Об утверждении Правил благоустройства территории города Уральска

Решение Западно-Казахстанского областного маслихата от 1 июня 2012 года № 3-2. Зарегистрировано Департаментом юстиции Западно-Казахстанской области 5 июля 2012 года № 3083. Утратило силу - решением Западно-Казахстанского областного маслихата от 10 июля 2013 года № 11-3

Сноска. Утратило силу - решением Западно-Казахстанского областного маслихата от 10.07.2013 № 11-3 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования)

В соответствии с пунктом 2 статьи 3 Кодекса Республики Казахстан "Об административных правонарушениях" от 30 января 2001 года и статьи 6 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" от 23 января 2001 года областной маслихат РЕШИЛ:
1. Утвердить прилагаемые Правила благоустройства территории города Уральска.
2. Настоящее решение вводится в действие со дня первого официального опубликования.

Председатель сессии А. Таспихов
Секретарь областного маслихата М. Құлшар

СОГЛАСОВАНО:

Директор департамента
государственного
архитектурно-строительного
контроля и лицензирования
по Западно-Казахстанской
области
_____________А. Губайдуллин
25.05.2012 г.

Утверждены
решением
Западно-Казахстанского
областного маслихата
от 1 июня 2012 года № 3-2

Правила
благоустройства территории
города Уральска

1. Общие положения

1. Настоящие Правила благоустройства территории города Уральска (далее - Правила) разработаны в соответствии с Кодексом Республики Казахстан "Об административных правонарушениях", Кодексом Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения", Законами Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", "О жилищных отношениях", "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" и другими нормативно-правовыми актами Республики Казахстан.
2. Правила определяют порядок организации и осуществления благоустройства территории города Уральска и обязательны к исполнению на соответствующей территории.

2. Основные понятия

3. В настоящих Правилах используются следующие понятия:
1) Договор на вывоз твердых бытовых отходов и крупногабаритного мусора - письменное соглашение, имеющее юридическую силу, заключенное между заказчиком и подрядным мусоровывозящим предприятием.
2) Отведенная территория - участок земли, переданный землепользователю (юридическому или физическому лицу) во владение или использование в соответствии с решениями уполномоченных органов на правах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан для размещения принадлежащих ему объектов.
3) Прилегающая (закрепленная) территория – участок земли (в границах 10-ти метров по периметру объекта, но не далее проезжей части), непосредственно примыкающий к границам здания, сооружения, ограждения, строительной площадки, к объектам торговли, рекламы и иным объектам, находящимся в собственности, владении или аренде.
4) Субъектами закрепления территорий могут быть как физические, так и юридические лица:
кооперативы собственников квартир (далее - КСК);
собственники и (или) пользователи зданий и сооружений;
лица, земли которым переданы во временное или постоянное землепользование.
5) Землепользователь – лицо, владеющее и пользующееся земельным участком, находящимся в государственной собственности, бессрочно (постоянное землепользование) или в течение определенного срока (временное землепользование) на возмездной и (или) безвозмездной основе.
6) Контейнер - стандартная емкость для сбора твердых бытовых отходов.
7) Крупногабаритный мусор (далее - КГМ) - отходы потребления и хозяйственной деятельности (бытовая техника, мебель и др.), утратившие свои потребительские свойства.
8) Малые архитектурные формы - сравнительно небольшие по объему объекты, как декоративного характера, так и практического использования:
декоративные сооружения (скульптуры, фонтаны и декоративные водоемы, стелы, барельефы, вазы для цветов).
сооружения практического использования (беседки, павильоны, телефонные и торговые автоматы, скамейки, ограды, урны).
9) Места общего пользования - зоны отдыха (парки, пляжи, скверы), площади, остановочные площадки транспорта.
10) Несанкционированная свалка - самовольный сброс (размещение) или складирование твердых бытовых отходов (далее - ТБО), КГМ, отходов производства и строительства, другого мусора, снега, льда, образованного в процессе деятельности юридических или физических лиц.
11) Очистка территории - уборка территории, сбор, вывоз и утилизация (обезвреживание) бытовых отходов, мусора, снега, наледи.
12) Проезжая часть, проезд - элемент дороги, обеспечивающий подъезд транспортных средств к жилым, общественным зданиям, учреждениям, предприятиям и прочим объектам городской застройки внутри микрорайонов, кварталов.
13) Сбор и вывоз ТБО, КГМ - комплекс мероприятий, связанных с выгрузкой твердых бытовых отходов из контейнеров в спецавтотранспорт, очисткой контейнеров, зачисткой контейнерных площадок и подъездов к ним от просыпавшегося мусора, транспортировка их с мест сбора мусора к объекту утилизации.
14) Содержание дорог - комплекс работ, в результате которых поддерживается транспортно-эксплуатационное состояние дорог, дорожных сооружений, отвечающих требованиям правил пользования автомобильными дорогами.
15) Сооружение - искусственно созданный объемный, плоскостной или линейный объект, имеющий естественные или искусственные пространственные границы, предназначенный для выполнения производственных процессов, размещения и хранения материальных ценностей или временного пребывания людей, а также размещения оборудования или коммуникаций. Сооружение также может иметь художественно-эстетическое, декоративно-прикладное, либо мемориальное назначение.
16) Тротуар - элемент дороги, предназначенный для движения пешеходов, примыкающий к проезжей части или отделенный от нее газоном.
17) Уполномоченный орган - государственное учреждение, полномочия которого в области коммунального хозяйства определяются акиматом города Уральска.

3. Общие требования

4. Благоустройство и уборку прилегающей территории (в пределах 10-ти метров по периметру объекта), а также уход и содержание цветников, газонов, других зеленых насаждений, элементов благоустройства согласно архитектурным, санитарным и экологическим требованиям в соответствии с действующим законодательством производят собственники и (или) пользователи данных объектов.
5. Собственники и (или) пользователи зданий, сооружений, индивидуальных жилых строений должны своевременно заключать договора на вывоз бытовых отходов.
6. Определение границ уборки прилегающих (закрепленных) территорий между пользователями земельных участков осуществляется в соответствии с настоящими Правилами, либо актами акима города Уральска по согласованию с юридическими и физическими лицами.
7. Территория, прилегающая к жилому зданию, благоустраивается, озеленяется, освещается и ограждается владельцем объекта, подъездные пути и пешеходные дорожки должны иметь твердое покрытие.
8. Территории объектов инженерной и транспортной инфраструктур в отведенных границах должны быть благоустроены с учетом технических и эксплуатационных характеристик указанных объектов. Обязанности по благоустройству и содержанию территорий возлагается на собственников объектов.
9. Хозяйствующие субъекты, обслуживающие все виды коммуникаций должны содержать и своевременно проводить ремонт соответствующих коммуникаций, проводить после их ремонта восстановление нарушенных покрытий и элементов.
10. Юридические и физические лица после завершения земельных работ, связанных с разрушением асфальтового покрытия должны восстановить дорожное покрытие.
11. На территории города Уральска не допускается:
1) сброс смета и бытового мусора в водосточные коллекторы, во избежание засорения водосточной сети;
2) вывоз, сброс мусора и снега в не установленные местным исполнительным органом места;
3) сброс в мусоропровод жидких бытовых отходов и крупногабаритного мусора.
4) выдвигать или перемещать на проезжую часть магистралей, улиц и проездов, тротуары и газоны снег, счищаемый с внутриквартальных проездов, дворовых территорий, территорий предприятий, организаций, строительных площадок, торговых объектов и так далее;
5) применение технической соли и жидкого хлористого кальция в качестве противогололедного реагента на тротуарах, посадочных площадках остановок городского пассажирского транспорта, в парках, скверах, дворах и прочих пешеходных и озелененных зонах;
6) роторная переброска и перемещение загрязненного и засоленного снега, а также скола льда на газоны, цветники, кустарники и другие зеленые насаждения;
7) сбрасывать снег, лед и мусор в воронки водосточных труб;
8) сброс листвы к комлевой части деревьев и кустарников;
9) перевозка транспортными средствами любых видов грузов без тщательного их укрытия, исключающую возможность загрязнения улицы и (или) проезжей части;
10) размещение объявлений, плакатов, листовок, различных информационных материалов, нанесения надписей и графических изображений без согласия собственника и (или) вне отведенных для этих целей мест, а равно без предусмотренных законодательством Республики Казахстан необходимых разрешений или согласований, полученных в установленном порядке;
11) выбрасывать на проезжую часть автомобильных дорог мусор, предметы, создающие опасность для движения;
12) выбрасывать из окон зданий, сооружений и жилых домов мусор;
13) выбрасывать на тротуары, на территории скверов, парков и других общественных мест мелкий мусор;
14) сброс бытового и строительного мусора, отходов производства, тары, спила деревьев, листвы, снега, жидких отходов, кроме мест, специально отведенных исполнительным органом города Уральска;
15) сброс неочищенных вод промышленных предприятий в водоемы;
16) сжигание мусора, листвы, тары, производственных отходов, разведение костров, включая внутренние территории предприятий жилой застройки, скверах, парках, контейнерах для твердых бытовых отходов;
17) стоянка и парковка, мойка транспортных средств в неустановленных местах, вне специально выделенных и обозначенных соответствующими дорожными знаками и (или) разметками мест;
18) стоянка, въезд служебного и личного автотранспорта на зеленые зоны дворовых и внутриквартальных территорий, детские, бельевые и контейнерные площадки, пешеходные дорожки и тротуары;
19) формирование снежных валов на пересечениях дорог, улиц и проездов в одном уровне и вблизи железнодорожных переездов, на участках дорог, оборудованных транспортными ограждениями или повышенным бордюром, на тротуарах;
20) выгул домашних животных на улицах, площадях, детских дворовых площадках и в местах общего пользования в неустановленных для этих целей мест;
21) стирка белья и купание животных в местах, предназначенных для купания людей;
22) перемещение, переброска и складирование скола льда, снега на площади зеленых насаждений, тротуарах, газонах;
23) на территории жилого объекта, организации, учреждения строить и переоборудовать дворовые установки, выгребные ямы и мусоросборные площадки.
12. Текущее санитарное содержание города осуществляется специализированными предприятиями и заключается в проведении мероприятий, обеспечивающих:
содержание кладбищ;
полив и содержание зеленых насаждений;
организацию уборки территории города от мусора и отходов, их своевременный вывоз.

