О мерах по реализации Закона Республики Казахстан от 30 июня 1992 г. "О социальной защите граждан, пострадавших вследствие экологического бедствия в Приаралье"

Постановление Кабинета Министров Республики Казахстан от 17 декабря 1992 г. N 1057. Утратило силу - постановлением Правительства РК от 4 марта 2005 г. N 205 (P050205)

Кабинет Министров Республики Казахстан постановляет:
1. Главам Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской, Южно-Казахстанской и других областных администраций и администраций городов Алма-Аты и Ленинска завершить регистрацию граждан, пострадавших вследствие экологического бедствия в Приаралье по зоне экологической катастрофы до 1 января 1993 года, по зонам экологического кризиса и экологического предкризисного состояния - до 1 июля 1993 года.
2. Главам Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской, Южно-Казахстанской областных и Ленинской городской администрации, Министерству труда, Министерству социальной защиты населения Республики Казахстан в целях социальной поддержки населения, проживающего в зоне экологического бедствия, обеспечить с 1 января 1993 года для зоны экологической катастрофы и с 1 июля 1993 года для зон экологического кризиса и экологического предкризисного состояния:

оплату труда, пенсий, стипендий и пособий с применением коэффициента по зонам:

- экологической катастрофы - 1,5;

- экологического кризиса - 1,3;

- экологического предкризисного состояния - 1,2;

предоставление ежегодного дополнительного оплачиваемого отпуска (сверх отпуска, предоставляемого за работу с вредными условиями труда) по зонам:

- экологической катастрофы - 12 календарных дней;

- экологического кризиса - 9 календарных дней;

- экологического предкризисного состояния - 7 календарных

дней;

оказание одновременно с предоставлением трудового отпуска ежегодной материальной помощи на оздоровление в размере месячной тарифной ставки или должностного оклада сверх действующих выплат.
3. Министерству социальной защиты населения, Министерству здравоохранения Республики Казахстан, главам Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской, Южно-Казахстанской областных и Ленинской городской администраций обеспечить пенсионерам и инвалидам, проживающим в зоне экологического бедствия, с 1 января 1993 года для зоны экологической катастрофы и с 1 июля 1993 года для зон экологического кризиса и предкризиса:
бесплатный проезд на всех видах городского пассажирского транспорта (за исключением такси) и на автомобильном транспорте общего пользования в сельской местности в пределах административного района по месту жительства:
бесплатное приобретение лекарств (по рецептам врачей), бесплатное изготовление и ремонт зубных протезов (за исключением протезов из драгоценных металлов);

внеочередное ежегодное бесплатное обеспечение по месту работы или жительства (по медицинским показаниям) санаторно-курортными путевками;

преимущественное обеспечение местами в домах-интернатах для престарелых и инвалидов;

единовременную компенсацию за ущерб лицам, ставшим инвалидами, и семьям, потерявшим кормильца по причине экологического бедствия, в следующих размерах:

- инвалидам I группы - двухгодичного расчетного показателя;

- инвалидам II группы - полуторагодичного расчетного показателя;

- инвалидам III группы - годичного расчетного показателя;

- семьям, потерявшим кормильца, - двухгодичного расчетного показателя;

ежегодное пособие на оздоровление в следующих размерах:

- инвалидам I и II групп - трехкратного расчетного показателя;

