Об утверждении Правил благоустройства территорий населенных пунктов Западно-Казахстанской области

Решение Западно-Казахстанского областного маслихата от 10 июля 2013 года № 11-3. Зарегистрировано Департаментом юстиции Западно-Казахстанской области 13 августа 2013 года № 3337. Утратило силу решением Западно-Казахстанского областного маслихата от 27 марта 2015 года № 23-12

Сноска. Утратило силу решением Западно-Казахстанского областного маслихата от 27.03.2015 № 23-12.

В соответствии с Кодексом Республики Казахстан "Об административных правонарушениях" от 30 января 2001 года, Экологическим кодексом Республики Казахстан от 9 января 2007 года, Законом Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", Законом Республики Казахстан от 16 июля 2001 года "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан", Законом Республики Казахстан от 24 марта 1998 года "О нормативных правовых актах" Западно-Казахстанской областной маслихат РЕШИЛ:
1. Утвердить прилагаемые Правила благоустройства территории населенных пунктов Западно-Казахстанской области.
2. Признать утратившим силу решение Западно-Казахстанского областного маслихата от 1 июня 2012 года № 3-2 "Об утверждении Правил благоустройства территории города Уральска" (зарегистрированное в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 3083 и опубликованное от 10 июля 2012 года в газетах "Орал Өңірі" и "Приуралье").
3. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования.

Председатель сессии А. Василец
Секретарь областного маслихата М. Құлшар

СОГЛАСОВАНО:

Исполняющий обязанности
Министра регионального развития
Республики Казахстан
_____________К. Ускенбаев
19.07.2013 г.

Утверждены
решением
Западно-Казахстанского
областного маслихата
от 10 июля 2013 года № 11-3

Правила
благоустройства территорий населенных
пунктов Западно-Казахстанской области

1. Общие положения

1. Правила благоустройства территорий населенных пунктов Западно-Казахстанской области (далее - Правила) разработаны в соответствии с Кодексом Республики Казахстан "Об административных правонарушениях" Экологическим кодексом Республики Казахстан, Законом Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан", Законом Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" и другими нормативными правовыми актами Республики Казахстан.
2. Правила устанавливают единые и обязательные к исполнению требования в сфере благоустройства, определяют порядок уборки и содержания территорий населенных пунктов области.
3. Организация работ по благоустройству и санитарному содержанию территорий городов и сельских населенных пунктов возлагается на акимов района (города областного значения), района в городе, города районного значения, поселка, аула (села), аульных (сельских) округов, некоммерческие объединения, собственников помещений (квартир) в многоквартирных жилых домах, созданных с целью управления объектами кондоминиума, органы местного самоуправления, собственников и (или) пользователей зданий, строений, сооружений, земельных участков и землепользователей.

2. Основные понятия

4. В настоящих Правилах используются следующие понятия:
1) проезжая часть – элемент дороги, предназначенный для движения безрельсовых транспортных средств;
2) контейнер - емкость для сбора твердых бытовых отходов;
3) сбор отходов – деятельность, связанная с изъятием, накоплением и размещением отходов в специально отведенных местах или на объектах, включающая сортировку отходов с целью их дальнейшей утилизации или удаления;
4) транспортировка отходов – перевозка отходов от мест их образования или хранения к местам или объектам обработки, утилизации или удаления;
5) сооружение - искусственно созданный объемный, плоскостной или линейный объект, (наземный, надводный и (или) подземный, подводный) имеющий естественные или искусственные пространственные границы и предназначенный для выполнения производственных процессов, размещения и хранения материальных ценностей или временного пребывания (перемещения) людей, грузов а также размещения (прокладки, проводки) оборудования или коммуникаций. Сооружение также может иметь художественно-эстетическое, декоративно-прикладное, либо мемориальное назначение;
6) санитарная очистка – система мероприятий, имеющих целью сбор, удаление и обезвреживание отходов, образующихся в населенном месте в результате жизнедеятельности населения;
7) жидкие отходы - любые отходы в жидкой форме, за исключением сточных вод;
8) тротуар - элемент дороги, предназначенный для движения пешеходов, примыкающий к проезжей части или отделенный от нее газоном;
9) уполномоченный орган - государственное учреждение в области жилищно-коммунального хозяйства городов и районов (далее - уполномоченный орган);
10) места массового отдыха населения – территории, выделенные в генеральных планах застройки городов, схемах районной планировки и развития пригородной зоны, в зонах размещения курортов, санаториев, домов отдыха, пансионатов, баз туризма, организованного отдыха населения (городские пляжи, парки, спортивные базы и их сооружения на открытом воздухе).

3. Общие требования

5. Физические и юридические лица производят в границах отведенной и прилегающей территорий уборку, а также уход, содержание элементов благоустройства согласно архитектурным, санитарным и экологическим требованиям.
6. Физические и юридические лица, в ведении которых находятся инженерные коммуникации, поддерживают санитарно-эстетическое состояние инженерных сетей и объектов и своевременно проводят ремонт соответствующих коммуникаций, проводят после их ремонта восстановление нарушенных покрытий и элементов.
7. Уборку и содержание отведенных и прилегающих территорий, подъездов к ним от городских улиц производят физические и юридические лица, в собственности и (или) пользовании которых находятся строения, расположенные на отведенных территориях, самостоятельно или по договору со специализированными предприятиями.
В случае если границы прилегающих к объектам территорий пересекаются, то уборка пересеченной части территории осуществляется в равных частях.
8. Собственникам и (или) пользователям зданий, сооружений, индивидуальных жилых строений необходимо своевременно заключать договоры на вывоз бытовых отходов или самостоятельно осуществлять операции по размещению и удалению отходов.
9. Территории объектов инженерной и транспортной инфраструктуры в отведенных границах благоустраиваются с учетом технических и эксплуатационных характеристик указанных объектов. Обязанности по благоустройству и содержанию территорий производятся собственниками и (или) пользователями объектов.
10. Физические или юридические лица (заказчики работ), производящие дорожно–ремонтные работы, должны принимать меры по замене пришедших в негодность люков, решеток ливневой канализации, расположенных на автодорогах, а также обустраивать спуски с пешеходных тротуаров в местах перехода дорог для проезда инвалидных, детских колясок и для удобства пешеходов на участках проводимых работ.
11. На территории городов и населенных пунктов области не допускается:
1) сброс смета, бытового мусора, снега и льда в водосточные коллекторы во избежание засорения водосточной сети;
2) вывоз, сброс мусора и снега в неустановленные места;
3) перевозка транспортными средствами сыпучих грузов без тщательного их укрытия, исключающего возможность загрязнения улиц и (или) проезжей части;
4) выдвижение или перемещение на проезжую часть магистралей, улиц и проездов, тротуары и газоны снега, счищаемого с внутриквартальных проездов, дворовых территорий, территорий предприятий, организаций, строительных площадок, объектов торговли и иного назначения;
5) размещение объявлений, плакатов, листовок, различных информационных материалов, нанесение надписей и графических изображений без согласия собственника и (или) пользователя объекта и вне отведенных для этих целей мест, а равно без предусмотренных законодательством Республики Казахстан необходимых разрешений или согласований, полученных в установленном порядке;
6) применение технической соли и других реагентов в качестве противогололедного реагента на тротуарах, посадочных площадках, остановках пассажирского транспорта, в парках, скверах, дворовых территориях и прочих пешеходных и озелененных зонах;
7) роторная переброска и перемещение загрязненного и засоленного снега, а также скола льда на газоны, цветники, кустарники и другие зеленые насаждения;
8) сброс опавшей листвы к комлевой части деревьев и кустарников;
9) выброс на проезжую часть различного мусора или предметов, создающих опасность для движения;
10) выброс из окон зданий, сооружений и жилых домов мусора и различных предметов;
11) стоянка, мойка и парковка транспортных средств вне установленных мест, вне специально выделенных и обозначенных соответствующими дорожными знаками и (или) разметками мест;
12) выдвижение, перемещение и складирование на проезжей части магистралей, улиц и проездов, тротуарах, на площади зеленых насаждений и газонах снега и скола льда, счищаемого с внутриквартальных проездов, дворовых территорий, территорий предприятий, организаций, строительных площадок, объектов торговли и иного назначения;
13) сброс бытового и строительного мусора, отходов производства, тары, спила деревьев, опавшей листвы, снега, жидких отходов, кроме мест, специально отведенных уполномоченным органом города или районов;
14) сброс неочищенных вод в водоемы;
15) сжигание мусора, опавшей листвы, тары, производственных отходов, разведение костров на внутренних территориях предприятий и организаций, в скверах, парках, контейнерах для твердых бытовых отходов;
16) устройство сливных и выгребных ям на территориях общего пользования;
17) стоянка, въезд служебного и личного автотранспорта на зеленые зоны дворовых и внутриквартальных территорий, детские, бельевые и контейнерные площадки, пешеходные дорожки и тротуары; допускается движение машин дорожно-эксплуатационных и коммунальных служб, а также подъезд по кратчайшему пути транспортных средств, подвозящих грузы к объектам расположенным непосредственно у обочин, тротуаров или пешеходных дорожек, при отсутствии других возможностей подъезда;
18) формирование снежных валов на пересечениях дорог, улиц и проездов в одном уровне и вблизи железнодорожных переездов, на участках дорог, оборудованных транспортными ограждениями или повышенным бордюром на тротуарах;
19) строительство и переоборудование дворовых установок, выгребных ям и мусоросборных площадок на территории жилого объекта, организации, учреждения.
12. Сбор и временное хранение отходов производства, образующихся в результате хозяйственной деятельности предприятий и организаций, осуществляется силами этих предприятий и организаций в специально оборудованных для этих целей местах в соответствии с утвержденными нормами образования и накопления отходов.
Складирование отходов на территории предприятий и организаций вне специально отведенных мест и превышение лимитов на их размещение не допускается.
13. К содержанию домашнего скота и птицы предъявляются следующие требования:
1) выпас скота и птиц разрешается только в специально отведенных для этого местах;
2) вывоз навоза и птичьего помета входит в обязанности собственника и (или) пользователя.

