Об утверждении профессионального стандарта "Кожгалантерейное производство"

Приказ и.о. Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 30 декабря 2013 года № 478. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 14 мая 2014 года № 9415. Утратил силу приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 30 января 2023 года № 60.

Сноска. Утратил силу приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 30.01.2023 № 60 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт Кожгалантерейное производство".

2. Комитету промышленности Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан (Касымбеков Б.А.) в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности
Министра индустрии и новых технологий
Республики Казахстан	А. Рау
"СОГЛАСОВАНО"
Министр труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан
___________Т. Дуйсенова
7 апреля 2014 год

Утвержден приказом исполняющего обязанности Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 30 декабря 2013 года № 478

Профессиональный стандарт
"Кожгалантерейное производство"
1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт "Кожгалантерейное производство" (далее – ПС) определяет требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда, и предназначен для:

1) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности;

2) обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;

3) решения широкого круга задач в области управления персоналом;

4) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;

5) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

2. Основными пользователями ПС являются:

1) выпускники организаций образования, работники;

2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;

3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

3. На основе ПС разрабатываются внутренние, корпоративные стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.

4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:

1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;

2) квалификационный уровень/уровень квалификации – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности.

3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

6) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

8) ПС – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

9) единица ПС – структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

10) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;

11) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;

12) должность – функциональное место в системе организационно - административной иерархии организации;

13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

15) отраслевая рамка квалификаций (далее – ОРК) - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

16) национальная рамка квалификаций (далее – НРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

5. Паспорт ПС определяет следующее:

1) вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): ГК РК 03-2007:14.19 Производство прочих видов одежды и аксессуаров

2) основная цель вида экономической (области профессиональной) деятельности: Производство галантереи из кожи. ПС устанавливает в области профессиональной деятельности "Кожгалантерейное производство" требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенции работников.

3) виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни указаны в приложении 1 к настоящему профессиональному стандарту. Требования стандарта относятся к следующим профессиям в данной области: пошивщик кожгалантерейных изделий, сборщик кожгалантерейных изделий, футлярщик, техник-технолог

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)
"Пошивщик кожгалантерейных изделий"

6. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:

1) квалификационный уровень по ОРК – 1-4

2) возможные наименования должностей: пошивщик кожгалантерейных изделий.

3) профессия "пошивщик кожгалантерейных изделий" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: ведение процесса пошива кожгалантерейных изделий из любых видов кож, в том числе и искусственных на машинке или вручную. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 2 к настоящему ПС.

4) требования к условиям труда, образованию и опыту работы: пошивщика кожгалантерейных изделий приведены в таблице 2 приложения 2 к настоящему ПС.

5) Перечень единиц ПС указан в таблице 3 приложения 2 к настоящему ПС.

6) функциональная карта, описывающая единицы ПС, трудовые действия, выполняемые: пошивщиком кожгалантерейных изделий и требования к компетенциям приведены в таблице 4 приложения 2 к настоящему ПС.

7) требования к компетенциям: пошивщика кожгалантерейных изделий указаны в таблице 5 приложения 2 к настоящему ПС.

4. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)
"Сборщик кожгалантерейных изделий"

7. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:

1) квалификационный уровень по ОРК – 1-4

2) возможные наименования должностей: сборщик кожгалантерейных изделий

3) профессия "сборщик кожгалантерейных изделий" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: сборка изделий кожгалантереи на машинке или вручную, крепление фурнитуры. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 3 к настоящему ПС.

4) требования к условиям труда, образованию и опыту работы сборщика кожгалантерейных изделий приведены в таблице 2 приложения 3 к настоящему ПС.

5) перечень единиц ПС указан в таблице 3 приложения 3 к настоящему ПС.

6) функциональная карта, описывающая единицы ПС, трудовые действия, выполняемые сборщиком кожгалантерейных изделий, и требования к компетенциям приведены в таблице 4 приложения 3 к настоящему ПС.

5. Карточки видов трудовой деятельности (профессии) "Футлярщик"

8. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:

1) квалификационный уровень по ОРК – 1-4

2) возможные наименования должностей: футлярщик

3) профессия "футлярщик" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: изготовление футляров для различных предметов (биноклей, очков, музыкальных инструментов и т.п.). Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 4 к настоящему ПС.

4) требования к условиям труда, образованию и опыту работы футлярщика приведены в таблице 2 приложения 4 к настоящему ПС.

5) перечень единиц ПС указан в таблице 3 приложения 4 к настоящему ПС.

6) функциональная карта, описывающая единицы ПС, трудовые действия, выполняемые футлярщиком и требования к компетенциям, приведены в таблице 4 приложения 4 к настоящему ПС.

6. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)
"Техник-технолог"

9. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:

1) квалификационный уровень по ОРК – 4

2) возможные наименования должностей: Мастер

3) профессия "техник-технолог" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с организацией процесса производства искусственной кожи, обеспечения качества продукции, производительности труда и оборудования. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 5 к настоящему ПС.

4) требования к условиям труда, образованию и опыту работы техника-технолога приведены в таблице 2 приложения 5 к настоящему ПС.

5) перечень единиц ПС указан в таблице 3 приложения 5 к настоящему ПС.

6) функциональная карта, описывающая единицы ПС, трудовые действия, выполняемые техником-технологом и требования к компетенциям, приведены в таблице 4 приложения 5 к настоящему ПС.

7. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего
профессионального стандарта

10. Организациями в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов выдаются сертификаты на основе настоящего ПС.

11. Виды сертификатов, выдаваемые на основе настоящего ПС, определяются в соответствии с перечнем единиц ПС, освоение которых необходимо для получения сертификата, предусмотренным в таблице 3 приложений 2, 3, 4, 5 настоящего ПС.

8. Разработчики, лист согласования, экспертиза и регистрация
профессионального стандарта

12. Разработчиком ПС является Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан.

13. Лист согласования, экспертиза и регистрация ПС приведены в приложении 6 к настоящему ПС.

Приложение 1 к профессиональному стандарту "Кожгалантерейное производство"

Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п	Наименование вида трудовой деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно государственному классификатору занятий РК (ГК РК 01-2005)	Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации
1	Пошив кожгалантерейных изделий вручную и на машинке	Пошивщик кожгалантерейных изделий (1-6 р.)	7442 Пошивщик изделий	1-4
2	Сборка деталей кожгалантерейных изделий	Сборщик кожгалантерейных изделий (1-4 р.)	7442 Сборщик кожгалантерейных изделий	1-4
3	Изготовление футляров для кожгалантерейных изделий	Футлярщик (1-5 р.)	7442 Футлярщик	1-4
4	Организация и контроль производства кожгалантерейных изделий	Техник-технолог	Техник-технолог	4

Приложение 2 к профессиональному стандарту "Кожгалантерейное производство" Таблица 1

Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	7442 Профессии рабочих, занятых в производстве кожаной обуви и других изделий из кожи
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 45, раздел: "Кожгалантерейное производство"
Профессия по ЕТКС	Пошивщик кожгалантерейных изделий
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации (ОРК)	Разряды по ЕТКС
1	1
2	2
3	3-4
4	5-6

Таблица 2

Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия по производству кожгалантерейных изделий
Вредные и опасные факторы, условия труда		Вращающиеся части машин и механизмов.
Особые условия допуска к работе		Отсутствие медицинских противопоказаний и прохождение инструктажа по технике безопасности.
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
1	Начальное образование, краткосрочное обучение (инструктаж) на рабочем месте		Не требуется
2	Общее среднее образование, краткосрочные курсы		Не менее 1 года на 1 уровне
3	Общее среднее образование, краткосрочные курсы		Не менее 2 года на 2 уровне
4	Курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования.		Не менее 3 лет на 3 уровне

Таблица 3

Перечень единиц ПС

(трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции
Ф 1	Подготовка сырья, материалов, оборудования, инструмента
Ф 2	Ведение процесса пошива кожгалантерейных изделий
Ф 3	Уход за оборудованием и рабочим местом

Таблица 4

Описание единиц ПС (функциональная карта)

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
Ф 1	Оборудование, инструмент	Вспомогательные инструменты, оборудование	З 1.1: Проверка исправности обслуживаемого оборудования и инструмента.
	Материалы, сырье, полуфабрикаты	Вспомогательные инструменты, оборудование	З 1.2: Подготовка к работе материалов, сырья, полуфабрикатов.
Ф 2	Петли, пуговицы, нитки	Вспомогательные инструменты, оборудование	З 2.1: Выполнение работ по пошиву элементов изделий вручную: обметка петель, пришивка пуговиц, скрепление перчаток рукавиц парами, закрепление концов ниток, скрепление шлевок внакладку или встык нитками.
	Материалы, сырье, полуфабрикаты	Вспомогательные инструменты, оборудование	З 2.2: Строчение вытачек, складок, декоративных линий, выпуклых рельефов, сшивание изделий в две иглы с наколом шилом, встрачивание дна в футляры. Дошивание не прошиваемых машиной участков и закрепление машинных швов при сшивании изделий в две иглы с наколом шилом
	Материалы, сырье, полуфабрикаты	Швейная машина	З 2.3: Выполнение работ по пошиву сложных изделий на машине: перчаток (кроме строковых), сумок, портфелей, балетных коробок, папок, ранцев с одновременным прокладыванием кедера или окантовкой швов, чемоданов и ранцев на углопрошивных машинах, чемоданов на рукавных, колонковых машинах и машинах с опорной стойкой. Пристрачивание напалка к рукавице Пошив спортивных изделий на машине: щитков, наплечников и нагрудников для вратаря, налокотников, боксерских масок, велошлемов и хоккейных шлемов, мотокостюмов, трусов хоккейных и вратаря, перчаток для велогонщиков, мотогонщиков, снарядных перчаток, груш боксерских, защитных раковин. Пристрачивание чашек и других деталей к щитку игрока. Пошив спортивных изделий вручную: покрышек и спортивных мячей, боксерских груш, защитных раковин, перчаток вратаря. Пошив перчаток дентовым методом вручную.
	Материалы, сырье, полуфабрикаты	Швейная машина	З 2.4: Выполнение работ по пошиву особо сложных изделий на машине: перчаток на строковых машинах, футляров жесткой конструкции на углопрошивных машинах, чемоданов и ранцев на углопрошивных машинах с окантовкой швов. Пошив спортивных изделий на машине: кожаных мотокостюмов, боксерских лап, перчаток игрока, фехтовальщиков, вратаря и боксерских. Застрачивание валиков и бокового шва перчаток игрока после набивки волосом. Пристрачивание чашек к налокотникам, краг и амортизаторов к щитку игрока. Пошив покрышек и спортивных мячей на машине, покрышек и мячей фигурного кроя вручную.
Ф 3	Узлы и механизмы оборудования, поверхность рабочего места	Правила и графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности,	З 3.1: Чистка оборудования, уборка рабочего места, инструмента
	Расходы сырья, материалов, объемы изготовленной продукции	Журналы, документация, правила ведения	З 3.2: Ведение учета сырья, материалов, изготовленной продукции, ведение принятой документации

