Об утверждении Положения о Министерстве финансов Республики Казахстан

Постановление Кабинета Министров Республики Казахстан от 8 декабря 1993 г. N 1225. Утратило силу постановлением Правительства РК от 13 сентября 1996 г. N 1117 ~P961117.

Во исполнение Указа Президента Республики Казахстан от 12 ноября 1992 г. N 963 "О реорганизации финансовой, налоговой и таможенной служб Республики Казахстан" (САПП Республики Казахстан, 1992 г., N 42, ст. 619) Кабинет Министров Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемое Положение о Министерстве финансов Республики Казахстан.
2. Признать утратившим силу постановление Совета Министров Казахской ССР от 24 сентября 1971 г. N 553 "Об утверждении Положения о Министерстве финансов Казахской ССР" (СП КазССР, 1971 г., N 20, ст. 106).
Премьер-министр Республики Казахстан
Утверждено
постановлением Кабинета Министров
Республики Казахстан
от 8 декабря 1993 г. N 1225

П О Л О Ж Е Н И Е
о Министерстве финансов Республики Казахстан

Раздел I. Общие положения

1. Министерство финансов Республики Казахстан является центральным финансово-экономическим органом государственного управления.
2. Министерство финансов Республики Казахстан как центральный орган государственного управления осуществляет общее руководство организацией в республике и несет ответственность за разработку и практическую реализацию стратегических направлений единой государственной политики во взаимодействии с кредитной, валютной, денежной, налоговой и таможенной политикой, а также координацию этих направлений в рамках межгосударственных отношений стран - членов Содружества Независимых Государств и разработку внешнеэкономической финансовой политики Республики Казахстан.
Министерство финансов Республики Казахстан обеспечивает создание необходимой финансовой базы для осуществления задач и функций Республики Казахстан, а также рациональное и экономное расходование средств государственного бюджета на общегосударственные нужды.
3. Министерство финансов Республики Казахстан, подчиненные ему финансовые управления (отделы), налоговая и таможенная службы, органы управления финансами административных Советов свободных экономических зон составляют единую систему Министерства финансов Республики Казахстан и содержатся за счет республиканского бюджета.
4. Министерство финансов Республики Казахстан в своей деятельности руководствуется Конституцией, законами Республики Казахстан, постановлениями Верховного Совета республики, актами Президента Республики Казахстан, решениями Кабинета Министров Республики Казахстан и другими нормативными актами, а также настоящим Положением и обеспечивает правильное применение действующего законодательства в системе Министерства, разрабатывает и вносит на рассмотрение Кабинета Министров Республики Казахстан предложения по совершенствованию законодательства по вопросам, относящимся к его компетенции.
В процессе своей деятельности Министерство финансов Республики Казахстан обеспечивает соблюдение финансовых интересов государства.

Раздел II. Главные задачи Министерства финансов
Республики Казахстан

5. Главными задачами Министерства финансов Республики Казахстан являются:
а) обеспечение активного воздействия финансов на осуществление радикальных экономических реформ, стабилизацию и подъем экономики республики на основе внедрения рыночных отношений, обеспечение исполнения финансового законодательства и изучение его эффективности и влияния на развитие рыночной экономики; участие в подготовке проектов соглашений по финансовым вопросам с другими государствами;
б) экономически обоснованное планирование доходов и расходов бюджета республики, постепенное сокращение бюджетного дефицита за счет увеличения поступлений доходов; обеспечение финансовыми ресурсами намеченных программ экономического и социального развития неотложных антикризисных мер и углубления социально-экономических реформ, приоритетных направлений развития общественного производства и научно-технического прогресса, ускорения социального развития; финансирования комплексных целевых народнохозяйственных программ и минимальных государственных гарантий;
в) определение единых методологических основ организации бухгалтерского учета и отчетности с учетом международных стандартов в отраслях народного хозяйства, субъектах хозяйствования, учреждениях и организациях всех форм собственности и сфер деятельности;
г) совершенствование методов финансового и валютного регулирования, бюджетного планирования и финансирования на основе широкого использования долговременных финансовых норм и нормативов, обеспечение реализации государственной таможенной политики, совершенствование системы таможенного регулирования торгово-экономических отношений;
д) совершенствование финансовых взаимоотношений предприятий, объединений, учреждений и организаций с государством и разработка мер по обеспечению перспективного роста финансовых ресурсов, защита интересов республики в других странах в вопросах государственных инвестиций в действующие или вновь создаваемые предприятия за рубежом;
е) укрепление законности в деятельности Министерства финансов, обеспечение правовыми средствами полного поступления в бюджет налогов, сборов и иных обязательных платежей, защита прав и законных интересов учреждений системы Министерства финансов Республики Казахстан.

