Об утверждении профессионального стандарта "Контроль за техническим состоянием автомобильного транспорта"

Приказ Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 20 ноября 2013 года № 905. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 19 декабря 2013 года № 8969. Утратил силу приказом и.о. Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 25 февраля 2016 года № 224

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра по инвестициям и развитию РК от 25.02.2016 № 224 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года, ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт «Контроль за техническим состоянием автомобильного транспорта».
2. Департаменту кадровой и административной работы Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан (Хасенов Е.Е.) обеспечить:
1) в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
2) после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, официальное опубликование в средствах массовой информации, в том числе размещение его на интернет-ресурсе Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов;
3) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, направление копии на официальное опубликование в информационно-правовую систему «Әділет» республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения «Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан»;
4) представление в Юридический департамент Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан сведений о государственной регистрации и о направлении на опубликование в средствах массовой информации в течение 5 рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.
4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр А. Жумагалиев

«СОГЛАСОВАН»:
Министр труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан
___________ Т. Дуйсенова
26 ноября 2013 года

Утвержден
приказом Министра транспорта и
коммуникаций Республики Казахстан
от 20 ноября 2013 года № 905

Профессиональный стандарт
«Контроль за техническим состоянием
автомобильного транспорта»

1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт «Контроль за техническим состоянием автомобильного транспорта» (далее – ПС) определяет в области профессиональной деятельности «Техобслуживание и ремонт автотранспортных средств» требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда и предназначен для:
1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;
2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;
3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала.
2. Основными пользователями ПС являются:
1) выпускники организаций образования, работники;
2) руководители организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;
3) специалисты, разрабатывающие государственные образовательные программы;
4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
3. На основе ПС разрабатываются квалификационные характеристики, должностные инструкции, типовые учебные программы, типовые учебные планы, корпоративные стандарты организаций.
4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:
1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;
2) квалификационный уровень – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности;
3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;
4) средства труда – средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;
5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;
6) трудовая функция – составная часть вида трудовой деятельности, представляющая собой интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения;
7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;
8) единица профессионального стандарта – структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;
9) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;
10) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;
11) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;
12) задача – совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;
13) отрасль – совокупность организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;
14) отраслевая рамка квалификаций (далее - ОРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;
15) национальная рамка квалификаций (далее - НРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;
16) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

5. Паспорт ПС определяет следующее:
1) вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности):
Общий классификатор видов экономической деятельности (далее - ГК РК 03-2007) «45.20 Техобслуживание и ремонт автотранспортных средств»;
2) основная цель вида экономической (области профессиональной) деятельности:
контроль за техническим состоянием автомобильного транспорта;
3) виды трудовой деятельности (профессии) по квалификационным уровням согласно приложению 1 к настоящему ПС.

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессий)

Параграф 1 «Контролер технического
состояния автотранспортных средств»

6. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень: по НРК – 3, по ОРК – 3;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01 – 2005): 7231 «Слесари-сборщики и слесари-ремонтники мототранспортных средств»;
3) возможные наименования должности (профессии): контрольный механик, механик-контролер, механик контрольного поста по выпуску на линию;
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - осуществление субъектом процесса систематического контроля технического состояния автотранспортных средств;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 1 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2 «Инженер по выпуску
автотранспортных средств на линию»

7. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень: НРК – 4,5, ОРК – 4,5;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01 – 2005): 2145 «Инженеры-механики и технологи машиностроения»;
3) возможные наименования должности (профессии): главный механик контрольных постов по выпуску на линию, инженер-механик по контролю технического стояния автотранспорта, инженер по автотранспорту;
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - осуществление субъектом организации, контроля и руководства процессом систематического контроля за техническим состоянием автотранспортных средств;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 2 «Возможные места работы, требования к условиям труда, образованию и опыту работы» приложения 2 к настоящему ПС.

4. Перечень единиц ПС

8. Перечень единиц ПС приведен в таблицах 1, 2 приложения 3 к настоящему ПС и содержит шифр и наименование единицы ПС.

5. Описание единиц ПС

9. Описание единиц ПС приведено в приложении 4 к настоящему ПС.

6. Виды сертификатов, выдаваемых на основе ПС

10. Организациями в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов выдаются сертификаты на основе настоящего ПС.
11. Виды сертификатов, выдаваемые на основе настоящего ПС, определяются в соответствии с перечнем единиц ПС, освоение которых необходимо для получения сертификата, предусмотренным в приложении 3 настоящего ПС.

7. Разработчики, лист согласования,
экспертиза и регистрация ПС

12. Разработчиком ПС является Министерство транспорта и коммуникаций Республики Казахстан.
13. Лист согласования ПС приведен в приложении 5 к настоящему ПС.

Приложение 1
к Профессиональному стандарту
«Контроль за техническим состоянием
автомобильного транспорта»

Виды трудовой деятельности (профессии)
по квалификационным уровням

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно ГК РК 01-2005	Квалификационный уровень ОРК	Разряд по ЕТКС
1	Проведение контроля технического состояния автотранспортных средств с помощью диагностического оборудования и приборов	Контролер технического состояния автотранспортных средств	Контролер технического состояния автомототранспортных средств	3	5
2	Организация контроля технического состояния c помощью диагностического оборудования и приборов и обеспечение выпуска технически исправных автотранспортных средств на линию	Инженер по выпуску автотранспортных средств на линию	Инженер по транспорту	4-5	-

Примечание: ЕТКС - Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих, Выпуск 52 «Автомобильный и городской электрический транспорт».

Приложение 2
к Профессиональному стандарту
«Контроль за техническим состоянием
автомобильного транспорта»

Таблица 1

1. Возможные места работы по профессии.
Требования к условиям труда, образованию и
опыту работы контролера технического состояния
автотранспортных средств

Возможные места работы по профессии (организации)		Автотранспортные организации по перевозке грузов и пассажиров
Вредные и опасные условия труда		Работа под подъемником автотранспортных средств, работа с компьютерными диагностическими стендами, возможное превышение предельно допустимой концентрации вредных веществ или газов
Особые условия допуска к работе		-
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Общее среднее образование, профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение в организации)		Без опыта работы
	Техническое (среднее специальное или среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности образования по соответствующей специальности

Таблица 2

2. Возможные места работы по профессии.
Требования к условиям труда, образованию и
опыту работы инженера по выпуску автотранспортных
средств на линию

Возможные места работы по профессии (организации)		Автотранспортные организации по перевозке грузов и пассажиров
Вредные и опасные условия труда		-
Особые условия допуска к работе		-
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
4 (инженер по выпуску автотранспортных средств на линию)	Техническое (среднее специальное или среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности и практический опыт работы		3 года на 3 уровне ОРК
5 (инженер II категории по выпуску автотранспортных средств на линию)	Техническое (среднее специальное или среднее профессиональное) образование по соответствующей специальности и практический опыт работы		3 года на 4 уровне ОРК
	Техническое (высшее или послевузовское) образование по соответствующей специальности		Без опыта работы
5 (инженер I категории по выпуску автотранспортных средств на линию)	Техническое (высшее или послевузовское) образование по соответствующей специальности и практический опыт работы, дополнительное обучение современным системам, отвечающим за безопасность автотранспортного средства (антиблокировочная система тормозов, электронная тормозная система, электронная система пневмоподвески.)		2 года на 5 уровне ОРК

Приложение 3
к Профессиональному стандарту
«Контроль за техническим состоянием
автомобильного транспорта»

Перечень единиц ПС

Таблица 1

1. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Контролер технического состояния
автотранспортных средств»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Контроль и проверка технического состояния автотранспортных средств перед выездом на линию и после возвращения их на место стоянки
Ф 2	Контроль за соблюдением установленных норм расхода топлива и эксплуатационных материалов
Ф 3	Контроль качества работ после выполнения технического обслуживания и ремонта автотранспортных средств
Ф 4	Оформление порученной технической и нормативной документации в установленном порядке

Таблица 2

2. Вид трудовой деятельности
(профессии) «Инженер по выпуску
автотранспортных средств на линию»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Обеспечение безаварийной и надежной работы автотранспортных средств на линии
Ф 2	Организация контроля за правильной технической эксплуатацией автотранспортных средств
Ф 3	Организация технического надзора за состоянием автотранспортных средств
Ф 4	Проверка качества работы контрольных постов при выпуске автотранспортных средств на линию и их возвращении с линии

Примечание: Ф – функция.

