ИПС "Әділет"

     ПОСТАНОВЛЯЮ:
      1. Одобрить прилагаемый проект Соглашения между Республикой Казахстан и Японией о поощрении и взаимной защите инвестиций.
      2. Уполномочить Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан Исекешева Асета Орентаевича подписать от имени Республики Казахстан Соглашение между Республикой Казахстан и Японией о поощрении и взаимной защите инвестиций, разрешив вносить изменения и дополнения, не имеющие принципиального характера.
      3. Настоящий Указ вводится в действие со дня подписания.

Президент
Республики Казахстан Н.Назарбаев

ОДОБРЕН
Указом Президента
Республики Казахстан
от 11 декабря 2013 года № 709

Проект

СОГЛАШЕНИЕ
между Республикой Казахстан и Японией о поощрении и
взаимной защите инвестиций

      Республика Казахстан и Япония, именуемые в дальнейшем «Договаривающиеся Стороны»,
      желая поощрять инвестиции в целях расширения экономического сотрудничества между Договаривающимися Сторонами;
      намереваясь создать устойчивые, равноправные, благоприятные и прозрачные условия для увеличения вложений инвестиций инвесторами одной Договаривающейся Стороны на территории другой Договаривающейся Стороны;
      признавая растущую важность прогрессивного поощрения инвестиций для стимулирования инициативы инвесторов и обеспечения процветания обеих Договаривающихся Сторон;
      признавая, что эти цели могут быть достигнуты без послабления норм и стандартов, применяемых на территории Договаривающихся Сторон, в области здравоохранения, безопасности и охраны окружающей среды;
      признавая важность корпоративных отношений между персоналом и руководством в продвижении инвестиций между Договаривающимися Сторонами;
      желая, чтобы настоящее Соглашение способствовало укреплению международного сотрудничества в отношении развития международных правил осуществления иностранных инвестиций;
      веря, что настоящее Соглашение углубит экономическое сотрудничество между Договаривающимися Сторонами;
      согласились о нижеследующем:

Статья 1

      В целях настоящего Соглашения:
      1. Термин «инвестиции», означает любой вид активов, принадлежащих или управляемых прямо или косвенно инвестором, в том числе:
      (а) юридическое лицо, а также его филиал;
      (b) акции, доли или другие формы долевого участия в предприятии, включая права, вытекающие из них;
      (c) облигации, долговые обязательства, ссуды и другие формы долга, включая права, вытекающие из них;
      (d) права согласно контрактам, включая контракты «под ключ», договоры строительства, управления, производства или контракты распределения доходов;
      (e) денежные требования и любая работа согласно контракту, имеющая коммерческую ценность;
      (f) права интеллектуальной собственности (в том числе: авторские права и смежные права, патенты и права, касающиеся полезных моделей, торговых марок, промышленных образцов, топологий интегральных микросхем, новых сортов растений, мест происхождений товаров или географических указаний и конфиденциальной информации);
      (g) права, предоставленные в соответствии с законами и нормативными актами принимающего государства или контрактами, такими как концессионные, лицензионные, разрешения и допуска, включая контракты на разведку и разработку природных ресурсов; и
      (Һ) любое другое материальное и нематериальное, движимое и недвижимое имущество, и любые сопутствующие права собственности, такие как аренда, ипотека, право удержания и залог.
      Инвестиции включают доходы, получаемые от инвестиций, в частности, прибыль, процент, доходы с капитала, дивиденды, гонорары и выплаты. Изменение в форме, в которой инвестируются активы, не затрагивает их характер как инвестиции.
      2. Термин «инвестор Договаривающейся Стороны» означает следующее физическое или юридическое лицо, которое намеревается осуществить, осуществляет или осуществило инвестиции на территории другой Договаривающейся Стороны:
      (a) физическое лицо, имеющее гражданство государства такой Договаривающей Стороны в соответствии с ее законами и нормативными актами; или
      (b) любое юридическое лицо такой Договаривающейся Стороны.
      Примечание: термин «намеревается осуществить» в целях настоящей статьи означает, что инвестор Договаривающейся Стороны предпринял конкретные шаги, необходимые для осуществления инвестиций, такие как подача заявки на разрешение или лицензию, которые разрешают дальнейшее осуществление инвестиций.
      3. Термин «предприятие Договаривающейся Стороны» означает любое юридическое лицо, должным образом учрежденное или организованное согласно законам и нормативным актам этой Договаривающейся Стороны, с целью получения прибыли или без такой цели, являющееся частным или принадлежащим либо управляемым государством, включая любую корпорацию, товарищество, компанию в индивидуальной собственности, совместное предприятие, ассоциацию, организацию или компанию.
      4. Термин «инвестиционная деятельность» означает деятельность по работе, управлению, обслуживанию, использованию, извлечению прибыли, продаже или другому распоряжению инвестициями.
      5. Термин «территория» означает относительно Договаривающейся Стороны
      (a) территорию такой Договаривающейся Стороны; и
      (b) специальную экономическую зону и континентальный шельф, относительно которого государство этой Договаривающейся Стороны осуществляет суверенные права или юрисдикцию в соответствии с нормами международного права.
      6. Термин «свободно используемая валюта» означает свободно используемую валюту, как определено в статьях соглашения Международного валютного фонда.

Статья 2

1. Каждая из Договаривающихся Сторон содействует насколько это возможно инвестициям инвесторов другой Договаривающейся Стороны и с учетом ее прав на осуществление полномочий в соответствии с применимыми законами и правилами, в том числе и по отношению к иностранной собственности и контролю, признает такие инвестиции.
2. Каждая Договаривающаяся Сторона принимает надлежащие меры для дальнейшего улучшения инвестиционного климата на своей территории в интересах инвесторов другой Договаривающейся Стороны и их инвестициям. В этом отношении каждая Договаривающаяся Сторона будет стремиться к уменьшению или устранению своих ограничительных мер, существующих на дату вступления в силу настоящего Соглашения, по отношению к инвесторам другой Договаривающейся Стороны и их инвестициям в отношении инвестиционной деятельности, а также созданию, приобретению и расширению инвестиций.

Статья 3

1. Каждая Договаривающаяся Сторона предоставляет на своей территории инвесторам другой Договаривающейся Стороны и их инвестициям режим не менее благоприятный, чем режим, который она предоставляет при подобных обстоятельствах своим собственным инвесторам и их инвестициям в отношении их инвестиционной деятельности.
2. Без ущерба вышеприведенному пункту 1 каждая Договаривающаяся сторона может устанавливать специальные правила, связанные с инвестиционной деятельностью инвесторов другой Договаривающейся Стороны на ее территории, при условии, что такие специальные правила не нарушают права этих инвесторов согласно настоящему Соглашению.

Статья 4

      1. Каждая Договаривающаяся Сторона на ее территории предоставляет инвесторам другой Договаривающейся Стороны и их инвестициям режим не менее благоприятный, чем тот режим, который она предоставляет в подобных обстоятельствах инвесторам государства, которое не является Договаривающейся Стороной, в отношении инвестиционной деятельности и вопросов, связанных с поступлением инвестиций.
      2. Положения вышеприведенного пункта 1 не применяются к:
      (a) вопросам, связанным с приобретением земельной собственности;
      (b) любому режиму, предоставляемому Стороной инвесторам другой Стороны или государства, которое не является Стороной, и их инвестициям на основе взаимности;
      (c) любому преимущественному режиму, вытекающему в результате членства в любых двусторонних и многосторонних международных договорах, охватывающих защиту новых сортов растений, авиации, рыболовства и морских вопросов.
      3. Положения пункта 1 настоящей статьи не должны быть истолкованы, как обязывающие одну из Договаривающихся Сторон распространять на инвесторов другой Договаривающейся Стороны любой преимущественный режим в силу любого существующего или будущего таможенного союза или экономического или валютного союза, зоны свободной торговли или аналогичных международных договоров, в которых одна из Договаривающихся Сторон является участником или может стать в будущем.

Статья 5

      1. Каждая Договаривающаяся Сторона на своей территории предоставляет инвестициям другой Договаривающейся Стороны справедливый и равноправный режим, а также полную защиту и безопасность инвестиций.
      2. Ни одна из Договаривающихся Сторон в пределах своей территории не должна препятствовать инвестиционной деятельности инвесторов другой Договаривающейся Стороны любыми произвольными мерами.
      3. Каждая Договаривающаяся Сторона обеспечивает соблюдение обязательств, которые она принимает относительно инвестиций и инвестиционной деятельности инвесторов другой Договаривающейся стороны.

Статья 6

Каждая Договаривающаяся Сторона на своей территории предоставляет инвесторам другой Договаривающейся стороны режим не менее благоприятный, чем режим, который она предоставляет при подобных обстоятельствах ее собственным инвесторам или инвесторам любой другой стороны, не являющейся стороной настоящего Соглашения, в отношении доступа к судебным и административным органам на всех уровнях при защите своих прав.

Статья 7

      1. Ни одна из Договаривающихся Сторон на своей территории в связи с инвестиционной деятельностью инвестора другой Договаривающейся Стороны не может налагать или принуждать к выполнению любых требований, перечисленных в этой статье с (а) до (1), за исключением требований, существующих в день принятия инвестиций, осуществляемых этим инвестором. Никакие требования, установленные или обеспеченные правовой санкцией Договаривающейся Стороной на ее территории в связи с инвестиционной деятельностью инвестора другой Договаривающейся Стороны, не будут более ограничительными, чем те, которые существовали в день принятия инвестиций, осуществляемых инвестором:
      (a) экспортировать определенный объем или процентной доли товаров или услуг;
      (b) достигать определенного уровня или процентной доли местного содержания;
      (c) покупать, использовать или отдавать предпочтение товарам или услугам, производимым или оказываемым на своей территории, или приобретать товары или услуги от физического или юридического лица, или любого другого предприятия на своей территории;
      (d) соотносить каким-либо образом объем или стоимость импорта с объемом или стоимостью экспорта или суммой притоков иностранных валют, связанных с инвестициями этого инвестора;
      (e) ограничивать продажу товаров или услуг на своей территории, которые производятся или оказываются благодаря инвестициям этого инвестора, каким-либо образом связывая такие продажи с объемом или стоимостью его экспорта или валютным доходом;
      (f) ограничивать вывоз или продажу для экспорта;
      (g) назначать в качестве руководителя, менеджера или члена совета директоров лиц определенного гражданства;
      (Һ) передавать технологию, процесс производства или другое патентованное знание физическому или юридическому лицу или любому другому предприятию на его территории, кроме случаев, когда требование:
      (i) наложено или постановлено судебным или компетентным органом в области защиты конкуренции для устранения предполагаемого нарушения национального законодательства о конкуренции;
      (ii) касается передачи прав интеллектуальной собственности, которая предпринята в порядке, не противоречащем какому-либо применяемому многостороннему соглашению в области защиты прав интеллектуальной собственности, по которому он является участником;
      (i) располагать головной офис этого инвестора в определенном регионе или мировом рынке на своей территории;
      (j) нанимать определенное число или процентную долю лиц, являющихся гражданами своего государства;
      (к) достигать определенного уровня или стоимости научных исследований на своей территории;
      (1) поставлять один или более товаров, которые инвестор производит, или услуги, которые инвестор оказывает в определенный регион или мировой рынок, исключительно с территории Договаривающейся стороны.