4. Организация уборки и очистки
территории городов и населенных пунктов,
основные требования к уборке

14. Система санитарной очистки территорий населенных мест предусматривает рациональный сбор, удаление, обезвреживание и утилизацию бытовых и производственных отходов и осуществляется специализированными организациями.
15. Физические и юридические лица независимо от форм собственности, также индивидуальные предприниматели, должны выполнять в соответствии с настоящими Правилами уборку, поливку и посыпку тротуаров песком, вывоз снега и мусора, очистку водостоков и дренажей в границах отведенной и прилегающий (по периметру объекта, но не далее проезжей части) территории.
16. Контейнеры для сбора твердо бытовых отходов оснащают крышками.
17. Количество специального автотранспорта определяется с учетом фактического развития застраиваемого участка и местных условий конкретного населенного пункта.
18. На территории домовладений, организаций, культурно-массовых учреждений, зон отдыха выделяют специальные площадки для размещения контейнеров для сбора отходов с подъездами для транспорта.
19. В местах общественного пользования устанавливаются урны. Очистка урн производится по мере их заполнения, но не реже одного раза в неделю.
20. Сбор жидких отходов в домовладениях, где нет централизованной канализации, оборудуются выгребные ямы с водонепроницаемым выгребом, наземная часть снабжается крышкой и решеткой для отделения твердых фракций. При наличии дворовых туалетов выгреб может быть общим.
21. При мойке проезжей части не рекомендуется выбивание струей воды смета и мусора на тротуары, газоны, посадочные площадки, павильоны остановок пассажирского транспорта, близко расположенные фасады зданий, объекты торговли и иного назначения.
22. В летний период производится полив дорожных покрытий.
23. Проезжая часть улиц, на которых отсутствует ливневая канализация, убирается специальными машинами.
24. В период листопада опавшие листья своевременно убираются. Собранные листья вывозятся на специально отведенные участки или на поля компостирования.
25. Заправка поливомоечных и подметально-уборочных машин осуществляется технической водой.
26. Уборка территории санитарно-защитных зон промышленных предприятий осуществляется собственниками и (или) пользователями данных предприятий.
27. Собственники и (или) пользователи зданий и сооружений, индивидуальных жилых строений должны своевременно заключать договоры на уборку бытовых отходов.

5. Особенности уборки
территории в зимнее время

28. Зимняя уборка проезжей части улиц и проездов городов и населенных пунктов области осуществляется в соответствии с требованиями настоящих Правил и инструкций, определяющих технологию работ, технические средства и применяемые противогололедные реагенты.
29. При уборке дорог в парках, лесопарках, садах, скверах, бульварах и других зеленых зонах допускается складирование снега, не содержащего химических реагентов, на заранее подготовленные для этих целей площадки при условии сохранности зеленых насаждений и обеспечения оттока талых вод.
30. Дорожки, садовые скамейки, урны, прочие элементы и малые архитектурные формы, а также пространство перед ними и с боков, подходы к ним очищаются от снега и наледи.
31. Наледь на тротуарах и проезжей части, образовавшаяся в результате аварий на инженерных сетях, скалывается и убирается собственниками и (или) пользователями сетей.
32. Технологическая операция вывоза снега осуществляется в два этапа:
1) первоочередной (выборочный) вывоз снега от остановочных павильонов пассажирского транспорта, наземных пешеходных переходов, с мостов и путепроводов, въездов на территорию больниц и других социально важных объектов;
2) окончательный (сплошной) вывоз снега производится по окончании первоочередного вывоза в соответствии с очередностью, определяемой уполномоченным органом.
33. Вывоз снега с улиц и проездов производится на специально подготовленные площадки.
34. Уборка тротуаров и лестничных сходов на мостовых сооружениях осуществляется следующим образом:
1) тротуары и лестничные сходы мостовых сооружений очищаются на всю ширину до покрытия от свежевыпавшего и уплотненного снега;
2) в период интенсивного снегопада тротуары и лестничные сходы мостовых сооружений обрабатываются противогололедными материалами, расчищаются проходы для движения пешеходов;
3) при оповещении о гололеде или его возникновении мостовые сооружения, в первую очередь лестничные сходы, а затем и тротуары, обрабатываются противогололедными материалами.
35. Тротуары, дворовые территории и проезды очищаются от снега и наледи до асфальта, снег и скол вывозятся на специально подготовленные площадки. При возникновении наледи (гололеда) производится обработка мелким песком.
36. Снег, счищаемый с дворовых территорий и внутриквартальных проездов, временно складируется на территории дворов в местах, не препятствующих свободному проезду автотранспорта и движению пешеходов, с последующим обязательным вывозом.
37. Складирование снега на внутридворовых территориях должно предусматривать отвод талых вод.
Места временного складирования снега после снеготаяния должны быть очищены от мусора и благоустроены.
38. В зимнее время собственниками и (или) пользователями зданий, в жилых домах органами управления объектами кондоминиума должна быть организована своевременная очистка кровли от снега, наледи и сосулек.
39. Очистка кровли зданий и жилых домов от снега, наледеобразований со сбросом его на тротуары допускается только в светлое время суток с поверхности ската кровли, обращенной в сторону улицы. Сброс снега с остальных скатов кровли, а также с плоской кровли должен производиться на внутренние дворовые территории.
Перед сбросом снега необходимо провести охранные мероприятия, обеспечивающие безопасность движения пешеходов. Сброшенные с кровли зданий и жилых домов снег и наледь убираются и размещаются у края проезжей части для последующего вывоза специализированным предприятием.