Приложение 4
к Профессиональному стандарту
«Контроль за техническим состоянием
автомобильного транспорта»

Описание единиц ПС

Таблица 1

1. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Контролер технического состояния
автотранспортных средств»

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Автотранспортные средства	Электрический фонарь, газоанализатор или дымомер, прибор для проверки люфта рулевого управления автотранспортных средств, деселерометр, металлическая линейка, прибор для проверки углов схождения-развала колес, молоток с длинной рукояткой, прибор для проверки правильности установки фар, манометр шинный, штангенциркуль, тахометр, журнал контроля технического состояния при выпуске и возвращении автотранспортного средства с линии	З 1-1 Осмотр, проверка и выпуск на линию автотранспортных средств в технически исправном состоянии в соответствии с требованиями Правил дорожного движения, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 25 ноября 1997 года № 1650 «Об утверждении Правил дорожного движения Республики Казахстан. Основных положений по допуску транспортных средств к эксплуатации и обязанностей должностных лиц и участников дорожного движения по обеспечению безопасности дорожного движения и Перечня оперативных и специальных служб, транспорт которых подлежит оборудованию специальными световыми и звуковыми сигналами и окраске по специальным цветографическим схемам»	Навыки осмотра автотранспортных средств, проверки технического состояния и выявления неисправностей	Знание по эксплуатации автотранспортных средств, по техническому осмотру автотранспортных средств контролером, порядка выпуска автотранспортных средств на линию, строения, конструктивных особенностей и требований к технически исправным автотранспортным средствам, методов и средств контроля технического состояния автотранспортных средств, типов неисправностей автотранспортных средств, которые подлежат выявлению, показателей технического состояния автотранспортных средств, влияющих на безопасность дорожного движения и экологию, норм охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной защиты
			З 1-2 Запрет выезда на линию автотранспортных средств с техническими неисправностями, нарушениями санитарных норм
			З 1-3 Осмотр и проверка технического состояния автотранспортных средств, возвращающиеся с линии
	Направление автотранспортных средств на ремонт	Средства вычислительной техники, коммуникации и связи, канцелярские принадлежности	З 1-4 Оформление направления автотранспортных средств на ремонт, в случае возвращения с линии в неисправном состоянии	Навыки оформления направлений автотранспортных средств на ремонт	Знание правил производственной и технической эксплуатации автотранспортных средств, утвержденных постановлением Правительства от 28 февраля 2008 года № 203 «Об утверждении Правил технической эксплуатации автотранспортных средств», вопросов сдачи автотранспортных средств в ремонт, порядка оформления направлений автотранспортных средств на ремонт
Ф 2	Топливо автотранспортных средств	Щуп, приборы для определения количества топлива в топливном баке	З 2-1 Проверка наличия и замер количества топлива в топливных баках автотранспортных средств	Навыки определения наличия и замера количества топлива в топливном баке с помощью измерительных приборов	Знание норм расхода горюче-смазочных материалов при технической эксплуатации автотранспортных средств
	Снабжение парка автотранспортных средств расходными материалами, запасными частями и агрегатами	Образцы актов списания, заявок на ремонт агрегатов и приобретение запасных частей, канцелярские принадлежности	З 2-2 Участие в приобретении запасных частей для автотранспортных средств, списания их по нормам ремонта, а также сдачи агрегатов, шин, аккумуляторов и т. д. в ремонт	Навыки участия в приобретении запасных частей для автотранспортных средств, списания их по нормам ремонта, а также сдачи агрегатов в ремонт	Знание порядка составления заявок на расходные материалы, запасные части, норм расхода материалов, запасных частей, горюче-смазочных материалов, при проведении ремонтных работ и технического обслуживания автотранспортных средств
	Производственный инструктаж водителей	Средства коммуникации и связи	З 2-3 Проведение производственного инструктажа водителей	Навыки проведения инструктажей	Знание технических характеристик, конструктивных особенностей, назначения и режимов работы автотранспортных средств, правил производственной и технической эксплуатации автотранспортных средств, утвержденных постановлением Правительства от 28 февраля 2008 года № 203 «Об утверждении Правил технической эксплуатации автотранспортных средств», внутреннего трудового распорядка, охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной защиты
Ф 3	Качество ремонта и сборки единиц и агрегатов автотранспортных средств	График прохождения технического обслуживания, электрический фонарь, газоанализатор или дымомер, прибор для проверки люфта рулевого управления автотранспортных средств, деселерометр, металлическая линейка, прибор для проверки углов схождения-развала колес, молоток с длинной рукояткой, прибор для проверки правильности установки фар, манометр шинный, штангенциркуль, тахометр	З 3-1 Проверка качества работ, предусмотренных техническими требованиями, во время приема составляющих единиц и агрегатов автотранспортных средств после ремонта и окончательной сборки	Навыки по проверке качества работ во время приема составляющих единиц и агрегатов автотранспортных средств после ремонта и окончательной сборки	Знание методов проведения контроля качества технического состояния и функционирования автотранспортных средств, приема автотранспортных средств после ремонта, порядка оформления рекламационных документов на качество технического обслуживания автотранспортных средств, ремонта их составных единиц и агрегатов
	Автотранспортные средства		З 3-2 Проверка автотранспортных средств направленных на техническое обслуживание для выявления дополнительного объема работ	Навыки выявления дополнительного объема работ при направлении автотранспортных средств на плановое техническое обслуживание	Знание строения, конструктивных особенностей и требований к технически исправным автотранспортным средствам, показателей технического состояния автотранспортных средств, влияющих на безопасность дорожного движения и экологию
Ф 4	Путевая документация водителей автотранспортных средств	Образцы путевой документации водителя автотранспортного средства, канцелярские принадлежности, журнал контроля технического состояния при выпуске и возвращении автотранспортного средства с линии	З 4-1 Оформление путевого листа и порученной документации при выпуске автотранспортных средств на линию	Навыки оформления путевой документации	Знание порядка выпуска автотранспортных средств на линию и приемки с линии, порядка оформления, выдачи, приемки и обработки путевых листов
			З 4-2 Оформление путевого листа и порученной документации при приемке автотранспортных средств с линии
	Документация на повреждение автотранспортных средств и заявки на ремонт	Средства вычислительной техники, журнал регистрации заявок на ремонт автотранспортных средств	З 4-3 Оформление установленной документации на повреждения и заявок на ремонт и устранение неисправностей автотранспортных средств с соответствующей регистрацией	Навыки регистрации и оформления документов на повреждение автотранспортных средств и заявок на ремонт и устранение неисправностей автотранспортных средств	Знание порядка оформления документов при повреждении автотранспортных средств, порядка составления заявок на расходные материалы, запасные части, ремонт и устранение неисправностей автотранспортных средств, порядка регистрации заявок

Таблица 2

2. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Инженер по выпуску автотранспортных
средств на линию»