- инвалидам III группы - в двукратном размере расчетного показателя.<*>

Сноска. В пункте 3 заменены слова - постановлением Правительства РК от 9 августа 1996 г. N 987.
4. Министерству социальной защиты населения, Министерству здравоохранения, Министерству транспорта Республики Казахстан, главам Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской и Южно-Казахстанской областных и Ленинской городской администраций обеспечить женщинам, проживающим в зоне экологического бедствия, с 1 января 1993 г. для зоны экологической катастрофы и с 1 июля 1993 г. для зон экологического кризиса и предкризиса:
проведение дородового отпуска в специализированных учреждениях за пределами зоны экологического бедствия;
выдачу единовременного пособия при рождении ребенка в четырехкратном размере расчетного показателя;<*>
компенсацию 50 процентов стоимости продуктов, получаемых на детей, находящихся на диспансерном учете;
ежегодное бесплатное оздоровление детей (по медицинским показаниям) в специализированных детских учреждениях лечебного и санаторного типа и других оздоровительных учреждениях;
бесплатный проезд в пределах территории республики совместно с больным ребенком на лечение (в том числе санаторно-курортное) по направлению медицинского учреждения, а в случае невозможности выезда матери ребенка, это положение распространяется на другое сопровождающее лицо.
Сноска. В абзаце третьем заменены слова - постановлением Правительства РК от 9 августа 1996 г. N 987.
5. Министерству социальной защиты населения, Министерству здравоохранения, Министерству труда Республики Казахстан, главам Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской, Южно-Казахстанской областных и Ленинской городской администраций обеспечить с 1 января 1993г.:
лицам, пострадавшим вследствие экологической катастрофы:
- приобретение лекарств (по рецептам врачей), изготовление и ремонт зубных протезов (за исключением протезов из драгоценных металлов) со скидкой стоимости на 30 процентов;
- первоочередное ежегодное предоставление по месту работы или жительства (по медицинским показаниям) санаторно-курортных путевок;
- безвозмездное получение в собственность занимаемого жилья;
- скидку в размере 50 процентов с установленной платы за пользование отоплением, водопроводом, газом, электроэнергией, а проживающим в домах, не имеющих центрального отопления, - 50-процентную скидку со стоимости топлива, приобретаемого в пределах норм, установленных для продажи населению;
- получение беспроцентной ссуды на индивидуальное или кооперативное жилищное строительство с ее погашением на 50 процентов.
С 1 июля 1993г.:
лицам, пострадавшим вследствие экологического кризиса:
- приобретение лекарств (по рецептам врачей), зубопротезирование (за исключением протезов из драгоценных металлов) со скидкой стоимости на 20 процентов;
- ежегодное предоставление по месту работы или жительства (по медицинским показаниям) санаторно-курортных путевок;
- безвозмездное получение в собственность занимаемого жилья;
- скидку в размере 25 процентов установленной платы за пользование отоплением, водопроводом, газом, электроэнергией, а проживающих в домах, не имеющих центрального отопления, - 25-процентную скидку со стоимости топлива, приобретаемого в пределах норм, установленных для продажи населению;
- получение беспроцентной ссуды на индивидуальное жилищное (кооперативное) строительство с ее погашением на 50 процентов.
6. Министерству здравоохранения Республики Казахстан, главам Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской, Южно-Казахстанской областных и Ленинской городской администраций обеспечить с 1 января 1993 г. увеличение норм ассигнований на содержание медицинских учреждений из расчета на одного жителя в зоне экологической катастрофы в 1,5 раза и с 1 июля 1993г. в зоне экологического кризиса в 1,3 раза и в зоне экологического предкризиса в 1,15 раза, целевое выделение медицинской техники, лекарственных средств, проведение всеобщей диспансеризации населения региона, предоставление медико-санитарной и медико-социальной помощи в клиниках, медицинских центрах республики и других медицинских учреждениях по направлениям соответствующих органов здравоохранения.
7. Главам областных и Ленинской городской администраций совместно с заинтересованными министерствами и ведомствами с 1 января 1993 г. обеспечить пострадавшим вследствие экологической катастрофы и выехавшим из этой зоны:
первоочередное трудоустройство на новом месте жительства в соответствии с их профессией и квалификацией или при отсутствии таковой предоставление другой работы с учетом их желания или возможности обучения новым профессиям (специальностям) c сохранением в установленном порядке заработной платы на период обучения;
выплату денежных компенсаций за утраченное недвижимое имущество и возмещение расходов, связанных с переездом на новое местожительство;
первоочередное получение земельных участков и беспроцентной ссуды на индивидуальное жилищное (кооперативное) строительство с ее погашением на 50 процентов.
8. Главам областных администраций, Министерству социальной защиты населения Республики Казахстан с 1 января 1993г. обеспечить инвалидам I и II групп по причине экологического бедствия предоставление в первоочередном порядке жилья по новому месту жительства, за исключением областных центров и города Алма-Аты.
9. Министерствам и ведомствам Республики Казахстан, главам областных, Алма-Атинской и Ленинской городских администраций обеспечить лицам, направленным или переехавшим по свободному найму на работу в зону экологического бедствия:
бронирование жилой площади по месту прежнего жительства на период пребывания в зоне экологического бедствия;
получение единовременного пособия в размере годового должностного оклада специалиста;
первоочередное выделение квартир по месту постоянного жительства специалистам, нуждающимся в улучшении жилищных условий, проработавшим в зоне экологического бедствия не менее 5 лет.
10. Главам областных и Ленинской городской администраций, Министерству труда, Госэкономкомитету Республики Казахстан совместно с заинтересованными министерствами и ведомствами обеспечить с 1 января 1993 г. следующие социальные гарантии и компенсации безработным в зоне экологического бедствия:
приоритетное направление финансовых и материальных средств на создание новых рабочих мест, организацию оплачиваемых общественных работ и приобретение материально-технических ресурсов;
создание условий для трудоустройства лиц, выехавших из зоны экологической катастрофы в другие регионы республики;
выплату пособий по безработице высвобождаемым работникам не менее 75 процентов их основной заработной платы по последнему месту работы, но не выше средней заработной платы, сложившейся в зоне экологического бедствия и не ниже установленного законодательством Республики Казахстан прожиточного минимума.
11. Главам областных администраций, Министерству сельского хозяйства Республики Казахстан, концерну "Казхлебопродукт", государственно-кооперативному объединению "Казпищепром", научно-производственному предприятию "Казтекланд", межрегиональной внешнеэкономической ассоциации "Арал аймағы", компании "Казфранком" обеспечить производство и поставку экологически чистой сельскохозяйственной и пищевой продукции в районы Приаралья.
12. Министерству образования совместно с Госэкономкомитетом Республики Казахстан и главами Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской и Южно-Казахстанской областных и Ленинской городской администраций до 1 февраля 1993 г. определить перечень остродефицитных специальностей (профессий), необходимых для решения проблем Приаралья.
Министерству образования совместно с Госэкономкомитетом Республики Казахстан до 1 апреля 1993г. определить квоты формирования контингента студентов высших и учащихся средних специальных учебных заведений для внеконкурсного зачисления на выделенные места из числа молодежи, проживающей на экологически неблагоприятных территориях казахстанской части Приаралья и поступающей на остродефицитные специальности, необходимые для решения проблем Приаралья.
Министерствам и ведомствам Республики Казахстан, имеющим в своем подчинении учебные заведения:
- организовать подготовку лиц на курсах профессионального обучения согласно заявок местных администраций региона Приаралья;
- обеспечить лиц, поступающих на учебу и курсы из числа молодежи, постоянно проживающей на экологически неблагополучных территориях казахстанской части Приаралья в обязательном порядке общежитием на время обучения, углубленным медицинским осмотром и обслуживанием, ежегодным охватом оздоровительными мероприятиями.
Главам Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской и Южно-Казахстанской областных и Ленинской городской администраций:
- ежегодно обеспечить отбор и направление абитуриентов на выделенные высшими и средними специальными учебными заведениями места согласно квоты, а также определять количество лиц, направляемых на курсы профессионального обучения;
- 1993-1995 годах принять меры по укреплению учебно-материальной базы действующих профессионально-технических училищ и их профилированию с целью обучения молодежи остродефицитным профессиям, необходимым для решения проблем Приаралья.
13. Министерству финансов Республики Казахстан при формировании бюджета на 1993 год и ежегодных бюджетов предусматривать необходимые ассигнования Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской, Южно-Казахстанской областям на финансирование мероприятий, предусмотренных Законом "О социальной защите граждан, пострадавших вследствие экологического бедствия в Приаралье".
Главам Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской, Южно-Казахстанской областных и Ленинской городской администраций предусмотреть использование на эти цели также средства местных бюджетов, организаций и предприятий, добровольных взносов, благотворительной помощи.
14. Министерству социальной защиты населения, Министерству труда, Министерству здравоохранения и Госэкономкомитету Республики Казахстан при подготовке проектов межгосударственных соглашений учитывать распространение льгот, предусмотренных Законом, на граждан, проживающих за пределами Республики Казахстан и пострадавших в результате экологической катастрофы или экологического кризиса в казахстанской части Приаралья.
15. Министерству экологии и биоресурсов Республики Казахстан совместно с Главным управлением по гидрометеорологии при Кабинете Министров, Академии наук, Министерством здравоохранения Республики Казахстан, главами местных администраций и другими компетентными учреждениями и организациями в срок до 1 февраля 1993г. разработать и внести на утверждение в Кабинет Министров Республики Казахстан проект положения о порядке изменения границ зон экологического бедствия (в пределах зоны экологической катастрофы, экологического кризиса и экологического предкризисного состояния).
Министерству здравоохранения, Министерству труда, Министерству социальной защиты населения Республики Казахстан в срок до 1 февраля 1993 г. разработать и внести на утверждение в Кабинет Министров Республики Казахстан проект положения об изменении статуса граждан, пострадавших вследствие экологического бедствия, а также порядок установления (прекращения) компенсационных выплат и предоставления льгот населению за ущерб, нанесенный их здоровью, в соответствии с утвержденным статусом граждан.
16. Академии наук совместно с Министерством юстиции, Министерством экологии и биоресурсов, Государственным комитетом по водным ресурсам Республики Казахстан и главами администраций Актюбинской, Жезказганской, Кзыл-Ординской, Южно-Казахстанской областей и города Ленинска в месячный срок разработать и представить в установленном порядке проект Закона "О правовом режиме территории, экологических и экономических требований к хозяйственной деятельности в зонах экологического бедствия".
17. Министерству юстиции Республики Казахстан в месячный срок обеспечить пересмотр и отмену нормативных актов, противоречащих Закону Республики Казахстан "О социальной защите граждан, пострадавших вследствие экологического бедствия в Приаралье".
18. Министерству социальной защиты населения, Министерству труда, Министерству здравоохранения, Министерству экологии и биоресурсов Республики Казахстан и главам местных администраций и другим заинтересованным министерствам, ведомствам, учреждениям и организациям обеспечить контроль за выполнением настоящего постановления и о ходе его выполнения доложить к 1 июля 1993г. Кабинету Министров Республики Казахстан.