4. Организация и основные требования
к уборке и очистке территории

13. Система санитарной очистки территории населенных мест предусматривает сбор, удаление, обезвреживание и утилизацию бытовых и производственных отходов и осуществляется специализированными организациями.
14. Количество специального автотранспорта определяется с учетом фактического развития застраиваемого участка и местных условий конкретного населенного пункта.
15. На территории домовладений, организаций, культурно-массовых учреждений, зон отдыха выделяют специальные площадки для размещения контейнеров для сбора отходов с подъездами для транспорта. Площадку устраивают с водонепроницаемым покрытием и сплошным ограждением.
16. Контейнеры для сбора ТБО оснащают крышками. Расстояние от контейнеров до краев площадки предусматривают не менее 1 метра. Площадку размещают на расстоянии не менее 25 метров и не более 100 метров от жилых и общественных зданий, организаций всех профилей, спортивных площадок и мест отдыха населения. Площадка для таких контейнеров должна быть ограждена с трех сторон на высоту 1,5 метра.
17. Расчетный объем контейнеров должен соответствовать фактическому накоплению отходов. Расчеты количества устанавливаемых контейнеров производят с учетом численности населения, пользующегося контейнерами, норм накопления отходов, сроков их хранения.
18. Срок хранения отходов в контейнерах при температуре 0 градусов по Цельсию (С) и ниже допускается не более трех суток, при плюсовой температуре не более суток.
19. Предприятиям, организациям, КСК, кондоминиумам, частным домовладениям и объектам бизнеса рекомендуется осуществить постепенный переход на использование европейских и других контейнеров с последующим раздельным сбором ТБО.
20. Контейнеры для мусора подвергаются регулярной мойке дезинфекции и дезинсекции в специализированных местах.
21. Непригодные для дальнейшего использования контейнеры подлежат своевременной замене.
22. Не канализованные дворовые и общественные уборные удаляют от жилых и общественных зданий, от площадок для игр детей и отдыха населения на расстояние не менее 25 метров, от колодцев и каптажей родников – не менее 50 метров.
23. В районах многоэтажной жилой застройки проводят планово-регулярную очистку прилегающей территории к контейнерной площадке в радиусе 1,5 м от края площадки ТБО по мере необходимости.
24. Вывоз бытовых и других отходов проводится ежедневно не раньше 7 часов утра и не позднее 23 часов вечера.
25. В районах индивидуальной жилой застройки планово-регулярная очистка от твердых бытовых отходов проводится не реже двух раз в неделю.
26. В местах общественного пользования устанавливаются урны. Расстояние между урнами предусматривается не более чем 40 метров на оживленных улицах и 100 метров на малолюдных. В местах остановки городского транспорта установка урн обязательна. Очистка урн производится по мере их заполнения.
27. В районах сложившейся застройки, где нет возможности соблюдения установленных разрывов от дворовых туалетов, контейнерных площадок эти расстояния устанавливаются комиссионно.
28. Для сбора жидких отходов в неканализованных домовладениях оборудуются выгребные ямы с водонепроницаемым выгребом и наземная часть снабжаются крышкой и решеткой для отделения твердых фракций. При наличии дворовых уборных выгреб может быть общим.
29. Дорожные покрытия моются так, чтобы загрязнения, скапливающиеся в лотковой части дороги, не выбрасывались потоками воды на полосы зеленых насаждений или тротуар.
30. Улицы с повышенной интенсивностью движения в жаркое время года поливаются.
31. Проезжая часть улиц, на которых отсутствует ливневая канализация, убирается специальными машинами. Не допускается посыпать улицы поваренной солью.
32. В период листопада опавшие листья своевременно убираются. Собранные листья вывозятся на специально отведенные участки или на поля компостирования.
33. На территории жилых кварталов, микрорайонов, а также придомовых территориях в границах отведенного земельного участка соблюдается следующий порядок:
1) покрытия отмостков, тротуаров, пешеходных дорожек, внутриквартальных проездов и дорог должны содержаться в исправном состоянии;
2) не допускается самовольное строительство во дворах различного рода хозяйственных или вспомогательных построек;
3) не допускается любое строительство с нарушением красных линий и линий регулирования застройки;
4) не допускается загромождения придомовой территории строительными материалами;
5) своевременно производится осмотр и очистка инженерных коммуникаций и колодцев;
6) оборудование спортивных, игровых, детских и хозяйственных площадок, ограждения и изгороди должны содержаться в исправном состоянии.
34. Заправка поливомоечных и подметально-уборочных машин осуществляется технической водой, заправка из открытых водоемов допускается при наличии санитарно-эпидемиологического заключения.
35. На территории населенных мест сбор, использование, применение, обезвреживание, транспортировку хранение и захоронение отходов осуществляют специализированные предприятия.
36. Пищевые отходы объектов общественного питания, торговли, общеобразовательных, санаторно-курортных организаций и других, за исключением инфекционных стационаров (в том числе противотуберкулезных, кожно-венерологических), собирают в емкости с крышками, хранят в охлаждаемом помещении или в холодильных камерах. Пищевые отходы, за исключением пищевых отходов инфекционных стационаров (в том числе противотуберкулезных, кожно-венерологических и других) допускается использовать на корм скоту.
37. Утилизация твердых бытовых отходов производится на полигоне твердых бытовых отходов города Уральска.

5. Особенности уборки
территории в зимнее время

38. Зимняя уборка проезжей части улиц города и проездов осуществляется в соответствии с требованиями настоящих Правил и инструкций, определяющих технологию работ, технические средства и применяемые противогололедные реагенты.
39. При уборке дорог в парках, лесопарках, садах, скверах, бульварах и других зеленых зонах допускается складирование снега, не содержащего химических реагентов, на заранее подготовленные для этих целей площадки при условии сохранности зеленых насаждений и обеспечения оттока талых вод.
40. В зимний период дорожки, садовые скамейки, урны, прочие элементы и малые архитектурные формы, а также пространство перед ними и с боков, подходы к ним должны быть очищены от снега и наледи.
41. Наледь на тротуарах и проезжей части, образовавшаяся в результате аварий на инженерных сетях, скалывается и убирается собственниками и (или) пользователями сетей.
42. Технологическая операция вывоза снега осуществляется в два этапа:
1) первоочередной (выборочный) вывоз снега от остановок городского пассажирского транспорта, наземных пешеходных переходов, с мостов и путепроводов, въездов на территорию больниц и других социально важных объектов;
2) окончательный (сплошной) вывоз снега производится по окончании первоочередного вывоза в соответствии с очередностью, определяемой исполнительным органом.
43. Вывоз снега с улиц и проездов должен осуществляться на специально подготовленные площадки.
44. К уборке тротуаров и лестничных сходов на мостовых сооружениях предъявляются следующие требования:
1) тротуары и лестничные сходы мостов должны быть очищены на всю ширину до покрытия от свежевыпавшего и уплотненного снега (снежно-ледяных образований);
2) в период интенсивного снегопада тротуары и лестничные сходы мостовых сооружений должны обрабатываться противогололедными материалами и расчищаться проходы для движения пешеходов;
3) при оповещении о гололеде или его возникновении мостовые сооружения, в первую очередь лестничные сходы, а затем и тротуары обрабатываются противогололедными материалами.
45. Тротуары, дворовые территории и проезды должны быть очищены от снега и наледи до асфальта, снег и скол вывезены на снегосвалку. При возникновении наледи (гололеда) производится обработка мелким песком.
46. Снег, счищаемый с дворовых территорий и внутриквартальных проездов, временно складируется на территориях дворов в местах, не препятствующих свободному проезду автотранспорта и движению пешеходов, с обязательным вывозом.
47. Складирование снега на внутридворовых территориях должно предусматривать отвод талых вод.
48. В зимнее время собственниками и (или) пользователями зданий, в жилых домах КСК должна быть организована своевременная очистка кровель от снега, наледи и сосулек.
49. Очистка крыш зданий и жилых домов от снега, наледеобразований со сбросом его на тротуары допускается только в светлое время суток с поверхности ската кровли, обращенной в сторону улицы. Сброс снега с остальных скатов кровли, а также плоских кровель должен производиться на внутренние дворовые территории.
Перед сбросом снега необходимо провести охранные мероприятия, обеспечивающие безопасность движения пешеходов. Сброшенный с кровель зданий и жилых домов снег и наледь немедленно убираются на проезжую часть и размещаются для последующего вывоза специализированным предприятием.

6. Установка и содержание
временных сооружений для
мелкорозничной торговли

50. Размещение объектов мелкорозничной торговли (за исключением объектов мелкорозничной торговли размещенных на территории объектов) допускаются в местах, установленных местными исполнительными органами, при наличии санитарно-эпидемиологического заключения.
51. Торговля прохладительными напитками, квасом из изотермических передвижных емкостей (цистерн) допускается при условии подключения к водопроводу и канализации и с использованием одноразовых стаканчиков.
52. На объектах мелкорозничной торговли выделяют место для хранения тары и дневного запаса продуктов.
53. Оборотную тару после завершения работы объекта мелкорозничной торговли ежедневно вывозят на объект, изготовивший или поставивший пищевую продукцию. Хранение тары на прилегающей территории объекта не допускается.
54. На объекте мелкорозничной торговли на одно рабочее место допускается реализация пищевой продукции только в промышленной упаковке.
55. Отпуск хлеба, выпечных кондитерских (без крема) и хлебобулочных изделий осуществляется в упакованном виде.
56. Реализация овощей, фруктов и бахчевых культур вне объектов допускается в установленных местными исполнительными органами местах.
57. Торговые автоматы обеспечиваются одноразовой посудой.
58. Реализация мягкого мороженого допускается только в местах его выработки.
59. Оборудование передвижных средств мелкорозничной торговли по окончании рабочего дня подвергается санитарной обработке на основном объекте (объект по производству пищевой продукции, объект торговли).
60. На объектах мелкорозничной торговли устанавливают умывальник, емкость с крышкой для сбора мусора и отходов, место для хранения личных вещей продавца.
61. Продавец объекта мелкорозничной торговли:
1) содержит объект, прилегающую территорию в чистоте;
2) осуществляет прием и реализацию пищевых продуктов при наличии документов, подтверждающих их происхождение, качество и безопасность;
3) следит за соблюдением сроков годности реализуемых пищевых продуктов;
4) соблюдает сроки реализации и требования отпуска пищевых продуктов, при отпуске пользуется щипцами, совками, лопатками;
5) предохраняет продукты от загрязнения;
6) носит чистую специальную одежду (халат, перчатки, колпак);
7) соблюдает правила личной гигиены, моет руки после каждого перерыва в работе и по мере необходимости;
8) имеет при себе личную медицинскую книжку.
62. Территория объекта содержится в чистоте. Ежедневно по окончании рабочего дня проводится основная уборка, в течение дня текущая. В зимний период года территория, подъездные пути и площадки перед торговыми павильонами очищаются от снега и льда, во время гололеда посыпаются песком, в летнее время поливаются.
63. Не допускается складирование тары и запасов товаров на территории, прилегающей к объекту торговли.
64. Для посетителей и персонала на территории рынка оборудуются туалеты, устройства для мытья рук, торгового инвентаря, фруктов и овощей, с расчетным числом кранов не менее одного на каждые 50 торговых мест.
65. Санитарные узлы и умывальники на рынке содержатся в исправности, чистоте и ежедневно дезинфицируются.
Персонал, обслуживающий санитарные узлы, не допускается к другим видам работ на объекте.
66. Архитектурные и цветовые решения согласовываются с государственным учреждением "Отдел архитектуры и градостроительства города Уральска". Ремонт и окраска объектов мелкорозничной торговли должны производиться за счет их владельцев с учетом сохранения внешнего вида и цветового решения, согласованных с государственным учреждением "Отдел архитектуры и градостроительства города Уральска".
67. Транспортное обслуживание объектов и комплексов мелкорозничной торговли не должно препятствовать безопасности движения транспорта и пешеходов на прилегающих магистралях и пешеходных направлениях.

7. Уборка дорог, остановочных и
посадочных площадок

68. Уборку и содержание проезжей части улиц по ширине площадей, дорог и проездов городской дорожной сети, парковочных карманов, а также набережных, мостов, путепроводов производят предприятия-подрядчики на основании договора государственных закупок, заключенного с уполномоченным органом на производство данных работ.
69. Уборку отстойно-разворотных площадок на конечных автобусных маршрутах производят предприятия-перевозчики, осуществляющие обслуживание данных маршрутов.
70. Для обеспечения бесперебойной технологической уборки дорожного полотна от мусора, грязи и снега, вдоль магистральных улиц города в местах непосредственной близости объектов массового посещения не допускается стоянка автотранспортных средств, ежедневно с 23.00 до 7.00 часов, запрет обозначается установкой необходимых дорожных знаков.
71. Подметание дорожных покрытий, осевых и резервных полос, прибордюрной части магистралей, улиц и проездов осуществляется с предварительным увлажнением дорожных покрытий по графику, утвержденному уполномоченным органом.
72. Проезжая часть дорог должна быть полностью очищена от всякого вида загрязнений. Осевые и резервные полосы, обозначенные линиями регулирования, должны быть постоянно очищены от песка и различного мелкого мусора.
73. Обочины дорог должны быть очищены от крупногабаритного и другого мусора. При выполнении работ запрещается перемещение мусора на проезжую часть улиц и проездов.
74. Уборку остановочных площадок городского пассажирского транспорта производят предприятия, осуществляющие уборку проезжей части.
75. Уборка и мойка пассажирских павильонов и прилегающих к ним территорий на остановочных площадках общественного пассажирского транспорта осуществляются их владельцами.
76. Уборку и содержание территорий, прилегающих к отдельно стоящим объектам рекламы в радиусе десяти метров от объекта, производят владельцы рекламных конструкций самостоятельно либо на основании договоров специализированным предприятием.
77. Уборку территорий вокруг мачт и опор установок наружного освещения и контактной сети, расположенных на тротуарах, производят предприятия, отвечающие за уборку тротуаров.
78. Уборку территорий, прилегающих к трансформаторным или распределительным подстанциям, другим инженерным сооружениям, работающим в автоматическом режиме (без обслуживающего персонала), а также к опорам линий электропередач, производят владельцы данных объектов.
Уборка и содержание территорий охранных зон под наземными трубопроводами производятся собственниками сетей.
79. Уборку мест временной уличной торговли и общепита, территорий, прилегающих к объектам бизнеса (рынки, кафе, закусочные, торговые павильоны, быстровозводимые торговые комплексы, палатки, киоски и так далее) до проезжей части улиц производят владельцы данных объектов.
Не допускается складирование тары на прилегающих газонах, крышах торговых палаток, киосков и других объектах торговли.
80. При возникновении подтоплений, вызванных сбросом воды (откачка воды из котлованов, аварийные ситуаций на инженерных сетях), ответственность за их ликвидацию возлагается на организации, допустившие нарушения.
81. Вывоз скола асфальта при проведении дорожно-ремонтных работ производится организациями, производящими работы: на главных магистралях города - незамедлительно, на остальных улицах и во дворах - в течение суток.
82. Во избежание засорения водосточной сети запрещается сброс смета и бытового мусора в водосточные коллекторы.

