ИПС "Әділет"

      В соответствии с Законом Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в Закон Республики Казахстан "О республиканском бюджете Республики Казахстан на 1992 год" и некоторые законодательные акты Республики Казахстан", а также для проведения целенаправленной и адресной политики по усилению социальной поддержки малообеспеченных неработающих пенсионеров и семей с детьми в условиях либерализации цен Кабинет Министров Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      1. Утвердить прилагаемое Положение об исчислении совокупного дохода на члена семьи, применяемого для выплаты компенсации малообеспеченным гражданам в связи с удорожанием основных продуктов питания и пособий детям, и ввести его в действие с 1 октября 1992 г.
      2. Установить, что с 1 октября 1992 г. осуществляются выплаты единых пособий на детей в размерах: до 3 лет - 1850 рублей, от 3 до 18 лет - 1375 рублей в квартал.
      3. Выплату пособий, указанных в пункте 2 настоящего постановления, производить при условии, что среднемесячный совокупный доход на члена семьи за III квартал 1992 г. не превышает четырехкратной величины расчетного показателя, по месту работы (учебы) матери за счет средств социального страхования.
      Сноска. В пункте 3 заменены слова - постановлением Правительства РК от 9 августа 1996 г. N 987.
      4. Определить, что начиная с 1993 года компенсация малообеспеченным неработающим пенсионерам и единые пособия на детей назначаются при условии, что среднемесячный совокупный доход на члена семьи за квартал, предшествовавший кварталу обращения за компенсацией или едиными пособиями на детей, не превышает двухкратного расчетного показателя. Размеры компенсации и единых пособий на детей, а также расчетного показателя регламентируются Законом Республики Казахстан "О республиканском бюджете Республики Казахстан". Выплата компенсации малообеспеченным неработающим пенсионерам осуществляется по месту получения пенсии.
      Сноска. Пункт 4 изменен постановлением от 5 февраля 1993 г. N 91; заменены слова - постановлением Правительства РК от 9 августа 1996 г. N 987.

      5. Контроль за правильностью назначения и выплаты компенсации малообеспеченным гражданам в связи с удорожанием основных продуктов питания и единых пособий на детей предприятиями, учреждениями и организациями, в том числе органами социальной защиты населения, осуществляется их вышестоящими организациями, финансовыми и налоговыми органами.
      6. Предприятия, учреждения и организации всех форм собственности несут ответственность за неправильное оформление ими документов, по которым незаконно были назначены или выплачены компенсации малообеспеченным гражданам в связи с удорожанием основных продуктов питания и единые пособия на детей.
      7. Суммы компенсации и единых пособий на детей, незаконно

выплаченные по вине предприятий, учреждений и организаций,

восстанавливаются на соответствующий счет Пенсионного фонда

Республики Казахстан на основании решения комиссии по

назначению пособий в трехкратном размере.

Премьер-министр

Республики Казахстан

УТВЕРЖДЕНО

постановлением Кабинета Министров

Республики Казахстан

от 16 ноября 1992 года N 960

П О Л О Ж Е Н И Е

об исчислении совокупного дохода на члена семьи,

применяемого для выплаты компенсации малообеспеченным

гражданам в связи с удорожанием основных продуктов

питания и пособий детям

       Сноска. Раздел II утратил силу, разделы III и IV считаются
      разделами II и III - постановлением Правительства РК от
      15 мая 1996 г. N 604. В тексте Положения заменены слова -
      постановлением Правительства РК от 9 августа 1996 г. N 987.

      Назначение и выплата компенсаций малообеспеченным неработающим пенсионерам в связи с удорожанием основных продуктов питания и единых пособий на детей осуществляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      Сноска. Компенсация малообеспеченным неработающим пенсионерам в связи с удорожанием основных продуктов питания в дальнейшем именуется компенсация.
      Компенсация и единые пособия на детей назначаются при условии, что среднемесячный совокупный доход на члена семьи не превышает двухкратного размера расчетного показателя.
      Сноска. Абзац второй изменен постановлением от 5 февраля 1993 г. N 91.
      Расчетный показатель, применяемый при определении уровня среднемесячного дохода на члена семьи для выплаты компенсации или единых пособий на детей, исчисляется как средневзвешенный за период определения совокупного дохода на члена семьи (год, квартал).
      Пример 1. В течение квартала размер расчетного показателя изменялся следующим образом:
                апрель - 342 рубля
                май - 600 рублей
                июнь - 600 рублей

      Средневзвешенная величина расчетного показателя

за квартал составит 514 рублей (342х1+600х2):3. Для определения

уровня среднемесячного совокупного дохода на члена семьи

для выплаты компенсации или пособия принимается средневзвешенный

расчетный показатель в размере 515 рублей, т.е.

любая сумма округляется в сторону увеличения до 5 или 0.

1. Состав семьи, учитываемый при определении

права на компенсации и пособия

1. При определении права на получение компенсации и

пособия на детей в составе семьи учитываются:

       - муж, жена, находящиеся на их иждивении дети, не достигшие 18 лет, или старше этого возраста, получающие социальные пенсии как инвалиды с детства, а также проживающие совместно с супругами их нетрудоспособные родители: мужчины, достигшие 60 лет, женщины - 55 лет, не получающие пенсий;
      - студенты высших учебных заведений, учащиеся средних специальных и профессионально-технических учебных заведений (училищ, школ, лицеев, гимназий, колледжей, курсов по подготовке кадров), не достигшие 18 лет, в том числе и получающие стипендию (независимо от того, проживают ли они вместе с родителями или находятся на учебе в других городах);
      - лица, условно досрочно освобожденные из мест заключения и направленные на работу (на оставшийся срок) на строительные работы или в промышленность;
      - лица, условно осужденные к лишению свободы с обязательным привлечением к труду;
      - проживающие в семье пасынки и падчерицы, если они не учтены в семье родителей;
      - дети, находящиеся на излечении в больницах, детских санаториях, а также дети, за содержание которых в школах-интернатах родители или опекуны вносят частичную плату.
      2. При определении права на получение компенсации и пособия на детей в составе семьи не учитываются:
      - дед, бабушка, братья, сестры супругов;
      - дети, в отношении которых родители лишены родительских прав;
      - дети, находящиеся на государственном обеспечении; курсанты и слушатели военно-учебных заведений, не имеющие воинских званий офицерского состава, прапорщиков, мичманов, курсанты и слушатели учебных заведений системы Министерства внутренних дел;
      - курсанты мореходных училищ и средних специальных учебных заведений Министерства гражданской авиации; дети, помещенные в школы-интернаты для детей с дефектами умственного и физического развития, детские санаторно-лесные школы, специальные детские дома, общеобразовательные школы-интернаты общего типа, школы олимпийского резерва, суворовские, нахимовские училища, детские дома семейного типа, учащиеся ПТУ, которым предоставлено бесплатное питание, обмундирование и общежитие. Учащиеся, не обеспечиваемые жильем, не относятся к числу лиц, получающих полное государственное содержание;
      - дети, воспитывающиеся в опекунских (приемных) семьях;
      - дети, достигшие 18 лет, и старше;
      - военнослужащие срочной службы, в том числе проходящие службу в военно-строительных отрядах.
      3. Если одинокая мать (независимо от возраста) с ребенком проживает совместно с ее родителями, то пособие матери должно исчисляться без учета дохода ее родителей.
      4. При определении права на получение единого пособия на детей, находящихся под опекой, учитываются не доходы опекунов, а пенсии, пособия и алименты, получаемые на этих детей.
      5. При раздельном проживании родителей дети учитываются по их фактическому проживанию в семье матери или отца.
      6. Если дети, находящиеся на государственном обеспечении, на время летних каникул выбывают домой, они учитываются в составе семьи и право на получение компенсации и пособий пересматривается.
      7. При определении права на компенсацию и пособие учитываются члены семьи на момент обращения за компенсацией или пособием.
      Компенсация неработающим пенсионерам в связи с удорожанием основных продуктов питания и пособия семьям с детьми назначаются, если обращение за ней последовало не позднее 6 месяцев со дня возникновения права на нее. При обращении за компенсацией по истечении 6 месяцев она назначается и выплачивается за истекшее время, но не более, чем за 6 месяцев до месяца, в котором подано заявление со всеми необходимыми документами о назначении компенсации.