Раздел III. Функции Министерства финансов
Республики Казахстан

6. В соответствии с возложенными задачами Министерство финансов Республики Казахстан:
а) разрабатывает предложения по определению общих для республики финансовых приоритетов в области социально-экономического развития;
б) обеспечивает основные принципы единой налоговой политики, направленной на переход к рыночным отношениям, ограничение и последовательное преодоление инфляционных процессов в стране, поддержку предпринимательства, обеспечение социально-ориентировочного налогообложения населения;
в) координирует работу по обеспечению финансовой поддержки малоимущих слоев населения, лиц с фиксированным доходом в условиях либерализации цен и перехода к рыночным отношениям;
г) управляет бюджетным процессом в республике, включая осуществление перспективного финансового планирования, прогнозирования финансовой базы социально-экономического развития, участвует в разработке финансового баланса во взаимосвязи с балансом денежных доходов и расходов населения, основными направлениями денежно-кредитной политики, другими общеэкономическими стоимостными балансами;
д) осуществляет на республиканском уровне бюджетное планирование, формирует взаимоотношения между республиканским бюджетом и бюджетом административно-территориальных образований. Составляет и исполняет республиканский бюджет Республики Казахстан:
е) разрабатывает и проводит в жизнь эффективные формы взаимодействия всех составных частей финансовой и кредитной системы республики;
е) разрабатывает меры и предложения по финансовому оздоровлению экономики, постепенному преодолению бюджетного дефицита и сдерживанию роста государственного внутреннего и внешнего долга;
ж) разрабатывает и осуществляет совместно с Национальным банком Республики Казахстан меры по укреплению денежного обращения и стабилизации национальной валюты;
з) готовит предложения по финансовому обеспечению структурной перестройки общественного производства, модернизации и обновления средств производства, а также по созданию благоприятных условий для привлечения иностранных инвестиций;
и) участвует в разработке государственных программ разгосударствления и приватизации собственности, нормативных документов по подготовке и проведению приватизации, управляет государственным пакетом акций банков для проведения единой кредитно-финансовой политики;
к) участвует в разработке предложений по улучшению организационной структуры органов государственного управления, Вооруженных Сил, правоохранительных и судебных органов Республики Казахстан и удешевлению их содержания, осуществляет контроль за экономным расходованием бюджетных средств, выделяемых на содержание органов государственного управления, Вооруженных Сил, правоохранительных и судебных органов Республики Казахстан и осуществляет методологическое руководство работой финансовых органов по данному вопросу; принимает участие в подготовке предложений по совершенствованию системы оплаты труда;
л) осуществляет контроль за поступлением всех предусмотренных в бюджете доходов и соблюдением жесткого режима экономики и целевого использования государственных средств, выделяемых в централизованном порядке;
м) осуществляет контроль за исполнением государственного бюджета министерствами, ведомствами, другими хозяйствующими субъектами Республики Казахстан, совместно с Национальным банком Республики Казахстан за кассовым исполнением республиканского и местных бюджетов, своевременным и правильным зачислением доходов в бюджет, а также за финансированием банками Республики Казахстан капитальных вложений и других мероприятий, осуществляемых за счет ассигнований из республиканского бюджета;
н) определяет единые методологические основы организации бухгалтерского учета и отчетности с учетом международных стандартов, организует внедрение в практику разработанной методологии, а также контролирует состояние учета и отчетности на предприятиях, организациях и учреждениях всех форм собственности;
о) рассматривает бухгалтерские отчеты и балансы министерств, ведомств, других органов управления и хозяйствующих субъектов всех форм собственности, анализирует и проверяет выполнение ими финансовых обязательств перед государством, предъявляет требования по устранению недостатков и нарушений;
п) составляет совместно с Министерством экономики Республики Казахстан проект расчетного баланса централизованного республиканского валютного фонда и осуществляет контроль за его выполнением;
р) разрабатывает совместно с Национальным банком и Министерством внешнеэкономических связей Республики Казахстан порядок расчетов за полученные кредиты в иностранной валюте, валютно-финансовых операций по торговле с зарубежными странами, дает заключения и финансовые обоснования по проектам международных договоров и соглашений о предоставлении иностранными государствами, банками и другими юридическими лицами займов и кредитов Правительству Республики Казахстан, ведет единый учет государственного долга зарубежных стран и республики, изыскивает и рекомендует источники их погашения;
с) совместно с Национальным банком и Министерством внешнеэкономических связей Республики Казахстан разрабатывает механизм по переводу валютной выручки из-за границы и отслеживанию полноты поступления валютных средств в республику, применяет санкции к юридическим и физическим лицам, укрывающим экспортную валютную выручку, а также к уклоняющимся от отчислений средств в валютный фонд, формирует и определяет направления использования Республиканского валютного фонда, ведет учет движения средств этого фонда, по поручению Правительства республики осуществляет расчеты по валюте и контроль за его целевым использованием;
т) разрабатывает предложения по выпуску и размещению государственных внутренних займов и денежно-вещевых лотерей, организует проведение тиражей выигрышей и погашения государственных внутренних займов и лотерей, осуществляет согласование условий проведения республиканских лотерей, а также общего объема и условий выпуска местных займов;
у) осуществляет регулирование выпуска и обращения государственных ценных бумаг Республики Казахстан.
Сноска. Подпункт "У" - в редакции постановления Кабинета Министров Республики Казахстан от 1 августа 1995 г. N 1058.
ф) осуществляет допуск на рынок ценных бумаг эмитентов иностранных государств, согласовывает выдаваемые Министерством внешнеэкономических связей республики разрешения на приобретение ценных бумаг иностранными инвесторами;
х) составляет совместно с Министерством экономики и Национальным банком Республики Казахстан сводный кредитный план и изучает состояние кредитных и расчетных операций республики с другими странами, исполнения кассовых планов и разрабатывает предложения по их совершенствованию;
ц) осуществляет подбор и расстановку кадров, определяет потребность и обеспечивает организации и учреждения системы Министерства финансов Республики Казахстан квалифицированными кадрами, организует подготовку специалистов и повышение их квалификации;
ч) осуществляет функции заказчика по строительству объектов жилья и соцкультбыта за счет выделенных ему централизованных источников финансирования на эти цели;
ш) обобщает практику применения финансового законодательства, разрабатывает предложения по его совершенствованию, участвует в подготовке проектов законов и иных нормативных актов, дает заключения по проектам, поступившим в Министерство, разрабатывает методические указания по вопросам организации юридической службы системы Министерства.
щ) в целях решения задач таможенного дела взаимодействует с Таможенным комитетом Республики Казахстан в соответствии с Указом Президента Республики Казахстан, имеющим силу Закона, "О таможенном деле в Республике Казахстан".
Сноска. Пункт 6 дополнен подпунктом "щ" - постановлением Правительства Рк от 29 апреля 1996 г. N 520.