8. Содержание малых
архитектурных форм

83. Территории жилой застройки, общественные зоны, скверы, парки, площадки для отдыха оборудуются малыми архитектурными формами.
84. Малые архитектурные формы могут быть стационарными и мобильными, их количество и размещение определяются проектами благоустройства территорий.
85. Малые архитектурные формы для территорий общественной застройки, площадей, скверов, парков, набережных изготавливаются по индивидуальным проектам.
86. Проектирование, изготовление и установка малых архитектурных форм при новом строительстве в границах застраиваемого участка осуществляются заказчиком в соответствии с утвержденной проектно-сметной документацией.
87. Конструктивные решения малых архитектурных форм должны обеспечивать их устойчивость и безопасность пользования.
88. Содержание и ремонт малых архитектурных форм должны осуществлять их собственники.

9. Размещение и благоустройство
платных автостоянок и
гаражных кооперативов

89. Размещение гаражей легковых автомобилей индивидуальных владельцев, открытых охраняемых автостоянок, временных стоянок (платных и бесплатных) автотранспорта производится в соответствии с действующими экологическими, санитарными и градостроительными нормами и правилами, проектной документацией, разработанной и согласованной в установленном порядке.
90. Организации, предприятия и учреждения, объекты торговли и общественного питания, места досуга и массового посещения должны быть оборудованы бесплатной парковкой для посетителей.
91. Гаражи индивидуальных владельцев, объединяются в гаражные кооперативы (товарищества). Благоустройство территории гаражных кооперативов и их содержание осуществляются за счет средств кооперативов.
92. Открытые платные стоянки легкового автотранспорта необходимо размещать, обеспечивая санитарные разрывы до жилой и общественной застройки. Автостоянки должны иметь твердое покрытие, ограждение, помещение для охраны и наружное освещение.

10. Содержание строительных
площадок и участков

93. До начала производства работ по обустройству строительной площадки объекта (новое строительство, реконструкция, ремонт, снос существующих построек) застройщику (владельцу объекта) необходимо представить документы в уполномоченный орган для согласования и получения разрешения по проведению определенных видов работ.
94. После получения разрешения застройщик-заказчик (владелец объекта) в соответствии с действующими нормами и правилами должен выполнить обустройство строительной площадки с соблюдением следующих обязательных требований:
строительная площадка ограждается по всему периметру сплошным ограждением, исключающим доступ посторонних лиц и вынос загрязнений на прилегающую территорию; в местах массового прохода людей ограждение необходимо оборудовать сплошным защитным козырьком;
ограждение должно быть изготовлено из металлических профилированных листов, либо из железобетонных панелей, предназначенных для ограждений;
конструкции ограждения должны быть жестко закреплены и выровнены в горизонтальном и вертикальном направлениях, окрашены и иметь опрятный вид;
со стройплощадки предусматривается минимальное количество выездов с выходом на второстепенные улицы с установкой ворот либо шлагбаума;
у выездов устанавливаются информационные щиты;
освещение должно быть по всему периметру на две стороны;
внутриплощадочные дороги и подъездные пути к стройплощадкам должны иметь твердое покрытие, обеспечить их примыкание к асфальтированным городским проездам;
на выездах оборудуются пункты мойки (очистки) колес транспортных средств;
территория строительной площадки и прилегающая территория должны содержаться в чистоте и порядке в соответствии с настоящими Правилами;
должны быть предусмотрены меры по исключению выноса ветром за пределы стройплощадки строительных материалов, мусора (синтетические пленки, пологи, стружки, опилки, упаковочный материал);
не допускается сбрасывание отходов и мусора с этажей объектов без применения закрытых лотков и бункеров-накопителей;
при работах на фасадах зданий, сооружений должно быть предусмотрено сетчатое ограждение, выполненное из сеток, специально предусмотренных для этих целей, которые крепятся по фасаду, либо на конструкциях установленных лесов;
не допускаются искривление и провисание сеток;
при необходимости обеспечиваются обустройство пешеходных галерей, настилов, перил, объездных и временных дорог и содержание их в исправном состоянии.
95. Все материалы и грунт размещаются только в пределах огражденной территории, вынутый грунт (за исключением плодородного) немедленно вывозится на полигон твердых бытовых отходов или на другие участки по согласованию с уполномоченным органом.
96. Для организации своевременного вывоза бытового и строительного мусора, снега и льда на соответствующие полигоны застройщик, либо подрядчик при получении разрешения на обустройство стройплощадки заключает договоры со специализированными предприятиями, имеющими лицензии на данные виды работ.
97. После завершения строительства застройщик обязан восстановить нарушенное благоустройство на прилегающей к стройплощадке территории, а также на территориях, использованных для временного проезда, прохода пешеходов, под временные сооружения, для складирования материалов, прокладки инженерных сетей и прочих нужд.

11. Порядок производства земляных
работ, содержание инженерных
сооружений и коммуникаций

98. Все юридические и физические лица, производящие земляные и прочие работы, связанные с разрушением дорожного покрытия и тротуаров, газонов и других объектов обязаны получить разрешение на производство работ в соответствующих городских службах, определенных постановлением акимата города.
99. Юридические и физические лица, в ведении которых находятся инженерные коммуникации, должны регулярно следить за техническим состоянием инженерных сетей и сооружений, которые могут вызвать нарушение благоустройства города, а именно:
не допускать затопления территорий и образования льда, следить за санитарным состоянием отведенных и охранных зон, чтобы крышки люков, перекрытия колодцев и камер, решетки ливневой канализации находились на уровне твердого покрытия и содержались в исправном состоянии;
следить за состоянием твердого, либо грунтового покрытия над подземными сетями, которые могут нарушиться вследствие несоблюдения Правил монтажа, обратной засыпки и эксплуатации, производить своевременный ремонт, очистку и окраску надземных инженерных коммуникаций, конструкций и сооружений.
100. В случае производства капитального ремонта или реконструкции территорий с твердым покрытием доведение отметок люков колодцев инженерных сетей до требуемых параметров производится за счет заказчика ремонта.
101. Профилактическое обследование, очистка каналов, труб и дренажей, предназначенных для отвода поверхностных и грунтовых вод с городских территорий, очистка коллекторов ливневой канализации, дождеприемных колодцев производятся эксплуатирующими предприятиями; на дворовых территориях - кооперативами собственников квартир; на частных участках и территориях предприятий - владельцами территорий.

12. Проведение аварийных работ

102. При возникновении аварии владелец инженерных коммуникаций и сооружений, эксплуатационная организация обязаны незамедлительно принять меры по ликвидации аварии и устранению последствий. При этом должны обеспечиваться: безопасность людей и движения транспорта, а также сохранность расположенных рядом подземных и наземных сооружений, объектов инфраструктуры, зеленых насаждений.
103. Одновременно с направлением аварийной бригады к месту аварии эксплуатирующая организация сообщает о характере и месте аварии в организации, имеющие в районе аварии подземные и наземные сооружения, в государственные учреждения "Отдел жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных дорог города Уральска" и "Управление внутренних дел города Уральска Департамента внутренних дел Западно-Казахстанской области", а также в другие заинтересованные службы.
104. Юридические лица, имеющие в зоне аварии наземные или подземные коммуникации, при получении информации об авариях высылают на места своих представителей с исполнительными чертежами, которые должны указать расположение подведомственных им сооружений и инженерных коммуникаций на местности.
105. Владельцы, складирующие материалы или другие ценности вблизи места аварии, по первому требованию руководителя аварийных работ немедленно освобождают участок.
106. Если работы по ликвидации аварии требуют полного или частичного закрытия проезда, государственное учреждение "Управление внутренних дел города Уральска Департамента внутренних дел Западно-Казахстанской области" принимает оперативное решение о временном закрытии проезда, маршруте объезда транспорта и установлении совместно с владельцами поврежденных сетей срока ликвидации повреждения.
107. Место производства аварийных работ ограждается щитами или заставками установленного образца с устройством аварийного освещения и установкой красных габаритных фонарей. На проезжей части улицы (магистрали) по согласованию с государственным учреждением "Управление внутренних дел города Уральска Департамента внутренних дел Западно-Казахстанской области" устанавливаются необходимые дорожные знаки.
Лица, ответственные за производство работ по ликвидации аварии, отвечают за работу аварийного освещения, установку ограждения (заставок), дорожных знаков до полного окончания работ.
108. Для ликвидации последствий аварии и восстановления благоустройства территории необходимо оформить в срок не позднее суток со дня возникновения аварии разрешение на производство земляных работ. В случае неоформления разрешения на производство земляных работ в установленные сроки раскопка считается несанкционированной, и предприятие привлекается к ответственности согласно действующему законодательству.
109. Восстановление нарушенных дорожных покрытий и других элементов благоустройства осуществляется владельцами инженерных сетей немедленно после завершения аварийных работ.
110. Производство плановых работ, под предлогом аварийных, не допускаются.

13. Содержание фасадов
зданий и сооружений

111. Собственники зданий, сооружений и объектов бизнеса обязаны обеспечить своевременное производство работ по реставрации, ремонту, покраске и подсветке фасадов своих объектов и их отдельных элементов (кровля, балконы, лоджии, водосточные трубы и другое), а также поддерживать в чистоте и исправном состоянии расположенные на фасадах информационные вывески и памятные доски.
112. Вывески и витрины на фасадах зданий, учреждений, офисов, магазинов и других объектов бизнеса оборудуются внутренними светящимися элементами (неоновыми, жидкокристаллическими и другими) для украшения и дополнительного освещения города в вечернее и ночное время.
113. Не допускается:
самовольная реконструкция фасадов зданий и изменение их конструктивных элементов без согласования с местным исполнительным органом;
производить окраску фасадов зданий и сооружений без предварительного восстановления архитектурных деталей.
114. Собственники зданий и сооружений должны проводить работы по их надлежащему содержанию в соответствии с градостроительной и проектной документацией, градостроительными нормативами и правилами, экологическими, санитарными, противопожарными и иными специальными нормами, в том числе по проведению ремонта и реставрации фасадов принадлежащих им зданий и сооружений за счет собственных или привлеченных средств.
115. В случае, если в собственности юридических или физических лиц, в хозяйственном ведении или оперативном управлении находятся отдельные нежилые помещения в нежилых или жилых зданиях, то данным лицам необходимо принять долевое участие в плановом ремонте и реставрации фасадов названных зданий, пропорционально занимаемым площадям.
116. Арендаторы зданий, помещений и сооружений несут обязательства по ремонту, реставрации и реконструкции фасадов зданий и сооружений в соответствии с условиями договора аренды.
117. Ремонт, реставрация и реконструкция фасадов зданий и сооружений, являющихся памятниками архитектуры, истории или культуры, проводятся в соответствии с охранными обязательствами по согласованию с государственными учреждениями "Отдел культуры и развития языков города Уральска" и "Отдел архитектуры и градостроительства города Уральска", согласно нормативам и правилам, устанавливаемым правовыми актами Республики Казахстан и акимата города Уральска.
118. Уполномоченный орган коммунального хозяйства города Уральска осуществляет мероприятия по организации ремонта и реставрации фасадов зданий и сооружений на основе ежегодно принимаемой бюджетной программы. Программа ремонта и реставрации фасадов зданий и сооружений утверждается постановлением акимата города Уральска.
119. Окраска фасадов зданий может производиться только по колерным паспортам, выдаваемым государственным учреждением "Отдел архитектуры и градостроительства города Уральска".