II. Особенности определения совокупного дохода

       10. При определении права на получение компенсации и пособия на детей в совокупный доход включаются доходы всех лиц, учтенных в составе семьи. Доходы учитываются в начисленной сумме, включая удержания (налоги, суммы, выплачиваемые в порядке возмещения ущерба и др.). Из суммы доходов исключаются только выплачиваемые алименты.
      Суммы ежемесячных пособий матерям учитываются в доходах года (квартала), в котором они полагались к выплате.
      11. В совокупном доходе лиц, работающих за границей, учитывается заработная плата как в национальной, так и в иностранной валюте. При этом доходы, полученные в иностранной валюте, пересчитываются в рубли по коммерческому курсу, действующему на момент определения права семьи на получение компенсации или пособия.
      Если гражданка Республики Казахстан состоит в зарегистрированном браке с иностранным гражданином, прибывшим в Республику Казахстан на работу или учебу, совокупный доход семьи определяется из доходов жены и иностранного гражданина (мужа), получаемых в Республике Казахстан в рублях и иностранной валюте в рублевом исчислении по действующему на момент определения курсу валют.
      В тех случаях, когда отец ребенка является иностранным гражданином и мать не состоит в зарегистрированном браке и совместно с ним проживает, совокупный доход семьи определяется без учета его доходов и он в составе семьи не учитывается.
      12. Премии, предусмотренные системами оплаты труда на данном предприятии, в учреждении, организации и подлежащие учету при определении совокупного дохода семьи, независимо от периодичности их выплаты (ежемесячные, квартальные, годовые, за определенные периоды работы), включаются в совокупный доход семьи по времени их начисления, т.е. в том месяце, в котором они внесены в платежную ведомость либо заменяющий ее документ.
      13. Доходы членов семьи, работающих по гражданско-правовым договорам, определяются на основании договора, а если в нем не указана полученная сумма, то на основании справки предприятия, организации, где производилась работа.
      В тех случаях, когда в гражданско-правовых договорах не оговорена сумма получаемого заработка, доходы за работу по этим договорам учитываются в совокупном доходе согласно поданному заявлению и на основании материалов встречной проверки.
      При наличии договоров на создание, издание, исполнение или иное использование произведений науки, литературы и искусства вознаграждения, выплачиваемые в счет этого договора авансом и при окончательном расчете, суммируются и распределяются с целью определения доходов за год на число лет действия договора.
      14. В совокупном доходе лиц, занятых работой у отдельных граждан или коллектива граждан, учитывается их фактический заработок. При этом натуральная часть заработной платы этих лиц включается в их совокупный доход в размере 100 процентов денежной оплаты.
      15. Денежное довольствие военнослужащих включается в совокупный доход семьи с учетом надбавок и доплат, за исключением денежного довольствия военнослужащим срочной службы, в том числе и проходящих службу в военно-строительных отрядах, поскольку они не учитываются в составе семьи.
      16. Получаемые алименты учитываются в совокупном доходе семьи по времени, за которое они причитаются и начислены, а выплачиваемые алименты исключаются. Суммы алиментов, полученные на детей в связи с перерасчетом заработка родителей, задолженностью не являются и в совокупном доходе семьи учитываются по времени их начисления.
      В тех случаях, когда брак между супругами расторгнут, но мать по ее письменному заявлению алименты на детей в году (в квартале), за который определяется доход, не получала, совокупный доход исчисляется без учета алиментов. Если будет установлено, что мать скрыла факт получения алиментов, то излишне выплаченные суммы пособий на детей удерживаются в порядке, установленном действующим законодательством.
      Если матери (отцу) решением суда было отказано во взыскании алиментов, а также в случаях, когда брак между супругами расторгнут, но мать (отец) отказались от получения алиментов либо их не получали, совокупный доход исчисляется без учета алиментов по представлении копии решения суда либо письменного заявления лица, обратившегося за пособием, о том, что он алименты не получал.
      При определении совокупного дохода полученные суммы алиментов учитываются на основании справок предприятий, учреждений, организаций о перечисленных алиментах, в случаях, когда алименты пересылаются отцом (матерью) лично, - на основании почтовых переводов, заявления матери (отца).
      17. В тех случаях, когда в году обращения за компенсацией или пособием в составе семьи произошли изменения в связи с рождением ребенка или по другим причинам, право на получение компенсации или пособия пересматривается.
      18. Пособие, назначенное на ребенка одинокой матери, вдове (вдовцу), разведенной женщине (мужчине), выплачивается до конца календарного года независимо от вступления матери в брак.
      19. При исчислении среднемесячного совокупного дохода семей, в которых один или оба члена семьи являются инвалидами I или II группы и не работают, доходы указанных лиц за год (квартал), предшествующий году (периоду) обращения за назначением компенсации или пособия на детей, не учитываются, а в среднемесячный совокупный доход семьи включается сумма назначенной инвалиду пенсии.
      Если после назначения компенсации или пособия инвалид поступит на постоянную работу, среднемесячный совокупный доход семьи пересчитывается с учетом общей суммы дохода, полученного инвалидом за прошлый год (квартал).
      20. Вопрос о назначении компенсации или пособия семье, потерявшей кормильца, решается после установления пенсии по случаю потери кормильца, а вместо заработка кормильца в среднемесячном совокупном доходе семьи учитывается назначенная семье пенсия.
      Если ребенок, на которого назначена пенсия по случаю потери кормильца, переведен на государственное обеспечение, при определении права на получение пособия на детей он в составе семьи и его доля в полученной за предшествовавший год пенсии не учитывается.

             III. Исчисление совокупного дохода семьи

      21. Совокупный доход определяется по доходам семьи за календарный год, предшествовавший году обращения за назначением пособия на детей (соответственно за квартал - за предшествующие 3 месяца).
      При исчислении среднего совокупного дохода семьи учитываются члены семьи, входящие в ее состав к моменту обращения за назначением компенсации или пособия на детей, и их доходы (если иное не предусмотрено настоящим Положением).
      Средний совокупный доход на члена семьи в месяц исчисляется путем деления общей суммы доходов семьи за календарный год на 12 (среднемесячный совокупный доход семьи), а затем на число членов семьи (за квартал соответственно на 3).
      22. Среднемесячный совокупный доход на одного члена семьи, в которой отец, проходивший срочную службу, демобилизовался из армии, исчисляется путем деления общей суммы доходов семьи за предшествующий год (заработок мужа после демобилизации, если он имелся, заработок жены и суммы полученных ежемесячных пособий на детей военнослужащих срочной службы - на 12, а затем на число членов семьи) (за квартал соответственно на 3).
      23. При определении среднемесячного дохода членов семьи, не подлежащих учету в составе семьи в связи с временным отсутствием и поступивших на работу в году обращения за назначением компенсации или пособия на детей или проработавших менее полного календарного года, за который определяется доход согласно разделу II настоящего Положения, учитываются их доходы (заработная плата, пособие по временной нетрудоспособности и др.) за все полные месяцы работы в соответствующем году; среднемесячный доход определяется путем деления заработка и других доходов за все полные месяцы работы на число этих месяцев.
      Если указанные члены семьи к моменту обращения за назначением компенсации или пособия на детей проработали менее одного полного месяца, то заработок за все проработанное время делится на число проработанных дней и полученная сумма умножается на число рабочих дней в месяц, определенное в среднем за год (25,4 дня - при 6-дневной рабочей неделе и 21,2 дня - при 5-дневной рабочей неделе).
      24. При исчислении среднемесячного совокупного дохода семей, в составе которых в году обращения за назначением компенсации или пособия на детей произошли изменения в связи с расторжением брака, учитываются доходы семьи за предшествующий год с учетом выбывшего члена семьи и его доходов.
      В случае отсутствия в семье одного из супругов в связи с осуждением к лишению свободы или направлением его на принудительное лечение в году обращения за назначением компенсации или пособия на детей при исчислении среднего совокупного дохода этих семей за предшествующий год учитываются выбывший член семьи и его доходы. В следующем году при исчислении среднего совокупного дохода этих семей учитываются выбывший супруг и его доходы до осуждения (направления на принудительное лечение), алименты или другие суммы, получаемые семьей от указанных лиц после осуждения (направления на принудительное лечение). Если эти лица отсутствуют в семье по указанным причинам в течение полного календарного года, они в составе семьи не учитываются.
      В случае, когда брак между супругами не расторгнут, но в году обращения за назначением компенсации или пособия вынесено решение суда о взыскании с отца (матери) алиментов, при определении среднего совокупного дохода семьи учитываются доходы отца (матери), а не сумма выплачиваемых алиментов, и он сам включается в состав семьи. При обращении этой семьи за компенсацией или пособием в следующем году доходы выбывшего супруга не учитываются, а учитывается среднемесячная сумма