6. Уборка дорог, остановочных площадок

40. Уборку и содержание проезжей части улиц по ширине площадей, дорог и проездов дорожной сети городов и населенных пунктов, парковочных карманов, а также набережных, мостов, путепроводов производят специализированные предприятия на основании договора государственных закупок, заключенного с уполномоченным органом, на производство данных работ.
41. Для обеспечения бесперебойной технологической уборки дорожного полотна от мусора, грязи и снега вдоль магистральных улиц в местах непосредственной близости объектов массового посещения не допускается стоянка автотранспортных средств ежедневно с 23.00 до 7.00 часов, в соответствующих местах устанавливаются необходимые дорожные знаки.
42. Подметание дорожных покрытий, осевых и резервных полос, прибордюрной части магистралей, улиц и проездов осуществляется с предварительным увлажнением дорожных покрытий по графику, утвержденному уполномоченным органом.
43. Проезжая часть дорог, осевые и резервные полосы, обозначенные линиями регулирования, полностью очищаются от всякого вида загрязнений, от песка и различного мелкого мусора.
44. Обочины дорог очищаются от крупногабаритного и другого мусора. При выполнении работ не допускается перемещение мусора на проезжую часть улиц и проездов.
45. Уборку остановочных площадок пассажирского транспорта городов и населенных пунктов производят предприятия, осуществляющие уборку проезжей части.
46. Уборку территорий вокруг мачт и опор установок наружного освещения и контактной сети, расположенных на тротуарах, производят предприятия, ответственные за уборку территорий.
47. Уборку территорий, прилегающих к трансформаторным и распределительным подстанциям, другим инженерным сооружениям, работающим в автоматическом режиме, а также к опорам линий электропередачи, производят владельцы данных объектов. Уборка и содержание территорий охранных зон под наземными трубопроводами производится собственниками и (или) пользователями сетей.
48. Уборку мест временной уличной торговли и общественного питания, прилегающих к ним территорий до проезжей части улиц производят собственники и (или) пользователи данных объектов. Не допускается складирование тары на прилегающих газонах, крышах торговых палаток, киосков и других объектов торговли.
49. При возникновении подтоплений, вызванных сбросом воды (откачка воды из котлованов, аварии на инженерных сетях), ответственность за их ликвидацию возлагается на организации, допустившие указанные нарушения.

7. Содержание малых архитектурных форм

50. Территории жилой застройки, общественные зоны, скверы, улицы, парки, площадки для отдыха оборудуются малыми архитектурными формами.
51. Малые архитектурные формы могут быть стационарными и мобильными, их количество и размещение определяются проектами благоустройства территорий.
52. Малые архитектурные формы для территорий общественной застройки, площадей, улиц, скверов, парков, набережных изготавливаются по индивидуальным проектам.
53. Проектирование, изготовление и установка малых архитектурных форм при новом строительстве в границах застраиваемого участка осуществляется заказчиком в соответствии с утвержденной проектно-сметной документацией.
54. Конструктивные решения малых архитектурных форм должны обеспечивать их устойчивость и безопасность пользования.
55. Содержание и ремонт малых архитектурных форм должны осуществлять их собственники и (или) пользователи.

8. Благоустройство территорий жилого назначения

56. Территория, прилегающая к жилому зданию, благоустраивается, озеленяется, освещается и ограждается, подъездные пути и пешеходные дорожки должны иметь твердое покрытие.
57. Свободные от застройки и дорог территории объектов должны благоустраиваться и озеленяться.
58. Озелененные территории общего пользования благоустраиваются и оборудуются малыми архитектурными формами: фонтанами и бассейнами, лестницами, пандусами, подпорными стенками, беседками, светильниками. Число светильников следует определять по нормам освещенности территорий.
59. На территории жилых кварталов, микрорайонов, а также на придомовых территориях, в границах отведенного земельного участка соблюдается следующий порядок:
1) территория должна содержаться в чистоте, покрытия отмостков, тротуаров, пешеходных дорожек, внутриквартальных проездов и дорог должны быть без дефектов;
2) не допускается самовольное строительство во дворах различного рода хозяйственных или вспомогательных построек;
3) не допускается загромождение придомовых территорий строительными материалами;
4) своевременно производится осмотр и очистка инженерных коммуникаций и колодцев.

9. Порядок производства земляных
работ, содержание инженерных
сооружений и коммуникаций

60. Физические и юридические лица, в ведении которых находятся инженерные коммуникации, поддерживают санитарно-эстетическое состояние инженерных сетей и объектов и своевременно проводят их ремонт, последующее восстановление нарушенных покрытий и элементов.
61. Физические и юридические лица, в ведении которых находятся инженерные коммуникации, должны контролировать их техническое состояние и не допускать нарушение благоустройства городов и населенных пунктов, а именно:
1) не допускать затопления территорий и образования льда, контролировать санитарное состояние отведенных и охранных зон, контролировать целостность крышек люков, перекрытий колодцев и камер, нахождение решеток ливневой канализации на уровне твердого покрытия и содержание их в исправном состоянии;
2) контролировать состояние твердого, либо грунтового покрытия над подземными сетями, которые могут нарушиться вследствие несоблюдения правил монтажа, обратной засыпки и эксплуатации, производить своевременный ремонт, очистку и окраску надземных инженерных коммуникаций, конструкций и сооружений.
62. Все физические и юридические лица, работа которых связанна с прокладкой, ремонтом и реконструкцией инженерных коммуникаций путем разрушения дорожных покрытий, тротуаров, газонов, элементов благоустройства и инженерных сооружений, необходимо проводить только при наличии письменного разрешения (ордера), выданного уполномоченным органом.
В ордер включаются требования о сроках и условиях восстановления благоустройства нарушенных покрытий. Ответственность за выполнение работ, связанных с прокладкой, ремонтом и реконструкцией инженерных коммуникаций путем разрушения дорожных покрытий, тротуаров, газонов, элементов благоустройства и инженерных сооружений несут собственники и (или) пользователи объектов.
63. По окончании восстановительных работ, в случаях разрушения или просадки восстановленных участков в течение двух лет из-за некачественно выполненных работ, физические или юридические лица (заказчики работ) должны повторно восстановить нарушенное покрытие.
64. Если при разрытии обнаружены подземные коммуникации, не обозначенные на проекте, то производитель работ уведомляет об этом уполномоченный орган и организацию, которой могут принадлежать эти коммуникации.
65. Профилактическое обследование, очистка каналов, труб и дренажей, предназначенных для отвода поверхностных и грунтовых вод с территорий городов и населенных пунктов, очистка коллекторов ливневой канализации, дождеприемных колодцев производятся эксплуатирующими предприятиями; на дворовых территориях - органами управления объектом кондоминиума; на частных участках и территориях предприятий - владельцами территорий.

10. Проведение аварийных работ

66. При возникновении аварии собственник и (или) пользователь инженерных коммуникаций и сооружений, эксплуатирующая организация незамедлительно принимают меры по ликвидации аварии и устранению последствий. При этом обеспечивается безопасность людей и движения транспорта, а также сохранность расположенных вблизи наземных или подземных сооружений, объектов инфраструктуры, зеленых насаждений.
67. Одновременно с направлением аварийной бригады к месту аварии эксплуатирующая организация сообщает о характере и месте аварии в организации, имеющие в районе аварии наземные или подземные сооружения, в уполномоченный орган и органы внутренних дел, а также другие заинтересованные службы.
68. Физические и юридические лица, имеющие в зоне аварии наземные или подземные сооружения, при получении информации об авариях направляет на места своих представителей с исполнительными чертежами, которые должны указать расположение подведомственных им сооружений и инженерных коммуникаций на местности.
69. Физические и юридические лица, складирующие материалы или другие ценности вблизи места аварии, по требованию сотрудников аварийных работ освобождают участок.
70. Место производства аварийных работ ограждается щитами или заставками установленного образца с устройством аварийного освещения и установкой красных габаритных фонарей. На проезжей части улицы (магистрали) по согласованию с органами внутренних дел устанавливаются соответствующие дорожные знаки. Лица, ответственные за производство работ по ликвидации аварии, контролируют работу аварийного освещения, наличие ограждений (заставок), дорожных знаков до полного окончания работ.
71. Для ликвидации последствий аварии и восстановления благоустройства территории необходимо оформить разрешение на производство земляных работ в течение суток со дня возникновения аварии. В случае не оформления разрешения на производство земляных работ в установленные сроки какие-либо земляные работы считаются несанкционированными.
72. Восстановление нарушенного дорожного покрытия и других элементов благоустройства осуществляется эксплуатирующими организациями инженерных сетей немедленно после завершения аварийных работ.
73. Производство плановых работ под предлогом аварийных не допускается.

