Об утверждении Ветеринарных правил проведения мероприятий по профилактике и ликвидации некоторых инфекционных болезней сельскохозяйственных животных

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 16 сентября 2004 года № 502. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 15 октября 2004 года № 3155. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 17 января 2012 года № 10-1/18

Сноска. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства РК от 17.01.2012 № 10-1/18.

В соответствии со статьей 26 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии", приказываю:
1. Утвердить прилагаемые:
1) Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации оспы овец;
2) Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации паратуберкулеза крупного рогатого скота;
3) Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации трихофитии животных.
2. Департаменту ветеринарии совместно с территориальными управлениями областей и городов Астана, Алматы Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан, в установленном законодательством порядке, принять необходимые меры, вытекающие из настоящего приказа.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на государственных ветеринарных инспекторов соответствующих административно-территориальных единиц.
4. Настоящий приказ вступает в силу со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

Министр

Утверждены
приказом Министра сельского
хозяйства Республики Казахстан
"Об утверждении Ветеринарных правил
проведения мероприятий по профилактике
и ликвидации некоторых инфекционных
болезней сельскохозяйственных животных"
от 16 сентября 2004 года N 502

Ветеринарные правила
проведения мероприятий по профилактике
и ликвидации оспы овец

Настоящие Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации оспы овец (далее - Ветеринарные правила) определяют порядок организации и осуществления ветеринарных мероприятий, обязательных для исполнения физическими и юридическими лицами, в соответствии со статьей 26 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".

1. Общие положения

1. Оспа (Variola) - остро протекающая контагиозная инфекционная болезнь животных и человека, характеризующаяся явлениями интоксикации, лихорадкой, образованием своеобразных папулезно-пустулезных высыпаний на коже и слизистых оболочках.
2. Источником возбудителя являются больные овцы и вирусоносители в инкубационном периоде. Вирус выделяется из организма с истечениями из носа, глаз, со слюной, оспенными корочками. Факторами передачи являются предметы ухода, корма.
Основные пути передачи возбудителя - через дыхательные пути (респираторно) и наружные покровы.
3. Диагноз устанавливается на основании анализа клинико-эпизоотологических данных, патологоанатомических изменений, результатов лабораторных исследований (микроскопия мазков и при необходимости биопроба на восприимчивых овцах).
Начальную стадию оспы необходимо дифференцировать от грибковой парши, клещевой чесотки и папулезной незаразной экземы, а также контагиозного пустулезного дерматита овец.

2. Профилактические мероприятия, проводимые на
территории ветеринарно-санитарного благополучия

4. Для предупреждения возникновения оспы и ее распространения необходимо:
1) не допускать ввоза (ввода) в хозяйствующий субъект овец, также кормов и инвентаря из регионов неблагополучных по оспе овец;
2) всех поступивших в хозяйствующие субъекты овец выдерживать изолированно 30 (тридцать) дней;
3) осуществлять систематическое ветеринарное наблюдение за состоянием овец;
4) закрепить за отарами постоянный обслуживающий персонал, а также пастбищными участками, местами поения и путями перегонов.
5. Все овцепоголовье хозяйствующих субъектов в угрожаемой по оспе овец зоне, включая поголовье, расположенное на территории районов, непосредственно граничащих с сопредельными странами, неблагополучными по указанному заболеванию, необходимо 2 раза в год подвергать профилактической вакцинации против оспы, в соответствии с инструкцией по применению вакцины.
Вакцинации также подлежит овцепоголовье бывших неблагополучных пунктов в течение трех лет после ликвидации в них оспы овец.

3. Мероприятия, проводимые в эпизоотических
очагах и неблагополучных пунктах

6. При подозрении в хозяйствующем субъекте заболевания оспой овец ветеринарный специалист немедленно сообщает об этом главному государственному ветеринарному инспектору соответствующей административно-территориальной единицы.
7. Главный государственный ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы после получения извещения о появлении оспы овец немедленно прибывает на место возникновения болезни и организует эпизоотологическое обследование неблагополучного пункта с определением границ эпизоотического очага. Отбирает и направляет патологический материал от больных животных в ветеринарную лабораторию для установления диагноза.
8. При установлении окончательного диагноза на территории хозяйствующего субъекта и населенного пункта устанавливается карантин, согласно пункту 1 статьи 27 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".
9. По условиям карантина запрещается:
1) ввоз (ввод) в неблагополучные пункты вывоз (вывод) из них всех видов животных;
2) заготовка в неблагополучном пункте и вывоз из него ранее заготовленного сырья животного происхождения;
3) перегруппировка животных внутри хозяйствующего субъекта, а также пастьба, водопой и содержание больных овец вместе со здоровыми животными всех видов;
4) доступ людей, не связанных с обслуживанием животных неблагополучных групп, в помещения и другие места содержания этих животных;
5) торговля животными и продуктами животноводства, проведение выставок, ярмарок, базаров, а также других мероприятий, связанных со скоплением животных, людей, транспорта на карантинируемой территории;
6) вывоз фуража (сено, солома и другие), с которыми соприкасались больные оспой овцы (в кошарах, на пастбищах, при уборке). Этот фураж скармливают на месте (в хозяйстве) невосприимчивым к оспе овец животным или больным и переболевшим оспой овцам;
7) использование овечьего молока и полученных из него продуктов в необезвреженном виде. Молоко, полученное от овец в неблагополучном пункте, подлежит обезвреживанию на месте путем пастеризации при температуре 85ҮС в течение 30 минут или кипячением в течение 5 минут;
8) проезд автотранспорта через территорию неблагополучного пункта по оспе овец. В этих случаях для проезда транспорта к месту его назначения - должны быть указаны объездные пути;
9) стрижка овец неблагополучных по оспе до снятия с них карантина.
10. В неблагополучном пункте проводят ветеринарный осмотр и опись всех овец и объявляют владельцам животных правила их содержания на период карантина.
Овец и ягнят, больных оспой, изолируют и подвергают лечению, клинически здоровых животных прививают против оспы в соответствии с инструкцией по применению вакцины.
11. Санитарную оценку и использование мяса и других продуктов, получаемых от убоя больных и подозрительных по заболеванию оспой овец, осуществляют в соответствии с Правилами предубойного ветеринарного осмотра убойных животных и послеубойной ветеринарно-санитарной экспертизы туш и органов и их санитарной оценки, утвержденными приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 31 октября 2002 года N 351, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов от 27 декабря 2002 года N 2105.
12. Трупы овец, павших с клиническими признаками оспы, уничтожают путем сжигания. Снятие шкур и использование шерсти с таких трупов запрещается.
13. В очаге животноводческие помещения, оборудование, выгульные площадки, загоны и другие места, связанные с нахождением в них больных овец, дезинфицируют через каждые 5 дней в течение всего срока карантина вплоть до проведения заключительной дезинфекции.
Навоз обеззараживают биотермическим способом.
14. По истечении 20 дней после полного выздоровления, падежа или убоя последней больной оспой овцы в неблагополучном пункте, главным государственным ветеринарным инспектором соответствующей административно-территориальной единицы подается представление для снятия карантина.
15. Перед снятием карантина:
1) в обязательном порядке проводят очистку и заключительную дезинфекцию всех животноводческих помещений и территории выгульных дворов и загонов, где находились больные оспой овцы, инвентаря и транспорта;
2) овец и других животных, которые находились в очаге оспы, подвергают купке.

Утверждены
приказом Министра сельского
хозяйства Республики Казахстан
"Об утверждении Ветеринарных правил
проведения мероприятий по профилактике
и ликвидации некоторых инфекционных
болезней сельскохозяйственных животных"
от 16 сентября 2004 года N 502

Ветеринарные правила
проведения мероприятий по профилактике и ликвидации
паратуберкулеза крупного рогатого скота

Настоящие Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации паратуберкулеза крупного рогатого скота (далее - Ветеринарные правила) определяют порядок организации и осуществления ветеринарных мероприятий, обязательных для исполнения физическими и юридическими лицами в соответствии со статьей 26 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".

1. Общие положения

1. Паратуберкулез (паратуберкулезный энтерит крупного рогатого скота) Paratuberculosis Enteritis paratuberculosa - хроническая инфекционная болезнь, характеризующаяся медленно развивающимся продуктивным энтеритом. При клиническом течении отмечается прогрессирующее истощение и иногда периодическая диарея.
2. Источником возбудителя является больное животное. Возникновению и распространению болезни способствуют: снижение общей резистентности организма из-за неполноценного кормления (кислые корма, минеральная недостаточность); глистная инвазия; переохлаждение или перегревание. Возбудитель выделяется фекалиями. В естественных условиях поражение происходит через загрязненные, инфицированные фекалиями корм и воду. Наибольшую опасность представляют латентно (скрытно) больные животные, которые являются постоянным источником инфекции.
3. Первичный диагноз на паратуберкулезный энтерит крупного рогатого скота устанавливают на основании эпизоотологических данных, характерных клинических признаков болезни (прогрессирующее истощение при сохранении аппетита, диарея, отеки подчелюстного пространства и подгрудка, явления жажды) с обязательным проведением диагностических убоев отдельных животных и патологоанатомической экспертизы. Для бактериологического исследования в лабораторию отправляют фекалий с комочками слизи, обрывками слизистой оболочки, а от трупов и убитых животных - пораженные участки кишечника и лимфатические узлы. Для прижизненной диагностики проводят аллергическую пробу.
В неблагополучных пунктах по паратуберкулезному энтериту, выявляют животных на ранних стадиях заболевания (доклиническая форма) исследованием сыворотки крови. Серологическому исследованию на паратуберкулез подлежат животные c 18 месяцев.
При постановке диагноза на паратуберкулез следует исключить туберкулез кишечника, алиментарные энтериты, глистные инвазии, кокцидиоз, отравления молибденом и недостаточность меди.

2. Профилактические мероприятия, проводимые на
территории ветеринарно-санитарного благополучия

4. Для предупреждения возникновения паратуберкулеза крупного рогатого скота и ее распространения хозяйствующим субъектам, ветеринарным специалистам, а также владельцам животных необходимо:
1) не допускать ввоза (ввода) в хозяйствующие субъекты животных из регионов неблагополучных по паратуберкулезу крупного рогатого скота;
2) содержать изолированно в течение 30 дней всех вновь поступающих в хозяйствующие субъекты животных;
3) обеспечить клинические осмотры животных не менее двух раз в год: перед выгоном на пастбище и осенью перед постановкой на зимнее содержание, кроме того, коров после отела;
4) содержать в надлежащем ветеринарно-санитарном состоянии пастбища водопоя, животноводческие фермы, помещения и другие сооружения для животных;
5) не допускать контакта крупного рогатого скота с животными неблагополучных пунктов по паратуберкулезу, со скотом индивидуального пользования, а также совместное содержание и выпас животных разных видов и возрастных групп;
6) для повышения резистентности организма животных необходимо сбалансировать рацион по белку, минеральным веществам, микроэлементам и витаминам;
7) не допускать одностороннего кормления животных с перегрузкой рациона кислыми кормами.

3. Мероприятия, проводимые в эпизоотических
очагах и неблагополучных пунктах

5. При выявлении в хозяйствующем субъекте больных паратуберкулезом животных ветеринарный специалист немедленно сообщает об этом главному государственному ветеринарному инспектору соответствующей административно-территориальной единицы.
6. Главный государственный ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы после получения извещения о выявлении паратуберкулеза животных немедленно прибывает на место возникновения болезни и организует эпизоотологическое обследование неблагополучного пункта с определением границ эпизоотического очага. Отбирает и направляет патологический материал от больных животных в ветеринарную лабораторию для установления диагноза.
7. При установлении окончательного диагноза на территории хозяйствующего субъекта устанавливаются ограничительные мероприятия, согласно пункту 1 статьи 27 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".
8. По условиям ограничительных мероприятий:
1) после установления диагноза всех животных подвергают клиническому обследованию;
2) животных с клиническими признаками заболевания выводят и сдают для убоя на мясо;
3) остальное поголовье крупного рогатого скота исследуют на паратуберкулез;
4) в последующем серологическое исследование сывороток крови и аллергическое исследование животных в оздоравливаемом стаде проводят 2 раза в год - весной и осенью;
5) один раз в квартал поголовье подвергают клиническому обследованию, животных с клиническими признаками паратуберкулеза независимо от результатов аллергического и серологического исследований сдают на убой;
6) животных, давших при повторном исследовании положительную или сомнительную реакцию, сдают на убой, остальных возвращают в общее стадо;
7) материалы от убитых животных во всех случаях направляют для бактериологического и гистологического исследований;
8) телят, родившихся от больных паратуберкулезом коров, сдают для убоя на мясо, телят, родившихся от здоровых животных неблагополучного стада, отделяют от взрослых животных и выпаивают молозивом в течение 5 (пяти) дней, а затем выращивают на пастеризованном молоке и обрате на специально выделенной для этого ферме. В последующем их исследуют на паратуберкулез;
9) вывоз здорового молодняка из неблагополучного пункта по паратуберкулезу в благополучные пункты разрешают при условии выращивания его с соблюдением требований настоящих Ветеринарных правил и получения отрицательного результата аллергического исследования.
9. На основании клинических, серологических, аллергических и микроскопических исследований животных неблагополучного пункта делят на 3 группы:
1) имеющие клинические признаки и реагирующие при серологическом исследовании животные, а также телята от больных коров направляются на убой;
2) реагирующие в аллергических и серологических реакциях, но не имеющие клинических признаков животные изолируются и содержаться индивидуально, проводят микроскопию, серологические и аллергические исследования, при положительном результате одной из диагностических проб животных отправляют на убой;
3) не имеющие клинических признаков и не реагирующие в реакции агглютинации и реакции связывания комплемента, то есть условно здоровые животные раз в 3 месяца подвергаются аллергическим и серологическим исследованиям, реагирующих животных изолируют и отправляют на убой.
10. Ветеринарно-санитарные мероприятия в неблагополучных пунктах по паратуберкулезному энтериту:
1) запрещают перегруппировку животных без разрешения главного государственного ветеринарного инспектора соответствующей административно-территориальной единицы;
2) обеспечивают надлежащее санитарное состояние скотных дворов и территории вокруг них;
3) проводят механическую очистку животноводческих помещений, текущую дезинфекцию мест содержания животных, инвентаря и другого оборудования после каждого очередного обследования;
4) навоз от больных и подозрительных больных по заболеванию животных сжигают, от условно здоровых - обеззараживают биотермическим методом;
5) обеспечивают повседневное обеззараживание доильного оборудования и молочной посуды;
6) отелы коров проводят в родильных помещениях, последы собирают в непроницаемую тару и обезвреживают;
7) сдаивают первые порции молозива в отдельную посуду и обезвреживают кипячением, молоко от условно здоровых животных пастеризуют при температуре 85 ⁰ С в течение 30 (тридцать) минут;
8) организовывают водопой животных из закрытых водоисточников, пруды, канавы, большие лужи на пастбищах огораживают во избежание загрязнения их фекалиями животных.
11. Через 3 (три) года после последнего случая выделения больного животного, получения 4-кратных отрицательных результатов диагностических исследований и проведения заключительных ветеринарно-санитарных мероприятий, главным государственным ветеринарным инспектором соответствующей административно-территориальной единицы подается представление для снятия ограничительных мероприятий.
12. Мероприятия по ликвидации паратуберкулеза других видов животных (овцы, козы, верблюды и другие жвачные) заключают в себя, выявление, убой клинически больных животных и проведение ветеринарно-санитарных мероприятий, указанных в настоящих Ветеринарных правилах.

Утверждены
приказом Министра сельского
хозяйства Республики Казахстан
"Об утверждении Ветеринарных правил
проведения мероприятий по профилактике
и ликвидации некоторых инфекционных
болезней сельскохозяйственных животных"
от 16 сентября 2004 года N 502

Ветеринарные правила
проведения мероприятий по профилактике
и ликвидации трихофитии животных

Настоящие Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации трихофитии животных (далее - Ветеринарные правила) определяют порядок организации и осуществления ветеринарных мероприятий, обязательных для исполнения физическими и юридическими лицами в соответствии со статьей 26 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".

1. Общие положения

1. Трихофития (дерматомикоз, стригущий лишай) - Trichophytia - инфекционная болезнь, вызываемая патогенными грибками, характеризующаяся появлением на коже резко ограниченных шелушащихся участков с обломанными у основания волосками, выраженного воспаления кожи, с выделением серозно-гнойного экссудата и образованием толстой корки.
2. Основными источниками заражения трихофитией являются больные животные и не меньшую опасность в распространении инфекции представляют пораженные кожные чешуйки, шерсть, волосы больных животных, загрязняющие животноводческие помещения.
3. Диагноз устанавливается на основании эпизоотологических, клинических и лабораторных исследований. Для микроскопических исследований берут соскобы кожи и волосы с краев пораженного участка. Соскобы делаются скальпелем, а волосы выдергиваются пинцетом с разных участков кожи. Патологические материалы направляются в лабораторию в бумажных пакетиках или в широких пробирках.
Стригущий лишай необходимо дифференцировать от чесотки, демодекозов, экземы и фурункулеза, также главным образом от микроспории и фавуса на основании анализа клинико-эпизоотологических данных и результатов микроскопии.

2. Профилактические мероприятия, проводимые на
территории ветеринарно-санитарного благополучия

4. Для предупреждения заболевания необходимо соблюдать ветеринарно-санитарные правила по уходу за животными и их содержанию.
5. Профилактические мероприятия по предупреждению стригущего лишая проводятся в летний период.
6. Навоз с территории скотных дворов полностью обеззараживают с последующей профилактической дезинфекцией животноводческих помещений. Перед переводом животных на стойловое содержание, то есть на зимовку, проводят клинический осмотр всего поголовья. В случае выявления подозреваемых или больных, уточняется диагноз и проводится лечение.
7. В период стойлового содержания животных проводят дезинфекцию скотопомещения раз в месяц, а коровник, где будут содержаться новорожденные животные обязательно 2 раза, помещения для них должны быть чистыми, сухими и с достаточным количеством подстилки.
8. Вновь поступающих из других хозяйствующих субъектов животных выдерживают в карантине в течение 15 (пятнадцати) дней. За этот период животных проверяют на наличие кожных заболеваний.
9. Обслуживающий персонал должен быть ознакомлен с простыми мерами обнаружения кожных заболеваний и правилами личной профилактики.
10. Одновременно с мерами общей профилактики для предупреждения заболевания животных иммунизируют вакцинами, в соответствии с инструкциями по их применению.

3. Мероприятия, проводимые в эпизоотических
очагах и неблагополучных пунктах

11. В случае выявления стригущего лишая в хозяйствующем субъекте ветеринарный специалист немедленно сообщает об этом главному государственному ветеринарному инспектору соответствующей административно-территориальной единицы.
12. Главный государственный ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы после получения извещения о появлении трихофитии животных немедленно прибывает на место возникновения болезни и организует эпизоотологическое обследование неблагополучного пункта с определением границ эпизоотического очага. Отбирает и направляет патологический материал от больных животных в ветеринарную лабораторию для установления диагноза.
13. При установлении окончательного диагноза на территории хозяйствующего субъекта устанавливаются ограничительные мероприятия, согласно пункту 1 статьи 27 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".
14. По условиям ограничительных мероприятий:
1) запрещается ввоз (ввод) или вывоз (вывод) животных, за исключением животных для убоя на мясо;
2) запрещается перегруппировка животных без разрешения главного государственного ветеринарного инспектора соответствующей административно-территориальной единицы;
3) запрещается ввоз (ввод) здоровых животных в помещения, где содержались больные животные, до проведения очистки и дезинфекции;
4) в помещении, где находились больные животные, проводят тщательную механическую очистку и дезинфекцию;
5) строго соблюдают ветеринарно-санитарные правила по содержанию, уходу и кормлению животных с учетом их возраста и эксплуатации;
6) у всех восприимчивых к стригущему лишаю животных один раз в 5 (пять) дней тщательно осматривают кожный покров;
7) больных и подозрительных по заболеванию животных отделяют в обособленные группы и подвергают лечению (кошки, больные микроспорией, подлежат уничтожению);
8) в пастбищный период больных животных выпасают в отдельной группе;
9) лечение больных животных проводят в специально отведенном месте;
10) после обработки снятые волосы, корочки и вату следует сжечь, инструменты прокипятить, а место, где обрабатывались животные, подвергнуть дезинфекции;
11) навоз подвергают биотермической обработке;
12) повторную текущую дезинфекцию проводят один раз в 10 (десять) дней.
15. После проведения заключительной дезинфекции по истечении 2 (двух) месяцев после последнего случая выделения клинически больных животных, главным государственным ветеринарным инспектором соответствующей административно-территориальной единицы подается представление для снятия ограничительных мероприятий.
16. В ранее неблагополучных хозяйствующих субъектах применяют профилактическую вакцинацию, согласно инструкциям ветеринарных препаратов.

Ауыл шаруашылығы жануарларының кейбір инфекциялық ауруларының алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің Ветеринариялық ережелерін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2004 жылғы 16 қыркүйектегі N 502 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2004 жылғы 15 қазанда тіркелді. Тіркеу N 3155. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2012 жылғы 17 қаңтардағы № 10-1/18 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 2012.01.17 № 10-1/18 (қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 26 бабына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН :
1. Қоса берілгендер бекітілсін:
1) Қой шешегінің алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі;
2) Ірі қара мал паратуберкулезінің алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі;
3) Жануарлар трихофитиясының алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі.
2. Ветеринария департаменті Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің облыстардың және Астана, Алматы қалаларының аумақтық басқармаларымен бірге, заңнамада белгіленген тәртіпке сәйкес, осы бұйрықтан туындайтын қажетті шараларды қабылдасын.
3. Осы бұйрықтың орындалуына бақылау сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктердің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторларына жүктелсін.
Осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді.

Министр

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрінің
"Ауыл шаруашылығы жануарларының
кейбір инфекциялық ауруларының
алдын-алу және жою бойынша шараларды
жүргізудің Ветеринариялық
ережелерін бекіту туралы"
2004 жылғы 16 қыркүйектегі
N 502 бұйрығымен бекітілді

Ірі қара мал паратуберкулезінің алдын-алу
және жою бойынша шараларды жүргізудің
ветеринариялық ережесі

Осы Ірі қара мал паратуберкулезінің алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі (кейін - Ветеринариялық ереже) Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 26 бабына сәйкес, жеке және заңды тұлғалармен орындалуға міндетті ветеринариялық шараларды ұйымдастыру мен жүзеге асырудың тәртібін анықтайды.

1. Жалпы ереже

1. Паратуберкулез (ірі қара малының паратуберкулезді энтериті) Paratuberculosis Enteritis paratuberculosa - жай дамитын продуктивті энтеритпен сипатталатын, созылмалы инфекциялық ауру. Клиникалық өту барысында прогрессивті жүдеу және кейде мезгілді диарея байқалады.

2. Қоздырушының көзі ауру малдар болып саналады. Аурудың пайда болуы мен таралуына қолдау болатын жағдайлар: толық құнды азықтандырмау нәтижесінде (қышқыл азық, минералды жетіспеушілік) мал организмінің жалпы тұрақтылығының төмендеуі; құрттық инвазия; суықтың және ыстықтың әсері. Қоздырғыш нәжіспен бірге бөлінеді. Қалыпты жағдайда зақымдану негізінен нәжіспен ластанған жем мен су арқылы болады. Аса қауіп төндіретіні латентті (жасырын) ауру малдар, олар инфекцияның тұрақты көзі болып табылады.

3. Ірі қара малдың паратуберкулезді энтеритіне алғашқы диагноз эпизоотологиялық мәліметтер, ауруға тән клиникалық белгілердің (тәбеттің сақталуына қарамастан прогрессивті жүдеу, диарея, жақ асты кеңістіктің және төс астының домбығуы, шөлдеу белгілері) негізінде міндетті түрде жеке малдарды диагностикалық сою және патологоанатомиялық сараптау жүргізу арқылы қойылады. Бактериологиялық зерттеу үшін лабораторияға кілегейлі қабықтың жұлындыларымен, кілегейімен бірге нәжіс, ал өлекселер мен сойылған малдардан - ішектің және лимфа түйіндерінің зақымданған аймақтарын жібереді. Тірі кезінде диагноз қою үшін аллергиялық сынама жүргізеді.
Паратуберкулезді энтерит бойынша таза емес шаруашылық субъектілерінде ауру жануарларды аурудың ерте сатыларында (клиникаға дейінгі түрі) қанның сары суын зерттеу арқылы анықтайды. Жануарлар 18 айдан бастап паратуберкулезге серологиялық зерттеледі.
Паратуберкулезге диагноз қою кезінде ішектің туберкулезінен, алментарлық энтериттен, құрттық инвазиялардан, кокцидиоздан, молибденмен уланудан және мыстың жетіспеушілігінен ажырату қажет.

2. Ветеринариялық-санитариялық таза аймақтарда
жүргізілетін алдын-алу шаралары

4. Ірі қара малдың паратуберкулезінің пайда болуының және таралуының алдын алу үшін шаруашылық субъектілерінің жетекшілері, ветеринариялық мамандар, сондай-ақ мал иелері:
1) шаруашылық субъектілеріне ірі қара малдың паратуберкулезінен таза емес шаруашылықтардан жануарларды енгізуге (кіргізуге) жол бермеу қажет;
2) шаруашылық субъектілеріне келетін барлық жануарларды 30 күн ішінде оқшаулап ұстау керек;
3) жануарларды жылына екі реттен кем емес клиникалық тексеруді қамтамасыз ету керек: жайылымға шығару алдында және күзде қыстаққа тұрғызу алдында, бұдан басқа сиырларды төлдегеннен кейін;
4) жайылымдарды, суару жерлерін, мал шаруашылығы фермаларын, қораларды және жануарларды ұстайтын басқа да жерлерді қалыпты ветеринариялық-санитариялық жағдайда ұстау қажет;
5) паратуберкулезден таза емес пункттердің жануарларымен басқа ірі қара малдармен, жеке қолданыстағы малдармен жанасуына, сондай-ақ жануарлардың әр түліктері мен әр жастағы топтарын бірге ұстауға жол бермеу қажет;
6) жануарлардың организмінің резистенттілігін күшейту үшін рационды ақзат, минералды заттар, микроэлементтер мен витаминдер бойынша құрастыру қажет;
7) жануарлардың рационы қышқылды жеммен күшейтілген бір жақты азықтандыруға жол бермеу.

3. Паратуберкулезден таза емес пункттерде және
эпизоотиялық ошақтарда жүргізілетін шаралар

5. Шаруашылық субъектісінде паратуберкулез анықталған жағдайда ветеринариялық маман дер кезде сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына хабарлайды.

6. Сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы паратуберкулез ауруының пайда болуы туралы хабар алғаннан кейін тез арада ауру шыққан жерге келеді және таза емес пункттің індет ошағының шекарасын анықтау мен эпизоотологиялық тексеруді ұйымдастырады. Диагноз қою үшін ауру малдардан патологиялық материалдар алады және оны ветеринариялық лабораторияға жібереді.

7. Ақырғы диагноз қойылған жағдайда шаруашылық субъектісінің аумағына, Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 27 бабының 1 тармағына сәйкес карантин қойылады.

8. Шектеу шараларының талаптары бойынша:
1) диагноз қойылғаннан кейін барлық жануарларды клиникалық тексереді;
2) аурудың клиникалық белгілері бар жануарларды шығарып, етке союға жібереді;
3) қалған ірі қара мал басын паратуберкулезге тексереді;
4) сауықтырылып жатқан табынның жануарларының қан сары суына кейінірек серологиялық зерттеу мен аллергиялық тексеруді жылына 2 рет - көктем мен күзде жүргізеді;
5) мал басын тоқсанына бір рет клиникалық тексереді, паратуберкулездің клиникалық белгілері бар жануарларды аллергиялық және серологиялық зерттеулердің нәтижесіне қарамастан етке союға жібереді;
6) екінші рет зерттеген кезде оң немесе күдікті реакция берген жануарларды етке союға жібереді, қалғанын жалпы табынға қайтарады;
7) сойылған жануарлардан алынған материалдарды барлық жағдайда бактериологиялық және гистологиялық зерттеулерге жібереді;
8) паратуберкулезбен ауру сиырлардан алынған төлдерді етке союға жібереді, аурудан таза емес табынның сау сиырларынан алынған төлдерді ересек жануарлардан бөліп, 5 (бес) күн бойы уызбен азықтандырады, содан кейін арнайы бөлініп берілген фермада пастерленген сүтпен немесе көксүтпен өсіреді. Содан кейін оларды паратуберкулезге зерттейді;
9) паратуберкулезден таза емес шаруашылық субъектілерінен сау төлдерді қолайлы шаруашылық субъектілеріне шығаруға осы Ветеринариялық ереженің талаптары орындалып өсірілген және аллергиялық зерттеулері теріс нәтиже берген жағдайда рұқсат етіледі.

9. Паратуберкулезден таза емес пункттің жануарларын клиникалық, серологиялық, аллергиялық және микроскопиялық зерттеулер негізінде 3 топқа бөледі:
1) клиникалық белгілері бар және сеорологиялық зерттеген кезде оң нәтиже берген жануарлар союға жіберіледі, ауру сиырлардан алынған бұзаулар етке жіберіледі;
2) аллергиялық және серологиялық реакцияларда оң нәтиже берген, бірақ клиникалық белгілері байқалмаған жануарлар оқшауланып жеке ұсталады, микроскопия, серологиялық және аллергиялық зерттеулер жүргізіледі, диагностикалық сынамалардың біреуі оң нәтиже берген жағдайда жануарлар союға жіберіледі;
3) клиникалық белгілері жоқ және агглютинация реакциясы мен комплемент байлау реакциясында теріс нәтиже берген шартты сау жануарлар 3 айда бір рет аллергиялық және серологиялық зерттеледі, оң нәтиже берген малдар оқшауланады және союға жіберіледі.

10. Паратуберкулездік энтериттен таза емес пунктте жүргізілетін ветеринариялық-санитариялық шаралар:
1) сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторының рұқсатынсыз малдарды қайта топтастыруға тиым салады;
2) мал қоралары мен алаңдарының қалыпты санитариялық жағдайын қамтамасыз етеді;
3) мал шаруашылығы бөлмелерінде механикалық тазалау, мал бағылатын жерлердің, әр зерттеуден кейін құралдар мен басқа да жабдықтардың кезекті дезинфекциясы жүргізеді;
4) ауру малдардың және ауруға күдікті малдардың қиын жағады, шартты сау малдардың қиын биотермиялық әдіспен зарарсыздандырады;
5) сауын сауу қондырғысы мен сүт ыдыстарды күнделікті залалсыздандыруды қамтамасыз етеді;
6) сиырлардың төлдеуін арнайы төлдеу бөлмелерінде жүргізеді, жолдастарын су өтпейтін ыдысқа жинап, залалсыздандырады;
7) алғашқы уыз жеке ыдысқа сауады да, қайнату арқылы залалсыздандырады, шартты сау малдардан алынған сүт 85 ^о С температурада 30 (отыз) минут пастерлейді;
8) жануарларды жабық су көздерінен суаруды ұйымдастырады, малдардың қиымен ластанбауы үшін арықтарды, орларды, үлкен су көлдерін қоршайды.

11. Паратуберкулезден таза емес пунктте соңғы ауру мал бөлінгеннен кейін 3 (үш) жыл өткен соң, диагностикалық зерттеулердің 4-рет теріс нәтижелері алынып, қорытынды ветеринариялық-санитариялық шаралар жүргізілгеннен кейін, шектеу шараларын алу үшін сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторымен ұсыныс беріледі.

12. Басқа малдардың (қой, ешкі, түйе мен басқа да күйіс қайтаратын малдар) паратуберкулез ауруына қарсы күрес шаралары - клиникалық ауру малдарды анықтау, оларды союға жіберу және осы Ветеринариялық ережеде көрсетілген ветеринариялық-санитариялық және ұйымдастырушылық-шаруашылық шараларын жүргізу арқылы жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрінің
"Ауыл шаруашылығы жануарларының
кейбір инфекциялық ауруларының
алдын-алу және жою бойынша шараларды
жүргізудің Ветеринариялық
ережелерін бекіту туралы"
2004 жылғы 16 қыркүйектегі
N 502 бұйрығымен бекітілді

Қой шешегінің алдын-алу және жою бойынша
шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі

Осы Қой шешегінің алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі (кейін - Ветеринариялық ереже) Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 26 бабына сәйкес, жеке және заңды тұлғалармен орындалуға міндетті ветеринариялық шараларды ұйымдастыру мен жүзеге асырудың тәртібін анықтайды.

1. Жалпы ереже

1. Шешек (Variola) - интоксикация белгілерімен, қызбамен, тері мен кілегейлі қабықтарда іріңді-күлдіреуік бөртіктердің пайда болуымен сипатталатын жануарлар мен адамдардың жіті өтетін контагиозды инфекциялық ауруы.

2. Аурудың көзі ауру қойлар мен инкубациялық мерзімдегі вирус алып жүрушілер болып табылады. Вирус организмнен мұрыннан, көзден аққан ақпалармен, сілекеймен, шешектік қабыршақтармен бірге бөлінеді. Күтіп-бағу құралдары, жем-шөп берілу факторлары болып саналады.
Қоздырғыштың негізгі берілу жолдары - тыныс алу жолдары (респираторлы) және сыртқы тері қабығы арқылы.

3. Диагноз клиникалық-эпизоотологиялық мәліметтердің, патологоанатомиялық өзгерістердің, лабораториялық зерттеулердің (жұғындының микроскопиясы және қажет болғанда бейім қойларға биосынама жасау) негізінде қойылады.
Шешектің алғашқы сатысын саңырауқұлақтық паршадан, кене қышымасынан, іріңді жұқпалы емес экземадан, сондай-ақ қойдың контагиозды күлдіреуік дерматитінен ажырату қажет.

2. Ветеринариялық-санитариялық таза аймақтарда
жүргізілетін алдын-алу шаралары

4. Шешек ауруының пайда болуы мен таралуының алдын алу үшін:
1) шаруашылық субъектілеріне қойдың шешек ауруынан таза емес аймақтардан келген қойларды, азық пен құралдарды енгізбеу (кіргізбеу) қажет;
2) шаруашылық субъектілеріне келген барлық қойларды 30 (отыз) күн оқшаулап ұстау керек;
3) қойлардың жай-күйіне жүйелі түрде ветеринариялық бақылауды жүзеге асыру керек;
4) отарларға, сондай-ақ жайылым аймақтарына, суару жерлері мен айдау жолдарына тұрақты түрде қызмет көрсететін адамдарды бекіту қажет.

5. Қойдың шешек ауруы бойынша қауіпті аймақтағы шаруашылықтың және елді-мекеннің барлық қойларын, сонымен бірге осы ауру бойынша таза емес мемлекеттермен шектесіп жатқан шекаралас аудандардың территориясында орналасқан аудандардың қойларын жылына 2 рет, вакцинаны қолдану бойынша инструкциясына сәйкес, шешек ауруына қарсы профилактикалық вакцинациялау қажет.
Қойдың шешек ауруы жойылған соң кейінгі үш жыл бойы сол таза емес пункттің барлық қойларын вакцинациялау қажет.

3. Шешектен таза емес пункттерде және
эпизоотиялық ошақтарда жүргізілетін шаралар

6. Шаруашылық субъектісінде қойларда шешек ауруына күдік пайда болған жағдайда ветеринариялық маман тез арада сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына хабарлайды.

7. Сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы қойдың шешек ауруының пайда болуы туралы хабар алғаннан кейін тез арада ауру шыққан жерге келеді және таза емес пункттің індет ошағының шекарасын анықтау мен эпизоотологиялық тексеруді ұйымдастырады. Диагноз қою үшін ауру малдардан патологиялық материалдар алады және оны ветеринариялық лабораторияға жібереді.

8. Ақырғы диагноз қойылған жағдайда шаруашылық субъектісінің аумағына, Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 27 бабының 1 тармағына сәйкес карантин қойылады.

9. Карантиннің талаптары бойынша тиым салынады:
1) шешектен таза емес пункттерге жануарлардың барлық түрлерін енгізуге (кіргізуге) және шығаруға;
2) малдан алынатын шикізатты шешектен таза емес пунктте дайындауға және одан ерте дайындалған шикізатты шығаруға;
3) шаруашылық субъектісінің ішінде малдарды қайта топтастыруға, сондай-ақ ауру қойларды сау малдардың барлық түрлерімен бірге жаюға, суаруға және ұстауға;
4) аурудан таза емес мал топтарын күтіп-бағумен айналыспайтын адамдарды ауру малдар тұрған бөлмелерге және оларды күтіп-бағатын жерлерге жіберуге:
5) карантин қойылған аймақта малдар мен мал өнімдерін сатуға, көрмелер жүргізуге, жәрмеңке, базар ашуға, сондай-ақ малдардың, адамдардың және көліктердің жиналуымен байланысты басқа да шаралар жүргізуге;
6) шешекпен ауру қойлармен жанасқан жем-шөп (пішен, сабан және тағы да басқа) шығаруға тиым салынады. Ол жем-шөпті сол жерде (шаруашылықта) шешек ауруына бейім емес малдарға немесе ауру және шешекпен ауырып жазылған қойларға береді;
7) қойдан алынған сүтті және одан алынатын өнімдерді залалсыздандырылмаған күйінде қолдануға. Карантин қойылған шаруашылықта қойдан алынған сүт 85 ^о С температурада 30 минут пастеризация жолымен немесе 5 минут қайнату арқылы залалсыздандырылады, кейін ол сүтті сол шаруашылықта қолданады;
8) қойдың шешек ауруынан таза емес пункттің аймағы арқылы көліктің жүруіне тиым салынады. Бұндай жағдайда көліктің белгіленген жеріне жету үшін - айналма жолдары көрсетілу қажет;
9) карантин алынғанға дейін шешек ауруынан таза емес қойларды қырқуға.

10. Шешектен таза емес пунктте барлық малдарға ветеринариялық тексеру мен тіркеу жүргізеді және мал иелеріне оларды карантин кезінде күтіп-бағу ережелерін жариялайды.
Шешекпен ауру қойлар мен қозыларды оқшаулайды және емдейді, клиникалық сау малдар шешекке қарсы, вакцинаны қолдану бойынша инструкцияға сәйкес, егіледі.

11. Шешекпен ауру және ауруға күдікті қойларды сойғаннан кейін алынған етті және басқа да өнімдерді санитариялық бағалау мен қолдану, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 31 қазан 2002 жылғы N 351 "Ветеринария саласындағы кейбір нормативтік құқықтық актілерді бекіту туралы" бұйрығымен бекітілген, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу реестрінде 27 желтоқсан 2002 жылы N 2105 тіркелген, Сойылатын малдарды сою алдында ветеринариялық тексеру және сойғаннан кейін ұшалар мен органдарды ветеринариялық-сантариялық сараптау және оларды санитариялық бағалау ережесіне сәйкес, жүзеге асырылады.

12. Шешектің клиникалық белгілерімен өлген қойлардың өлекселерін жағу арқылы жояды. Ондай өлекселердің терілерін алуға және оларды қолдануға тиым салынады.

13. Ошақтағы мал қораларын, жабдықтарды, серуендету алаңдарын, қоршауларды және ауру малдар болған басқа да жерлерді карантиннің барлық мерзімі кезінде қорытынды дезинфекция жүргізілгенге дейін әр 5 күн сайын дезинфекциялайды.
Қи биотермиялық әдіспен залалсыздандырылады.

14. Таза емес пунктте соңғы шешек ауруымен ауырып жазылған, өлген немесе ауру қой сойылғаннан кейін 20 күн өткен соң, карантинді алу үшін сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторымен ұсыныс беріледі.

15. Карантинді алудың алдында:
1) барлық мал қораларын және ауру малдар тұрған серуендету алаңдары мен қоршаулардың аумағын, жабдықтар мен көлікті міндетті түрде тазалайды және қорытынды дезинфекция жүргізеді;
2) шешек ошағында болған қойлар мен басқа да малдарды тоғытуға жібереді.

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрінің
"Ауыл шаруашылығы жануарларының
кейбір инфекциялық ауруларының
алдын-алу және жою бойынша шараларды
жүргізудің Ветеринариялық
ережелерін бекіту туралы"
2004 жылғы 16 қыркүйектегі
N 502 бұйрығымен бекітілді

Жануарлар трихофитиясының алдын-алу және жою
бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі

Осы Жануарлар трихофитиясының алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі (кейін - Ветеринариялық ереже) Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 26 бабына сәйкес, жеке және заңды тұлғалармен орындалуға міндетті ветеринариялық шараларды ұйымдастыру мен жүзеге асырудың тәртібін анықтайды.

1. Жалпы ереже

1. Трихофития (дерматомикоз, қысаға) - Trichophytia - патогенді саңырауқұлақтар қоздыратын, теріде айқын шектелген қабыршақтанған аймақтарда ұштары қырқылған жүндердің пайда болуымен, терінің айқын қабынуымен, серозды-іріңді экссудаттың бөлінуімен және қалың қабықшаның түзілуімен сипатталатын инфекциялық ауру.

2. Трихофитиямен зақымданудың негізгі көзі ауру малдар болып табылады және инфекцияның таралуында мал қораларын ластайтын ауру малдың зақымданған тері қабыршақтары, жүні, шашы қауіп төндіреді.

3. Диагноз эпизоотиологиялық, клиникалық және лабораториялық зерттеулер негізінде қойылады. Микроскопиялық зерттеулер үшін зақымданған жердің шеттерінің терісі мен жүнінен қырынды алынады. Қырында скальпель арқылы, ал жүні пинцетпен терінің әрбір жерінен жұлынып алынады. Патологиялық материалдар қағаз пакеттерде немесе кең пробиркаларда лабораторияларға жіберіледі.
Трихофитияны қышымадан, демодекоздардан, экземадан және сыздауықтан ажырату қажет, сондай-ақ ең бастысы клиникалық-эпизоотологиялық мәліметтер мен микроскопия нәтижелерін зерттеу негізінде микроспориядан және фавустан ажырату қажет.

2. Ветеринариялық-санитариялық таза аймақтарда
жүргізілетін алдын-алу шаралары

4. Аурудың алдын-алу үшін малдарды күтіп-бағудың және ұстаудың ветеринариялық-санитариялық ережелерін сақтау қажет.

5. Трихофитияның алдын-алу бойынша профилактикалық шаралар жаз айларында жүргізіледі.

6. Мал қораларының аумағындағы қиды толық зарарсыздандырады, содан кейін мал шаруашылығы бөлмелерін профилактикалық дезинфекциялайды. Малдарды қыстауға ауыстыру алдында барлық мал басын клиникалық тексереді. Ауруға күдікті немесе ауру малдар анықталған жағдайда, диагноз анықталып, емдеу жүргізіледі.

7. Малдарды қыстауға тұрғызған кезеңде мал қораларына айына бір рет, ал жаңа туған төлдерді ұстайтын сиыр қораларына айына 2 рет дезинфекция жүргізеді және мал қоралары таза, құрғақ және онда жеткілікті мөлшерде төсеніш болуы қажет.

8. Шаруашылық субъектілеріне жаңадан келген малдарды 15 (он бес) күн ішінде карантинде ұстайды. Сол мерзім ішінде малдарды тері ауруларына тексереді.

9. Қызмет көрсететін адамдар тері ауруларын анықтаудың қарапайым әдістерімен және жеке профилактика ережелерімен таныс болуы қажет.

10. Жалпы алдын-алу шараларымен бірге бір мезгілде, аурудың алдын-алу үшін қолдану бойынша инструкцияларына сәйкес, вакциналармен малдарды иммунизациялайды.

3. Трихофитиядан таза емес пункттерде және
эпизоотиялық ошақтарда жүргізілетін шаралар

11. Шаруашылық субъектісінде трихофития ауруы анықталған жағдайда ветеринариялық маман сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына тез арада хабарлайды.

12. Сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы трихофития ауруының пайда болуы туралы хабар алғаннан кейін тез арада ауру шыққан жерге келеді және таза емес пункттің індет ошағының шекарасын анықтау мен эпизоотологиялық тексеруді ұйымдастырады. Диагноз қою үшін ауру малдардан патологиялық материалдар алады және оны ветеринариялық лабораторияға жібереді.

13. Ақырғы диагноз қойылған жағдайда шаруашылық субъектісінің және елді мекеннің аумағына, Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының 27 бабының 1 тармағына сәйкес шектеу шаралары қойылады.

14. Шектеу шараларының талаптары бойынша:
1) етке союға жіберілген малдардан басқа жануарларды енгізуге (кіргізуге) және шығаруға тиым салынады;
2) сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторының рұқсатынсыз малдарды қайта топтастыруға тиым салынады;
3) ауру малдарды ұстаған бөлмелерге, тазалау мен дезинфекция жүргізгенге дейін сау малдарды кіргізуге;
4) ауру малдар болған бөлмелерде механикалық тазалау мен дезинфекция жүргізеді;
5) жануарлардың жасын және пайдалану бағытын ескере отырып, күтіп-бағу, ұстау мен азықтандыру бойынша ветеринариялық-санитариялық ережелерді қатаң сақтайды;
6) трихофитияға бейім барлық жануарлардың тері қабатын 5 (бес) күнде бір рет тиянақты тексереді;
7) ауру және ауруға күдікті жануарларды жекеленген топтарға топтастырады және емдейді (микроспориямен ауру мысықтарды жою қажет);
8) жайылым кезеңінде ауру малдарды жеке топтармен жаяды;
9) ауру малдарды арнаулы бөлінген жерде емдейді;
10) өңделгеннен кейін алынған жүнді, тері қабыршақтары мен мақтаны жағу керек, құралдарды қайнатады, ал малдарды өңдеген жерді дезинфекциялайды;
11) қиды биотермиялық өңдеуге жібереді;
l2) қайта кезекті дезинфекцияны 10 (он) күнде бір рет жүргізеді.

15. Соңғы клиникалық ауру мал бөлінгеннен кейін 2 (екі) айдан соң, бөлмелерде қорытынды дезинфекция жүргізілгеннен кейін, шектеу шараларын алу үшін сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторымен ұсыныс беріледі.

16. Бұрыннан жануарлардың трихофитиясынан таза емес шаруашылықтарда профилактикалық вакцинация, ветеринариялық препараттардың қолдану инструкциясына сәйкес жүргізіледі.