Об утверждении профессионального стандарта "Оборудование организаций легкой промышленности"

Приказ и.о. Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 30 декабря 2013 года № 459. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 5 мая 2014 года № 9400. Утратил силу приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 30 января 2023 года № 60.

Сноска. Утратил силу приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 30.01.2023 № 60 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт "Оборудование организаций легкой промышленности".

2. Комитету промышленности Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан (Касымбеков Б.А.) в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности Министра
индустрии и новых технологий
Республики Казахстан	А. Рау
"СОГЛАСОВАНО"
Министр труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан
_____________ Т. Дуйсенова
26 марта 2014 год

Утвержден приказом исполняющего обязанности Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 30 декабря 2013 года № 459

Профессиональный стандарт
"Оборудование организаций легкой промышленности"
(Обслуживание оборудования предприятий легкой промышленности)
1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт "Оборудование организаций легкой промышленности" (далее – ПС) определяет в области профессиональной деятельности требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям работников и предназначен для:

1) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности, обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;

2) решения широкого круга задач в области управления персоналом;

3) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;

4) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

2. Основными пользователями ПС являются:

1) выпускники организаций образования, работники;

2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;

3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

3. На основе ПС разрабатываются внутренние, корпоративные стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.

4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:

1) квалификация – степень профессиональной подготовленности работника к выполнению конкретного вида работы;

2) квалификационный уровень/уровень квалификации - уровень требований к квалификации (компетенциям) работника, отражающий сложность, самостоятельность и ответственность выполняемых работ;

3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

6) трудовая функция – интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения в рамках конкретного вида трудовой деятельности;

7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

8) ПС – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

9) единица ПС – структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

10) профессия – основной род занятий трудовой деятельности человека, требующий определенных знаний, умений и практических навыков, приобретаемых в результате специальной подготовки и подтверждаемых соответствующими документами об образовании;

11) компетенция – способность работника применять в профессиональной деятельности знания и умения;

12) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;

13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

15) отраслевая рамка квалификаций (далее – ОРК)- структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

16) национальная рамка квалификаций (далее - НРК)– структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и профессиональных задач, выполняемых работником определенного вида трудовой деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт профессионального стандарта

5. Вид экономической деятельности: 33.12.5 Ремонт и техническое обслуживание прочих машин и оборудования специального назначения

6. Область профессиональной деятельности: Обслуживание оборудования предприятий легкой промышленности.

7. Основная цель области профессиональной деятельности: ремонт и техническое обслуживание оборудования предприятий легкой промышленности и связанных с ним конструкций.

8. Виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни указаны в Приложения 1 к настоящему ПС.

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)
Параграф 1. Оператор швейного оборудования

9. Квалификационный уровень по ОРК: 3-4.

10. Возможные наименования должностей: оператор швейного оборудования.

11. Обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности – эксплуатация, ремонт, реконструкция и наладка узлов швейного оборудования, оснастки и вспомогательных устройств.

12. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 2 к настоящему ПС.

13 Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора швейного оборудования приведены в таблице 2 приложения 2 к настоящему ПС.

14. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором швейного оборудования, указан в таблице 3 приложения 2 к настоящему ПС.

15. Описание единиц ПС, выполняемых оператором швейного оборудования, приведено в таблице 4 приложении 2 к настоящему ПС.

16. Требования к компетенциям оператора швейного оборудования указаны в таблицах 5, 6 приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2. Электрослесарь по ремонту и обслуживанию
электроприборов

17. Квалификационный уровень по ОРК: 2-4.

18. Возможные наименования должностей: электрослесарь по ремонту и обслуживанию электроприборов.

19. Обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности – разборка, ремонт, реконструкция и сборка деталей и узлов электрических машин, приборов и вспомогательной аппаратуры.

20. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 3 к настоящему ПС.

21. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы электрослесаря по ремонту и обслуживанию электроприборов приведены в таблице 2 приложения 3 к настоящему ПС.

22. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые электрослесарем по ремонту и обслуживанию электроприборов, указан в таблице 3 приложения 3 к настоящему ПС.

23. Описание единиц ПС, выполняемых электрослесарем по ремонту и обслуживанию электроприборов, приведено в таблице 4 приложения 3 к настоящему ПС.

24. Требования к компетенциям электрослесаря по ремонту и обслуживанию электроприборов указаны в таблицах 5-7 приложения 3 к настоящему ПС.

Параграф 3. Монтажник оборудования предприятий легкой
промышленности

25. Квалификационный уровень по ОРК: 2-4.

26. Возможные наименования должностей: монтажник технологического оборудования и связанных с ним конструкций.

27. Обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности – демонтаж, монтаж, реконструкция и пуско-наладка оборудования предприятий легкой промышленности и связанных с ним конструкций.

28. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 4 к настоящему ПС.

29. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы монтажника оборудования предприятий легкой промышленности приведены в таблице 2 приложения 4 к настоящему ПС.

30. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые монтажником оборудования предприятий легкой промышленности, указан в таблице 3 приложения 4 к настоящему профессиональному стандарту.

31. Описание единиц ПС, выполняемых монтажником оборудования предприятий легкой промышленности, приведено в таблице 4 приложения 4 к настоящему ПС.

32. Требования к компетенциям монтажника оборудования предприятий легкой промышленности указаны в таблицах 5-7 приложения 4 к настоящему ПС.

Параграф 4. Техник (механик)

33. Квалификационный уровень по ОРК: 4.

34. Возможные наименования должностей: техник (механик).

35. Обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности – контроль за правильностью эксплуатации машин и механизмов, проведение профилактических осмотров оборудования, ремонт отдельных деталей и узлов; подготовка машин и механизмов к работе, наладка отдельных узлов и деталей; ведение учета работы оборудования, причин и продолжительности простоев, составление заявок на получение необходимых для ремонта материалов, запасных частей, деталей и инструмента.

36. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 5 к настоящему ПС.

37. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы техника (механика) приведены в таблице 2 приложения 5 к настоящему ПС.

38. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые техником (механиком), указан в таблице 3 приложения 5 к настоящему ПС.

39. Описание единиц ПС, выполняемых техником (механиком), приведено в таблице 4 приложения 5 к настоящему ПС.

40. Требования к компетенциям техника (механика) указаны в таблице 5 приложения 5 к настоящему ПС.

4. Разработчики ПС

41. Разработчиком ПС является Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан.

42. Лист согласования, экспертиза и регистрация ПС приведены в приложении 6 к настоящему ПС.

Приложение 1 к профессиональному стандарту "Оборудование организаций легкой промышленности"

Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно государственному классификатору занятий Республики Казахстан 01-2005	Квалификационный уровень ОРК
1	Эксплуатация, ремонт, реконструкция и наладка узлов швейного оборудования, оснастки и вспомогательных устройств.	Оператор швейного оборудования	Оператор швейного оборудования	3-4
2	Разборка, ремонт, реконструкция и сборка деталей и узлов электрических машин, приборов и вспомогательной аппаратуры.	Электрослесарь по ремонту электрических машин	Электрослесарь по ремонту электрических машин	2-4
3	Демонтаж, монтаж, реконструкция и пуско-наладка оборудования предприятий легкой промышленности и связанных с ним конструкций	Монтажник оборудования предприятий легкой (текстильной) промышленности	Монтажник технологического оборудования и связанных с ним конструкций	2-4
4	Контроль за правильностью эксплуатации машин и механизмов, проведение профилактических осмотров оборудования, ремонт отдельных деталей и узлов; подготовка машин и механизмов к работе, наладка отдельных узлов и деталей; ведение учета работы оборудования, причин и продолжительности простоев, составление заявок на получение необходимых для ремонта материалов, запасных частей, деталей и инструмента.	Техник (механик)	Техник (механик)	4

Приложение 2 к профессиональному стандарту "Оборудование организаций легкой промышленности"

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8253 - Операторы и машинисты оборудования по пошиву текстильной, меховой и кожаной одежды и вышивке. Оператор швейного оборудования
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 46 раздел: "Швейное производство" (Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 24 декабря 2012 года № 493-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 декабря 2013 года № 8232)
Профессия по ЕТКС	Оператор швейного оборудования (3-6 р.)
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
3	3-4
4	5-6

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и
опыту работы оператора швейного оборудования

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Швейные фабрики, производства по пошиву одежды, швейные цеха, ателье и швейные мастерские
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		Отсутствие медицинских противопоказаний (справка форма 086) и прохождение инструктажа по технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Практический опыт или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовка до одного года или обучение на предприятии)при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования или общего среднего образования без практического опыта		не требуется
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		не менее 3 лет на 3 уровне ОРК

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые
функции, выполняемые оператором швейного оборудования

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Эксплуатация, разборка и сборка механизмов и узлов швейного оборудования
2	Смазка и замена изношенных деталей
3	Ремонт и реконструкция рабочих узлов машин
4	Наладка узлов и механизмов швейного оборудования, проведение профилактического ремонта.
5	Составление схем, чертежей узлов и деталей, испытание качества наладки и ремонта машин.
6	Передача машин в эксплуатацию

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых оператором
швейного оборудования

№ трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Детали кроя, механизмы и узлы швейных машин	Рабочий инструмент, лекала	1-1) Выполнение правильных и качественных швов, разборка и сборка узлов и деталей машин
2	Швейные машины и оснастка	Смазочные материалы, масленки, шприцы, слесарный инструмент	2-1) Выявление изношенных деталей, их замена и смазка трущихся и вращающихся частей машин
3		Средства измерений, специальный инструмент	3-1) Выявление причин неисправностей и дефекта швов, разработка правильных методов ремонта и наладки
4		Узлы и детали швейных машин	4-1) Реставрация и замена деталей
		Вспомогательные механизмы и оснастка. Образцы-эталоны	4-2) Устранение неисправностей, сборка и наладка машин.
5	Схемы и чертежи, детали одежды		5-1) Проверка качества выполняемых швов, сборки и наладки машин
6	Швейное оборудование	Образцы выполненных швов	6-1) Испытания и передача машин в эксплуатацию

