Об утверждении и введении в действие Правил отбывания уголовных наказаний осужденными военнослужащими

Приказ Министра обороны Республики Казахстан от 3 июля 2000 года N 182. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 22 ноября 2000 года N 1298. Утратил силу приказом Министра обороны Республики Казахстан от 26 ноября 2014 года № 552

      Сноска. Утратил силу приказом Министра обороны РК от 26.11.2014  № 552 (вводится в действие с 01.01.2015).

     В целях дальнейшего совершенствования исполнения наказаний осужденными военнослужащими приказываю: <*>
     Сноска. В преамбулу внесены изменения - приказом Министра обороны  РК от 20 июля 2005 года N 266 .

     1. Утвердить прилагаемые Правила отбывания уголовных наказаний осужденными военнослужащими и ввести их в действие после государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
    Сноска. Пункт 1 с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378.

     2. Заместителям Министра обороны, начальникам департаментов, главных управлений, управлений и служб Министерства обороны и Генерального штаба Вооруженных Сил Республики Казахстан, командующим видами Вооруженных Сил, округов, командирам объединений, соединений и воинских частей, начальникам военных учреждений, предприятий, организаций, военно-учебных заведений и военным комиссарам данные Правила принять к руководству.
     3. Приказ довести до отдельной воинской части.

     Министр обороны
   Республики Казахстан


                                                  Утверждены
                                           приказом Министра обороны
                                              Республики Казахстан
                                             3 июля 2000 года N 182

Правила
отбывания уголовных наказаний осужденными
военнослужащими

      Сноска. Заголовок с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378 .
 

 1. Общие положения

     1. Наказание есть мера государственного принуждения, назначаемая по приговору суда. Основанием исполнения наказания является приговор или постановление суда, вступившие в законную силу, а также акт амнистии или помилования.
     2. Целями уголовно-исполнительного законодательства Республики Казахстан являются восстановление социальной справедливости, исправление осужденных, предупреждение совершения новых преступлений как осужденными, так и другими лицами.
     Исправление осужденного - это формирование у него правопослушного поведения, позитивного отношения к личности, обществу, службе, труду, нормам, правилам и традициям человеческого общежития.
     Средства исправления применяются с учетом вида наказания, характера, степени общественной опасности, формы вины и мотивов совершенного преступления, личности и поведения осужденного.
     3. Республика Казахстан уважает и охраняет права, свободы и законные интересы осужденных, обеспечивает необходимые условия их исправления, гарантии социальной справедливости, социальную, правовую и иную защищенность их личности при исполнении наказаний.
     4. Осужденные военнослужащие, в том числе граждане других государств и лица без гражданства, проходящие военную службу (далее - осужденные военнослужащие), отбывают наказание и проходят военную службу в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
     Наказания осужденных военнослужащих исполняются в соответствии с требованиями Уголовно-исполнительного кодекса Республики Казахстан, иными законами и нормативными правовыми актами, а также настоящими Правилами.
    Сноска. Пункт 4 с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378 .
     5. Виды наказаний:
     1) лишение права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью:
     устанавливается судом осужденным военнослужащим на срок от одного года до пяти лет в качестве основного вида наказания и на срок от шести месяцев до трех лет в качестве дополнительного вида наказания;
     2) ограничение по военной службе:
     назначается военнослужащим, проходящим военную службу по контракту, а также офицерам, проходящим военную службу по призыву, на срок от трех месяцев до двух лет за совершение преступлений против военной службы, а также осужденным военнослужащим, проходящим военную службу по контракту, вместо исправительных работ, предусмотренных соответствующими статьями Особенной части Уголовного кодекса РК;
     из денежного содержания осужденных к ограничению по военной службе производятся удержания в доход государства в размере, установленном приговором суда, но не свыше двадцати процентов;
     3) арест:
     состоит в содержании военнослужащего в условиях строгой изоляции от общества на весь срок назначенного наказания и отбывается на гауптвахте;
     устанавливается на срок от одного месяца до шести месяцев; а в случае замены наказания в виде исправительных работ или штрафа арестом, он может назначен на срок менее одного месяца;
     4) содержание в дисциплинарной воинской части:
     назначается военнослужащим, проходящим срочную военную службу по призыву, а также военнослужащим, проходящим военную службу по контракту на должностях рядового и сержантского состава, если они на момент вынесения судом приговора не отслужили установленного законом срока службы по призыву. Это наказание устанавливается на срок от трех месяцев до двух лет.
     6. Условное осуждение как форма отбывания наказания:
     если, назначив наказание в виде ограничения по военной службе, лишения свободы, или содержания в дисциплинарной воинской части, суд придет к выводу о возможности исправления осужденного без отбывания наказания, он постановляет считать назначенное наказание условным;
     при назначении условного осуждения суд, устанавливает на срок от одного года до трех лет испытательный срок, в течение которого осужденный должен своим поведением доказать свое исправление, а также может возложить на осужденного исполнение определенных обязанностей.
     7. Органы, исполняющие наказания:
     1) лишение права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью и ограничение по военной службе - командованием воинских частей, учреждений, органов и воинских формирований, в которых проходят службу осужденные военнослужащие (далее - командование воинских частей);
     2) арест - военной полицией гарнизонов на гауптвахтах военной полиции в отделения для осужденных военнослужащих или командованием гарнизонов в соответствующих отделениях гарнизонных гауптвахт;
     3) содержание в дисциплинарной воинской части - специально предназначенными для этого дисциплинарными воинскими частями;
     4) условно осужденными - командованием воинских частей.
     Вступившие в законную силу приговор и постановление суда обязательны для всех без исключения государственных органов, юридических лиц, должностных лиц, граждан и подлежат неукоснительному исполнению на всей территории Республики Казахстан. Неисполнение приговора, постановления суда влечет уголовную ответственность.
     8. Судебный контроль:
     суд контролирует исполнение наказаний при решении вопросов об условно-досрочном освобождении от отбывания наказания, о замене неотбытой части наказания более мягким видом наказания, об освобождении от наказания в связи с болезнью осужденного.
     9. Ведомственный контроль за деятельностью органов, исполняющих наказания, осуществляется:
     1) в отношении офицеров и прапорщиков, осужденных к ограничению по военной службе или условно - кадровыми органами;
     2) в отношении военнослужащих, проходящих службу по контракту на должностях солдат, матросов, сержантов и старшин, осужденных к ограничению по военной службе или условно - организационно-мобилизационными органами;
     3) в отношении военнослужащих, отбывающих наказание в виде ареста на гауптвахтах военной полиции - органами военной полиции, а в отделениях гарнизонных гауптвахт - командованием гарнизона;
     4) в отношении осужденных к содержанию в дисциплинарной воинской части - Главным управлением службы войск Вооруженных Сил Республики Казахстан. <*>
    Сноска. Пункт 9 с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378 .
     10. Надзор за соблюдением законности органами, исполняющими наказания в отношении военнослужащих, осуществляется Генеральным Прокурором Республики Казахстан и подчиненными ему военными прокурорами в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
     11. Осужденные обязаны выполнять установленные для них правила поведения, законные требования органа, исполняющего наказание.
     12. Основные права осужденных:
     осужденные имеют право:
     1) на получение информации о порядке и условиях отбывания назначенного судом вида наказания, своих правах и обязанностях. Информация предоставляется органом, исполняющим наказание;
     2) обращаться с устными и письменными предложениями, заявлениями и жалобами на родном языке или на любом другом языке, которым они владеют, а в необходимых случаях пользоваться услугами переводчика. Обращения осужденных к аресту цензуре не подлежат и не позднее одних суток направляются по принадлежности;
     3) пользоваться юридической помощью адвокатов, а также иных лиц, уполномоченных на оказание такой помощи;
     4) при нахождении на гауптвахте пользоваться правом на материально-бытовое и медико-санитарное обеспечение, необходимое для охраны их здоровья;
     5) на вежливое обращение со стороны органа, исполняющего наказание. Они не должны подвергаться жестокому или унижающему человеческое достоинство обращению;
     6) граждане других государств, проходящие военную службу в Республике Казахстан, осужденные к аресту - поддерживать связь с дипломатическими представителями и консульскими учреждениями своих государств. <*>
    Сноска. Пункт 12 с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378 .
     13. Обеспечение свободы совести осужденных:
     1) осужденным военнослужащим гарантируется свобода совести и вероисповедания;
     2) на гауптвахтах, осужденным к аресту, разрешается на добровольной основе отправление не запрещенных законом религиозных обрядов, пользование религиозной литературой. Оно не должно нарушать внутреннего распорядка, а также ущемлять права других лиц, отбывающих наказание.
     14. Посещение гауптвахт, где осужденные отбывают наказание в виде ареста:
     1) без специального на то разрешения посещать гауптвахты, где содержатся осужденные к аресту, имеют право:
     Президент Республики Казахстан, Премьер Министр РК, депутаты Парламента РК, а также акимы областей, городов республиканского значения и столицы Республики в пределах соответствующих территорий;
     Генеральный прокурор Республики Казахстан и подчиненные ему военные прокуроры;
     2) представители средств массовой информации имеют право посещать гауптвахты и производить там кино-, фото- и видеосъемки только по специальному разрешению органа, исполняющего наказание. Производить все виды съемок осужденных, брать у них интервью осуществляется с согласия самих осужденных. <*>
    Сноска. Пункт 14 с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378 .
     15. Освобождение осужденных военнослужащих от отбывания наказания:
     1) осужденные военнослужащие, отбывающие ограничение по военной службе, арест либо содержание в дисциплинарной воинской части и признанные военно-врачебной комиссией негодными по состоянию здоровья к военной службе освобождаются от дальнейшего отбывания наказания. Неотбытая часть наказания может заменена им более мягким видом наказания;
     2) осужденные военнослужащие, отбывающие наказание во время прохождения военной службы, в случае возникновения иных предусмотренных законодательством Республики Казахстан оснований для увольнения с военной службы, могут быть в установленном порядке досрочно освобождены судом от наказания с заменой неотбытой части наказания более мягким видом наказания или без таковой;
     3) в случае установления беременности у осужденной военнослужащей женщины, командир части вносит представление в суд об отсрочке ей отбывания наказания со дня предоставления отпуска по беременности и родам или ее условно досрочном освобождении от отбывания наказания;
     4) военнослужащие, осужденные за совершение преступления на основании акта амнистии или помилования, могут быть освобождены от наказания, либо назначенное им наказание может быть заменено более мягким видом наказания, либо такие лица могут быть освобождены от дополнительного вида наказания;
     5) лицо, осужденное за совершение преступления, считается судимым со дня вступления обвинительного приговора суда в законную силу до момента погашения или снятия судимости. Лицо, освобожденное от наказания, признается не имеющим судимости.
     В отношении военнослужащих, отбывших наказание в виде содержания в дисциплинарной воинской части, ограничения по военной службе или ареста, судимость погашается по фактическому отбытию наказания.
     Погашение или снятие судимости аннулируют все правовые последствия, связанные с судимостью.
     16. Прекращение отбывания наказания и порядок освобождения:
     1) осужденные военнослужащие освобождаются в первой половине последнего дня срока наказания. Если срок наказания оканчивается в выходной или праздничный день, осужденный освобождается от отбывания наказания в предвыходной или предпраздничный день;
     2) военнослужащему, освобожденному от отбывания наказания вследствие отмены приговора в связи с прекращением уголовного дела по реабилитирующим основаниям, вынесением оправдательного судебного решения, соответствующим командованием, исполняющим наказание, разъясняются его права на восстановление утраченных прав. В документе об освобождении, органом, исполняющим наказание, от имени государства осужденному приносятся официальные извинения;
     3) освобождение указанных в подпункте 2 пункта 16 военнослужащих от отбывания наказания производится в день поступления соответствующих документов, а если документы получены после окончания рабочего дня - утром следующего дня.
     17. Вопросы о разъяснении всякого рода сомнений и неясностей, возникающих при исполнении приговора, разрешаются судом, постановившим приговор, по представлению соответствующего командования, исполняющего наказание, или ходатайству осужденного.