14. Содержание наружного
освещения и фонтанов

120. Включение наружного освещения улиц, дорог, площадей, набережных и других освещаемых объектов производится при снижении уровня естественной освещенности в вечерние сумерки до 20 люкс, а отключение в утренние сумерки при ее повышении до 10 люкс по графику, утвержденному уполномоченным органом коммунального хозяйства города Уральска.
121. Необходимо осуществить постепенный переход на энергосберегающие лампы. Процент "негорения" светильников на площадях, магистралях и улицах, дворовых территориях не должен превышать 5-ти процентов. Металлические опоры, кронштейны и другие элементы устройств наружного освещения и контактной сети должны быть окрашены, содержаться в чистоте и не иметь очагов коррозии.
122. Вышедшие из строя газоразрядные лампы, дуговая ртутная лампа (далее - ДРЛ), лампа дуговая с диодами металла (далее - ДРИ), дуговая натриевая (далее - ДНАТ), люминесцентные должны храниться в специально отведенных для этих целей помещениях и вывозиться на специальные предприятия для их утилизации. Запрещается вывозить указанные типы ламп на городской полигон.
123. Вывоз сбитых опор освещения и контактной сети электрифицированного транспорта осуществляется владельцем опоры на основных магистралях незамедлительно; на остальных территориях, а также демонтируемых опор - в течение суток.
124. Ответственность за состояние и эксплуатацию фонтанов возлагается на эксплуатирующую организацию.
125. Сроки включения фонтанов, режимы их работы, график промывки и очистки чаш, технологические перерывы и окончание работы определяются уполномоченным органом коммунального хозяйства города Уральска.
126. В период работы фонтанов очистка водной поверхности от мусора производится ежедневно. Эксплуатирующая организация обязана содержать фонтаны в чистоте и в период их отключения.

15. Художественное оформление
и реклама

127. Объекты наружной (визуальной) рекламы и информации размещаются вне разделительных полос и зеленых зон, и оборудуются внутренними светящимися элементами (неоновые и другие). В черте города Уральска установка билбордов не допускается. На территории города могут быть установлены сити-борды, сити-форматы, лайтбоксы, которые обязательно должны соответствовать европейским стандартам, иметь современный формат, внутреннюю подсветку и размеры не более:
лайтбоксы (0,75х1,5 м.);
сити-формат (1,2х1,8 м.);
сити-борды (2,7х3,7 м.), не более одной конструкции на каждые 650-700 метров по каждой стороне улицы.
128. В целях сохранения исторического архитектурного облика города и зеленых насаждений на центральных улицах (проспекты Достык-Дружба, Евразия, Абулхайрхана, улицы Курмангазы, Жангирхана, Маметовой, Пугачева, Иксанова, Московской, Датова, Молдагуловой, Чагано-Набережная) установка сити-бордов разрешается не более одной конструкции на каждые 850-1000 метров по каждой стороне улицы.
129. После монтажа (демонтажа) рекламной конструкции собственники данной конструкции обязаны восстановить благоустройство территории объекта размещения.
130. Не допускается наклеивание и развешивания на зданиях, заборах, павильонах городского пассажирского транспорта, опорах освещения, деревьях каких-либо объявлений, рекламы, устройства стендов агитационно-пропагандистского характера. Размещение вышеназванных объектов в других местах допускается только с разрешения собственников и согласования с государственным учреждением "Отдел архитектуры и градостроительства города Уральска".

16. Ответственность
за нарушение Правил

131. Юридические и физические лица, виновные в нарушении настоящих Правил, несут ответственность в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан и Кодексом Республики Казахстан от 30 января 2001 года "Об административных правонарушениях".
132. Применение мер административной ответственности не освобождает нарушителей от возмещения причиненного материального ущерба в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан, устранения допущенных нарушений и выполнения требований, предусмотренных настоящими Правилами.
133. В соответствии с законодательством Республики Казахстан контроль за соблюдением настоящих Правил осуществляется соответствующими государственными органами в пределах своих полномочий, со дня официального опубликования настоящих Правил.

Орал қаласының аумағын абаттандыру Ережесін бекіту туралы

Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының 2012 жылғы 1 маусымдағы № 3-2 шешімі. Батыс Қазақстан облысының Әділет департаментінде 2012 жылғы 5 шілдеде № 3083 тіркелді. Күші жойылды - Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының 2013 жылғы 10 шілдедегі № 11-3 шешімімен

Ескерту. Күші жойылды - Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының 10.07.2013 № 11-3 шешімімен (алғаш ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі)

Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 30 қаңтардағы "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Кодексінің 3 бабының 2 тармағына және Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңының 6 бабына сәйкес облыстық мәслихат ШЕШІМ ЕТТІ:
1. Қоса беріліп отырған Орал қаласының аумағын абаттандыру Ережесі бекітілсін.
2. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күннен бастап қолданысқа енгізіледі.

Сессия төрағасы А. Таспихов
Облыстық мәслихат хатшысы М. Құлшар

КЕЛІСІЛДІ:

Батыс Қазақстан облысы
бойынша мемлекеттік
сәулет-құрылыс бақылау
және лицензиялау
департаментінің директоры
_____________А. Ғұбайдуллин
25.05.2012 ж.

Батыс Қазақстан
облыстық мәслихатының
2012 жылғы 1 маусымдағы
№ 3-2 шешімімен
бекітілді

Орал қаласының аумағын абаттандыру
Ережесi

1. Жалпы ережелер

1. Орал қаласының аумағын абаттандырудың осы Ережесі (әрі қарай-Ереже) Қазақстан Республикасының "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы", Кодексіне, Қазақстан Республикасының "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Кодексіне, Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы", "Тұрғын үй қатынастары туралы", "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Заңдарына және де өзге де Қазақстан Республикасындағы нормативтік-құқықтық актілерге сәйкес шығарылды.
2. Ереже Орал қаласының аумағын абаттандыруды ұйымдастыру және жүзеге асыру тәртібін анықтайды және тиісті аумақта орындалуға міндетті болып табылады.

2. Негiзгi ұғымдар

3. Осы Ережелерде келесі ұғымдар қолданылады:
1) Қатты тұрмыстық қалдықтарды және iрi көлемдi қалдықтарды шығару шарты – тапсырыс беруші мен қоқыс шығаратын мердiгерлiк ұйыммен жасалған заңды күшi бар жазбаша келiсiм.
2) Бөлiнген аумақ - жер пайдаланушының (заңды немесе жеке тұлғаға) иелiгiне берілген немесе Қазақстан Республикасының заңнамаларымен қарастырылған құқығымен уәкiлеттi органдардың шешiмдерiне сәйкес пайдалану үшiн өзiне тиесілі нысандарды орналастыруға берiлген жер телiмi.
3) Iргелес (бекітілген) аумақ – жеке меншік, иелігіндегі және жалға алынған ғимараттардың, орын-жайлардың, қоршаулардың, құрылыс алаңшаларының шекараларына, сауда, жарнама нысандарына және басқа да нысандарға тікелей жанасқан (нысанның периметрi бойынша 10 метр шекарадағы, бірақ өту жолынан әрі емес) жер учаскесі.
4) Бекiтiлген аумақтың субъектiлерi болып жеке, сондай-ақ, заңды тұлға да бола алады:
пәтер иелерi кооперативтерi (одан әрi - ПИК);
ғимараттар мен орын-жайлардың иелерi;
жерді уақытша немесе тұрақты пайдалануға берiлген тұлғалар.
5) Жердi пайдаланушы – мемлекеттік меншіктегі жер учаскесін өтеулі және (немесе) өтеусіз негізде шектеусіз мерзімге (тұрақты жер пайдалану) немесе белгілі бір мерзім ішінде (уақытша жер пайдалану) иеленуші және пайдаланушы тұлға.
6) Контейнер - қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға арналған стандартты сыйымды ыдыс.
7) Iрi көлемдi қалдық (бұдан әрi - IКҚ) - өзiнiң тұтыну қасиеттерiн жоғалтқан тұтыну және шаруашылық қызметiнiң қалдықтары (тұрмыстық техника, жиһаз және т.б.).
8) Шағын сәулеттiк нысандар - көлемi жағынан кiшкене әсемдiк, сондай-ақ, iске жарамды сипаттағы нысандар:
сәндiк құрылғылар (мүсiндер, су бұрқақтар мен әсемдiк су тоғандар, стеллалар, ойма бедерлер, гүл құмыралары);
iске асыру сипатындағы құрылғылар (саябандар, павильондар, телефон және сауда автоматтары, орындықтар, қоршаулар, қоқыс қораптары).
9) Ортақ пайдалану орындары - демалыс аймақтары (саябақтар, жағажайлар, тынымбақтар), алаңдар, көлiк аялдамасы алаңдары.
10) Рұқсатсыз төгiлетiн қоқыстардың үйiндiлерi - заңды және жеке тұлғалар қызметiнің үрдісі кезiнде пайда болған қатты тұрмыстық қалдықтарды (ҚТҚ), IКҚ, өндiрiс және құрылыс қалдықтарын, басқа қоқыстар, қар, мұздарды өз еркiмен шығару (орналастыру) немесе үю.
11) Аумақты тазарту - аумақты жинау, тұрмыстық қалдықтарды, қоқыстарды, қарды, мұздақтарды жинау, шығару және кәдеге жарату (залалсыздандыру).
12) Өту жолдары, өтетiн жер - тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттарға, мекемелерге, кәсiпорындарға және басқа да аудандар, шағынаудандар, кварталдар iшiндегi қалалық құрылыс нысандарына көлiк құралдарының кiруiн қамтамасыз етушi жол элементi.
13) ҚТҚ, IКҚ жинау және шығару - қатты тұрмыстық қалдықтарды контейнерлерден арнайы автокөлiктерге тиеу, контейнер алаңдарын және оларға кiретiн жолдарды шашылған қоқыстардан тазарту және оларды қоқыс жинау орнынан кәдеге жарату нысанына тасымалдаумен байланысты шаралар кешені.
14) Жолдарды күтiп, ұстау - нәтижесiнде талапқа сай келетiн, жол мен жол құрылғыларының көлiктiк-тұтыну жағдайы сақталатын, автомобиль жолдарын пайдалану ережесінің талаптарына жауап беретін жұмыстар кешені.
15) Орын-жай - өндiрiстiк үрдiстердi орындауға, материалдық құндылықтарды орналастыру мен сақтауға немесе адамдардың уақытша тұруына, сондай-ақ, құралдарды немесе коммуникацияларды орналастыруға арналған, табиғи немесе жасанды аумақтық шекарасы бар, көлемдi, жазықты немесе тiзбектi салынған жасанды нысан. Орын-жай сондай-ақ, көркемдік-эстетикалық, сәндiк-қолданбалы немесе мемориалдық сипатта болуы мүмкiн.
16) Жаяу жол - жаяу жүргiншiлердiң жүруiне арналған, жолға жалғасып немесе одан гүлкестемен бөлiнiп жатырған жолдың бөлшегi.
17) Уәкiлеттi орган - коммуналдық шаруашылық саласындағы өкiлеттiлiгi Орал қаласы әкiмдiгiмен анықталатын мемлекеттiк мекеме.