полученных алиментов.

Пример 2.

Семья состоит из 5 человек (муж, жена и трое

детей в возрасте 17, 7, 5 лет). Обратились за назначением

пособия в 1993 году.

В IV квартале 1992 г. члены семьи имели следующие доходы:

а) заработную плату:

муж за 3 месяца - 5075 рублей

жена за 3 месяца - 4020 рублей

сын 17 лет за 1 месяц - 880 рублей

б) стипендию за 2 месяца - 1400 рублей.

Общий квартальный доход семьи составит 11375 рублей.

       Среднемесячный доход семьи за IV квартал определяется в сумме 3791 рубль 67 копеек (11375 рублей : 3), а на одного члена семьи 758 рублей 33 копейки (3791 рубль 67 коп.: 5).
      При расчетном показателе 900 рублей в месяц в IV квартале 1992 г. четырехкратный размер расчетного показателя составит 3600 рублей. Следовательно, семья имеет право на получение единых пособий на детей в возрасте 5 и 7 лет в установленном размере.

      Пример 3.
      Семья, обратившаяся за назначением пособия на детей в январе 1993 г. состоит из 6 человек: муж, жена, двое детей 4 и 2 лет и родители одного из супругов, получающие пенсии.
      При рассмотрении права на пособие в составе семьи учитываются: муж, жена и двое детей, всего 4 человека. Жена в предшествовавшем квартале находилась в отпуске по уходу за ребенком.
      Заработок мужа в IV квартале 1992 г. составил 3500 рублей в месяц (10500 рублей в квартал).
      Квартальный доход семьи равен 10500, среднемесячный доход семьи - 3500 рублей (10500 рублей : 3), среднемесячный доход на одного члена семьи - 875 рублей.
      Семья имеет право на пособие, так как при расчетном показателе 900 рублей в месяц в IV квартале 1992 г. четырехкратный размер расчетного показателя составит 3600 рублей.
      25. Изменения в доходах, происшедшие в году (квартале) получения пособия, не учитываются.

      Пример 4.
      В 1993 году семье назначено пособие на 2 детей, не достигших десятилетнего возраста. При назначении пособия был учтен заработок мужа в IV квартале 1992 г. в размере 4500 рублей в месяц. В феврале 1993 г. мать детей, не работавшая ранее, поступила на работу, в связи с чем материальное положение улучшилось, однако это обстоятельство не будет приниматься во внимание и до I квартала 1993 г. семья будет получать пособие.
      26. Уточнение в текущем году (квартале) совокупного дохода на члена семьи, исчисленного за истекший календарный год (квартал), производится по заявлению граждан в случаях:
      рождения ребенка, предоставления матери отпуска по уходу за ребенком;
      призыва в Вооруженные Силы для прохождения действительной военной службы (кроме офицерского состава);
      смерти члена семьи, лишения родительских прав, расторжения брака, перевода ребенка на государственное обеспечение.
      27. Если в году (квартале) обращения за компенсацией или пособием в составе семьи произошли изменения в связи с расторжением брака, то среднемесячный доход семьи за предшествующий год (квартал) исчисляется в общем порядке, т.е. учитываются выбывший супруг и его доходы.
      Если изменения в составе семьи в связи с расторжением брака произошли в году (квартале), предшествующем году (кварталу) обращения за назначением пособия, и семья получает алименты, то выбывший супруг и его доходы не учитываются, а в среднемесячный доход семьи за год (квартал) включается среднемесячная сумма полученных алиментов, которая определяется путем деления общей суммы алиментов, полученных в прошлом году (квартале), на число полных месяцев, за которые они выплачены.

      Пример 5.
      В октябре 1992 г. супруги расторгли брак. С 1 ноября до конца года на двоих детей мать получала алименты в сумме 1130 рублей. Средний размер алиментов в месяц составил 565 рублей (1130:2). Среднемесячная заработная плата матери за IV квартал 1992 г. - 2500 рублей. Общий месячный доход семьи за IV квартал 1992 г. равен 3065 рублям (2500+565), а на одного члена семьи - 1021 рубль 67 коп. (3065:3).
      28. Если брак расторгнут ранее, чем в году (квартале), предшествующем году (кварталу) обращения за назначением компенсации или пособия, и мать получила алименты не за все месяцы года (квартала), за который определяется совокупный доход, то совокупный доход семьи в этом случае исчисляется исходя из фактически полученных алиментов в календарном году (квартале). Сумма полученных алиментов делится на 12 (3), а затем на число членов семьи.
      В случае, когда брак между супругами не расторгнут, но в году (квартале) обращения за назначением компенсации или пособия вынесено решение суда о взыскании с отца (матери) алиментов, при определении среднего совокупного дохода семьи учитываются доходы отца (матери), а не сумма выплачиваемых алиментов, и он сам включается в состав семьи. При обращении этой семьи за компенсацией или пособием в следующем году (квартале) доходы выбывшего супруга не учитываются, а учитывается среднемесячная сумма полученных алиментов.
      29. Если в семье один из супругов в году (квартале), предшествовавшем году (кварталу) обращения за компенсацией или пособием, был осужден к лишению свободы или направлен на принудительное лечение и в связи с этим проработал неполный календарный год (квартал), то при исчислении среднего совокупного дохода этой семьи в числе ее членов учитывается выбывший супруг и его доходы на период до осуждения (направления на принудительное лечение). За месяцы после осуждения (направления на принудительное лечение) выбывший супруг и его доходы в совокупном доходе семьи не учитываются, а вместо его доходов учитываются алименты и другие полученные от него суммы.
      Пример 6.
      Семья состоит из 5 человек (муж, жена и трое детей до 16 лет, учащиеся средней школы). В ноябре 1992 г. отец осужден к лишению свободы на 2 года. Заработная плата мужа в октябре 1992 г. составила 2495 рублей в месяц, жены - 1700 рублей. При определении права семьи на пособие на детей в I квартале 1993 г. совокупный доход исчисляется по доходам за IV квартал 1992 г.: заработная плата мужа до осуждения - 2495 рублей (2495х1), заработок жены за этот период - 1700 рублей (1700х1). Доход семьи за октябрь равен 4195 рублям (2495+1700), а на одного члена семьи за этот период - 839 рублям (4195:5). Доход жены за оставшиеся 2 месяца составил 3400 рублей, алименты на детей, полученные от мужа, - 1650. Итого за 2 месяца - 5050 рублей, на одного члена семьи - 1262 рубля 50 копеек (5050:4).
      Все доходы на члена семьи за квартал составили 2101 рубль 50 коп. (839+1262,5), а среднемесячный доход на одного члена семьи - 700 рублей 50 коп. (2101,5:3). Следовательно, семья имеет право на пособие в полном размере.
      30. При определении среднемесячного дохода такой семьи за год (квартал), в которой отсутствующий супруг возвратился в семью после отбытия наказания (принудительного лечения) и проработал в связи с этим не весь календарный год (квартал), учитываются его доходы за все полные календарные месяцы работы в году (квартале). Среднемесячный доход определяется делением заработка и других доходов возвратившегося супруга за все полные месяцы работы в соответствующем году (квартале) на число этих месяцев. На каждого члена семьи в таких случаях среднемесячный доход исчисляется раздельно, и полученная сумма делится на количество учитываемых членов семьи.
      Пример 7.
      Муж вернулся после отбытия наказания в ноябре 1992 г. (в октябре алименты не платил). Его заработок за 1 полный месяц после возвращения из мест заключения (декабрь) составил 4000 рублей. Среднемесячная заработная плата жены за IV квартал 1992 г. составила 2100 рублей. Среднемесячный доход всей семьи (из 5 человек) равен 6100 (4000+2100), а на одного члена семьи - 1220 (6100:5). Семья имеет право на пособие.
      В таком же порядке подсчитывается доход лиц, если они по указанным причинам поступили на работу в году (квартале) обращения за назначением компенсации или пособия.
      В тех случаях, когда выбывший супруг отсутствует в семье по указанным причинам в течение полного календарного года (квартала), он в составе семьи не учитывается.
      31. Если возвратившийся супруг после отбытия наказания или принудительного лечения к моменту обращения за назначением компенсации или пособия проработал менее полного месяца, заработок за все проработанное время делится на число проработанных дней, и полученная сумма умножается на среднее число рабочих дней в месяце (25,4 дня - при 6-дневной и 21,2 дня при 5-дневной рабочей неделе).