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Организация выпуска на линию автотранспортных средств	Постановка задачи подчиненным, средства коммуникации и свиязи, контрольные посты по выпуску автотранспортных средств на линию	З 1-1 Организация выпуска на линию технически исправных автотранспортных средств	Навыки организации и руководства проверкой технического состояния автотранспортных средств перед выпуском на линию	Знание порядка выпуска автотранспортных средств на линию, методов организации Закона Республики Казахстан «Об автомобильном транспорте», правил перевозки пассажиров и грузов автомобильным транспортом, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 2 июля 2011 года № 767 «Об утверждении Правил перевозок пассажиров и багажа автомобильным транспортом», правил дорожного движения, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 25 ноября 1997 года № 1650 «Об утверждении Правил дорожного движения Республики Казахстан. Основных положений по допуску транспортных средств к эксплуатации и обязанностей должностных лиц и участников дорожного движения по обеспечению безопасности дорожного движения и Перечня оперативных и специальных служб, транспорт которых подлежит оборудованию специальными световыми и звуковыми сигналами и окраске по специальным цветографическим схемам» и руководящих материалов по вопросам технического состояния автотранспортных средств, норм охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной защиты
	Организация приемки автотранспортных средств с линии		З 1-2 Организация выявления неисправностей при приеме с линии автотранспортных средств по окончании работы	Навыки организации и руководства процессом выявления неисправностей автотранспортных средств при приеме с линии автотранспортных средств по окончании работы
	Неисправности автотранспортных средств на линии	Средства вычислительной техники, коммуникации и связи, отчетность о выявленных неисправностях, меры к устранению причин неисправностей автотранспортных средств на линии	З 1-3 Выявление причин неисправностей автотранспортных средств на линии и принятие мер к их устранению	Навыки анализа статистических данных по выявленным на линии и после приемки с линии неисправностям автотранспортных средств, выявления причин возникновения неисправностей, разработки и принятия мер по их устранению	Знание строения, конструктивных особенностей и требований к технически исправным автотранспортным средствам, типов неисправностей автотранспортных средств, которые подлежат выявлению, технических характеристик, конструктивных особенностей, назначения и принципов работы средств измерений, принципов работы средств компьютерного диагностирования состояния автотранспортных средств, Правил производственной и технической эксплуатации автотранспортных средств, утвержденных постановлением Правительства от 28 февраля 2008 года № 203 «Об утверждении Правил технической эксплуатации автотранспортных средств», методов выполнения метрологических измерений, правил и норм охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной защиты
Ф 2	Соблюдение правил технической и производственной эксплуатации автотранспортных средств, утвержденных постановлением Правительства от 28 февраля 2008 года № 203 «Об утверждении Правил технической эксплуатации автотранспортных средств»	Постановка задачи подчиненным, средства коммуникации и связи	З 2-1 Организация контроля за соблюдением правил производственной и технической эксплуатацией транспортных средств, утвержденных постановлением Правительства от 28 февраля 2008 года № 203 «Об утверждении Правил технической эксплуатации автотранспортных средств»	Навыки по организации контроля за соблюдением правил технической и производственной эксплуатации автотранспортных средств, утвержденных постановлением Правительства от 28 февраля 2008 года № 203 «Об утверждении Правил технической эксплуатации автотранспортных средств»	Знания утвержденных постановлением Правительства от 28 февраля 2008 года № 203 «Об утверждении Правил технической эксплуатации автотранспортных средств» технической и производственной эксплуатации автотранспортных средств, должностных инструкций водителей, механиков, контроллеров, по эксплуатации автотранспортных средства организации, внутреннего трудового распорядка
	Соблюдение установленных норм расхода топлива, эксплуатационных материалов и запасных частей	Отчетность по расходу топлива и эксплуатационных материалов при эксплуатации автотранспортных средств, отчетность по расходу горюче-смазочных материалов, запасных частей и расходных материалов при проведении технического обслуживания и ремонта автотранспортных средств	З 2-2 Организация контроля за соблюдением установленных норм расхода топлива и эксплуатационных материалов, запасных частей при эксплуатации автотранспортных средств и проведении технического обслуживания и ремонта	Навыки по организации и руководству процессом контроля за расходом топлива, горюче-смазочных материалов и материальных ресурсов в процессе эксплуатации, проведения технического обслуживания и ремонта автотранспортных средств	Знание методов организации систематического контроля за расходом материальных ресурсов, норм расхода материалов, запасных частей, горюче-смазочных материалов при эксплуатации и проведении ремонтных работ и технического обслуживания автотранспортных средств
	Сроки поставки автотранспортных средств на ремонт	Средства коммуникации и связи, графики прохождения автотранспортными средствами планово-предупредительных ремонтов	З 2-3 Определение совместно с специалистами технического состояния и сроков поставки автотранспортных средств на ремонт	Навыки определения технического состояния и сроков поставки автотранспортных средств на ремонт	Навыки определения технического состояния и сроков поставки автотранспортных средств на ремонт
	Качество и своевременность работ по техническому обслуживанию автотранспортных средств	Постановка задачи подчиненным, средства коммуникации и связи, графики технического обслуживания автотранспортных средств, отчетность по проведению технического обслуживания	З 2-4 Организация контроля за качеством и своевременностью выполнения работ по техническому обслуживанию автотранспортных средств согласно графиков технического обслуживания	Навыки руководства процессом контроля за качеством и своевременностью выполнения работ по техническому обслуживанию автотранспортных средств	Навыки руководства процессом контроля за качеством и своевременностью выполнения работ по техническому обслуживанию автотранспортных средств
	Приемка автотранспортных средств после ремонта с контролем качества работ	Постановка задачи подчиненным, средства коммуникации и связи	З 2-5 Организация приемки автотранспортных средств в эксплуатацию после прохождения ремонта с контролем выполненных работ	Навыки организации и руководства процессом приемки автотранспортных средств в эксплуатацию после прохождения ремонта с контролем выполненных работ
Ф 3	Прохождение автотранспортными средствами организации обязательного технического осмотра	Графики прохождения обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним автотранспортными средствами организация	З 3-1 Организация контроля за прохождением автотранспортными средствами организации обязательного технического осмотра	Навыки организации прохождения автотранспортными средствами организации обязательного технического осмотра механических транспортных средств	Знание по проведению обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним, периодичности прохождения обязательного технического, а также формы диагностической карты технического осмотра, закона РК от 4 июля 2003 года «Об автомобильном транспорте», технического регламента «Требования к безопасности автотранспортных средств», утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 9 июля 2008 года № 675 «Об утверждении Технического регламента «Требования к безопасности автотранспортных средств», норм охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной защиты
			З 3-2 Непосредственное участие в предъявлении автотранспортных средств организации, при проведении обязательного технического осмотра	Навыки непосредственного участия в предъявлении автотранспортных средств организации, при проведении обязательного технического осмотра, навыки работы с государственными органами
	Процесс комплектования и модернизации парка автотранспортных средств организации	Акты приемки новых автотранспортных средств, акты списания автотранспортных средств и комплектующих, постановка задачи подчиненным, средства коммуникации и связи, визуальный осмотр	З 3-3 Участие в приемке новых автотранспортных средств, а также в списании автотранспортных средств и комплектующих и сдаче агрегатов, шин и автотранспортных средств в ремонт	Навыки участия в приеме новых автотранспортных средств, а также в списании автотранспортных средств и сдаче агрегатов, шин и автотранспортных средств в ремонт	Знание основ экономики, организации производства, труда и управления, порядка составления смет на проведение ремонта, заявок на оборудование, материалы, запасные части, о приемке новых и списанию выработавших ресурс автотранспортных средств и комплектующих, о сдаче автотранспортных средств в ремонт и приеме после ремонта
	Документация на ремонт автотранспортных средств с повреждениями аварийного характера	Средства вычислительной техники коммуникации и связи, канцелярские принадлежности, образцы заполнения документации на ремонт автотранспортных средств с повреждениями аварийного характера	З 3-4 Оформление документации на ремонт автотранспортных средств с повреждениями аварийного характера	Навыки оформления документации на ремонт автотранспортных средств с повреждениями аварийного характера	Знание о сдаче автотранспортных средств в ремонт и приеме после ремонта, порядке оформления документов на ремонт автотранспортных средств с повреждениями аварийного характера
Ф 4	Процесс работы контрольных постов по выпуску автотранспортных средств на линию	Отчетность о работе контрольных постов по выпуску автотранспортных средств на линию, наблюдение за работой контрольных постов	З 4-1 Выявление причин некачественной работы контрольных постов по выпуску автотранспортных средств на линию	Навыки по выявлению некачественной работы контрольных постов по выпуску автотранспортных средств на линию и причин некачественной работы	Знание в совершенстве порядка работы контрольных постов и принципов выпуска автотранспортных средств на линию
		Вычислительная техника, средства коммуникации и связи	З 4-2 Разработка и реализация мер по устранению некачественной работы контрольных постов	Навыки по разработке мер по устранению некачественной работы контрольных постов	Знание основ экономики, организации производства и труда, форм и способов модернизации существующих технологий и оборудования