Таблица 5. Требования к компетенция оператора швейного
оборудования 3-го квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
3-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельную ответственность за выявление причин неисправностей и разработку правильных методов ремонта.	Диагностика неисправностей, ликвидация мелких неисправностей и устранение неполадок.	Технологической инструкции, технического процесса комплекса операций по выполнению стежка на машине, правил и способов предупреждения производственных пороков; правил эксплуатации обслуживаемого оборудования
4-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельную ответственность за проведение реставрация и замены деталей	Диагностика неисправностей, навыки слесарных работ. Ликвидация мелких неисправностей и устранение неполадок.	Технологические инструкции, правила ремонта швейных машин, правила проведения слесарных и такелажных работ. Общие правила устройства и принципа работы швейных машин
4-2)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельную ответственность, при устранении неисправностей, сборке и наладке машин.	Диагностика неисправностей современных швейных машин с программным управлением, реставрация и ремонт сложных узлов и наладка автоматического оборудования.	Конструктивные особенности швейных машин, устройств автоматики технологических процессов, способы их регулирования; устройство точного измерительного инструмента, микрометра, индикатора; типы регулирующих органов и исполнительных механизмов; методы проверки и настройки швейных машин на автоматическом и полуавтоматическом швейном оборудовании, назначение и правила пользования различными приспособлениями, устройствами и средствами автоматизации.

Таблица 6. Требования к компетенциям оператора швейного
оборудования 4-го квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
5-1)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за проверку качества сборки и наладки машин, материальная ответственность	Проверка качества сборки и наладки машин. Ведение учета и заполнение учетных документов.	Порядок производства профилактических и внеплановых ремонтных работ на действующем оборудовании и аппаратуре; порядок приемки в эксплуатацию.
6-1)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за испытания и передачу машин в эксплуатацию	Проверка качества сборки и наладки машин. Ведение учета и заполнение учетных документов	Порядок производства профилактических и внеплановых ремонтных работ на действующем оборудовании и аппаратуре; порядок приемки в эксплуатацию и принцип наладки швейных машин всех типов и мощностей; основные параметры, технологические характеристики, конструкцию и классификацию швейного оборудования.

Приложение 3 к профессиональному стандарту "Оборудование организаций легкой промышленности"

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8282 - Электрослесарь по ремонту электрических машин
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 9,раздел: "Ремонт оборудования электростанций и сетей". (Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 27 марта 2012 года № 98-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24 апреля 2012 года № 7597)
Профессия по ЕТКС	Электрослесарь по ремонту электрических машин (2-7 р.)
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2
3	3-4
4	5-7

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и
опыту работы электрослесаря по ремонту и обслуживанию
электроприборов

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия легкой и текстильной промышленности, прядильные, ткацкие, отделочные, швейные цеха и производства, малые предприятия, мастерские и ателье
Вредные и опасные условия труда		отсутствуют
Особые условия допуска к работе		Отсутствие медицинских противопоказаний (справка форма 086) и прохождение инструктажа по технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования, но не ниже основного среднего.		Не требуется
3	Практический опыт или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовка до одного года или обучение на предприятии)при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования или общего среднего образования без практического опыта.		Не менее 1 года на 2 уровне
4	Повышенный уровень квалификации профессионального или технического образования, практический опыт работы.		не менее 3 лет на 3 уровне ОРК

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые
функции, выполняемые электрослесарем по ремонту и
обслуживанию электроприборов

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Подготовка инструмента
2	Диагностика неисправностей
3	Разборка машин
4	Реставрация и замена деталей
5	Устранение неисправностей
6	Сборка машин
7	Составление схем, чертежей узлов и деталей
8	Наладка и регулировка машин
9	Испытание и проверка качества ремонт
10	Передача машины в эксплуатацию

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых электрослесарем
по ремонту и обслуживанию электроприборов

№ трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Комплектация приспособлений	Верстак, слесарный инструмент	1-1) Слесарная обработка деталей. Очистка, промывка и протирка демонтированных деталей
2	Электрические машины	Измерительные средства, Инструкции по ремонту, ПУиЭ	2-1) Такелажные работы по перемещению узлов
3			3-1) Выявление причин неисправностей и разработка правильных методов ремонта
4	Детали машин	Слесарный и специальный инструмент Вспомогательные механизмы и оснастка Шаблоны и лекала	4-1) Реставрация и замена деталей
5			5-1) Устранение неисправностей и сборка машин
6			6-1), 7-1) Составление схем и чертежей узлов и деталей
7	Техническая документация	Чертежный инструмент, ПК Стационарные стенды и устройства
8	Электрические машины и узлы. Механизмы и узлы регулирования параметров работы		8-1) Наладка и регулировка машин
9	Технические параметры		9-1) Испытания и составление документации.
10	Оборудование	Инструменты	10-1) Испытания и передача в эксплуатацию

Таблица 5. Требования к компетенциям электрослесаря по
ремонту и обслуживанию электроприборов 2-го
квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности при слесарных работах	Основы слесарных и такелажных работ по перемещению узлов; слесарные и такелажные работы.	Назначение и правила применения слесарного и мерительного инструмента, ремонтных приспособлений и такелажных средств
4-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности при реставрации деталей.	Слесарные работы; читать электромонтажные схемы деталей и узлов; порядок и правила включения и отключения электрических машин.	Конструктивные особенности электрических машин и средств измерений, устройств автоматики технологических процессов, способы их регулирования; устройство точного измерительного инструмента, микрометра, индикатора; схемы защит, сигнализации, электропривода; типы регулирующих органов и исполнительных механизмов; методы проверки и настройки электрических машин на месте установки; общие сведения о материалах, применяемых при ремонте электрических машин

Таблица 6. Требования к компетенциям электрослесаря по
ремонту и обслуживанию электроприборов 3-го
квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и самостоятельность при проведении такелажных работ и диагностике неисправностей	Диагностика неисправностей	Технологические инструкции, правила ремонта электрических машин, правила проведения слесарных и такелажных работ. Общие правила устройства и принципа работ электрических машин
3-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и самостоятельность при проведении такелажных работ и диагностике неисправностей	Диагностика неисправностей	Технологические инструкции, правила ремонта электрических машин, правила проведения слесарных и такелажных работ. Общие правила устройства и принципа работ электрических машин
5-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и самостоятельность при ремонтных работах	Слесарные работы; применяемых при ремонте электрических машин; читать электромонтажные схемы деталей и узлов.	Конструктивные особенности электрических машин и средств измерений, устройств автоматики технологических процессов, способы их регулирования; устройство точного измерительного инструмента, микрометра, индикатора; схемы защит, сигнализации, электропривода; типы регулирующих органов и исполнительных механизмов; методы проверки и настройки электрических машин на месте установки; порядок и правила включения и отключения электрических машин; общие сведения о материалах.

Таблица 7. Требования к компетенциям электрослесаря по
ремонту и обслуживанию электроприборов 4-го
квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
6-1)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за графические работы.	Работы с графическими программами, компьютерной техникой	Владение графическими программами и устройства принтеров и плоттеров.
7-1)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за наладку, регулирование и испытание оборудования. Материальная ответственность.	Ремонт и испытания электрических машин, составления схем обмоток, чертежей деталей и узлов электрических машин, проведения испытания и наладочных работы после ремонта электрических машин.	Порядок производства профилактических и внеплановых ремонтных работ на действующем оборудовании и аппаратуре; порядок приемки в эксплуатацию и принцип электрических машин всех типов и мощностей; основные параметры, технологические характеристики, конструкцию и классификацию электрических аппаратов и устройств постоянного и переменного тока.
8-1)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за наладку, регулирование и испытание оборудования. Материальная ответственность.	Ремонт и испытания электрических машин, составления схем обмоток, чертежей деталей и узлов электрических машин, проведения испытания и наладочных работы после ремонта электрических машин.	Порядок производства профилактических и внеплановых ремонтных работ на действующем оборудовании и аппаратуре; порядок приемки в эксплуатацию и принцип электрических машин всех типов и мощностей; основные параметры, технологические характеристики, конструкцию и классификацию электрических аппаратов и устройств постоянного и переменного тока.