Раздел IV. Права Министерства финансов Республики Казахстан

7. Министерство финансов Республики Казахстан имеет право:
а) решать в установленном порядке вопросы образования, реорганизации и ликвидации подведомственных ему предприятий, организаций, учреждений;
б) получать от министерств, ведомств, концернов, ассоциаций и других видов хозяйственных формирований, предприятий, организаций и учреждений, статистических и других органов отчеты и балансы, другие материалы о составе и объеме объктов налогообложения, информацию о соглашениях по внешним объемам необходимую для составления проектов бюджета Республиканского валютного фонда и его исполнения, осуществления контроля за выполнением учреждениями, предприятиями и организациями финансовых обязательств перед государством и за соблюдением государственной финансовой дисциплины, а также для выполнения других функций, возложенных на Министерство;
в) получать ежемесячно от Национального банка Республики Казахстан информацию о размерах остатков, объемах поступлений и реализации драгоценных металлов и драгоценных камней, совместно с Нацбанком обеспечивать перевод валютной выручки от реализации драгоценных металлов и драгоценных камней в Республиканский валютный фонд;
г) осуществлять контроль за поступлением и расходованием средств, подлежащих зачислению в Фонд преобразования экономики, Фонд воспроизводства минерально-сырьевых ресурсов и охраны недр, Дорожный фонд, Фонд содействия занятости, Пенсионный фонд, фонды социального страхования, Республиканский валютный фонд, другие специальные республиканские фонды, а также на специальный счет по приватизации;
д) выдавать в случае необходимости ссуды из республиканского бюджета на покрытие временных кассовых разрывов по бюджетам областей с погашением этих ссуд в пределах текущего года;
е) проводить в министерствах и ведомствах, предприятиях, объединениях, учреждениях и организациях, независимо от методов хозяйствования, обследования по изучению совершенствования форм финансовых взаимоотношений с государством в целях разработки мер по обеспечению роста финансовых ресурсов республики;
е) определять совместно с Национальным банком Республики Казахстан порядок кассового исполнения бюджета и осуществлять контроль за его исполнением;
ж) устанавливать для учреждений, предприятий и организаций порядок учета, оценки и реализации конфискованного, бесхозяйного имущества, перешедшего по праву наследования к государству, кладов, а также изделий из драгоценных металлов, драгоценных камней, принятых ломбардами и не востребованных в срок в соответствии с действующим законодательством; рассматривать и согласовывать лицензии на импорт ювелирных изделий;
з) давать обязательные для исполнения указания министерствам, ведомствам и другим хозяйствующим субъектам, независимо от форм собственности, об устранении нарушений бюджетного, валютно-финансового законодательства, установленного порядка ведения бухгалтерского учета и отчетности;
и) запрашивать необходимую информацию об операциях с государственными ценными бумагами от участников рынка ценных бумаг.
Сноска. Подпункт "и" - в редакции постановления КМ РК от 1 августа 1995 г. N 1058.
к) Подпункт "к" исключен - постановлением КМ РК от 1 августа 1995 г. N 1058.
л) приостанавливать по решению Кабинета Министров Республики Казахстан действие ведомственных актов, противоречащих законодательству Республики Казахстан по вопросам бухгалтерского учета и отчетности, бюджетного и валютно-финансового регулирования;
м) подписывать от имени Республики Казахстан соглашения о внешних займах, получаемых Республикой Казахстан, и гарантии Республики Казахстан под внешние займы, получаемые заемщиками в соответствии с действующим законодательством;
н) ограничивать, а в необходимых случаях приостанавливать финансирование из республиканского бюджета предприятий, учреждений и организаций при незаконном и нецелевом расходовании ими бюджетных средств, а также при непредставлении отчетов об израсходованных средствах и другой установленной отчетности с уведомлением об этом руководителей соответствующих министерств и ведомств и в пределах компентенции Министерства применять иные санкции, установленные действующим законодательством;
о) Министерство финансов Республики Казахстан наряду с правами, указанными в настоящем Положении, имеет также другие права, предоставленные Министерству (Министру) финансов Республики Казахстан действующим законодательством.
Сноска. Из подпункта "г" пункта 7 исключены слова - постановлением КМ РК от 9 июня 1995 г. N 809.