3. Жалпы талаптар

4. Іргелес аумақты абаттандыруды және тазалауды (нысанның периметрі бойымен 10 метр аралықта), сондай-ақ, гүлзарларды, гүлкестелерді, басқа да жасыл желектерді, абаттандыру элементтерін күтіп, ұстауды сәулет, санитарлық және экологиялық талаптар негізінде қолданыстағы заңнамаларға сәйкес аталған нысандардың меншік иелері және (немесе) пайдаланушылары жүргізеді.
5. Ғимараттардың, орын-жайлардың, жеке тұрғын үй құрылыстарының меншік иелері және (немесе) пайдаланушылары қатты тұрмыстық қалдықтарды шығаруға уақытылы келісімшарт жасаулары қажет.
6. Жер учаскесін пайдаланушылар арасында іргелес (бекітілген) аумақтарды тазарту жұмыстарының шекарасын анықтау заңды және жеке тұлғалардың келісімімен осы Ереже немесе Орал қаласы әкімінің актілері негiзiнде жүзеге асырылады.
7. Тұрғын ғимараттарға іргелес аумақтар нысанның иесімен абаттандырылады, көгалдандырылады, жарықтандырылады және қоршалады, кіре беріс және жаяу жүргіншілер жолдарының қатты жабыны болуы қажет.
8. Бөлінген шекарадағы инженерлік және көліктік инфрақұрылым нысандарының аумағы көрсетілген нысандардың техникалық және қолдану сипаттамалары ескеріле отырып, абаттандырылуы қажет. Аумақтарды абаттандыру және күтіп, ұстау бойынша міндеттемелер нысандардың меншік иелеріне жүктеледі.
9. Коммуникациялардың барлық түріне қызмет көрсететін шаруашылық субъектілері тиісті коммуникацияларды күтіп, ұстауға және уақытылы жөндеу жүргізуге, оларды жөндегеннен кейін бұзылған жабынды қабаттары мен элементтерін қайта қалпына келтіруі тиіс.
10. Заңды және жеке тұлғалар жолдың асфальт қабатының бұзылуымен байланысты жер жұмыстарын аяқтағаннан кейін жол қабатын қайта қалпына келтіруге міндетті.
11. Орал қаласы аумағында тыйым салынады:
1) суаққы желiсiнің қоқыс басуын болдырмау үшiн суаққы коллекторларына сыпырынды мен тұрмыстық қоқыстарды тастауға;
2) жергілікті атқарушы органмен бектілген орындардан басқа жерлерге қоқыстар мен қарды шығаруға, тастауға;
3) қоқыс құбырларына сұйық тұрмыстық қалдықтарды және ірі көлемді қоқыстарды тастауға;
4) магистральдар, көшелер мен өту жолдарының, жаяу жолдардың және гүлкестелердің өту бөліктеріне сауда нысандарынан, құрылыс алаңдарынан, кәсіпорындар мен ұйымдар аумақтарынан, аулалық аумақтардан, ішкікварталдық өту жолдарынан және тағы басқаларынан тазаланатын қарларды шығаруға немесе ысыруға;
5) жаяужолдарда, қалалық жолаушы көлігінің отырғызу алаңдарында, саябақтарда, тынымбақтарда, аулаларда және өзге де жаяу өту, көгалдандыру аймақтарында техникалық тұзды және сұйық хлорлы кальцийді мұзға қарсы реагент ретінде пайдалануға;
6) ластанған және тұздалған қарды лақтыруға, орын ауыстыруға, газондарға, гүлбақтарға, бұталар мен өзге де жасыл көгалдарға мұз ойындыларын роторлы лақтыруға;
7) сарқынды су құбырларының аузына қар, мұз және қоқыстарды тастауға;
8) ағаштар мен бұталардың түбiне жапырақтарды жинауға;
9) жолдарды және (немесе) жол бөліктерін ластауға жол бермеу мақсатында кез келген жүк түрлерін тиянақты жабынсыз жүк көліктерімен тасымалдауға;
10) меншік иесінің келісімінсіз және (немесе) осы мақсаттар үшін бөлінген жерлерден тыс орындарға, Қазақстан Республикасы заңнамаларында көзделген белгіленген тәртіп бойынша қажетті рұқсатсыз және келісімсіз хабарландырулар, плакаттар, үндеулер, түрлі ақпараттық материалдарды, жазу-сызулар мен кескіндемелер орналастыруға;
11) автомобиль жолдарының бөлігіне қозғалысқа қауіп төндіретін қоқыстарды, заттарды лақтыруға;
12) ғимараттардың, орын-жайлардың және тұрғын үйлердің терезелерінен қоқыстарды лақтыруға;
13) жаяу жолдарға, тынымбақтар, саябақтар аумағына және басқа да қоғамдық орындарға ұсақ қоқыстарды лақтыруға;
14) Орал қаласының жергiлiктi атқарушы органдары арнайы белгiлеген жерлерден тыс жерлерге қала аумағында тұрмыстық және құрылыс қоқыстарын, өндiрiстiк қалдықтарды, жәшiктердi, ағаш үгiндiлерiн, жапырақтарды, қарды, сұйық қалдықтарды тастауға;
15) тоғандарға өндiрiс кәсiпорындарының тазартылмаған суларын ағызуға;
16) кәсiпорындардың және жеке меншiк үй иелерiнiң iшкi аумақтарын, тынымбақтарда, саябақтарда қатты тұрмыстық қалдықтарға арналған контейнерлерді қоса алғанда қоқыстарды, жапырақтарды, жәшiктердi, өндiрiстiк қалдықтарды жағуға, алау жағуға тыйым салынады;
17) белгіленген жерлерден тыс орындарда, тиісті жол белгілерімен және (немесе) жолақтармен белгіленген және бөлінген жерлерден тыс орындарда көлік құралдарының аялдауына, тұруына және оларды жууға;
18) аулалардың және ішкікварталдық аумақтардың жасыл аймағына, балалар, киім-кешек кептіретін және контейнерлік алаңдарға, жаяу жүргіншілер жолдары мен жаяу жолдарға қызметтік және жеке автокөліктердің тұруына, кіруіне;
19) бiр деңгейдегi барлық жолдар мен көшелердiң және кiру жолдарының қиылыстарында және темiржол өткелдеріне жақын жерлерде; көлiктiк қоршаулармен жабдықталған немесе көтерiңкi жиектемелерi бар жол учаскелерiнде; жаяу жолдарда қар үюге.
20) жалпы пайдаланылатын орындарда (осы мақсатқа пайдаланылмайтын орындарда), балалардың ойын алаңдарында, көшелерде, алаңдарда үй жануарларымен серуенге шығуға;
21) адамдар шомылуға арналған жерлерде киім-кешек жууға және үй жануарларын жуындыруға;
22) мұз жарықшақтарын, қарды жасыл желек алаңдарына, жаяу жолдарға, гүлкестелерге орын аустыруға және лақтыруға үюге;
23) тұрғын үй нысандардың, ұйымдардың, мекемелердің аумақтарында аулалық қондырғыларды, шұңқырларды және қоқыс жинау алаңдары құрылысын салуға және қайта жабдықтауға.
12. Қаланы санитарлық ағымдағы ұстау мамандандырылған кәсіпорындармен жүзеге асырылады және қамтамасыз ететін шараларды өткізуді жүзеге асырады:
бейіттерді күтіп, ұстау;
көгалдандыру және жасыл желектерді күтіп, ұстау және суару;
қала аумағын қоқыстардан жинауды және оларды уақытылы шығаруды ұйымдастыру.

4. Аумақтарды жинау және тазартуды
ұйымдастыру мен негізгі талаптары

13. Елді мекендер аумағын санитарлық тазалау жүйесінде тұрмыстық және өндірістік қалдықтарды жинау, жою, залалсыздандыру мен кәдеге жарату қарастырылады және мамандандырылған ұйымдармен жүзеге асырылады.
14. Арнайы автокөліктердің саны құрылыс салынып жатырған учаскенің нақты дамуы мен елді мекеннің жергілікті жағдайы ескеріле отырып анықталады.
15. Тұрғын үйлердің, ұйымдардың, мәдени-көпшілік мекемелерінің, демалыс аймақтарының аумақтарында көліктер кіре алатындай қалдықтарды жинайтын контейнерлердің арнайы алаңшалары орналастырылады. Алаңшаны су өткізбейтін жабынмен және толықтай қоршаумен жайластырады.
16. Қатты тұрмыстық қалдықтарды салатын контейнерлер қақпақтармен жабдықталады. Контейнерлер мен алаңшаның шетіне дейінгі ара қашықтық 1 метрден кем болмайды. Алаңшаларды тұрғын және қоғамдық ғимараттардан, барлық саладағы ұйымдардан, спорт алаңдарынан және тұрғындардың демалатын орындарынан 25 метрден кем емес және 100 метрден артық емес арақашықтықта орналастырады. Осындай контейнерлер үш жағынан биіктігі 1,5 метр болатын қоршаумен қоршалуы тиіс.
17. Контейнердің есепті сыйымдылығы қоқыстардың нақты жиналып қалуына сәйкес болуы қажет. Орналастырылатын контейнерлер санының есебі осы контейнерлерді пайдаланатын халықтың саны, қоқыстардың жиналып қалу мөлшері, олардың сақталу мерзімдері ескеріле отырып жасалады.
18. Контейнерлердегі қоқыстарды сақтау мерзімі Цельсия (С) бойынша 0 градус және одан төмен болғанда үш тәуліктен артық емес, плюстік температурада бір тәуліктен артық емес.
19. Кәсіпорындар, ұйымдар, ПИК-тер, кондоминиумдар, жеке үй иелері мен бизнес нысандарының иелері соңынан ҚТҚ-ды бөлектеп жинау арқылы біртіндеп еуропалық және басқа да контейнерлерді пайдалануға көшу ұсынылады.
20. Қоқыстарға арналған контейнерлер арнайы орындарда ұдайы дезинфекцияланып және дезинсекцияланып, жуылып отырады.
21. Әрі қарай пайдалануға жарамсыз контейнерлер уақытылы ауыстыруға жатады.
22. Аулалық, кәрiздендiрiлмеген және қоғамдық әжетханалар тұрғын-жайлардан және қоғамдық ғимараттардан, балалар ойнайтын және халық демалатын алаңшалардан кем дегенде 20 метр және құдықтардан, бұлақ көздерінен кем дегенде 50 метр қашықтыққа алыстатылуы тиіс.
23. Көпқабатты тұрғын үй аудандарында қатты тұрмыстық қалдықтар алаңшасынан қажетіне қарай 1,5 метр радиуста контейнер алаңшаларының іргелес аумағын жоспарлы-ұдайы түрде тазалау жүргізіледі.
24. Тұрмыстық және басқа да қалдықтарды шығару күн сайын таңғы сағат 7.00-ден ерте емес және 23.00-ден кеш емес уақытта жүргізіледі.
25. Жеке тұрғын үй құрылысы аудандарын қатты қалдықтардан жоспарлы-ұдайы тазарту аптасына екі мәртеден кем емес жүргізіледі.
26. Қоғамдық орындарда қоқыс қораптары орнатылады. Қораптардың арақашықтығы адам көп жүретін көшелерде 40 метрден және адам аз жүретін көшелерде 100 метрден артық емес аралықта болады. Қалалық көліктер аялдайтын жерлерде қораптарды міндетті түрде орнату қажет. Қораптарды тазалау қоқыстардың толуына қарай жүргізіледі.
27. Аулалық әжетханалар мен контейнерлік алаңшалардан бекітілген бөлікті сақтау мүмкіндігі жоқ құрылыстар аудандарында бұл арақашықтық комиссиялық түрде белгіленеді.
28. Канализацияланбаған тұрғын үйлерде сұйық қалдықтарды жинау үшін сорып алынатын, су өткізбейтін шұңқырлар орнатылады және жер бетіндегі бөлігі қақпақпен және қатты фракцияларды жібермейтін тормен жабдықталады. Аулалық сорып алынатын шұңқырлар болған жағдайда, олар ортақ бола алады.
29. Жол жабындылары жолдың беткі қабатында жиналған ластар су ағынымен жасыл желек жолақтары мен жаяу жолдарға шашырамайтындай етіп жуылады.
30. Жіті қозғалысты көше жолдары жылдың ыстық уақыттарында жуылып тұрады.
31. Нөсерлік канализациясы жоқ көшенің өту бөліктері арнайы көліктермен тазаланады. Көшелерге ас тұзын шашуға тыйым салынады.
32. Жапырақтар түсетін уақытта жапырақтар уақытылы тазаланып отырады. Жиналған жапырақтар арнайы бөлінген учаскелерге немесе шірітетін алаңдарға шығарылады.
33. Тұрғын кварталдар, шағынаудандардың, сондай-ақ, үй жанындағы аумақтарда бөлінген жер учаскесі шекараларында келесі тәртіп сақталады:
1) отмосткалардың, жаяу жолдардың, жаяу жүргіншілер жолдарының, ішкікварталдық жолдардың жабындылары қалыпты жағдайда ұсталуы қажет;
2) аулаларда өз бетінше түрлі шаруашылық және қосалқы құрылыстардың салуына тыйым салынады;
3) қызыл жолақтарды және құрылыстарды реттеу жолақтарын бұзып салынатын құрылыстарға тыйым салынады;
4) тұрғын үй жаны аумақтарын құрылыс материалдарымен бөгеп тастауға тиым салынады;
5) инженерлік коммуникацияларды және құдықтарды уақытылы қаралып және тазаланады;
6) спорттық, ойын, балалар және шаруашылық алаңдары, қоршаулар қалыпты жағдайда ұсталуы қажет.
34. Суару-жуу және сыпырып-тазалау көліктерін толтыру техникалық сумен жүргізіледі, ашық су көздерінен толтыру санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды болған жағдайда рұқсат етіледі.
35. Елді мекендерден қалдықтарды жинауды, пайдалануды, қолдануды, залалсыздандыруды, тасымалдауды, сақтауды және көмуді мамандандырылған кәсіпорындар жүргізеді.
36. Жұқпалы стационарлардан басқа (соның ішінде туберкулезге қарсы, тері-венерологиялық) қоғамдық тамақтану, сауда, жалпы білім беретін, шипажай-курорттық және басқа да ұйымдардың тағам қалдықтары қақпағы бар ыдыстарға жиналып, салқындатылатын ғимаратта немесе тоңазытқыш камераларда сақталады. Жұқпалы стационарлардың тағам қалдықтарынан басқа (соның ішінде туберкулезге қарсы, тері-венерологиялық және т.б.) тағам қалдықтарын малға беруге жол беріледі.
37. Қатты тұрмыстық қалдықтар Орал қаласының қатты тұрмыстық қалдықтар полигонында кәдеге жарату жүргізіледі.