               2. Исполнение наказания в виде ограничения
                            по военной службе

     18. Порядок и условия исполнения наказания в виде ограничения по военной службе:
     1) командир воинской части, после поступления из суда копии приговора и распоряжения о его исполнении, не позднее трех дней издает приказ, в котором указывается, на каком основании и в течение какого срока, указанного в приговоре, осужденный военнослужащий не представляется к повышению в должности и воинском звании, какой срок ему не засчитывается в срок выслуги лет для присвоения очередного воинского звания. Кроме того, в приказе указывается, с какого дня и в каком размере должны производиться, согласно приговору военного суда, удержания в доход государства из должностного содержания осужденного в период отбывания им ограничения по военной службе. Если судом осужденному назначены дополнительные виды наказания, это решение также отражается в приказе;
     2) приказ объявляется по воинской части, доводится до сведения осужденного под роспись, направляется начальникам кадрового и финансового органов, и принимается к исполнению;
     3) о поступлении приговора и распоряжения, издании соответствующего приказа и принятии его к исполнению, командир воинской части в трехдневный срок извещает суд, вынесший приговор. Копия приказа направляется в суд.
     19. Установленный приговором суда размер удержания из денежного содержания осужденного военнослужащего исчисляется из должностного оклада, надбавок по воинскому званию, ежемесячных и иных надбавок, и других дополнительных денежных выплат.
     20. Перемещение осужденного по военной службе:
     1) в порядке исполнения наказания, в течение определенного приговором суда срока, осужденный к ограничению по военной службе, не может быть повышен в должности и воинском звании;
     2) если, с учетом характера совершенного преступления и иных обстоятельств осужденный не может быть оставлен в должности, связанной с руководством подчиненными, он по решению соответствующего командира перемещается на другую должность как в пределах воинской части, так и в связи с переводом в другую часть;
     3) о принятом решении, указанном в подпункте 2 настоящего пункта, командир воинской части немедленно извещает суд, вынесший приговор;
     4) при переводе осужденного его личное дело надлежащим порядком направляется к новому месту службы, где командир воинской части обязан продолжать выполнять все требования пунктов 18-24 настоящих Правил.
     21. Воспитательная работа с осужденными военнослужащими:
     1) с осужденными военнослужащими командиром воинской части проводится воспитательная работа с учетом характера и степени общественной опасности совершенного преступления, личности осужденного, а также его поведения и отношения к военной службе, в частности, разъясняются его обязанности, последствия их невыполнения и ответственность за нарушения общественного порядка, воинской дисциплины или совершения нового преступления, о чем отбирается подписка;
     2) командир воинской части на каждого осужденного заводит личное дело, в которое приобщаются: копия приговора военного суда, распоряжение о вступлении приговора в законную силу и его исполнении, копия приказа командира части о порядке исполнения наказания, материалы, характеризующие поведение осужденного и его отношение к службе, документы, отражающие воспитательную работу с осужденным;
     3) командир воинской части обязан периодически организовывать и проводить собрания соответствующей категории военнослужащих, на которых заслушивать и обсуждать отчеты осужденных о своем поведении, исполнении служебных обязанностей и других, если последние возложены судом на осужденного.
     22. До истечения установленного приговором суда срока наказания, осужденный военнослужащий может быть уволен с военной службы по основаниям, предусмотренным законодательством Республики Казахстан. В этом случае командир воинской части направляет представление в суд о замене оставшейся неотбытой части наказания более мягким видом наказания, либо об освобождении от наказания.
     23. При условии примерного поведения и добросовестного выполнения служебных обязанностей осужденным, командир воинской части может вносить представление в военный суд о его условно-досрочном освобождении от наказания. В представлении должны содержаться данные, характеризующие личность осужденного, его поведение, отношение к службе. Представление может быть внесено только после фактического отбытия осужденным не менее половины срока наказания.
     24. Не позднее, чем за три дня до истечения установленного приговором суда и объявленного приказом по воинской части срока ограничения по военной службе, командир воинской части издает приказ с указанием даты прекращения исполнения наказания. Приказ объявляется соответствующей категории военнослужащих, а осужденному под роспись. Копия приказа направляется в кадровый, финансовый орган и суд, вынесший приговор.
     Если назначенный судом срок дополнительного наказания больше срока ограничения по военной службе, командир воинской части продолжает исполнять приговор в части назначенного срока дополнительного наказания.

 3. Исполнение ареста в отношении осужденных военнослужащих

     25. Командир воинской части, где проходит службу осужденный к аресту, после получения копии приговора и распоряжения о его исполнении, обязан не позднее трех дней выполнить следующее:
     1) издать приказ по части, в котором указать сроки начала и окончания отбывания наказания военнослужащим, что это время в общий срок военной службы и выслугу лет на присвоение очередного воинского звания не зачитывается, денежное довольствие не выплачивается;
     2) направить осужденного для отбывания наказания на гауптвахту, указанную в приговоре суда под конвоем, в порядке, определенном воинскими уставами, вместе с копией приговора, распоряжением о его исполнении и заверенной копией заключения военно-врачебной комиссии о годности осужденного к службе по состоянию здоровья, которое получено в ходе предварительного следствия или судебного разбирательства. В случае отсутствия указанного заключения или жалобы осужденного на состояние здоровья, в установленном порядке организовать ему прохождение военно-врачебной комиссии;
     3) о поступлении приговора, издании соответствующего приказа, фактическом исполнении приговора - помещении осужденного на гауптвахту, известить суд, вынесший приговор. Копию приказа направить в суд, а также начальникам вышестоящего кадрового и финансового органов.
     26. В течение 10 суток о помещении осужденного на гауптвахту командир воинской части уведомляет его близких родственников или законных представителей, по усмотрению осужденного, об адресе и месте отбывания наказания последнего.
     27. Офицеры, прапорщики, мичманы, военнослужащие сержантского, старшинского и рядового составов содержатся раздельно и отдельно от военнослужащих, содержащихся на гауптвахте по иным основаниям.
     28. Перевод осужденного к аресту с одной гауптвахты на другую допускается в случае его болезни, либо для обеспечения его безопасности, а также при иных исключительных обстоятельствах, препятствующих дальнейшему нахождению осужденного на данной гауптвахте.
     Решение о переводе осужденного принимается надзирающим военным прокурором по представлению исполняющего наказание органа, который сообщает об этом в суд, вынесший приговор.
     29. Особенности правового положения осужденных военнослужащих к аресту:
     1) время отбывания наказания в виде ареста в общий срок военной службы и выслугу лет на присвоение очередного воинского звания не засчитывается;
     2) во время отбывания наказания осужденный не может быть представлен к присвоению очередного воинского звания, назначен на вышестоящую должность, переведен на новое место службы и уволен с военной службы, за исключением случаев признания негодным к службе по состоянию здоровья;
     3) военнослужащим, осужденным к аресту, за время отбывания наказания денежное довольствие не выплачивается;
     4) к условно-досрочному освобождению осужденные к аресту не представляются.
     30. Порядок и условия содержания осужденных на гауптвахте:
     1) осужденные к аресту военнослужащие содержатся в условиях строгой изоляции на гауптвахтах в запираемых общих камерах;
     2) на осужденных распространяются условия содержания, установленные для лиц, отбывающих наказание в условиях общего режима в тюрьме, а также определенные воинскими уставами. При помещении на гауптвахту у осужденного изымаются документы, предметы и ценности, которые не положено иметь в камере, и возвращаются при освобождении;
     3) осужденным не представляются свидания, за исключением свиданий с адвокатами, не разрешается получение посылок, передач, бандеролей, за исключением содержащих предметы первой необходимости, одежды по сезону и по заключению врача, лекарственные средства и изделия медицинского назначения. Посылки, передачи и бандероли подвергаются досмотру;
     4) общеобразовательное и профессиональное обучение осужденных не осуществляется, передвижение без конвоя не разрешается;
     5) на средства, имеющиеся у осужденных, они имеют право ежемесячно приобретать продукты питания и предметы первой необходимости на сумму, не превышающую одного месячного расчетного показателя;
     6) осужденные ежедневно пользуются прогулкой продолжительностью не менее одного часа. Прогулка проводится покамерно в дневное время на специально оборудованной территории гауптвахты. Прогулка осужденного может быть досрочно прекращена в случае нарушения им установленных правил внутреннего распорядка;
     7) при исключительных личных обстоятельствах осужденным к аресту начальником гауптвахты может быть разрешен телефонный разговор с супругом (супругой), близкими родственниками;
     8) осужденный к аресту имеет право вести переписку с родственниками и иными лицами без ограничения. Отправление корреспонденции осуществляется за счет осужденного;
     9) на время сна осужденному выдаются постельные принадлежности - матрац, подушка с наволочкой, одеяло и две простыни, им разрешается курение в отведенных для этого местах;
     10) осужденному, в связи с исключительными личными обстоятельствами: смерть или тяжкая болезнь близкого родственника, угрожающая жизни больного, стихийное бедствие, причинившее значительный материальный ущерб осужденному или его семье, может быть разрешен выезд сроком на 10 суток, не считая времени на дорогу.
     Разрешение на выезд, по заявлению осужденного с приложением подтверждающего исключительные обстоятельства документа, рассматривается начальником военной полиции или начальником гарнизона не позднее чем в суточный срок.
     Время нахождения осужденного за пределами гауптвахты засчитывается в срок отбывания наказания. Расходы осужденного на проезд оплачиваются за его счет.
     Выезд осужденных к аресту на территорию другого государства разрешается в порядке и в случаях, предусмотренных соглашениями с соответствующими государствами.
     31. Обязанности осужденных.
     Осужденные обязаны:
     1) соблюдать установленный порядок содержания на гауптвахте;
     2) выполнять законные требования администрации гауптвахты;
     3) соблюдать требования гигиены и санитарии;
     4) соблюдать правила пожарной безопасности;
     5) бережно относиться к имуществу гауптвахты;
     6) не совершать действий, унижающих достоинство других лиц, содержащихся на гауптвахте;
     7) не совершать умышленных действий, угрожающих собственной жизни и здоровью, а также жизни и здоровью других лиц.
     Невыполнение осужденными возложенных на них обязанностей, а также законных требований администрации гауптвахты, влечет дисциплинарную и другую ответственность, установленную законодательством Республики Казахстан. 
     32. Меры поощрения и взыскания, применяемые к осужденным:
     1) за примерное поведение к осужденным могут применяться меры поощрения в виде благодарности или досрочного снятия ранее наложенного взыскания;
     2) за нарушение осужденным порядка отбывания наказания к нему могут применяться взыскания в виде выговора или перевода в одиночную камеру на срок до десяти суток;
     3) правом применения мер поощрения и взыскания пользуются:
     - на гауптвахте военной полиции - начальник военной полиции и начальник гауптвахты военной полиции;
     - на гарнизонной гауптвахте - начальник гарнизона и начальник гарнизонной гауптвахты;
     4) взыскание налагается не позднее десяти суток со дня обнаружения проступка в виде выговора - устно или письменно, а перевод в одиночную камеру - только письменно;
     5) данные о поощрениях и взысканиях, о проведении с осужденным воспитательной работы отражаются в его личном деле.
     33. Порядок освобождения:
     1) за 10 суток до окончания срока ареста начальник гауптвахты об этом извещает командира воинской части;
     2) за три дня до окончания срока ареста командир воинской части издает приказ с указанием даты освобождения осужденного с гауптвахты и восстановлении его в своих правах. Копия приказа своевременно направляется начальнику гауптвахты для исполнения, а также в кадровый и финансовый органы;
     3) в случае освобождения военнослужащего срочной службы, командиром части направляется представитель для сопровождения его в часть;
     4) при освобождении с гауптвахты осужденного, ему выдается справка за подписью начальника военной полиции гарнизона (начальника гарнизона) о времени и основании освобождения;
     5) дату фактического освобождения осужденного с гауптвахты, командир воинской части сообщает в военный суд, вынесший приговор.
     34. При назначении судом наказания в виде лишения права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью, в качестве дополнительного наказания к аресту, оно распространяется на все время отбывания ареста, но при этом его срок, указанный в приговоре, исчисляется с момента отбытия ареста.
     Исполнение дополнительного наказания после освобождения с гауптвахты, осуществляет командир воинской части, о чем издает приказ с указанием начала и окончания срока этого наказания.