Раздел V. Организация работы Министерства Финансов
Республики Казахстан

8. Министерство финансов Республики Казахстан возглавляет Министр, назначаемый в соответствии с Конституцией республики Президентом Республики Казахстан с согласия Верховного Совета Республики Казахстан.
Министр имеет заместителей, назначаемых (освобождаемых) Кабинетом Министров Республики Казахстан по представлению Министра. Начальник Главной налоговой инспекции - первый заместитель Министра и начальник Главного таможенного управления - первый заместитель Министра финансов назначаются (освобождаются) Президентом Республики Казахстан. Распределение обязанностей между заместителями Министра производится Министром.
9. В Министерстве финансов Республики Казахстан образуется коллегия в составе Министра (председатель коллегии), его заместителей по должности, а также других руководящих работников Министерства.
Члены коллегии Министерства утверждаются Кабинетом Министров Республики Казахстан по представлению Министра. Коллегия Министерства на своих регулярно проводимых заседаниях рассматривает вопросы, относящиеся к компетенции Министерства.
Решения коллегии проводятся в жизнь, как правило, приказами Министра. В случае разногласия между Министром и коллегией Министр проводит в жизнь свое решение.
10. Министр финансов Республики Казахстан в пределах компетенции Министерства на основании и во исполнение действующих законов, постановлений Правительства издает приказы, инструкции и дает указания для исполнения местными финансовыми, налоговыми и таможенными органами, организует контроль за их исполнением, в необходимых случаях издает с руководителями других министерств и ведомств Республики Казахстан совместные приказы и инструкции.
Приказы, инструкции и указания Министра финансов Республики Казахстан по вопросам финансово-бюджетного планирования и финансирования народного хозяйства, порядка исчисления и взимания платежей в бюджет, ведения бухгалтерского учета и составления отчетности по исполнению государственного бюджета Республики Казахстан и республиканского бюджета, порядка выпуска и обращения ценных бумаг на территории Республики Казахстан являются обязательными для исполнения всеми министерствами, а также предприятиями, учреждениями и организациями, независимо от их ведомственной подчиненности.
11. Министерство финансов Республики Казахстан имеет свой печатный орган для обеспечения повышения теоретического уровня, качества и практической значимости научных исследований в области финансов, кредита, денежного обращения, а также всей совокупности товарно-денежных отношений, широкого доступа к нормативным актам по вопросам финансово-бюджетного планирования и финансирования народного хозяйства и социально-культурной сферы, налогообложения и другим.
12. Для рассмотрения предложений о совершенствовании методики финансово-бюджетного планирования и финансирования народного хозяйства, методологии бухгалтерского учета и отчетности в Министерстве финансов Республики Казахстан в случае необходимости создаются методические (методологические) советы по соответствующим вопросам из высококвалифицированных специалистов, ученых, представителей других организаций. Состав методических (методологических) советов и положения о них утверждаются Министром.
13. Министр финансов Республики Казахстан утверждает штаты центрального аппарата Министерства в пределах установленной численности и фонда оплаты труда, а также положения об управлениях и отделах Министерства, его территориальных органах.
Сноска. Пункт тринадцатый - в редакции постановления Кабинета Министров Республики Казахстан от 6 февраля 1995 г. N 115.
14. Министерство финансов Республики Казахстан является юридическим лицом, имеет счета в банке, а также печать с изображением Государственного герба Республики Казахстан и со своим наименованием на казахском и русском языках.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҚАРЖЫ МИНИСТРЛIГI ТУРАЛЫ ЕРЕЖЕНI БЕКIТУ ТУРАЛЫ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МИНИСТРЛЕР КАБИНЕТIНIҢ ҚАУЛЫСЫ 1993 жылғы 8 желтоқсан N 1225. Күшi жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1996.09.13. N 1117 қаулысымен.

Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан Республикасының қаржы, салық және кеден қызметтерiн қайта ұйымдастыру туралы" 1992 жылғы 12 қарашадағы N 963 (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1992 ж., N 42, 619 бап) Жарлығын орындау үшiн Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi қаулы етедi:
1. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi туралы қоса берiлiп отырған Ереже бекiтiлсiн.
2. Қазақ КСР Министрлер Кеңесiнiң "Қазақ ССР Финанс министрлiгi туралы Ереженi бекiту туралы" 1971 жылғы 24 қыркүйектегi N 553 қаулысының (Қазақ КСР ҚЖ, 1971 ж., N 20, 106 бап) күшi жойылды деп танылсын.
Қазақстан Республикасының
Премьер-министрi
Қазақстан Республикасы
Министрлер Кабинетiнiң
1993 жылғы 8 желтоқсандағы
N 1225 қаулысымен
Бекiтiлген
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi туралы
Ереже
I бөлiм. Жалпы ережелер
1. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi орталық мемлекеттiк басқарудың қаржы-экономикалық органы болып табылады.
2. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi орталық мемлекеттiк басқару органы ретiнде республикада қаржыны ұйымдастыруға жалпы басшылықты жүзеге асырады және бiрыңғай мемлекеттiк саясаттың кредит, валюта, ақша, салық және кеден саясатымен өзара бiрлiктегi стратегиялық бағытын әзiрлеуге және практикада iске асыруға, сондай-ақ осы бағытты Тәуелсiз Мемлекеттiк Достастығына мүше елдердiң мемлекетаралық шеңберiнде үйлестiруге әрi Қазақстан Республикасының сыртқы экономикалық қаржы саясатын әзiрлеуге жауап бередi.
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi Қазақстан Республикасының мiндеттерi мен қызметтерiн жүзеге асыру үшiн қажеттi қаржы базасын құруды, сондай-ақ жалпы мемлекеттiк қажеттiлiкке мемлекеттiк бюджет қаржысын ұтымды және үнемдi түрде жұмсауды қамтамасыз етедi.
3. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi, оған қарасты қаржы басқармалары (бөлiмдер), салық және кеден қызметтерi, еркiн экономикалық аймақтардың әкiмшiлiк Кеңестерiнiң қаржы басқармасы органдары Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң бiрыңғай жүйесiн құрайды және олар республика бюджетi есебiнен қаржыландырылады.
4. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi өз қызметiнде Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының заңдарын, республика Жоғарғы Кеңесiнiң қаулыларын, Қазақстан Республикасы Президентiнiң актiлерiн, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмдерiн және басқа нормативтi актiлердi, сондай-ақ осы Ереженi басшылыққа алады және қолданылып жүрген заңның министрлiк жүйесiнде дұрыс қолданылуын қамтамасыз етедi, өз құзырына қатысты мәселелер бойынша заңдарды жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеп, Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетiнiң қарауына енгiзедi.
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi өз қызметi процесiнде мемлекеттiк қаржы мүддесiнiң сақталуын қамтамасыз етедi.