11. Содержание наружного освещения и фонтанов

74. Освещение территорий городов и населенных пунктов обеспечивается эксплуатирующими организациями посредством установок наружного освещения (далее - УНО), к которым относятся:
1) устройства электроснабжения, распределительные сети;
2) устройства защиты и заземления электросетей;
3) устройства управления;
4) опоры кронштейнов, тросовых подвесов.
75. Содержание и обслуживание УНО включает следующие мероприятия:
1) поддержание технически исправного состояния УНО, при котором количественные и качественные показатели соответствуют заданным параметрам, включая замену ламп и вышедших из строя рассеивателей в светильниках, чистку светильников, замеры уровня освещенности;
2) обеспечение регламентируемого режима работы УНО, контроль за своевременным включением и выключением по графику, выявление не горящих светильников, повреждений, немедленное их устранение;
3) окраска металлических опор, кронштейнов и элементов УНО в зависимости от состояния покрытия.
76. Включение наружного освещения улиц, площадей, набережных и других объектов производится при снижении уровня естественной освещенности в вечерние сумерки, а отключение при повышении уровня естественной освещенности в утренние сумерки.
77. Вывоз вышедших из строя опор освещения на основных магистралях осуществляется эксплуатирующими предприятиями незамедлительно; на остальных территориях, а также демонтируемых опор - в течение суток.
78. Ответственность за состояние и эксплуатацию фонтанов возлагается на эксплуатирующую организацию.
79. Сроки включения фонтанов, режимы их работы, график промывки и очистки чаш, технологические перерывы и окончание работы определяются уполномоченным органом.
80. В период работы фонтанов очистка водной поверхности от мусора производится ежедневно. Эксплуатирующая организация содержит фонтаны в чистоте и в период их отключения.

12. Ответственность за нарушение Правил

81. За нарушение настоящих Правил, физические и юридические лица несут ответственность в соответствии с Кодексом Республики Казахстан "Об административных правонарушениях".

Батыс Қазақстан облысының елді мекендерінің аумағын абаттандыру Ережесін бекіту туралы

Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының 2013 жылғы 10 шілдедегі № 11-3 шешімі. Батыс Қазақстан облысы Әділет департаментінде 2013 жылғы 13 тамызда № 3337 болып тіркелді. Күші жойылды - Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының 2015 жылғы 27 наурыздағы № 23-12 шешімімен

Ескерту. Күші жойылды - Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының 27.03.2015 № 23-12 шешімімен.

"Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 30 қаңтардағы Кодексіне, Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексіне, "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңына, "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі Заңына, "Нормативтік құқықтық актілер туралы" Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 24 наурыздағы Заңына сәйкес Батыс Қазақстан облыстық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:
1. Қоса беріліп отырған Батыс Қазақстан облысының елді мекендерінің аумағын абаттандыру Ережесі бекітілсін.
2. Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының 2012 жылғы 1 маусымдағы № 3-2 "Орал қаласының аумағын абаттандыру Ережесін бекіту туралы" шешімінің (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3083 болып тіркелген, 2012 жылғы 10 шілдедегі "Орал өңірі" және "Приуралье" газеттерінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.
3. Осы шешім алғаш ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Сессия төрағасы А. Василец
Облыстық мәслихат хатшысы М. Құлшар

КЕЛІСІЛДІ:

Қазақстан Республикасы
Өңірлік даму Министрінің
міндетін атқарушы
_____________Қ. Өскенбаев
19.07.2013 ж.

2013 жылғы 10 шілдедегі № 11-3
Батыс Қазақстан
облыстық мәслихатының
шешімімен
бекітілді

Батыс Қазақстан облысының елді
мекендерінің аумағын абаттандыру
ережесi

1. Жалпы ережелер

1. Батыс Қазақстан облысының елді мекендерінің аумағын абаттандыру ережесі (бұдан әрі - Ереже) "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне, Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексіне, "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының Заңына, "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына және Қазақстан Республиканың өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес дайындалды.
2. Ереже Батыс Қазақстан облысы елді мекендерінің аумағын абаттандыру саласындағы бірыңғай және орындалуға міндетті талаптарды, сондай-ақ аумақты жинау, оны талапқа сай ұстау тәртібін белгілейді.
3. Қалалар мен елді мекендердің аумағын абаттандыру және оларды санитарлық талапқа сай ұстау жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру аудан (облыстық маңызы бар қала), қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл (село), ауылдық (селолық) округ әкімдеріне, коммерциялық емес бірлестіктерге, кондоминиум объектілерін басқару мақсатында құрылған көппәтерлі тұрғын үйлердегі үй-жайлар (пәтер) иелеріне, жергілікті өзін-өзі басқару органдарына, ғимараттар, құрылымдар, құрылыстар, жер телімдерін иеленушілерге және (немесе) пайдаланушыларға, жер пайдаланушыларға жүктеледі.

2. Негiзгi ұғымдар

4. Осы Ережеде келесі ұғымдар қолданылады:
1) жүргін бөлік – жолдың рельссіз көлiк құралдарының қозғалысына арналған элементi;
2) контейнер - қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға арналған сыйымды ыдыс;
3) қалдықтарды жинау – қалдықтарды одан әрі кәдеге жарату немесе жою мақсатында оларды сұрыптауды қамтитын қалдықтарды арнайы бөлінген орындарға немесе объектілерге шығаруға, жинау және орналастыруға байланысты қызмет;
4) қалдықтарды тасымалдау – қалдықтарды олардың пайда болған немесе сақталған жерінен өңдеу, кәдеге жарату немесе жою орындарына немесе объектілеріне тасымалдау;
5) құрылыс – табиғи немесе жасанды кеңістік шекаралары бар және өндірістік процестерді орындауға, материалдық құндылықтарды орналастыруға және сақтауға немесе адамдарды, жүктерді уақытша орналастыруға (орын ауыстыруға), сондай-ақ жабдықтарды немесе коммуникацияларды орналастыруға (төсеуге, жүргізуге) арналған жасанды жасалған көлемді, тегіс немесе желілік объектісі (жер үсті, су беті және (немесе) жер асты, су асты). Ғимарат көркемдік-эстетикалық, әшекей-қолданбалы немесе мемориалдық мақсатта да болуы мүмкін;
6) санитариялық тазарту – мақсаты елді мекенде халықтың тіршілік әрекетінде нәтижесінде пайда болатын қалдықтарды жинау, жою және залалсыздандыру болып табылатын іс-шаралар жүйесі;
7) сұйық қалдықтар - ағын суларды қоспағанда, сұйық түрдегі кез-келген қалдықтар;
8) тротуар – жолдың жүргін бөлігімен қатарлас немесе одан газонмен бөлінген жаяу жүргiншiнің қозғалуына арналған элементі;
9) уәкiлеттi орган - қалалар мен аудандардағы тұрғын үй- коммуналдық шаруашылық саласындағы мемлекеттiк мекеме (бұдан әрі - уәкiлеттi орган);
10) халықтың жаппай демалу орындары – қалалардың құрылыстық бас жоспарларында, аудандық жоспарлау және қала маңындағы аймақты дамыту сұлбаларында курорттар, санаторийлер, демалыс үйлері, пансионаттар, туризм базалары, халықтың ұйымдастырылған демалыс орындары (қалалық жағажайлар, саябақтар, спорттық базалар және олардың ашық жердегі ғимараттары) орналастырылған аймақтарда бөлінген аумақтар.