Таблица 5

Требования к компетенциям пошивщика кожгалантерейных изделий 1-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Проверка исправности обслуживаемого оборудования и инструмента, подготовка к работе материалов, сырья. Полуфабрикатов.	Проверка и подготовка оборудования, подготовки сырья и материалов	Технологическая схема производства кожгалантерейного изделия, свойства сырья. Требования.
Требования к компетенциям пошивщика кожгалантерейных изделий 2-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Проверка исправности обслуживаемого оборудования и инструмента, подготовка к работе материалов, сырья. Полуфабрикатов.	Проверка и подготовка оборудования, подготовки сырья и материалов	Технологическая схема производства кожгалантерейного изделия, свойства сырья. Требования.
З 1.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка к работе материалов, сырья, полуфабрикатов.	Подготовка сырья и материалов	Свойства применяемых материалов, требования к их качеству
Требования к компетенциям пошивщика кожгалантерейных изделий 3-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Проверка исправности обслуживаемого оборудования и инструмента, подготовка к работе материалов, сырья. Полуфабрикатов.	Проверка и подготовка оборудования, подготовки сырья и материалов	Технологическая схема производства кожгалантерейного изделия, свойства сырья. Требования.
З 1.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка к работе материалов, сырья, полуфабрикатов.	Подготовка сырья и материалов	Свойства применяемых материалов, требования к их качеству
З 3.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности. Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта.	Чистка узлов и механизмов оборудования, удаление сора, уборка рабочего места	Правила и графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности, противопожарной безопасности правила внутреннего распорядка
З 3.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Ведение учета сырья, готовой продукции, ведение принятой документации	Ведение учета и оформление документации	Нормы расхода сырья, материалов, фурнитуры, правила ведения документации
Требования к компетенциям пошивщика кожгалантерейных изделий 4-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 2.1	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций.	Выполнение работ по пошиву узлов изделий вручную. Обметка петель, пришивка пуговиц, скрепление перчаток и рукавиц парами, закрепление концов ниток, скрепление шлевок внакладку или встык нитками.	Способы выполнения работ по пошиву элементов изделий вручную, виды изделий, номера игл и ниток, требования к выполняемой операции, дефекты обработки, причины возникновения и способы предупреждения и устранения.
З 2.2	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Строчение вытачек, складок, декоративных линий, выпуклых рельефов, сшивание изделий в две иглы с наколом шилом Встрачивание дна в футляры для сигнальных флажков. Дошивание не прошиваемых машиной участков.	Выполнения работ на машинке и вручную	Принципы работы, правила технической эксплуатации и регулирования швейных машин одного класса. Требования и способы выполнения работ по пошиву простых изделий. Назначение и правила применения контрольно-измерительного инструмента.
З 2.3	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Выполнение работ по пошиву сложных изделий на машине.	Пошив на машинке сложных изделий	Устройство и правила применения универсальных приспособлений, способы выполнения работ по пошиву средней сложности изделий
З 2.4	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Выполнение работ по пошиву особо сложных изделий на машине.	Пошив на машинке особо сложных изделий	Устройство, правила технической эксплуатации и регулирования швейных машин, способы выполнения работ по пошиву особо сложных изделий, требования и способы выполнения особо сложных работ по изготовлению изделий особого назначения

Приложение 3 к профессиональному стандарту "Кожгалантерейное производство" Таблица 1

Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	7442 Профессии рабочих, занятых в производстве кожаной обуви и других изделий из кожи
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 45, раздел: "Кожгалантерейное производство"
Профессия по ЕТКС	Сборщик кожгалантерейных изделий
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации (ОРК)	Разряды по ЕТКС
1	1
2	2
3	3-4

Таблица 2

Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия по производству искусственной кожи
Вредные и опасные Условия труда		Вращающиеся части машин и механизмов, электрооборудование, пар, расплав полимера
Особые условия допуска К работе		Отсутствие медицинских противопоказаний и прохождение инструктажа по технике безопасности.
Квалификационный Уровень ОРК	Уровень профессионального Образования и обучения		Требуемый опыт работы
1	Начальное образование, краткосрочное обучение (инструктаж) на рабочем месте		Не требуется
2	Общее среднее образование, краткосрочные курсы		Не менее 1 года на 1 уровне
3	Техническое или профессиональное образование		Не менее 2 года на 2 уровне

Таблица 3

Перечень трудовых функций профессии

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции
Ф 1	Подготовка оборудования, инструментов, деталей изделий и материалов к ведению процесса сборки кожгалантерейных изделий Выполнение простых начальных работ по сборке.
Ф 2	Ведение процесса сборки кожгалантерейных изделий. Контроль качества.
Ф 3	Чистка машины, инструмента, уборка рабочего места

Таблица 4

Описание единиц ПС (функциональная карта)

Шифр трудовой функции	Предметы Труда	Средства Труда	Задачи (трудовые действия)
Ф 1	Оборудование, инструмент	Вспомогательные инструменты, оборудование	З 1.1: Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по сборке кожгалантерейных изделий
	Материалы, сырье, полуфабрикаты	Вспомогательные инструменты, оборудование	З 1.2: Характеристика работ. Выполнение простых работ по сборке изделий клеем и крепление фурнитуры на машине или вручную
Ф 2	Материалы, сырье, полуфабрикаты	Основное и вспомогательное, оборудование	З 2.1: Выполнение работ средней сложности по сборке деталей изделий на машине и вручную
	Материалы, сырье, полуфабрикаты	Основное и вспомогательное, оборудование	З 2.2: Выполнение сложных работ по сборке изделий и элементов изделий на машине или вручную при помощи клея, фурнитуры, кожаной продержки.
	Материалы, сырье, полуфабрикаты	Основное и вспомогательное, оборудование	З 2.3: Выполнение особо сложных работ по сборке изделий на машине или вручную
Ф 3	Узлы и механизмы оборудования, поверхность рабочего места	Правила и графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности	З 3.1: Чистка оборудования и уборка рабочего места.
	Расходы сырья, материалов, объемы изготовленной продукции	Журналы, документация, правила ведения	З 3.2: Ведение учета сырья, материалов, изготовленной продукции, ведение принятой документации

Таблица 5

Требования к компетенциям сборщика кожгалантерейных изделий 1-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности. Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по сборке кожгалантерейных изделий	Заправка машины, подготовка материалов и инструментов	Правила технической эксплуатации и регулирования применяемого оборудования, виды и назначение простого рабочего инструмента, применяемых клеев и фурнитуры, виды и назначение обрабатываемых деталей и изделий
З 3.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Чистка оборудования и уборка рабочего места	Чистка оборудования, инструмента, уборка рабочего места.	Графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности, противопожарной безопасности, правила внутреннего распорядка
Требования к компетенциям сборщика кожгалантерейных изделий 2-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности. Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по сборке кожгалантерейных изделий	Заправка машины, подготовка материалов и инструментов	Правила технической эксплуатации и регулирования применяемого оборудования, виды и назначение простого рабочего инструмента, применяемых клеев и фурнитуры, виды и назначение обрабатываемых деталей и изделий
З 1.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Характеристика работ. Выполнение простых работ по сборке изделий клеем и крепление фурнитуры на машине или вручную.	Выполнение простых работ по сборке изделий клеем и крепление фурнитуры на машине или вручную	Технические требования и способы выполнения простых сборочных работ, дефекты обработки, причины возникновения и способы их предупреждения и устранения
З 3.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Чистка оборудования и уборка рабочего места	Чистка оборудования, инструмента, уборка рабочего места.	Графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности, противопожарной безопасности, правила внутреннего распорядка
Требования к компетенциям сборщика кожгалантерейных изделий 3-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности. Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по сборке кожгалантерейных изделий	Заправка машины, подготовка материалов и инструментов	Правила технической эксплуатации и регулирования применяемого оборудования, виды и назначение простого рабочего инструмента, применяемых клеев и фурнитуры, виды и назначение обрабатываемых деталей и изделий
З 1.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Характеристика работ. Выполнение простых работ по сборке изделий клеем и крепление фурнитуры на машине или вручную.	Выполнение простых работ по сборке изделий клеем и крепление фурнитуры на машине или вручную	Технические требования и способы выполнения простых сборочных работ, дефекты обработки, причины возникновения и способы их предупреждения и устранения
З 3.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Чистка оборудования и уборка рабочего места	Чистка оборудования, инструмента, уборка рабочего места.	Графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности, противопожарной безопасности, правила внутреннего распорядка
З 3.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Ведение учета сырья, готовой продукции, ведение принятой документации	Ведение учета и оформление документации	Нормы расхода сырья, материалов, фурнитуры, правила ведения документации

Приложение 4 к профессиональному стандарту "Кожгалантерейное производство" Таблица 1

Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	7442 Профессии рабочих, занятых в производстве кожаной обуви и других изделий из кожи
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 45, раздел: "Кожгалантерейное производство"
Профессия по ЕТКС	Футлярщик
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации (ОРК)	Разряды по ЕТКС
1	1
2	2
3	3-4
4	5

Таблица 2

Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия по производству кожгалантерейных изделий
Вредные и опасные Условия труда		Вращающиеся части машин и механизмов.
Особые условия допуска К работе		Отсутствие медицинских противопоказаний и прохождение инструктажа по технике безопасности.
Квалификационный Уровень ОРК	Уровень профессионального Образования и обучения		Требуемый опыт работы
1	Начальное образование, краткосрочное обучение (инструктаж) на рабочем месте		Не требуется
2	Общее среднее образование, краткосрочные курсы		Не менее 1 год на 1 уровне
3	Техническое или профессиональное образование		Не менее 2 года на 2 уровне
4	Техническое и профессиональное образование, дополнительные профессиональные программы		Не менее 3 лет на 3 уровне

Таблица 3

Перечень трудовых функций профессии

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции
Ф 1	Подготовка оборудования, основы и материалов к ведению процесса крашения и вулканизации искусственной кожи. Выполнение простых работ по изготовлению футляров.
Ф 2	Ведение процесса изготовления футляров. Контроль технологических параметров
Ф 3	Чистка машины, инструмента, уборка рабочего места