      "Қазақстан Республикасының 1992 жылға арналған республикалық бюджетi туралы" Қазақстан Республикасы Заңына және Қазақстан Республикасының кейбiр заңдық актiлерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, сондай-ақ бағаның ырықтандырылуы жағдайында табысы аз жұмыс iстемейтiн зейнеткерлер мен балалары бар отбасыларын әлеуметтiк жағынан қолдауды күшейту жөнiндегi нысаналы және нақты саясат жүргiзу үшiн Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi қаулы етедi:
      1. Негiзгi тамақ өнiмдерiнiң қымбаттауына байланысты табысы аз азаматтарға өтемақы және балаларға жәрдемақы төлеу үшiн қолданылатын отбасы мүшесiне шаққандағы жиынтық табысын есептеу туралы осыған қосылған Ереже бекiтiлсiн және ол 1992 жылғы 1 қазаннан бастап күшiне енгiзiлсiн.
      2. 1992 жылғы 1 қазаннан бастап балаларға төленетiн бiрыңғай жәрдемақы тоқсан сайын 3 жасқа дейiнгiлерге - 1850 сом, 3 жастан 18 жасқа дейiнгiлерге - 1375 сом мөлшерiнде болып белгiленсiн.
      3. Осы қаулының 2-тармағында көрсетiлген жәрдемақы 1992 жылдың III тоқсанында отбасы мүшесiне шаққанда орташа айлық жиынтық табысы есептiк көрсеткiшiнiң төменгi жалақының төрт еселенген шамасынан аспайтын жағдайда, әлеуметтiк сақтандыру қаражаты есебiнен шешесiнiң жұмыс (оқу) орны бойынша төленсiн.
      4. 1993 жылдан бастап табысы аз жұмыс iстемейтiн зейнеткерлерге өтемақы мен балаларға бiрыңғай жәрдемақы отбасы мүшесiне шаққанда орташа айлық жиынтық табысы өтемақы немесе балаларға бiрыңғай жәрдемақы алу жөнiнде өтiнiш жасалған тоқсанның алдындағы тоқсанда ең төмен жалақының төрт еселенген шамасынан аспаған жағдайда тағайындалатын болып белгiленсiн. Өтемақы және балаларға бiрыңғай жәрдемақы, сондай-ақ есептiк көрсеткiшi "Қазақстан Республикасының республикалық бюджетi туралы" Қазақстан Республикасының Заңында реттелетiн болады. Табысы аз жұмыс iстемейтiн зейнеткерлерге өтемақы зейнетақы алатын орны бойынша төленедi.
      ЕСКЕРТУ. 3 және 4-тармақтарындағы сөздер ауыстырылды - ҚРҮ-нiң
               1996.08.09. N 987 қаулысымен.
      5. Негiзгi тамақ өнiмдерiнiң қымбаттауына байланысты табысы аз азаматтарға өтемақыны және балаларға бiрыңғай жәрдемақыны кәсiпорындардың, мекемелердiң және ұйымдардың, оның iшiнде халықты әлеуметтiк жағынан қорғау органдарының дұрыс тағайындап, төлеуiн олардың жоғары тұрған ұйымдары, қаржы және салық органдары бақылайды.
      6. Негiзгi тамақ өнiмдерiнiң қымбаттауына байланысты азаматтарға өтемақы мен балаларға бiрыңғай жәрдемақы олар бойынша заңсыз тағайындалған немесе төленген құжаттарды дұрыс ресiмдемегенi үшiн меншiктiң барлық нысанындағы кәсiпорындар, мекемелер мен ұйымдар жауап бередi.
      7. Кәсiпорындардың, мекемелер мен ұйымдардың кiнәсiнен заңсыз төленген өтемақы мен балаларға бiрыңғай жәрдемақы сомасы жәрдемақы тағайындау жөнiндегi комиссияның шешiмi негiзiнде Қазақстан Республикасының Зейнетақы қорының тиiстi шотына үш есе мөлшерде қайтарылады.

          Қазақстан Республикасының
               Премьер-министрi

Қазақстан Республикасы

Министрлер Кабинетiнiң

1992 жылғы 16 қарашадағы

N 960 қаулысымен

Бекiтiлген

            Негiзгi тамақ өнiмдерiнiң қымбаттауына байланысты
             табысы аз азаматтарға өтемақы және балаларға
          жәрдемақы төлеу үшiн қолданылатын, отбасы мүшесiне
             шаққандағы жиынтық табысын есептеу туралы
                              Ереже
      ЕСКЕРТУ. Ереженiң мәтiнiндегi "ең төменгi жалақының" деген
               сөздер "есептiк көрсеткiшiнiң" деген сөздер мен
               ауыстырылған - ҚРҮ-нiң 1996.08.09. N 987 қаулысымен.

      Негiзгi тамақ өнiмдерiнiң қымбаттауына байланысты табысы аз азаматтарға өтемақы* және балаларға бiрыңғай жәрдемақы Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тағайындалады және төленедi. Сiлтеме. Негiзгi тамақ өнiмдерiнiң қымбаттауына байланысты табысы аз жұмыс iстемейтiн зейнеткерлерге өтемақы бұдан былай - өтемақы деп аталады.
      Өтемақы мен балаларға бiрыңғай жәрдемақы, отбасы мүшесiне шаққандағы орташа айлық жиынтық табысы ең төмен жалақының төрт еселенген мөлшерiнен аспайтын жағдайда тағайындалады.
      Өтемақының немесе балаларға бiрыңғай жәрдемақының мөлшерiн анықтаған кезде қолданылатын ең төмен жалақы отбасы мүшесiне шаққандағы жиынтық табысын анықтаған кезеңге орташа сарапталған шама ретiнде есептеледi (жыл, тоқсан).

