Об установлении нормативных значений и методик расчетов пруденциальных нормативов для банковских групп, а также форм и сроков представления отчетности об их выполнении

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 27 ноября 2004 года N 325. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 7 января 2005 года N 3334. Утратило силу - постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 25 февраля 2006 года N 44 (V064148)

     В целях реализации положений  статьи 42  Закона Республики Казахстан "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан",  статьи 10  Закона Республики Казахстан "О государственном регулировании и надзоре финансового рынка и финансовых организаций", Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - Агентство) ПОСТАНОВЛЯЕТ:
     1. Установить следующие обязательные к соблюдению банковскими группами пруденциальные нормативы:
     минимальный размер уставного капитала;
     коэффициент достаточности собственного капитала;
     минимальный размер собственного капитала;
     максимальный размер риска на одного заемщика.
     2. Для целей расчета предусмотренных настоящим постановлением пруденциальных нормативов для банковских групп:
     под участниками банковской группы понимаются банк, а также юридические лица, являющиеся дочерними организациями банка, за исключением профессиональных участников рынка ценных бумаг, осуществляющих формирование, хранение и ведение системы реестров ценных бумаг, активы которых составляют менее одного процента от активов банка, а также юридических лиц, акции (доли участия) которых перешли в собственность банка в соответствии с условиями договора залога до момента их реализации;
     используется сводная консолидированная финансовая отчетность банковской группы, то есть банка (за исключением финансовой отчетности страховых (перестраховочных организаций)), а также консолидированная финансовая отчетность участников банковской группы;
     под долей меньшинства понимается часть чистых результатов деятельности и чистых активов участника банковской группы, приходящаяся на долю в его капитале, которой банк не владеет прямо или косвенно через участников банковской группы.
     Консолидированная финансовая отчетность банковской группы составляется в соответствии с международными стандартами финансовой отчетности.
     3. Банки ежеквартально, не позднее двадцать пятого числа второго месяца, следующего за отчетным кварталом, по форме согласно приложению к настоящему постановлению, представляют в уполномоченный орган по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - уполномоченный орган) отчет о выполнении пруденциальных нормативов для банковских групп с приложением консолидированной финансовой отчетности, финансовой отчетности участников банковской группы, которые не представляют в соответствии с нормативными правовыми актами Национального Банка Республики Казахстан финансовую отчетность в уполномоченный орган.
     Отчет о выполнении пруденциальных нормативов для банковских групп за четвертый квартал истекшего года представляется в уполномоченный орган не позднее срока представления консолидированной годовой финансовой отчетности и приложенного к ней аудиторского заключения, установленного Национальным Банком Республики Казахстан совместно с уполномоченным органом.
     4. Размер уставного капитала банковской группы представляет собой размер уставного капитала банка, взятый в пределах оплаченных акций (долей участия) за вычетом изъятого капитала.
     5. Минимальный размер уставного капитала банковской группы должен быть не менее полутора миллиардов тенге.
     6. Коэффициент достаточности собственного капитала определяется как отношение суммы собственного капитала банковской группы и доли меньшинства, к сумме активов и внебалансовых обязательств банка, взвешенных по степени риска.
     7. Собственный капитал банковской группы представляет собой сумму:
     фактического собственного капитала банка;
     разницы между фактическими размерами собственного капитала других участников банковской группы и предусмотренными настоящим постановлением необходимыми значениями собственного капитала других участников банковской группы.
     Предусмотренные настоящим постановлением фактический собственный капитал, активы, условные и возможные обязательства банка, взвешенные по степени риска, рассчитываются на основе данных консолидированной финансовой отчетности банковской группы в соответствии с нормативными правовыми актами уполномоченного органа, устанавливающими методику расчетов пруденциальных нормативов для банков второго уровня.
     8. Фактический собственный капитал участника банковской группы представляет собой величину, сформированную в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан к платежеспособности (достаточности собственного капитала) участника в целях надлежащего исполнения им обязательств перед клиентами. Порядок расчета фактического размера собственного капитала участника банковской группы определяется нормативными правовыми актами уполномоченного органа, регулирующего его деятельность.
     В случае, если в отношении участника банковской группы особый порядок расчета его собственного капитала не установлен, то собственный капитал определяется как разница между активами (уменьшенными на величину его инвестиций, представляющих собой сумму акций (долей участия в уставном капитале) и вложений в субординированный долг юридических лиц, кроме инвестиций, соответствующих требованиям нормативного правового акта уполномоченного органа, устанавливающего нормативные значения, методику расчета пруденциальных нормативов для банков второго уровня) и обязательствам участника.
     9. Минимальный размер собственного капитала участника банковской группы представляет собой величину, которая в соответствии с нормативными правовыми актами уполномоченного органа и в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан к платежеспособности (достаточности собственного капитала) участника минимально необходима в целях надлежащего исполнения им финансовых обязательств перед клиентами.
     10. В случае, если в отношении участника банковской группы порядок определения достаточности собственного капитала не установлен, а также отсутствуют требования к достаточности собственного капитала для организаций, осуществляющих в том числе аналогичные данному участнику виды деятельности, то минимальный собственный капитал определяется путем умножения активов, условных и возможных обязательств на коэффициент 0,2.
     В расчет минимального размера собственного капитала участника банковской группы, указанного в настоящем пункте, не включаются активы данного участника, являющиеся правами требования к банку.
     11. Собственный капитал банковской группы рассчитывается следующим образом:
  

     СК = ФСК + (ФСКУ - НСКУ),
 
     где СК - собственный капитал банковской группы;
     ФСК - фактический собственный капитал банка;
     ФСКУ - сумма фактических размеров собственных капиталов участников банковской группы (кроме банка);
     НСКУ - сумма необходимых размеров собственных капиталов участников банковской группы (кроме банка).

     Собственный капитал банковской группы должен быть не менее полутора миллиарда тенге.
     12. Коэффициент достаточности собственного капитала банковской группы определяется по формуле:
  
     К = (СК + Д) / (АВ - П), где
  
     К - коэффициент достаточности собственного капитала;
     Д - доля меньшинства;
     АВ - активы, внебалансовые обязательства банка, взвешенные по степени риска;
     П - сформированные специальные резервы и сумма сформированных общих резервов, не включенная в собственный капитал банка.
     13. Коэффициент достаточности собственного капитала должен быть не менее 0,12.
     14. Под термином "риск" следует понимать активы и внебалансовые обязательства банковской группы, рассчитанные в соответствии с требованиями нормативного правового акта уполномоченного органа, устанавливающего нормативные значения, методику расчета прудениальных нормативов для банков второго уровня.
     15. В расчет размера риска на одного заемщика не включаются:
     требования к Правительству Республики Казахстан, Национальному Банку Республики Казахстан;
     требования по открытым корреспондентским счетам к финансовым организациям, имеющим долгосрочный долговой рейтинг в иностранной валюте не ниже "ВВВ" агентства Standard & Poor's или Fitch или не ниже "Baa2" агентства Moody's;
     требования к юридическим лицам, которые в соответствии с настоящими Правилами подлежали вычету из расчета собственного капитала банковской группы.
     16. Требования банка к участникам банковской группы не включаются в расчет риска на одного заемщика, определяемого в соответствии с требованиями нормативного правового акта уполномоченного органа, устанавливающего нормативные значения, методику расчета пруденциальных нормативов для банков второго уровня.
     17. Под термином "один заемщик" следует понимать каждое физическое или юридическое лицо, к которому у банковской группы имеются риски или могут возникнуть риски, по которым банковская группа приняла на себя обязательство за заемщика в пользу третьих лиц или перед заемщиком, а также по иным основаниям, предусмотренным законодательными актами Республики Казахстан или заключенными договорами.
     18. Для целей настоящего постановления размер риска для группы, состоящей из двух или более заемщиков банковской группы, рассчитывается в совокупности, как на одного заемщика, при наличии одного из следующих обстоятельств:
     один из заемщиков владеет (голосует) более двадцатью пятью процентами акций (долей участия) других заемщиков, либо прямо или косвенно (посредством участия в уставном капитале) контролирует других заемщиков;
     заемщики имеют одно и то же лицо, которое является в них лицом, владеющим (голосующим) более двадцатью пятью процентами акций (долей участия) каждого из заемщиков либо прямо или косвенно контролирует их;
     один из заемщиков передал другому заемщику в пользование собственные активы либо является гарантом (поручителем) или несет иную ответственность по обязательствам другого заемщика в совокупности на сумму, превышающую десять процентов активов первого заемщика;
     заемщики передали одному и тому же лицу, не являющемуся заемщиком банковской группы, в пользование собственные активы либо выдали гарантии (поручительства) или несут иную ответственность по обязательствам указанного выше лица в совокупности каждым из заемщиков на сумму, превышающую десять процентов активов каждого из заемщиков.
     19. Заемщик, связанный с одним из заемщиков группы, состоящей из двух и более заемщиков банковской группы, признается связанным с каждым заемщиком из группы заемщиков.
     20. В случае, если государство (в лице уполномоченного органа) является крупным участником двух и более юридических лиц, размер риска в отношении такой группы не рассчитывается как размер риска на одного заемщика, если не существует других крупных участников, а также иных установленных пунктом 18 настоящего постановления обстоятельств, по которым размер риска в отношении данной группы заемщиков следует рассчитывать в совокупности как размер риска на одного заемщика.
     21. Максимальный размер риска на одного заемщика банковской группы должен определяться по формуле:

     МР = Р / СК, где

     МР - максимальный риск на одного заемщика;
     Р - размер риска банковской группы на одного заемщика.
     22. Максимальный размер риска на одного заемщика не должен превышать:
     десяти процентов от собственного капитала банковской группы лицу, являющемуся:
     1) должностным лицом или руководящим работником банка или участника банковской группы, а также их близкими родственниками;
     2) крупным участником и банковским холдингом банка, а также близким родственником крупного участника - физического лица, или близким родственником первого руководителя крупного участника - юридического лица/банковского холдинга;
     3) юридическим лицом, которое прямо или косвенно (посредством участия в уставном капитале юридических лиц) контролируется лицами, указанными в подпунктах 1)-2) настоящего пункта либо в котором указанные лица владеют двадцатью пятью и более процентами голосующих акций (долей участия);
     4) юридическим лицом, который прямо или косвенно (посредством участия в уставном капитале юридических лиц) контролируется банком, участниками банковской группы либо лицом, в котором банк владеет двадцатью пятью или более процентами голосующих акций (долей участия), должностные лица данного лица, их близкие родственники;
     двадцать пять процентов от собственного капитала банковской группы по другим лицам.
     23. Сумма рисков банковской группы на одного заемщика, размер каждого из которых превышает десять процентов от собственного капитала банковской группы, не должна превышать размер собственного капитала банковской группы более чем в восемь раз.
     24. В случаях, когда общий объем требований банковской группы к заемщику на дату их возникновения находился в пределах ограничений, установленных настоящим постановлением, но впоследствии превысил указанные ограничения в связи со снижением уровня собственного капитала банковской группы не более чем на пять процентов в течение последних трех месяцев либо в связи с увеличением требований банковской группы к заемщику из-за увеличения средневзвешенного биржевого курса тенге к иностранным валютам, в которых выражены требования к заемщику, более чем на десять процентов в течение последних трех месяцев, норматив максимального размера риска на одного заемщика считается выполненным.
     Банк в семидневный срок со дня вышеуказанного превышения представляет в уполномоченный орган письмо-обязательство, содержащее признание банком превышения и обязательства по его устранению в течение шестидесяти календарных дней со дня превышения. В случае, если данное превышение не будет устранено в указанный срок, превышение норматива максимального размера риска на одного заемщика рассматривается как нарушение данного норматива со дня указанного превышения.
     25. В случае нарушения установленных настоящим постановлением пруденциальных нормативов к банкам, банковским холдингам и участникам банковской группы могут быть применены принудительные меры воздействия и санкции в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.
     26. Настоящее постановление вводится в действие по истечении четырнадцати дней со дня его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
 
     27. Со дня введения в действие настоящего постановления признать утратившими силу:
     1)  постановление  Правления Национального Банка Республики Казахстан от 25 июля 2003 года N 250 "Об утверждении Правил о пруденциальных нормативах для банковских групп" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 2465, опубликованное 25 августа - 7 сентября 2003 года в изданиях Национального Банка Республики Казахстан "Казакстан Улттык Банкінін Хабаршысы" и "Вестник Национального Банка Казахстана" № 18);
     2)  постановление  Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 12 апреля 2004 года N 118 "О внесении дополнения в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 25 июля 2003 года N 250 "Об утверждении Правил о пруденциальных нормативах для банковских групп", зарегистрированное в Министерстве юстиции Республики Казахстан под N 2465" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан 17 мая 2004 года под N 2855, опубликованное в издании "Финансовый вестник" № 6(6), 2004 год). 

  
     28. Департаменту стратегии и анализа (Еденбаев Е.С.):
     1) совместно с Юридическим департаментом (Байсынов М.Б.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления;
     2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления довести его до сведения заинтересованных подразделений Агентства. 
     29. Департаменту по обеспечению деятельности Агентства (Несипбаев Р.Р.) принять меры к его опубликованию в средствах массовой информации Республики Казахстан.
     30. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Агентства Бахмутову Е.Л.

     Председатель  

                                

                                         Приложение
                                   к постановлению Правления    
                                 Агентства Республики Казахстан по 
                                регулированию и надзору финансового
                                  рынка и финансовых организаций
                                  от 27 ноября 2004 года N 325

             ОТЧЕТ О ВЫПОЛНЕНИИ ПРУДЕНЦИАЛЬНЫХ
                НОРМАТИВОВ БАНКОВСКОЙ ГРУППОЙ

                   _______________________
                    (наименование банка) 

     Расчет уставного капитала банковской группы 

Уставный (оплаченный) капитал банковской группы равен ______________
                                                  (в тысячах тенге)
Изъятый капитал равен ___________________
                      (в тысячах тенге) 
 
Уставный капитал банковской группы равен  _________________
                                         (в тысячах тенге)        

  Расчет коэффициента достаточности собственного капитала

                                                   Таблица 1

 

 

Наименования 
участников
банковской группы

Итого

1.

Минимальный собственный капитал, рассчитанный на основе требований к достаточности собственного капитала

  

 

2.

Активы

  

 

3.

Условные и возможные обязательства

  

 

4.

Необходимый размер собственного капитала

  

 

5.

Фактический собственный капитал

  

 

6.

Превышение (недостаток) собственного капитала

  

 

7.

Фактический собственный капитал банка

 

8.

Собственный капитал банковской группы 
(фактический собственный капитал банка, скорректированный на сумму превышения 
(недостатка) собственного капитала 
участников банковской группы)

 

9.

Доля меньшинства в консолидированном балансе банковской группы

 

10.

Итого сумма собственного капитала банковской 
группы и доли меньшинства

 

11.

Сумма активов, условных и возможных 
обязательств, взвешенных по степени риска

 

12.

Сумма сформированных специальных резервов 
и сумма сформированных общих резервов, 
не включенная в собственный капитал банка

 

13.

Коэффициент достаточности

 

     Правила по заполнению таблицы 1:

     1. Строка 1 не заполняется по участникам банковской группы, для которых не установлен порядок определения достаточности собственного капитала, а также отсутствуют требования к достаточности собственного капитала;
     2. Строки 2-4 не заполняются по участникам банковской группы, для которых установлен порядок определения достаточности собственного капитала, а также требования к достаточности собственного капитала;
     3. Графа «Наименования участников банковской группы», подразделяется на подграфы, соответствующие количеству участников банковской группы (кроме банка), где указывается их краткое наименование.

  

     Расчет максимального размера риска на одного заемщика
 
                                                Таблица 2

 

Наименование
коэффициента

Размер риска

Отношение риска к размеру собственного капитала банковской группы

Сведения о должнике и виде риска банковской группы

А

1

2

3

Максимальный размер  риска банковской группы к лицу, не связанному с банковской группой особыми отношениями

 

 

 

Максимальный размер  риска банковской группы к лицу, связанному с банковской группой особыми отношениями

 

 

 

Сумма рисков банковской группы, размер каждого из которых превышает  десять процентов собственного капитала банковской группы 

 

 

 

 

Председатель  ____________________________________
             (фамилия, имя, отчество и подпись)          [печать]

Главный бухгалтер ________________________________
                 (фамилия, имя, отчество и подпись)

дата _______

Банк топтарына арналған пруденциалдық нормативтердің нормативтік мағыналарын және есептеу әдістемелерін, сондай-ақ олардың орындалуы туралы есептерді беру нысандары мен мерзімін белгілеу жөнінде

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі агенттігі Басқармасының 2004 жылғы 27 қарашадағы N 325 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2005 жылғы 7 қаңтарда тіркелді. Тіркеу N 3334. Қаулының күші жойылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 25 ақпандағы N 44 қаулысымен.

      Ескерту: Қаулының күші жойылды - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 25 ақпандағы N 44  қаулысымен .
_________________________________

     "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы  Заңының  42-бабының ережелерін, "Қаржы рыногын және қаржы ұйымдарын мемлекеттік тіркеу мен қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы  Заңының  10-бабын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі агенттігінің (бұдан әрі - Агенттік) Басқармасы  ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

     1. Банк топтары сақтауға міндетті мынадай пруденциалдық нормативтерді белгілесін:
     жарғылық капиталдың ең аз мөлшерін;
     жеткілікті меншікті капиталдың коэффициентін;
     меншікті капиталдың ең аз мөлшерін;
     бір заемшыға тәуекелдің ең жоғары мөлшерін.

     2. Осы қаулыда көзделген банк топтары үшін пруденциалдық нормативтерді есептеу мақсаты үшін:
     банк топтарының қатысушылары ретінде банкті, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын, активтері банк активтерінің бір процентінен кем құралатын бағалы қағаздар тізілімі жүйесін қалыптастыруды, сақтауды және жүргізуді жүзеге асыратын бағалы қағаздар рыногының кәсіби қатысушыларын қоспағанда, банктің еншілес ұйымдары болып табылатын заңды тұлғаларды, сондай-ақ акциялары (қатысу үлесі) оларды өткізу сәтіне дейін кепіл шартының талаптарына сәйкес банк меншігіне өткен заңды тұлғаларды қоспағанда, банктің еншілес ұйымы болып табылатын заңды тұлғаларды түсінуге болады;
     банк тобының, яғни банктің (сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қаржылық есебін қоспағанда)), жиынтықты шоғырландырылған қаржылық есебі, сондай-ақ банк тобы қатысушыларының шоғырландырылған қаржылық есебі қолданылады;
     азшылық үлесі ретінде банк тобы қатысушылары арқылы банк тікелей немесе жанама иелік етпейтін оның капиталындағы үлесіне тиесілі банк тобы қатысушысы қызметінің таза нәтижелерінің және таза активтерінің бір бөлігін түсінуге болады.
     Банк тобының шоғырландырылған қаржылық есебі қаржылық есеп берудің халықаралық стандарттарына сәйкес жасалады.

     3. Банктер қаржылық есеп беруді тоқсан сайын есепті тоқсанның екінші айының жиырма бесінен кешіктірмей, осы қаулының қосымшасындағы нысанға сәйкес қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі уәкілетті органға (бұдан әрі - уәкілетті орган) банктік топтарға арналған пруденциалдық нормативтерінің орындалуы туралы есепті банктік топтың қатысушыларының шоғырландырылған қаржылық есеп беру, қаржылық есеп беру қосымшаларымен бірге Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес береді.
     Өтіп бара жатқан жылдың төртінші тоқсаны үшін банктік топтарға арналған пруденциалдық нормативтердің орындалуы туралы есеп уәкілетті органға Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен уәкілетті орган бірлесіп белгілеген аудиторлық қорытынды қоса берілетін шоғырландырылған жылдық қаржылық есеп беру мерзімінен кешіктірілмей беріледі.

     4. Банктік топтың жарғылық капиталының мөлшері алып қойылған капиталды шегергендегі төленген акциялар шегінде (қатысу үлесі) алынған банктің жарғылық капиталының мөлшерін білдіреді.

     5. Банктік топтың жарғылық капиталының ең төменгі мөлшері бір жарым миллиард теңгеден кем болмауы тиіс.

     6. Меншікті капиталдың жеткіліктілігі коэффициенті банктік топтың меншікті капиталы сомасының азшылық үлесіне, банктің тәуекелдік дәрежесі бойынша салмақталған активтер мен баланстан тыс міндеттемелер сомасына қатысы бар болуы арқылы белгіленеді.

     7. Банктік топтың меншікті капиталы мынадай сомаларды білдіреді:
     банктің нақты меншікті капиталын;
     банктік топтың басқа қатысушыларының меншікті капиталының нақты мөлшері мен банктік топтың басқа қатысушыларының меншікті капиталының қажетті мәні арасындағы айырмалар.
     Осы қаулымен көзделген нақты меншікті капитал, активтер, банктің тәуекел дәрежесі бойынша салмақталған шарт және мүмкін міндеттемелер екінші деңгейдегі банктер үшін пруденциалдық нормативтер есебінің әдістемесін белгілейтін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес банктік топтың шоғырландырылған қаржылық есеп беру деректері негізінде есептеледі.

     8. Банк тобы қатысушысының нақты меншікті капиталы клиенттер алдындағы қаржы міндеттемелерін ойдағыдай орындау мақсатында қатысушының төлем қабілетіне (меншікті капиталының жеткіліктігіне) қойылатын Қазақстан Республикасының заң талаптарына сәйкес қалыптастырған шаманы білдіреді. Банк тобы қатысушысының меншікті капиталының нақты мөлшері есебінің тәртібі оның қызметін реттейтін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен белгіленеді.
     Егер банк тобы қатысушысына қатысты оның жеткілікті меншікті капиталын айқындау тәртібі белгіленбеген жағдайда, онда меншікті капитал активтер (екінші деңгейдегі банктер және қатысушының міндеттемесі үшін пруденциалдық нормативтер есебінің әдістемесін, нормативтік мәнін белгілейтін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптарына сәйкес келетін инвестициялардан басқа заңды тұлғалардың реттелген борыштарындағы активтер (акциялар (жарғылық капиталдағы қатысу үлесі) сомасын білдіретін инвестициялардың шегі бойынша кемітілген) және қатысушы міндеттемелері арасындағы айырма ретінде белгіленеді.

     9. Банк тобы қатысушысының меншікті капиталының ең төменгі мөлшері қатысушының төлем қабілетіне (меншікті капиталының жеткіліктігіне) Қазақстан Республикасының заң талаптарына және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес қойылатын клиенттер алдындағы қаржылық міндеттемелерін ойдағыдай орындау мақсатында қалыптастырған төменгі шаманы білдіреді.

     10. Банк тобы қатысушысына қатысты меншікті капиталдың жеткіліктілігін белгілеу тәртібі қойылмаған, сондай-ақ осы қатысушы сияқты қызмет түрлерін жүзеге асырушы ұйым үшін меншікті капиталдың жеткіліктілігіне қойылатын талаптар болмаған жағдайда, ең төменгі меншікті капитал активтерді, шартты және мүмкін міндеттемелерді 0,2 коэффициентіне көбейту жолымен белгіленеді.
     Осы тармақта көрсетілген банктік топ қатысушысының меншікті капиталының ең төменгі мөлшерінің есебіне банкке талап ету құқығы бар болып табылатын осы қатысушының активі қосылмайды.

     11. Банк тобының меншікті капиталы былайша есептеледі:

                    МК = НМК + (ҚМКН - ҚМКҚ),

     Мұнда               МК - банк тобының меншікті капиталы
                         НМК - банктің нақты меншікті капиталы
                         ҚМКН - банк тобы қатысушыларының меншікті
                         капиталдарының нақты мөлшерінің сомасы
                         (банктен басқасы)
                         ҚМКҚ - банк тобы қатысушыларының меншікті
                         капиталдарының қажетті мөлшерінің сомасы
                         (банктен басқасы)
     Банк тобының меншікті капиталы бір жарым миллиард теңгеден кем болмауы тиіс.

     12. Банк тобының жеткілікті меншікті капиталының коэффициенті мынадай формула бойынша айқындалады:

                     К = (МК + Ү)/АБ - П),

     Мұнда           К - жеткілікті меншікті капитал коэффициенті
                     Ү - азшылық үлесі
                     АБ - тәуекел дәрежесі бойынша өлшенген банк
                     активтері, баланстан тыс міндеттемелері
                     П - қалыптасқан арнайы резервтер және банктің
                     меншікті капиталына жатқызылмаған қалыптасқан
                     жалпы резервтер сомасы

     13. Жеткілікті меншікті капиталдың коэффициенті 0,12 кем болмауы тиіс.

     14. "Тәуекел" термині ретінде екінші деңгейдегі банктерге пруденциалдық нормативтер есебінің нормативтік мәнін, әдістемесін белгілейтін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптарына сәйкес есептелген банктік топтың активтері және баланстан тыс міндеттемелері түсіндіріледі.

     15. Бір заемшыға тәуекел мөлшерінің есебіне:
     Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне қойылатын талаптар;
     ашық корреспонденттік шоттары бойынша Standard & Poor`s немесе Fіtch агенттігінің "ВВВ" төмен емес немесе Moody`s агенттігінің "Ваа2" төмен емес шетел валютасындағы ұзақ мерзімді борыштық рейтингісіне ие қаржы ұйымдарына қойылатын талаптар;
     осы Ережеге сәйкес банк тобының меншікті капиталының есебінен шығарылатын заңды тұлғаларға қойылатын талаптар жатпайды.

     16. Банктік топтың қатысушыларына банктің қоятын талабы екінші деңгейдегі банктерге пруденциалдық нормативтер есебінің нормативтік мәнін, әдістемесін белгілейтін уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінің талаптарына сәйкес белгіленетін бір заемшыға арналған тәуекелдің есебіне жатқызылмайды.

     17. Банк тобының "бір заемшысы" ұғымы ретінде банк тобының тәуекелі бар немесе болуы мүмкін, заемшы алдында үшінші тұлғаның пайдасы үшін, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заң актілерінде немесе жасалған шарттарда көзделген басқадай негіздеме алған кез келген жеке немесе заңды тұлғаны түсінуге болады.

     18. Осы Ереженің мақсаттары үшін банк тобының екі не одан көп борышкерінен тұратын топ үшін тәуекел мөлшері жиынтығында мына жағдайлардың біреуі болған кезде бір заемшыға есептеледі:
     борышкерлердің біреуі басқалардың акцияларының (қатысу үлестерінің) жиырма бес процентінен астам иелік етеді (дауыс береді) не тікелей немесе жанама (жарғылық капиталға қатысу арқылы) басқаларға бақылау жасайды;
     әрбір борышкердің акцияларының (қатысу үлестерінің) жиырма бес процентінен астам иелік ететін (дауыс беретін) тұлға болып табылатын бір тұлғаға ие болады не оларға тікелей немесе жанама бақылау жасайды;
     борышкердің біреуі басқа борышкердің пайдалануына өзінің активтерін береді не кепіл (кепілдеме беруші) болып табылады немесе жиынтығында бірінші борышкер активтерінің он процентінен асатын сомаға басқа борышкердің міндеттемелері бойынша жауап береді;
     борышкерлер банк тобының борышкері болып табылмайтын сол бір тұлғаның пайдалануына өз активтерін береді не кепілдік (кепілдеме) береді немесе жиынтығында әрбір борышкер активтерінің он процентінен асатын сомаға жоғарыда аталған тұлғаның міндеттемелері бойынша жауап береді.

     19. Егер заемшы банктік топтың екі және одан да көп заемшыларынан тұратын заемшылардың бірімен байланыс орнатқан жағдайда, заемшылар тобындағы әр заемшымен байланыс жасалған болып табылады.

     20. Егер мемлекет (уәкілетті орган атынан) екі және одан да көп заңды тұлғалардың ірі қатысушысы болған жағдайда, мұндай топқа қатысты тәуекел мөлшері, егер басқа ірі қатысушылар болмаса, сондай-ақ осы Ереженің 18-тармағында белгіленген заемшылардың осы тобына қатысты тәуекел мөлшері жиынтығында бір заемшыға тәуекел мөлшері ретінде есептелінетін өзге міндеттемелер болмаса, бір заемшыға тәуекел мөлшері ретінде есептелмейді.

     21. Банк тобының бір заемшысына тәуекелдің ең жоғары мөлшері мынадай формула бойынша айқындалады:

                          ЕТ = М/МК,

     Мұнда          ЕТ - бір заемшыға ең жоғары тәуекел
                    М - бір заемшыға банк тобының тәуекел мөлшері

     22. Бір заемшыға ең жоғары тәуекел мынадан аспауы тиіс:
     банк тобы меншік капиталының он процентінен:
     1) лауазымды тұлға немесе банк қызметкерінің басшысы немесе банк тобының қатысушысы, сонымен қатар олардың жақын туысқандары;
     2) ірі қатысушысы немесе банктің банктік холдингі, сонымен қатар ірі қатысушының - жеке тұлғаның жақын туысқаны, немесе ірі қатысушының - заңды тұлғаның/банк холдингінің бірінші басшысының жақын туысқандары;
     3) осы тармақтың 1)-2) тармақшаларында көрсетілген тұлғалар тікелей немесе жанама (заңды тұлғалардың жарғылық капиталға қатысуы арқылы) бақылайтын заңды тұлғалар не банк, банк тобының қатысушылары осы тармақтың 1)-2) тармақшаларында көрсетілген тұлғалар тікелей немесе жанама (заңды тұлғалардың жарғылық капиталға қатысуы арқылы) бақылайтын заңды тұлғалар не дауыс беруші акциялардың (қатысу үлесінің) жиырма бес және одан астам процентіне ие көрсетілген тұлғалар;
     4) банк, банк тобының қатысушылары тікелей немесе жанама (заңды тұлғалардың жарғылық капиталға қатысуы арқылы) бақылайтын заңды тұлға не банкте дауыс беруші акциялардың (қатысу үлесінің) жиырма бес және одан астам процентіне ие тұлға, осы тұлғаның лауазымды тұлғалары, олардың жақын туысқандары болып табылатын тұлғаға;
     басқа тұлғалар бойынша банк тобы меншік капиталының жиырма бес процентінен.

     23. Әрқайсысының мөлшері банк тобы меншік капиталының он процентінен асатын бір заемшыға банк тобы тәуекелдерінің сомасы банк тобы меншік капиталының мөлшерінен сегіз еседен астам аспауы тиіс.

     24. Заемшыға банк тобы талаптарының жалпы көлемі олардың пайда болған күнінде осы қаулымен белгіленген шектеулер шегінде табылған, бірақ банк тобы меншікті капиталы деңгейі соңғы үш айдың ішінде бес проценттен аспайтын төмендеуге байланысты не заемшыға қойылатын талаптар көрінетін, соңғы үш айдың ішінде он проценттен аспайтын, шетел валютасына теңгенің орташа алынған биржалық курсының өсуінен заемшыға банк тобы талаптарының өсуіне байланысты соңында көрсетілген шектеулерден асып кеткен жағдайда, бір заемшыға тәуекелдің ең жоғары мөлшерінің нормативі орындалған болып саналады.
     Банк жоғарыда көрсетілген асып түскен күннен бастап жеті күндік мерзімде банктің асып түсуді мойындауы мен асып түскен күннен бастап алпыс күнтізбелік күннің ішінде оны жою жөніндегі міндеттемелері бар хат-міндеттемені уәкілетті органға береді. Егер осы асып түсу көрсетілген мерзімде жойылмаған жағдайда, бір заемшыға тәуекелдің ең жоғары мөлшері нормативінің асып түсуі көрсетілген асып түскен күннен бастап осы нормативті бұзушылық болып қарастырылады.

     25. Банктерге, банк холдингіне және банк тобы қатысушыларына осы қаулымен белгіленген пруденциалдық нормативтерді бұзған жағдайда Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мәжбүрлі іс-әрекет шаралары мен санкциялар қолданылуы мүмкін.

     26. Осы қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он төрт күн өткеннен кейін қолданысқа енеді.

     27. Осы қаулы қолданысқа енген күннен бастап мыналардың:
     1) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Банк топтарына арналған пруденциалдық нормативтер туралы ережені бекіту туралы" 2003 жылғы 25 шілдедегі N 250  қаулысының  (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2465 тіркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің "Қазақстан Ұлттық Банкінің Хабаршысы" және "Вестник Национального Банка Казахстана", N 18 басылымдарында 2003 жылғы 25 тамыз - 7 қыркүйек жарияланған);
     2) Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау жөніндегі агенттігі Басқармасының "Банк топтарына арналған пруденциалдық нормативтер туралы ережені бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2003 жылғы 25 шілдедегі N 250 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы, Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде N 2465 тіркелген" 2004 жылғы 12 сәуірдегі N 118  қаулысының  (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2855 тіркелген, "Қаржы хабаршысы - Финансовый вестник" N 6(6) басылымында 2004 жылғы 17 мамырда жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

     28. Стратегия және талдау департаменті (Еденбаев Е.С.):
     1) Заң департаментімен (Байсынов М.Б.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізу шараларын қолға алсын;
     2) осы қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап он күндік мерзімде оны Агенттіктің мүдделі бөлімшелеріне жіберсін.

     29. Агенттіктің қызметін қамтамасыз ету департаменті (Несіпбаев Р.Р.) осы қаулыны Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жариялау шараларын қолға алсын.

     30. Осы қаулының орындалуын бақылау Агенттік Төрағасының орынбасары Е.Л.Бахмутоваға жүктелсін.

      Төраға

________________________
     1  Банк топтарына арналған пруденциалдық нормативтердің мағыналарын және есептеу әдістемелерін, сондай-ақ олардың орындалуы туралы есептерді беру нысандары мен мерзімін белгілеу жөнінде

                                         Қазақстан Республикасының
                                          Қаржы нарығын және қаржы
                                           ұйымдарын реттеу мен
                                            қадағалау жөніндегі
                                          агенттігі Басқармасының
                                          2004 жылғы 27 қарашадағы
                                          N 325 қаулысына қосымша

           БАНК ТОБЫНЫҢ ПРУДЕНЦИАЛДЫҚ НОРМАТИВТЕРДІ
                    ОРЫНДАҒАНЫ ТУРАЛЫ ЕСЕП
                      ________________________
                            (банктің атауы)

Банк тобының жарғылық капиталының есебі

Банк тобының жарғылық (төленген) капиталы ________________ тең.
                                          (мың теңгемен)

Алынған капитал ____________________ тең.
                  (мың теңгемен)

Банк тобының жарғылық капиталы ________________ тең.
                                (мың теңгемен)

     Жеткілікті меншікті капиталы коэффициентінің есебі

                                                         1-кесте

N

 

Банк тобының
қатысушыларының
атауы

Жиынтығы

1.

Меншікті капиталдың жеткілік-
тігіне қойылатын талаптар
негізінде есептелген ең
төменгі меншікті капитал

 

 

2.

Активтер

 

 

3.

Шартты және ықтимал міндеттемелер

 

 

4.

Меншікті капиталдың қажетті мөлшері

 

 

5.

Нақты меншікті капитал

 

 

6.

Меншікті капиталдың асып түсуі
(жетіспеушілігі)

 

 

7.

Банктің нақты меншікті капиталы

 

8.

Банктің меншікті капиталы (банк тобы қатысушы-
ларының меншікті капиталының асып түсу (жетіспеу-
шілік) сомасына түзетілген банктің нақты меншікті
капиталы)

 

9.

Банк тобының шоғырландырылған балансындағы
азшылық үлесі

 

10.

Банк тобының меншікті капиталы сомасының және
азшылық үлесінің жиынтығы

 

11.

Активтердің, тәуекел деңгейі бойынша өлшенген
шартты және ықтимал міндеттемелердің сомасы

 

12.

Қалыптасқан арнайы резервтер сомасы және Банктің
меншікті капиталына қосылмаған қалыптасқан жалпы
резервтер сомасы

 

13.

Жеткіліктік коэффициенті

 

      1-кестені толтыру жөніндегі ереже:
     1. Меншікті капиталдың жеткіліктігін айқындау тәртібі
белгіленбеген, сондай-ақ меншікті капиталдың жеткіліктігіне
қойылатын талаптары жоқ банк тобының қатысушылары бойынша 1-жол
толтырылмайды;
     2. Меншікті капиталдың жеткіліктігін айқындау тәртібі
белгіленген, сондай-ақ меншікті капиталдың жеткіліктігіне қойылатын
талаптары бар банк тобының қатысушылары бойынша 2-4-жолдар
толтырылмайды;
     3. "Банк тобы қатысушыларының атауы" бағаны олардың қысқаша
атауы көрсетілетін банк тобы қатысушыларының (банктен басқасы)
тиісті санына қосалқы бағандарға бөлінеді.

       Бір заемшыға тәуекелдің ең жоғары мөлшерінің есебі

                                                         2-кесте

Коэффициенттің атауы

Тәуекел
мөлшері

Тәуекелдің
банк тобының
меншікті
капиталының
мөлшеріне
қатынасы

Борышкер және
банк тобы
тәуекелінің
түрі туралы
мәліметтер

А

1

2

3

Банк тобымен ерекше
қатынастармен байла-
нысты емес тұлғаға банк
тобы тәуекелінің ең
жоғары мөлшері

 

 

 

Банк тобымен ерекше
қатынастармен байла-
нысты тұлғаға банк тобы
тәуекелінің ең жоғары
мөлшері

 

 

 

Мөлшері банк тобының
меншікті капиталының он
процентінен асатын банк
тобы тәуекелінің сомасы

 

 

 

     Төраға ___________________________
                (аты-жөні және қолы)                [мөрі]

     Бас бухгалтер ____________________
                   (аты-жөні және қолы)

     күні _________