                   4. Контроль за военнослужащими,
                           осужденными условно

     35. Порядок и условия исполнения наказания осужденными условно:
     1) командир воинской части, после поступления из суда копии приговора и распоряжения об его исполнении, не позднее 3 дней издает приказ, в котором указывает: в чем суд признал виновным военнослужащего, на какой срок и к какому наказанию он осужден, начало установленного испытательного срока, в течение которого осужденный должен своим поведением доказать свое исправление. Если судом осужденному назначены дополнительные виды наказания, это решение суда отражается в приказе;
     2) приказ объявляется соответствующей категории военнослужащих, доводится осужденному под роспись, направляется в кадровый орган и принимается к исполнению;
     3) о поступлении приговора и распоряжения, издании приказа и принятии его к исполнению, командир воинской части в трехдневный срок извещает суд, вынесший приговор и начальника вышестоящего кадрового органа, осуществляющего ведомственный контроль. Копия приказа направляется в суд. <*>
    Сноска. Пункт 35 с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378 .
     36. Порядок осуществления контроля за поведением условно осужденных.
     Командир воинской части обязан:
     1) осуществлять персональный учет осужденных в течение испытательного срока, с участием офицеров воспитательной и социально-правовой работы контролировать отношение осужденного к выполнению служебных обязанностей, соблюдение им общественного порядка;
     2) с учетом характера и степени общественной опасности совершенного преступления личности осужденного, а также его поведения и отношения к службе, организовывать и проводить с ним воспитательную работу;
     3) на каждого осужденного завести личное дело, в которое приобщить: копию приговора военного суда, распоряжение о его исполнении, копию приказа о порядке исполнения наказания, материалы, характеризующие поведение осужденного и его отношение к службе, документы, отражающие воспитательную работу;
     4) периодически организовывать и проводить собрания соответствующей категории военнослужащих, на которых заслушивать и обсуждать отчеты осужденных о своем поведении, исполнении служебных обязанностей;
     5) в случае назначения осужденному дополнительного наказания в виде лишения права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью, не позднее трех дней после получения копии приговора и распоряжения о его исполнении освободить осужденного от должности или вида деятельности, права на занятие которых он лишен судом;
     6) в личное дело осужденного внести запись о том, на каком основании, на какой срок и какую должность он лишен права занимать или какого рода деятельностью лишен права заниматься. Срок дополнительного наказания исчисляется с момента вступления приговора суда в законную силу. <*>
    Сноска. Пункт 36 с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378 .
     37. Исчисление испытательного срока:
     1) испытательный срок исчисляется с момента вступления приговора суда в законную силу;
     2) по истечении испытательного срока контроль за поведением условно осужденного прекращается, и он снимается с учета, о чем издается приказ, который объявляется осужденному под роспись, приобщается к его личному делу, а копия приказа направляется в суд.
     38. Если назначенный судом срок дополнительного наказания больше испытательного срока, после окончания последнего, командир воинской части продолжает исполнять приговор в части назначенного срока дополнительного наказания.
     39. Перемещение осужденного по военной службе:
     1) если осужденный, с учетом характера совершенного преступления и иных обстоятельств не может быть оставлен в должности, связанной с руководством подчиненными, он по решению соответствующего командира (начальника) перемещается на другую должность как в пределах воинской части, так и в связи с переводом в другую часть или военное учреждение;
     2) при переводе осужденного его личное дело с документами об осуждении и характеризующими материалами надлежащим порядком направляется к новому месту службы, где командир воинской части продолжает выполнять требования пунктов 35-42 настоящих Правил;
     3) о принятом решении, указанном в подпункте 1 настоящего пункта, командир воинской части немедленно извещает суд, вынесший приговор.
     40. Отмена условного осуждения или продление испытательного срока:
     1) если, до истечения испытательного срока военнослужащий доказал свое исправление, суд по представлению командира воинской части может вынести постановление об отмене условного осуждения и снятии с осужденного судимости. Представление может быть направлено в суд только по истечении не менее половины установленного испытательного срока. Если представление удовлетворено, командир части о решении суда издает приказ. В случае отказа в удовлетворении представления командир воинской части вправе внести представление в суд по этому же основанию не раньше истечения шести месяцев со дня вынесения судом определения об отказе;
     2) если осужденный совершил грубый дисциплинарный проступок или нарушение общественного порядка, за которые на него были наложены дисциплинарное или административное наказание, суд по представлению командира части может продлить испытательный срок, но не более чем на один год. При продлении испытательного срока, командир части об этом издает приказ и знакомит с ним осужденного под роспись;
     3) в случае систематического или злостного нарушения воинской дисциплины, общественного порядка, если осужденный скрылся от контроля, по представлению командира части суд может вынести постановление об отмене условного осуждения и исполнении наказания, назначенного приговором суда.
     Скрывшимся от контроля признается условно осужденный, место нахождение которого в течение более тридцати дней не установлено. По истечении установленного законодательством срока отсутствия осужденного военнослужащего на службе, командир части направляет на него материал в военную полицию для принятия решения о возбуждении уголовного дела. <*>
    Сноска. Пункт 40 с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378 .
     41. В случае призыва или поступления осужденных к лишению свободы условно на военную службу, в его личном деле должны находиться копия приговора, распоряжение о его исполнении и иные документы, требующиеся для осуществления контроля за поведением осужденного по месту прохождения службы. Командир воинской части обязан в десятидневный срок сообщить в уголовно-исполнительную инспекцию органов внутренних дел, где до призыва военнослужащий стоял на учете, о постановке его на учет в части.
     В период прохождения военной службы условно осужденным, командир воинской части в отношении его выполняет требования, изложенные в пунктах 35-42 настоящих Правил.
     42. При увольнении осужденных со службы до истечения испытательного срока, командир воинской части обязан выполнить следующее:
     1) в отношении осужденных к лишению свободы условно, направить в уголовно-исполнительную инспекцию, по месту постановки на учет военнослужащего, копию приговора и распоряжение о его исполнении, а также характеризующие материалы, о чем сообщить в суд;
     2) в отношении осужденных к ограничению по военной службе условно, направить в суд представление о замене оставшейся неотбытой части наказания более мягким видом, либо освобождении от наказания.