1-мысал. Тоқсан iшiнде жалақының ең төмен мөлшерi былайша

өзгерiп отырады делiк:

сәуiр - 342 сом

мамыр - 600 сом

маусым - 600 сом

Ең төменгi жалақының орташа сарапталған шамасы тоқсан

бойынша 514 сом болады (342х1+600х2):3. Жәрдемақының мөлшерiн

анықтау үшiн 515 сом мөлшерiндегi орташа сарапталған ең төменгi

жалақы, яғни кез-келген сома көбейту жағына қарай 5-ке немесе

0-ге ықшамдалады.

1. Өтемақы мен жәрдемақы алу хұқығын анықтау

кезiнде ескерiлетiн отбасы құрамы

1. Өтемақы мен балаларға жәрдемақы алу хұқығын анықтау

кезiнде отбасы құрамында мыналар есептеледi:

       - ерi, әйелi, 18-ге толмаған олардың асырауындағы балалар немесе бұл жастан асқан бала жасынан мүгедек ретiнде әлеуметтiк зейнетақы алатын балалар, сондай-ақ ерлi-зайыптылармен бiрге тұратын жұмысқа жарамайтын ата-аналары: зейнетақы алмайтын 60 жасқа келген еркектер, 55-ке келген әйелдер;
      - 18 жасқа толмаған жоғары оқу орындарының студенттерi, арнаулы орта және кәсiптiк-техникалық оқу орындарының (училищелердiң, мектептердiң, лицейлердiң, гимназиялардың, колледждердiң, кадрлар даярлайтын курстардың) оқушылары, соның iшiнде стипендия алатындары да (ата-аналарымен бiрге тұратын-тұрмайтынына немесе басқа қалаларда оқитынына қарамастан);
      - шартты түрде мерзiмiнен бұрын тұтқындау орнынан босатылып, құрылыс жұмыстарына немесе өнеркәсiпте жұмыс iстеуге (қалған мерзiмге) жiберiлген адамдар;
      - мiндеттi түрде еңбекке тарта отырып, шартты түрде бас бостандығынан айыруға сотталған адамдар;
      - отбасында тұратын өгей ұлдар мен өгей қыздар, егер олар ата-аналарының отбасында есепке алынбаған болса;
      - емханада, балалар санаторийлерiнде емделiп жатқан балалар, сондай-ақ мектеп-интернатта тәрбиеленгенi үшiн ата-аналары немесе қамқоршылары iшiнара ақы төлейтiн балалар.
      2. Өтемақы мен балаларға жәрдемақы алу хұқығын анықтау кезiнде отбасы құрамында мыналар есептелмейдi:
      - ерлi-зайыптылардың атасы, әжесi, аға-iнiлерi, апа-қарындастары;
      - ата-ана хұқығынан айырылған ата-аналардың балалары;
      - мемлекеттiк қамсыздандыруға алынған балалар; әскериоқу орындары офицерлер құрамының, прапорщиктер, мичмандар әскери атақтары жоқ курсанттары мен тыңдаушылары, Iшкi iстер министрлiгi жүйесi оқу орындарының курсанттары мен тыңдаушылары;
      - теңiзде жүзу училищелерi мен Азаматтық авиация министрлiгiнiң арнаулы оқу орындарының курсанттары; тамақ, киiм-кешек және жатақхана тегiн берiлетiн ақыл-есi кем және дене бiтiмi мүкiс балаларға арналған мектеп-интернаттарға, балаларға арналған санаторий-орман мектептерiне, арнаулы балалар үйлерiне, жалпы бiлiм беретiн жалпы үлгiдегi мектеп-интернаттарға, олимпиядалық резервтер мектептерiне, суворовтық, нахимовтық училищелерге, отбасылық үлгiдегi балалар үйлерiне орналастырылған балалар, кәсiптiк-техникалық училищелердiң оқушылары. Тұратын орынмен қамтамасыз етiлмеген оқушылар, мемлекеттiң толық асырауындағы балалардың қатарына жатқызылмайды;
      - қамқоршы (асырауға алушы) отбасында тәрбиеленушi балалар;
      - 18 жасқа толған және одан да ересек балалар;
      - мерзiмдi қызметтегi әскери қызметшілер, оның iшiнде қызметiн әскери-құрылыс отрядтарында өтеушi әскери қызметшiлер.
      3. Егер жалғызiлiктi ана (жасына қарамастан) баласымен өзiнiң әке-шешесiмен бiрге тұратын болса, онда анаға берiлетiн жәрдемақы оның ата-анасының табысын есепке алмай есептелуге тиiс.
      4. Қамқорлықтағы балаларға бiрыңғай жәрдемақы алу хұқын анықтаған кезде қамқоршылардың табысы емес, осы балаларға алынатын зейнетақы,жәрдемақы мен алимент есепке алынады.
      5. Әке-шешесi бөлек тұрған жағдайда балалар шешесiнiң немесе әкесiнiң отбасында нақты тұруына қарай есепке алынады.
      6. Егер мемлекет тарапынан қамтамасыз етiлетiн балалар жазғы каникул кезiнде үйлерiнде тұратын болса, онда олар отбасының құрамында есептеледi және өтемақы мен жәрдемақы алу хұқығы қайта қаралады.
      7. Өтемақы мен жәрдемақы алу хұқығын анықтау кезiнде отбасы мүшелерi өтемақы немесе жәрдемақы алу жөнiнде өтiнiш жасаған сәтке есепке алынады.
      Негiзгi тамақ өнiмдерiнiң қымбаттауына байланысты табысы аз зейнеткерлерге төленетiн өтемақы және балалары бар отбасына жәрдемақы егер оны алу хұқығы пайда болған күннен бастап 6 айдан кешiктiрiлмей өтiнiш берiлгенде тағайындалады. 6 ай өткеннен кейiн өтемақы алу жөнiнде өтiнiш жасалған жағдайда ол өтемақы тағайындау туралы арызы барлық қажеттi құжаттарымен бiрге берiлген айға дейiнгi, бiрақ бұрынғы 6 айдан аспайтын уақытқа өтемақы тағайындалып, төленетiн болады.

          II. Отбасының орташа жиынтық табысын есептеу
      Ескерту. II-бөлiмнiң күшi жойылған, III және IV бөлiмдерi
               II және III бөлiмдер болып саналды - ҚРҮ-нiң
               1996.05.15. N 604 қаулысымен.