Статья 8

      1. Каждая Договаривающаяся Сторона незамедлительно опубликовывает или делает общедоступными нормативные правовые акты своего государства, административные процедуры, административные постановления, судебные решения, а также международные договоры, которые имеют отношение или затрагивают инвестиционную деятельность.
      2. Каждая Договаривающаяся Сторона незамедлительно письменно отвечает на письменные запросы другой Договаривающейся Стороны и обеспечивает другую Договаривающую Сторону информацией по вопросам, изложенным в пункте 1 настоящей статьи, включая вопросы, связанные с договором, который каждая Договаривающаяся Сторона заключает в области инвестиций.
      3. Положения вышеприведенных пунктов 1 и 2 не должны быть истолкованы, как обязывающие любую Договаривающуюся Сторону раскрывать конфиденциальную информацию, раскрытие которой препятствовало бы законной деятельности или иначе противоречило бы общественному интересу либо нанесло бы ущерб неприкосновенности частной жизни или законному коммерческому интересу.

Статья 9

Каждая Договаривающаяся Сторона в соответствии со своими законами и нормативными актами стремится обеспечить, за исключением случаев чрезвычайной ситуации либо стихийных явлений природы, надлежащую возможность для информирования и получения мнения общественности перед принятием, внесением изменений и дополнений или отменой нормативных правовых актов, которые затрагивают вопросы, связанные с настоящим Соглашением.

Статья 10

Каждая Договаривающаяся Сторона обеспечивает, что меры и усилия, предпринимаемые с целью борьбы с коррупцией относительно вопросов, касающихся настоящего Соглашения, будут осуществляться в соответствии с законами и нормативными актами своего государства.

Статья 11

Каждая Договаривающаяся Сторона в соответствии со своими законами и нормативными актами уделяет особое внимание рассмотрению заявлений по въезду, пребыванию, проживанию, а также выдаче разрешений на работу физическим лицам, имеющим гражданство государства другой Договаривающейся Стороны, желающих въехать на территорию государства первой Договаривающейся Стороны и остаться там с целью осуществления инвестиционной деятельности.

Статья 12

      1. Ни одна из Договаривающихся Сторон не будет экспроприировать или национализировать на своей территории инвестиции инвесторов другой Договаривающейся Стороны или принимать любую меру, эквивалентную экспроприации или национализации (далее - экспроприация), за исключением мер, принимаемых:
      (a) в общественных целях;
      (b) на недискриминационной основе;
      (c) с выплатой незамедлительной, соразмерной и эффективной компенсации в соответствии с нижеприведенными пунктами 2, 3 и 4;
      (d) в соответствии с надлежащей законной процедурой и статьей 5 настоящего Соглашения.
      2. Компенсация должна быть эквивалентна справедливой рыночной стоимости экспроприированных инвестиций на тот период, когда об экспроприации было публично объявлено или когда экспроприация произошла, в зависимости от того, что наступит ранее. Справедливая рыночная стоимость не должна отражать любое изменение в стоимости, которое произошло вследствие того, что об экспроприации стало публично известно ранее.
      3. Компенсация должна быть выплачена без задержки и включать процент по справедливой рыночной ставке с учетом периода времени до срока платежа. Компенсация должна быть эффективно реализуема и свободно переводима и свободно конвертируема в валюту государства Договаривающейся Стороны заинтересованных инвесторов и свободно используемую валюту по рыночному обменному валютному курсу, действующему на день экспроприации.
      4. Без ущерба положениям статьи 17 настоящего Соглашения инвесторы, понесшие убытки в результате экспроприации, должны иметь право доступа к судебным и арбитражным органам Договаривающейся Стороны, осуществляющей экспроприацию с целью скорейшего рассмотрения дел инвесторов и определения суммы компенсации в соответствии с принципами, изложенными в настоящей статье.

Статья 13

1. Любая из Договаривающихся Сторон предоставляет инвесторам другой Договаривающейся Стороны, понесшим убытки либо потери, связанные с их инвестициями на территории первой Договаривающейся Стороны вследствие вооруженного конфликта либо чрезвычайного положения, таких как революция, восстание, гражданские беспорядки либо любые другие подобные случаи на территории этой первой Договаривающейся Стороны, режим в отношении реституции, возмещения, компенсации или любого другого урегулирования, не менее благоприятный, чем режим, который она предоставляет ее собственным инвесторам или инвесторам любого третьего государства, в зависимости от того какой является более благоприятным для инвесторов другой Договаривающейся Стороны.
2. Любая компенсация как средство урегулирования, упомянутое в вышеприведенном пункте 1, должна быть эффективно реализуемой, свободно переводимой и свободно конвертируемой по рыночному обменному валютному курсу, действующему на момент оплаты в валюту государства Договаривающейся Стороны или заинтересованных инвесторов и свободно используемые валюты.

Статья 14

      1. Если Договаривающаяся Сторона или ее уполномоченный орган производят платеж любому инвестору такой Договаривающейся Стороны согласно договорам гарантии или страхования в отношении инвестиций такого инвестора на территории другой Договаривающейся Стороны, то последняя Договаривающаяся Сторона признает:
      (a) передачу первой Договаривающейся Стороне или ее уполномоченному органу любого права или требования такого инвестора, на основании которого производится такой платеж;
      (b) право первой Договаривающейся Стороны или ее уполномоченного органа осуществлять в силу суброгации любое такое право или требование в той же степени как и первичное право или требование инвестора.
      2. В отношении выплаты, которая будет осуществлена первой Договаривающейся Стороной или ее уполномоченным органом на основании перехода права или требования, как указано в пункте 1 (а) выше, и переуступки выплаты, статьи 12, 13 и 15 настоящего Соглашения должны применяться mutatis mutandis.

Статья 15

      1. Каждая Договаривающаяся Сторона обеспечивает, что все переводы, связанные с инвестициями на территории инвестора другой Договаривающейся Стороны, могут быть свободно осуществлены на ее территорию и с ее территории без задержки, с соблюдением процедур, установленных ее законами и нормативными актами. Эти переводы должны включать, в частности, но не исключительно:
      (a) первоначальный капитал и дополнительные суммы с целью обеспечения либо увеличения инвестиций;
      (b) прибыль, процент, прирост стоимости капитала, дивиденды, гонорары, выплаты и другие текущие доходы, получаемые от инвестиций;
      (c) платежи, произведенные согласно контракту, включая платежи по займу, связанные с инвестициями;
      (d) доходы от полной или частичной продажи или ликвидации инвестиций;
      (e) доход и вознаграждение персоналу, нанятому в государстве другой Договаривающейся Стороны, работающему в связи с осуществлением инвестиций на территории первой Договаривающейся Стороны;
      (f) платежи, произведенные в соответствии со статьями 12 и 13 настоящего Соглашения;
      (g) платежи, вытекающие из урегулирования спора согласно статье 17 настоящего Соглашения.
      2. Каждая Договаривающаяся Сторона далее гарантирует, что эти переводы могут быть осуществлены без задержки в свободно конвертируемой валюте по рыночному валютному курсу, действующему на день каждого перевода.
      3. Без ущерба пунктам 1 и 2 настоящей статьи Договаривающаяся Сторона может задержать или предотвратить перевод путем равноправного применения норм национального законодательства своего государства, касающихся:
      (a) банкротства, неплатежеспособности или защиты прав кредиторов;
      (b) выпуска, продажи либо сделки с ценными бумагами;
      (c) административного или уголовного правонарушения; или
      (d) обеспечения исполнения судебных приказов или решений.

Статья 16

      1. Каждая Договаривающаяся Сторона уделяет особое внимание и предоставляет адекватную возможность для проведения консультаций по претензионным требованиям, которые другая Договаривающаяся Сторона может предъявить в отношении любого вопроса, затрагивающего действие настоящего Соглашения.
      2. Любой спор между Договаривающимися Сторонами относительно толкования или применения настоящего Соглашения, неразрешенный дипломатическим путем, направляется для разрешения в арбитражный суд ad hoc. Этот арбитражный суд образуется из трех арбитров, по одному арбитру от каждой Договаривающейся Стороны, назначенному в течение тридцати дней с даты получения одной Договаривающейся Стороной от другой Договаривающейся Стороны требования арбитражного решения спора, и третьего арбитра, согласованного в качестве председателя этими двумя арбитрами, также выбранного в течение следующих тридцати дней, при условии, что третий арбитр не должен быть гражданином государства любой Договаривающейся Стороны.
      3. Если третий арбитр не будет согласован арбитрами, назначенными каждой Договаривающейся Стороной, в течение следующих тридцати дней, указанных в пункте 2 настоящей статьи, то Договаривающиеся Стороны обращаются к председателю Международного суда ООН с просьбой назначить третьего арбитра, который не должен быть гражданином государства любой Договаривающейся Стороны.
      4. Арбитражный суд принимает свои решения в течение необходимого периода времени большинством голосов. Эти решения должны быть окончательными и обязательными.
      5. Каждая Договаривающаяся Сторона несет расходы своего собственного арбитра и его представительские расходы в арбитражном процессе. Расходы председателя арбитражного суда по исполнению его или ее обязанностей и оставшихся затрат арбитражного суда разделяются поровну между Договаривающимися Сторонами.