Примечание: З – задача.

Приложение 5
к Профессиональному стандарту
«Контроль за техническим состоянием
автомобильного транспорта»

Лист согласования

Название организации	Дата согласования
Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

Настоящий ПС зарегистрирован ___________________________________
Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № _____________
Письмо (протокол) № ___________ Дата ____________________

"Автомобиль көлігінің техникалық жағдайын бақылау" кәсіби стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің 2013 жылғы 20 қарашадағы № 905 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2013 жылы 19 желтоқсанда № 8969 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің м.а. 2016 жылғы 25 ақпандағы № 224 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Инвестициялар және даму министрінің м.а. 25.02.2016 № 224 бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 15 мамырдағы Еңбек кодексінің 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған «Автомобиль көлігінің техникалық жағдайын бақылау» кәсіби стандарты бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Кадр және әкімшілік жұмыс департаменті (Е.Е. Хасенов):
1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде заңнамада белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркелуін;
2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін, бұқаралық ақпараттар құралдарында ресми жариялануын, соның ішінде Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің интернет-ресурсында және Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының интранет-порталында орналастыруды;
3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде «Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы «Әділет» республикалық мемлекеттік кәсіпорнының ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға көшірмесін жіберуді;
4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін бес жұмыс күні ішінде мемлекеттік тіркеу туралы және бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға жіберу туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр А. Жұмағалиев

«КЕЛІСІЛДІ»
Қазақстан Республикасының
Еңбек және халықты
әлеуметтік қорғау министрі
_____________ Т. Дүйсенова
2013 жылғы 26 қараша

Қазақстан Республикасы
Көлік және коммуникация министрінің
2013 жылғы «20» қараша № 905
бұйрығымен бекітілген

«Автомобиль көлігінің техникалық жай-күйін бақылау»
кәсіби стандарты

1. Жалпы бөлім

1. «Автомобиль көлігінің техникалық жай-күйін бақылау» кәсіби стандарты (бұдан әрі – КС) «Автокөліктік құралдарды жөндеу және техникалық қызмет көрсету» кәсіби қызмет саласындағы біліктілік деңгейіне, құзыретіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды анықтайды және:
1) еңбек саласы мен кәсіби білім беру саласының өзара қарым-қатынасын реттеуге;
2) даярлау, біліктілікті арттыру және кәсіби қайта даярлау бағдарламаларын әзірлеу талаптарын регламенттеуге;
3) персоналды аттестаттау және сертификаттау кезінде қызметкерлердің құзыреттерін бағалау талаптарын регламенттеуге арналған.
2. КС негізгі пайдаланушылары:
1) білім беру ұйымдарының түлектері, қызметкерлер;
2) ұйымдардың басшылары, ұйымдардың персоналын басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;
3) білім берудің мемлекеттік бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;
4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар болып табылады.
3. КС негізінде біліктілік сипаттамалары, лауазымдық нұсқаулықтар, ұйымдардың үлгілік оқыту бағдарламалары, үлгілік оқыту жоспарлары, ұжымдық стандарттар әзірленеді.
4. Осы КС мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:
1) біліктілік – қызметкердің еңбек қызметінің белгілі бір түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;
2) біліктілік деңгейі – күрделілігі, еңбек қызметтерінің стандартты еместігі, жауапкершілігі мен дербестігі параметрлері бойынша жіктелетін қызметкерлердің құзыретіне қойылатын талаптар жиынтығы
3) еңбек мәні – белгілі бір еңбек құралдарының көмегімен өнім жасау мақсатында қызметкердің іс-қимылы бағытталатын зат;
4) еңбек құралдары – қызметкердің еңбек мәнін бастапқы күйден өнімге айналдыру үшін пайдаланатын құралдары;
5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажеттi құзыреттiлiктердiң тұтас жиынымен құралған кәсіби қызмет саласының құрамдас бөлігі;
6) еңбек функциясы – бизнес-үдеріспен анықталатын және оларды орындауға қажетті құзыреттердің болуын болжамайтын еңбек қызметінің біріктірілген және дербес жиынтығын көрсететін еңбек қызметі түрлерінің бір бөлігі;
7) кәсіби қызмет саласы – ортақ интеграциялық негiзi (мiндетi, нысандары, технологиялары, соның iшiнде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттiлiктерiнiң болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметi түрлерiнiң жиынтығы;
8) кәсіби стандарттың бірлігі – осы қызмет түрі үшін тұтас, аяқталған, қатысымды дербес және маңызды болып табылатын нақты еңбек функциясының ашық сипаттамасы тұратын кәсіби стандарттың құрылымдық элементі;
9) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы теориялық білім мен практикалық дағдылар кешенін білуді талап ететін еңбек қызметінің түрі;
10) құзыреттілік – еңбек қызметінде білімін, білігі және тәжірибесін қолдану қабілеті;
11) лауазым – қызметтік өкілеттіктер және қызметтік міндеттер шеңберін жүктейтін жұмыс берушінің құрылымдық бірлігі;
12) міндет – нақты бір еңбек мәндері мен құралдарын пайдалана отырып еңбек функциясын іске асырумен және нәтижеге қол жеткізумен байланысты іс-қимыл жиынтығы;
13) сала – өндіретін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс істейтіндердің кәсіби біліктері ортақ ұйымдар жиынтығы;
14) салалық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - СБШ)– салада танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;
15) ұлттық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - ҰБШ)– еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;
16) функционалдық карта – бiр немесе өзге де кәсiби қызмет саласы шеңберінде белгілі бір қызмет түрiн орындайтын қызметкердің еңбек функциялары мен мiндеттерiнiң құрылымдық сипаттамасы.

2. КС паспорты

5. КС паспорты мынаны анықтайды:
1) экономикалық қызмет түрі (кәсіптік қызмет саласы):
Экономикалық қызметтің түрін жалпы сыныптаушы (бұдан әрі - 03-2007 ҚР МС) «45.20 Автокөліктік құралдарды жөндеу және техникалық қызмет көрсету»;
2) экономикалық қызмет түрінің (кәсіптік қызмет саласының) негізгі мақсаты:
автокөліктік құралдардың техникалық күйін қадағалау;
3) осы КС 1-қосымшасына сәйкес біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің (кәсіптің) түрлері.