Приложение 4 к профессиональному стандарту "Оборудование организаций легкой промышленности"

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	7233 - Монтажник оборудования предприятий текстильной промышленности
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 3."Строительные работы" (Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 13 декабря 2011 года № 432-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 9 января 2012 года № 7373)
Профессия по ЕТКС	Монтажник технологического оборудования и связанных с ним конструкций (2-7)
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2
3	3-4
4	5-7

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и
опыту работы монтажника оборудования предприятий легкой
промышленности

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия легкой и текстильной промышленности, прядильные, ткацкие, отделочные, швейные цеха и производства, малые предприятия, мастерские и ателье
Вредные и опасные условия труда		отсутствуют
Особые условия допуска к работе		Отсутствие медицинских противопоказаний (справка форма 086) и прохождение инструктажа по технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования, но не ниже основного среднего.		Не требуется
3	Практический опыт или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовка до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования или общего среднего образования без практического опыта.		Не менее 1 года на 2 уровне
4	Повышенный уровень квалификации профессионального или технического образования, практический опыт работы.		не менее 3 лет на 3 уровне ОРК

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые
функции, выполняемые монтажником оборудования предприятий
легкой промышленности

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Распаковка и расконсервация оборудования
2	Подготовка опорных поверхностей фундаментов
3	Транспортировка узлов и блоков к месту монтажа
4	Монтаж и реконструкция оборудования
5	Проверка качества и технические испытания
6	Сдача в эксплуатацию

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых монтажником
оборудования предприятий легкой промышленности

№ трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Тарная упаковка машин	Столярный и слесарный инструмент	1-1) Распаковка и расконсервация оборудования. Удаление пыли, грязи и консервирующих покрытий с оборудования. Консервация концов труб. Затяжка и разболчивание неответственных соединений. Прогонка резьбой части фундаментных болтов.
2	Фундаменты и опоры	Абразивные устройства	2-1) Выравнивание, насечка и очистка опорных поверхностей фундаментов, промывка их водой. Изготовление и установка номерных табличек на аппаратах и оборудовании.
3	Узлы и блоки оборудования	Транспортеры, грузоподъемные устройства и тележки.	3-1) Строповка, перемещение, укладка и расстроповка оборудования массой до 25 т. с использованием универсальных средств такелажа и подъемных механизмов.
4	Узлы машин, комплексные блоки оборудования	Слесарный и монтажный инструмент, вспомогательные механизмы и оснастка	4-1) Монтаж простых металлических конструкций: лестниц, площадок, ограждений, опорных стоек, кронштейнов, лесов, подмостей и т.д., а также конструкций массой до 5 т:.
			4-2) Монтаж технологического оборудования, поступающего узлами или блоками, монтаж оборудования прибывающего в собранном виде, сборка сложных поточных линий оборудования, прибывающих в разобранном виде.
			4-3) Опробования и наладка технологического оборудования.
5	Технологические параметры работы оборудования	Измерительная техника и устройства Эталоны продукции	5-1) Проведение технологических испытаний оборудования
6			6-1) Сдача оборудования в эксплуатацию

Таблица 5. Требования к компетенциям монтажника
технологического оборудования и связанных с ним
конструкций 2-го квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности прирасконсервации оборудования и несложных слесарных работах	Слесарные работы и пользование слесарным инструментом; владение способами смазки деталей оборудования; проведение такелажных работ	Сортамент применяемых материалов; способы выполнения монтажных работ; устройство и правила пользования применяемыми такелажными средствами; способы защиты металла от коррозии; устройство измерительного инструмента. Устройство и работу грузоподъемных механизмов и абразивных устройств; владение способами распаковки оборудования; пользоваться такелажными приспособлениями; правилами работы с грузоподъемными механизмами.
2-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности при насечке, выравнивании и очистке фундаментов, опор и их абразивной обработке	Владение способами абразивной обработки поверхностей фундаментов и опор; пользоваться гидравлическими приспособлениями; наличие слесарных навыков и пользование слесарным инструментом.	Виды и свойства применяемых материалов; способы выполнения абразивных и очистных работ; устройство и правила пользования применяемыми абразивными средствами; способы защиты поверхностей фундаментов и опор от микротрещин; Устройство и работу абразивных устройств.
4-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности при проведении несложных слесарных и монтажных работ	Проведение сборочных и монтажных работ технологического оборудования, применения приспособлений и оснастки.	Устройство монтируемого оборудования и технологии его монтажа, способы проверки размеров фундаментов под оборудования, сборки и монтажа конструкций из отдельных элементов; способы соединения и крепления элементов металлоконструкций; устройство, устройство и правила пользования механизированным инструментом и такелажными приспособлениями, правила проведения гидравлических и пневматических испытаний, технические требования, предъявляемые к монтажу оборудования, механизмов и машин.

Таблица 6. Требования к компетенциям монтажника
технологического оборудования и связанных с ним
конструкций 3-го квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
3-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и самостоятельность при такелажных работах	Слесарные работы; владение способами смазки деталей оборудования; проведение такелажных работ и правилами работы с грузоподъемными механизмами.	Выполнения монтажных работ, устройство и правила пользования применяемыми такелажными средствами, способы защиты металла от коррозии; устройство измерительного инструмента. Устройство и работу грузоподъемных механизмов и абразивных устройств; способы распаковки оборудования; пользоваться такелажными приспособлениями; пользование слесарным инструментом.
4-2)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и самостоятельность при проведении сложных монтажных работ	Проведение сборочных и монтажных работ технологического оборудовании, применения приспособлений и оснастки.	Устройство монтируемого оборудования и технологии его монтажа, способы проверки размеров фундаментов под оборудования, сборки и монтажа конструкций из отдельных элементов, способы соединения и крепления элементов металлоконструкций; устройство, устройство и правила пользования механизированным инструментом и такелажными приспособлениями, правила проведения гидравлических и пневматических испытаний, технические требования, предъявляемые к монтажу оборудования, механизмов и машин.

Таблица 7. Требования к компетенциям монтажника
технологического оборудования и связанных с ним
конструкций 4-го квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
4-3)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за опробование и наладку технологического оборудования	Проведение пуско-наладочных работ, технических испытаний оборудования и составления актов приема-передачи оборудования в эксплуатацию	Способы регулировки и наладки сложных агрегатов и технологических линий; способы укрупнительной сборки и монтажа конструкций; правила выполнения сложных эскизов и монтажных схем; способы проведения технических испытаний, правила ввода машин в эксплуатацию.
5-1)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за проведение технологических испытаний оборудования	Проведение пуско-наладочных работ, технических испытаний оборудования и составления актов приема-передачи оборудования в эксплуатацию	Способы регулировки и наладки сложных агрегатов и технологических линий; способы укрупнительной сборки и монтажа конструкций; правила выполнения сложных эскизов и монтажных схем; способы проведения технических испытаний, правила ввода машин в эксплуатацию.
6-1)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за сдачу оборудования в эксплуатацию	Проведение пуско-наладочных работ, технических испытаний оборудования и составления актов приема-передачи оборудования в эксплуатацию	Способы регулировки и наладки сложных агрегатов и технологических линий; способы укрупнительной сборки и монтажа конструкций; правила выполнения сложных эскизов и монтажных схем; способы проведения технических испытаний; правила ввода машин в эксплуатацию

Приложение 5 к профессиональному стандарту "Оборудование организаций легкой промышленности"

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами:

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	3115 - Техники - механики
Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих
Квалификационный уровень ОРК	Техник	Механик
4	4	4

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и
опыту работы техника (механика)

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия легкой и текстильной промышленности, прядильные, ткацкие, отделочные, швейные цеха и производства, малые предприятия, мастерские и ателье
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		Отсутствие медицинских противопоказаний (справка форма 086) и прохождение инструктажа по технике безопасности
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
4.1	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Без предъявления требований к стажу работы
4.2	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Стаж работы в должности техника без категории не менее 2 лет

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые
функции, выполняемые техником (механиком)

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Составление паспорта машин
2	Учет времени работы машин и контроль износа
3	Чистка машин и подготовка к ремонту
4	Организация планово-предупредительного ремонта машин
5	Проверка качества и технические испытания
6	Сдача в эксплуатацию

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых техником
(механиком)

№ трудовой функции	Предметы Труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Состояние оборудования	Измерительные устройства и хронометры	1-1) Ведение учета работы оборудования, причин и продолжительности простоев
2			2-1) Составление паспортов на оборудование, инструкций по эксплуатации
3	Блоки и узлы машин	Пылесос, механические и ручные чистящие устройства и тележки.	3-1) Составление ведомостей дефектов, составление заявок на получение необходимых для ремонта материалов, запасных частей, деталей и инструмента
4		Слесарный и монтажный инструмент	4-1) Контроль за правильностью эксплуатации машин и механизмов
		Вспомогательные механизмы и оснастка	4-2) Проведение профилактических осмотров оборудования, ремонта отдельных деталей и узлов
			4-3) Регулировка и наладка оборудования
5	Технологическое оборудование	Измерительная техника и устройства Эталоны продукции	5-1) Проведение технологических испытаний оборудования
6			6.1: Сдача оборудования в эксплуатацию

Таблица 5. Требования к компетенциям техника (механика)
4-го квалификационного уровня ОРК

№ задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности при ведении учета работы оборудования, причин и продолжительности простоев	Владение навыками снятия хронометража оборудования; умение пользоваться счетной техникой; Наличие слесарных навыков и пользование слесарным инструментом; владение способами смазки деталей оборудования; навыки проведения такелажных работ и правилами работы с грузоподъемными механизмами.	Нормативные правовые акты, методические, нормативные и другие руководящие материалы по организации ремонта оборудования; систему планово-предупредительного ремонта и рациональной эксплуатации технологического оборудования
2-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности при составлении паспортов на оборудование, инструкций по эксплуатации	Владение навыками снятия хронометража оборудования; умение пользоваться счетной техникой; Наличие слесарных навыков и пользование слесарным инструментом; владение способами смазки деталей оборудования; навыки проведения такелажных работ и правилами работы с грузоподъемными механизмами.	Нормативные правовые акты, методические, нормативные и другие руководящие материалы по организации ремонта оборудования; систему планово-предупредительного ремонта и рациональной эксплуатации технологического оборудования
3-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и самостоятельность при составлении ведомостей дефектов, составление заявок на получение необходимых для ремонта материалов, запасных частей, деталей и инструмента.	Владение навыками снятия хронометража оборудования; умение пользоваться счетной техникой; Наличие слесарных навыков и пользование слесарным инструментом; владение способами смазки деталей оборудования; навыки проведения такелажных работ и правилами работы с грузоподъемными механизмами.	Нормативные правовые акты, методические, нормативные и другие руководящие материалы по организации ремонта оборудования; систему планово-предупредительного ремонта и рациональной эксплуатации технологического оборудования
4-1)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и определенную степень самостоятельности при контроле за правильностью эксплуатации машин и механизмов	Навыки проведения ремонтных и реставрационных работ технологического оборудовании, применения приспособлений и оснастки.	Технические характеристики, конструктивные особенности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации оборудования; технические требования, предъявляемые к ремонту оборудования, механизмов и машин.
4-2)	Исполнительская деятельность по реализации нормы под руководством, предполагающая ограниченную ответственность и самостоятельность при проведении профилактических осмотров оборудования, ремонта отдельных деталей и узлов	Навыки проведения ремонтных и реставрационных работ технологического оборудовании, применения приспособлений и оснастки.	Технические характеристики, конструктивные особенности, назначение, режимы работы и правила эксплуатации оборудования; технические требования, предъявляемые к ремонту оборудования, механизмов и машин.
4-3)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за регулировку и наладку оборудования	Проведение пуско-наладочных работ, технических испытаний оборудования и составления актов приема-передачи оборудования в эксплуатацию	Способы регулировки и наладки агрегатов и технологических линий; организацию и технологию ремонтных работ; способы проведения технических испытаний; правила опробования агрегатов и машин при вводе их в эксплуатацию.
5-1)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за проведение технологических испытаний оборудования	Проведение пуско-наладочных работ, технических испытаний оборудования и составления актов приема-передачи оборудования в эксплуатацию	Способы регулировки и наладки агрегатов и технологических линий; организацию и технологию ремонтных работ; способы проведения технических испытаний; правила опробования агрегатов и машин при вводе их в эксплуатацию.
6-1)	Исполнительско-управленческая деятельность по реализации нормы под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации нормы подчиненными работниками, ответственность за сдачу оборудования в эксплуатацию	Проведение пуско-наладочных работ, технических испытаний оборудования и составления актов приема-передачи оборудования в эксплуатацию	Способы регулировки и наладки агрегатов и технологических линий; организацию и технологию ремонтных работ; способы проведения технических испытаний; правила опробования агрегатов и машин при вводе их в эксплуатацию.