Статья 17

      1. В целях настоящей статьи:
      (a) «инвестиционный спор» означает спор между Договаривающейся Стороной и инвестором другой Договаривающейся Стороны, возникший вследствие потери или убытка, либо предполагаемого нарушения одной Договаривающейся Стороной любого обязательства согласно настоящему Соглашению в отношении инвестора другой Договаривающейся Стороны или его инвестиций на территории первой Договаривающейся Стороны;
      (b) «Спорящий инвестор» означает инвестор, который является стороной инвестиционного спора;
      (c) «Сторона спора» означает Договаривающаяся Сторона, которая является стороной инвестиционного спора;
      (d) «Спорящие стороны» означает сторона спора и спорящий инвестор.
      2. Положения настоящей статьи не должны быть истолкованы как препятствующие тому, чтобы спорящий инвестор достиг административного или судебного урегулирования спора на территории стороны спора.
      3. Инвестиционный спор должен, по мере возможности, быть урегулирован мирным путем, посредством консультаций или переговоров между спорящим инвестором и стороной спора.
      4. Если инвестиционный спор не может быть разрешен путем таких консультаций или переговоров в течение трех месяцев с даты, когда спорящий инвестор попросил консультаций или переговоров в письменной форме и если спорящий инвестор не представил инвестиционный спор для разрешения в судебные или административные органы или орган, то спорящий инвестор может представить инвестиционный спор в один из следующих международных судов примирительного производства или арбитража:
      (a) примирения или арбитража в соответствии с Конвенцией по урегулированию инвестиционных споров между государствами и юридическими и физическими лицами других государств, подписанной в Вашингтоне 18 марта 1965 (далее в настоящей статье - Конвенция МКУИС), при условии, что обе Договаривающиеся Стороны являются участниками Конвенции МКУИС;
      (b) примирения или арбитража согласно правилам дополнительной Площадки Международного центра для урегулирования инвестиционных споров, при условии, что только одна из Договаривающихся Сторон является участницей Конвенции МКУИС;
      (c) арбитраж согласно Арбитражному регламенту Комиссии ООН по Международному торговому праву; и
      (d) любой арбитраж в соответствии с другим Арбитражным регламентом при условии согласования со спорящей Стороной.
      5. Применимые правила арбитражного суда применяются к арбитражу, сформированному в соответствии с вышеприведенным пунктом 4 с исключениями, предусмотренными в настоящей статье.
      6. Спорящий инвестор, который намеревается предоставить инвестиционный спор для примирения или арбитража в соответствии с пунктом 4 настоящей статьи, должен письменно уведомить об этом Спорящую сторону как минимум за 90 дней до предоставления. Такое уведомление должно содержать:
      (a) наименование и адрес спорящего инвестора;
      (b) определенные меры спорящей Стороны и краткое резюме фактической и правовой основы инвестиционного спора, достаточное для того чтобы представить проблему ясно, включая обязательства, которые согласно настоящему Соглашению предположительно были нарушены;
      (с) примирение или арбитраж, сформулированный в пункте 4 настоящей статьи, который выберет спорящий инвестор; и
      (d) требуемая форма удовлетворения и приблизительная сумма убытков.
      7. Каждая Договаривающаяся Сторона настоящим соглашается на предоставление инвестиционных споров спорящим инвестором для примирения или арбитража, сформулированного в пункте 4 настоящей статьи, по выбору спорящего инвестора.
      8. Согласие, данное в вышеприведенном пункте 7, и представление спорящим инвестором требования в арбитраж должны удовлетворять требованиям:
      (a) главы II Конвенции МКУИС или правилам дополнительной площадки Международного центра по урегулированию инвестиционных споров в части письменного согласия сторон спора; и
      (b) статьи II Конвенции о признании и приведении в исполнение иностранных арбитражных решений, подписанной в г. Нью-Йорке 10 июня 1958 года (далее - Нью-Йоркская Конвенция), в части письменного согласия.
      9. Без ущерба пункту 7 настоящей статьи никакое требование не может быть направлено на примирение или арбитраж в соответствии с пунктом 4 настоящей статьи, если более трех лет прошло с той даты, когда спорящий инвестор был уведомлен или должен был быть уведомлен, в зависимости от того, что наступило ранее, о том, что спорящий инвестор понес потери или убытки, упомянутые в пункте 1(a) настоящей статьи.
      10. Без ущерба пункту 4 настоящей статьи спорящий инвестор может инициировать иск или продолжить разбирательство по нему по временному судебному запрету, который не включает оплату потерь, в административном или судебном органе согласно законам и нормативным актам государства Спорящей стороны.
      11. Если спорящие стороны не согласились об ином, арбитраж,
сформированный согласно пункту 4 настоящей статьи, должен включать трех арбитров: по одному арбитру назначается каждой из спорящих сторон и третий арбитр (председательствующий арбитр) назначается согласованным решением обеих спорящих сторон. Если спорящий инвестор или спорящая сторона не назначили арбитра или арбитров в течение 60 дней с даты, когда инвестиционный спор был передан на рассмотрение в арбитраж, Генеральный секретарь Международного центра урегулирования инвестиционных споров (далее - «МЦУИС») может по запросу любой из спорящих сторон назначить арбитра или арбитров из числа Комиссии арбитров МЦУИС в соответствии с положениями пунктов 12 и 13 настоящей статьи.
      12. Если спорящие стороны не договорились об ином, третий арбитр не должен быть гражданином государства любой Договаривающейся Стороны, не должен иметь права на постоянное местожительство на территории любой из Договаривающихся Сторон, не должен быть работником любой из спорящих сторон, не должен иметь дело с инвестиционным спором в любом проявлении.
      13. В случае арбитража, упомянутого в пункте 4 настоящей статьи, каждая из Спорящих сторон может указать до трех государств, назначение арбитров из граждан которых недопустимо для такой стороны. В этом случае Генеральный секретарь МЦУИС не назначает в качестве арбитра любого человека, гражданство которого обозначено любой из Спорящих сторон.
      14. Если спорящие стороны не договорились иначе, арбитраж должен быть проведен в государстве, которое является участником Нью-Йоркской Конвенции.
      15. Арбитраж, сформированный согласно пункту 4 настоящей статьи, в разрешении спора руководствуется настоящим Соглашением и соответствующими нормами международного права.
      16. Спорящая сторона направляет другой Договаривающейся Cтороне:
      (a) письменное уведомление о направлении спора в арбитраж в течение 30 дней с даты такого направления; и
      (b) копии всех ходатайств, поданных в арбитраж.
      17. Договаривающаяся сторона, которая не является спорящей стороной, может обратиться в арбитражный суд за толкованием настоящего Соглашения, письменно уведомив об этом спорящие стороны.
      18. Арбитраж может принять решение о временных протекционных мерах в целях защиты прав спорящего инвестора или содействия проведению арбитражного судопроизводства, в том числе и решение защитить вещественные доказательства, находящиеся в собственности или под контролем любой из спорящих сторон. Арбитражный суд не должен постановлять в дополнение или предписывать меру, которые предположительно содержат нарушения, упомянутые в пункте 1 (а) настоящей статьи.
      19. Решение, вынесенное арбитражем, должно включать:
      (a) заключение о наличии или отсутствии нарушения Спорящей стороной определенного обязательства согласно настоящему Соглашению относительно Спорящего инвестора и его инвестиций; и
      (b) решение о возмещении при наличии такого нарушения. Решение о возмещении должно включать одно или оба из нижеследующих:
      (i) выплату денежных убытков и соответствующие проценты; и
      (ii) реституцию собственности, в этом случае в решении указывается, что Спорящая сторона может оплатить денежные убытки и соответствующие проценты вместо реституции собственности.
      Разделение расходов также может быть определено в решении в соответствии с применимыми нормами арбитражного судопроизводства.
      20. Решение, вынесенное в соответствии с вышеприведенным пунктом 19, должно быть окончательным и обязательным для Спорящих сторон. Спорящая сторона должна безусловно привести решение в исполнение и обеспечить на своей территории его исполнение в соответствии с его законами и нормативными актами.
      21. Ни одна из Договаривающихся Сторон не должна предоставлять дипломатическую защиту или выносить международное требование относительно инвестиционного спора, который одна Договаривающаяся Сторона и инвестор другой Договаривающейся Стороны согласились представлять или передали в арбитраж в соответствии с пунктом 4 настоящей статьи, только если другая Договаривающаяся Сторона не будет соблюдать и исполнять решение, вынесенное в отношении такого инвестиционного спора. Дипломатическая защита, в целях настоящего пункта, не включает неофициальный дипломатический обмен информацией с целью облегчить урегулирование инвестиционного спора.

Статья 18

      1. Несмотря на любые другие положения настоящего Соглашения, за исключением положений статьи 13 настоящего Соглашения, каждая из Договаривающихся Сторон может принимать любые меры:
      (a) которые она считает необходимыми для защиты своих существенных вопросов безопасности:
      (i) принятых во время войны или вооруженного конфликта, или другой чрезвычайной ситуации в государстве этой Договаривающейся стороны или в международных отношениях; или
      (ii) связанных с выполнением национальной политики или международных договоров по нераспространению оружия;
      (b) согласно ее обязательствам по Уставу ООН по соблюдению мира и безопасности во всем мире.
      2. В случаях, когда Договаривающаяся Сторона принимает любую меру, в соответствии с вышеприведенным пунктом 1, которая не соответствует ее обязательствам согласно положениям настоящего Соглашения, за исключением положений статьи 13 настоящего Соглашения, то такая Договаривающаяся сторона не будет использовать такие меры, как средства во избежание от обязательств.

Статья 19

      1. Договаривающаяся Сторона может принять или поддержать меры, не соответствующие ее обязательствам согласно статье 3 настоящего Соглашения, касающиеся международных операций с капиталом и статьи 15 настоящего Соглашения:
      (a) в случае серьезных трудностей с платежным балансом и внешних финансовых трудностей или угроз, связанных с ними;
      (b) в случаях, когда, при исключительных обстоятельствах, движения капитала вызывают или угрожают вызвать серьезные трудности для макроэкономического регулирования, в частности для денежно-кредитной и валютной политики.
      2. Меры, упомянутые в вышеприведенном пункте 1:
      (a) должны быть совместимы со статьями Соглашения Международного валютного фонда, при условии, что Договаривающаяся Сторона, принимающая меры, является участником упомянутых статей;
      (b) не превышают тех необходимых мер, имеющих отношение к обстоятельствам, изложенным в вышеприведенном пункте 1;
      (c) должны быть временными и устранены по мере возможности;
      (d) должны быть незамедлительно донесены до сведения другой Договаривающейся Стороны; и
      (e) должны избегать необоснованных убытков для коммерческих, экономических и финансовых интересов другой Договаривающейся Стороны.
      3. Ничто в настоящем Соглашении не должно быть расценено как изменение существующих прав и принятых обязательств Договаривающейся Стороны в качестве участника статей соглашения Международного валютного фонда.

Статья 20

1. Без ущерба любым другим положениям настоящего Соглашения Договаривающаяся Сторона не должна быть ограничена в принятии мер, связанных с финансовыми услугами, включая меры по защите инвесторов, депонентов, страхователей или лиц, перед которыми предприятие, оказывающее финансовые услуги, имеет фидуциарное обязательство, или по обеспечению целостности и стабильности ее финансовой системы.
2. В случаях, когда Договаривающаяся Сторона принимает любую меру, в соответствии с вышеприведенным пунктом 1, которая не согласуется с положениями настоящего Соглашения, то Договаривающаяся Сторона не должна использовать такую меру как средство уклонения от своих обязательств.

Статья 21

      1. Ничто в настоящем Соглашении не должно быть истолковано так, чтобы ограничить права и обязанности по многосторонним международным договорам, касающимся защиты прав на интеллектуальную собственность, в которых государства Договаривающихся Сторон являются участниками.
      2. Ничто в настоящем Соглашении не должно быть истолковано, как обязывающее любую Договаривающуюся Сторону распространять на инвесторов другой Договаривающейся Стороны и их инвестиции режим, предоставляемый инвесторам любого третьего государства и их инвестициям на основании многосторонних международных договоров, касающихся защиты прав на интеллектуальную собственность, в которых государство первой Договаривающейся стороны является участником.
      3. Договаривающиеся Стороны должны уделять должное внимание адекватной и эффективной защите прав на интеллектуальную собственность и по запросу любой Договаривающейся стороны незамедлительно консультироваться друг с другом по соответствующим вопросам. В зависимости от результатов консультаций каждая Договаривающаяся сторона в соответствии с законами и нормативными актами своего государства принимает надлежащие меры с целью исключить факторы, которые признаются как имеющие неблагоприятное воздействие на инвестиции.

Статья 22

      1. Ничто в настоящем Соглашении не должно применяться к мерам по налогообложению, кроме тех случаев, когда они специально предусмотрены в пунктах 3, 4 и 5 настоящей статьи.
      2. Ничто в настоящем Соглашении не должно затрагивать права и обязательства любой из Договаривающихся Сторон согласно любой конвенции по налогообложению. В случае любой несогласованности между настоящим Соглашением и любой такой конвенции, такая конвенция будет иметь преимущественную силу по мере несогласованности.
      3. Статьи 1, 5, 6, 8 и 12 настоящего Соглашения применяются к мерам по налогообложению.
      4. Статьи 16 и 17 настоящего Соглашения применяются к спорам по вопросам налогообложения в степени, определенной в пункте 3 настоящей статьи.
      5. (а) Ни один инвестор не может ссылаться на статью 12 настоящего Соглашения в качестве основы для инвестиционных споров в соответствии со статьей 17 настоящего Соглашения, где в соответствии с нижеприведенным подпунктом (b) определено, что налоговая мера не является экспроприацией.
      (b) Инвестор в момент получения уведомления согласно пункту 6 статьи 17 настоящего Соглашения должен передать вопрос в компетентные органы обеих Договаривающихся Сторон для определения, является ли такая мера экспроприацией. Если компетентные органы обеих Договаривающихся Сторон не рассмотрят вопрос или, рассмотрев его, не смогут определить в течение 183 дней с момента такого представления, что мера не является экспроприацией, инвестор может представить его требование в арбитражный суд в соответствии со статьей 17 настоящего Соглашения.
      (с) В целях вышеприведенного подпункта (b) термин «компетентные органы» означает:
      (i) в отношении Республики Казахстан: Министерство финансов Республики Казахстан или его уполномоченного представителя; и
      (ii) в отношении Японии Министра финансов или его или ее уполномоченных представителей, которые рассматривают этот вопрос совместно с Министром иностранных дел или его или ее уполномоченным представителем.