        II. Жиынтық табысты анықтаудың ерекшелiктерi

      10. Өтемақы мен балаларға жәрдемақы алу хұқығын анықтау кезiнде отбасы құрамында есептелген барлық адамдардың табысы қамтылады. Табыстар ұсталған соманы қосқанда (салықтарды, зиянды өтеу тәртiбiмен төленетiн соманы, т. б.) есептелген сома бойынша ескерiледi. Табыстардың сомасынан тек төленетiн алименттер ғана алып тасталады.
      Аналарға берiлетiн ай сайынғы жәрдемақы сомасы төленуге тиiстi болған жылдың табысы iшiнде есептеледi.
      11. Шетелде жұмыс iстейтiн адамдардың жиынтық табысында жалақы ұлттық валютамен де, шетелдiк валютамен де ескерiледi. Бұл орайда шетелдiк валютамен алынған табыстар отбасының өтемақы немесе жәрдем ақы алу хұқығын айқындау сәтiнде қолданылған коммерциялық бағам бойынша соммен қайта есептелiнедi.
      Егер Қазақстан Республикасының азаматшасы Қазақстан Республикасына келген шетелдiк азаматпен некеге тұрса, отбасының жиынтық табысы әйелдiң және шетелдiк азаматтың (ерiнiң) Қазақстан Республикасында алатын сом және шетелдiк валюта түрiндегi табыстарын айқындау сәтiнде қолданылған валюта бағамы бойынша соммен есептелiп айқындалады.
      Баланың әкесi шетелдiк азамат болып шешесi онымен некеге тiркелмеген, бiрақ онымен бiрге тұрған жағдайда отбасының жиынтық табысы оның табыстарын есептемей айқындалады және ол отбасының құрамында есептелмейдi.
      12. Осы кәсiпорында, мекемеде, ұйымда еңбекке ақы төлеу жүйелерiнде көзделмеген және отбасының жиынтық табысын айқындау кезiнде есепке алынуға тиiс сыйлықтар олардың төлену кезiнде (ай сайынғы, тоқсандық, жылдық, жұмыстың белгiлi бiр кезеңдерi үшiн) қарамастан, оның есептелген уақытына қарай, яғни ол төлем ведомосына не оны ауыстыратын құжатқа енгiзiлген айдағы жиынтық табысқа қосылады.
      13. Азаматтық-хұқықтық шарттар бойынша жұмыс iстейтiн отбасы мүшелерiнiң табыстары шарт негiзiнде айқындалады, ал егер онда алынған сома көрсетiлмесе, онда жұмыс iстелген кәсiпорынның, ұйымның анықтамасы негiзiнде айқындалады.
      Азаматтық-хұқықтық шарттарда алынатын ақының сомасы көрсетiлмеген жағдайда осы шарттар бойынша iстелген жұмыс үшiн табыстар жиынтық табыста берiлген арызға сәйкес және қайта тексеру материалдары негiзiнде есептеледi.
      Ғылым, әдебиет пен өнер шығармаларын жазу, басып шығару, орындау немесе өзге де пайдалану жөнiндегi шарттар болған жағдайда осы шарттың есебiне аванс ретiнде және түпкiлiктi есеп айырысу кезiнде төленетiн сыйақы бiр жылғы табысты айқындау мақсатымен шарттың күшi қолданылатын жылдардың санына жинақталып, бөлiнедi.
      14. Жеке азаматтарда немесе азаматтар ұжымында жұмыс iстейтiн адамдардың жиынтық табысында олардың нақтылы алған ақысы ескерiледi. Бұл орайда осы адамдардың жалақысының заттай бөлiгi олардың жиынтық табысына ақшалай төленетiн ақының 100 процентi мөлшерiнде қосылады.
      15. Әскери қызметшiлердiң ақшалай түсiмi отбасының жиынтық табысына үстеме мен қосымша ақыны ескере отырып қосылады. Бұл арада мерзiмдi қызметтегi әскери қызметшiлердiң, оның iшiнде әскери-құрылыс отрядтарында қызметiн өтеп жатқан әскери қызметшiлердiң де, ақшалай қаражаты қосылмайды, өйткенi олар отбасының құрамында есептелмейдi.
      16. Алынатын алименттер отбасының жиынтық табысында олар есептелетiн және аударылған уақыт бойынша есептеледi, ал төленген алименттер есептелмейдi. Әке-шешенiң табысын қайта есептеуге байланысты балаларға алынған алименттер сомасы берешек болып табылмайды және отбасының жиынтық табысында олардың аударылған уақыты бойынша есептелiнедi.
      Ерлi-зайыптылар арасындағы неке бұзылған, бiрақ шешесi өзiнiң жазбаша арызы бойынша табыс айқындалатын жылы (тоқсанда) алимент алмаған жағдайда жиынтық табыс алиментсiз есептелiнедi. Егер шешесiнiң алимент алу фактiсiн жасырғаны анықталса, онда балаға берiлетiн жәрдемақының артық төленген сомасы қолданылып жүрген заңда белгiленген тәртiппен ұсталады.
      Егер шешесiне (әкесiне) соттың шешiмiмен алимент өндiрiп алынбайтын болса, сондай-ақ ерлi-зайыптылар арасындағы неке бұзылған, бiрақ шешесi (әкесi) алимент алудан бастартқан не оны алмаған жағдайда жиынтық табыс сот шешiмiнiң көшiрмесiн не жәрдемақы сұраған адамның алимент алмағаны туралы жазбаша арызы табыс етiлгеннен кейiн алиментсiз есептелiнедi.
      Жиынтық табысты айқындау кезiнде алынған алимент сомасы кәсiпорындардың, мекемелердiң, ұйымдардың аударылған алимент туралы анықтамасы негiзiнде, әкесi (шешесi) алименттi тiкелей өзi жiберген жағдайда - почта аудармалары, шешесiнiң (әкесiнiң) арызы негiзiнде есептелiнедi.
      17. Өтемақы немесе жәрдемақы жөнiнде өтiнiш жасалған жылы отбасының құрамында бала тууына немесе басқа да себептерге байланысты өзгерiс бола қалған жағдайда өтемақы немесе жәрдемақы алу хұқығы қайта қаралады.
      18. Жалғызiлiктi ананың баласына, жесiр әйелге (тұл еркекке), ажырасқан әйелге (еркекке) тағайындалған жәрдемақы, шешесiнiң некеге тұрғанына қарамастан, күнтiзбелiк жылдың соңына дейiн төленедi.
      19. Отбасының бiр немесе екi мүшесi I немесе II топтағы мүгедектер әрi жұмыс iстемейтiн болса, отбасының орташа айлық жиынтық табысын есептеген кезде, аталған адамдардың өтемақы немесе балаларға жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасаған жылдың (кезеңнiң) алдындағы жылғы (тоқсандағы) табысы есептелмейдi, ал отбасының орташа айлық жиынтық табысына мүгедекке тағайындалған зейнетақы қосылады.
      Егер өтемақы немесе жәрдемақы тағайындалғаннан мүгедек тұрақты жұмысқа түскен болса, отбасының орташа айлық жиынтық табысы мүгедектiң өткен жылы (тоқсанда) алған табысының жалпы сомасы ескерiлiп қайтадан есептелiнедi.
      20. Асыраушысынан айрылған отбасыға өтемақы немесе жәрдемақы тағайындау туралы мәселе асыраушысынан айрылуына байланысты зейнетақы белгiленгеннен кейiн шешiледi, ал асыраушысының табысының орнына, отбасының орташа айлық жиынтық табысында тағайындалған зейнетақы есептелiнедi.
      Егер асыраушысынан айырылуына байланысты зейнетақы тағайындалған бала мемлекеттiк қамсыздандыруға көшiрiлсе, балаларға жәрдем ақы алу хұқығын анықтау кезiнде ол отбасының құрамында болады және оның алдыңғы жыл үшiн алған зейнетақыдағы үлесi есептелмейдi.