Таблица 4

Описание единиц ПС (функциональная карта)

Шифр трудовой функции	Предметы Труда	Средства Труда	Задачи (трудовые действия)
Ф 1	Оборудование, инструмент	Вспомогательные инструменты, оборудование	З 1.1: Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по изготовлению футляра
	Материалы, сырье, полуфабрикаты	Вспомогательные инструменты, оборудование	З 1.2: Выполнение подготовительных работ: склейка картонных рантов бумагой и коленкором, сборка кассет боковых стенок к футлярам с картонным основанием.
Ф 2	Футляры	Вспомогательные инструменты, основное оборудование	З 2.1: Изготовление простых футляров с фанерной или картонной основой. Сборка картонного основания футляра методом накатки или набором из заготовок боковых стенок с подгонкой заготовок крышки и корпуса футляра. Снятие наружных и внутренних фасок. Шпатлевка с ручной зачисткой. Окраска, ретуширование штриховка наружной отделки футляров. Склеивание картонных заготовок для боковых стенок футляра. Склейка картона в листах или заготовках. Сборка фанерных, металлических или картонных державок к футлярам. Наружная отделка футляров для колец, серег, брошей и внутренняя отделка всех футляров отделочной бумагой. Мягкое крепление крышки к корпусу. Ручная сборка металлических шарниров и замков.
	Футляры	Вспомогательные инструменты, основное оборудование	З 2.2: Изготовление средней сложности футляров с фанерной или картонной основой с проверкой размеров по шаблонам или при помощи измерительных инструментов. Сборка фанерного основания из заготовок боковых стенок Исправление остова: шлифование плоскостей, граней фанерного остова Шпатлевка с зачисткой на станках. Наружная отделка вставка подушек в крышку футляров, заготовка вкладышей отделанных шелком и бархатом или их заменителями, Крепление металлических шарниров и замков на прессах или вручную.
	Футляры	Вспомогательные инструменты, основное оборудование	З 2.3: Изготовление сложных футляров для музыкальных инструментов, биноклей, кино- фотоаппаратов, столовых приборов выставочных подставок, низков, блокнотов, бюваров с наружной и внутренней отделкой из кожи, замши, бархата и шелка Раскрой пиломатериалов или фанеры на остов боковых стенок и донышек, обработка горизонтальных граней остова и его разреза на крышку и корпус. Изготовление лакированных и полированных футляров. Изготовление и вставка вкладышей в корпус футляра для высокохудожественных ювелирных изделий по образцам. Натягивание подкладки и верха на колодку, Составление спиртовых и щелочных политур, мастик под грунтовку.
Ф 3	Узлы и механизмы оборудования, поверхность рабочего места	Правила и графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности,	З 3.1: Чистка оборудования и уборка рабочего места
	Расходы сырья, материалов, объемы изготовленной продукции	Журналы, документация, правила ведения	З 3.2: Ведение учета сырья, материалов, изготовленной продукции, ведение принятой документации

Таблица 5

Требования к компетенциям футлярщика 1-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по изготовлению футляра	Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по изготовлению футляра	Назначение используемых инструментов, качество и свойства бумаги, коленкора и картона, виды применяемого клея.
З 1.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Выполнение подготовительных работ. Склейка картонных рантов бумагой и коленкором, сборка кассет боковых стенок к футлярам с картонным основанием.	Выполнение склейки и сборки простых изделий	Ассортимент футляров, для которых изготавливаются детали, способы нанесения клеевых смесей на поверхность отделочных материалов
Требования к компетенциям футлярщика 2-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по изготовлению футляра	Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по изготовлению футляра	Назначение используемых инструментов, качество и свойства бумаги, коленкора и картона, виды применяемого клея.
З 1.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Выполнение подготовительных работ. Склейка картонных рантов бумагой и коленкором, сборка кассет боковых стенок к футлярам с картонным основанием.	Выполнение склейки и сборки простых изделий	Ассортимент футляров, для которых изготавливаются детали, способы нанесения клеевых смесей на поверхность отделочных материалов
З 3.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Чистка оборудования и уборка рабочего места	Чистка оборудования, содержание в порядке рабочего места	Графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности, противопожарной безопасности, правила внутреннего распорядка
Требования к компетенциям футлярщика 3-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по изготовлению футляра	Подготовка деталей, инструментов, материалов для ведения работ по изготовлению футляра	Назначение используемых инструментов, качество и свойства бумаги, коленкора и картона, виды применяемого клея.
З 1.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Выполнение подготовительных работ. Склейка картонных рантов бумагой и коленкором, сборка кассет боковых стенок к футлярам с картонным основанием.	Выполнение склейки и сборки простых изделий	Ассортимент футляров, для которых изготавливаются детали, способы нанесения клеевых смесей на поверхность отделочных материалов
З 3.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Чистка оборудования и уборка рабочего места	Чистка оборудования, содержание в порядке рабочего места	Графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности, противопожарной безопасности, правила внутреннего распорядка
З 3.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Ведение учета сырья, готовой продукции, ведение принятой документации	Ведение учета и оформление документации	Нормы расхода сырья, материалов, фурнитуры, правила ведения документации
Требования к компетенциям футлярщика 4-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 2.1	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Изготовление простых футляров с фанерной или картонной основой.	Изготовление простых футляров с фанерной или картонной основой	Технологический процесс изготовления футляров, отделанных снаружи бумагой или ледерином на бумаге, назначение оборудования и приспособлений, различные виды клеев и правила приготовления клеевых смесей и мастик, проб
З 2.2	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций Изготовление средней сложности футляров с фанерной или картонной основой с проверкой размеров по шаблонам или при помощи измерительных инструментов.	Изготовление средней сложности футляров с фанерной или картонной основой с проверкой размеров по шаблонам или при помощи измерительных инструментов	Технологический процесс изготовления футляров, устройство и правила эксплуатации оборудования, приспособления и инструменты, технические условия и требования на применяемые материалы, состав и рецептуру клея, шпатлевки, несложные чертежи
З 2.3	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Изготовление сложных футляров для музыкальных инструментов, биноклей, кино- фотоаппаратов, столовых приборов, выставочных подставок, низков, блокнотов, бюваров с наружной и внутренней отделкой из кожи, замши, бархата и шелка	Изготовление сложных футляров, приготовление мастик и политур	Технологический процесс изготовления футляров, назначение и свойства отделочных материалов, правила компоновки изделий в футлярах, подбор отделочных материалов, чтение чертежей, рецептуру мастик и политур, правила их изготовления и применения

Приложение 5 к профессиональному стандарту "Кожгалантерейное производство" Таблица 1

Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	3111 Техник-технолог
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 45, раздел: "Кожгалантерейное производство"
Профессия по ЕТКС	Техник-технолог
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации (ОРК)	Разряды по ЕТКС
4	4

Таблица 2

Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия по производству кожгалантерейных изделий
Вредные и опасные Условия труда		Вращающиеся части машин и механизмов.
Особые условия допуска К работе		Отсутствие медицинских противопоказаний и прохождение инструктажа по технике безопасности.
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального Образования и обучения		Требуемый опыт работы
4	Техническое или профессиональное образование		Не требуется

Таблица 3

Перечень трудовых функций профессии

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции
Ф 1	Производственно-технологическая
Ф 2	Организационно-управленческая
Ф 3	Опытно-экспериментальная

Таблица 4

Описание единиц ПС (функциональная карта)

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
Ф 1	Технологические карты и схемы производств	Правила и требования разработки технологической (технической) документации,	З 1.1: Разработка технологической (технической) документации, оптимальных режимов работы, графиков ухода за оборудованием, инструментом, рецептов мастик, клеев и режимов их приготовления.
	Производственная дисциплина, промышленная санитария, температурно-влажностного режим помещения	Методы и виды контроля	З 1.2: Контроль за соблюдением технологической и производственной дисциплины, культуры производства, промышленной санитарии, температурно-влажностного режима помещения
	Сырье, материалы готовая продукция, моющие растворы	Методы и виды контроля качества	З 1.3: Осуществление проверки качества сырья и материалов, готовой продукции.
	Технологическое оборудование	Методы и виды контроля	З 1.4: Контроль за эксплуатацией технологического оборудования, соблюдением установленных параметров, соблюдением графика профилактики, ремонта, чистки оборудования
Ф 2	Заказ, цели, производственные задачи	Организационно-управленческие инструменты	З 2.1: Организация работы коллектива исполнителей, планирование и организация производственных работ, выбор оптимальных решений при планировании работ, Установление технически обоснованных норм времени выработки, зоны обслуживания
	Технологические параметры участков производства	Методы и виды контроля качества	З 2.2: Контроль количества и качества выпускаемой продукции на всех участках производства, участие в оценке экономической эффективности технологических процессов, разработке мер по ее повышению.
	Технологические параметры участков производства	Средства, правила техники безопасности и противопожарной безопасности	З 2.3: Обеспечение техники безопасности и противопожарной безопасности на всех участках производства
	Трудности в производственном процессе, недостаточность компетенций	Методы и способы повышения квалификации	З 2.4: Организация повышения квалификации рабочих на всех участков производства
Ф 3	Новое технологическое оборудование	Методы, режимы испытания	З 3.1: Испытание нового технологического оборудования, новых режимов, препаратов и параметров на всех этапах производства.
	Новое технологическое оборудование	Методы, режимы испытания	З 3.2: Проведение экспериментальных работ по внедрению новых, в том числе ресурсосберегающих, технологий, нового оборудования
	Трудности в производственном процессе, недостаточность компетенций	Методы и способы новаторской и рационализаторской работы	З 3.3: Организация новаторской и рационализаторской работы в коллективе