Статья 23

      1. Договаривающиеся Стороны создают Совместную комиссию (далее - Комиссия) в целях выполнения целей настоящего Соглашения, в функции которой входят:
      (а) обсуждение и рассмотрение исполнения и реализации настоящего Соглашения;
      (b) обмен информацией и обсуждение любых других связанных с инвестициями вопросов, касающихся настоящего Соглашения, в целях поощрения благоприятных условий для инвесторов Договаривающейся Стороны.
      2. Комиссия в соответствии с настоящим Соглашением и по мере необходимости может направлять необходимые рекомендации Договаривающимся сторонам для более эффективного функционирования или достижения целей настоящего Соглашения.
      3. Комиссия должна быть составлена из представителей Договаривающихся Сторон. Комиссия в целях выполнения возложенных функций определяет порядок работы.
      4. Комиссия может учредить подкомиссии и возложить определенные задачи на такие подкомиссии. Комиссия по взаимному согласию Договаривающихся Сторон может провести совместные заседания с представителями частного предпринимательства.
      5. Комиссия будет проводить заседания по запросу любой Договаривающейся Стороны.

Статья 24

Договаривающиеся Стороны признают, что не следует стимулировать инвестиции инвесторов другой Договаривающейся Стороны и любого третьего государства путем снижения требований национальных законодательств своих государств в области здравоохранения, безопасности, защиты окружающей среды и труда. С этой целью каждая Договаривающаяся Сторона не должна отменять или иным образом послаблять действие таких законодательных мер в целях поддержки учреждения, приобретения или расширения на ее территории инвестиций инвесторами другой Договаривающейся Стороны и любого третьего государства.

Статья 25

      1. Договаривающаяся Сторона может отказать в предоставлении преимуществ настоящего Соглашения инвестору другой Договаривающейся Стороны, которая является предприятием другой Договаривающейся Стороны, и его инвестициям, если настоящее предприятие принадлежит или управляется инвестором третьего государства, и отказывающая Договаривающаяся Сторона:
      (a) не поддерживает дипломатические отношения с вышеуказанным третьим государством;
      (b) принимает или поддерживает меры относительно вышеуказанного третьего государства, которые запрещают сделки с предприятием, или которые могут быть нарушены или обойдены, если преимущества настоящего Соглашения будут предоставлены предприятию или его инвестициям.
      2. В соответствии с предварительным уведомлением и консультацией, Договаривающаяся Сторона может отказать в преимуществах настоящего Соглашения инвестору другой Договаривающейся Стороны, который является предприятием другой Договаривающейся Стороны, и его инвестициям, если настоящее предприятие принадлежит или управляется инвестором любого третьего государства, и предприятие не осуществляет никакую существенную предпринимательскую деятельность на территории другой Договаривающейся Стороны.
      3. Юридическое лицо является:
      (a) «принадлежащим» инвестору, если более пятидесяти (50) процентов акций (долей) в его уставном капитале принадлежат этому инвестору; и
      (b) «управляемым» инвестором, если у инвестора есть полномочия назначать большинство его директоров или иначе правомерно управлять их деятельностью.

Статья 26

      1. Каждая из Договаривающихся Сторон направит по дипломатическим каналам другой стороне уведомление, подтверждающее, что ее внутригосударственные процедуры, необходимые для вступления в силу настоящего Соглашения, были завершены. Настоящее Соглашение вступает в силу на тридцатый день с даты получения последнего уведомления. Соглашение будет действовать в течение десяти лет после его вступления в силу и оставаться в силе автоматически пока не будет прекращено в соответствии с нижеприведенным пунктом 2.
      2. Договаривающаяся Сторона может по истечении первоначального десятилетнего периода или в любое время после его завершения прекратить действие настоящего Соглашения, направив через дипломатические каналы другой Договаривающейся Стороне письменное уведомление о таком намерении за один год до предполагаемой даты прекращения действия Соглашения.
      3. По взаимному согласию Договаривающихся Сторон в настоящее Соглашение могут быть внесены изменения и дополнения в любое время после его вступления в силу.
      4. Настоящее Соглашение применяется также ко всем инвестициям инвесторов любой Договаривающейся Стороны, осуществленным на территории другой Договаривающейся Стороны до вступления в силу настоящего Соглашения в соответствии с законами и нормативными актами последней Договаривающейся Стороны.
      5. В отношении инвестиций, осуществленных до даты прекращения действия настоящего Соглашения, положения настоящего Соглашения будут продолжать иметь силу в течение десяти лет с даты прекращения действия настоящего Соглашения.
      6. Настоящее Соглашение не применяется к инвестиционным спорам, возникшим из событий, которые произошли или к инвестиционным спорам, которые были удовлетворены до его вступления в силу.

В удостоверение чего, нижеподписавшиеся, должным образом уполномоченные своими государствами, подписали настоящее Соглашение.
Совершено в городе __________ «__» _________ 20__ года в двух экземплярах каждый на казахском, японском, английском и русском языках, при этом все тексты являются равно аутентичными. В случае различного толкования положений настоящего Соглашения, Договаривающиеся Стороны будут обращаться к тексту на английском языке.

За Республику Казахстан За Японию

      ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:
      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы мен Жапония арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімнің жобасы мақұлдансын.
      2. Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрі Әсет Өрентайұлы Исекешевке Қазақстан Республикасы мен Жапония арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімге қағидаттық сипаты жоқ өзгерістер мен толықтырулар енгізуге рұқсат бере отырып, Қазақстан Республикасының атынан қол қоюға өкілеттік берілсін.
      3. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н. Назарбаев

Қазақстан Республикасы
Президентінің
2013 жылғы 11 желтоқсандағы
709 Жарлығымен
МАҚҰЛДАНҒАН

Жоба

Қазақстан Республикасы мен Жапония арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы
КЕЛІСІМ

      Бұдан әрі «Уағдаласушы Тараптар» деп аталатын Қазақстан Республикасы мен Жапония,
      Уағдаласушы Тараптар арасындағы экономикалық ынтымақтастықты кеңейту мақсатында инвестицияларды көтермелеуге тілек білдіре отырып;
      бір Уағдаласушы Тарап инвесторларының екінші Уағдаласушы Тарап аумағында инвестициялар салуын ұлғайту үшін орнықты, тең құқықты, қолайлы және ашық жағдайлар жасауға ниет білдіре отырып;
      инвесторлардың бастамаларын ынталандыру және екі Уағдаласушы Тараптың өркендеуін қамтамасыз ету үшін инвестицияларды прогрессивтік көтермелеудің өскелең маңызы барын мойындай отырып;
      Уағдаласушы Тараптар аумағында денсаулық сақтау, қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау салаларында қолданылатын нормалар мен стандарттарды босаңсытпай, осы мақсаттарға қол жеткізуге болатынын мойындай отырып;
      Уағдаласушы Тараптар арасында инвестицияларды ілгерілетуде персонал мен басшылық арасындағы корпоративтік қарым-қатынастардың маңызды екенін мойындай отырып;
      осы Келісімнің шетелдік инвестицияларды жүзеге асырудың халықаралық қағидаларын дамытуға қатысты халықаралық ынтымақтастықты нығайтуға ықпал ететініне тілек білдіре отырып;
      осы Келісімнің Уағдаласушы Тараптар арасындағы экономикалық ынтымақтастықты тереңдете түсетініне сене отырып;
      төмендегілер туралы келісті:

1-бап

      Осы Келісімнің мақсаттары үшін:
      1. «Инвестициялар» деген термин инвесторға тиесілі немесе оның тікелей немесе жанама басқаруындағы активтердің кез келген түрін білдіреді, оның ішінде мыналар да бар:
      (а) заңды тұлға, сондай-ақ оның филиалы;
      (b) акциялар, үлестер немесе кәсіпорынға үлестік қатысудың басқа да нысандары, оған қоса олардан туындайтын құқықтар;
      (с) облигациялар, борыштық міндеттемелер, несиелер және борыштың басқа да нысандары, оған қоса олардан туындайтын құқықтар;
      (d) «пайдалануға даяр етіп тапсыру» келісімшарттарын, құрылыс, басқару, өндіріс шарттарын немесе табыстарды бөлу келісімшарттарын қоса алғанда, келісімшарттарға сәйкес құқықтар;
      (е) ақшалай талаптар және келісімшартқа сәйкес коммерциялық құндылығы бар кез келген жұмыс;
      (f) зияткерлік меншік құқығы (оның ішінде: авторлық құқықтар және сабақтас құқықтар, патенттер және пайдалы модельдерге, сауда маркаларына, өнеркәсіптік үлгілерге, интегралдық микросхемалардың топологияларына, жаңа өсімдік сұрыптарына, тауарлар шығарылған жерлерге немесе географиялық нұсқаулар мен құпия ақпаратқа қатысты құқықтар);
      (g) қабылдаушы мемлекеттің заңдары мен нормативтік актілеріне немесе табиғи ресурстарды барлауға және игеруге арналған келісімшарттарды қоса алғанда, концессиялық, лицензиялық келісімшарттар, рұқсаттар мен рұқсаттамалар сияқты келісімшарттарға сәйкес берілген құқықтар;
      (h) басқа да кез келген материалдық және материалдық емес, жылжымалы және жылжымайтын мүлік және жалға алу, ипотека, ұстап қалу құқығы және кепілге беру сияқты кез келген ілеспе меншік құқықтары.
      Инвестициялар инвестициялардан алынатын табыстарды, атап айтқанда, капиталдан түсетін пайданы, пайызды, табыстарды, дивидендтерді, гонорарларды және төлемдерді қамтиды. Активтер инвестицияланатын нысандағы өзгеріс олардың инвестиция ретіндегі сипатын қозғамайды.
      2. «Уағдаласушы Тараптың инвесторы» деген термин екінші Уағдаласушы Тараптың аумағында инвестицияларды жүзеге асыруды ниет еткен, жүзеге асырып жатқан немесе жүзеге асырған мынадай жеке немесе заңды тұлғаны білдіреді:
      (а) осындай Уағдаласушы Тарап мемлекетінің заңдарына және нормативтік актілеріне сәйкес оның азаматтығына ие жеке тұлға; немесе
      (b) осындай Уағдаласушы Тараптың кез келген заңды тұлғасы.
      Ескерту: осы баптың мақсатында «жүзеге асыруды ниет етеді» деген термин Уағдаласушы Тарап инвесторының инвестицияларды одан әрі жүзеге асыруға рұқсат беретін рұқсат немесе лицензия алуға өтінім беру сияқты, инвестицияларды жүзеге асыруға қажетті нақты қадамдар жасағандығын білдіреді.
      3. «Уағдаласушы Тараптың кәсіпорны» деген термин пайда алу мақсатында немесе ондай мақсатсыз осы Уағдаласушы Тараптың заңдарына және нормативтік актілеріне сәйкес тиісті түрде құрылған немесе ұйымдастырылған, кез келген корпорацияны, серіктестікті, жеке меншіктегі компанияны, бірлескен кәсіпорынды, қауымдастықты, ұйымды немесе компанияны қоса алғанда, жекеше немесе мемлекетке тиесілі не мемлекеттің басқаруындағы болып табылатын кез келген заңды тұлғаны білдіреді.
      4. «Инвестициялық қызмет» деген термин инвестициялармен жұмыс, оларды басқару, оларға қызмет көрсету, оларды пайдалану, олардан пайда табу, оларды сату немесе оларға басқа да билік ету жөніндегі қызметті білдіреді.
      5. «Аумақ» деген термин Уағдаласушы Тарапқа қатысты:
      (а) осындай Уағдаласушы Тараптың аумағын; және
      (b) халықаралық құқық нормаларына сәйкес осы Уағдаласушы Тараптың мемлекеті оған қатысты егемендік құқығын немесе юрисдикциясын жүзеге асыратын арнайы экономикалық аймақты және континенттік қайраңды білдіреді.
      6. «Еркін қолданылатын валюта» деген термин Халықаралық валюта қоры Келісімінің баптарында айқындалғандай, еркін қолданылатын валютаны білдіреді.