II бөлiм. Қазақстан Республикасы Қаржы
Министрлiгiнiң басты мiндеттерi
5. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң басты мiндеттерi мыналар болып табылады:
а) түбегейлi экономикалық реформаларды жүзеге асыруға қаржының белсендi түрде әсер етуiн қамтамасыз ету, нарық қарым-қатынасын енгiзу негiзiнде республика экономикасын тұрақтандыру мен көтеру, қаржы заңдарын орындауды қамтамасыз ету, олардың нарық экономикасына етер әсерi мен тиiмдiлiгiн зерттеу, басқа мемлекеттермен қаржы мәселелерi жөнiнде жасалатын келiсiмдердiң жобаларын дайындауға қатысу;
б) республикадағы табыс пен шығынды экономикалық тұрғыдан негiздеп жоспарлау, табыс түсiмiн ұлғайту есебiнен бюджеттегi тапшылықты бiртiндеп қысқарту; дағдарысқа қарсы шұғыл шаралар және әлеуметтiк-экономикалық реформаларды тереңдетудiң белгiленген бағдарламаларын, қоғамдық өндiрiс пен ғылыми-техникалық прогрестi дамытудың басым бағыттарын, әлеуметтiк дамуды жеделдетудi қаржы ресурстарымен қамтамасыз ету; халық шаруашылығының кешендi мақсаттағы бағдарламалары мен мемлекеттiк ең төменгi кепiлдiктердi қаржыландыру;
в) халық шаруашылығы салаларындағы халықаралық стандарттарды ескере отырып, шаруашылық жүргiзудiң субъектiлерiндегi, меншiк нысаны, қызметтерi әр түрлi мекемелер мен ұйымдардағы бухгалтерлiк есептеу мен есеп берудi ұйымдастырудың әдiснамалық негiздерiн анықтау;
г) ұзақ мерзiмдi қаржы нормалары мен нормативтерiн кеңiнен пайдалану негiзiнде қаржылай және валюталық реттеудiң, бюджеттiк жоспарлау мен қаржыландырудың әдiстерiн жетiлдiру, мемлекеттiк кеден саясатын жүзеге асыруды қамтамасыз ету, сауда-экономикалық қатынастарды кеден тұрғысынан реттеу жүйесiн жетiлдiру;
д) кәсiпорындардың, бiрлестiктердiң, мәселелер мен ұйымдардың мемлекетпен қаржы тұрғысынан өзара қарым-қатынасын жетiлдiре түсу және қаржы ресурстарының келешекте өсе түсуiн қамтамасыз ету жөнiнде шаралар әзiрлеу, шетелде жұмыс iстеп жатқан немесе жаңадан құрылған кәсiпорындарға мемлекеттiк инвестиция мәселелерiнде республиканың басқа елдердегi мүддесiн қорғау;
е) Қаржы министрлiгiнiң қызметiнде заңдылықты нығайту, салық, алымалық және басқа да төлемдердiң бюджетке толық түсуiн құқықтық құралдармен қамтамасыз ету, Қазақстан Республикасы Қаржы минситрлiгi жүйесiндегi мекемелердiң құқтары мен заңды мүдделерiн қорғау.

III бөлiм. Қазақстан Республикасы
қаржы министрлiгiнiң қызметi
6. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi өзiне жүктелген мiндеттерге сәйкес:
а) әлеуметтiк-экономикалық даму саласында республика үшiн қаржы жөнiнен жалпы басымдықты анықтау бойынша ұсыныстар әзiрлейдi;
б) Нарықтық қатынасқа өтуге, елiмiздегi инфляция процестерiн шектеп, одан бiртiндеп өтуге, кәсiпкерлiктi қолдауға, халықты әлеуметтiк бағдардағы салық салумен қамтамасыз етуге бағытталған бiрыңғай салық саясатының негiзгi принциптерiн iске асырады;
в) халықтың табысы аз топтарын, бағаның ырықтануы мен нарық қатынасына көшу жағдайында табыс мөлшерi белгiленген адамдарды қаржы жағынан қолдауды қамтамасыз ету жұмыстарын үйлестiредi;
г) қаржыны перспективалы жоспарлауды жүзеге асыруды, әлеуметтiк-экономикалық дамудың қаржы негiзiн болжауды кiрiстiре отырып, республикадағы бюджет процесiн басқарады, халықтың ақшалай табысы мен шығындары балансымен, ақша-кредит саясатының негiзгi бағыттарымен, басқа да жалпы экономикалық құн балансымен өзара байланыстағы қаржы балансын әзiрлеуге қатысады;
д) республика деңгейiнде бюджеттi жоспарлауды жүзеге асырады, республика бюджетi мен әкiмшiлiк-аумақтық құрылымдар бюджетiнiң өзара қатынасын қалыптастырады. Қазақстан Республикасының республикалық бюджетiн құрайды және оны атқарады;
е) республиканың қаржы және кредит жүйесiндегi барлық құрамдас бөлiктерiнiң өзара iс-қимылының тиiмдi нысандарын әзiрлейдi және оларды өмiрге енгiзедi;