 5. Исполнение наказания в виде лишения права занимать
определенную должность или заниматься определенной
деятельностью, назначенного судом в качестве
основного наказания

     43. Лишение права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью состоит в запрещении занимать определенные должности на государственной службе, в органах местного самоуправления либо заниматься определенной профессиональной или иной деятельностью.
     44. Порядок исполнения наказания.
     Командир воинской части, правомочный лишить права или отозвать разрешение на занятие соответствующим видом деятельности не позднее трех дней после получения копии приговора суда и распоряжения о его исполнении, обязан выполнить следующее:
     1) издать приказ, которым со ссылкой на срок, указанный в приговоре, с момента вступления его в законную силу, лишить осужденного права занятия тем видом деятельности, который ему запрещен судом;
     2) указать в приказе и фактически изъять из личного дела осужденного соответствующий документ, представляющий право заниматься определенным, указанным в приговоре, видом деятельности;
     3) если осужденный проходит службу не в войсковой части, командир, который правомочен лишить права и отозвать разрешение на занятие запрещенным судом видом деятельности, приказ направляется для фактического исполнения соответствующему командиру воинской части;
     4) командир воинской части, где проходит службу осужденный, приказ объявляет соответствующей категории военнослужащих, доводит до сведения осужденному под роспись, направляет начальнику кадрового органа, организует проведение воспитательной работы с осужденным и контролирует соблюдение им предусмотренного приговором запрета занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью;
     5) командир воинской части, принявший к исполнению приговор, в трехдневный срок извещает суд, вынесший приговор. <*>
    Сноска. Пункт 44 с изменениями - приказом Министра обороны Республики Казахстан от 6 ноября 2003 года N 378 .
     45. Командир воинской части не имеет права привлекать осужденного к занятию деятельностью или назначать на должность, лишенные осужденного приговором суда.
     46. При переводе осужденного, командир воинской части по новому месту службы, обязан выполнить требования пунктов 43-48 настоящих Правил.
     47. Осужденные к лишению права занимать определенную должность или заниматься определенной деятельностью к условно-досрочному освобождению не представляются.
     48. До истечения установленного приговором суда срока наказания, осужденный военнослужащий может быть уволен с военной службы по основаниям, предусмотренным законодательством Республики Казахстан. В этом случае командир воинской части направляет представление в суд о замене оставшейся неотбытой части наказания более мягким видом наказания, либо об освобождении от наказания.     

Сотталған әскери қызметшiлердiң қылмыстық жазаларын өтеу ережесiн бекiту және күшiне енгiзу туралы

Қазақстан Республикасының Қорғаныс Министрі 2000 жылғы 3 шілдедегі N 182 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2000 жылғы 22 қарашада N 1298 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2014 жылғы 26 қарашадағы № 552 бұйрығымен.

      Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Қорғаныс министрінің 26.11.2014 № 552 (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Cотталған әскери қызметшiлерiнiң бұдан әрi жазаларды орындауларын жетiлдiру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту: Кіріспеге өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2005 жылғы 20 шілдедегі N 266 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-тармақтан қараңыз) бұйрығымен.

      1. Қоса берiлiп отырған сотталған әскери қызметшiлерiнiң қылмыстық жазаларын өтеу ережесi бекiтiлсiн және Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн күшiне енгiзiлсiн.

      Ескерту: 1-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

      2. Қорғаныс министрiнiң орынбасарлары, Қорғаныс министрлiгi мен Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерi Бас штабы департаменттерiнiң, бас басқармаларының, басқармалары мен қызметтерiнiң бастықтары, Қазақстан Республикасының қарулы Күштерiнiң түрлерiнiң қолбасшылары бiрлестiктердiң, құрамалардың және әскери бөлiмдердiң командирлерi, әскери мекемелердiң, кәсiпорындардың, ұйымдардың, әскери-оқу орындарының бастықтары мен әскери комиссарлар осы Ереженi басшылыққа алсын.

      3. Бұйрық жеке бөлiмге жеткiзiлсiн.

Қазақстан Республикасының


Қорғаныс министрi


генерал-лейтенант



      "Бекітемін"

      Қазақстан Республикасы

      Қорғаныс министрi

      Аппаратының Құжаттамалық қамтамасыз

      ету Департаментінің бастығы

      2000 жылғы " "_____________

      N 5 жіберілім - үлгі көрсеткіші

      бойынша жіберу көрсеткіші

      Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің

      Әскери полиция бас басқармасы

  Қазақстан Республикасы
Қорғаныс министрiнiң
2000 жылғы 3 шiлдедегі
N 182 бұйрығымен
бекiтiлдi

Сотталған әскери қызметшiлерiнiң қылмыстық
жазаларын өтеу
ЕРЕЖЕСI

      Ескерту: Ереженің тақырыбына өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

1. Жалпы ережелер

      1. Жаза дегенiмiз соттың өкiмi бойынша тағайындалатын мемлекеттiк мәжбүрлеу шарасы. Соттың заңды күшiне енген үкiмi немесе қаулысы, сондай-ақ рақымшылық немесе кешiрiм жасау актiсi жазаны атқару негiздемесi болып табылады.

      2. Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңдарының мақсаттары әлеуметтiк әдiлеттiлiктi қалпына келтiру, сотталғандарды түзеу, сотталғандардың да, өзге адамдардың да жаңа қылмыстар жасауының алдын алу болып табылады.

      Сотталғанды түзеу - оның бойында құқық ұстанушылық мiнез-құлықты, жеке адамға, қоғамға, қызметке, еңбекке, адамзат қоғамының нормаларына, ережелерi мен дәстүрлерiне оң көзқарастарды қалыптастыру.

      Түзеу құралдары жазаның түрiн, жасалған қылмыстың сипатын, қоғамдық қауiптiлiк дәрежесiн, кiнә нысаны мен себептерiн, сотталушының жеке басы мен мiнез-құлқын ескере отырып қолданылады.

      3. Қазақстан Республикасы сотталғандардың құқықтарын, бостандығы мен заңды мүдделерiн құрметтейдi және қорғайды, олардың түзелуiне қажеттi жағдайларды, әлеуметтiк әдiлеттiлiк кепiлдiгiн, олардың жазаларды атқару кезiнде жеке басының әлеуметтiк, құқықтық және өзге де қорғалуын қамтамасыз етедi.

      4. Әскери қызмет өткерiп жүрген сотталған әскери қызметшiлер, сондай-ақ басқа мемлекеттердiң азаматтарымен және азаматтығы жоқ адамдармен қатар (бұдан әрi - сотталған әскери қызметшiлер) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жазасын өтейдi және әскери қызмет өткередi. Сотталған әскери қызметшiлердi жазалау Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару кодексiнiң талаптарына, өзге де заңдар мен нормативтiк құқықтық актiлерге, сондай-ақ осы Ережеге сәйкес орындалады.

      Ескерту: 4-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

      5. Жазаның түрлерi:

      1) белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру:

      сотталған әскери қызметшiлерге жазаның негiзгi түрi ретiнде бiр жылдан бес жылға дейiнгi мерзiмге және жазаның қосымша түрi ретiнде алты айдан үш жылға дейiнге мерзiмге сотпен белгiленедi.

      2) әскери қызмет бойынша шектеу:

      келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет өткерiп жүрген әскери қызметшiлерге, сондай-ақ шақыру бойынша әскери қызметiн өтеп жүрген офицерлерге әскери қызметке қарсы қылмыс жасағаны үшiн, сондай-ақ келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет өткерiп жүрген, сотталған әскери қызметшiлерге ҚР Қылмыстық Кодексi Ерекше бөлiмiнiң тиiстi баптарында көзделген түзеу жұмысының орнына үш айдан екi жылға дейiнгi мерзiмге тағайындалады;

      әскери қызмет бойынша шектеуге сотталған адамның үлес қаражатынан соттың үкiмiмен белгiленген, бiрақ жиырма проценттен аспайтын мөлшерде мемлекеттiң кiрiсiне ақша ұсталу жүргiзiледi.

      3) қамауға алу:

      қамауға алу әскери қызметшiнi тағайындалған жазаның бүкiл мерзiмiнде қоғамнан қатаң оқшаулау жағдайында ұстау болып табылады және абақтыда өткiзедi;

      қамауға алу бiр айдан алты айға дейiнгi мерзiмге белгiленедi; қоғамдық жұмыстарға тарту, түзеу жұмыстары немесе айыппұл салу қамаумен ауыстырылған жағдайда ол кемiнде бiр ай мерзiмге тағайындалуы мүмкiн.

      4) тәртiптiк әскери бөлiмде ұстау:

      шақыру бойынша мерзiмдi әскери қызмет өткерiп жүрген әскери қызметшiлерге, сондай-ақ қатардағы сержанттық құрам қызметтерiнде келiсiм-шарт бойынша әскери қызмет өткерiп жүрген әскери қызметшiлерге, егер олар сот үкiм шығарған кезде заңда белгiленген шақыру бойынша қызмет өткеру мерзiмiн бiтiрмесе, тағайындалады. Бұл жаза үш айдан екi жылға дейiнгi мерзiмге белгiленедi.

      6. шартты түрде соттау - жазасын өтеу нысаны:

      егер әскери қызмет бойынша шектеу, бас бостандығынан айыру немесе тәртiптiк әскери бөлiмде ұстау жазасын тағайындағанда сот сотталған адамның жазаны өтемей түзелуi мүмкiн деген қорытындыға келсе, ол тағайындалған жазаны шартты деп санауға қаулы шығарады;

      шартты түрде соттау тағайындалған кезде сот сотталған адам мiнез-құлқымен өзiнiң түзелгенiн дәлелдеуге тиiс бiр жылдан үш жылға дейiнгi ұзақтықта сынақ мерзiмiн белгiлейдi, сондай-ақ сотталған адамға белгiлi бiр мiндеттердi орындауды жүктейдi.

      7. Жазалауды жүзеге асыратын органдар:

      1) белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқынан айыру және әскери қызмет бойынша шектеу - сотталған әскери қызметшiлер қызметiн өтеп жүрген әскери бөлiмдердiң, мекемелердiң, органдар мен әскери құрамалардың қолбасшылығы (бұдан әрi - әскери бөлiмдердiң қолбасшылығы);

      2) қамауға алу - гарнизондардың әскери полициясы әскери полицияның гауптвахтағы сотталған әскери қызметшiлер үшiн бөлiмшелерде немесе гарнизондардың қолбасшылығы гарнизондық абақтылардың тиiстi бөлiмшелерiнде;

      3) тәртiптiк әскери бөлiмде ұстауды - осы үшiн арнайы құрылған тәртiптiк әскери бөлiмдер;

      4) шартты сотталғандар - әскери бөлiмдердiң қолбасшылығы.