2-бап

1. Уағдаласушы Тараптардың әрқайсысы екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестицияларына бұл қаншалықты мүмкін болатынына қарай жәрдемдеседі және оның қолданылатын заңдарға және қағидаларға сәйкес өкілеттіктерді жүзеге асыруға, оның ішінде шетелдік меншікке және бақылауға қатысты құқықтарын ескере отырып, осындай инвестицияларды мойындайды.
2. Әрбір Уағдаласушы Тарап өз аумағындағы инвестициялық ахуалды екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының және олардың инвестицияларының мүддесінде одан әрі жақсарту үшін тиісті шаралар қабылдайды. Бұл тұрғыдан, әрбір Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторларына және олардың инвестицияларына қатысты осы Келісім күшіне енген күні болған, инвестициялық қызметке байланысты өздерінің шектеу шараларын азайтуға немесе жоюға, сондай-ақ инвестицияларды құруға, сатып алуға және кеңейтуге ұмтылатын болады.

3-бап

1. Әрбір Уағдаласушы Тарап өз аумағында екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторлары мен олардың инвестицияларына олардың инвестициялық қызметтеріне қатысты осыған ұқсас жағдайлар кезінде өзінің жеке инвесторларына және олардың инвестицияларына ұсынатын режимнен қолайлылығы кем емес режим ұсынады.
2. Әрбір Уағдаласушы Тарап жоғарыда көрсетілген 1-тармаққа нұқсан келтірместен, өзінің аумағында екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестициялық қызметіне байланысты арнайы қағидаларды белгілей алады, мұндай арнайы қағидалар осы инвесторлардың осы Келісімге сәйкес құқықтарын бұзбауы шарт.

4-бап

      1. Әрбір Уағдаласушы Тарап өз аумағында екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторларына және олардың инвестицияларына инвестициялық қызметке және инвестициялардың түсуімен байланысты мәселелерге қатысты осыған ұқсас жағдайларда Уағдаласушы Тарап болып табылмайтын мемлекеттің инвесторларына ұсынатын режимнен қолайлылығы кем емес режим ұсынады.
      2. Жоғарыда көрсетілген 1-тармақтың ережелері:
      (а) жер меншігін сатып алуға байланысты мәселелерге;
      (b) екінші Тараптың немесе Тарап болып табылмайтын мемлекеттің инвесторларына және олардың инвестицияларына өзара түсіністік негізде Тарап ұсынатын кез келген режимге;
      (c) өсімдіктердің жаңа сұрыптарын қорғауды, авиацияны, балық аулауды және теңіз мәселелерін қамтитын кез келген екіжақты және көпжақты халықаралық шарттарға мүше болу нәтижесінде туындайтын кез келген басымдықты режимге қолданылмайды.
      3. Осы баптың 1-тармағының ережелері Уағдаласушы Тараптардың біреуін Уағдаласушы Тараптардың бірі қатысушысы болып табылатын немесе болашақта қатысушысы болуы мүмкін, кез келген қазіргі немесе болашақ кеден одағына немесе экономикалық немесе валюталық одаққа, еркін сауда аймағына немесе осыларға ұқсас халықаралық шарттардың кез келгеніне байланысты кез келген басымдықты режимді екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторларына қолдануға міндеттеуші ретінде түсіндірілмеуге тиіс.

5-бап

      1. Әрбір Уағдаласушы Тарап өз аумағында екінші Уағдаласушы Тараптың инвестицияларына әділ және тең құқықты режимді, сондай-ақ инвестициялардың толық қорғалуы мен қауіпсіздігін ұсынады.
      2. Уағдаласушы Тараптың ешқайсысы өз аумағы шегінде екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестициялық қызметіне кез келген жүгенсіз шаралармен кедергі келтірмеуге тиіс.
      3. Әрбір Уағдаласушы Тарап өзінің екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестициялары мен инвестициялық қызметіне қатысты қабылдайтын міндеттемелерінің сақталуын қамтамасыз етеді.

6-бап

Әрбір Уағдаласушы Тарап өз аумағында екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторларына өз құқықтарын қорғау кезінде барлық деңгейдегі сот және әкімшілік органдарға қол жеткізуге қатысты осыған ұқсас жағдайларда өзінің инвесторларына немесе осы Келісімнің Тарапы болып табылмайтын кез келген екінші Тараптың инвесторларына өзі ұсынатын режимнен қолайлылығы кем емес режим ұсынады.

7-бап

      1. Уағдаласушы Тараптардың ешқайсысы өз аумағында екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестициялық қызметіне байланысты, осы инвестор жүзеге асыратын инвестицияларды қабылдаған күні болған талаптарды қоспағанда, осы баптың (а)-дан (l)-ге дейін атап санамаланған кез келген талаптарды орындауды жүктей алмайды немесе оған мәжбүрлей алмайды. Уағдаласушы Тараптың өз аумағында екінші Уағдаласушы Тарап инвесторының инвестициялық қызметіне байланысты белгіленген немесе өзінің құқықтық санкциясымен қамтамасыз етілген ешбір талап осы инвестор:
      (а) тауарлардың немесе көрсетілетін қызметтердің белгілі бір көлемін немесе пайыздық үлесін экспорттауды;
      (b) жергілікті қамтудың белгілі бір деңгейіне немесе пайыздық үлесіне қол жеткізуді;
      (с) өз аумағында өндірілетін тауарларды немесе көрсетілетін қызметтерді сатып алуды, пайдалануды немесе оларға артықшылық беруді немесе өз аумағында жеке немесе заңды тұлғалардан немесе кез келген басқа кәсіпорыннан тауарларды немесе көрсетілетін қызметтерді сатып алуды;
      (d) импорттың көлемін немесе құнын экспорттың көлемімен немесе құнымен немесе осы инвестордың инвестицияларына байланысты шетелдік валюта ағындарының сомасымен қандай да бір түрде сәйкестендіруді;
      (e) өзінің аумағында осы инвестордың инвестициялары арқасында өндірілетін немесе көрсетілетін тауарларды немесе қызметтерді сатуды оның экспортының көлемімен немесе құнымен немесе валюталық табыспен қандай да бір түрде байланыстыра отырып, осындай сатуларға шектеу қоюды;
      (f) экспортқа әкетуге немесе сатуға шектеу қоюды;
      (g) белгілі бір азаматтығы бар адамдарды басшы, менеджер немесе директорлар кеңесінің мүшесі етіп тағайындауды;
      (h) өзінің аумағындағы заңды немесе жеке тұлғаға немесе кез келген басқа кәсіпорынға мынадай:
      (і) бәсекелестік туралы ұлттық заңнаманы болжамды бұзушылықтарды жою үшін сот немесе бәсекелестікті қорғау саласындағы құзыретті орган талап салған немесе қойған:
      (іі) талап өзі қатысушысы болып табылатын зияткерлік меншік құқығын қорғау саласындағы қандай да бір қолданылатын көпжақты келісімге қарама-қайшы келмейтін тәртіппен қабылданған зияткерлік меншік құқығын беруге қатысты болған жағдайлардан басқасында, технологияны, өндіріс процесін немесе басқа патенттелген білімді беруді;
      (і) осы инвестордың бас офисін өз аумағындағы белгілі бір өңірде немесе әлемдік нарықта орналастыруды;
      (j) өз мемлекетінің азаматы болып табылатын адамдардың белгілі бір санын немесе пайыздық үлесін жалдауды;
      (k) өз аумағында ғылыми зерттеулердің белгілі бір деңгейіне немесе құнына қол жеткізуді;
      (l) инвестор шығаратын бір немесе одан да көп тауарларды немесе инвестор белгілі бір өңірге немесе әлемдік нарыққа көрсететін қызметтерді тек Уағдаласушы Тараптың аумағынан беруді жүзеге асыратын, инвестицияларды қабылдаған күні болған шектеулерге қарағанда неғұрлым шектеулі бола алмайды.

8-бап

1. Әрбір Уағдаласушы Тарап өз мемлекетінің инвестициялық қызметке қатысы бар немесе оны қозғайтын нормативтік-құқықтық актілерін, әкімшілік ресімдерді, әкімшілік қаулыларды, сот шешімдерін, сондай-ақ халықаралық шарттарды дереу жариялайды немесе жалпыға қолжетімді етеді.
2. Әрбір Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тараптың жазбаша сұрау салуына дереу жазбаша түрде жауап береді және екінші Уағдаласушы Тарапты, әрбір Уағдаласушы Тарап инвестициялар саласында жасасатын шартқа байланысты мәселелерді қоса алғанда, осы баптың 1-тармағында жазылған мәселелер бойынша ақпаратпен қамтамасыз етеді. 3. Жоғарыда көрсетілген 1 және 2-тармақтардың ережелері кез келген Уағдаласушы Тарапты ашылуы заңды қызметке кедергі келтіретін немесе қоғамдық мүддеге өзгеше қайшы келетін не жеке өмірге немесе заңды коммерциялық мүддеге қол сұқпаушылыққа нұқсан келтіретін құпия ақпаратты ашуға міндеттеуші болып түсіндірілмеуге тиіс.

9-бап

Әрбір Уағдаласушы Тарап өзінің заңдарына және нормативтік актілеріне сәйкес, төтенше жағдайларды не табиғаттың дүлей құбылыстарын қоспағанда, осы Келісімге байланысты мәселелерді қозғайтын нормативтік құқықтық актілерді қабылдау, оларға өзгерістер мен толықтырулар енгізу немесе олардың күшін жою алдында жұртшылықты хабардар ету және оның пікірін білу үшін тиісті мүмкіндікті қамтамасыз етуге ұмтылады.

10-бап

Әрбір Уағдаласушы Тарап осы Келісімге қатысты мәселелер бойынша сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мақсатында қолданылатын шаралар мен күш-жігердің өз мемлекетінің заңдары мен нормативтік актілеріне сәйкес жүзеге асырылуын қамтамасыз етеді.

11-бап

Әрбір Уағдаласушы Тарап өзінің заңдарына және нормативтік актілеріне сәйкес, инвестициялық қызметті жүзеге асыру мақсатында бірінші Уағдаласушы Тарап мемлекетінің аумағына кіруге және онда қалуға ниет білдірген, екінші Уағдаласушы Тарап мемлекетінің азаматтығы бар жеке тұлғалардың келу, болу, тұру жөніндегі өтініштерді қарауға, сондай-ақ олардың жұмыс істеуіне рұқсат беруге ерекше назар аударады.