Премьер-министр
Республики Казахстан

Қазақстан Республикасының "Арал өңiрiндегi экологиялық қасiрет салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтiк қорғау туралы" 1992 жылғы 30 маусымдағы заңын жүзеге асыру жөнiндегi шаралар туралы

Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетiнiң қаулысы 17 желтоқсан 1992 ж. N 1057. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2005.03.04. N 205 қаулысымен.

Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi қаулы етедi:
1. Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстары мен басқа да облыстардың, Алматы және Ленинск қалаларының әкiмдерi Арал өңiрiндегi экологиялық қасiрет салдарынан зардап шеккен азаматтарды экологиялық апат аймағы бойынша 1993 жылғы 1 қаңтарға дейiн, экологиялық дағдарыс және экологиялық дағдарыс жағдайына жақындаған аймақтар бойынша 1993 жылғы 1 шiлдеге дейiн тiркеудi аяқтасын.
2. Қазақстан Республикасының Еңбек министрлiгi, Халықты әлеуметтiк жағынан қорғау министрлiгi Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстарының және Ленинск қаласының әкiмшiлiктерi экологиялық қасiрет аймағында тұратын халықты әлеуметтiк қолдау мақсатында экологиялық апат аймағы үшiн 1993 жылғы 1 қаңтардан бастап және экологиялық дағдарыс пен экологиялық дағдарыс жағдайына жақындаған аймақтар үшiн 1993 жылғы 1 шiлдеден бастап:
- экологиялық апат аймағы бойынша - 1,5;
- экологиялық дағдарыс аймағы бойынша - 1,3;
- экологиялық дағдарыс жағдайына жақындаған аймақ бойынша - 1,2 коэффициенттi қолдана отырып, еңбекке ақы, зейнетақы, стипендия және жәрдемақы төлеудi;
жыл сайын ақы төленетiн қосымша демалыс (еңбектiң зиянды жағдайында жұмыс iстегенi үшiн берiлетiн демалыстың үстiне);
- экологиялық апат аймағы бойынша - 12 күнтiзбелiк күн;
- экологиялық дағдарыс аймағы бойынша - 9 күнтiзбелiк күн;
- экологиялық дағдарыс жағдайына жақындаған аймақ бойынша - 7 күнтiзбелiк күн берудi;
еңбек демалысын берумен бiрге жыл сайын сауықтыруға арнап қолданылып жүрген төлемдердiң үстiне бiр айлық тариф нарқы немесе қызметтiк айлықақы көлемiнде материалдық көмек көрсетудi қамтамасыз етсiн.
3. Қазақстан Республикасының Халықты әлеуметтiк жағынан қорғау министрлiгi, Денсаулық сақтау министрлiгi, Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстарының және Ленинск қаласының әкiмдерi экологиялық апат аймағында тұратын зейнеткерлер мен мүгедектерге 1993 жылғы 1 қаңтардан бастап, ал экологиялық дағдарыс және экологиялық дағдарысқа жақындаған аймақтарда тұратындарға 1993 жылғы 1 шiлдеден бастап:
қалалық жолаушылар көлiгiнiң барлық түрлерiнде (таксиден басқасы) және тұрғылықты жерi бойынша әкiмшiлiк ауданы шегiнде ауылдық жердегi жалпы пайдаланылатын автомобиль көлiгiнде тегiн жүрудi;
дәрi-дәрмектi (дәрiгерлер рецептерi бойынша) тегiн берудi, тiс протездерiн (асыл металдардан жасалған протездерден басқаларын) тегiн дайындатып, жөндетудi;
медициналық көрсеткiштер бойынша жұмыс орны немесе тұрғылықты жерi бойынша санаторий-курорт жолдамаларын жыл сайын кезектен тыс тегiн берудi;
қарттар мен мүгедектерге арналған интернат-үйлерде орындармен қамтамасыз етуде артықшылық берудi;
экологиялық қасiрет себебiнен мүгедек болған адамдарға және асыраушысынан айырылған отбасыларына шеккен зияны үшiн мынадай мөлшерде:
- I топтағы мүгедектерге - екi жылдық есептiк көрсеткiшiнiң ең аз мөлшерiнде;<*>