      Соттың заңды күшiне енген өкiмi мен қаулысы мемлекеттiк органдардың, заңды тұлғалардың, лауазымды адамдардың, азаматтардың барлығына бiрдей мiндеттi және Қазақстан Республикасының барлық аумағында мүлтiксiз орындалуға жатады. Соттың үкiмiн, қаулысын орындамаушылық қылмыстық жауапкершiлiкке тартылады.

      8. Сот бақылауы:

      жазаны өтеуден шартты-мерзiмiнен бұрын босату туралы, жазаның өтелмеген бөлiгiн жазаның неғұрлым жұмсақ түрiне ауыстыру туралы, сотталушының науқастан байланысты жазадан босату туралы жазалардың атқарылуын сот бақылайды.

      9. Жазаны орындаушы органдардың қызметiн ведомстволық бақылауды мыналар жүзеге асырады:

      1) әскери қызмет бойынша шектеу немесе шартты түрде сотталған офицерлер мен прапорщиктерге қатысты - кадр органдары;

      2) әскери қызмет бойынша шектеу немесе шартты түрде сотталған келесiм-шартты солдаттар мен матростар, сержанттар мен старшиналар қызметiнде әскери қызметтi атқарып жүрген әскери қызметшiлерге қатысты - ұйымдастыру-жұмылдыру органдары;

      3) әскери полиция абақтыларында қамауға алу түрiнде жазасын өтеп жүрген әскери қызметшiлерге қатысты - әскери полиция органдары, ал гарнизондық гауптвахталардың бөлiмшелерiнде - гарнизон қолбасшысы; 4) тәртiптiк әскери бөлiмде ұстауға әскери қызметшiлерге қатысты Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әскерлер қызметі бас басқармасы.

      Ескерту: 9-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

      10. Әскери қызметшiлерге қатысты жазаны орындаушы органдармен

      заңдылықтың сақталуын бақылауды Қазақстан Республикасының Бас прокуроры және оған бағынышты әскери прокурорлар Қазақстан Республикасының заңына сәйкес жүзеге асырады.

      11. Сотталғандар жазаны орындаушы органның оларға арналып белгiленген ережелерiн, заңды талаптарын орындауға мiндеттi.

      12. Сотталғандардың негiзгi құқықтары.

      Сотталғандар мыналарға:

      1) сот тағайындаған жаза түрiн өтеудiң тәртiбi мен жағдайлары, өздерiнiң құқықтары мен мiндеттерi туралы ақпарат алуға. Ақпаратты жазаны орындаушы орган бередi;

      2) ана тiлiнде немесе өзi бiлетiн кез келген басқа тiлде ауызша және жазбаша ұсыныстар, өтiнiштер жасауға және шағымдануға, қажет болған жағдайларда аудармашының қызметiн пайдалануға. Қамауға сотталғандардың өтiнiштерi цензураға жатпайды және бiр тәулiктен кешiктiрiлмей тиiстi жерiне жiберiледi;

      3) адвокаттардың, сондай-ақ осындай көмек көрсетуге уәкiлеттiк берiлген өзге де тұлғалардың заң көмегiн пайдалануға;

      4) абақтыда болғанда өздерiнiң денсаулығын сақтау үшiн қажеттi материалдық-тұрмыстық және медициналық-санитарлық қамсыздандырылу құқығын пайдалануға;

      5) жазаны орындаушы орган тарапынан болатын сыпайы қарым-қатынасқа. Олар қатаң немесе адамгершiлiк қасиетiн қорлауға қарауға ұшырамауы тиiс;

      6) Қазақстан Республикасында әскери қызмет өткерiп жүрген қамауға сотталған басқа мемлекеттердiң азаматтары өз мемлекеттерiнiң дипломатиялық өкiлдерiмен және консулдық мекемелерiмен байланыс жасауға құқылы.

      Ескерту: 12-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

      13. Сотталғандардың ар-ождан бостандығын қамтамасыз ету:

      1) сотталған әскери қызметшiлерге ар-ождан мен дiн ұстану бостандығына кепiлдiк берiледi;

      2) абақтыларда қамауға сотталғандарға ерiктi негiзде заңда тыйым салынбаған дiни ғұрыптарды орындауына, дiни әдебиеттi пайдалануына рұқсат етiледi. Ол iшкi тәртiптi бұзбауы, сондай-ақ жазасын өтеушi басқа адамдардың құқықтарына нұқсан келтiрмеуi тиiс.

      14. Қамау түрiнде сотталғандар жазасын өтеп жүрген гауптвахталарға бару:

      1) Қамауға сотталғандар отырған гауптвахтаға арнаулы рұқсатсыз баруға мыналар құқылы:

      Қазақстан Республикасының Президентi, ҚР Премьер-Министрi, ҚР Парламентiнiң депутаттары, сондай-ақ тиiстi аумақтардың шегiнде облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және Республика астанасының әкiмдерi;

      Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры мен оған бағынышты прокурорлар.

      2) бұқаралық ақпарат құралдарының өкiлдерi абақтыға келуге және кино, фото және бейнекөрiнiске түсiруге жазаны атқарушы органның арнаулы рұқсаты бойынша баруға құқылы. Сотталғандарды бейнекөрiнiске түсiрудiң барлық түрлерi, олармен сұхбат жүргiзу сотталғандардың өз келiсiмiмен жүзеге асырылады.

      Ескерту: 14-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

      15. Сотталған әскери қызметшiлердi жазасын өтеуден босату:

      1) әскери қызмет бойынша шектеудi, қамауды не тәртiптiк әскери бөлiмде ұстауды өтеушi және әскери қызметке әскери-дәрiгерлiк комиссия денсаулығы бойынша жарамсыз деп таныған сотталған әскери қызметшiлер жазаны одан әрi өтеуден босатылады. Жазаның өтелмеген бөлiгi оларға жазаның неғұрлым жұмсағырақ түрiмен ауыстырылуы мүмкiн;

      2) әскери қызметiн өткеру өту кезiнде жазасын өтеушi сотталған әскери қызметшiлердi Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген әскери қызметтен босату үшiн өзге де негiздер туындаған жағдайда жазадан сот жазаның өтелмеген бөлiгiн жазаның неғұрлым жұмсақ түрiмен ауыстырып немесе онсыз белгiленген тәртiппен мерзiмiнен бұрын босатуы мүмкiн;

      3) сотталған әскери қызметшi әйелдiң аяғы ауыр екендiгi анықталған жағдайда бөлiм командирi аяғы ауыр болуы және босануы бойынша немесе оның жазаны өткеруден алдын ала шартты босатылуы бойынша демалыс берiлген күннен бастап оның жазаны өткеруiн кейiнге қалдыру туралы сотқа ұсыныс енгiзедi;

      4) қылмыс жасағаны үшiн сотталған әскери қызметшiлер кеңшiлiк жасау немесе кешiрiм жасау актiсiнiң негiзiнде жазадан босатылуы мүмкiн, не оларға белгiленген жаза жазаның жеңiл түрлерiне ауыстырылуы мүмкiн, не мұндай адамдар қосымша жазаның түрiнен босатылуы мүмкiн;

      5) қылмыс жасағаны үшiн сотталған адам соттың жазалау үкiмi заңды күшiне енген күннен бастап күшiн жойған немесе жаза алынған сәтке дейiн сотталушы болып есептеледi. Жазадан босатылған адам сотталмаған деп есептеледi.

      Тәртiптiк әскери бөлiмде ұсталу түрiндегi жазаны өткерген әскери қызметшiлерге қатысты әскери қызмет немесе қамау бойынша шектеулер, сотталу жазаны өткеру бойынша алынады.

      Жазаның күшiн жою немесе жазаны алу сотталумен байланысты барлық құқықтық нәтижелердi жоққа шығарады.

      16. Жазаны өтеудiң тоқтатылуы және босату тәртiбi:

      1) сотталғандар әскери қызметшiлер жаза мерзiмiнiң соңғы күнiнiң бiрiншi жартысында босатылады. Егер жаза мерзiмi демалыс немесе мереке күнi бiтетiн болса, сотталушы жазаны өтеуден демалыс алдындағы немесе мереке алдындағы күнi босатылады;

      2) ақтау негiздерi бойынша қылмыстық iстiң қысқартылуына, ақтаушы сот шешiмi шығарылуына байланысты өкiмнiң күшi жойылуы себептi жазаны өтеуден босатылған әскери қызметшiлерге жазаны атқарушы тиiстi қолбасшылық айырған өзге де құқықтарын қалпына келтiру құқығын түсiндiредi. Босату туралы құжатта жазаны атқарушы орган мемлекет атынан сотталушыдан ресми кешiрiм сұрайды;

      3) 16-тармақтың 2-тармақшасында аталған әскери қызметшiлердi жазасын өтеуден босату тиiстi құжаттар түскен күнi, ал егер құжаттар жұмыс күнi аяқталған соң алынса - келесi күнi таңертең жүргiзiледi.

      17. Үкiмдi орындау кезiнде туындаған қандай да болсын күмән мен түсiнiксiздiктi ұғындыру туралы сұрақтарды тиiстi қолбасшылықтың ұсынысымен үкiмдi шығарған сот шешедi.