3. Жалпы талаптар

5. Жеке және заңды тұлғалар бөлінген және іргелес аумақтардың шекараларын жинауды жүзеге асырады, сондай-ақ абаттандыру элементтерін сәулеттік, санитарлық және экологиялық талаптарға сай күтіп, ұстайды.
6. Қарамағында инженерлік коммуникациялары бар жеке және заңды тұлғалар инженерлік желілер мен объектілердің санитарлық-эстетикалық жағдайын күтіп ұстайды және тиісті коммуникацияларға уақтылы жөндеу жүргізеді, оларды жөндегеннен кейін, бұзылған жабынды қабаттары мен элементтерін қайта қалпына келтіреді.
7. Меншігінде және (немесе) пайдалануында бөлінген аумақтарда орналасқан құрылыстары бар жеке және заңды тұлғалар бөлінген және іргелес аумақтарды, оларға қала көшелерінен кіреберістерді өз бетінше немесе мамандандырылған кәсіпорындармен жасалған келісім-шарт бойынша жинайды, күтіп-ұстайды.
Егер объектіге іргелес аумақ шекаралары қиылысқан жағдайда, аумақтың қиылысқан бөлігін жинау тең бөліктерде жүзеге асырылады.
8. Ғимараттардың, құрылыстардың, жеке тұрғын үй құрылыстарының меншік иелері және (немесе) пайдаланушылары қатты тұрмыстық қалдықтарды шығаруға уақтылы келісім-шарт жасаулары қажет немесе қалдықтарды орналастыру және жою жұмыстарын өз бетімен жүзеге асыруы тиіс.
9. Бөлінген шекарадағы инженерлік және көліктік инфрақұрылым объектілерінің аумағы көрсетілген объектілердің техникалық және пайдалану сипаттамалары есебімен абаттандырылуы қажет. Аумақтарды абаттандыру және күтіп, ұстау бойынша міндеттемелер объектілердің меншік иелеріне және (немесе) пайдаланушыларымен жүргізіледі.
10. Жол жөндеу жұмыстарын жүргізуші заңды және жеке тұлғалар (жұмысқа тапсырыс берушілер) автомобиль жолдарында орналасқан жарамсыз люктерді, нөсер кәріздерінің торларын ауыстыру жөнінде шаралар алуы тиіс, сондай-ақ жұмыс жүріп жатқан учаскелерде жаяу жүргіншілерге жағдай жасау үшін және мүгедектердің, балалардың арбаларын жаяу жолдардан түсіруге, жолдан өтуге арналған жерлерді жайластыруы керек.
11. Облыс қалаларының және елді мекендерінің аумағында жол берілмейді:
1) суаққы желiсiнің қоқыс басуын болдырмау үшiн суаққы коллекторларына сыпырындыны, тұрмыстық қоқыстарды, қарды және мұзды тастауға;
2) белгіленбеген орындарға қоқыстар мен қарды шығаруға, тастауға;
3) көшелер мен жол бойын ластауға жол бермеу үшін мұқият қымталмаған сусымалы жүктерді көлік құралдарымен тасымалдауға;
4) магистральдар, көшелер мен өту жолдарының, тротуарлардың және көгалдардың өту бөліктеріне сауда объектілерінен, құрылыс алаңдарынан, кәсіпорындар мен ұйымдар аумақтарынан, аулалық аумақтардан, кварталішілік өткелдерінен және тағы басқаларынан тазаланатын қарды шығаруға немесе ысыруға;
5) объектінің меншік иесінің келісімінсіз және (немесе) осы мақсаттар үшін бөлінген жерлерден тыс орындарға, Қазақстан Республикасы заңнамаларында қарастырылмаған, белгіленген тәртіп бойынша қажетті рұқсатсыз және келісімсіз хабарландырулар, плакаттар, үндеулер, түрлі ақпараттық материалдарды, жазу-сызулар мен кескіндемелерді орналастыруға;
6) тротуарларда, отырғызу алаңдарында, жолаушылар көлігі аялдамаларында, саябақтарда, скверлерде, аула аумақтарында және өзге де жаяу жүргіншілер, көгалдандыру аймақтарында техникалық тұзды және басқа да реагенттерді көктайғаққа қарсы реагент ретінде пайдалануға;
7) ластанған және тұздалған қарды лақтыруға, орын ауыстыруға, көгалдарға, гүлзарларға, бұталар мен өзге де жасыл көгалдарға мұз ойындыларын ротормен лақтыруға;
8) ағаштар мен бұталардың түбiне түскен жапырақтарды лақтыруға;
9) жолдардың бөлігіне қозғалысқа қауіп төндіретін әртүрлі қоқыстарды немесе заттарды лақтыруға;
10) ғимараттардың, құрылыстардың және тұрғын үйлердің терезелерінен қоқыстарды және әртүрлі заттарды лақтыруға;
11) белгіленген жерлерден тыс орындарда, тиісті жол белгілерімен және (немесе) жолақтармен белгіленген, бөлінген жерлерден тыс орындарда көлік құралдарының аялдауына, тұруына, оларды жууға;
12) магистральдар, көшелер мен өту жолдарының, тротуарлардың және көгалдардың өту бөліктеріне сауда және өзге де мақсаттағы объектілерден, құрылыс алаңдарынан, кәсіпорындар мен ұйымдар аумақтарынан, аулалық аумақтардан, кварталішілік өткелдерден тазаланатын қарды, мұз сынықтарын шығаруға немесе ысыруға;
13) қаланың немесе ауданның уәкілетті органы арнайы белгiлеген жерлерден тыс жерлерге тұрмыстық және құрылыс қоқыстарын, өндiрiстiк қалдықтарды, ыдыстарды, ағаш үгiндiлерiн, жапырақтарды, қарды, сұйық қалдықтарды тастауға;
14 ) тоғандарға тазартылмаған суларды ағызуға;
15) кәсiпорындардың және ұйымдардың iшкi аумақтарында, скверлерде, саябақтарда қатты тұрмыстық қалдықтарға арналған контейнерлерді қоса алғанда қоқыстарды, жапырақтарды, ыдыстарды, өндiрiстiк қалдықтарды жағуға, алау жағуға;
16) жалпы пайдаланылатын аумақтарда су және сыпырынды төгетін шұңқырлар жасауға;
17) аулалардың және кварталішілік аумақтардың жасыл аймағына, балалар, киім-кешек кептіретін және контейнерлік алаңдарға, жаяу жүргіншілер жолдары мен тротуарларға қызметтік және жеке автокөліктердің тұруына, кіруіне жол берілмейді; жол-пайдалану және коммуналдық қызмет машиналарының қозғалысына, сондай-ақ басқалай кіру мүмкіндіктері болмаса, жол жиегінде, тротуарлардың жанында орналасқан объектілерге жүк тасушы көлік құралының ең қысқа жолымен кіруіне жол беріледі;
18) барлық жолдар мен көшелердiң және кiру жолдарының қиылыстарында және темiржол өткелдеріне жақын жерлерде, көлiктiк қоршаулармен жабдықталған немесе көтерiңкi жиектемелерi бар жол учаскелерiнде, тротуарларға бiр деңгейде қар үюге;
19) тұрғын үй объектілері, ұйымдар, мекемелер аумақтарында аула жабдықтарын, сыпырынды төгетін шұңқырларды және қоқыс алаңдарын тұрғызуға және қайта жабдықтауға жол берілмейді.
12. Кәсіпорындардың және ұйымдардың шаруашылық жұмыстары нәтижесінде жинақталған өндірістік қалдықтарды жинау және уақытша сақтау қалдықтарды қалыптастыру және жинақтаудың бекітілген нормаларына сәйкес осы мақсатқа арнайы жабдықталған орындарда сол кәсіпорынның және ұйымның күшімен жүзеге асырылады.
Кәсіпорынның және ұйымның аумағында осы мақсатқа арнайы жабдықталмаған орындарда қалдықтарды жинауға және оларды орналастыру лимитінен асыруға жол берілмейді.
13. Үй жануарлары мен құстарды ұстауға келесідей талаптар қойылады:
1) мал мен құстарды тек қана арнайы бөлінген жерлерде жаюға рұқсат етіледі;
2) мал мен құстардың қиын шығару меншік иелерінің және (немесе) пайдаланушылардың міндетіне кіреді.