5. Қыс мезгілінде аумақтарды
тазартудың ерекшелiктерi

38. Қала көшелерiнiң өту жолдары мен кiру жолдарын қыста тазарту жұмыстары осы Ереже талаптарына және жұмыс технологияларын, техникалық құралдар мен тайғаққа қарсы қолданылатын реагенттерді анықтайтын нұсқауларға сәйкес жүргiзiледi.
39. Саябақтардағы, тынымбақтардағы, бақтардағы және басқа да көгалды аймақтардағы жолдарды тазарту кезiнде осы мақсаттарға алдын ала дайындалған алаңдарға жасыл желектердiң сақталуы мен ерiген сулардың ағуын қамтамасыз еткен жағдайда, құрамында химиялық реагенттері жоқ қарларды үюге рұқсат етiледi.
40. Қысқы кезеңде жолдар, бақ орындықтары, қоқыс салатын қораптар мен басқа да элементтер мен кiшi сәулеттiк формалар, сондай-ақ, олардың алдындағы және жанындағы аумақтар мен оларға баратын жолдар қар мен мұздақтардан тазартылуы тиіс.
41. Жаяу жолдар мен жолдардың өту бөліктеріндегі инженерлiк желiлерде орын алған апаттан пайда болған мұздақтар меншік иелерімен және (немесе) желілерді пайдаланушылармен уатылып, шығарылады.
42. Қар шығарудың технологиялық операциясы екi кезеңде жүргізіледі:
1) бiрiншi кезекте (таңдамалы) қалалық жолаушыларды тасымалдау көлiгi аялдамаларынан, жер үстi жаяу жүргiншiлер өтпелерiндегі, көпiрлердегі және жол желiлерiндегі, ауруханаларға кiретiн жолдардағы және басқа да әлеуметтiк маңызы бар нысандардағы қарды шығару;
2) соңғы (жаппай) қар шығару жұмыстары бiрiншi кезектегi қар шығару жұмыстарынан кейiн уәкiлеттi органмен анықталатын кезекке сәйкес орындалады.
43. Көшелер мен жолдардағы қарды шығару жұмыстары арнайы дайындалған алаңшаларда жүргiзiлуi тиiс.
44. Жаяу жолдар мен көпiр құрылғыларына шығатын жерлердегi баспалдақтарды тазарту жұмыстарына мынадай талаптар қойылады:
1) жаяу жолдар мен көпiр құрылғыларына шығатын жерлердегi баспалдақтар жаңа жауған қар мен тапталған қар басып кеткенге (қар-мұздақтарының пайда болуы) дейiн барлық енiне дейiн тазартылуы тиіс;
2) тоқтаусыз қар жауған кезде жаяу жолдар мен көпiр құрылғыларына шығатын жерлердегi баспалдақтар тайғаққа қарсы материалдармен өңделiп және жаяу жүргiншiлер жүруi үшiн тазартылуы тиіс;
3) тайғақ болатыны немесе болу мүмкiндiгi жөнiнде хабарландырылған жағдайда, бiрiншi кезекте баспалдақтар, содан кейiн жаяу жолдар тайғаққа қарсы материалдармен өңделуi керек.
45. Жаяу жолдар, аула аумақтары мен кiру жолдары қар мен мұздақтан асфальтқа дейiн тазартылуы тиiс, қар мен жарықшақ қар үйетiн жерге шығарылуы тиiс. Мұздақ пайда болған жағдайда (тайғақ) ұсақ құм себу жүргiзiледi.
46. Аула аумақтары мен iшкiкварталдардан тазартылған қар автокөлiктiң қозғалысына және жаяулардың жүруiне кедергi келтiрмейтiн аула аумағындағы орындарға міндетті түрде тасып шығарылуымен уақытша үйіледі.
47. Аула iшiнде қарды үйген кезде жылғалардың ағып кету жағы қарастырылу қажет.
48. Қысқы кезде ғимарат иелерiмен және (немесе) пайдаланушыларымен, тұрғын үйлерде ПИК-терімен шатырларды қар мен мұздақтан, сүңгiлерден уақытында тазарту жұмыстары ұйымдастырылуы қажет.
49. Көше жағына қараған шатырлардан қар мен мұздақтарды тазарту жұмыстары жаяу жолдарға түсiру тек күндiзгi уақытта жүргiзiлуi тиіс. Қарды басқа сырғанау жағынан, сондай-ақ, жазық шатырлардан түсiру аула аумақтарында жүргiзiлуi керек.
Қарды түсірер алдында жүргіншілер қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қауіпсіздік шараларын өткізу қажет. Шатырлардан түскен қарлар, мұздақтар жедел түрде жол жағына қарай жиналады және одан әрi көшенiң жолын тазартушы ұйыммен шығарылуы үшiн орналастырылады.

6. Ұсақ бөлшектік сауда үшін
уақытша орын-жайларды
орнату және күтiп ұстау

50. Ұсақ бөлшектік сауда нысандарын орналастыру (нысандардың аумағында орналасқан ұсақ сауда нысандарынан басқа) санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды болған жағдайда жергілікті атқарушы органмен бекітілген орындарда рұқсат беріледі.
51. Салқындатылған сусындармен, изотермиялық жылжымалы ыдыстардан (цистерна) кваспен сауда жасауға су құбырына және канализацияға қосылған және бір мәрте пайдаланатын ыдыстар болған жағдайда рұқсат беріледі.
52. Ұсақ бөлшектік сауда нысандарында ыдыстарды және өнімнің күндік қоры сақталатын үй-жайға орын бөлінеді.
53. Айналымдағы ыдысты ұсақ бөлшектік сауда нысанының жұмысы аяқталғаннан кейін күн сайын тағам өнімін дайындайтын және жеткізетін нысанға жіберіледі. Іргелес аумақта ыдысты сақтауға рұқсат берілмейді.
54. Ұсақ бөлшектік сауда жасау нысанында бір жұмыс орнында тағам өнімдерін сату тек өндірістік оралған күйінде рұқсат беріледі.
55. Нан, пісірілген кондитерлік (кремсіз) және нан өнімдерін сату оралған күйінде жүргізіледі.
56. Көкөніс, жеміс-жидек және бақша дақылдарын нысаннан тыс жерде сатуға жергілікті атқарушы органмен бекітілген орындарда рұқсат беріледі.
57. Сауда автоматтары бір мәрте пайдаланатын ыдыстармен қамтамасыз етіледі.
58. Жұмсақ балмұздақтарды сатуға оны дайындаған жерде сатуға рұқсат беріледі.
59. Ұсақ бөлшектік сауданың жылжымалы құрал-жабдықтары жұмыс күні аяқталғаннан кейін негізгі нысанда (тағам өнімдерін өндіретін нысандар, сауда нысандары) санитарлық өңдеуге жатқызылады.
60. Ұсақ бөлшектік сауда нысандарында жуынатын орын, қоқыстар мен қалдықтарды салатын қақпағы бар ыдыс, сатушының жеке мүлігін сақтайтын орын орнатылады.
61. Ұсақ бөлшектік сауда нысанының сатушысы:
1) нысанды, іргелес аумақты тазалықта ұстайды;
2) шығарылған жерін, сапасын және қауіпсіздігін растайтын құжаттары болған жағдайда тағам өнімдерін қабылдайды және сатады;
3) сатылатын тағам өнімдерінің пайдалану мерзімінің сақталуын қадағалайды;
4) тағам өнімдерін сату мерзімі мен талаптарын сақтайды, сату кезінде қыстырмаларды, күрекшелерді қолданады;
5) өнімдерді ластанудан сақтайды;
6) таза арнайы киімдерін киеді (халат, қолғаптар, қалпақ);
7) жеке гигиена талаптарын сақтайды, әрбір жұмыс үзілісінен кейін және қажетіне қарай қолын жууы керек;
8) өзімен бірге жеке медициналық кітапшасы болуы керек;
62. Нысан аумағы тазалықта ұсталуы қажет. Күн сайын жұмыс уақыты аяқталғаннан кейін негізгі, күн ішінде ағымдағы тазалау жүргізіледі. Қысқы кезеңде аумақ, кіре беріс жолдар және павильон алдындағы алаңдар қар мен мұздан тазартылып, тайғаққа қарсы құм себіледі, жаз мезгілінде су себіледі.
63. Сауда нысанына іргелес аумақта ыдыстар мен тауарлардың қорын текшелеуге рұқсат етілмейді.
64. Базар аумағында келушілер мен персонал үшін әжетханалар, 50 сауда орнына бірден кем емес шүмектер саны есептелген қол жуу, сауда құрал-жабдықтарын, жеміс-жидектер мен көкөністерді жуатын қондырғылар орнатылады.
65. Санитарлық желілер мен жуынатын орындар базарларда қалыпты, тазалықта ұсталып және күн сайын дезинфекцияланады.
Санитарлық желілерге қызмет көрсететін персонал нысандағы басқа жұмыс түрлеріне жіберілмейді.
66. Сәулеттiк және түстерi туралы шешiм "Орал қаласының сәулет және қала құрылысы бөлiмi" мемлекеттік мекемесімен келiсiледi. Ұсақ бөлшектiк сауда нысандарын жөндеу және бояу жұмыстары олардың иелерi есебiнен, "Орал қаласының сәулет және қала құрылысы бөлiмi" мемлекеттік мекемесімен келiсiлген сыртқы түрi мен түсi туралы қабылданған шешiмнің сақталуын ескере отырып, орындалуы тиiс.
67. Ұсақ бөлшектiк сауда нысандары мен кешендерiне көлiктiк қызмет көрсету, iргелес жатырған магистральдар мен жаяу жүргiншiлер бағыттарындағы көлiк қозғалысы мен жаяу жүргiншiлердiң қауiпсiздiгiне кедергi келтiрмеуi қажет.