2. Әскери қызмет бойынша шектеу түрiндегi
жазаны өтеу

      18. Әскери қызмет бойынша шектеу түрiндегi жазаны өтеудiң тәртiбi мен ережелерi:

      1) әскери бөлiмнiң командирi соттан үкiмнiң көшiрмесi мен оны атқару туралы үкiм келiп түскен сот үш күннен кешiктiрмей бұйрық шығарады, онда сотталған әскери қызметшi қандай негiзде және үкiмде көрсетiлген қандай мерзiм iшiнде лауазымды өсiруге және әскери атақ беруге ұсынылмайтыны, кезектi әскери атақ беру үшiн еңбек сiңiрген жылдарына қандай мерзiм есептелмейтiнi көрсетiледi. Сонымен бiрге әскери сот үкiмiне сәйкес сотталған әскери қызметшiнiң лауазымдық үлесiнен әскери қызмет бойынша шектеудi өтеу кезеңiнде мемлекеттiк кiрiске қай күннен бастап және қандай мөлшерде ұсталып қалатыны бұйрықта көрсетiледi. Егер сотпен сотталғанға жазалардың қосымша түрлерi тағайындалса соттың осы шешiмi бұйрықта көрсетiледi;

      2) бұйрық әскери бөлiм бойынша жарияланады, сотталған әскери қызметшiге қол қойғызу арқылы жеткiзiледi, мамандық және қаржылық органдарының бастықтарына жолданады және атқаруға қабылданады;

      3) Үкiмнiң келiп түскенi туралы, тиiстi бұйрықтың шығарылғаны және оның атқарылуға қабылданғаны туралы әскери бөлiмнiң командирi үкiмдi шығарған сотқа үш күннiң iшiнде хабарлайды. Бұйрықтың көшiрмесi сотқа жiберiледi.

      19. Сотталған әскери қызметшiнiң ақшалай үлесiнен соттың үкiмiмен белгiленген ұстап қалу лауазымдық айлық ақысынан, әскери атағы бойынша үстеме ақыларынан, ай сайынғы және өзге үстеме ақылары мен басқа да қосымша ақша төлемдерiнен есептеледi.

      20. Сотталушының әскери қызметiн өзгерту:

      1) әскери қызмет бойынша шектеуге сотталған әскери қызметшiнiң жазасын өтеу тәртiбiнде соттың үкiмiмен белгiленген мерзiм iшiнде лауазымы мен әскери атағын жоғарылатуға болмайды;

      2) егер жасаған қылмысының сипаты мен өзге де мән-жайлар ескерiле отырып, сотталған әскери қызметшiнi бағынысындағылардың басшыларына байланысты қызметте қалдыруға мүмкiндiк болмаса, ол әскери бөлiмнiң тиiстi командирiнiң шешiмi бойынша әскери бөлiмнiң iшiнде де, басқа бөлiмге немесе ауыстырылуына байланысты да басқа лауазымға ауыстырылады;

      3) осы тармақтың 2-тармақшасында көрсетiлген қабылданған шешiм туралы әскери бөлiм командирi үкiмдi шығарған сотқа тез арада хабарлайды;

      4) сотталушыны ауыстыру кезiнде оның жеке iсi тиiстi тәртiппен жаңа қызмет орнына жолданады, әскери бөлiм командирi осы Ережелердiң 18-24 тармақтарының барлық талаптарының орындалуын жалғастыруға мiндеттi.

      21. Сотталған әскери қызметшiлермен жүргiзiлетiн тәрбие жұмысы:

      1) сотталған әскери қызметшiлермен әскери бөлiмнiң командирi жасалған қылмыстық қоғамдық қауiпiнiң, сотталушының жеке басының, сондай-аң оның тәртiбi мен әскери қызметке көзқарасының сипаты мен дәрежесiн ескере отырып тәрбие жұмысын жүргiзедi, көбiне оның мiндеттерiн, олардың орындамаушылығының нәтижелерiн және қоғамдық тәртiптi, әскери тәртiптi бұзудағы немесе жаңа қылмыс жасауындағы жауапкершiлiгiн түсiндiредi, ол туралы қолхат алынады;

      2) әскери бөлiмнiң командирi әрбiр сотталушыға жеке iс арнайды, оған: әскери сот үкiмiнiң көшiрмесi, үкiмнiң заңды түрде күшiне енуi мен оның атқарылуы туралы үкiмi, бөлiм командирiнiң жазаны өтеу туралы бұйрығының көшiрмесi, сотталушының тәртiбi мен оның қызметке дейiн көзқарасын сипаттайтын материалдар, сотталушымен жүргiзiлген тәрбие жұмысын анықтайтын құжаттар қосылады;

      3) әскери бөлiмнiң командирi әскери қызметшiнiң санатына сай жиналыстарды мезгiл-мезгiл ұйымдастыруға және жүргiзуге мiндеттi, онда егер олар сотталушыға сотпен жүктелген болса, өзiнiң тәртiбi, қызметтi өткеру, мiндеттерi және басқалары туралы сотталушылардың есептерi тыңдалады және талқыланады.

      22. Соттың үкiмiмен белгiленген мерзiм аяқталғанға дейiн сотталған әскери қызметшi Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша әскери қызметтен босатылуы мүмкiн. Бұл жағдайда әскери бөлiм командирi сотқа жазаның өтелмей қалған бөлiгiн жазаның неғұрлым жұмсағырақ түрiмен ауыстыру туралы не жазадан босату туралы ұсыныс жасайды.

      23. Сотталушының үлгiлi тәртiбi және қызметтiк мiндеттерiн адал орындауы шартында әскери бөлiмнiң командирi сотталушының жазадан мерзiмнен бұрын шартты босатылуы туралы әскери сотқа ұсыныс енгiзе алады. Ұсыныста сотталушының жеке басын, оның тәртiбiн, қызметке дейiн көзқарасын сипаттайтын мәлiметтер болуы тиiс. Ұсыныс сотталушы жазалану мерзiмiнiң жартысын өткергеннен кейiн ғана енгiзiледi.

      24. Соттың үкiмiмен және әскери бөлiм бойынша жарияланған бұйрықпен белгiленген мерзiм аяқталғанға дейiн үш күннен кешiктірмей әскери бөлiмнiң командирi жазаның атқарылуын тоқтату туралы оның тоқтатылған күнi көрсетiлген бұйрық шығарады. Бұйрық тиiстi әскери қызметшiнiң санатына сай жарияланады, ал сотталған әскери қызметшiнiң назарына қолхат алып жеткiзiледi. Бұйрықтың көшiрмесi кадр, қаржы органдарына және үкiмдi шығарған сотқа жiберiледi.

      Егер сотпен тағайындалған қосымша жазаның мерзiмi әскери қызмет бойынша шектелген мерзiмнен көп болса, әскери бөлiмнiң командирi қосымша жазаның мерзiмi тағайындалған бөлiмде үкiмдi орындауды жалғастыра бередi.

3. Сотталған әскери қызметшiлерге қатысты
қамауға алуды орындау

      25. Қамауға алынған сотталушы қызмет атқарып жүрген командирi оның орындалуы туралы үкiмнiң көшiрмесi мен үкiмдi алғаннан кейiн үш күннен кешiктiрмей мыналарды орындауға мiндеттi:

      1) бөлiм бойынша бұйрық шығаруға, онда әскери қызметшiнiң жазаны өтеуiнiң басталуы мен аяқталуы мерзiмiн көрсетсiн, осы уақыт әскери қызметтiң жалпы мерзiмiне және кезектi әскери атақ беруге арналған еңбек сiңiрген жылдарына есептелмейдi, ақшалай үлес төленбейдi;

      2) сотталушыны үкiмнiң көшiрмесiмен, оның атқарылуы туралы үкiмiмен және алдын ала тергеудiң немесе сот талқылауының барысында алынған денсаулығы бойынша әскери қызметке жарамдылығы туралы әскери дәрiгерлiк комиссияның куәландырған қорытындысымен әскери жарғыларда белгiленген тәртiпте жазасын өтеу үшiн сот үкiмiнде көрсетiлген абақтыға айдауылмен жолдануға. Осы қорытынды болмаған жағдайда немесе сотталушының өзiнiң денсаулығының жағдайына наразылығы болатын болса, сотталушыға әскери дәрiгерлiк комиссиядан өтудi белгiленген тәртiппен ұйымдастыруға;

      3) үкiмнiң келгенi, тиiстi бұйрықтың шығарылғаны, үкiмнiң орындалуы туралы - сотталушының абақтыға орналасуы туралы үкiмдi шығарған сотқа хабарлауға. Бұйрықтың көшiрмесiн сотқа, сондай-ақ жоғарғы кадр және қаржы органдарының бастықтарына жолдауға.

      26. Сотталушыны гауптвахтаға орналастырғаны туралы әскери бөлiмнiң командирi сотталушының қалауы бойынша жақын туыстарының не заңды өкiлдерiне, оның жаза өтейтiн орны мен мекен-жайы туралы 10 тәулiк iшiнде хабарлауға мiндеттi.

      27. Офицерлер, прапорщиктер, мичмандар, сержанттық, старшиналық және қатардағы құрамдардың әскери қызметшiлерi өзге негiздер бойынша гауптвахтада ұсталатын әскери қызметшiлерден бөлек және жеке ұсталады.

      28. Қамауға сотталушыны бiр гауптвахтадан екiншiсiне көшiруге ол ауырған жағдайда не оның қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн, сондай-ақ сотталушының сол гауптвахтада одан әрi болуына кедергi жасайтын өзге де ерекше-жайлар туындаған кезiнде жол берiледi.

      Сотталушыны көшiру туралы шешiмдi жазаны атқарушы органның ұсынысы бойынша бақылаушы әскери прокурор қабылдайды, ол үкiм шығарған сотқа осы туралы хабарлайды.

      29. Қамауға сотталған әскери қызметшiлердiң құқықтық жағдайының ерекшелiктерi:

      1) қамау түрiндегi жазаны өтеу уақыты әскери қызметтiң жалпы мерзiмiне және кезектi әскери атақ беруге арналған еңбек сiңiрген жылдарына есептелмейдi;

      2) жазаны өтеу уақытында сотталушыны кезектi әскери атақ беруге, жоғары қызметке тағайындауға, жаңа қызмет орнына ауыстыруға және әскери қызметтен босатуға ұсынуға болмайды, бұған денсаулығы бойынша қызметке жарамсыз деп танылған жағдайлар қосылмайды;

      3) қамауға сотталған әскери қызметшiлерге жазасын өтеу уақытында ақшалай үлес төленбейдi;

      4) қамауға сотталғандар алдын ала шартты босатуға ұсынылмайды.