Приложение 6 к профессиональному стандарту "Оборудование организаций легкой промышленности"

Лист согласования

Название организации

Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

Настоящий ПС зарегистрирован ________________________________________

Внесен в Реестр профессиональных стандартов регистрационный № _______

Письмо (протокол) № ___________ Дата ____________________

"Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдықтары" кәсіби стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің м.а 2013 жылғы 30 желтоқсандағы № 459 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 5 мамырда № 9400 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2023 жылғы 30 қаңтардағы № 60 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 30.01.2023 № 60 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексiнiң 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса берілген "Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдықтары" кәсіби стандарты бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Өнеркәсіп комитеті (Б.А. Қасымбеков) заңнамада белгіленген тәртіпте:

1) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркелуін;

2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің интернет-ресурсында осы бұйрықтың орналасуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.

4. Осы бұйрық оның алғаш рет ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Индустрия және жаңа технологиялар
министрінің міндетін атқарушы	А. Рау

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасы

Еңбек және халықты әлеуметтік

қорғау министрі

______________Т. Дүйсенова

2014 жылғы 26 наурыз

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің міндетін атқарушының 2013 жылғы 30 желтоқсандағы № 459 бұйрығымен бекітілген

"Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы (жеңіл өнеркәсіп
ұйымдарының жабдығына қызмет көрсету)"
кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

1. "Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы (жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығына қызмет көрсету)" кәсіби стандарты (бұдан әрі – КС) кәсіби қызмет саласындағы біліктілік деңгейіне, құзыретіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды анықтайды және:

1) еңбек нарығының қазіргі заман қажеттілігіне жауап беретін біліктілік талаптарын жаңартуға, кәсіби қызметтің мазмұнына бірыңғай талаптарды белгілеуге;

2) қызметкерлерді басқару саласында кең шеңбердегі міндеттерді шешуге;

3) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульдік оқу бағдарламаларын әзірлеуге, сонымен қатар тиісті оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;

4) кәсіби даярлықтарын бағалауды жүргізуге және мамандардың біліктілік сәйкестігін растауға арналған.

3. КС негізгі пайдаланушылары:

1) білім беру ұйымдарының түлектері, қызметкерлер;

2) ұйымдардың басшылары мен қызметкерлері, ұйымдардың қызметкерлерді басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;

3) білім беру бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;

4) кәсіби даярлықтарын бағалау және біліктілік сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

3. КС негізінде қызметтің, лауазымның, біліктілікті арттырудың, қызметкерлерді аттестаттаудың, еңбекті ынталандыру жүйесінің және т.б. функционалдық модельдеріне қатысты ішкі, корпоративтік стандарттары әзірленеді.

4. Осы КС-да келесі терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) біліктілік – қызметкердің белгілі бір қызмет түрі шеңберінде еңбек міндеттерін сапалы орындауға дайын болу дәрежесі;

2) біліктілік деңгейі – орындалатын жұмыстардың күрделілігін, дербестігі мен жауапкершілігін сипаттайтын қызметкердің біліктілігіне (құзыреттеріне) қойылатын талаптар деңгейі;

3) еңбек мәні - белгілі бір еңбек құралдарының көмегімен өнім жасау мақсатында қызметкердің іс-қимылы бағытталатын зат;

4) еңбек құралдары – қызметкердің еңбек мәнін бастапқы күйден өнімге айналдыру үшін пайдаланатын құралдары;

5) еңбек қызметінің түрі – кәсіби қызмет саласының еңбек функцияларының тұтастай жиынтығынан және оларды орындауға қажетті құзыреттерден қалыптасқан құрамдас бөлігі;

6) еңбек функциясы – бизнес-үдеріс арқылы анықталатын және оларды еңбек қызметінің белгілі бір түрі шеңберінде орындау үшін қажетті құзыреттердің болуын көздейтін еңбек іс-қимылдарының біріктірілген және салыстырмалы түрде дербес жиынтығы;

7) кәсіби қызмет саласы – жалпы ықпалдасқан негізі (ұқсас және мақсаттылығы жақын объектілер, технологиялар, оның ішінде еңбек құралдары) бар және оларды орындау үшін ұқсас құзыреттер мен еңбек функцияларының жинағын көздейтін саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

8) КС – кәсіби қызметтің нақты саласындағы қызметкердің еңбек мазмұнына, сапасына, жағдайына және біліктілік деңгейіне, құзыреттеріне қойылатын талаптарды айқындайтын стандарт;

9) КС бірлігі – осы қызмет түрі үшін тұтас, аяқталған, салыстырмалы түрде дербес және маңызды болып табылатын нақты еңбек функциясының ашық сипаттамасынан тұратын КС құрылымдық элементі;

10) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы теориялық білім мен практикалық дағдылар кешенін білуді талап ететін еңбек қызметінің түрі;

11) құзырет – қызметкердің еңбек қызметінде білімін, білігі мен тәжірибесін қолдану қабілеті;

12) лауазым – жұмыс берушінің лауазымдық өкілеттіліктер мен лауазымдық міндеттер шеңбері жүктелген құрылымдық бірлігі;

13) міндет - нақты бір еңбек мәндері мен құралдарын пайдалана отырып, еңбек функциясын іске асырумен және нәтижеге қол жеткізумен байланысты іс-қимылдар жиынтығы;

14) сала - өнім шығаруда, өндіріс технологиясы, жұмыс істейтіндердің негізгі қорлары мен кәсіптік дағдыларында ортақ мақсаты бар кәсіпорындар мен ұйымдар жиынтығы;

15) салалық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - СБШ) – салада танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдалған сипаттамасы;

16) ұлттық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - ҰБШ) – еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдалған сипаттамасы;

17) функционалдық карта – еңбек қызметінің белгілі түрі қызметкерінің кәсіби қызметтің сол немесе өзге саласы шеңберінде орындайтын еңбек функциялары мен кәсіби міндеттерінің құрылымдалған сипаттамасы.

2. КС паспорты

5. Экономикалық қызметтің түрі: Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы.

6. Кәсіби қызмет саласы: Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы.

7. Кәсіби қызмет саласының негізгі мақсаты: пішуді бақылау, бөлшектерді өңдеу және тігін жабдығында бұйымдарды тігу, электр машиналары, аспаптары және қосалқы аппаратураның бөлшектері мен түйіндерін бөлшектеу, жөндеу, қайта қалпына келтіру және жинау, жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығын және онымен байланысты құрастырмаларды бөлшектеу, құрастыру, қалпына келтіру және іске қосу

8. Кәсіби қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері осы КС 1-қосымшасында көрсетілген.

3. Еңбек қызметі түрлерінің (кәсіптерінің) карточкалары
1-параграф. Тігін жабдығы операторы

9. СБШ бойынша біліктілік деңгейі: 3-4.

10. Мүмкін болатын лауазым атауы:

тігін жабдығы операторы.

11. Орындалатын еңбек функциясының жалпыланған сипаттамасы – тігін жабдығы, жарағы және қосалқы құрылғыларын пайдалану, өңдеу, қалпына келтіру және реттеу.

12. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 2-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

13 Тігін жабдығы операторының еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 2- кестесінде көрсетілген.

14. Тігін жабдығы операторы орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 2-қосымшасының 3- кестесінде көрсетілген.

15. Тігін жабдығы операторы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 2-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

16. Тігін жабдығы операторының құзыреттеріне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 5-6-кестелерінде көрсетілген.

2-параграф. Электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет
көрсету жөніндегі электр слесарі

17. СБШ бойынша біліктілік деңгейі: 2-4.

18. Мүмкін болатын лауазым атауы:

электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарі.

19. Орындалатын еңбек функциясының жалпыланған сипаттамасы – электр машиналары, аспаптары және қосалқы аппаратураның бөлшектері мен түйіндерін бөлшектеу, жөндеу, қайта қалпына келтіру және жинау.

20. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 3-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

21. Электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарінің еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

22. Электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарі орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 3-қосымшасының 3-кестесінде көрсетілген.

23. Электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарі орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 3-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

24. Электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарінің құзыреттеріне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 5-7-кестелерінде көрсетілген.