е) экономиканы қаржы жағынан сауықтыру, бюджет тапшылығынан бiртiндеп өту және мемлекеттiң iшкi, сыртқы қарыздарының өсуiн тежеу жөнiнде шаралар мен ұсыныстар әзiрлейдi;
ж) Қазақстан Республикасының Ұлттық банкiмен бiрлесе отырып, ақша айналымын нығайту және ұлттық валютаны тұрақтандыру жөнiнде шаралар әзiрлеп, жүзеге асырады;
з) қоғамдық өндiрiстiң құрылымдарын қайта құруды, өндiрiс құралдарын жаңалау мен жаңғыртуды, қаржымен қамтамасыз ету жөнiнде, сондай-ақ шетел инвестициясын тартуға қолайлы жағдай жасау жөнiнде ұсыныстар дайындайды;
и) меншiктi мемлекет иелiгiнен алу мен жекешелендiрудiң мемлекеттiк бағдарламасын, жекешелендiрудi дайындау мен өткiзу жөнiндегi нормативтi құжаттарды әзiрлеуге қатысады, бiрыңғай кредит-қаржы саясатын жүргiзу үшiн банктер акцияларының мемлекеттiк пакетiн басқарады;
к) Қазақстан Республикасы мемлекеттiк басқару органдарының, Қарулы Күштерiнiң, құқық қорғау және сот органдарының ұйымдық құрылымдарын жақсарту және оларды ұстауды арзандату жөнiнде ұсыныстар әзiрлеуге қатысады, Қазақстан Республикасының мемлекеттiк басқару органдарын, Қарулы Күштерiн, құқық қорғау және сот органдарын ұстауға бөлiнетiн бюджет қаржыларын үнемдеп жұмсауға бақылауды жүзеге асырады және осы мәселе бойынша қаржы органдарының жұмысына әдiснамалық басшылық жасайды; еңбекке ақы төлеу жүйесiн жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеуге қатысады;
л) бюджетте көзделген барлық табыстардың түсуiне және орталықтандырылған тәртiппен бөлiнген мемлекет қаржысының үнемделуi мен мақсатты пайдаланылуының қатаң режимде сақталуын бақылауды жүзеге асырады;
м) Қазақстан Республикасы министрлiктерiнiң, ведомстволарының, шаруашылық жүргiзушi басқа да субъектiлердiң мемлекеттiк бюджеттi орындауларына, Қазақстан Республикасы Ұлттық банкiмен бiрлесiп республикалық және жергiлiктi бюджеттiң кассалық орындалуына, табыстардың бюджетке уақтысында және дұрыс аударылуына, сондай-ақ Қазақстан Республикасы банктерiнiң республика бюджетiнiң қаражаты есебiнен жүзеге асырылатын күрделi қаржылар мен басқа да шаралардың қаржыландырылуына бақылау жасайды;
н) халықаралық стандарттарды ескере отырып, бухгалтерлiк есеп пен есеп берудi ұйымдастырудың бiрыңғай әдiснамалық негiздерiн айқындайды, әзiрленген әдiснаманың практикаға енуiн ұйымдастырады, сондай-ақ меншiктiң барлық нысандарындағы кәсiпорындардың, ұйымдардың және мекемелердiң есеп пен есеп беруiнiң жай-күйiн бақылайды;
о) меншiктiң барлық нысандарындағы министрлiктердiң, ведомстволардың, басқа да басқару органдары мен шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң бухгалтерлiк есептерi мен баланстарын қарайды, олардың мемлекет алдындағы қаржы мiндеттемелерiнiң орындалу барысын талдайды және тексередi, кемшiлiктер мен тәртiп бұзушылықты болдырмау жөнiнде талап қояды;
п) Қазақстан Республикасының Экономика министрлiгiмен бiрлесiп орталықтандырылған республикалық валюта қорының есеп айырысу балансының жобасын жасайды және оның орындалуын бақылайды;
р) Қазақстан Республикасының Ұлттық банкiмен және Сыртқы экономикалық байланыстар министрлiгiмен бiрлесiп, шетел валютасымен алынған кредиттер үшiн есептесудiң, шетелдермен саудадағы валюталық-қаржылық операциялардың тәртiбiн жасайды, Қазақстан Республикасының Үкiметiне шетел мемлекеттерiнiң, банктерiнiң және басқа заңды ұйымдарының заемдер мен кредиттер берулерi туралы халықаралық шарттар мен келiсiмдердiң жобалары жөнiнде қорытынды пiкiр және қаржылық негiздеме бередi, шетелдер мен республиканың мемлекеттiк қарызы туралы бiрыңғай есеп жүргiзедi, оларды жабудың көздерiн iздестiредi және ұсынады;
с) Қазақстан Республикасының Ұлттық банкiмен және Сыртқы экономикалық байланыстар министрлiгiмен бiрлесiп шетелдерден түсетiн валютаны аудару мен валюта қаражаттарының республикаға толықтай түсуiн қадағалаудың тетiгiн әзiрлейдi, экспорттық валюта түсiмiн жасырған, сондай-ақ валюта қорына қаржы аударудан жалтарған заңды ұйымдар мен жеке адамдарға санкция қолданады. Республикалық валюта қорын пайдаланудың бағытын қалыптастырады және айқындайды, осы қор қаржысының қозғалысын есепке алып отырады, республика Үкiметiнiң тапсыруы бойынша, валютамен есеп айырысуды жүзеге асырады және оның мақсатына сай жұмсалуын қадағалайды;
т) мемлекеттiк iшкi заемдар мен ақшалай-заттай лотереяларды шығару және оны орналастыру туралы ұсыныстар әзiрлейдi, ұтыс тираждарын өткiзу мен мемлекеттiк iшкi заемдар мен лотереялардың орнын толтыруды ұйымдастырады, республикалық лотереяны өткiзудiң шарттарын, сондай-ақ жергiлiктi заемдарды шығарудың жалпы көлемi мен шарттарын келiсудi жүзеге асырады;
у) Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бағалы қағаздарын шығаруды және оның айналымын реттеудi жүзеге асырады.
ф) бағалы қағаздар нарқына шетел мемлекеттерi эмитенттерiнiң қатысуына рұқсат бередi, шетел инвесторларының бағалы қағаздарды алуына республиканың Сыртқы экономикалық байланыстар министрлiгi берген рұқсатпен келiседi;
х) Қазақстан Республикасының Экономика министрлiгiмен және Ұлттық банкiмен бiрлесiп жиынтық кредит жоспарын түзедi және республиканың басқа елдермен кредит және есеп айырысу операцияларының жай-күйiн, касса жоспарларының орындалуын зерделейдi және оларды жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлейдi;
ц) кадрларды таңдап, орналастыруды жүзеге асырады, Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi жүйесiнiң ұйымдары мен мекемелерiн бiлiктi кадрлармен қамтамасыз етедi, мамандар дайындауды және олардың бiлiктiлiгiн арттыруды ұйымдастырады;
ч) қаржыландырудың орталықтандырылған көздерiнен сол мақсаттарға арнап бөлiнген қаражат есебiнен тұрғын үйлер мен әлеуметтiк, мәдени-тұрмыстық объектiлердiң құрылысын жүргiзу жөнiнде тапсырыс берушi қызметiн жүзеге асырады;
ш) қаржы заңдарының қолданылу тәжiрибесiн қорытады, оларды жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлейдi, заңдар мен басқа да нормативтi актiлердiң жобаларын дайындауға қатысады, Министрлiкке түскен жобалар жөнiндегi қорытынды пiкiр бередi, Министрлiк жүйесiндегi заң қызметiн ұйымдастыру мәселелерi бойынша әдiстемелiк нұсқауларды дайындайды;
щ) кеден iсiнiң мiндеттерi шешу мақсатында Қазақстан Республикасының Кеден комитетiмен "Қазақстан Республикасының кеден iсi туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң Заң күшi бар Жарлығына сәйкес өзара iс-қимыл жасайды.
Ескерту. 6-шы тармақтың "у" тармақшасы жаңа редакцияда -
ҚРМК-нiң 1995.08.01. N 1058 қаулысымен.
Ескерту. 6-тармақ жаңа тармақшамен толықтырылды - ҚРҮ-нiң
1996.04.29. N 520 қаулысымен.