      30. Сотталғандарды абақтыда ұстаудың тәртiбi мен жағдайлары:

      1) қамауға сотталғандар әскери қызметшiлердi қатаң оқшаулау жағдайында гауптвахталарда жабылатын жалпы камераларда ұсталады;

      2) сотталғандарға түрмеде жалпы режим жағдайында жазаны өтеушi адамдар үшiн ұстау жағдайлары, сонымен қатар әскери жарғылары қолданылады. Абақтыда орналастыру кезiнде сотталушыдан камерада ұстауға болмайтын заттар мен бағалы заттарды, құжаттарды сақтауға алады және босатылған кезде қайтарылады;

      3) адвокаттармен кездесулердi қоспағанда, сотталғандардың кездесуiне болмайды, посылка, сәлемдеме, бандерольдер алуға рұқсат етiлмейдi, бұған олардың бiрiншi кезекте қажеттi заттары, маусымдық киiм-кешек салынғаны және дәрiгердiң қорытындысы бойынша дәрi-дәрмектер мен медициналық белгiлеудiң заттары қосылмайды. Посылкалар, сәлемдемелер және бандерольдер тексерiледi;

      4) сотталғандарды жалпы және кәсiптiк оқыту жүзеге асырылмайды, күзетсiз жүруiне рұқсат етiлмейдi;

      5) сотталғандардың қолындағы қаражатқа олар ай сайын бiр айлық есептiк көрсеткiштен аспайтын сомаға тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi заттарды сатып алуға құқылы;

      6) сотталғандар күн сайын ұзақтығы бiр сағаттан кем емес сейiлдеудi пайдаланады. Сейiлдеу камера бойынша күндiзгi уақытта абақтының арнайы жабдықталған аумағында жүргiзiледi. Сотталғанның сейiлдеуi ол iшкi тәртiп ережелерiн бұзған жағдайда мерзiмiнен бұрын тоқтатылуы мүмкiн;

      7) ерекше жеке мән-жайлар кезiнде қамауда ұстауға сотталғандарға абақты бастығымен жақын туыстарымен (жұбайымен, зайыбымен) телефон арқылы сөйлесу рұқсат етiлуi мүмкiн;

      8) қамауға сотталушыға туысқандарымен және басқа адамдармен хат алысуға шектеусiз рұқсат етiледi. Хат-хабарларды жiберу сотталғанның есебiнен жүргiзiледi.

      9) түнгi ұйқы кезiнде сотталушыға төсек жабдықтары - матрац, жастық тысымен, көрпе және екi ақ жайма берiледi, оларға белгiленген орындарда темекi тартуға рұқсат етiледi;

      10) сотталушыға, ерекше жеке мән-жайларына байланысты: жақын туысының қайтыс болуы мен науқастың өмiрiне қауiп төндiретiн ауыр науқасы, сотталушыға немесе оның от басына елеулi материалдық зақым келтiрген табиғи апаттар кезiнде жолға кеткен уақытты есептемегенде 10 тәулiк мерзiмде барып қайтуға рұқсат етiлуi мүмкiн.

      Құжаттың ерекше мән-жайларды растайтын қосымшасымен бiрге сотталушының арызы бойынша барып қайтуға рұқсатты әскери полицияның бастығы немесе гарнизонның бастығы бiр тәулiктен кешiктiрiлмей қарайды.

      Сотталушының абақтыдан тыс жерде болу мерзiмi жазаны өтеу мерзiмiнде есептеледi. Сотталушының жолақысы оның өз есебiнен төленедi. Қамауға сотталғанның басқа мемлекеттердiң аумағына барып қайтуы тиiстi мемлекеттердiң келiсiмдерiнде қаралған тәртiппен және жағдайда рұқсат етiледi.

      31. Сотталушылардың мiндеттерi.

      Сотталушылар мыналарға мiндеттi:

      1) гауптвахтада ұсталудың белгiленген тәртiбiн сақтауға;

      2) гауптвахтада әкiмшiлiгiнiң заңды талаптарын орындауға;

      3) тазалық және санитарлық талаптарды сақтауға;

      4) өрт қауiпсiздiгi ережелерiн сақтауға;

      5) гауптвахтаның мүлкiне уқыпты қарауға;

      6) гауптвахтада ұсталатын басқа да адамдардың ар-ожданына нұқсан келтiретiн әрекеттердi жасамауға;

      7) өзiнiң өмiрiне және денсаулығына, сондай-ақ басқа адамдардың өмiрiне және денсаулығына қауiп төндiретiн қасақана әрекеттердi жасамауға.

      Сотталушылардың оларға жүктелген мiндеттердi, сондай-ақ абақты әкiмшiлiгiнiң заңды талаптарын орындамауы Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген тәртiптiк және басқа да жауапкершiлiктерге әкеледi.

      32. Сотталғандарға қолданылатын көтермелеу және жазалау шаралары:

      1) сотталғандарға үлгiлi мiнез-құлқы үшiн алғыс немесе бұрын қолданылған жазаны мерзiмiнен бұрын алу түрiнде көтермелеу шаралары қолданылады;

      2) жазаны өтеу тәртiбiн бұзғаны үшiн сотталушыға сөгiс немесе он тәулiкке дейiнгi мерзiмге жалғыз адамдық камераға көшiру түрiндегi жаза қолданылуы мүмкiн;

      3) көтермелеу және жазалау шараларын қолдану құқын мыналар пайдаланады:

      - әскери полицияның гауптвахтасында - әскери полицияның бастығы және әскери полиция гауптвахтасының бастығы;

      - гарнизондық гауптвахтада - гарнизонның бастығы және гарнизондық гауптвахта бастығы;

      4) жазалық әрекет анықталған күннен бастап он тәулiктен кешiктiрiлмей сөгiс түрiндегi ауызша немесе жазбаша, ал жалғыз адамдық камераға көшiру тек жазбаша қолданылады;

      5) көтермелеу және жазалау, сотталушымен тәрбие жұмысын жүргiзу туралы мәлiметтер оның жеке iсiнде көрсетiледi.

      33. Босату тәртiбi:

      1) қамау мерзiмiнiң аяқталуынан 10 тәулiк бұрын гауптвахтаның бастығы осы туралы әскери бөлiмнiң командирiне хабарлайды;

      2) қамау мерзiмiнiң аяқталуынан үш күн бұрын әскери бөлiмнiң командирi сотталушының гауптвахтадан босатылуының және өз құқының қалпына келтiрiлуiнiң күнiн белгiлеп бұйрық шығарады. Бұйрықтың көшiрмесi орындалу үшiн гауптвахтаның бастығына, сондай-ақ мамандық және қаржылық органдарына дер кезiнде жолданады;

      3) мерзiмдi қызмет әскери қызметшiсi босатылған жағдайда бөлiм командирiмен оны бөлiмге дейiн алып келу үшiн өкiл жолдайды;

      4) сотталушыны абақтыдан босату кезiнде оған гарнизонның әскери полиция бастығы (гарнизон бастығы) қол қойған босатудың уақыты және негiзi туралы анықтама бередi;

      5) сотталушының гауптвахтадан босатылған күнiн әскери бөлiмнiң командирi үкiм шығарған әскери сотқа хабарлайды.

      34. Қамауға қосымша жаза ретiнде белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру түрiндегi жаза қолдану кезiнде қамауды өтеудiң бүкiл уақытына қолданылады, бiрақ бұл орайда үкiмде көрсетiлген оның мерзiмi қамауды өтеу кезiнен бастап есептеледi.

      Қосымша жазаның орындалуын әскери бөлiмнiң командирi жүзеге асырады, сол үшiн осы жазаның басталу және аяқталу мерзiмiн көрсететiн бұйрық шығарады.

4. Шартты сотталған әскери қызметшiлерге
бақылау жасау

      35. Шартты сотталғандар жазасының орындалу тәртiбi мен шарттары:

      1) әскери бөлiмнiң командирi соттан үкiмнiң көшiрмесi мен оны орындау туралы үкiм келiп түскен соң 3 күннен кешiктiрмей бұйрық шығарады, онда: сотталған әскери қызметшi сот кiнәлi деп тапқандығы, оның қанша мерзiмге және қандай жазаға сотталғандығы туралы, сотталушы өзiнiң тәртiбiмен өзiнiң түзелгенiн дәлелдей алатын белгiленген сынақ мерзiмiнiң басталуы көрсетiледi. Егер сот сотталушыға жазалардың қосымша түрлерiн тағайындаса, соттың осы шешiмi бұйрықта көрсетiледi;

      2) бұйрық тиiстi әскери қызметшiнiң санатына сай жарияланады, сотталған әскери қызметшiге қол қойғызу арқылы жеткiзiледi, кадр органына жолданады және орындауға қабылданады;

      3) үкiмнiң келiп түскенi туралы, тиiстi бұйрықтың шығарылғаны және оның атқарылуға қабылданғаны туралы әскери бөлiмнiң командирi үкiмдi шығарған сотқа және ведомстволық бақылауды жүзеге асыратын жоғары тұрған кадрлар органының бастығына үш күн мерзiмде хабарлайды. Бұйрықтың көшiрмесi сотқа жiберiледi.

      Ескерту: 35-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

      36. Шартты сотталғандардың жүрiс-тұрысын бақылауды жүзеге асыру тәртiбi.

      Әскери бөлiмнiң командирi мыналарға мiндеттi:

      1) сынақ мерзiмi iшiнде сотталғандардың жеке есебiн жүргiзуге, тәрбие және әлеуметтiк-құқықтың жұмыс офицерлерiнiң қатысуымен сотталушының қызметтiк мiндеттерiн орындауына қатысқанын, қоғамдық тәртiптi сақтауын бақылауға;

      2) жасалған қылмыстың қоғамдық қаупiнiң, сотталушының жеке басының, сондай-ақ оның тәртiбi мен әскери қызметке көзқарасының сипаты мен дәрежесiн ескере отырып, тәрбие жұмыстарын жүргiзуге;

      3) әрбiр сотталушыға жеке iс арнауға, оған: әскери сот үкiмiнiң көшiрмесi, оның орындалуы туралы үкiмi, жазаны атқару туралы бұйрығының көшiрмесi, сотталушының тәртiбi мен оның қызметке дейiн көзқарасын сипаттайтын материалдар, сотталушымен жүргiзiлген тәрбие жұмысын анықтайтын құжаттарды қосуға;

      4) әскери қызметшiнiң санатына сай жиналыстарды мезгiл-мезгiл ұйымдастыруға және жүргiзуге, онда сотталушылардың өзiнiң тәртiбi, қызметтi өткеру мiндеттерi туралы есептерi тыңдалады және талқыланады;

      5) сотталушыға белгiлi лауазымды орында болу немесе белгiлi қызметпен айналысу құқығынан айыру түрiндегi қосымша жаза тағайындаған жағдайда үкiмнiң көшiрмесiн және оның атқарылуы туралы үкiмдi алғаннан кейiн үш күннен кешiктiрмей сотталушы ол айналысуға сотпен айрылған лауазымнан немесе қызметтiң түрiнен босатуға;

      6) сотталушының жеке iсiне ол қандай негiзде, қанша мерзiмге және қандай лауазымнан айрылғандығы немесе қызметтiң қандай түрiмен айналысу құқығынан айрылғандығы туралы жазбалар енедi. Қосымша жазаның мерзiмi сот үкiмiнiң заңды күшiне енген сәтiнен бастап есептеледi.