12-бап

      1. Уағдаласушы Тараптардың ешқайсысы өз аумағында:
      (а) қоғамдық мақсаттарда;
      (b) кемсітпеушілік негізде;
      (с) төменде көрсетілген 2, 3 және 4-тармақтарына сәйкес дереу, шамалас және тиімді өтемақылар төлей отырып;
      (d) тиісті заңды рәсімге және осы Келісімнің 5-бабына сәйкес қабылданатын шараларды қоспағанда, екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестицияларын экспроприацияламайды (бұдан әрі - экспроприация) немесе мемлекет меншігіне алмайды немесе экспроприациялауға немесе мемлекет меншігіне алуға баламалы кез келген шараларды қолданбайды.
      2. Өтемақы экспроприация туралы көпшілікке жарияланған немесе экспроприация болған кезеңде, олардың қайсысы бұрын болғанына қарай, экспроприацияланған инвестициялардың әділ нарықтық құнына баламалы болуға тиіс. Әділ нарықтық құн экспроприация туралы көпшілікке бұрын белгілі болуы салдарынан орын алған құндағы кез келген өзгерісті көрсетпеуге тиіс.
      3. Өтемақы кідіріссіз төленуге және төлем мерзіміне дейінгі уақыт кезеңін ескере отырып, әділ нарықтық мөлшерлеме бойынша пайызды қамтуға тиіс. Өтемақы экспроприация күні қолданыста болған валютаның нарықтық айырбастау бағамы бойынша мүдделі инвесторлардың Уағдаласушы Тарапы мемлекетінің валютасына және еркін қолданылатын валютаға тиімді түрде өткізілуге және еркін аударылуға және еркін айырбасталуға тиіс.
      4. Экспроприациялау нәтижесінде шығын шеккен инвесторлар осы бапта жазылған қағидаттарға сәйкес инвесторлар істерінің жедел қаралуы және өтемақы сомасының айқындалуы мақсатында, осы Келісімнің 17-бабының ережелеріне нұқсан келтірместен, экспроприациялауды жүзеге асыратын Уағдаласушы Тараптың сот және төрелік органдарына қол жеткізу құқығына ие болуға тиіс.

13-бап

1. Уағдаласушы Тараптардың кез келгені осы бірінші Уағдаласушы Тарап аумағындағы революция, көтеріліс, азаматтық тәртіпсіздіктер не кез келген басқа осыған ұқсас жағдайлар сияқты қарулы қақтығыс не төтенше жағдай салдарынан өздерінің бірінші Уағдаласушы Тарап аумағындағы инвестицияларына байланысты залал немесе шығын шеккен екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларына реституцияға, өтеуге, өтемақыға немесе кез келген басқа реттеуге қатысты, олардың қайсысы екінші Уағдаласушы Тарап инвесторлары үшін барынша қолайлы болып табылатынына қарай, оның өз инвесторларына немесе кез келген үшінші мемлекеттің инвесторларына ұсынғаннан қолайлылығы кем емес режимді ұсынады.
2. Жоғарыда көрсетілген 1-тармақта айтылған реттеу құралы ретінде кез келген өтемақы төлеу кезінде қолданыста болған нарықтық валюта айырбастау бағамы бойынша Уағдаласушы Тарап мемлекетінің немесе мүдделі инвесторлардың валютасына және еркін қолданылатын валютаға тиімді өткізілуге, еркін аударылуға және еркін айырбасталуға тиіс.

14-бап

      1. Егер Уағдаласушы Тарап немесе оның уәкілетті органы осындай Уағдаласушы Тараптың кез келген инвесторына осындай инвестордың екінші Уағдаласушы Тарап аумағындағы инвестицияларына қатысты кепілдік немесе сақтандыру шарттарына сәйкес төлем жүргізсе, онда соңғы Уағдаласушы Тарап:
      (а) осындай инвестордың өзінің негізінде осындай төлем жүргізілетін кез келген құқығын немесе талабын бірінші Уағдаласушы Тарапқа немесе оның уәкілетті органына беруді;
      (b) бірінші Уағдаласушы Тараптың немесе оның уәкілетті органының кез келген осындай құқықты немесе талапты суброгацияға орай инвестордың бастапқы құқығы немесе талабы сияқты дәрежеде жүзеге асыру құқығын мойындайды.
      2. Бірінші Уағдаласушы Тарап немесе оның уәкілетті органы жоғарыда 1(а) - тармақта көрсетілгендей, құқықтың немесе талаптың ауысуы және төлемдерге қайта жол беру негізінде жүзеге асырылатын төлемдерге қатысты осы Келісімнің 12, 13 және 15-баптары mutatis mutandis қолданылуға тиіс.

15-бап

      1. Әрбір Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тарап инвесторының аумағындағы инвестицияларға байланысты барлық аударымдар оның заңдары мен нормативтік актілерінде белгіленген рәсімдерді сақтай отырып, оның аумағында және оның аумағынан кедергісіз еркін жүзеге асырылу мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Бұл төлемдерде, атап айтқанда, мыналар:
      (а) инвестицияларды қамтамасыз ету не ұлғайту мақсатында бастапқы капитал және қосымша сомалар;
      (b) пайда, пайыз, капитал құнының өсімі, дивидендтер, гонорарлар, төлемдер және инвестициялардан алынатын ағымдағы басқа да табыстар;
      (с) инвестицияларға байланысты қарыз бойынша төлемдерді қоса алғанда, келісімшартқа сәйкес жасалған төлемдер;
      (d) инвестицияларды толық немесе ішінара сатудан немесе жоюдан түскен табыстар;
      (e) бірінші Уағдаласушы Тараптың аумағында инвестицияларды жүзеге асыруға байланысты жұмыс істейтін, екінші Уағдаласушы Тараптың мемлекетінде жалданған персоналға төленетін табыс және сыйақы;
      (f) осы Келісімнің 12 және 13-баптарына сәйкес жасалған төлемдер;
      (g) осы Келісімнің 17-бабына сәйкес дауды реттеуден туындайтын төлемдер, бірақ тек олар ғана емес, қамтылады.
      2. Әрбір Уағдаласушы Тарап одан әрі осы аударымдардың әрбір аударым күні қолданыста болған валютаның нарықтық бағамы бойынша еркін айырбасталатын валютада кідіріссіз жүзеге асырылу мүмкіндігіне кепілдік береді.
      3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарына нұқсан келтірместен, Уағдаласушы Тарап аударымды өз мемлекетінің ұлттық заңнамасының:
      (а) банкроттыққа, төлем қабілетсіздікке немесе кредит берушілердің құқықтарын қорғауға;
      (b) бағалы қағаздарды шығаруға, сатуға не олармен мәмілелер жасауға;
      (с) әкімшілік немесе қылмыстық құқық бұзушылыққа; немесе
      (d) сот бұйрықтарын немесе шешімдерін орындауды қамтамасыз етуге қатысты нормаларын тең құқылы түрде қолдану арқылы кідіртуі немесе болдырмауы мүмкін.

16-бап

      1. Әрбір Уағдаласушы Тарап осы Келісімнің қолданысын қозғайтын кез келген мәселеге қатысты екінші Уағдаласушы Тарап ұсына алатын наразылық талаптары бойынша консультациялар өткізуге ерекше назар аударады және оған барабар мүмкіндік береді.
      2. Уағдаласушы Тараптар арасындағы осы Келісімді түсіндіруге немесе қолдануға қатысты, дипломатиялық жолмен шешілмеген кез келген дау шешу үшін аd hос төрелік сотына жіберіледі. Осы төрелік сот үш төрешіден, бір Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тараптан дауды төрелік шешу талабын алған күннен бастап отыз күн ішінде әрбір Уағдаласушы Тараптан тағайындалған бір-бір төрешіден және осы екі төреші төраға ретіндегі келіскен, ол да келесі отыз күн ішінде таңдалған үшінші төрешіден құралады, мұндағы шарт, үшінші төреші кез келген Уағдаласушы Тарап мемлекетінің азаматы болмауға тиіс.
      3. Егер әрбір Уағдаласушы Тарап тағайындаған төрешілер осы баптың 2-тармағында көрсетілген келесі отыз күн ішінде үшінші төрешіні келісіп алмаса, онда Уағдаласушы Тараптар БҰҰ-ның Халықаралық сотының төрағасына кез келген Уағдаласушы Тараптар мемлекеттерінің азаматы болмауға тиіс үшінші төрешіні тағайындауды сұрап өтініш жасайды.
      4. Төрелік сот өзінің шешімдерін қажетті уақыт кезеңі ішінде көпшілік дауыспен қабылдайды. Бұл шешімдер түпкілікті және міндетті болуға тиіс.
      5. Әрбір Уағдаласушы Тарап өзінің жеке төрешісінің шығыстарын және оның төрелік процесінде өкілдік ету шығыстарын көтереді. Төрелік сот төрағасының міндеттерін орындау бойынша оның шығыстары және төрелік соттың қалған шығындары Уағдаласушы Тараптар арасында тең бөлінеді.