4. Қалалардың және елді мекендердің
аумағын жинау және тазартуды ұйымдастыру,
жинауға қойылатын негізгі талаптар

14. Қалалар мен елді мекендердің аумағын санитариялық тазалау жүйесі тұрмыстық және өндірістік қалдықтарды тиімді жинау, жою, залалсыздандыру мен өңдеуді қарастырады және мамандандырылған ұйымдармен жүзеге асырылады.
15. Меншік нысанына қарамастан жеке және заңды тұлғалар, сондай-ақ дара кәсіпкерлер осы Ережеге сәйкес бөлінген және іргелес аумақтар шекарасында жинау, суару, тротуарларға құм себу, қарды, қоқыстарды шығару, суағарлар мен сорғытқыларды тазалау жұмыстарын (объектінің периметрi бойынша, бірақ өту жолынан әрі емес) орындаулары керек.
16. Қатты тұрмыстық қалдықтарды салатын контейнерлер қақпақтармен жабдықталады.
17. Арнайы автокөліктердің саны құрылыс салынып жатырған учаскенің дамуы мен нақты елді мекеннің жергілікті жағдайы ескеріле отырып анықталады.
18. Тұрғын үйлердің, ұйымдардың, жаппай мәдени мекемелердің, демалыс аймақтарының аумақтарында қалдықтарды жинайтын контейнерлерді орналастыру үшін көліктер кіре алатындай арнайы кіру жолдару бөлінеді.
19. Жалпы пайдалану орындарында урналар орнатылады. Урналар толуына қарай, бірақ аптасына кемінде бір рет тазаланады.
20. Орталықтандырылған кәріз жүйелері жоқ тұрғын үйлердің сұйық қалдықтарын жинау үшін су өтпейтін, сорып алынатын шұңқырлар жабдықталады, оның жер бетіндегі бөлігіне, қатты фракцияны бөліп алу үшін тор және қақпақ орнатылады. Аулада әжетханалар болған жағдайда, шұңқыр ортақ болуы мүмкін.
21. Жолдың жүретін бөлігін жуғанда тротуарларға, көгалдарға, отырғызу алаңдарына, жолаушылар көлігі аялдамаларының павильондарына, жақын орналасқан ғимарат қасбеттеріне, сауда орындарына және басқа да объектілерге су ағысы арқылы қоқыстарды, сыпырындыны шығармау ұсынылады.
22. Жаз мезгілінде жол жабындары сумен жуылады.
23. Көшелердің көлік жүретін, нөсерлі кәрізі жоқ жерлері арнайы машиналармен тазаланады.
24. Жапырақ түсу кезеңінде түскен жапырақтар уақтылы жиналады. Жиналған жапырақтар арнайы бөлінген учаскелерге немесе шірітілу үшін жазыққа тасылады.
25. Суару-жуу және сыпырып-тазалау көліктері техникалық сумен толтырылады.
26. Өнеркәсіп кәсіпорындарының санитарлық қорғаныс аймағындағы аумақты жинауды сол кәсіпорынның меншік иелері және (немесе) пайдаланушылары жүзеге асырады.
27. Ғимараттар мен құрылыстардың, жеке тұрғын үй құрылысының меншік иелері және (немесе) пайдаланушылары тұрмыстық қалдықтарды жинауға уақтылы келісім-шарт жасаулары қажет.

5. Қыс мезгілінде аумақтарды
тазарту ерекшелiктерi

28. Облыстың қалалары және елді мекендерінің көшелерiндегі өту жолдары мен кiру жолдарын қыста тазарту жұмыстары осы Ереже талаптарына және жұмыс технологияларын, техникалық құралдар мен тайғаққа қарсы қолданылатын реагенттерді анықтайтын нұсқауларға сәйкес жүргiзiледi.
29. Саябақтардағы, орманды саябақтардағы, бақтардағы, скверлердегі, бульварлардағы және басқа да көгалды аймақтардағы жолдарды тазарту кезiнде, жасыл желектердiң сақталуы мен ерiген сулардың ағуын қамтамасыз еткен жағдайда, осы мақсаттарға алдын ала дайындалған алаңдарға құрамында химиялық реагенттері жоқ қарды жинақтауға жол беріледі.
30. Қысқы кезеңде жолдар, бақ орындықтары, урналар, басқа да элементтер мен кiшi сәулеттiк нысандар, сондай-ақ, олардың алдындағы және жанындағы аумақтар мен оларға баратын жолдар қар мен мұздақтардан тазартылуы тиіс.
31. Тротуарлар мен жолдардың өту бөліктеріндегі инженерлiк желiлерде орын алған апаттан пайда болған мұздақтарды меншік иелері және (немесе) желілерді пайдаланушылар уатып, шығарады.
32. Қар шығарудың технологиялық операциясы екi кезеңде жүзеге асырылады:
1) бiрiншi кезекте (іріктелген) қалалық жолаушыларды тасымалдау көлiгi аялдамаларынан, жер үстi жаяу жүргiншiлер өтпелерiндегі, көпiрлердегі және жол бойындағы, ауруханаларға кiретiн жолдардағы және басқа да әлеуметтiк маңызы бар объектілердегі қарды шығару;
2) соңғы (жаппай) қар шығару жұмыстары бiрiншi кезектегi қар шығару жұмыстарынан кейiн, уәкiлеттi орган белгілеген кезекке сәйкес жүргізіледі.
33. Көшелер мен өткелдерден жиналған қар арнайы дайындалған алаңдарға шығарылуы тиiс.
34. Тротуарлар мен көпiр құрылғыларына шығатын жерлердегi баспалдақтарды тазарту жұмыстарына келесі талаптар қойылады:
1) жаңа жауған қар мен тапталған қар басқан тротуарлар мен көпiр құрылғыларына шығатын баспалдақтар барлық енi бойына, төсемге дейін тазартылуы тиіс;
2) тоқтаусыз қар жауған кезде тротуарлар мен көпiр құрылғыларына шығатын баспалдақтар тайғаққа қарсы материалдармен өңделiп, жаяу жүргiншiлер жолдары тазартылуы тиіс;
3) тайғақ болатыны немесе болу мүмкiндiгi жөнiнде хабарландыру болған жағдайда, бiрiншi кезекте көпір құрылымдары, баспалдақтар, содан кейiн тротуарлар тайғаққа қарсы материалдармен өңделуi керек.
35. Тротуарлар, аула аумақтары мен өткелдері қар мен мұздақтан асфальтқа дейiн тазартылуы және қар мен жарықшақ арнайы дайындалған алаңдарға шығарылуы тиiс. Мұздақ (тайғақ) пайда болған жағдайда ұсақ құм себiледi.
36. Аула аумақтары мен кварталішілік өткелдерден тазартылған қар автокөлiктiң өтуіне және жаяулардың қозғалуына кедергi келтiрмейтiн аула аумағындағы орындарға уақытша үйіледі де, соңынан міндетті түрде тасып шығарылады.
37. Аула iшiне қарды үйген кезде қар суының ағып кету мүмкіндігі қарастырылу қажет.
Уақытша қар үйілген жерлер, қар еріген соң қоқыстан тазартылып, абаттандырылуы тиіс.
38. Қыс кезінде ғимарат иелерi және (немесе) пайдаланушылары, тұрғын үйлерде кондоминимум объектілерін басқару органдары шатырларды қар мен мұздақтан, сүңгiлерден уақытында тазартуды ұйымдастырулары қажет.
39. Көше жағына қараған шатырлардан қар мен мұздақтарды тазартып, тротуарға түсiру тәуліктің тек күндiзгi уақытында жүргiзiлуi тиіс. Шатырдың басқа еңіс жақтарындағы, сондай-ақ жазық шатырлардағы қар ішкі аула аумақтарына түсіріледі.
Қарды түсірер алдында жаяу жүргіншілер қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қауіпсіздік шараларын алу қажет. Шатырлардан түскен қар мен мұздақтарды одан әрi мамандандырылған кәсіпорынның шығаруы үшiн жолдың жанына қарай жинап, орналастырады.

6. Жолдарды, аялдама алаңдарын тазарту

40. Қалалар мен елді мекендердің, аялдау қалташаларының, қалалық көше жол тораптарының жүргін бөліктерін енi бойымен тазарту, сондай-ақ жағалаулар, көпiрлер, жол өткелдерін күту мен тазалау жұмыстарын уәкiлеттi органмен жасалған мемлекеттiк сатып алу шарты негiзiнде, осы жұмысты атқаратын мамандандырылған кәсіпорындар жүргiзедi.
41. Жол төсемдерiн қоқыстан, батпақтан, қардан үзiлiссiз технологиялық тазарту жұмыстарын қамтамасыз ету үшiн халықтың жаппай баратын объектілерге жақын орналасқан магистральды көшелердің бойына күн сайын сағат 23.00-ден 7.00-ге дейiн автокөлiк құралдарын қоюға жол берілмейді, тиісті жерлерге қажетті жол белгiлерi орнатылады.
42. Магистральдардың жиектік бөлігін, көшелердiң және өткелдердің жол төсемдерiн, осьтiк және резервтiк жолақтарын, жиектемелерiн сыпыру жұмыстары жол жабындары алдын ала суланғаннан кейiн, уәкiлеттi орган бекiткен кестеге сәйкес жүргiзiледi.
43. Жолдың жүргін бөлігі, қозғалыс сызығымен реттелген осьтiк және резервтiк жолақтар әртүрлі ластанудан, құм мен әртүрлі ұсақ қоқыстардан толық тазартылып тұруы қажет.
44. Жолдардың жиегі ірі көлемді және өзге де қоқыстардан тазартылуы тиіс. Жұмыстарды жүргізу кезінде көшенің жүргін бөлігі мен өткелдеріне қоқыстарды шығаруға жол берілмейді.
45. Қалалардағы және елді мекендердегі жолаушылар көлiгiнiң аялдама алаңдарын тазалау жұмыстарын жүргін бөлікке тазарту жұмыстарын жүргiзушi кәсіпорындар жүргізеді.
46. Сыртқы жарық тіректері мен дiңгектерiнің аумағын және тротуарларда орнатылған байланыс желiлерiнiң маңайын тазарту жұмыстарын аумақтарды тазартуға жауапты кәсiпорындар жүргiзедi.
47. Трансформаторларға немесе таратушы қосалқы стансаларға, автоматты режимде жұмыс iстейтiн басқа да инженерлiк құрылыстарға, сондай-ақ электр жеткізу желiлерiнiң тіректеріне iргелес аумақтарды тазарту жұмыстарын осы объектілердің иелерi жүргiзедi. Жер үстi құбырларының астындағы қорғалатын аумақтарды тазарту мен күтіп, ұстау жұмыстарын желілердің иелерi және (немесе) пайдаланушылары жүргiзедi.
48. Уақытша көше саудасы мен жалпы тамақтану орындарына iргелес аумақтарды жолдың жүргін бөлігіне дейін тазартуды осы объектілердің иелері және (немесе) пайдаланушылары жүзеге асырады. Iргелес орналасқан көгалдарға, дүңгiршектердің, сауда палаткаларының шатырларына және өзге де сауда объектілеріне ыдыстарды үюге жол берiлмейдi.
49. Суды айдау (шұңқырлардан су сору, инженерлiк тораптардағы апат) салдарынан пайда болған су басу жағдайлары орын алғанда, оларды жою жауапкершiлiгі аталған бұзылушылыққа жол берген ұйымдарға жүктеледi.

7. Шағын сәулет нысандарын күтiп ұстау

50. Тұрғын-жай құрылысының аумақтары, қоғамдық аймақтар, скверлер, көшелер, саябақтар, демалыс алаңдары шағын сәулеттiк нысандармен жабдықталады.
51. Шағын сәулет нысандары стационарлық және жылжымалы болуы мүмкiн, олардың саны мен орналасуы аумақтарды абаттандыру жобаларымен белгіленеді.
52. Қоғамдық құрылыс аумақтарына, алаңдарға, көшелерге, скверлер мен саябақтарға, жағалауларға арналған шағын сәулет нысандары жеке жобалар бойынша дайындалады.
53. Жаңа құрылыс салу кезiнде құрылыс жүргiзiлiп жатырған учаске шегiнде шағын сәулет нысандарын жобалау, дайындау және орнату жұмыстарын тапсырыс беруші бекiтiлген жобалық-сметалық құжаттамаларға сәйкес жүзеге асырады.
54. Шағын сәулет нысандарының құрылымдық шешiмдерi олардың орнықтылығын, қолдану қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуi тиіс.
55. Шағын сәулет нысандарын күтіп-ұстау және жөндеуді олардың меншік иелері және (немесе) пайдаланушылары жүзеге асырады.

8. Тұрғын үй аумағын абаттандыру

56. Тұрғын үй ғимаратына іргелес аумақ абаттандырылады, көгалдандырылады, жарықтандырылады және қоршалады, кіру жолдары мен жаяу жүретін жолдарының қатты жабыны болуы тиіс.
57. Объектілердің құрылыстан және жолдан бос аумақтары абаттандырылуы және көгалдандырылуы тиіс.
58. Ортақ қолданыстағы аумақ абаттандырылып, шағын сәулеттік нысандармен: бұрқақтармен және бассейнмен, баспалармен, пандустармен, тіреуіш қабырғалармен, күркелермен, шамдармен жабдықталады. Шамдар саны аумақты жарықтандыру нормалары бойынша анықталады.
59. Тұрғын үй аудандарының, шағын аудандардың аумақтарында, сондай-ақ үй жанындағы аумақтарда бөлінген жер учаскелерінің шекараларында мынадай тәртіп сақталады:
1) аумақ таза ұсталуы тиіс, тротуарлар, жаяу жүргіншілер жолдарының, кварталішілік өткелдердің және жолдардың жабындары тегіс болуы тиіс;
2) аулаларға өз еркімен әртүрлі шаруашылық немесе қосымша құрылыстар салуға жол берілмейді;
3) үй жанындағы аумақты құрылыс материалдарымен қоқыстауға жол берілмейді;
4) инженерлік коммуникациялар мен құдықтарды тексеру және тазалау уақытылы жүргізіледі.

9. Жер жұмыстарын жүргізу тәртібі,
инженерлiк ғимараттар мен
коммуникацияларды күтiп-ұстау

60. Шаруашылығында инженерлiк коммуникациялары бар заңды және жеке тұлғалар инженерлік тораптардың және объектілердің санитарлық-эстетикалық жағдайын қалыпты ұстайды, оларды уақтылы жөндеп, бұзылған жабындар мен элементтерді қалпына келтіреді.
61. Шаруашылығында инженерлiк коммуникациялары бар заңды және жеке тұлғалар олардың техникалық жағдайын қадағалап отыруы керек, қаланың және елді мекеннің абаттандыруын бұзуға жол бермеуі тиіс, атап айтқанда:
1) аумақты су басуына және мұздың пайда болуына жол бермеу, бөлінген және қорғалатын аймақтардың санитариялық тазалығын бақылау, люктердiң қақпақтары, құдықтар мен камералардың жабындыларының бүтіндігін, нөсерлiк кәрiздердiң торлары қатты төсеммен бiр деңгейде болуын және олардың тиісті дәрежеде ұсталуын бақылау;
2) монтаждау ережелерін сақтамау салдарынан, сондай-ақ топырақпен кері жабу және пайдалану барысында бұзылуы мүмкін болатын жер асты тораптарының үстіндегі қатты, топырақты жабынын қадағалау, жер үсті инженерлік коммуникациялардың, құрылымдардың және құрылыстардың тораптарын уақтылы жөндеу, тазалау және сырлау.
62. Барлық жеке және заңды тұлғалар жол төсемдерін, тротуарларды, көгалдарды абаттандыру элементтерін және инженерлік құрылыстарды бұзу арқылы жүргізілетін инженерлік коммуникацияларды салу, жөндеу және қайта құралымдау жұмыстарын уәкілетті орган берген жазбаша рұқсат (ордер) болғанда ғана жүзеге асырады.
Ордерге бұзылған жабындарды қалпына келтіру мерзімі және шарттары туралы талаптар енгізіледі. Жол төсемдерін, тротуарларды, көгалдарды, абаттандыру элементтерін және инженерлік құрылыстарды бұзу арқылы жүргізілетін инженерлік коммуникацияларды салу, жөндеу және қайта құралымдау жұмыстарын орындауға байланысты жауапкершілік объектінің меншік иелеріне және (немесе) пайдаланушыларына жүктеледі.
63. Қалпына келтіру жұмыстары аяқталған соң, орындалған жұмыстардың сапасыздығы салдарынан қалпына келтірілген учаске екі жыл ішінде бұзылса немесе отырса жеке немесе заңды тұлға (жұмысқа тапсырыс беруші) бұзылған жабындарды қайта қалпына келтіруі тиіс.
64. Егер қазу кезінде жобалауда белгіленбеген жер асты коммуникациялары табылса, онда жұмыс жүргізуші ол туралы уәкілетті органға және сол коммуникацияларды иеленуші ұйымға хабарлайды.
65. Қалалар мен елді мекен аумағынан жер үсті және жер асты суларын бұруға арналған арналарды, құбырларды және дренаждарды профилактикалық тексеру, тазалау, нөсерлі кәріз, жаңбыр қабылдағыш құдықтардың коллекторларын тазалау жұмыстарын оларды пайдаланушы ұйым; аула аумақтарында – кондоминимум объектілерін басқарушы орган; жеке учаскелер мен кәсіпорын аумақтарында – аумақ иелері жасайды.

10. Апатты жұмыстарды жүргiзу

66. Апат туындаған жағдайда, инженерлiк коммуникациялар мен құрылыстардың иесi және (немесе) пайдаланушы ұйым апатты және оның салдарын жоюдың жедел шараларын жасауы тиіс. Бұл жағдайда адамдар мен көлiк қозғалысының қауiпсiздiгi, сондай-ақ, жақын орналасқан жер асты және жер үстi ғимараттарының, инфрақұрылым объектілерін, жасыл желектердiң сақталуы қамтамасыз етiлуi тиiс.
67. Апаттық бригаданы апат орнына жiберумен қатар пайдаланушы ұйым бір мезетте апаттың сипаты мен орны жайында, осы апат ауданында жер асты және жер үстi құрылғылары бар ұйымдарға, уәкілетті органға және ішкі істер органына, сондай-ақ басқа да мүдделi қызметтерге хабарлайды.
68. Апат аймағында жер асты немесе жер үстi коммуникациялары бар заңды және жеке тұлғалар апат туралы хабарды алғаннан кейiн, апат орнына атқарушы сызбаларымен бiрге өкiлдерiн жiбереді, олар осы жердегi орналасқан мекемеге қарасты құрылыстар мен инженерлік коммуникацияларды көрсетуге тиіс.
69. Апат орнына жақын маңда материалдарын немесе басқа бағалы заттарын жинақтаған заңды және жеке тұлғалар апат жұмыстарын жүргізуші қызметкерлердің талабы бойынша учаскенi босатады.
70. Апат жұмыстары жүргiзiлетiн орын қалқандармен немесе белгiленген үлгiдегi апаттық жарық құрылғысы және үлкен қызыл түстi шамдары бар қорғандармен қоршалады. Көшенiң (магистральдың) жол жағына ішкі істер органының келiсiмiмен қажеттi жол белгiлерi қойылады. Апатты жою жұмыстарын жүргізуге жауапты тұлғалар апаттық жарықтандыру жұмыстарын, қоршаудың (қорғанның), жол белгiлерiнiң болуын жұмыстар толық аяқталғанға дейiн қадағалайды.
71. Апат салдарларын жою және аумақты абаттандыруды қалпына келтіруге арналған жер қазу жұмыстарын жүргізу үшін апат туындаған күннен бастап бір тәулік ішінде рұқсат ресімделуі қажет. Қазу жұмыстарын жүргізу үшін рұқсат уақтылы ресімделмеген жағдайда, кез-келген жер қазу жұмыстары заңсыз болып саналады.
72. Апаттық жұмыстар аяқталғаннан кейін инженерлік тораптарды пайдаланушы ұйымдар бұзылған жол жабынын және өзге де абаттандыру элементтерін тез арада қалпына келтіреді.
73. Жоспарлы жұмыстарды апаттық жұмыстар ретінде жүргізуге жол берілмейді.

11. Сыртқы жарық пен бұрқақтарды күтiп ұстау

74. Қалалар мен елді мекен аумақтарын жарықтандыруды, келесі сыртқы жарықтандыру құрылғылары (әрі қарай - СЖҚ) арқылы пайдаланушы ұйымдар жүзеге асырады:
1) электрмен жабдықтау қондырғылары, таратушы тораптар;
2) қорғаныс және электр тораптарын жерлендіру қондырғылары;
3) басқару қондырғылары;
4) кронштейн, арқансымды ілмектердің тіректері.
75. СЖҚ-ға қызмет көрсету және күтіп ұстау мына шараларды қамтиды:
1) СЖҚ-ның сандық және сапалық көрсеткіштері берілген параметрлерге сай келетіндей етіп техникалық жағдайда күтіп ұстау, бұзылған шамдар мен шырағданның істен шыққан шашыратқыштарын ауыстыру, шырағдандарды тазалау, жарықтандыру деңгейін өлшеу;
2) СЖҚ-ның реттелетін режимін қамтамасыз ету, кесте бойынша уақтылы қосылуын және айырылуын қадағалау, жанбай тұрған шырағдандарды, бұзылыстарды анықтап, оларды тез арада жою;
3) жабын жағдайына байланысты металл тіректерді, кронштейндерді және СЖҚ элементтерін сырлау.
76. Көшелердің, алаңдардың, жағалаудағы және өзге де объектілердің сыртқы жарығын қосу іңірде, табиғи жарық азайған кезде жүзеге асырылады да таңғы уақытта, табиғи жарық көбейген кезде сөндіріледі.
77. Негізгі магистраль бойындағы істен шыққан жарықтандыру тіректерін пайдаланушы кәсіпорын тез арада алып кетеді, ал қалған аумақтарда, сонымен қатар, бөлшектелуші тіректер бір тәулік ішінде тасылады.
78. Бұрқақтардың жағдайына және қолданысына жауапкершілік пайдаланушы ұйымға жүктеледі.
79. Бұрқақтарды қосу мерзiмiн, олардың жұмыс тәртiбiн, табақтарын жуу мен тазарту кестесiн, техникалық үзiлiстерi мен жұмысының тоқтатылуын уәкiлеттi орган белгiлейдi.
80. Бұрқақтардың жұмыс iстеуi кезiнде су бетiн қоқыстардан тазарту жұмыстары күнделiктi орындалады. Пайдаланушы ұйымдар бұрқақтарды сөндiрген кезде де тазалығын сақтайды.

12. Ережені бұзғаны үшін жауапкершілік

81. Осы Ережені бұзғаны үшін заңды және жеке тұлғалар "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне сәйкес жауапты болады.