7. Жолдарды, аялдама және
отырғызу алаңдарын тазарту

68. Жолдардың өту жерлерiн барлық енi бойынша тазарту, алаңдардың, көшелердiң және қалалық көше желiлерiн, көлік тұратын қалташаларды, сондай-ақ жағалаулар, көпiрлер, жол өткелдерін күту мен тазалау жұмыстарын осы жұмыстардың өндiрiсiнде уәкiлеттi органмен жасалған мемлекеттiк сатып алу шарты негiзiнде мердiгер-кәсiпорындар жүргiзедi.
69. Автобус маршруттарының соңғы аялдау, айналу алаңдарын тазартуды осы маршруттарға қызмет көрсетудi жүзеге асыратын тасымалдаушы кәсiпорындар жүргiзедi.
70. Жол төсемдерiн үзiлiссiз қоқыстан, батпақтан, қардан технологиялық тазарту жұмыстарын қамтамасыз ету үшiн халықтың жаппай баратын нысандарына жақын орналасқан магистральды көшелердің бойына күн сайын сағат 23.00-ден 7.00-ге дейiн автокөлiк құралдарын қоюға тыйым салынады, тыйым салу қажеттi жол белгiлерiн қоюмен белгiленедi.
71. Магистральдардың, көшелердiң және кiру жолдарының жол төсемдерiн, осьтiк және резервтiк жолақтарын, жиектемелерiн сыпыру жұмыстары алдын ала суланғаннан кейiн уәкiлеттi органмен бекiтiлген кестеге сәйкес жүргiзiледi.
72. Жолдың жүру жағы қандай да болмасын ластан толығымен тазартылуы тиiс. Қозғалыс сызығымен реттелген осьтiк және резервтiк жолақтар тұрақты түрде құм мен әр түрлi ұсақ қоқыстардан ұдайы тазартылуы қажет.
73. Жолдардың шеті ірі көлемді және өзге де қоқыстардан тазартылуы тиіс. Жұмыстарды жүргізу кезінде көшенің өту бөлігі мен өту жолдарына қоқыстарды шығаруға тыйым салынады.
74. Қалалық жолаушылар көлiгiнiң аялдама алаңдарын тазалау жұмыстарын жолдарға тазарту жұмыстарын жүргiзушi кәсіпорындар жүргізеді.
75. Қоғамдық жолаушылар көлiгiнің аялдамалық алаңдарындағы павильондарды және оларға iргелес аумақтарды тазартып, жууды олардың иелері жүргізеді.
76. Бөлек тұрған жарнама нысандарынан он метр радиустағы iргелес аумақты тазартып және күтіп, ұстау жарнамалық құрылымның иелерімен немесе келісімшарт негізінде мамандандырылған кәсіпорындар жүзеге асырады.
77. Сыртқы жарықтық бағаналарының құрылғысы мен дiңгегiнің аумағын және жаяу жолдарда орнатылған байланыс желiлерiнiң маңайын тазарту жұмыстарын жаяу жолдарды тазартуға жауапты кәсiпорындар жүргiзедi.
78. Трансформаторларға немесе таратушы шағын станцияларға, автоматты түрде жұмыс iстейтiн басқа да инженерлiк орын-жайларға (қызмет көрсететiн персоналсыз), сондай-ақ, электр тасымалдау желiлерiнiң тіректеріне iргелес аумақтарын тазарту жұмыстарын осы нысандардың иелерi жүргiзедi.
Жер үстi құбырларының астындағы қорғалатын аумақтарды тазарту мен күтіп, ұстау жұмыстары желiлердiң иелерiмен жүргiзiледi.
79. Уақытша көше саудасы мен жалпы тамақтану орындарына, бизнес нысандарына iргелес аумақтарды (базарлар, кафе, сауда павильондары, жылдам салынатын сауда кешендерi, шатырлар, дүңгiршектер және сол сияқты) көшелердің өту бөлігіне дейін тазарту осы нысандардың иелерімен жүзеге асырылады.
Iргелес орналасқан гүлкестелерге, сауда шатырларының үстіне, дүңгiршектерге және басқа да сауда нысандарына жәшiктердi үюге жол берiлмейдi.
80. Суды айдау (шұңқырлардан су сору, инженерлiк желiлердегi апат жағдайлар) салдарынан пайда болған су басу жағдайлары орын алған жағдайда, оларды жою жауапкершiлiк бұзушылыққа жол берген ұйымдарға жүктеледi.
81. Жол жөндеу жұмыстарын жүргiзген кездегi асфальт жарықшақтарын шығару осы жұмыстарды жүргiзушi ұйымдармен жүзеге асырылады: қаланың бас магистральдарынан - тез арада, басқа көшелер мен аулалардан - тәулiк мерзiмiнде.
82. Суаққы желiсiн қоқыс басуын болдырмау үшiн суаққы коллекторларына сыпырынды және тұрмыстық қоқыстарды тастауға тыйым салынады.

8. Шағын сәулет нысандарын
күтiп, ұстау

83. Тұрғын-жай құрылысының аумақтары, қоғамдық аймақтар, тынымбақтар, көшелер, саябақтар, демалыс алаңдары шағын сәулеттiк нысандармен жабдықталады.
84. Шағын сәулет нысандары стационарлық және жылжымалы болуы мүмкiн, олардың саны мен орналасуы аумақтарды абаттандыру жобаларымен анықталады.
85. Қоғамдық құрылыс аумақтарына, алаңдарға, көшелерге, тынымбақтар мен саябақтарға, жағалауларға арналған шағын сәулет нысандары жеке жобалар бойынша дайындалады.
86. Жаңа құрылыс салу кезiнде құрылыс жүргiзiлiп жатырған учаске шегiнде шағын сәулет нысандарын жобалау, дайындау және орнату жұмыстары тапсырыс берушімен бекiтiлген жобалау-сметалық құжаттамаларға сәйкес жүзеге асырылады.
87. Шағын сәулет нысандарының құрылымдық шешiмдерi олардың орнықтылығын, қолдану қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуi тиіс.
88. Шағын сәулет нысандарын күтіп, ұстау және жөндеуді олардың меншік иелері жүзеге асыруы тиіс.

9. Ақылы автотұрақтарды және
гараж кооперативтерiн
орналастыру және
абаттандыру

89. Жеке меншiк иелерiнiң жеңiл автокөліктерінің гараждарын, күзетiлетiн ашық автотұрақтардың, автокөлiктердiң уақытша тұрақтарын (ақылы және ақысыз) орналастыру қолданыстағы экологиялық, санитарлық және қала құрылысы нормаларымен және ережелерiмен, белгiленген тәртiпте дайындалған және келiсiлген жобалау құжаттарына сәйкес орындалады.
90. Ұйымдар, кәсiпорындар мен мекемелер, сауда мен қоғамдық тамақтану нысандары, демалыс және тұрғындардың жаппай келетін орындары келушiлер үшiн ақысыз тұрақтармен жабдықталуы тиіс.
91. Жеке меншiк иелерiнiң гараждары гараж кооперативтерiне (серiктестiк) бiрiгедi. Гараж кооперативтерiнiң аумағын абаттандыру және оларды күтiп ұстау кооперативтердiң қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.
92. Жеңiл автокөлiктерiнiң ашық, ақылы тұрақтарын тұрғын-жай мен қоғамдық құрылыстарға дейiн санитарлық аралықты сақтап орнату қажет. Автотұрақтардың қатты төсемi, қоршауы, күзетуге арналған орын-жайы мен сыртқы жарығы болуы тиіс.

10. Құрылыс алаңдары мен
учаскелерiн күтiп ұстау

93. Нысанның (жаңа құрылыс, қайта жабдықтау, жөндеу, құрылысты бұзу) құрылыс алаңын жайластыру жұмыстары басталғанға дейін құрылыс салушы (нысанның иесі) келiсiм алу үшiн және белгiлi бiр жұмыс түрлерiн жүргiзуге келісу және рұқсат алу үшiн қажеттi құжаттарды уәкiлеттi органға ұсынуы қажет.
94. Рұқсат алғаннан кейiн құрылыс жүргiзушi-тапсырыс беруші (нысанның иесi) қолданыстағы нормалар мен ережелерге сәйкес құрылыс алаңдарын мынадай міндетті талаптарды сақтай отырып, жайластыруы тиіс:
құрылыс алаңына бөгде адамдардың енуiне және iргелес аумаққа ластың шығуына жол бермейтiндей барлық периметрi бойынша толық қоршалады; адамдардың көп өтетiн орындарында қоршауға жаппай қоршау қалқанын орнатылады;
қоршау металдан жасалған, профильденген қалқандардан немесе қоршауға арналған темiрбетон қабырғаларынан дайындалуы қажет;
қоршау құрылғысы мықтап бекiтiлiп және ұзынынан, көлденеңiнен түзетiлiп, боялуы және ұқыпты түрде болулары тиіс;
құрылыс алаңдарынан екiншi кезектегi көшелерге қақпа орнату немесе шлагбаум орнату арқылы ең аз кiру және шығу жолдары қарастырылады;
шығатын жерлерiне ақпараттандыру тақталары орнатылады;
жарық барлық периметр бойынша екi жаққа түсуi керек;
алаңдардың ішкі жолдары және құрылыс алаңдарына кiретiн жолдардың қатты төсемi болуы тиіс, олардың қалалық асфальттанған жолдармен қиылысуын қамтамасыз ету қажет;
шыға берiстерiнде көлiк құралдарының дөңгелектерiн жуу (тазарту) бекеттерi орналастырылады;
құрылыс алаңдарының аумағы және оған іргелес аумақ осы Ережеге сәйкес таза және тәртiпте ұсталуы тиіс;
құрылыс алаңдарының сыртына құрылыс материалдарының, қоқыстардың (синтетикалық пленкалардың, сүректер, жаңқалар, орау материалдары және т.б.) жел болған кезде ұшып шығуына жол бермеу шаралары қарастырылуы тиіс;
жабық астау мен жинағыш-қоймаларды қолданбай қалдықтар мен қоқыстарды ғимарат қабаттарынан тастауға жол берiлмейдi;
ғимараттар мен орын-жайлардың қасбеттерiнде жұмыс жүргiзген кезде осы мақсаттарда қолдануға арналған, қасбетке бекiтiлген немесе орнатылған ағаш құрылымдарына бекiтілген, тордан жасалған торлы қоршау қарастырылуы қажет;
қоршаулардың қисаюы мен салбырауына жол берiлмейдi;
қажет болған жағдайда, жүргiншiлер жолы, төсемдер, таяныштар, айналып өту және уақытша жүру жолдары жасалады және олар қалыпты жағдайда ұсталады.
95. Барлық материалдар мен топырақ тек қоршалған аумақ шегiнде орналастырылады, шығарылған топырақ (құнарлы топырақтан басқа) тез арада қатты тұрмыстық қалдықтар полигонына немесе уәкiлеттi органның келiсiмiмен басқа учаскелерге шығарылады.
96. Құрылыс жүргiзушi немесе мердiгер тиiстi полигондарға уақытында тұрмыстық және құрылыс қоқыстарын, қар мен мұзды шығару жұмыстарын ұйымдастыру үшiн құрылыс алаңдарын жасауға рұқсат алған кезде осы жұмыс түрлерiн жүргiзуге рұқсат қағаздары бар мамандандырылған кәсiпорындармен шарт жасайды.
97. Құрылыс аяқталғаннан кейiн құрылыс жүргiзушi құрылыс алаңына iргелес аумақтағы, сондай-ақ, уақытша жүруге пайдаланылған, жүргiншiлер өтетiн жерлер, материалдарды қою үшiн уақытша пайдаланылған орын-жайлар аумақтарының бұзылған абаттандыру жұмыстарын, инженерлiк желiлерiн және басқа қажеттiлiктерiн қалпына келтiруге мiндеттi.

11. Жер жұмыстарын жүргізудің,
инженерлiк желiлердi,
орын-жайларды және
коммуникацияларды күтiп,
ұстаудың тәртібі

98. Қала аумағындағы жол төсемдерiнiң, жаяу жолдардың, гүлкестелердің және басқа да нысандардың бұзылуымен байланысты жер жұмыстарын және басқа да жұмыстарды жүргiзетiн барлық заңды және жеке тұлғалар қала әкiмдiгiнiң қаулысымен анықталған тиiстi қалалық қызметтерден жұмыстарды жүргiзуге рұқсат алуға мiндеттi.
99. Шаруашылығында инженерлiк коммуникациялары бар заңды және жеке тұлғалар қаланың абаттандыруын бұзуға әкелiп соғатын инженерлiк желiлер мен орын-жайлардың техникалық жағдайын ұдайы қарап отыруы тиіс, атап айтқанда:
аумақты су басуына және мұздың пайда болуына жол бермеу, берiлген және қорғалатын аймақтардың санитарлық тазалығын бақылау, люктердiң қақпақтары, құдықтар мен камералардың жабындылары, нөсерлiк кәрiздердiң торлары қатты төсеммен бiр деңгейде болуы және түзу қалыпта ұсталуын;
құрастыру Ережелерiн сақтамаған жағдайда, бұзылып қалуы мүмкiн жер асты желiлерiнiң бетiндегi қатты немесе жер топырағының қалпын, қайта жабылуы мен қолданылуын бақылауға, жерүстi инженерлiк коммуникацияларына, құрастырмалар мен құрылғыларға уақытында жөндеу, тазарту және сырлау жұмыстарын уақытында жүргiзу қажет.
100. Жер бетiнiң қатты қабатына күрделi жөндеу немесе жаңғырту жұмыстарын жүргiзген кезде инженерлiк желiлер құдығының люктерiн керектi өлшемдерге жеткiзу жұмыстары жөндеу жұмыстарына тапсырыс беруші есебiнен жүзеге асады.
101. Қала аумақтарынан жер үстi және жер асты суларын әкетуге арналған арықтарды, құбырлар мен сорғытқыларды жинау мен тазарту, нөсерлiк кәрiздердiң коллекторларын, жауын қабылдағыштар құдықтарын тазарту жұмыстары пайдаланушы кәсiпорындармен; аула аумақтарында - пәтер иелерi кооперативтерiмен; жеке меншiк учаскелерде және кәсiпорын аумақтарында – аумақтың иелерiмен жүргізіледі.