              III. Отбасының жиынтық табысын есептеу

      21. Жиынтық табыс отбасының балаларға жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасаған жылдың алдындағы күнтiзбелiк жылғы табыстары бойынша (тиiсiнше тоқсандағы - алдыңғы үш айдағы) айқындалады.
      Отбасының орташа жиынтық табысын есептеу кезiнде өтемақы немесе балаларға берiлетiн жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасаған сәттегi отбасының құрамына кiретiн оның мүшелерi және олардың табыстары есептелiнедi (егер осы Ережеде өзгеше көзделмесе).
      Айына отбасының мүшесiне шаққандағы орташа жиынтық табыс отбасының күнтiзбелiк жылғы табыстарының жалпы мөлшерiн 12-ге (отбасының орташа айлық жиынтық табысы), сосын отбасы мүшелерiнiң санына (тоқсан үшiн тиiсiнше 3-ке) бөлу арқылы есептелiнедi.
      22. Әкесi мерзiмдi қызметiн өтеп, армиядан қайтқан отбасының бiр мүшесiне шаққандағы орташа айлық жиынтық табыс отбасының алдыңғы жылғы табыстарының жалпы мөлшерiн бөлу арқылы есептелiнедi (ерiнiң армиядан қайтқаннан кейiнгi жалақысы - егер мұндай түсiм болса, әйелiнiң жалақысы мен мерзiмдi қызметтегi әскери қызметшiлердiң балаларына алынған ай сайынғы жәрдемақысының сомасы 12-ге, сосын отбасы мүшелерiнiң санына бөлiнедi) (тоқсан үшiн тиiсiнше 3-ке бөлiнедi).
      23. От басында уақытша болмауына байланысты отбасының құрамында есепке алынбауға тиiстi және өтемақы немесе балаларға жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасалған жылы жұмысқа тұрған немесе осы Ереженiң II-бөлiмiне сәйкес табыс айқындалатын күнтiзбелiк жылы толық жұмыс iстемеген отбасы мүшелерiнiң орташа айлық табысын айқындау кезiнде олардың тиiстi жылғы жұмыс iстеген барлық толық айларындағы табыстары (жалақы, еңбекке уақытша жарамсыздығына байланысты жәрдемақы т. б.) есептелiнедi; орташа айлық табыс жұмыс iстеген барлық толық айлардағы табысы мен басқа да табыстарды осы айларға бөлу арқылы айқындалады.
      Егер отбасының аталған мүшелерi өтемақы немесе балаларға жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасаған сәтке дейiн толық бiр айға толмайтын уақыт жұмыс iстеген болса, онда барлық жұмыс iстеген уақыттағы табысы жұмыс iстелген күндердiң санына бөлiнiп, алынған сома орта есеппен бiр жылда айқындалған бiр айдағы жұмыс күндерiнiң санына көбейтiледi (6 күндiк жұмыс аптасында - 25,4 күн және 5 күндiк жұмыс аптасында - 21,2 күн).
      24. Өтемақы немесе балаларға жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасалған жылы некенiң бұзылуына байланысты отбасының құрамында өзгерiс болған отбасыларының орташа айлық табысын есептеу кезiнде отбасының алдыңғы жылғы табысы отбасының кеткен мүшесiн және оның табысын ескере отырып есептелiнедi.
      Өтемақы немесе балаларға берiлетiн жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасалған жылы бас бостандығынан айыруға сотталуына немесе оның күштеп емдеуге жiберiлуiне байланысты ерлi-зайыптының бiрi отбасында болмаған жағдайда бұл отбасының алдыңғы жылғы орташа жиынтық табысын есептеу кезiнде отбасының кетiп қалған мүшесi және оның табыстары ескерiледi. Келесi жылы бұл отбасылардың орташа жиынтық табысын есептеу кезiнде кетiп қалған ерi және оның сотталғанға (күштеп емделуге жiберiлгенге) дейiнгi табыстары, алименттер және отбасының аталған адамдардан сотталғаннан (күштеп емдеуге жiберiлгеннен) кейiн алатын басқа да сомалары ескерiледi. Егер бұл адамдар отбасында аталған себептер бойынша толық күнтiзбелiк жыл бойына болмаса, олар отбасының құрамында есептелмейдi.
      Ерлi-зайыптылардың арасындағы неке бұзылмаған, бiрақ өтемақы немесе жәрдемақы тағайындау туралы өтiнiш жасалған жылы әкеден (шешеден) алимент өндiрiп алу туралы соттың шешiмi шығарылған жағдайда отбасының орташа жиынтық табысын айқындау кезiнде төленетiн алименттiң сомасы емес, әкесiнiң (шешесiнiң) табысы есептеледi және оның өзi отбасының құрамына енгiзiледi. Бұл

отбасы өтемақы немесе жәрдемақы тағайындау жөнiнде келесi жылы

өтiнiш жасалғанда кетiп қалған ерiнiң табыстары есептелмейдi,

тек алынған алименттiң орташа айлық сомасы есептеледi.

2-мысал. Отбасы 5 адамнан тұрады (ерi, әйелi және 17, 7, 5

жастағы үш бала). 1993 жылы жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш

жасады.

1992 жылдың IV тоқсанында отбасы мүшелерiнiң мынадай

табыстары болды:

а) жалақы:

ерi 3 айда - 5075 сом

әйелi 3 айда - 4020 сом

17 жастағы ұлы 1 айда - 880 сом

ә) стипендия 2 айда - 1400 сом

Отбасының жалпы тоқсандық табысы 11375 сом болды.