Таблица 5

Требования к компетенциям техника-технолога 4-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Разработка технологической (технической) документации, оптимальных режимов работы, графиков ухода за оборудованием, рецептов мастик, политур, клеев и режимов их приготовления.	Разработка документации, построение графиков	Основы организации деятельности предприятия и управления им, технологию производства кожгалантерейных изделий, правила технической эксплуатации оборудования
З 1.2	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Контроль за соблюдением технологической и производственной дисциплины, культуры производства, промышленной санитарии, температурно-влажностного режима помещения	Технический контроль производства	Действующие стандарты, технические условия, технологические режимы, правила технической эксплуатации предприятий
З 1.3	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности. Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Осуществление проверки качества сырья и материалов, готовой продукции	Определять несоответствие сырья, материалов, готовой продукции визуально и на основе лабораторного анализа	Физико-механические и химические свойства натуральных и искусственных кож, прочих материалов, их ассортимент, причины несоответствий и методы устранений, стандарты, инструкции по качеству
З 1.4	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Контроль за эксплуатацией технологического оборудования, соблюдением установленных параметров, соблюдением графика профилактики, ремонта, чистки оборудования	Анализировать и оценивать состояние оборудования	Устройство и правила эксплуатации оборудования, правила ухода за ним
З 2.1	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Организация работы коллектива исполнителей, планирование и организация производственных работ, выбор оптимальных решений при планировании работ, Установление технически обоснованных норм времени выработки, зоны обслуживания	Использовать современные программные и технические средства информационных технологий, передовой международный опыт	Основы организации производства, экономики, нормирование труда
З 2.2	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Контроль количества и качества выпускаемой продукции на всех участках производства, участие в оценке экономической эффективности технологических процессов, разработке мер по ее повышению	Определять качество выпускаемой продукции	Стандарты, инструкции, методы расчета производительности оборудования и выработки продукции
З 2.3	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Обеспечение техники безопасности и противопожарной безопасности на всех участках производства	Анализировать и оценивать состояние техники безопасности и противопожарной защиты на производственном участке, принять меры по их обеспечению	Правила и нормы охраны труда, техники безопасности, промышленной санитарии и противопожарной защиты, системы автоматического управления технологическим оборудованием,
З 2.4	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций: Организация повышения квалификации рабочих на всех участков производства.	Проведение обучения рабочих основам профессии, ведение семинаров, курсов, составление программ обучения	Методики и программы обучения в рамках профессий своего производства

Приложение 6 к профессиональному стандарту "Кожгалантерейное производство"

Лист согласования

Название организации	Дата согласования
1. Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан	№ 04-3-1-16/16973 от 19 декабря 2013 года

Настоящий профессиональный стандарт зарегистрирован в

________________________________________________________________.

Профессиональный стандарт внесен в Реестр профессиональных стандартов

рег. №______________.

Письмо (протокол) № ___________ Дата

"Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің м.а 2013 жылғы 30 желтоқсандағы № 478 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 14 мамырда № 9415 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2023 жылғы 30 қаңтардағы № 60 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 30.01.2023 № 60 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2007 жылғы 15 мамырдағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріп отырған "Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандарты бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Өнеркәсіп комитеті (Б.А. Қасымбеков) заңнамада белгіленген тәртіпте:

1) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркелуін;

2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарына және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің интернет-ресурсында осы бұйрықтың орналасуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.

4. Осы бұйрық оның алғаш рет ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Индустрия және жаңа технологиялар
министрінің міндетін атқарушы	А. Рау

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасы

Еңбек және халықты әлеуметтік

қорғау министрі

______________ Т. Дүйсенова

2014 жылғы 7 сәуір

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің міндетін атқарушының 2013 жылғы 30 желтоқсандағы № 478 бұйрығымен бекітілген

"Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

1. "Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандарты (бұдан әрі - КС) біліктілік деңгейіне, құзыреттікке, еңбек мазмұны, сапасы мен шарттарына қойылатын талаптарды анықтайды және мына мақсаттарға арналған:

1) кәсіби қызмет мазмұнына қойылатын бірыңғай талаптарды белгілеуге;

2) еңбек нарығының заманауи талаптарына жауап беретін біліктілік талаптарын жаңартуға;

3) персоналды басқару саласында бірқатар міндеттер шеңберін шешуге;

4) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульдік оқу бағдарламаларын әзірлеуге, сондай-ақ тиісті оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;

5) мамандардың кәсіби даярлығына бағалау мен біліктілігінің сәйкестігіне растау жүргізуге арналған.

2. КС негізгі пайдаланушылары:

1) білім беру ұйымдарының түлектері, қызметкерлері;

2) ұйым басшылары мен қызметкерлері, ұйымның персоналды басқару бөлімшесінің басшылары мен мамандары;

3) білім беру стандарттарын әзірлейтін мамандар;

4) мамандардың кәсіби даярлығына бағалау және біліктілігінің сәйкестігіне растау саласындағы мамандар болып табылады.

3. КС негізінде қызметтің функционалдық үлгілеріне, лауазымдар, біліктілікті арттыру, қызметкерлерді аттестаттау, еңбекті ынталандыру жүйесі мен басқаларына арналған ішкі, ұжымдық стандарттар әзірлене алады.

4. Осы КС мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) біліктілік – қызметкердің еңбек қызметінің нақты түрі шеңберінде нақты қызметтерді сапалы орындауына даярлығы;

2) біліктілік деңгей – күрделілігі параметрлері, стандартты емес еңбек шарттары, жауаптылығы және дербестігі бойынша тарамдалатын қызметкердің құзыреттігіне қойылатын талаптар жиынтығы;

3) еңбек заты – нақты еңбек құралдарының көмегімен өнім құру мақсатында қызметкердің әрекеті бағытталған зат;

4) еңбек құралы – еңбек затын бастапқы жағдайдан өнімге түрлендіру үшін қызметкер пайдаланатын құралдар;

5) еңбек қызметінің түрі-еңбек қызметтерінің бүтін жинағымен және оларды орындау үшін қажетті құзыреттіктермен қалыптастырылған кәсіби қызмет саласында құрамдас бөлік;

6) еңбек функциясы – еңбек процесінің бір немесе бірнеше міндеттерін шешуге бағытталған өзара байланысты әрекеттер жинағы;

7) кәсіби қызмет саласы – жалпы біріктірілген негізге ие (балама және жуық арналулар, нысандар, технологиялар, оның ішінде еңбек құралдары) және оларды орындау үшін еңбек қызметтері мен құзыреттіктердің ұқсас жинағын болжайтын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

8) КС – кәсіби қызметтің нақты саласында біліктілік деңгейіне, құзыреттікке, мазмұны, сапасы мен еңбек әрекеттеріне қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

9) КС бірлігі – бүтін, аяқталған, салыстырмалы автономды және осы еңбек қызметінің түрі үшін мәнді болып табылатын нақты еңбек қызметінің тарамдалған сипаттамасынан тұратын кәсіби стандарттың құрылымдық элементі;

10) кәсіп – арнайы теориялық білім мен арнайы даярлық нәтижесінде алынған практикалық дағды, жұмыс тәжірибесінің кешенін иеленуді талап ететін еңбек қызметінің тегі;

11) құзыреттік – еңбек қызметінде білімін, дағды мен тәжірибесін қолдану қабілеті;

12) лауазым – ұйымның ұйымдастыру-әкімшілік сатысы жүйесінде функционалдық орын;

13) міндет – еңбек қызметін іске асырумен және нақты заттар мен еңбек құралдарын пайдаланумен нәтижеге жетумен байланысты әрекеттер жиынтығы;

14) сала – олар үшін шығарылатын өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыскерлердің кәсіби дағдыларының жалпылығы тән болатын кәсіпорындар мен ұйымдар жиынтығы;

15) салалық біліктіліктің шеңбері (бұдан әрі - СБШ) – салада танылатын біліктілік деңгейлерін құрылымдық сипаттау;

16) ұлттық біліктіліктің шеңбері (бұдан әрі - ҰБШ) – еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;

17) функционалдық карта – кәсіби қызметтің сол не басқа саласы шеңберінде қызметкердің нақты түрін орындайтын еңбек қызметтері мен міндеттерін құрылымдық сипаттау.

2. КС паспорты

5. КС паспорты келесіні анықтайды:

1) экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы): ҚР МЖ 03-2007: 14.19 Киімнің өзге түрлері мен аксессуарларды өндіру.

2) экономикалық қызмет (кәсіби сала) түрінің негізгі мақсаты: Былғарыдан галантерея өндірісі. КС"Былғары галантерея өндірісі" кәсіби қызмет саласында еңбек мазмұны, сапасы, шарттары, қызметкерлер біліктілігі мен құзыреттігіне қойылатын талаптарды белгілейді

3) еңбек қызметінің, кәсіптің түрлері, біліктілік деңгейлер осы КС 1-қосымшада келтірілген.

4) стандарт талаптары осы салада "былғары галентерея бұйымдарын тігуші, былғары галентерея бұйымдарын жинақтаушы, қорапшы, техник-технолог" кәсібіне қатысты болады

3. "Былғары галентерея бұйымдарын тігуші" еңбек қызметі
(кәсіп) түрлерінің карточкалары

6. Еңбектік қызметінің (кәсіптің) түр карточкасы құрайды:

1) СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 1-4

2) Лауазымның мүмкін болатын атаулары: былғары галентерея бұйымдарын тігуші.

3) "Былғары галентерея бұйымдарын тігуші" кәсібі субъектінің маманға былғары галантерея бұйымдарын былғарының кез келген түрінен, оның ішінде жасанды былғарыдан машина немесе қолмен тігу процесін жүргізу негізгі қызметті іске асырумен болатын міндеттерді білу мен орындай білуді міндеттейді. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 2-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген.

4) Былғары галентерея бұйымдарын тігушінің еңбек әрекеттеріне, жұмыс тәжірибесі мен біліміне қойылатын талаптар осы кәсіби стандартқа 2-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген.

5) КС бірлігінің тізбесі осы КС 2-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген.

6) "Былғары галентерея бұйымдарын тігуші" орындайтын еңбек әрекеттерін, КС бірлігін сипаттайтын функционалдық қарта осы КС 2-қосымшаның 4-кестесінде келтірілген.

7) Былғары галентерея бұйымдарын тігуші құзыретіне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшаның 5-кестесінде келтірілген.

4. "Былғары галентерея бұйымдарын жинақтаушы" еңбек қызметі
(кәсіп) түрлерінің карточкалары

7. Еңбектік қызметінің (кәсіптің) түр карточкасы құрайды:

1) СБШ бойынша біліктілік деңгейі– 1-4

2) Лауазымның мүмкін болатын атаулары: Былғары галентерея бұйымдарын жинақтаушы

3) "Былғары галентерея бұйымдарын жинақтаушы" кәсібі субъектінің былғары галантерея бұйымдарын машинада немесе қолмен жинақтау, асай-мүсейлерді бекіту бойынша негізгі қызметті іске асырумен болатын міндеттерді білу мен орындай білуді міндеттейді. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 3-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген.

4) Былғары галентерея бұйымдарын жинақтаушының еңбек әрекеттеріна, жұмыс тәжірибесі мен біліміне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген.

5) КС бірлігінің тізбесі осы КС 3-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген.

