О регламенте Есильского районного маслихата

Решение Есильского районного маслихата Акмолинской области от 21 мая 2004 года N С-7/2. Зарегистрировано Департаментом юстиции Акмолинской области 8 июня 2004 года N 2595. Утратило силу - решением Есильского районного маслихата Акмолинской области от 22 апреля 2005 года № 15/6

      Утратило силу - решением Есильского районного маслихата Акмолинской области от 22 апреля 2005 года № 15/6
      В соответствии cо ст. 8 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан" Есильский районный маслихат РЕШИЛ:
      1. Утвердить "регламент Есильского районного маслихата" (приложения).
      2. Настоящее решение вступает в законную силу со дня регистрации в Департаменте юстиции Акмолинской области.
      Председатель ІІ сессии
      районного маслихата
      Секретарь районного маслихата

      

  УТВЕРЖДЕН
решением Есильского
районного маслихата
N 7/2 от 21 мая 2004 г.

Регламент
Есильского районного маслихата

Глава 1. Основные понятия, используемые в Регламенте

      1. Местный исполнительный орган (районный маслихат) - выборный орган, избираемый населением района выражающий волю населения и в соответствии с законодательством Республики Казахстан определяющий меры, необходимые для ее реализации, и контролирующий их осуществление;
      2. Председатель сессии районного маслихата - должностное лицо районного маслихата, избираемое из числа его депутатов, осуществляющее организационно-распорядительные функции на сессии районного маслихата;
      3. Сессия районного маслихата - основная форма деятельности районного маслихата;
      4. Аппарат районного маслихата - государственное учреждение, обеспечивающее деятельность районного маслихата, его органов и депутатов.

Глава 2. Основные требования и ограничения, установленные для районного маслихата

      1. Районный маслихат в своей деятельности обязан:
      1) не допускать принятия решений, не соответствующих общегосударственной внешней и внутренней, финансовой и инвестиционной политике;
      2) соблюдать интересы Республики Казахстан в обеспечении национальной безопасности;
      3) придерживаться общегосударственных стандартов, устанавливаемых в устанавливаемых в общественно значимых сферах деятельности;
      4) обеспечивать соблюдение прав и законных интересов граждан.
      2. Районному маслихату запрещается принимать решения, препятствующие формированию единого рынка труда, капитала, финансов, свободному обмену товарами и услугами в пределах Республики Казахстан.
      3. Планы развития района, принимаемые районным маслихатом должны соответствовать стратегическим планам развития Республики Казахстан.
      4. Деятельность районного маслихата основывается на коллективном, свободном обсуждении и решении вопросов, гласности, ответственности и подотчетности перед районным маслихатом, создаваемых им органов, избираемых или назначаемых должностных лиц, законности, широком привлечении граждан к управлению государственными и общественными делами в районе, постоянном учете общественного мнения.
      5. В деятельности районного маслихата депутату районного маслихата обеспечиваются условия для беспрепятственного и эффективного осуществления его прав и обязанностей, установленным Законом "О местном государственном управлении в Республике Казахстан", настоящим регламентом и другими законодательными актами. Районный маслихат свою деятельность ведет согласно перспективного плана, утверждаемого на его сессии.
      Районный маслихат свою деятельность ведет согласно перспективного плана, утверждаемого на его сессии.

Глава 3. Компетенция районного маслихата

      1. К компетенции районного маслихата относится:
      1) утверждение планов, экономических и социальных программ развития района, местного бюджета и отчетов об их исполнении.
      2) утверждение программ по охране окружающей среды и природопользованию на территории района и расходов по охране, оздоровлению окружающей среды, а также решение иных вопросов в соответствии с законодательством в области охраны окружающей среды;
      3) утверждение по представлению районного акима схемы управления района;
      4) решение отнесенных к его ведению вопросов районного устройства и определение границ организации местного сообщества;
      5) согласование решением сессии районного маслихата персонального состава районного акимата по представлению акима района;
      6) рассмотрение отчетов руководителей исполнительных органов и внесение в соответствующие органы представлений о привлечении к ответственности должностных лиц государственных органов, а также организаций за невыполнение решений районного маслихата;
      7) осуществление в соответствии с законодательством Республики Казахстан полномочий по обеспечению прав и законных интересов граждан;
      8) в соответствии с Кодексом Республики Казахстан об административных правонарушениях утверждение правил, за нарушение которых установлена административная ответственность;
      9) контроль за исполнением планов экономических и социальных программ развития района, районного бюджета;
      10) образование постоянных комиссий и иных органов районного маслихата, заслушивание отчетов об их деятельности, решение иных вопросов, связанных с организацией работы районного маслихата;
      11) утверждение программ содействия занятости населения и борьбы с бедностью;
      12) утверждение по представлению акима района персонального состава консультативно-совещательных органов при акимате района по вопросам межведомственного характера;
      13) осуществление регулирования земельных отношений в соответствии с земельным законодательством Республики Казахстан;
      14) содействие исполнению гражданами и организациями норм Конституции Республики Казахстан, законов, актов Президента и Правительства Республики Казахстан, нормативных правовых актов центральных и местных государственных органов;
      15) осуществление иных полномочий, установленных законодательными актами Республики Казахстан.
      2. К компетенции районных маслихатов относится также утверждение генеральных планов застройки городов, поселков и аулов, расположенных на территории соответствующего района.

Глава 4. Акты районного маслихата

      1. Актами районного маслихата, которые он издает по вопросам своей компетенции, являются решения районного маслихата.
      2. Проекты решений районного маслихата, предусматривающие сокращение районного бюджетного дохода или увеличение районного бюджетного расхода, могут быть внесены на рассмотрение лишь при наличии положительного заключения акима района.
      3. Решения районного маслихата, принятые в пределах его компетенции и касающиеся прав, свобод и обязанностей граждан, подлежат официальному опубликованию в установленном законодательством порядке и обязательны к исполнению на территории района.
      4. Решения районного маслихата, имеющие общеобязательное значение, межведомственный характер или касающиеся прав, свобод и обязанностей граждан, подлежат государственной регистрации и управлении юстиции Акмолинской области в установленном законодательством порядке.

Глава 5. Организация работы районного маслихата

      1. Районный маслихат осуществляет свои полномочия на сессиях, через постоянные комиссии и иные органы, председателя сессии районного маслихата, депутатов и секретаря районного маслихата в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      2. Основной формой деятельности районного маслихата является сессия, на которой решаются вопросы, отнесенные к его ведению законами. Сессия районного маслихата правомочная, если на сессии присутствует не менее двух третей от числа депутатов, избранных в районный маслихат.
      3.Районный маслихат:
      1) избирает и освобождает от должности председателя сессии маслихата, секретаря маслихата и заслушивает их отчеты;
      2) формирует постоянные комиссии и иные органы районного маслихата, избирает и освобождает от должности их председателей, заслушивает отчеты об их работе;
      3) определяет расходы на обеспечение деятельности районного маслихата, утверждает акты ревизионной комиссии;
      4) утверждает структуру аппарата районного маслихата и определяет расходы на его содержание и материально-техническое обеспечение в пределах установленного законодательством лимита численности и ассигнований. Лимит штатной численности государственных служащих аппарата районного маслихата устанавливается, исходя из численности депутатов районного маслихата, в соотношении один работник к семи депутатам не менее трех государственных служащих.
      5) утверждает регламент районного маслихата;
      6) рассматривает запросы депутатов и принимает по ним решения;
      7) принимает иные решения по организации его работы.

Глава 6.Порядок созыва сессии районного маслихата

      1. Первая сессия вновь избранного районного маслихата созывается председателем районной избирательной комиссии не позднее, чем в тридцатидневный срок со дня регистрации депутатов маслихата, при наличии не менее трех четвертей от числа депутатов, определенного для районного маслихата.
      2. Очередная сессия районного маслихата созывается не реже четырех раз в год и ведется председателем сессии районного маслихата. Внеочередная сессия маслихата созывается и ведется председателем сессии районного маслихата по предложению не менее одной трети от числа депутатов, избранных в данный маслихат, а также акима района. Внеочередная сессия созывается не позднее чем в пятидневный срок со дня принятия решения о проведении внеочередной сессии. На внеочередной сессии могут рассматриваться исключительно вопросы, послужившие основанием для ее созыва.
      3. О времени созыва и месте проведения сессии районного маслихата, а также о вопросах, вносимых на рассмотрение сессии, секретарь районного маслихата сообщает депутатам, населению и акиму района не позднее чем за десять дней до сессии, а в случае созыва внеочередной сессии - не позднее чем за три дня. По вопросам, вносимым на рассмотрение сессии, секретарь районного маслихата не позднее чем за пять дней до сессии, а в случае созыва внеочередной сессии не позднее чем за три дня представляет депутатам и акиму района необходимые материалы.
      4. Вопросы на рассмотрение районного маслихата вносятся председателем сессии, постоянными и иными комиссиями, депутатскими группами и депутатами, акимом района.
      5. Вопрос о включении поступивших предложений в повестку дня сессии районного маслихата решается путем открытого голосования большинством голосов от числа депутатов, присутствующих на сессии.

Глава 7. Порядок проведения сессии районного маслихата

      1. Сессия районного маслихата проводится в форме пленарных заседаний.
      2. Первую сессию районного маслихата открывает и до избрания председателя сессии районного маслихата ведет председатель районной избирательной комиссии. В дальнейшем сессии маслихата ведет председатель сессии районного маслихата.
      3. Сессия районного маслихата правомочна, если на ней присутствуют не менее двух третей от общего числа депутатов районного маслихата.
      4. Решения принимаются большинством голосов от общего числа присутствующих депутатов районного маслихата.
      5. На сессии районного маслихата работа ведется на государственном и русском языках.
      6. В работе сессии по решению районного маслихата может быть сделан перерыв на срок, установленный районным маслихатом, не превышающий пятнадцати календарных дней.
      7. Время начала и окончания заседаний устанавливается сессией по предложению председателя сессии районного маслихата.
      Время для докладов на сессии предоставляется в пределах до одного часа, для содокладов - до 20 минут. Выступающим в прениях по обсуждаемому вопросу повестки сессии предоставляется до 10 минут, для одного повторного выступления в прениях, а также для выступлений при обсуждении отдельных пунктов решений - до 5 минут. Для выступлений по кандидатурам, порядку ведения заседания, мотивам голосования, для заявлений, внесения запросов, вопросов, предложений, сообщений и справок - до 3 минут. С согласия большинства депутатов председательствующий может продлить время для выступления.
      Для ответа на запрос предоставляется до 10 минут, а на вопрос - до 5 минут.
      8. Заявление о предоставлении слова для выступления в прениях направляется председательствующему на сессии.
      Депутат районного маслихата выступает на сессии после предоставления ему слова председательствующим.
      Председательствующий предоставляет слово для участия в прениях в порядке поступления заявлений. В необходимых случаях председатель сессии может изменить очередность выступлений с объявлением мотивов такого изменения.
      Слово по порядку ведения сессии, для справок, ответа на вопрос и дачи разъяснения может быть предоставлено председательствующим вне очереди.
      Вопросы докладчикам направляются в письменной форме или задаются с места.
      Председатель сессии, аким района или лицо заменяющее его, секретарь районного маслихата имеют право взять слово для выступления в любое время.
      Выступающий на сессии не должен использовать в своей речи грубые и не коррективные выражения. Председательствующий в этом случае вправе сделать предупреждение о недопустимости таких высказываний.
      Если выступающий взял слово без разрешения председательствующего, микрофон может быть отключен без предупреждения.
      Если выступающий отклоняется от обсуждаемой темы, председательствующий может призывать его придерживаться обсуждаемого вопроса.
      Если оратор превысил отведенное ему время для выступления или выступает не по обсуждаемому вопросу, использует в своей речи грубые и некорректные выражения, председательствующий после одного предупреждения лишает его слова.
      9. Сессии районного маслихата носят, как правило, открытый характер.
      Проведение закрытых сессий допускается по решению районного маслихата, принимаемому по предложению председателя сессии маслихата или одной трети от числа депутатов, присутствующих на сессии маслихата, если за это проголосовало большинство от общего числа присутствующих депутатов.
      10. Аким района или лицо заменяющее вправе присутствовать на любых, в том числе закрытых заседаниях районного маслихата и его органов. Во время проведения сессии в президиуме кроме председателя сессии находится аким района или лицо его заменяющее, секретарь маслихата, а также по решению маслихата могут быть избраны другие депутаты и официальные лица.
      11. По приглашению председателя сессии маслихата руководители местных исполнительных органов, руководители и иные должностные лица организаций, расположенных на территории района, обязаны являться на сессию маслихата для представления информации по вопросам, относящимся к ведению маслихата.
      12. Прекращение прений производится по предложению председательствующего, принимаемому путем открытого голосования большинством голосов из числа депутатов, присутствующих на сессии.
      13. По просьбе депутатов, которые не имели возможность выступить в связи с прекращением прений, тексты выступлений, переданные ими в президиум сессии, включаются в материалы сессии.

Глава 8. Организация и деятельность постоянных комиссий районного маслихата

      1. Районный маслихат на срок своих полномочий образует постоянные комиссии. В случае необходимости маслихат может образовывать новые, упразднять и реорганизовывать постоянные комиссии.
      2. Перечень и численный состав постоянных комиссий определяются районным маслихатом. Председатели и члены постоянных комиссий избираются районным маслихатом из числа его депутатов. При избрании постоянных комиссий голосование проводится по решению сессии в целом по составу комиссии или отдельно по каждой кандидатуре.
      3. Постоянные комиссии ответственны перед избравшим их районным маслихатом и не реже одного раза в год отчитываются о своей деятельности.

Глава 9. Публичные слушания в постоянных комиссиях районного маслихата

      1. Постоянные комиссии по собственной инициативе или по решению районного маслихата могут проводить публичные слушания.
      2. Публичные слушания проводятся с целью обсуждения наиболее важных и общественно значимых вопросов, отнесенных к ведению постоянных комиссий, в форме расширенных заседаний этих комиссий с участием депутатов, представителей исполнительных органов, органов местного самоуправления, организаций, средств массовой информации, граждан.

Глава 10. Функции и полномочия постоянных комиссий районного маслихата

      1. Постоянные комиссии вправе:
      1) вносить предложения в маслихат, председателю сессии районного маслихата, секретарю районного маслихата по повестке дня сессии районного маслихата, а также по любым вопросам, рассматриваемым на сессии районного маслихата.
      2) давать заключения по вопросам, отнесенным к их ведению и вносимым на рассмотрение сессии районного маслихата.
      3) представлять на сессиях районного маслихата доклады и содоклады по вопросам, отнесенным к их ведению;
      4) в пределах своей компетенции вносить в районный маслихат предложения о заслушивании на сессии отчетов руководителей районных исполнительных органов;
      5) привлекать к работе комиссий других депутатов районного.
      2. Акимат района, должностные лица территориальных подразделений центральных исполнительных органов, исполнительных органов, финансируемых из местных бюджетов, организаций обязаны в установленном порядке представлять постоянным комиссиям по вопросам их компетенции необходимую информацию.
      3. Постоянные комиссии районного маслихата принимают по вопросам своей компетенции постановления.

Глава 11. Порядок работы и принятия постановлений постоянными комиссиями районного маслихата

      1. Заседания постоянных комиссий созываются по мере необходимости и считаются правомочными, если на них присутствует более половины от общего числа депутатов, входящих в их состав.
      2. Постановление постоянной комиссии принимается большинством голосов от общего числа членов комиссии.
      Председатель постоянной комиссии пользуется правом решающего голоса в случае, если при голосовании на заседании комиссии голоса депутатов разделяются поровну.
      3. Постановление постоянной комиссии и протокол заседания подписывает ее председатель, а в случае проведения совместного заседания нескольких постоянных комиссий подписывают председатели соответствующих комиссий.

Глава 12. Ревизионная комиссия районного маслихата

      1. Для контроля за исполнением районного бюджета районный маслихат избирает на срок своих полномочий ревизионную комиссию. Число членов ревизионной комиссии определяется районным маслихатом. Председатель ревизионной комиссии избирается районным маслихатом из числа депутатов.
      2. Председатель ревизионной комиссии районного маслихата осуществляет свои функции на освобожденной основе.
      3. К работе ревизионной комиссии могут привлекаться лица на договорной основе, не являющиеся депутатами районного маслихата.
      4. Ревизии могут проводиться по решению районного маслихата, ревизионной комиссии, либо секретаря районного маслихата по требованию не менее одной трети от числа депутатов районного маслихата, а также в иных случаях, определенных законодательством Республики Казахстан. По результатам ревизии ревизионная комиссия составляет акт, о котором информирует районный маслихат и акимат района. Ревизии проводятся не реже одного раза в году.
      5. Депутату районного маслихата, в случае избрания его председателем ревизионной комиссии на освобожденной основе, устанавливается заработная плата в размере, установленном для руководителя аппарата акима района.
      6. Полномочия и порядок работы ревизионной комиссии определяется регламентом маслихата.

Глава 13. Временные комиссии районного маслихата

      1. В целях подготовки к рассмотрению на сессиях вопросов, отнесенных к ведению районного маслихата, районный маслихат либо секретарь районного маслихата вправе образовывать временные комиссии. Состав, задачи, сроки полномочий и права временных комиссий определяются районным маслихатом при их образовании.
      2. Временные комиссии районного маслихата по вопросам своей компетенции принимают заключения.
      3. Оплата за участие в работе временной комиссии не осуществляется.

Глава 14. Формирование и избрание районной, территориальной, окружных по выборам депутатов районного маслихата, участковых избирательных комиссий.

      1. Формирование и избрание нового состава избирательных комиссий назначается не позднее чем за два месяца и заканчивается не позднее чем за три дня до окончания срока полномочий избирательных комиссий.
      2. Секретарь районного маслихата не позднее чем за три дня до опубликования объявления в средствах массовой информации об образовании избирательных комиссий своим распоряжением создает Рабочую группу из депутатов и работников аппарата по формированию состава избирательных комиссий.
      Рабочая группа районного маслихата занимается сбором и обработкой предложений, поступивших от политических партий и иных общественных объединений, их структурных подразделений, вышестоящих комиссий о кандидатурах в состав формируемых избирательных комиссий. Каждая политическая партия вносит в состав соответствующих избирательных комиссий только по одному своему представителю. Политические партии, а также их структурные подразделения вправе представить в состав избирательной комиссии кандидатуры, не являющиеся членами данной политической партии.
      В перечень документов, представляемых в Рабочую группу политическими партиями, иными общественными объединениями, вышестоящими комиссиями, входят:
      1) копия документа о регистрации политической партии или иного общественного объединения, их структурных подразделений в органах юстиции;
      2) выписка из протокола заседания органа политической партии или иного общественного объединения, их структурных подразделений, вышестоящей избирательной комиссии о представлении кандидатов в состав соответствующих избирательных комиссий;
      3) заявление кандидата в районный маслихат о согласии на участие в работе избирательной комиссии и биографические данные о кандидатуре.
      3. При подготовке проекта состава избирательных комиссий Рабочая группа руководствуется в первую очередь предложениями, поступившими от политических партий, затем, при предложениях менее 7 членов, учитываются кандидатуры иных общественных объединений и вышестоящих избирательных комиссий.
      4. По завершении срока поступлений предложений в состав новых избирательных комиссий Рабочая группа готовит проекты решений сессий и бюллетени по избранию членов избирательных комиссий.
      5. Проекты решений и бюллетени готовятся отдельно:
      1) по районной избирательной комиссии;
      2) по окружным избирательным комиссиям по выборам депутатов в районный маслихат;
      3) по участковым избирательным комиссиям
      6. Все кандидатуры, предложенные в состав избирательных комиссий политическими партиями, иными общественными объединениями и вышестоящими избирательными комиссиями, вносятся в проекты решений и в бюллетени в порядке очередности их поступления и регистрации в специальном журнале Рабочей группы.
      7. Бюллетени в составы избирательных комиссий получают все присутствующие на сессии депутаты районного маслихата и заполняют их лично. Итоги голосования подводит созданная на сессии Счетная комиссия. Количественный состав и председатель Счетной комиссии определяются сессией маслихата. Избранными считаются члены комиссий, за которых проголосовало большинство присутствующих на сессии депутатов.
      8. При поступлении от политических партий предложений равных количеству членов соответствующей избирательной комиссии (семи) Рабочая группа вносит на сессию маслихата предложение проголосовать за состав данной избирательной комиссии. При поступлении от политических партий предложений превышающих количество членов соответствующей избирательной комиссии (более семи) Рабочая группа предлагает на сессии маслихата провести рейтинговое голосование по избранию данной избирательной комиссии.
      9. При поступлении от политических партий предложений с недостающим количеством членов соответствующей избирательной комиссии (менее семи) Рабочая группа вносит в бюллетень на вакантные места кандидатуры, поступившие от иных общественных объединений, а в случае отсутствия таковых кандидатуры, представленные вышестоящими избирательными комиссиями (в порядке, соответствующем очередности поступления). При поступлении предложений на вакантные места равным их количеству Рабочая группа вносит на сессию предложение проголосовать за состав данной избирательной комиссии. При поступлении предложений на вакантные места превышающих их количеству Рабочая группа предлагает на сессии маслихата избрать в состав комиссии представителей политических партий, а на вакантные места провести рейтинговое голосование.
      10. В случае, если в ходе голосования по составу избирательной комиссии, в котором число предложенных кандидатур соответствует семи, депутаты маслихата выскажутся против конкретной кандидатуры она заменяется другой, представляющей ту же политическую партию либо общественное объединение. Данную процедуру предлагается проводить не более одного раза.
      11. В бюллетень включается фамилия, имя, отчество претендентов с указанием от какой политической партии (иного общественного объединения, вышестоящей избирательной комиссии) внесена данная кандидатура. Справа от фамилий кандидатур изображаются квадраты, в которых депутаты делают отметку (крестик, галочку). Депутаты делают отметку в семи квадратах.
      12. Итоги голосования оглашаются председателем Счетной комиссии на сессии маслихата.
      13. Председатель Счетной комиссии объявляет о сроках проведения организационных заседаний избирательных комиссий (не позднее, чем в семидневный срок после их образования) по избранию председателей, их заместителей и секретарей. Председатель счетной комиссии объявляет о члене избирательной комиссии, который будет вести организационной заседание избирательной комиссии.
      Данная кандидатура определяется Счетной комиссией по наибольшему количеству полученных голосов. В случае равенства голосов депутатов данная кандидатура определяется по месту расположения в бюллетени.
      14. Секретарь маслихата в соответствии с Конституционным законом "О выборах в Республике Казахстан" обеспечивает публикацию в средствах массовой информации составов соответствующих избирательных комиссий. Материалы должны быть размещены в одном номере издания с приложением к нему.
      15. В случаях предусмотренных Конституционным законом РК "О выборах в Республике Казахстан" маслихат принимает решение об освобождении члена соответствующей избирательной комиссии и избрании вместо выбывшего. На замещение освободившейся должности принимаются предложения от политических партий и иных общественных объединений, представители которых отсутствуют в данной избирательной комиссии.
      16. При избрании на сессиях избирательных комиссий маслихаты, исходя из Закона РК "О выборах в Республике Казахстан", не должны допустить их формирования из работников одной организации, обязательно учитывать проживание на территории соответствующей административно территориальной единицы. Членами избирательной комиссии не могут быть кандидаты в Президенты, депутаты Парламента и маслихатов, доверенные лица, члены органов местного самоуправления супруг (супруга) и близкие родственники кандидатов, а также лица, находящиеся у кандидатов в непосредственном подчинении.

Глава 15. Председатель сессии районного маслихата

      1. Председатель сессии районного маслихата избирается районным маслихатом из числа его депутатов.
      2. Председатель сессии районного маслихата избирается открытым голосованием большинством голосов от общего числа депутатов районного маслихата.
      3. Председатель очередной сессии районного маслихата избирается на предыдущей сессии районного маслихата. При отсутствии председателя сессии его полномочия осуществляются секретарем районного маслихата.
      Депутат районного маслихата не может быть избран председателем сессии маслихата более двух раз в течение календарного года.
      4. Председатель сессии районного маслихата:
      1) принимает решение о созыве сессии районного маслихата;
      2) осуществляет руководство подготовкой сессии районного маслихата, формирует повестку дня сессии;
      3) ведет заседание сессии районного маслихата, обеспечивает соблюдение регламента районного маслихата;
      4) подписывает решения районного маслихата, протоколы, иные документы, принятые или утвержденные на сессии районного маслихата.
      5. Председатель сессии районного маслихата осуществляет свои функции на не освобожденной основе.
      6. Председатель сессии районного маслихата пользуется правом решающего голоса в случае, если при голосовании на сессии районного маслихата голоса депутатов разделяются поровну.

Глава 16. Секретарь районного маслихата

      1. Секретарь районного маслихата является должностным лицом, работающим на постоянной основе. Он избирается из числа депутатов открытым или тайным голосованием большинством голосов от общего числа депутатов районного маслихата и освобождается от должности районным маслихатом на его сессии. Секретарь районного маслихата избирается на срок полномочий маслихата.
      2. Кандидатуры на должность секретаря районного маслихата выдвигаются депутатами маслихата на сессии районного маслихата.
      3. Секретарь районного маслихата:
      1) организует подготовку сессии маслихата и вопросов, вносимых на ее рассмотрение, обеспечивает составление протокола и вместе с председателем сессии подписывает решения, иные документы, принятые или утвержденные на сессии районного маслихата;
      2) содействует депутатам районного маслихата в осуществлении ими своих полномочий, обеспечивает их необходимой информацией, рассматривает вопросы, связанные с освобождением депутатов от выполнения служебных обязанностей для участия в сессиях районного маслихата, в работе его постоянных комиссий и иных органов, и в избирательных округах;
      3) контролирует рассмотрение запросов депутатов и депутатских обращений;
      4) руководит деятельностью аппарата районного маслихата, назначает на должность и освобождает от должности его служащих;
      5) регулярно представляет в районный маслихат информацию об обращениях избирателей и о принятых по ним мерах;
      6) организует взаимодействие районного маслихата с органами районных управлений;
      7) по вопросам своей компетенции издает распоряжения;
      8) координирует деятельность постоянных комиссий и иных органов районного маслихата, и депутатских групп;
      9) представляет районный маслихат в отношениях с государственными органами, организациями, органами местного самоуправления и общественными объединениями;
      10) обеспечивает опубликование решений районного маслихата, определяет меры по контролю за их исполнением;
      11) выполняет по решению районного маслихата иные функции.
      4. Секретарь районного маслихата не вправе состоять в постоянных комиссиях районного маслихата.
      5. При отсутствии секретаря районного маслихата его полномочия временно осуществляются председателем одной из постоянных комиссий районного маслихата.
      6. Депутату районного маслихата, в случае избрания его секретарем маслихата на постоянной основе, устанавливается заработная плата размере установленном для заместителя акима района.

Глава 17. Депутат районного маслихата

      1. Депутат районного маслихата выражает волю населения района с учетом общегосударственных интересов.
      2. Полномочия депутата районного маслихата начинаются с момента его регистрации в качестве депутата районного маслихата районной избирательной комиссией и прекращаются с момента прекращения полномочий районного маслихата.
      3. Полномочия депутата районного маслихата прекращаются досрочно в случаях:
      1) избрания или назначения депутата на должность, занятие которой в соответствии с законодательством несовместимо с выполнением депутатских обязанностей;
      2) вступления в законную силу решения суда о признании депутата недееспособным;
      3) прекращения полномочий районного маслихата;
      4) смерти депутата;
      5) утраты им гражданства Республики Казахстан;
      6) вступления в отношении депутата в законную силу обвинительного приговора суда;
      7) выезда на постоянное местожительство за пределы района;
      8) в связи с личным заявлением депутата об отставке;
      9) систематического невыполнения депутатом своих обязанностей, в том числе отсутствия без уважительных причин на пленарных заседаниях сессии районного маслихата более трех раз подряд.
      4. Решение о досрочном прекращении полномочий депутата принимается на сессии районного маслихата большинством голосов от общего числа присутствующих депутатов по представлению районной избирательной комиссии.
      5. Депутат имеет право обращаться с запросами к председателю сессии, секретарю районного маслихата, акиму района, руководителям предприятий, организаций и учреждений, расположенных на территории района, по вопросам относящимся к компетенции районного маслихата.
      6. Запрос вносится в письменной или устной форме на сессии районного маслихата. Запрос, внесенный в письменной форме, подлежит оглашению. Государственный орган, должностное лицо, к которым обращен запрос, обязаны дать по нему устный или письменный ответ на сессии районного маслихата. Ответ на запрос представляется в течении 30 дней, а по запросам, не требующим дополнительного изучения и проверки - 10 дней с момента их поступления.
      7. В тех случаях, когда необходимо проведение дополнительной проверки сроки могут быть продлены районным маслихатом, о чем сообщается депутату районного маслихата.
      8. По ответу на запрос и результатам его обсуждения при необходимости районный маслихат принимает решение.

Глава 18. Права и обязанности депутата районного маслихата при осуществлении его полномочий

      1. Депутат вправе:
      1) избирать и быть избранным председателем сессии районного маслихата, секретарем маслихата, председателем ревизионной комиссии, председателем или членом постоянной комиссии, в иные органы районного маслихата;
      2) предлагать вопросы для рассмотрения на сессии районного маслихата и его постоянных комиссий и иных органов, участвовать в их рассмотрении и принятии решений;
      3) обращаться с запросами и направлять обращения местным исполнительным органам и организациям, расположенным на территории района по вопросам, отнесенным к компетенции маслихата;
      4) проводить встречи и собрания с избирателями своего округа, а также с органами местного самоуправления и организациями;
      5) вносить предложения о заслушивании на сессии районного маслихата отчетов должностных лиц местного исполнительного органа и организаций, расположенных на территории района, по вопросам, отнесенным к компетенции районного маслихата;
      6) принимать участие в работе заседаний районного акимата;
      7) знакомиться со стенограммами и протоколами заседаний районного маслихата и его органов;
      8) создавать депутатские объединения в виде депутатских групп политических партий. Депутатская группа политической партии должна объединять не менее пяти депутатов маслихата.
      9) Регистрация депутатских групп политических партий осуществляется на сессии районного маслихата.
      10) осуществлять иные действия, предусмотренные законодательством.
      2. Депутат обязан:
      1) участвовать в работе районного маслихата и его органа, в состав которого он избран;
      2) поддерживать постоянную связь с избирателями своего округа, регулярно информировать их о работе районного маслихата, деятельности его постоянных комиссий и иных органов, исполнении решений районного маслихата, участвовать в организации и контроле за исполнением решений районного маслихата;
      3) рассматривать поступившие в нему обращения избирателей, регулярно вести личный прием граждан.
      3. Каждому депутату районного маслихата гарантируются условия для беспрепятственного и эффективного осуществления полномочий, защита его прав, чести и достоинства.

Глава 19. Возмещение расходов, связанных с осуществлением депутатской деятельности

      В период проведения сессий, заседаний постоянных комиссий и иных органов районного маслихата, на время осуществления депутатских полномочий в порядке, установленном регламентом, депутат освобождается от выполнения служебных обязанностей с возмещением ему за счет средств местного бюджета в размере средней заработной платы по месту основной работы, но в размере, не превышающем заработную плату руководителя аппарата акима района, со стажем работы в указанной должности до одного года, и командировочных расходов на срок проведения сессий с учетом времени в пути.

Глава 20. Основания прекращения полномочий районного Маслихата

      1. Полномочия районного маслихата прекращаются по истечении срока его полномочий, установленного Конституцией Республики Казахстан.
      2. Полномочия районного маслихата прекращаются досрочно Сенатом Парламента Республики Казахстан по представлению Генерального Прокурора Республики Казахстан в следующих случаях:
      1) неоднократного (два и более) нарушения Конституции, законов Республики Казахстан, выразившихся в принятии решений, признанных в судебном порядке незаконными;
      2) если вновь избранный маслихат по истечении тридцати дней со дня открытия первой сессии не определил свою структуру и не образовал соответствующие органы;
      3) реорганизации или ликвидации района;
      4) принятия маслихатом решения о самороспуске тайным голосованием не менее чем двумя третями голосов от общего числа его депутатов;
      5) непреодолимых разногласий с акиматом района, выразившихся в двукратном не утверждении местного бюджета, планов, экономических и социальных программ развития района;
      6) непреодолимых разногласий с акимом района, выразившихся в двукратном не утверждении схемы управления районом.

Глава 21. Полномочие районного маслихата выразить недоверие акиму района

      1. Районный маслихат двумя третями голосов от общего числа его депутатов вправе выразить недоверие акиму района и поставить вопрос о его освобождении от должности соответственно перед вышестоящим акимом.
      2. Основанием для рассмотрения районным маслихатом вопроса о выражении недоверия акиму района является двукратное не утверждение маслихатом представленных акимом отчетов об исполнении планов, экономических и социальных программ развития района, районного бюджета.

Глава 22. Аппарат районного маслихата

      1. Аппарат районного маслихата осуществляет организационное, правовое, материально-техническое и иное обеспечение районного маслихата и его органов, оказывает помощь депутатам в осуществлении их полномочий.
      2. Деятельность государственных служащих аппарата районного маслихата осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      3. С истечением срока полномочий районного маслихата, в случаях досрочного прекращения полномочий районного маслихата и выборов нового состава его депутатов, деятельность государственных служащих аппарата районного маслихата не прекращается.
      4. Аппарат районного маслихата является государственным учреждением, содержащимся за счет районного бюджета.
      5. Работа аппарата районного маслихата строится на основании положения о нем.

Есіл аудандық мәслихатының регламенті туралы

Есіл аудандық мәслихатының 2004 жылғы 21 мамырдағы N 7/2 шешімі. Ақмола облысының Әділет департаментінде 2004 жылғы 06 маусымда N 2595 тіркелді. Күші жойылды - Ақмола облысы Есіл аудандық мәслихатының 2005 жылғы 22 сәуірдегі № 15/6 шешімімен

      Ескерту. Күші жойылды - Ақмола облысы Есіл аудандық мәслихатының 2005 жылғы 22 сәуірдегі № 15/6 шешімімен
      Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы"  Заңының 8 бабына сәйкес Есіл аудандық мәслихаты ШЕШІМ ЕТТІ:
      1. Есіл аудандық мәслихатының регламентi бекітілсін (қоса тіркелді).
      2. Шешiм Ақмола облысында Әдiлет департаментiнде мемлекеттік тiркеуден өткеннен кейiн күшіне енедi.
 
     Аудандық мәслихаттың ҮІІ сессиясының төрағасы
     Аудандық мәслихат хатшысы

  Ақмола облысы Есіл аудандық
мәслихатының 2004 жылғы 21 мамырдағы
N 7/2 шешiмiне N 1 қосымша

  Есіл аудандық мәслихатының
РЕГЛАМЕНТI

1 тарау.Осы Регламентте пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

       1. Жергiлiктi өкiлдi орган (мәслихат) - ауданның халқы сайланатын, халықтың еркiн бiлдiретiн және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес оны iске асыру үшiн қажеттi шараларды белгiлейтiн және олардың жүзеге асырылуын бақылайтын сайланбалы орган;
      2. Аудандық мәслихат сессиясының төрағасы - аудандық мәслихат депутаттарының арасынан сайланатын, мәслихат сессиясында ұйымдастырушылық-билiк ету қызметiн жүзеге асыратын, мәслихаттың лауазымды адамы;
      3. Аудандық мәслихат сессиясы - аудандық мәслихат қызметiнiң негiзгi нысаны;
      4. Аудандық мәслихат аппараты - аудандық мәслихаттың, оның органдары мен депутаттарының қызметiн қамтамасыз ететiн мемлекеттiк мекеме.

2 тарау. Аудандық мәслихат үшін белгіленетін негізгі
талаптар мен шектеулер

      Аудандық мәслихат өз қызметiнде:
      1) жалпы мемлекеттiк сыртқы және iшкi саясатқа, қаржы және инвестициялық саясатқа сәйкес келмейтiн шешiмдердiң қабылдануына жол бермеуге;
      2) ұлттық қауiпсiздiктi қамтамасыз етуде Қазақстан  Республикасының мүдделерiн сақтауға;
      3) Қызметтiң қоғамдық маңызы бар салаларында белгiленген жалпы мемлекеттiк стандарттарды ұстануға;
      4) азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерiнiң сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi.
      2. Аудандық мәслихатқа Қазақстан Республикасының шегiнде бiрыңғай еңбек рыногын, капиталды, қаржыны қалыптастыруға, тауарлар мен қызмет көрсетудi еркiн алмасуға кедергi келтiретiн шешiмдер қабылдауға тыйым салынады.
      3. Аудандық мәслихат қабылдайтын аумақты дамыту жоспарлары Қазақстан Республикасының стратегиялық даму жоспарларына сәйкес келуге тиiс.
      4. Аудандық мәслихаттың қызметі мәселелерді ұйымдасқан түрде талқылап шешуге, еркіндікке, жариялылыққа, өзі құрған органдар алдында есеп беруге, жауапкершілікке, қоғамдық көзқарастағы аудандағы мемлекеттік және қоғамдық істерді басқаруға азаматтарды кеңінен тартуға негізделген.
      5. Аудандық мәслихат аудандық мәслихат депутатын "Қазақстан Республикасының жергiлiктi мемлекеттiк басқару туралы" заңында, осы  регламентте, басқа да заңды актілерде белгіленген құқықтары мен мiндеттерiн кедергісіз жүзеге асыруын қамтамасыз етеді.
      Аудан мәслихаты өз қызметiн оның сессиясында бекiтiлген Кешенді жоспарға сай жүргiзедi.

3 тарау. Аудандық мәслихаттың құзыретi

      1. Аудандық мәслихаттың құзыретiне:
      1) тиiстi аумақты дамытудың жоспарларын, экономикалық және әлеуметтiк бағдарламаларын, жергiлiктi бюджеттi және олардың  атқарылуы туралы есептердi бекiту;
      2) аудандық аумағында қоршаған ортаны қорғау мен табиғатты пайдалану жөнiндегi бағдарламаларды және қоршаған ортаны қорғау, сауықтыру жөнiндегi шығыстарды бекiту, сондай-ақ облыстық қоршаған ортаны Қорғау саласындағы заңдарға сәйкес өзге де мәселелердi шешу;
      3) аудандық әкiмiнiң ұсынуы бойынша ауданды басқару схемасын бекiту;
      4) өзiнiң қарауына жатқызылған аудандық құрылыс және  жергiлiктi қауымдастық ұйымының шекараларын айқындау мәселелерiн шешу;
      5) аудан әкiмiнiң ұсынысы бойынша мәслихат сессиясының шешiмiмен аудандық әкiмдiктiң дербес құрамын келiсу;
      6) атқарушы органдар басшыларының есептерiн қарау және тиiстi органдарға мәслихат шешiмдерiн орындамағаны үшiн мемлекеттiк  органдардың лауазымды адамдарын, сондай-ақ ұйымдарды жауапқа тарту туралы ұсыныстар енгiзу;
      7) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қамтамасыз ету жөнiндегi өкiлеттiктердi жүзеге асыру;
      8) Қазақстан Республикасының әкiмшiлiк, құқық бұзушылық туралы кодексiне сәйкес, бұзғаны үшiн әкiмшiлiк жауаптылық белгiленетiн ережелердi бекiту;
      9) аудандық дамыту жоспарларының, экономикалық және әлеуметтiк бағдарламаларының, аудандық бюджеттiң атқарылуына бақылау жасау;
      10) аудандық мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен өзге де органдарын құру, олардың қызметi туралы есептердi тыңдау, аудандық мәслихаттың жұмысын ұйымдастыруға байланысты өзге де мәселелердi шешу;
      11) халықтың жұмыспен қамтылуына жәрдемдесу мен кедейлiкпен күрес бағдарламаларын бекiту;
      12) аудан әкiмiнiң ұсынуы бойынша ведомствоаралық сипаттағы мәселелер бойынша дербес құрамын бекiту;
      13) Қазақстан Республикасының жер заңдарына сәйкес жер қатынастарын реттеудi жүзеге асыру;
      14) азаматтар мен ұйымдардың Қазақстан Республикасы Конституциясының, заңдарының, Қазақстан Республикасы Президентi мен өкiметi актiлерiнiң, орталық және жергiлiктi мемлекеттiк органдардың нормативтiк құқықтық актiлерiнiң нормаларын орындауына жәрдемдесу;
      15) осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заң актiлерiнде белгiленген басқа да өкiлеттiктердi жүзеге асыру жатады.
      2. Аудандық мәслихат құзыретіне, сондай-ақ аудан аумағында орналасқан қала, ауылдар салудың бас жоспарларын бекіту де жатады.

4 тарау. Аудандық мәслихаттың актiлерi

      1. Аудандық мәслихаттың өз құзыретiндегi мәселелер бойынша шығаратын шешiмдерi аудандық мәслихаттың актiлерi болып табылады.
      2. Аудандық мәслихаттың жергiлiктi бюджет кiрiстерiн қысқартуды немесе жергiлiктi бюджет шығыстарын ұлғайтуды көздейтiн шешiмдерiнiң жобалары аудан әкiмiнiң оң қорытындысы болған жағдайда  ғана қарауға енгiзiлуi мүмкiн.
      3. Аудандық мәслихаттың өз құзыретi шегiнде және  азаматтардың құқықтарына, бостандықтары мен мiндеттерiне қатысты қабылдаған шешiмдерi заңдарда белгiленген тәртiпте ресми жариялануға тиiс және ол аудан аумағында орындалуға мiндеттi.
      4. Аудандық мәслихаттың жалпыға бiрдей мiндеттi маңызы бар, ведомствоаралық сипаттағы немесе азаматтардың құқықтарына, бостандықтары мен мiндеттерiне қатысты шешiмдерiн заңдарда белгiленген тәртiпте Ақмола облыс Әдiлет басқармасында мемлекеттiк тiркеуiне жатады.

5 тарау. Аудандық мәслихат жұмысын ұйымдастыру

      1. Аудандық мәслихат өз өкiлеттiгiн сессияларда тұрақты комиссиялары мен өзге де органдары, аудандық мәслихат сессиясының төрағасы, депутаттары мен хатшысы арқылы Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiптi жүзеге асырады.
      2. Аудандық мәслихат қызметiнiң негiзгi нысаны сессия болып табылады, онда мәслихаттың қарауына заңдармен жатқызылған мәселелер шешiледi.
      Егер аудандық мәслихатқа сайланған депутаттар санының  кемiнде үштен екiсi сессияға қатысса, аудандық мәслихат сессиясы заңды болады.
      3. Аудандық мәслихат:
      1) аудандық мәслихат сессиясының төрағасын, аудандық мәслихат хатшысын сайлайды және қызметiнен босатады, олардың есептерiн тыңдайды;
      2) аудандық мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен өзге де органдарын құрады, олардың төрағаларын сайлайды және қызметiнен босатады, олардың жұмысы туралы есептi тыңдайды;
      3) аудандық мәслихаттың қызметiн қамтамасыз етуге арналған шығыстарды айқындайды, тексеру комиссиясының актiлерiн бекiтедi;
      4) заңдарда белгiленген адам саны мен қаражат лимитi шегiнде аудандық мәслихат аппаратының құрылымымен бекiтедi және оны ұстауға әрi материалдық-техникалық жағынан қамтамасыз етуге арналған шығыстарды айқындайды. Мәслихат аппараты мемлекеттiк қызметшiлерiнiң штат саны лимитi аудандық мәслихат депутаттарының саны негiзге алынып, жетi депутатқа бiр қызметкер қатынасында, яғни 3 мемлекеттiк қызметкерден кем болмау керек.
      5) аудандық мәслихаттың регламентiн бекiтедi;
      6) депутаттардың сауалдарын қарайды және олар бойынша шешiмдер қабылдайды;
      7) өз жұмысын ұйымдастыру жөнiнде өзге де шешiмдер қабылдайды.

6 тарау. Аудандық мәслихат сессиясын шақыру тәртiбi

      1. Жаңадан сайланған мәслихатының бiрiншi сессиясын аудандық мәслихат үшiн белгiленген депутаттар санының кемiнде төрттен үшi болған ретте, мәслихат депутаттары тiркелген күннен бастап отыз күн мерзiмнен кешiктiрмей, аудандық сайлау комиссиясының төрағасы шақырады.
      2. Аудандық мәслихаттың кезектi сессиясы кемiнде жылына төрт рет шақырылады және оны аудандық мәслихат сессиясының төрағасы жүргiзедi. Мәслихаттың кезектен тыс сессиясын аудандық мәслихатқа сайланған депутаттар санының кемiнде үштен бiрiнiң, сондай-ақ аудан әкiмiнiңөұсынысы бойынша аудандық мәслихат сессиясының төрағасы шақырады және жүргiзедi.
      Кезектен тыс сессия оны өткiзу туралы шешiм қабылданған күннен бастап бес күн мерзiмнен кешiктiрiлмей шақырылады. Кезектен тыс сессияда оны шақыруға негiз болған ерекше мәселелер қаралуы мүмкiн.
      3. Аудандық мәслихат хатшысы аудандық мәслихат сессиясын шақыру уақыты мен өткiзiлетiн орны туралы, сондай-ақ сессиясының қарауына енгiзiлетiн мәселелер туралы депутаттарға, халыққа және аудан әкiмiне - сессияға кемiнде он күн қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған жағдайда кемiнде үш күн бұрын хабарлайды. Аудандық мәслихат хатшысы сессияның қарауына енгiзiлетiн мәселелер бойынша қажеттi материалдарды депутаттарға және аудан әкiмiне - сессияға кемiнде бес күн қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған жағдайда кемiнде үш күн қалғанда табыс етедi.
      4. Аудандық мәслихат қарайтын мәселелерді сессия төрағасы, тұрақты немесе басқа комиссиялар, депутаттық топтар, депутаттар, аудан әкiмi ұсынады.
      5. Келiп түскен ұсыныстар күн тәртiбiне сессияға қатысып отырған депутаттардың көпшiлiк дауыс беруi арқылы енгiзiледi.

7 тарау. Аудандық мәслихат сессиясын өткiзу тәртiбi

      1. Аудандық мәслихат жалпы отырыс нысанында өткiзiледi.
      2. Аудандық мәслихаттың бiрiншi сессиясын аудандық сайлау комиссиясының төрағасы ашады және аудандық мәслихат сессиясының төрағасы сайланғанға дейiн жүргiзедi. Одан әрi аудандық мәслихат сессиясын аудандық мәслихат сессиясының төрағасы жүргiзедi.
      3. Егер аудандық мәслихат депутаттары жалпы санының кемiнде үштен екiсi мәслихат сессиясына қатысса, ол заңды болады.
      4. Шешiмдер мәслихат депутаттары жалпы санының көпшiлiк даусымен қабылданады.
      5. Аудандық мәслихат сессиясының жұмысы мемлекеттiк және орыс тiлдерiнде жүргiзiледi.
      6. Сессия жұмысында аудандық мәслихат шешiмi бойынша аудандық мәслихат белгiлеген он бес күнтiзбелiк күннен аспайтын мерзiмге  үзiлiс жасалуы мүмкiн.
      7. Мәжiлiстердiң басталу және аяқталу уақыты төрағаның ұсынысы бойынша сессияда белгiленедi. Оның жұмысында аудандық мәслихат белгiлеген он бес күнтiзбелiк күннен аспайтын мерзiмге  үзiлiс жасалуы мүмкiн.
      Сессияда баяндама жасау үшiн уақыт 1 сағатқа дейiн, қосымша баяндама жасау үшiн 20 минутқа дейiн берiледi. Сессиясының күн тәртiбiнде белгiленген мәселенi талқылау барысындағы жарыссөзге қатысу үшiн 10 минут, жарыссөзге бiр рет қайта қатысу үшiн және  шешiмнiң кейбiр тармақтарын талқылау кезiнде сөз сөйлеу үшiн 5 минутқа дейiн уақыт берiледi.
      Кандидатуралар, мәжiлiстi жүргiзу тәртiбi, дауыс беру себептерi бойынша, сөз сөйлеу, мәлiмдемелер, сауалдар, ұсыныстар, хабарламалар мен анықтамалар жасау үшiн, сұрақтар қою үшiн 3 минутқа дейiн уақыт берiледi. Депутаттардың көпшiлiгiнiң қолдауы  бойынша төрағалық етушi сөз сөйлеу берiлген уақытты ұзарта алады.
      Депутаттық сауалға жауап беру үшiн 10 минутқа дейiн, сұраққа жауап беру үшiн 5 минутқа дейiн уақыт берiледi.
      8. Жарыссөзге қатысу үшiн сөз алу туралы өтiнiш төрағалық етушiге берiледi.
      Аудандық мәслихаттың депутаты сессияда төрағалық етушi сөз бергеннен кейiн сөйлейдi.
      Төрағалық етушi жарыссөзге қатысу мүмкiндiгiн өтiнiштердiң түсу ретiне қарай бередi. Төрағалық етушi себебiн түсiндiре отырып, қажет болған жағдайда сөйлеу кезегiнiң ретiн өзгерте алады.
      Сессияны жүргiзу тәртiбi, анықтама, сұрақтарға жауап беру және түсiнiктеме беру жөнiндегi сөздi кезектен тыс бере алады.
      Баяндамашыларға сұрақ жазба түрiнде жiберiледi немесе орыннан ауызша қойылады.
      Сессия төрағасы, аудан әкiмi, не оның орнындағы адам, аудандық мәслихаттың хатшысы кез келген уақытта сөз алып сөйлеуге құқығы бар.
      Сессияда сөйлеушi дөрекi, әдепсiз сөздердi қолданбауы керек. Олай болған жағдайда, төрағалық етушi ескерту жасауға құқылы.
      Егер кiмде-кiм, төрағалық етушiнiң рұқсатынсыз сөз сөйлейтiн болса, микрофон ескертусiз өшiрiлуi мүмкiн.
      Егер сөз алған адам талқыланып отырған тақырыптан ауытқып кетсе,  төрағалық етушi ескерту жасай алады.
      Егер сөз сөйлеушi өзiне  берiлген уақыттан көп сөйлесе, немесе тақырыптан ауытқып кетсе, сөз барысында дөрекiлiк танытса, төрағалық етушi ондай адамды бiр рет ескерту жасағаннан кейiн сөз сөйлеу құқынан айырады.
      9. Аудандық мәслихат сессиялары, әдетте, ашық сипатта болады.  Аудандық мәслихат сессиясы төрағасының немесе аудандық мәслихат сессиясына қатысып отырған депутаттар саныныңӨүштен бiрiнiңөұсынысы бойынша қабылданатын мәслихат шешiмiмен, егер қатысып отырған депутаттардың жалпы санының көпшiлiгi осы үшiн дауыс берсе, жабық сессиялар өткiзуге жол берiледi.
      10. Аудан әкiмi немесе оның орнындағы адам аудандық мәслихаттың және оның органдарының кез келген мәжiлiстерiне, соның iшiнде жабық мәжiлiстерiне қатысуға құқылы. Сессия өтiп жатқан кезде төралқада сессия төрағасынан басқа мәслихаттың хатшысы, аудан әкiмi немесе оның орнындағы адам отырады. Сондай-ақ аудандық мәслихаттың шешiмi бойынша басқа депутаттар мен ресми адамдар  сайлануы мүмкiн.
      11. Аудандық мәслихат сессиясы төрағасының шақыруы бойынша жергiлiктi атқарушы органдар басшылары, аудан аумағында орналасқан ұйымдардың басшылары мен өзге де лауазымды адамдары аудандық мәслихаттың құзырына жататын мәселелер бойынша ақпараттар беру үшiн аудандық мәслихат сессиясына келуге мiндеттi.
      12. Жарыссөз сессия төрағасының ұсынысы бойынша ашық дауыс беру арқылы сессияға қатысып отырған депутаттардың жалпы санының көпшiлiк дауысымен тоқтатылады.
      13. Жарыссөздiң аяқталуына байланысты айтылмай қалғандар, депутаттардың өтiнішi бойынша, сессияның төралқасына тапсырылып, мәтiндерi сессия материалдарына енгiзiледi.

8 тарау. Аудандық мәслихаттың тұрақты комиссияларын ұйымдастыру және олардың қызметi

      1. Аудандық мәслихат өз өкiлеттiгi мерзiмiне тұрақты комиссиялар құруды қажет болған жағдайда, аудандық мәслихат  тұрақты комиссияларды жаңадан құрып, таратып және қайта ұйымдастыра алады.
      2. Тұрақты комиссиялардың тiзбесi мен сан құрамын аудандық мәслихат белгiлейдi. Тұрақты комиссиялардың төрағалары мен мүшелерiн өз депутаттары арасынан аудандық мәслихат сайлайды.  Тұрақты комиссияларды сайлау сессия шешiмi бойынша комиссия құрамы бойынша тұтас немесе әр кандидатураға жеке дауыс беру арқылы жүргiзiледi.
      3. Тұрақты комиссиялар аудандық мәслихат алдында жауапты және жылына кемiнде бiр рет өз қызметi туралы есеп бередi.

9 тарау. Аудандық мәслихаттың тұрақты комиссияларындағы көпшiлiктiк тыңдаулар

      1. Тұрақты комиссиялар өз бастамасы бойынша немесе аудандық
мәслихат шешiмi бойынша көпшiлiктiк тыңдаулар өткiзе алады.
      2. Көпшiлiктiк тыңдаулар депутаттардың, атқарушы органдар, өзiн-өзi басқару органдары, ұйымдар, бұқаралық ақпарат құралдары өкiлдерiнiң, азаматтардың қатысуымен осы комиссиялардың кеңейтiлген отырыстары түрiнде тұрақты комиссияның қарауына жататын мейлiнше  маңызды және қоғамдық мәнi бар мәселелердi талқылау мақсатында өткiзiледi.

10 тарау. Аудандық мәслихат тұрақты комиссияларының қызметi мен өкiлеттiгi

      1. Тұрақты комиссиялар:
      1) Аудандық мәслихат сессиясының күн тәртiбi бойынша, сондай-ақ аудандық мәслихат сессиясында қаралатын кез келген мәселе бойынша аудандық мәслихат сессиясының төрағасына, хатшысына ұсыныс енгiзуге.
      2) Өздерiнiң құзырына жататын әрi аудандық мәслихат сессиясының қарауына енгiзiлген мәселелер бойынша қорытындылар беруге;
      3) Өздерiнiң құзырына жататын мәселелер бойынша аудандық мәслихат сессияларында баяндамалар мен қосымша баяндамалар ұсынуға.
      4) Өз құзыретi шегiнде сессияда жергiлiктi атқарушы органдар  басшыларының есептерiн тыңдау туралы аудандық мәслихатқа ұсыныс енгiзуге;
      5) комиссияның жұмысына аудандық мәслихаттың басқа да депутаттарын, сондай-ақ мемлекеттiк органдар, ұйымдар, жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдары өкiлдерiн және азаматтарды тартуға құқылы.
      2. Әкiмдiк, орталық атқарушы органдардың жергiлiктi бюджеттен қаржыландырылатын аумақтық бөлiмшелерiнiң, атқарушы органдардың лауазымды адамдары, ұйымдар белгiленген тәртiпке тұрақты комиссияларға олардың құзыретiндегi мәселелер бойынша қажеттi ақпарат беруге мiндеттi.
      3. Аудандық мәслихаттың тұрақты комиссиялары өз  құзыретiндегi мәселелер бойынша қаулылар қабылдайды.

11 тарау. Аудандық мәслихаттың тұрақты комиссиялары жұмысының
және қаулылар қабылдауының тәртiбi

      1. Тұрақты комиссиялардың отырысы қажеттiлiгiне қарай шақырылады және егер отырысқа олардың құрамына кiретiн депутаттар санының жартысынан астамы қатысса, заңды болып есептеледi.
      2. Тұрақты комиссиялардың қаулысы комиссия мүшелерi жалпы санының көпшiлiк даусымен қабылданады.
      Комиссияның отырысында дауыс беру кезiнде депутаттардың дауысы тең бөлiнген жағдайда, тұрақты комитеттiң төрағасы шешушi дауыс құқығын пайдаланады.
      3. Тұрақты комиссияның қаулысы мен отырыстың хаттамасына оның төрағасы қол қояды, ал бiрнеше тұрақты комиссияның бiрлескен отырысы өткiзiлген жағдайда,  тиiстi комиссиялардың төрағалары қол қояды.

12 тарау. Аудандық мәслихаттың тексеру комиссиясы

      1. Аудандық мәслихат жергiлiктi бюджеттiң атқарылуына бақылау үшiн өз өкiлеттiгi мерзiмiне аудандық мәслихат тексеру комиссиясының, тексеру комиссиясының төрағасын аудандық мәслихат депутаттар арасынан сайлайды. Тексеру комиссиясы мүшелерiнiң санын  аудандық мәслихат белгiлейдi.
      2. Тексеру комиссиясының төрағасын аудандық мәслихат депутаттар арасынан сайлайды. Аудандық мәслихаттың тексеру комиссиясының төрағасы өз қызметiн басқа жұмыстан босатылған негiзде жүзеге асырады.
      3. Тексеру комиссиясының жұмысына аудандық мәслихат депутаты емес адамдар да шарт негiзiнде тартылуы мүмкiн.
      4. Тексерулер аудандық мәслихаттың, тексеру комиссиясының аудандық мәслихат хатшысының шешiмдерiмен, аудандық мәслихат депутаттары санының кемiнде үштен бiрiнiң талап етуi бойынша, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген өзге де жағдайларда жүргiзiлуi мүмкiн. Тексеру нәтижесi бойынша тексеру комиссиясы акт жасап, ол туралы аудандық мәслихат пен әкiмдiкке хабарлайды. Тексеру жылына кемiнде бiр рет жүргiзiледi.
      5. Аудандық мәслихат депутаты басқа жұмыстан босатылған негiзде тексеру комиссиясының төрағасы болып сайланған жағдайда, оған аудандық мәслихат аппаратының басшысы үшiн белгiленген мөлшерде жалақы белгiленедi.
      6. Тексеру комиссиясының өкілеттігі мен жұмыс тәртібі мәслихат регламентімен белгіленеді.

13. Аудандық мәслихаттың уақытша комиссиялары

      1. Аудандық  мәслихаттың құзырына жатқызылған мәселелердi сессияларда қарауға әзiрлеу мақсатында аудандық мәслихат не аудандық мәслихат хатшысы уақытша комиссиялар құруға құқылы. Уақытша комиссиялардың құрамын, мiндеттерiн, өкiлеттiк мерзiмдерiн және құқықтарын мәслихат оларды құру кезiнде белгiлейдi.
      2. Аудандық мәслихаттың уақытша комиссиялары өз құзыретiндегi мәселелер бойынша қорытындылар қабылдайды.
      3. Уақытша комиссия жұмысына қатысқаны үшiн ақы төленбейдi.

14. Аудандық мәслихатының депутаттарын сайлау жөнiндегi округтiк учаскелiк сайлау комиссияларын құру және сайлау

      1. Сайлау комиссияларының жаңа құрамын құру және сайлау- сайлау комиссияларының өкiлеттiктерiнiң аяқталуына кемiнде бiр ай қалғанда басталады және кемiнде үш күн қалғанда аяқталады.
      2. Аудандық мәслихаттың хатшысы сайлау комиссияларын құру туралы бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға кемінде үш күн  қалғанда өз өкімімен депутаттар мен аппарат қызметкерлері ішінен Уақытша комиссия құру жөнiнде Жұмыс тобын құрады.
      Аудандық мәслихаттың уақытша комиссиясы саяси партиялардан және басқа қоғамдық бiрлестiктерден, олардың құрылымдық бөлiмшелерiнің, жоғары тұрған комиссиялардан құрылатын сайлау комиссиялардың құрамына ұсынылған үміткерлер туралы түскен құжаттарды жинау және өңдеумен айналысады. Әрбір саяси партия сәйкесті сайлау комиссияларына өздерінің бір өкiлдерiн ғана ұсына алады. Саяси партиялар, сандай-ақ олардың құрылымдық бөлiмшелерi осы партияның мүшесi болмаған адамдарды да сайлау комиссисы құрамына үміткерлікке ұсына алады. Уақытша комиссияға саяси партиялар, басқа қоғамдық бiрлестiктер, жоғары тұрған  комиссиялар ұсынатын құжаттар тiзбесiне кіретіндер:
      1) саяси партиялардың немесе басқа қоғамдық бiрлестiктердің, олардың құрылымдық бөлiмшелерiнің әділет органдарында тіркелгендігі  жөніндегі құжатының көшiрмесi;
      2) саяси партиялардың немесе басқа қоғамдық бiрлестiктердің, олардың құрылымдық бөлiмшелерiнiң, жоғарғы сайлау комиссиясының сәйкесті сайлау комиссиясының құрамына үміткерлер ұсыну туралы отырысы хаттамасының үзіндісі;
      3) үміткердің сайлау комиссиясы жұмысына қатынасуға келiсiмi туралы аудандық мәслихатқа өтiнiшi және кандидат туралы биографиялық мәліметтер.
      3. Сайлау комиссиясы құрамы жобасын дайындау кезінде Жұмыс тобы бiрiншi кезекте саяси партиялардан түскен ұсыныстарды әрі қарай, комиссия мүшесі жетіден кем болған жағдайда басқа қоғамдық бiрлестiктер мен жоғары тұрған сайлау комиссияларының ұсыныстарын есепке алады.
      4. Жаңа сайлау комиссияларының құрамдарына ұсыныстардың түсу мерзiмi аяқталғанда, Жұмыс тобы сайлау комиссиялары мүшелерiн сайлау жөнiндегi бюллетеньдер мен сессия шешiмiнiң жобаларын дайындайды.
      5. Шешiм жобасы мен бюллетеньдер жеке-жеке дайындалады:
      1) аудандық сайлау комиссия бойынша;
      2) аудандық мәслихатқа депутат сайлау жөнiндегi округтiк  сайлау комиссия бойынша.
      3) учаскелiк сайлау комиссия бойынша
      6. Саяси партиялардың басқа да қоғамдық бiрлестiктер мен жоғары  тұрған сайлау комиссияларының сайлау комиссияларының құрамдарына ұсынылған барлық кандидатуралар Жұмыс тобының арнайы журналына келiп түскен және тiркелiнген кезек ретiмен бюллетеньдер және шешiмдер жобаларына енедi.
      7. Сайлау комиссиясының құрамын сайлау жөніндегі бюллетеньдерi сессияға қатынасып отырған барлық аудандық мәслихат депутаттары алып, өз қолдарымен жеке толтырады. Дауысқа салудың қорытындысын сессияда бекiтiлген Санақ комиссиясы жүргiзедi. Санақ комиссиясының сандық құрамы, төрағасы  мәслихаттың сессиясымен анықталады. Сессияға қатысушы депутаттардың көпшiлiк дауысын алған комиссия мүшелерi сайланды деп есептелiнедi.
      8. Саяси партиялардан сәйкес сайлау комиссиясы мүшелерiнiң ұсынысына тең (жетi) ұсыныстар түскен жағдайда Жұмыс тобы мәслихаттың сессиясына осы сайлау комиссиясының құрамына дауыс беру ұсынысын енгiзедi. Саяси партиялардан сәйкес сайлау комиссиясы мүшелерiнiң санынан артық (жетiден аса) ұсыныстар түскен жағдайда Жұмыс тобы мәслихаттың сессиясында осы сайлау комиссиясының сайлауын рейтингiлiк дауысқа салуды ұсынады.
      9. Саяси партиялардан сәйкесті сайлау комиссиясына ұсынылған мүшелер саны жеткіліксіз (жетiден кем) болған жағдайда бюллетеньдегі үміткердің бос орнына басқа қоғамдық бiрлестiктерден түскен үміткерлерді, ал ондай кандидатуралар болмаған жағдайда, жоғары тұрған сайлау комиссиясының кандидатураларын енгiзедi (түсу ретiне сәйкес). Бос орындардың санына тең ұсыныстар түскен жағдайда уақытша комиссия сессияға осы сайлау комиссиясының құрамына дауыс беру ұсынысын енгiзедi. Бос орындардың санынан артық ұсыныстар түскен жағдайда Жұмыс тобы мәслихаттың сессиясында комиссия құрамына саяси партиялардың өкiлдерiн сайлауды, ал бос орындарға рейтингiлiк  дауысқа салуды өткiзуді ұсынады.
      10. Егер де сайлау комиссиясы құрамына дауыс беріп жатқан кезде ұсынылған үміткерлер саны жетiге сәйкес келсе, мәслихат депутаттары нақтылы бір үміткерге қарсылық бiлдiреді ол сол саяси партияның немесе қоғамдық бiрлестiктiң үміткерімен ауыстырылады. Бұндай істі бір-ақ рет жасау ұсынылады.
      11. Бюллетеньге осы кандидатураның қай саяси партиядан (басқа да қоғамдық бiрлестiктен, жоғары тұрған сайлау комиссиясынан)  енгiзiлгенiн, үмiткерлердiң фамилиясы, аты, әкесiнiң аты көрсетiлетiн деректер кiредi. Кандидатуралар фамилияларының он жағында депутаттар белгi қоятын шаршылар бейнеленедi. Депутаттар жетi шаршыда белгi қояды.
      12. Дауысқа салудың қорытындысын мәслихаттың сессиясында  Санақ комиссиясының төрағасы жариялайды.
      13. Санақ комиссиясының төрағасы комиссия төрағаларын, олардың орынбасарлары мен хатшыларын сайлау жөнiндегi сайлау  комиссияларыныңөұйымдастыру отырыстарының өткiзiлу мерзiмдерiн 
(құрылғаннан кейiн жетi күннен аспауы керек) хабарлайды. Санақ комиссиясының төрағасы сайлау комиссиясыныңөұйымдастыру отырысын өткiзетiн сайлау комиссиясының мүшесi туралы хабарлайды. Бұл комиссия мүшесiн белгiлейдi. Депутаттар дауыстарының тең жағдайында ол кандидатура бюллетеньде тұрған орны бойынша анықталады.
      14. Мәслихат хатшысы "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы"»Конституциялық Заңға сәйкес, сәйкесті сайлау комиссиясы құрамының бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануын қамтамасыз етедi. Материалдар басылымның бiр санында қосымшасымен бiрге орналасуы керек.
      15. "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық Заңында қаралған жағдайда мәслихат сәйкесті сайлау комиссиясы мүшесiн босатуға және кеткенінің орнына қайта сайлауға шешiм қабылдайды. Босаған лауазымның орнына осы сайлау комиссиясында өкілдері жоқ саяси партия мен басқа да қоғамдық бiрлестiктердiң өтініштері қабылданады.
      16. Сайлау комиссияларын сессияда сайлаған кезде Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Заңына сәйкес олардың бір ұйымнан болмауын қадағалау керек, мiндеттi түрде сәйкесті әкiмшiлiк аумақтық бiрлiкте тұруын есепке алу керек. Президентке үміткерлер, Парламент және мәслихат депутаттары, сенiмдi тұлғалар, жергiлiктi өзiн-өзi басқару ұйымдарының мүшелерi, жұбайлары және басқа да кандидатқа туыстық қатынасы барлар, сондай-ақ кандидаттың тікелей қарамағындағы тұлғалар сайлау комиссиясының мүшесі бола алмайды.

15 тарау. Аудандық мәслихат сессиясының төрағасы

      1. Аудандық мәслихат сессиясының төрағасын аудандық мәслихат өз депутаттарыныә арасынан сайлайды.
      2. Аудандық мәслихат сессиясының төрағасы ашық дауыс беру арқылы аудандық мәслихат депутаттары жалпы санының көпшiлiк даусымен сайланады.
      3. Аудандық мәслихаттың кезектi сессиясының төрағасы  аудандық мәслихаттың алдыңғы сессиясында сайланады. Сессияның төрағасы болмаған жағдайда оның өкiлеттiгiн мәслихат аудандық хатшысы жүзеге асырады.
      Аудандық мәслихат депутаты аудандық мәслихат сессиясының төрағасы болып күнтiзбелiк жыл iшiнде екi реттен артық сайлана алмайды.
      4. Аудандық мәслихат сессиясының төрағасы:
      1) аудандық мәслихат сессиясын шақыру туралы шешiм қабылдайды;
      2) мәслихат сессиясын әзiрлеуге басшылық жасауды жүзеге асырады, сессияның күн тәртiбiн қалыптастырады;
      3) мәслихат сессиясының отырысын жүргiзедi, аудандық мәслихат регламентiнiң сақталуын қамтамасыз етедi;
      4) аудандық мәслихаттың сессиясында қабылданған немесе бекiтiлген мәслихаттың шешiмiне, хаттамаларға, өзге де құжаттарға қол қояды.
      5). Аудандық мәслихат сессиясының төрағасы өз қызметiн басқа жұмыстан босатылмаған негiзде жүзеге асырады.
      6). мәслихат сессиясында дауыс беру кезiнде депутаттардың дауысы тең бүлiнген жағдайда, аудандық мәслихат сессиясының төрағасы шешушi дауыс құқығын пайдаланады.

16 тарау. Аудандық мәслихаттың хатшысы

      1. Аудандық мәслихаттың хатшысы тұрақты негiзде жұмыс iстейтiн лауазымды адам болып табылады. Оны аудандық мәслихат сессиясында депутаттардың арасынан ашық немесе дауыс беру арқылы депутаттар жалпы санының көпшiлiк даусымен мәслихат сайлайды және  қызметтен босатады. Аудандық мәслихаттың хатшысы аудандық мәслихат өкiлеттiгi мерзiмiне сайланады.
      2. Мәслихат хатшысы лауазымына кандидатураларды мәслихат депутаттары мәслихат сессиясында ұсынады.
      3. Мәслихат хатшысы:
      1) аудандық мәслихат сессиясын және оның қарауына енгiзiлетiн мәселелердi әзiрлеудi ұйымдастырады, хаттама жасалуын қамтамасыз етедi және сессия төрағасымен бiрге мәслихат сессиясында қабылданған немесе бекiтiлген шешiмдерге, өзге де құжаттарға қол қояды;
      2) аудандық мәслихат депутаттарының өз өкiлеттiктерiн жүзеге асыруына жәрдемдеседi, оларды қажеттi ақпаратпен қамтамасыз етедi, депутаттарды аудандық мәслихат сессияларына, оның тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының жұмысына және сайлау округтерiндегi жұмысқа қатысуы үшiн қызметтiк мiндеттерiн  орындаудан босатуға байланысты мәселелердi қарайды;
      3) депутаттар сауалдарының және депутаттық өтiнiштердiң қаралуын бақылайды;
      4) аудандық мәслихат аппаратының қызметiне басшылық жасайды, оның қызметшiлерiн қызметке тағайындайды және қызметтен босатады;
      5) сайлаушылар өтiнiштерi туралы және олар бойынша қабылданған шаралар аудандық мәслихатқа ұдайы ақпарат берiп отырады;
      6) аудандық мәслихаттың жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарымен өзара iс-қимылын ұйымдастырады;
      7) өз құзыретiндегi мәселелер бойынша өкiмдер шығарады;
      8) аудандық мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен өзге де органдарының және депутаттық топтардың қызметiн үйлестiредi;
      9) мемлекеттiк органдармен, ұйымдармен, жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарымен және қоғамдық бiрлестiктермен қарым- қатынастарда аудандық мәслихат атынан өкiл болады;
      10) аудандық мәслихат шешiмдерiнiң жариялануын қамтамасыз етедi, олардың орындалуына бақылау жасау жөнiндегi iс-шараларды белгiлейдi;
      11) аудандық мәслихат шешiмi бойынша өзге де мiндеттердi орындайды.
      4. Аудандық мәслихат хатшысының аудандық мәслихаттың тұрақты комиссияларында болуға құқығы жоқ.
      5. Аудандық мәслихаттың хатшысы болмаған кезде оның өкiлеттiгiн мәслихат сессиясы төрағасының шешiмi бойынша аудандық мәслихат тұрақты комиссияларының бiрiнiң төрағасы уақытша жүзеге асырады.
      6. Аудандық мәслихат депутаты тұрақты негiзде аудандық мәслихат хатшысы болып сайланған жағдайда, оған аудан әкiмiнiң орынбасары үшiн белгiленген мөлшерде жалақы белгiленедi.

17. Аудандық мәслихат депутаты

      1. Аудандық мәслихат депутаты жалпы мемлекеттiк мүдделерді ескере отырып, аудан халқының еркiн бiлдiредi.
      2. Аудандық мәслихат депутатының өкiлеттiгi аудан сайлау комиссиясы оны депутат ретiнде тiркеген кезден басталып, аудандық мәслихат өкiлеттiгi тоқтатылған кезден бастап тоқтайды.
      3. Аудандық мәслихат депутатының өкiлеттiгi мынадай жағдайларда:
      1) депутат заңдарға сәйкес депутаттық мiндеттердi орындаумен сыйымсыз лауазымға сайланса немесе тағайындалса;
      2) депутатты әрекетке қабiлетсiз деп тану туралы сот шешiмi заңды күшiне енсе;
      3) аудандық мәслихаттың өкiлеттiгi тоқтатылса;
      4) депутат қайтыс болса;
      5) Ол Қазақстан Республикасының азаматтығынан айырылса;
      6) соттың депутатқа қатысты айыптау үкiмi заңды күшiне енсе;
      7) аудан тысқары жерге тұрақты тұруға кетсе;
      8) депутаттың орнынан түсу туралы жеке өтінішіне байланысты
      9) депутат өз мiндеттерiн жүйелi түрде орындамаса, оның iшiнде аудандық мәслихат сессиясының жалпы отырыстарына дәлелдi себептерсiз қатарынан үш реттен артық қатыспаса, мерзiмiнен бұрын тоқтатылады.
      4. Депутаттың өкiлеттiгiн мерзiмiнен бұрын тоқтату туралы шешiм аудандық сайлау комиссиясының ұсынуы бойынша, қатысып отырған депутаттардың жалпы санының көпшiлiк даусымен аудандық мәслихат сессиясында қабылданады.
      5. Аудандық мәслихаттың депутаты, тұрақты комиссиясы аудандық мәслихат сессиясының төрағасына, аудандық мәслихат хатшысына аудан әкiмiне, аудан аумағында орналасқан кәсiпорындардың, ұйымдар мен мекемелердiң басшыларына аудандық мәслихаттың құзыретiне жататын мәселелер бойынша сауалдар беруге құқылы.
      6. Сауал сессияға жазбаша немесе ауызша түрде енгiзiледi. Жазбаша түрде енгiзiлген сауал жария етiлуге тиiс. Сауал берiлген  мемлекеттiк орган, лауазымды адам аудандық мәслихаттың сессиясында сауалға жазбаша немесе ауызша жауап беруге мiндеттi. Сауалға жауап түскен күннен бастап 30 күннiң, ал қосымша зерделеу мен тексерудi қажет етпейтiн өтiнiштер бойынша - 10 күннiң iшiнде берiледi.
      7. Қосымша тексерулер жүргізу қажет болған жағдайларда бұл мерзiмдердi аудандық мәслихат ұзартуы мүмкiн, ол туралы аудандық мәслихаттың депутатына хабарланады.
      8. Қажет болған жағдайда сауалға қайтарылған жауап және оны талқылаудың нәтижелерi бойынша аудандық мәслихат шешiм қабылдайды.

18 тарау. Депутаттың өз өкiлеттiгiн жүзеге асыруы кезiндегi құқықтары мен мiндеттерi

      1. Депутат:
      1) сайлауға және аудандық мәслихат сессиясының төрағасы, аудандық мәслихат хатшысы, тексеру комиссиясының төрағасы, тұрақты комиссияның төрағасы немесе мүшесi болып сайлануға, аудандық мәслихаттың өзге де органдарына сайлануға;
      2) аудандық мәслихат сессиясы мен оның тұрақты  комиссияларында және өзге де органдарда қарау үшiн мәселелер ұсынуға, оларды қарауға және шешiмдер қабылдауға қатысуға;
      3) аудандық мәслихаттың аумағында орналасқан жергiлiктi атқарушы органдар мен ұйымдарға аудандық мәслихаттың құзыретiне жатқызылатын мәселелер бойынша сауалдар беруге және жолданымдар жiберуге;
      4) өз округiнiң сайлаушыларымен, сондай-ақ жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарымен және ұйымдармен кездесулер мен жиналыстар өткiзуге;
      5) аудандық мәслихат сессиясында аудан аумағында орналасқан жергiлiктi атқарушы орган мен ұйымдардың лауазымды адамдарының аудандық мәслихаттың құзыретiне жатқызылған мәселелер бойынша есептерiн тыңдау туралы ұсыныстар енгiзуге;
      6) аудандық әкiмдiктiң отырыстарының жұмысына қатысуға;
      7) аудандық мәслихат пен оның органдары отырыстарының стенограммаларымен және хаттамаларымен танысуға;
      8) белгiленген заң тәртiбiмен тiркелген саяси партиялар мен өзге де қоғамдық бiрлестiктердiң депутаттық топтары түрiнде депутаттық бiрлестiктер құруға құқылы. Депутаттық топ мәслихаттың кемiнде бес депутатын бiрiктiруге тиiс.
      9) Депутаттық топтарды тiркеу мәслихат сессиясында жүзеге  асырылады.
      10) заңдарда және аудандық мәслихат регламентiнде көзделген өзге де iс-әрекеттердi жүзеге асыруға құқылы.
      2. Депутат:
      1) аудандық мәслихаттың және өзi құрамына сайланған оның органының жұмысына қатысуға;
      2) өз округі сайлаушыларымен тұрақты байланыс жасауға, оларға аудандық мәслихаттың жұмысы, оның тұрақты комиссиялары мен өзге де органдарының қызметi, облыстық мәслихат шешiмдерiнiң орындалуы туралы ұдайы хабарлап отыруға, аудандық мәслихат шешiмдерiнiң орындалуын ұйымдастыруға және бақылау жасауға қатысуға;
      3) сайлаушылардың өзiне келiп түскен өтiнiштерiн қарауға, азаматтарды жеке қабылдауды ұдайы жүргiзуге мiндеттi.
      3. Аудандық мәслихаттың әрбiр депутатына өкiлеттiктерiн кедергiсiз және тиiмдi жүзеге асыру үшiн жағдай жасалуына, оның құқықтарын, қадiр-қасиетi мен ар-ожданын қорғауға кепiлдiк берiледi.

19 тарау. Депутаттық қызметтi жүзеге асыруға байланысты шығыстарды өтеу

       Депутат регламентте белгiленген тәртiппен аудандық мәслихат сессияларын, тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының отырыстарын өткiзу кезеңiнде, депутаттық өкiлеттiктердi жүзеге асыру уақытында оған негiзгi жұмыс орны бойынша жергiлiктi бюджеттiң қаражаты есебiнен орташа жалақысы, бiрақ осы қызметте бiр жылға дейiнгi жұмыс стажы бар аудан әкiмi аппараты басшысының жалақысынан аспайтын мөлшерде және жол жүру уақыты ескерiлiп, сессиялар өтетiн мерзiмдегi iссапар шығыстары өтеле отырып, қызметтiк мiндеттерiн орындаудан босатылады.

20 тарау. Аудандық мәслихат өкiлеттiгiн тоқтату негiздерi

       1. Аудандық мәслихат өкiлеттiгi Қазақстан Республикасының Конституциясында белгiленген өкiлеттiк мерзiмi аяқталғанда тоқтатылады.
      2. Аудандық мәслихат өкiлеттiгiн мынадай жағдайларда:
      1) Қазақстан Республикасының Конституциясын, заңдарын сот тәртiбiмен заңсыз деп танылған шешiмдер қабылдау түрiнде бiрнеше рет (екi және одан да көп) бұзса;
      2) егер жаңадан сайланған аудандық мәслихат бiрiншi сессиясы ашылған күннен бастап отыз күн өткенше өз құрылымын белгiлемесе және тиiстi органдарын құрмаса;
      3) қайта ұйымдастырылса немесе таратылса;
      4) аудандық мәслихат өз депутаттары жалпы санының кемiнде үштен екiсiнiң жасырын даусымен өзiн-өзi тарату туралы шешiм қабылдаса;
      5) аудандық бюджеттi ауданды дамытудың жоспарларын, экономикалық және әлеуметтiк бағдарламаларын екi рет бекiтпеумен бiлдiрiлген облыстық әкiмдiкпен арада ескерiлмейтiн келiспеушiлiктер болса;
      6) ауданды басқару схемасын екi бекiтпеумен бiлдiрiлген өкiммен арада ескерiлмейтiн келiспеушiлiктер болса;

21 тарау. Мәслихаттың аудан әкiмiне сенiмсiздiк бiлдiру өкiлеттiгi

      1. Мәслихат өз депутаттары жалпы саныныңӨүштен екiсiнiң даусымен әкiмге сенiмсiздiк бiлдiруге және тиiсiнше Қазақстан Республикасы Президентiнiң алдына оны қызметiнен босату туралы мәселе қоюға құқылы.
      2. Әкiмi ұсынған ауданды дамытудың жоспарларын, экономикалық және әлеуметтiк бағдарламаларын, аудандық бюджеттiң атқарылуы туралы есептердi аудандық мәслихаттың екi рет бекiтпеуi аудандық мәслихаттың аудан әкiмiне сенiмсiздiк бiлдiруi туралы мәселенi қарауы үшiн негiз болып табылады.

22 тарау. Аудандық мәслихат аппараты

       1. Аудандық мәслихат аппараты аудандық мәслихат пен оның органдарын ұйымдастырушылық, құқықтық, материалдық-техникалық және өзге де қамтамасыз етудi жүзеге асырады, депутаттарға өздерiнiң өкiлеттiгiн жүзеге асыруға көмек көрсетедi.
      2. Аудандық мәслихат аппараты мемлекеттiк қызметшiлерiнiң қызметi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.
      3. Аудандық мәслихаттың өкiлеттiк мерзiмiнің аяқталуымен, облыстық мәслихат өкiлеттiгi мерзiмiнен бұрын тоқтатылған және оның депутаттарының жаңа құрамы сайланған жағдайларда, аудандық мәслихат аппараты мемлекеттiк қызметшiлерiнiң қызметi тоқтатылмайды.
      4. Аудандық мәслихат аппараты жергiлiктi бюджет есебiнен ұсталатын мемлекеттiк мекеме болып табылады.
      5. Аудандық мәслихат аппаратының жұмысы аудандық мәслихаттың хатшысы бекiткен ереже негiзiнде жүргiзiледi.