3. Еңбек қызметі түрілерінің (кәсіптің) карточкалары

1-параграф «Автокөлік құралдарының техникалық
жай-күйін бақылаушы»

6. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 3, СБШ бойынша – 3;
2) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыныптауышы базалық тобы бойынша (бұдан әрі – ҚР МС 01-2005): 7231 «Слесарь-құрастырушылар және мотокөлік құралдарын жөндеуші слесарьлер»;
3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: қадағалаушы-механик, бақылау бекетінде жолға шығарушы механик;
4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - субъектімен автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін жүйелі бақылау процесін жүзеге асыру;
5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіптік білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін бақылаушының еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 1-кестесінде келтірілген.

2-параграф «Автокөлік құралдарын жолға шығарушы инженер»

7. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 4, 5, СБШ бойынша – 4,5;
2) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыныптауышы базалық тобы бойынша (бұдан әрі – ҚР МС 01-2005): 2145 «Инженерлер-механиктер және машина жасаудың технологтары»;
3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: жолға шығарудың қадағалау бекеттерінің басты механигі, автокөліктің техникалық күйін қадағалау бойынша инженер-механик, автокөлік бойынша инженер-механик;
4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы - субъектімен автокөліктік құралдарының техникалық күйін системалық қадағалаудың үдерісін бақылау және басқаруды ұйымдастыру;
5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіптік білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Автокөлік құралдарын жолға шығарушы инженерінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 2-кестесінде келтірілген.

4. КС бірліктерінің тізбесі

8. КС бірліктерінің тізбесі осы КС 3-қосымшасының 1,2-кестелерінде келтірілген және шифр мен КС бірліктері атауларынан тұрады.

5. КС бірліктерінің сипаттамасы

9. КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 4-қосымшасында келтірілген.

6. Осы КС негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

10. Осы КС негізінде мамандардың кәсіптік дайындығын бағалау және біліктілік сәйкестігін растау саласындағы ұйымдармен сертификаттар беріледі.
11. Осы КС негізінде берілетін сертификаттардың түрлері сертификат алу үшін игеру қажет болатын осы КС 3-қосымшасында көзделген КС бірліктерінің тізбесіне сәйкес анықталады.

7. КС әзірлеушілері, келісу парағы, сараптамасы және тіркелуі

12. КС әзірлеушісі Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігі болып табылады.
13. КС келісу парағы осы КС 5-қосымшасында келтірілген.

«Автомобиль көлігінің
техникалық жай-күйін бақылау»
кәсіби стандартына
1-қосымша

Біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің
(кәсіптің) түрлері

р/с №	Қызмет түрінің атауы	Еңбек нарығының процестерін ескерумен кәсіптің атауы	ҚР 01-2005 МС сәйкес кәсіп атауы	СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разряд
1	Автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін диагностикалық жабдықтар мен құралдардың көмегімен бақылауды жүргізу	Автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін бақылаушы	Автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін бақылаушы	3	-
2	Техникалық жай-күйді диагностикалық жабдықтардың көмегімен бақылауды ұйымдастыру және техникалық жарамды автокөлік құралдарын жолға шығаруды қамтамасыз ету	Автокөлік құралдарын жолға жіберуші инженер	Көлік инженері	4-5	-

Ескертпе: БТБА – Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы, 52 шығарылым «Автомобиль және қалалық электрлік көлік».

«Автомобиль көлігінің
техникалық жай-күйін бақылау»
кәсіби стандартына
2-қосымша

1-кесте

1. Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Автокөлік
құралдарының техникалық жай-күйін бақылаушының еңбек
жағдайларына, біліміне және тәжірибесіне
қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (ұйымдар)		Жүк және жолаушылар тасымалдайтын автокөлік ұйымдары
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Автокөліктік құралдарын көтергіштің астындағы жұмыстар, компьютерлік диагностикалық стенділермен жұмыс, зиянды заттардың немесе газдардың шекті рұқсат етілген шоғырлануынан мүмкін артық болуы
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары		-
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім алу және оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
3	Ортақ орта білімі, кәсіби даярлығы (кәсіби даярлық бағдарламасы бойынша білім беруді ұйымдастыру базаларының курстары бір жылға дейінгі немесе кәсіпорында оқыту)		Жұмыс тәжірибесіз
	Тиісті мамандығы бойынша тиісті білім алу мамандығы бойынша техникалық білімі (орта арнайы немесе орта кәсіби)

2-кесте

2. Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Автокөлік құралдарын
жолға шығарушы инженерінің еңбек жағдайларына, біліміне және
тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (ұйымдар)		Жүк пен жолаушылар мен тасымалдау бойынша автокөлік ұйымдары
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайы		-
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары		-
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім алу және оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
4 (автокөлік құралдарын жолға шығарушы инженер)	Тиісті мамандығына бойынша техникалық білімі (орта арнайы немесе орта кәсіптік) және практикалық жұмыс тәжірибесі		СБШ 3 деңгейінде 3 жыл
5 (II санатты автокөлік құралдарын жолға шығарушы инженер)	Тиісті мамандығына бойынша техникалық білімі (орта арнайы немесе орта кәсіптік) және практикалық жұмыс тәжірибесі		СБШ 4 деңгейінде 3 жыл
	Тиісті мамандығына бойынша техникалық білімі (жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі)		Жұмыс тәжірибесіз
5 (I санатты автокөлік құралдарын жолға шығарушы инженер)	Тиісті мамандығына бойынша техникалық білімі (жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) және практикалық жұмыс тәжірибесі, автокөлік құралдарының қауіпсіздігіне сай келетін қазіргі заманғы жүйелерді қосымша оқыту (антиблоктау тежегіш жүйесі, электронды тежегіш жүйесі, пневмоподвеска электронды жүйесі)		СБШ 5 деңгейінде 2 жыл

«Автомобиль көлігінің
техникалық жай-күйін бақылау»
кәсіби стандартына
3-қосымша

КС бірліктерінің тізімі

1-кесте

1. «Автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін
бақылаушы» еңбек қызметінің (кәсіптің) түрі

Шифрі	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
Ф 1	Автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін жолға шығардың алдында және тұрақ орнына қайта келгенде бақылау мен тексеру
Ф 2	Отын және пайдалану материалдарының белгіленген шығыс нормаларының сақталуын бақылау
Ф 3	Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді орындағаннан кейін жұмыс сапасын бақылау
Ф 4	Белгіленген тәртіпте тапсырылған техникалық және нормативтік құжаттаманы рәсімдеу

2-кесте

2. «Автокөлік құралдарын жолға шығарушы инженер» еңбек
қызметінің (кәсіптің) түрі

Шифрі	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
Ф 1	Жолдағы автокөлік құралдарын авариясыз және сенімді жұмысын қамтамасыз ету
Ф 2	Автокөлік құралдарын дұрыс техникалық пайдалануын бақылауды ұйымдастыру
Ф 3	Автокөлік құралдарының күйін техникалық қадағалауды ұйымдастыру
Ф 4	Автокөлік құралдарын жолға шығару және олардың жолдан қайту кезінде бақылау посттарының жұмыс сапасын тексеру

Ескертпе: Ф – функция.