- II топтағы мүгедектерге - бiр жарым жылдық есептiк көрсеткiшiнiң ең аз мөлшерiнде;<*>
- III топтағы мүгедектерге - бiр жылдық есептiк көрсеткiшiнiң ең аз мөлшерiнде;<*>
- асыраушысынан айырылған отбасыларына екi жылдық есептiк көрсеткiшiнiң ең аз мөлшерiнде бiр жылғы өтем берудi;<*>
жыл сайын мынадай мөлшерде:
- I және II топтағы мүгедектерге - есептiк көрсеткiшiнiң үш есе мөлшерiнде;<*>
- III топтағы мүгедектерге - есептiк көрсеткiшiнiң екi есе мөлшерiнде сауықтыруға арналған жәрдемақы берудi қамтамасыз етсiн.<*>
ЕСКЕРТУ. 3-тармаққа өзгерiс енгiзiлдi - ҚРҮ-нiң 1996.08.09.
N 987 қаулысымен.
4. Қазақстан Республикасының Халықты әлеуметтiк жағынан қорғау министрлiгi, Денсаулық сақтау министрлiгi, Көлiк министрлiгi, Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстарының және Ленинск қаласының әкiмдерi экологиялық апат аймағында тұратын әйелдерге 1993 жылғы 1 қаңтардан бастап, ал экологиялық дағдарыс және экологиялық дағдарыс жағдайына жақындаған аймақтарда тұратындарға 1993 жылғы 1 шiлдеден бастап:
босанғанға дейiнгi демалысын экологиялық қасiрет аймағынан тыс жердегi мамандандырылған мекемелерде өткiзуiн;
бала туғанда есептiк көрсеткiшiнiң төрт есе мөлшерiнде бiр жолғы жәрдемақы берiлуiн;<*>
диспансерлiк есепте тұрған балаларға алатын азық-түлiк құнының 50 процентi мөлшерiнде өтем төленуiн;
емдеу және санаторий үлгiсiнде мамандандырылған балалар мекемелерiнде және басқа да сауықтыру мекемелерiнде балаларын (медициналық көрсеткiштер бойынша) жыл сайын тегiн сауықтыруын;
медицина мекемесiнiң жолдамасы бойынша республика аумағы шегiнде сырқат баламен бiрге емделуiн (соның iшiнде санаторий-курортта емделуге) тегiн жүруiн қамтамасыз етсiн, ал баланың анасы бара алмайтын жағдайда бұл ереже баланы алып баратын адамға қолданылады.
ЕСКЕРТУ. 4-тармаққа өзгерiс енгiзiлдi - ҚРҮ-нiң 1996.08.09.
N 987 қаулысымен.
5. Қазақстан Республикасының Халықты әлеуметтiк жағынан қорғау министрлiгi, Денсаулық сақтау министрлiгi, Еңбек министрлiгi, Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстарының және Ленинск қаласының әкiмдерi 1993 жылғы 1 қаңтардан бастап:
экологиялық апат салдарынан зардап шеккен адамдарға:
- құнының 30 процентi кемiтiлген дәрi-дәрмек (дәрiгерлер рецептерi бойынша) сатуды, тiс протездерiн (асыл металдардан жасалған протездерден басқаларын) дайындатып, жөндетудi;
- жұмыс орны немесе тұрғылықты жерi бойынша (медициналық көрсеткiштерi бойынша) санаторий-курорт жолдамаларын жыл сайын бiрiншi кезекте берудi;
- тұратын үйiн меншiгiне тегiн берудi;
- жылуды, су құбырларын, газды, электр қуатын пайдаланғаны үшiн белгiленген ақыны 50 процент мөлшерiнде кемiтiп, ал орталық жылыту жүйесi жоқ үйлерде тұратындарға халыққа сату үшiн белгiленген нормалар шегiнде сатып алынатын отын құнын 50 процент мөлшерiнде;
- жеке немесе кооперативтiк тұрғын үй салуға 50 процентi өтелетiн процентсiз қарыз қамтамасыз етсiн.
1993 жылғы 1 шiлдеден бастап:
экологиялық дағдарыс салдарынан зардап шеккен адамдарға:
құнының 30 процентi кемiтiлiп дәрi-дәрмектi (дәрiгердiң рецептерi бойынша) сатуды, тiс протездерiн (асыл металдардан жасалған протездерден басқаларын) жасауды;
жұмыс орны немесе тұрғылықты жерi бойынша (медициналық көрсеткiштер бойынша) санаторий-курорт жолдамаларын жыл сайын берудi;