       Отбасының IV тоқсандағы орташа айлық табысы 3791 сом 67 тиын (11375 сом:3), ал отбасының бiр мүшесiне шаққанда 758 сом 33 тиын (3791 сом 67 тиын:5).
      1992 жылғы IV тоқсанда ең төмен жалақы айына 900 сом болғанда ең төмен жалақының төрт еселенген мөлшерi 3600 сом болады. Демек, отбасының 5 және 7 жастағы балаларға белгiленген мөлшерде бiрыңғай жәрдемақы алуға хұқы бар.
      3-мысал. 1993 жылғы қаңтарда балаларға жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасаған отбасы 6 адамнан тұрады: ерi, әйелi, 4 және 2 жастағы екi баласы және ерлi-зайыптының бiреуiнiң зейнетақы алатын әке-шешесi.
      Жәрдемақы хұқығын қарау кезiнде отбасының құрамында мыналар есептеледi: ерi, әйелi және екi бала, барлығы 4 адам. Әйелi алдыңғы тоқсанда баланы күтуге байланысты демалыста болған.
      Ерiнiң 1992 жылғы IV тоқсандағы жалақысы айына 3500 сом болды (тоқсанда 10500 сом).
      Отбасының тоқсандық табысы 10500 сом, отбасының орташа айлық табысы - 3500 сом (10500 сом :3), ал отбасының бiр мүшесiне шаққандағы орташа айлық табыс - 875 сом 00 тиын.
      Отбасының жәрдемақы алуға хұқығы бар, өйткенi 1992 жылғы IV тоқсанда ең төменгi жалақы айына 900 сом болғанда, ең төменгi жалақының төрт еселенген мөлшерi 3600 сом.
      25. Жәрдемақы алған жылы (тоқсанда) табыстарда болған өзгерiстер есептелмейдi.
      4-мысал. 1993 жылы отбасына он жасқа толмаған 2 бала үшiн жәрдемақы тағайындалды. Жәрдемақы тағайындау кезiнде ерiнiң 1992 жылғы IV тоқсандағы айына 4500 сом мөлшерiндегi табысы ескерiлдi. 1993 жылғы ақпанда балалардың бұрын жұмыс iстемеген шешесi жұмысқа тұрды, осыған орай материалдық ахуалы жақсарды, алайда бұл жағдай ескерiлмейдi, сөйтiп 1993 жылғы I тоқсанның аяғына дейiн отбасы жәрдемақы алып отыратын болады.
      26. Ағымдағы жылы (тоқсанда) отбасының мүшесiне шаққанда өткен күнтiзбелiк жылы (тоқсанда) есептелген жиынтық табысы азаматтардың арызы бойынша мынадай жағдайда:
      бала туғанда, шешесiне баланы күтуге байланысты демалыс берiлгенде;
      мiндеттi әскери қызметтi өтеу үшiн Қарулы Күштерге шақырылғанда (офицерлер құрамынан басқа);
      отбасының мүшесi қайтыс болғанда, ата-аналық хұқықтан айырылғанда, неке бұзылғанда, бала мемлекеттiк қамсыздандыруға көшiрiлгенде анықталады.
      27. Егер өтемақы немесе жәрдемақы жөнiнде өтiнiш жасалған жылы (тоқсанда) отбасының құрамында некенiң бұзылуына байланысты өзгерiстер болса, отбасының алдыңғы жылғы (тоқсандағы) орташа айлық табысы жалпы тәртіппен есептелiнедi, яғни кетiп қалған зайыбы және оның табыстары ескерiледi.
      Егер некенiң бұзылуына байланысты отбасының құрамындағы өзгерiстер жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасалған жылдың (тоқсанның) алдындағы жылы (тоқсанда) болса және отбасы алимент алып жүрсе, онда кетiп қалған зайыбы және оның табыстары есептелмейдi, ал отбасының бiр жылғы (тоқсандағы) орташа айлық табысына алынған алименттiң орташа айлық сомасы қосылады, бұл сома өткен жылы (тоқсанда) алынған алименттiң жалпы сомасын осы алимент төленген толық айлардың санына бөлу арқылы айқындалады.
      5-мысал. 1992 жылғы қазанда ерлi-зайыпты некенi бұзды. Қарашаның 1-iнен бастап жылдың аяғына дейiн шешесi екi балаға 1130 сом алимент алды. Алименттiң айына орташа мөлшерi 565 сом болды (1130 сом:2). Шешесiнiң 1992 жылғы IV тоқсандағы орташа айлық жалақысы - 2500 сом. Отбасының 1992 жылғы IV тоқсандағы жалпы айлық табысы 3065 сомға тең (2500+565), ал отбасының бiр мүшесiне шаққанда - 1021 сом 67 тиын (3065 сом:3).
      28. Егер неке өтемақы немесе жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасалған жылдың (тоқсанның) алдындағы жылдан (тоқсаннан) ерте бұзылған және шешесi жиынтық табыс аяқталатын жылдың (тоқсанның) барлық айларында толық алимент алмаған болса, онда бұл ретте отбасының жиынтық табысы күнтiзбелiк жылы (тоқсанда) нақты алынған алименттi негiзге ала отырып есептелiнедi. Алынған алименттiң сомасы 12-ге (3-ке), сосын отбасы мүшелерiнiң санына бөлiнедi.
      Ерлi-зайыптылар арасында неке бұзылмаған, бiрақ өтемақы немесе жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасалған жылы (тоқсанда) әкесiнен (шешесiнен) алимент өндiрiп алу туралы соттың шешiмi шығарылған жағдайда отбасының орташа жиынтық табысын айқындау кезiнде төленетiн алименттiң сомасы емес, әкесiнiң (шешесiнiң) табыстары есептеледi, сөйтiп оның өзi отбасының құрамына кiредi. Осы отбасы келесi жылы (тоқсанда) өтемақы немесе жәрдемақы жөнiнде өтiнiш жасағанда кетiп қалған зайыбының табысы есептелмейдi, тек алынған алименттiң орташа айлық сомасы есептелiнедi.
      29. Егер отбасында ерлi-зайыптылардың бiрi өтемақы немесе жәрдемақы жөнiнде өтiнiш жасаған жылдың (тоқсанның) алдындағы жылы (тоқсанда)бас бостандығынан айыруға сотталған немесе күштеп емдеуге жiберiлген болса және осыған байланысты күнтiзбелiк жылы (тоқсанда) толық жұмыс iстемеген болса, онда осы отбасының орташа жиынтық табысын есептеу кезiнде кетiп қалған зайыбы отбасы мүшелерiнiң құрамында және оның сотталғанға (күштеп емдеуге жiберiлгенге) дейiнгi кезеңдегі табысы есептеледi. Сотталғаннан (күштеп емдеуге жiберiлгеннен) кейiнгi айларда кетiп қалған зайыбының және оның табыстары отбасының жиынтық табысында есептелмейдi, ал оның табыстарының орнына алимент және одан алынған басқа да сома есептелiнедi.
      6-мысал. Отбасы 5 адамнан тұрады (ерi, әйелi және 16 жасқа дейiнгi, орта мектепте оқитын үш баласы). 1992 жылғы қарашада әкесi 2 жылға бас бостандығынан айыруға сотталды. Ерiнiң 1992 жылғы қазандағы жалақысы айына 2495 сом, әйелiнiкi - 1700 сом болды. Отбасының 1993 жылғы 1 тоқсанда балаларға берiлетiн жәрдемақы хұқығын анықтау кезiнде жиынтық табыс 1992 жылғы IV тоқсандағы табыстар бойынша есептеледi: ерiнiң сотталғанға дейiнгi жалақысы 2495 сом (2495х1), әйелiнiң осы кезеңдегi жалақысы -1700 сом (1700х1). Отбасының қазандағы табысы 4195 сомға тең (2495+1700), ал осы кезеңде отбасының бiр мүшесiне шаққанда -839 сом (4195:5). Әйелдiң қалған 2 айдағы табысы 3400 сом болды, балаларға ерiнен алынған алимент - 1650 сом. 2 айда жиынтығы 5050 сом, ал отбасының бiр мүшесiне шаққанда -1262 сом 50 тиын (5050:4).
      Отбасы мүшелерiнiң тоқсандағы бүкiл табысы 2101 сом 50 тиын (839+1262,5), ал отбасының бiр мүшесiне шаққанда орташа айлық табыс -700 сом 50 тиын (2101,5:3). Демек, отбасының толық мөлшерде жәрдемақы алуға хұқығы бар.
      30. Отбасында болмаған ерi жазасын өтегеннен (күштеп емдеуден өткеннен) кейiн отбасына қайтып оралған және осыған байланысты күнтiзбелiк жылы (тоқсанда) толық жұмыс iстемеген отбасының бiр жылғы (тоқсандағы) орташа айлық табысын анықтаған кезде оның бiр жылғы (тоқсандағы) жұмыс iстеген барлық толық күнтiзбелiк айларындағы табысы есептеледi. Орташа айлық табыс қайтып оралған ерiнiң тиiстi жылдағы (тоқсандағы) жұмыс iстеген барлық толық айларындағы табысы мен басқа да табыстарын осы айлардың санына бөлу арқылы айқындалады. Мұндай жағдайда отбасының әрбiр мүшесiне шаққандағы орташа табыс бөлек есептеледi және алынған сома отбасының есептелiнетiн мүшелерiнiң санына бөлiнедi.
      7-мысал. Ерi жазасын өтегеннен кейiн 1992 жылғы қарашада қайтып оралды (қазанда алимент төлеген жоқ). Оның тұтқындау орнына қайтып оралғаннан кейiнгi толық 1 айдағы (желтоқсан) табысы 4000 сом. Әйелiнiң 1992 жылғы IV тоқсандағы орташа айлық жалақысы 2100 сом. Бүкiл отбасының (5 адамнан тұрады) орташа айлық табысы 5100 сомға тең (4000+2100), ал отбасының бiр мүшесiне шаққанда - 1220 (6100:5). Отбасының жәрдемақы алуға хұқығы бар.
      Егер бұл адамдар өтемақы немесе жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасаған жылы (тоқсанда) аталған себептермен жұмысқа тұрған болса, олардың табысы осындай тәртiппен есептеледi.
      Кетiп қалған зайыбы аталған себептермен отбасында толық күнтiзбелiк жыл (тоқсан) бойына болмаған жағдайда ол отбасының құрамында есептелiнбейдi.
      31. Егер жазасын өтегеннен немесе күштеп емдеуден өткеннен кейiн қайтып оралған зайыбы өтемақы немесе жәрдемақы тағайындау жөнiнде өтiнiш жасалған сәтте толық бiр айға толмайтын уақыт жұмыс iстеген болса, бүкiл жұмыс iстеген уақыттағы табыс жұмыс істелген күндерге бөлiнедi, ал алынған сома бiр айдағы жұмыс күндерiнiң орташа санына бөлiнедi (6 күндiк жұмыс апталығында - 24,5 күн, 5 күндiк жұмыс апталығында -21,2 күн).