12. Апатты жұмыстарды жүргiзу

102. Апат туындаған жағдайда, инженерлiк коммуникациялар мен құрылғылардың иесi, пайдаланушы ұйым апатты және оның салдарын жоюдың жедел шараларын жасауы тиіс. Бұл жағдайда мыналар: адамдар мен көлiк қозғалысының қауiпсiздiгi, сондай-ақ, қатар орналасқан жерасты және жерүстi орын-жайларының, инфрақұрылым нысандарының, жасыл желектердiң сақталуы қамтамасыз етiлуi тиiс.
103. Апаттық бригаданы апат орнына жiберумен қатар пайдаланушы ұйым бір мезетте апаттың сипаты мен орны жайында, осы апат ауданында жерасты және жерүстi құрылғылары бар ұйымдарға, "Орал қаласының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жолаушы көлігі және автомобиль жолдары бөлімі" және "Батыс Қазақстан облысының Ішкі істер департаменті Орал қаласының ішкі істер басқармасы" мемлекеттік мекемелеріне, сондай-ақ басқа да мүдделi қызметтерге хабарлайды.
104. Аймағында жерасты немесе жерүстi коммуникациялары бар заңды және жеке тұлғалар апат туралы хабарды алғаннан кейiн, апат орнына осы жердегi орналасқан мекемеге қарасты құрылғылар мен коммуникацияларды көрсетуге тиісті және өздерiнiң орындалған сызбаларымен бiрге уәкiлдерiн жiберуге міндетті.
105. Апат маңайында материалдарын немесе басқа бағалы заттарын сақтаушы иелері апат жұмыстары басшысының бiрiншi талабы бойынша учаскенi жедел түрде босатады.
106. Егер де апатты жою жұмыстары өтер жолдың толық және жартылай жабылуын қажет еткен жағдайда, "Батыс Қазақстан облысының Ішкі істер департаменті Орал қаласының ішкі істер басқармасы" мемлекеттік мекемесі жолдың уақытша жабылуы туралы, көлiктiң айналып жүру бағыты және зақымдалған желiлердiң иелерімен бiрге зақымның жою мерзiмiн бекiту жөнiнде жедел шешiм қабылдайды.
107. Апат жұмыстары жүргiзiлетiн орын қалқандармен немесе белгiленген үлгiдегi апаттық жарық құрылғысы және үлкен қызыл түстi шамдары бар қорғандармен қоршалады. Көшенiң (магистральдың) жол жағына "Орал қаласының ішкі істер басқармасы" мемлекеттік мекемесінің келiсiмiмен қажеттi жол белгiлерi қойылады.
Жұмыстар толық аяқталғанына дейiн апатты жою жұмыстарына жауап берушi тұлғалар апаттық жарықтандыру, қоршау (қалқан) орнату, жол белгiлерiнiң қойылу жұмыстарына жауап береді.
108. Апат салдарын жою және аумақтың абаттандырылуын қалпына келтiру үшiн апат болған күннен бiр тәулiктен қалдырмай, жер жұмыстарын жүргiзуге рұқсат алуы қажет. Көрсетiлген мерзiмге дейiн жер жұмыстарын жүргiзуге рұқсат қағазын рәсімдемеген жағдайда, қазу жұмыстары рұқсатсыз болып саналады және кәсiпорын қолданыстағы заңнамаға сәйкес жауапқа тартылады.
109. Бұзылған жол төсемдерi мен басқа да абаттандыру элементтерiн қалпына келтiру жұмыстары осы кәсiпорынмен апатты жұмыстар аяқталғаннан кейiн тез арада жүзеге асырылады.
110. Жоспарлы жұмыстарды апатты деген сылтаумен жүргiзуге қатаң түрде тыйым салынады.

13. Ғимараттар мен орын-жайлардың
қасбеттерін күтіп, ұстау

111. Ғимараттардың, орын-жайлардың және бизнес нысандарының меншік иелері аталған нысандардың және олардың жекелеген элементтерiне (балкон, лоджия, сарқынды су құбырлары және басқалары) жаңғырту, жөндеу және қасбеттерiн сырлау жұмыстарының жүргiзiлуiн қамтамасыз етуге, сондай-ақ, қасбеттерiнде орнатылған ақпаратты тақтайшаларды, ескерту тақталарын таза және қалыпты жағдайда ұстауға міндетті.
112. Ғимараттардың, мекемелердің, кеңселердің, дүкендер мен өзге де бизнес нысандарының қасбеттеріне ілінген маңдайшалар мен көрнектер кешкі және түнгі уақыттарда қаланы келбеттендіру және қосымша жарықтандыру үшін ішкі жарық (неондық және сұйық кристалды т.б) элементтерімен жабдықталуы тиіс.
113. Тыйым салынады:
жергілікті атқарушы органның келісімінсіз өз еркiмен ғимараттардың қасбеттерi мен құрастыру элементтерiн қайта жабдықтауға;
сәулеттік элементтерін алдын ала қалпына келтірмей, ғимараттар мен орын-жайлардың қасбеттерін сырлауға;
114. Ғимараттар мен орын-жайлардың меншік иелері оларды қала құрылысы мен жобалау құжаттарына, қала құрылысы нормативтерi мен ережелерi, экологиялық, санитарлық, өртке қарсы және басқа арнайы нормаларға сәйкес қалыпты жағдайда сақтау жұмыстарын жүргiзуге, соның iшiнде оларға жататын ғимараттар мен құрылғылардың қасбеттерiн жөндеу мен жаңғырту жұмыстарын өз есебiнен немесе тартылған қаражат есебiнен жүргiзуi тиіс.
115. Егер де заңды немесе жеке тұлғалардың меншiгiнде шаруашылық жүргiзу құқығында немесе жедел басқаруында жеке тұрғынсыз жайлар немесе тұрғын ғимараттары болған жағдайда, осы тұлғалар ғимараттың алып тұрған ауданына қарай қасбетiн жөндеу, жаңғырту жұмыстарын жүргiзуге үлес қосуы керек.
116. Ғимараттарды, орын-жайларды және құрылғыларды жалға алушылар жалға алу шартына сәйкес ғимараттардың және құрылғылардың қасбеттерiн жөндеу, жаңарту, жаңғырту жұмыстарын жүргiзуге мiндеттеме алады.
117. Сәулет, тарих немесе мәдениет ескерткiштерi болып табылатын ғимараттар мен орын-жайлардың қасбеттерiн жөндеу, жаңарту, жаңғырту жұмыстары Қазақстан Республикасының және Орал қаласы әкімдігінің құқықтық актiлерiмен бекiтiлген, қорғау мiндеттемелерiне сәйкес, "Орал қаласының мәдениет және тiлдердi дамыту бөлiмi" және Орал қаласының сәулет және қала құрылысы бөлiмi" мемлекеттік мекемелерінің келiсiмiмен орындалады.
118. Орал қаласы коммуналдық шаруашылығының уәкiлеттi органы ғимараттар мен құрылғылардың қасбеттерiн жөндеу мен жаңғырту жұмыстарын ұйымдастыру шараларын жыл сайын қабылданатын бюджеттiк бағдарлама негiзiнде атқарады. Ғимараттар мен орын-жайлардың қасбеттерiн жөндеу мен жаңғырту жұмыстарының бағдарламасы Орал қаласы әкiмдiгiнiң қаулысымен бекiтiледi.
119. Ғимараттардың қасбеттерiн сырлау жұмыстары тек қана "Орал қаласының сәулет және қала құрылысы бөлiмi" мемлекеттік мекемесімен берiлетiн колерлiк төлқұжаттармен жүргiзiлуi мүмкiн.

14. Сыртқы жарық пен
бұрқақтарды күтiп
ұстау

120. Орал қаласы коммуналдық шаруашылығының уәкiлеттi органы бекiткен кестеге сәйкес көшелердiң, жолдардың, алаңдардың, жағалаулардың және басқа жарықтандырылатын нысандардың сыртқы жарығын қосу табиғи жарықтық көлемiнiң азаюы кезiнде кешкi ымырт кезiнде 20 люкске дейiн, ал сөнуi - таңғы күңгiртте 10 люкске дейiн берiледi.
121. Алдағы уақытта электр қуатын үнемдейтін шамдарға көшуді іске асыру қажет. Алаңдардағы, магистральдардағы және көшелердегi, аула аумақтарындағы шамдардың жанбауы 5 пайыздан аспауы керек. Металл бағаналары, кронштейндер мен басқа сыртқы жарық құрылғылары мен қыстырма желiлерiнiң элементтерi тазалықта ұсталуы тиіс, тот баспауы және сырлануы керек.
122. Істен шыққан газзарядты шамдар, доғалы сынапты шам (ДСШ), металлдық диодтары бар доғалы шам (ДИШ), доғалы натрийлi (ДНАТ), люминесценттi шамдар осы мақсаттарға арналған арнайы жайларда сақталып, одан әрi қайта өңделуi үшiн арнайы кәсiпорындарға жеткiзiлуi тиіс. Аталған шамдар түрлерiн қалалық полигон аумағына шығаруға тыйым салынады.
123. Электрлi көлiктердiң байланыс желiсiнiң құлап қалған бағаналарын шығару жұмысы негiзгi магистральдарда кешiктiрiлмей баған иесiмен жүргiзiледi; қалған аумақтарда, сондай-ақ, бұзылған бағаналар - тәулiк iшiнде жүргізіледі.
124. Бұрқақтардың жағдайы мен пайдаланылуына жауапкершiлiк пайдаланушы ұйымға жүктеледi.
125. Бұрқақтарды қосу мерзiмi, олардың жұмыс тәртiбi, табақтарын жуу мен тазарту кестесi, техникалық үзiлiстерi мен жұмысының тоқтатылуы Орал қаласы коммуналдық шаруашылығының уәкiлеттi органымен белгiленедi.
126. Бұрқақтардың жұмыс iстеуi кезiнде су бетiн қоқыстардан тазарту жұмыстары күнделiктi орындалады. Пайдаланушы ұйымдар бұрқақтарды сөндiрген кезде де тазалығын сақтауға мiндеттi.

15. Көркемдік безендіру
және жарнама

127. Сыртқы (визуальды) жарнама нысандары және ақпараттары жолдың бөлу жолақтарынан және көгалдандыру аймақтарынан тыс орналастырылады және ішкі жарықтандыру элементтерімен жабдықталады (неонды және басқалар). Орал қаласының шегінде билбордтар орнатуға тыйым салынады. Қала аумағында міндетті түрде европалық стандартқа сәйкес келетін, қазіргі заманғы форматтағы, ішкі жағынан жарықтандырылған және мына көлемдерден аспайтын сити-бордтар, сити-форматтар, лайтбокстар орнатылуы мүмкін:
лайтбокстар (0,75х1,5 м);
сити-формат (1,2х1,8 м);
сити-бордтар (2,7х3,7м), көшенің әрбір жағында әрбір 650-700 метрге 1 құрылымнан аспайтындай орнатылуы мүмкін.
128. Қаланың тарихи сәулеттік келбетін және орталық көшелердегі (Достық-Дружба, Еуразия, Әбілқайыр хан даңғылдары, Құрманғазы, Жәңгір хан, Мәметова, Пугачев, Ықсанов, Московская, Датов, Молдағұлова, Чагано-Набережная көшелері) жасыл желектерді сақтау мақсатында көшенің әрбір жағында әрбір 850-1000 метрге бір құрылымнан аспайтын сити-борд құрылымын орналастыруға рұқсат етіледі.
129. Жарнамалық құрылымды құрғаннан (бұзғаннан) кейін жарнамалық құрылым иесі орналастыру нысаны аумағының абаттандырылуын қайта қалпына келтіруге міндетті.
130. Ғимараттарға, қоршауларға, қалалық жолаушы көлігінің павильондарына, жарықтандыру тіректеріне, ағаштарға қандай да бір хабарландыру, жарнамалар, үгіт-насихат сипатындағы тақтайшалар жапсыруға, ілуге жол берілмейді. Жоғарыда аталған нысандарды өзге орындарға орналастыруға меншік иелерінің және "Орал қаласының сәулет және қала құрылысы бөлімі" мемлекеттік мекемесінің келісімдерімен рұқсат беріледі.

16. Ережені бұзғаны
үшін жауапкершілік

131. Осы Ережені бұзған заңды және жеке тұлғалар 2001 жылғы 30 қаңтардағы Қазақстан Республикасының "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Кодексіне және Қазақстан Республикасының қолданыстағы Заңнамасына сәйкес жауапкершілікке тартылады.
132. Әкімшілік жауапкершілік шараларын қолдану ереже бұзушыларды Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес келтірілген материалдық шығынды өтеуден, осы Ережеде қарастырылған бұзушылықтарды жою мен талаптарды орындаудан босатпайды.
133. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, Осы Ережелердің сақталуын бақылау өз құзыреттілігі шеңберінде тиісті мемлекеттік органдармен осы Ережелер ресми жарияланған күннен бастап жүргізіледі.