тұратын үйiн меншiгiне тегiн берудi;
жылуды, су құбырларын, газды, электр қуатын пайдаланғаны үшiн белгiленген ақыны 25 процент мөлшерiнде кемiтiп, ал орталық жылу жүйесi жоқ үйлерде тұратындарға халыққа сату үшiн белгiленген нормалар шегiнде сатып алынатын отын құның 25 процент мөлшерiнде кемiтiп төленуiн;
жеке (кооперативтiк) тұрғын үй салуға 50 процентi өтелетiн процентсiз қарыз берудi қамтамасыз етсiн.
6. Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлiгi, Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстарының және Ленинск қаласының әкiмдерi 1993 жылғы 1 қаңтардан бастап экологиялық апат аймағында медициналық мекемелердi ұстауға қаржы бөлу нормаларын бiр тұрғынға шаққанда 1,5 есе, ал 1993 жылғы 1 шiлдеден бастап экологиялық дағдарыс аймағында - 1,3 есе және экологиялық дағдарыс жағдайына жақындаған аймақта - 1,15 есе ұлғайтуды, медицина техникасын, дәрi-дәрмектi нысаналы бөлудi, аймақ халқын жыл сайын кешендi түрде медициналық тексеруден өткiзiп отыруды, тиiстi денсаулық сақтау органдарының жолдамаларымен республиканың клиникаларында, медицина орталықтарында және басқа медицина мекемелерiнде медициналық-санитарлық және медициналық-әлеуметтiк көмек көрсетiлуiн қамтамасыз етсiн.
7. Облыстардың және Ленинск қаласының әкiмдерi мүдделi министрлiктермен және ведомстволармен бiрлесiп экологиялық апат салдарынан зардап шеккен және 1993 жылғы 1 қаңтардан бастап осы аймақтан кетiп қалған адамдарға:
жаңадан қоныстанған жерде өздерiнiң кәсiбi мен бiлiктiлiгiне сәйкес бiрiншi кезекте жұмысқа орналасуға немесе ондай жұмыс жоқ болған жағдайда өз тiлектерi ескерiле отырып басқа жұмыс немесе жаңа кәсiптердi (мамандықтарды) оқып-үйрену мүмкiндiгiн берiп, оқыту кезеңiнде белгiленген тәртiппен жалақысын сақтауды;
айырылған қозғалмайтын мүлкi үшiн ақшалай өтем берудi, жаңа тұрғылықты жерге көшуге байланысты шығындардың орнын толтыруды;
жер учаскелерiн және жеке (кооперативтiк) тұрғын үй салуға 50 процентi өтелетiн процентсiз қарызды бiрiншi кезекте берудi қамтамасыз етсiн.
8. Облыстардың әкiмдерi, Қазақстан Республикасының Халықты әлеуметтiк жағынан қорғау министрлiгi экологиялық қасiрет салдарынан болған I және II топтардағы мүгедектерге 1993 жылғы 1 қаңтардан бастап жаңа тұрғылықты жерi бойынша, облыс орталықтары мен Алматы қаласын қоспағанда, бiрiншi кезекте тұрғын үй берудi қамтамасыз етсiн.
9. Қазақстан Республикасының министрлiктерi мен ведомстволары және облыстардың, Алматы, Ленинск қалаларының әкiмдерi экологиялық қасiрет аймағына ерiктi түрде жалдану бойынша жұмысқа жiберiлген немесе көшкен адамдарға:
бұрынғы тұрғылықты жерiндегi тұрғын алаңын экологиялық қасiрет аймағында болу кезеңiнде броньдауды;
маманның бiр жылдық лауазымдық айлық ақысы мөлшерiндегi бiр жолғы жәрдемақы берудi;
экологиялық қасiрет аймағында кемiнде бес жыл жұмыс iстеген, тұрғын үй жағдайын жақсартуға мұқтаж мамандардың тұрақты тұрғылықты жерi бойынша бiрiншi кезекте пәтер бөлудi қамтамасыз етсiн.
10. Облыстардың және Ленинск қаласының әкiмдерi, Қазақстан Республикасының Еңбек министрлiгi, Экономика жөнiндегi мемлекеттiк комитетi мүдделi министрлiктермен және ведомстволармен бiрлесiп экологиялық қасiрет аймағындағы жұмыссыздарға 1993 жылғы 1 қаңтардан бастап мынадай әлеуметтiк кепiлдiктер мен өтемдердi:
қаржы мен материалдық қаражаттарды жаңа жұмыс орындарын құруға, ақы төленетiн қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыруға және материалдық-техникалық ресурстарды сатып алуға басым бағыттауды;
экологиялық апат аймағынан республиканың басқа аймақтарына көшiп кеткен адамдарға жұмысқа орналасу үшiн жағдай жасауды;
жұмыстан босаған қызметкерлерге олардың соңғы жұмыс орнындағы негiзгi жалақысының кем дегенде 75 процентi, бiрақ экологиялық қасiрет аймағында қалыптасқан орташа жалақыдан аспайтын және Қазақстан Республикасы заңдарында белгiленген төменгi күнкөрiстен аз болмайтын жұмыссыздық жөнiндегi жәрдемақы төлеудi қамтамасыз етсiн.
11. Облыстардың әкiмдерi, Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлiгi, "Қазастықөнiмi" концернi, "Қазтамақ-өнеркәсiбi" мемлекеттiк-кооперативтiк бiрлестiгi; "Қазтекланд", ғылыми-өндiрiс кәсiпорны, "Арал аймағы" аймақаралық сыртқы экономикалық ассоциациясы, "Казфранком" компаниясы экологиялық жағынан таза ауыл шаруашылық және тамақ өнiмдерiн өндiрiп, оларды Арал аумағына жөнелтудi қамтамасыз етсiн.
12. Қазақстан Республикасының Бiлiм министрлiгi Экономика жөнiндегi мемлекеттiк комитетпен бiрлесiп және Актөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстарының және Ленинск қаласының әкiмдерi Арал өңiрiнiң проблемаларын шешу үшiн қажеттi дiлгiр мамандықтардың (кәсiптердiң) тiзбесiн 1993 жылғы 1 ақпанға дейiн анықтасын.
Қазақстан Республикасының Бiлiм министрлiгi Экономика жөнiндегi мемлекеттiк комитетпен бiрлесiп Арал өңiрiнiң Қазақстан бөлiгiндегi экологиялық жағынан қолайсыз аумақтарда тұратын жастарға арналып бөлiнген орындарға бәсекесiз түсу үшiн жоғары оқу орындарының студенттерi мен орта арнаулы оқу орындарының оқушылары контингентiн қалыптастырудың және Арал өңiрiндегi проблемаларды шешуге қажеттi өте дiлгiр мамандықтарға оқуға түсетiндердiң үлесiн 1993 жылғы 1 сәуiрге дейiн анықтасын.
Қазақстан Республикасының өз қарамағында оқу орындары бар министрлiктерi мен ведомстволары:
- Арал өңiрiндегi жергiлiктi әкiмшiлiктердiң өтiнiмдерiне сәйкес адамдарды кәсiптiк оқыту курстарында даярлауды ұйымдастырсын;
- Арал өңiрiнiң Қазақстан бөлiгiндегi экологиялық жағынан қолайсыз аумақтарда тұрғылықты тұратын жастар арасынан оқуға және курстарға түсушiлердi оқу кезеңiнде мiндеттi түрде жатақханамен қамтамасыз етiп, медициналық жағынан тексерсiн және қызмет көрсетсiн, жыл сайын сауықтыру шараларымен қамтып отырсын.
Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстары мен Ленинск қаласының әкiмдерi:
- жоғары және орта арнаулы оқу орындары бөлген орындарға абитуриенттердi квотаға сәйкес iрiктеп алып, жiберудi қамтамасыз етсiн, сондай-ақ кәсiптiк оқыту курстарына жiберiлетiн адамдардың санын анықтасын;
- 1992 -1995 жылдары қазiргi уақытта жұмыс iстейтiн кәсiптiк-техникалық училищелердiң оқу-материалдық базасын нығайту және оларды Арал өңiрiнiң проблемаларын шешу үшiн қажеттi аса дiлгiр кәсiптерге жастарды оқытып-үйрету мақсатында тиiстi кәсiптерге бейiмдеу жөнiнен шаралар қолдансын.
13. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi 1993 жылға арналған бюджеттi және жыл сайынғы бюджеттердi жасаған кезде "Арал өңiрiндегi экологиялық қасiрет салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтiк қорғау туралы" Заңда белгiленген шараларды қаржыландыру үшiн Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстарына қажеттi қаражаттарды көздесiн.
Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстарының және Ленинск қаласының әкiмдерi осы мақсаттарға бюджеттердi, сондай-ақ ұйымдар мен кәсiпорындардың қаржыларын, ерiктi жарналарды, қайырымдылық жәрдемiн пайдалануды қарастырсын.
14. Қазақстан Республикасының Халықты әлеуметтiк жағынан қорғау министрлiгi, Денсаулық сақтау министрлiгi, Еңбек министрлiгi, Экономика жөнiндегi мемлекеттiк комитетi мемлекетаралық келiсiмдердiң жобаларын әзiрлеген кезде Заңда көзделген жеңiлдiктердiң Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде тұратын және Арал өңiрiнiң Қазақстан бөлiгiндегi экологиялық апат немесе экологиялық дағдарыс салдарынан зардап шеккен азаматтарға қолданылуын ескерсiн.
15. Қазақстан Республикасының Экология және биологиялық ресурстар министрлiгi Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi жанындағы Гидрометеорология жөнiндегi бас басқармасымен, Қазақстан Республикасының Ғылым академиясымен, Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлiгiмен, жергiлiктi әкiмдермен және басқа да құзыреттi мекемелер мен ұйымдардың басшыларымен бiрлесiп 1993 жылғы 1 ақпанға дейiнгi мерзiмде экологиялық қасiрет аймақтарының (экологиялық апат, экологиялық дағдарыс және экологиялық дағдарыс жағдайына жақындаған аймақтар шеңберiнде) шекараларын өзгерту тәртiбi туралы ереженiң жобасын әзiрлеп, Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетiне бекiтуге енгiзсiн.
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлiгi, Еңбек министрлiгi, Халықты әлеуметтiк жағынан қорғау министрлiгi, экологиялық қасiрет салдарынан зардап шеккен азаматтардың статусын өзгерту туралы ереженiң жобасын, сондай-ақ азаматтардың бекiтiлген статусына сәйкес халыққа оның денсаулығына тигiзген зияны үшiн өтемақылар төлеу мен жеңiлдiктер берудi белгiлеу (тоқтау) тәртiбiн 1993 жылғы 1 ақпанға дейiнгi мерзiмде әзiрлеп, Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетiне енгiзсiн.
16. Қазақстан Республикасының Ғылым академиясы Әдiлет министрлiгiмен, Экология және биологиялық ресурстар министрлiгiмен, Су ресурстары жөнiндегi мемлекеттiк комитетiмен бiрлесiп және Ақтөбе, Жезқазған, Қызылорда, Оңтүстiк Қазақстан облыстары мен Ленинск қаласының әкiмдерi "Экологиялық қасiрет аймақтарында аумақтық құқықтық режимi, шаруашылық қызметке қойылатын экологиялық және экономикалық талаптар туралы" Заңның жобасын бiр ай мерзiмде әзiрлеп, оны белгiленген тәртiп бойынша табыс етсiн.
17. Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгi "Арал өңiрiндегi экологиялық қасiрет салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтiк қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына қайшы келетiн нормативтiк актiлердi бiр айлық мерзiмде қайта қарап, олардың күшiн жоюды қамтамасыз етсiн.
18. Қазақстан Республикасының Халықты әлеуметтiк жағынан қорғау министрлiгi, Еңбек министрлiгi, Денсаулық сақтау министрлiгi, Экология және биологиялық ресурстар министрлiгi, жергiлiктi әкiмдер және басқа да мүдделi министрлiктер, ведомстволар, мекемелер мен ұйымдар осы қаулының орындалуына бақылау жасауды қамтамасыз етсiн және оның орындалу барысы туралы 1993 жылғы 1 шiлдеге дейiн Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетiне баяндасын.

Қазақстан Республикасының
Премьер-министрi