17-бап

      1. Осы баптың мақсаты үшін:
      (а) «инвестициялық дау» Уағдаласушы Тарап пен екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторы арасындағы, шығынның немесе залалдың не бір Уағдаласушы Тараптың осы Келісімге сәйкес екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторына немесе оның бірінші Уағдаласушы Тараптың аумағындағы инвестицияларына қатысты кез келген міндеттемені болжамды бұзушылығы салдарынан туындаған дауды білдіреді;
      (b) «Дауласушы инвестор» инвестициялық даудың тарапы болып табылатын инвесторды білдіреді;
      (с) «Дау Тарапы» инвестициялық даудың тарапы болып табылатын Уағдаласушы Тарапты білдіреді;
      (d) «Дауласушы тараптар» дау тарапын және дауласушы инвесторды білдіреді.
      2. Осы баптың ережелері дауласушы инвестордың дау тарапының аумағында дауды әкімшілік жолмен немесе сотта реттеуге қол жеткізуіне кедергі келтіруші ретінде түсіндірілмеуге тиіс.
      3. Инвестициялық дау мүмкіндігіне қарай, дауласушы инвестор мен дау тарапы арасындағы консультациялар немесе келіссөздер арқылы бейбіт жолмен реттелуге тиіс.
      4. Егер инвестициялық дау дауласушы инвестор жазбаша түрде консультацияларды немесе келіссөздерді сұраған күннен бастап үш айдың ішінде осындай консультациялар немесе келіссөздер арқылы шешіле алмаса және егер дауласушы инвестор инвестициялық дауды шешу үшін сот немесе әкімшілік органдарға немесе органға ұсынбаса, онда дауласушы инвестор инвестициялық дауды мынадай халықаралық бітімгерлік іс жүргізу немесе төрелік соттардың біріне:
      (а) Уағдаласушы Тараптардың екеуі де Инвестициялық дауларды реттеу бойынша конвенцияның (осы бапта бұдан әрі - ИДРХК конвенциясы) қатысушылары болған жағдайда, 1965 жылғы 18 наурызда Вашингтонда қол қойылған Мемлекеттер мен басқа мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалары арасындағы инвестициялық дауларды реттеу бойынша конвенцияға сәйкес бітімгерлікке немесе төрелікке;
      (b) Уағдаласушы Тараптардың тек біреуі ғана ИДРХК конвенциясының қатысушысы болып табылатын жағдайда, Инвестициялық дауларды реттеуге арналған халықаралық орталықтың қосымша алаң қағидаларына сәйкес бітімгерлікке немесе төрелікке;
      (с) БҰҰ-ның Халықаралық сауда құқығы жөніндегі комиссиясының Төрелік регламентіне сәйкес төрелікке; және
      (d) Дауласушы тараппен келісілген жағдайда, басқа Төрелік регламентіне сәйкес кез келген төрелікке ұсына алады.
      5. Төрелік сотының қолданылатын қағидалары жоғарыда көрсетілген 4-тармаққа сәйкес қалыптастырылған төрелікке осы бапта көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып қолданылады.
      6. Инвестициялық дауды осы баптың 4-тармағына сәйкес бітімгерлікке немесе төрелікке беруге ниет білдірген дауласушы инвестор оны бергенге дейін кемінде 90 күн бұрын Дауласушы тарапты бұл туралы жазбаша түрде хабардар етуге тиіс. Осындай хабарламада:
      (а) дауласушы инвестордың атауы және мекенжайы;
      (b) Дауласушы тараптың белгілі бір шаралары және осы Келісімге сәйкес болжамды түрде бұзылған міндеттемелерді қоса алғанда, инвестициялық даудың проблеманы анық ұғыну үшін жеткілікті іс жүзіндегі және құқықтық негіздерінің қысқаша түйіндемесі;
      (с) дауласушы инвестор таңдайтын, осы баптың 4-тармағында тұжырымдалған бітімгерлік немесе төрелік; және
      (d) шығындарды қанағаттандырудың талап етілетін нысаны және шамалас сомасы болуға тиіс.
      7. Әрбір Уағдаласушы Тарап осы арқылы дауласушы инвестордың инвестициялық дауларды осы баптың 4-тармағында тұжырымдалған бітімгерлікке немесе төрелікке дауласушы инвестордың таңдауы бойынша беруіне келіседі.
      8. Жоғарыда көрсетілген 7-тармақта берілген келісім және дауласушы инвесторлардың талаптарды төрелікке ұсынуы мынадай талаптарды:
      (а) дауласушы тараптардың жазбаша келісімі бөлігінде ИДРХК конвенциясының II тарауын немесе Инвестициялық дауларды реттеу жөніндегі халықаралық орталықтың қосымша алаң қағидаларын; және
      (b) жазбаша келісім бөлігінде 1958 жылғы 10 маусымда Нью-Йорк қаласында қол қойылған Шетелдік төрелік шешімдерді тану және орындау туралы Конвенцияның (бұдан әрі - Нью-Йорк Конвенциясы) II бабын қанағаттандыруға тиіс.
      9. Осы баптың 7-тармағына нұқсан келтірместен, егер дауласушы инвестор қайсысы бұрын болғанына байланысты, дауласушы инвестор осы баптың 1(а)-тармағында айтылған шығындарға немесе залалдарға ұшыраған болса, ол туралы дауласушы инвестор хабардар болған немесе хабардар болуға тиіс күннен бастап үш жылдан астам уақыт өткен болса, ешқандай талап осы баптың 4-тармағына сәйкес бітімгерлікке немесе төрелікке жіберіле алмайды.
      10. Осы баптың 4-тармағына нұқсан келтірместен, дауласушы инвестор Дауласушы тарап мемлекетінің заңдарына және нормативтік актілеріне сәйкес әкімшілік немесе сот органында шығын төлемі қосылмайтын уақытша сот тыйымы бойынша қуынымға бастамашы бола алады немесе ол бойынша талқылауды жалғастыра алады.
      11. Егер дауласушы тараптар өзгеше келіспесе, осы баптың 4-тармағына сәйкес қалыптастырылған төрелік үш төрешіні қамтуға тиіс: әрбір дауласушы тараптан бір төрешіден тағайындалады және үшінші төреші (төрағалық етуші төреші) екі дауласушы тараптың келісілген шешімімен тағайындалады. Егер дауласушы инвестор немесе дауласушы тарап инвестициялық дау төреліктің қарауына берілген күннен бастап 60 күн ішінде төрешіні немесе төрешілерді тағайындамаса, Инвестициялық дауларды реттеу жөніндегі Халықаралық орталықтың (бұдан әрі - «ИДРХО») Бас хатшысы дауласушы тараптардың кез келгенінің сұрау салуы бойынша, осы баптың 12 және 13-тармақтарының ережелеріне сәйкес төрешіні немесе төрешілерді ИДРХО төрешілері комиссиясының ішінен тағайындауы мүмкін.
      12. Егер дауласушы тараптар өзгеше уағдаласпаса, үшінші төреші кез келген Уағдаласушы Тарап мемлекетінің азаматы болмауға тиіс, оның Уағдаласушы Тараптардың кез келгенінің аумағында тұрақты тұрғылықты жерге құқығы болмауға тиіс, ол Дауласушы тараптардың кез келгенінің қызметкері болмауға тиіс, инвестициялық дауға кез келген көріністе қатысы болмауға тиіс.
      13. Осы баптың 4-тармағында айтылған төрелік жағдайында Дауласушы тараптардың әрқайсысы осындай Тарап үшін азаматтарын төреші етіп тағайындауға жол берілмейтін үш мемлекетті атап көрсете алады. Бұл жағдайда, ИДРХО Бас хатшысы Дауласушы тараптардың кез келгені азаматтығын белгілеген кез келген адамды төреші етіп тағайындамайды.
      14. Егер дауласушы тараптар өзгеше уағдаласпаса, төрелік Нью-Йорк Конвенциясының қатысушысы болып табылатын мемлекетте өткізілуге тиіс.
      15. Осы баптың 4-тармағына сәйкес қалыптастырған төрелік дауды шешу кезінде осы Келісімді және халықаралық құқықтың тиісті нормаларын басшылыққа алады.
      16. Дауласушы тарап екінші Уағдаласушы Тарапқа:
      (а) дау төрелікке жіберілген күннен бастап 30 күннің ішінде осындай жіберу туралы жазбаша хабарламаны; және
      (b) төрелікке берілген барлық өтінішхаттардың көшірмелерін жібереді.
      17. Дауласушы тарап болып табылмайтын Уағдаласушы Тарап дауласушы тараптарды бұл туралы жазбаша хабардар ете отырып, осы Келісімді түсіндіру үшін төрелік сотқа жүгіне алады.
      18. Төрелік дауласушы инвестордың құқықтарын қорғау мақсатында немесе төрелік сот ісін жүргізуге жәрдемдесудің уақытша қолдампаздық шаралары туралы шешім, оның ішінде Дауласушы тараптардың кез келгенінің меншігінде немесе бақылауында тұрған заттай айғақтарды қорғау шешімін де қабылдай алады. Төрелік сот осы баптың 1(а)-тармағында айтылған бұзушылықтарды болжамды түрде қамтитын шараны қосымша түрде белгілеуге немесе ұйғармауға тиіс.
      19. Төрелік шығарған шешімде:
      (а) Дауласушы Тараптың осы Келісімге сәйкес белгілі бір міндеттемелерді дауласушы инвесторға және оның инвестицияларына қатысты бұзуының болғаны немесе болмағаны туралы қорытынды; және
      (b) осындай бұзушылық болған кезде өтеу туралы шешім қамтылуға тиіс. Өтеу туралы шешім төмендегілердің біреуін немесе екеуін де:
      (і) ақшалай шығындарды және тиісті пайыздарды төлеуді; және
      (іі) меншікті реституциялауды қамтуға тиіс, бұл жағдайда шешімде Дауласушы тараптың меншік реституциясының орнына ақшалай шығындарды және тиісті пайыздарды төлей алатыны көрсетіледі.
      Шешімде төрелік сот ісін жүргізудің қолданылатын нормаларына сәйкес шығыстарды бөлу де айқындалуы мүмкін.
      20. Жоғарыда көрсетілген 19-тармаққа сәйкес шығарылған шешім Дауласушы тараптар үшін түпкілікті және міндетті болуға тиіс. Дауласушы тарап шешімді сөзсіз орындауға және өз аумағында шешімнің өз заңдарына және нормативтік актілеріне сәйкес орындалуын қамтамасыз етуге тиіс.
      21. Егер екінші Уағдаласушы Тарап осындай инвестициялық дауға қатысты шығарылған шешімді сақтамаса және орындамаса ғана, Уағдаласушы Тараптардың ешқайсысы бір Уағдаласушы Тарап және екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторы осы баптың 4-тармағына сәйкес төрелікке беруге келіскен немесе берген инвестициялық дауға қатысты дипломатиялық қорғау ұсынуға немесе халықаралық талап қоюға тиіс емес. Осы тармақтың мақсатында дипломатиялық қорғау инвестициялық дауды реттеуді жеңілдету мақсатында ресми емес дипломатиялық ақпарат алмасуды қамтымайды.

18-бап

      1. Осы Келісімнің 13-бабының ережелерін қоспағанда, осы Келісімнің кез келген басқа ережелеріне қарамастан, Уағдаласушы Тараптардың әрқайсысы:
      (а) өз қауіпсіздігінің елеулі мәселелерін қорғау үшін өзі қажетті деп санайтын:
      (і) осы Уағдаласушы Тарап мемлекетінде немесе халықаралық қатынастарда соғыс немесе қарулы қақтығыс немесе басқа да төтенше жағдай кезінде қабылданған; немесе
      (іі) қаруды таратпау жөніндегі ұлттық саясатты немесе халықаралық шарттарды орындауға байланысты;
      (b) бүкіл әлемде бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау жөніндегі БҰҰ Жарғысы бойынша міндеттемелеріне сәйкес кез келген шараларды қабылдай алады.
      2. Уағдаласушы Тарап осы Келісімнің 13-бабының ережелерін қоспағанда, осы Келісімнің ережелеріне сәйкес өз міндеттемелеріне сәйкес келмейтін кез келген шараларды жоғарыда көрсетілген 1-тармаққа сәйкес қабылдаған жағдайда, мұндай Уағдаласушы Тарап осындай шараларды міндеттемелерден жалтару құралы ретінде пайдаланбайтын болады.

19-бап

      1. Уағдаласушы Тарап:
      (а) төлем балансына байланысты елеулі қиындықтар және сыртқы қаржылық қиындықтар немесе оларға байланысты қатерлер жағдайында;
      (b) айрықша жағдайларда, капитал қозғалысы макроэкономикалық реттеу үшін, атап айтқанда ақша-кредит және валюта саясаты үшін елеулі қиындықтар тудыратын немесе олардың туындау қатерін төндіретін жағдайларда, осы Келісімнің 3-бабына сәйкес капиталмен жасалатын халықаралық операцияларға қатысты өз міндеттемелеріне және осы Келісімнің 15-бабына сәйкес келмейтін шараларды қабылдауы немесе қолдауы мүмкін.
      2. Жоғарыда көрсетілген 1-тармақта айтылған шаралар:
      (а) шаралар қабылдайтын Уағдаласушы Тарап аталған баптардың қатысушысы болып табылатын жағдайда, Халықаралық валюта қоры Келісімінің баптарымен үйлесімді болуға тиіс;
      (b) жоғарыда көрсетілген 1-тармақта жазылған жағдайларға қатысы бар қажетті шаралардан аспайды;
      (с) уақытша болуға және мүмкіндігінше жойылуға тиіс;
      (d) екінші Уағдаласушы Тараптың назарына дереу жеткізілуге тиіс; және
      (е) екінші Уағдаласушы Тараптың коммерциялық, экономикалық және қаржылық мүдделері үшін негізсіз шығындардан аулақ болуға тиіс.
      3. Осы Келісімдегі ешнәрсе Уағдаласушы Тараптың Халықаралық валюта қоры Келісімі баптарының қатысушысы ретінде болған құқықтары мен қабылданған міндеттемелерін өзгерту ретінде бағаланбауға тиіс.