6) Былғары галентерея бұйымдарын жинақтаушы орындайтын еңбек әрекеттерін, КС бірлігін сипаттайтын функционалдық қарта және құзыреттілікке қойылатын талаптар және былғары галентерея бұйымдарын жинақтаушы құзыретіне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшаның 4-кестесінде келтірілген.

5. "Қорапшы" еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің карточкалары

8. Еңбектік қызметінің (кәсіптің) түр карточкасы құрайды:

1) СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 1-4

2) Лауазымның мүмкін болатын атаулары: Қорапшы

3) "Қорапшы" кәсібі субъектінің түрлі заттар (бинокльдер, көзілдіріктер, музыкалық аспаптар және т.б.) үшін қораптар дайындау бойынша негізгі қызметті іске асырумен болатын міндеттерді білу мен орындай білуді міндеттейді. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 4-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген.

4) Қорапшының еңбек әрекеттеріна, жұмыс тәжірибесі мен біліміне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген.

5) КС бірлігінің тізбесі осы КС 4-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген

6) Қорапшы орындайтын еңбек әрекеттерін, КС бірлігін сипаттайтын функционалдық қарта және құзыреттілікке қойылатын талаптар мен қорапшы құзыретіне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшаның 4-кестесінде келтірілген.

6. "Техник-технолог" еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің
карточкалары

9. Еңбектік қызметінің (кәсіптің) түр карточкасы құрайды:

1) СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 4

2) Лауазымның мүмкін болатын атаулары: Шебер

3) "Техник-технолог" кәсібі субъектіге жүнді бастапқы өңдеу процесін ұйымдастырумен, өнім сапасын, еңбек өнімділігін және жабдықтарды қамтамасыз етумен байланысты міндеттерді білу мен орындауды міндеттейді. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 5-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген.

4) Техник-технолог еңбек әрекеттеріне, жұмыс тәжірибесі мен біліміне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген.

5) КС бірлігінің тізбесі осы КС 5-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген.

6) Техник-технолог орындайтын еңбек әрекеттерін, КС бірлігін сипаттайтын функционалдық қарта және құзыреттілікке қойылатын талаптар және құзыретіне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшаның 4-кестесінде келтірілген.

7. Осы КС негізінде берілетін сертификаттар түрлері

10. Мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігінің сәйкестігін растау саласындағы ұйымдар осы КС негізінде сертификаттар береді.

11. Осы КС негізінде берілетін сертификаттар түрлері игерілуі осы КС-тың 2, 3, 4, 5-қосымшаларының 3-кестесінде қарастырылған сертификат алу үшін қажетті КС бірліктерінің тізіліміне сәйкес анықталады.

8. КС әзірлеушілер, келісу парағы, сараптама жасау және тіркеу

12. КС әзірлеуші Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі болып табылады.

13. Келісу парағы, КС сараптамасы мен тіркелуі осы КС 6-қосымшасында келтірілген.

"Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандартына 1-қосымша

Қызмет, кәсіп түрлері, біліктілік деңгейлері

№ р/с	Еңбек қызметі түрінің атауы	Еңбек нарығы үрдісін есепке ала отырып кәсіп атауы	ҚР Қызметтердің мемлекеттік жіктеуішіне сәйкес кәсіп атауы (ҚР МЖ 01-2005)	СБШ (ҰБШ) біліктілік деңгейі
1	Қолмен және машинкада былғары галантерея бұйымдарын тігу	Былғары галантерея бұйымдарын тігуші (1-6 р.)	7442 Бұйым тігуші	1-4
2	Былғары галантерея бұйымдарының бөлшектерін жинақтау	Былғары галантерея бұйымдарын жинақтаушы (1-4 р.)	7442 Былғары галантерея бұйымдарын жинақтаушы	1-4
3	Былғары галантерея бұйымдары үшін қорап дайындау	Қорапшы (1-5р)	7442 Қорапшы	1-4
4	Былғары галантерея бұйымдарының өндірісін ұйымдастыру және бақылау	Техник-технолог	Техник-технолог	4

"Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандартына 2-қосымша 1-кесте

Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасының мемлекеттік кәсіптердің жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	7442 Былғары аяқ киімдері мен былғарыдан жасалған өзге бұйымдар өндірумен айналысатын жұмыскерлер кәсібі
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	45-шығарылым, "Былғары-галантерея өндірісі" бөлімі
БТБА бойынша кәсіп	Бұйымдарды тігуші
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
1	1
2	2
3	3-4
4	5-6

2-кесте

Еңбек шарттарына, біліміне және тәжірибесіне қойылатын талаптар.

Кәсіп бойынша мүмкін болатын жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйымдар)		Былғары галантерея бұйымдарын өндіру кәсіпорындары
Зиянды және қауіпті факторлар, еңбек шарттары		Машиналар мен тетіктердің айналатын бөліктері.
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Медициналық кері көрсеткіштердің және қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау беруден өтудің болмауы
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
1	Жұмыс орнында қысқы мерзімді оқу (нұсқаулық) және/немесе бастауыш білімнен төмен емес, негізгі орташа білімі болған жағдайда қысқа мерзімді курстар		Талап етілмейді
2	негізгі орта білімненен төмен емес негізгі орта жалпы білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби даярлық (білім беру ұйымы негізінде кәсіби даярлық бағдарламалары бойынша бір жылға дейін курстар немесе кәсіпорында оқу)		1 жыл 1-деңгейде
3	Жалпы орта білімі немесе негізгі орта білім не практикалық тәжірибесіз орта жалпы білімі болған жағдайда техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби даярлық (білім беру ұйымы негізінде кәсіби даярлық бағдарламалары бойынша бір жылға дейін курстар немесе кәсіпорында оқу)		2 жыл 2-деңгейде
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білімі (қосымша кәсіби даярлық), практикалық тәжірибе		3 жыл 3-деңгейде

3-кесте

КС бірліктерінің тізбесі

(кәсіптік еңбек функциялары)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек функциясының атауы
Ф1	Шикізат, материалдар, жабдықтар, құрал-сайманды жұмысқа дайындау
Ф2	Былғары галантерея бұйымдарын тігу процесін жүргізу
Ф3	Жабдық және жұмыс орнына күтім жасау

4-кесте

КС бірліктерін сипаттау (функционалдық карта)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеті)
Ф 1	Жабдық, аспап	Көмекші аспаптар, жабдық	З 1.1: Қызмет көрсетілетін жабдық пен аспап дұрыстығын тексеру, жұмысқа материалдар, шикізат, шала өнімдерді дайындау
	Материалдар, шикізат, шала өнімдер	Көмекші аспаптар, жабдық	З 1.2: Материалдар, шикізат, шала өнімдерді жұмысқа дайындау
Ф 2	Ілмек, түймелер, жіптер	Көмекші аспаптар, жабдық	З 2.1: Бұйым элементтерін қолмен тігу жұмыстарын орындау: ілмек тігу, түйме қадау, қолғаптарды жұптастырып тігу, жіп түю, ілмекті бүктеп немесе түйістіріп жіппен бекіту
	Материалдар, шикізат, шала өнімдер	Көмекші аспаптар, жабдық	З 2.2: Бүктеме, қапсырма, әрлеу сызықтарын, бедерлі ойықтарды тігу, бізбен қадап екі инемен бұйымды тігу, қораптың түбін тігу. Машина тіге алмайтын орындарды қолмен тігу және машина тігістерін бізбен тесіп екі инемен бұйымды тігіп бекіту
	Материалдар, шикізат, шала өнімдер	Тігін машинасы	З 2.3: машинада күрделі бұйымдарды тігу бойынша жұмыстарды орындау: қолғаптар (жолдыдан басқа), сөмке, портфель, балет қораптарын, папка, арқа сөмкелерін кедерді бітрге салумен джәне шіптерін жиектеумен оырндау, бұрыштап тігетін машиналарда шабадандар мен арқа сөмкелерін, жеңдік, бағандық машиналар мен тіреулі машиналарда шабадандарды тігу. Қолғапқа жиектеме тігу. Машинада спорт бұйымдарын тігу: қалқандар, қақпашының иықтығы мен кеуделігін, боксер пердесін, веложарыс пен мотожарысқа қатысатындарға велодулыға мен хоккей дулығаларын, мотокостюмдер, снарядтық қолғаптар, боксер грушаларын, қорғаныс қалақшаларын тігу. Ойыншы қалқанына тостақ пен басқа бөліктерін тігу. Қолмен спорт бұйымдарын тігу: қалқан мен спорт доптары, боксер грушалары, қорғаныс бақалшақ, қақпашы қолғабы. Қолғаптарды қолмен денталық әдіспен тігу
	Материалдар, шикізат, шала өнімдер	Тігін машинасы	З 2.4: аса күрделі бұйымдарды машинада тігу жұмыстарын орындау: жолды машиналарда қолғаптарды, бұрыштап тігетін машиналарда қатты құрастырымды қорапшаларды; жіптерін жиектеумен бұрыштап тігетін машиналарда шабадан мен арқа сөмкелері, машинада спорт бұйымдарын тігу: мотокостюмдер, боксер қолғаптары, ойыншы, қылыштасушы, қақпашы мен боксер қолғаптары. Қыл салғаннан кейін ойыншы қолғабының білігі мен бүйір жіктерін тігу. Шынтақтыққа тостақтар, крага мен ойыншы қалқанына серіппелер тігу. Жабын мен спорт доптарын машинада тігу, фигуралы пішілген достар мен жабындарды қолмен тігу.
Ф 3	Жабдық тораптары мен тетіктері, жұмысшы орын беті	Жабдыққа күтім жасау ережелері мен графиктері, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесі, қауіпсіздік техникасы ережесі	З 3.1: Жабдықты тазарту, жұмыс орнын жинастыру
	Шикізат, материалдар шығыны, дайындалған өнім көлемдері	Журналдар, құжаттама, жүргізу ережесі	З 3.2: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу

5-кесте

Былғары галантерея бұйымдарын тігушінің құзыреттігіне қойылатын талаптар 1-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі		Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: қызмет көрсетілетін жабдық пен аспап дұрыстығын тексеру, материалдар, шикізат пен шала өнімдерді дайындау	Жабдықты тексеру мен дайындау, шикізат пен материалдарды дайындау дағдылары	Былғары галантерея бұйымдарын өндірудің технологиялық схемасын, шикізат қасиеттерін, оған қойылатын талаптарды білу
Былғары галантерея бұйымдарын тігушінің құзыреттігіне қойылатын талаптар 2-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі		Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: қызмет көрсетілетін жабдық пен аспап дұрыстығын тексеру, материалдар, шикізат пен шала өнімдерді дайындау	Жабдықты тексеру мен дайындау, шикізат пен материалдарды дайындау дағдылары	Былғары галантерея бұйымдарын өндірудің технологиялық схемасын, шикізат қасиеттерін, оған қойылатын талаптарды білу
З 1.2		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: материал мен шикізаттарды, шала өнімдерді жұмысқа дайындау	Шикізат пен материалдарды дайындау дағдылары	Қолданылатын материалдар қасиеттері, олардың сапасына қойылатын талаптар
Былғары галантерея бұйымдарын тігушінің құзыреттігіне қойылатын талаптар 3-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі		Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: қызмет көрсетілетін жабдық пен аспап дұрыстығын тексеру, материалдар, шикізат пен шала өнімдерді дайындау	Жабдықты тексеру мен дайындау, шикізат пен материалдарды дайындау дағдылары	Былғары галантерея бұйымдарын өндірудің технологиялық схемасын, шикізат қасиеттерін, оған қойылатын талаптарды білу
З 1.2		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: материал мен шикізаттарды, шала өнімдерді жұмысқа дайындау	Шикізат пен материалдарды дайындау дағдылары	Қолданылатын материалдар қасиеттері, олардың сапасына қойылатын талаптар
З 3.1		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру. Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау:	Жабдық тораптары мен тетіктерін тазарту дағдысы, қоқымды жою, жұмыс орнын тазарту	Жабдыққа күтім жасау ережесі мен кестесін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін, қауіпсіздік техникасы, өртке қарсы қауіпсіздікті, ішкі тәртіп ережелерін білуі керек.
З 3.2		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда дербестігін және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу	Есеп жүргізу және қабылданған құжатты жүргізу қағидалары	Шикізат, материалдар, асай-мүсей шығындарының нормалары, құжаттама жүргізу ережесі
Былғары галантерея бұйымдарын тігушінің құзыреттігіне қойылатын талаптар 4-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер		Білік пен дағдылар	Білімі
З 2.1	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: ілмек тігу, түйме қадау, қолғаптарды жұптастырып тігу, жіп түю, ілмекті бүктеп немесе түйістіріп жіппен бекіту		Жұмысты қолмен орындау дағдысы	Мыналарды білуі керек: бұйым элементтерін қолмен тіру жұмыстарын орындау тәсілдерін, бұйым түрлерін, ине мен жіп нқмірлерін, орындалатын операцияға қойылатын талаптар, өңдеу ақаулары, туындау себептері мен алдын ала және жою тәсілдер
З 2.2	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижеге, ілмек тігу, түйме қадау, қолғаптарды жұптастырып тігу, жіп түю, ілмекті бүктеп немесе түйістіріп жіппен бекіту Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: Бүктеме, қапсырма, әрлеу сызықтарын, бедерлі ойықтарды тігу, бізбен қадап екі инемен бұйымды тігу, белгі тулары үшін қорапша түбін тігу. Машина тіге алмаған телімдерді жеткізе тігу		Жұмысты машинамен және қолмен тігу дағдысы.	Мыналарды білуі керек: жұмыс қағидаты, бір класты тігін машиналарын техникалық пайдалану мен реттеу ережесін, қарапайым бұйымдарды тігу бойынша жұмыстарды орындау талаптары мен тәсілдері, бақылау-өлшеу аспаптарының арналуы мен қолдану ережесі
З 2.3	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижеге, ілмек тігу, түйме қадау, қолғаптарды жұптастырып тігу, жіп түю, ілмекті бүктеп немесе түйістіріп жіппен бекіту Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық жағдайларды шешу: білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгіліден әрекет тәсілін таңдау. Машинада күрделі жұмыстарды тігу жұмыстарын орындау:		Машинада күрделі бұйымдарды тігу дағдысы	Әмбебап құралдарды қолдану ережесі мен құрылымын білу, орташа қиындықты бұйымдарды тігу бойынша жұмыс орындау тәсілдері
З 2.4	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижеге, ілмек тігу, түйме қадау, қолғаптарды жұптастырып тігу, жіп түю, ілмекті бүктеп немесе түйістіріп жіппен бекіту Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық жағдайларды шешу: Аса күрделі бұйымдарды машинада тігу жұмыстарын орындау		Аса қиын бұйымдарды машинада тігу дағдысы	Мыналарды білуі керек: тігін машиналарының құрылымы, техникалық пайдалану және реттеу ережесі, аса күрделі бұйымдарды тігу бойынша жұмысты орындау тәсілдерін, ерекше арналған бұйымдарды дайындау бойынша ерекше қиын жұмыстарды орындау тәсілдері мен талаптары

"Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандартына 3-қосымша 1-кесте

Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасының мемлекеттік кәсіптердің жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	7442 Былғары аяқ киімдері мен былғарыдан жасалған өзге бұйымдар өндірумен айналысатын жұмыскерлер кәсібі
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	45-шығарылым, "Былғары-галантерея өндірісі" бөлімі
БТБА бойынша кәсіп	Былғары галантерея бұйымдарын тігуші
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
1	1
2	2
3	3-4

2-кесте

Еңбек шарттарына, біліміне және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін болатын жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйымдар)		Жасанды былғары өндіру кәсіпорындары
Зиянды және қауіпті факторлар, еңбек шарттары		Машиналар мен тетіктердің айналатын бөліктері, электр жабдығы, бу, полимер ерітіндісі
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Медициналық кері көрсеткіштердің және қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау беруден өтудің болмауы
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
1	Жұмыс орнында қысқы мерзімді оқу (нұсқаулық) және/немесе бастауыш білімнен төмен емес, негізгі орташа білімі болған жағдайда қысқа мерзімді курстар		Талап етілмейді
2	Жалпы орта білім, қысқа мерзімде курстар		1 жыл 1-деңгейде
3	Техникалық немесе кәсіптік білім		2 жыл 2-деңгейде

3-кесте

КС бірліктерінің тізбесі (кәсіптің еңбек функциялары)

Еңбек қызметінің №	Еңбек функциясының атауы
Ф 1	Жабдықтар, құрал-сайманды, бөлшектер мен материалдарды былғары галантерея бұйымдарын жинақтау процесіне дайындау. Жинақтау бойынша қарапайым бастапқы жұмыстарды орындау
Ф 2	Былғары галантерея бұйымдарын тігу процесін жүргізу. Сапасын бақылау
Ф 3	Машина, құрал-сайманды тазарту, жұмыс орнын жинау

4-кесте

КС бірліктерін сипаттау (функционалдық карта)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеті)
Ф 1	Жабдық, аспап	Көмекші аспаптар, жабдық	З 1.1: былғары галантерея бұйымдарын жинақтау бойынша жұмыстар жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындау
	Материалдар, шикізат, шала өнімдер	Көмекші аспаптар, жабдық	З 1.2: Жұмыс сипаттамалары. Бұйымдарды желіммен жинақтау және асай-мүсейлерді машинамен немесе қолмен бекіту бойынша қарапайым жұмыстарды орындау
Ф 2	Материалдар, шикізат, шала өнімдер	Негізгі және көмекші жабдық	З 2.1: Бұйым бөлшектерін машинада және қолмен жинақтау бойынша орташа қиындықты жұмыстарды орындау
	Материалдар, шикізат, шала өнімдер	Негізгі және көмекші жабдық	З 2.2: Бұйымдар мен бұйым элементтерін машина немесе қолмен желім, асай-мүсей, былғары демеуші көмегімен жинақтау бойынша қиын жұмыстар орындау
	Материалдар, шикізат, шала өнімдер	Негізгі және көмекші жабдық	З 2.3: Бұйымдар жинақтау бойынша аса қиын жұмыстарды машина немесе қолмен орында
Ф 3	Жабдық тораптары мен тетіктері, жұмысшы орын беті	Жабдыққа күтім жасау ережелері мен графиктері, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесі, қауіпсіздік техникасы ережесі	З 3.1: Жабдықты тазарту, жұмыс орнын жинастыру
	Шикізат, материалдар шығыны, дайындалған өнім көлемдері	Журналдар, құжаттама, жүргізу ережесі	З 3.2: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу

5-кесте

Былғары-галантерея бұйымдарын жинақтаушының құзыреттігіне қойылатын талаптар 1-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар		Білімі
З 1.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: былғары галантерея бұйымдарын жинақтау бойынша жұмыстар жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындау	Машинаны іске қосуды, қажетті материалдар мен құрал-сайманды дайындай білуі керек.		Білуі керек: қолданылатын жабдықты техникалық пайдалану және реттеу ережесі, қарапайым жұмыс аспаптарының түрі мен арналуын, қолданылатын желімдер мен асай-мүсейлерді, өңделетін бөлшектер мен бұйымдар түрлері мен арналуын білу
З 3.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігі және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау	Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау дағдысы		Жабдыққа күтім жасау ережесі мен кестесін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін, қауіпсіздік техникасы, өртке қарсы қауіпсіздікті, ішкі тәртіп ережелерін білуі керек.
Былғары-галантерея бұйымдарын жинақтаушының құзыреттігіне қойылатын талаптар 2-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер		Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: былғары галантерея бұйымдарын жинақтау бойынша жұмыстар жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындау		Машинаны іске қосуды, қажетті материалдар мен құрал-сайманды дайындай білуі керек.	Білуі керек: қолданылатын жабдықты техникалық пайдалану және реттеу ережесі, қарапайым жұмыс аспаптарының түрі мен арналуын, қолданылатын желімдер мен асай-мүсейлерді, өңделетін бөлшектер мен бұйымдар түрлері мен арналуын білу
З 1.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Жұмыс сипаттамалары. Бұйымдарды желіммен жинақтау және асай-мүсейлерді машинамен немесе қолмен бекіту бойынша қарапайым жұмыстарды орындау		Бұйымдарды желіммен жинақтау және асай-мүсейлерді машинамен немесе қолмен бекіту бойынша қарапайым жұмыстарды орындау дағдысы.	Қарапайым жинақтау жұмыстарын орындаудың техникалық талаптары мен тәсілдерін; өңдеу ақауларын, олардың туындау себептері мен оларды болдырмау және жою тәсілдерін білуі керек.
З 3.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігі және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау		Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау дағдысы	Жабдыққа күтім жасау ережесі мен кестесін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін, қауіпсіздік техникасы, өртке қарсы қауіпсіздікті, ішкі тәртіп ережелерін білуі керек.
Былғары-галантерея бұйымдарын жинақтаушының құзыреттігіне қойылатын талаптар 3-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер		Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: былғары галантерея бұйымдарын жинақтау бойынша жұмыстар жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындау		Машинаны іске қосуды, қажетті материалдар мен құрал-сайманды дайындай білуі керек.	Білуі керек: қолданылатын жабдықты техникалық пайдалану және реттеу ережесі, қарапайым жұмыс аспаптарының түрі мен арналуын, қолданылатын желімдер мен асай-мүсейлерді, өңделетін бөлшектер мен бұйымдар түрлері мен арналуын білу
З 1.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Жұмыс сипаттамалары. Бұйымдарды желіммен жинақтау және асай-мүсейлерді машинамен немесе қолмен бекіту бойынша қарапайым жұмыстарды орындау		Бұйымдарды желіммен жинақтау және асай-мүсейлерді машинамен немесе қолмен бекіту бойынша қарапайым жұмыстарды орындау дағдысы.	Қарапайым жинақтау жұмыстарын орындаудың техникалық талаптары мен тәсілдерін; өңдеу ақауларын, олардың туындау себептері мен оларды болдырмау және жою тәсілдерін білуі керек.
З 3.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігі және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау		Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау дағдысы	Жабдыққа күтім жасау ережесі мен кестесін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін, қауіпсіздік техникасы, өртке қарсы қауіпсіздікті, ішкі тәртіп ережелерін білуі керек.
З 3.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда дербестігін және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу		Есеп жүргізу және қабылданған құжатты жүргізу қағидалары	Шикізат, материалдар, асай-мүсей шығындарының нормалары, құжаттама жүргізу ережесі

"Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандартына 4-қосымша 1-кесте

Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасының мемлекеттік кәсіптердің жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	7442 Былғары аяқ киімдері мен былғарыдан жасалған өзге бұйымдар өндірумен айналысатын жұмыскерлер кәсібі
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	45-шығарылым, "Былғары-галантерея өндірісі" бөлімі
БТБА бойынша кәсіп	Қорапшы
Салалық, біліктілік шеңбері (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
1	1
2	2
3	3-4
4	5

2-кесте

Еңбек шарттарына, біліміне және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін болатын жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйымдар)		Былғары галантерея бұйымдарын өндіру кәсіпорындары
Зиянды және қауіпті факторлар, еңбек шарттары		Машиналар мен тетіктердің айналатын бөліктері
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Медициналық кері көрсеткіштердің және қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау беруден өтудің болмауы
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
1	Жұмыс орнында қысқы мерзімді оқу (нұсқаулық) және/немесе бастауыш білімнен төмен емес, негізгі орташа білімі болған жағдайда қысқа мерзімді курстар		Талап етілмейді
2	негізгі орта білімненен төмен емес негізгі орта жалпы білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби даярлық (білім беру ұйымы негізінде кәсіби даярлық бағдарламалары бойынша бір жылға дейін курстар немесе кәсіпорында оқу)		1 жыл 1-деңгейде
3	Жалпы орта білімі немесе негізгі орта білім не практикалық тәжірибесіз орта жалпы білімі болған жағдайда техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби даярлық (білім беру ұйымы негізінде кәсіби даярлық бағдарламалары бойынша бір жылға дейін курстар немесе кәсіпорында оқу)		2 жыл 2-деңгейде
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білімі (қосымша кәсіби даярлық), практикалық тәжірибе		3 жыл 3-деңгейде

3-кесте

КС бірліктерінің тізбесі (кәсіптің еңбек функциялары)

Еңбек қызметінің №	Еңбек функциясының атауы
Ф 1	Жабдықтар, негіздер мен материалдарды жасанды былғарыны бояу мен күйдіру процестерін жүргізуге дайындау. Қорап дайындау бойынша қарапайым жұмыстарды орындау
Ф 2	Қораптар дайындау процесін жүргізу. Технологиялық параметрлерін бақылау
Ф 3	Машина, құрал-сайманды тазарту, жұмыс орнын жинау

4-кесте

КС бірліктерін сипаттау (функционалдық карта)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеті)
Ф 1	Жабдық, аспап	Көмекші аспаптар, жабдық	З 1.1: Қораптар дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындау
	Материалдар, шикізат, шала өнімдер	Көмекші аспаптар, жабдық	З 1.2: Дайындық жұмыстарын орындау: картон ранттарын қағаз және коленкормен желімдеу, картон негізді қорапшаларға бүйір қабырғаларының кассеталарын жинақтау
Ф 2	Қораптар	Көмекші аспап, негізгі жабдық	З 2.1: Жұқа тақтайша немесе картон негізді қарапайым қорапшаларды дайындау. Қорапшаның картон түбін илеумен немесе бүйір қабырғаларының дайындамаларынан жасалған жинақпен жинақтау, дайындаманы қақпақ және қорап корпусымен біріктіру. Ішкі және сыртқы өлшемдерін алу. Қолмен тазартып тегістеу. Бояу, қораптың сыртқы әрлемесін әдемілеу. Қороаптың бүйір қабырғалары үшін картон дайындамаларды желімдеу. Картонды парақта немесе дайындамада желімдеу. Жұқа тақтай, металл немесе картон қалқаншаларын қорапшаға жинақтау. Сақина, сырға, кеуде белгісіне арналған қорапшалардың сыртын әдемілеу және барлық қорапшаларды әрлеу қағазымен ішін әдемілеу. Қақпағын корпусқа жұмсақ бекіту. Металл бұлғақтар мен құлыптарды қолмен жинау.
	Қораптар	Көмекші аспаптар, негізгі жабдық	З 2.2: Өлшеулер бойынша немесе өлшеу құралдарының көмегімен өлшемдерді тексерумен жұқа тақтайлы немесе картон негізді орташа қиындықты қорапшалар дайындау. Бүйір қабырға дайындамаларынан жұқа тақтау негіз жинақтау. Құрамен түзету: жазықтықты, жұқа тақтай негізінің қырларын қырнау. Танокта тазартумен сылап тегістеу. Сыртын әрлеу, қорапша қақпағына жастықшалар қою, жібек немесе барқытпен не оны алмастыратындармен әрленген салмалар дайындау. Металл бұлғақтар мен құлыптарды жанышпада немесе қолмен бекіту
	Қораптар	Көмекші аспап, негізгі жабдық	З 2.3: сырты мен ішін былғары, күдері, барқыт және жібекпен әрлеумен музыкалық аспаптар, бинокльдер, кино-, фотоаппараттары, ас үй құралдары, көрме тіреулері, сөрелері, блокноттар, бюварлар үшін күрделі қорапшалар дайындау. Бүйір қабырғаларының тіреулері мен түптері үшін ағаш материалдары немесе жұқа тақтайшаларды кесу, негіздің көлденең қырларын және оның қақпақ пен корпусқа кесіктерін өңдеу. Лакталған және жылтыратылған қорапшалар дайындау. Үлгілер бойынша көркемдігі жоғары зергерлік бұйымдар үшін қорапша корпусына салмалар дайындап салу. Беті мен табандыққа астарды тарту. Спиртті және сілтілі политурлар, тегістеу сылақтарын құрастыру
Ф 3	Жабдық тораптары мен тетіктері, жұмысшы орын беті	Жабдыққа күтім жасау ережелері мен графиктері, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесі, қауіпсіздік техникасы ережесі	З 3.1: Жабдықты тазарту, жұмыс орнын жинастыру
	Шикізат, материалдар шығыны, дайындалған өнім көлемдері	Журналдар, құжаттама, жүргізу ережесі	З 3.2: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу

5-кесте

Қорапшы құзыреттігіне қойылатын талаптар 1-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Қораптар дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындау	Қораптар дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындай білу	Пайдаланылатын құрал-сайманды, қағаз, коленкор мен картон сапасы мен қасиеттерін, қолданылатын желім түрлерін білуі керек
З 1.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Дайындық жұмыстарын орындау: картон ранттарын қағаз және коленкормен желімдеу, картон негізді қорапшаларға бүйір қабырғаларының кассеталарын жинақтау	Қарапайым бұйымдарды желімдеу мен жинақтауды орындау дағдысы	Бөлшектер олар үшін дайындалатын қорапшалар түржиынын білуі, желім қоспаларын әрлеу материалдарының бетіне жағу тәсілдерін білуі керек.
Қорапшы құзыреттігіне қойылатын талаптар 2-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Қораптар дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындау	Қораптар дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындай білу	Пайдаланылатын құрал-сайманды, қағаз, коленкор мен картон сапасы мен қасиеттерін, қолданылатын желім түрлерін білуі керек
З 1.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Дайындық жұмыстарын орындау: картон ранттарын қағаз және коленкормен желімдеу, картон негізді қорапшаларға бүйір қабырғаларының кассеталарын жинақтау.	Қарапайым бұйымдарды желімдеу мен жинақтауды орындау дағдысы	Бөлшектер олар үшін дайындалатын қорапшалар түржиынын білуі, желім қоспаларын әрлеу материалдарының бетіне жағу тәсілдерін білуі керек.
З 3.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігі және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау	Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау дағдысы	Жабдыққа күтім жасау ережесі мен кестесін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін, қауіпсіздік техникасы, өртке қарсы қауіпсіздікті, ішкі тәртіп ережелерін білуі керек.
Қорапшы құзыреттігіне қойылатын талаптар 3-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Қораптар дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындау	Қораптар дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу үшін бөлшектер, аспаптар, материалдарды дайындай білу	Пайдаланылатын құрал-сайманды, қағаз, коленкор мен картон сапасы мен қасиеттерін, қолданылатын желім түрлерін білуі керек
З 1.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Дайындық жұмыстарын орындау: картон ранттарын қағаз және коленкормен желімдеу, картон негізді қорапшаларға бүйір қабырғаларының кассеталарын жинақтау	Қарапайым бұйымдарды желімдеу мен жинақтауды орындау дағдысы	Бөлшектер олар үшін дайындалатын қорапшалар түржиынын білуі, желім қоспаларын әрлеу материалдарының бетіне жағу тәсілдерін білуі керек.
З 3.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігі және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау	Жабдықтар тазарту мен жұмыс орнын жинау дағдысы	Жабдыққа күтім жасау ережесі мен кестесін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін, қауіпсіздік техникасы, өртке қарсы қауіпсіздікті, ішкі тәртіп ережелерін білуі керек.
З 3.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда дербестігін және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу	Есеп жүргізу және қабылданған құжатты жүргізу қағидалары	Шикізат, материалдар, асай-мүсей шығындарының нормалары, құжаттама жүргізу ережесі
Қорапшы құзыреттігіне қойылатын талаптар 4-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 2.1	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Жұқа тақтайша немесе картон негізді қарапайым қорапшаларды дайындау	Жұқа тақтайша немесе картон негізді қарапайым қорапшаларды дайындау дағдысы	Сыртынан қағазбен немесе қағаз негізді ледеринмен әрленген қорапшаларды дайындаудың технологиялық процесін, жабдықтар мен құралдар арналуын, желімдердің әр түрі мен желімді қоспа мен сылақтар, сынамалар дайындау ережесін білу
З 2.2	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Өлшеулер бойынша немесе өлшеу құралдарының көмегімен өлшемдерді тексерумен жұқа тақтайлы немесе картон негізді орташа қиындықты қорапшалар дайындау.	Өлшеулер бойынша немесе өлшеу құралдарының көмегімен өлшемдерді тексерумен жұқа тақтайлы немесе картон негізді орташа қиындықты қорапшалар дайындау дағдысы	Мыналарды білуі керек: қорапшалар дайындаудың технологиялық процесі; жабдықтар, құралдар мен аспаптар құрылғысы мен пайдалану ережелері; қолданылатын материалдарға арналған тезникалық шарттар мен талаптар; желім, сылақ құрамы мен рецептурасы, күрделі емес сызбалар
З 2.3	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: сырты мен ішін былғары, күдері, барқыт және жібекпен әрлеумен музыкалық аспаптар, бинокльдер, кино-, фотоаппараттары, ас үй құралдары, көрме тіреулері, сөрелері, блокноттар, бюварлар үшін күрделі қорапшалар дайындау	Күрделі қорапшалар дайындау дағдысы, сылақ пен политурлар дайындау дағдысы	Қорапшалар дайындаудың технологиялық процесін, әрлеу материалдарының арналуы мен қасиеттерін, қорапшаларда бұйымдарды жинақтау ережесін, әрлеу материалдарын іріктеуді, сызбалар, рецептураларды оқуы, сылақ пен политурларды білуі, оларды дайындау мен қолдану ережелерін білуі керек

"Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандартына 5-қосымша 1-кесте

Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасының мемлекеттік кәсіптердің жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	3111 Техник-технолог
Басшылар, мамандар мен басқа қызметкерлер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы
БТБА бойынша кәсіп	Техник-технолог
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
4	4

2-кесте

Еңбек шарттарына, біліміне және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін болатын жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйымдар)		Былғары галантерея бұйымдарын өндіру кәсіпорындары
Зиянды және қауіпті факторлар, еңбек шарттары		Машиналар мен тетіктердің айналатын бөліктері
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Медициналық кері көрсеткіштердің және қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау беруден өтудің болмауы
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби даярлық)		Талап етілмейді

3-кесте

КС бірліктерінің тізбесі (кәсіптің еңбек функциялары)

Еңбек қызметінің №	Еңбек функциясының атауы
Ф 1	Өндірістік-технологиялық
Ф 2	Ұйымдастыру-басқару
Ф 3	Тәжірибелік-экспериментальдік

4-кесте

КС бірліктерін сипаттау (функционалдық карта)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеті)
Ф 1	Технологиялық карталар мен өндіріс схемалары	Технологиялық (техникалық) құжатты әзірлеу қағидалары мен талаптары	3.1.1 Технологиялық (техникалық) құжаттаманы, жұмыстың оңтайлы режимдерін, жабдықөа күтім жасау кестелерін, жуғыш ерітінділер рецептілерін және оларды дайындау режимдерін әзірлеу
	Өндірістік тәртіп, өнеркәсіптік санитария, үй-жайдың температуралық-ылғал режимі	Бақылау әдістері мен түрлері	З 1.2: Технологиялық және өндірістік тәртіптің сақталуына, өндіріс мәдениеті, өнеркәсіптік санитария, үй-жайдың температуралық-ылғал режимінің сақталуына бақылау
	Шикізат пен материалдар, дайын өнім, жуғыш ерітінділер	Сапаны бақылау әдістері мен түрлері	З 1.3: Шикізат пен материалдар, дайын өнім сапасын тексеруді жүзеге асыру
	Технологиялық жабдық	Бақылау әдістері мен түрлері	З 1.4: Технологиялық жабдықтың пайдалануына, белгіленген параметрлер сақталуына, сақтандыру, жөндеу, жабдықты тазарту кестелерінің сақталуына бақылау
Ф 2	Тапсырыс, мақсаттар, өндірістік міндеттер	Ұйымдастыру-басқару аспаптары	З 2.1: Орындаушылар ұжымының жұмысын ұйымдастыру, өндірістік жұмыстарды жоспарлау мен ұйымдастыру; жұмыстарды жоспарлау кезінде оңтайлы шешімдер таңдау. Өндіру уақытыныңғ негізделген нормаларын, қызмет көрсету аймақтарын белгілеу
	Өндіріс учаскелерінің технологиялық параметрлері	Сапаны бақылау әдістері мен түрлері	З 2.2: Өндірістің барлық учаскелерінде шығарылатын өнім саны мен сапасын бақылау; технологиялық процестердің экономикалық тиімділігін бағалауда, оны арттыру бойынша шаралар әзірлеуге қатысу
	Өндіріс учаскелерінің технологиялық параметрлері	Қауіпсіздік және өртке қарсы қауіпсіздік құралдары, қағидалары	З 2.3: өндірістің барлық учаскелерінде қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздікті қамтамасыз ету
	Өндірістік процесте қиындықтар, құзыреттік жетіспеушілігі	Біліктілікті арттыру әдістері мен тәсілдері	З 2.4: өндірістің барлық учаскелерінде жұмыскерлердің біліктілігін арттыруды ұйымдастыру, олардың жаңа техника және технология игеруін ұйымдастыру
Ф 3	Жаңа технологиялық жабдық	Сынау әдістері, режимдері	З 3.1: Жаңа технологиялық жабдықты сынау, жаңа режимдер, препараттар мен параметрлерді өндірістің барлық кезеңдерінде сынау
	Жаңа технологиялық жабдық	Сынау әдістері, режимдері	З 3.2: Жаңа, оның ішінле ресурс үнемдейтін технологияларды, жаңа жабдықтарды енгізу бойынша тәжірибелік-экспериментальдік жұмыстар жүргізу
	Өндірістік процесте қиындықтар, құзыреттік жетіспеушілігі	Жаңашылдық және оңтайландыру жұмыстарының әдістері мен тәсілдері	З 3.3: Ұжымда жаңашылдық және оңтайландыру жұмыстарын ұйымдастыру

5-кесте

Техник-технолог құзыреттігіне қойылатын талаптар 4-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Технологиялық (техникалық) құжаттаманы, жұмыстың оңтайлы режимдерін, жабдықөа күтім жасау кестелерін, жуғыш ерітінділер рецептілерін және оларды дайындау режимдерін әзірлеу	Құжаттама дайындау, кесте құру	Кәсіпорын қызметін ұйымдастыру мен оны басқару негіздерін, жүнді бастапқы өңдеу технологиясын, жабдықтарды техникалық пайдалану ережелерін білу
З 1.2	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Технологиялық және өндірістік тәртіптің сақталуына, өндіріс мәдениеті, өнеркәсіптік санитария, үй-жайдың температуралық-ылғал режимінің сақталуына бақылау	Өндіріске техникалық бақылауды жүзеге асыру	Кәсіпорынның қолданыстағы стандарттар, техникалық шарттар, технологиялық режимдер, техникалық пайдалану ережелері
З 1.3	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: Шикізат пен материалдар, дайын өнім сапасын тексеруді жүзеге асыру	Шикізат, материалдар, дайын өнімнің сәйкеспеушілігін көзбен шолып және зертханалық талдау негізінде анықтай білу	Мақта мен үліктің физика-механикалық және химиялық қасиеттерін, сәйкеспеушіліктер себептері мен жою әдістерін, стандарттар, сапа жөніндегі нұсқаулықтарды, жіктеу жұмыстарының әдістерін, қоқыстану түрлері мен дәрежесін анықтай білу
З 1.4	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: технологиялық жабдықтың пайдалануына, белгіленген параметрлер сақталуына, сақтандыру, жөндеу, жабдықты тазарту кестелерінің сақталуына бақылау	Жабдық жағдайын талдау және бағалау	Жабдық құрылғысы мен пайдалану ережелерін, оларға күтім жасау ережелерін білу
3.2.1	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Орындаушылар ұжымының жұмысын ұйымдастыру, өндірістік жұмыстарды жоспарлау мен ұйымдастыру; жұмыстарды жоспарлау кезінде оңтайлы шешімдер таңдау. Өндіру уақытыныңғ негізделген нормаларын, қызмет көрсету аймақтарын белгілеу	Заманауи бағдарламалық және ақпараттық технологиялардың техникалық құралдарын, озық халықаралық тәжірибені пайдалану	Өндірісті ұйымдастыру, үнемдеу, еңбекті нормалауды білу
З 2.2	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Өндірістің барлық учаскелерінде шығарылатын өнім саны мен сапасын бақылау; технологиялық процестердің экономикалық тиімділігін бағалауда, оны арттыру бойынша шаралар әзірлеуге қатысу	Шығарылатын өнім сапасын, санын анықтау	Жабдықтың өнімделігі мен өнім өндіру стандарттары, нұсқаулықтары, есептеу әдістерін білу
З 2.3	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: өндірістің барлық учаскелерінде қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздікті қамтамасыз ету	Өндірістің барлық учаскелерінде қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздікті қамтамасыз ету жағдайын талдау және бағалау, оларды қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдай білу	Еңбекті қорғау ережелері мен нормалары, қауіпсіздік техникасы, өнеркәсіптік санитария мен өртке қарсы жүйе, технологиялық жабдықты автомат басқару жүйелері
З 2.4	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: өндірістің барлық учаскелерінде жұмыскерлердің біліктілігін арттыруды ұйымдастыру, олардың жаңа техника және технология игеруін ұйымдастыру	Кәсіп негіздерін жұмыскерлердің оқуын жүргізу дағдысы, семинарлар, курстар жүргізу, оқыту бағдарламаларын құрастыру	Өз өндірісінің кәсіптері шеңберінде оқу әдістемелері мен бағдарламаларын білу

"Былғары галантерея өндірісі" кәсіби стандартына 6-қосымша

Келісу парағы

Ұйым атауы	Келісу күні
1. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау миинистрлігі	2013 жылғы 19 желтоқсандағы № 04-3-1-16/16973

Осы КС _____________________________________________________ тіркелді

Кәсіби стандарттар кәсіби стандарт тізбесіне енгізілді, тіркеу № ____

Хат (хаттама) № _________________ Күні ______________________________