арналған арнайы жабдықталған үй-жайдың барлығын немесе жоқтығын;
10) көрермендерге арналған орындардың санын қамтиды.

11-тарау. Дене шынықтыру және спорт саласындағы халықаралық қызмет

54-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы халықаралық
ынтымақтастық

1. Дене шынықтыру және спорт саласындағы халықаралық ынтымақтастық Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары мен заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
2. Дене шынықтыру-спорт ұйымдары шет мемлекеттердің спорт ұйымдарымен қатынастарда Қазақстан Республикасының регламенттері мен талаптарын, халықаралық шарттарын сақтайды.
3. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық дене шынықтыру-спорт ұйымдары, сондай-ақ халықаралық дене шынықтыру-сауықтыру ұйымдарының филиалдары мен өкілдіктері құрылуы мүмкін. Ұлттық дене шынықтыру-спорт ұйымдары заңнамада белгіленген тәртіппен өз қызметін жүзеге асыруға шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды тартуға, сондай-ақ шет мемлекеттерден, халықаралық ұйымдардан, шетелдік ұйымдардан, шетелдіктерден және азаматтығы жоқ адамдардан алынған ақша қаражатына және өзге де мүлкіне өз бетінше иелік етуге құқылы.
4. Қазақстан Республикасының аумағында қызметті жүзеге асыратын халықаралық дене шынықтыру-спорт ұйымдарының және олардың құрылымдық бөлімшелерінің құрамына өтеусіз негізде мемлекеттік қызмет лауазымын атқаратын адамдар кіре алады.

55-бап. Дене шынықтыру және спорт саласында ерікті
негізде жұмыс жүргізетін ұйымдастырушылар (спорт
еріктілері)

1. Спорт түрлері бойынша және өндірістік гимнастикадан жаттықтырушылар, нұсқаушылар, спорт төрешілері, халықпен дене шынықтыру-сауықтыру және спорт жұмысын ұйымдастырушылары (спорт еріктілері) ерікті негізде дене шынықтыру және спорт саласындағы қоғамдық қызметті жүзеге асыра алады, орталық және жергілікті атқарушы органдар басшылықты жүзеге асыратын дене шынықтыру-спорт ұйымдарында арнайы даярлықтан және аттестаттаудан өте алады.
2. Тиісті даярлықтан және аттестаттаудан өтпеген, осы баптың 1-тармағында көрсетілген адамдарға спорт сабақтарын ұйымдастыру мен өткізуге, спорттық жарыстарға төрешілік етуге және өзге де өз бетінше спорт қызметімен айналысуға рұқсат берілмейді.

56-бап. Қазақстан Республикасының аумағында тұратын
шетелдіктердің және азаматтығы жоқ адамдардың дене
шынықтыру және спорт саласындағы құқықтары

Қазақстан Республикасының аумағындағы шетелдіктер және азаматтығы жоқ адамдар халықаралық спорттық жарыстарда спорт түрлері бойынша Қазақстан Республикасы құрама командаларының (спорт түрлері бойынша ұлттық құрама командаларының) құрамында қатысу құқығын қоспағанда, осы Заңда көзделген көлемде дене шынықтырумен және спортпен айналысу құқықтарын пайдаланады.

12-тарау. Қорытынды ережелер

57-бап. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік
бақылау

1. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік бақылауды дене шынықтыру және спорт саласындағы уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды сақтау нысанасына жүзеге асырады.
2. Дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік бақылау тексеру нысанында және өзге де нысандарда жүзеге асырылады.
3. Тексеру «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады. Мемлекеттік бақылаудың өзге нысандары осы Заңға сәйкес жүзеге асырылады.

58-бап. Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және
спорт туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

Қазақстан Республикасының дене шынықтыру және спорт туралы заңнамасын бұзғаны үшін кінәлі жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады.

59-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Спорт федерациялары осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап алты ай ішінде өздерінің қызметін осы Заңның талаптарына сәйкес келтіруі тиіс.
2. Осы Заңның 41-бабында көрсетілген жаттықтырушылар мен спорт төрешілері осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап екі жыл ішінде аттестатталуға жатады.
3. «Дене шынықтыру және спорт туралы» 1999 жылғы 2 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 24, 1065-құжат; 2003 ж., № 15, 129-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 13, 86-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 10, 69-құжат; № 20, 152-құжат; 2009 ж., № 15-16, 77-құжат; № 18, 84-құжат; № 23, 111-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 24, 149-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; 2012 ж., № 3, 25-құжат; № 8, 64-құжат; № 12, 84-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 г. № 14, 72, 75-құжаттар) күші жойылды деп танылсын.
4. Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті