Об утверждении Правил благоустройства, санитарной очистки территорий, содержания, защиты и сноса зеленых насаждений в Карабалыкском районе

Решение маслихата Карабалыкского района Костанайской области от 17 февраля 2004 года № 21. Зарегистрировано Департаментом юстиции Костанайской области 5 марта 2004 года № 2799. Утратило силу - Решением маслихата Карабалыкского района Костанайской области от 18 июля 2008 года № 94

Сноска. Утратило силу - Решением маслихата Карабалыкского района Костанайской области от 18.07.2008 № 94.

В соответствии с подпунктом 8) пункта 1 статьи 6 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан" от 23 января 2001 года № 148-II, Кодекса Республики Казахстан "Об административных правонарушениях" от 30 января 2001 года № 156-II Карабалыкский районный маслихат РЕШИЛ:

1. Утвердить Правила благоустройства, санитарной очистки территорий, содержания, защиты и сноса зеленых насаждений в Карабалыкском районе (прилагается).
2. Решения Карабалыкского районного маслихата № 172 от 18 июля 2003 года "Об утверждении правил содержания и защиты зеленых насаждений" номер государственной регистрации 2403, опубликовано в районной газете "Айна" № 44, 47 от 24 октября, 14 ноября 2003 года, № 175 от 18 июля 2003 года "Об утверждении правил благоустройства территории населенных пунктов" номер государственной регистрации 2402, опубликовано в районной газете "Айна" № 44, 47 от 24 октября, 14 ноября 2003 года считать утратившим силу.

Председатель сессии

Секретарь районного маслихата

Утверждены
решением внеочередной
сессии третьего созыва
Карабалыкского районного
маслихата от 17 февраля
2004 года № 21

Правила благоустройства,
санитарной очистки территорий, содержания, защиты
и сноса зеленых насаждений в Карабалыкском районе

Настоящие Правила определяют порядок благоустройства, содержания, охраны и эксплуатации его элементов, порядок поддержания чистоты, уборки территорий и улиц, содержания, защиты и сноса зеленых насаждений в населенных пунктах Карабалыкского района, а так же права, обязанности и ответственность юридических и физических лиц в данном вопросе.

Глава 1. Основные понятия и определения

1. Благоустройство - комплекс элементов и работ, обеспечивающих удобную, комфортную и безопасную жизнедеятельность человека на территории района. Данный комплекс работ предусматривает организацию, содержание, эксплуатацию, ремонт и охрану объектов и элементов благоустройства по следующим основным направлениям:
1) инженерное благоустройство;
2) внешне - эстетическое благоустройство;
3) санитарное благоустройство;
4) озеленение.
2. Отведенная территория - земельный участок, переданный землепользователю в собственность или землепользование с соответствии с решением местного исполнительного органа для размещения принадлежащих ему объектов (здании, сооружении, строении).
3. Закрепленная территория - участок земли, тяготеющий к отведенной территории, используемый для его обслуживания, или являющийся охранной зоной.
4. Зеленые насаждения - деревья, кустарники, травянистые культуры, расположенные на специально отведенных для них участках и массивах районных территорий (сады, парки, бульвары, уличное озеленение, цветники, газоны).
5. Землепользователь - юридическое или физическое лицо использующее земельные участки, независимо от целей и форм собственности.
6. Инженерные сети и сооружения - важнейшие элементы инженерного благоустройства сел и поселков, предназначенные для комплексного обслуживания, нужд населения сел и поселков, предприятий, для сбора и отвода поверхностных вод с территории населенных пунктов района.
7. Малые архитектурные формы - сравнительно небольшие по объему объекты как декоративного, так и утилитарного характера:
1) декоративные сооружения - скульптуры, фонтаны и декоративные водоемы, стеллы, барельефы, вазы для цветов, флагштоки и прочее;
2) сооружения утилитарного характера - беседки, павильоны, киоски, торговые тележки, скамьи, урны, таблички улиц, домов и рекламы, почтовые ящики и прочее.
8. Накрывочный полог (тент) - специальное приспособление (полотно), предназначенное для предотвращения падения, засорения, распыления на проезжую часть перевозимых сыпучих грузов.
9. Незастроенная территория - территория, на которой отсутствуют все виды наземной и подземной застройки, ограничивающие применение основных норм проектирования.
10. Общественные места - зоны отдыха общего пользования (парки, пляжи, скверы), площади, остановки транспорта.
11. Улица - территория, на которой размещены проезжая часть, тротуары, зеленые насаждения, подземные и наземные инженерные сети.

Глава 2. Общие положения

12. Предприятия, учреждения, организации, независимо от форм собственности и организационно-правовых форм, общественные объединения, должностные лица и граждане обязаны соблюдать правила благоустройства, обеспечивать надлежащую чистоту и порядок на территории сел и поселков, поддерживать в исправном состоянии здания и сооружения.
13. Государственные, общественные и частные предприятия, организации и учреждения, не зависимо от их ведомственного подчинения, а также владельцы частных домовладении обязаны своевременно заключать договоры на удаление бытовых отходов, а также систематически убирать и содержать за свой счет в чистоте и порядке территории, закрепленные за ними в установленном законном порядке, согласно архитектурным и санитарным требованиям, а именно:
1) жилье, культурно-бытовые, административные, промышленные и торговые здания, вокзалы, а также сады, парки, аллеи и другие места зеленных насаждений;
2) улицы, площади, проезды, дворы, тротуары, зоны отдыха, рынки и прилегающие к ним территории, стоянки автомототранспорта;
3) ограды, заборы, газонные ограждения, все виды рекламы и рекламные установки, установки по декоративной подсветки зданий и памятников, вывески, витрины, лотки, посадочные площадки и павильоны на остановках пассажирского транспорта, фонари уличного освещения, всевозможные опорные столбы, скамейки в садах, парках, бульварах, урны, указатели наименований улиц, остановки транспорта, пешеходов, домовые номерные знаки, трансформаторные установки;
4) содержать в чистоте дворовые территории. Их следует убирать, регулярно подметать, поливать, вывозить снег и мусор в установленные места;
5) бережно сохранять зеленые насаждения, проводить полный комплекс агротехнических мероприятий, полив, обрезку, вырезку сушняка, очистку и побелку стволов деревьев, удаление поросли подроста, внесение удобрений, окопку приствольных кругов молодых деревьев, дезинфекцию и замазку ран, заделку дупел, а также механическую обработку по уничтожению сорняков (полыни, конопли);
6) ежегодно в апреле - мае в зависимости от природно-климатических условий проводить месячник очистки территорий.
14. Уборка территории каждым субъектом собственности производится: в длину - на протяжении территории домовладения, в ширину - от домовладения до дорожного полотна.
Уборка дорожного полотна, улицы, перекрестков с движением общественного автотранспорта, площадей, парков производится предприятиями в соответствии с установленным порядком.
15. Руководители предприятий, организаций, независимо от форм собственности, водители личного транспорта обязаны:
1) при выпуске автотранспорта на улицы сел и поселков обеспечить полное соблюдение санитарно-гигиенических норм и экологических требований;
2) Обеспечить технически исправное состояние автотранспорта, не допуская загрязнения дорожного полотна и атмосферного воздуха.
16. Запрещается эксплуатация и въезд на территорию сел и поселков автотранспортных и других механических средств, не отвечающих санитарным, гигиеническим и экологическим требованиям, влекущих загрязнение окружающей среды.
17. Уборка территорий автобусных остановок и стоянок такси, расположенных против жилой застройки, возлагается на соответствующие коммунальные службы, предприятия, учреждения, организации, арендаторов и застройщиков, за которыми закреплены для уборки данные территории.
18. Общественные места и незастроенные территории убираются в соответствии с санитарными правилами и нормами.
19. Планово-регулярную очистку территории следует проводить по договорам-графикам, составленным между организацией, производящей удаление отходов и согласованной с учреждением санитарно-эпидемиологической службой.
20. У административных и производственных зданий, предприятий торговли и общественного питания, зрелищных учреждений, на территории жилой застройки должны оборудоваться места стоянки автомобильного транспорта.
Въезд и стоянка транспортных средств на газонах и других местах зеленых насаждений, на землях общего пользования жилых домов, магазинов, аптек, рынков, служебных зданий запрещается.
21. Запрещается мойка и ремонт автотранспортных средств на землях общего пользования. Запрещается мыть автомобили, мотоциклы и другие транспортные средства у водоразборных колонок, на пляжах рек и водоемов, в водоохранных полосах, в местах массового отдыха людей, подъездов жилых домов.

Глава 3. Порядок установки и содержание
малых архитектурных форм на территории сел
и поселков Карабалыкского района

22. Все элементы внешнего благоустройства, в том числе и отделка фасадов зданий, должны быть выполнены в соответствии с правилами, определяющими порядок застройки территории сел и поселков. Фасады предприятий торговли и сферы обслуживания должны быть освещенными.
23. Строительство и установка малых архитектурных форм на территории сел и поселков допускается только после согласования с соответствующими службами района.
24. Все установки малых архитектурных форм должны содержаться в исправном состоянии.
25. Владельцы жилых, служебных, производственных и административных зданий и сооружения обязаны содержать в исправном состоянии указатели улиц и номерные знаки.
26. Юридические лица всех форм собственности у входа в здания обязаны иметь вывески с наименованием юридического лица на государственном и русском языках и обеспечить их надлежащее состояние.

Глава 4. Порядок содержания инженерных сетей,
сооружений и коммуникации

27. Юридические и физические лица, в ведении которых находятся инженерные коммуникации, обязаны регулярно следить за техническим состоянием инженерных сетей и сооружений, которые могут вызвать нарушения благоустройства сел и поселков, а именно:
1) не допускать затопления территории;
2) следить за санитарным состоянием отведенных и охранных зон, за тем, чтобы крышки люков, водопроводной сети должны находится на возвышении с оборудованием оголовков, перекрытия колодцев канализационной сети содержались в исправном состоянии;
3) следить за состоянием твердого либо грунтового покрытия над подземными сетями, которые могут нарушиться вследствие несоблюдения правил монтажа, обратной засыпки и эксплуатации;
4) следить за состоянием газопровода, своевременно производить его покраску.
28. В случае производства капитального ремонта или реконструкции территории с твердым покрытием, доведение отметок, люков, колодцев, инженерных сетей до требуемых норм производится за счет заказчика ремонта.
29. При разработке технической документации на строительство зданий и сооружений и подземных коммуникаций проектные организации обязаны разрабатывать порядок организации работ, обеспечивающий максимальное сохранение деревьев и кустарников, находящихся на участках строительства.

Глава 5. Уборка и содержание территорий
в зимнее время

30. Уборка снега на улицах и площадях должны производиться предприятиями, организациями и другими хозяйственными субъектами с закрепленных за ними территорий.
Запрещается загромождение проездов и проходов, укладка снега и льда в газоны с посадками, очистка улиц, площадей роторными снегоочистительными машинами, в местах произрастания зеленых насаждений.
31. Очистка крыш от снега и удаление наростов на карнизах, крышах и водосточных трубах должна производиться систематически силами и средствами владельцев и арендаторов заданий и сооружений с обязательным соблюдением мер предосторожности во избежание несчастных случаев с пешеходами и повреждений воздушных сетей, светильников и зеленых насаждений.
Сброшенный с крыш снег должен быть немедленно вывезен.
32. Механизированная посыпка песком проезжей части улиц, площадей, мостов, перекрестков, подъемов и спусков производится в плановом порядке специализированными службами коммунальных предприятий.
33. Кооперативы собственников квартир, домоуправление, предприятия, учреждения, общественные организации, лица и предприятия иных форм собственности, арендующие помещения, обязаны заключать со специализированными службами коммунального хозяйства, имеющими специальную технику, договоры на механизированную посыпку песком тротуаров, площадок и других мест прохода и скопления людей или производить эти работы на указанных местах своими силами и средствами.
Землепользователи обязаны на отведенных и закрепленных территориях предусматривать противогололедные мероприятия (скалывание льда и снега, посыпку скользких мест инертными или аналогичными материалами).

Глава 6. Освещение территорий
сел и поселков Карабалыкского района

34. Освещение территорий сел и поселков обеспечивается установками наружного освещения. К установкам наружного освещения относятся:
1) устройства электроснабжения питающие сети, пункты питания, распределительные сети;
2) устройства защиты и заземления электросетей;
3) устройства управления;
4) опоры кронштейнов, тросовых подвесов.
35. Опоры располагаются в поперечниках транспортных магистралей, улиц на дорожной сети в соответствии с технической документацией.
36. На пересечениях улиц и дорог опоры устанавливают до начала закругления тротуаров соответствующих радиусов, На аллеях и пешеходных дорогах опоры размещают вне пешеходной части дорожек - на газонах, в ряду с деревьями.
37. Узкие проезды, тротуары и площадки расположенные у зданий, допускается освещать светильниками, устанавливаемыми на стенах зданий при условии удобного доступа к ним.
38. Содержание и обслуживание установок наружного освещения включает следующие мероприятия:
1) поддерживание технически исправного состояния установок наружного освещения, при котором количественные и качественные показатели соответствуют заданным параметрам, включая замену ламп и вышедших из строя рассеивателей в светильниках, чистку светильников, замеры уровня освещенности;
1) обеспечение регламентируемого режима работы установок наружного освещения, контроля современного включения по графику, утвержденному решением местного органа исполнительной власти, частичного или полного отключения, выявления не горящих светильников, повреждений, неотложного устранения их.
39. Для выявления процента горения светильников и состояния установок наружного освещения проводятся контрольные проверки один раз в две недели, составляется акт по состоянию установок наружного освещения.
40. Металлические опоры, кронштейны и другие элементы установок наружного освещения окрашиваются в зависимости от состояния покрытия, но не реже одного раза в три года.
41. Для общего освещения витрин принимают обычно неоновые лампы. Для дополнительного направленного освещения используют лампы накаливания.
42. При освещении афиш, стендов, витрин световые приборы размещают так, чтобы зеркальное составляющая светового потока, отраженная от освещаемой поверхности, не попадала в поле зрения смотрящего человека.
43. Для исключения прямого попадания прямого света ламп в поле зрения пешехода, водителя, предусматривается защитный угол осветительных приборов или устанавливаются специальные экранирующие решетки.

Глава 7. Снос и разборка строений
на территории района

44. К работам по расчистке территорий от ветхих и изношенных строений приступают после юридического обеспечения законности выполнения данной процедуры в соответствии с действующим законодательством.
45. Выполнение указанных работ производится рабочими соответствующих квалификаций, привлечением требуемых машин и механизмов.
46. После произведенного демонтажа или сноса строения строительные отходы (мусор) вывозится на полигоны твердых бытовых отходов, а участок подлежит рекультивации.

Глава 8. Порядок содержания,
защиты и сноса зеленых насаждений

47. Зеленые насаждения являются важным оздоровительным фактором и украшением сел и поселков, их охрана и содержание - обязанность каждого учреждения, предприятия, организации независимо от форм собственности, каждого гражданина.
48. Одним из основных направлений благоустройства сел и поселков Карабалыкского района является максимально возможное сохранение зеленого фонда, в результате хозяйственной деятельности юридических лиц, независимо от форм собственности, и физических лиц в Карабалыкском районе.
49. При производстве строительных, ремонтных и других работ предприятия, организации и физические лица (именуемые в дальнейшем заказчики) обязаны:
1) ограждать зеленные насаждения от повреждения, отдельные насаждения брать в короба во избежание их поломки или повреждения;
2) оставлять при замощении и асфальтировании дорог, тротуаров, проездов, площадей приствольную лунку ограниченную поребриком размером не менее 1х1 метр, с целью создания оптимального открытого почвенного пространства вокруг зеленых насаждений;
3) при реконструкции и строительстве дорог, тротуаров в зоне размещения зеленых насаждений не допускать изменения вертикальных отметок более 5 сантиметров при повышении или понижении. В тех случаях, когда засыпка и обнажение корневой системы неизбежны, в проектах необходимо предусмотреть устройство для сохранения условий для нормального роста зеленых насаждений;
4) при прокладке подъездных дорог к строящимся объектам необходимо учитывать расположение насаждений и не нарушать существующих ограждений зеленых насаждений.
50. В случае невозможности сохранения зеленых насаждений на участках, отводимых под строительство или производство других работ, производится снос зеленых насаждений. При сносе зеленых насаждений учитываются:
1) пылезащитные, ветрозащитные, газоустойчивые и фитонцидные качества объектов зеленого фона;
2) основные биометрические показатели - высота растений, ширина, высота и густота их крон;
3) влияние на декоративность и эстетическое оформление сел и поселков;
4) их оздоровительное влияние в определенной зоне.
51. При производстве работ, требующих сноса зеленых насаждений, заказчик обязан:
1) получить разрешение на снос, пересадку или обрезку зеленых насаждений. Разрешение выдает орган, уполномоченный местным исполнительным органом. Основанием для выдачи разрешения является положительное заключение комиссии по вопросам благоустройства п. Карабалык и сел района;
2) произвести снос, пересадку или обрезку зеленых насаждений своими силами и средствами или заключить договор со специализированной организацией, имеющей лицензию на проведение данного вида работ.
52. В случае получения разрешения на снос зеленых насаждений заказчик заключает договор с организациями, имеющими лицензию на проведение оценки зеленых насаждений, с последующим перечислением денежных средств (стоимости сносимых зеленых насаждений) в местный бюджет.
53. На территориях зеленых насаждений запрещается:
1) складировать строительные материалы, землю, дрова, уголь и другие предметы, засорять газоны, цветники, приствольные лунки;
2) ходить по газонам, ломать или надрезать деревья, кустарники, причинять другие механические повреждения;
3) применять соль и другие вредные для зеленых насаждений вещества с целью очистки улиц, площадей, тротуаров;
4) срывать цветы, сбивать плоды, пасти скот, добывать грунт, песок;
5) загрязнять территории зеленых насаждений промышленными и бытовыми стоками, твердыми бытовыми и промышленными отходами;
6) портить садовый инвентарь и оборудование (скамейки, урны, ограды, газонные решетки);
7) ездить на автомашинах, мотоциклах и других транспортных средствах (за исключением специального транспорта);
8) устраивать остановки пассажирского транспорта возле газонов и живых изгородей;
9) устраивать парковки и стоянки автотранспортных средств на газонах;
10) раскладывать костры, нарушать другие противопожарные правила;
11) прикреплять к деревьям электропровода, колючую проволоку, качели, веревки для сушки белья, делать надписи;
12) обрезать кроны деревьев вне установленных агрономических сроков и без соблюдения правил обрезки;
13) осуществлять самовольные порубки деревьев и кустарниковых насаждений;
14) самовольно устраивать изгороди;
15) устраивать игры: футбол, волейбол, городки и другие (за исключением мест, специально отведенных для этих целей);
16) выкапывать с луковицами и корнями цветы дикой и культурной флоры.
54. Землепользователи обязаны обеспечить охрану и воспроизводство зеленых насаждений на вверенной им территории.

Глава 9. Порядок производства земляных работ,
связанных с разрытиями на территории сел и поселков района

55. Все юридические и физические лица, планирующие проведение работ, связанных с прокладкой подземных коммуникаций, обязаны:
1) в срок до 01 сентября ежегодно подавать заявки и в предстоящий год с указанием месяца, вида и сроков проведения плановых работ. О планируемых работах на территории района своевременно информировать соответствующие службы;
2) производить прокладку и ремонт подземных сетей только после получения разрешения (ордера) на право производства земляных работ в уполномоченном органе;
3) соблюдать требования строительных норм и правил по ограждению объектов при ремонте и реконструкции зданий, сооружений, коммуникаций;
4) обеспечивать своевременный вывоз излишнего грунта и строительного мусора;
5) своевременно производить работы по восстановлению нарушенных дорожных покрытий и дворовых территорий, принимать необходимые меры к приведению в порядок мест раскопок, а также строительных площадок после окончания строительства и ремонта.
56. При проведении работ, связанных с устройством или ремонтом подземных коммуникаций, запрещается:
1) смещение каких-либо наземных строений и сооружений;
2) излишнее разрушение дорожных покрытий и сведение работ без получения соответствующего разрешения (ордера);
3) оставлять на тротуарах, проезжей части и газонах вынутый грунт, остатки строительных материалов и мусора, засыпать крышки колодцев;
4) нарушать сроки и условия работ, указанных в разрешении (ордера).

Глава 10. Обязанности землепользователя

57. Землепользователь обязан:
1) поддерживать в надлежащем санитарном состоянии, определяемом санитарными нормами отведенные и закрепленные территории, инженерные сети и их элементы (колодцы, люки, решетки, опоры, насосные, тепловые пункты, трансформаторные подстанции);
2) для сбора и хранения отходов иметь специально оборудованные площадки с твердым покрытием;
3) обеспечить вывоз и захоронение отходов на полигоне производственных, твердых бытовых отходов (свалка) и жидких нечистот;
4) производить при необходимости дезинфекцию, дератизацию и дезинсекцию на своей территории (для уничтожения мух, тараканов, комаров, мышей и крыс);
5) обеспечить надлежащее содержание подъездных путей к своим строительным площадкам и другим объектам без покрытия, не допуская выноса строительного мусора, грунта за пределы отведенной территории и выезд загрязненных машин и строительных механизмом на улицы населенных пунктов.
58. Землепользователю запрещается:
1) складировать оборудование, тару, сырье, строительные материалы вне отведенной территории;
2) разводить костры, сжигать мусор, опавшие листья, ветки, производственные отходы на территории сел и поселков;
3) использовать методы очистки, носящие вред окружающей среде.

Глава 11. Ответственность за нарушение настоящих Правил

9. За нарушение требований настоящий Правил наступает ответственность в соответствии с Кодексом Республики Казахстан "Об административных правонарушениях".

Қарабалық ауданында көрiктендiру, санитарлық тазалау, жасыл желектердi күтiп ұстау, қорғау және шығарып тастау ережелерiн бекiту туралы

Қостанай облысы Қарабалық ауданы мәслихатының 2004 жылғы 17 ақпандағы № 21 шешімі. Қостанай облысының Әділет департаментінде 2004 жылғы 5 наурызда № 2799 тіркелді. Күші жойылды - Қостанай облысы Қарабалық ауданы мәслихатының 2008 жылғы 18 шілдедегі № 94 шешімімен

Ескерту. Күші жойылды - Қостанай облысы Қарабалық ауданы мәслихатының 2008.07.18 № 94 шешімімен.

Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы № 148-II "Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару туралы" Заңы 6-бабының 1-тармағы 8-тармақшасына, Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 30 қаңтардағы № 156-II "Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы" Кодексiне сәйкес Қарабалық аудандық мәслихаты ШЕШТI:

1. Қарабалық ауданында көрiктендiру, санитарлық тазалау, жасыл желектердi күтiп ұстау, қорғау және шығарып тастау Ережелерi бекiтiлсiн (қоса берiлiп отыр).
2. Қарабалық аудандық мәслихатының 2003 жылғы 18 шiлдедегi № 172 "Жасыл желектердi күтiп ұстау және қорғау Ережелерiн бекiту туралы" мемлекеттiк тiркеу нөмiрi 2403, аудандық "Айна" газетiнде 2003 жылы 24 қазанда № 44,47, 2003 жылдың 14 қарашада, 2003 жылғы 18 шiлдедегi № 175 "Елдi мекендердiң аумақтарын көркейту Ережелерiн бекiту туралы" мемлекеттiк тiркеу нөмiрi 2402, аудандық "Айна" газетiнде 2003 жылы 24 қазанда № 44, 47, 14 қарашада жарияланған шешiмдерiнiң күшi жойылды деп саналсын.

Сессия төрағасы

Аудандық мәслихаттың хатшысы

Қарабалық аудандық мәслихатының
үшінші шақырылған кезектен тыс
сессиясының 2004 жылғы 17 ақпанда
№ 21 шешімімен БЕКІТІЛГЕН

Қарабалық ауданының аумағын көрiктендiру,
санитарлық тазалау, жасыл желектердi ұстау,
қорғау және шығарып тастау
ЕРЕЖЕЛЕРI

Осы Ережелер Қарабалық ауданының елдi мекендерiнде көрiктендiру, оның элементтерiн күтiп ұстау, қорғау және пайдалану тәртiбiн, тазалықты қолдау, аумақтар мен көшелердi тазалау, жасыл желектердi күтiп ұстау, қорғау және шығарып тастау тәртiбiн, сондай-ақ, заңды және жеке тұлғалардың осы мәселедегi құқықтарын, мiндеттерiн және жауапкершiлiгiн анықтайды.

1 тарау. Негiзгi ұғымдар мен анықтамалар

1. Көрiктендiру - адамның аудан аумағында қауiпсiз, жайлы және ыңғайлы ортасын қамтамасыз ететiн элементтерi мен жұмыс кешенi. Бұл жұмыс кешенi кешенi көрiктендiрудiң нысаналары мен элементтерiн ұйымдастыру, күтiп ұстау, пайдалану, жөндеу және қорғауды келесi негiзгi бағыттар бойынша қамтиды:
1) инженерлiк көрiктендiру;
2) сыртқы - әсемдiк көрiктендiру;
3) санитарлық көрiктендiру;
4) көгалдандыру.
2. Бөлiнген аумақ - жергiлiктi атқарушы органның шешiмiне сәйкес жер пайдаланушының жеке меншiгiне немесе жер пайдалануға, оған қарасты нысаналарды (ғимараттар, ғимараттар, құрылыстар) орналастыру үшiн берiлген жер учаскесi.
3. Бекiтiлген аумақ - оған қызмет көрсету үшiн пайдаланатын немесе күзетiлетiн аймақ болып табылатын, бөлiнген аумаққа қосып берiлген жер учаскесi.
4. Жасыл желектер - аудандық аумағының оларға арнайы бөлiнген алаптары мен учаскелерiнде (бақтар, парктер, бульварлар, көше және көгалдандыру, гүлзарлар, газондар) орналасқан ағаштар, көшеттер.
5. Жер пайдаланушы - мақсаттары мен меншiк нысандарына қарамастан, қала шеңберiндегi жер учаскелерiн пайдаланушы заңды немесе жеке тұлға.
6. Инженерлiк желiлер және имараттар - ауданның селолары мен кенттер аумағының бетiндегi суларды жинау және бұру үшiн, қала халқы мен кәсiпорындарының мұқтаждарына кешендi қызмет көрсету үшiн арналған селолар мен кенттер инженерлiк көрiктенуiнiң маңызды элементтерi.
7. Шағын сәулеттiк нысандар - әрi сәндiк, әрi утилитарлық сипаттағы көлемi жағынан салыстырмалы түрде шағын нысаналар:
1) сәндiк имараттар - мүсiндер, фонтандар мен сәндiк су қоймалары, стелдер, барельефтер, гүлге арналған сауыттар, тутұғырлар және таңы басқалар;
2) утилитарлық сипаттағы имараттар - күркелер, павильондар, дүңгiршiктер, сауда арбашалары, телефон және сауда автоматтары, аттракциондар, орындықтар, қоршаулар, урналар, көшелердiң, үйлердiң және жарнамалардың кестешелерi, пошта жәшiктерi және таңы басқалар.
8. Жапқыш (тент) - тасымалданатын сусымалы жүктердiң жолға шашылуын, құлауын, себiлуiн алдын алуға арналған арнайы құрал.
9. Құрылыс салынбаған аумақ - негiзгi жобалау нормаларын қолдануды шектейтiн, жер үстi және жер асты құрылыстарының барлық түрлерi жоқ аумақ.
10. Қоғамдық орындар - жалпы пайдаланатын демалыс аймақтары (парктер, жаңа жайлар, саябақтар), алаңдар, көлiк аялдамалары.
11. Көше - жолдың жүргiншi бөлiгi, тротуарлар, жасыл желектер, жер асты және жер үстi инженерлiк желiлер орналасқан аумақ.

2 тарау. Жалпы ережелер

12. Кәсiпорындар, мекемелер, ұйымдар, меншiк нысанына және ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, қоғамдық бiрлестiктер, лауазымды тұлғалар және азаматтар көрiктенудiң ережесiн ұстануға, қала аумағында тазалықты және тәртiптi қамтамасыз етуге, ғимараттар мен имараттарды оңды жағдайда ұстауға мiндеттi.
13. Мемлекеттiк, қоғамдық және жеке кәсiпорындар, ұйымдар мен мекемелер, олардың ведомстволық бағынуына қарамастан, сондай - ақ жеке иелiктегi үй иеленушiлерi заң белгiлеген тәртiппен, сәулеттiк және санитарлық талаптарға сәйкес, тұрмыстық қалдықтарды жоюға өз уақытылы келiсiм - шарт жасасуға, өз есебiнен оларға бекiтiлген аумақтарды жүйелi жинауға, тазалықта және тәртiпте ұстауға мiндеттi:
1) тұрғын үйдi, мәдени - тұрмыстық, әкiмшiлiк, өнеркәсiп және сауда ғимараттарын, вокзалдар, бақтар, парктер, саябақтар, аллеяларды және басқа да жасыл желектердiң орындары;
2) көшелер, алаңдар, жолдар, аулалар, тротуарлар, демалыс аймақтарын, базарлар және оларға iргелес аумақтарды, автомотокөлiк аялдамаларын;
3) қашалар, қоршаулар, газондық қоршауларды, жарнаманың барлық түрлерi және жарнамалық қондырғыларды, ғимараттар мен ескерткiштерге сәндiк сәуле шашу қондырғылар, маңдайша жазулар, витриналар, жаймалар, жолаушы көлiгiнiң аялдамасындағы павильондар мен отыру алаңдарын, көше жарықтандыру фонарларын, әр түрлi тiреу бағандарды, бақтардағы, парктердегi және бульварлардағы орындықтарды, урналарды, көше атауының көрсеткiштерiн, көлiк, жолаушылар аялдамаларын, үйдiң нөмiрлiк белгiлерiн, мемориалдық тақталарды, трансформаторлық қондырғыларды;
4) аула аумағын тазалықта ұстауға. Оларды жинау, үнемi сыпыру, суару, қар мен қоқысты белгiлеген жерге шығару керек;
5) жасыл желектердi ұқыпты сақтауға, толық кешендi агротехникалық шараларды жүргiзуге, суаруға, қуарған шыбықтарды кесуге, қиып тастауға, ағаштардың тұптерiн тазарту және әктеуге, ағаш түптерiндегi өсiмдiктердi жоюға, тыңайтқыштар енгiзуге, жасқа№аштардың түп айналасын түптеуге, жараларын дизенфекциялауға және сылап бiтеуге, сондай - ақ арам шөптердi (повишкалар, жусандар) жою бойынша механикалық өңдеудi жүргiзуге;
6) жыл сайын сәуiр-мамыр айларында табиғи-климаттық жағдайға байланысты аумақты тазарту айлығын өткiзуге.
14. Әрбiр меншiк субъектiсiмен көшелер мен жол қиылыстарын тазарту жүргiзiледi: ұзынынан - иелiктегi үй аумағының бойына, көлденеңiнен - иелiктегi үйден жол кездемесiне дейiн.
Қоғамдық автокөлiктер қозғалысындағы жол кездемесiн, көшелердi, жол қиылыстарын, алаңдарды, парктердi тазарту кәсiпорындармен белгiленген тәртiпте жүргiзiледi.
15. Кәсiпорындар, ұйымдар басшылары, меншiк нысанына қарамастан, жеке көлiктiң жүргiзушiлерi мiндеттi:
1) автокөлiктi селолар және кент көшелерiне шығарғанда санитарлық-гигиеналық нормалардың және экологиялық талаптардың толық сақталуын қамтамасыз етуге;
2) жол кездемесiн және атмосфералық ауаны ластамай, автокөлiктiң техникалық жарамдылығын қамтамасыз етуге.
16. Санитарлық, гигиеналық және экологиялық сай емес, қоршаған ортаның ластануын туғызатын, сондай-ақ автокөлiктер мен басқа да механикалық құралдарды селолар мен кент аумағына шығаруға және пайдалануға тыйым салынады.
17. Тұрғын үй құрылысына қарсы орналасқан автобус аялдамалары мен такси тұрақтарының аумағын тазалау осы аумақтарды тазалау үшiн бекiтiлген тиiстi коммуналдық қызметтерге, кәсiпорындарға, мекемелерге, ұйымдарға, жалгерлерге және құрылыс салушыларға жүктеледi.
18. Қоғамдық орындар мен құрылыс салынбаған аумақтар санитарлық ережелер мен нормаларға сәйкес тазартылады.
19. Аумақты жоспарлы-жүйелi тазалауды қалдықтарды жоюды жүргiзетiн ұйыммен және санитарлық-эпидемиологиялық қызметi мекемесiмен келiсiлiп құрастырылған келiсiм-шарттар - кестелер бойынша жүргiзу керек.
20. Әкiмшiлiк және өнеркәсiп ғимараттарында, сауда және қоғамдық тамақтандыру кәсiпорындарында, көрiнiстiк мекемелерiнде, тұрғын үй құрылысының аумағында автомобиль көлiгi тұрағының орындары жабдықталуы қажет.
Газондарда, саябақтарда және басқа да жасыл желектер орындарында, тұрғын үйлердiң жалпы пайдаланатын жерлерiнде, дүкендердiң, дәрiханалардың, базарлардың, қызметтiк ғимараттардың маңында көлiк құралдарының тұрақтарын тұрғызуға және кiруiне тыйым салынады.
21. Автокөлiк құралдарын тұрғын үй кварталдарында және жалпы пайдаланатын жерлерде жууға тыйым салынады. Автомобильдердi, мотоциклдердi және басқа да көлiк құралдарын су айыратын колонкалардың, өзендер мен су қоймаларының жағажайларында, су қорғаушы жолақтардың, адамдардың жаппай салынады.

3 тарау. Қарабалық ауданының селолары мен кентiнiң
аумақтарында шағын сәулет нысандарын орнату
және күтiп ұстау тәртiбi

22. Сыртқы көркейтудiң барлық элементтерi, соның iшiнде, ғимараттардың қасбеттерiн өңдеу селолары мен кентiнiң аумағына құрылыс салудың тәртiбiн анықтайтын ережеге сәйкес орындалуы қажет. Сауда және қызмет көрсету саласы кәсiпорындарының қасбеттерi жарықтануы қажет.
23. Селолар мен кенттер аумағында шағын сәулеттiк нысандарды орнатуға және құруға сәйкес аудандық қызметтердiң келiсiмiнен кейiн ғана жол берiледi.
24. Барлық шағын сәулеттiк нысандар оңды жағдайда ұсталуы тиiс.
25. Тұрғын үй, қызметтiк, өндiрiстiк және әкiмшiлiк ғимараттар мен имараттардың иелерi көшелердiң көрсеткiштерi мен нөмiрлiк белгiлерiн оңды жағдайда күтiп ұстауға мiндеттi.
26. Меншiктiң барлық нысандарындағы заңды тұлғалардың ғимаратқа кiре берiсiнде мемлекеттiк және орыс тiлдерiнде заңды тұлғаның атауы болуы және олардың тиiстi жағдайын қамтамасыз етуге мiндеттi.

4 тарау. Инженерлiк желiлер, имараттар
және коммуникацияларды күтiп ұстау тәртiбi

27. Қарамағында инженерлiк коммуникациялары бар заңды және жеке тұлғалар селолар мен кенттер көркiне нұқсан келтiру мүмкiн, инженерлiк желiлер мен имараттардың техникалық жағдайын үнемi қадағалап отыруға мiндеттi, нақты айтқанда:
1) аумақтың су басуын жiбермеу;
2) бөлiнген және қорғаланатын аймақтардың санитарлық жағдайын, люктерден, құдықтардың қақпақтары қатты жол төсемi деңгейiнде жатуын және оңды жағдайды ұсталуын қадағалауға;
3) монтаждау, қайта төсеу және пайдалану ережесiн сақтамау салдарынан бұзылуы мүмкiн, жер асты желiлерiнен үстiндегi қатты немесе грунттық жол төсiмдерiнiң жағдайын қадағалауға;
4) газ құбырының жағдайын қадағалау, уақытылы оның сырлауын жүргiзу.
28. Қатты жол төсiмдi аумақтарды қайта жөндеу немесе күрделi жөндеуiн жүргiзу, белгiлердi, құдықтарды, люктердi, инженерлiк желiлердi талаптарға жеткiзу норма жұмыстары тапсырушының есебiнен өндiрiледi.
29. Ғимараттар, имараттар және жер асты коммуникациялары құрылысына техникалық құжаттарды әзiрлегенде жобалаушы ұйымдар құрылыс учаскелерiндегi ағаштар мен көшеттердiң мүмкiндiгiнше көп сақталуын қамтамасыз ететiн жұмыстарды ұйымдастыру тәртiбiн әзiрлеуге мiндеттi.

5 тарау. Аумақты қысқы мерзiмде күтiп
ұстау және тазалау

30. Көшелерде және алаңдарда қарды жинау кәсiпорындармен, ұйымдармен және басқа шаруашылық субъектiлерiмен оларға бекiтiлген аумақтарды, жүргiзiледi.
31. Шатырларды қардан тазалау және карниздердегi, шатырлардағы және су ағатын құбырлардағы қар бұлтықтарын алу ғимараттар мен имараттар иелерiнiң және жалгерлердiң өз күштерi мен қаражаттарымен жүргiзiледi, олар жаяу жүрушiлермен бақытсыз жағдайды болдырмау және ауа желiлерiне, жарық шамдарына, жасыл желектерге зақым келтiрмеу үшiн сақтану шараларын мiндеттi түрде орындау қажет.
Шатырдан тасталған қар жедел тасып шығарылуы қажет.
32. Көшелермен алаңдармен жүру бiліктерiне, көпiрлерге, жол қиылыстарына, көтерiлетiн және төмен түсетiн жолдарға механикаландырылған құм төгу коммуналдық кәсiпорындардың мамандандырылған қызметтерiмен жоспарлы тәртiпте жүргiзiлуде.
33. Пәтер иелерiнiң кооперативтерi, үй басқармалары, кәсiпорындар, мекемелер, қоғамдық ұйымдар және меншiктен басқа да нысандарындағы кәсiпорындармен тұлғалар, жалгерлер коммуналдық шаруашылықтың арнайы техникасы бар мамандандырылған қызметтерiмен механикаландырылған тротуарларға, алаңдарға және басқа да адамдар өтетiн және жиналатын орындарға құм төгуге келiсiм - шарт жасасуға немесе осы жұмыстарды өз күштерiмен, қаражаттарымен жүргiзуге мiндеттi.
Жер пайдаланушылар бөлiнген және бекiтiлген аумақтарында тайғанаққа қарсы шараларды (мұзбен қарды ою, тайғанақ жерлерде инерттi немесе ұқсас материалдар төгу) қарастыруға мiндеттi.

6 тарау. Қарабалық ауданының
селолары мен кенттерiнiң аумағын жарықтандыру

34. Селолар мен кенттер аумағын жарықтандыру сыртқы жарық қондырғылары арқылы қамтамасыз етiледi. Сыртқы жарық қондырғыларына жататындар:
1) электрмен жабдықтау құрылғысы, қоректендiретiн желiлер, қоректендiру пункттерi, тарататын желiлер;
2) қорғау құрылғысы және жерге қосылған электр желiлерi;
3) басқару құрылғысы;
4) тiреуiштер, арқанды салпыншақтардың тiректерi.
35. Тiректер техникалық құжаттамалармен сәйкес жол желiндегi көшелердiң көлiк магистральдарының орналасады.
36. Көшелер мен жолдардың қиылысқан жерiнде тiректер сәйкес радиустарда тротуардың дөңгеленген жерiне дейiн орналасады. Аллея мен жаяу жүрушiлердiң жолдарындағы тiректер жолдың жаяу жүрушi жүрмейтiн бөлiгiнде, яғни газондарда, ағаштардың қатарында орналасады.
37. Ғимарат жанында орналасқан тар жолдар, тротуарлар мен алаңдар, ыңғайлы болса, ғимарат қабырғасына орналасқан шамшырақтар арқылы жарықтандырылады.
38. Сыртқы жарық қондырғыларына қызмет көрсету және күтiп ұстау келесi шараларды қамтиды:
1) сыртқы жарықтандыру құрылғыларын сан және сапа көрсеткiштерi берiлген өлшемге сәйкес, соның iшiнде, шамшырақтардың таратушыларының iстен шыққандары мен шамдарын ауыстыру, шамшырақтарды тазалау, жарықтандырудың деңгейiн өлшеу, техникалық оңды жағдайда ұстау;
2) жарықтандыру құрылғыларының атқарушы өкiметтiң жергiлiктi органының шешiмiмен бекiтiлген регламенттегi жұмыс режимiн қамтамасыз ету, кесте бойынша шамшырақтарды, ақауларды табу және оларды шұғыл түрде жою.
39. Жарықтандыру құрылғыларының жағдайын және шамшырақтардың жану пайызын анықтау үшiн екi жетiде бiр бақылау тексерiстерi өткiзiледi.
40. Сыртқы жарықтандыру қондырғыларының металл тiректерi, тiреуiштерi және басқа да элементтерi жабынының жағдайына байланысты кемiнде үш жылда бiр сырланады.
41. Витриналарды жарықтандыру үшiн, әдетте, неондық шамдар алынады. Қосымша бағытталған жарық беру үшiн қызуы қатты шамдар пайдаланады.
42. Жарқағаздарды, стендттердi, витриналарды жарықтандыруда жарық аспаптарын, жарықтанған беттен шағылысқан толассыз жарықтың айналымы құралымы қарап тұрған адамның көзiне түспейтiндей, орналастыру керек.
43. Жаяу адамның, жүргiзушiнiң көзiне шамдардың тiке жарығы түспеуi үшiн жарықтандыру аспаптарын қорғаушы бұрышын ескередi немесе арнайы экранды торлар орнатылады.

7 тарау. Аудан аумағындағы құбылыстарды бөлу және бұзу

44. Аумақты көне және тозығы жеткен құрылыстардан тазарту жұмыстарына, қолданыстағы заңдармен сәйкес, осы процедуралардың орындалуының заңдылығын заңды түрде қамтамасыз еткеннен кейiн кiрiседi.
45. Көрсетiлген жұмыстарды машина мен механизмдердi жұмылдырып, кәсiптiлiгiне сәйкес жұмысшылар атқарады.
46. Құрылысты бөлшектегеннен немесе бұзғаннан кейiн, құрылыс қалдықтары (қоқыстар) қатты тұрмыстық қалдықтар полигонына тасып шығарылады, ал учаске қайта қопсытылады.

8 тарау. Жасыл желектердi күтiп ұстау,
қорғау және шығарып тастау тәртiбi

47. Жасыл желектер маңызды сауықтыру факторы және селолар мен кенттердiң көркi болып табылады, оларды қорғау және күтiп ұстау - меншiк нысанына қарамастан, әрбiр кәсiпорынның, мекеменiң, ұйымның, әрбiр азаматтың мiндетi.
48. Қарабалық ауданының селолары мен кенттерi заңды тұлғалардың, меншiк нысанына қарамастан, және жеке тұлғалардың шаруашылық қызметiнiң нәтижесiнде жасыл қорды мүмкiндiгiнше барынша сақтау Қарабалық ауданында көрiктендiрудiң негiзгi бағыттарының бiрi болып табылады.
49. Кәсiпорындар, ұйымдар және жеке тұлғалар (бұдан әрi "тапсырушы" деп аталатын) құрылыс, жөндеу және басқа да жұмыстарды жүргiзу кезiнде мiндеттi:
1) жасыл желектердi зақымданудан қоршауға алуға, жеке желектердi сынуынан немесе зақымдануынан қорғау үшiн қораптарға салуға;
2) жолдарына, тротуарларына, өткелдерiне, алаңдарына қатты материал төсеген және асфальттаған кезде жасыл желектердiң айналасында оңтайлы ашық топырақты кеңiстiк құру мақсатында, мөлшерi 1 х 1 метр қоршаумен шектелген, ағаш түбiнен қуыс қалдыруға;
3) жасыл желектер орналасқан аймақтарда жолдарды, тротуарларды, құрған және қайта құрған кезде тiк белгiлердi жоғарылатқанда немесе төмендеткенде 5 сантиметрден артық өзгертуге болмайды. Егер түпкi жүйенi жаңалаштаудан басқа амал болмаған жағдайда, жобаларда жасыл желектiң дұрыс өсу жағдайын сақтауға арналған құрылғыларды ескеру керек;
4) салынып жатқан объектiлерге кiрме жолдарын тартқанда желектердiң орындарын ескерiп, жасыл желектердiң бар қоршауларын бұзбау керек.
50. Құрылыс салуға немесе басқа жұмыстар жүргiзуге бөлiнген учаскелерде жасыл желектердi сақтау мүмкiн болмаған жағдайда жасыл желектердi шығарып тасталынады. Жасыл желектердi шығарып тасталғанда ескерiледi:
1) жасыл қор нысаналарының шаңнан қорғайтын, желден қорғайтын, газға тұрлалылық және фитонцидтiк қасиеттерi;
2) негiзгi биоматериалдық көрсеткiштерi - өсiмдiктiң биiктiгiн, олардың қабығының енiн және қоюлығын;
3) селолық және кенттiк нысаналарының сәндiлiгiне және әсем ресiмделуiне әсерiн;
4) осы аймақта сауықтыру әсерiн.
51. Жұмысты жүргiзгенде тапсырушы мiндеттi:
1) жасыл желектердi шығарып тастауға, басқа жерге отырғызуға немесе кесуге рұқсат алуға. Рұқсатты жергiлiктi атқарушы органымен өкiлеттi орган бередi. Қарабалық ауданының селолары мен кенттерi жасыл қоры жөнiндегi комиссияның оң қорытындысы рұқсат беру үшiн негiз болып табылады.
2) жасыл желектердi шығарып тастауды, қайта отырғызуды немесе кесудi өз күшiмен және қаражатымен жүргiзуге немесе осы жұмыстар түрiн жүргiзуге лицензиясы бар мамандандырылған ұйымдармен келiсiм-шарт жасасуға.
52. Жасыл желектердi шығарып рұқсат алған жағдайда тапсырушы жасыл желектердi бағалауға лицензиясы бар ұйымдармен келiсiм-шарт жасасады, ақша қаражаттарын (шығарылған жасыл желектердiң құнын) жергiлiктi бюджетке аударады.
53. Жасыл желектердiң аумағында тыйым салынады:
1) құрылыс материалдарын, жер, көмiр және басқа заттарды жинауға, газондарды, гүлдер егiлген жерлердi, ағаш шұңқырларын ластауға;
2) газондарда жүруге, ағаштарды, көшеттердi сындыруға немесе кесуге, басқа да механикалық зақымдар келтiруге;
3) көшелердi, алаңдарды, тротуарларды тазалау мақсатында жасыл желектер үшiн тұз және басқа зиянды заттар қолдануға;
4) гүлдердi жұлуға, жемiстердi үзуге, мал бағуға, жер, құм өндiруге;
5) жасыл желектердi өнеркәсiптiк лай сумен және басқа тастамалармен ластауға;
6) бақ мүлiктерiмен жабдықтарын (орындықтарды, урналарды, шартақтарды, газон торларын) бүлдiруге;
7) автомашиналармен, мотоциклдермен, велосипедтермен, басқа да көлiк құралдарымен жүруге (арнайы көлiктен басқа);
8) газондармен тiрi қашалардың маңында жолаушылар көлiгiнiң аялдамасын орнатуға;
9) газондарда автокөлiк құралдарын қоюға және торағын орнатуға;
10) от жағуға, өрт қарсы басқа да тәртiптердi бұзуға;
11) ағаштарға электр сымдарын, тiкенек сымдарды, алтыбақандарды, киiмдердi кептiру үшiн жiп байлауға, жазулар жазуға;
12) агрономиялық белгiленген мерзiмдерден тыс, сәйкес қызметтермен келiсiлген кесу тәртiбiн сақтамай ағаштардың басын кесуге;
13) ағаш және бұта көшеттерiн өз еркiмен кесуге;
14) өз бетiмен қашалар орнатуға;
15) ойындар: футбол, волейбол, городки және басқа ойындар (бұл мақсат үшiн арнайы бөлiнген орыннан басқа) ұйымдастыруға;
16) жабайы және мәдени флораның гүлдерiн жуашықтарымен және тамырларымен қазып алуға.
54. Жер пайдаланушылар, оларға берiлген аумақтарда жасыл желектердi өсiп-өндiруге және қорғауын қамтамасыз етуге мiндеттi.

9 тарау. Ауданның селолық және кентiнiң аумақтарында
жер қазумен байланысты жер жұмыстарын жүргiзу тәртiбi

55. Жер асты коммуникацияларын салумен байланысты жұмыстарды жүргiзуде жоспарлаушы барлық заңды және жеке тұлғалар мiндеттi:
1) жыл сайын 1 қыркүйекке дейiнгi мерзiмде, келесi жылға өткiзiлетiн жоспарлы жұмыстардың айын, түрiн және мерзiмiн көрсетiп, өтiнiм беруге. Ауданның аумағында жоспарлы жұмыстар туралы қызметтерге өз уақытылы ақпарат беруге;
2) жер асты желiлерiн жөндеу уәкiлеттi органдардан жер жұмыстарын жүргiзу құқығына рұқсат (ордер) алғаннан кейiн ғана жүргiзiледi;
3) ғимараттарды, имараттарды, коммуникацияларды қайта құру және жөндеу кезiнде құрылыс нормаларының талаптары мен нысаналарды қоршау жөнiндегi тәртiптердi сақтау;
4) артық грунт пен құрылыс қоқыстарын өз уақытылы шығарып тастауын қамтамасыз ету;
5) бұзылған жол төсемдерi мен аула аумақтарын қалпына келтiру жөнiндегi жұмыстарды өз уақытылы жүргiзу, құрылыс және жөндеу аяқталғаннан кейiн қазба орындарын, сонымен қатар құрылыс алаңдарын тәртiпке келтiруде қажеттi шараларды қабылдау.
56. Жер асты коммуникацияларының құрылғысымен және жөндеумен байланысты жұмыстарды жүргiзгенде тыйым салынады:
1) қандайда бiр жер үстi құрылысы мен ғимараттарын ығыстыру;
2) жол төсiмдерiн артық бұзу және жұмыстарды сәйкес рұқсатсыз (ордерсiз) жүргiзу;
3) тротуарларда, жолмен жүретiн бөлiгiнде және газондарда тартып алынған грунты, құрылыс материалдарын қалдықтарын, қоқысты қалдыруға, құдық қақпақтарын көмiп тастауға;
4) жұмыстардың рұқсат қағазда (ордерде) көрсетiлген мерзiмдерi мен шарттарын бұзуға.

10 тарау. Жер пайдаланушының мiндеттерi

57. Жер пайдаланушы мiндеттерi:
1) бөлiнген және бекiтiлген аумақтарды, инженерлiк желiлер мен олардың элементтерiн (құдықтар, люктер,торлар, бағаналар, насос, жылу пункттерi, трансформаторлық шағын станциялар) санитарлық нормалармен белгiленетiн тиiстi санитарлық жағдайда ұстау;
2) қалдықтар жинау және сақтау үшiн қатты жол төсемi бар арнайы жабдықталған алаңдардың болуы;
3) қалдықтарды жерлеу жөнiндегi полигонға (қоқыс төгетiн жер) өнеркәсiп қалдықтардың сұйық қалдықтарды шығарылуын және көмуiн қамтамасыз ету;
4) өз аумағында қажет болса дезинфекция, дезинсекция мен дератизация жүргiзу (шыбындарды, тарақандарды, масаларды, тышқандармен егеуқұйрықтарды жою үшiн);
5) бөлiнген аумақтың шегiнен құрылыс қоқыстарының, топырақтың және лас машиналар мен құрылыс механизмдерiнiң елдi мекендердiң көшелерiнде шығуына жол бермей, өздерiнiң құрылыс алаңдарына және қатты жол төсемiне басқа нысаналарына аппаратын кiрме жолдарының тиiстi жағдайда ұсталуын қамтамасыз ету.
58. Жерде пайдаланушыға мыналарды жасауға тыйым салынады:
1) құрал-жабдықтарды, тараны, шикiзатты, құрылыс материалдарын бөлiнген аумақтан тыс жерге жинап қою;
2) от жағу, қоқысты, түскен жапырақтарды, шыбықтарды, өндiрiс қалдықтарын селолар және кент аумақтарында жағу;
3) қоршаған ортаға зиян келтiретiн тазалау әдiстерiн қолдану.

11 тарау. Осы Ережелердiң бұзуына жауапкершiлiк

59. Осы Ережелердiң талаптарын бұзғаны үшiн "Әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы" Қазақстан Республикасының Кодексiне сәйкес жауапкершiлiкке тартылады.