IV бөлiм. Қазақстан Республикасы Қаржы
министрлiгiнiң құқтары
7. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгi:
а) өзiне ведомстволық бағыныстағы кәсiпорындарды, ұйымдарды, мекемелердi құру, қайта құру және тарату мәселелерiн белгiленген тәртiппен шешуге;
б) министрлiктерден, ведомстволардан, концерндерден, ассоциациялардан, шаруашылық құрылымдардың басқа түрлерiнен, кәсiпорындардан, ұйымдар мен мекемелерден, статистикалық және басқа органдардан салық салу объектiлерiнiң құрамы мен көлемi туралы есеп беру мен баланстарды және басқа материалдарды, республикалық валюта бюджетiнiң жобасын түзу және оны орындау үшiн қажеттi сыртқы көлемдер жөнiнде келiсiмдер туралы ақпаратты алуға, мекемелердiң, кәсiпорындар мен ұйымдардың мемлекет алдындағы қаржы мiндеттемесiн орындауын, мемлекеттiк қаржы тәртiбiнiң сақталуын, сондай-ақ министрлiкке жүктелген басқа да қызметтердiң орындалуын бақылауды жүзеге асыруға;
в) Қазақстан Республикасының Ұлттық банкiнен ай сайын қалдықтардың мөлшерi, бағалы металдар мен асыл тастардың түсуi мен өткiзiлу көлемi туралы ақпарат алып отыруға, Ұлттық банкiмен бiрлесiп бағалы металдар мен асыл тастарды өткiзуден түскен валютаны Республиканың валюта қорына аударуды қамтамасыз етуге;
г) Экономиканы қайта құру қорына, Минеральды шикiзат ресурстарын ұдайы өндiру және жер қойнауын қорғау қорына, Жол қорына, Еңбекпен қамтуға жәрдемдесу қорына, Зейнетақы қорына, Әлеуметтiк сақтандыру қорына, Республикалық валюта қорына, республиканың басқа да арнаулы қорларына, сондай-ақ жекешелендiру жөнiндегi арнайы есепшотқа аударылуға тиiстi қаржылардың түсуi мен жұмсалуына бақылау жасауға;
д) қажет болған жағдайда облыстардың бюджеттерiндегi кассадағы уақытша айырманы жабу үшiн, ол қарыз сол жылдың көлемiнде қайтарылады деп, республикалық бюджеттен қарыз беруге;
е) министрлiктер мен ведомстволарда, кәсiпорындарда, бiрлестiктерде, мекемелер мен ұйымдарда шаруашылық жүргiзу әдiстерiне қарамастан, республиканың қаржы ресурстарының келешекте өсе түсуiн қамтамасыз ету жөнiнде шаралар әзiрлеу мақсатымен мемлекетпен өзара қаржы қатынасының нысандарын жетiлдiру жөнiнде зерттеу жүргiзуге;
е) Қазақстан Республикасының Ұлттық банкiмен бiрлесiп бюджеттiң кассалық орындалуының тәртiбiн анықтауға және оның орындалуын бақылауды жүзеге асыруға;
ж) мекемелер, кәсiпорындар мен ұйымдар үшiн тәркiленген қожайыны жоқ мүлiктi, мирасқорлық құқы бойынша мемлекет иелiгiне өткен қазыналарды, сондай-ақ ломбардтар қабылдаған және қолданылып жүрген заңдарға сәйкес өз мерзiмiнде қайтып алынбаған бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған бұйымдарды есептеудiң, бағалаудың және өткiзудiң тәртiбiн белгiлеуге, зергерлiк бұйымдардың импортқа лицензиясын қарап, пәтуа жасауға;
з) меншiк нысандарына қарамастан, министрлiктерге, ведомстволарға және басқа да шаруашылық жүргiзушi субъектiлерге бюджеттiк, валюта-қаржы заңдарын, бухгалтерлiк есеп пен есеп берудi жүргiзудiң белгiленген тәртiбiн бұзушылықты жою туралы орындалуы мiндеттi нұсқаулар беруге;
и) бағалы қағаз нарқына қатысушылардан мемлекеттiк бағалы қағаздармен операциялар туралы қажеттi ақпарат сұрауға;
(к)
л) Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетiнiң шешiмi бойынша бухгалтерлiк есеп пен есеп беру, бюджеттiк және валюталық-қаржылық реттеудiң мәселелерi жөнiнде Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келетiн ведомстволық актiлердiң күшiн тоқтатуға;
м) Қазақстан Республикасы алатын сыртқы заемдар туралы келiсiмдерге және қолданылып жүрген заңдарға сәйкес заем алушылар алатын сыртқы заемдарға байланысты Қазақстан Республикасының кепiлдiктерiне Қазақстан Республикасы атынан қол қоюға;
н) бюджет қаражатын заңсыз және мақсатсыз жұмсағанда , сондай-ақ жұмсалған қаражат туралы есептердi және белгiленген есеп берудi тапсырмағанда, кәсiпорындарды, мекемелердi, ұйымдарды, бұл жөнiнде тиiстi министрлiктер мен ведомстволардың басшыларын хабардар ете отырып, республикалық бюджеттен қаржыландыруды шектеуге, қажет болған жағдайда оны тоқтатуға, министрлiктiң құзыретi шегiнде, қолданылып жүрген заңмен белгiлеген басқа да санкцияларды қолдануға хұқылы;
о) Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi осы Ережеде көрсетiлген құқтармен қатар, Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiне (министрге) қолданылып жүрген заң беретiн басқа да құқықтарға ие бола алады.
Ескерту. 7-тармақтың "г" тармақшасындағы сөздер алынып
тасталды - ҚРМК-нiң 1995.06.09. N 809 қаулысымен.
Ескерту. 7-шi тармақтың "и" тармақшасы жаңа редакцияда және
"к"тармақшасы алынып тасталды - ҚРМК-нiң
1995.08.01. N 1058 қаулысымен.