3-параграф. Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары
жабдығының монтажшысы

25. СБШ бойынша біліктілік деңгейі: 2-4.

26. Мүмкін болатын лауазым атауы:

жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығының монтажшысы.

27. Орындалатын еңбек функциясының жалпыланған сипаттамасы – жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығын және онымен байланысты құрастырмаларды бөлшектеу, құрастыру, қайта қалпына келтіру және іске-қосу-ретке келтіру.

28. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 4-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

29. Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығы монтажшысының еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

30. Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығының монтажшысы орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 4-қосымшасының 3-кестесінде көрсетілген.

31. Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығының монтажшысы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 4-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

32. Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығы монтажшысының құзыреттеріне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 5-7-кестелерінде көрсетілген.

4-параграф. Техник (механик)

33. СБШ бойынша біліктілік деңгейі: 4.

34. Мүмкін болатын лауазым атауы:

техник (механик).

35. Орындалатын еңбек функциясының жалпыланған сипаттамасы – машиналар мен механизмдердің дұрыс пайдаланылуын бақылау, жабдықты профилактикалық тексеру, жеке түйіндер мен бөлшектерді жөндеу; машиналар мен механизмдерді жұмысқа дайындау, жеке түйіндер мен бөлшектерді ретке келтіру; жабдықтың жұмысын, тоқтап қалу себептері мен ұзақтығының есебін жүргізу, жөндеу үшін қажетті материалдар, қосалқы бөлшектер, құрал-саймандар алу үшін өтінімдер жасау.

36. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 5-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

37. Техниктің (механиктің) еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

38. Техник (механик) орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 5-қосымшасының 3-кестесінде көрсетілген.

39. Техник (механик) орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 5-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

40. Техниктің (механиктің) құзыреттеріне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

4. КС әзірлеушілері

41. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі КС әзірлеушісі болып табылады.

42. Келісу парағы, КС сараптамасы мен тіркелуі осы КС 6-қосымшасында келтірілген.

"Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы" кәсіби стандартына 1-қосымша

Еңбек қызметінің түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері

Реттік №	Қызмет түрінің атауы	Еңбек нарығының бағыттары ескерілген кәсіп атауы	01-2005 Қазақстан Республикасы Кәсіптердің мемлекеттік жіктеуішіне сәйкес кәсіп атауы	СБШ сәйкес біліктілік деңгейі
1.	Тігін жабдығы, жарағы және қосалқы құрылғыларын пайдалану, өңдеу, қалпына келтіру және реттеу	Тігін жабдығының операторы	Тігу жабдығының операторы	2-4
2.	Электр машиналары, аспаптары және қосалқы аппаратураның бөлшектері мен түйіндерін бөлшектеу, жөндеу, қайта қалпына келтіру және жинау	Электр машиналарын жөндеу бойынша электрслесарь	Электр машиналарын жөндеу жөніндегі электрслесарь	2-4
3.	Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығын және онымен байланысты құрастырмаларды бөлшектеу, құрастыру, қалпына келтіру және іске қосу	Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорны жабдығының құрастырушысы	Технологиялық жабдықтар және оған қатысты конструкциялардың монтажшысы	2-4
4.	Машиналар мен механизмдердің дұрыс пайдаланылуын бақылау, жабдықты профилактикалық тексеру, жеке түйіндер мен бөлшектерді жөндеу; машиналар мен механизмдерді дайындау, жеке түйіндер мен бөлшектерді ретке келтіру, жабдықтың жұмысын, тоқтап қалу себептері мен ұзақтығын есепке алу, жөндеу үшін қажетті материалдар, қосалқы бөлшектер, құралдар алу үшін өтінім толтыру	Техник (механик)	Техник (механик)	4

"Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы" кәсіби стандартына 2-қосымша

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы Кәсіптердің мемлекеттік жіктеуіші (КМЖ)
Базалық топ	8253 Тоқыма, тері және былғары киімдер тігу және тоқу жабдықтарының операторлары мен машинистері Тігу жабдығының операторы
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	46-шығарылым, "Тігін өндірісі" (Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы "24" желтоқсандағы № 493-ө-м бұйрығымен бекітілген)
БТБА бойынша кәсіп	тігін жабдығының операторы (3-5)
СБШ біліктілік деңгейі
3	3-4
4	5-6

2-кесте. Тігін жабдығы операторының еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар)	Тігін фабрикалары, киім тігу өндірісі, тігін цехтары, ателье және тігін шеберханалары
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайы	жоқ
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқ болуы (086 нысан бойынша анықтама), ТҚ бойынша нұсқамадан өту
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім алу мен оқыту деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
3	Практикалық тәжірибе немесе жалпы орта білім немесе негізгі орта білімнің негізінде техникалық және кәсіби білім немесе практикалық тәжірибесіз жалпы орта білім болған кезде кәсіби даярлау (білім беру мекемелерінің негізінде бір жылға дейін кәсіби даярлау бағдарламалары бойынша курстар немесе корпоративті оқыту).	Талап етілмейді
4	Жоғары дәрежелі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық) және практикалық тәжірибе.	СБШ 3-деңгейінде кем дегенде 3 жыл

3-кесте. Тігін жабдығы операторы орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірліктері)
1	Тігін жабдығының механизмдері мен түйіндерін пайдалану, бөлшектеу және жинау
2	Тозған бөлшектерді майлау және ауыстыру
3	Машиналардың жұмыс түйіндерін жөндеу және қалпына келтіру
4	Тігін жабдығының механизмдері мен түйіндерін реттеу, профилактикалық жөндеуді жүргізу
5	Түйіндер мен бөлшектердің схемаларын, сызбаларын құрастыру, жөндеу сапасын сынау және тексеру
6	Машинаны пайдалануға беру

4-кесте. Тігін жабдығы операторы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функциясының №	Еңбек мәні	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Пішім бөлшектері, тігін машиналарының механизмдері мен түйіндері	Жұмыс құрал-сайманы, лекало	1-1) Дұрыс және сапалы тігістерді орындау, машина түйіндері мен бөлшектерін бұзу мен жинау
2	Тігін машиналары мен жарақ	Майлау материалдары, майлағыштар, шприц, слесарлық құрал-сайман	2-1) Тозған бөлшектерді майлау және ауыстыру, оларды ауыстыру және үйкелетін, айналатын бөліктерін ауыстыру мен майлау
3		Өлшеу құралдары, арнайы құрал-сайман	3-1) тігістердің ақаулықтарының себептерін анықтау, тігіс ақауларын анықтау, жөндеу мен ретке келтірудің дұрыс әдістерін әзірлеу
4		Тігін машиналарының түйіндері мен бөлшектері	4-1) Бөлшектерді қалпына келтіру мен ауыстыру
		Қосалқы механизмдер мен жарақтар. Үлгі-эталондар	4-2) Ақауларды жою, машиналарды жинау мен ретке келтіру
5	Схемалар мен сызбалар, киім бөлшектері		5-1) Орындалатын тігістердің сапасын тексеру, машиналарды жинау және ретке келтіру
6	Тігін жабдығы	Орындалған тігістердің үлгілері	6-1) Машиналарды сынау және пайдалануға беру

5-кесте. СБШ бойынша 3-біліктілік деңгейіндегі тігін жабдығы

операторының құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
	Тігін машиналарын пайдалану, дұрыс және сапалы тігістерді салу, машиналардың түйіндерін бөлшектеу мен жинау кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Тігін машиналарын пайдалану, дұрыс және сапалы тігістерді салу, машиналардың негізгі түйіндерін бөлшектеу мен жинау. Шағын ақауларды және жөнсіздіктерді жою.	Машинада тігіс жүргізу операциялары кешенінің техникалық процесінің технологиялық нұсқаулығы; өндірістік кемшіліктердің алдын алу қағидалары мен тәсілдері; қызмет көрсетілетін жабдықты пайдалану қағидалары
2-1)	Тігін жабдығын майлау, тозған бөлшектерді ауыстыру және құрылғылар мен жарақты қолдану кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Слесарлық жұмыстар; бөлшектер мен түйіндердің принциптік схемаларын оқи білу, ақауларды диагностикалау	Тігін машиналарының, технологиялық процестердің автоматика құрылғыларының, конструктивтік ерекшеліктері, оларды реттеу тәсілдері, нақты өлшеу аспабының микрометрдің, индикатордың құрылысын, реттеуші органдар мен атқару механизмдерінің түрлерін, автоматты және жартылай автоматты тігін машинасындағы тігін машинасын тексеру мен баптау әдістері, түрлі автоматтандыру құрылғылары, құралдарын пайдалану мақсаты мен қағидалары тігін машиналарын майлау кезінде қолданылатын материалдар туралы жалпы мәліметтер; тігін машиналарын қосу мен ажырату тәртібі мен қағидалары

6-кесте. СБШ бойынша 4-біліктілік деңгейіндегі тігін жабдығы операторының құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
3-1)	Ақау себептерін анықтау және жөндеудің дұрыс әдістерін қолдану үшін дербес жауапкершілікті көздейтін, басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Ақаулықтарды диагностикалау, шағын ақауларды және жөнсіздіктерді жою.	Машинада тігіс жүргізу операциялары кешенінің техникалық процесінің технологиялық нұсқаулығы; өндірістік кемшіліктердің алдын алу қағидалары мен тәсілдері; қызмет көрсетілетін жабдықты пайдалану қағидалары
4-1)	Бөлшектерді қалпына келтіру мен ауыстыру үшін дербес жауапкершілікті көздейтін, басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Ақаулықтарды диагностикалау, слесарлық жұмыстар дағдысы. Шағын ақауларды және жөнсіздіктерді жою	Тігін машиналарын жөндеудің технологиялық нұсқаулықтары, қағидалары, слесарлық және такелаждық жұмыстарды жүргізу қағидалары. Тігін машиналары құрылысы мен жалпы қағидалары, жұмыс істеу принциптері
4-2)	Машиналарды жинау және ретке келтіру кезінде дербес жауапкершілікті көздейтін, басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Бағдарламалық жасақтамасы бар заманауи тігін машиналарының ақаулықтарын диагностикалау, күрделі түйіндерді қалпына келтіру және жөндеу, автоматты жабдықты күйге келтіру	Тігін машиналарының, технологиялық процестердің автоматика құрылғыларының, конструктивтік ерекшеліктері, оларды реттеу тәсілдері, нақты өлшеу аспабының микрометрдің, индикатордың құрылысын, реттеуші органдар мен атқару механизмдерінің түрлерін, автоматты және жартылай автоматты тігін машинасындағы тігін машинасын тексеру мен баптау әдістері, түрлі автоматтандыру құрылғылары, құралдарын пайдалану мақсаты мен қағидалары