«Автомобиль көлігінің
техникалық жай-күйін бақылау»
кәсіби стандартына
4-қосымша

КС бірліктерінің сипаты

1-кесте

1. «Автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін
бақылаушы» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білім
Ф1	Автокөлік құралдары	Электрлік фонарь, газанализатор немесе түтін өлшегіш, автокөлік құралдарын рульдік басқару люфтін тексеруге арналған аспап, деселерометр, металл сызғышы, дөңгелектердің қиылысу бұрыштарын тексеруге арналған аспап, ұзын тұтқышы бар балға, фаралардың дұрыс орнатылуын тексеруге арналған аспап, шина манометрі, штангенциркуль, тахометр, автокөлік құралын жолға шығарудың алдында және қайта келгенде техникалық жай-күйін бақылау журналы	М 1-1 «Қазақстан Республикасы Жол қозғалысының ережелерiн, Көлiк құралдарын пайдалануға жiберу жөнiндегi негiзгi ережелер мен жол қозғалысының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бойынша лауазымды адамдар мен жол қозғалысына қатысушылардың мiндеттерiн және Арнайы түстiк-графикалық схемалар бойынша арнайы түстiк және дыбыстық белгiлермен жабдықталуға және боялуға жататын жедел және арнайы қызметтердiң, көлiктiң тiзбесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысымен бекітілген Жол қозғалысы ережелерінің талаптарына сәйкес автокөлік құралдарын техникалық жарамды жағдайда жолға шығуын қарау, тексеру	Автокөлік құралдарын қарау, техникалық жай-күйін тексеру және ақаулықтарды анықтау дағдылары	Автокөлік құралдарын пайдалану, бақылаушының автокөлік құралдарын техникалық қарау бойынша білуі, жолға автокөлік құралдарын шығару тәртібін, техникалық дұрыс жарамды автокөлік құралдарының құрылымын, конструктивтік ерекшеліктері мен талаптарын, автокөлік құралдарының техникалық күйін бақылау әдістері мен құралдарын, автокөлік құралдарының анықтауға жататын ақаулық типтерін, автокөлік құралдарының техникалық жай-күйінің жол қозғалысы қауіпсіздігі және экологияға әсер ететін көрсеткіштерін, еңбек қауіпсіздігінің нормаларын, техника қауіпсіздігін, өндірістік санитария және өртке қарсы қорғанысты білу
			М 1-2 Техникалық ақаулықтары, санитарлық нормаларды бұзушылықтары бар автокөлік құралдарын жолға шығаруға тыйым салу
			М 1-3 Жолдан қайтып келе жатқан автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін қарау және тексеру
	Автокөлік құралдарын жөндеуге жіберу	Есептеу техникасы, коммуникация және байланыс құралдары, кеңсе қажеттіліктері	М 1-4 Жолдан бұзылған күйде қайтқан автокөлік құралдарын жөндеуге жіберуді рәсімдеу	Автокөлік құралдарын жөндеуге жіберуді рәсімдеу дағдылары	«Автокөлік құралдарын техникалық пайдалану ережесін бекіту туралы» ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 28 ақпандағы № 203 қаулысымен бекітілген автокөлік құралдарын өндірістік және техникалық пайдалану ережелерін, автокөлік құралдарын жөндеуге жіберу мәселелерін, автокөлік құралдарын жөндеуге жіберуді рәсімдеу тәртібін білу
Ф 2	Автокөлік құралдарының отыны	Щуп, отын багындағы отын мөлшерін анықтауға арналған аспаптар	М 2-1 Автокөлік құралдарының отын багындағы отын мөлшерінің болуын тексеру және өлшеу	Өлшеуіш аспаптарының көмегімен отын бактарын-да отынның бар болуы және отын мөлшерінің өлшеуін анықтау дағдылар	Автокөлік құралдарын техникалық пайдалануда жанар-жағар май материалдарының шығыс нормаларын білу
	Автокөлік құралдар паркін шығыс материалдарымен, қосалқы бөлшектермен және агрегаттармен жабдықтау	Есептен шығару актілерінің, агрегаттарды жөндеуге және қосалқы бөлшектерді сатып алуға арналған өтінімдер үлгілері, кеңсе қажеттіліктері	М 2-2 Автокөлік құралдарына қосалқы бөлшектерді сатып алуға қатысу, жөндеу нормалары бойынша оларды есептен шығару, сондай-ақ агрегаттарды, шиналарды, аккумуляторларды және т.б. жөндеуге тапсыру	Автокөлік құралдары үшін қосалқы бөлшектерді сатып алуға қатысу, оларды жөндеу нормалары бойынша есептен шығару, сондай-ақ агрегаттарды жөндеуге тапсыру дағдылары	Автокөлік құралдарын жөндеу жұмыстарын жүргізуде және техникалық қызмет көрсетуінде шығыс материалдарына, қосалқы бөлшектерге, жанар-жағар май материалдарына және т.б. өтінім жасау тәртібін білу
	Жүргізушілерге өндірістік нұсқаулық	Коммуникация және байланыс құралдары	М 2-3 Жүргізушілерге өндірістік нұсқаулық жүргізу	Нұсқаулық жүргізу дағдылары	«Автокөлік құралдарын техникалық пайдалану ережесін бекіту туралы» ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 28 ақпандағы № 203 қаулысымен бекітілген автокөлік құралдарының техникалық сипаттамаларын, конструктивтік ерекшеліктерін, қызметі мен жұмыс режимдерін, өндірістік және техникалық пайдалану ережелерін, ішкі еңбек тәртібін, еңбек қорғауды, қауіпсіздік техникасын, өндірістік санитария мен өртке қарсы қорғануды білу
Ф 3	Автокөлік құралдарының бірліктері мен агрегаттарын жөндеу және жинау сапасы	Техникалық қызмет көрсетуден өту кестесі, электрлік фонарь, газнализатор немесе түтін өлшегіш, автокөлік құралдарын рульдік басқару люфтін тексеруге арналған аспап, деселерометр, металл сызғышы, дөңгелектердің қиылысу бұрыштарын тексеруге арналған аспап, ұзын тұтқышы бар балға, фаралардың дұрыс орнатылуын тексеруге арналған аспап, шина манометрі, штангенциркуль, тахометр	М 3-1 Автокөлік құралдарын жөндеуден және нақты жинаудан кейінгі бірліктер мен агрегаттарды жинауды қабылдау кезінде техникалық талаптарда көзделген жұмыс сапасын тексеру	Жөндеу мен соңғы жинаудан кейінгі автокөлік құралдарының құрамдас бірліктері мен агрегаттарын қабылдау кезінде жұмыс сапасын тексеру дағдылары	Автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін және қызмет етуін бақылау жүргізу әдістерін, жөндеуден кейін автокөлік құралдарын қабылдауды, автокөлік құралдарының техникалық қызмет көрсету, олардың құрамдас бірліктері мен агрегаттарын жөндеу сапасына рекламациялық құжаттарды рәсімдеу тәртібін білу
	Автокөлік құралдары		М 3-2 Қосымша жұмыс көлемін анықтау үшін техникалық қызмет көрсетуге жіберілген автокөлік құралдарын тексеру	Автокөлік құралдарын жоспарлы техникалық қызмет көрсетуге жіберу кезінде жұмыстың қосымша көлемін анықтау дағдылары	Техникалық жарамды автокөлік құралдарының құрылысын, конструктивтік ерекшеліктері мен талаптарын, автокөлік құралдарының техникалық жай-күйінің жол қозғалысы қауіпсіздігіне және экологияға әсер ететін көрсеткіштерін білу
Ф 4	Автокөлік құралдары жүргізушілерінің жол құжаттамасы	Автокөлік құралдарының жүргізушілерінің жол құжаттамасының үлгісі, кеңсе қажеттіліктері, автокөлік құралдарының жолға шығу және жолдан қайтудағы техникалық күйінің бақылау журналы	М 4-1 Автокөлік құралдарын жолға шыққандағы тапсырылған құжаттамасы және жол құжаттамасын рәсімдеу	Жол құжаттамасын рәсімдеу дағдылары	Автокөлік құралдарын желіге шығару және желіден қабыл-дау тәртібін, жол парақтарын рәсімдеу, беру, қабылдау және өңдеу тәртібін білу
			М 4-2 Автокөлік құралдарын жолдан қайтқандағы қабылдаудың тапсырылған құжаттамасы және жол құжаттамасын рәсімдеу
	Автокөлік құралдарының бұзылуы туралы құжаттама және жөндеуге өтінімдер	Есептеу техникасы құралдары, автокөлік құралдарын жөндеуге арналған өтінімдерді тіркеу журналы	М 4-3 Тиісті тіркеуі бар автокөлік құралдарының бұзылуына арналған белгіленген құжаттаманы және ақаулықтарын жөндеу мен жоюға арналған өтінімдерді рәсімдеу	Автокөлік құралдарының бұзылуына құжаттарды және автокөлік құралдарының ақаулықтарын жөндеу мен жоюға арналған өтінімдерді тіркеу мен рәсімдеу дағдылары	Автокөлік құралдарының бүліну жағдайында құжаттарды рәсімдеу тәртібін, шығыс материалдарына, қосалқы бөлшектерге, автокөлік құралдарының ақаулықтарын жөндеу мен жоюға арналған өтінімдерді жасау тәртібін, өтінімдерді тіркеу тәртібін білу