20-бап

1. Осы Келісімнің кез келген басқа ережелеріне нұқсан келтірместен, Уағдаласушы Тарап инвесторларды, депоненттерді, сақтандырушыларды қорғау немесе оның алдында қаржылық қызмет көрсететін кәсіпорынның фидуциарлық міндеттемесі бар адамдарды қорғау жөніндегі немесе оның қаржылық жүйесінің тұтастығы мен тұрақтылығын қамтамасыз ету жөніндегі шараларды қоса алғанда, қаржылық қызметтерге байланысты шараларды қабылдауда шектелмеуге тиіс.
2. Уағдаласушы Тарап жоғарыда көрсетілген 1-тармаққа сәйкес, осы Келісімнің ережелерімен үйлеспейтін кез келген шараны қабылдаған жағдайларда, Уағдаласушы Тарап мұндай шараны өз міндеттемелерінен жалтару құралы ретінде пайдаланбауға тиіс.

21-бап

      1. Осы Келісімдегі ешнәрсе де Уағдаласушы Тарап мемлекеттері қатысушысы болып табылатын, зияткерлік меншікке құқықтарды қорғауға қатысты көпжақты халықаралық шарттар бойынша құқықтар мен міндеттерді шектеуші ретінде түсіндірілмеуге тиіс.
      2. Осы Келісімдегі ешнәрсе кез келген Уағдаласушы Тарапты бірінші Уағдаласушы Тараптың мемлекеті қатысушысы болып табылатын, зияткерлік меншікке құқықтарды қорғауға қатысты көпжақты халықаралық шарттардың негізінде кез келген үшінші мемлекеттің инвесторларына және олардың инвестицияларына ұсынылатын режимді екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторларына және олардың инвестицияларына қолдануға міндеттеуші ретінде түсіндірілмеуге тиіс.
      3. Уағдаласушы Тараптар зияткерлік меншікке құқықтарды барабар және тиімді түрде қорғауға тиісті назар аударуға және кез келген Уағдаласушы Тараптың сұрау салуына орай тиісті мәселелер бойынша бір-бірімен дереу консультация жасасуға тиіс. Консультациялардың нәтижелеріне қарай, әрбір Уағдаласушы Тарап өз мемлекетінің заңдарына және нормативтік актілеріне сәйкес инвестицияларға қолайсыз әсер етуші ретінде танылатын факторларды болдырмау мақсатында тиісті шаралар қабылдайды.

22-бап

      1. Осы баптың 3, 4 және 5-тармақтарында арнайы көзделген жағдайларды қоспағанда, осы Келісімдегі ешнәрсе салық салу жөніндегі шараларға қолданылмауға тиіс.
      2. Осы Келісімдегі ешнәрсе кез келген Уағдаласушы Тараптың салық салу бойынша кез келген Конвенцияға сәйкес құқықтары мен міндеттемелерін қозғамауға тиіс. Осы Келісім мен кез келген осындай конвенция арасында кез келген келіспеушілік жағдайында, ондай Конвенция келіспеушілік шамасына қарай басым күшке ие болады.
      3. Осы Келісімнің 1, 5, 6, 8 және 12-баптары салық салу жөніндегі шараларға қолданылады.
      4. Осы Келісімнің 16 және 17-баптары салық салу мәселелері бойынша дауларға осы баптың 3-тармағында айқындалған дәрежеде қолданылады.
      5. (а) Ешбір инвестор осы Келісімнің 17-бабына сәйкес инвестициялық дауларға негіз ретінде осы Келісімнің 12-бабына сілтеме жасай алмайды, онда төменде көрсетілген (b) тармақшаға сәйкес салықтық шара экспроприация болып табылмайды деп анықталған.
      (b) Инвестор осы Келісімнің 17-бабының 6-тармағына сәйкес хабарлама алған кезде осындай шара экспроприация болып табылатын-табылмайтынын анықтау үшін осы мәселені екі Уағдаласушы Тараптың да құзыретті органдарына беруге тиіс. Егер екі Уағдаласушы Тараптың да құзыретті органдары мәселені қарамаса немесе оны қарап, осындай ұсынылған кезден бастап 183 күн ішінде бұл шараның экспроприация болып табылмайтынын анықтай алмаса, инвестор өз талаптарын осы Келісімнің 17-бабына сәйкес төрелік сотқа ұсына алады.
      (с) жоғарыда көрсетілген (b) тармақшасының мақсатында «құзыретті органдар» термині:
      (і) Қазақстан Республикасына қатысты: Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігін немесе оның уәкілетті өкілін; және
      (іі) Жапонияға қатысты: осы мәселені Сыртқы істер министрімен немесе оның уәкілетті өкілімен бірлесіп қарайтын Қаржы министрін немесе оның уәкілетті өкілдерін білдіреді.

23-бап

      1. Уағдаласушы Тараптар осы Келісімнің мақсаттарын орындау мақсатында Бірлескен комиссия (бұдан әрі - Комиссия) құрады, оның функциясына:
      (а) осы Келісімнің орындалуын және іске асырылуын талқылау және қарау;
      (b) Уағдаласушы Тараптардың инвесторлары үшін қолайлы жағдайларды көтермелеу мақсатында ақпарат алмасу және Келісімге қатысты инвестициялармен байланысты кез келген мәселелерді талқылау кіреді.
      2 Комиссия осы Келісімге сәйкес және қажет болуына қарай Уағдаласушы Тараптарға осы Келісімнің неғұрлым тиімді жұмыс істеуі немесе оның мақсаттарына жету үшін қажетті ұсынымдар жібере алады.
      3. Комиссия Уағдаласушы Тараптардың өкілдерінен құрылуға тиіс. Комиссия жүктелген функцияларды орындау мақсатында жұмыс тәртібін айқындайды.
      4. Комиссия кіші комиссияларды құра алады және осындай кіші комиссияларға белгілі бір міндеттерді жүктей алады. Комиссия Уағдаласушы Тараптардың өзара келісуі бойынша жеке кәсіпкерлік өкілдерімен бірлескен отырыстар өткізе алады.
      5. Комиссия кез келген Уағдаласушы Тараптың сұрау салуы бойынша отырыстар өткізетін болады.

24-бап

Уағдаласушы Тараптар өз мемлекеттерінің денсаулық сақтау, қауіпсіздік, қоршаған ортаны қорғау және еңбек саласындағы ұлттық заңнамаларының талаптарын төмендету арқылы екінші Уағдаласушы Тарап пен кез келген үшінші мемлекет инвесторларының инвестицияларын ынталандырмау керектігін мойындайды. Осы мақсатта әрбір Уағдаласушы Тарап өз аумағында екінші Уағдаласушы Тарап пен кез келген үшінші мемлекет инвесторларының инвестицияларды құруын, иеленуін немесе кеңейтуін қолдау мақсатында осындай заңнамалық шаралардың қолданысын тоқтатуға немесе өзгеше түрде босаңсытуға тиіс емес.

25-бап

      1. Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тараптың кәсіпорны болып табылатын екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторына және, егер осы кәсіпорын үшінші мемлекеттің инвесторына тиесілі және ол басқаратын болса, оның инвестицияларына осы Келісімнің артықшылықтарын беруден бас тартуы мүмкін және бас тартушы Уағдаласушы Тарап:
      (а) жоғарыда көрсетілген үшінші мемлекетпен дипломатиялық қатынастарды ұстанбаса;
      (b) егер осы Келісімнің артықшылықтары кәсіпорынға немесе оның инвестицияларына берілсе, жоғарыда көрсетілген үшінші мемлекетке қатысты кәсіпорынмен мәмілеге келуге тыйым салатын немесе бұзуға немесе айналып өтуге болатын шараларды қабылдаса немесе қолдаса, осы Келісімнің артықшылықтарын беруден бас тартуы мүмкін.
      2. Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тараптың кәсіпорны болып табылатын екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторына және, егер осы кәсіпорын кез келген үшінші мемлекеттің инвесторына тиесілі немесе ол басқаратын болса және кәсіпорын екінші Уағдаласушы Тараптың аумағында ешқандай елеулі кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырмаса, оның инвестицияларына алдын ала хабарламаға және консультацияға сәйкес осы Келісімнің артықшылықтарын беруден бас тартуы мүмкін.
      3. Заңды тұлға:
      (а) егер оның жарғылық капиталындағы акцияларының (үлестерінің) елу (50) пайызынан астамы осы инвесторға тиесілі болса, инвесторға «тиесілі»; және
      (b) егер инвесторда оның директорларының көпшілігін тағайындауға немесе олардың қызметін өзгеше басқаруға өкілеттік болса, инвестордың «басқаруындағы» болып табылады.

26-бап

      1. Уағдаласушы Тараптардың әрқайсысы екінші Тарапқа дипломатиялық арналар арқылы осы Келісімнің күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдердің аяқталғанын растайтын хабарлама жібереді. Осы Келісім соңғы хабарлама алынған күннен бастап отызыншы күні күшіне енеді. Келісім күшіне енгеннен кейін он жыл ішінде қолданыста болады және ол төменде келтірілген 2-тармаққа сәйкес тоқтатылғанға дейін автоматты түрде күшінде қалады.
      2. Уағдаласушы Тарап алғашқы онжылдық кезең өткен соң немесе ол аяқталғаннан кейінгі кез келген уақытта екінші Уағдаласушы Тарапқа дипломатиялық арналар арқылы Келісімнің қолданысын тоқтатудың болжамды күнінен бір жыл бұрын мұндай ниеті туралы жазбаша хабарлама жіберіп, осы Келісімнің қолданысын тоқтата алады.
      3. Осы Келісім қолданысқа енгеннен кейін кез келген уақытта оған Уағдаласушы Тараптардың өзара келісуімен өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.
      4. Осы Келісім кез келген Уағдаласушы Тарап инвесторларының осы Келісім күшіне енген күнге дейін екінші Уағдаласушы Тараптың аумағында соңғы Уағдаласушы Тараптың заңдарына және нормативтік актілеріне сәйкес жүзеге асырылған барлық инвестицияларына да қолданылады.
      5. Осы Келісімнің қолданысы тоқтатылған күнге дейін жүзеге асырылған инвестицияларға қатысты осы Келісімнің ережелері осы Келісімнің қолданысы тоқтатылған күннен кейінгі он жыл ішінде күшін сақтайтын болады.
      6. Осы Келісім ол қолданысқа енгенге дейін орын алған жағдайлардан туындаған инвестициялық дауларға немесе қанағаттандырылған инвестициялық дауларға қолданылмайды.

Осының дәлелі ретінде, өз мемлекеттері тиісті түрде өкілеттік берген төмендегі қол қоюшылар осы Келісімге қол қойды.
____________ қаласында 20___ жылғы «____» _________ әрқайсысы қазақ, жапон, ағылшын және орыс тілдерінде екі данада жасалды әрі барлық мәтіндер тең түпнұсқалы болып табылады. Осы Келісімнің ережелері әртүрлі түсіндірілген жағдайда, Уағдаласушы Тараптар ағылшын тіліндегі мәтінге жүгінетін болады.

Қазақстан Республикасы үшін Жапония үшін

О подписании Соглашения между Республикой Казахстан и Японией о поощрении и взаимной защите инвестиций

СОГЛАШЕНИЕ между Республикой Казахстан и Японией о поощрении и взаимной защите инвестиций