      Ескерту: 36-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

      37. Сынақ мерзiмiнiң есептелуi:

      1) сынақ мерзiмi сот үкiмi заңды күшiне енген кезден бастап есептеледi;

      2) сынақ мерзiмi бiткен соң шартты сотталушының жүрiс-тұрысын бақылау тоқтатылады, сөйтiп ол есептен шығарылады, сол үшiн бұйрық шығарылады, сотталушының назарына қолхат алып жеткiзiледi, оның жеке iсiне қосылады және бұйрықтың көшiрмесi сотқа жiберiледi.

      38. Егер сотпен тағайындалған қосымша жазаның мерзiмi сынақ мерзiмiнен кем болса, соңғысы бiткеннен кейiн әскери бөлiмнiң командирi қосымша жазаның мерзiмi тағайындалған бөлiмде үкiмдi орындауды жалғастыра бередi.

      39. Сотталған әскери қызметшiнiң қызметiн өзгерту:

      1) егер сотталушы, жасаған қылмысының сипаты мен өзге де мән-жайлар ескерiле отырып, сотталған әскери қызметшiнi бағыныштыларға басшылық етуге байланысты қызметте қалдыру мүмкiн болмаса, ол әскери бөлiмнiң тиiстi командирiнiң (бастығының) шешiмi бойынша әскери бөлiмнiң iшiнде де, басқа бөлiмге немесе әскери мекемеге ауыстырылуына байланысты да басқа лауазымға ауыстырылады;

      2) сотталушыны ауыстыру кезiнде оның жеке iсi сотталғаны туралы құжаттармен және сипаттайтын материалдармен тиiстi тәртiппен жаңа қызмет орнына жолданады, әскери бөлiм командирi осы Ереженiң 35-42 тармағына дейiнгi талаптардың орындалуын жалғастырады;

      3) осы тармақтың 1-тармақшасында көрсетiлген қабылданған шешiм туралы әскери бөлiм командирi үкiмдi шығарған сотқа тез арада хабарлайды.

      40. Шартты түрде соттаудың күшiн жою немесе сынақ мерзiмiн ұзарту:

      1) егер әскери қызметшi сынақ мерзiмi өткенге дейiн өзiнiң түзелгенiн дәлелдесе, әскери бөлiм командирiнiң ұсынысы бойынша сот шартты түрде сотталудың күшiн жою және сотталған адамнан соттылықты алып тастау туралы қаулы шығарады. Ұсыныс белгiленген сынақ мерзiмiнiң жартысы өткеннен кейiн ғана жолданады. Егер ұсыныс қанағаттандырылса, бөлiм командирi соттың шешiмi туралы бұйрық шығарады. Ұсыныс қанағаттандырылмаған жағдайда әскери бөлiм командирi сотпен белгiленген қарсылық енген күннен бастап алты ай өткеннен кейiн осы негiз бойынша ұсыныс енгiзуге құқылы.

      2) егер сотталушы дөрекi тәртiп бұзушылық пен терiс қылық жасаса немесе сол үшiн өзiне тәртiп және әкiмшiлiк жаза салынған қоғамдық тәртiптi бұзса, сот бөлiм командирiнiң ұсынысы бойынша сынақ мерзiмiн ұзарта алады, бiрақ ол бiр жылдан аспауы керек. Сынақ мерзiмiн ұзартқанда бөлiм командирi сол үшiн бұйрық шығарады және сотталушыны оның қолын қойдырып таныстырады;

      3) сот жүктеген мiндеттердi орындамаған, әскери тәртiптi, қоғамдық тәртiптi ұдайы немесе қасақана бұзған жағдайда, егер сотталушы бақылаудан бұлтарса, сот бөлiм командирiнiң ұсынысы бойынша шартты түрде сотталудың күшiн жою және сот үкiмiмен тағайындалған жазаны орындау туралы қаулы қабылдайды.

      Тұратын жерi отыз күннен астам уақыт iшiнде анықталмаған шартты сотталушы бақылаудан бұлтарған деп танылады. Сотталған әскери қызметшiнiң қызметте болмағанына заңнамада белгіленген мерзімнен асса бөлiм командирi қылмыстық iс қозғау туралы шешiм қабылдау үшiн әскери полицияға оған материалдар жолдайды.

      Ескерту: 40-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

      41. Әскери қызметке бас бостандығынан шартты түрде айыруға сотталушылардың шақырылуы немесе келiп түсуi жағдайында оның жеке iсiнде үкiмнiң көшiрмесi, оның атқарылуы туралы үкiм және қызмет атқару орны бойынша сотталушының тәртiбiне бақылауды жүзеге асыру үшiн талап етiлетiн басқа да құжаттар болуға тиiстi. Әскери бөлiм командирi он күн iшiнде сотталушы әскер қатарына шақырылмай тұрып есепте тұрған қылмыстық атқару инспекциясына оны бөлiмге есепке тұрғызу туралы хабарлау керек.

      Шартты сотталушы әскери қызметтi атқару мерзiмiнде әскери бөлiм командирi оған қатысты осы Ереженiң 35-42 тармағына дейiнгi айтылған талаптарды орындайды.

      42. Сотталушыны сынақ мерзiмi бiткенге дейiн қызметтен босату кезiнде әскери бөлiм командирi мыналарды орындауға мiндеттi:

      1) шартты түрде бас бостандығынан айырылған сотталушыларға қатысты үкiмнiң көшiрмесiн және оның атқарылуы туралы үкiмдi, сондай-ақ сипаттайтын материалдарды әскери қызметшiнiң есепке тiркелген орны бойынша қылмыстық атқару инспекциясына жолдауы тиiс, ол туралы сотқа хабарлауға мiндеттi;

      2) шартты түрде әскери қызмет бойынша шектеуге негiзделген сотталушыларға қатысты жазаның өтелмеген бөлiгiн неғұрлым жұмсағырақ түрiмен ауыстыру немесе жазадан босату туралы ұсынысты сотқа жолдауға тиiстi.

5. Негiзгi жаза ретiнде сот тағайындаған белгiлi
бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу
құқынан айыру түрiндегi жазаның орындалуы

      43. Белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқынан айыру мемлекеттiк органдарда, тұрақты өзiн-өзi басқару органдарында немесе белгiлi кәсiппен не басқа қызметпен айналысуға тыйым салудан тұрады.

      44. Жазаны орындау тәртiбi.

      Құқығынан айыруға немесе қызметтiң белгiлi бiр түрiмен айналысуға рұқсат алуға құқылы әскери бөлiм командирi сот үкiмiнiң көшiрмесiн және оның орындалуы туралы үкiмдi алғаннан кейiн үш күннен кешiктiрмей мыналарды орындауға мiндеттi:

      1) үкiмнiң заңды күшiне ену сәтiнен бастап, онда сотталушыға сот тыйым салынған белгiлi бiр қызметтiң түрiмен айналысу құқынан айыру туралы мерзiмi көрсетiлген бұйрық шығаруға;

      2) бұйрықта көрсетуге және үкiмде көрсетiлген белгiлi бiр қызметтiң түрiмен айналысуға құқық беретiн тиiстi құжатты сотталушының жеке iсiнен алуға;

      3) егер сотталушы әскери қызметтi құқығынан айыруға немесе сотпен тыйым салынған қызметтiң белгiлi бiр түрiмен айналысуға рұқсат алуға командирi құқылы әскери бөлiмде өткермейтiн болса, тиiстi әскери бөлiмнiң командирiне орындау үшiн жолданады;

      4) сотталушы қызмет өткерiп жүрген әскери бөлiмнiң командирi бұйрықты тиiстi әскери қызметшiнiң санатына сай жариялайды, сотталғанға қол қойғызу арқылы жеткiзедi, кадрлар органының бастығына жолдайды, сотталғандармен тәрбие жұмыстарын жүргiзудi ұйымдастырады және олардың үкiммен қаралған белгiлi лауазымда болуға және белгiлi бiр қызметпен айналысуға арналған тыйымның сақталуын бақылайды.

      5) үкiмдi орындауға қабылдаған әскери бөлiмнiң командирi үш күн мерзiмнiң iшiнде үкiмдi шығарған сотқа хабарлайды.

      Ескерту: 44-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Қорғаныс министрінің 2003 жылғы 6 қарашадағы N 378 бұйрығымен.

      45. Әскери бөлiм командирi сотталушыны қызметпен айналысуға тартуға немесе сотталушыны соттың үкiмiмен айырған қызметке тағайындауға құқықсыз.

      46. Сотталушыны ауыстырған жағдайда жаңа қызмет орны бойынша әскери бөлiм командирi осы Ереженiң 43-48 тармағына дейiнгi талаптарды орындауға мiндеттi.

      47. Белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айрылған сотталғандар қылмыстық алдын ала шартты босатылуға ұсынылмайды.

      48. Соттың үкiмiмен белгiленген мерзiм аяқталғанға дейiн сотталған әскери қызметшi Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша әскери қызметтен босатылуы мүмкiн. Бұл жағдайда әскери бөлiм командирi сотқа жазаның өтелмей қалған бөлiгiн жазаның неғұрлым жұмсағырақ түрiмен ауыстыру туралы не жазадан босату туралы ұсыныс жасайды.