V бөлiм. Қазақстан Республикасы Қаржы
министрлiгiнiң жұмысын ұйымдастыру
8. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiн Республика Конституциясына сәйкес Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесiнiң келiсiмi бойынша Қазақстан Республикасының Президентi тағайындайтын Министр басқарады.
Министрдiң ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi тағайындайтын (босататын) орынбасарлары болады. Бас салық инспекциясының Бастығы - министрдiң бiрiншi орынбасарын және Бас кеден басқармасының бастығы - министрдiң бiрiншi орынбасарын Қазақстан Республикасының Президентi тағайындайды (босатады). Министрдiң орынбасарларының мiндеттерiн Министрдiң өзi белгiлеп бөледi.
9. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнде Министр (алқа төрағасы), лауазымдары бойынша орынбасарлары, сондай-ақ Министрлiктiң басқа да басшы қызметкерлерi құрамына енетiн алқа құрылады.
Министрлiк алқасының мүшелерiн министрдiң ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi бекiтедi. Министрлiктiң алқасы өздерiнiң үнемi өткiзiп отыратын мәжiлiстерiнде Министрлiктiң құзырына жататын мәселелердi қарастырады.
Алқаның шешiмдерi, әдетте, Министрдiң бұйрығымен өмiрге енгiзiледi. Министр мен алқаның арасында келiспеушiлiк бола қалған жағдайда, министр өз шешiмiн өмiрге енгiзедi.
10. Қазақстан Республикасының Қаржы министрi Министрлiк құзыретi шегiнде қолданылып жүрген заңдардың, Үкiмет қаулыларының негiзiнде, оларды орындау үшiн бұйрықтар, нұсқаулар шығарады, жергiлiктi қаржы, салық және кеден органдарының орындауы үшiн нұсқаулар бередi, олардың орындалу барысын бақылауды ұйымдастырады, қажет болған жағдайда Қазақстан Республикасының басқа да министрлiктерi мен ведомстволарының басшыларымен бiрлесе отырып, бұйрықтар мен нұсқаулар шығарады.
Халық шаруашылығын қаржылық-бюджеттiк жоспарлау мен қаржыландырудың, бюджетке түсетiн төлемдердiң аударылуы мен алынуының тәртiбi, бухгалтерлiк есептi жүргiзу мен Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бюджетiн орындау бойынша есеп берудi жүргiзу, Қазақстан Республикасының аумағында бағалы қағаздарды шығару мен олардың айналымының тәртiбi мәселелерi бойынша Қазақстан Республикасы Қаржы министрiнiң шығарған бұйрықтарын, нұсқамалары мен нұсқауларын барлық министрлiктер, сондай-ақ қай ведомствоға бағынатынына қарамастан, кәсiпорындар, мекемелер мен ұйымдар мiндеттi түрде орындауға тиiс.
11. Қаржы, кредит, ақша айналымы саласындағы ғылыми зерттеулердiң теориялық деңгейiн, сапасын, практикалық маңызын көтерудi, сондай-ақ тауар-ақша қатынасының жалпы жиынтығын, халық шаруашылығы мен әлеуметтiк-мәдени саланы қаржылық-бюджеттiк тұрғыдан жоспарлау мен қаржыландыру, салық салу және басқа мәселелер бойынша шығарылған нормативтiк актiлердiң көпке кеңiнен таныс болуын қамтамасыз ету үшiн Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң өз баспа органы болады.
12. Халық шаруашылығын қаржылық-бюджеттiк жоспарлау мен қаржыландырудың әдiстемесiн, бухгалтерлiк есеп пен есеп берудiң әдiснамасын жетiлдiру туралы ұсыныстарды қарау үшiн Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнде қажет жағдайда тиiстi мәселелер бойынша жоғары бiлiктi мамандардан, ғалымдардан, басқа ұйымдардың өкiлдерiнен әдiстемелiк (әдiснамалық) кеңестер құрылады. Әдiстемелiк (әдiснамалық) кеңестердiң құрамын және олар туралы Ереженi Министр бекiтедi.
13. Қазақстан Республикасының Қаржы министрi белгiленген саны мен еңбекке ақы төлеу қоры шегiнде Министрлiктiң орталық аппаратының штатын, сондай-ақ министрлiктiң басқармалары мен бөлiмдерi, оның аумақтық органдары туралы ережелердi бекiтедi.
Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚРМК-нiң
1995.02.06. N 115 қаулысына сәйкес.
14. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi заңды ұйым болып табылады, оның банкте есепшоты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк елтаңбасы бейнеленген қазақ және орыс тiлдерiнде өзiнiң атауы жазылған мөрi бар.