2-кесте

2. «Автокөлік құралдарын жолға шығарушы инженер» еңбек
қызметінің (кәсіптің) түрі

Шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білім
Ф1	Автокөлік құралдарын жолға шығаруды ұйымдастыру	Бағынышты қызметкерлерге міндеттер қою, коммуникация және байланыс құралдары, автокөлік құралдарын жолға шығару жөніндегі бақылау посттары	М 1-1 Техникалық жарамды автокөлік құралдарын жолға шығаруды ұйымдастыру	Желіге шығарудың алдында автокөлік құралдарының техникалық күйін ұйымдастыру және басқару дағдылары	Автокөлік құралдарын желіге шығару тәртібін, ҚР «Автомобиль көлігі туралы» Занын, «Автомобиль көлігімен жолаушылар мен багажды тасымалдау қағидасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 2 шілдедегі қаулысымен бекітілген автомобиль көлігімен жолаушылар мен багажды тасымалдау қағидасын, «Қазақстан Республикасы Жол қозғалысының ережелерiн, Көлiк құралдарын пайдалануға жiберу жөнiндегi негiзгi ережелер мен жол қозғалысының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бойынша лауазымды адамдар мен жол қозғалысына қатысушылардың мiндеттерiн және Арнайы түстiк-графикалық схемалар бойынша арнайы түстiк және дыбыстық белгiлермен жабдықталуға және боялуға жататын жедел және арнайы қызметтердiң, көлiктiң тiзбесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 қарашадағы № 1650 қаулысымен бекітілген Жол қозғалысы ережелерін ұйымдастыру әдістерін және автокөлік құралдары техникалық жай-күйі мәселелері бойынша басқа да басқарушы материалдарды, еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өртке қарсы қорғаныс нормаларын білу білу
	Автокөлік құралдарын жолдан қабылдауды ұйымдастыру		М 1-2 Жұмыс соңында автокөлік құралдарының жолдан қабылдау кезінде ақаулықтарды анықтауды ұйымдастыру	Автокөлік құралдарын жұмыс біткенде желіден қабылдау кезінде автокөлік құралдарының ақаулығын анықтау процесін ұйымдастыру және басқару дағдылары
	Жолдағы автокөлік құралдарының ақаулықтары	Есептеу техникасы, коммуникация және байланыс құралдары, анықталған ақаулықтарға есеп беру, жолдағы автокөлік құралдарының ақаулық себептерін жою шаралары	М 1-3 Жолдағы автокөлік құралдары ақауларының себептерін анықтау және оларды жою шараларын қабылдау	Желіде анықталған және желіде қабылдаудан кейін автокөлік құралдарының анықталған ақаулары бойынша статистикалық деректерді талдау, ақаулардың пайда болу себептерін анықтау, оларды жою шараларын әзірлеу мен қабылдау дағдылары	Техникалық жарамды автокөлік құралдарының құрылысын, конструктивтік ерекшеліктері мен талаптарын, автокөлік құралдарының анықталуға жататын ақаулықтарының типтерін, өлшеу құралдардың техникалық сипаттамаларын, конструктивтік ерекшеліктерін, қызметі мен жұмыс принциптерін, автокөлік құралдарының компьютерлік диагностикалау құралдарының жұмыс принциптерін, «Автокөлік құралдарын техникалық пайдалану ережесін бекіту туралы» ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 28 ақпандағы № 203 қаулысымен бекітілген Автокөлік құралдарының өндірістік және техникалық пайдалану ережелерін, метрологиялық және басқа өлшеулердің орындау әдістерін, еңбекті қорғаудың ережелері мен нормаларын, қауіпсіздік техникасын, өндірістік санитария және өртке қарсы қорғанысты білу
Ф 2	«Автокөлік құралдарын техникалық пайдалану ережесін бекіту туралы» ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 28 ақпандағы № 203 қаулысымен бекітілген автокөлік құралдарын техникалық және өндірістік пайдалану ережелерін сақтау	Бағынышты қызметкерлерге міндеттер қою, коммуникация және байланыс құралдары	М 2-1 «Автокөлік құралдарын техникалық пайдалану ережесін бекіту туралы» ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 28 ақпандағы № 203 қаулысымен бекітілген көлік құралдарын өндірістік және техникалық пайдалану ережелерінің сақталуын бақылауды ұйымдастыру	«Автокөлік құралдарын техникалық пайдалану ережесін бекіту туралы» ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 28 ақпандағы № 203 қаулысымен бекітілген автокөлік құралдарын техникалық және өндірістік пайдалану ережелерін, сақтауды бақылауын ұйымдастыру дағдылары	Автокөлік құралдарын техникалық пайдалану ережесін бекіту туралы» ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 28 ақпандағы № 203 қаулысымен бекітілген автокөлік құралдарын техникалық және өндірістік пайдалану ережелерін, жүргізушілердің механиктердің, бақылаушылардың лауазымдық нұсқаулықтарын, ұйымның автокөлік құралдарын пайдалану нұсқауларын, ішкі еңбек тәртібін білу
	Отын шығысының, пайдалану материалдары мен қосалқы бөлшектердің белгіленген нормаларын сақтау	Автокөлік құралдарын пайдалану кезіндегі отын және пайдалану материалдарының шығысы бойынша есеп беру, автокөлік құралдарын техникалық қызмет көрсетудегі және жөндеуде жанар-жағар май материалдары, қосалқы бөлшектер мен шығыс материалдарының шығысы бойынша есеп беру	М 2-2 Автокөлік құралдарын пайдалану және техникалық қызмет көрсету және жөндеу кезінде отын және пайдалану материалдарының, қосалқы бөлшектердің белгіленген шығыс нормаларының сақталуын бақылауды ұйымдастыру	Автокөлік құралдарын пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеу процесінде отын, жанар-жағар май материалдарының және басқа материалдық ресурстардың шығысын бақылау процесін ұйымдастыру және басқару дағдылары	Автокөлік құралдарын пайдалану, жөндеу және техникалық қызмет көрсету кезінде материалдық ресурстардың шығысын, материалдар, қосалқы бөлшектер, жанар-жағар май материалдарының және т.б. шығыс нормаларын жүйелі бақылауды ұйымдастыру әдістерін білу
	Автокөлік құралдарын жөндеуге жеткізу мерзімдері	Коммуникация және байланыс құралдары, автокөлік құралдарын жоспарлы ескерту жөндеулерден өткізу графиктары	М 2-3 Басқа мамандармен бірлесіп автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін және жөндеу жұмыстарына жеткізу мерзімін анықтау	Автокөлік құралдары техникалық жай-күйін және жөндеуге жеткізу мерзімдерін анықтау дағдылары	Автокөлік құралдарын жоспарлы алдын алу жөндеудің бірыңғай жүйесін, автокөлік құралдарының техникалық жай-күйін бақылаудың әдістері мен құралдарын, автокөлік құралдары техникалық жай-күйінің сапасы мен қызмет етуін бақылау әдістерін, автокөлік құралдарының техникалық сипаттамаларын, конструктивтік ерекшеліктерін, қызметі мен жұмыс режимдерін, автокөлік құралдарының жол қозғалысы қауіпсіздігі мен экологияға әсер ететін техникалық жай-күйінің көрсеткіштерін білу
	Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыс сапасы мен уақтылығы	Бағынышты қызметкерлерге міндеттер қою, коммуникация және байланыс құралдары, автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету графиктары, техникалық қызмет көрсетуді өткізуге есеп беру	М 2-4 Техникалық қызмет көрсету графиктарына сәйкес автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету бойынша жұмысты орындау сапасы мен уақтылығына бақылауды ұйымдастыру	Автокөлік құралдарын техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстардың сапалы және мерзімді орындалуын бақылау процесін басқару дағдылары	Экономика негіздерін, өндірістің, еңбектің және басқарудың ұйымдастырылуын, автокөлік құралдарын техникалық қызмет көрсету және жөндеу кезінде ақау түрлерін, оның алдын алу мен болдырмау әдістерін, автокөлік құралдарын жөндеу жұмыстарын және техникалық қызмет көрсетуін ұйымдастырылуы мен өткізу технологиясын, автокөлік құралдарын жөндеуге тапсыру және жөндеуден кейін қабылдау тәртібін, автокөлік құралдарының техникалық қызмет көрсету және олардың құрамдас бірліктері мен агрегаттарының жөндеу сапасына рекламациялық құжаттарды рәсімдеу тәртібін білу
	Автокөлік құралдарын жөндеуден кейін жұмыс сапасын бақылаумен бірге қабылдау	Бағынышты қызметкерлерге міндеттер қою, коммуникация және байланыс құралдары	М 2-5 Автокөлік құралдарын жөндеуден кейін жұмыс сапасын бақылаумен бірге қабылдауды ұйымдастыру	Орындалған жұмысты бақылаумен жөндеуден кейінгі автокөлік құралдарын пайдалануға қабылдауын ұйымдастыру мен басқару дағдылары
Ф 3	Ұйымның автокөлік құралдарының міндетті техникалық тексеруден өтуі	Ұйымның автокөлік құралдарына механикалық көлік құралдарының және тіркемелердің міндетті техникалық тексеруден өту графиктары	М 3-1 Ұйымның автокөлік құралдарының міндетті техникалық тексеруден өтуін бақылауды ұйымдастыру	Ұйымның автокөлік құралдарының механикалық көлік құралдарының міндетті техникалық тексеруден уақытылы өткізуін ұйымдастыру дағдылары	Механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін міндетті техникалық тексеруден өткізуді, міндетті техникалық тексеруді өткізу кезеңділігін, сондай-ақ техникалық тексерудің диагностикалық картасының формасын, ҚР «Автомобиль көлігі туралы» Заңын, «Автокөлік құралдарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар» Техникалық регламентін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 9 шілдедегі № 675 қаулысымен бекітілген «Автокөлік құралдарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар» техникалық регламентін, еңбекті қорғау нормаларын, қауіпсіздік техникасын, өндірістік санитария және өртке қарсы қорғанысты білу
			М 3-2 Ұйымның автокөлік құралдарын міндетті техникалық тексеруді өткізу кезінде ұсынуға тікелей қатыстыру	Міндетті техникалық тексеруді өткізу кезінде ұйымның автокөлік құралдарын көрсетуге тікелей қатыстыру дағдылары, мемлекеттік органдармен жұмыс істеу дағдылары
	Ұйымның автокөлік құралдар паркін жинақтау мен жаңғырту процесі	Жаңа автокөлік құралдарын қабылдау актілері, автокөлік құралдарын және жинақтаушыны есептен шығару актілері, бағынышты қызметкерлерге тапсырмалар қою, коммуникация және байланыс құралдары, көзбен қарау	М 3-3 Жаңа автокөлік құралдарын қабылдауға, сондай-ақ автокөлік құралдарын және жинақтаушыны есептен шығаруға және агрегаттарды, шиналарды және автокөлік құралдарын жөндеуге тапсыруға қатысу	Жаңа автокөлік құралдарын қабылдау, сондай-ақ автокөлік құралдарын есептен шығару және агрегаттарды, шиналарды және автокөлік құралдарын жөндеуге жіберу дағдылары	Экономика негіздерін, өндірісті, еңбекті және басқаруды ұйымдастыру, жөндеуді жүргізуге смета құрастыру тәртібін, жабдықтарға, материалдарға, қосалқы бөлшектерге және т.б. тапсырыс беру, жаңаны қабылдау және автокөлік құралдарын және жинақтаушының істен шыққан ресурсын есептен шығаруды, автокөлік құралдарын жөндеуге жіберу және жөндеуден кейін қабылдауды білу
	Авариялық сипатта зақымдалған автокөлік құралдарын жөндеуге құжаттама	Есептеу техникасы, коммуникация және байланыс құралдары, кеңсе қажеттіліктері, авариялық сипатта зақымдалған автокөлік құралдарын жөндеуге арналған құжаттаманы толтыру үлгілері	М 3-4 Авариялық сипатта зақымдалған автокөлік құралдарын жөндеуге құжаттаманы рәсімдеу	Авариялық сипаттағы зақымданулары бар автокөлік құралдарын жөндеуге арналған құжаттаманы рәсімдеу дағдылары	Автокөлік құралдарын жөндеуге тапсыру және жөндеуден кейін қабылдау, авариялық сипаттағы зақымданулары бар автокөлік құралдарын жөндеуге арналған құжаттаманы рәсімдеу тәртібін білу
Ф4	Автокөлік құралдарын жолға шығару бойынша бақылау посттарының жұмыс процесі	Автокөлік құралдарын жолға шығару бойынша бақылау посттарының жұмысы туралы есеп беру, бақылау посттарының жұмысын қадағалау	М 4-1 Автокөлік құралдарын жолға шығарудағы бақылау посттарының сапасыз жұмыстарының себептерін анықтау	Автокөлік құралдарын жолға шығару жөніндегі бақылау посттарының сапасыз жұмыстарын және олардың сапасыз жұмыс себептерін анықтау дағдылары	Бақылау посттарының жұмыс тәртібін және автокөлік құралдарын желіге шығару принциптерін жетік білу
		Есептеу техникасы, коммуникация және байланыс құралдары	М 4-2 Бақылау посттарының сапасыз жұмысын жою шараларын әзірлеу мен іске асыру	Бақылау посттарының сапасыз жұмысын жою жөніндегі шараларды әзірлеу дағдылары	Экономика негіздерін, өндіріс пен еңбекті ұйымдастыру, қазіргі технологиялар мен жабдықтарды жаңғырту түрлері мен тәсілдерін білу

Ескертпе: М – міндет.

«Автомобиль көлігінің
техникалық жай-күйін бақылау»
кәсіби стандартына
5-қосымша

Келісу парағы

Ұйым атауы	Келісу күні
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Осы КС ____________________________________________________ тіркелді.
Кәсіптік стандарттардың реестріне № _______________________ тіркелді.
Хат (хаттама) № ___________ Күні __________________