7-кесте. СБШ бойынша 5-біліктілік деңгейіндегі тігін жабдығы операторының құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
5-1)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, технологиялық жабдықты жинау және ретке келтіру үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Машиналарды жинау мен реттеу сапасын тексеру. Есепке алу құжаттарын жүргізу және толтыру	Қолданыстағы жабдық пен аппаратураға профилактикалық және жоспардан тыс жөндеу жұмыстарын жүргізу тәртібі; пайдалануға қабылдау тәртібі.
6-1)	Машиналарды сынау және пайдалануға беру кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Машиналарды жинау мен ретке келтіру сапасын тексеру	Қолданыстағы жабдық пен аппаратураға профилактикалық және жоспардан тыс жөндеу жұмыстарын жүргізу тәртібі; барлық үлгідегі және қуатты тігін машиналарын пайдалануға қабылдау мен реттеу принципі; тігін жабдығының негізгі параметрлерін, технологиялық сипаттамасын, құрастырмасын және сыныпталуын білу;

"Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы" кәсіби стандартына 3-қосымша

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы Кәсіптердің мемлекеттік жіктеуіші (КМЖ)
Базалық топ	8282 – Электр машиналарын жөндеу бойынша электр слесарі
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	9-шығарылым, "Электр станциялары мен желілері жабдығын жөндеу" (Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы "27" наурыздағы № 98-ө-м бұйрығымен бекітілген)
БТБА бойынша кәсіп	Электр машиналарын жөндеу бойынша электр слесарі (2-7)
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтары
2	2-3
3	4-5
4	6-7

2-кесте. Электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет

көрсету жөніндегі электр слесарінің еңбек жағдайына, біліміне

және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар)		Жеңіл және тоқыма өнеркәсібі кәсіпорындары, тоқу, тігу, өңдеу, тігу цехтары мен өндірістері, шағын кәсіпорындар, шеберханалар және ателье
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайы		жоқ
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары		Медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқ болуы (086 нысан бойынша анықтама), ТҚ бойынша нұсқамадан өту
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім алу мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
2	Практикалық тәжірибе немесе негізгі орта білімнен кем емес жалпы орта білімі болған кезде кәсіби даярлау (білім беру мекемесі негізінде қысқа мерзімді курстар немесе корпоративті білім беру) не/немесе ересектерді қайта даярлау		Талап етілмейді
3	Практикалық тәжірибе немесе жалпы орта білім немесе негізгі орта білімнің негізінде техникалық және кәсіби білім немесе практикалық тәжірибесіз жалпы орта білім болған кезде кәсіби даярлау (білім беру мекемелерінің негізінде бір жылға дейін кәсіби даярлау бағдарламалары бойынша курстар немесе корпоративті оқыту).		СБШ 2-деңгейінде кем дегенде 1 жыл
4	Жоғары дәрежелі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық) және практикалық тәжірибе.		3-деңгейдекем дегенде 3жыл

3-кесте. Электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарі орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірліктері)
1	Құрал-сайманды дайындау
2	Ақауларды диагностикалау
3	Машиналарды бұзу
4	Бөлшектерді қалпына келтіру және ауыстыру
5	Ақауларды жою
6	Машиналарды жинау
7	Түйіндер мен бөлшектердің схемаларын, сызбаларын құрастыр
8	Машиналарды реттеу және ретке келтіру
9	Жөндеу сапасын сынау және тексеру
10	Машинаны пайдалануға беру

4-кесте. Электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарі орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функциясының №	Еңбек мәні	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Құралдарды жиынтықталуы	Верстак, слесарь құралы	1-1) Бөлшектерді слесарлық өңдеу. Бөлшектелген бөліктерді тазалау, шаю және сүрту
2	Электр машиналары	Өлшеу құралдары, Жөндеу жөніндегі нұсқаулық. ПУиЭ	2-1) Түйіндерді ауыстыру бойынша такелаж жұмыстары
3			3-1) Ақаулардың себебін анықтау және жөндеудің дұрыс тәсілдерін әзірлеу
4	Машина бөлшектері	Слесарлық және арнайы құралы. Қосалқы механизм мен керек-жарақ. Шаблондар мен үлгілер	4-1) бөлшектерді қалпына келтіру және ауыстыру
5			5-1) Ақауларды жою және машиналарды жинау
6			6-1), 7-1) Түйіндер мен бөлшектердің схемаларын, сызбаларын құрастыру
7	Техникалық құжаттама	Сызу құралы, ПК Стационарлық стенділер мен құрылғылар
8	Электр машиналар мен түйіндер. Жұмыс параметрлерін реттеу тетіктері мен түйіндері		8-1) Машиналарды ретке келтіру және реттеу
9	Техникалық параметрлер		9-1) Сынау және құжаттама жасау.
10	Жабдық	Құрал-саймандар	10-1) Сынау және пайдалануға беру

5-кесте. СБШ бойынша 2-біліктілік деңгейіндегі электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарінің құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
1-1)	Слесарлық жұмыстарды орындау кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Слесарлық және такелаждық жұмыстардың негіздерін, слесарлық жне такелаж жұмыстарын білу	Слесарлық және өлшеу құралдарының, жөндеу және такелаж құралдарының қызметі мен қолдану ережелері. Электр машиналарының құрылысы мен жұмыс істеу принципі.
4-1)	Бөлшектерді қалпына келтіру кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Слесарлық жұмыстар дағдысы, бөлшектер мен тораптардың электр құрастыру схемаларын, электр машиналарын қосу мен ажырату тәртібі мен ережесін білу	Электр машиналары мен өлшеу құралдарының құрастырушылық ерекшеліктерін, технологиялық процесс автоматикасының құрылысын, оларды реттеу тәртібін, нақты өлшеу аспабының микрометрдің, индикатордың құрылысын, қорғау, дабыл жүйесі, электржетек схемаларын, реттеуші органдар мен атқару механизмдерінің түрлерін, электр машиналарын орнатқан жерде тексеру мен баптау әдістерін білу

6-кесте. СБШ бойынша 3-біліктілік деңгейіндегі электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарінің құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
2-1)	Такелаж жұмыстарын жүргізу және ақауларды диагностикалау кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық ету мен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Ақауларды диагностикалау дағдысы	Технологиялық нұсқаулықтар, слесарлық және такелаж жұмыстарын жүргізу қағидалары. Электр машиналарының құрылысы мен жұмыс істеу принципі.
3-1)	Такелаж жұмыстарын жүргізу және ақауларды диагностикалау кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық ету мен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Ақауларды диагностикалау	Технологиялық нұсқаулықтар, слесарлық және такелаж жұмыстарын жүргізу қағидалары. Электр машиналарының құрылысы мен жұмыс істеу принципі.
5-1)	Жөндеу жұмыстары кезіндаңе шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық ету мен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Ысытып құю және вулканизация жабдығында жұмыс істей білу, электр машиналарын жөндеу кезінде қолданылатын материалдар туралы мәлімет, бөлшектер мен тораптардың электр құрастыру схемалары	Электр машиналары мен өлшеу құралдарының құрастырушылық ерекшеліктерін, технологиялық процесс автоматикасының құрылысын, оларды реттеу тәртібін, нақты өлшеу аспабының микрометрдің, индикатордың құрылысын, қорғау, дабыл жүйесі, электржетек схемаларын, реттеуші органдар мен атқару механизмдерінің түрлерін, электр машиналарын орнатқан жерде тексеру мен баптау әдістерін білу; электр машиналарын қосу мен ажырату тәртібі мен ережесін білу, материалдар туралы жалпы мәлімет

7-кесте. СБШ бойынша 4-біліктілік деңгейіндегі электр аспаптарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету жөніндегі электр слесарінің құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және Кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
6-1)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, электр аспаптарын құрастыру нәтижесі үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет,	Ағаш дайындамалардан жасалған өкшелерге қажетті қалыптар мен өлшемдерді жасау және беру	Операцияларды орындау қағидалары және қолданылатын материалдардың қасиеттері
7-1)	Жабдықты ретке келтіру, реттеу және сынау барысында өз бетімен жоспарлауды және жауапкершілікті көздейтін басшының басқаруы мен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Электр машиналарын жөндеу және сынау дағдылары, орау схемаларын, электр машиналарының бөлшектері мен түйіндерінің сызбасын жасау, электр машиналарын жөндегеннен кейін оларды сынау және ретке келтіру	Қолданыстағы аппаратура мен жабдыққа профилактикалық және жоспардан тыс жұмыстарды жүргізу тәртібі, пайдалануға қабылдау тәртібі мен барлық үлгідегі және қуатты электр машиналарының принциптері, тұрақты және ауыспалы ток электр аппараттарының негізгі параметрлері, технологиялық сипаттамалары, құрастырмасы мен сыныпталуы
8-1)	Жабдықты ретке келтіру, реттеу және сынау барысында өз бетімен жоспарлауды және жауапкершілікті көздейтін басшының басқаруымен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Электр машиналарын жөндеу және сынау дағдылары, орау схемаларын, электр машиналарының бөлшектері мен түйіндерінің сызбасын жасау, электр машиналарын жөндегеннен кейін оларды сынау және ретке келтіру	Қолданыстағы аппаратура мен жабдыққа профилактикалық және жоспардан тыс жұмыстарды жүргізу тәртібі, пайдалануға қабылдау тәртібі мен барлық үлгідегі және қуатты электр машиналарының принциптері, тұрақты және ауыспалы ток электр аппараттарының негізгі параметрлері, технологиялық сипаттамалары, құрастырмасы мен сыныпталуы

"Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы" кәсіби стандартына 4-қосымша

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы Кәсіптердің мемлекеттік жіктеуіші (КМЖ)
Базалық топ	7233 – Тоқыма өнеркәсібі өндірісі жабдықтарының монтажшысы
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	3-шығарылым (Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2011 жылғы 13 желтоқсандағы № 432-ө бұйрығымен бекітілген)
БТБА бойынша кәсіп	Технологиялық жабдықтар және онымен байланысты құрылымдардың монтажшысы (2-7)
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтары
2	2
3	3-4
4	5-7

2-кесте. Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығы монтажшысының еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар)		Жеңіл және тоқыма өнеркәсібі кәсіпорындары, тоқу, тігу, өңдеу, тігу цехтары мен өндірістері, шағын кәсіпорындар, шеберханалар және ателье
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайы		жоқ
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары		Медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқ болуы (086 нысан бойынша анықтама), ТҚ бойынша нұсқамадан өту
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім алу мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
2	Практикалық тәжірибе немесе негізгі орта білімнен кем емес жалпы орта білімі болған кезде кәсіби даярлау (білім беру мекемесі негізінде қысқа мерзімді курстар немесе корпоративті білім беру) не/немесе ересектерді қайта даярлау		Талап етілмейді
3	Практикалық тәжірибе немесе жалпы орта білім немесе негізгі орта білімнің негізінде техникалық және кәсіби білім немесе практикалық тәжірибесіз жалпы орта білім болған кезде кәсіби даярлау (білім беру мекемелерінің негізінде бір жылға дейін кәсіби даярлау бағдарламалары бойынша курстар немесе корпоративті оқыту).		СБШ 2-деңгейінде кем дегенде 1 жыл
4	Жоғары дәрежелі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық) және практикалық тәжірибе.		СБШ 3-деңгейінде кем дегенде 3 жыл

3-кесте. Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығының монтажшысы орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірліктері)
1	Жабдықты ашу және жабу
2	Іргетас беттерін дайындау
3	Түйіндер мен блоктарды құрастыру орнына жеткізу
4	Жабдықты құрастыру және қалпына келтіру
5	Сапасын тексеру және техникалық сынақтар
6	Пайдалануға беру

4-кесте. Жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығының монтажшысы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функциясының №	Еңбек мәні	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Машиналардың таралық қаптамасы	Ағаш шебері және слесарлық станок	1-1) Жабдықты ашу және жабу. Жабдықты шаңнан, кірден және сүр жабындардан тазалау. Құбыр ұштарын жабу. Жүктемесіз қосылыстарды тарту және бұрап алу. Іргетас бұрандаларын бұрау
2	Іргетастар мен тіреулер	Абразивтік құрылғылар	2-1 Іргетастардың тіреу беттерін түзету, тазалау, сумен шаю. Апарат пен жабдыққа нөмір тақтайшаларын дайынау және орнату
3	Түйіндер мен блоктар	Транспортерлер, жүк көтеру және түсіру құрылғылары, арбалар	3-1) Әмбебап такелаж құралдары мен көтеру механизмдерін қолдана отырып, салмағы 25 кг.дейінгі жабдықты строптау, ауыстыру, салу
4	Машиналардың түйіндері, жабдықтың кешенді блокатары	Слесарлық және құрастыру құрал-саймандары, қосалқы механизмдер мен керек-жарақ	4-1) Қарапайым металл құрастырмаларды құрастыру: сатылар, алаңдар, қоршаулар, тірек бағандары, кронштейн, ағаш саты т.б. және салмағы 5 т. дейінгі құрастырмалар
			4-2) Түйін және блокатрмен келіп түсетін технологиялық жабдықты құрастыру, жиналған күйде келетін жабдықты құрастыру, бөлшектелген күйде келіп түсетін күрделі жабдық желілерін құрастыру
			4-3) Технологиялық жабдықты сынау және ретке келтіру
5	Жабдық жұмысының технологиялық параметрлері	Өлшеу техникасы мен құралдары. Өнім эталондары.	5-1) Жабдыққа технологиялық сынақ жүргізу
6			6-1) Жабдықты пайдалануға беру

5-кесте. СБШ бойынша 2-біліктілік деңгейіндегі жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығы монтажшысының құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
1-1)	Жабдықты ашу және күрделі емес слесарлық жұмыстарды орындау кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық ету мен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	слесарлық құралдарды қолдануы, жабдық бөлшектерін майлау дағдысының болуы, такелаж жұмыстарын жүргізу дағдысының болуы	Қолданылатын материал сұрыптары, құрастыру жұмыстарын орындау тәсілдері, қолданылатын такелаж құралдарының құрылысы мен пайдалану ережесі, металды тот басудан қорғау тәсілдері, өлшеу аспабының құрылысы, жүк көтергіш механизмдер мен абразивті құрылғының құрылысы мен жұмысы
2-1)	Іргетастардың тірек беттерін түзету, бедерлеу және тазартып сумен жуып-шаю кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық ету мен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Іргетастар мен тіреулердің беттерін абразивтік өңдеу тәсілдерін білу, гидравликалық құрылғыларды пайдалану, слесарлық дағдысының болуы және слесарлық құрал-саймандарды қолдана білу	Қолданылатын материалдың түрлері мен қасиеттері; абразивтік және тазалау жұмыстарын жүргізу тәсілдері, қолданылатын абразивтік құралдардың құрылысы мен пайдалану ережесі; іргетастар мен тіреу беттерін сызаттардан қорғау тәсілдері; абразивтік құрылғылардың құрылысы мен жұмыс істеу принципі
4-1)	Күрделі емес слесарлық және құрастыру жұмыстарын орындау кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Технологиялық жабдықты жинау және құрастыру жұмыстарын жүргізу, құралдар мен керек-жарақтарды қолдану дағдысы	Жөнделетін жабдықтың құрылысы мен оны құрастыру технологиясы, іргетас өлшемдерінің жабдыққа сәйкестігін тексеру тәсілдері, жеке элементтерден тұратын құрастырманы жинау және құрастыру тәсілдері, металл құрастырмалар элементтерін біріктіру және бекіту тәсілдері, механикаланған құрал мен такелаж құралдарының құрылысы және пайдалану қағидалары, гидравликалық және пневматикалық сынақтар жүргізу қағидалары, жабдықты, механизмді және машиналарды құрастыруға қойылатын техникалық талаптар

6-кесте. СБШ бойынша 3-біліктілік деңгейіндегі жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығы монтажшысының құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
3-1)	Такелаж жұмыстары кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық ету мен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Слесарлық жұмыстар; жабдық бөлшектерін майлау тәсілдерін білу; такелаждық жұмыстарды жүргізу және жүк көтеру механизмдерімен жұмыс істеу қағидасы	Жөнделетін жабдықтың құрылысы мен оны құрастыру технологиясы, іргетас өлшемдерінің жабдыққа сәйкестігін тексеру тәсілдері, жеке элементтерден тұратын құрастырманы жинау және құрастыру тәсілдері, металл құрастырмалар элементтерін біріктіру және бекіту тәсілдері, механикаланған құрал мен такелаж құралдарының құрылысы және пайдалану қағидалары, гидравликалық және пневматикалық сынақтар жүргізу қағидалары, жабдықты, механизмді және машиналарды құрастыруға қойылатын техникалық талаптар
4-2)	Күрделі құрастыру жұмыстарын орындау кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Технологиялық жабдықты жинау және құрастыру жұмыстарын жүргізу, құрылғылар мен керек-жарақтарды қолдану дағдысы	Жөнделетін жабдықтың құрылысы мен оны құрастыру технологиясы, іргетас өлшемдерінің жабдыққа сәйкестігін тексеру тәсілдері, жеке элементтерден тұратын құрастырманы жинау және құрастыру тәсілдері, металл құрастырмалар элементтерін біріктіру және бекіту тәсілдері, механикаланған құрал мен такелаж құралдарының құрылысы және пайдалану қағидалары, гидравликалық және пневматикалық сынақтар жүргізу қағидалары, жабдықты, механизмді және машиналарды құрастыруға қойылатын техникалық талаптар

7-кесте. СБШ бойынша 4-біліктілік деңгейіндегі жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары жабдығы монтажшысының құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
4-3)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, технологиялық жабдықты сынау және ретке келтіру үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Іске қосу мен ретке келтіру жұмыстарын жүргізу, жабдықты сынау және жабдықты пайдалануға қабылдау-тапсыру актісін толтыру дағдысы	Күрделі агрегаттар мен технологиялық желілерді реттеу және ретке келтіру тәсілдері, құрастырманы ірілетіп жинау және құрастыру тәсілдері, күрделі эскиздер мен құрастыру схемаларын орындау қағидалары, техникалық сынақтарды жүргізу тәсілдері, машиналарды пайдалануға беру қағидалары
5-1)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, жабдыққа технологиялық сынақ жүргізу үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Іске қосу мен ретке келтіру жұмыстарын жүргізу, жабдықты сынау және жабдықты пайдалануға қабылдау-тапсыру актісін толтыру дағдысы	Күрделі агрегаттар мен технологиялық желілерді реттеу және ретке келтіру тәсілдері, құрастырманы ірілетіп жинау және құрастыру тәсілдері, күрделі эскиздер мен құрастыру схемаларын орындау қағидалары, техникалық сынақтарды жүргізу тәсілдері, машиналарды пайдалануға беру қағидалары

"Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы" кәсіби стандартына 5-қосымша

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы Кәсіптердің мемлекеттік жіктеуіші (КМЖ)
Базалық топ	3115- техник-механиктер
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	-
БТБА бойынша кәсіп	-
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтары
Басшылар, мамандар және басқа қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы
СБШ біліктілік деңгейі	Техник	Механик
4	4

2-кесте. Техниктің (механиктің) еңбек жағдайына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша болуы мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар)		Жеңіл және тоқыма өнеркәсібі кәсіпорындары, тоқу, тігу, өңдеу, тігу цехтары мен өндірістері, шағын кәсіпорындар, шеберханалар және ателье
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайы		жоқ
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары		Медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқ болуы (086 нысан бойынша анықтама), ТҚ бойынша нұсқамадан өту
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім алу мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
4.1	Техникалық және кәсіптік білімнің белгіленген біліктілік деңгейі және практикалық жұмыс тәжірибесі		Жұмыс өтiлiне талаптардың көрсетілуі
4.2	Техникалық және кәсіптік білімнің белгіленген біліктілік деңгейі және практикалық жұмыс тәжірибесі		Санатсыз техник лауазымында жұмыс өтілі кем дегенде 2 жыл

3-кесте. Техник (механик) орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірліктері)
1	Машиналардың паспорттарын жасау
2	Машиналар жұмысы уақытын есепке алу және тозуын бақылау
3	Машиналарды тазалау және жөндеуге дайындау
4	Машиналарды алдын ала жоспарлы жөндеуді ұйымдастыру
5	Сапасын тексеру және техникалық сынақ жүргізу
6	Пайдалануға беру

4-кесте. Техник (механик) орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функциясының №	Еңбек мәні	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Жабдықтың жай-күйі	Өлшеу құрылғылары мен хронометрлер	1-1) жабдықтың жұмысын, тоқтап қалу себептері мен ұзақтығын есепке алу
2			2-1) жабдық паспортын, пайдалану нұсқаулығын құрастыру тәртібін білу
3	Машиналардың түйіндері мен блоктары	Шаңсорғыш, механикалық және қол тазалау құрылғылары мен арбалар	3-1) ақаулар ведомосын жөндеу үшін қажетті материалдар, қосалқы бөлшектер, құралдар алу үшін өтінімдер толтыру
4		Слесарлық және құрастыру құралдары	4-1) машиналар мен механизмдердің дұрыс пайдаланылуын бақылау
		Қосалқы механизмдер мен керек-жарақ	4-2) жабдықты профилактикалық тексеру, жеке түйіндер мен бөлшектерді жөндеу
			4-3) Жабдықты реттеу және ретке келтіру
5	Технологиялық жабдық	Өлшеу техникасы мен құрылғысы.	5-1) Жабдыққа технологиялық сынақ жүргізу
6		Өнім эталондары	6.1) Жабдықты пайдалануға беру

5-кесте. СБШ бойынша 4-біліктілік деңгейіндегі техниктің (механиктің) құзыреттеріне қойылатын талаптар

Міндет №	Жеке және кәсіби құзыреттері	Біліктері мен дағдылары	Білімі
1-1)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, жабдықтың жұмысын, тоқтап қалу себептері мен ұзақтығын есепке алу жұмыстарын жүргізу үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Жабдық хронометражын алу дағдысының болуы, есептеу техникасын пайдалана білу, слесарлық дағдысының болуы және слесарлық құралдарды пайдалана білу, жабдық бөлшектерін майлау тәсілдерін білуі, такелаж жұмыстарын жүргізу дағдысының болуы және жүк көтергіш механизмдермен жұмыс істеу қағидаларын білуі	Жабдықты жөндеуді ұйымдастыру бойынша нормативтік актілер, жабдықты жөндеуді ұйымдастыру бойынша әдістемелік, нормативтік және басқа басқару материалдары, алдын ала жоспарлы жөндеу және технологиялық жабдықты ұтымды пайдалану бойынша басқа басқарушылық материалдар
2-1)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, жабдыққа паспорт толтыру, пайдалану нұсқаулығын жасау үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Жабдық хронометражын алу дағдысының болуы, есептеу техникасын пайдалана білу, слесарлық дағдысының болуы және слесарлық құралдарды пайдалана білу, жабдық бөлшектерін майлау тәсілдерін білуі, такелаж жұмыстарын жүргізу дағдысының болуы және жүк көтергіш механизмдермен жұмыс істеу қағидаларын білуі	Жабдықты жөндеуді ұйымдастыру бойынша нормативтік актілер, жабдықты жөндеуді ұйымдастыру бойынша әдістемелік, нормативтік және басқа басқару материалдары, алдын ала жоспарлы жөндеу және технологиялық жабдықты ұтымды пайдалану бойынша басқа басқарушылық материалдар
3-1)	Жөндеуге қажетті материал, қосалқы бөлшектер, бөлшектер және құрал-сайманға өтінім толтыру үшін шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық ету мен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Жабдық хронометражын алу дағдысының болуы, есептеу техникасын, слесарлық құралдарды пайдалана білу, слесарлық дағдысының болуы, жабдық бөлшектерін майлау дағдысының болуы, такелаж жұмыстарын жүргізу дағдысының болуы және жүк көтергіш механизмдермен жұмыс істеу қағидаларын білуі	Жабдықты жөндеуді ұйымдастыру бойынша нормативтік актілер, жабдықты жөндеуді ұйымдастыру бойынша әдістемелік, нормативтік және басқа басқару материалдары, алдын ала жоспарлы жөндеу және технологиялық жабдықты ұтымды пайдалану бойынша басқа басқарушылық материалдар, слесарлық құрал-сайманды қолдана білу
4-1)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, машиналар мен механизмдердің дұрыс пайдаланылуын бақылау кезіндегі нәтиже үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Технологиялық жабдықты жөндеу және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу, құралдар мен керек-жарақтарды қолдану дағдысы.	Жабдықтың техникалық сипаттамалары, құрастырушылық ерекшеліктері, қызметі, жұмыс істеу режимдері және пайдалану қағидалары, жабдықты, механизмдер мен машиналарды жөндеуге қойылатын техникалық талаптар
4-2)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, жабдықты профилактикалық тексеру, жеке бөлшектер мен түйіндерді жөндеу кезіндегі нәтиже үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Технологиялық жабдықты жөндеу және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу, құралдар мен керек-жарақтарды қолдану дағдысы.	Жабдықтың техникалық сипаттамалары, құрастырушылық ерекшеліктері, қызметі, жұмыс істеу режимдері және пайдалану қағидалары, жабдықты, механизмдер мен машиналарды жөндеуге қойылатын техникалық талаптар
4-2)	Жабдықты профилактикалық тексеру, жеке түйіндер мен бөлшектерді жөндеу кезінде шектеулі жауапкершілікті және белгілі бір дербестік деңгейін көздейтін басшылық ету мен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық қызмет	Технологиялық жабдықты жөндеу және қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу, құралдар мен керек-жарақтарды қолдану дағдысы.	Жабдықтың техникалық сипаттамалары, құрастырушылық ерекшеліктері, қызметі, жұмыс істеу режимдері және пайдалану қағидалары, жабдықты, механизмдер мен машиналарды жөндеуге қойылатын техникалық талаптар
4-3)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, жабдықты реттеу мен ретке келтіру үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Іске қосу мен ретке келтіру жұмыстарын жүргізу, жабдықты сынау және жабдықты пайдалануға қабылдау-тапсыру актісін толтыру дағдысы	Агрегаттар мен технологиялық желілерді реттеу мен ретке келтіру тәсілдері, жөндеу жұмыстары технологиясы мен ұйымдастыру, техникалық сынақтарды жүргізу тәсілдері, пайдалануға беру кезінде агрегаттарды және машиналарды сынап көру қағидалары
5-1)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, жабдықты технологиялық сынақтан өткізу үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Іске қосу мен ретке келтіру жұмыстарын жүргізу, жабдықты сынау және жабдықты пайдалануға қабылдау-тапсыру актісін толтыру дағдысы	Агрегаттар мен технологиялық желілерді реттеу мен ретке келтіру тәсілдері, жөндеу жұмыстары технологиясы мен ұйымдастыру, техникалық сынақтарды жүргізу тәсілдері, пайдалануға беру кезінде агрегаттарды және машиналарды сынап көру қағидалары
6-1)	Міндеттерді өз еркімен белгілеуін, нормаларды ұйымдастыру және іске асыруды бақылауын, жабдықты пайдалануға беру үшін жауапкершілікті көздейтін басшылық етумен нормаларды іске асыру бойынша орындаушылық-басқарушылық қызмет	Іске қосу мен ретке келтіру жұмыстарын жүргізу, жабдықты сынау және жабдықты пайдалануға қабылдау-тапсыру актісін толтыру дағдысы	Агрегаттар мен технологиялық желілерді реттеу мен ретке келтіру тәсілдері, жөндеу жұмыстары технологиясы мен ұйымдастыру, техникалық сынақтарды жүргізу тәсілдері, пайдалануға беру кезінде агрегаттарды және машиналарды сынап көру қағидалары

"Жеңіл өнеркәсіп ұйымдарының жабдығы" кәсіби стандартына 6-қосымша

Келісу парағы

Ұйымның атауы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Осы КС ____________________________________________________ тіркелді.

Кәсіби стандарттар тізбесіне ____________ тіркеу нөмірімен енгізілді.

Хат (хаттама) № ___________ Күні ____________________________________